İndir - Institut kurde de Paris
Transkript
İndir - Institut kurde de Paris
.f DE PARIS Bulletin de liaison et d'information l N° , 34-35-36 1 1 JANVIER-FEVRIER-MARS 1988 Ce bulletin paraît en français, allemand, anglais, kurde, italien, espagnol et turc. Prix au numéro: (France) 25 FF, (Etranger) 30 FF Abonnement annuel (12 numéros) : (France) 240 FF, (Etranger) 265 FF Périodique mensuel Directeur de la publication: Mohamad HASSAN numéro de la Commission Paritaire: 659 15 A.S. ISSN 0761 1285 INSTITUT KURDE - 106, rue La Fayette - 75010 PARIS - FRANCE tél : (1) 48 24 64 64 • SOMMAIRE - LA REPRESSION S'AGORA VE AU KURDISTAN IRAKIEN - LA QUESTION KURDE AU PARLEMENT TURC - LE DEPARTEMENT D'ETAT AMERICAIN EVOQUE LE SORT DES KURDES EN TURQUIE - URSS: LES KURDES SOLIDAIRES DES ARMENIENS - ANKARA FORCE LES PAYSANS KURDES A LA DELATION ... ET AUTORISE L'USAGE DU KURDE DANS LES PRISONS - LE PARLEMENT EUROPEEN DEMANDE LA LIBERATION IMMEDIATE DE MERDI ZANA -AINSI QUE: - L'INSTITUT EST DEVENU PROPRIETAIRE DE SES LOCAUX - PUBLICATIONS EN VENTE - EN BREF, LA REVUE DE LA PRESSE LA REPRESSION S'AGGRAVE AU KURDISTAN IRAKIEN Le sort des quatre millions de Kurdes d'Irak s'aggrave de semaine en semaine. Le pays kurde, à cheval sur l'Iran et l'Irak, dévasté par les opérations de la guerre du Golfe, fait l'objet d'une politique de "terre brûlée" de la part des autorités irakiennes. Mettant à profit cette guerre meurtrière, celles-ci détruisent systématiquement les villages kurdes, abattent sur place le bétail et déportent leurs habitants vers les camps d'internement situés dans les déserts du Sud-irakien. Cette répression affecte également les villes où les gens soupçonnés d'avoir de la sympathie pour le mouvement de résistance kurde sont arrêtés massivement et exécutés sans procès. L'accès du territoire irakien étant depuis de longues années interdit aux journalistes et aux observateurs étrangers ces massacres se poursuivent en silence. Sur la base des informations parcellaires qu'elles reçoivent les organisations humanitaires comme Amnesty International tentent d'alerter l'opinion (Voir Revue de presse janvier-17, février- 2, mars-6). Ainsi, Amnesty a pu identifier 116 des 360 Kurdes âgés de 14 à 73 ans exécutés dans la période allant du 11 novembre au 31 décembre 1987. Plusieurs centaines d'autres Kurdes originaires des provinces de Sulaimaniya, Arbil, Kirkuk, Duhok et Zakho ont été assasinés en janvier et février 1988, en particulier dans la prison Abu Ghraib de Bagdad. Parmi eux de nombreux élèves d'écoles secondaires, âgés de 14 à 17 ans. Les corps des suppliciés sont restitués à leur famille après versement de 300 dinars (environ 5000 FF) représentant les "frais d'exécution" ! Parallèlement à ces meurtres sommaires, le régime irakien, faisant feu de tout bois, a également recours aux méthodes médiévales d'empoisonnement pour liquider ses opposants. En octobre et novembre,40 militants kurdes ont été empoisonnés par du thallium. Utilisé généralement comme "mort aux rats" ce poison avait été injecté dans du yaourt à boire par des agents secrets irakiens infIltrés dans les bases de la guérilla kurde. Trois des survivants ont pu être amenés en GrandeBretagne où ils ont été hospitalisés pendant plusieurs semaines. Il s'agit de Moustafa Qader Mahmoud, 40 ans, membre du bureau militaire de l'Union patriotique du Kurdistan, de Sami Shorash, 37 ans, poète et dirigeant de l'Union des écrivains kurdes et d'Adnan Mufti, 38 ans, membre du Comité central du Parti socialiste du Kurdistan irakien. D'après les médecins britanniques ils "souffrent sérieusement d'un empoisonnement aiguë au thallium survenu le 24 novembre 1987" . Le 18 mars, le régime irakien a franchi .une nouvelle et terrible étape dans sa guerre contre les Kurdes en bombardant la ville de Halabja aux armes chimiques. Environ 5000 civils kurdes ont péri en quelques heures dans cette "Guernica kurde". Située sur la frontière irako-iranienne, cette ville martyre a pu être visitée par des journalistes de la presse internationale qui ont pu constater sur place l'ampleur et l'horreur de cette extermination chimique.01 oir le numéro spécial de notre bulletin sur Halabja). LA QUESTION KURDE AU PARLEMENT TURC La question kurde cesserait-elle d'être tabou en Turquie 1 Après une amorce de débat dans la presse elle vient d'être ouvertement évoquée à la tribune de la Grande Assemlée nationale turque par Mehmet Ali EREN, député kurde d'Istanbul. Intervenant le 20 janvier dans le cadre des questions d'actualité, ce député du Parti populiste social-démocrate (SHP, principale formation de l'opposition parlementaire) a rappelé que "la Turquie est confrontée à des problèmes graves, au premier rang desquels le problème kurde. TIs'agit d'une question nationale. Les questions nationales ne devraient pas être des tabous. Elles doivent être discutées dans tous les secteurs de l'opinion. Le Parlement doit également participer à ce débat. Le Parlement doit briser ce tabou. TI doit débattre de cette question en détail, dans toutes ses directions, élaborer des propositions pour une solution réaliste. Sinon, la démocratie ne pourra pas être libérée de sa mise sous tutelle. L'existence des Kurdes a été continuellement niée. Ces citoyens ont toujours été regardés avec suspicion, soumis à des pratiques politiques et économiques discriminatoires. Nos lois sont appliquées différemment dans l'Est et dans l'Ouest. A l'Est toute la population d'une région est tenue responsable pour le moindre incident et les paysans sont soumis à toutes sortes de mauvais traitements. Bien que les richesses du sol et du sous-sol de cette région de l'Est fournissent la majeure partie des besoins de la Turquie, elle est maintenue dans le sousdéveloppement, devenue une zone privée de tout. Les Kurdes constituent une minorité nationale. Ils ne peuvent pas parler ni écrire librement leur langue. Ils ne peuvent pas donner à leurs enfants les noms de leur choix. Leurs frères ont été contraints à quitter le pays et ils ont été déchus de la citoyenneté turque. Ceux qui sont restés ici ne peuvent pas obtenir de passeport. Pourquoi le Premier ministre, qui s'égosille à propos des Turcs de Bulgarie et de Grèce, n'aborde-t-il pas la question kurde 1" . Au milieu des applaudissements de certains députés de son parti et de vives protestations des membres de l'ANAP (formation gouvernementale), M. Eren a invité ses détracteurs à avoir le courage et la civilité de l'écouter. Voici, à titre d'indication sur l'état d'esprit de la classe politique turque, quelques extraits du procès verbal de cette séance houleuse de l'Assemblée turque: M. ALI EREN (Istanbul-SHP) : "... Aujourd'hui l'une des plaies sociales qui préoccupent en permanence l'opinion publique est la question kurde ... La question kurde doit être abordée dans toutes ses dimensions, on doit lui trouver des solutions réalistes et la question doit être débattue." .(Bruits sur les rangs de l'ANAP). HALIM ARAS (Koaceli-ANAP) : "Vous mentez ... quel mensonge ... " M. ALI EREN (poursuit) : "L'Est a été maintenu comme une région de (toutes les) privations, il est interdit à ses habitants de parler leur langue ... " (Protestations et bruits sur les bancs de l'ANAP). L'assimilation est imposée par tous les moyens, les noms (des personnes et des lieux) sont changés de force, les citoyens ne peuvent pas donner les noms de leur choix à leurs enfants ... " (Bruits sur les rangs de l'ANAP). ILHAN A~KIN (Bursa- ANAP) : "Tu ne sais pas ce que tu dis." ~EREF BOZKURT (Ankara-ANAP) : "Dans le cadre du nationalisme d'Atatürk, nul ne peut faire des distinctions au sein de la nation turque. En Turquie, il n'y a que la nation turque." TALAT SARGIN (Tokat-ANAP) : "N'oublie pas la Constitution, la Constitution ... " M. ALI EREN (poursuit) : "Au cours des opérations menées dans l'Est des consignes spéciales sont appliquées et les présumés coupables sont exécutés sur place. (Bruits sur les rangs de l'ANAP). Ecoute, écoute, apprenez d'abord à écouter. Ecoute ce que je dis." LE PRESIDENT RUDAI ORAL: "Une minute, honorable orateur, une minute je vous prie." M. ALI EREN (poursuit) : "Si vous en avez le courage, si ce que je dis est faux, venez en débattre ici". (Applaudissements sur les rangs du SHP, bruits sur les rangs de l'ANAP). • • 3 ~EREF BOZKURK (Ankara-ANAP) : "Tu profère des mots attentatoires à notre unité nationale. " M. ALI EREN (poursuit) : "Parce que le mot turc a été retiré de l'appellation de certaines associations des Turcs de Grèce, on a parlé de l'oppression des Turcs en Grèce et stigmatisé l'attitude du gouvernement grec ; de même pour les Turcs de Bulgarie ... " CAmT ARAL (ElaZIl-ANAP) : "Ds sont de pur sang turc, eux." ~EREF BOZKURT (Ankara-ANAP): "En Grèce et en Bulgarie il y a un élément ethnique turc dont l'existence est reconnue par des traités internationaux." (Sur les bans du SHP : "assieds-toi !"'et bruits). M. ALI EREN (poursuit): "Nous sommes des démocrates, que ce soit en Grèce ou en Bulgarie ou ailleurs, nous dénoncerons l'oppression frappant les hommes, quelle que soit leur nationalité. Si dans notre pays on opprime des minorités nationales, si on change par la foree leurs noms (bruits sur les rangs de l'ANAP), venez donc les dénoncer d'ici (de cette tribune) ... " . ILHAN A~KIN (Bursa-ANAP) : "S'il vous plait, monsieur le Président, l'orateur a parlé de minorité nationale ... Quelle est cette minorité nationale existant en Turquie, qu'il l'explique. (Bruits sur les rangs de l'ANAP). Que l'orateur réponde à cette question ... Tu es obligé d'y répondre ... " OLTAN SUNGURLU (Ministre de la justice) : "Monsieur le Président, des paroles contraires à la Constitution sont prononcées ici. .. Qui est donc minoritaire en Turquie, qu'il le dise, ne le laissez pas parler ainsi." M. ALI EREN: "La démocratie en Turquie doit être une véritable démocratie, en vigueur dans l'ensemble du pays. " Prenant à son tour la parole, M. Mustafa Kalemli, ministre de l'Intérieur, a d'abord reproché au président de séance d'avoir laissé parlé M. Eren et déclaré: "Ce discours prononcé sous le toit de la Grande Assemblée nationale turque, fondée par Atatürk, nous a tous blessés et profondément attristés. Le député a parlé d'un groupe qui ne peut parler (librement) sa langue. Or l'article 3 de la Constitution est clair : la langue officielle de l'Etat est le turc. De plus, nous avons prêté serment à cette même tribune. Que l'on n'oublie pas non plus ce que nous avons dit dans ce serment: nous resterons attachés aux principes et réformes d'Atatürk." Abondant dans le même sens, M. Onural ~eref Bozkurt, député ANAP d'Ankara a afftrmé que "depuis la fondation de la Grande Assemblée nationale turque jamais un discours aussi malheureux n'avait été prononcé de cette haute tribune. Le président est complice de ce député coupable de crime contre la Constitution. La nation turque est une et indivisible. Il n' y a pas de minorité en Turquie. Il n' y a pas d'élément kurde, il n' y a que la nation turque." Traité de "voyou" et de "flagorneur" par le député SHP Cüney Anver, M. Bozkurt a suscité une véritable altercation entre les députés du SHP et d'ANAP. Interrogé par les journalistes après cette séance houleuse M. Erdal Inönü, président du SHP, a fait le commentaire suivant: "M. Eren a mal exprimé ses opinions. TIn'y a rien dans ce qu'il dit qui soit contraire aux principes de notre parti. Le mot "minorité" qu'il a utilisé dans son discours a été mal compris et a donné lieu à ces incidents. J'ai convoqué M. Eren dans mon bureau pour avoir des explications". A la question de savoir si Eren allait être expulsé du parti, comme Turgut Atalay, responsable de la fédération de Diyarbakrr, exclu en 1986 du parti pour avoir demandé la traduction en kurde du programme du parti, M. Inönü a répondu : "Il s'agit de deux choses différentes. Eren a exprimé de façon erronée ses opinions. Il n' y a rien dans ce qu'il a dit qui soit contraire aux principes du parti. Il s'agit d'un discours malheureux et mal compris. J'ai moi-même constaté que son expression est erronée." Les autres formations politiques turques ne se sont pas contentées de cette mise au point succincte de M. Inönü. Arguant du fait que les statuts et programmes des partis politiques ne sauraient être contraires à la Constitutution (laquelle nie l'existence des Kurdes et interdit leur langue et culture), Alpaslan Pehlivanh, secrétaire général adjoint du parti gouvernemental ANAP, a demandé au procureur de la République d'agir et de déférer éventuellement le SHP au Tribunal constitutionnel. De son côté, Köksal Toptan, vice-président du Parti de la juste voie (DYP) de l'ancien premier ministre Demirel, a donné au siège de l'Assemblée une conférence de presse consacrée à "cette question grave". Tout en afftrmant que depuis des années ils défendaient le principe que "tout doit pouvoir être dit à la tribune de l'Assemblée", il a précisé que cela devait • 4 néanmoins "rester dans le cadre du serment de fidélité à la Constitution prêté par les députés" et ajouté: "Le droit de parler librement ne signifie pas le droit de démolir l'Etat et le régime. La défense du régime incombe à tout un chacun. Nous déplorons également l'oppression des gens. Cependant, le fait qu'un honorable député puisse à la tribune de la Grande Assemblée parler d~ l'existence en Turquie d'une nation minoritaire dépasse l'entendement. Cet honorable député déclaïe attendre de la sensibilité sur ce sujet. Mais qui attend de qui d'être sensible ? Nombre d'Etats comprennent des groupes ethniques. La Turquie peut aussi avoir des groupes ethniques. Cependant on ne peut pas parler de nation minoritaire. Les super-puissances veulent diviser, dépecer le plus puissant Etat du Moyen-Orient qu'est la Turquie. Les députés ne doivent pas devenir les instruments de ceux qui veulent détruire la Turquie". Pour sa part, M. Demirel a qualifié l'intervention de M. Ali Eren de "coup de poignard dans l'unité indivisible de la nation turque". Face à ces réactions hostiles, 22 députés d'origine kurde ont tenu à apporter leur soutien à Eren. La presse turque qualifie cet événement de "constitution d'un inter-groupe kurde informel". Affaire à suivre donc. LE DEPARTEMENT D'ETAT KURDES EN TURQUIE AMERICAIN EVOQUE LE SORT DES Le rapport annuel du Département d'Etat sur les droits de l'homme dans le monde, dans son édition de 1987, rendu publie début février, évoque pour la première fois l'existence en Turquie d'une "minorité nationale kurde" . Dans la section de 12 pages consacrée à la Turquie, une rubrique spéciale traite du sort des Kurdes, de leur langue et de leur culture. Le rapporteur se contente de résumer des informations largement connues et diffusées par ailleurs, en particulier par des organisations de défense des droits de l'homme comme Amnesty Intemational, la F.I.D.H. et Helsinki Watch. Il rappelle que les Kurdes constituent la majorité de la population des provinces orientales de la Turquie et forment également des communautés importantes dans d'autres régions turques. Depuis la fondation de la République turque les autorités ne reconnaissent pas l'existence des Kurdes, ne les considèrent pas comme une minorité ayant une langue et une culture spécifiques et malgré des progrès accomplis dans d'autres domaines, à l'heure actuelle il est toujours interdit de publier en kurde des livres et journaux, de même que les publications ayant trait à l'histoire, à la culture et à l'existence ethnique des Kurdes sont interdites, quelle qu'en soit la langue. Traitant également des actions de la guérilla kurde qui lutte pour la création d'un Etat kurde indépendant, le rapport trouve "préoccupant certaines pratiques du gouvernement turc" et cite l'exemple de "la répression frappant collectivement des villages entiers soupçonnés d'aider la guérilla. Leurs habitants sont arrêtés et torturés sur de simples soupçons ou dénonciations. Les tribunaux refusent les dépositions en langue kurde et le recours aux interprètes pose des problèmes sur le plan juridique. Les autorités turques évitent de venir en aide aux personnes et organisations étrangères se rendant en Turquie pour étudier la question kurde." Intervenant à un moment où les remous de ce qui a été appelé 1"'Affaire Eren" n'étaient pas encore apaisés, la parution à la Une des quotidiens turcs des extraits de ce rapport a fait sensation en Turquie. Les principaux dirigeants politiques et les éditorialistes influents ont tous crié au scandale, les uns parlant de la "déloyauté des Américains", d'autres leur reprochant "d'inventer une minorité et une culture qui n'existent pas", "d'affaiblir un secteur mal protégé de l'OTAN" ou y voyant "la main de la CIA" . Le gouvernement turc a dépêché à Washington de nombreux émissaires, y compris des membres de sa Cour constitutionnelle, pour persuader les responsables américains qu'il n'y a pas une question kurde en Turquie, que l'opinion turque était très sensible sur cette question et risquait de devenir hostile aux Américains, etc ... Répondant aux critiques des autorités, M. Richard Schifter, sous-secrétaire d'Etat chargé des droits de l'homme, a déclaré le 12 février que "pour son gouvernement il y a une minorité nationale kurde en Turquie et que les Eta~-Unis soutiennent les aspirations légitimes de la minorité kurde à jouir de leurs droits dans le cadre des frontières des Etats existants". Interrogé par les journalistes turcs, son adjoint, M. Robert Farrand a réitéré la position de son gouvernement : "Nous croyons que les Kurdes, par rapport au reste de la population de Turquie, constituent d'une manière claire et évidente une minorité nationale ayant une langue et une .. , • 5 culture distinctes. Bien qu'ils ne soient pas du ressort du Traité de Lausanne, nous n'avons aucun doute qu'ils constituent une minorité nationale." URSS : LES KURDES SOLIDAIRES DES ARMENIENS Les principaux intellectuels et artistes kurdes d'URSS ont adressé une lettre ouverte à Mikhail Gorbatchev, à Andrei Gromyko, à N.1. Rijkov, premier ministre d'URSS, à K.S. Demirdjian, premier secrétaire du PC d'Arménie, et à K.M. Bagirov, premier secrétaire du PC d'Azarbaidjan, pour témoigner du "génocide blanc" dont sont victimes les Kurdes d'Azarbaidjan depuis plusieurs décennies et affIrmer leur solidarité avec les revendications des Arméniens. Dans cette missive parue dans le numéro de février du mensuel arménien HA Y TA, les signataires indiquent d'abord que les Kurdes "vivent en Arménie, Azarbaidjan, Georgie, Kazakhistan, Turkménie et dans d'autres républiques de l'Union soviétique. En comparant leur situation au plan socio-politique et culturel dans chacune de ces républiques, on constate comment la question nationale a pu être réglée dans chacune d'entre elles. Pour la comparaison, prenons l'Arménie et l'Azarbaidjan qui abritent la majeure partie de la population kurde soviétique et examinons les arguments et faits qui sont largement probants". Le texte fait ensuite l'historique de la vie des Kurdes sous le régime soviétique: "En 1923, a été créée une région autonome kurde (Kurdistan) à l'intérieur des frontières de la république socialiste soviétique d'Azarbaidjan, qui avait pour capitale administrative Latchine. Cette région englobait les districts de :.<elbacar, Gubatli, Kurt-Aci, Murad-Khalil et Karaichlagh. Grâce aux indications attentionnées et précises de Lénine, des écoles kurdes ont été créées, des manuels scolaires, d'autres livres et un journal appelé le Kurdistan soviétique furent publiés. Un institut pédagogique et d'autres organismes culturels ont été fondés pour les Kurdes dans la ville de Chouchi. Dans les premières années du pouvoir soviétique le peuple kurde a ainsi connu une promotion sociale et culturelle. Mais cela n'a pas duré longtemps. A partir de la fin des années 1929, l'attitude à l'égard du peuple kurde a changé. La région autonome kurde a été supprimée. Une part importante de la population kurde a été déportée de force vers le Kazakhistan et la Turkménie. Les Kurdes travaillant dans le domaine des arts et de la culture, leurs éléments progressistes, dirigeants et intellectuels, ont été déclarés ennemis du peuple et exterminés, fusillés. Après Staline, en 1957, le décret sur les déportations fut aboli et les Kurdes furent autorisés à retourner à leurs anciens lieux de résidence. Mais ilétait désormais impossible de reconstruire à nouveau la Région kurde. Et tous les droits ont été bafoués comme par le passé. Le pan-turkisme qui s'était éveillé à l'époque de Staline a continué de sévir sous le masque de marxisme-léninisme. Encore de nos jours, en Azarbaidjan, l'existence de la population kurde est toujours officiellement niée, les données statistiques sont truquées, l'importance des Kurdes est sytématiquement minorée. Dans tout l'Azarbaidjan il n'existe pas un écrivain, un artiste, un peintre kurdes ou un Kurde occupant le moindre poste dans les mécanismes du parti. Si un Kurde veut accéder à la moindre fonction de responsabilité il doit d'abord faire inscrire sur sa carte d'identité qu'il est de nationalité azérie". Les auteurs de la lettre passent ensuite à la comparaison de la situation des Kurdes en Azarbaidjan avec celle de leurs frères d'Arménie: "Aujourd'hui la ville d'Erévan est le centre le plus connu et le plus important de la culture kurde en Union soviétique. Chaque congrès (du Parti), chaque plénum, chaque Conférence et débat réserve une place particulière aux autres peuples vivant en Arménie, aux Kurdes, aux Grecs, aux Assyriens et aux Azéris. Depuis 1930 paraît en Arménie le journal kurde Riya Teze (La Voie nouvelle). Depuis la même année, des oeuvres politiques, scientifiques, artistiques et des livres d'enfants sont publiés en langue kurde. Dans les villages kurdes fonctionnent des écoles enseignant en kurde. La radio a des émissions quotidiennes en kurde. L'Union des écrivains d'Arménie comprend une Union des écrivains kurdes. L'institut d'orientalisme d'Arménie comporte un Département de kurdologie qui étudie l'histoire, la langue, la littérature et l'art du peuple kurde. En Arménie, le.peule kurde sent que dans tous les domaines on lui témoigne de la bienveillance et de l'attention. Or depuis 1929 il est privé de tout cela en Azarbaidjan. Depuis le 20ème Congrès du Parti, les Kurdes ont à plusieurs reprises entrepris des démarches pour recouvrer leurs droits légitimes. Ils se sont adressés au comité central du PSUS et y ont envoyé une délégation. Mais ils n'ont rien pu obtenir d'autre que des promesses et un soutien verbal aux propositions avancées. Chaque fois que la question est venue devant le comité central du , 6 PC d'Azarbaidjan elle a été étouffée et enterrée. De surcroît la situation déjà difficile des Kurdes a empiré. Sur les cartes d'identité de plus de 200 000 Kurdes la mention "azérie" a été inscrite à l'endroit indiquant la nationalité. C'est en fait l'application directe en République socialiste soviétique d'Azarbaidjan de la politique de "déracinement des Kurdes" pratiquée par les dirigeants de la République de Turquie. Ces Kurdes vivent dans les régions d'Azarbaidjan proches de la frontière arménienne ; ils sont donc en contact permanent avec les Arméniens et cela renforce l'internationalisme socialiste. Les Kurdes vivant en Arménie ne sauraient rester indifférents au sort de leurs congénères d'Azarbaidjan. En Azarbaidjan, les Kurdes sont privés de leurs droits légaux, privés des conditions les plus élémentaires pour leur développement culturel et se trouvent de ce fait confrontés au danger de déracinement. Au fond, ce que nous souhaitons, c'est que l'on rattache à l'Arménie la région située entre celle-ci et le Karabagh, qui est peuplée de Kurdes et qui formait auparavant la Région autonome kurde. Du point de vue à la fois économique et social, une telle solution serait pour le peuple kurde, pour le peuple arménien et aussi pour tout l'Etat soviétique plus avantageuse, logique et convenable. En cas d'adoption d'une telle solution, il ne serait pas nécessaire d'envisager un nouveau système scolaire, de nouveaux manuels et programmes scolaires, d'éditer un nouveau journal kurde, de mettre au point de nouvelles émissions de radio ou de fonder un nouveau centre d'impression. Car, comme nous l'avons indiqué plus haut, toutes ces institutions existent depuis longtemps en Arménie. Il ne sera pas nécessaire de mettre à nouveau en place toutes ces institutions sociales et culturelles qui existent et fonctionnent en Arménie. Au cours des dernières années, on déploie beaucoup d'efforts en Géorgie pour la culture kurde et le développement social du peuple kurde. Mais à la suite des actions néfastes des autorités administratives azéries, le manque de confiancè est devenu tellement profond entre les nationalités d'Azarbaidjan qu'il ne sera en aucune manière possible de dissiper cette méfiance. Nous vous supplions encore une fois : répondez favorablement à la requête du peuple kurde vivant sous l'administration d'Azarbaidjan. Rattachez à la République d'Arménie les districts kurdes de Kelbacar, Latchine, Gubatli et Zangelan. Vous sauverez ainsi cette fraction du peuple kurde d'un génocide à blanc. Ce génocide à blanc a été entrepris par les cercles dirigeants azéris en 1929 et il se poursuit encore aujourd'hui. Pour le peule kurde, perestroika et démocratie signifient le changement radical du sort et de l'avenir de nos frères vivant sous l'administration de la R.S.S. d'Azarbaidjan" . . ANKARA FORCE LES PAYSANS KURDES A LA DELATION ... ET AUTORISE L'USAGE DU KURDE DANS LES PRISONS Après avoir dépensé beucoup de moyens pour mettre en place des milices kurdes progouvernementales, les autorités turques tentent maintenant de faire de chaque paysan kurde un délateur, un collaborateur des forces de réperession. C'est ce que vient de déclarer à la tribune de l'Assemblée turque le député SHP de Diyarbalar Fuat Atalay, au retour d'un voyage d'études dans les provinces kurdes. D'après lui, les paysans sont arrêtés sous des prétextes divers, puis torturés pendant plùsieurs jours. On leur propose alors le marché suivant: ou bien tu acceptes de devenir indicateur, ou bien on disperse et on déporte ta famille. A l'appui de ses dires, le député a cité de nombreux exemples, dont celui du président de la section de Kiziltepe du SHP, dans la province de Mardin. Arrêté le 4 décembre 1987, il a été torturé pendant 20 jours dans les locaux de la police politique. Puis le chef local de la police lui a annoncé la couleur: 'Si tu collabores avec nous, tu seras libéré, protégé, et on subviendra à tes besoins; si tu refuses, tu seras condamné à 15 ans de prison'. Ayant refusé l'offre, il a été effectivement condamné. A la suite de ces pressions, nombre de villages se vident de leur population. Les paysans qui ne veulent être ni miliciens ni délateurs n'ont d'autre choix que la révolte ou l'exode. Parallèlement à cette politique répressive, les autorités turques ont été amenées à accepter, le 29 février, les principales revendications des prisonniers politiques kurdes, en grève de la faim à la prison militaire de Diyarbakrr. Après avoir consulté le général Evren et reçu un groupe de députés des provinces kurdes, le Premier ministre turc a ann~ncé que l~s prisonniers seraient désormais autorisés à parler kurde avec les membres de leur famille, lors des visites, et qu'ils ne seraient plus tenus de porter l'uniforme carcéral. La durée des visites a été portée à une heure, I I ! • • 7 les prisonniers pourraient également recevoir de leur famille des instruments de musique, des machines à écrire et de quoi dessiner. De toutes ces améliorations apportées aux conditions de détention, c'est évidemment l'autorisation de parler kurde qui est la plus importante. Dans un pays qui ne reconnait toujours pas l'existence des Kurdes et de leur langue, elle constitue une première. Certains Turcs disent maintenant aux Kurdes: "Si vous voulez parler votre langue, allez donc en prison !" Lors de cette grève de la faim qui a duré 13 jours, un gréviste, Mehmet Emin Yavuz, est décédé, 6 autres sont entrés dans le coma. A titre de solidarité, deux députés kurdes du SHP ont également jeûné durant 3 jours au siège régional de leur parti à Diyarbalar. LE PARLEMENT EUROPEEN DEMANDE LA LIBERATION IMMEDIATE DE MEHDI ZANA Janvier 1988 - Alors que le Parlement européen décidait de signer les protocoles techniques liés à l'accord d'association CEE-Turquie, il adoptait durant la même session une résolution demandant aux autorités turques, en considération de son état de santé, de libérer sans délai l'ancien maire de Diyarbalar, Mehdi Zana, "condamné à 32 ans de réclusion pour 'activités séparatistes', bien qu'il n'ait ni commis ni incité à des actes de violence, qu'aucun chef d'accusation dans ce sens n'ait été retenu contre lui, et qu'il ait été adopté par Amnesty International en tant que 'prisonnier de conscience'." Le Parlement européen a également demandé au gouvernement ture de commuer toutes les condamnations à la peine capitale, "en attendant l'abolition de ce châtiment.abominable", et de réviser le procès du jeune guide français Michel Caraminot. AINSI QUE : La place des militaires turcs dans le Protocole L'hebdomadaire ture 2000'e Dogru se livre, dans son numéro du 27 janvier, à une étude sur la place des militaires dans le protocole des divers pays du monde. Il ressort de cette étude que le chef d'état-major des armées occupe en Turquie la troisième place Ouste derrière le président de la république et le premier ministre), alors qu'il n'y figure pas du tout au Royaume Uni, au Japon et en URSS. En France, il occupe la 15ème place, en Grèce la 19ème, et en Belgique la 22ème. "Enfin un domaine où nous sommes champions du monde !", titre ironiquement la revue qui nous apprend que seuls le Chili et l'Egypte accordent à leurs militaires une place comparable. En fait, les militaires tures se considèrent comme les propriétaires de l'Etat. Depuis 1923, la Turquie n'a eu qu'un seul président civil, Celal Bayar, déposé en 1960 par un coup d'Etat, tous les autres étaient des militaires, généralement d'anciens chefs d'état-major, justement. L'INSTITUT EST DEVENU PROPRIETAIRE DE SES LOCAUX A la suite de la campagne de souscription lancée début 1987, à laquelle ont généreusement contribué beaucoup d'amis et de sympathisants, kurdes et étrangers, de l'Institut, celui-ci a pu acquérir l'immeuble où est situé son siège social. Le 15.10.1987, l'acte de propriété a été établi chez le notaire. C'est la première fois dans l'histoire du peuple kurde qu'un projet culturel rencontre une adhésion aussi large et suscite pareil mouvement de soutien. Pour fêter cette acquisition et le cinquième anniversaire de la création de l'Institut, une soirée a été organisée, le 26 février, au salon Bergère, à Paris, avec la participation de tous ceux qui ont contribué à l'achat de l'immeuble. Les chanteurs Sivan et Masharê Xalekî, ainsi qu'un groupe de musique kurde venu d'Italie, ont animé cette rete, au cours de laquelle le président de l'Institut a remercié tous les généreux donateurs, venus nombreux de l'étranger. .. • 8 LA REVUE DE PRESSE EN BREF JANVIER 1988 UN DIPLOMATE ALLEMAND ABAITU A PARIS, un tract signé d'un mouvement séparatiste kurde retrouvé dans sa poche - TERRORISME OU CRIME DE DROIT COMMUN ? - Le Front Nationà1 pour la Libération du Kurdistan, accuse les services secrets turcs et américains: façon de discréditer la cause kurde en RFA - SOUS LE VO~E KURDE (Libération, Le Monde, La Montagne, Herald Tribune 5/1, AFP Bonn 1111) LES MOB~ES DU CRIME NE SONT TOUJOURS PAS ETABLIS - L'enquête s'oriente vers une affaire privée - Le diplomate appartenait aux services secrets allemands - LE SENTIER DES KURDES, le diplomate s'intéressait aux 40.000 Kurdes vivant en France (Le Monde, La Haute Marne Libérée 611, Est Clair 9/1 , Valeurs Actuelles 1111) TETES DE TURC: comment un demandeur d'asile est refoulé chez lui 13 mois plus tard (Le Canard Enchaîné 611) ACCUSA TIONS D'AMNESTY CONTRE L'IRAK : des opposants kurdes auraient été empoisonnés en Irak, au moins 3 morts - Le yaourt contenait de la mort aux rats - Le yaourt de Bagdad qui empoisonne les Kurdes - Mystérieux empoisonnements à répétition (Nouvelle République des Pyrénées, Midi Libre, Telegramme de Brest, Le Courrier picard, Quotidien de Paris, L'Aurore, La Montagne 13/1, Le Monde, United Press Int., Herald Tribune, Le Courrier de l'Ouest, Quotidien du Médecin 14/1, Libération 2011, Quotidien de Paris 22/1) LA GUERRE DES KURDES : une ville et une base irakiennes prises par des Kurdes, selon l'agence iranienne IRNA - Les Kurdes irakiens dans la bataille - Extension des combats dans le nord-est du front (Petit Bleu du Lot et Garonne, Le Méridional 14/1, AFP Paris 17/1, Le Monde 1911, L'Evénement du Jeudi 2111) LA FRANCE MET EN GARDE LES DISSIDENTS IRANIENS - Les expulsés iraniens rentrent en France (Herald Tribune, Libération15/1) VOTE POUR LES BOURREAUX ou le protocole d'accord CEE-Turquie avec les voix socialistes (L'Humanité 2111) adopté à Strasbourg LE GRAND BAZAR OCCIDENTAL, reportage sur les Turcs face à la modernité (L'Express 22/1) - LES 'KURDES DE TURQUIE et la guerre du golfe (Mid East Markets 2511) - LES COMBA TIANTS DE NULLE PART: émission TV tournée chez quelques-uns des 6 millions de Kurdes iraniens (La 5,30/1) OFFENSIVE IRANIENNE CONTRE BASSORA en Kurdistan iiakien (El Pais 1811) - Le Palais d'été du Président Saddam Hùssein incendié par les guerilleros kurdes en Irak (Sunday Times 3111) GRA VES ATIEINTES 3/2) AUX DROITS DE L'HOMME chez les Kurdes d'Irak (Der Tagesspiegel LES KURDES SE PREPARENT A LA REVOLTE (The Australian 6/1) "NOUS CONTINUERONS L'ACTION!" malgré l'arrestation de 16 personnes - D'après le rapport du MIT et de la police turque, "LE PKK SE RETIRE VERS L'OCCIDENT" - Les criminels du PKK : 8 morts dans un affrontement à Simak (Milliyet 1,3/1) SANS IDENTITE: 117.000 personnes ne sont pas considérées comme citoyens turcs - Le salaire d'un garde-champêtre est de 120.000 L.T. (Milliyet, Tercüman 311) LE PKK A PERDU 289 MILITANTS en 1987, véritable année de crise - Procés en février - LE • • 9 PKK CRmQUE par Kutlu - Dans la poche du diplomate allemand assassiné, on a trouvé une lettre du ERNK - Depuis l'année dernière, désaccord entre le ERNK et l'Allemagne - Le ERNK revendique: "nous avons posé une bombe dans l'avion allemand" - Assassinat mystérieux (Milliyet, Hürriyet, Tercüman 5,611) ON DECOUVRE LE PLANNING D'APQ pour les cinq prochaines années - Le procès de YOL BEVUE de Radio-Sofia - ACCORDS ENTRE LE PKK ET ACILCI - CORDON DE SECURITE aux frontières - Les tortures au SHP de Diyarbakir (Milliyet 6, Il, 12/1, TercÜInan 811) Le CHANTAGE DE BARZAN! - TIKKO TIRE SUR L'ARMEE - Une famille massacrée par le PKK près de Mardin - Amnesty International réclame un procès pour les tortures - Nouvelle tactique de Apo : il lance un appel aux traîtres - Assassinats de 2 professeurs par le PKK - Mort de 4 paysans (fercüman, Milliyet 12, 14, 1511) Nouveaux affrontements à Simak - Le PKK se prépare un gouvernement d'éxil - LA PEUR DU LOUP SUR LE CHEMIN DE L'ECOLE - Attitude positive de la France qui ne veut tolérer ni les agissements du PKK ni ceux de rASALA - Accord entre le PKK et les Chypriotes (Tercüman 18, 19/1,Milliyet 19/1) GAFFE dans le rapport de l'Assemblée - Bagarres de Kurdes - L'affrontement de Kandira est revendiqué par TIKKO - Polémique à l'Assemblée - Où va le SHP '1 (Tercüman 21, 2211) UN PLAN REGIONAL POUR L'EST - EREN a encore parlé: une journée de polémique - Au parlement européen, trois propositions ont été présentées par les groupes socialistes et communistes: - suppression de la peine de mort - amnistie pour le guide français -libération de Mehdi Zana - Pour Ozal, Eren a été utilisé comme un pion (fercüman, Milliyet, Hürriyet 2211) LES DISCOURS D'EREN sont un "délit constitutionnel" ; discussions sur la méthode à l'Assemblée - LE BUT DES PARTISANS à Kirkouk - Au Parlement européen on reconnait qu'il n'y a pas d'application des droits de l'Homme en Turquie - Demirel: "Les Kurdes ont planté un poignard au milieu de l'Assemblée" - (fercüman, Milliyet 23/1) "NOUS CONTINUERONS LA LUTTE à l'Assemblée", déclare Ahmet Türk - Le débat de la semaine: "Qui a repris les armes hier, aujourd'hui les redistribuera - "Ceux qui applaudissent Eren sont un petit groupe particulier" (Hürriyet 2511, Tercüman 26/1) DESACCORD au sein du Parlement sur la cause kurde, ainsi qu'au sein du S.H.P. - LES CAS DIFFICILES DES CONDAMNES - Le député du SHP condamné pour avoir parlé au Parlement Les déséquilibres à l'Est commencent dès la naissance - L'Ouest s'est développé, l'Est s'est appauvri (Milliyet 2311, Tercüman, Milliyet 26, 2711 FEVRIER 1988 LA NATION KURDE EN 1URQUIE (Politiceska Prosveta Fév. 88). DES CENTAINES DE PERSONNES, entre 14 et 73 ans, ont été exécutées en Irak entre le Il novembre et le 31 décembre 1987. Le rapport affmne que dans les deux dernirers jours de décembre seulement, plus de 150 prisonniers ont été exécutés par balle à la prison d'Abu Gharib, dans la banlieue de Bagdad. Parmi les victimes, des Arabes, des Kurdes, des Turkmènes. (Amnesty International 14.1.88). TURQUIE : LE CHAUD ET LE FROID, ou les échos de la session du Parlement européen DEBAT sur l'immigration turque, dans le cadre d'une quinzaine culturelle (Parlement européen 2011, Le Dauphiné Libéré 2311) 10 Reportage TV sur la Cinq: "Les Combattants de nulle part" - APPEL de l'association culturelle et sociale franco-kurde - TEMO DEFEND LA CAUSE KURDE (Nouvelle République du Centre Ouest 28/1, L'Espoir 29/1, Différences, Actuel Fév. 88) . GREVE DE LA FAIM de prisonniers kurdes à Diyarbakir. Kurdistan de Turquie (rages Anzeig 6/2). Le combat des Kurdes dans le Le tribunal administratif S'OPPOSE à L'EXCLUSION DE DEUX KURDES - VINGT CONDAMNATIONS à mort en Turquie - GREVE DE LA FAIM POUR 2.000 PRISONNIERS KURDES de la prison militaire de Dyarbakir - OCCUPATION de locaux d'Amnesty International à Paris, Berne et à La Haye - TELEGRAMME DE PROTESTATION contre l'accentuation de la répression au Kurdistan de Turquie (Le Quotidien 6/2, L'Humanité.8, Il, 12/2, Nord Littoral 11/2, La Montagne 17/2, Le Monde 17, 18/2, Le Figaro 19/2, Libération 20/2) YILMAZ GUNEY: (Abrar 10/2). MANIFESTATION dans son oeuvre, il a décrit l'amertume du présent, l'incertitude du futur de Kurdes à Athènes. Une amnistie symbolique. (Eleftherotiria 17 et 18/2). TEHERAN cherche à se rapprocher de la TURQUIE POUR LUTTER CONTRE LES KURDES (Financial Times 17/2, Arab News 18/2) Pourquoi manifestent-ils? ILS ESPERENT AUSSI EN LEUR TERRE PROMISE. - Les Kurdes au Consulat de RFA - LA FETE A ST-HERBLAIN (Ouest France 19,22/2, Lyon Matin 19/2) DES CENTAINES D'OPPOSANTS EXECUTES en Irak (Amnesty International 25/2, Le Monde 27/2) - SOUTIEN AUX PRISONNIERS KURDES en Turquie: multiples protestations à Paris, Bruxelles, Athènes, Londres, Berne (AFP 10, 16,24/2) Environ 60.000 SOLDATS IRAKIENS mobilisés contre la guerilla kurde au nord-est de l'Irak; ils utilisent des gaz mortels (HeraldTribune, fév.88) ALLEMAGNE : PARADIS (rercüman 2, 5/2) . DES SEPARATISTES - L'Allemagne se rend aux terroristes CAMPAGNE lancée par le PKK pour acheter des armes - Le nombre des GARDIENS VILLAGES a dépassé les 10.000 (Tercüman, Milliyet 4/2) DE FA TMA, TRADUCTRICE DE KURDE, langue et voix de ceux qui ne savent pas le turc - 20 PEINES DE MORT au:procès du PKK - 5 terroristes tués - 1 militant du PKK arrêté en Allemagne - Nouvelle tactique d'APO (Hürriyet, Milliyet Tercüman 6, 7, 10, 11/2) LE PROBLEME KURDE soulevé dans le rapport des Droits de l'Homme et critique de la Turquie - 3 actions du PKK, dont une dans un village de Mardin - La R.F.A. soutient les séparatistes - Les séparatistes à la recherche d'une identité (Milliyet, Tercüman 12, 16/2) Dans un rapport du parti S.H.P. sur les régions de l'Ouest: la dureté n'est pas une solution - 2 députés du S.H.P. en grève de la faim - Le prix de la résistance - L'ombre de Komkar dans les rangs du S.H.P. - Le doigt de la C.I.A. (Milliyet 17,20,21/2, Tercüman 19,20/2) L'usage du kurde est autorisé, mais pas le port de la barbe! dans les prisons (Hürriyet 20/2, Tercüman 21/2) - Demirel: "Améliorons la situation" "PAS D'OPPRESSION pour la langue kurde", déclare le secrétaire général du D.Y.P. - APO EXCLU - LA SYRIE donne une base militaire au PKK - "L'Amérique n'a qu'à chercher le droit des minorités en Bulgarie - Les prisons seront administrées par les civils (Tercüman 21, 22/2, Milliyet, Hürriyet 21,24,26/2) • 11 "Nous l'avons battu à mort et ensuite nous l'avons fusillé", déclarent les auteurs du massacre de l'instituteur (Mi1liyet 2712) MARS 1988 FOUll.LES A NEMRIK, Irak : certains outils seraient faits d'une pierre volcanique commune dans la région du lac de Van (Herald Tribune 7) 360 PERSONNES EXECUTEES en Irak en novembre et décembre 1987 (Amnesty International Mars 88) UN REFUGIE KURDE RENVOYE à ses bourreaux! - GREVE DE LA FAIM à Strasbourg GENOCIDE DES KURDES - LffiERATION DE 3 ITALIENS détenus par des rebelles kurdes (CFDT Magazine Mars 88, Liberté de l'Est 3{3, The Daily Telegraph 413) UN JOURNALISTE TURC CONDAMNE à 7 ans et demi de prison pour avoir publié une interview de Kendal Nezan, président de l'Institut Kurde de Paris (Tribune de l'Expansion, La Croix, Le Journal de Toulouse 10, 11/3) BAGDAD ACCUSE DE TORTURE D'ENFANTS et d'EXECUTIONS Intemationall613) (Times 13/3, Amnesty LA TURQUIE RENFORCE SES TROUPES aux frontières - GUERRE DU GOLFE: l'inconnue kurde ; les guérilléros kurdes irakiens jouent un rôle de plus en plus remarqué - BAGDAD RECONNAIT UN IMPORTANT REVERS AU KURDISTAN - LES CIVILS SOUS LES MISSILES - SANGLANTES REPRESAILLES IRAKIENNES (Arab News 21/3, Le Figaro, Le Monde, La Croix 19/3, LA MONTAGNE 21{3, LE MONDE 22,23/3) DES KURDES MANIFESTENT au Consulat d'Allemagne de Lorient ; 13 des leurs seraient emprisonnés en RFA - LES KURDES DE DREUX occupent l'agence de la République du Centre (Télégramme de Brest, République du Centre 23/3) DES BOMBES EN TURQUIE, dans la province de Mardin - L'IRAN ACCUSE L'IRAK DES ATTAQUES AU GAZ - Les Kurdes irakiens avec Khomeiny contre Hussein; les nationalistes kurdes d'Irak, alliés à l'Iran, sont prêts à tout pour se défendre contre Bagdad - PLUIES DE MISSILES SUR BAGDAD ET TEHERAN, le nombre des victimes ne cesse de croître - L'Irak fait revivre LES HORREURS DE LA GUERRE DE 1914-1918 - L'IRAK VEUT "RASER" L'IRAN ! (Alsace, Libération 25/3, Le Monde 26/3, Times 27/3, Herald Tribune, Presse Océan 28/3, AFP 29, 30, 31/3). 3 TERRORISTES EXECUTES - LA POLICE ALLEMANDE ARRETE DES SEPARATISTES Une Commission de la Haute Cour en pourparlers avec les Américains sur le PROBLEME KURDE - LES USA INSISTENT SUR L'EXISTENCE des Kurdes en Turquie (Tercüman 2, 3/3, Hürriyet 4, 6/3) L'appel du dirigeant kurde d'Irak, Talabani : "ACCEPTEZ L'EXISTENCE DU PEUPLE KURDE", et sa menace à la Turquie: "ON FERA DU SUD UN NOUVEAU VIETNAM" (Hürriyet, Millyet 10/3) REVOLTE CONTRE APO - LES ORGANISATIONS VONT PASSER AUX ACTES - "Les traîtres ont pendu un enseignant" (Tercüman, Mi1liyet 11/3, Hürriyet 14(3) OPERATION COUP DE POING de la Police allemande contre le PKK : 22 arrestations - Le PKK veut mettre la main sur 35 villes de Turquie, d'Iran, d'Irak et de Syrie: LE REVE SANGLANT! La nouvelle tactique du PKK - Le bourreau du PKK a tué 45 personnes (Tercüman 13, 17/3, Hürriyet, Milliyet 20(3) 12 Le député de l'ANAP favorable à la distribution d'une cassette en kurde (Tercüman 22/3) La mise en garde de T. Ozal à l'Iran et à l'Irak : "NOUS OUVRIRONS LE FEU" - BILAN DE 8 MOIS DE TERREUR dans le sud-est: 189 tués - ON S'ENFONCE DANS L'HORREUR AVEC LES GAZ CHIMIQUES - LA NOUVELLE TACTIQUE DU PKK - TOLERRE-T-ON LE GENOCIDE? - Le "Rapport kurde" des Etats-Unis défavorable à Apo (Hürriyet, Milliyet, tercuman 23, 24, 25/3) ACCROCHAGES : 1 terroriste tué à Adiyaman ; panique à Habur où 7 bombes ont explosé EVASION de 29 terroristes - Newroz sanglant: 9 paysans étranglés par le PKK (Milliyet 26, 28, 29/3, Günaydin 27/3, Tercüman 29, 30/3, Milliyet 31/3) • PUBUCAnONS EN VENTE L'Institut Kurde diffuse des livres, disques, cartes géographiques, cassettes et cartes postales. Vous en trouverez la liste ci-dessous. Pour vous les procurer, envoyez le bon de commande avec votre règlement par chèque, CCP ou mandat. Aucun envoi ne peut être fait contre remboursement. UVRES * EN FRANçAIS * EN ALLEMAND *EN ANGLAIS *ENFLAMAND LES KURDES ET LE KURDISTAN, ouvrage collectif DOSSIER KURDISTAN (Têko$er) BILAN KURDISTAN; périodique (Têko$er) MEMOIRE DU KURDISTAN, J. Blau CONTES KURDES LES KURDES, B. Nikitine LE MOUVEMENT NATIONAL KURDE, C.Kutchera LA GRAMMAIRE KURDE, LescotIBedirkhan LES KURDES, Terre des Hommes TURQUIE:Dénis de Justice, Amnesty International KURDISCHE VOLKDICHTUNG, Thomas Bois DIE FUR DIE FREIHEIT STERBEN, F.Hennerbichler GEISELBEFREIUNG IN KURDISTAN, F.Hennerbichler JIY AN (revue culturel bilingue, allemand-kurde) 40F 40F 20F 60F 35F 150F 200F 250F 15F 25F 20F 150F 150F 20F DESTROYING E1HNIC IDENTITY Kurds of Turkey, Helsinki Watch LIED DER AARDE, Medenî Ferho CIGERXWîN, POEZIE UIT KOERDIST AN JIY ANA KURDAN, en flamand et kurde LES KURDES 60F *ENTURC BITULAT AL-KURD, Casim Celîl NAHZAT AL-EKRAD AL-SQAFIYAH, Celîlê Celîl FI SABll... KURDISTAN (Muzakarat), Zinar Silopî KURDISTAN TURKIY A BEYN AL-HARBA YN, A.Hasratiyan ~IV AN'IN S~VDASI, MahglUt Baksî ZAZACA-TURKÇE SOZLUK, Malmîsanij BIR KURTLE KONUSMA, Adonis Buduris BUYUK ANA YURT SAVASINDA KURlLER, H.M. Cetoev KURT MILLIYETCll..IGI VB DR. ABDULLAH CEVDET, Malmisanij 40F 40F 40F 40F 30F 85F 30F 35F 35F CARTES POSTALES NOIR et BLANC (4 sujets) COULEUR (4 sujets) VIDEO-CASS. LE ROI LAID (Film documentaire sur la vie du cinéaste, Y.Güney) *ENGREC *EN ARABE CASSEITE DE 20F 20F 30F 35F 2F 3F 250F SIW AN PERWER, ji bo zarokên Kurdistan nO1 et 2 NIZAMETTIN ARIC (Feqiyê Teyra) n02 à 7 BARAN n02 TEMO, Chants du Kurdistan MAZHAR, Awazî Kurdî 35 F 35 F 40F 35 F AFFICHES HOMMAGE A YILMAZ GÜNEY INAUGURA nON DE L'INSTITIJT lOF 20F PUBUCA nONS INSTITUT HEVI, revue littéraire en kurde, N° 1 à 6 STUDIA KURDICA, revue d'études, - nO 1 (arabe et persan) - nO2 (arabe) - nO 3 (turc) BULLETIN DE LIAISON ET D'INFORMATION, le numéro: CARTE GEOGRAPHIQUE DU KURDISTAN (125x80 cm.) CARTE GEOGRAPHIQUE DU MONDE (en kurde,125x80 cm.) 50F MUSIQUE 35 F 40F 30F 30F 25F looF looF PUBLICATIONS EN KURMANCî ENDUMILI EN SORAN! EN KURDE Fêrbûna zimanê kurdî - Grammaire kurde, A. Cantekin Em,hîn dibin - Grammaire kurde, A. Cantekin Tu - Roman, M. Uzun Mirina kalekî rind - Roman, M. U zun Hêsir û Baran, Bavê Nazê Dengê Roja Dîl - poésie, Derwê~ Ferho Girtî -Roman, Firat Ceweri Komara Dêmokratîk a Kurdistan "Mahabad" , K. Hûsamî Em û pirsa me, ~. B. Soreklî Zend-Avista - Poésie, Cigerxwîn Ronak - Poésie, Cigerxwîn Hêvî - Poésie, Cigerxwîn ~êx Sen'an - Poésie, Feqê Teyran Wenda bûn,~. B. Soreklî Jiyana rûsenbîrî û siyasî ya Kurdan ..., Dr Celîlê Celîl Dengê Xêzikan - Caricatures Dîwana Rûhî, Sêx Abdurahmanê Aktepî Roja Nû, revue culturelle, Edts. Roja Nû Têkoser, revue culturelle kurde de Belgique . Carçira, revue culturelle Mîrkut - Revue humoristique, M. Lewendî, n01, 2 et 3 ,Isot, Revue humoristique, n02 à 5 Zengil, Revue humoristique Ronahî de 1942 à 1945, les frères Bedirkhan, réédition Roja Nû de 1943 à 1946, Kamuran Bedirkhan, réédition Na xumxum a..., Koyo Berz . Herakleîtos,Malmîsanij Halwest, Zencîra Hawar, n01 et 5 C'rrokî kurt Kazêwe, Rizgar Abdullah . Du taqlayî bê sut, S.Galib Abdullah Peyv, revue périodique du Centre Culturel kurde de Londres, nog Komara Kurdiyekey Mahabad, A. Roosewelt Gerran le Behcet Hîkmet, poésie, Kenan Medhat Yekgirtin, revue périodique du Centre Culturel kurde de Danemark Zerdik, poésie, Ahmedê Mela Mamostay Kurd, revue des enseignants kurdes de Suède n01 à 3 30F 25F 40F 40F 30F 30F 55F 30F 30F 35F 35 F 35F 60F 40F 40F 30F 40F 15 F 15 F 20F 15 F 15 F 15 F 100F 100F 35 F 20F 30F 25F 30F 40F 30F 40F 40F 40F 30F LNRES D'ENFANTS, Keça ~errût Lotta, Astrid Lindgern Spî û res Bavo were derve! Emîl mîha nîvçe Nebezê Iiçiyayê mazi ~ev ba~ Alfons Kundirê helez Tuân Masiyê re~ê piçûk, Samed Behrengî Pênc sahkerên me, Ahmet Cantekin Hirç û Daristan, " " Qesmer, "" Panda, "" Hêlîn 40F 40F 40F 40F 40F 40F 40F 40F 30F 15 F 15 F 15 F 15 F lOF • BULLETIN DE SOUSCRIPTION o Je souhaite contribuer à l'action culturelle de l'Institut Kurde. Je vous envoie un chèque de FF. o Je souhaite recevoir régulièrement le Bulletin de liaison et d'information envoie un chèque de 240 FF. représentant l'abonnement pour un abonnement à l'étranger. de l'Institut. Je vous annuel de 12 numéros (en France) ou 265 FF, NOM: ADRESSE: BON Je souhaite recevoir: ..... exemplaires de ..... exemplaires de ..... exemplaires de ..... exemplaires de DE COMMANDE Studia Studia Studia Studia Kurdica Kurdica Kurdica Kurdica STUDIA KURDICA n° 1, en persan et arabe, au prix de 40 FF . nO 2, en arabe, au prix de 30 FF n° 3, en turc, au prix de 30 FF nO 4, en arabe, au prix de 30 FF Je vous adresse le règlement correspondant de ........ FF, par chèque bancaire, chèque postal, mandatlettre ou mandat international, à l'ordre de l'INSTITUT KURDE DE PARIS, 106, rue la Fayette, 75010 PARIS. NOM ADRESSE I BON DE COMMANDE Je souhaite recevoir, au prix .......... exemplaires de HEVI ......... exemplaires de HEVI .......... exemplaires de HEVI HEVI (revue unitaire de 50 FF nO 2 nO4 nO 6 culturelle en langue kurde) exemplaires de HEVI n° 3 exemplaires de HEVI n° 5 et je vous adresse mon règlement de FF, par chèque bancaire, chèque postal, mandat-lettre mandat international, à l'ordre de l1nstitut kurde de Paris, 106, rue la Fayette, 75010 PARIS. NOM: ADRESSE: ou • • ]REVUB DB JP]RBSSIB ------------------Janvier 1988 • LIBERATION • 5.01.88 iUN DIPLOMATE ALLEMAND ABATTU A PARIS SI.,frled Wle/sputz, .tt.ché d'.mbalNde d. /. R,F.A., .1tI .battu hl" matin j Pari. dea Inconnua. Un trllCt al,né d'un mouvement lIpa,at/ltt kurde, • ltI rerrowi d.na sa vest •. u Br/,.d. cr/m/n.lI. n'exclut nil. plitt politique n/lIIIe d'ordre privH, ieafried WielspulZ, 'aé de 32 !.'Ct « ulttntat If Ii une orpnilltloa inclb- ris, mail eplcment Il Il' "abotage Il de pcndanliste kurde. On aurait en eITel l'avion ouest. -Illlmtand qui s'cst écra!lé ans, travaillait à la section juridique du consulat de RF A à découvert dans une des pochee du di. lIIlmedi en Turquie faisant sei7.c morts. Le ministre turc des Transports avait Il/omate une enveloppe cachetée Pam. Lundi matin, peu avant troia heures. deux JlUIInll ont contenant un tract si8llé du Front na- en efTet annoncé dimanche que celte til'nlll de lihCration du Kurdistan 'cataslrorhe aérienne «poumit étrr un Croisé le fonctionnaire ouett.IuhlltuRt ». A Paris, les rerréscntanls allemand sur la puaerelle De- 1F R N K). Cc document qui n'eltrrimait d'associatillns culturelles kurdes resbilly enjambant la Seine à hauteur de la ;lucune revendiciltion precise, mrpelait ..culement le contentieux kurde avec le taient trés sceptiques sur l'authenticité tour EilTei. 8_ d'uae baIJe de calibre I!"Uvernement ouesHlllemand. Un d'une revendication kurde Ii une agence 9mm à la poitrine, Sieafried WielIputz ~'()ntentieult portant sur 700000 DM de presse turque. tout en soulignant que s'cstllpproché d'cult en titubant puis, si certains aderIes de l'action violente s'cst écroule à Ieun pieds. "On '" '" tiré ~ai~i~par la police ouest-allemande lors de perquisitions effectuées le 27 juillet vl'ulalent ùn l'rendre ;i un dirlomilte tkUII$ Il leur aurait-il alon murmuré dernier dan~ lc~ milieux niltionilhstes en r(\~te .i l',:\ranrer. la ,'iblc ,erait avant de perdre connailSlllCC. Immékurdes de Cologne. rluli11 (l'Inl))\: :p,'alkmandc diatement prevenus par les deux te. Quelques heures plus tllrd, alors que moins, .Ies policicn en faction devant Le seul allentat à Paris, qui avaIt les Iéléscrirleurs des agences de presse l'ambassade d'Iran située i proximité, coüté la vic à deux diplomates turcs, annonçilient la découverte du tract et de ont land un appel radio. Transponé i avait eu lieu le 4 mars 1981 et avait été 'il signillure kurde sur le cadavre de l'höpital militaire du Val de Griœ, revendiqué par l'ASALA (Armée seSIegfried Wielsrut7, l'agence de presse Siegfried WielspulZ est mort quelques crète arménienne de libération de l'Arturque An(lwlie. faisait part d'une re- ménie). instants plus tard de sa blessure. vendication téléphonique reçue à leurs Depuis. les enquêteurs de la Brigade bureaux de Londres. If Parlant It turr criminelle chargée de l'enquête semIf Ce nt .flruit d'ailleur.r pa.r la preblent n'avoir que trés peu d'élémmts à m'CC un Jflrt (1('('1'111 JI, l'interlocuteur mière foi., Il précisait-toOn hier à l'Instianonyme, affirmant téléphoner d'une sc: mettre sous la denl. La première tut kurde de Paris 1/ que Ir.' .,errire.' ville européenne. aurait non seulement h)pothése, avancée dés les pranières .reeret.rtUffS tenlent Ik discrfditer notrt revendiqué, au nom de l'ERNK, l'atheures de la matinée d'bier, semblait rommunautt r~rllRifeen Europr tn arrul'Ouloir faire porter la responsabilité de lentat contre Sie~fried Wielsputl à Pa. PIr ,""re S ,. VIe" .font rl'! membre.' de prendre part à des a/.tlfln.!Itrro,L'tt,', C~I/ ct qu'u., fin/fait tn SII;de l'n faulant tn/tndr, aux auto,i/e.! .fuMai.'t.' que tk" kurdt" etailnt à 1'0riRilll'tir /'altt"lal ton/rI' Olof PalmI'. rom ~apart. Hn~MnAkir, rcpréIl a scnlanl 1111{'omité Il: urdistan Paris '1111 (nmrt( de nl'mhrclI~ .~ymralhi. sants de l'ERNK, déclarait que' If l'ER NI<n't.fI en ritn tonttrné» par le meurtre de Siegfried WielspulZ et que la revendication de cet assassinat était à la fois une If provocation contrt It., I<lIrde$ 1/ et If /'oeuvrt du .,ervict .flrre/ MIT». Hier, comme pour venir confirmer le scepticisme des milieux kurdes quant à cette revendication, un porte- parole de la compagnie de charters oucst- allemandeCondor, filiale de la Lufthansa et propriétaire de l'avion sinistré samedi, déclarait à l'appui dcs premien rapJ'Orts des experts ne pas croire à une "explosion en \'01»à la suite d'un sabotage. en précisant que le hoeing avait vraisernhlahlement explosé en heurtant un n~nl' de l~ montagne. De plus. :i Bl'nn. le P"rtl' parole du mini~lére t ouest-allemand des AITaires etrangeres, Juergen Chroborg, déclarait que son gouvernement ne disposait d'aucune information mellant en cause des separatistes kurdes dans la mort de Siegfried Wielsputz, et appelait If à la prudence contre les supputations prématurées .lUr un attentat d'oriKine politique,). Il a de surcroit tenu à préciser que LE HONDE d'une part le tract découvert sur le cadavre du diplomate était K connu dt longue dale par l'ambassade dl' RFA à Paris JI, écartant ainsi l'hypothèse d'une lettre déposée sur le diplomate après ~on ilssassinat; et que d'autre part la somme de 700000 DM réclamée par ITRNK dans le tract avait été restituée le Il novcmhre dernier a wn propriélal'ê. kwmité Kurdistan de Paris. Une information que nou~ confirmait hier soir des représentants des associa tons kurdes en France. Au même moment, deux fonctionnaires du BKA, la police criminelle ouest-allemande, sont arrivés à Paris et devaient rencontrer leurs collègues de l'anti-terrorisme français. Outre la piste kurde étudiée par les enquêteurs de la Brigade criminelle, ceux-ci n'excluent Alain FRit n 5.01.88 Terrorisme ou crime de droit commun? Un employé de l'ambassade d'Allemagne fédérale est assassiné à Paris Un employé de l'ambassade de la République fédérale d'Allemagne à Paris a été assassiné, lundi 4 janfier, peu afant 3 heures. Siegfried Wielsputz, âgé de trente-deux ans, cadre administratif bénéficiant du statut diplomatique, était responsable des senices juridiques et consulaires de l'ambassade, où il s'occupait IIOtarpment de la C'est vers 2 h 45 qu'un appel téléphonique à l'état.major de la police judiciaire parisienne a signalé la découverte d'un homme mourant ,ur la passerelle enjambant la Seine, entre le quai Branly (7< arrondissement) et l'avenue de New-York (seizième a.rrondissement). Deux témoins ont vu Siegfried Wielsputz se diriger en titubant vers eux, qui se . trouvaient côté avenue de Newt York. Avant de s'effondrer, il leur aurait dit: " On m'a tiré dessus. ,. Cependant, personne ne semble L pas la possibilité d'une ((aITaire d'ordre privée». Les policiers s'expliquent en eITet mal ce que Siegfried WielspulZ. domicilie à la Celle-Saint-Cloud dans les Hauts-de-Seine, pouvait faire à une heure aussi tardive sur celte passcrellle déserte et accessible seulement par un ~nuterrain piétl'nnier délivrance des visas. Il était à Paris depuis le mois de juin 1986. Une lettre signée du Front de Iibération nationale du Kurdistan a été trouyée dans l'une de ses poches. Chargés de l'enquête, les policiers de la brigade criminelle restaient très pro_ dents, lundi matin, se refusant à toute spéculation_ avoir entendu de coups de feu. Transporté à l'hôpital du Val-deGrâce, l'employé ouest-allemand devait décéder peu après son admission. La seule blessure visible est sur la poitrine, côté gauche. L'autopsie, pratiquée dans la journée du lundi 4 janvier, devrait permettre de connaître les causes exactes du décès, et la nature des blessures. Uuepiste Selon les premières constatations des enquêteurs, Siegfried Wielsputz, qui est marié et père de deux enfants, avait quitté vers minuit un restaurant des Champs-Elysées. où il avait dîné en compagnie d'un compatriote. Les deux hommes s'étaient séparés pour, théoriquement, rentre.r chez eux. Les policiers ne s'exphquent donc pas la raison de la présence de la victime sur la passerelle après deux heures du matin. Sa voiture était toujours recherchée lundi matin. Le seul indice apparent est une lettre trouvée dans une des poches de Siegfried Wielsputz. Placée dans une enveloppe vierge et cachetée. il s'agit d'un texte manuscrit qui ne revendique pas directement l'assa~sinat mais condamne le défaut d'assistance du gouvernement ouestallemand au peuple kurde. Il est signé" Front de libération nationale du Kurdistan-. A Bonn, nous indique notre correspondant Luc Rosenzweig, cette piste kurde laisse a priori .. sceptiques - les autorités policières, qui, en l'attente des résultats de l'enquête française, se refusaient à " toute spéculation •. A Paris, les services spécialisés ont transmis à la brigade criminelle les renseignements d'archives en leur possession. Le Front de libération nationale du Kurdistan, dont le sigle est ERNK, a été fondé en mars 1985 à l'initiative du Parti des travailleurs du Kurdistan (PKK). fondé en 1978 par Abdullah OdjaIan. L'objectif proclamé de ce parti 1 SUI'fE est la création, par la lutte armée, d'un Eta~ du Jl{urdiotan marltisteh!nifllow im!épefldant. Le Front. qui n'a été rejoint par aucune autre orgßnlsoUofi fllltÎonaliste kurde, est surlo"! ßil!if !lypr~s de "opinion curophnne, Pcndant quelquc temps, la police oY~~oiße avait allribué [lU PKK l'(lssassinflt d'Olof Palme, lc :.l8 flivrier 1!l1I6. (.:Ctlc pis le kurde devail pourtant eire officiellement abondonflêe au début de 1987. Au miniiltèrc dll l'intérieur it Pari5, <Il~ j'C)il f@COnfltlÎi !llfll ('Our l'insttlflt • dfJFaH /f IlPtll4/11lmJ ", on préeisc que la RFA u été cependant l'objet de menaces dil'crscs provenant de milieux kurdcs cn 19117. Mais elles sc sont toujnurs traduitcs Dar des manifestations publiques. Ainsi, des manifestants kurdes avaient-ils occupé des locaux ouestallemands dans plusieurs PllYs européens le S aoOt 1987 pour protester contre une opération menée par la police fédérale allemande la veille, sur l'ensemble du territoire de la RFA. Selon le procureur général fedérnl, Kurt Rebmann, cette opération allait pour objet de trouller des preuves de l'existence d'une organisation terroriste kurde ayant organise des r~glements de comptes politiques entrc factions rillales, Le parquet soupçonnait cette organisation d'avoir ainsi participé à cinq meurtres et à deux tentatives de meurtre en RFA depuis trois ans. Une trentaine de manifestants allaient notamment oceup~ à Paris le si~!te dt' la Lufthansa. Auparallant, le Il juillet 1987.1a police française allait procc!d~ à cent soiltante-dilt interpellations Bilant une r~union de l'Association des travailleurs patriotes du Kurdistan interdite par la préfecture de police. Des manifes. tants kurdes avaient encore occupé, en 1987. les bureaux parisiens de la DPA. agence de presse ouestallemande, en y déployant une banderole affirmant que Bonn leur dellait 700000 dollars, Enfin, trois Kurdes font partie du groupe d'exilés antikhomeinistes expulsé~ de France lIers le Gabon, en déeembre dernier, réservé sur l'éllentualité des milieux kurdes. d'unc aClion EOWV F'LENEL. A l'ambassade de la République fMérale d'Allemagne à Paris, on n'cxclUI aucune hypothèse. y compris celle d'un suicide ou d'un crimc crapuleux. et l'on sc m.'ntre très ~ONN, 11 Jan (AFP) - Le Front Nalional pour la Lib~rati6ri du Kurdistan ~ERNK) a accusé lundi ~ Bonn les services secrels turcs el américains d'avoir orGanisé l'assassinal du diplomale ouesl-allemand SieGfried Wielsputz, le 4 Janvi~r, à Paris, pour discr~diler la cause kurde en RFA. Dans une conférence de presse ~ Bonn, le porle-parole de l'ERNK en RFA, ~ahmoul Ates, a affirmé Que cet assassinal avail ~té orGanisé pour répandre la thèse d'lm "terrorisme kl..lrdedit~iGé conlre l'AllemaGne fédérale", où vivenl de r.ombt~eux f(urdes. Selon les autorités ouest-allemandes, l'ERNK est étroitement lié au Parti des Travailleurs Kurdes (PKK), le Groupe marxiste Qui inQuiète le plus la police ouest-allemande. Selon M. Ates, un appel anon~me A l'aGence Anatolie A Londres revendiQuant au ~om de l'ERNK A la fois la mort de l'attaché du consulat SieGfried Wielsputz et l'accident de l'appareil de la compaGnie ouest-allemande Condor prés d'Izmir (16 morts le 2 Janvier), est l'oeuvre des serVlces secrets d' Ank.:lr'.:l. M. Ates.:l montr'é .:lussi un "faw.:" tt-'act siGné ERNf(, PIJbliè le 20 décembr'e et .:lF,pel.:lnt .:lU"meur.tr'e des tr'aîtr'es", o.lJif.:lit p.:lt'.tie.sele.n ltü, de la mê-me cart'lpaGne de diffamation. Il a estimé aue la "piste k.w-.de" éVOQuée pendant l'enQuê-te sur l'assassinat du Premier ministre suédois Olaf Palme 3Ppartenait aussi A cette conjuration. M. Ates a reproché A la France, dont le ministre des Affaires étranGères Jean-Bernard Raimond effectue actuellement une visite à Ankara, de "soutenir l'écrasement du peuple kurde en livrant bombardlPt's ~l ~èlicoptèr~s ~ la Ttlr'o.lJ ie". Par ailleurs au mini~tére des Affaires étranGéres à Bonn, on affirmait n'avoit~ "auctln él~~h:>rll d'information" permett.3nt d'acct'èdilet-. I.;:. version selon laouelle M. Wielspulz aurait été un aGent d'un service secret ouest-allemand. Selon la presse française, citant des déclarations de son épouse, le diplomate aurait travaill. pour le BND (service du renseiGnement extérieur), avec mission d'.:lssurer des contacts avec des orGanisations politiQues de Groupes immiGrés du Mo~en-Orient. ( PARIS, ~2 Jan (AFP) - Le Front National pv~r la Libératlon du Kurdistan ,~R~K) a ~Iveme~t dènonc~ mardl la visite Que VIent d'effectuer en Turauie I.::. mlnlstre ~rançals des affaires étranGéres, M. Jean Bernard Raimond, et accus~ ParIS de mesures antl-démocratiaues" contre les Kurdes vivant en France . . Dans un communiQué, l 'ERNK déclare Que la Visite de M. Raimond A Ankara Vlse notamment à "vendr'e (à la TtwQtoeJ les :.t'mes les pI'-IS rflo(i~;-lIes" olJi seront utIlIsées pour la lutte anti-Guèrlila au Kurdistan turc, 3ccusant le GO U ver.n e men l f r-' a n ç alS de" com pli c ité" a v e cie "fa s cis m "" t to. C" L'ER _.A • _ . NK ~énonc~ èG.:lIement "l' esca 1ade des mesl..wes ant i-démocr~at Ioues!l des d~~orlté~ tranÇalses c~ntre les Kurdes résidant en France, notamment l,l~terdlctlon de plUSIeurs manIfestations, l'expulsion en décembre de 3 mIII~ants ver~ le Gabon, et des perQuisitions récemment opérées au domicile de plusleurs mliltants Kurdes. Le nom de l'ERNK, orGanisation ètroltefuent :lée, selon la police oIJest-allem.:lnde, alJ Pat'ti des Tt-'availlel...ws Kllt-'d""s (PKK) Lt '=' c'tl.t::.' lot-.s , . - . ,'d -v-it d. '=' d: ~ ass~ssI~at le_4_~anvier A Paris du diplomate allemand SieGfried W~~.~put_. L ERNK dVdlt cependant reJeté toute responsabilité dans cette aft aI.re. I . L 2 L .' LA MONTAGNE 5.01.88 ( L'ATTENTAT SOUS U N jeune attach6 d'ambas. sade de la R6publique f6dérale d'Allemagne, Sieg. fried Wielsputz, trente et un ans, a été tué par balle dans la nuit de dimanche à lundi, à Paris, par un ou des inconnus, dans des circonstances encore mystérieuses. C'est le huitième diplomate assassiné à Paris depuis dix ans, Un tract signé du Front national de libération du Kur. distan (ERNK), un mouvement séparatiste kurde, proche du PKK, a été retrouvé dans la poche de sa veste, mais à Bonn, le ministère ouest.allemand des Affaires étrangères a appelé hier après-midi c à la prudence contre les supputations prématurées sur un attentat d'origine politique -. A Paris, les policiers de la brigade criminelle chargés de l'enquête n'excluaient pour leur part aucune hypothèse «ni la piste politique ni une affaire d'ordre privée _, Pour l'instant, précise.t.on de source policière, rien n'est venu étayer la seconde hypothèse. D'ores et déjà, deux policiers du BKA sont arrivés à Paris où ils devaient ren. contrer hier soir le patron de l'UCLAT, Jacques Franquet, et des policiers de la police judi. ciaire. La 14' section du par. quet de Paris, qui centralise les affaires terroristes, a par ailleurs été saisie. Siegfried Wielsputz, qui allait avoir trente-deux ans le 14 février, travaillait au département juridique de l'ambas. sade de RFA et avait le statut diplomatique. Marié et père de deux enfants, il était en poste à Paris depuis 1986. Il a été tué peu avant 3 heures, à la hauteur du 24, avenue de New York dans le 16' arrondissement, sur la passerelle enjambant la Seine et reliant l'avenue de New York et le quai Branly (7' ar. rondissement), Ce sont deux jeunes gens qui l'ont découvert agonisànt. «On m'a tiré dessus _, a.t.il juste eu la force de dire. Les jeunes gens ont aussitôt alerté DE PARIS) le voile kurde les policIers, en faction devant ".ambassade d'Iran, avenue d'Iéna, Transport6 il l'htlpital militaire du Val-de-Grice, le diplomate est déc6d6 peu après son arrivée. L'autopsie réalisée dans la journée d'hier a conclu il un assassinat. Une balle de ca. libre 9 mm a été extraite du cœur à l'Institut médico-légal où elle a été effectuée, Mystères L'attaché d'ambassade, qui était de permanence diman. che, était allé diner à pied dans un restaurant des Champs-Elysées, situ6 non loin de "ambassade. Il habitait La Celle-Saint-Cloud, dans les Yvelines. les policiers s'expli. quent donc mal ce qu'il pouvait faire à une heure si tar. dive sur cette passerelle déserte et accessible seulement, en venant du quartier de la place d'Iéna, par un souterrain piétonnier. les policiers ont retrouvé dans la poche de ~ veste une enveloppe vierge et cachetée contenant un tract du ERNK. Elle rappelait le contentieux kurde avec la RFA sans' exprimer de revendication. Selon Bonn, ce tract était c connu de longue date par l'ambassade de RFA à Paris _. Un porte.parole du comité kurdistan à Paris a affirmé que «l'ERNK n'était en rien concerné - par le meurtre de Siegfried Wielsputz. M, Hassan Akif, qui indique avoir joint dans une communication téléphonique un représentant de l'ERNK en Europe, a déclaré que celui-ci avait nié toute responsabilité de l'ERNK dans l'assassinat et l'imputait au service secret turc MIT. Le mouvement kurde avait reproché à la RFA d'avoir saisi 700.000 DM lors d'une série de perquisitions menées par la police ouest.allemande en juil. let 1987, notamment à Cologne. Cette somme appartenait au comité kurdistan de Paris. Des militants de l'ERNK avaient occupé début novem. bre à Paris, les locaux de l'agence de presse ouest-al. lemande OPA et ceux de la télévision ZDF pour r~llmer la restitution de cet argent. Or, au bureau de "ERNK il Paris comme au minist6re ouest-allemand des Affaires étrangères à Bonn, on confirme que ce contentieux a été apuré par le rembourse. ment de cette somme le Il novembre. le front national de libération du Kurdistan (Eniya Ruzgariya Netwa Kurdistan, ERNK), avait été fondé en mars 1985 à l'initiative du parti des travailleurs kurdes (PKK ou Apocular en Turquie) d'obédience marxiste.léni. niste. Démenti le Front national de libération du Kurdistan (ERNK) a démenti, hier, son implication dans "assassinat du diplo. mate ouest.allemand Siegfried Wielsputz à Paris en l'attri. buant aux services secrets turcs et à «leurs complices européens _. Dans un communiqué à l'AFP, la représentation de l'ERNK en France, qui stigma. tise c ce lâche assassinat_, auquelle nom du Front" a été mêlé d'une façon calomnieu. se -, affirme que l'assassinat de Siegfried Wielsputz "ne peut ëtre qu'une provocation montée de toutes pièces par les services secrets turcs et par les milieux européens, qui jouent le rôle de complices de ces services _. c Ce nouveau complot, qui constitue un maillon dans lé'l chaîne de la guerre spéciale menée par "Etat fasciste turc contre le parti des travailleurs du Kurdistan (PKK, principal mouvement de l'ERNK), a pour but de discréditer notre combat devant l'opinion publio que mondiale_, lecommunlqué, qui ajoute « qu'on a même tenté d'attri buer ('accident d'un appareil ouest-allemand, qui s'est écrasé, le 3 janvier, près d'Iz. mir, à l'ERNK _, cite « l'assas. sinat lâche - du premier ministre suédois Olof Palme comme «l'exemple le plus flagrant des nombreux crimes auxquels on a tenté de lier le nom du Front .. 3 , • LE MONDE 6.01.88 JOURNAL L'assassinat d'un diplomate allemand à Paris Les mobiles du crime ne sont toujours pas établis Les circonltancel de la mort de Sieafried Wiellputz, diplomate alle. mand "lIslin~ l Paris dans la nuit du dimanche 3 au lundi 4 janvier, lur une pal.erelle enjambant la Seine. demeuraient toujours partiel. lement inexpliquKs le mardi S jan. vier (l, Mond, du S janvier), La bri.ade criminelle de la pr6fecture: de police cbarg6c de l'enquete envi. sageait de proœder rapidement à une pcrqui'ition au domicile de la victime, l La Celle.Saint.Cloud (HautJ.dc-Scine) . Deux fonctionnairea du Bundeskriminalamt (BKA), la police judiciaire fM~rale ouest-allemande. sont arriv& d~ lundi à Paris pour suivre les investigations de leurs coIl~gues français. Ils ne semblent pas avoir pu fournir des renseignements susceptibles d'expliquer l'assassinat. A Bonn, nous signale notre correspondant, Luc Rosenzweig. l'on paraît vouloir minimiser les ~ventuelles implications politiques de J'assassinat revendiqué, dès lundi, par une source anonyme, comme étant l'œuvre d'une organisation kurde puis, de source kurde officielle celte fois, démentie. L'autopsie pratiquée lundi a permis de recueillir dans le cœur de la victime un projectile de plomb non chemisé provenant d'un calibre de 8 mm ou 9 mm. La balle, d'un type peu courant, tirée à une distance approximative d'une dizaine de centim~tres, aurait pu être tirée par une arme ancienne, soit, à l'inverse, par une arme très moderne qui réutilise cc type de projectile. L'assassinat s'cst déroulé sans témoins. C'est un couple d'amoureux qui a vu s'avancer vers lui, titubante, la victime, qui s'est écroulée en disant qu'on venait de lui tirer dessus. Transporté à l'hôpital du Val-de-Grâce, Siegfried Wielsputz devait décéder peu après son admISsion. Dimanche, veille du crime, il était de: permanence au consulat de la Républiquc fédérale d'Allemagne, avenue d'Iena, pas très loin dc l'endroit où il a été as,assiné. Curieusement. sa voiture était restée à La Celle-Saint-Cloud. Dimanche soir, Siegfried Wielsputz est allé dîner dans une brasserie des LA HAUTE MARNE 5.01.88 LES KURDES • Une communauté de seize millions de personnes Champs-ElysKs en compagnie de deux coll6guCi de l'ambassade. Les troi. hommes se sont quittés vers minuit, chacun déclarant rentrer chez lui. Deux heures et demie plus tard, Siegfried Wiel.putz étaiL aSlaSlin~. C'est ce laps de tempi que les policiers tentent aujourd'hui de remplir, Paria - pispln" d4ns cinq pays difflrenlS, III commUIIQuzl d m4jorid llWIitt rtprUeflle environ seize millio"" dt ptrsonfltS, LA plupan da K"rda (hwt miI/ioflS) vivefll en T"rqWe, ,n Iran (cinq mil/io",,), ,n Irak (trois millio",,) mais ü.J SOfll IIak,M1II imp/iwâ cn Syrlt et ,n UniOfllOVihiqut. S'Ü t%iste WIt rhllt UJtntitl k"rdt. qui S'tst fO'8" contre l'tmpirt ono,""", III commUIIQutl tst profondlmt1ll divis« politiqutmtnt, et ses riva/Uh . S01ll d'autant plus aigUn q"'cll,., f()nt "tilis«.f par les EUllSoù ü.J vivent. Icwdt Uae eD,e1oppe cachetée La 101martiale depuis 1979 Dans la poche de la victim;: les enquêteurs ont retrouvé une enveloppe cachetée dans laquelle était plié un tract de l'ERNK, organisation nationaliste kurde en lutte contre le régime d'Ankara. Ce tract fait le bilan du contentieux entre les nationalistes kurdes et les autorités allemandes qUI se sont à plusieurs reprises intéressées aux organisations 1curdes. La RFA compte en effet sur son sol une importante communaut~ turque et kurde secouée par des pol~miques politiques parfois sanglantes. Le tract de l'ERNK retrouvé dans la poche de Siegfried Wielsputz fait notamment état de la saisie. par les autorités allemandes, d'une somme de 700000 marks appartenant à l'organisation kurde. De source ouestallemande, l'on indique que cette somme a été remise à ses propriétaires depuis le Il novembre 1987. Rien n'indique d'ailleurs que le tract retrouvé dans la poche du diplomate y ait été déposé par son assassin. Rien n'indique non plus qu'il y ait eu vol. Historiq",,",fIl. It problèmc kurdt - c'est-à-dirc la rcvcndiœ- lion d'IVI Etal indJptruJmu du Kurdislilll - s'tst crisUlllisl en Twquit /Ill dibuz da lI1I1Iks 20, lorsqut Ic 10"ve~mtfll d'Ankora inlDdit l'usa,c dt œtlt IIInguc, rlprinuJnt slvèrmu!fIt plusieurs MIoltes et tenI4nl WIt assimilaJion forclc, au prix de dlportQlÎo"" mtlSSives dt popidlJlions. A porrir dt 1950, Its Kurdes obtinrtfll qutlques avantalts, mais depui.s 1979111/oi 1TUlrtÙllt est cn vilut"r dims Ic Kwdislilll. En Iran, rtlroupb sous III hoWenc du P,D.K.I .• Its Kwda sc S01ll rallii.s un ttmps /Ill rlgime. de l'ayaJollah Khomeiny en esplranl obtenir WIt ctrUJine aUlOnomit. Cctte aIlimJce dura peu, l'arm<< iTanit1l1lt se lançanl dims UM vaste offcnsive - on avança le chiffre de 27.000 victimts - cofllre Its combaltalllS kurda (les Ptschmtrlas). Ceux-ci se rlfuliirent dans les mof\IQlnes d'où ü.J mènent, depui.s. da aNions de gulrillas avec le soutitn de l'Irak. Répression Rlprimés en Iran, les Kurdes le sont également en Irak, dans da conditions tOUI aussi violentes. Le P.D.K, (Parri dimocratiqut du KurdZSIilll)eSIdepuis 1961 dans III clatukstinilé. En 1970. les opéraJJOnsde l'année irakiennc jirml qut/ques 60.000 morts avant que Baldiui. reconnaisse le droit 4 l'aulOflOmit du Kwdislilll. Une nouvcllc gutrre a néanmoins éc:/Qri cn 1974. Certains Kurda irakicns ont quilré le P. D. K. pow fondcr un aUlrt porri, l'U,P.K. (fort de 4.000 combattalllS) sOuJoIu par III Syrie ct partisan de l'auJodélenninaIion. Lors du dicienCM~fIl du conflit Irak-Iran, l'U.P.K. s'est rangl aux côtU de Baldiui., alors qUi!le P. D. K. s'a//iait4 Tlhéran. Un relOumement d'aJliances tsr vitc Înlcrvenu el, après qutlques mois, les hommes de l'U.P.K. sont de nouvcau revcnus dans le giron de l'Iran. Bref, les Kurda vivant cn Irak combanent disorrruJi.spow le comple de Téhéran, et cna insUlllu cn Iran bb1ificient du soutien de Baldiui.. L '''exportation'' de IIIcause kurde cn Europe esr surtour le fait du Parti des rravailleurs du Kurdistan fP.K.K.) fondé en 1978 par Abdullah Odjailln. Le Front de libération nationale du Kurdislilll (E.R.N.K.) a Iii crIé en mars 1985 à l'initiative de ce parri, d'obédience marxiste-llninisre. qUIplaIde pour la créalion d'un Etat iruJ/pendant et prône la lune armée. 1:.n poste à Paris depuis 1986. Siegfried Wielsputz était officiellement chargé des visas à la section consulaire de l'ambassade d'Allemagne. Mais les enquêteurs français demeurent plus réservés sur ses fonctions véritables. Auparavant en poste à Lagos, au Nigéria, il y avait épousé une Nigériane mère de deux enfants. qui a déclaré aux enquêteurs tout ignorer des affaires de son mari. Siegfried Wlclsputz semble pM "jlleurs avoir contracté de lourdes delles en Allcmagne pour b.illr une m ..ison. LIBEREE DU CENTRE G.M. 6.01.88 Assassinat du diplomate allemand Siegji'ied ltïelSI,}llt~~,fait police de Paris chargés de l'~nquête. un pas en avant", a-toOnpreclsé. L'enquête s'oriente vers une affaire privée .4 Au lendemain de l'assassinat de Siegfried Wlelsputz, le jeune attaché de l'ambassade delIFA à Paris tué d'une balle en plein cœur, les policiers françai~ s'orlentalent mardi vers une piste d'ordre privé et notamment financler. Le jeune attaché d'ambassade avait des "dettes" indique-toOnde bonne source. Des membres de so~ en~ourageétalent Interrogés depuis lundi par les enqueteurs de la Brigade criminelle de la préfecture de ..,~ __ Des enquêteurs du Bundeskriminalamt (BKA), la police judiciaire ouest-allemande, sont arrivés dès lundi à Paris pour suivre les investigations des pOliciers français. L'autopsie pratiquée lundi a permis d'établir que le jeune diplomate. âgé de 31 ans, avait été mortellement touché d'une balle de 9 mm dans le cœur. Ce sont deux jeunes gens QUI "avaient découvert lundi "L'enquête a peu avant 3 h du matin sur la passerelle reliant sur la Seine l'avenue de New York (16") et le quai Branly (r). Il a Juste eu le temps de leur dire "on m'a tiré dessus". Transporté à rhopiial du Val de Grâce, il devait décéder peu aprés. Un tract du Front national. de liberation du Kllrdlstan (ERNK) a été decouvert dans la poche de sa veste. L'ERNK est une organisa; ~ , • SUITE LE CANARD ENCHAINE tion indépendantisteen lutle contre le gouvemementlure L'organisation avail de. menti lundi soir dans un communiaué à l'AFP "loule implication" dans l'assassi. nat du diplomate ouest.alle. mand en l'attribuantaux sero vices secrets turcs et "à leurs compliceseuropéens".. Siegfried Wielsputz était en poste à Paris depuIs , 986, Il travaillait au service juridique de l'ambassade et avait le slalul de diplomale EST CLAIR 9.01.88 h.01.88 ICO~ Têtes de Turc P Job régulter, Il n'a jamalslroublé l'ordre publiC Il a même des amis: auprès du MRAP el de l'association Dreux-FraterMè Ces gens S"n. quiètenl, léléphonent au commlssa"a!. QUIrt. pond: oui, Kiltnc est en cellule, a la d,spoSlllon de 'a préfeclu,e. Une commiSSion préfeclorale LUS blanc Que PersIl, Il n'y I Que Pasqua.Pandraud pour nenayer, ils nelloienl Yusseyln Klltnc esl un I<",de - un membre :le ce peuple QUIvlliur les ma,ches de Il TU'Qul8el de l'l'an, .t qui y meurt i peltl teu Il s'''lit ,éfugié en Frlnce le 8 seplembre 1986 pou' le 'ég,m. mililaire lure Aunil61, Il déposa,l une d.mand. d'aile .upril de l'OFPRA (Offic. I,ançell pour la prolect,on d81 ,éfugiés et apatrides). L. 21 octob,e dernier, lreize mo,s aprèl cene demende, le couperet tombe: c'esl non. Yuseeyin n'a pu le drOttde ,"le, en France. Il habilail D,eux, ville d'EIJrHt-Loir, eilèbre pou, sa 101"anet, ce n'est pu Sllrboil qui nous contredira. Le 15 décembre, Il enl,eprend de se rendre' 'e préleclure de Chartres pour oblenir une autorisalion de séjour provisoi,e, La poltce l'Intercepte et le piece en • ,éten. hon. au commlssa"al cenlral de Chart,es. Nou. sommes mardi A Dreu., YUSseVlna une adresse connue, un 'UIr doit If ,éuni, 'e lendemain malin mercredi pou' Ilatuer lU' son sort sort? YusseYln esl recherché par les miltlai,es lures. S'il ,emet les pieds dans son paYl, il ,isque la torture en apér<,el la potence en d'gestll, Alors, Il faul taire vtle Ses amIs. le mercred, à 8 heures, s'assurent les s..rvlces d'un avocat A 9 h tO, Ils demandenl uno p'n. Ou., trevue avec le prelel. Ou son d"ecleur d. ca. b,nef. On I.ur propose d'Ibord un rencard en hn de semaine, PUll, devanl leur inlOllanc., une causene le lour même, t 6 h 30, avec Ma~ame la D"ect,ice de l'adminillrlflon générl'e el de la réglementaflon C'esl gentil - c'esl aUIII d'une hyPot"sI. accablanle A 5 h.ures du malin, YUlIIy,n sur lnslructlons d. la prélectura - éla'l a•• pédlé • Orly .t .mbarqué peu apria lur un aVion, destination Illanbui C'"l ca qu. 'a lOt Pasqua-Pandraud du 9 Ifpl.mbre 1986 .ppell•• ,aconelu;" • I. /ronli.. , • La diltg.nca du p,éf.l d'Eu,.el.LOtr III lU', prenanfa Sani doul. 'es gueul.fonl d. ',n d'année ne lui ont"lslalSlé aucun poldllur 'a conSCtence. Une queltion Que vI.t.,1 edv,n" de ce m6me de 25 ans QUI eul le lort d'être kurde el de croIre en l'ho5pllal'fé de ce Pllys el de ce d~partemenl ? Patrice Vauti.r Le diplomate assassiné à Paris appartenait aux services secrets allemands le ministère ouest-allemand des Affaires étrangères a fait savoir hier, à Bonn, qu'il considère comme .. exclue» l'appartenance de Siegfried Wielsputz aux services de renseignements de la RFA, De sources françaises bien informées, on maintenait cependant que le diplomate ouest-allemand, abattu lundi matin à Paris, était bien un agent secret, tout en s'interrogeant sur l'insistance de Bonn à vouloir accréditer la thèse du suicide. l'appartenance de Siegfried Wielsputz aux services secrets de son pays a été confirmée aux enquêteurs par l'épouse de la victime, bien que la Brigade criminelle persiste à privilégier la thèse d'un règlement de compte d'ordre privé. Selon Mme Wielsputz, son époux faisait partie des services de renseignements ouest-allemands depuis plusieurs années, mais n'avait pas un rôle important. les déclarations de l'épouse jama'lcaine de la victime n'ont guère surpris les spécialistes français du renseignement qui avaient trouvé bizarre que Siegfried Wielsputz ait le statut diplomatique alors qu'il n'était qu'un très modeste employé de l'ambassade de RFA à Paris. Attaché aux services juridiques et consulaires de l'ambassade, la victime s'occupait notamment de la délivrance des visas. Mais ce poste est souvent affecté à des agents de renseignements - c'est quasiment systématique dans les ambassades des pays de l'Est - parce qu'il permet de surveiller les " entrées» et laisse pas mal de temps libre. Selon son épouse, Wielsputz était clandestinement chargé de " suivre .. les organisations extrémistes. Cela pourrait expliquer pourquoi il avait dans ses poches un tract du Front de libération nationale du Kurdistan (FRNK), LE COURRIER l'expertise de l'écriture de l'enveloppe qui contenait le tract est en cours. Cocktail explosif le ministère des Affaires étrangères ouestallemand a cependant réagi en déclarant, à Bonn dans 'Jn communiqué, qu'il «n'a pas connaissance» d'éventuelles activités clandestines de la victime et " exclu • son appartenance aux services de renseignements allemands. les autorités de Bonn, dès \e début de l'affaire, avaient soutenu avec véhémence la thèse d'un possible suicide de l'attaché d'ambassade, Il se serait lui même tiré une balle en plein coeur, sur la passerelle reliant le quai Branly à l'avenue de New York (Paris 168), et son arme serait tombée dans la Seine, Cette version des faits .. oublie .. que la victime a déclaré « ils m'ont tiré dessus., juste avant mourir. En fait, les services français se demandent surtout pourquoi les autorités allemandes ont si lourdement mis en avant un éventuel suicide, avant de mettre l'accent avec la même insistance sur les frasques financières de leur .. diplomate •... Siegfried Wielsputz avait, semble-t-il, le profil type de l'agent de renseignement qui peut se faire .. piéger ", Il était couvert de dettes et un de ses proches parents a indiqué qu'il était homosexuel, ce don! les enquêteurs se doutaient depuis le début de l'affaire. l'ensemble forme un cocktail explosif, surtout pour un agent secret qui doit avoir prise sur les autres mais être audessus de toute tentative de chantage, les enquêteurs de la Brigade criminelle disposent actuellement de trop de pistes, parfois très délicates à suivre. Ils pensaient, hier, avoir suffisamment .. ficelé .. leur dossier pour pouvoir le présenter au parquet et agir sur commission rogatoire à partir de lundi. _ DE L'OUEST 13.01.88 Des Kurdes occupent pendant deux heures - le consulst de France à Amsterdam AMSTERDAM.- Unequarantaine de manifestantskurdesont organisé, hier, une occupation pacifiquedu consulat de France à Amsterdam pour protester contre l'expulsion de militants kurdesiranienset contre les allé. gations selon lesquelles des nationalisteskurdesseraientresponsables de l'assassinat, la semainedernière.d'un employé consulaire ouest-allemand à Paris. Les manifestants on.t quitté, vers 13 heures, le bâtiment de quatre étagesabritant.le con~.ulat dans le centre-ville qu 1'avaient commencé à occuper vers 11 he.ures. . . LesmanifestantsavalentauSSI voulu protester contre le ". renforcement. des ret.atlons franco-turquesavec \a VIS!te en Turquiedu ministrefrançaisdes Affaires étrangères, Jean. BernardRaimond, 5 • VALEURS ACTUELLES 11.01.88 sur le corps du diplomate. Il 6tait sign6 par le « Front de lib6ration nationale du Kurdistan .. (ERNK), une signature habituelle du PKICen Europe. Abdullah adjalan, chef du PICK, vit à Damas. Il dispose de camps arm6s en Irak, et dans la plaine libanaise de la Bekaa, sous le contrôle de l'armée Le dlplomete ellem.nd syrienne. Pour lui, l'Allemagne est le ...... Iné • Perl. support économique du principal en.'Inté ...... lt eux 40 000 Kurd •• nemi des Kurdes, la Turquie. vivent en Frence. Le PKK a longtemps reproché à la police allemande l'opération du 4 aoßt 1987 parmi les 400 000 Kurdes implantés sur le territoire fédéral. Comme la confiscation, le 27 juillet Deux policiers allemands du BKA précédent, à Cologne, de 700 000 (Bundeskriminalamt) sont à Paris demarks, finalement restitués dans un puis une semaine. Avec la Brigade souci d'apaisement, au «Comité Kurcriminelle du quai des Orfèvres, ils distan », à Paris, qui prétendait que cet tentent d'élucider l'assassinat du diploargent lui appartenait. Wielsputz mate Siegfried Wielsputz, le lundi 4 s'intéressait à ce Comité qui diffuse la janvier à 2 heures du matin, sur une propagande du PKK, passerelle enjambant la Seine. Sans De. magi.trat. allemands, et noexclure aucune hypothèse: affaire tamment" M. Kurt Rebman, procureur privée, règlement de comptes entre général fédéral, considèrent qu'en services spéciaux, attentat politique. trois ans le PKK a commis cinq assassiLea 8OUpçoIW pesaient sur le terronats et deux tentatives de meurtre en risme kurde qui a pris pour cible les territoire allemand. Tout cela ne suffit intérêts allemands depuis plusieurs pas pour le soupçonner de l'assassinat années. Les organisations kurdes ont de Siell:fried Wielsnutz. Le «Comité démenti. Mais le PKK (parti des traKurdistan .. distingue cLlnsla revendivailleurs kurdes, marxiste) n'a jamais cation kurde exprimée à Londres une revendiqué les assassinats qu'il est manipulation des services secrets soupçonné avoir commis en Europe (il turcs. a longtemps été accusé de l'assassinat Il n'empêche que c'est par la force de l'ancien premier ministre suédois que le PKK a pu s'imposer dans les Olof Palme, en janvier 1986). Toutes quartiers du Sentier et du faubourg les victimes du PKK ont été tuées à Saint-Denis. Ces rues 6troites de part bout portant. Comme Siegfried Wielset d'autre des grands boulev~rds, sont putz, qui était responsable des services le fief de la confectiOn. Des dizaines de juridiques et consulaires à l'ambassade milliers de Turcs et de Kurdes, pas d'Allemagne à Paris. A ce titre, il toujours en situation régulière, y tratravaillait avec les services secrets de vaillent, parfois au « noir ". Bonn, s'intéressant obligatoirement à Le 23 décembre 1985, des militants la communauté des 40000 Kurdes d'extrême-gauche avaient voulu chas(pour la plupart de nationalité turque) ser des rues proches de la porte Saintréfugiés en France. Denis des militants rivaux du PKK qui Une enveloppe cachetée contenant distribuaient des tracts : injures, coups un tract (ancien) mettant en cause le de bAton, coups de poignard, coups de gouvernement allemand a été trouvée POUCE Le Sentier de. Kurd... feu. La police"relevait un mort et deux bl~ graves dans les rangs du PKK. L auteur pr6sum6 des coups mortels avait 6t6 le tr6s0rler de l'Aaociation des travailleurs turcs (ATI), d'extreme-gauche. .Lee ..,.......... commenœrent quatre jours plus tard, rue du Faubourg-Saint-Martin. Plusieurs inconnus arm6s de pistolets tuaient à bout portant Moustapha Sahbaz, r6fugié politique, ancien professeur animateur de l'ATI. ' Dans le quartier du Sentier, le PKK affrontait des associations turques et kurdes. Les plus importantes étaient le parti socialiste du Kurdistan turc (PSKT) et l'Association des travailleurs du turdistan en France (ATKF). Le dernier acte de cette bataille clandestine remportée par le PKK s'est déroulé le 16 juin 1987, boulevard de Strasbourg. Au milieu des passants un tueur abattait à bout portant H~yin Ak.ad~nduz, vingt-sept ans, qui présidait I Association des travailleurs du Kurdistan en France. Il avait tent6 de constituer avec le parti socialiste du Kurdistan turc une sorte de front commun contre le PKK. Trop tard. Sept Jou,. après cet attentat, la Brigade criminelle procédait à une trentaine d'interpellations d'ouvriers kurdes dans les ateliers de confection du faubourg Saint-Denis. Pour mieux comprendre les rivalités kurdes. Le 11 juillet, à l'issue d'une manifestation interdite devant la salle de la M~tualité, la police interpellait cent soixante-dix manifestants de l'Association patriote du Kurdistan vitrine syndicale en France du PKK. Depuis, le PKK et ses différentes vitrines n'ont plus réussi à monter que quelques manifestations symboliques. Toutes visant l'Allemagne. . Parmi les quatorze opposants iramens et turcs expulsés le 8 décembre vers le Gabon, trois étaient encore d'origine kurde GILLES MERMOZ , B~UXELLES, 12 Jan (AFP) - Le Front de libération nationale du Kurdisl-n lERNK) a dénoncé mardi à Bruxelles la visite du ministre dos Aff' ,_ d p t to - r G ~t" l:' l:' S ~,.,.dI ~ '_p s J ean- B et'~lardR' almond en TurQl.de, estimant Que Paris sea ltmontr'.:üt c<.>mF'llCedes malfaisances de l'Etal turc". ,"L~= cont~t~,:.l: commerciaux. e~ d'.at"'mement souscrits pat' la Fr'ance et la T~t QYI~ enlt'dln~nt une compliCité politiQue de plus en plus évidente tles del",' Et_d~S -. 10<.>rSQU, I. 1 S I aGit . en de la Question du Kurdistan" ont souliGné d~ re reFr~senlanls de l'ERNK au cours d'une conférence de presse dans la capi~ale bel a-=-. La visite de M. Raimond les 11 et 12 Janvier en TurQuie "est une preuve claire Qu'il existe une coopération politiQue" sur cette Question, selon le mouvement kt..~rde. d'l:'n~nc~ . d~ c~ propos •. l~ 'ENRK _' la ~résence de trois turcs d'oriGine kurde ~F~Osdnts au téGlme d Ankara parmi les 17 personnes explusées par la France vet's le.Gabon le 8 décembre dernier. L'ERNK relève Que ces trois personnes sont ffialntena~t en Grève de la faim depuis plus de trois semaines et Que.""e 6GOI..Iver:neme.nt r'rança i 5 d.)il bien mesw-'er s.:!responsab il i té". .Ä • • NOUVELLE REPUBLIQUE DES PYRENEES LJroits de l'homme MNESTY INTERNATIONAL a accusé les services secrets irakiens d'avoir empoisonné l'an dernier, à l'aide de mort.aux.rats versée dan. un yaourt, une Quaran. taine d'opposants kurdes, dont au molna trois sont morts. Dana un rapport publié ce matin, à Londres, l'organisation de défense des droits de l'homme demande au gouvernement de Bagdad d'ouvrir immédiatement une enquête sur cette affaire, Amnesty indique Que, selon 88a informatlÔna, dix I< lll'des lr8kIen8 êgés de 14 à 60 ana, ont été empoisonnés, Ie 24 nowmbre, dlnsle vie de Marga (province de Sulaimamiya, Nord du pays), le poison aurait été mélangé au yaourt par une femme agent. secret, employée au domicile d'un membre au PUK (Union patriotique du Kurdistan). Les victimes appartenaient toutes au PUK et au KSP.I (Parti socialiste du Kurdistan-Irak), deux groupes d'opposition armée au gouvernement de Bagdad. A l'organisation humanitaire, dont le siège est à landres . précise Que trois des victimes sont mortes Quelques 13.01.88 Accusallons d'AmneSIY conlre l'Irak heures après avoir avalé le mélange mortel. Sept autres ont été hospitalisées à Téhéran. Les trois opposants les plus gravement intoxiqués ont été transférés avant NoêI à Londres pour y être traités au Bleu de Prusse, un puissant antidote. L'un d'entre eux était toujours hos. pitaJisé dans le capitale britannIQue en mieu de semaine, tandis Que les deux autres étalent en convalescence. -Amnesty Indique Que le médeclrt londonien aytVllll8lé les trois pa~ Agéa de 37, 38 et 40 ans, avait 018gnostiqué c un empoisonnement très grave • résultant de • l'absorption de thallium •. L'un d'eux avait réchappé à une première tentative d'empoisonnementle 10 novembre dernier. Amnesty déclare disposer de sept autres noms de Kurdes appartenant à un groupe de trente ayant été l'objet de tentatives d'assassinat similaires ' en octobre et novembre. Be rappelle avoir effectué une première démarche auprès du gouvernement de Bagdad. en septembre 1980, après avoir eu connaissance de cas identiques d'empoisonnement au thallium. les demandes d'explication étaient res. .. sana réponse, mais aucun cas n'avait été signalé depuis. L'organisation souligne avoir protesté à de nombreuses reprises ces demières années contre le meurtre d'opposants politiques en Irak, y compris des enfants et des adolescents. --- - ... - --~ MIDI LIBRE Ces derniers ont été pendus, exécutés sommairement, décapités 'ou saignés.Amort, selon Amnesty, Nombre des victimes avaient été préalablement torturées et les familles ayant récupéré leurs cadavres ont affirmé que certains avaient les yeux et les ongles arrachés. - ---_. _.------~ 13.01.88 DES OPPOSANTS KURDES AURAIENT ÉTÉ EMPOISONNÉS EN IRAK • Amnesty International accuse les services secrets irakiens 'd'avoir empoisonné l'an dernier, il l'aide de mort-aux-rats versée dans du yaourt, une quarantaine d'opposants kurdes, dont au moins trois sont morts. Dans un rapport publié il Londres, l'organisation de défense des Droits de l'Homme demande au gouvernement de Bagdad d'ouvrir ;mmédiatement une enquête sur cene affaire. Amnesty indique que dix Kurdes irakiens, âgés de 14 il 60 ans, ont été empoisonnés, le 24 novembre, dans la ville de Marga (province de Sulaimaniya, nord du pays). le poison aurait été mélangé au yaourt par une femme agent-secret, employée au domicile d'un membre du PUK (Union p.atriotique du Kurdistan). les trois opposants les plus gravement intoxiqués ont Mé transférés avant Noël ä Londres pour y être traités au Bleu de Prusse, un puissant antidote. PARIS, 13 Jan (AFP) - Les forces iraniennes et les combattants kurdes irakiens ont lancé mercredi une série d'opérations communes, nommées Zafar-S, ~ l'intérieur de l'Irak, dans les provinces de Dohuk, Kirkouk, et D~ala, (Kurdistan irakien) mettant hors de combat près de 900 soldats it'akiens, a annoncé mercredi Radio-Téhéran, captée ~ Paris~ Un communiQué militaire iranien, cité par la radio, indiQue Que les Gardiens de la révolution iraniens et les cQmbattants du Parti démocraliQue du Kurdistan irakien (PDK-opposé au réGime de BaGdad et allié de l'Iran) ont occupé mercredi matin le poste militaire de Deirlouk, dans la F~ovi~ce de Dohuk (extrême nord Ce l'Irak, à enVlron 200 km de la frontiére iranienne', coupant toules les routes de liaison. Aprés avoir a~ènanti une trentaine de bases irakiennes situées sur :es hauteurs entourant ce poste el charGées de sa défense, les forces iraniennes ~ ont delruit des b!timents officiels, tuant ou blessant SaD soldats l~a~lens et capturant 260 aulres. De violents combats se poursuivaient mercredi dans ce secteur, selon le communiQué. Dans le cadt-'edo:>cette série d',)pèt'alions, 1.3ncèe "en t-'ePt-és.:lil~es aux atrocités du réGime de BaGdad contre les kurdes irakiens", les forces iraniennes et le PDK, ont détruit une base irakienne, Mandalia, située prés de la localité de Tchiman, a QuelQues km de Kirkouk (nord-est de l'Irak), tuant ou blessant 200 soldats irakiens, selon le communiQué. Cette attaQue.", et-llieu "en t'ePt'ésailles" à l'exécution de 206 villaGeois de Tchiman le 20 novembt'e dernier par les forces irakiennes, selon la mê~e source. (Des orGanisations kurdes irakiennes avaient indiQué Que ces exécutions avaient eu lieu à l'encontre de villaGeois Qui avaient r'efusé Ce Quitter leur maison pour ~tre deportés dans le sud de l'Irak). Une troisiéme opération menée sur l'axe Suleimani~ah-Kirkouk, a permis aux forces iraniennes de dftlruire une base irakienne à t8 km de Kirkouk, et de luer ou blesser prés de 300 soldats irakiens. Par ailleurs, les forces iraniennes ont attaQué des posilions irakiennes dans la réGion de O~ala (au sud de Kirkouk), mettant hors de combat 150 soldats de BaGdad. Au total, 348 soldats irakiens ont été faits prisonnierts et u~e Quanti~~ d'armes et de munitions saisies, ajoute le com~uniQuè i~.a~ien 0U~ ~f~i~me ç~~e les combats se POU~5Ulvent sur ces axes. La précédente opératlon Zafar-4, avaIt ètè menée le 20 novembt-e Ce~-nle .. ~ans la réG!o~ de DohuK Far les Ear~iens de la révolutIon i~anie~s e~ des 7 cOMbatta~ts ~Ut~deE l~~~!e~ss • ------LONDRES, 12 jan (AFP) - Amnest~ International a accus~ mercredi les services secrets irakiens d'avoir empoisonn~ l'an dernier, à l'aide de mort-aux-rats vers~e dans du ~aourt! une Quarantaine d'opposants kurdes, dont au moins trois sont morts. Dans un rapport publi~ à Londres! l'orGanisation de d~fense des droits de l 'homme demande all Gouvernement de BaGdad d'ouvrir imm~diatement une enQu~te sur cette affaire. Amnest~ indiQue Que, selon ses informations! dix Kurdes irakiens ~G~S de 14 à 60 ans ont ~té empoisonn~s, le 24 novembre, dans la ville de MarGa (province de Sulaimani~a, nord du pa~s). Le poison aut~ait ~té mélanG~ au ~aourt par une femme aGent-secret, emplo~~e au domicile d',un membre du PUK (Union PatriotiQue du Kurdistan). Les victimes appartenaient toutes au PUK el au KSP-I (Parti Socialiste du Kurdistan-Irak), deux Groupes d'opposition armée au Gouvernement de BaGdad. L'orGanisation humanitaire, donl le sièGe est à Londres, pr~cise Que trois des victimes sont mortes QuelQues heures après avoir avalé le m~lanGe mortel. Sept autres ont ét~ hospitalisées à Téh.ran. Les trois opposants les plus Gravement intoxiQu~s ont été transférés avant Noël à Londres pour ~ ~tre traités au Bleu de Prusse! un puissant antidote. TELEGRAMME DE BREST 13.01 .88 le yaourt contenait de la mort-aux-rats Amnesty International a accusé hier les services secrets irakiens d'avoir empoisonné, l'an dernier, il l'aide de mort-aux-rats versée dans du yaourt, une quarantaine d'opposants Irllrdes, dont au moins trois som morts. Dans un rapport publié il Londres, l'organisation de 'défense des droits de l'homme demande au gouvernement de Bagdad d'ouvrir immédiatement une enquête sur cette affaire. Amnesty indique que, selon ses LE COURRIER PICARD informations, dix Kurdes irakiens, Agésde 14 il 60 ans, ont été empoisonnés, le 24 novembre, dans la ville de Marga (province de Sulaimaniya, nord du pays). Le p0ison aurait été mélangé au yaourt par une femme agent-secret, employée au domicile d'un membre du PUK (Union patriotique du Kurdistan). Les victimes appartenaient toutes au PUK et au KSP-I (Parti socialiste du Kurdistan-Irak), deux groupes d'opposition armée au gouvernementde Bagdad. SUD-OUEST 13.01.88 Crime au yaourt • ~mnesty ~nternational a acc~se !es semces secrets irakiens ~ a~'~lr empoisonné, l'an dernier, a IaIde de mort-aux-rats versée d~ns du ~'aourt, une quarantaine d opposa.nts kurdes, dont au mOIns trOis sont morts. 13.01.88 Irak: de la mort-aux-rats dans le yaourt A MNESTY lNI'ERNATIONAL ,accuse aujourd'hul les services secrets irakiens d'avoir empoisonné l'an dernier à l'aide de mort-allx-rats ver~ée dans du yaourt, une quarantaine d'opposants kurdes dont au moins trois sont morts, Dans un rapport publié fi Londres, l'organisation de dé fen sed e s d roi t s de l'homme demande au gou. vernement de Bagdad d'ou. vrir Immédiatement une enquête sur ceMeaffaire Amnesty indique qu~ dix Kurdes Irakiens âgés de 14 il lins ont été empoisonnés le 24 novembre, dans la ville de Marga (province de Sulaimaniya, nord du pays), Le poison aurait été mélangé au yaourt par une femme agen!secret, emplovée au domicîle eo 8 d'un membre du PUT<(Union é ' Patriotique du Kurdistan), Les ~~tres tal8nt I-'Il convales du gOllvmnelll"nl de Bagdad, victimes appartenaient t t ~' " en ,septembre 1980, après au PUT<et au. KSP-I (~~~ éd n~styI m~lqU,e que le ~volr ~u connaissance de cas S 'r ,a lm, eCIn on omen ayant IdentIques d'empoisonneoCla Iste du Kur~lstan-l~a,k), tr~lté les trois patients ~vait ment au thallium, Les deman deu~ groupes d OppositIon dlagnostlqué« un empolson- des d'explication étaient resarm e au gouvernement de nemen~ très gr~ve II résultant tées sans réponse, mais Bag,dad" , ,~e «I absorpt,lon de thal- ,aucun cas n'avait été sigtmlé L orgamsatlon humanitaire, hum JI, Les trOIS Yw1es soi. depuis, dont ,le siége est fi Londres, !;!nés fi Londres ont ,"lé identlL'organisation souligne préCIse que trois des victimes flès par Amnesty c0":lme avoir protesté fi de nombreusont mortes quelques heures étant~, Adnan AI-MultI, 37 ses reprises ces dernlèras après avoir avalé le mélange ans, Saml Shorash, 38 ans at années contre le mQurtre mort~l., Sept autres ont été Mustapha KadQr-l'1ahmoud, d'opposants polltlquQS en hospltahsées fi Téhéran, Les 40 ans, Ce dermer a,vall Irak, y comprit! det! enfantll et trois opposants les plus gro. [èCha,PPé à une première des adolescenlll, Ces dervement Intoxiqués ont été entatlVe d'empoisonnemenl nlero ont élé pendull, exécutransférés avant Noöl fi Lon- le ~nov~m~~e ~eml~r, léllllommairemenl, dècapllés, dres pour y être traités au d nfs I c lire dsposer ou Illllgnés â mort, IlE~lon bleu de Prusse, un puissant d:,,/I:pP:~ ras r~m8 e Kur- Amnesty. Nombra des vletiant4do!e. p enan, un groupe mell avaiant élé préalableL1ün d'entre eux était tou- de,30 ay~nt été 1obJal de len- menllorturéell, EltlGIl fllnlllles jours hospitalisé dans la capl- ~~I~~~ogr~llfJ~llsinatt!~milaMI9Isayant récupéré leurs cadalaIe britannique en milieu de e novem reo e vres ont affirmé qU9 Gerlalns semaine, landis que lell deux rp~PePmelêl1re ...e~~lf ..effheClUéunéê avslehnllel} yeux eIleIl ongles '" .....marc e supr Il arrlle ill}, • • QUOTIDIEN DE PARIS 13.01.88 Irak: L'AURORE '1 ~~:~ - .. 13.01.88 des opposants kurdes empoisonnés Amnesly International a accuse hier les servicessecretsirakiens d'a,'oir empoisonn~ l'an dernier, à l'aide de morl-aux-rats versée dans du yaour!. une quarantaint d'oPJlOSlIntskurdes, dont au moins troi~ Le monde en bref sont morU. KURDISTAN Amnesty interllational accuse l'Irak ." Amneaty 'n'e,n.tlon.1 .COUIIle. ""IoIII1ONl1"'lIlInl d'.votr empol.onn' l'.n clemle, cl.. otlPClIIn" kurde. IrIll.... clont trol. .on' morl., et trol•• on' morta, et trol•• utNI ont '" Lonclre., "Ion I. médecin brttInnlqul, III ont '" viall"," d'un • empollOnn.ment H. Irlve • rélultllnl ell l'I.arplon ell liailIum • (qui • .,111 un compolIn' cie I. mort 'ell). UM qUIr.ntalne d'oppo .. "", dont dll en nOVlmbre diM .. vHII cil M..... , ...... '.nt été victime. de ce. empollOnneme"". .u _l1li11.,•• Les victimes appartenaient toutel au PUK (Union patriotique Kurdistan) et au KSP-l (pIrti sociall... du Kurdistan-Irlk). ailleurs, un troisième mouvement d'opposition armée au régime Bagdad. le POK (parti démocratique du Kurdl.tan Irakien) Massoud Barzani annonce avoir tué cinquante soldats ir.kiens allaquant un poste dans la région de Klrkouk. du Par de de en ~ans.un rapJl!lrt publié à Londres. l' organlsallon de défensedei droils dt l'humme d~DlIn~e .au •&.ouvernemenl de Bagdad d ouvnr .Immédlatementuœ-.tmquête ~ur celt~ airaire: Amn~ty indique que, selon sesmf«!rmallons, diX Kurdes irakiens ägé\ de 14 a 60 ans onl été empoisonnés,le 2~ novemb~, d~ns la ville de Marga (prOl'incl' de SulalDllmya, nord du pays). Le poison aurait été mélangé au yaourt par une f~mme sgent secret, employéeau domicile dun me,!,bre du PU~ l,Union patriolique du Kurchst.n). L~ vlctrmes aprartenaienl toutes au PUK el au KSP-I (Parti sociaIi~te d~. Kurdist~n-Irak), deux grou~ d opposition armee au gouvernement de Bagdad. I.'o~ganisalion h.umanilme. dont le siege est a Londres. preciseqUt lrois des\'ictiml"o sont mortes quelques heuft", apre, a\Olf avalé le mélange mortel. PETIT BLEU DU LOT ET LA MONTAGNE 13.01.88 YAOURTS EMPOISONNÉS CONTRE DES OPPOSANTS • LONDRES. - Amnesty Internahonal accuse les services secrets irakiens d'avoir empoisonné J'an dernier, à J'aide de mort-aux-rats versée dans du yaourt, une quarantaine d'opposants kurdes, dont au moms trois sont morts. Dans un rapport publié aujourd'hui à Londres, J'organisation de délense des jroits de J'homme demande au gouvernement de Bagdad d'ouvrir immédiatement une enquête sur celte allaire. Amnesty indique que, selon ses inlormations. dlll Kurdes irakiens âgés de quatorze à sOixante ans ont été empoisonnés, le 24 novembre, dans la ville de 'Marga (province de Sulaimaniya, nord du pays). Le poison aurait été mélangé au yaourt par une lemme agent secret, employée au domicUe d'un membre du PUIC (Union patriotique du Kurdistan). Les victimes appartenaient toutes.au PUK et au KSP-I (parti soc::iaIiate du KurdistanIrak), deui groupes d'opposition armée au gouvernement de Bagdad. . L'Orgam.atiOD humamtaire, dont le aiège est à Londrea, pnki8e que Iroia des victimes IIOntmortes quelques heures après avoir avalé le mélange mortel. Sept autres ODtélé bœpüalisées à Téhéran. Les Iroia opposants les p_luagravement intoxiqués ont été transférés avant Noël à Londres pour y élre traités avec un puiaant antidote. L'un d'enlr4l eux ék:rit toujours hospitalisé dans la capitale britannique .n milieu de semaine, tandis que les deux autres étaient en convalescence. GARONNE 14.01.88 Iran - Irak La guerre des Kurdes Une ville et une base irakiennes prises par des Kurdes, selon IRNA. L'Iran a fait savoir, hier, que ses troupes avaient aidé des rebelles kurdes à prendre l'. importante ville de garnison. irakienne de Deirlouk et à détruire une base mRitaire lors de combats sur la frontière nord de l'Irak et dans les environs de la ville pétrolière de Kirkouk. Selon l'agence iranienne IRNA, reçue à Nicosie, des rebelles kurdes opposés au régime irakien et soutenus par Téhéran ont pris Deir-. louk, détruisant un centre de renseignements irakien, des locaux du Parti baas au pouvoir en Irak, ainsi Que le bureau d'un gouverneur de province. IRNA ajoute Que les troupes iraniennes ont détruit la base militaire de Mandaliyah, tuant plus de 200 soldats irakiens et en faisant prisonniers 80. De son côté, le Parti démocratiQue du kurdistan (KDP) a indiQué à une agence occidentale, à Chypre, Que 120 soldats irakiens avaient été tués et 62 autres avaient été capturés lors de l'assaut contre Deirlouk. A Bagdad, un porte-parole militaire a catégoriQuement démenti les informations données par IRNA, déclarant que le calme régnait dans toutes les régions du nord de l'Irak proches de la frontiére iranienne. 9 • UNITED PRESSE INTERNATIONAL LE COURRIER 14.01.88 DRAPEAU ROUGE 13.01.88 .Iraq Is Alleged To Poison Kurds U"ilt'" 1"'/'\',\' /1'/(''''''1;'11101 LONDON - Amnesty International charged Wednesday thai Iraqi securityforceshaveusedthaI. lium poison,a chemicalêOlnmonll found in rat pesticide.tolrv to kill Kurdish separatists. In il letter sent to Iraqi aUlhllri. lies, the humanrights organi7.ation said thallium was given to at least 4U unsuspectingKurds in separale incidents last November. "Three of the alleged victims died within hours of being poi. soned," Amnesty said. "Of three flown to Britain for emergency Irealment just before Christmas. one is still in the hospital and the other two are now recovering.The London physicianwho treated [he Kurds reportedthat theywereseriously affected as a result of acute thallium poisoningwhich nccurred No\'. 24. l'lR7.'' (li JI ". r DTEl'J DU MEDECIN 14.01.88 rRAK : 40 KURDES EMPOISONNÉS A LA MORT-AUX-RATS, SELON AMNESTY Irak Les Kurdes sont liquidés à la mort aux rats .A.mnesty International a accusé hier les services secrets irakiens d'avoir empoisonné ,'an dernier à l'aide de mort aux rats versée dans du yaourt. une quarantaine d'opposants kurdes. dont au moins troi~ sont morts. Dans un rapport. publié à Londres. l'orgilnisation demande au gOUVf'r nement de B<Jgdad (j'ouvrir imm" diatement une enquête sur celteaffaire. Amnesty indique que. selon ses informations. dix Kurdes Irakiens âgés de 14 à 60 ans ont été empoisonnés. le 24 novembre, dans la ville de Marga (province de Sulaimaniya. nord du pays). Le poison aurait été mélangé au yaourt par une femme agent-secret. employée au domicile d:un membre du PUK (Union patriotique du Kurdistan). Les victimes appartenaient toutes au PUK et au KSP.' (Parti socialiste du KurdistanIrak), deux groupes d'opposition au gouvernement de Bagdad. . Amnesty International accuse les services secrets irakiens d'avoir empoisonné, l'an dernier, à l'aide de mort-aux-rats versée dans du yaourt, une quarantaine d'opposants kwtfqs, dont au moins trois son\ '''\.lrts. Dans un rapport publié à Londres, l'organisation de défense des droits de l'homme demande au gouvernement de Bagdad d'ouvrir immédiatement une enquête sur cette affaire. Amnesty indique que. selon ses informations, 10 Kurdes irakiens Ggés de 14 Ir 60 ans ont été empoisonnés, le 24 novembre, dans la ville de Marga (province de Sulaimaniya, nord du pays). 1 (. Le poison aurait été mélangé au yaourt par une femme agent Amnesty accuse Bagdad d'avoir empoisonné _ des oppmisnts kurdes LONDRES,~ Amnesty inter national a accusé hier les servi. ces secrets irakiens d'avoir empoisonnél'an dernier,à l'aide de mort-aux.rats verséedansdu yaourt, une quarantained'opposants kurdes, dont au moins LE MERIDIONAL trois sont morts, Dansun rapport publiéà Lon. dres, l'organisation de défense des droits de l'homme demande au gouvernement de Bagdad d'ouvrir immédiatement une Flnauêtesur cette affaire 14.01.88 Iran-Irak LES KURDES IRAKIENS 'DANS LA BATAILLE '11 Les forces iraniennes et les combattants kurdes irakiens ont lancé hier une série d'opérations communes, nommées Zafar-5, à l'intérieur de l'Irak, dans les provinces de Dohuk, Kirkouk, et Dyala, (Kurdistan irakien) mettant hors de combat près de 900 soldats irakiens, a annoncé .hier Radio-Téhéran. Un communiqué militaire iranien, cité par la radio, indique que les Gardiens de la révolution iraniens et les com- I battants du Parti démocratique du Kurdistan irakien (PDK-opposé au régime de. Bagdad et allié de l'Iran) ont occupé hier matin le poste militaire de Deirlouk (extrême nord de l'Irak, à 200 km de la frontière iranienne), coupant toutes les routes de liaison. Après avoir anéanti une trentaine de bases irakiennes, les forces iraniennes ont détruit des bâtiments, tuant ou blessant 500 soldats irakiens et capturant 260 autres. Amnesty International accuse Bagdad d'utiliser de la mort-aux-rats contre les Kurdes HAUTE LOlkE AmNTATSAUX YAOURTS EMPOISONNÉS 14.01.88 LE MONDE 14.01.88 AmneSI\' International a accusc' mercrcdi les servicessecrcts Iraklcns d'avoir empoisonnel'an delnier à l'aide de mort-aux-rats vel. sec dans du yaourt une quarantaine d'oposants kurd". dont au .lIoins trois sont morts. el a demandé ':lu gouvernemel1lde Bagdad d'ouvrir immédiatemel1l uneenquêtesur cetteafTaire. LEVEILDE 14.01.88 DE L'OUEST secre., umployée au domicile d'un membre du P.U.K. (Union patriotique du Kurdistan). Les victimes appartenaient toutes au P.U.K. et au K.S.P.-I (parti socialiste du Kurdistan-Irak), deux groupes d'op~sition armée au gouvernement de Bagdad. L'organisation humanitaire précise que trois des victimes 80nt mortes quelques heures après avoir avalé le mélange mortel. Sept autres ont été hospitalisées à Téhéran. Les trois opposants les plus gravement intoxiqués ont été transférés avant Noël à Londres, pour y être traités avec un puissant antidote. l'un d'entre eux était toujours hospitalisé dans la capitale britannique en milieu de semaine, tandis que les deux autrej étaient en convalescence. Amnesty International a demandé. mercredi 13 janvier, au gouvernement irakien d'enquêter sur des informations selon lesquelles ses forces de sécurité utiliseraient de la /I mort-aux-rats .. pour supprimer des opposants kurdes. L'organisation de défense des droits de l'homme, basée à Londres. a déclaré avoir été informée que quarante Kurdes opposés au gouvernementde Bagdad - et alliés de Téhéran - avaient été empoisonnésau cours du mois de novembre avec du thallium, poison communément utilisé pouréliminerles rats. Dix d'entre eux auraie.ntété empoisonnésle 24 novembre à Marga.dans la provincede Sulaimaniya, dans le nord de l'Irak, par une femme des services de sécuritéirakiensqui aurait injecté du poisondansleur yaourt. en Grande-Bretagne pour y être soignées, juste avant No/JI. L'une d'elles est encore B l'hôpital et les deux autres sont actuellement en convalescence. Il Les combattants d'une autre organisetion kurde opposée au régime de Bagdad et alliée de l'Iran, le Perti démocrstique du Kurdistan irakien (PDK), ont par ailleurssttaqué lundi unebaseds l'armée irakienne au nord de l'Irak, tuant cinquante soldats st en capturant quatre-vingts. a affirmé. mardi, un porte-parols de ce mouvement, Dimanche. les guérilleros kurdes ont abattu un chasseur bombardier Sukkoi-22 de fabrication soviétiqueavec un missile portable Sam-7, capturant vivant son pilote. le capitaine Salek' GebdouShejar,a égalementindiqué le porte-parole du PDK. Ce mouvement, dirigé par M. Mas/I Trois des victimes seraient mortes en l'espace de quelques soud Barzani,est surtout présent heures, déclare un communiqué au nord du Kurdistan irakien. d'Amnesty. Trois autres ont été notamment près de la frontière: transportées d'urgence par avion turque. - (AFP, Reuter.) • HERALD TRIBUNE 5.01.88 Bonn Diplomat Is Slain In Paris and Kurdish Tract Is Found on Body By Youssef K. Ibrahim ,.."". l'orl Tillie< S"""cc PARIS - A West German diplomat was shot and killed Monday in a possible terrorist assassination. Police sources said a West German consular affairs at~ Siegrried Wie1sputz, 31, was shot near a rootbrid&e by the Seine River carty Monday by one 01' morussaitants. A leaflet decryina Wesl Ocnnan mistreatment of J{unts Iiviq in Germany was found in bis jac:ket, bUI wbciher il had been Iefl on the body by the kitlen was DOlimmcdi. oItely cfear. The 1eaI1et, the police said, was lianed by the Kurdistan National Ll'beration FroDt, an orpn of the Marxist Kurdish Worten' Pany.. The PKK, as it is known by its Kurdish initials, wu suspected at one poinl in the 1986 assassination or Prime Minister Olof Palme of Sweden. BUI the Swedish authorilies could DOt prove it and released aboul 20 members of the fronl who were arresled after the assassination. The French police leveled no specific cbarJes Monday'. "We are still in the fog." one poIic:e official said. The West German Embassy had no commenl Kurdish sources in Europe say that 300,000 to 400,000 Kurds, many of them of Turkish origin, live and work in Wesl Germany, the laraesl such concentration in Western Europe. As a rcsull: West Germany hu become I cenler of Kurdish polili. cal activism. Many Kurdish groups hive cluhed with each other, and II leasl five murders of Kurds in Wesl Germany in the put few ~ have been linked to Ims polillcal struggle. Lasl summer, Ihe Wesl German police began a campaian to control lhe situation, rounding up several Kurdish activists and confiscaling sums or money in excess or $400,000. The fronl hu since organized several prolests al West Oerman airline orrices, consulales and news organizations throughout Europe. HERALD Kurdish sources in Paris dismissed the notion that the PKK might be implicated in the murder of the West German diplomat, sa)'ing that such suggestions were meant to mislead lhe police. "No Kurd of any organization has ever altlcked a Weslern diplomal," said Siyamend Othman. an editor or a Kurdish newsleller in Paris. "We do nOl think too has anything 10 do with Kurds. It seems 10 us a bizarre incidenl. ~ Spokesmen for lhe rronl denied any responsibility and denounced the murder III a "cowardly acl." Several Kurdish sources said the PKK was an "isollied" movemenl within lhe larger Kurdish community or activists, bUI thai even so, it would nOI commil acts suc:h as the Palme killing or lbe murder of a West German diplomat, which clearly banned the Kurds' broader inlerests. The Wesl Oerman viclim llias ro~nd bleeding to death by a rOOlbndge near lhe Avenue de Sew York along lhe Seine. According to the police, he told Iwo men who round him: "They ShOI at me." Le Front'national de lib~ration du Kurdistan mouvements séparatistes kurdes TRIBUNE 14.01.88 Iraq Is Alleged To Poison Kurds Umted Prt'\\ IIIlCrlUJfIOIIU! LONDON - Amnesty International charged Wednesday thai Iraqi securit)' rorces have used thallium poison. a chemical commonI)' found in rat pesticide. to lry to kill Kurdish separalists. In a leller sent 10 Iraqi authorities. the human righls organizalion ~aid thallium was given 10 at least 40 unsuspecling Kurds in separale incidents lasl November. "Three of Ihe alleged victims died wilhin hours or beinl poi_ soned," Amnestv said. "Of three rlown to Brilain ror emelJCll!:)' treatment just berore Chrislmas. one is still in lhe hospital and the other two arc now recovering. The London physician who trealed the Kurds reponed lhat they were seriously affected as a result or acule thallium poisoning which occurred No\. 24,1987." (ERNK) et les autres PARIS, 4 jan (AFP) - Le Front national de Lib~ration du Kurdistan (Eni~a RuzGari~a Netwa Kurdistan, ERNK), dont on a retrouv~ un tract auprès d'un diplomate ouest-allemand, assassin~ lundi à Paris, a ét~ constitué en mars 1985 par des exil~s kurdes vivant en RFA et dans d'autres pa~s européens. L'orGan isat ion, QU i d~nonce "le 1ent assass inat du peup 1e kurde pat' 1es autorit~s turQues, a revendiQu~, entre 1984 et 1987, la responsabilité d'attaQues lancées contre les forces de s~curité turQues dans le sud-est de la TurQuie. Un de ses membres, Mustafa Aktas, a été tu~ le 23 décembre 1985 a Paris "pat-.des aGents de l'Etat turc", selon l'orGanisation. L'ERNK, Qui reGroupe le Parti des travailleurs kurdes (PKK ou Apocular en TurQuie) d'obédience marxiste-l~niniste et des repr~sentants d'associations kurdes d'Irak, Iran et S~rie, est pr~sidé par Abdullah Ocallan 38 ans, Qui diriGe éGalement le PKK et sa branche arm~e, l'ARGK, Environ 17 millions de Kurdes vivent au Kurdistan (470.000 km2 entre la TurQuie, l'Irak, l'Iran, et la S~rie). Les autres r~sident notamment en URSS, en Europe occidentale et au Liban. En TurQuie, le PKK r~clame l'ind~pendance des provinces de l'Est du pa~s. Sa responsabilité dans l'assassinat en f~vrier 1986, du premier ministre suédois Olof Palme a été éVOQuée. D'autres mouvements luttant pour l'autonomie du peuple kurde aGissent dans les pa~s concernés : En TurQuiel RizGari (Lib~ration) notamment, en Irak: le PDK Irak de Massoud Barzani et l'Union patriotiQue du Kurdistan (UPK), diriGé par Jalal Talebani, en Iran enfin le Parti démocratiQue du Kurdistan d'Iran (PDKI), diriGé par Abdul Rahman Ghassemlou et le Komala, diriGé par Ibrahim Alizadeh. 11 Il " • VIENNE, 5 Jan (AFP) - Le bureau d'Air France à Vi été . pendant une demi-heure, entre 12h30 et_ 13hn... O (h enne a occupé mardl '. ' . ,,-" eure de Paris), par une QUlnZalne de kurdes QUl voulalent obtenir la Publ' t; d" . sujet de l'assassinat d'un d' It' _lca .OC": un communlQué au IP oma e ouest-allemand lundi à Paris A I arrlvée de la police, les kurdes, parm' I • enf~nts, ont ~ui~té les locaux d'Air France s~tu::Q~:~: ~:sc:~~~:s et des de c~Pltale aut~lchlenn~, leur revendiQuation n'a~antpas été té la L~ commu~lQué QU'lIs voulaient faire publier portait sura~7ep e •. t l~ndl à Parls du diplomate SieGfried Wielsputz, a indiQué par ~:~:sslna 1 AFP un représentant du Groupe de kurdes sans vouloir tout f' phone ~ la tene~r. e OlS en préclser t • Un tract a~ nom du Front nat~onal de libération du Kurdistan (ERNK) avait été.trouvé SUt le corp~ de ~. Wlelsputz. La représentation de l'ERNK en avalt cependant démentl aVOlr été impliQuée dans la mort du diplomat_e France ouest-allemand. HERALD TRIBUNE 15.01.88 France Gives Warning to Iran Dissidents By Joseph Fitchett Imt'r/WllOtwllleruld Tnnune PARIS - The French governmall. politically embarrassed by having to readmit Iranian dissidents whose expulsion last month hluched off an international out"f'. maintained Thursday that they wouId be deported again if they \"1olated I:Uleson asylum. Prime Minister Jacques Chirac ~aid on television Thursday night Ihal the agreement providing for their return included a pledge to refrain from political activity against Iran from French territor)'. As seven Iranians left Gabon for France, the People's Mujahidin Organization. which had organized hunger strikes and protests against Ihe ouster, said the French government had been forced to reverse "a dirty deal" \\ith Iran. exchange for Iranian help in obtaining the release in December of two French hostages in Lebanon. France apparently agreed to banish some mujahidin and other opponents of Ayatollah Ruhollah Khomeini. Mr. Chirac denied any such deal, hut said French restrictions on mujahdidin activities in France were e"ential to prevent any resumption ,Jf the terrMist bombings that ,hvck Paris in 1986. Responsiblity In LE MONDE for those bombings was widely IISsigned to Iran. . Eight other Iranians àna [urkish "lIrds also went to temporary asylun. rrrSpain. Meanwhile, in a separate development, French courts suspended 10 of the expulsion orders for procedural reasons. In rescinding its deportation orders against the 15 dissidents, France acted "for humanitarian reasons," officials said, citing their deteriorating physical condition after 37 days on hunger strike. "If a couple of them had died," an official said, "we would have been in an intolerable position." Mr. Chirac said earlier this week that "there could be no question of reco~,sidering the expulsion orders. The French decision will be welcomed by the foreign governments, including the United States and Britain, that had called for the dissidents to be allowed to return. In private comments, Western diplomats expressed satisfaction at the discomfiture of French offIcials, notably Interior Minister Charles Pasqua, whom they view as too inclined to make hostage deals with Iran. Domestically, the French policy reversal seemed likely to reinforce criticism of Mr. Chirac as an over- impulsive leader. But opposition criticism was publicly muted, with the Socialist Pany leader, Lionel Jospin. saying only thatthe government "gave in to public pressure." Socialist criticism of the expulsion had focused on France's traditions of political asylum, not on the question of political deals with Iran. French Socialists apparently hesitated to attack the government too strongly because they also are vulnerable to charges of making a hostage deal with Iran when they were in power before 1986. Jean-Bernard Raimond, the foreign minister, in a radio interview, said that France's Socialist government had deported two Iraqi dissidents to Iraq and that he had negotiated their return to France last year in order to protect the lives of French hostages in Lebanon from 1ra nian ire. Politically, however. the government's handling of the episode has been exploited by President François Mitterrand. a Socialisl. He and his wife, Danielle, publicly sympathized with protesters demanding the dissidents' return. Mr. Chirac. in rescinding the order, appeared to be heeding advisers who warned him that human riJ1.hts would be an issue in the presidential elections in April. Mr. Chirac, who is expected 10 announce his candidacy Saturday. has been trying to modify his image to appear more conciliatory. But in relenting on the expulsion orders. Mr. Chirac's government appeared to acknowledge implicit. ly that it lacked evidence to justify publicly its charges that the dissidents constituted a threat to French security. Their expulsion had been ordered by Mr. Pasqua, whose subordinates directly negotiated the French hostages' release in talks with Iranian and other intermediaries in the Middle Easl. In rounding up and expetling mujahidin and their supporters, the French police arrested some Iranians. notably two young women. who had no record of being implicated in anti.Khomeini violence. "The police were clumsy:' said a senior French official. who acknowledged that an Iranian woman had been mistakenly arrested because her father was an active member of the mujahidin. Le Monde, the Paris daily, said the damage to Mr. Chirac's credibility might complicate France's fOTls\(1 improve relations with Iran and "htain the release of more hoslage-. 18.01.88 La guerre du Golfe Téhéran procède à l'enrôlement obligatoire des étudiants 12 Le pmident du Parlement ira. nien. l'hodjatoleslam .Rafsandjani, a averti, vendredi 15 janVier, à Téh6. ran, les pays du Oolfe, • al/l~s d~ l'Irak -. de la possibilité d'une proçhaine offensive iranienne d'enver. gure sur le front, en affirmant que les forces de Téhéran • sont pritts t/ tn.D/erte -. M. RafsandJani a insist€. lors de la pri6re du vendredi, S\Ir l'état de préparation. optimale des forces iramennes réalis6es, selon lui, grâce à une imponante c:ampagne de mobilisation, menée c:es deux. derniers mois, Dans le çadre de cette campagne, et pour la premi6re fOis depuis le début du çonOit, l'Iran a prOc6dé à l'enraiement obligatoire öes étudiants. Les dirigeants iraniens ont, ces derniers mois, plusieurs fois annoncé line série. d',,!lérations d'envergllre aur le front. T~béran n'a. cependant, fait état que d'opérations ponc' tuelles, dont la derni6re Zafar.S a été lan~, cette semaine, dans le Kurdistan d'Irak .. (Dor~).' Selon M. .Rarsandjani. cette opéràtion, prElude de futures offensives;' a révélé • l'é/a/ de désorganisa/ion d~sforces IralcitllMs _, L'opé.ration Zafar.S, menée par les gardlCns de la révolution iraniens et des opposants kurdes irakiens dans la région de Dohuk, à plus d~ 150 kilom6tres de la frontière iranien~e, fai~ partie dca. opérations de guérilla, 101ft des fronl1eres et visant. selon les observateurs, à élargir les zones sous c:ontrßle du Parti démocratique du Kurdistan d'.lrak (POK, de M~mrzani, allié de Téhéran). Le POK est très actif dans le nord du Kurdistan irakien près d la frontière turque. - (AFP): er: • .Jt amnest)! ~ news release International INTERNATIONAL SECRETARIAT 1 EI.nuli ~'Ia,n WII""JII .,V 11\"'''''''' United Kingdom INTeRNATIONAL EMBARGO: 0001 hrs o-t wednesday Januarv 1988 AMNESTY 13 INTERNATIONAL CALLS ON IRAOI GOVERNMENT TO INVESTIGATE REPORTS OF SECURITY FORCES' USE OF THAlLIUM POISONING AGAINST POLITICAL OPPONENTS Amnesty International today (Wednesday 13 January 19881 called on the Iraqi government to investigate reports that its security forces had been using thallium poison to kill politic.l opponents. Th.llium.' he.vy .et.l. is cOllOnly used as r.t noison. The worldwide human rights organiz.tion says it has received reports of .t least 40 Kurds opposed to the Iraqi gover~nt sep.r.te incidents last year. hours of being poisoned. being poisoned in Three of the alleged victims died within Three oth.rs warf! flown to Britain for .mergency treatment just before Christmas - on. of t~ is still in hospital and the other two are now convalescing. Amnesty International said the London consultant physician who treated the Kurds had reported that they were .seriously affected" as a result of .acute Thallium pOisoning which occurred on 24 November 1987." The organization said it had received reports that 10 Iraqi Kurds aged from 14 to 60 were poisoned with thallium on that date in the town of Marga in the northern Iraq province of Sulaimaniy.. The poison is said to have been put in a yoghurt drink by a woman agent of the security forces working at the home of a member of the opposition Patriotic Union of Kurdistan (PUK) The victlms included members of the PUK and the Kurdistan Socialist PartY-Iraq (KSP-I) - both groups are in armed conflict with the govern .. nt Three of the victims died within 10 hours of drinking the poisoned yoghurt. The seven survivors suffered a range of symptoms associated thallium poisoning, including vomiting, fever, neurologic.l with disorders and loss of hair. They were eventually taken to hospital in Tehran but afterwards the three most serious cases had to be sent on to London because Tehran lacked the antidote to thallium, Prussian blue. there, arrangements Although this has now been sent are now being made to fly another two Kurds to London for further .edical treatment. Amnesty International said it had received reports that one of the survivors. PUK-.ember Mustafa Oader Mah~ud. had been poisoned before in • previous atteMpt against PUK and KSP members on 10 November 1987. Four people were reportedly poisoned on that occasion. Amnesty International has the names of seven other Iraqi Kurds being treated in Tehran after diagnosis as suffering from thallium poisoning. 13 - .tJ • They were a.ong 30 Kurds said to have been poisoned .in October and November SUITE 1987. The organization first appealed to the Iraqi government to investigate reports of thalliu. poisoning of political opponents in September after it had received detailed evidence that former political 1980. prisoners had been victims .. Two were examined by doctors in Britain after they had left Iraq: one died in Britain, the other recovered. Amnesty International said it received no response to its appeals from the Iraqi government. Continuing reports of government opponents being poisoned had been received over the years but the latest cases were the first since 1980 which it had been able to document organization in detail and get medical evidence, the said. It.said political killing of suspected government opponents. including Children and young people, had been a continuing human rights concern in Iraq. In the past three years alone it had called for investigations the government by into reports that Iraqi security forces had put to death suspected political opponents and their relatives by hanging, shooting, decapitation, deliberate bleeding to death and now poisoning. A number of those killed in secret appear to have been tortured: bodies handed back to relatives are reported to have had eyes gouged out and fingernails out pulled out, Amnesty International said. The three Kurds treated in London are 'Adnan al-Mufti. 37, a member of the KSP-I's executive ComMittee; Simi Shorash, 38, PUK-member, poet and member of the Union of Kurdish Writers; and Mustaf. Oader Mahmoud. 40. a PUK member. Paris, 17 Jan (AFP) - L'arm~~ iranienn~ a lanc~ dans la nuit d~ jeudi à V~ndredi une nouvelle offensive en ter'ritoire iralderll "lib~rant" quelque 110 kilomètres carres dans la région de Mawut, de la province de Sulaymaniyah (sud du kurdistan irakien) a annoncè diman<;he l'agence de presse officielle IRNA c<ipt.èe à Paris. Cet.le oop~ration, appelée "Beil-Ul-Moqaddas 2", vise selon l'IRNA à "r'èpondre aux atrocit.~s ir'akiennes contre les kurdes". Après avoir traversé la rivière Qa:achulan, a l'ouest. de l'agglom~ration de Mawu~, i~s forc~c iraniennes ont encerclé leurs ennemis et. "atteint leurs objectifs" indique l'agence qui ajout....~ul:' .Il.?~ haut.eurs stratégiques surplombant. Mawut." ont. èt.è prises et que les secteurs ut.ilis~s par "les groupes conlre-r~volut.ionnaires" ont. .té "nettoy~s". L'agence indique que l'armèe iranienne cont.rôle désormais plusieurs villages de la règion, ainsi qu~ les roules d'accès. Selon l'agence, les forces iranien,es ont lu~ 1.500 soldats irakiens el fait. pr'lsonrlier's 550 "er.r,elllis baassisLes", dorll ur.e lrentaine d'officiers et. ur,€, cer,t:;, i ne- de- S(,u5-(off i c l ers. SIIRT (TYr~u!el. :er Jan 'A:~' ~rOl$ rebelles lnQéopendantlsles ~urdes et. r('lip.:;)t"e~: --."','w... -:''':-::.0:-'' ::;". c;enC!ar'merle- .:on?éol~ tués Jel..lCll ... rès [.lt"n.,," 'p/,.:"yl.'.-:-o:,,"" c)::",, .;00;:', ce~:-')"OUlll;!o). 1...... 5 d'un accroct'laGe entr~ ~endarme$ e' ~e~e".-~ ~U! _ =~~~ ::n~ ~e~~~s, a lnCl~Y~ l'aG~nc~ t. e m l - .) ~ i l Cl;:' ... '. '" op o'l ('". :; T.. :, _' ~""'(OlS 0' Ur, ~.:. ~.=r~ lis' ~e 5 ~"!I r. ,. :'0 l '. C," Ijl,~ !ri l ) l " :i" • ~ ;,t' :.< 1 es'. ~ - ' ~,.. . ~: iS 19 J J .~ .;.. e: I)~. D tE' p:' I)] I I.!! J 'j 1"'~ 'J r ~•.éo l' (; /? (=- ... t ':' S L' ..., '= /? • I .', '.~ ~v ':'C.::-,~'::-I"r~. ""'.~i .,..".. '< • .;~,. ': '. J = 1 ' .• .~.:. ~r"o:- .;,c.:-" '>:: ,'. T,: 0:'1.; ü t? c I ~ ~ .~ ":.~I I ~ ", "C,' •.. Go? :.;0 c; ; .? v 5 t? ...,., _ ('!::-'. .0- ,- .-, .~..:. '. • 0' l r~F",:", '.,,,nt. .;, .... :.' .; ç. 'j!o';'~. '.' . . .... ,. ; .e.l.~ ,*", ,? ~ .~ :. .. .:. T. en.'," s ., u 1\ I i..:, 1':t 1 M.!f~.•• , ,,~ ?t ~ .0 ~: .. ~ ,.. .: .:. ,", ':. ", .:",~ ... +.. I' ~ t!> l.I r i es fot'c~,= dE' (p ...k ~ 0 l ~ t.. .r'" 1 .:. ~ ~ ~~! ~ l' (Ir dre ""I. i ~r-! +. Ï4 ~ ~ • n :, t.. .) l 1., ,.". a po, ~ â CE • 7' I.! i c1J ,". t!I' C (. !.J V ,. ~ ~~. "" - - .., SI.J1,J-t:'~. S':''''' J.z:. $ t •• C;(II.JtI' l (, 1 Sl!'5 •~ '!..' • l!'t. :",4 • LIBERATION 15.01.88 LES EXPULSES IRANIENS RENTRENT EN FRANCE es sePllraniens expulsés. partis chel Rcbut a démont~ l'l)inl par l'0l~: jeudi en fin de matinée de Librel'argumentation du mim,tere de !'Inl,. villc à bord dc dcux avions, sont rieur. Il a en elTet rappelé que l'uuh',l' arrivés hicr soir à l'aéroport tion de la procédure dite d'" urKell' (' militairc d'Evrcux (Eurc). Lc ab.rolue. impliquait des "fail.t ext'fm •. Mystérc 20. doté d'équipements "'1'111graves JI. Sur l'organisation et le médicaux, et transportant quarôle clandestin des moudjahiddin en trojeunes femmes, s'est posé Ic prcmier France, tels que les décrivent un rapsur la base militaire vers 20h40. Deux port de police, le magistrat a jugé 'lu 'il des jeunes femmes devaient être dirigées ne s'agissait que de Il simple.t hypothèen hélicoptère vers l'hôpital de Pontoise ses» ct qu'aucune preuve n'était apporet UDC autre vers celui de Longjumeau. tée. Quant aux quetes elTectuées par k-s Trois autres Iranicns expulsés, se militants iraniens et que leur reproche trouvant à bord d'un Falcon 900 qui avec constance le ministère de l'Intéavait déjà débarqué à Madrid cinq rieur, Michel Rebut a déclaré que l'on réfugiéa iraniens et trois Turcs d'origine ne pouvait assimiler ces Il quiles aux kurde, IODt ensuite arrivés vers 21 hiS. mtlhodes de l'ETA-Mililaire 1'1 qu'il Sbcikli Narani Mobamad Ali, membre exislait des moyellJ de droil commull du Conseil natioaaJ de la résistaDce, et aulres que l'expulsion pour IUller rOlllrt Said Assadi Tari, secrétaire des relades Iroubles sur la voie publique •. tiODS intcrDatioaaJes des MoudjahidMichel Rebut a donc constaté que le oe diDe du peuple, ODt été immédiatement dossier individuel de chaque expulsé l::l dirip vers l'hôpital d'EauboDDe. En Le document était vide. Il Ni /e comporlemenl global chotsissant de les faire hospitaliser aux de l'organisalioll ni relui des illltre.rsés nt françuis, le gouvernement espagnol a solioll politique ttrangère, à une aClioll quatre coins de la régiOD parisienne les POUvail justifier le recours à l'urgell,.t accepté de (/es) accueillir lUI' SOli sollI. mililanle dans des conditions qui portenI autorités françaises voulaient proba. absolue à suppo.rer trablit la voleur des Ces cinq Iraniens et trois Turcsd'orgine gravemellt atteinle à l'ordre publie»). blement éviter tout risque de manifestapiéceJ produiles., a conclu le commisKurde Il se rendront ensuite dans un au Premier à se prononc:er hier matin, le tiOD. saire du gouvernement, en réclamant tribunal de Paris a accordé quatre sursis Expulsés le 8 déœmbredemier vers le plusieurs aulres pays europtens ». En douze sursis à éxccution pour les douze contrepartie, poursuit l'accord, It Masà exécution alors que le commissaire du Gabon, selon la procédure d' fllI1fellce demandés (cinq Iraniens expulsés. sept saud Radjavi (oo.) demandera (oo.) de gouvernement n'en demandait que absolue., les Iraniens retenus à Libreassignés à résidence). mettre un terme aux grèves de la faim en trois (Libr. 'alion du 13 janvier). Un tel vi11e ont obtenu en deux temptl'autoriUne demi-heure plus tard, le tribunal cours dans plusieurs pays JI. sursis n'implique pas l'annulation des sation de rentrer eO France. Premier rendait exceptionnellement son juJeEn l'espace de trente-huit jours de arrêtés; le juge le prononce lorsqu'un acte: mercredi soir, le gouvernement ment devant les caméras de FR3. Et il grève de la faim, les Iraniens seront motif sérieux d'annulation est invoqué. autorisait le retour en France de sept suivait à la lettre les conclusions du p~ du statut de persona non grala Parmi les quatre sursis à exécution, un des douze expulsés sans pour autant commissaire du gouvernement. Ulle Iranien assigné à résidence à la suite de sur le territoire national à celui d'« hoabroger leurs arrêtés d'cxpulsion. manière de manifester son mécontentenorables interlocutcurs» avec qui l'on la rafle du 7 décembre dernier, et trois Deuxième acte hier: les tribUDaux adment face à l'accord. En eITet, ce texte signe des accords au plus haut niveau. expulsés dont Ibrahim Tavangar qui ministratifs de Paris et Versailles susn'a plus aucune portée juridique puisLes tribunaux administratifs n'ont ligure sur la liste de l'accord. pendaient l'cxécutiOD de dix des douze que, parmi les sept Iraniens bénéficiant pas apprécié ce revirement. Surtout au Mieux, cinq autres Iraniens bénéfiarrêtés d'expuLlioD brûlant ainsi la poli~e l'accord, six ont obtenu un sursis à moment où ils devaient se prononcer ciant également de l'accord ont obtenu tesse au gouvernement Par ailleurs, exécution; mieux, les cinq Iraniens exsur les sursis à exécution des divers un sursis à exécution hier' après-midi deux autres Iraniens expédiés eux aussi pédiés en Espagne ont également été arrêtés d'cxpulsion, tous prononcés devant le tribunal administratif de Vervcrs le Gabon, avaient déjà pu regagner autorisés à rentrer en France. pour le même motif (II s'êlre livrt sur le sailles. Une séanc:e au cours de laquelle le 11 décembre la Grande-Bretagne et la territoire français, au 110m d'une organile commissaire du gouvernement, MiAlaiD FRILET et Jeu QUATRF \H'1l. Suède où ils bénéficiaient du statut de réfugié. Mercredi lOir, le ministère de l'Intérieur annonçait qU'UD accord avait été conclu entre le gouvernement français et le mouvement des moudjahiddin Khalq. Ce texte autorise le retour de sept expulsés, parmi lesqu~1s Said Assadi Tari, secrétaire en France'des relations internationales des moudjahid. 4.01.88 LE ~lONDE din. Négocié entre Robert Pandraud, ministre délégué à la Sécurité et Abri Cbamtchi, émissaire de Massoud Radjavi, venu mardi de Bagdad pour la • TURQUIE: .Ix mort. dan. léninistel, depuis la levée de la loi circonstance, à la demande du gouverun accrochage entre militaire. martiale en Anatolie-Orientale, le nement français. ScIon ce texte, le gouturc. et rebelle. kurde.. - Trois 19 juillet 1987, et la proclamation de vernement, fi aprù avoir enttlUiu /es rebelles indépendantiStes kurdes et l'état d'urgence dans les huit prodemandes prtStntéeJ par M. Radjavi. a trois militaires - dont un officier de vinces qui recouvrent Jes régions à dhidt d'autoristr le sijour ell Franct de gendarmerie - ont été tués le jeudi majorité kurde de l'Anatolie de l'est sepl des ressortiJso1lts Iraniens expulsés 31 décembre près de Simak dans et du sud-est du pays. Plus de mille au Gaboll. en raison de leur fi étal de l'est de la Turquie, lors d'un accropersonnes (militaires. policiers, civils SOlllt. et pour fi des raÙOllJ humœritaichage entre gendarmes et rebelle~ et rebellesl ont été tuées depuis la qui a duré cinq heures, a annonce res JI. Il Dès leur arrivée ell France », repose des opérations armées de la l'agence semi-officielle turque Anatoguérilla kurde, en août 1984, dans poursuit le texte, fI/eS inttresses recelie. Il s'agit du huitième affrontement cette partie orientale de la Turquie vronl les soÏ/IJ mh/icaux approprib.» important entre les forces de l'ordre - (AFP.) Pas question donc d'abroger les arrêtés et les militants du Parti des travaild'cxpulsion qui peuvent à tout moment leurs du Kurdistan (PKK, marxisteètre réactivés. Quant aux huit autres expulsés, l'accord précise qu' Ilà la demande du gou15 vernemenl gabonais el du ~ouverne".el/I L , l'.. t.) 1)"- -: l c)~-'s c. t j .::. I.' -:: .j vr:E Mie I 11o? F' r. c) fes S l 1" 1 C:::'I) n , •• :.. ~ f;' ,~e ï, ] ,:..~... c.. :- - n,) t, ()., - dE QI) Eo n 1, -~~ t- T f..~r-' ( ~ sc.:. i) ]. ~. .~\. s ~t 7: -; t tl) " ," , faifE 61 de J.:, j:'~".- F .~ •.-• .; '. 1_.1 (1E'S ~ n .:i r .~!""'.';:'.: ~ (: G lE" e ..... e ~-.ç ::.j. i. .=:1 .? t è -;s ~~ t-. t~+_ .;. i ~ .~ 7 .j I) 1 rI dEo f' ri i Eo'- S t: !-~. l l é t"~ i t. -:, '.: c ' ..~ .;, a - t - 1 l e ':-:'pli ( ).? • ~.~ 1 (~!~ A,-,j.... :j ...a. .." :VJ i r::-, -c' , :-.'" :i f1" l Ï; .-, t ~. ,.- .~ ,-, c -, ) .:iV ~ ~ t. .:, C.t. c : .~,. .: (. i.' . il;.: = ::,;~[:.~-.:....:: ,- '..' ~:;':. I) t_ ~ fi Vi?' r-, d _=- l t t_ (1 '. ':"1.1'- ::- :. 1)"- e ri"~e r: t '.l"~"-C. o.lA S 1. 1 +_ ~':;: :t - l ~.'! .- rf' ~ ri' 0:-. !-- ~ t. ~ r. V -=-:- t. l (. l'"', t-1l ~ -+ .' 1 ~-fI': <: ,-.. ", -,. (!. -? • ," t " LIBERATION 20.01.88 Le yaourt de Bagdad qui empoisonne les Kurdes Les services secrets irakiens auraient tenté d'empoisonner une dizaine d'opposants kurdes avec du thalium, un composant de la mort-aux-rats, dans Ii> traditionnel yaourt. Deux rescapés rapatriés à Londres racontent. Londres, de notre correspondante ans un appartement londonien dont l'adresse n'est communiquée par Amnesty International qu'avec la plus grande parcimonie, Sami Shorah, 38 ans, et Adnan Al-Mufti, 37 ans, Kurdes irakiens, reprennent des forces. Amaigris et pâles, ils perdent encore leurs cheveux et se remettent lentement d'un séjour. de deux semaines et demie dans un hôpital londonien où ils ont été admis d'urgence pour empoisonnement. Adnan Al-Mufti est membre du comité central du KFP-I (Parti socialiste du Kurdistan-Irak) et Sami Shorah, poète-écrivain, milite, lui, au sein de l'autre grand groupe d'opposition kurde au régime de Bagdad, le PUK (Union patriotique du Kurdistan). Adnan Al-Mufti et Sami ShNah sont deux des trois Kurdes à avoir été rapatriés d'urgence de Téhéran à Londres par Amnesty International, aprés trois jours de périple à travers la frontière entre l'Irak et l'Iran. Le troisième, Mustafa Qader Mahmoud, 40 ans, membrc du PUK, est toujours hospitalisé. Amnesty accuse les services secrets irakiens d'avoir empoisonné, le 24 novembre dernier, dix Kurdes irakiens âgés de 14 it 60 ans, à l'aide d'un poison utilisé dans la fabrication de mort-aux-rats,le thalium. Adnan AI-Mufti et Sami Shorah racontent leur longue odyssée jus. qu'à cet appartement londonien. Le 24 novembre dernier, ils se trou\'aient dans la vill~ de Marga, dans la province de Sulaimaniya, au nord de iî rak, région sous contrôle kurde. Ils ~1;lil'ntvenus pour assiskr aux funérailb ,:" deu~ des leurs, vi~,tllnesJ'uff'ron. lem~ :, l'nlre les Force, de I., resislan~e kunk 'l" tr"IIPI" )!(\lIwrn\':",'nlall'\ D 16 Dix personnes, dont Adnan, Sami et Mustafa, déjeunent ensemble avant de se rendre au cimetière. Le traditionnel yaourt a èté préparé par les femmes de la maison. Mais une heure plus tard, au cimetiére, un des convives s'écroule et meurt trois heures aprés, terrassé, Une heure plus tard, c'est une femme de la région qui s'effondre et meurt. Enfin, dix heures aprés le repas, la mére de Mustafa, âgée de 60 ans, est prise de convulsions. Trois morts inexplicables, Mais les symptômes ressentis par l'ensemble des convives sont caractéristiques: douleurs dans les jambes, extrémités des membres engourdis, difficultés respiratoires, faiblesse généralisée. Une dose importante de thalium a été mélangée au yaourt servi pendant le repas et l'agent du régime de Bagdad dans la région, une jeune femme venue donner un coup de main dans la maison de MuSlafa, a déjà pris la fuite, Son mari, affirment les deux rescapés, est un ancien peshmerga (combattant kurde), empnsonné en 1985 par les autorités irakiennes et libéré peu de temps après en février 1987. Pour Adnan AI-Mufti, cette remise en liberté expéditive est suspecte: Il Il Y {/ rer/ainl'ml'nt eu un an '(Ird ('II /ri' lajeune (i'mme et le règime di' Saddam IfllS.!eill, Normalement ,11m mari aurail dû rcnper de :5 ails de prisoll minimum, Il Adnan, S;lmi el MUSlafa traversent alors ;i dos de mulet. la région monta. gneuse et SOliS contrôle irakien, qui separe l'Irak d~ l'Iran, ce dernier riant allié all~ Kurdes irakiem, Un voyage nlll'turne el silem'iclI\ oui dure trois jl1l1r.., Le, lr,'is mllilant' ,onl finak menl hU,plI:t1i,é, a Tl'heran mi k, rl"''r\'l'" de "/",.,, d,./":" ,,. ",l'anlid,,1l' au thalium, sont épuisées. L'ln'!" kurde de Paris est contacté. qu; : appel à son tour à Amnesty Intern,," nal. A l'arrivée des trois combatta •. kurdes à Londres, le médecin britan" que qui les examine confirme la prl sence d'un fort taux de thalium dan, leur organisme. Ce n'est pas la première fois, affirm, Amnesty International, que l'..arm. thalium» est utilisée par les autorités dl' Bagdad contre l'opposition kurde L'organisation internationale de dé, fense des droits de l'homme accuse le régime de Saddam Hussein d'avoir empoisonné, l'an dernier, une quarantaine d'opposants kurdes et demande au gou: vernement irakien d'ouvrir immédiatement une enquête sur ce dernier incident. Une requête qui est restée sans réponse. Pour Sami Shorah, l'utilisation du thalium est une Il noul'elle hope de la politique du gouvernement de Bagdtuf pour rayer le Kurdistan dl' la carte. U: but de celle nouvelle manl1llvre: lairI' naître la suspicion et cr~er un climat dC' mrfiance et de peur parmi la population kl/rde du nord du pays, Après les allaqurs hru/ale,t dans les l'Ulagl'sdu Kurdis. tan, 927 l'il/aRes ont éte détruits dam/ .. Nord dl'pui,t lu r~conciliatiol/ des moul',' ml'IIls d'opposition kurde,l, elles déplu Cl'mrntJforcés dl' la populalion, Balld/lrl (',l.Iaieal/Ire rho,te ». Pascale "l'CliP., RECTIFICATIF.Danel'artlcle pu bilé hier, • Un opposant Irakien assminé il Khartoum ", il fallait lir, !.lue l'. Iruk ,IOUlrllClilKhurlol/'" "0'11', lu ,~I/érilla c!irélielll/C'/ll/imil/. 1111 \'",; S'I//(lllIIIl, rI non PU' \"'nl n b l'n'" l11u'lIlman~~'l'mmr Ml'lI' I .1\ Il'11' I", ~ , LE MONDE 19.01.88 Extension des combats dans le nord-est du front Les combats continuaient à faire rage dimanche 17 janvier dans le nord du front irako-iranien et se sont étendus au sud du Kurdistan irakIen, alors que le calme rfgnait dans le Golfe après une scmaine au cours de laquelle la • guerre des pétroliers. s'est intensifiée, Un porte-parole militaire à Bagdad a reconnu pour la première fois dimanche le déroulement depuis trois jours de combats clans cette région, tout en affirmant que les forces irakiennes contrôlaient - IOlalement • la situation. En revanche, Téhéran a affirm6 que la nouvelle opération iranienne, baptisée Beit UI-Moqaddas-2, l'un des noms qui servent à désigner Jérusalem, a permis notamment à ses troupes de • libérer. quelque 110 km2 de la région de Mawut, dans la province de Suleimaniyeh, et de tuer I 500 soldats irakiens, Scion nhéran, l'objectif, pleinement alleint, de celle nouvelle offensive était d'investir les hauteurs stratégiques surplombant la localit6 de Mawut, afin de les utiliser comme base pour de prochaines opérations d'envergure. L'Irak a démenti dimanche les affirmations iraniennes selon lesquelles plusieurs dizaines de kilomètres carrés seraient tombés entre les mains des forces iraniennes dans la région de Dohuk (K urdistan, ext~me nord de l'Irak),~ttant l'Iran • GU difit d'Gpponer la preuve de"6 "'IIgGtiolU -. nhéran avait affinnf peu auparavant que ses troupes, appuy6es par les combattants du Parti démocratique du Kurdistan d'Irak (PDK-allié de l'Iran), avaient pris le contrôle le même jour de plusieurs dizaines de kilomètres carrés en territoire irakien, dans la Raion de Dohuk. notamment le peate de Dcirlouk, et avaient poursuivi leur progression vers la localité d'Emadiyah, Entre-temps, une accalmie a régné dimanche dans Je Golfe où, scion les communiqués irakieos cr les sources maritimes dans Ja Raion, au moins neuf pétroliers avaient été attaqués en une sellllline, La dernière de ces attaques, attribuée à l'Iran par les SOIIfCCI maritimes indépendantes dans Je Golfe, avait visé samedi le RGinbow, dont les membres d'équipale ont été évacués par la corvette Dupleix de la marine française, qui croisait dans le détroit d'Ormuz. IIs'alisaait du troisième navire touché par les vedettes iraniennes en l'espace de vinltquatre heures, en reprfsailles à plusieurs raids pr~édents menés par l'aviation irakienne. - (AFP.) QUOTIDIEN DE PARIS L'EVENEMENT 21.01.88 {PH" ' "rak empoisonnés. Ahdullah Rahi Ali. 44 ans, a été empoisonné. selon. la police, il y a quinLe jours alors qu'il déjeunait ~II'rc trois hommrs venus d'Irak dans un restaurant londonien. M. Ali qui vivait en Grande-Breta!lne depuis huit ans. avait de nomhreuses drlles ct sa société allait l'trc misc en liquidation, l'our ccs I.lison,. la poli.:e pril'ill'!lic la pisle d'lin ':Tlml' .:raf1ulcu, I c, Imis : :8 fpnnt IlUI'dB Ouverture d'un nouveau front dans la guerre Iran / Irak: le Kurdistan. Selon des informations en prove~ nance d'Iran, l'année Iranienne vient de fournir à ses alli~ séparatistes kurdes anti-irakiens du POKt (Parti dèmocratique du Kurdistan irakien) de l'artillerie lourde, Jusqu'à pr~nt ses guätlleros en lutte contte Bagdad ne disposaient que d'armements individuels et de pièces d'artillerie légère. Cette nouvelle donne risque de mettre en difficulté le régime du président Saddam Hussein qui avait réussi à stabiliser l'ensemble de la Ugne de combat avec l'Iran. 22.01.88 MYSTERIEUX EMPOISONNEMENTS Un homme d'affaire irakien, décédé mercredi dans un hôpital de Londres, a probablemcnl été victime d'un empoiliOnnement à la mort-aux-rats, selon Scotland Yard. Celle mort mystérieuse survient au moment où Amnesty International accuse les services secrets irakiens d'avoir récemment procédé à l'élimination d'opposants politiques avec des yaourts DU JEUDI suspects auraient quitté le pays le lendemain du diner et sont recherchés par Scotland Yard pour étre interrogés. La disparition tragique de M. Ali rappelle pourtant étrangement l'élimination, par les services secrets irakiens, d'une dizaine d'opposants kurdt's avec du thalium, un compo"'ilL \le la mort-aux-rats, dissimulé dans le yaourt traditionnel. Les faits, dénoncés récemment plIr Amnesty International, remontent au mois de novembre dernier. Adnan AI-Muni et Sami Shorah, tous deux membres du comité centrai du KFP-I (le parti socialiste du Kurdistan-Irak) se trouvent dans la province dc Sulaimaniya, région au nord de l'Irak sous contrôle kurde, pour assister aux funéraille.s de deux des leurs, Avant III cérémonie, les drux hommes déjeunent avec dl's amis cI déllustent le yaourt traditionnel. Dans les hcures qui A REPETITION suivent. trois personnes décèdent dans des circonstances inexplicahIes. En fait, un agent de Bagdad. une femme venue aider à la préparution du replis, a mélangé au yaourt une importante dose de thalium. Adnan et Sami. les deux rescapés ont été rapatriés sur Londres, et c'est sur leurs témoignages qu'Amnesty International hase ses al.:cuS;ttions. Pour Sami Shorah, cette méthode est « une nouvelle étape de la politique de Bagdad pour rayer le Kurdistan de la carte ». Selon le militant kurde. relayé par Amnesty International, l'ohjectif des services secrets irakiens serait de faire naitre un climat de méfianL'C cI de peur Chl'1 les populations kurdt's au nord du pays. (; .•.. 17 , L'HUMANITE 21.01.88 VOTEPWpoüifiÊsSiöüiïiËAux Les raisons qUI aValent motivé en décembre le renvoi du texte demeurent : Sargin et Kutlu sont toujours en prison De DOtre eulOJft' spécillie. E Parlement européen a finalement adopté, mercredi soir, sans nouvelle discussion, le rappon Mallet ponant sur le protocole d'accord CEE - Turquie, qu'il avait rejeté il v a un mois. Sur cinq cent seize députés, ce rappon a recueilli deux cent quatre-vingt-huit voix pour, soixante. quatre contre, treize abstentions. C'est le changement d'attitude du groupe socialiste qui a fait basculer la position du Parlement Pounant, mardi, toutes les interventions avaient souligné que les raisons motivant le renvoi du protocole en décembre n'ont pas disparu.Sargin et Kutlu sont toujours en prison. Ils ont été gardés au secret et tonurés, alors que leur seul crime est idéologique : ils sont communistes et veulent avoir le droit de l'être librement dans leur propre pays. En dépit des explications de Richard Baise, travailliste britannique, pour qui le « (lui» socialiste au protocole ne doit pas être interprété comme une approbation de la situation des droits de l'homme en Turquie, le groupe socialiste pone une lourde responsabilité dans le fait que le Parlement se soit ainsi déjugé, même si le résultat montre que tous les membres du groupe n'ont pas suivi la consigne, La Turquie sera, une nouvelle fois, à l'ordre du jour, jeudi matin, au cours du débat sur les questions d'urgence. Une résolution a été co. signée par quatre groupes (communiste, socialiste, arc-en-ciel et libéral) : elle ré. capitule les principales atteintes aux droits de l'homme relevées rar les parlementaires : cent trente-quatre reines de mort prononcées en Turquie, le main. lien en prison de Kutlu el Sargin. l'absence de réponse de la part des aUlorités turques aux précédentes résolutions adoptées à la demande d'enquêter sur les tortures subies par les deux dirigeants communistes. l'arrestation et la condamnation sans raison du jeune guide français, Michel Caraminol. le maintien en détention, depuis huit ans, de l'ancien maire socialiste de Oyarba. kir, Medhi lana, horriblement torturé pour la seule raison qu'il esl kurde. Le texte demande aux ministres des Affaires étrangères de la CEE d'entreprendre des démarches auprès des autorités turques, à propos de toutes ces affaires, afin de hâter leur règlement et le rétablissment des droits de l'homme en Turquie. Une autre résolution d'urgence, qui sera mise au vote jeudi, concerne ies territoires OCQIpés de Cisjordanie et de Gaza, au moment où une délégation de la Knesset israélienne, invitée à Strasbourg, multiplie les tentatives de tout faire pour tenter de défendre l'indéfendable politique de répression provOQuée par Tel-Aviv, Le président de la Knesset, le travailliste Huillen, qui conduit la délégation, donnait, mercredi, une conférence de presse au cours de la. quelle il a esquivé avec soin toutes les questions embarrassantes. mant : « Nous avons nos propres lois, et elles nous suffisent. » A la question de savoir s'il comptait sur la seuie répression pour assurer un relour au calme qu'il n'a cessé d'annoncer comme immment. j'ai obtenu une réponse confuse ou il était question d'assurer la liberté du travail pour les Palestiniens, qui, selon lui, " se mettent en grél'e sous la menace », et réaffirmant la volonté d'I>raël de négocier le sort des territoires occurés avec les seuls gouvernements arabes voisins. notamment l'Egvrte et la Jordanie, il a osé cette phrase : « En ce qui concerne le contact quotidien avec la population des territoires, nous n'avons aucun probléme. » La délégation de la Knesset a étè reo çue à sa demande par le groupe corn. muniste, qui lui a réaffirmè ses positions de principe: « Condamnation des violences exercées à rencontre des populations arabes, dans les terriloires occupés. notamment femmes et enfants, condamnation des arrestations arbitraires, des internements administratifs el expul- sions, condamnation du blocus" des camps palestiniens.» Le groupe communiste et apparenlé a rappelé sa posilion"favorable à la réunion d'une conférence internatio"nale avec la participation de toutes les parties concernées, notamment l'OLP, représentant du peuple palestinien, Il a rappelé qu'il est favorable à l'existence de l'Etat d'Israël dans des frontières sûres et reo connues, en méme temps qu'à l'autodétermination du peuple palestinien, y compris son droit à un Etat. Françoise Germain-Robin L :\ propos de la conférence internationale de paix au Proche-Orient, dont le nouveau président du Conseil des mi. nistres de l~ CEE, M. Genscher, présentant ce matm le programme de la présidence allemande, annonçait qu'il ferait tout pour en favoriser et en hâter la convocation, le président Huillen s'est retranché derrière les divergences à ce sujet dans le gouvernement et le Parlement d'Israël. « J'espère, a-t-il dit, que l'attitude sera plus claire aprés les élections. II Il a laissé entrevoir la possibilité de législatives anticipées en Israël. A propos du non.respect de la convention de Genève, sur le son des populations civiles dans les territoires occupès, il a reconnu l'existence d'une « occupation militaire Il qu'il a qualifiée de « provisoire », mais il a également rejeté la convention de Genève, en affir- BAGOAO, 23 jan (AFP) - Un hélico~l.re de l'armée irakienne a~anl ~ son bord le commandanl du Sème corps d'arm'e irakien, le Gén.ralAbdel Aziz Ibrahimal-Hadilhi, s'esl écras' vendredi après-Midi dans le Kurdislan irakien (nord de l'Irak), a indiQué samedi un communiQué de l'élal-maJor irakien. Le communiQué, diffusé par Radio-Baadad, indiQue Que l'hélicoplère s'esl écrasé ~ cause du "mauvais lemps", mais ne précise pas le sorl du Général irakien, Qui élail accompaGné de plusieurs officiers irakiens el effecluail une mission dans ce seeleur. L'hélicoplère s'esl écrasé dans le Gouvernoral de Ta'a.in, silué ~ près de 250 km au nord de BaGdad, dans le Kurdislan irakien, aJoule le communiQué. l 'élal-major appelle, en oulre, la populalion ku~de ~ parliciper aux recherches menées par l'armée irakienne pour relrouver d'évenluels survivanls. ATH ENE S, 28 j a ri (,AFP) - [) <) t~Z Eo ~-'1?f t~GI ès J:' 0 l l J. Q:'~ ~ S ~:'.Jr-'" eoS I?.... ":. ~Ar. C S ~);' t occupè Jeudi pend2nt une ~e~re l~s locaux du bur€~au Ce ~ 'aG~~~~ amèrlcaln~ Associated Pr~ss, sltuês au cen~r~ d'Ath~nes, ~o~y. p~otes~~r ~ontre . l' Incarcératlon d'un K!.~rde, 83bi~ ErcoGar, dans ~~ne ~'~'1S0~ d'!s~~n~o!~~ 1'_ (T~~:~I~~~u:a~~~:Q~~lan~~~~pp~:e5~~::::~~n~:n~:r~~~~ !es ! s~:ns InC1Cent, ~-~.-eli'? ~r~C1S~1 L~s M~nlT\es~ants, p~ocnes C~l ~a~~l 18 ~(:cupè ~ plt~Sle~rs rep~lses le ~ur~~u liberation ImmedIate de ~abll trdoGan. du Trav3~1 K~rG~ (~~~) de l '~G~~C~' ~m~r~C~lne, l !e~IX QUI on~ dèJj 0~~. dem~~dè )~ • • L'EXPRESS 22.01.88 Le grand bazar occidental L'étranger retient surtout la lenteur orientale. En fait, les Turcs se dirigent à marche forcée vers la modernité. Ce qui, parfoIs, les déroute. D'un de nos envoyés s~c:iaux e père Noël a retiré sa houppelande. Il sort du magasin. longe la vitrine. où scintille un sapin. Avenue de \'Istiqlal à Istanbul, lea branches des arbres sont lourdes de guirlandes de lumière. L'homme hâte le pas. C'est l'heure de la prière. Le père Noël doit se rendre à la mosquée. Minuit à Ankara. Les taxis déposent, devant la boite ultrachic qui vient d'ouvrir, l'Airport Satellite Disco, la jeunesse dorée de la capitale. En une soirée, un couple va y dépenser le tiers du salaire mensuel d'un instituteur. Du rock, un écran géant où défilent des clips. « Les derviches tourneurs d'aujourd'hui! » suggère un consommateur en regardant virevolter, déhanchés, les danseurs. L manifestation de!> femmes « La religion mise à part, qu'est-ce que nous avons de si différent de vous? » demandent les Turcs, du moins ceux des élites, frange étroite. Naïvement? En tout cas, douloureusement. Depuis le temps qu'ils font des efforts ... En 1900, déjà, des dames de la haute société ottomane sc laissaient photographier, arborant chapeau à voilette, ombre1le et robe à faux cul. Leurs enfants ont appris le français dans des écoles qUt continuent d'exilter et qui s'appellent Saint-Joseph, Saint-Benoit ou NotreDame de Sion. Les religieux (catholiques) s'y sont constamment abstenus de prosélytisme. Malgré tout, des « anciens » retiennent de leur passage une Idée qu'ils jugent essentle1le: « Rendre à César ce qui est à César, et battues. « Trois mille personnes ». selon son estimation. Elle admet que la législation sur le divorce est particulièrement favorable à l'épouse. Mais rappelle que cette dernière ne peut exercer de métier sans l'autorisation du mari. « Et on ne compte que six femmes dans le nouveau Parlement! » Déroutants Turcs! Et. davantage encore, déroutés. Car ils ne savent plus trés bien où ils en sont, à force d'être empêtrés dans des contradictions. Ultranationalistes, patriotes viscéraux, leur télévision les abreuve de films importés et les nourrit d'un idéal venu d'ailleurs. L'Etat laïque a, d'après la Constitution. une religion d'Etat, l'islam. Il impose aux citoyens d'indiquer leur religion sur leur carte d'identité. Et, par-dessus le marché, ils sont coupés de leur passé! « Je peux, dit un diplomate, vous citer Montaigne et Dostoïevski, mais je suis dans l'ignorance totale de nos auteurs anciens. )1 Car, en changeant l'alphabet et la langue, Atatürk en a rendu la lecture impraticable. Les archives d'il y a soixante ans? Un « idiome étranger », réservé à une pincée d'érudits. « Dans ma jeunesse, raconte un universitaire, j'ai voulu me rabattre sur la philosophie occidemale, traduire en turc Sartre, "L'Etre et le Néant ..... » Mais la langue ouralo-altaïque ne possède aucun mot pour dire « être » ni « avoir I). Et elle n'en a pas, non plus. pour « néant » ! Comment éviter de se replier sur soi, sur la « planéte turque »? De longue date. on a appris aux écoliers que le premier homme était turc et à réciter: « Nos ancêtres les Hittites ... » Un professeur d'histoire constate: « Nous vivons dans un passé complètement imaginaire. » Le présent, parfois. ne l'est pas moins. Lorsque, au dernier concours Eurovision de la :hanson, la candidate d'Ankara Affiche féministe: pas de travail sans l'autorisation du marI. obtient un zéro. ce ne peut être que le résultat d'une conspiration de la CEE contre la nation. « Nous ne supportons que l'apologie », « Notre dernier humoriste est mort en 1350; c'était Nasreddin Hodja », déplorent les meilleurs esprits. Pourtant. le périodique le plus vendu est « Girgir ». hebdomadaire satirique (300 000 exemplaires). Et la presse cherche à sortir de son splendide isolement: « Nous avons installé une quarantaine de correspondants permanents dans le monde ». se félicite l'un des responsables d'« Hürriyet », le premier quotidien national (tirage: 730 000). Pour achever de mettre les Turcs au supplice, commencent à surgir de nouvelles interrogations. Y aurait-il un~ bonne occidentalisation, et une autr~. mauvaise? Ou bien l'occidentalisation doit-elle être acceptée en bloc? Sinon. où passe la frontiére ? Pas question. certes. de dénoncer le pro grés technique. dût-il polluer le golfe d'Izmir. Il fait partie de ce qu'on aime. Les écologistes. ici, se comptent sur les doigts d'une main ... Pas question, non plus, de remettre en cause la multiplication des galeries à Allah ce qui est à Allah. » Le fondement de la laïcité chérie, quoi. D'Allah, ce haut fonctionnaire d'une soixantaine d'années n'a, lui, jamais entendu parler. Car la laïcité, il l'a apprise dans les écoles d'Atatürk. « Le "Dieu elt mort" de Nietzsche est pour moi. forcément, une phase qui ne veut rien dire. Dieu? Une dimension, un sens de ('universel qui man~ue aux hommes de ma génération . Probablement .., » Maintenant, un médecin. Il est franc-maçon. Une vieille histoire, les IOles, dans le pays. N'ont-elles pas accueilli, au XIX' siécle, un sultan éphémère, il est vrai - Murad V? E1Iesont perdu de leur influence, mais possèdent encore 6000 membres. Les deux tiers, souligne le médecin, préfèrent le rite écossais au Grand Orient. Parce que le rite écossais vénère mieux le Grand Architecte de l'Univers. Un professeur de droit, ensuite. Sur son bureau traine la revue éditée rar les nakshibendi, des soulis souvent accusés d'« intégrisme ». Elle contient des références à Rilke, à Descartel, à Maritain, « Les forcenés de la laïcité lont ausli obscurantistes que ceux de l'islamisme ». pense le professeur, Juriste. aussi, une animatrice du mouvement féministe qui a or,anisé, en 1987, dans les ruel d'Istanbul, une d',lrt. I.. dilrusilln, line fllis pur mois, sur I.. deuxi~me chuine de télhision, d'nl'~ras tels que « Madume Buth:rfh .. ~t .. L'Enlèvement au serail ". Ou encore, l'orutnrio d'un coml'ositeur indigène, Yunus Emre. On demeure très lier de posséder ècoles de heaux-uTls et c'lnservatoires de musique. Et d'avoir des peintres de toutes expressions (des ubstraits aux hyperréahstes). Dont Bedri Baykam. connu jusqu'aux Etats-Unis. Mais l'apport de l'Occident, c'est ,.ussi les boites de travelos dans les ruelles de Péra à Istanbul, le cinéma porno, la progression de l'alcoolisme, quand ce n'est pas - phénomène nouveau -- les drogues à la new-yorkaise chez les jeunes branchés. Alors, là ... Comme de la démocratie, les Turcs ont à faire le rude apprentissage de la liberté. Et des libertés. Ils sont sincèrement pçrsuadés de vivre dans un Etat de droit. « Notre code civil. plaidentils. est celui de la Suisse! Notre code pénal, celui de l'Italie! » Sans prendre suffisamment garde qu'il s'agit de l'Italie du Duce. Autres arguments, plus solides: lorsque des cas de torture sont signalés, il y a enquête; des policiers coupables sont couramment frappés de sanctions atteignant quinze ans de prison; la peine de mort n'a plus été appliquée depuis 1983. « En fait, concède un ancien ambassadeur, nous sommes un pays de droit, mais aussi d'abus de droit. » Exemple: l'article 140. qui réprime toute tentative d'" affaiblir ]e sentiment national », est susceptible de s'appliquer à quiconque émet une critique. Il suffit de l'interpréter. « Ah! nous ne savons pas faire notre publicité à l'étranger! Nous n'avons aucun talent pour la propagande », répétent à l'envi les Turcs. Parce qu'ils se sentent mal-aimés, " mal vus ». Mal vus ou mal regardés? L'Occi- • 19 • SUITE L'EXPRESS 22.01.88 Adieu Atatürk? denl, aus,i, se fait une image lausse de ,e peupk knt, mélan,olique, ,hel qui ,'ohahitent le laisser-alk!' oriental el lin !'ignri'lIle de type prus,ien, Dang,l'eux. le P;IVS 'I Le taux de ,riminalit.: \' l'o;t faibk ;'1.: hold-up. le \'01 à la lire ou ù la roulotte. qU,I" inconnu" ('lannul. Ankara sont plus sûres que l'aris, Mieux: hospitalier et digne. le Tun: ,ait servir sans jamais être scrvile y aurait-il donc, entn: hll et nm". un quiproquo ,) " Je ne cherche p,h, dll line I,'un, femme, ;i devenir lin, Lurop.:eilllc. scuklllenl \ olrc ,'ontelllp(lIaine »Autrelllent dit: line hahllant,' du ~1'I\'en-()ù"kl1l. MICHEl ([(iRIS. De plus en plus de Kurdes 2 Soixante minutes, seulement, de d.:calage horaire avec Paris! A I 700 kilomètres à l'est dïstanhlll, an Kurdistan, la nuit tombe töt. A la sortie dc Midvat. des r.' .$Oldats ordonnent aux "oitures, camions.. can,..traC&OUfli de stopper. Un convoi se forme, Avec une automitrailleuse en tête. Dans l'obscurité, c'est plus sûr. Pourtant, la loi martiale a été levée, le 19 juillet 1987, Le nombre des « terroristes )I? I 500, disent les autorités. Fait nouveau, quand même: le mot « kurde H a cessé d'être tabou dans les journaux. Depuis un an, il, prennent la liberté d'évoquer une (' minorité » qui compte environ 8 millions d'individus. « Un problème èconomique H. affirme le gou\'erncment d'Ankara. Qui a entrepris la .... construction d'une série de barrages sur l'Euphrate. Immense projet. Objectifs: de l'électricité, pour industrialiser; de l'eau, pour faire du SudEst un jardin, ce qui doublerait la production agricole nationale. « Un problème culturel, réplique un professeur de lycée. Lorsque j'ai voulu appeler ma fille Vian, cela m'a été refusé. Prénom kurde' Il faut demander une autorisation spéciale au trihunal t H Les instituteurs font la classe en turc, punissent les élè\es usant de la langue maternelle, d'(\rigine indo-européenne. De même, les publications. les affiches, les enregistrements de chansons en kurde sont illégaux, La Turquie, au fond, applique à la lettre le principe de la Convention française: « Une seule nation, une seule langue! » (Que la III' République a si fiddemcnt observé !) « Heureux celui qui peut se dire turc H. lit-on sur le fronton des écoles d'Anatolie. Un problème complexe, en tout cas. Et bien él(lign': de la représentation manichéenne qu'en ont. angéliquement, les intellectuels européens. Le banditisme. la \-endella font partie des traditions locales. A la pnson de Diyarbakir, il faut attribuer des jours de visite dlfférenh aux familles de clans ennemis. Le pouvoir central a cherché à en tirer profit. Et a armé les notables villageois pour lutter contre des « terraristes H qui, à leur tour, n'hésitent pas à massacrer le « collabo », sa femme et ses enfants. « Ces milices sont une erreur Il, disent les partis d'opposition. « Tous les Turcs sont égaux I), jure-t-on dans la capItale. En soulignant que les Kurdes de TurqUie et Cell,\ d'Irak et d'Iran (20 millions) ne forment pas un ti"u géographique, linguistique et religieux homogéne En signalant que de nombreux généraux kurde; ,e sont illustrés dans l'armée. En invitant à \ isiter la moderne université du Tigre, à Di\ arbakir. Pas de racisme eO\érs les Kurdes. donc. QlIand même. un sociologue se préoccupe: H La natalit.:. chel G eux. est plus forte que chez nous ... » M.L. • Ankara a armé des milices, au Kurdistan, pour lutter contre les • terroristes A Istanhul, le Oilsak est le haut lieu de l'intelligentsia. Un centre culturel. Au bar, peintres, écriv,lins, gens de théâtre, nymphettes ou odalisques en miniju/lC discutent à tue-tête et gobewhisky. Banal. Mais, ce soir-là - au début de décembre - à l'étage supérieur, un conférencier d'une quar,m. taine d'années, portant la barbe, décrit d'une voix très dOllce les méfaits du progrès. L'homme seul face à la machine et à Iii mort. l.iI moderne « difficulté d'être H, C(lmnl<' on pourrait en disserter à Pa ris Oll :i Londres,? Avec une différence. Pour écouter, de jeunes intellectuelles ont emprisonné leur chevelure sous œ voile upaque qu'en Turquie on nomme « turban Il. Une tenue subversive. Car le retour pröné à la métaphysique, c'est le retour à la religion pure et dure - l'islamisme. Très tolérants, au fond, les habitués du Bilsak.. Mais voilà: ils font partie de la foule de gens qui estiment que l'intégrisme est tout juste bon pour \'Iran. Parce que le parti qui l'incarne n'a péniblement obtenu que 7 % des suffrages en novembre,' ,b surtout en raison d'une conviction inébranla ble : l'œuvre de Mustafa Kemal est « irréversihle I), Un cas sans précédent dans l'hisEffigie du • Père des taire du xx' siécle, ce général, ce « pacha Il qui s'altnbll,l le patronyme d'Atatürk -- H Pére des Turcs Il ou plutôt « Turc à la façon de nos pères ». Quand, après la ù.:falle de 1918. les Etats vil.torieux s'apprêtent a dépecer le pays. il s'insurge. Au nom de la « nation H. Une idée incompatihle avec la doctrine de l'i,lam" Alors. il fera plier l'islam. I ln Illot d'ordre: modernité. I.t un dogme: Id-i-ci-té ! Celle année. sera célébré Cil grande pompe le cinquantième allniversaire de ... sa mort'? NlIll Le bon VI!!ueur I Impensable, dl' rappeler le serment de l'un de ses mmistres : « Je le jure. aussi vrai que Dieu n'existe pas! H Sacrilège, d'établir le moindrc parallèle entre lui et d'autres « sauveurs H des années 30 ! Ou de susurrer qu'il fut un précurseur en matière de « révolution culturelle »! Cen fut pourtant bien une, et des plus radIcales, qu'il aura entreprise. Il abolit les congrégations religieuses. Il proscrit du vocabulaire les expressions d'origine arabe, substitue l'alphabet latin à celui du Coran. Il prohibe - sous peine de mort - le port du l'el. Et d'un oukase à la Pierre le Grand hâtit une capitale dans le désert. « Nous aurions peut-être dû passer par un stade de dèsatatürkisation " adme.t une. sociologue. Qui ajoute: « MaiS, mamtenant, c'est trop tard. H Parce que le mythe d'Atatürk lUi ~r~Ît le meilleur rempart contre l'integnsme. Quand, l'an dernicr, les Ira- usage \'eut qu'on dise c( de son entrél' dans l'immortalité Il. Cependant, les Turcs les plus modernes éprou\'ent une vague gëne. /I n'y a guere que chez eux que l'lin parle de la laïcité uvec une ferveur l1eurant un peu l'époque du petit père Combes. De ~ufl:roit. le culte de lu personnalité s'est partout démodé. Or pas une échoppe oil ne tröne la photographIe du « Pèrc n, Pas de village s,lns son buste. Le mausolée de Lénine. ,ur la plaœ ROIl!!l'. parait frapr.: de nanisme auprès du Sien, au haut d'unc wllinc d'Ankara. temple mi-sialilllcn. mi-mussolini,'n. On y emmènc. en pèl,'rinage, les enfauts de~ éCll1c~. qui, comme les petits han~'ais • " j Turcs ., à Istanbul d'a\allt-!!uetre. P(lItl'lIt ,'ncore le tahlier n,;il , !\lu,tat;l \\.elll.ll n'a pas rc:culc (k"alll dc, mèth.)dc, dcsp"tlques. " " J'al le dflllt de le C1ll1qun. mal' ii COl1lhli.,n de dire qu,' j, l'adnrc! " chuchotent ks TlIrcs l'dam:'s I.e h;'n" appartIent tellemcnt i'l l'ili""lre ortlClelk que snn ill "l(ldle' demcule 1l1lerdlle aux 11I"(lriells. l'l'O' /iltlilli,'n. ,I<- su!!g.:rer ljue cd admir:lteur de Rousseau n'a pa' été le p','ux malwmétall qm' prétend lïmag,'rie en nicn,. qui effectuent line \ isile oflicielle, refuscnt ave,' ,,"entation de sc rendre au Illausolèc sacré. ils <J.:dlililient une uldignation quasi unanime. Ft salutairc rile contribue ,i remeItre en m.:nlOire l'article 163 du C"lk repll!liant tOlltC t,'ntatlvc d,' née!' un Lt,11 repo,anl 'III dc, pflnclpc' leh!!leu:\. Certains rekvelll avec mquR-lUde qu'unl' rècente .lrCIIlaire dc I,[du,'a. tion natIOnale un mirmtèrc ,omnoisemenl invesll par les IIlI&gnste, ,\ llIis ii l'index Camus. \'oltall" ct I\lolicre: (' Cc ljuïls Ill' p,IIJonnent pas à M"li.:re. cc n'est pas le Mama. mouchi du "O,)urgeoi, gcntilhomme' . c'cst le "Tartufe". " Sur les mur, de Sainte-Sophie, des grallili proclamcnt qu'clle redeviendra. un jour. une Illlhqu&e. D'autres réclament la fin de la nuxllé dans les ,:-:oles. el. .. dans les autobus. « Aupara\ant, raellntc une jeune femme. ceux qui ne bU\'aient pas d'alcool sc Ju,tifiaienl. Mallllcnant. ------ . , SUITE SUIS allée a~compljr mes immolations 1>, ~e plait à -dIre telle aimable et riche Istanbuliote. L'un de ses amis traduit: « Entendez qu'elle a fait égorger un mouton. » Et commente: « Myriam-Chanta: ... » Ceux qui. malgré tout, se rassurent ég:énent, eux aussi. un chapelet de raisons. Les alevi (la variété locale de chi'ites) sont minoritaires (6 millions). Pour résister aux sunnites, ils se sont toujours montrés fort attachés à la laïcité. Deuxiéme garantie invoquée: les militaires. Même si l'armée autorise désormais les mosquées dans les casernes ... Troisiéme argument: les masses aspirent à la société de consommation. Celle Que lui promet, lorsque je prends un verrc. c'e~t mOi qui dois le faire. I> A~tre trait: un journal cc fondam.entaltst~ .1>. publte, quartier par quartier. les mmales des Istanbuliotes atteints du sida. A quoi tient cette évolution'! A l'arrivée massive dans les VIllesde gens de ces umpagnes où l'~n voit en~ore les chariots à roues plemes en bOIS-- le Moyen Age'! A lïnOuence ~'éléments khomeinistes infiltrés au sem du million de réfugiés iraniens? Pourtant, la multipliution des mosquées - 17 000 sous le sultanat. 40 000 aujourd'hui ne date pas d'hier. Ni celle des écoles « Imam hatip » qui forment des prédicateurs religieux. Quelquefois, le retoll~ à l'islam est un snobisme. (C Je précisément, Turgut Öza\. O'n prête au Premier ministre de l'indulgence envers l'islamisme? Soit. Mais son épouse boit du whisky en fumant un cigare en public. Enfin, on compte sur l'intégration européenne. un jour ou rautre. pour juguler le fondamentalisme. « Sinon. avertissent ses partisans. craignez quc la Turquie ne se tourne vers cellC communauté économique musulmanc à laquelle les islamistes l'invilen\. » Sous-entendu: alors. oui. adieu Atalürk ' M.L. el A.L. • • J(amnesty ~ International news release INTERNATIONAl. SECRETARIAT 1 Elllon Slroel London WC 1X HDJ U'''lod K.nlltlom 14.01.88 AT 111t1l•• , Hill 1.. ,-1: Ph.lr" SI Il't) . ":",-11 ~ "A' vi ~Jul 'r'!"-'""".ùl~; .l,L-I oJ';"'- ..,IS' •• ~ oU oJ<lr-- ...-'rI.,r'UlI "u ~I .,...,;,>01' oJ<l,?)..J1 ~I.l..oï ~L,. r ......... 1 ""JUJ~.JoioW.l1 ' 4i1"aJ1 .,..u..;; 1.olJ.iJ1 .. "s::.J1 OJ' 4..oJla.,....-;oJ ~I...,II L.4,. ( "AA .J,,')'j ~I."..J' """"'I.,,.UlI " .... IS' IT .,. J,tJ"' ,-,1"'rl~1 ''''41J''11 ~ r,.JUlI ..,......L.-J' -..JJ.iJ1 -""'" ".r"~ .,.tJU;,,~~ ~J.)J . u."s:::-.u (*, ) .:..., i oJ' . ~-,s:::...ll ~L.......u .."H..J1 \...-JI &/' ~J ..J.-- .......,lrJl .:J.j" • ..,I".Jo r,..JWI ~I oS'...J1..o...U l,J~ J-.' .~l..o LW ~ i _I "A' .,.u L. r-- .:.l1;; .......1 J~'11 J .... ",I,UJ "-""J:u....... ..,J""-' jL ._N JI", 'l, .• "J..• .:.>1.... .,. oUJ . .S,u.J1 o..-ll..Jl '".ul ... .., ....... os' ..,1.-..'11 J,.,..J.-- "s:...u ~,L..JI oJ' L,.,? ,üi . ,. "AV ..,.....,.,. 'Iß'II oS'''''''' ',l..., ,~ 4r ~,'.,-)' to.) .'11.,$1 iJ1.r'-' " ....... .,:" ~J ~ i.,,:..s .....1 ':"Jui ~,)u... WI r,..ywl .:,U,)...,- ~1,.J.J."...}+!..r ~ . .,r' ...... ,.,s:J1 """;1 ..,, J-.'J ,I...:;'YI • oU ro-o--'...s ~ {.'IL...., ~' ..:.......L..-I ~~ ~, L.;..1 ..." J_ . ':'1~iJ ~w, ~l.f. ---..:\ Jw.i .:.~I ,;-Ir'~'11 .... "..JI "'J '''Js::..l1 :........JI ...-l. ~ . ~' .... L,.I"J.-oo'll" .,JI "..'Y (,..lUll JJLü ,(,.lUll 'J"lU- t' clOJ' hl..., 1"",,1$"\,,0 (.:.I" ..... ....JI .............J~) ~',~I j.a.J .....L-..."..., I~ ":'1,> ,rU' -r-J1J';o&;Ju ":"'J'" ............ ,.,s:J1 ..,...;' ..... -'JI ~ '01.".. '-"I \)-'JI ,l.oo:o'll oS' • tl-"",..r (:':'..,.J ':'~I... .,:.s ~L,. u" .... .,JL,. l..-J"'" J--.)i . C)l.J1 oJ' ...,i .;,) JL,."... ..,L"."..;JI ;,:. ~r!' 1,J."a ;.w vi ~I L..t.-..Jl ."".,..JI oU, ..,,»' .,JI ..,J"'i..-ll (.uJ ';JJ .,....J .,JI ,..-.;; ".:. ~ ~I .:,w rl "A' rl. ~ oUJ ..I .JoioW.l1 lA!,,! 1 .:..Llo .,J;'YI •• u.I r)l.ö..l .410'1, 1..1 .::.l L,.;.I ....-.wI ~ J)(ö. w.;..J1 • L,.;.1 oJ' ,JI ..... "",=1 ~,l...,. ~I,> ......)IJ ~ J . .".WI • ......-JI ..:.'1WI ( ...... J .,Jo..r 4iJ..l ~ ~I I.A.; .,. ",l, . .,..:.J1 ",.l.JJ ..,..1...,11 jall ..,. .}-l';'' '::'J ... "s::.J' ul ..r "I ..,;.;. ".,Jo--J 'i!: .::lol .:.;,IS' ,,"IIJ • ":',.11 ~ ..r "IS' ~L..JI <.ä.W1 .;.,.JJo ~I...,II ~ ..:., ....IJ w.;..J1 .;JI J.'-ÏJ r+' ~I .r+',ül 'r+-+-'-' ~ vi ~JJ,)! .:J.j'J ~...ul oS' ,:.. u"' ""':')UJIJ ~~,-,.,s:J1 ~.:....._.?JI ,oj .~' .:..)i;,IJ .rI-;' ..,...,JI ,lo..,'Yl ~. ,,1.,-)1- oS'J ,'./'11 r- ,)L-:,)'I..r ~_t ....... 1..0-\ .....,.....J ùL..... ~WI .u t."... I~ I~ ~..\.a;.U u.l .................. . .-JI r.iJ1 c:;..lJ "".ul .......... J "":-JL..JI ""'--J .." ~I 'r+-J;J J,)U 41'- ",..w.;.. ,I...:;I"'':''J u....J....-.1 b..A.& .,:,,1~.J...+./J ....J ...:NI .)1 .:...i!. .,r' ...... ,.,s:J1 ./1":;';'11 .L.;'11 .'r- oS' ù.... .... • .,,-JI ~ ,;/.lJ1 ~~IJ . .,-JI ~)UJIJ ...,u ... 4,o...;J' • .JJy.. ... I.:.''J .......,J' ~t:J1 ..r ..,......;'YI to ......I...J ~ t4' y:., . ..,....J _~ ..u "s:...u v""'-. ~J .. ,...... ""I ... i oJ' ..,i)1 ",..:-~I.-..J' .;,,~ ..i" J la. (,.JUll.o "'~ ................. t,>J ,J, :w.I..o .:...L..,'ll J)I....o . JI.,-)I ......1.,-)1 "':', ;:-',. 1,' J)(ö. .....1....:.11 u"' .:.Y.:. oS'.... oJ.....". • "1,,.10 o:.-"..JI ù 'JJJ ' ' w....JIS.iJJ L_ L.;..i .....L-.;JI.....- ùu::.:...:.. "s::.JI.,J1 oJ\ oJ' " 1 .... I".ul ..,1 _ ..i"J ..... ~ oJ' """""" ,........J .... ":'I".-JI ..Jo,.J1 ":'L.,J..o_ .,r'L.-,~1 ~,s:.J1 ... ,s:.J1 4--' I,'U -.,.1 ~1 .'-' ~L......LJI oS' ~ J ",,~I ~1/.L"'I1 ... "s::.J1 1...,..-.;; 1 . i.o+l.Jl ':'1,ü'lIJ ,.--' i".:.... ~wl.J JI".uI.,JI...:.. JI.,-)I .~' ,;/~J ",....1... ~ .:.,1 ':"''1WI.;,<:l ...c:...J1 ":'I.O;L,. J-'-- r--...Lo,o;i .~I .:..; ""u.:.l ~I, ...... ~.i, ..,' ..J....JI Tl oS' r,.JUlI ," ,,-.1...,11 .,.u .... 1.,-)1 4-0 ~ l..o ' ,.'::,WI oS'':'J r,-...JI .,J' .....-'--" c:Jl. ... .lJ1 ~I .r+-'rI.,r'Ul' oJ<l~ .~, ..r )".. ', (. *'" ro-o--'..r ":'~I... J)(ö. 1.,.1....:.11oJ' .:.Y.:. r+"'rW J.ll.o ,~I J--' I~' .• u.:..u ùl"..~1 J>L..;." .......... ,~I C)l.J1 .,JI ~L,. .... ! "I ~C: ..... .,. .,J;'1I'"..JJ " oU, ,,15J ~rI.,r'UlI J-""i .:.1,1; J 'r,.JUlI .'1;' .:.JüJ i...k.i.,. ,1...:;'11 ",':""J oJ<l"..ï ,1 ..... ' __ ..,,,.:.;... ~u"' .....' ..... f. "A' ru oUJ ,'oU ~I '-- ............ i oS'J"' (I..JI J» ,_, """;1 w.... -"""I ,..--.-S"..- ........u. ~.J.ùl,.-..JI .......... .,r'Lö..,.,s:J1 os' .• ~I I. ~_I ".oJt.-. ~ ~IA:"',f u"'?' .,...~'-~ I .s.LJI .;~;'.........J~ "" .,..'--/,,..1.::: J+' .}J,) Ju.... u-"- .~ ..,,,,IS' If ~ • ,",-,,"'II ~ j,.J .......... •.. 21 MID Turkey's -'. Kurds, and the Gulf Hi.tor) of PKK. M:.lrX1Sm The r.2.S PKK" aJl('nalclÎ fcrocil\ Ir (r0lT1 25.01.88 to Üle failure of (he Tur;ash authorities to acknowledge that Kurdi>h cultural nJtionalism needs to be assuaged if Kurdish poillical nationalism is to be controlled. Afler lhe 1980 coup the military cracked down heavily or. all separatist and revolutionary groups, and by 1983 the authorities believed they had wiped out the PKK. Yet, loday PKK gunmen are more active than ever, bombing and killing troops, kidnapping villagers and expanding their influence deep inside the country. The PKK is estimated to have around 2,000 to 2,500 armed lDilitants - about the same size as the Provisional £RA in Northern Ireland. One aim of the new strategy is to double the number of militlnts by mid-198g. It is organised in se"en person cells, wh.ile close family and tribal links h.ve helped it to thwart government inltltration efforts. .In the neId, th<y could be more active than the £RA: the expert said. ~e problem is. they do not have a strong strategy.. In recent year.; the PKK has gained itself an appalling reputation, even amongst Kurds, for the savag<ry of its attacks. Women and children were common targets. So were schoolteacher.;, (kl~lt"n..:t W.H Kurdish separ3tÎ5t forces have embarked on a new st"llcgy in south-east Turkey, desIgned to replace a blatlntly terrorist policy of attacl-5 on women and children with assaults on economic targets. The new strategy follows the failure of the principal Kurdish group, the Partiya Karkaren Kurdl5tln (Kurdish Worker.; Party), to secure widespread popular support for its Marxist philosophy. The potential for disrupting life in an area crucial to the country's ambitious plans for rapid economic development is consider:lble. It is the site of the massive GAP irrigation project, which aims to double Turkey's agricultural production; it straddles the main internatjonal transit routes to Iraq. and it is the region in which much of the country's prospecting for scarce hydrocarbons is t1k.ing place. It i> also an area with ,ubstlntial Kurdish communities and is thus susceptible to inroads by Kurdish nationalist guerrillas. whose activities span a much broader area than Ankara likes to admit. The new PKK strategy aims to concentrate attacks on bridges, roads, rail links and industrial plants. one Turkish expen GD the Kurds told MEM. Some signs of the new approach are already evident. Trucks carrying petrol from I.raq to Turkey have been burned. One main road used for tr.lnSporting supplies to tJ-.e AtalUrk Dam was said by a government official to be unsafe because of Kurdish activity. Turltish official$ ay activity • maiaI~ conrmêd"to â"'fâirly tIùn strip'~i1Ji 'of ~" Syrian and Iraqi borders. Yet Kurdish guerrilla actions have taken place deep witlUn the cJuntry and Kurdish nationalist activity cover.; perhaps one-füth of the entire Turkish state. At çresent, the direct security threat 1S stiU limited. The. Kurds are bitterly fragmente,J and several tribes support orthodox Tud.ish politlcal parties. The Jeri, in the hIghly slrategic HaH.ari region ne.r the border roi~t with Iran and Iraq, loyally bacl.ed Prime MinÎ'\ter, Turgut OzaJ's Moth~:-l3nd P:uty in the rccrnt general election'i. hardllne EAST MARKETS lnq'. altitude. Current SyrWl poliCY is 10 allow Kurds inside Syria to cross into ~, bul to ~eep the dire<:t border w.th Turkey nrmly closed Indeed it appears that it is IraQ Iwhich is now the PKK's main regional baci<..el" The extreme Marxism of the PKK is antIthetical lO the mainstream nalÎonal1.sCi. who follow Iraqi KurdLsh leader M.a50Ud Barzani, and B.aghdaJ is now reported supplving the PKK with ~uns Jnd ammuniljon in exchange for infOnn:ltion. ine fcellD~ is L~e PKK is lelllOg I"",i troops the mere mainstream Kurdish n3(lonalis[ movements In lrJ~ and Iran Jn,~ ~)J5 wuscd disputes .....ith the rCmJUlS )1 Turlo..e~ '$ olher r::.-volutlOnJry leftl.<{ ~r0utlS J Llunl1ctj lU late l~j7~, the PK l\. 1a~~t'J\ O\l,t'~ It'; .:onr.nued t..ulf war Inleoendon. The Turks are showing more imagination than might have been expected in their response 10 the unrest. Counter-insurgency operations are headed by teams of Kurdish speaking commandos, dressed in the same fatigues as the guerrillas. Turkish border authorities are under.;lood to have made contact with Mr Barzani in their efforts to find a way out of the impasse. A major priority of Ankara's foreign policy is to maintain strong relations with Baghdad, but the prospect of signincant I.raqi support for Kurdish secessionists is sufficient to prompl even Ankara to investigate all possible avenues TELE POCHE 25.01.88 Syria's attitude. Foreign involvemeot in the Kurdish problem remains a major concern. Last July, Mt Ozal signed an intelligence and security agreement in Damase", in whieb Syria agreed to stop supporting cross- border PKK operations. Although Syria refused a Turkish demand for the extradition of PICK leader Abdullah OcaIan, it did transfer PICK camps frolD close 10 :he Syrian-Turkish border 10 the Beqaa valley, where they are technically beyond Syrian control Mt 0caIan has linJcs with Syrian intelligence, bUI these are not necessarily sufflCient to save him frolD either the consequences of a f undamentai reappraisal by Damascus of its reiatiollS with Turkey, or from the disparagement of lUs wife. Kesire. Mrs Oca1an, despite a brief period of detention last auNmn at the hands of a critical husband is credited with securing the end to the count~rproductive policy of k.illing ethnic Turkish peasants, including women and ch.ildren. The PKK's new strategy is designed to culminate in an appeal for Unite<! Nation. intervention. anJ where llarDn'" camps are. A 101 of Io..-al ofncials believe Iraqi cad= are lDuch more involved than Syria in PK K terrorism," the u.pert S3irl usually draftees from western Tur~ey sent to implanl th< Turkish language and Turkish culture amongst the republic', 2m people who would nonnal1y identify themselves as Kurds. Acccrding 10 one US researcher, Michael Gunter of the University of Tennessee, Kurdish gunmen killed 243 people beeween 1979 and 1987. Some officials believe the true death toll is about ewice as high. Publicly, the PKK is identified with widespread kidnapping as weU, bUI often it appears the victims are either vil1agers seized for a few hour.; for indoctrination, or member.; of the gunmen's families who have been recruited to join the guerrillas at the bases in Iraq and Lebanon's Beqaa valley. for a return to stability in the south-east. The Turks are suspicious of almost all foreign activity in the area, although they certainly hope that th< various western drilling companies operating in the region will find fresh oil and gas reserves. There is particular concern that trouble in Kurdistan might force Turkey to acquiesce in US plans to allow the giant Nato base at lncirlik to be used as a regional base for the US ~ntral Command, the former Rapid Deployment Force. Indeed the Air Force Magazine in November noted that the establishment by Iran of a puppet Kurdi>h Slate, or Iranian bombing of the Iraqi oil pipeline from Kirkuk to the Turkish Mediterranean port of Dortyol, were the only reasons wlUch might prompt Turkey to take a sympathetic attitude to any US utili5ation of Nato bases in Turkey for operations against Iran. Area of operations. The PKK 's operation.! are widespread. Their militants are active in the border towns of Sirt and Hakkari. Most attacks take place in the mountainous terrain bordering Iran and Iraq. But there have been attacks near Bitlis, about 100 miles from the Iraqi border, and there is low-level activity in towns such as Yan and Tunceli, the latter in the very heart of Turkey and on the western fringe of the Kurdish populated region. But Turki.sh forces have been able to cut PKK supply bnes lxtween the Iraqi border an": Mardin, ~.3..')Ingthe threat to the m~n water project. PAGES l'IlOGRAMMES PRESEImES P~ HEIR GENESTE ET DANIEl£ 1iSI BD Youpi,l'école est finie [2J Robotech: «Evasion célèbr81. 7,30 Le monde enchantéede Lalabel: (A la cecherçhe d'un oiseaut(RI. 7.55 Embrasse-moiLucile: (Le rantrée des classen (R). 8,20 Le magiciend'Oz: (le roi des Nomestend un pièg81 (R), IlPB1 Reoorters LESCOMBATTANTS DENUlLE PART,Prisenétau entre l'Irak et l'Iran en guerre depuis 9 ans, le Kurrlistan est une région du monde ignorée, Six millions de KlJfdes iraniens y ont organisé une résistance intérieure au régime de Khomeiny, En exclusi~é pour (Reportern, Jacques Anais • passé deux mois avec ces combattants ignorés, '.:._ LONDRES - L'un d'~nlr~ eu~ était toujours hospitalisé dans la capital~ britanniQue en milieu de semaine, tandis Que l~s d.u~ autr~5 étai~nt ~n conv.3l escence. Amnesl;; i.nc1i.QQeQue le médecin londoni~n alliant traité les trois patients avait diaGn,)st iQué "un emF('IS(Innement très Gt'ave" résultant de "l'absorption de tr,.:dlium" ! ,"s tJ'-'l ""'-d,'s s,:'iGrlés~ Londr~s ont .té identifi.s par ,.• 'Ô"."Aan.s+'llI comme étan+' MM. Adnan Al-"ufli, 37 ans, Sa.1 S"ora.sh, .38 ans .,l.." Mustapha Kad~r-Mahmoud, 40 ans. Ce dernier avait réchapp. i une première tentative d'empoisonnement le 10 novembr~ dernier. Amnesty d~cJ 3re disposer de sept autres noms de Kurdes appartenant â un Groupe de 30 .3yant été l'objet de tentatives d'assassinat similaires en octobre et novembre. Elle rappelle avoir effectué une première démarche auprès du Gouvernement de BaGdad, en septembre 1980, après avoir eu connaissance de cas identiQues d'empoisonnement au thallium. Les d~mandes d'explication étaient restées sans réponse, mais aucun cas n'avait été siGnalé depuis. L'ol'Ganisation souliGne avoir protesté â de nombreuses reprises ces dernières années contre le meurtre d'opposants politiQues en Irak, ~ COMPris des enfants et des adolescents. Ces derniers ont été pendus, exécutés sommairement, déc3P~lé~J ou saiGnés à mort, selon Amnestlll. Nombre des victim~s avaient été préalablement torturées, et les familles alliant récupéré leurs cadavres ont affirmé Que certains avaient les lIIeux et les onGles arrachés. PAR~S, 4 ~Jn (A~P) ~ Le.Front national de Libération du Kur i~ . . .--,,...,~t.~"l.ftdl ~<&n I1ftPl1catlon dans l'assassinat dudiplo' -,,{~c.i,~ .... t:.è..W~_~ ..... ih..........~\o-, - ~lleGrrled Wielsputz â Paris en l'attribuant au~ serViceSm:e~r:~:S~:~~slemeatn~ eurs comF'li ces européens". d .Dans I.~nc(>mmuniQué -~ l'Af='P, l,:;r'eFI-'ésent.3t i.,n d'" l'ERNK - F . stlGm.9t is'" "c~ 1- r - - -t" - -. I<:'nl'ance, QUI , _ -_:, _- '::Ic"::' ..~Ss'::IsSln'::I.:;l,Jouel le n,:>r,) du FI-":>nt"a été m~lÇ:. d' faC;: •..>nc.::I1,_.rllnleuse" at't-ll'm,::. '"'I;'::' l'-c:~-s-Ir-t dS" . une '::I_::>d::> 1.::1 l::'leGtr'led WI-I t.,." ~lre QI.I t~ne Pt'(>vocati(.r:m(>r:tée de t ••IJt,::.c F'I'~C-=-S F31-' 1I<:'.sPt~ - ne peut -- ' --.-~~ ' .I<:'sservIC.Ss ,t t, e t Pdt- l1<:'S mIlieux eUI"(>péer,s OUI J.>I;"'nt1- ,,01d_. l' l:' eCte_s Utcs "C - . - -. - '=' ~. l::'I<:' C <.> niF' 1 ces de ces s . " I<:' n<.>uveau complot, Qui constitue un maillon dans la ch t d I erVlces • spéCIale menée par l'Etat fasciste turc contr~ )& Pat'tI' des,aT~e !lla Guerre t'aval eUt'S d 1.1 K ur.d.IS t an ('PKK ,pl'incipa1 n','">l;v,::.m"'rt d- l'ERNf'"- .'" _ '=' ,.I, ." P'Hn' bl.d.de d' 'éd' t ' notl e c<.>mb.9t, dev,::mt I' (>PIn I on pub I i (Hie mond ia 1Eo", FT''!:'C iSp 1 _ISCt'". I _el Le c ,)m m 1.1 n 1 Q Uè 0 u i a j 1...1 te" QU' 0 n ,:;m é m e t_ en t ,!:. 1'.- t ; _,'b. _. el::<.> m m ~ n IQ U é . appareil ouest-allemand, Qui S'l::'~''!:'-r-c• ,_ 3- _~ ::I-~~I uel aCCIdent d'un l'ERNK" 't- "l' ' .L d_t:'.I<:' J.::InVIl::'I' Pl'ès d'Izmir, à comme "~'~:~:;~Pl; ~~s:'~,~~n~~__ l,~~r:~" :'-'Pt-'endet". rnIr'lstl-esl.lédois Olof Palme lier le nom du ~ro~t":.dGt al<:'S nombreux crImes auxQuels on a tenté de I , '. • , '-- ,-" - - - 1 - c) d~_ BONN, 4 jan (AFP) - Bonn ne dipose d'aucune information mettant en cause des séparatistes kurdes dans la mort Far balle de l'emplo~é du consulat de RFA â Paris, SieGfried Wielsputz, a indioué lundi après midi le porte-parole du ministère ouest-allemand Ces Affaires étranGères, M. JuerGen ChroboG. M. ChroboG a éGalement déc13ré oue le Gouvernement ouest-allemand ne disposait pas non plus d'éléments confirmant l'hlllPothèse du suicide de M. Wielsputz, avancée par certains correspondants ouest-allemands à Paris. M. Cht'"'oboGa estimé OUE' la mort de 1":. WielsF'I.ltz appraissait de "plus en plus mystér'ieuse" et Il ,e;ap"'-elé ".Ë< 1.:;p.... I..-Idence c(.ntre les supputations F'rém.3tI.Jt'"'èes SUt-' I..-In atlent_.e;t d'ot'iG~ne FolitiQI.Je". Le porte-parole a Frèclsè Que le tract du Front national de libération du Kurdistan (ERNKl retrouvé su'" M. WiE'lsl=utz ftail "connu de lonGue date par l'ambassade de RFA ,~ P,31.' IS M. ChroboG a "'ar aIlleurs déclaré oue la somme de 700.000 DM, Qui avait étf saiSie par la police Guest-allemande & l'ERNK en RFA, lui avait été rendue le 11 novembre dernier. C~tte som~e accartenalt au Comité Kurdistan de Paris. Il • Amnesty International wirft Irak Vergiften von Kurden vor London (AP). Die Gefangenenorganisation Amnesty International hat die irakisehen Sicherheitskräfte beschuldigt, im vergangenen Jahr mindestens 40 kurdische Oppositionelle vergiftet und drei von ihnen getötet zu haben. Amnesty sei kürzlich von einer gezielten Anwendung thalliumhaltigen Giftes berichtet worden. teilte die Organisation in London mit. Drei Mitglieder der kurdischen Aufständisehen seien Berichten zufolge im November vergangenen Jahres an den Folgen einer Vergiftung mit dem als Rattengift bekannten Stoff gestorben. hieß es. Drei weitere seien kurz vor Weihnachten nach England zur Behandlung geflogen worden. wo der zuständige Arzt èin~ schwere Erkrankung als Folge einer aJtutel1 Thalliumvergiftung festgestellt habe. In der nordirakischen Stadt Met~lt.iseien.Ende November 1987 zehn Angehörige v!Jl1;kurdisehen Oppositionsgruppen im Alt~ von 14 bis 60 Jahren offenl?ar vo~ ~iner Agt!}lti~ - ger irakisehen Sicherheitskräfte .vergiftet worden. Der Tagesspiegel,14.1.1988 ---------------- -- ------. ------ - ',', 23 .... : .:.... Der Tagesspiegel, 3.2.1988 EL PAIS 18.01.8('; Schwere Menschenrechtsverletzungen an Kurden in Irak berichtet Gesellschaft für bedrohte Göllingen (epd). 426 bei Giftgasangriffen In Nordirak schwerverletzte Kurden sind nach Erkenntnissen der .Gesellschaft für bedrohte Völker (Göttingen) "spurlos verschwunden", Die Menschenrechtsorganisation berichtete gen stern, irakische Sicherheitskrdfte hällen die Kurden aus den Krdnkenhausbetten geholt und an einen bisher unbekannten Ort verschleppt. Die Gesellschaft beruft sich auf Informationen der kurdischen Oppositionen in Irak. Die Opfer der Angrilfe hätten in Krankenhäusern der von der Regierung kontrollierten Städte Arbil und Suldimaniya lIi1fe gesucht, teilte die Gesellschaft mit. Die Sicherheitskriifte hällen bei der Deportation der 426 Verletzten einen Erldß des .Bevollmdchtigten für die Autonome Region., Majid, eines Vellers des irdkischen Prdsidenten Sddddm Hussein, vom 22. Juni 1987 angewend('t. Dieser Erlaß erklärt nach Angaben der MC'nschenrcchtsorganisation poCe Teile im kurdisc.hen KrJrdirak zu einer Kurds burn Hussein palace Ir.ai coDtr. B.sor •. IraD aDuncio ayer importante$ avauces de sus tropas en el Kur. distan iraqui. que causaron I.SOn bajas aI enemigo, y la toma de 2Y .puellos militares en esa zona, en el curso de una ofensiva dirigida, aI parecer, contra el pueTt(. de Basora.- REtrrER .Todeszone", in der jeder Person zWischen 15 und 70 Jahren, die dort angetrolfen wird, die Todesstrafe droht, Die irakische Luftwalle habe seit April \987 mehrere hundert kurdische und christliche. assyrische Ortschaften im Norden des Landes mit Senf- und Nervengas bombardiert, hi('[l ('5 in der DdTstcllung, Insgesamt sollen nach Angaben der Gesellschdft, in den vergangenen drei Jahren rund 700 Dörfer zerstört word"n sein. Deren Devölkerung sei in den Süden deportiert und Hunderte von MC'nschen seien ermordet worden. Seit 1975 seien in d"n kurdischen Regionen Iraks 3159 Siedlungen zerstört worden. Die Zerstörung weiterer Orte werde vorbereitet. Befremdet äußerte sich die Gesellscha[t für bedrohte Völker, daß ddS AuswCirtige Amt in Bann den \\'irtschaftsbeziehungen zu Irak einer so hohen und der f-.lenschenrechtsfrdge einen so g"rir.,~en Rang cinrdu:Tl<:. 17.01.88 o lranies antijomeinistas. Espalla acogi6 a cinco iranies de la oposici6n jomeinista, penenecientes a la organizacion armada Muyahidin del Pueblo, y a tres ~"" ..,. de Turquia que Fran~ ..1 Il,,ola expulsado a Gah6n en diciembre por ci procedimiento de urgencia. La rnedida es un gesto de colaboraci(m pm el apoyo en la lucha antiterrorls, ta que presta :t Espana 1'10;,. binete Chir:!" . The SW1day Tim:~s,31.1.1988 by Hazhir Teim'ourian THE summer palace of President Saddam Hussein of Iraq, high in the snow-<:apped peaks of Kurdistan, has been destroyed by Kurdish guerrillas fighung for independence from Baghdad. The guerrillas, who are counting it as one of their greatest victories in the 27year war, also captured the town of Sari Rash, the summer capital for the Iraqi government. The news was relayed to London by Jalal Talabani, commander of 15,000 Pesh. mergah guemllas who have been lighting for independence for 3.5m Kurds in nonhern Iraq since 1961. Talabani said that the town, which contains the summer houses of Tariq Aziz, the foreign minister, and Adnan Khairallah, the defence min ister, fellto his guemllas aftel a tierce two-dav battle ir. which the Iraqis used helicopter gunships. The Kurds captured 36 ollicers and numerous Iraq troops. During the winter thl town was an important mili. tary command centre for nearby Arbil, the capital city of Iraqi Kurdistan. :4 orealln Völli:er beruft sid1 auf Imrdische Opposition ,'Ji E The presilknt's palace was burned down In the lighting, and the Peshmergah captured 1,500 chalets used as summer residences by Iraqi offiCiais TaIaballI said Ihal thousand; of weapons, lllciuding antl.alr. craf! guns and heavy machine guns. had becn sClzed. He valued Iraqi materiel losses at £100.000. ~ ... )Jé!-S l:lelicvc the dcstructlon of H LJSSelll'Spalace, which has been an irritant to the fiercely nationalist Kurds. is bound to weaken morale among Iraq's armed forces. already exhausted after seven years ofwar with Iran. It will also be seen as revenge for the Iraqi capture in 1975 of the HQ of General Mustapha Barzan!, the former leader of the Kurdish rebels in Iraq. Talabani's guerrillas, together with their ailles, the Kurdistan Oemocrallc panv of Massud Barza"" have ré. cently made gallls because Baghdad has been unwilling to transfer troops from the strategic southern front where an Iranian offensive is expected. Both guemlla groups receive aid from Iran but do not share Tehran's zealous IslamiC fundamentalism. Despite this assistance. Talabani said they were suffering from an economic blockade and appealed to the International Red Cross to send food. Iraq has not so far issued a statement on the Kurdish claim, and independent sources said it would be days before checks could be made in the remote region. Talabani pledged safe conduct to Baghd~d teleVISion to verify his ViCtOry. 4 • li 1 • R 8 AGI:: Kurds use Gulf \Yar to pursue own interests of independence NE olthe O )ald-nee world, leasl known conrllC'ts IS .lSosumlDg a slgnlrlcanl'e that could oUed tht" of pow~r 10 ln .. MI11dl~ E... I. An anCient mountain people called the Kur.!s are caught up 'n J complicated struggle rar Ide nUty in wh'cb Turkey. SYria. Iraq. Iran and th~ Soviet VOlOnare all Intnguzng agall\::it each other. \i.. h..lC brings the lung-5landln~ Kurdistan qUèst!on lOto t\.,(US IS "J ;erle:; 01 ~Id and ~Ioody guerIlI. ilnk~ In ret'enr monlhs a~,lInst ßy GPAHAM BARRETT Dut l:nw the Iranians haloe sue. e~de'd in uniting the main Kurd. I.')b .1ctl\'lst Kroups In Iraq Into a l loree thal.s being pul to ell<ctlve use against Saddam Husse.n's Government In Bagdad. The Khomelni reg.me bas seIZed Ihe opportunity !o open hat lS etteCfI\ely a dangerous ,ew, front IR the Gulf War af d y. :le ,)Iactd \Ii. hen the Iraqi Army 1$ hard to conr31n the numen,,'1I1y Iranians, If Iran decides to \'en:u'e anoth~r ma:;sr.e 3S....aUIt on !he Ir3QI ~outh .l( some time ID the monlhs ahead. a coordinated Ttorkl:-.h rargtl3 by Kurdish ~ut"(ll. lob. Nhll~ rO~ltlons ha'.!'! ot"en ~vunded In retall.J.(vry Jlr rJlds. There IS a s(rJteglt..Jl!j more Important de .... ek)pment nearby SlipCClör Bolh traq and (ran ha .. suppor!- c.m"alga ed e~ch othcr s h:>,;rdlsn (t'bels ':ilr.ce [h~ be<:r nan~ of the Gulf ',\,~r Ind.e~d. thp Kurdl~h Question .. ai an ;nt.:lrt'c~ CûJ:)~ ut the ~,;nflJ('t. north could JU:tt r:tn's \4>Jl by lhe Kurds In Ihe tllf the war Teh~. The IraQI~ have' been beside (htmselvps WIth dnxlel,)' !:-Jlnt't~JI;). Cl'V"nng that Ir anl.,n troops gUill- ed by Kurds have penetratel\ as lar as 150 kIlOOleires be/ond Ihe border in the mountainous nurtb. ern distn("t. KunJISh guerillas are reported 10 have been equIpped with hundheld Soviet antl-alrcralt m'<slles and even small artillery p'eces. One ollbe KurdIsb groups, !be Pa. !rtotic Union ul Kurdistan (PUK), clamls to have captured more lhan a dozen settlements In Ihe pas! year. obliging Iraq !o divert thousands ollroops and part 01 its crucial 3Ir loree Irom the Ironl hoe. Iraq's bitter P1perience 1:1lh.1t no Govemmfnl In Dagd.1d can conSider IlSelt stable as long d.:i the Kurdish problem persISl$. An 'ndependent Kurdistan re. celved brlel recognitIon alter Worid War I only 10 be cancelled by the Irealy 01 lausanne. In tbe early 1970s, il seemed thaI progress was belnj m3de 3grun with Figures shak<'th, estimated "um. ber of Kurds In each counl'}'. th,.. o(f~r 'Jf an autonomous Kurd. Ish stale wllhan Iraq. !Jut hopes were soon dashed when the \'et~Ciln Kurdish h:ader Mus!afa Barzani rejeered Bag. dad's blandishments and look 10 the hills. Thousands 01 Kurds so"ghl reluge on Iran during Ihe war lhal lollowed, only 10 bave their nalionalis! activities circum. scribed when the Shah 01 Iran agreed to stop belpong lhem on ,. ---. • • SUITE 111mlor varioui COOC_OIll 5a4d&m HUlMlo, rnam til. lrul.o r.volutloo ancl Iraq'l Invilion ln!lamed Ihe Kurdin luue alDin, Kurdlsb luarllla Itldan wara luesll 01 bonor al a aolldlrlly coolarance ln Teheron lut ya., whire lbey. pareded Ihalr desir. lor an Indepandenl slIla, Tbey and Iba lrenlane claim thai Iraq Il Ullnl chemlral war. Iran ImporlS bi, quanlilles 01 lood and mOil 01 It Is brou,ht In throu&h Turkey. It cannol allord to ollend Ankara, The TurkS, In lurn, rely on lba comm\JIlon lhey THE vlclory over Iraq Il enOlher meIler. ne mullahl have no Iympa. tby lor Iranian Kurdllh asplralionl and may, Indeed, lurn apinst lhelr presenl aillee tor lear ot pan.Kurdilh developments, Whales'er happene in lhe Gull War, Kurdi>lan Il cerlain 10 re, main a slralel\ically unsettling ,,sue lonl after lhe bill&e~t d.~erl ballles since "'.rld War Il hJ"., tlro trom plplnl mucb 01 Iraq's villi oll a.porlilO European mar. ltItI. SolTurkey and Iraq bava no willi to ollend tlcb olher. Bullren Ihar .. a siron, Idenll. ly 01 purpose wllh lhe tlve Iraq. Kurdllll aroupa wblcb lasl July Joined torces In a lronl orpnlla. lion 10 pr .. tor Ihe removal of Saddam HUSHln. Their ullimale alm lia Kurdllb IlIla conladeral' ad wllb a Iulu!'l damocrollc Iraq, Wbalhar lba alliance with T•• berao would lurvlve an Irenlan lara aplnel Kurdish bands and Ihol severalthoUiand Kurdl have been lorced to nee thllr horn .. a~ a resull. The Turkish Kurds ~"o want Independence, but lhe KhOmelnl Governmenl has more 1m. porlanlthlnp to worry aboulthan helplnl tbem, AUSTRALIAN ht!~n h.lrKllUfn. 6.01.88 Kurds l)~epare to rise in re\Tolt from 1tAZIIIR TEIMOURlA.'I; in London wt;STt:nN I:o\'ernments bein!; Sel'n a~ the OIl\i,l\ sup. expect the desire for indellorkr of AnknrR, \\ esl~rn pendence of 80me 20 million t:urope Is exp.cted to pro\'leI,e Middle Eastern Kurds to fos. the first tarJ:eb, Ac.ess IS ter a sl,nlCleant new guerilla milde easier b)' the pr.~enee movement - whether the al. of 200,000 KW'cb am?n, Im~l. legations of Invoh'ement by crant \l'orkers In \\ est the NaUonal Liberation Germnn~' alone, front of Kurdistan (NLFI In The NLF Is the EuropeAn the mW'der of a West Ger. branch DC Ihe K~rdi~h Work. man dlplomot In raris turn crs rart~' (rl<Kl, whleh l~ out to be tNe or false. blamed by Turkt')' for the The leadership of KUTdi~h deaths of at leA~t 156 vIllag. nationalists has almost com. ers and mllitla,men ln arens plet.ely passed from tra.di. borderln, S~'rla, Iraq and !ionaltst tribal chiefs to left.- Iran dW'ln, the past b'o ".-ing acthist.s In the clUes. years. With half the KW'ds Unng Many of the dead have been In Turkey, and ",ith tbe West the youn, children of fami. lics Slls\l~rlcd of t..'\I,in!; op arms on b~h,,1f of the Slat •. So brulal han been ~ome of the massarres Ihat the PKK's allies, notably Mr Jalal Talabani, the leader of the Patriotic 'Onion of KW'distan In Iraq, ha\'e threat. ened to denounce it as a ter. rorlst mo\'emt'nt unles.~ it chanl:e51t...~hchR,'iollr. Bllt tbe po... ..nlOYS 1IUp- port among the cslimat.ed 10 mll\ion Turki~h Kurds whose lanrua,e and culture are banned by the Constitution. THE At)STRAJ.IAN ------.-- ----- ---.--------- - ----+- _o. _ El Conferencc condemns the Tud:ish .:.!1d 1::aqi Governrnc'nts for massacring innocent Kurdish villagers in northern Iraq and especially expresses concern about the reported u~e of chemical weapons by the iraqi Government. Conference calls on Australia to express its strong concern to the Go~ernments of Turkey, Iran, Iraq and Syria over their treatments of the Kuràish minoroties in these countries and to put an end to the process of forced migration of Kurdish people in these countries from their homelands and requests Australia to calion these countries to recognise the fundamental human rights of the Kurdish ?eople to their own culture and to work towards the formation of autonomous Kurdish regions. :OREIGN AFFAIRS AME~DEMENT & DEFENCE TO ElON Moved- Mohammed Seconded Bill Omari Johnston KURDISTAN Further,Confere~ce condemens the Government of Turkey for its àeplorable record on civil rights, especially the imprisonment ~~~ treatment of dissièent and opposition groups. Conference expresses concern that a true democratic system of Gover~ment does not appear to be operating in turkey and Turkish Kurdistan and urges the Turkish Government to implement true democtratic reform. Conference requests the Australian Government to express concern to the Turkish Government about the abo~e matters and to take whatever diplomatic stC'ps it can to)--'1" ,,~, :~oved . _ n J Deakin-Bcll SCCO;'t~cd : ß Shaw 25 1.01.88 3.01.88 eMir Ile Emn;yet, r"por 16ki$i gözaltlnda .Izmlr'ln Yenlsehlr semtlndekt sümer. bank satlS ma{jazaslna bomba kon. maslndan sonra Emnlyet MÜdürlügC eklplerl. Izmlr'de gents blr operasyon 'baslattl • Merlh AK • IZMIR, Mil-HA ZMI R'in Yenilehir semtindeki Sùmerbank ma,.azasma öneeki geee konulan bomba!ua udm dan polis Izmir'de lenil bir operasyooa bqlad olayla ilgisi oldu;U öne sùnilen 16 sùpheli kqi göza!una ahndl. Ydb~ma iki gùn kala !'l\" OIß IlOur'de dÙlenledigi eylern korku yaratu. Bombanm patlamasmdan son. ra uzun sure olay yerinde inceleme yapau emaiyel yet kilileri bombarun Sùmerbank saUf magazaslDlß kepenk lerin aluna konuldugunu saptadùar. yetkiliJer, born. baron olaydan klsa bir swe önce oraya konuldu;unu ve saatli bombanm daha soora patladlilro söylediler. Bombarun patlamasl ile birlikte çevredeki bIZ! binala. nn camlanmn ktrùdlil gözlenirken, olayda can kayblmn olmamasl "mudn" olarale nitelendirildi. rn l Bombanm pallamlSl ile birtikte sokalelara dökülen vatand~lar patlamanlD lokundan uzun sùre kurtula. madùar. çevre sakinJeri bùyük bir gùrültù duyduklanro belirterek Iunlan lÖylediler: "Bir patllml oldu. Ev\mlzla eamlan lunldi. Ne. ye ulradJIIlDID fIfUI\Ik. DqancIaa bllnflar aeUyor. da. Peaceredea bakb&muzda 11ertanf toz dum~ IçtriIladeydi. Cao ~tiyü~ ~odu'. PlU. ~dan sonr~,.e~mYel yetkllilen IlOur de geml ~p~ blr uamaya gmill. Yapllau operasyonlar sonueu IUP' heli t6 kipnln gÖza!una ahndl&l ve bazi evlm baskm. lar düzenlendigi ögrenildi. Patlamanm udmdan gazele!erin Izmir bùro[anm arayan ve PKK militaaJ olduklarIßI öne sùren kirnligi belirsiz IItuslu, bombalama)'l üstlendiklerini belirteuk, "EylemJerla denIO edecetial" söyledi. Bozuk bir live ile konUIID llluslar. "Sömïfle(Oere Uf1l eliem~rtmlzllilrdüret'f'ilz" dediler. Izmir Emniyel Mùdw Vekili TunClY KaJabak, patlama ile ilgili sorusturmaum çok yönlù ve titizllkle yurutùldùgünù, söyledi. u~ ~ ... 3.01.88 PKKmilitanlqr. vine kan kustu '. $lrnaK'ta çatl$ma: 8 ölü • Siirt'in Sirnak ilçesi k.ayaboyun kOYÜ yaklnlannda guvenlik kuwetlerlyle çatlsmaya glren PKK mlIItanlan blr blnbaSI, blr uzman çavus ve Ikl erl sehit ettller. çatlsmada 4 mllitan Oll". blr militan da sag olarak eie geçirlldl. Bölgede operasyonlar surüyor DIVARBAKIR, Mil-HA ïiRT'in ~Irnak il,esi yalmlanndaki Kayaboyun ~ köyiinùn TV verid istasyonunun bulundugu bolgede, eylern hazuhgl i,inde bulunanlllililanlarla gùvenlik kuvvelleri arasmda ,.kan ,atllmadd 4 tero. rist ohi olarak cie ge,irilirken, bir binbajl, bir uzman çavuj ik 2 jandarma eri de jehil oldu. Kayaboyun koyù yakmlannda bulunan TV veri" iSlasyonuna bir kilometre uzakhkta saYllan 25 kadar oldugu blidirilen bir grup PKK mililaru lie giJVefÙikku,velleri arasmda (.kan ,at1lmada 4 terörist ölù olarak eie geçirildi. Önecki geee le> saatlere kadar sùren ,atlima slraslnda Komando Binbajl ügüu SoDer, ULman B3j,avuj Muslala Kayqb ve jandarma crleri Ha. kan Elmas ile HÜK)'ia DikmCD lehit oldu. PKK militanlannm de ge,irilmesi amae.yla çatllma bölgesindc çember harekâu b3jlallid •• ancak bolgcde sùren yogun kar laill' ve bölgenin sarp daglarla kaph oIjnasl nedcnille bu harekâttan sonuç almama. dl. Geccnin karanh8Jndan da yararlanan militafÙar kaçmal' b~ardl Gu\cnlik kUl'vetierinm bölgedek. operas- 'Sl Terciiman yonu dùn de surdùruldù. Operasyonlarda blr PKK nu. lilamnm da sag olarak de geçirildigi ögrenil~i. HAREKATI HUlUsl PA$A VONETIvOR ~Irnak bölgesindeki yogun kar ya&llinedemyle, ge. ccnin karanh8Jndan da yararlanarak Mardin'm Dar. geçit bolgesine kayan PKK miUlanlar., guvcnhk kuvlellerince dun de izlcndi. Puma helikopter lie Dargeça bolgcsine havadan indirme yaplld\. Harckâl hIlJ.lrm,. Asayil Kolordu Komutam Korgenerallfululi Salm 1,1 rdlmdan YOllellldi. HEDEF TV ISTASVONUVDU ~lrndk'lIl Kayaboyun koyu yalullldnnda gu,,"lik kuvl'etkriyle girijllklen ,atljmada 4 kallP 'mn 25 k,jlhk PKK mliilanlanrnn hedcfinin çatljma bOlge,ine Dir kilomelre ulakhkta!<i "Hasso" Da8J'nda bulunan TV 'Wei istasyonu oldugu öne sùrüldü. GUNEYDO(;U 'DA VOGUN PKK OPERASYONU bneeki gün, PKK scmpalilam olara!< ya!<alanan 36 kijiden 22'si Devie! Guvenllk Mahkemesl'ne ,e,k cdildl. 9 kiji serbest blraklhrken 4 kili de tutukland\. Eie gcçirilen k.r gerillalannm isimleri juniar: (Bedran) kad adll Ahmct Ce,lan. (Salman) kad adh Aldia SöZCD.(Y3jar) kad ad~ Aydia tf1ktll le (~luslafa) kod adh ~bmus Ç,Uk. Bu militanlann bir sure once Dlyarballr iI,esine bagh Dick, Hani ve Bingol'-. un Gen, ilçesi mlllilkalannda eyleme kallldlklan ogremidI. Yakalanan mlillanlar DGM'de yarglianaeak. Bolgede PKK militanlanm cie ge,irmek ,çin, eide edilen !>!Ihbaral bligikn 1118Jndamilildn all bajlallldi. Hikmet ATANSA\' Blj RSA. (Tercümla)- Olai,anüs:u Hal BöIge Valisi Hayri lIDnkÇl~u loruculara yeni YII miij'desl \erdl. Uludag Grand Yazle. 'Olel'de yeni yIla giren KozakçJOilu. "KoruCllbnn m~ 120bin lira yapmak isti,oruz. B. biraz da kalsajlj'l baib oImaIda bmba', öyle tabmia edi,orn. ki. korucular luzde 40'Iß uurinde zam göreceklerdir" dedi. :988'10 gende lIIan 87 yllina göre ,o. daha il' ge,ecegini beürten )\01RkÇl~u. "(;öm- yapllgJm bOV mizde huzur aÇlSlndlu, pven aç.S1ndan, .. taadap ekleu hizmtllÇt,mdan 1988 dabl iyi ~lir. Vatand~lanmlZl geçtigimiz yd oldugu gibi yiae kültürel ve sosl'll im- PKK ballya kay.yor .D09U Anadolu Böige. sl'nde alman önlemler sonunda harekat ola. naklarlnl yltlren PKK mliltaniarmin batl bbl. gelerlne kaydlgl ve kentlerde eyleme ha. zirlandlgi bellrtlldl • Hakan TARTAN _~ • IZMIR (MIL-HA) rnloGU Anadolu'da düzenle. ~ nen seri operasyonlar nedeniyle nefes almakta giiçlùk Îcken PICK'mn böIge sorumlusu duzey lße gelmeyen birçok militammn ballya yöneldigi belirlendi. MIT ve Emniyel Gene! Miidùrlùgü tarafm. dan haznlanan b.r raporda da, PKK'nm ozellikle bu yIl yaz sewnundan itibaren daha çok ~ olanalc. Ian bulunan 'bùyiik kentlere yöneldig; vurgulandl. Bu yönelme SODra. slDda blZl eylemlerin datu illc:ri dl. IlDda da gözlenmeye billadlll öa. de edildi. Uzun sùreden beri elkili bir le. kilde sürdùriJlen operasyonlar nede. niyle büyùk darbeier yiyen PKK 'n:11 böige sorumlulan özellikle Suriye ai1rbkJJ eylemleri ,e çabalan sùrdürurken, gönùUù militanlann bir bölùmùnùn baskl ve tehlike olmayan ball bölgelerine yöneldikleri ortaya çlkll. Emniyet. Genel Mùdurlùgü bu konuda genii çapb bir rapor hamlarken, öullikle Egt Bö!gesi'nde pamuk top lama dönemine rastlayan PKK imzah afillerle duvar yazllan gJbi kùçiik çaph eylemlerin henùz kimliÎi sal'tanf11~mll PKK militan- lannca gerçeklqtirildiii öjrenildi. Üst diizey militanlardan biber al. mada giiçlùk çeken daba diqùk dü. ze)de deman1ann kifiseI ban eykm. lere giriltikltri bdirltndi. Bu eylemltrdài arnactn da huzur bozmak DI. dugu irade edildi. Hùkùmet.e de uIlfUr1Ian rapor. lara göre PKK'ßJn taktik deji$tir. me otaymlD alllnda yatan nedenler lunlar: • Birçok taktUy" operuyoaIlrda can verdi. Çok ,aflda .. übimmlt ve sitab cie geçlrtlell. • PKK madell Aluatl çekllleye blflacb, ÖdkIe mllituluuu pan velellleylDCe lslrçoIl mWtaa, pveaIlk pçleMla eIiIIe aeçllledea bit. ka yerlere kaçtJ. • s...r llöl&elertade a1a.. 1 'llu h1e1lller de alriI ÇIkqIan zorlltllr• dl. BI yizdea lIaberlelllle kODU' "Ida da IIiJik &içllikler doidu. Izmir AnÛClIt Belediye Bilka. DI Dr. Barba Ödatlra da son günlerde Y3f8nan baZI gelilmelerle iJgi!i olaralc lU cle8erleodirmèyi yap11: Liblau oblak bm çeilkeleriade etItllel m1btallar. IWIIlt durn.da. Bila' lar ~d1 oIaylan YÖDeli)or ve dr. plläyor. Tek..., kul1lrllasq bölat~r kurma petlndder. BIOI kesla • lIkIe lzJa milmeyecektlr. 12 Ey\iil öacaI OlllrllllJe oIly1an libl olay. 1er yaratmak lIteyeaiele Iflekea den wertlecektlr. Ylrt cb$Ildu AZID n yer deilttirel I"lplar tehli. keD oIml,a bIfIldI." "B.. "tH OrtadGp Türk vatanda$1 saYllmlyorlar ERZl'RUtI'. AA \'atandaihk Ijkfl Mudurlugù dlp\f1 lJf.fmJ.H' l Dogu Anadolu Bol~e,i'ndeki alu ilde yapllan a:Jlttrmd " IlU'U 117 bin hllßm nufus. kaydl olmadl~1 belirlendl AA muha~,nnln Ilufu~ mudùrluklerrllden alè.~.1 b:lgl\ _ ",.',. i . ?urum'd. 19 bin. !-ar,'t. 23 bm. Agn'da 27 bin, ~tU(t.1 ~il ":r. HlßgoJ'de 18 bin. lUlledi'de i\e III bin killlllll r,uru,.l ."VC' .,:ll. I8]UFUS \e mUYOT. Yel.ihl"Jen edlßllen bllpy" core, nufus cu/daIlI bulul,ßla,,1l1 !oe: hiller. okul.ll1Jdemlloriar. Roml e,lilik v,lpaml\orlar, .,,,,, ;"I.l ~ ,a~lhY('lrlar. resml d;..melcrde I~e giremiyorlar \oe Sl:ÇI::l!' 'dl', ~ L' 3 - 0 1 .88 Korueu maa$1120 bin liraya çlkarillyor ""%"'''11, lanamf~llrl~r kânlar gölurmeye dn-am edecegil" )e.hndc konu)tu. . - ''SÖPER VA~ DENMESINDEN ___ !!.~lANt\'ORI~ 1~11~d"l13."1 ,_'Ianparamn tamaml11dl'~I':P. hah:-lde a]dl~lannl, ~u. l.un h'f "SlT.lniD nak]! blf klSlmr.Jn fil ,la Ma, o:cugunu dade eden 'lupe. \'.11' IJa\n "'"akç'Ol:Iu. "Rana Su. per Vali deamesinden mernnunum. Aacak esasra isrnirn Böige VaJisi'. dir. Bize, basla Super VIii ismiDi J'Û$IÙ. Siiper Val oImak1au mul- Juyum. Anca~ sorumlulugu lazla" dedi. ço~ Bugüne kadar terörislienn öldùrdiigù kijilerin ailelerine yardlm yap uklanlll da anlalan Super \\ùi bu \0ru uzenne deI let kUl'velleri larafin dan Slin'le oldùrulen bll \'alanda~ için joyle kOnUjlu: "Bundan bir surt cinee Siirt'te de¥lel güçlerinia 'dur' ibtanna Ulmlyan bir ¥&landaflm.z cildurillmÜltür. Aneak kendisi 0 zaman ttrori,tlere çok yaIon buluDUyordU vt ibtara uymaml,lI. Biz~r de al~sine maddî ve rnanevÎ yankml yapIlk. Gerçi bülüa bualanlaa bUlDIIlIn lIaberdar ediyoruz. Hiçblr ft. yi saklamlYOruz. Bizler terörisl~. rin zarar 9!nIik~riae de devle. di. ni uzallYoruz. ~uau da bemen beIirteyim ki. kif için tüm tedbirlerimizi aldik. Vltaadlflanmlz da de\~I~ berabtnlir. Bu biçbir zaman unutulmamahdtr." • ~ 5.01.88 PKKtl1'ln ïi'ünàllm ~YIII lIilrr~et e1987'de hölgedek/ kOrll' cu savlSlnln 10 bine çlka. rlimasi. özel harek3t tlmlerlnln killt noktalar' da görevlendlrllmeSllle pl(l('nln aClr darbeler ve. ClICI blldlrllClI blrler pIkeIl bUJrlldlk, Ilk eIlpli böllealn ra Uti'll kö!"I,1e ~aberIr,me "all"m oIlalli prftk!et1Ir1ldl, HIIlI' böl.elerdekl aokllIll'll öul barrkll" lladarmillmItrl yrrlt,lIrdlk, BID bIlIpIenIe Je1mb olan koruea UJlIlII Il1Ira. 1'Ik.lÜvenllk kUl'YetJerIae JuHa olmillna. '1IIIdlk. AJII ZllIladl, böllede brun 'IJlIIII 5 bll' dralO blae pklrarak 1.t1~dllll da Jnll1k, • Hilmi DIKEN • Seyfettl n ÖZGEZER • HATAY/OIYARBAKIR (Mll.HA) ÙVENIlK ~içlerinin yoiun optrasyonlan nedeniyle son ~ ,ünlerde ailr darbeier yiyen PKK ör,ütünün "mermI Jolu" da on.ya pbnldl. PICK'y. lfIirllen mermilerin, ör,ülün Oüneydolu' Anadolu'daki blrimlerlne ill yoldan ulqllnldllJ, islihbaral servislerinee bdirlendi. Öte yandan, 19ß7 ylll PKK'mr. "kaYI, J1h" oldu. 1987 )'Ih içerisinde PKK'DID dÜUllledili eylemIcrde 405 yurUaf bQlIIDI klJbcder. ken, 289 braüI mIlitam blü olarak eie aeçirildi. Yömle korucuuymmD S binden 10 biDe Ç1kanlmlll, özel harekâl timlerinin tüm kilil noktalarda görevlendiri!mesi, PKK'nm elini kolunu önemli ölçüde bailadl, Olaianüstü Hal Bölse Valisi Hayrl Kozakçloila, konuyla ilSili olarak yapuil bir dejerlendirrnede, Jandarrna Özel AsaYÎl Kolordu Komutam Korseneral Halull SaYla' la onak1qa çok etlrili bit ruateji uy. guladlklanm VI PKK'mn can da. marianm kesmeye b~adIklanm beIirterek, lunlan söyledi: "Yörede, 5 bl. " 7 bio mczradi, lÜvenlltlllllamlk lçln, led. lY.I ~oAo."""""'''' Hr ' rIIZ, ArI1k PKK vah,ellne Kullu'dan lelnama • TKP Genel Sekreterl Haydar Kutlu, Türklye topraklarlnln böl0nmeslnden yana olmadlklannl blldlrdi, Kullu, OOM SavelSl Nusret Demlral'a verdiQi Ifadede, "PKK va",etlne ,iddetle kar'IYlz" dedi, NKARA, (I/ürrl)'l!t)Tilrkl)'ll Komünlat Puni. Il Gl'lU'1 So,kMeri tw'dar Kudu. Ot-\'Irt llil\'cnlik Mllh. klmWMi Sn\'rlhtl'Ilda \'l'rdi~i if.wlld~, Gum'ydo~u'dl knoll l')'II'ml ..r ~UpUII PKK ur~utullu lO('rt biçilnù ... u ')ud1. Kutlu. iradl ••ind., ''l'KK'lIln vahJ4" tine ,iddutlll klll~VI~. ßi~ Türki)'c CUlllhuri)'l:tl 1111111'. lurlllln PU,,'Ullllllllll.lIl1 i.tA... A "JlllIIeaII, IIOklllOlda'" .. ft ettbIlIOl'IIIINI beIaIeA, H.k .... , 11er tlrlllalelI* br: Iln .. nl ft • llIt llGfIIIan .. &6rt, blfll Hr .. rit araiIJe ko•• HIIIloplerIer 1lInIIIIIl. 19A JIll• ..., .. ,1nIIIde ekoaollik lOI'IaIan fi... JIboIIcak.1I6Iardr htfoHlII-, 'okul yap ' k_,.,..., TMIJe'de ran 5.01.88 ",,,,,"m" .ullllttll R kItIIIIIuIlleIIIJoalveaIr'nmtIéïI PU' ......... 0aIan. l1li kOftllJoru." ' MERMI YOlU Bu arada islihbaral semsIeri, PKK 'ya merrni ul~lInlaD iki yolu saptad1. Halay'da PKl<'ya ait 01du~u belirtilen 15 bin merrninin eie geçmesinin ardmdan, Gaziantep' leki operasyonda da 30 bin mermi eie seçirildi. IIlI)yn&z," d .. Ii, .. Olc yaoclan, Türk~ Komi!nilt PartÙli G.'n.:1 SIIk,n:. !.l'ri J:laydur Kutl~ Ile, Tür. kl~ ~I Partial G"llrllSekrv. ten NUiut Sarwm'III, ~M. ~l'kl '~'l\:lIlIIlUll ~ÙII,I 11\'1 ~çlnde ,n,lu,,\( U~I ug"'lUhh" UGM !ill\'t'Ih~. bu\'uk 1111 1I11zhkie iù. lhuIIM1")'1 hllzllhyor 1,ldiallu, m.'1U1l 15 (lruk Inrllllll.:, k~""r Illllhk"lUt')" \'('r1I,'loll .. ,\.~, bild., rlldl Öldürülen Alman dlplomatln ceblnden ERNKmektubu çlktl a"l.lamaùa Milli btihbaARis IlIürrly~l" Paros'I~l.i rai Tf$kllat, (Min Kürtl~ri Almall Büyük~k;iliti'nd~ P pro,ab BiD!" oI.~I. gdre\' yaf"ln JI ya~tndakidipl,,"Türt. edi~or, mat Slqfried Wlelpülz dun _abaha I.ar~' _aal Iß,lIlrù. I.im. IIti helir kll~me~en Iloi kl~1 larallmlan I.ullunlanarak oldu. rilldu, l'ran,,, poh,i yaplli!l ,..;,l.lamild .....\Iman cJlf'lomilll11 ccbln. dell "I\ürdi'lan "urlul", lIarek.tL. anlelli blr n",ktup, "loll, Ru arada Abdullah Ocalan'" ha~h ER:-lK grubunun p.."ùe loI ,,\7CU'" lIa,an Aloif _\apll~1 ilgimiz yok •• dcdi. Öldllrülen d'plomalln eckCllnin cebinden ,.kan lRr-;K antelli katma l'IN7'n," T.mmul a\lnda AI. man~a'da Klinh:rc ~~pllan pt..'. Il, ha,I.ISI "r .."nd .. el I.(man 70n hll' MarI. paraOJn gai IMendljl' hellrlendl. Ancak bu para btr ~un: un\:c ,\Iman makamlall larafmdan Alman\a Il"1kilallna tc,!im edilm'~ \e pâr.'YI alan ki~i dl' rara~ I Pan""C' ~n1taml~t1. 6.01.88 lideri Abdullah Ocalan'In Tahran'da Mesut Barzan! ve Celai Talabani île bir araya geldigl ve PKK milltanlann:n Kuzey Irak'ta serbest dOla~lml konusunda anla~tlklan bildirildl ePKK • Fadullah BUlUTTEKiN • Fatih KESKiN • DIYARBAKIR IGI • HAKKARi (Mil-HA) i.JNEYDoGU Anadolu 'ör.sinde 15 Agustos 1984 taribinden beri kanh eylemlerini slirdi1ren PKK lideri Abdullab ÖCllaD'm (Apo), iran'l1l balkenti Tahran'da KUP lideri Mesul BarzaDi ve KYB lideri Celai Tllab.Di ile bir araya gelerek, serbest dl)I,,llm konusunda gorulm. yapll~ 01:diriliyor. Kuzey lrak'taki tampon bOJge, elnik gruplann ve yasa dill 6rgiillerin rahatça faaliyellerini surdur, dukleri, egitim ve yerlelim merk.lleri olarak kullaOllivor. Turklle, Suriye-Irak-Iran dortgeninde, K~e\ Irak tampon bolgèSi, mlhlan/ar o,r. yetiltirildrgi eylem i,in TUI,i)c';e rai~J! g.lrl~-~ï~l~ ~apllJn bl~ bolge 'o~emunda Bir sereci, 1 or,"e', ~d; kllk e\lelllk~, ncdt'fmle ~fe'ut Bamni ile Ir,tdaf;; dUi~n PKl<. !Iè,r. Apll t;l1lC\ lrak'ta slkmtll' I~ faa!i\Clb klSH:lvJl PKK rni~jl;:r::.!:~\la' P('~:n{'rgd(';3ra'lndJ Z2"~3!" 7Jm:w ~urtu}me!er o!u)'ordu. Barlani')c bagh P'imergeler. PlI.'K n lÎl!aniarma kar~1 çok ~a!l biT ta. \" 'ime girmilkrdl Apo'nun KuLl~ lr:ü 't2, milufinlanr.a t~~Cdl~ hir:'11Ce 1'31"el \c,b,qlig; saglamak :,:c., 'u'IIC'den Talabani \e Barf'''!ljt'~ik!l )drdlTT', \olbn- 13nï~(' c, 'Nl'l';' lehdldmde bulund'u:!u 0.:I ",'i,,.. Apo, t;Ille\ Irë"12 \a doL~~ln' 'l'r~t'~::lflya OJ ~ur:\~-I~J~ f~da mdèdckn 'r\ t'ngel 01r:.l~1 gundc:r.1c 2('! \le, l1hra:J h)"'\.;lr::'lP"~~ Ilarlani'" Talabani'c,;] PK!. nPi hl.L','\ Ird~ ',I B.'hllr,H~ Il' ~\'~Jr. ) • '~1,":( 'r~ ,il.dl, • '~,1':;.1 ~ •• ~I 11.01.88 ölü olarak ele g~riIen "ARGK" militanlanndan 6'smm merkez komite üyesi oldugu ögrenildi. Öldurülen MK üyesi 6 militanm k im. likleri ~::Ie: VI "Orban" kod adh Hüseyl. Sa. nçiçck "Bednn" kod adh Mebm~1 Sa\'Rat, "Dr, BaraD" kod adh Müslüm DurluD, "Madum" kod adh Vubap Çol.k, "Kör Ctmal" kod adh Halil Kali ve öldi1rüldugu oc~ sürü!en "Gödüklü Cafer" koè adh Hüsel'in E•• lzek, Bu slire once, guvcnlik kU"t'l' Iennce \'aka!anan PKK militaOl Or. ban A\'dm'1ft ..erdigi bilgilc gOre, ~lab,un Korkmaz Askrri Akadtmi,i"nde, egilil'l goren militanlann, donern ,onu gcr,ckleltirdikleri tal~Ikall, Suriyc Devlet Bajka", lIafiT E\al'ln ka,d~,: Ce mi! E'31 è;. Illed!. ' ' "Yol" için dava 1982 Cannes Film Festivali'nde "bliyük ödü!"u alan ilk ve lek Türk mmi Olan "Yol" un yonet. mem ~ril Görel ile yönttm.n yardlmclIl ~lulafler Hlçdurau hakkmda Istan. bul C.mhuri)"l S.veliliJ laralmdan dava J,lid!. SenaryusunuYtlmu GÜUty'inyu. JI~ lilmde, Turki)e'nin Gün.yduju !loI. g.Il'nin "KürdisJu" u/arak ,oslerildijJ ,dd,a ediliyor '. bu nedenle ~rif Gorn 'e Hiçdurmaz',n TeK'nin 140" 14213 • :11Jddelen 8cregln~( aHI ayn C(Loilandl' ;1:::1a1;]r: h(([~!~ ,if "' ':~ 'l,'r 'l~('n "l'fhe,: t;I'::j~lm. ~er,,~' .'f".k -..'!~'~3i:'r:,I.< ' ..• .H- ~llrlU.~~ndJ~1 olumlu )anll \eràlklen \e j )'JII,. blr guçblrligl anlajIn3S1 ) aptlklan ileri surulu\or. GC\ligimiz 1987 Ylli i,inde, guvenlik kU'l'let!eriyle çallimala giren ,27 Tercüman Kürdistan'In Kurtulu~u (ERNK) örgütü üstlendi 6.01.88 ------------ -- - -------:1 . Almt/nuft/i/nll Ii HABERiN içiNDEN ,I bDmbtl ihbt/f' ERNK ile Almanya'nln ! arasi geçen 'II bozuldu i . au Avrupa ve özeUikle Federal Almanl'a PKK ko. nusundaki lIyumupk" ve "konlfDC'U" lurumlan. run laluraslDl ödemeye bajlanullardJr. Düo sabaha karo jl Paris'Ie EyC.I Kulesi yaJnDlnda öldörülen Federal AI. man diplomalt SltJfrled WIeIspuflt olaYlDlß henüz bir blllianglç oldugu ve "ekilen rüzgano iimdi I.mna ala. rak biçildigi" oClaya Ç1knullt. C~ iislIenen "Kürdlstau UkuaI KartaIul Ceobesi" ERN!( PU'run A\'rupa'dakj 'Ylemlerini l'ürüœn bir Itriir kuruluju~ur. 12 Eylul Harekàb'ndan sonra 1981 ),hnda ilk kongre, sini yapan PKK, 1984'le agustos a)'lDda Hezae Rnpri. yo KünlisllJle-Künllstao KurtuJa, IliItj.HZNK')'IIrur. du. BÖylece ilk düzenli silähh gùcünû oIL1llurao PKK IS Aguslln 1984'Ie Eruh ve ~emdinli basklDlan ile eylem. Ilerini bllliatu. HR~ 1985'te yapdan kongredeo soora "(tlllll slll1l. l'an bïDY<Sladt luplamak ve Kïrt halmlo ulusal birli. itul ailamak amaa" ile "«pbf"ye dönültû, 21 Man 198S'te KûrdiS18n UlusaJ Kurtulu! Cephesi .ERNK. kuruldu. Kûnçe "Ealya Rugarl,. NetM Kïnllstau" sôzeük. lerinin jekli alan ERNK'ruo b"llDa PKK'mn lideri ,'bdullab ôea1an'IO sag kolu olarak bUineo Ge. neral ZIIlna, kocl adh MabJuo KorIœu getirUdi. Kork. maz birçok kanh saldm)'l bizzal l'önetti ,~ Siirt 'in Sisli. ce kiMinde üç arkac!alt Ue heraber öIù olarak elegeçin1di. PkK içerisinde Türkiye'df kanh 'Ylemlerini sùrdüren ERNK bu arada büyük bir hula Bau A,rupa'da organi. ze olmaya b~ladl. Merka olarak A1manya seçildi. Da. ha sonra kendUerioe "lmllJUh blr IrIP" olarak davra. n!lan Yunanis~o'da kûmelen~ gi~jli. Fran,sa'da ve dlger Avrupa ulkelennde temsilclhk. buro, komne adla. I nile çalqmalar siirdürüldü. maI_ I I I I I , f ----.~TI;-N-=-A---- I I I I . I ERNK'ulß çaltimalan aÇ1slßdan Atina'nln 8erçeklen ayn bir )~ri vardll. Zaman zaman Frausa ve Alrnaoya'. da gùvenlik kuvvetlerinin kendilerini çok rahaulz etti. gindeo likàyelçi olao bölücü ejk,ya, Yunaoistan'da çok rahal büyüme imkäm bulmujlur. Meselä, Türkiyt'den, Yunanistan'a kaçanlar Atina ya' klßlanndaki Lavrion kamplßda kalmak zorunda bulu. nurlarken, Papand .. u hükûmeti ERNK üyelerine bir im. liyaz tamnul, bunlann ev tunnalanna wn .. rilmijtit. ERNK, Yunaniltan'da di~" terûr örgiJllerine verilme. yen bir bajka hakka da sahip OlmUjlur. "Kürdistan Komitesi" adl ile ülk.nin Çelitli yOf"lerinde bürolar a,' malanna irin verilmijtir. Aliu,'da, en biiyiik büro iki l',ldan Ixri, 2.000 Donu Pigis No.36 adre.inde çahlmaJanDl alliça sûrdürmek. ledir. ------------------ C:ERc:INLIK IlA$LIYOR Ge(en Y'lhn nrta1anoda PKK bajka bir d'Yille ERNK ik Fed,ral Almanya'mn aras, b02''JIma;~ b"llamljur. Al. m',:: !".!\'-:,!\lik m~l~'am!afl 7.amêl!1 :.J:'!':::!n PK~ ~::mra!:- L. Hürri~~t Artun ÜNSAl P 28 y.Uanlannda dû. jen Alman Condor uçait ile ilgili olaralc Anadolu Ajansl Londra Bû. rosu'na IeleCon eden bir k4i "Kür. disllJl'la Kurtulqu" adIJ ÖIgÜI ta. raClßdan bombo konuldtJ8unu iddia elli. Bu arada Alman basml da uça!< Wasl ile ilgili haberi m~. Jerinden "'rirXen, "Pilot bllallDII, ibmaJ mi, SabolaJ DIlL" diye~. hklar am. Condor yetkilileri ise lU ana Kadar yapllan tahminleri "spekiilayou" olaralc nilelendirdi. zanlannlD IOplandlklan yerleri basmaya ~lilIDqlar, bi,. I çok kijiyi sorguya çekmillerdir, Son üç yll içerisinde ERNK üyesi S kilinin Almanya'. da öldürülmesi, bu einayetJer!e iIIili wwklamalar yapd. I masl, gerginligi daha da artmmiUI, Almaoya')'Ilam bir besap!alma alam olarak kuUanan bÖliicii tlktyaya en bü. l'ük darbe geçen )'I11emmuz a)'IDda bllJlaVCI Kurt 11th- I mano'm emri Ue baflaulan basktnIar ile iriclirilmeye ballaoDUilIr, BasklDlarda Tü'rldye'de düz.enlenecek eylem. 1er için kuUallllata&1 sandao 7SD bill mark ve lS2 aJbn cie geç~, aylarta bu para IeriiriWere iade ediI •. memilti, Antak daha soorn iade eclilm4ti. I I BOMBA IHBARI Anadolu Ajansl Londra Bûrosu'. na yerel saa~e ID,JO'da crsI12.JO) teleCon eden ve ldmIigini açtkIarnaJc. t.an kaÇ1Dan bir k4i "PuU'tekj Al. man diplomabm biz ö1dünliik, iz. mir uçaiJm da biz sabole etlik" dedi. Telefon eden kili, AA Büro Sorumlusu Örillèziller'io uçaiJ na. Sli sabote ettiklerine Hilkin sorusu. na, bozuk bir Tûrkçe ile "Bir ba. 'ula bomba koyduk" kafl,h8Im verdi. "Avf1lpa'Ulu hir jtbriuden leIe-ettiiini beirttu ft "Künlistu'. ID KurtIiIqu" ad1J bir ÖrgÜlÜn ûye. si olduguou iddia eden kiii, "Uç. gl baagi amaçla bavaya uçunluk. lan, DI_m Insaulan. canlanDl )öueli.k ba eylemlerden ne gibl bir sijISÎ ÇtkarIan buluuduguna" Hil' kin bir soru ÛZfrine de, "Uka1ibk flme ulu,,, Bu daba bqlanCIÇ .. " diye konllltu ve teleConu kûCürler ederek upatll. Hafta b~lDda ya)'lnlanan bûlûn .~Iman gazeleleri jlmir ya!tmlann. da dÛjell Condor uça8t haberine ge. nil yer verdiler. Alman ballDl uçak kazasl ile ilgUi haberi manletlen ve. ri,ken olay yerinden resimlerde ya. ymladl. Uça8IO di4ûlsebebi hak. klßda Çtlitli l\lnunlara yer \'eren Al. man biUIßI "Pilol balui ml? ibo mal mi? Sabotaj DII?"lCktindeki son:lann c...~bIßl anyor. "I",an~~'ntn en yûksek lirai" gunlilk gazelesi "Bild" uçak kaza. .l, habenne manjetlen yer vererek, "Coodor jfti palladJ, bülün yol. . cular öldü. Sabolaj ml yoksa ibo m.1 mi?" dile lordu. Uçak kanl' ,"lin na>ll me\'dana geldigi hakkm. da genij bilgiler )~Y1nlayan "BUd" gazelesi ( ....'ed,ki koyl"I~~n sozle. 'j i:e lurk gawelerinin iddialanna :, ", l'erdi. Aynca Condor pilu. •unun "Kuilmda bir dag ):iiruj'orum" diye bag.rdl~m Yanln "'.IliW' bu sollenn piloton lOn.~öz, ERNK, Almanya'ya savapm ainSlOS aymda ~, 3 AguSlQS 1987'de Hamburg'cIa Morgen Post gmtesioi basau teröris~er, aym güo Amslerdam'daki Alman Kon. soloslugu'nu ~ga1 etmillerdi, 4 AiusIos'ta, Zürih'tdd Al. man Konsoloslugu ile Paris'teld Lufthansa bûrolan ha. sllmllu. 7 Agustos'ta Atina Lufthansa bürosu, aym gün Slockbolni'da Alman ~nsoIosIuiu saldmya uiranulb, -_._----~._-SUÇLAMALAR Son aylar içerisinde Federal Alman istibbanlt örgùt. !eri ile Tück haberalma birimleri arJISIDda baJlayan soo ilbirligi, PKK')'1 bÜj'iik çapta tedirgin etmijlir, Alman. lar'lo, Min bazi teriiriwerin yakaJanmastnda yard1m. CI oldugu da bilinmekledir, . IS gûn udar önet Bonn'u ttbdil etmeye baj!ayao ERNK nihayet "emperyaJlsl Almuya'ya U\'q açUiJm" duyurmUjlur. Bu arada bälücü katillerin sözriiliigiinü yapao Kür. dista. Pms dergisinde ya)'lnlanan "AlmIJl" Atqlt ()yaamlDlabdu" ~hkh yorum, saYalIß liddetleudigi. nin i13reti olarak kabul edilmiJtir, Dijer taraftan AIrnan gizli servislerinin yakaladt8I ball PKK teriiriWerini Türkiye'ye iade elIDt)'C hanriandiSl ha. berleri bardaSllai.ran damla olmU!. ERNK Paris'te \\1. e1spuetz'i öldürerek kanh eylemlerine bllllamli!ll. ron ----------c:-:c===-- FRANSADA DEVREDE PKK'ya ka~!, OClak çahlmalarda Fransa da devrede kalm'I, hem Almanra, hem de Tûrki~. bÜyÜk ûlçtid. l'ardlm elmijlir. ERN~ Fransa'YI da lehdi, elmt)'C b"llamliur. Geçti. gimiz haftalarda baZi Humeyni aleyhtarlan ile beraber 3 PKK üyesinin de F,"",;a'dan Gabon'a sûrülmesi ger. ginligi daha da anllm'jllr. FranSlzlar'ln, "PKK.ßXA (Ahnao Gidi Servisil kavgUl" dedigi gelilmeler. ilç gûn once Adnao Meode. res Ha\'aalam'na inerken dÜjen Condor uçai\J olaYI ile b"lka bir jekle d<inÜjmÜjlür. Alman ve Türk,istihbarat kut;Ulujlan Luftbansa'mn bir yan kuruluiu alan Condor iirketinin uça&1D1ndÜjü, lünüo bir sabotaj olabiletegi ihtimali üzerinde durmaya hajlaillqlardll. Federal Almanya'da PKK sempalizanlanmn nayet: takip ctmi~tir. uçak olay, ,le ilgili o!arak baz, gÖ7.alllna ahnmalanm Paris ci. -,- .-1I bildirm. "Abendposl" gazetesi de uçak kazasl ile ilgiJi "PiIsI baWl OIl?" lekliude bir soru yönellerek haberi manjetlen ",rdi. Uçaitn bin 200 metrede uçmaSlnl sôyleyen kontrol kulesine ~lIlk uçagm 600 metre. de uÇ\ugunu yazan Abendposl, "Kazanlu stbebi daba belU delil, pUot batUi ml YU?" diye sordu. Neue Press' adh gûnlûk gazele. de "Coudor uçail daga çaIaIdJ, Pi. lot bala.!lDII?" jekJinde maJ1jel kul, lanarak UI~urma BauDI'nlD söz. lerine yer verdi. "Neue Press' ay. fICa pUOtUn "iaqe ~ ama pisti göremiyorum" jeklindeki sôzlerinc de degindi: Almanya'nlD öode gelen gazele. si Fraaldorter Raudsdlau'da uçak uzasma ilk sayCadan yer vererek "ilk deCa Coudor uçatl dÜllü" leklinde manjel kullandl. Rund, sdlau gazeIesi de diger gauleler gibi kazanm sebehi bakkmdaki bûtÜD id. dialara yer ",rerek kesin bir yorum yapmaktan uçmdl. FrankCurter Alltemeine gazeleSi de uçak Wasma genii yer aY\l'llfak "Alman Carter açatJ izmir yalo. muda dülfÜ. Uçak Îzmir'ddd Tür!l ilÇilerini AI DllJlya 'ya Iflirectkti. Pilol rolului Oll deiiJtirdi?" jek. linde b~hklar kuUandl, Alman Haber Ajansl DPA'da uçak Was! ile ilgiti haberlerine de, wm ederek son geçtïgi haberde "AImlJl DmIaaJar çabpualanaa aIll verdi. UçaiJu dü,me Dedeai daba belU degiI" jeklinde ~hk kuUan. dl. DPA'run uçak kazag Ue ilgili son haberi öze~e ~'Ie: "AlmlJl ullDaular 100 metrtUk bir allJla daiIIlJI uçlÏln ea.lwlui iDceIedikleu somldeCoaia oerdik. \tri bUgi lÖyle: "Enkaza bakllma uçagm inije geçmil oldugu anlall' hyur. Havada bir pa~arna oldugu iddiast bizce dogru degil, havada bir patlama oldugunu gösleren ipuçla. nna sahip degiliz." Almao uzmaular pUll akllml' ua Kadar kau yeriude iucelfmrler raptdar ve daba SOOIll kötü bava IIftlan l'üzüudeu arqbrmalanoa lflI verdiler, Coudor'uu 500 yapb. tJ blSlu IlÇIIdamlSloa göre, uzman. lar kazamu sebebi bakluuda kesio bir soouea varamadtlar. Uçak en. wmo daillk ~ olmlSl e1ek. lrooik veya lekoik alelleriu kulla, UIDIIOI eogelUyor, KaIll kuluuuo daba buluumadlglnl haurtatan Coudor yetkilileri lU ana kadar )~ . pllao tahmiuleri 'spekûlasl'on' ola. IlIk degerlendiriyor:' 6.01.88 Esrarengiz sulkast esrarenglzlhbar ARiS, (Ilürriyct)Fran .. sada gorevii Federal AI. .man bir diplomat dun sahaha k3~1 ba~kent Paris'le kimligi 'belirlenemeyen ki~il('C tarafllldan vurularak olditnildü. AI:' man diplomallil ljzcrindcn. "Kürdistan LlusaJ Kurtul~' Cephesi (ER:-;K)",'a ait el yaz,sl i1e razdm,. hir bildiri ,'Ikt.. Kürt u-nininü veniden gündeme getil'l'n erlernin, Fe. deral Almanya'<laki Kürt ur: gÜllerine kar.;1 giri~ilcn operas. L cümlJl)-lzmir I B 1 ONDRA, FRANKnIRT, (fer. leri oldugunu yonlaril misilieni~ old~~u sam,' hyor, aneak ge.n;,; çaph bir so. ru~LUnna h~latan Franslz po~ lisi bu konuda temkinli davra. Ill}'or. Öte yandan. Anadolu .\jaJL~l'nm IA.lndra bürœuna "Kürdistan'In Kurtulu~u" orgulü adma teleC"n eden bir ki.i, Ahnan diplomall öldür. duklerini. cumart..esi geœsi Se. fl'rihisar ilçesi yakmJartnda dü. ,,'n Hoeing 737 'uçagma da bomba yerle~lirdiklcrini ilpri sürdü. FRAl'SIZ POLlstNtN AÇIKLA~ASI FranslZ polisinin açlklama. 'tna gore.. Federal Almanva' mn pàris BLiyükèlc;iligi'noe hu~lIk isl.erindpD ~öre,'li alase Siegfr'ied Wielsputz, verel saatle 03.00 Slfalarlnda Seine :\'ehri üzerindeki bir küçük koprüden geçerken saldlflra ugrad .. Bir ya da iki saldrrgan taralmdan kuroun vagmuruna tutulan 3t y~mda: evli ve iki çoeuk babasl alan ala~e, Avenue de New York'ta agir .yarnh olarak yoldan geçenler tarafmdan bulundu, Son säz. leri. "'Bana ate~ ettiler" alan Wielsputz, kaldlrrldlgl Val de Grace Hastanesi'nde öldü. Al. man diplomata rastlayan Fr8llS1z gençler olay yerinden h,zla uzakl~n bir araba gör. düklerini söylediler. FranslZ polisi, Alman diplomatm üze. rinden ç!kan ve ERNK bild;r;. sini 'içeren zarfts, cinayeti üst. lenen bir ifade bulllnmadlg,m, aneak örgüt ile Federal Alman Hükümeti arasmdaki anl~. mazhga deginildigini vurgu. lad .. FEDERAL ALMANYA'NIN AÇ1KLAMASI Federal Alman kaynaklart ise son JO Yllda Paris'te öldü, riilen sekizinei yabanci dip. lomat oIan Alman Wielsputz' un, !986'dan beri Paris'te gö. ",,'Ii oldugunll belirttiler. AI. man diplomalln olay ~eeesi büyiikelçilikt.eki nöbetim ta. mamladlklan sonfa tlvine dOlimekte oldugu bildirildi. l'a. ris'in banhvösünde oturan Wielsputz'U1i. geee vakli ara. basma binmeyip köpni üzerin. den yaya geçme nedeni henü, açlkhga kavu!j!llu. d,,\\il. Bu .esrarengiz nokta nedeniyl~. baZi gözlemeiler oiavin ardlnda "k~sel bir neden" olabik'Œ'gine i!;8ret ediyorlar. Paris'teki Federal Alman Büyükelçiligi yetkilileri. Hür_. .~ " I Tercüman muhDblrln~ j nptl~] tu..' i lainada, diplomntlfi lJldarJlmt Nden; kcnu~unda dort ola •• Ii~, uztrind. durduklannl ilO~I,.<J; Bu clUlhklari "Kül'tler, t"'"'" rlzm, adl clnayet ye int;, bar" 1wli1lWlcri ,le .,ralal nn AlmAn diplOltllltik )'etkilll.r', '" an için her ihlinlal i1z"r;n,!<- de durduklarlnl ul,lin.;I", Alman v<'l k; Ii l<r: Wlellp\l!z'un, k~nd"in; 01. düren iki k~i ile rannen!>u olabilecetini \'e bu k~iI"rlO, auikuttan IOnra, Allnan diplo, malm otomobilin; alarak kaç. Imt olabilc<'Ciini d~ ifade "t. tiler, Kenu üz.rinde Ff'<Ieral ,\I. manya'dan ,ltelen KiI\'f'nlik \'1'\ l<ilileri lie F ralllllZ 1'"II,min or. Lak çal"l'~m' da kaydt<Jon .-\1. man yetkililcr, ('mavel;n b,r "cuualuk besapl8fÙu1&1" 01. madil1m. çilnkiJ öldürülen dip. lomalm hiçbir gi.Ji .. m'i. Kon'vinin bulunmad,gm. da açlkla. d,lar, Wiel8putz'un öldürill. dü~ù koprilniln, ""insellerm gereleri kalaballk halde bulun. dugu Trocadero Park,'na ya. km olmasmm. olayla bir il£isi olup olup olmadlgl soruldu~un. da da; Alman \'etkilller, old". rulen diplomaun CfCillllel olma. d'g. yamlm' \'erdller Federal Alman\'a Oi$$l.r1 Bakanllg, Sozeusu jurgcn throbog yapllgl a(,klamada. "olaytn gittikçc esrarengizleltigini" sodedl \'€ "Wielsputz'un ôldürülmesinde. Kürtlcrin parm~ 01duguna dair elemizde bi~i yok" di}'e de ekledJ. ri)'et k:,'. àCrl!i I\.!,d,~, KurJilttHI~ i)'o" l'.JIll"l (PKKl, kenùi"llIf1 t,'hl,h,'il bir o~ut nlduÇ(unu kamtlad1" Jlyl'!"'; >.. ~, :dl~'l.\ PK. K'nlO. ~\_'lh.':-'\ ','. It'di~i, cmayeL ddhd pt.'K "d~Ll da liatlrlat,yor, Pohs bilÙ'r1.Ill' d., PKK'mn ... 1 h,.,Hm;II, Turk Hukun1dl \1:' TIJri< \,\ landWll~rl Uhnétl'lHl8 !'ü~lr~t n, Turk Hùkume" Il. Ii,.kl '("l'l" olan Federal \Iman pull ..l adalet yetkililt:'r! \'~ 7lrh.t :" rinin de, saldlrl Ll..ddl l,ld:J,1 dikleri belirllli~'or I VE FEDERAL ALMANYA l\.urtll)f nldl.H gl'Çtl~]Ii'll ln \l Ull\l r,wr\..t;'zlt'rllH duzenlenf::Jl ba ....kl!llar ClddJ iC'r&:;lllhk \Mattl rp,hral \' man ....etkdlll.'rl ba=?l1ca f\('(11 r ..,(,\','n ERN'K llderlt'fJ. Ma malar. ba~klnlar slra ...mda 2utun ~oo hm marklna ('] I" ()T nuldll~lInu 11rrl !'\'lrdull r Soz kOn\lSll orgut. F('(kr.i' <\lman Huk\lffif'lJ Ji{' ara:-.:f1.. ~ a~ïlma:-.InIn ani t!1(Lil prntl'''-tl' ,.,ll'mll'fllll' Hu 1>,,11"'1 PKK "j ~Irj,;,tl Mltd,1 \,t'.1111.111..;:\ \cl haf'-I \a\ mLH'{ Fpdt'f,tl l'Ir 1\,"- ,n'l") l'll,ll', "Fropral 1\1- I1lanvu'da \.a~a ...an lara - sayglL dÏi!('T lardon farktJ v(' "'R-..J:l\ ahane]- nla",lk. l"1<f"'''lleri dun .. baha ur. Pam'I" hderal AimaI! Buyu. ~1Ï"dlC\'lIdt', .... onWllo.luk"' .dli 1~lrr" h\llumunJc gnn..'vli bu dir- I u. i !,!7t'\"r' lerini vurguladl ve olavl.! I!..-:dl turn ihtimallerd('f" ~z Frantlz Televizvontl 1~' f\'1l'P1' "Kürdlstan Ufusal Kurlulw; Cepbe." adll or~utUII ger,;,'k le~tirdi~inin "'nJl,h~'m hlidJrrh nadyosu, \!m ln '!lp~l' malm u""rinde bulur.an "d,j, riye dayanarak, Kurt orgelti., rinin Bonn Huk\lmetl'r1e mJ:ooJ!lemede bulundu~unu kalort Il Fransa Bà~bakaI1l Jaques ChInle da, Federal Alman diplomatm ugrad'g. saldlrlnJn "keDdlJerini deh~te d~urdügü" soyledi. Paris'tekl Kurt or~utl('r1 IS( olayla hiçbtr ;~lIPfl nlr:-1.Jrll~l:-r ileri surU\(,r.clr ilarl""~f' ERNK'\'a lak,,, blr Kurt k,l\ nak HÏirr"iy£,t'{, "Bizim il. gimiz yak. Ilk defa ,iukn j I ' lise i~itiYOï.lZ" _ ' PM'~ ~l 't K urdi~t..an :'. ' ... Hasan Akif Frdn."I/ Il l'', .-\lsnsi'na )8P'd0: açlk!;l - di "ERNK Avrupa sorumlu ...u lie telefonla go~tum, Or gütün cinayNle ili}ki...i nulunmad.gzm, Kurtlt'r t' \() nelik bir pro\-oka ...Hlfl o!dugunu ve Turk gizlJ !'>t'n I:'llf'rinin i~i oldugunu 'o(J\ I(-.Ji" dodi . '" UÇACA S,\BOL\'j , ~.1! gf.tlft)!: har:\rll'L BiwiRI\'OR g, n', cinayetin. "kar1~!k" te!'i. OTto ::-: -1<1 Ll ~,dra fa,dl\l':lt.rl[;(' ~ .,... ~'(:lplndaj..' EH.SK HtNA: AlIMn' ~t:NOVA fRAN .... UIfl: M ... I UIlAN llrL::i;)!.H1 olaya ilk haber olarak yer verdiler. Monde \:wd )LI hJ ri)'" L 1<1 rj \1;\, ....' 1I:1-\ l ri ' ,;u'd,! lt,lt j'ln t"lll:' 1klmll~lnl a~'lkLmHl-.taJl \",1 çman blr kl~1 "P.lris tt'kl .\1man diploml::itl hiL oldur duk. tz_mIT w,;ag-uu da hll du~urduk" Ikdl \\ r-Il'.! ~aLlt: hlr lU kl'jltlll(Jt.n hellnl ;lllr [l If l, Il t hlr kl;-I -., -.. l'terllll \ il ,'t _ : Ir' J"': ~~k!Il :" )1 \urara~ öldurdülcr '1 ~"\Indak; 5l«Irld.t WIelapulr JJlnda~1 dlplomalln, Keee nobelÇi. \I "Idu~u ~ gërevini hitirdikltn son. " ,at-aha karj' evine dönerk,n saIJ,m" usrad,g, bildirildi. \Iman k.ynaklann. lore, Kun t"on,ùer u",nnde ~ WItI. .pulz'un 'i' gmp sik Ilk leet bü. ,,"unda kald1~ uydedildi. Ij!i.f. Ylhndan iubal'tn Pari.ùe su,,",It kurban giden 8, diplomal "l"n \\'i<lspulz. ölmeden önet sa. L, ..B"na atei ,tliler" diyebildi " haslaneve kaldmhrken öldii, , Kai k~; olduklan bilillJlleyen sai. d'rganlar A1m.n diplomall Eyf.1 Kults' yakmlanndaki caddede m<rmilen biunceye ud.r .t<j tttiltr '" ,es,dm," ü",rin, "Künlisl •• Milfi h.un.l., CtpHsi" (ERNK) yaun Olf wf blrakular, Zartm iÇIßden. Alman hukûmeunia geç<n raz ay. lannda rapllan baskmlarda ,I koyeuge 750 bin mark, böliieü ~k'ra\3 derhaI gen vtrmesmi isttyen bjr "ldm \'Iku, Sözu edilen para ItÇ:'ÏJffilZ haftaJar ,(,n,;ade PKK ör~utune jade edilml$tl PKK 'nln Avrupa'dak, 'ylemlen'l'r )Ufutulmesinden sorumlu olan t- R~~ 'run merktlI Federal Alman ,a'da bulunuyor, PKK Avrupa'da <ik defa bir yab.ne, d'plomata ~aldHdl. FranslZ pchsi cina)'" Ile iJgJholam heniiz hiç kimsenm IUluklanma. dlÏJnI blld1nrken, iyi haber alan >.lynaklar, birçok PKK sempatizan:n goz.altlna ahnarak sorguya çe"!m,,, ballad,klannl behnllier. Bfùksel muhablfinuz sllklUlaç'un rramlllsuhbarat kurulu~lanna 13,en kaynaklardan aJd,g, habere ~l)re. guvenlik yetJohlen cmayrlin h.un ,!AuY'Ol. i!i olduiu.," ke- ~ ~ , ," fl1f'7,lr 'llan LI( .l~l l'.\~ I ~d, ptuklt'r1t1e Ih~k'l1 ..,."HI1\.! I lU\.. lm Turk'i III "Hil h,\- olJrak '(l,du A,,~lama.la MIT'm Isvp, pa pohll,k "KK'). \auln,mak " ledirJn, silykdl. ""'11.'1,." B,uk ..d'd", 1>lJhbar.1 he PKI(lnm ulav ilc Ur.!!l 1Ilara~ "!\Ill 'iD llbztld" unsllrunu kull.n. m~ h.qIad1j1m hulf\.ilde Turki\,' ~ranla amsmdaki ihikilenn ho",1 masm' htd,n,di~ni bild"dilrr t'lihbaml k.)'nakla" PKK'n'n saldm de ihl,.leli bulunmad,klall m llÇlkl.d,;.. \8allerd, I"ndrad, AA burosuna I<leron ruen I.R N ~ üyesinin hem cm"yeu hem d, Il' mir'd.ki uç.k kat.. ulrl'nd,~u\l h.url.tarak. "PKK P.rts'l. Itmr 01"' •• ., •••• k illl"", AlDI Ç\" lItkIer _. on.da" dedilt" ".\! -"KUN.VO.DU Geçen Ylhn son .ylan iç,rilinde PKK ile Federal Alman hü,ùmel' ara$mda b'llayan Ç<kl!m' IS gun udar OllC<dOM nokwlßa çll:u '" PKK. "AJ.M~Sl'. ¥If lÇIIdIisIs" d.yunlu, Tebdidi ciddiye alan Bonn hükii. meti. dunyanm kntik böl&tknnde. ki diplomatlanm PKK SlIchnlanna karl' urardl. Ote )'andan. geç<n haIta $Onun. da Mnan Mendera Havulam'na inii )'aparken henuz ,tsin olaral: bi limlle)'en blr sebepItn diqtn Almao uça~ Dial" bu I<hditJen Bözönün, I illan rt.~ lUll hu," lilllt II fJlklara ulito 'UrUIIl)\lI Il,Jr''~,l h' ~l\f' \abnt.tJ Ihllmahm ara~tlfll\a':1 RdmdiiJ &Ibi.. ki Iswç hath,w.", ral .... nin ,ildurülm"i '~'\'1nd. du l'KNIo. 11111 a,J \ok ~t'~rnl} h,tlI tu t"ta~I:UJ1, Bu dr,llll, II/Il \l \llll,llll,llh barar llllutl(r! ara,md4 iUrl II, l'un den btrl Çll~ \'lIglUl hl! hlil i kllp rU'llluruldu~u itf!n:lllldJ I Ul~ It'I~ h:n Ba~;lllllv/fllll )dh,11.11,1J1,n1 IllklZilnul.lf yaJlllml~ Jnw~ )'Clc:rll ~clil bulun",nan"lii. l'"'.;'I'' hill,; hirç,,~ ,ultllhk ", 'C"Il'.lIl1ll 1'.lml'nlll L3111h'IIIII'1 f'~~ kHlfhf!t'n l'It1Ii~una kr'lln ,'"IU Ile h,,,,kIM' k.)d,d<ldl 'l Almal1vi1't! ... ~.~, .,t'illi ' Il/.anlan ~ozaillna all1lara~ "HI't' I.nmaya ba;ladliar Ulennc, YUNA .. ISTA" .RA .. SA'DA ALARM l'RN~'n'lI "Hupa'lla en I)" u" I<'lldt~, )\:rl<llll ~ LI< Alma ~,. Ilvol. Bur.ula aÇlk.;a bumlar ,uran. h.L'11I'opl.nl,lall )"pan F.RNI<:Öltl. hklf Atina'mn ~ùi ~rlerinde Kur. dlSlan Komilden adl <l, çal'ima1ar yaplYur, I-ed<raJA1m,mra OlIJllen &.oWl hg" P:ms'I'" Alman 1'0n$Olo.lu. runda ';'I1:\"h d.plomat S'ecfried \\',eI'PUII 'un öldurulml'\l ola,',od" Saldm olaYlfJdan h~ml'lj !<oOllf,l pol1si V(' hanw gi/li 'to r\ 1\ kn alamla it~lfIk(ck StHU$t\lrn\.' l'a blliandl. ,ok .a)'lda PKK sem pauzamnln ~\\"'lll1na ahnardk ~nr ~u~~ çeklld,kle:l b.ld",hyor, Franm ~1I1i ",!mlenne raklll kaynaklar. pchlt "PKK lit ç.l.!. .."a. soru!.urm.i." ~zli 1uIun F.min olrn.dlk(. lutukl',m. ",plll)1n" y~lunda k",m talun,t ",nldigini dr ön, siirdukl P-dri!t ~-~----~~~ Kun p;lrma~1 olduiuna ibjlin el. lennde bilxi olmadli1nl &eIU,dl, '-LMA" poLIs. UYAIIÔI ---- .----- . Öle randan, saldllldan hemen sonnt. Isveç guvenlik ku\'vrtlcrimn de harek"e g,çtig, o~remldi. Fran \Il polismi ,.wallin erken sa.aù,node araran lsveç gI/li isuhbaral orgulu SAPO oldu. SAPO aJanlanmn Pa. ns', gelmek lçin harek,te hamlan. OI3)'lar uzenne bir bddin ~ m. la\an EAlm.n polisi. ,.. ~I.n PK K .ehhkesine kari' u~~rarak ,,( Ilktde """,,,. dij<r rabual •. na .ksint, ~ltkçi-bu k..... ist olan PKK lt.liktli bir ÖflÏiI oIdu, iunu isp.d.mqlu" dedi. PKK : KÜROlsTAN I$çl PARTlsl I HRK. KÜRDiSTAN KUR1'ULU$ BiRLIOi HEZEN RÜZGÄRivE KÜRDiSTAN mamyor. YALA..... MA f' (lie ranJan, Pans'lekj Kurdistan r.. ..,mltrSI tERNK Burosu) yonetlcl,r'r,deo H.SlU Akil admdak, ka. td~. !\.urdlstan Ulusal Cephcsi'nm b.: (rmsllcisi Ile konu~tugunu, bu "finln onayet de ilgtb hiçbir sorum1"1", bIle kabul "medlÏJnI bddirdl. Akir, aç,klama,mda Alman d'ph1mali Turk Milli Isl;hbarat Or~dtu'nun 1\1ln oldurdugunu lIen vula bomha 'km-duk" '~l.jl "Uçngl hangl ar~lH~-la ha\aya u~'urduklan. ma ...um ill <.oanlann canl,HlIl'-l \onpl1k hu ('\Iemdt'n IH' ~ih~ '"<1\,1"'1 \'Ikarlan bulundul.?;u" ,i Ld,) "'l',,' \ "t k.l1.\ld, t'tme ulan.. Hu d,dl.t h,t'"< langlç " hdf~' ,~111i "t':, ' J [1.h,fIlIlU k,q\,\~t kllltlrii r ...l' '1,,[1 ' ,r. I L TercfunaI1 küstahllgl S.)Ù NARMANLlOCW RZURUM, (Ttrcüll .. ). Tùrklye a1eylundeki bolùcùlerm ~ komuru,ùerm borazanllgml rapan :,vf. )a Radyo,u, bu defa da TurKt)e . dl; "K~nlisllD" \'amuj glbl, aJeyh. te propaganda rapmaya bajladl 12 Eylùl'den sonra bmleree yun. st'\Crin (1) ijkence gordügiinu, nndanlara alÙd1~Ol ;ddia eden radyo, daha da kùstah!asank Tùrkler'; "bar. ERNK (Kürdl.'an Ulusal Kurlulu, Caphesl) PKK'"In .skeri kanadlna baOh ol.rak sly •. .t komll.yl olu,lurmaklad.r, ERNK'nln ça,ltIi s,",t1an bün)'eslnde loplam.k .. "Kürl halk,",n ulusa' bhtlOlnl .SOI.m.k" .mac.)'I. 21 Marl 1985 larlhlnd. kurulduOu Iddl. ICll11yor. PKK M.rbz Komlt.sl'n. b.Oh ol.rak ç.h,an ye blrçok unh saldmy' g.rç.k. 1.,llren bu b1rlm, Mah.un Korl<maz',n Sllrl'le kanh blr çal.,mada üç arked .. , Il. blr. Ilkl. lllÜ olarak .,. geçlrllmesl aonucu Ilk büyük ka)'b.n, yerdl, _ 8.01.88 Solya Radyosu'nun E GÖKMt:N BRlIKSEI,: Sll'KI UWç r Alman dlplomatm uzerinde bddiri.'" bulunan Kürdistan Vlusal Kurlulu~ l'ephesi (ERl'iK). 1983 ",hnda Merit glO' Abdullah ÖCalan' m yap. lüt' Kürdistan I~i Parti.si <PKK) ,le a) m paraleide .. , Irak,tran. Suriw. V(' Sovvetll'T Blrhgl'ndekl Kurt or~uLl~nr.lI. temslliyle kuruldu. Federal Al. 1,1..1n....a'nln PARtS: IL'nu 1,In1Jl; ,'ovm t', ERNK ..... TEPKILER Franslz 6.01.1988 PKK,Alman'l vurdu DEVAM b.,"llkla IU,ladl Bulganstan'daki blOlere, Turk', d,,-ld gdnu:)en ~t'r lurlu zulum I,e L~~èn...(.l rl'\<i goren, hJ.lLJ "Buillri.llaa'da Turk y".'ur" dlyere~, rùrk soyunu mur eden Sofra Rad)o'u, AlmanYô'da blr bölû,û tara. ilOùan TurklY' ale)hlOd, yayunan. 040, Idjl3 etU~ bir kI'''ptal1 ball p>so lar da oludu S KOmÜn.stlerln borazanl Baluculefln ve komunlstlerin borazanll(l,nl yapan Safya Radyo~u bu deja da Turklye'de "Kurdistan" varml9 glbl aleyhte propagamJa yapmaid bd~' lad, Radyo, yaylnlaflnda daha da küslahla~arak TlJ!kler'l barbarllk!a suç'ad' blr Idllp~, '(),. Sol). Rao)'osu 'nun bu konuda. yarbalm S Nolu' Ww 1141111 k1ki yayml a)'nen iö)'le: lip n.Cent adIa Tärki,e lïnlla. "Bir llke.co IHrkuldlr Dly.,. IlDl'.du blr lirt lanhadu b. baJor ~um .., 12 [ylill rejlmlsùa kilt aluacb. 5 plou olÙll<Çirta Tilr!ü,.'dt oe lirkiye KinllallDl'H.Cmt, keldlalae oe arUdaIIan.dw iBWlb!l dl¥ .ypl_a1an .... "'.da bakluada ,ok IC7kr lÖykadl. y.nidi, çizildl, Sol yedI yùda, yilZbiuklU dnrimd. IItrid. yuro-r i.SlUlDIII lulukl .. cb. JÖulll.' •• Di)wbaJor Ctunl'Idt itknctltrl .. 1.(1)'01," yapdu I 11.01.88 11.01.88 • SOllyetler Birligi'nden barl~ sald.r.s. Slnlrlarda güvenlik' koridoru Acilci.PKK i!jbirligi • I IT j ANKARA, IJ sllahtan anndmlmasml kabul etti ~ AA ANAP parti binalanna born. bah saMmlar düzenlediklen gerekçesiyle yakalanan THKP-C Acileile, orgütü Merkez Komitesi'nin, gCÇligimiz günlerde Suriye'de bir toplanu düzenleyerek durum degerlendirmesi yapu", 02' renildi. - Gü\"e~li~ ~i"mlerine ul~an bilgilere göre, Türkiye kanadl çoI,ert!len ~rgUlun,durum. degerlendirmesi yapußJ toplanuya, bOlilcu orgul PKK lemsllelienmn de kauldlßJ belirlendi, Emniyel Genel Müdürlügü ve Mirin ortakla~a yapll&1 sen op-:rasyonlar sonueu Turklye kanadl çokenilen ve elemanlan yurt dljlna ka,amadan yakalanan THKP-C Acilciler'in, militanlar üzennde e1e gelen dokü",anlan ve ifadelere göre, örgilt jemasl l'e üst yoneumdekl mmler de behrlendi. ÜSlERi NEREOE? . B~na gè,re ge,nel sek~eterligini Ali Hoca kod adh Mibra, Ural'In yapllg' Me"e, K0mne uyelen, Sunye, Fransa ve Libya'da üslenmij hulunuyo~. . SlIril(d, ) oyladag ile Lazkiye arasInda, denize 200 metre me-, satede kamplan bulunan THKP-C'nin Genel Sekreteri Mibraç Ural li~ brrhkte, ~Ierkez Komite üyelen Levent Gürtgen, ~ril kad adh Nam) limaz, \ usuf kod adh Ali Esst l'e Hal'dar Temizalp da bu Kampla bulunul'orla,. . F.rans.da, daha ,.ok örgütün ekonomik konular ile ilgili ijlènn;. yu,ulen ~lrrkez K0mne elemanlan da Stlib Hoca, Zaler Gündogdu, Mehmet Ali kod adh Ali Sönmu "e Cemal ku~ adh ihrabim \'al,1O olarak behrlendi. ürgütün Liby.da da Sami ve Dogan kod ad;1 iki elemam bulunuvor SURivE'OEKi • ~ • ANKARA fSl KAMP" k~mr. ORGUTUN y('~ a~3nmasml L; VIVANA GÖRÜSMELERI Geçen Eylül aymda Viyana'da toplanan ve "23'lü Grup" diye adlandmlan yedi VarjDVa Paku ve 16 NATO üyesi ülkenin temsilcilen, konvan~l'onel silahslZlanma a1anrnda da yogun bir pazarhk i,inde bulunuyorlar. Yaklajlk dört aydlr delam eden mÜlakereierde pazarhk dogrudah sdahlar üzennde degi!. Bu da kararl~tlrdl. IHRACATI TiIr~ polisinin e"ndeki bilgiler. Suri,,'deki kamplannda ~u,iI, hir ,ifrlik OIU\IUnJP, hahkçl"k yapan orgütün, al'DI zamanda bir 10~anta "e 010 buyama atölyesi ijle!ligini göstenvor. A~ ..\P b;nalama bomba" saldm olaylanndan soora Ankara Em'. niyet ~lùdurlugü Siyasi Sube ekiplerince eie geçirilen HasaD Hüseyin S.pal ad" mililan iiadesinde, orgillün mali kaYl1aklanru anlatarak. ihra(,H bile :,ari:klanm kaycteni, görü~melerbir "ön müzskere" ni. teligini lallyor ve loplanmasl plan-. lanan Konvansiyonel SilahslZlanma Konleranll'na bir görev yonergesi hallTlama amaC! ile yaplhl'or. Bu noklada 23 ülkenin lemsileileri gerek silahSlZlanmaya gidilecek alam, gmkse silah kalegor;lerini belirleOleye çah"yorlar. silahslzlandmlmasmdan vazQecti Sa\iyetler Birligi, Kafkas slnlrrndan ba~layarak tüm NATOve var~ava pak: to ,Ikol,," r '-"'~r"'da blrer guvenllk korrdoru kuruimasini teklif ettl Nur SATUR OYYETL.ER Birligi, nükleer @JsilahlaTin yak edilmesi yolunda aulan ilk ve onemli adur. alan INF Anl3jmasl'mn Washi~gton'da imza1anmasmdan sonra, Eylül aymdan bu yana Viyana' da sürcn "kUD'iSOsi)'onei iÎlabslz. lanma" ùn müzakerelerinde de ba.r'j laarrULUna geçti ve lüm NATO '", l'arjo,a l'akll ül~e1erinin smlrlarll1da birer güvenlik koridoru kurulmaslm l,khf eui. Sov)"e1I" bu on"l" rum NATO ülkelenne Ilelli. fl.:" ,';re, Sovyeller Birligi Ankara'da da bir girijimde bulunarak, bu gene! oneri çerçevesinde Tiirkiye'nin müzakere kapsamma almmasml jart kOjtugu "Kafkas-' ya'nlD da silablardan anDdmlmaSlDl" kabul edecegini. aneal< bunun Türk ve Sovyet tarafmdan bir güvenJik kondoru jCklinde OlmaslDl isledi, Moskova, Günel'dogu Anadolu'nun da silahlardan anndrnlmaSI yulundaki tezini bu ùneriyle geri çektigini bildirdi. Son kez 21 I\aslm 1986'da top!anan örgütün Merkez Komit"j'nin yaptlgl durum degerlendirmesinde, bir süre toparlanma döneml geç;rilln"i le ey!emlere ara verilmesi kararl~unldl. Güvenlil birimlerine ulajan bilgilere gore, Anadolu Komü~ist Partisi ad;Dl alar ve PKK ;le yapuklan eylem birligi geregi, Bau b01geleri 'e jeh" merkellenn; eylem alam olarak seçen örgüt, y,ni ~Ir I 11T~r1<iye'nin~artl olan KafkasW1m 121Günevdogu Anadolu'nun vasad_I~1Acilciler örgütü merkez kamitesi g~çtlglmlz gunlerde Suriye'de bir taplantl duzenleverek durum degerlen(ji[meSi YilPtl ", . " . L: RJ\J) ~ dekl son kahnulan l' ATlANTiK'TEN URALLAR'A Konvansiyonel sllah)lllanma}'a gidilecek alanm lamml "Atlanli~' ten Vrallar'a ksd'sr" jeklinde genel olarak yapllmlj durumda. Ar.eak müzakerelenn balmda Mos~o. va, Kalkasya'YI bu kapsam dljm. da (uHu vc "Kal'kas)'a'OID girme~i ballnde lüm Anadolu'da da silab indirimine gidilmesi" lezini masal'a gelirdi. Sovyetler'in bu 'Cline karjl ise Türkiye'nin l'aklajlml, Dogu Anadolu'nun lümüyle müzakere kapsaml i,ine almamayaeaSi, yalmlca Helsinki Nihai Senedi'nde ,iziI,n Slmrlar ,erçe\"eSinde kahnmall gerekligi jCk!inde oldu. Ankara, Türkiye' nin sad", Sovyetier'ie SlI\1n olmadriirru, Sunye, iran ve Ilak'la da beIirU bir güç dengesinin korunmaSi .gmkligini "e bu neJenle Güneydoiiu Anado!u'nun kapsam wsmda tutulmasml maria savundu, Iluna karllltk Ankara, Kalkasya'mn mü. zakere kapsamIDa allDmaslDda da aym jekilde lSfarh bir pazarhk silrdürdil ve bu gorusünü NATO ul. kelerine de kabul wirdi. MÜZAKERELERiN ÖNEMI An'" . 'J' "".,"'o. zilli flizl':'( . ~ cdihnesi k\Jnu~un. da Suvyetier'ie AUD a'aslnJa va. nlan an!asmadan soora konvansiyonel silahslZlanma müzakerelennin oneminin daha da artlliJ gorüjün. de, Ölellikle KaJ'ka!ya'daki Sovyel askeri gii,ü Ankara aÇlslDdan cid. di bir kaygl konusu, So"eder'in Kalkasya'daki 20 tümenlik asken gücü Tûrk Silahb Kumderi'nin çok üSlünde. 'türk l'elkililer, Sovyerler' le bu bülgcdeki askeri dengesizl;gin ortadan kaldmlmaslDlD silahlanma ile degil, silahllZlanma ile gerçek. lel'irilebilecegi göriijündeler. Kan. vansiyonel SilahslZlanma Konferansl'nda bulunacak bir formülle bu bedefe ul"liImasJ balinde bir Tür. diplomaun deyimiyle "Diplomas yoluyla asken bir zaler" ka7.aml. mil olacak, Yakl~lk üç bafla once yapIldlSi belirlenen son Sovyet önerisi ile Viyana müzakere!erine yeni bir dinamizm gelmis dururnda, Savyeder' in bu banj laarrUluna benüz NATO'dan eevap verilmis deijl. Tiirk Hükùmeti'nin de diger NATO ùlkelen ile bir1ikte bir degerlendirme yapuktan sonra SavY" önerisine yamt vermesi bekleniyor. Moskova, oner;nin prensiple kabul ,di!mesi halinde kurulacak gÜl'enlik koridorunun genilliginin de yi ne millakmlerle belirlen,bilecegi gorülünde. IIi, So"et diplomau da MiIliyet'e, "SOahlsrdaD anndlOlscsk böige, 50-100 l'a da 150 kilumetre mi olaeak? 8u müzakerelerle beIineDebilir ama, önce prensipte aDlasmsk gerekU" diyerek, Mo,kova'nlD NATO'dan ve Türkiy,'den l'amt be~ledi~i"; NA I 0 IJ1Jf:nJ.111 il.., .~'l.ln l'Ku\'vel Kar)ll~bnlla.'il" rap\lfunda da Turk - Sovyel slDlnnda me'cut a,,~eri guçler ara~md3kl dc:ngc:sizlik a,lk,a gorülü) or. Raporda ,U bilgi1er yer ait l'or' la blr1ikte \llllra yaklD hir j<kilde kunu,l.ndmllllll' Ilu binik. 1er &}nca bava inilirmr H' 3mfibik (denil çlkarms' birliklerle de de>' leklenebilir, "Türk ordusu ise Kumbatl' da yalmlca sekil tümene ;.bip, Güne)"dogu'daki genis Slmn.n korumakla görevU dürt tümen de ~erektiginde. Varlo" PakU'no karl' kull.nIl.bilir, " IISonetler Birli£i'nin eliDdt' Türkiye'niu dogusuDa dönük uls. 'ak kuilandabileeek 20 tümen buIUDuyor, Bu tümenler 4 bin 300 lank ve 4 bin 800 lupla donaUlmll du ru IOda, BunlardaD \2 lüm'n. 2 bin 435 lank " 2 bin 735 lop-' 12.01.88 "KIZllTEPE SHP'lilere i$kence DiYARBAKIR, ~~~'''~lJ(' GORDU" Hürri:'j.et 12.01.88 gllJlla~II~lll1lllll "'lIll..'ll'~, "()i}lIrhaklr 1~~~1l1'~ gordll~kn iJJia cdikll bir grup SHP'1i Atalay: "i,kence, Hitler döneminl aralIYur" ~Iihkll..' UUIl I)ivarhaklr G.lll'lC'cikr ('C:lIli\'~'li'nilllok:llilllk hir h:!'10 h\lllalHl~1 dü. le~leyen Sill' Millet,'ekili f'uat Atala)", ,,,,lIikle Liea l'; Uide il,," krinin bir,l,)~ hiYÜII~l' gll\l'nl;k kU\\l'llcrinl'C: keYI! U\l!ub:::.dar n. rlldlglDl Ir biri\\~ v",,,ndnja i\kenee Y"p,ldlgll\j i")kin I,'",ok eile. rill1le bclgclrr bulundugunu "wledi. Al.la)", L.ire il,e Jandarrn" ~On1U'''1ll L;ltegme" \Iural Odaba. jl'mn bill.al ki\yllilerr ijkener )"pllgllll bdirkdiUrri!\i ùne ''"l'rek, bLi kiji hakkllldo SOrujlUrma a,lImasl iiin lU, dLiYumsLinda bulunduklaTlDl ve ijkenee gorenlerin CUlllhuriyet '>a'''''iJ'na ilalvuruda bulundugunu "",klad!. (~;ll.l,tl.('lIl'r (', .. h~r h:I:,1I1 10pl:llli !:-I dllzl'nll'yt'Il .\fnlay, plIl.!;!r 1l1i\.etïIllÙ' i~kc"n' lIIl'rkl'/indrki \'al.\JlI.la~la bihlirdi, (illIlL" ..doëu \lilletwkili Fu al Alalal', Diyarhakll le ie\'~Oll .lylarJa bin;ük kl'~Jl' ba~kl \ç I~~l'n~t'krlll y\). .Ietler, lIiller AlmanyaSl'nda bil, yuklu, Ilül~, halk, .nrak bir ilKai dC\"lelinin yap.bill"l"l'~ bak," uYKulam.l" a!!mda inlelDl'kll'dir" ,ledi. 3( 29 GÜN iSKENCE 1l1' Diyarbak" 1Sl l Mil-HA iLÇE BASKANI SflP Kll,hepe il,e Bajkam Sl'Ianik Öner'in hak," )ele 1",al1l' na ahndlglDl bdirten Atalsl', bu kllnuda da jllnlan ,"\"!rd!. "lIalen tutuklu bulunan il,e bajkammll Selanik Oner'e Il ~ùnü j'ogun olmak üzer. 29 ~ün sürel'Ie ijkenee uYKulanmlllrr. iikence gördügünü anlatan 5 ,a)"lahk kendi imzaslDI tal'lan belKe elimdedir, I)urumu ve diger ijkenœ olaylanm \1illet Medi.i'ue gotüreeegim, lIçe Bajkanlmll Selanik Oner'e 'Se,lmkrde "eJen Ah. met Turk'eo YJrdull l'uin?' di)'c sorulmu~ \'e 'Ahrnl'I TurL ,i~lI. lHlUIl )erine on yi! scn ha ris j'ala,akSID' denilmijlir." • Diyarbakir SHP Milletvekili Fuat Atalay. bölgede "korucu"luk ve "muhbir" lik önerilerini kabul etmeyen yurtta~lara "i:;;kence uygulandlgl"n' deri surdu IYARBAKIR, (hha)Divarhakrr \lillelv\,' Alalay, ('f.vik Ku," vet'teki :->orgulama mL'rk~'zilllll i_~it~~ ~~).nc'~~iniaratHt'ak nilt'. I. kiliD SliP Fuat likle "ldllgUllU iddia l'lIi. :\talay, pndarmailln a"l\'i~i II'nli" .macIY!;. ba,k\ ''c' i:;ke1H'e lap' ~lgllll. bu l\l'dl'lIl., klldt.rdl'Il \ll~lln hir L:IJI,'UII ha~ladl~lIll Il:UIlIIl 1\lIrll~'llll;~\1 \11\' liluliltirlil-. 1:I:t:rill'r1II1' 1IIl'\I'1I \lIllta:--lanll \'\' k;111\11 d .•• llrl:llb:\l;" !llt,i'~I'ïilldl' l.-ij':"lln''''l' ;llllllll~! Illl,d,jlrdi .la'lIdaI'1I1:111111 \.Ipll !JiI:-hl ''l' 1:;-""IH't.!l.J' IlI'dl'lll.\ h. \0"111\ hir !..:i .. 'U1; ba$lacllgllll bdirLt'l\ j.\tal :\'ta~ la ...... I.ice lHJkt ...;iIHk t':-Il'~llll'n ~Iurat Odaba~I'lllll. h""' ho. ruculuj!,u \'t' l1\uhlllrlik jill~'1ih, rini Kabul l'lIIH'\t'll '1I1 i li.l:,bn i:;-kl'IWI'~'l' alchglill, I;u :-l1n,:'u1:1 01;\\;11'1 da km'Jt alun;1 al1nadl' ~I ~lIv1l'nh-1I ~1I11 hl'lirtli ' • TeroiiJnan Irak-Türkiye AföijUtü, 12.01.88 karayolunu tehlikeli soru,turma I ilân etti Barzani'den lehdill NUSAYBiN, ri"iI ARI>I N'in ~u'a\'hm l!!!Ide PKK mililanlan m Mil.HA iI,t,m. larafln. dan kaï!nlan hir h.lha \c 1 nglu nlu ,'[:lIak hlllllrdu Öneeki g,'ee grï ,aallerde, III' nin (,irllldi hu,agllla h,,~h hklhl sar l1Ia~;lr;l\llld.I, h:I\\;I'll.lIInll1 h.l ~l1Ida hd Icyellllil ....)in Kurml1.ld. h çnhan \'e 1 ('flu. l'KK milll.lI1lMI lararll1dan k:l,lrilll1l\l!. B,'I~,'dc n!,l' rasyonlannl har,ldan \ e karadall YIIRunlall1ran ".J\Tlllik klJ\'\'ellell, ",han Il,,,,,,;n lillllnu 1711\, IIrlJl. uk flb.aci Ormll.na vt bUIIin. merkulerlaia bulu.duiu iilkelerlu biillûmederlall dopen uruIar. dll sorumlu ollenl.n" haurlallldi. Sözu edilen karayolu, Irak'i Av. rupa'ya baihyor. Irak yiyccek ve benzeri hayalÎ ihtiyaçlanm Türkiye', den bu yoldan saihyor. '- 12.01.88 - fiA1 KATLETTi ",at: '\ 01$ HABERLER SERVi si t:RKt:Zl Londrl'dl bulun.n UIUlllrlrUI Ar Or.ülü, Irak ) onetimine çaInda bulunaru, Irak ,u\enhk birimlerinio rejim karo Illllllm onldln kaldlrmak için fare lehirt Illllàlldlklll1yolundaki iddi. lall SorUllurmUlII1 iSledi. Orlul, bu konu He Hlm açlkllnllslllda. Irak'll rejim karllli 40 ki~inin fare zehiri olarak kullanùan "III. yum "la zchirlendiii yolundl haber. 1er edindiiini bildirdi. Orlül IÇlkll' mUlIIa lore, yqlan 14-60 arumdl deii~en lU Kün'un de ülkenin kuzeyindekl Süle)'maniye kenlinin Marp ka;aba\lIIda, bir kadlll ajan lararlll. dan ayranlanna kalilan "llIru."la zehirlendiler. Bu kililerden uçu olaydall bir laal 10ll1a )'lI)amuli ~ilinrkcn, ulckil~r has1Jl1o',e kaldlllld!. PKK, blr alleyl .: :';> Tahran'da yapllan açlklamada isyanc''larln yolun blr bolumunü i~gal etllklefl ve buradan geçen kamyonlarl yaktlklafl bildirildi T E~E, (AP)- iran Iara- furkiye-Irak slmn yakmlanndaki I.Amdan desreklenen lrak~ Kiln is. karayolunun bir bölumunü i~~al CI yanaIar, dün Tahran'da bir uyan )'3- ligi one suruldu. A"klamada, I.a. ymlayarak "Ink-Tiirkl" kn1oI.- ho'dan g"erek Irak 'a elya U1l'yall lua (1I1lk !çt.lüvtaU oI... dllla," hir,ok kamyonun yaklldlgl da be açlkladllar, lirtildi. Iran resmi ajan'I (RNA'mn yay. Mesul lIarzani komUla,mdakl Irak Kürdislan Demokratik l'aMi'. d1il Kün bildirisinde, "baacIM böyne baih Rruplarm on.eki lün le Ink.Tirlli)'e IIl1'11JG1un Il..... Istedl 11:).01.88 B G-3tü'ek, 2 tabanea gas" ettiler "1':,lIT::HIii:41O"I".,!('IIiIIfi'!' TiKKO.askeri bi.lik' bastriel r Piyade L!J ZMiT, Kandlra'daki 197. '\la)'l'na bagh 26'nci pi)'ade nObel,i kogUju onceki gece alkeri parkall ve lilahll 10 kiji tararlIIdan balild!. KogUjlaki lIöbetçi er ve subaylall etkisiz haie geliren \e Kurtçc konul\Uklan belirtilen mililanlJr Radel (1-3 piya. de lüregi ile 3 taballea ~lIdlktall \dnra duvarlara "TiKKO" )Jl1p. daha once gasp clliklCII ,kl takllyle .açlilar I erori,tlerdell lider .0IlUIIlllllda 01,111IIÇ ki\illili elkall bellr. IClldi. Ola) III du) ulmall u/ennc ,elfe Il le ilçclerde.i \Um gurenlik gllïle. fille klfllllll al.lrm \crlllr,clI, IlijImlla'.'11I \Iu,tara Kalclllli de 1/. Illlt'C gddl (,,"d.'mn,IY B.I) •. ln1'81'nd.1 dJ dc~cllelld"lIell ba"Jn' d.1 klill;,nil"n !kl [.lkll dun a\fl dYn "t'rler Je t('rk .:Jdml~ {lIar ,lk bui:JaJu nu JIJd.!. dun g.L:ctellllle Ieldoll cdcn b" kll' crleml I ~I' \IL Ii. Taksi i,erisinde bOj blr larjor ile. bOl bir kUIÜkluk bulundu. Pi)ade kogujunun balilip soyul. du~u habewlIn duyulmaslIIdan sonra lçijkri Bakam Mustafa Kalem. Ii, KutJhya'dan izmit'e geldi. Kalemli, olay yerinde incelemelerde bululldu, !mùl'le Ium }elkililerill k.IIJidlgl hie Itlplanll du/cllle)ell Ba k.ln Kalemli, da ha ,{llHa }'.Ipllgl açlklamada junlan söyledi: "0Ia)1 bir lerörlsl grup üsllen. mi~lir, Anrak devlelimil bö)le çapuleu gruplara göz açlirma)acakIir, Gerekli sorujlurma Iurdurül. mekledir. OlaYID billeri kl>a süre. g~ll~ leçirile,l~klir: So~~.un.yapanlann 10 kill oldu'ldan keslnlik kazandl. " Basklll \C Ill\gUIl 01.1)1",:: (,CIIdkurm.l) Il.1\k.1I11IglJie ïelfl' IlIerdàl emlll}et mudurlugu \e ordu bllhklcrin(e de degerlelldmldii\ll)g. rCllildi. 3 TERÖRisTiN E~KALi BELiRlENDi Kaian lefümllerden hdee lonu bunda Olall u,Ullun eilall bclirkll' • Kandlra'dal<1197. Pivade AlaVI 26. Pivade ncibetçll<ogu$unu basan asl<er elbiseli 10 milltan. nöbetçl er ve subavlan, sllahlannl allp etl<lslz dururna getlrdlkten sonra 15 G-3 plvade tùfe{jllle 3 tabanca allp I<açtllar. Mllltanlar, gasp ettll<lerllkl tal<sllie geldlklert Olav verinden kaçarlarken, 5 tÜfe{j1 val kenanna attllar • Yunus ~EN • Murat DEMiREL • Serdar AKINAN • Ekrem BÜTÜN ~ I: J.iIldarma ,\la) KOIIIUI.lJlhgl'nJ d'lflllllli hil,llIm'''"k nn,e 11:1111'.\' 't '\' ~ '1:'l.kk' il,h'ri hlrlik \c pl~lI, 1!1,,~l'Ill ri ,\'.1':.1.1 ~!;',lfl".l1 Dah.l LIIl..! bu! J.II//J\lt, ':.1. i di. Mililanlann gasbeuiklrri laksllerin lororleri ilciolay maslIIda nobel,l olan er re suba,lann verdik. leri bilgilere göre 10 leroriStlen 3'unün ejkalleri lespil edlldi. Lider konumundaki [er<iristlenn 1.70 bo)lannda, 2 gunlilk sakali olan, 28-30 yajlannda. kot panto. Ion giydigi belirlendl. Lidere yardllll eden diger iki terorislin i.... 1.80 bo). lannda, \eyrek bl,1kh. elmer UIUIl burunlu /a,lf \e 1.80 hOII.mIlJ.I, ola, IlIallllda ,ulund .. m.l"" 1,1\" yan blf .lll. GENELKURMAY'IN AÇIKLAMASI llt'nl'l~urIllJY ~l J\,.' (Jl'Il!:1 "'L'~rl'Il'r]: I\dildH,I'd,lkl b.I\~lll Il!,t\ i dl: :~~dlha ,l\lkl.lma ~.Ipll.\ll..'nt'I~\lr JIlJ\ açl~lama:::.mda tL'rùfl~t gr ur- (;ln ,ildhll ~t'fl \'C jt?p\h!.I~1 maskel, 8 tm nO~l.:t'rl\l ")I " l'lk\- Il.dL' gCiHL'rck, Jcpo Jl~II.J.Ü,' ','l~ hJl •. 1 rt:JJJ.l rulundlllul;lI' ~ 1t:'C~ Ik , lab.IU'd" Ji,tr.lk l~\1i' LI" :. lini!'!: I h.~1' '.\,i1 1-1," I .; '"\ L' ; J.'l ' '"';, dira yakllliodaki 197. l'iyade Ala. Yl'mn yol ustunde bulunall nöbelïi kogujuna yaklalllll'a araçlardan in. dilcr. Yuruyerek k"~U\a gèlen n1lIilanlar, ulCllrrilldek, J'.m c1bile ncdel1lyle lereddtltc dUlell .api 110 btlïilcnni silahlarllll I,'kerek ,'lk"11 hale gelirdiler. ~lditanlar. kogul ïeICclilldeki 5 nobelçlll de c1lrrin. deki G-3 lipi pilade lufe.lelini ala. rak .ugula loklular. KOglilIJkl 7 cri k"a '11rede ,IIWI'" ,'.1"11IIl1lit.lldar hu J,lerkfllllulckk'lni de aldilar. Milildniann bll b"iun\<: .ogul i,erilind" bulunur.ell dl~er arkadaj' Ian d;1 ,elfL'J, J1l1\uya 1.lllil.lr. Bu \lraJa, dCHI)C ha~1 Ill' ,1'll'~llh_'11 ;tr.l~ .. ln klll\li~l Illlbc[çt ~(,/~n JL' dl~.I~hj<1 heilr:::'l' jill- nen sllahil .illlcrce elkisil duruma gCllrildl. Nuhel,i yu/hall ile alleg' lIIen d,' labanealJn alillarak .,'~u. ja \"kuldu. ~Iililanlar, kogul du. larlallua "1iKII.O" Yil/dlklan ><Ill, roi t"plallJ 13 (i., PI)ade 11Ife,,!iil,' lllh.I) 1.lfIl' Iki lah.J:1\;a\Jlu al.lrak dl' lall \"III,lr, krndlkrlIIi be.k)en tak\Jye bindikr. Bir lure uzaklal' Ilklan "lIra J.I G.'! IlIfckkrilllll 5 'im ~t1! ~I.:llapna Jllil.tr "KIRMiZI rllla. giLk- 1\lf ~l:: i ALARM" VEHiLlJl \ I.bu.lu ''')U ),lk,r:IJflllda d,e ala.: 'fi baglanan tak\i ),)fol"'II, Sült) man llo~an ile 1Ulll er Olld III Ir:crii1Jl..ll kUItulJj ~ \" ml.1 .1 kl'l'"ù~1.lki IIL')JtI~\: Je : ..n:i' aS~l.:r:L'nn \;"hltl:ll B"J~~ '"'I ;h!\ gllll~ ~d,1.1! bu\tl~ f1I\I\O leminin 1,C1illllde )l'r almadl Ill' holfaj IIIlaal1ndall dillamii ,.t1.II' Il' birkaç nldllnne ,) kmlall" ~l',:l Icjlircn ,.l'a dill or~,l111111l"~11 \l' GunCJdogu AnaJ,dll Bolgcsi'Il~:~' kli kOlullan yu/unden )clli C\kmlerS gi!):Q1ediji üS/ dii~ydQ.i ~1I,'III. niyel yetklli,i tararmJan blldinIJ:. Aym ,cIkill. "rguilln ,il.lh "knlll\l l,-kli~illi bt:hrtcre., "1Ia.,kllll )apan lar hUjuk iblimalle nORu'~an ~elmi~ltrdir. lIujuk \ehirlt-rde 1')lt'm ko)'acaklan )n(undl eskidcn chlr rdilmil ishhbaral çah\malanmll \ar. ~" ~eli"l'ek bir 1'\ Itm j allahilirlcr" ûédJ. 0JbU(U .!~lIJa Uq:I,.'IlJ • i~i j TiKKO NEOIR? GerïcklCjlirdigl basklll Ola)l) loi gUlCnlik gUiknllJ eylem hekklllili lçine sokan yalJ dill Turkl,e Ihli. lalci Koylu KU1lului Ordulu (T1KKO), Turki}'e Komulml 1'01111"Mark>i'lleninill (TI-.I':7\lI.) orgll' lunun askeri kanadlm oIU\llIrU),.f. Turkiye'de Marklisl.Lcmmll bir du. zen kurmal'l ama,layan TKi'. ~tl . kentlerde TI KKO, kirsal kcslmdt de Partizan adJ alllllda [aali,el gOIte. riyor. Yala dljl orgülun kmal k simdeki kolu olan ParliZoln, daha çok Dogu le Guncydllgu '\IlJdolu Bolgesi'ndeki koylülere )oneilk Ide. olojik propaganda raail)"li Yurulu. Yllr l'allil.lll11r~uIU Il''gu le {iu. BA~BAKMrA :Illi~ /,,l':'l'\.llh:n ~\' .dlll •.t BULUNllU P.. \~J111 ~1.:,\~Ul ,Ir "!,Il IllallJarma 1\\llnllt.lnll~I"ld.1 .11.11111 1ÄKsiLlH .11.1.1.1, :,I~,iklili ~of~\lkq..'r, ,',d,U1m,l' 1III'II'lwl;! .\I.J~ ~1J,lrlllll.: !lll 1I1;1':Jllla; l'lin ~:!ll'll ~ I ul ul~1 \.I~aIJnUla!lo1 iïl;1 !'CllIl i"l'" "ram~ yal'J1.rk"J1, g."p edlkn "41 A:'<I 41.1" pJ;lk"h "Ifi r,'nkh ~art.J1 marka lak,i Kan. dira Ilm,t kalawlunun :0. kil"r,lel. re"nde dunlc'~ edilmi', ,'Ia,ak bulundn. BlIndall kl>a hir \ure lonra da "41 AR 772" plakah laksi Ie's bir <onde, Kandlla'nJl1 Ak,wa koyu yulunull 15. kilollletre,,,,dc \,1' rampule }'uvarlanmlj ol.lrak cie gl,- I Il 1I111'le.1 ha"11I Ola)1I11 I ~I' \11 ni bildlldl IC 25 (;., l"fl'~1 lie ; :.,. ban ..a ald,klannl one lu;du (ja!". ICITIllelekfoll cden kill. "l ...P \11. lIK ...O i>r~ulü adllla .\dapalan li~ 'dlra'da hir a,keri birli~e )apl' Ian ha,klllda 2S (;-3 pi) ade IU(c~i ile 3 tabanl'a aldlk" dcd:. \d.ll'~t:~t11\l'( ,1,111gl.\ ,\Iarm" ',.J:lJI • "'1rI1I1I' TlKKO adllla ustlendi ve aldlklan turek la\'1II1II 25 oldugunu Olle ,ur. du. Kunligi belirlulO militan onccki geec Izmit'Ie Sülermaa Dogan'a ail "41 AR 772" plakah laksi ile Tuncer Üner'e ait "41 AN 413" pla kali blr balka takll}e mU\lcri glhl bllldiler le Kandlla'ya dugune gidel'cklerini soylcdiler. Gece 'aal 02.00 S1falannda Ilmit'ten aynlan laksllerdeki militanlar Ç'ubuklu ko' } u ya.llllafina gddlkleeinde ,il:Jhlamll çe.crtk ara,lan durdurdlilar. 7\lilll.lnlde l{lrorlenn cl \,' 01\ aklJfI. ni bagla,lp \lll kenafilla blrdkular le .1\111arallarla y"la del;llll cui. 1er lkill luba}', K'I er par',lil mill' [:lIlIJI ',loll 0'.00 <lralaflllJJ K:III' llilll ,'.11'11 ('CL:~I \:' BILGI L'mlt'Id; m...l'kt" d3n \\lIHJ karJ)~llLJ~:.J:":J,:\,':t', gekn l\l\le" Ba~am MUliai) , Icmli. Harbl\'c (),JUC\lI.~ ~,JI'r ... Baihakan Turgul Ozalïa g"fI'll', B.l~ralall Ozal 'a ba, •. III" ,1.,'1 hl, Il'rdlgl dgrcnilen Mu\lafa lialeml, d:Jha "IIH,I "1.lklJ ..\II~.,., ..: . 31 ~ 14.01.88 Apo'dan hainiere ÇAGRI • IP ;an Kurt radyosundaki konujmaslOda 'U iddialara yer verdi: "TKP/ML P.rtlua arubuyla yurt dIJlad. blrlelllÙf dunllDdaYIZ. Yurt lçiDde de ort.t eylem t.ranlDlZ Ylrdlf, Aym feldlde TIIKP/C ve Kürdlsl.a Komüaisllerl BlrUiI (YU) 6rJiiderlyle de iuilak baUadeylz. Ort.t eylem karan a1d1plDlZ irallderla yurt dl. Ilad.1d t.drol.n Türklye'ye dönmeU ve ,.vlfIlDIZ. t.lI1mabdlrI.r. Buad.a böyle eylemlerlmlzl çot d.ba aeall a1u1an y.ym.lmkinl bul.c.&iz." Öe.lla, ortak eylem kararlanmn Kürdislan Demokratik Partisi lideri Mesul B.rzani ve KYP lideri Cd.1 TaI.b.altarallOdan da desteklendigini öne sürdü. Klsaea Apo dive amlan PKK lideri Ôcal.a'lO, Kandna basklmyla ilk elkin eylemini yapan TKP/ML ile eylem birliji kararlanmn bulundugunu açlklamasl, ilgili islihbarat çevrderinde sürpriz olarak niteleniyor. PKKve TKP/ML, 1984 Ylbnda bir gùç birligi içine girmijler, ama aradan ikl yil geçmeden TKP/ML, kendi tabamnlO hlzJa PKK'ya kaydlglOl farkederek, bu birligi bozmujtu. TKP/ML'nin 0 zaman. dan beri PKK'dan uzak durma)'a çalljl1&J sambyordu. Apo, geçligimiz aylarda Suriye'nin Basil bö1gesinde düzenlenen bir loplanuda, klsaea .. Acilciler" diye amlan THKP/C île güç ve eylem blrligi protokolu Imzaladlklanm, klsaea Aellciltr dive amlan Parllzan 'e TIKKO adb 2 eylem grubuna aynlan TKP/ML'yi ise :'::aJI.lanri ,oy1emilli. AbCluliah Ocalall, korsan raClvoda vaptl(1I konu5mada aralanndakl güçblrllOI bozulmu5 olan TKP!Ml adIl vasa dl51Orgütün TOrkl. ve'de kendllerlyle ey!em blrllglne alrmeslnl Istedl MARDIN, MIL-HA IKK lideri Abdull.b Ôcal.n, beklenmedik bir açlklama yapa. rak, "TKP/ML lie ort.k eylem karanlDlz vardlr" dedi. Ôeal.a, Surive slOmna yaklO böigeierden dinlenebilen kor- 14.01.88 Tercfunan Ve e,klya Nusaybin'de ikl Ögretmeni kUlluna dizdi M.Al. ACAr USAYBiN, (Ten:ü.ID)- Mar. din'in Nusaybin iIçesinin iki ayn köyiinde baskm düzcnleyen bölücü ejklya bu iki köyde görevii ilkokul öiretmenlerini olomatik silâhlarla latayarak öldürdü. Önceki akjam saat 22.00 malanDela Nusaybin ilÇCSÏDebaib Dibek ¥c Daiiçi köylerine 2O'fCr kifilik iki ltYfI qtlya grubu, ayn koUardan N bIsk.m chizDIcdi. Böliicii qkJya baskm dÜ1ieDlediji Dibek köyiiDde gö- uuklaprkcn tildi. sJoganlar atlJÏI bellr- m JlIIIIII köy Wolu öjmmmi .... ...... 1 l:aIcbb lojmaDdaD Çl- blip köy JDCJdanmda kUflUDI di. Jad: öIdUrürta1. diier qkIya gru. bu da aymlUllade Daiiçi köyü il. kakulu öjretmeai Adu1 Akdeaiz'i oIoIIIIIik siIihIarIa tanIyiJ1k <ildür. dü. Böliicii qklyamD eylemterini Jl:rçekl~tirdiktco sonra köyden Olav üzenne Mardm Thgay ve Bolge Asayil Komutam Thiseneral Thrl1u BedirlllD olaylann meydana geldigi Dibek vc Dagiçi köylerine giderek, incelemelerde bulundu. Köylü ~a görüjüp olay hal. kmda bilgi edindi. Aynca bölgede genij çaph arama ve opcrasyon baIlauld1jJ belirtildi. Bu arada bir Süß önce aym köylere vine bölücü qtIya laraIindan bas. km düzcnlenip, burada bildiri da&tulmlj ve köylerin halk tipi lelsiz leri Cjklyalarca gasp edilmi~ ve ay01 zamanda köylü yurtta~lar da léh. dit cJilml,ti, 19.01.88 Tercüman Tercüman 15.01.88 E~klyanln cinayeti bitmiyor Il kÖylü magarada kUIiUna dizlldl 4 köylü magarada kur,una dizildi ARDIN, (ferciim.a)- Nusay. bin'in Dagiçi kÖyÜnde ögmmen Adem Yavoz'u öld üren teröristlerin kaÇUdl&Jdört köylu, 61u o1aralt bu. lundu. Nusaybin'in Ginneli buea&tna bagh Dagiçi kOyünü önee~ gün ba. san ~luya, ayru käye bagh Kup ma. rasmda 60 y~mdaki Ilüseyia Ko. runIDIl, 35 yajmdaki IItnu Ka. ruomaz, 30 y;qmdalu Nezlb Kolllnmu ve 20 ya~Jndali ismail Cibn. giroglo'llu silâh wluyla la\,lflllIl- M Il. 32 Olay üzcrioe, bölgede geaij aram4 ¥c opcrasyonla ra bqlayan gü. venlik ku~ri, bölgenin dagbk ktsimindeki bir magarada, kaçmlan dort köylünÜß medini buldu. Köy. lülerin otomatik tüfeklerle 1a/'a/IIl3k oldürüldügü bildirildi. YetJr.ililer,~kryallln geçij yapabi. I«egi gllZtrgâhlann çembm ahndr. &tOI,çevredeki köy vc mezralara gi. ril VI: Ç1k1llarm slkl konlrol aluna ahllarak operasyolliano sitrditgitnü bildirdi. 'Irnak Dereler'de çatl,ma Hüsametlin • "Sürgün hükumeti" haml@ içinde 18 . 0 1 . 88 PIK' dan sivasl atak • KARANFIL iiRT, (ferciimao)- sürt'in Sunak Silçesi DereIer bölgesiod~ güvenlilt kUV\tt1eriyle bir grup terörisl ara. tiW! Güvenlik kuwetleriysmda silâbb çaujma çlkU.' Çal1~ma- t.lili' le çall~maya giren da bir köylü kadJm öldü. e~klya kaçarken bir Ahnan hilgiye göre, dün saal köylü kadlnl öldürdü 20.30 sualannda bölgede operasyon teren PKK böige sorumlusu Millk' yapan güvenlik kuvvetleri, Sirnak'kod isimli Salib BaUk'ie grubu 01m DereIer bölgesinde bit grup lerödugu belirlendi. risl ile kaqtlljIJ. Teriir.stIerin güvenGüvenllk kuvvetleriyle iki saallik lik kuvvetlerinin te,;li,n 01 çagnsma bir çall~maya giren ¥C daba sonra ate~ ile wjlhk vem.esi sonueu SI' sis ve kar yail~lDdan yararlanarak lill ça~ma çlku. Ça~ma suasmda kaçan terörisl grubunun BeylüjjC' 47 ya~mdaki Kudret ike adh koylu bap yönüne dogru kaçlJklan lesbil kadml e...inin ÖQÜßd: olururken vuedilerek, teröristlerin takibine balrularak öldü. IJzun süren çal1jma. landl&1 bildirildi. Takip ve operasdan soora sis ~~ kar ya&Jjmdan yayonlara Sirnak 119. Seyyar Jandarrarlanan teröristkr çaujmaYI kese. ma AlaYl'na bagh birliklerin yamrek olay yerinden kaçtl. Olav üzeri. ma, Dedeören VI: Dereier bölgesinne opcrasyonlar geni~ alana kaydlde bulunan lomando birlikleri de f1lmak sureliyle dcvam ediyor. Sa. kallhyor. bah da Siirt il merkezinden operas. Operas yon un yaplldl&t bölgedc 2 yon bolgesine helikopter ile iki vumelre kar oldugu. bu arada terörislrueu lim gruhu g~oderildi. lerin SlDm geçmeden yaka1anmala. Öte yandan Sneak Dereier böl. nna çahjl1d1&J, ça~manlD dün ~Irnak'ta buJunan lçijleri Bakam Musgesinde güvenllk kuvvetleriyle çaujIal. Kalemli'nin Dereier koyünde maya giren ter5ristlerin 7 kiji oldukokul açlh~lDdan birkaç saat soora Ian ve bu terorisl grubunun böige. de ozun bir sü'eden beri raaliyel g01- Illcydana geldigi belirtildi. • Mart aYInClavapllacak PKK merkez komitesi toplantlslnda bir ulusal konsey Olu$turulacagl, bu kOnseyln sùrgùn hLikümetl çall$malartnl ta. mamlaVlp kurulu5u IIkbaharda lIan edeCegi ögrenlldi "sürgün hükümetl" kurulu$Undan sonra, PKK bu hükümetln "eylem kolu" olarak çah$acak . riilKK'run "s1yasl .lai." hamlanwg. ve Mart aymda toplanaeak Merkez Komiksi'nin sürgüo hükümetinin kurulu. ~unu dünyaya aç1klayacag. ögrenil. di. Edinilen bilgiye göre, PKK'mn Mart a)1 içerisinde Suriye'de ya da Bekaa Vadisi' nde düzcnleyeeegi Merkez Komitesi toplanl1smda bir "ulunl kollJty" olujlurulacak. Bu konsey, "siirgiiade blr Kürt bäkü. mell kurulDlu" ça!ijmalanm kisa zamanda tamamlayacak. Daha sonra "süflÜadeki bikülllet"in kuru. IUju .. diiay.) .... açlklanacak. PKK Merkez Komitesi üyelerinin çCjitli uluslararasl örgütler ve Avrupa'daki bw parlamenterlerle lemaslarda bulunduklan, destek arayt~lanna girdikleri de ulljln ha. berler arasmda Ver abyor. PKK lideri Abdull.b Oc.I.n (Apo), örgütün korsan radyosunda yajlu8!. baZi konulmalarda vc parti orgam gazeleierde )er alan yazllannda, "süflÜo bükümeli" girijimlerinden ÙSlUkapali jekilde bahset. milli, ~ .. , '.1,1, 19.01.88 Okul yolunda kurt korkusu IDI O(ju Anadolu'd. k(JylOyurt/,,'ar, kar. k/lin Iylc. bastlrdlQllu gOn/erd. kurt korkusu lçlnd. Y'IIYOr. lar. Bitlis il merk.zin. b.Q/1 v. k.nt. 18 ki/om.tfl uzak/lktakl Y"nlzç.ml" k(JyOntJnçocukl'fI, okull.rln' .1. lahll koruyucularla gldlp gellyorlar. Kurt stJrtJ/er/nlnçok Sik k(Jy,'nmasl v. '~/II'fI glrlp koyunlarl parç,'.mui Ozerl. n., .1I,'er, tJçkllom.tfl mas.,.d.klllkokul., çocuklarlnln c.n gtJv.nllQinl S8~/.m.k .m,clyl •• v ttJl.~1 t,,/y.n ko. ruyucularl. g(Jnderm.y. b",.dl'ar. (Folo~fI': C.,., SAYDAM/S/rLls, MIL. HA) Tercüman 'l'ercünian. O/urn/u bir 18.01.88 ge/i$rne Fransa, PKK ve ASALA'ya ho~görülü NKARA/PARtS- Franslz hükümetinin, ülkede Tür~iyc alcy. bill örgütlcrc yasak getireeegi belirtildi. Tür~.Franslz heyetleri arasmda, I(röre kar!1 i!birligi görü!mcle. ri dcvam eder~en, I(rörisl cylemlere kaulan gruplar hakkIDda i~i illu güvcn!ik güçlerinin birbirlerine dlllllManbk yapmaslmn da ka. rarlqtmldJiI betirtildi, EdiniieD bilgiye göre, haf~ balmda Ankal1l'da lekni~ hcyeller seviycsinde yapllan "Ieriirizlle kU1l Tiilk •• 'lIIUIZ ÏfblrUp" görÜlmelerinde, özeUiklc Franll'da Türkiyc aI:yhine faaliyct gosl(. ren örgütlerin durumu cie abndl. Yetkililer, f'lIDIlZ yctki1ilerin, politik giiçmenlcrin olulturllugu örgütleri vc TIP'yi bu kapsamm dl' 'Inda IUl!ugunu belintiler. A hine faaliyel gösteren PIU( V. AULA'YA HOfGORO YOI( Vasa dtll TKP vc dijer bill gruplann lemrill eylem1erde bulun. madtklanm belinen FlIDIlZ Yftkilüer bu gruplann Fransa'clalci fa. atiyetlerine dmm edcbüeccklerini büdirirken, milletlerarul lemr örgütlcrinin yaDlSlra, PKK vc ASALA'DID da WtlflldlÏl öirenildi. Bu arada, Fransa'D1D, ASALA vc PU'DIO eylem1erine aruk hOf' goni üe bakmadJil öjluildi, Öle yandan •• öriipDderde lemrizme karF itbirliji anIa)'lfl uya. l1IICI, FlIDIlZ polisiDin lemr örgûtlcriDc )'ÏlDdik olualt dÜZCllledi. IibukmIarda cie JCÇiriIen örgüllel beIae YCbiJaileri, zIlIW1 ~r' lIIedaa Tiilk CllllliyaiDe ulatl1lll:ljJ, Tiirkiyc'nin de bu örgüt1er koalllUllda FlIDIlZ potisme diQll,...nhk .orm yapacaiJ büdiril. di, (VIA) 19.01.88 Ussarides'ten hainee itiraf: "KIbrlsll Rumlar bi)J.ücülerin müttefikidir' , De~ Rum yönetimi meclis ba~kanl Lissa rides ANK Ajansl'na Selânik'te verdigi demeçte, bölücü eylemleri desteklediklerini söyledi Ahillet YA"'LOew Ibm Rum YÖDetimi Mectis Batbm Yaos LiIIarida, böIücü qkJyum ajua ANJ('a (Kürt haber ajanSl-ANK) mdiii cIcmtç. I( Kürtler'in mücaddaini deslek. lediklerini vc on1arIa ittifak balin. de olduklanm IÖyledi. Rum pzetderindcn EpiUri'nin haberine göre Lissarides'in Scla. nik 'te vcrdigi bu dcmcç "lirdilIan Press" gazctcsinde gen~ Jekilde j'eraldt. "Künllslu Prea" gazelesinin birinci vc bqinci sayfalanm tamanICn LiIarides'in demeeine aYlldli! bildirildi. Epikeri'nin haberine gOrt Lilsandes demccinde genel olarak Rumlar'lD, Ermeniler'in vc Kürtler'in durumuna ttmas ederck bu konuda tU lorü,leri belirtti: "Er_al vc Kirt llnelelerine Ilk lemu edealenlea bIri oId.p. III IllllJOnI., Elk18 blrt. oIa. l'Ik ..... lUdddan 1çIa, TtlrId"r'. nin nit.lUauD '" 18'_ liIiIIII olarak TürldYf'Yf kar1I kordl.U K liai •• üttenkltlr." Lissarides daba IOnri "Kürt haber ajaml-ANK"m muhabiri. niD IOrularml IÖYle mapladl: SORU: TiirkiYC'Dm demokra. sij'e geçtijine iIijkin iddiaIan bU. klOdaki loriiJleriniz aecIir? CEVAP: "GillIIÇlIr. Ber BlaJuyla JilillÇlir lIdece Tirkbe lIrIfIHu Wr .... lUI oIarU ... ..,.. llltler lÇlUCIu delli, lIIaIt TiItI .... k1lÇ1Uàa dl w,Ie6, (:lUi lia ............... Il. IÏ __ rejIIIIIlPHe Mftbt eddJIeœj .ua,. ~ -IUMur,l)'1 aiJed ....... lIIr tUlia TïrkiJe'••••• !IrIIW. Yfaldcn k.,......u .......... al '''II'JOn.:' SORU: Kürdistan iJc Tür. kiyc'nin itgali alunda bulunan Klbnùn halklan arwndUi da. yanllma hakkIDclalci .onitleriniz nedir? CEVAP: "Biz, lin u. ~ "rIndrmnllz amk' ain clop. lIIr lwWt a lIekledir, lirtler'iD lIiCldelal, IDU.akllY!Z, ÇiDlti Tirkbe'. Kib".',. müc.delalala mitten. .iD Kill .i...... '" 21'ul kin!a .icadelnldir. Kürtler'in lanlllayJ reddet_ " be...,. Türk yönelimlnf kll'1l mUClIde. 'Dag Türkleri' .i.kin le.i TürklYf'yl ZI)lnatmaktadll. detlldir. Bu aedoledlr k11iz de, nUla'llI)11 Tür~ i'lilini l',a. Kürt!er'in lliic8de1eM1 büyik bIr mlktl olan Iilbm'Iß müeldele. ie'li vc IellplÜ De k..... )'Of1Il." de_ 33 " ,."1'....-':';' .._' ..... _ Lc.I.~~ 21.01.88 Meclis zabillarindan avnen "hezevan" NKARA, (ferrümao)- TBMM Genel Kurudûn sert tartJlmaJara sebep alan "Kürtçülük" ta~masl slIasmda ANAP'a menIUP milletvekilleri slk slk ma kapaklanna vurup "yub" çekerek SHP'li Mehmet Ali Ereo'i proleSIO etliler. Ban SHP'lilerin ise Ereo'i aJkllladlklan görüldû, A lu'nda "KÜRT SORUNU" HEZEYANI Bu lartJlmalar Medis zablùanna löyle geçti: M.ALi EREN (istaobul-SHP): ... bugûn kamuoyunu sûrekli melgul eden toplumsal yaraJanm1Zdan biri de Kûrt sorunudur .... Kûrt sorunu bûtûn yönleri ile eie aJmarak gerçekçi çözûm yollan bulunmaJl ve kanu tartJlllmahdlr. (ANAP malanodao gürüllüler) HALiM ARAS (Kocaeli-ANAP): YaJan söylüyorsunuz, yalan .. , M.ALi EREN (Devamla): Dogu mahrumiyet bölgesi olarak blrakùnul, bunlann kendi dillerini konulmalan yasaklanmllur ... (ANAP slralanndau sITa kapaklanna vurmalar. gürül!üler) M.ALi EREN (Devamla): ... OOlgede asimilasyon, vargûeû ile devam ettirilerek isimler degi~tirilmekte, vatand~lar çocuklanna özgûrce isim verememektedirler .. (ANAP SIraIanndan gürüllüJer) ILHAN ASKIN (Buna ANAP): Ne konUluyorsun, bilniiyorsun. SEREF BOZKURT (Ankara ANAP): Atatürk milliyetçiligi çerçevesinde Tûrk milleti içinde herhangi bir aynm yapùam31. Tûrkiye'de, Tûrk miIleti vardlr. TALAT SARGIN (fokal ANAP): Anayasa'YI unutma, Anayasa'yl. .. M.ALi EREN (Devamla): Daga'da dÜlenlenen operasyonlarda özel talimaùar uygulanmakta ve yakaJanan sarnklann olay yerinde infan yapùmaktad.Jr (ANAP SIraIanodan gürültüler). Dinle dinle, önce dinlemesini ö8renin. Dinle 31Ùataca&un. BASKAN HÜOM ORAL: Bir dakika saym hatip, bir dakika efendim. M.ALi EREN, (Devamla): Eger yüregin.iz varsa, söylediklerimiz Y3lÙ~ gelir buradan tarlll1rsmlZ, (SHP srralanndao a1k1$1ar, ANAP Slralanodan gürüllüler) SEREF BOZKURT (ANAP): UlusaJ bûtûnlûgûmüzû boweu laflar sarfediyorsun. YUNANISTAN,B-U-LG-A-R--='-ST-A-N- M.ALi EREN (Devamla): Yunanistan'daki Tûrk derneklerinin Tûrk sözcügüoûn kaJdlrùmasl olaYI ve Yunanistan'daki Tûrkler'e yapJlan baskldan söz ederek Yunan hûkûmetinin bu tutumu kmandJ, gerekse de Bulgaristan'da TûrkJer'e ... CAHiT ARAL (El8Z1g ANAP): Saf kan Tûrk onlaL SEREr BOZKURT (Ankara ANAP): Yunanistan'da ve Bulgaristan'da uluslararasl anl~malarla varhgi kabul edilen bir Tûrk etnik unsuru l'ardIL .. (SHP malanndan 'olor )'erine' seskri, gürüllüler,) ÜLKÜ SÖVLEMEZQ(;LU: (Kahramaom~, ANAP): Bölüeü ... M ,ALi EREN (De.amla): Biz demokrauz, Yunaniltan'da nlsun Bulgaristan'da olsun, hangi mil. liyellen olursa olsun, insanlanmlza baskl yaplhyorsa, bu basKmm karllsmda olaeaÏ!z ... BASKAN HÜOAi ORAL: Saym Eren toparlaYlßlz efendim, AZINLI~ M'LLlvETÇILERI M.ALi EREN (Ile.amla): Ü1kemizde eger 311ß- 34 lU: rnilliyetçilere baskl yapùlYorsa, onlano isirnleri degijtiriJiyorsa (ANAP stnJanndan gürüllüler) siz de gelin buradan onu kmaym ... iLHAN ASKIN (Buna ANAP): Saym B~kan lûûen, hatip 31mhk millet dedi ... Tûrkiye'de hangi azmhk millet vardu, açlklasm bunu, (ANAP Slnlanodao gürühûler) Cevap .ersin hatip buna ... Mecbursun cevap verrneye ... M.ALi EREN (Devamla): Ba~rrna}'ln. BiliyorsunUl Bulgaristan'dan ûlkemize gëç etmil, kaçnu~ OOlünmûl aileler var. iLHAN A~KIN (Bona ANAP): Hangi 31mhk millet var, onu aÇlkla ... BASKAN: Mûddetiniz dolmUliUr. Size son sözleriniz, eûmlelerilÙz için rnûsaade ediyoruni, lûtfen tamamJaym. iLIIAN ASKIN: Tûrkiye'de hangi 31mhk millet var onu löyle ... M.ALi EREN: Sizlere de soruyorum. Onlann ailelerine pasaport verecek misiniz? Yurt dllma gönderecek misiniz oolan? ÏLHAN ASKIN: Cevap ver, cevap. Hangi 31mhk millet var Tûrkiye'de ... OLTAN SUNGURLU (Adalel BakBDI): Saym b~kan, Anayasa dill laflar oluyor ... Tûrkiye'de azmhk kim, onu söylesin. OOl'le konulrnasma mûsaade etmeyin, YALÇIN KQÇAK (Sakarya ANAP): Meclis'le 31mllklar nu var? M.ALi EREN: Tûrkiye için demokrasi, ûlkede geçerli bir demokrasi olmak zorundadn. Saygllar sunuyorum. (ANAP SIralanndao prültûler, "l'uh" sesi) Kürsû burada buyurun gelin tartJlaJlrn. B~KAN: (Bozkurt'on !Öl istemesi ûzerine) Buyurun efendim ... ~EREF BOZKURT: Vazifeni yap, v31ifeni. MUSTAFA KALEMLi: (içilleri Bakaoll: Sal'ID b~kan, hatipe eevap verecegim. BA~KAN: Saym KaJemli, söz isterniltir. Halibe yerinizden slk slk mûdahaJe ettiginiz takdirde konUlmarun insieanu bozulmakta böylelikle konUlma uzamakta ... Arka~lar kendi klSlmlanyla i1g1li söz istemektedir. BOZKURT: Senin mûdahaJe etmen gerekir, etmiyorsun .. NECAT ELDEM Ustaobul ANAP): Hatip öyle konUllUgunda zauaIinizin mûdahaJe etmesi lazun", B~KAN: (içi$leri BakaDJ'na dönerek) Buyurun efendim, ISTIKLAL MAql ,UR MI7 MUSTAFA KALEMLi (i~ri BakBDI): Anayasa 'om ûçûncü rnaddesilÙ bir kere daha okumak istiyorurn. "Türkiye devleti ûlkesi ve milleti ile 00lûnmez bir bûtûndûr" (A/I'AP slralanndan bravo snleri a1klllar) ÖNOER KIRLI (Balikesir SliP): Demogoji yapma, demogoji ... KALEMLi: 'Millî maFlI istiklâl Marll'Wr. B~kenti Ankar!'du.' TURBAN HiRFANoGW (Hall)' SHP):~iir mi okuyorsun? "OALKAVUKSUNUZ" CÜNEYf CANVER (Adaoa SliP): Lehte KOnUlacaÏ!m balkan, sö? istiyorulD. - BASKAN: Buyurun efendim, CANVER: ..',evet efendirnei, sepel efcndimei: dirler, Dogu'l'a özgûdûrler. .. SaYID Bozkun siz bir daJkavuksunUz. Soytanhk silin için bir rütbedir .. , (ANAP !llra1anodao prültüler, !lira kapaklanol vurrnalar) Tercü.ntan 19.01.88 i.issDfides'ten hainee itiraf:' "KIbrlSll Rumlar bölücülerin müttefikidir' , Demeç Rum yönetimi meclis ba~kanl Lissarides ANK Ajansl'na Selânik'te verdigi demeçte, bölücü eylemleri desteklediklerini söyledi A.nn.t YABULœW liaio mittefiklciïr:' Ibm Rum Yönetimi Meclis ÜSSarides daha sonra "Kûrt ~ 'Qsos Lissaridc:s, bö- haber ajansl-ANK"m muhabiriIücü ~ ajaDSIANK'a (Kürt nin sorulanm ~Ie cevapladl: haber ajanSI-ANK) verdigi demeçSORU: Tûrl:iye'nin demokrate KÜfÙer'in mûcadelesini desteksiye geçtigine ~kin iddiaJan haklediklerini w: onlarIa ittilaI:: haIin- kmdaki gö~leriniz nedir? de olduklanm 5Öyledi. CEVAP: "GiiJiaçtir. Ber auRum gazetderinden EpiUri'nin Iaouy\a &iliinçtür. Ba sadece haberine göre ÜSSarides'in ScIa- Tim)! tanbadaD eWk bir h1nik'te verdigi bu dem'eç "KijnIis- rim oIank lIDmauyan Kirtler laD Press" gazetesinde g~ lf- 8ÇIDdu cIeiiI, bizzat Tirk balkilde yeraldl. "Kûn!istau PmI" kJ açumelu da böyIedir. Çiakü gazetesilÙn birinei w: belinci say- bu Iœadi kmdàlDe demoIuui Iii. faJaruu tamamen l..isWIdeS'in de- Iii verea rejimin Içiode bmke! meeine ayudlÏ1 bildirildi. edelJiIeœii Auyasa ~ m. Epikeri'nin haberine göre Lis- lumdur. lyi aiyftli Iaerboli bir sarides demecinde genel olarak phSla Tirki}e'de delllObuiola Rurnlar'm, ErrnelÙler'in ve Kûrt- yenideo Dnaldupna iaauatailler'in durumuna temas ederek bu DJ saolllJ)'Ofllm," konuda lU gö~leri belirtti: SORU: Kûrdistan i1e Tür"Ermeni ve Kûrt meseleleriae kiye'nin ijgaJi aJUnda bulunan ilk !emBS edenlenlen biri oldninmu stDIyorum. Elkin birim oIa- K1bm'm haJkIan arasmdaki daiak taDmnwWaniçin, TiIIli)'t'- yan1lma hakkmdaki gö~leriniz niD oüfusuoun ~ 2O'sinia siâhb nedir? CEVAP: "Biz, Kürt barekeliolarak Tür!dye')! karp ko,dap gerçeginl deierleacirmemlz &ad- nin dog,. bir bareket oIdagana ioaomakllJlZ. Çüokü Tûmye'mekledir. Kürt!er'in mic:tdelai, IUhm'm micadelesinia mütteli- Dio Kürt lü(DSUoan % 2O'sioi laDJmlYI reddetmesl ve bonlira kinio mücadelesidir. Kürtler'in Türk yönelimioe kaFjI mücade- 'Dag Tûrl:leri' demesi mimkün degildir, Ba aedeoledir ki siz de, lesi Tür!dye)i zaYlnatmakladlr. Kürtler'in mücadeJeggj büyük bir J)nlsYlSlyla Türk i~galioi ~smakIs olao Klbns'ID mürade\e- sevgi ve sempsli iIe karphyoruz." K HürriR..et 2,1 • 01 .88 • Gündem dl\ll konu\lmaslnda, "Türkiye'nin Slklnt,lanmn ba\linda Kürt sorunu var, Bunlar ana dillerini konu\lamlyor, çocuklanna istedikleri ismi veremiyor, pasaport alamlyor, Bu bir ulusal sorundur" dil'en SHP'li Mehmet Ali Eren ANAP'i1larca yuhalamrken, baZI SHP'Iiier de alk'\llamadl. A NKARA, (Hürriyct)Türkiyc Buyük Millet Medisi'nde "Kürtçülük kavgas'" çlkll, SHP istanbul Milletvekili Mehmct Ali ,Eren, UKürtler" için. a2J.n_ hk milliyct" deyimini kulls,,dl ve HBunlar anadillerini kon~amlyorlar. Çocuklanna istedikleri isimleri veremiyorlar. Kardc\>leri, yurt lÙ\>Ina çtkmak wrundaydl, orada vatan~hktan at.]chlar, Buradakilcre Ise pasaport bile verilmiyor. Ba\>bakan, Bulgaristan ve Yunanistan'daki Türkler konusunda bagtrlrken, Kürt SOrununa neden deginmiyor" dedi. U ILK TARTlSMA SHP Istanbul Milletvekili Mehmet Ali Eren, gündem j,\>, yaptlgl konur;mada, Türkil'e'de ciddi slkmtllarm bulun- jugunu, bu slkmtilann b3\>mda yer aJdJglm" söyledi. Eren, bunun "ulusal sorun" oldugunu da ïne sürerek, uUlusal SOrun. lar ÖCÜ degildir. Bunlar, he': kesimde tart~lmahdlr, Bu tartlljmaya Parlamento da katJlmahlÙr" dedi. Eren \>Oyle devam etti: "Parlamento, bu tabuyu y,kmak wrundadlr, Kürt sorununu bütün yÖnleriyle ,eie alarak, gerçekçi çözüm önerileri Üreterek, SONOU detaylarlyla tartJ\>mahd,r. Aksi takdirde, Türkiye'de demokrasi vesayet a1tJnda ~utuhnaktan kurtularnaya!:aktIr . Kürt]er'in variJgJ sürekli yadSlnnu~tlr, Bu insanlannnm hep kw;ku}'!a bak~, Carkh siyasal ve ekonomik uygulamalara tabi tutulmuslardtr." Lse UKürt sorununun .. DEVAM SlRA KAPAKLARI Bu konu,ma 81rulnda ANAP'blai' 81ra kapaklanm vurarak prol.e8toya baqladllar. Onura! :,lem Bœkurt ayaga kalkarak, "Aytp, aYlp; böyle konu,amaZSIDlz burada, 1ürkiye'deki Kürtler azmhk detiJdir" di begIrd.. Olkü Söy1emezot{: ise "Türkiye Cumburiyeti var. aZlnhk yak" diye batlTlp SHP 81ralarUlA döndü "" "Bu yaptJtuuz aYlptlr. Bu mUletvekilini -wrun" dedi, Mehmet AU Eren bu tepkilere ka .... "Suun dinleyin, burada bunlarl a6yleyeoetiz" diyerek töyle konu~lU: "Ba,bakan ve iktidar, ~ariatan'daki Aysel'i ge_ken, oradaki Türkler'e baalu yaPJkLtuu aäylerken, iaimleri deti,tirildlti için ka.... kampcnya açarken, "unaniatan'daki derneklerin bqmdaki Türk keUriIeai ka1chnlcl1 diye I>1titleri Bakam bat1nrken, Dojtu'da Kürtlere y~'p.lanlara niye 8usuyor? Ulkemizde de a,zmhk milliyedere baskl ya. p1hyor," AI'AP slralarlndan "Yuhh" scslNi yükselirken. SHP ,Iralanndan bazI millel. vekdlermin hl, alkl,lamadlgl v,oruldu ~IIP'h Kâmil AteI'>' gullan. R.za Yllmaz. Etref Erdem. Kemal Anadol. Mehmet Kahraman. Arif Sag; hem Eren'i alkl~laddar. hem de ANAP'hiara "Ay.p ay.p, yaptlklarlnlzdan utanm" diye baglTdllar. Daha soma. 1ç1~leri Bakam Mustafa Kalemli kursoye geldi ve SHP'li B.an \'ekili Hüdai Oral'm, Eren'in kon~masma imkân vennesini klnad.. Kalemli, "Atatürk'üo kurdutu TBMM çatJSmdan ~ k01111f1JUlDlD yapilinasJ bepimizi yaralach ve derinden üzdü" dedi. KalemÜ. millel\'Ckilinin "kendi dillerini kon~yan bir gruptan" sOz ettigini belirterek fUnlan sOyledi. uAna}"IlS8mlZln üçüncü JD!lddesi 8Ç1k: Devletin res1D1 diü Türkçe'dir. Aynea bu kürsiiden ant içtik. 0 yeminde aäylediklerimiz de unUtUbnaSID. Atatürk ilke ve inlu!aplÀnna ba,th kala. catJz." AI'AP Ankara Millelvekih Onu rai Seref Bœkurt soz ßlarak. "TBMM kuruldu. tundan bu yana, bu denli talihsiz bir kon~ma, bu )'üœ kürsüden yaplbnach, Bqkan, Anayasa suçu Ïl$le. yen bu rnilletvekilinin cWmüne de Ïl$tirak etmÏl$tir," dedi. Bœkurt, "Türk milleti bölünrnez bir bütündùr, Türki~ ...'de aZlnhk yoktur, Kürt unsuru )'Oktur, Türk ulusu vardlr" dedi \'e ANAP' hlarln alk.$1an araSlnda kurstiden indl. Daha soma konu~n SHP'. Ii Cüoeyt Canver ise kur. süden ~nlan soyledi: "Batl'da soytarlhk mücS&e8esi varchr, Soyta. nlar krallan bile ele,tirirler ve Itüldürürler, ~'da i"" dalkavuk!ar vardlr, EVe! efendimei, aepet efendirnci, SayID Bozkurt, siz bir dalkavuksunuz, Soytanbk sizim için rütbedir," YUHLAMAL ....R Gend Kurul Salonu hir anda kan~ll. SHP'hler Can ver'i alk.,larken. A!liAP'hlar kursuye dojtru yuruduler. nIT k,sml da 81ra kapaklarln' \'u rup "Yuh" çekuler Proleslolar nIT sure daha de,'am etu SHP1i Arl:' Sait ile ANAP'h Ismail Olldül'un ka~lhkh bagIrdlklan goruldu Sat, "Çlk ulan ~n" derken. OlldüJ. "Serefsiz sen. sin. sen" diye ka'1'hk verdi Bu Slrada ANAP Grup BB.!;' kan \'ekili Haydar Ozaip. Og. dül'tin agzml eliyle kapallp !RIsturdu. Daha soma ~un. deme ~eçildi. . lI'Ö"'-o NE &Ç1kl&J!L8yapmuru l8tedilini soyledi, liMiaü, bir ,azete. cinin, "Turgut AtalaY'1 bu yi)ndeki bir konUflDU1J1dan ~ partic\en ihraç ettiniz, fUDdi Eren içIn ayDJ feYi yapacak m181IUz?" sorusuna ~yle cevap verdi: "tkisi farkb teYler, Eren g?~ünü Y8Dh' bir üsIupla dile getinIi, Söy\ediklerinde parti ilkelerine ten dÜ¥!n bir yok. Yanhf tuùa"lan laUlihs.~ ,bir kon~ma oldu, adesuun yanb~ oldugunu ben de fark ettim. kendisin. den a~klama yapmaSlIU istedim, ' ce\.abtnJ \ erdl oer DIYOR? SHP Genel Ba¥.anl Erdal Inönü. ISlanbul ~lillet \'ekili Mehmet Ali Eren'in lartl~' malara neden olan konUf."";S1 için, ''Gö~lerini iyi üade edemedi. Söylediklerinde parti ilkelerivle ters dÜ¥!n bir ",y yokT. dedi lnönü, Eren'in konU¥1lasmda "aZln.' hk" kelimesinin yanh~ anla~li. dlgml, lartl~amn da bundan çlktlgml savundu ,'e Eren';. makanuna çaglrlp bu konuda 21.01.88 tograf1anm çekmeye b.ljia,hm. Mililanlardan bazlian yuzlerini ka polIr ken, bir klSllll açlk ytizle resim çeklinnekten ra. halslz!Jk duymuvordu. T UNCELI, (hha) - Hürriyet muhabiri, KandITa' dak, 19ï'nCl P'yade AlaYI cephanehgmi basan, ikl otomobili gasp eden ve ISlanbu!'da bir pohs memurunu ~hil eden yasadI>, TKP/ML TIKKO orgütunun mJlit.anlarlyla. zorlu ve alumle burun buruna geçen bir valculuk Lan soma, 2500 melre ~'uksekligmdeki Munzur Dati' mn karh eleklerinde goril¥neyi ba~ardl. KandIra basklmm kendilermm planladlglm, bu. nun çah~alarma aylar once. slIlilell ba~lad,klanm soyleycn millt.anlar, aS1) mucadele alan larmm "k,rsaI kesim" aldu. gunu belirllrken. uAma ey. lemlerimizi; ordumuzun güeünü art1J'JIUÙ< için, kenderde de sürdüreœgiz" dediler. T1KKO miliLanlan, yaplIklan aç,klamada. PKK'yi "ka~1 devrimci" diye nite. leYlp bu orgulun kadm ve <;0("Oklara yonehk kanh eylemlerml lasvip elmediklenm soylediler NASIL GÖRO~K? Kandlra haskmmm ve hemen ardmdan hir polis memurunun ~h'l roihnesiyle sonuç. lanan ISlanbul'daki kanh çall~' madan SOllra, bu e)'l~mj planlayan mililanlar. ul.~bihnek It;in, onet.' Olyarbaklf buromuza lalimal verdik Topladl' ~.mlz ,slIhbaral. yasadl~1 TKP/~lL TtKKO argutu mi. lilanlannlll. Tuneeli'de, Munzur Dag,'mn ~llmaSl guç sarp vamaçlanndu gizlend,klerini ~osœnyordu. Gorevli arkad~arllJlIz, DiyarbakIr yoresini kan~ ka .. ~ tararken. gONitukleri her ki~ye. "miütanlarla gö~me" ISleklerini ilelliler. Gtinler geçivar. aneak bu isLejie, herhangi bir cevap gehniyordu. Tam umutlar kesihrken. DiyarbaklT buromuzun telefonu çaldl. Telefandakl meçhul ses, "Bizi anyonn~sunuz" di. yardu ... Hemen ardmdan, goru~e islegimizin nedenini sor. du. BIZ. gazet.ecilik gorevimizi yapmak iSliyarduk. Bunu soy. leYIllC'e. bu defa "Kim gelecek?" dlye sordu KendIsine. bolgeYI ,yi lamyan arkada- "EYLEM MUNZUR'DA TEHLIKELI "Fotograf i:jl bitLikten son. ta. ilk sorumu yonellLim. So. rum, kamuoyunda gtincelligini koruyan Izmit - Kand.ra baskllU ile ilgiliydi. Bu eylemi kendilerinin iki ayda planla. d.klanm soyleyen mililanlar. baskmla ilgili ~ bilgiyi verdi. RANDEVU UNCELI'de. Tepeba'l I Turistik Otel'deki bekle. Y'~lm. iki gun surdti. Her an. yeni bir telefon. yeni bir mesaj bekliyordum. Aneak, kimse bir baglanl' kurmaYlllea; bu defa. geçmi~te bu mililanlarm yogun olarak garuldtigti Ovaelk'a geçtim. Burada, TurisLik Ote!' de bekleyi~im ise bir surdu, Geli,im agremhni~Li. Yine telefonla arayan meçhul kili. kimliglmi sorduktan sonra. UTun_ celi-Ovaclk karayolunun 2O'nci kilometresine gel ... Arna yabuz .. , Gözümüz de üzerinde" diyerek. telefonu kapattl. "Evet, yalmz gilmem gerek'yordu. Bu. tehlikeli bir ran. devuydu. Ama ustlendigim go' revi sonuçlandlnnak, farz 01mu~tu. ... WRLU YÜRÜYÜ~ ''TunceU-ûvaak karayolunun 20'nei kilometresinde araçtan indim. Munzur'u~ eteklerine dotru yuniyÜfe bat. lad1m. 0 I88lZ beyazhkts, de. rinligi bir melreyi bulan kar. lara bala çlka yururken. sert ruzgâr. klTbaç gibi 'yuzumde ~klJyor. doganlll koynund.ki yalmzhk, heyecamml arlmyor. du .. "Militanlarla nerede. nasll ga~klim? Bunu bihneden. fotograf çeke çeke. yurumeyi surduruyordum. Ama illraf elmeliy,m ki. aç ka1nll~ \'ah~i bir hayvanm saldmSl. ya da bIr k~e donup kahna ihLimah, beni fena halde urkulti. yordu ... "Iki saallik yuruyu~len soma, lam umudumu kaybel' meye b""ladlg,m Slrada. otelerde kararldar gordum. Ünee. "Köylü olmahlar" dlye clu. PLAN!, YAP!LDI" 1er: "Birlakte, Hrkada~laflnin bulundugunu SOy iL,likleri te. peye dogru ilerhyorduk. Tc. pey i """r a:;maz, M ki~ilik, si. lahh. Lanl t.eçhizalh bir miliLan ~rubuyla, yuz yu:", geldim. Ilk dikkalimi ,ek,'n, klyaf"llt'ri oldu. Dd h~mda olmol"rma r.gmen, temizee glymmiljierdi. Ellerinde. G 3 ve Kalllljllikof lipi silahlar vardl. Dondurul'u soguga ka~1 iyi korunlll'ak ~kilde orturunu~lerdi. Soma. bio rinin kadln aldugunu fark ellimo "Kendislm "grubun lideri" olarak Lanllan 30 35 ya"ndaki miliLan bana, "Hot geldin kirve .. , (Dojiuda 'kar. def anlammda kullanlhyor). Dururnun nllSll?" diye sordu. "Onlara. gel~ nedeniml anlaltlm. ''TERORtsr MILITAN YOK, VAR" "TIKKO mililanlan, gor~enin bqmda, hemen ~rtlanm bildirdiler. Kendileri için "terorÎ.8tt bain" deyimlerinin kullamlma8lm istemiyorlardl. Grup lideri, bu i.teklerini. ~y\e dile gelirdi: "Biz terorist delliliz ... Hain de detiliz. Halk saVlllp veren TtKKO gerillalart)'1z, Sen, sorulanlU bir saate SItehr, Bizim, gitmemiz gerek, tstersen, önœ fototraf çek; soora kon~m, Hava karanrsa, "in güçle~ir," "Makineme sanidun ve fa. "Plan için e1irnizde gerekli bilgi ve rnalzeme vanh. Eylem plarolU, bu datlarda baZJrlachk. Bu tamanilanmea. gerillalannuz harekete geçerek eylemi ba,ar.yla gerçekle~irdiler, Bu eylem lIODl'1lSI, yotk.?.r.~.:unlar yÜzÜnden, ar zia heDüz irtibat satlayamachk, Arna, en klsa sürede bag. !ant. kurabi\eeetimizi umut ediyoruz, Eylemle cid .. ~-dilen silah ve malzemeleri. dagdaki gerillalara u~t.ra. cag.z." "NlçlN KANDI RA?" "Eylemin planlaylCtlan" olduklanm scivleven mililanl.r. "Niçin Kandira? Ilk eylemi. nizi neden burada yapt •. IUZ?tt somma, tam ve açlk ceyap vcnnedil('T. ISTsfIrn i.Jzerine de. "Devlet güçlerine koz vermek istemiyOn.Jz" diyt' kl'Slirip allliar "Kanchra \'e ISlanhul'dakl eyll'ml .. rin "OOlj8r1 ile sonuçIancbtlrn" SJk sik vurJr{ulu\'an militanlar. uzun hlr Hracian soma ~hir eyl,.n\lerilll ilk kez ge" ...kl~lird,k Il'rllli. kendill'ri için bunuil bir "Slnav" nitchginde oldugunu soyledder. Esas mueadele alanlannlll "kU'li81 alan" oldugunu bildi. ren TIKKO'eular. "KITsal alanlarl gözarch etm~-den. ~hirlerde de eylern koyacaklarJlU" Lehrlt.I,'r. TIKKO'yu gu,lendirmek için eylemlerini surdureceklerini soyleycn mililanlar. "Bizim için. ",hirlere girmek ror degi!. Ist.ed~imiz an, ijArtlarJ 01. gwùa,t.rarak. kentlere giri. yoruz, Iyi bir istihbarat aglllllz var. Habcrle,mcde güçlùk çekmiyoruz" di\'<' ko. Ilu!?tular . "Tunceli'nln l'lrafll1dakl dag SIblil':-.mI olu:;;turan 2:->00 Int'tn- :-.uksl'khgmdt'ki Munzur Dagl'Ill "Us" t-tlllll'I\ mill tanlar bir soru Ult'rI!U.', ~ullluk yiye<:t'k ihtI}uc,:luflllI, hay\'an avlayaruk, MUllzur ÇaYl'nddli hahk lutarak. /lynnl d",ll.k ~ordukh'ri buzi kl~il('rill i{t'tlr digi y.yecekl,'rll' kUr.;Ilachkla. nlll da b...hrlliler. "Mihlanlar. blr dlg,'r so. rum uzerÎne eski Tunceli, ~imdlki KlTklareli Valisi Kenan Güven, Izmir Emnivet Mudtirlugu Baklm Onarlm ~ube Muduru Ua-ur Gür ve BlIlba~1 Fehmi A1ttnbilek hakklllda "ölürn karan" aldlklanm behrttikten soma. ~yle kanu~lu. lar: "Ancak, bederuniz sadece bu üç kÏl$Ï detil. Bütün haIk d~anlanndan hesap soracatJz. fi "Devlelin bu uç ~()re\'hsi. Illçin "haIk dÜljmam ' olsundu? Bunun eevablnl alamadlm! "TIKKO mililanlan. gele. eekte yapmaYI planladlklan i~lerin ba~lIlda "kurtarJlml~ bölJeler' olu~lunnanm geldi. gilll de belirterek. bu amaçla. nlll ~yle açlkladliar' "Halk savl1.!jlarl, ~IangIçta gerilla birUkleri (aaU. yeti oeküode sürdürülür, Bu I1.!j8mada düzensiz, dattn1k olan ve vurkaç taktikleri ile sava~an ordu çekirdeklerimiz. süreç icerisinde, kurtarllnll~ alanlar yaratarak, düzenU ordular ol~turaeak, Böylece, halklmlz, özlem duydugu baskl ve zulütnden, komprador-patron devletini yakarak kurtula. cak, Kendi devletine ve halk iktidarma ka~aeak .. "Belliydi ki. "ilk hedeC-o 12 Eylul öneesllle darunekli. \'e onlara gore, uhalklmlz". 0 gunleri. hatla daha ilerislIli oz. luvordu' "Olagantistu Hal Böige \'a. Iisi Hayri KozakçlOtlu hak. kmdaki goru$1erini de kamuo. yuna duyunnak isteklenlll be. hrten mililanlar. her fIrsatla. ,"<+f., -. 35 r DEVAM "Bö\geye sosyal ve ekonomik hizmet götürmek"ten sö. eden KozakçlOglu'nun, kendi deyimleriyle, "Kürt hallu" üUlrinde baskl uygula. d'gm. ileri sürdüler, KozakCl~lu'nun, yine kendi deyim. iêriyle, "Patron devletinin '~. azW bir halk d~- marn" oldulunu iddia eden militanlar, "BöIge Valisi. Kürt halk. Ü7.erinde uygulachgl zulümleri ile tanmmak- taw" dediler, l)ünyanm hu. zurla izledigi AllO So,'y"t ya. kmla,masm. acaba nas.1 görü. yorlardl? "Militanlar, bu sorumuz üzerine de, Amerika ile SO\'. yetler Hirligi'nin, han. ve si. lahslzlunma konusunda dünva kamuuyunu uldatmay. ama~. lad.klann öne sürdüler. Sonra da, "Iki emperyalist ülkenin silahlanmaya ayll'dJklar. paralarla. açhkla pençele.en insanlan kurtarabileceklerinitt söylediler. ..Hu du zalen, mililan 01. maya hi~ de gerek duymayall, türn han~'ieVl'r insnnlann sôy. ledigi :;cy degil miydi? PKK'vl ELESTIRDILER "1'L'ki, PK K için nl'ler du. .unüyorlard,? TtKKO mililan. larl, bu sorumuza kar.,hk, PK K 'yi SNl dille ele.lirip "ka~l dcvrimci'! rliye nilei". diler. TIKKO'cular, "PKK. partimiz TKP-ML ÙJrafmdan, 'kllr~1dpvrimci hir ijr~iil' olarak niteleniyor, PKK denilen örgüt. Rus sosyal ~venizminin U!jag, alma yolundaki çabalanOl katliamlarla sürdürüyorlar" cliy" ,'k. lediler, "PKK'nin, kadm ve ~oeuk. lorn viilll'lik kanh evl('mll'ri tas,'ip' l'lml'Cliklc'rini sö)'I«lil"r, (Yl'li~kill l'rkt'kll'rt. gl.lin("(.; ClllI~lr i~.jll., .. dl'lIh1Iilt'r., "i.r ~ ..\. u..- Apo'i1un vç güdü'mündeki kilalm, Husya ile Suriye'nin u:;ag. uldugunu söyleyen militanlar, "Partintiz hakkmdaki 'ajan ihbarc. devletin U:;ai':I' .. klindeki suçlamaIan. dogru degu" dediler, .. Hir de, Kandlra'daki IfI,'nei l'iyade AlaYI cephaneligine yapdan baskmdan sonra. Brüksel'de bir aç.klama yapan Ali Haydar Çelik'in, olay. TI K KO ad ma üstlenmesi var. ch... Cörü'ilügümüz TIKKO mililanlarl ise uÇelik'j ta..ru. mad,klarln," kaydederek !jÖyle dediler: "Bu adamm yapt.g, açlk. lama. partimizi baglam.yor, 19t17'de düzenled.igi iddia edi" len konferans da. partimizle il/(i1i degil, Bu konferan8l. partiden tastiye edilen oportünist ve revizyonist delege1er dÜ7.enledi, Bu ~BIar. kendilerini dünyarun merkezi ilan ediyorlar," "Ilir ara, sal",,"zland.kla: rllll [ark (.ttirn ... "Art,k yeler, Senin dönnwn gerekir . Bizim de daglara çekilmemiz ..... dediler. Sonra, beni orada blrakarak, lIwk la.llIaya baijlad.lar, "Arkalartnda blraktlklarl iZ!PrL', urpcrC'rf.k bakllm. "v,, bell de, dönü~ yoleulu. gUlI1él .... '.' "',:,,:;: ",1'- ',' "EYLEMLERiMiz $EHiRLERDE DE SÜRECEK" ~~7":rt :a~i' Supan. Kanmra baskm.n.n planlay.ClSI alan TIKKO mUitanianyla Munzur Dl$'run karla kaph eteklerinde gö~meyi ba/jardJ. onla" daida görüntüledi. Bu foto~raf. günler sünm bir IK'kleyiijten VB 1 metreyi bulan karda ôlûmle burun buruna iki saat süren zorlu bir yürüyÜljten sonm çckildi. Militunlardan huZllar! fotoiiraf çekilirk,m, yüzlerini kapatt •. Aralarmda bir de kadm (küçük n:simde kot pantolonlu, yûzünü utk, il" gizlemilj) bulunan militanlar. ellerindeki silahlllr! hllvaya kaldarurak, "Eylemlcrimiz ku's,,1 kesimlerin yam SIm ~(.hirlcrdt~ dr' sürc('(~ktir'" dNiil('r. Munzur'un sarp tepelcrini --OS" ynpun milit.lInlunn donduNeu su~,*a kar' •• i.vi giyinmiij olduklar. dikkati çckti. ha;;ladull. Affin hu kez, ~('Ii'iilll(h-n fark:' olurak: TI K. hO llIilitalllarulln fOlO~ranart \'(, :clll:ctllklartyla,.," "Tercuman 00 21.01.88 KOrt halkllllll Iran kOkenli oldu~u öne sOrOlmO~tOr; oysa, bu-iddiaYl, KOrller;in Turan kOkenli oldu~unu kabul eden, Encyclopaedia Britannica yalanlamaktadll. Zaten, Anadolu'yu tamyanlar bilirler kl, gerek töre, gerek gelenek ve görenek baklmlnda", KOrller hiçbir yOnden TOrkler'den lark" de~ildirler: ay" diller konu.makla birlikte, bu iki halk, soy, inanç ve gOrenek baklmllldan tek bir bOtOn meydana getirmektedir." LoZlIn Borl$ Kan/eransl 7ùtonok ve Beigeier 1àk,"I.' J. Cilt' J. Ki/op: J Say/a: 346 • Inönü'den • Inönü',e ders! ingi/iz Emperyalizminin 'S6ZCüsü Lord Curzon'un "Kürt/er aynd,,': HKürt/ere 6zerklik" ve "Kürk azm/zgm tamnmOS1" ta/ep/erine Lozon!. da lsmet Pa$a'nm cevap/an AY .. IKAD •• "Musul Vilâyeti'nin TOrkiye'ye geri verilmesine kar.' çlkan Ingiliz temsilci heyetinin dayandl~' siyasi sebepler ~unlardlr: (a) Bu Vilâyet içinde' oturan pek çok Arap varml., (b) KOrller, TOrkter'le birarada ya.amak istemiyorlarml~: bunu, ilkin, ayaklanmalallyla hem sava~tan Once hem de sava. sllaslllda (b'u konuya ili~kin olarak Dersim olaYI ve 1914 de Billis'de çlkan olaylar gOsteriliyor), sonra da, dOnya sava.lIlda kötO dövO~erek isbat etmi~ler. Üstelik, Ingiliz hOkûmetinin yaptl~1Il1ll tersine, TOrk hOkümefi KOrller'e Ozerklik vermek iste~inde hiç de de~ilmi~. .. ::.::;~~:' ., "Türkiye'de milIeti 1912 yilinda Balkan Harbi'y1ebqlayatak T ürk müddetle,durmadaodinlenmedenemperyaIizme karl' lam 10)'11 gögÜJ gö- gùse ~ verdi,Bu 10 yilin içiaesadeœÇanakbJe'de2SObiD jdlit verdigimizBirinci Dùnya ~. da SJidi. Bu 10 yilin son~. yor. gun, bitkin veiaaJ ~ bit milletin dùnyadayeni bit çai açmak Ùl.ere kazandi81 Milli Mücadeleidi... 9 Eylüll922'de Türt orclusu lzmir'e girdigi zaman,sadeceTüßiye kwtulmll)'Or. l)'IlI zamaDda dilDyadamilli ba8uns1Zltk çaiI 8ÇÙJyordu ... Emperyalizm bunukolaybazmcdemedi, DiplOllWi lll&WIII& Olurulduguraman.!.ozan'da,Tiirt beyeti eoçok iD kooacla........ iii< 1IftI" ver=kti: Biri bp/tiIUJOIIbr Öleki Muai .-lai .., Bu iki meseJenin deamao, geaçveyouu! Tümye'yi ilttisadi boyuodu. ru!< a1uad3 lUtmaku. Kapitülas;oalar kalkmmazJ önleyecek, Musul'W) kopanlmas,Cbortllil'in "bir daJaJa W, bir damIlI petrol .. olualt niteledigikaynaltlanTüruye'yi mahrumedecekti ... lagiliz emperyalizminin SÖ7ri1sü Lord Carmll, "Kir! -ai"oi Musul problemi tarlJlthrken gÙlldemegetirdi, Carmll, "Kir! 1IeIdesi" ile,"Kiirtler'e özenik" iIe ve"Kir! 1ZDIIilam ............. ile gençve yoksu!Türkiye'yi yunnalt istiyordu, !.ol.aD'dakiTürk delegasyonunuo SÖlciIIerinden llIZa Nor. Türu- soy azm/zgl yoktur" Dr. R,za Nur )'e'nin ttzini lÖY1.özetliyordu: "Tiirlliye'de diD U1Dbklannnbr fwtsoy UlIlhklan yoktar.., Kiirtler keDdi kaderlerlaioTiirllier'ie 0ItIk oId.ia ciiriiflildedir ..." Asd ~ Lard C.rroo'la is.1 ,... araslDdageçti... Ismet !'ala, Lord Con.oII'1a ~ aradan 64 )'11~ soora siyaselsohn.,indeluhur edecekoSluEtdIJ'adadm vemUlolatail. ni diqùnmemqti labii... . Lord ClInao, Türkmenler'inveKürtJer'inTürtler'den aynbit etaik UJObkoldugunuSÖylüyordu,Çünkü bunlar ISlanbulTürkçesi'yle (OnUlmuyorlard., l\lei I.mel ,....OIn 64 yd öne. Lard Cino.', 'öyledikl.ri: KÜRTU. YU.KU ......... nu DHIL "Kesin olan bir ~ey de vardlr: Anadolu TOrkleri, TOrkmen diye adland.lIlan topluluk içinde bulunmaktadlrlar; Musul TOrkleri'yle KOçOk Asya TOrkteri araslnda yap.lmak Istenllen ay"ma, hlçbir sa~lam temele dayanmamaktadll. 36 ,\, (Halbuki .....) (b) KOrlier'in TOrkler'le birlikte ya.amak istemediklerl iddiasl hiç 'de do~ru de~ildir, Gerçekten, yOzYlliardll bu iki halk, soy, inanç, özlem ve töre baklmllldan oldu~u kadar, getenek ve gOrenek bak,mllldan da ortak ba~larla birle~mi. olarak lam bir uyum içinde ya~amaktadillar: Kürller'in kendi istekleriyle Türk yönetimi atltna geçliklerini ve kaderlerini TOrkiye'nin kaderine ba~ladlkla"n, tarih göstermekte. dir." (Soy/a 347) TORI(LIIR'LË BIIRABER OLMAI( ISTIYORLAR ':MuSUI Vilâyeti nOfusunun çoQunluQunu meydana getl1en KOrtler'le TOrkler'in, vilâyetierinin TOrkiye'nln lamamlay'c, bir parçasl olarak kaimas'Ill sa(llamak için, bOtün gOçleriyle mücadele etmekten bir an bile geli durmayacakla"na ~Ophe yoklur. Bu halk, pek az bir Su. rp. bnce, TOrkiye Büyük Millel Mec1isi'ne bù~vur~'ak. 19\8 Monpros MOlarekesi'''d"n ':onra i~gal edilen ùl. kelerin!n TOrkiye'ye geri verilmesini sa~lamak bak,m,n. dan sarSllmaz kararla"nl bildirmi~lir. Musul Vilâyetl'nde oturanlartn yOre~inde bu isteQin • J~ • DEVAM ne OIçOde derin kOkler salml~ oldu!)unu isba! e!mek içln, Vilâyetln -hakh gOsteriimesine imkAn olmayan- i~. gallnden bu yane patlak vermi~ va çoOu da Ingiliz bli. dlrllerlyle IIAn edUm~ olaylan gOZ önOnde tutmak ye. terll olacakttr Gerçekten, ~unlar çok iyi bilinmekledir: Ingiliz bu. liklerl bu halkla sürekli olarak sava~mak durumunda kalml~tlr, Irak hükûmetinin askere aldl!)1 Kürlter, Türk. ler'den yana geçmek için elvari~1i her flrsatlan yarar. lanml~lardlr; Ingiliz uçak lilolann.n, Türk va Kürt köy. lerlnln. :rOrkiye'ye kar~1 bal)ldlldann. gOstermelerine onlan Ylldlrarak- engel olmak için onlan çol)u zaman bombardlman etmeleri gerekm"tir; son otarak, Emir Faysal konusunda dOZenlenen sözde plebisit Slras,"da, Vilâyet halluna yapllan bOlOn baskllara raomen, yal. nlZ Musul ~ehrinin az,"lIklan oylamaya katlim,~lard1r Bu Viläyet'te olup-bitenler de 5Öylediklerimizi do~ru. lamaktan ba~ bu antama gelmemektedlr" Meclisi'nde e~it haklardan yararlantrlar, Büyuk Millet Meclisi, böylece bir milletin en yetkili temsilciteriyle dol)rudan dol)ruya yO~.tilmesinin en belirtici Orneeini dOnyaya varmektedir. UzOlerek 5Öylemek gerekir ki, Musul milletvekilleri bu Meclls'de bulunmamaktadlrlar; lakat onlann yokluOu, yaln.z i~al yüzOnden serbest. çe seçim yaptlmaslnln imkAnslzh!)lndandlr. Bu Ornek. KOrtler'in BOyük Millet Meclisi'nde temsit edllmem'~ olduklann. de!)it, lakat seçimlerin TOrkiye'de ne Olçüde dOrOstve dOZenli oIduOunu bir kez daha isbatlamak. tadlr." (Soyfa: 367) - Lord CUTfDn'un "KOrtler'e (Jurklik" ve "avnlrk statüsü" verilmm isr"'i", '-' """'ntn cevab... "Ayn. amaca varmak va aym OlküyOgerçekl~tirmek için KOrtler'le TOrkler tam blr i~irll!)i içinde ça"~m'~lardlr. AçlktamamlZln bu kesimini tamamlamak için, Ozerklik sorunundan sOz etmek kahyor: Ingiliz tems,lci he. yetinin söyledi!)ine gOre,lngillere Kürtler'e özerkhk vermek isteQinde iml$ de, TOrkiye bunu vermeye yana~. mlyormu~. KUrtIer, TOrkiye'de her zaman yurtta~hk haklartndan yararlanml~lardtr; siyasal va sosyal bak,mlardan, her zaman i~rliOi yaptlklan TOrk hOkûmetinl hiçbir zaman yabanci bir hükûmet saymaml~lardlr. Büyük Millet Mec-. (Soyfa: 348) ..... 1._ DO.y "lord Curzon, KOrt milletvekillerinin Büyük Millet Meclisi'ne seçitmelerinln dOrOstlOll0nden ~üphe eder gOrünmü~tOr: BotOn dOnya bilmelidir ki, TOrkiye Buyuk Millet Mecllsi, Türk halkln.n gerçek va serbestçe se çitmi~ temsilcilerinden meydana gelmektedir. Türkiye' de Dluran herkes -TOrkler gibi Kürtler'de- ayn. Olçüde seçmendirler; onlann seçtikleri kimseler BOvük Millet Musul'daki Kurrler'm Ingiliz/er 'e ka'11 Türkœr'ie bir/ikreolmak için g()s' rerr/iliçabalar. verr/ili mucadeleler bu , Turk heyerinindayanaklanndan biridir. ~rkiye üzerinde super guçler arasm. .1 da pall/rltklann yaplidlll, Mosko. va'dan Washingron'a kadar "Küt1 mesdesi"nin kurcalandlll ve Orradolu' da siyas; yapmm yeniden ~ekillendirilmek istendili bir milletleraraslpolitika orrammda bulunuyoruz. Inönü V<' SHp, en a~mdan I.met ~'n1n 60 YIItJncek i mücadelesinden ders alarak du~un. me/idir k~ bu tur konu~malaryarm çe. $,tlt millerleraraslmahfillerr/e kar~lml' ;;a "ko~" olarak ç,kanlabilir. Tercüman ......_.W.uz.a. ~UR Yarln Sosyalist Enrernasyonal veya Washington. yahut çe~irliSOlI}'etplat. formlarr Eren'in bu konusmaSlyla kar. 's/mlll/ ftkarlarsa lllÖnü ne cevap vere. cektir? Bu œvabln ~imdiden açrklanmasllâ. Zlmd,r. ~rkiye imparutorluk bak'yesi bir .1 toplum üurinde kurulmu$ bir dev. lettir. Orradolu 'nun demografik yap" s~ ..... bUe-,-oloJisi.; somurgelqtin. len Mus/Oman Osman/rcu*rafyaslndan hemen herkesin, ISteyerek, silmarak Turkiye'ye muhaceret etm;, olma.", "lur milld;" ):t'rrt.'~""lrA.: Iisi'nde milletvekilleri vardtr, hOkûmet va yOnetim i~lerine elkili olarak kaltlmaktadtrlar. Kullanllan ad ne olursa olsun, gerçekte bir sOmürge olacak bir Olkede, yabanci bir devletin uyruOu durumuna geçmek uzere, ~imdiki durumunu del)i~lirmek isteyecek tek bir KOrt bile yoktur. BOyle bir durumda, kendilerini temsil etmeyecek bir hOkûmet ve parlamentoca uzaktan yonelilecek olan ül. kelerinin kaderi Ozerinde .hlçbir gerçek etkileri olma. yaca!)lnt KOrtIer bilmektedirler. Yurlla~hk haklartn, va yetkilerini kapsamayacak olan ve sOzde Ozerk bolgelertn halklartna tantnaca!)1 sOylenen haklar, KOrt soyu gibi OstOn bir soyu hiç latmin et. meyecektir Musul Kutllert lçin Oldu!)u kadar, Anadolu'nun öteki yerlerindeki KurtIer için de geçerli olan bu du~ünce. 1er,Musul V,làyel,'n," do!)u kesiminde oturanlara dOrt Ylldan beri sözvertlen yaianci Ozerkli!)ln, kendilerine neden hiç çek,c, görunmedi!),", ve gerçekte sömütge ybnelim. alt,"a al,nm'$ bir hak durumuna dÜ$OrOlmü~ insanlar," kadenne ortak olmadlY' kabul elmeye onlan neden ,"dndtramad,g,n, aç,klamaktad,r" (Suy/u: ,'f' so,' eso- Kored.'M, kriltllr bir/il;, kadér bir. l,jll, turrlr;suur birlili etrafrnda olu~tur. mus/ur. "l'uri. milieU'; /Tkbirliline de. ilil. kultur v/' kader hir/illne dayanan bir gerçektir. LAZ'" Çerkez'i, Dada~'" Turkmen 'i, )o.'urt'ü ill!,aYnl tarihi pay . la$an, aynr kadere sahip hurün insan. Iur TUrk mi//e/idir/er. S/llU vald, ki, Kür/ler'in soy olarak Türk. A 1er'le aYnl mel/~den geldtkleri, sos}'olo}ik-tarihi sartlar ,çerisinde sos. yul hareketlililin durgunlo,'maslyü~ünden yeterli sosJ»1 entegras)'onun tahakkuk etmedii!i ve bu yuzden de ba~t di!. lehre farklurmm wnradan olu~/ulu b,. 34Y) Ttirk(ve, trk ve kader farklarmtlt deiii, bUllin bolgenin y~dtlt ekonomiktarihin olusrurdulu bu yetersil,en/egrasyonu klTmakta. külUirdeki, siyaselleki, /arihi kaderdeki birlik ekono-. ""k olaruk da resekkOIetmekredir. /l(Jy- . Ieee milli bir/ilimiz. t'konomik birlikle gurlenme yolundadlT. Bunu sabote e/meye kalkl~mak. biJIgeye de bütunuyle Turkiye'ye de )NIrur sal!lamayacak, emperyalizmm yeni o)'unlurma, .vent büyuk çileleTt!)NIlaça_ cok/lr. Tarihten ders alarak. birlilimiv hi.;rTl)'et ve kalkmmayla pekis/irmek l,0runda)'l:" ImmekledlT. 22.01.88 Met/is küfsüsünden bolücü/ük PfOplIgllndllsl Yllplln SNP'/iEren1n dOSYIISIhlly/i kllbllflk Hezeyanc. sab.kah! HABER MERUZI eclis kürsÜSÜDde"1i~1I ~ .. yaparak ban miUCl\'ekillerininban de Tiirk milIctiniD tqlkiSinc sebcp oIan SHP IstanbullDilletvWli hcztyana Me" .n AI Ern, ........... Ç1ku. Mell.n AI Ern'iII QimIcilik yillanDa varan bayli "bnnk lIIr ..,.. .. oIduju ~. MeDet AI Ern'in dosywndaki eylemleri, 1971 yilina kadar UZIDI)'OI.Bu taribtell Öllceki eylcmlerindcn ötiini ise bcrban8i bir taltibala ujradtiJna clair bilgi)'C rastlanDII)'Or. Buciin SHP Istanbul millet>dili alarak parlamenlada bulun.n Ern'in ceçmÎ1te yasadql ölliitlerin, soyaun1annda yataltltk etmek, yaralama, iinhmitedc direnq, si. lâblt !dIdit libi suçlardan taltibala uiradliJ tesbit cdildi. M I~._...I. DOSYAS. M.AU EREN: SHP Istanbul 5. Bölae millCl\'ekili: ... _: Slh Ahmet 1951 Thn. ceIi Owak Dai.) HV C.IIÇ' YATUUI[ 5.J.lm: Akbank KaddriJy SdÎmiçqme Subcsi silâhb kiJilcr lara. fmdan soyuIdu. Ilartbyt sayan ~. Genç'io kulllClllanndan Saœu IIIJI bilâbm yaka!andl. Saœu IIIJI verdigi iradeck, M.AI Ere.'. ir. "",:,:~s .dm...... liai! ya. takllk JlPCltsIl" itiraf elli. ,I•• ", nUlluRI is!anbul UniworsileSi merkel bmall önùndt sag wosol 8t>~Iù öjrtnciltr arasmda Ç1kan kaY. '.1.1975: gada Meb_1 AU Eru !abanea ile yaralandJ. M,hlel AU Ere.'in bu ~ 1Ir3.\IDda sag 8ö~lii mm Ab.'t btçakl. yaraladtiJlesbil cdildi, \le samk Me•• 1 AH E~. saYCthia sevkcdildi. 9.2.197': Mell_1 AH Em, IS arka~t ile birlikl' Istanbul Ün;. venittsi bukuk Fùiilttsi'nde imli. banian coaeIIcmck suretiyle Dekan pror. Dr. lIIIu Akut'a dilekçe verdi. 9.4.1971: Görnii polis ctipl,ri. nin Vatan Caddcsi iizcrinde yapuk. Ian arama sllasmda A1manya ka. )'lib 26S4-2-869S plùa1t atoda bulunan ~-<Jenç'in kurueulanndan ve em telÖristlenlco S.... la"'DID iizcrinde llabanca bulundu, Artcù bu aralia AIIIWIyI plùalt otomobili kuJlanan M.II.n AI _ tabancuuu çetti ve aörevtiJeri ldldit cdip arUdafIan iIc biJIik. te OlODIobiIe binmk bç\I. Bu oily iizerine M-.et Alli-. Wi .... .... bùkmda IIJÜÎ lama bran ÇIbnIdI. SIIItIudIII s-.. 2'-9.lm lUÏIIiII4e Y3bIaIdI, AI r.- • ItIlllbuI 10. AsIi,e Cal ~ S1~Dt taIim cdiJdi. \le Ern m1993 da Mell.n AI Ern'in aeb JeÇliii aörüJdû. 14 AnIIII 1917: SHP Istanbul miUetvckili Me • .n AI Ern, IÇ' bit grevi yapan lulUklu alieIerin, Okmeydam'nd!aki Mni !ahsis '\li woanlan Iqvik e\li . lIY1 ile tutuklandl. 15,5,1979: \leyazIl'1a JÜPbt _ riDe yaptlan aramada feDI Apta adh kqiniD ii1erinde TIP.MurlllO'eIan kapan Dmimci Halkln Birlijj adh delJÎ ve. bu ö!JÜte ait bildiriler bulundu. BiIâhaR SWyöndÎlIl Askai Sa>abjJ'DllICYkediIcn JleII_ ApIa'nm ifUainde, Ö!JÜI miliwu YCya scmpatiDnlan 1lISID. 37 , , TercÜlnan Tereüman 21.01.88 Meclis'Ie Jine lartl,ma! I;,"~ Tavzlh .tm.dl ~ Duzellme yapmasi için söz venlen SHP'li Eren, "Demokralik platform vs." glbi urnumi ifadelerle konuyu geçi~tinnce lçi~len Bakanl Kalemli, kOrsOyegelerek hem Eren'i, hem de SHP'li Bas.kanvekili Oral'I klnadl NKARA, (Trn:üman)-Islanbul SUP millrtvckili Mebmtl Ali [reD'in oneeki guo TBMM'de "Kürtçülük" konusuoda yaPU&1 .onulmayla b;ijlayan "bölücüJük tart~mUl" dun de dMlll eui. içi~feri Bakaiu Muslafa Kakmli, Meelis .ursusùnden "resmrD bö/üeü/ük" yaplldl&1m ifade ederken, SHP'li t:reo, Tùrkiye'nin mesrlelerinin "blilüDliik içilœ çözülrcr;iDr inaodJiJgl" säy/rdi aneak, "U10' hk millrllrrlr" ilgi/i sozlerini geri almadl. TBMM'nin dunkù birl~iminde Il;ijkaJM:kili SHP'li lIüdJU 0lIl, içtUlùiù dayanarak SHP'li Mrbmtl Ali EreD'e tUlanaklardaki söz/erini duzchmek maksadly/a sOl verdi. islanbu/ millelvekili Mrbmtl Ali mD, onœki gÜDyaplJjJ konlijlllaya i11~kinWzJerinin hiçbir bölumÜDe 11:ilia> elme1.ken, "Bu künüœ ICI lcrçrklrri diIr crllrmek bledim. Koou~mllU1ml çupllml blklu ki~ Yl:rikmu. Hepimiz Türkije' nio lOrunlanDlO birIik YI: bilügluk i(lodr çözülrcriiDe iOIOljOruZ" drdi. Mrbmtl AU Ereo, "1ZIIIhk millrllrrlr" iI&iIi sözknnc lemas eunedigi konu~masmda, mesclelerin demokralik plalformda tum çlplakhil ile çozülme>llIden yana olduiunu ifade cui. ANAP'h millelvekilleri Mebmel Ali [reD'in oneeki gün yapuil koIl ulmaYI düzellen hiçbir soz söylemedlgini brlinerek, b;ijkanm tUlUmunu ma kapaklanna vurarak pro1CSIOeltiler. B;ijkan Hüdai OrwJ isc, SHP'li Ern'in "uJusllllülüDlük w bölülllDtzlik lIDaayla kooUllDIII.nl yaphilo) irade eWiioi" söyledl. Bunun üzerine Muslafa Talar, Ilalil ~lvglD, içilleri Bakanl Mustafa KaJemli, Grup Balkanveléili Ahmet Karae.1i balla olmak ùzer,. bir grup ANAP milletvekili kür'"ye yuruduler lIir' grup ANAP II1Jlletvekilide, oturum b~kanl Hü~ai Oral'm, SOl isteyen içi~leri Ba.am Kllrmli'yC' suz verme)'erek, gundem dill konulmalara geçmesiIIi protesto cuBer. Bazi ANAP'hlar "Yub" çekerken, gündem dl~1 kon~ma yapmak üzcre kÜlsÜye geIen Izmir millm-ekili Krmal AOIdol, konulmasma ballayamadl. Bu arada, Musllfl KIIemli, gundem dill konulmalara geçen b~kanm tutumunu proteslO için ANAP'h milIet\'ekillerine genel kurul salonunu [crketme teklifinde bulundu. A 38 "YAPMAYIN .F.NDIM YAHUI.:' ANAP'h milletvekillerinin bir beilümü salonu terkeuneye niyellenirkeil, Grup Ba$kanvekili Mükerrem làKwëlu, buna engel oldu. ANAP miIletvekiUeri tempo tulaCÙ "BIjIw bllfa" diye baprdllar. Ankara miIletvekili MISlafl 'Iàpr, kürsüye kadar gelerek B;ijkanvekili Hüdill OrwJ'a "Bu mWIDI daba fula itgll rœllewDiz" diye bailrdl. B~kan Hïdal On! Ise, Meb_t AU Ereg'e içlüzüiün 59'uncu maddesi crreiince söz verdigioi, daha sanra da günœm dill konu$ma/ara geçligini brlirterek, ANAP'hlara, "Ylp.ayIO deDdi .. yabu" dedi. 0lIl, "BIIfWbk ~' ...... rcIra killK bölüciilerl. JIII.dl oI... u" jtklindrki ANAP'hlardan gelen proll:slolar uzerine, kendisin. den dunkù konulmasmm tUlanaia geç~ biçimiy/e i/aili wz isteyen IÇilleri Balwu Muslafl Kllemli'ye söz vermek durumunda kaldJ. Kùrsùdr bulunan Izmir millelvekili Kr.1I AOldol, kooulmasma b~layamadan indi ve Musllfl Kllrmli kür. suye geldi. BOLÖCÖLÖK YAPILDI lçilleri Bakanl Kllemli, oneeki günkü birlqimdr kon~ millelvekilinin "U1Dhk millrllrr" tabirim kullandJilru belirtere~, "Bu .rmael bu kücsüœo bölücülük yap'mlkbr, Bra BIJkaUk Di,""'!11 bu.lIoailt maYI müs .. dt elliii ~io lùaldJm .Ye bu ariII'IVe~lioio' kooulmlSlOI du'srne. karpiadJilDII brUrtllm" dedi. . ISlanbul milletvekiti [ren'in söz. lerini "IaYzib" için kürsüye gelmesine raimen, <ineeki gunkü sözlerini tekrarladliJm ifade eden KIIemU, "ANAP YI: bükûmel olank buni müsuœ e1mryecegiz" dedi. l'tIusllfl Kllrmli, "Bu Medis'Ir bu IUr kODulmalara mÜSllœ rlliiiDiz sü/tCt 0 kollukll bu göre.i liylluyll jlplmayacÛSlolz saYIR bljkao" diyerck sözlerini tamam/adl. Kllemli'nin kOnU$masl sltaSlOda, bazi SHP'liIer làf alUlar. ANAP millelvekiUeri iSt, Kakmli'yi kùrsùden inerken eOlkun bir lekilde alkilladilar, Bu arada, Muslafl Talar'm ayaia kalka/ak, Kalrmli'ye alkll tutmasl dikkal çekli. 21.01.88 SHP Hang; Yo/un Yo/cusu? ünyada baglfnslzllk ragml açan Milli Mücadele! D nin muzafferi Türkler, Lol,Qn'da diplomasi sa l'a$lnI en çok lngiltere'ye kar~r verdiler. /ngiliz delegasyonunun Wi Lord Curzon, ISlDet ~'yr s/k($trrryordu: -Türkiye'de Kün/er l'lIr, uni.,.. umllk st.tüsü t.mym! T~nak-Hoybun i$birliginin kille dnayetlerini, "Kün TN/i Cemiyeti"nin /n,iliz destekli ihanetlerini kun ve atq hattmda YQ$Qm($olan Jsmet ,., "Kün madai" diye (Jnümüu süra/en tezgrJhm, bin Ylldan beri aym kadtr4 aym Imam aym istikba/; paY/flian insan/ara karSI Illuk o/d","n" labIT k/ billyordll, Nlttklm, Cumhllriytl MuslI/ m,s,/,s;yl" Ha. lay mUt/n/y/, bo'"llrken d, ,mperyallzm;n parma" y/n, ortaya slIn" blr "KUrt meRlnI" atacaktl. KUlt Cumburlyetl" de, Sovyetler 'in Kqf1cas/ar'm ,ilneyinden Basra K(Jrfeû'ne inmek $eklindeki slratejilerinde kurduklafl bir tezgrJh o/mu$tu. Oyunu seun Jsmet Pal., Lord CUTZOn'a $U cel'abl \leriyordu: -Türldye'de Müs/üm.n u,nl,k yoktur, Türkiye'de ,..,.".n bUtün MUs/Umanl.r bir mJllettir! Aradan Ylilar geçti, Jsmet ~'nln og/u Erda/lhy'e Tabim toplanllsmda DOIu Prrlnçek tarafmdan "Kün m_lui" soru/du. ErdlII JnönU 'nün cevabl.' -KUrtJer'ln/IYn bir dillerlnin ve kültürlerinin uldu'unu ltabul etmdlyiz ama Müs/liman azmllklann t~. J'ik edJlmes/ni istemlyoruz! Erdllllky'in s(Jz/eri mealen My/eydi ... AYTllrg, kabill edeceksin ama aYflllkÇlIIgl "1~J'ile elmeyeceksJn!" Medis kürsüsünden Mlücüluk hezeyanl kusan SHP'II Mebmet All Eren, Enlallk,"in bu s(Jzlerinden cesaret alml$ olacak ki, simdi "umllle" deyimini kullandr, "KUn 1IZIIf,IIII"ndan bahsetti, Klirtçe'nin konu$ulmasrm istedi ve yüzsüzce bir kus/ahllkla Yunanistan'da Türkler'e T'evagorulenler/e "e$illeme')e kalk/$II. Türk millelinin Dogu yakaslyla Ball yakasl bin yddan beri aym kaderi payla$makla, berl1ber gülrip beraber aglamakta, aym dine inamp aym krbleye y(Jnelmekte, aym bayraga baglanmakta, aym cephelerde $ehit dÜ$mekte, k,z abp klz vermekledir. Kürller'in aYTI bir ulu" /m "lIZlnM, " o/dugunu uJ. dia eden PKK, çocuklaTi biçerkell, kadmluTi dogrur. ken huzur ve guv£'ni aVni f",l/elm ç(leuk/un olull Mehmetrik saglamuklu, d£'v/er bUlçt'smdclI yddu milyar lira Dogu kalkmmasl irill akill/mukludlr. GAl'u giden 200 milyar bunun dl$mdad/T! lamel P1I$a.Zade En/MI Be" seçim/erdell OllCf.'SflP yJJneticilerinden Thrgut AIMla,. benzer ~'eki/de bir hezeyanda bulundugu zaman onu par/iden ihraç ettirmi$ti. ErdllllHy, galiba (Jnümlizdeki 5 YII irinde bu hezeyanen unutulacaglm hesap ediyor olmull ki, $imdi "yanl,," .n/~lldl" diyerek F..ren'i esirgiyor, hezeyana kanal geriyor. l$te Erdal Bey, Medis zabltlar/m yayenllyoruz. .. Bunun neresi "yanl" IUIIf'IIIma"ya müsait? Zulen siz Tak. sim toplantlSenda yqi/ 1$lkyakmasaydmlZ EreIJ de bu konU$maYI yapmaWI ... Prlrtin;we daha su yüzüne çrkmaml$ kimler var Erda/ Bey?... Prlrtiniz hangi yolun yolcusudur Erdal Bey? .. Size de ne oluyor Erdal Bey? .. Lol,Qn'l hiç okumadmlZ ml, Anayasa'ya hiç bakmaden/z ml Erdal Bey? .. ' \l' "nr "M_"", /lJ:~ , 22.01.88 Tereüman ~I ~)inOnüve Meels kOrsOsÜßde bölOcOIOk SHP rahats,z ha:;lan t.jlk. salonu tA.'rk t"lll yorlanll. Ba.jla Aylekin Kalil h~m\'t'r 2ihi sap- ulmak u... n', Ali Topuz. Eklanan "Kürt" tarrem K&n«al. Turan Ba)'t'zil. t1:j1118~: "~li)'Onam" f'liy~n dlljan t;tkarkm kulislt> nluran Ji:{'li~nu'I(>rin bu halkl\tuydL HaJjt Dath. yamndaki arka. 1\11111 Sa\'unma Bakam Ercan d""na "Bak. eskikor .. landa VUralhan'1 k'¥ ....... ku;lInnak dunn.ehlar" diVt, onlara ~n:,. tt.rdi, için taktik sa\'~na hazlrlanan ana muhalefet partiSl. SHP'li Salondaki hava. çok bowlBa~kan \'t.'kili'moj uSaym ~mU~lu SIIP'II Deniz Baykal. kan burada... sIerse kursoz l~h."Yl'narkadqlann! yatl~lIrmak u;in. hBlralun, kon~süye ÇIJUp :ID dakika ee""p Yerebi1ir.' C'umk>leriyle, siyasi mA)'1ß... Olan oIdu, Daha moraHn doruguna \tanh. Ama beterine yol açmayahm, hir daklka sonra. ~eclis kurGün. berbat hale lI:eldi" susundm "SHP millet...,kill" dedi. kimli~i~'le partisinin grubunol [nönü, Eren'I çai;lrdl ad.la "bomba" alan Meh] "Azmbk söz.leri, talihsizmet Ali Eren il£. ne sivasi Iiktir, Bunlann. diJ sürçmoral kald., ne parti disiphni .. mesi oImasuu lemenni ediEren. geçen hafla içinde, yorum. Aksini dÜfünmek SHP'h Ba~an Vekili Hüdai bile istemi\'orum. Hemen Oral'a gitti: bunu düzeltin," "Sa)'lß Ba~kanlm. biz Ce\'ap ",yle\'dl: mesJektq1z... Onümüzdeki "Ben. bölge hall.. demek hafta bir gündem chtt koistedim zalen, Yani içeride n"""" }'11PI1U1k istiyorurn. azuilik ""nbr. demek isleSirs var nu?" medim," l'e\'ap. ",yleydi: "Hay hay beyerendi ... TabBAYKAL- EREN ü, ben notumu abyonun. Siz grup yÖneliciJeriyle gäBir sü .. sonra. Deniz Ba,'l'"Ü$ün. Sonrs bana ne hak- I kaI. Eren'j çagtrdl ~anma . kmda kon~catuuZ1 metin "Kanl",im, Sen bana bu halinde göster~niz. memmetni gösterdin mi?" nun olurum." uHaYlr, göstermedim. Bu, u,amuldu ... Gundem d'fi Bunu. baslnm önünde de kon\1¥1lalar. milletvekillerinin ll}'Den be}11I1edebilirim. Saki~sel kon~larlyd •. Ama )'1ß Baykal," herhangi bir olaya neden oIma"Bana göstermit oJsaydm; maSI için cinceden onIem olarak hair. &ana SÖ}ieyeyim. ben konulUlacak konu ve mumbunun zamanlamasnun da. kull.o;emelin gorülüyordu. içeritinin de çok }'an~ oilY (kak 1988 Sah, .. Saat dutunu açtkça yüziine BÖY14.15 Slralannda TBMM Ba- Ierclim. $imdi de söy!üyosm Burosu'naEren'in kOOUf- nun," ma melni dagltlldl. Gazete20 (kak ça'1"mba ... Sabah eiler. Vuraihan hakkmda Ba- saat 09.00 ... Hikmet Çelin. hkesir M,lIewekili Önder KtrodasIna girer ginnez. dugm.~ .. h'mn konupna metnini beklerbaSlp sekreterine. "Bana aeeken. bu gelince. "",rdllar: le :\Iehmet Ah Eren'i bag_ "Bu kon""""da. a1ay Ç1laY'"" dedi. Ama Eren. og. kar" di, ..nler oldu.. lene kadar bulunamad, Ç<otin. Saat 14.30 SIralarmda. EreYugosla\' BuyukelçiSl'nin Y'" n'in dag'lllg, metin, Grup megine çagrlh oldugu lçin. Ba~an "ekili Hikmet Çetin'e SHP'Ii Idare Amiri Yüksel de gel~ti. Çetin. Eren'i bu!. Çengel'e rica etti: durdu. "Aman yapma ... Bu''$unu buJun, Geç~ tugün çok önemli. Tam Vutanak için söz aldtrahm. Bu ralhan hakkmda kon"""" it. partiye zarar veri}'Or, ç.yaptlacak, Bu kanu haskip küraüden. 'l\!eramlm sas ... " dedi. Eren'i ikna için yanh, an1llf,ld,' desin, Bize b" millel\'ekilioe gorev \'erdi. belirtliti gibi. '.zmhk milli. Ama sonuç ahnamadl Eren. ~"('t' demedigini. bunu 'bolge "Ben bunu. baSU18 da <lagtl- , !:.':J~el'eanlatsm' .~na soykod;gini bm zaten" diye, kestirip altI. I UIIU Saat 1500 .. Hikmet Çetin. I Çengel. sonunda Eren'I bul Genel Kurul salonunda Ere- ,du Ama 0 hâl•. "Yapt,g.m n'in daglttlgl metni. Genel ckJtru" dlyt' dlr£'tl~'ordu BlIfkan .En.'aI.lnönü' ..... go.. SHP'nin. onseç,rnd. turn ka. ~~>rd1.tnonu, dlkkatle 1~~le~:h: nth u~,'elert' oy \'t>rdinnesinin Konupca,k m~,bunu. dJ~"(, I 5Onucu, ~tedis'e bu ola}la 11k sordu çet~. KonllfBCak- I k.. ~ansdl Ddla.<1 da ~eleh,. mit efendlm,., Maalesef Ilirdi 'l'a da grup yonetÎcllf'r1 ikna edemedik. 'Bugiln ~'Ok dizgmleri i) 1('(' el. ahrdl Bir onemh hlr ola~ \"ar' dedik, I ~"('\kihnlll sozu, hunu I~n'l '(;.nel Ba~kan'tn bile haberi Mer 2ihi\d, \ ar' l1;ibilerden ce""p venli" "Ya çtkar kü",ü)'t' düzeldedi Inonu. "bölgede asimitir. hatasnu SÖ)'ler; ys da lasyon olclugu". "pasaport Grup Disiplin Kurulu'na V('. verilmedilti" konularmdaki rillr:' rumlclerm çtkarllma.cqm i~tedi. "e Eren, dunku konu~na. Rlnu son~a. Meh~et All smdan onet' Deniz. Baykal'!f1 Eren kur~uyl' ~elrll. ÖncE', odasma c.;'1kllBa.,'kal. h'mhih. kim~ umursamadt. ama "Va_ IMI tand~r. çocukla~ ö~: "$u )'llZ1h metin dl~lla lar ,gurt" ..l" ,I.I~ Yeremlyor: ta,mayacaksm, Aksi halde, 2,bt cUlllfet., 'larf edmce, bu \iikün allmdan kalka.\\"..\P'um buyuk \epki ~f'ldi ma,:IZ:' Errn. yon{>tictll'rinln ~nrH MehmN AU Eren ':urktukl~P' ."',azlh ~e~in biT ~me ku~u ..."l-' çlkll \(' vin; ~ana, ba::ladl lçlndt.'kllerJ salo. ola\ lara m>dt'n nldu na dok,nw\"(', , ~'Imdl. OZt'lhkll' Erda) SHP Istanbul milletvekili Eren, KUrtler'e Gtlneydolu 'da asimilasyon uygulandllml ve isimlerinin delistirildilini iddia etti. ismel SOlAK Eren, "Ktlrt/er'in, kendi di//erini serbestçe konu$abilmelerini" istedi \T' o I ~. ,'{, En-n III konu!jrnaM IIf'rlf'dlk. t ....kl ('IfP'nin a~lr toplan tnonü'nun bt>klt'OI~'or tutumu Ml!clls, kwult.lugulldail lJeri lJöyle" kara güll" ya~arnadl ~~ • Mehmet Ail Eren'In • ~8Sl, Sl-P lçIndén sert. tepki gOrdü. Inönü ve BaykaJ, Eren1 uyardl.~;Ama. beklenen "düzellme" ikIncl konll\lmada da Q8tmeYlnce. gOzler inönü'ye çevrildi. SHP' mt'rakla 21.01.88 NKARA, (Tercümla)dûnkû mlizakerelerinde SHP istanbuJ millelvekili Mebmel AU E~a. Medis kûrsûsûnden "Kürtçiiläk" propagaodas1 ~pU, MellDltl Ai f.rea. "KïrtIer'ia bir mill oIdapau" ileri sûrerek, "GüaCJdoiu Aa.doIa'd. ulmllasyoa uyplaadtjuu. bImJe.. A TBMM'nin rlJ deilltlrildlliuJ. Yltudlfluut Kllrtçe'y11tfbatçe kollflllllbk. 1anIt" iddla etti. !M'ln konUfllll' SI ANAP'l~ann sert lepklsl ne tar. IIIlmrken, lçiJleri Bikant MulII. Kale .... "AIatirk.ü kiniUüda baalu dite plirillrb •• Bqkaùk DiYalIl'D1a .üdallale oeœesl" esellt klqlhyonam" dedi. ANAP Ankara millelvekili Oural ~~f Bouurt da. birl~imi yöneten SHP'li Hüdai OnJ't bu tulumu dolaYlstyla elellirdi. ANAP'hlar SHP'li Mebmel AB Fna'in kon~mast ma.\lDda ma kapaklanna vurarak protestoda bulundular ve .. Bölücü" diye bailrdllar, SHP istanbul milletvekili Mebmel AU E~a. dûn TBMM'de yapt'il gûnden dllt konulmada T~r.iye'nin ciddî slkmulan bulundugunu ifade ederek söze bqlach ve "HiçlIIr ltY lab. deiJIdIr. UI1aIl! IOfDIllanDIII 6cI detßdIr. Ba 10ralllarulu korlnulIJCI. 6zprte lutqd.ahdar" dedi. YUIiAilIITAII'DAIlI .'TO..... r v. DOOu'DAIlI ...0.,....... K.amuoyunu mqguJ eden sosyal yaralardan birinin "Kürt IOra.a" oldujunu iddia eden Mell_! AU Ere•• kon~masml jÖyle sûrdûrdû: ..lirt _DI, l1li11. yhIeri •• aIarU ~ çW ..... tIaI th deta,y. lanyIa JIIIlIr. Alai lIk. .... JII . 1'Ißbe'* ,.......... fICÙIIr. ~ -- . . -........ lllder'il btDle~,~ DoP'eIa fuldt ...... eIa fuldt yon........ .y. le 1>0p'eIa el bIIIl b1r", Ii. b6Ip llaIkJ lOIUIIa .. t le k6y- ........ liIer Iler tiJti köti .. ru bbIqIanIu. B6IpaIa TIrkJ. " .. ~ lllyik bIr 1l6Ii.1al ...... JIftIlI le )aid ... ............... bdar blI ... DIIIlnDIIyeI lIöIprl oIuaIl ......... ... ... koapulin le ~ III Y".. IrI••• .pr. y.......... eIa Drk UIÙjlD .. deneIderIIde (11rk) 1iId- .... ~,....... -lIpId~, 'l'irkbe'dekI UIDIIkIanIIIlakIanaI eIa &6zÖIIiDe .... pIdr. B6I&ede ......,. ¥Ir &Ici le .... ettIrlkIà lDler deilfdri\Dlekle, çoClIIdanaa 6qiIœ __ • ledIrIer. DeIIOkruI bIr bitiadiir, llaIkaIanadu bIriDID ekJIk kaba .. büli. karal.U1.. eaaeJ olur. Tärkl)'t lçIa demokrulli. ülkede aeçerII bIr deDlOkrul oIDIIk zoruadadu:' IIOLOII::Z al ........ P PORT SHP'1i MelllDe! AI f.rea'konu,urken. ANAP Ankara millelYekili ve eski HP grup bqkanvekili 0..rai ~ Bozlnut. "TürkiJe'de retmi dl! Tirkçe'dlr, Vlull! birUiI IIYDa" diye baiIrch, ANAP KaIlramanJJ.laraj milIetvekili Ü1kü Söy. lemezotla da. "Yemia ellia bun. dl. bölücü" dedi, Mebmel An E~a, lâf atmalar karllsmda "Kürtler'e ve bÔlaa' IIi, aIJeIe~ PUlport Yerilip lem. 1IIt)'tCtjaI" sordu, f.rea'in kooupnasma ANAP'Wann lepkileri sûrerkeo. DYP malanndao Mant S6Ueaot1.'oun da 1IIDIIk" di)'t bajudJjJ duyuldu, ..a.... söz M...,. "*-I. !m'den Babm sIDa ....... 16y1ea __ sonn allD lçllieri konupoablI pli .....eIa llIç preba lddIaIar lI- le pCI/tIII. Alallrk'" klnl.de b...... s6y1e .. rkn. BqkuIIk Diftlll'IID .idallalt ellDtlDtlial tltfle lwpIayon." diye bqfach, K.le.1I konu,urken baZI ANAP'h miUelYekiIIeri "Bölici" cmp Yeriyona." diyerek bakana uyanda bulundular. MuW. IaleaU. "1lIçIIIr ltYia lab. oIaudt. p" beIiItmk. M~ in giindcme Idirdiii AI EmI'. konulann taryapdchjuu SÖyIedi. laie... Anayasa'OlD iiçûncü madcIeIioi okuyarù. "Tirk deYlelIaIa iIkaI le lDIIeCIyIe biiJiqq biliD read diIIala de lIJdowmm TIrkçe " bal1r1a1ll. 1aIe.. 'nio bu sözleri ANAP'. IIIar tarafJoelan uzun sûre alk~laDJTkeo. SHP'liler. "AkJiai iddia edel .. yu?" diye Iâf allllar. SHP'li Mell_1 AB Ere. de, olurduju )'erden "0 A.ayu. bandu çlk"" diye baiutb. SHP'U Il.a1 A.1doI ve ü.U AtqopIIan da. laIe.n konu,urken. uk uk Iâf altJIar. iÇÏfleri Bakam laie", Gûneydogu koousu • na iliJkio biJailer ve~rek ..... b6Il'Je Illmet _ pleDlik &içIerIDI ClIJdIna .. aIarIa ... ........ lIIrtaU ldIIItIeft se, lim Ye~M b. It ç6zillDtl. Be. blI ukacIapa " ............. III lslIaIDIIIarD ba... 1\YI ,.,. Uni .. bIÇII••• ...., .. dedi. ."'.-11111 TUTUIIU I*-I'nio konupnasmdaD I0Il-. ra Ankara miUetvekili O.mI Sei rd Bozkart O!\UWD bqkanmm tut lumuyla iJaiIi olarak usul bakkm' söz ~. Otllromll VÔMIA ......... lOJ1InIIk ........ ftIdtr. &o,IInIIr knIIn Ne ... llrlIIer, DOlI'. III daIkMIdar, da 'BYet efeDdImcIIer' .... 1oIbIt, • '" ............. Iortrik lbIa Icla 11tfIu:' Clnr'in bu l6zIal ANAP'b!ar tarafJoelan lUI kapakIanoa vuruIarU protalo edildi. llIJbo aWaf 0nI da. usuIlIrlqIIIIIanom. wphkh ~ döniiJ!üiünû ifa. de ederek. lartIJmIYI upalbjuD SÖyledi. ANAP millelvekili 0.ua1 ~ BoIbrt. salaJma gmkçesiyIe söz ÎllCrkeo, bafbn Hiclal OnI, Boù.rt'. "....... oIu l6*rI beIIrtIIIIlIl" 16ylecll, Wirt, Ile "H..... IIY\JeIIJ. le "1eIuIp UreIrat .,1adIte Ii. ..,.1Mœk INIJ1f1U111. 0 Ill" dedi. IIoJbrt. CIDey( CaIler'l Wtederet. "Ilea H u. ri ..... bcIap bIr JIlt qkJa b... baIIk etliDl. Ou Medii kiniko 6tRtelDtdlii. Içla flIÇIayof1I., H•• doIn. çetlIdI. luel-l ikb.11Ie ba.lan. _.du" diye koo~tu. ..dea .... BoIbrt'ua bu IÖzleri. SHP lerlD pnMllUDl, ANAP'bJw ayakIa aJbtIarma lIbep oIdu, aralia. ANAP Mardbt mWetw NmttlI YIIIIu. Meclil kuIIIIl ..Urt ....... lie lIaIII oIarak nUJIII SHP'n MeDel AI Em yamna &eieret keadisiDi kUlb w.u. Nuetda pzdecilerin J( konUSUDI iJqkiD IOruIanm œY SIZ blrakJrkeo. "ÖDI.iIde dl bet se. ¥Ir. B....... izerll daIa. çok ba•.-ru" dedi, 39 Tercüntan SHP'nin Dogu'ya ideOIOJik bakl$lna ANAP'tan cevap: Alasoy: "Dogu. için böigesei plan yapllmall" EKONOMi SERVisi Güncydogu Anadolu'nun geri kalnujhktan kurtanlmasl için böige planlamasma giunenin ~ oldugunu belirttn Devlel Bakam YeyRl A!uoy, "Bölcelel'll'lSI dea~r içia bir n öaœ kdbir __ ~" beIirtti. Böige meselelerinin üzerine hassasiyetJe gidilmesinin planladiguu laydeden YeyRl AWoy, "BöIceIel'lI'lJj dtqaizIikIerùI ptierilmesi içia bapadea tedbir alUlaadIiI takdinle Dop 'du ,m olaylana aeydul ~, lIiki., lia ba .. a biIiadade oIuù 1Iartkel ettijjai" bildinli. ANAP Bitlis milletvekili Kiauu i...da, Doßu böIgeierinde "eiitiaa ~ Devlet Bakanl Atuoy bq 1IeIeIe" oldugunu belinti Ye "0 aedea onda, bea aedea kl'lüeretini ödeyip video konferans sis. dayJ.' sualini yüksek sesle sor- lemini de çektirebilect8ini säyledi, maJlyJZ " jeklinde konuj!u. 0811 Ye aou:. -.an.. .... .......... QlTslzLltl CAP BIR PLAMLAIlASIDIR ANAPBitlis milletvekili Kâmu Honomik Ye Sosyal Elüdler inn ise "Ilea &eri bIaIq hir böl!;onferans Heyeti'nin düzenledigi' Kuia Ile. nlid., Ile Il "Tïrki!t'de ßöIaeseI Politib" k<>- milletwkiliyill" dediklen sonra. nulu seminerin önœki günkù lapa- Doßu ile Bau arastnda en büyùk OIj kon~masmda görùjlerini dile Cjilsizligin egitimde oldugunu säygetiren 1)eo,1etBakam Atasoy, "Bö!- ledi. i... a, "Onda ,oIa Hillen ~ pllnllmUi oImah ml, olmi ml- yapmlWllllZ, elektrip Hmen KÖb ml? Bunun lGnJ k07lhm: OIml- Iürmezsealz, bIrbç yd daIIl tOlh. GAP da hir böIae pllnlllDlSI- da lopI'lkta ,.,w ftJIlwuIrIldl! ve llqinci 5 Ydhk Plan'da dl u kalutu, Ami okul JIPIP eiltbu OOyle kabuJ edilm4tir" dedi. mewaIz, olllan ömär boyu topDogu ve Güneydogu Anadolu'da lumllll en ait tabakamIda Ja$IIUYI altyaplDlD lamamen hanrlandJ8Im millam e1m\f oIumall" dedi, kaydeden Aluny, löyle dedi: Üniversile girij imtihanlannda da "Bu böl&elenle Irtlk ber .. lau- büyük bir adaJetsizligin )'3l3DdJ8I-, d~ bUldolablOl, çlm~1r makine- m belirtto InlO, "Denleri hep bol sini l'lbllhkll kuUelbilir. AsII geçmq ßoiu'daki liseIenIen IIIelIID problem SllInalml KÜçlerinin art.- oIuIan Anldolo-Fu IiRlerinden n1masubr. GAP Projni vt onun Ç1kanIuIa QlIIlmtillnl IOkuyorgetirrceti llblo iite bunu sailaya- sunil. BöyIeœ lOIyII ldaieùizlirakl,r:' tin en bäyäk lobulllnnu IbyoniuHammaddesi Dogu'da ç,lan sek- nUl. 0 ueden Ol'lda, ben ueden lori.rde iladamlannm tesislerini blll'lda)1lllllahi yäkaet _ 1Ormal,a/lmde kurma/an gerektigine de mak lOI1IDdIyJz. Bnpo lOI1IWllI.k '?Jre! eden Aluny. "BakIr Dogu'- IlHS sene IOnl'l durum çok daba da ç,loyor, flbriklS' istanbul'da, leblikeli bale aeJeœktir" jeklinde Hammadde isllnbul'a geliyor, i~- kon~tu. inan, i$adamlanru Dogu'leniyor, ublo oIuyor yine Dogu'ya l'a davel ederken de, onlan destek. gidiyor. Bu konuda 'edbir a1mak lemek için, "kul'lCaklan Wlayi leIUlm" dedi. ÖzelJikle haberlelme sisleriniD anaIansun devletçe beda. konusW1da Dogu'da altyapuun eksi!;. VI vtriJ,ebileœilni, vt'li te,vikleri. ,S17 mmamJandJ~1l1 kaydeden bakan. nin lrtmllblleœtlnl vt büyük' je_ i,teyen i$adamnun orada fabrika ku- birierden IÖkÜp KÖliirectkleri lesbrabilccegini, kurar kurmaz da bil- 1er lçln bükûmelln tUlminal ~:,a)'anm ça/1111rabileeegini. iSler,e ödeyebllecetln'" söyledi. 40 22.01.88 Milli tepki 22.01.88 D Tercfunan Medis kürsüsünden bö/ücü/ük ortaligl kan~tlrdl NKARA, crercüme)- SHP is, tanbul milJetI'ekili Mebmel Ali Eren'in TBMM kùrsùsûnden "bölüeülük" yaparak, "Türkiye'deki Kürller'e lsimilasyon uygulandl~m" SÖylemesibûyùk bir {epki yaratll. Cumhurb31lam Kenan Evren, Cezayir'den Tùrkiye'~ dönerken uçakta olayla ilgili alafak bir gazetecinin sorusunu eevaplandmrken, "Bu sözlerlluvlp elmek mümkün dejlldJr, Çünkü 0, fürk mUlelinin mlUelveldlldir, 001genln mUlelvelillUgJ kalkmlJbr. Seçilen klpler Meelis'In lemslleileridir" dedi. B31bakan Thlllui Ölal da, Medis kùrsùsûnden "Kürtçûlük propagandas." yapIlmasl olaYI ile ilgili olarak sorulan bir soru uzerine, "Türkiye'nin bir bölgesinde a}'n bir elnik grup varm.~ gibi konu~ulm8Sln. leessürle ullIladlkla,nm, bu sözlerin inönü'den deslek bulmaslOlO da ayn bir ülünlü ka}':nag. oldugunu" belirtti. ÖzaJ, ''J'abanc, güçlerin bö}'le bir aymm }'a. r-almaya çabjhklanm" da beline. 'Ià, "Aym aymmr bir millelvekili, nin J'apmaSl ve dll gûçlere âlel 01Dlas,m üzünlÜ ile ka~IlI}oruz" jdIillde konultU. ,\NAP Genel B31kan lJ31yardlm, ml Mebmel Keçeeiler, "la!ibsiz bir lJe)ao" obrak nitelendirdigi bu ,Öl' h:rill Medis ldPlllanndan çlbfllm:l" için ha ,a~aYI sarfrdeœklerini "oykdj, ANM' Gellel Sekleler Yal.ji/lié!>: AI~",lan l'rhlh.nh, ('11111 hurryel Ba~Sal'C1SI'lIInharekele ge" möini I::'lerken, Erroln konmma. .\111111 iniinü tJraflDdan lasvip 'edil. digim hatIrIJI:Irak. "Bö}'leee, ola)', jahsi bir suç olmaklan çlklp. parli ,uçuna diinüjmültür" dedi. I)YI' Grup Balkanl'ekrli l\iJ~s.1 'Io~lan da, yaptlgl açlklallla ile Eren'in kOllujmaslO1 eleltirdi, l)lli~leri lJakaDi Mesul Yrlrnn. SHI' millell'ekili [ren'in Medis'de yaptl8I propagandaYI oneeki aklam Tûrkiye'nin Cezayir Bûyûkelçiligi'nde TefCÜman muhabirinden ogrendi. Olay hakkrnda dùn Cumhurbal' kanl Kene Evren'e yurda dönûlûn. de bilgi l'eren Y,lmaz, gazeteeilere. "OOyle bir geÜjmeyi sürpriz saymadl~OI, sneak fevkllâde ülüeü oldugunu" söyledi. A EVREN'IN TEPKlsl Cumhurbalkanr Evren de, özel uçakla Türkiye'ye dönerken bir ga. zeleeinin olayla ilgili sorusunu lÖYle eevaplandlrdl: "Ben de az önee du}'dum. Bu. nun asbn, iigreneUm de ondan sonra degerlendirelim. Ama duydugumUl gibi ise, Isbii lasvip elmek mûmkün degil. Eger siller (asvip ediyorsanll, ben de edeyim. 'Efen. dim Gùneydogu'da asimilasl'oll' uygulamyor' bunu tssvip e(mek mümkün degil, Ama, MeeUs'in ,kûrsüsüdûr. MeeUs'de ber ~yi ko'nulmak mübabllr di}'eUm. Herkes de çrlup konuju}'or. Ama, höyle bir jeyin sü)"lenmemesini &nu edenlik. .Ama, 0 bütün Türk milletinin millelvekilidir_ Böige millelvekilligi kalkmilIIr. Seçilen kijil .. Tûrk miUelinin lemsileisidir, Ana}'8.>lIda miUel tarafmdan kabul edildigine göre, bunun gereklerini kabul elmek kaçlOùmazdlr. Onun üurine de }'emin elm4lir." nu,mlnlO parti proaramlna Ufiua 'olduAunu bUdJrml,tlr. Bu durumda Anayasa gerejl Eren'Ie i1gill blr soru,lurma yapùamazken, Erdll inönü'nün beyanlan sorujlurma kapsamlOa girebilir. Çünkü, oisy, ~absi blr suç olmaklan Ç1k~, parti suçuna dönüjmÜllür." ANA MUMALEFET BA$KANI DESTEKLI!MEMELlvDI Peblivanh, Cumhuriyet Balsavelh8I'mn harekete geçerek, olayla iIgili gerekli ineelemel'i yapmasl ve konulma inönü'nûn söyledigi gibi hakikaten pani lûzûgûne uygunsa, Anayasa ~Iahkemesi'ne dâ;â açmasl gercktigini belirtti. Peblil"llllb, "in6- Balbakan Ölal, açlklamalan SIraslOda öneeki gûn SHP istanbul milletl'ekili Mebmet Ali Eren'in TBMM kürsûsùnden "Kürt 'toeselesi" ile ilgili olarak yapu~ konUlmaya temas ederek sözkonusu millelvekilinin, "Türkiye'nin bir , bölgesinde ayn bir elnik grup var, mq gibi konu~masrnl leessürle kar., liladJklann," ifade eui, SHP'li Eren'in konulmaslmn ana muha/efel partisi b~kaDi tarafrnda.n desleklenmesini de aynr lekilde "üzünlüyle kalliladlklann," söyleyen Özal, "Belli böigeierin meselelerinin Meelis kûrsüsüne getiri1meJine kar11 deglUl, sma bunun Anayua IlOlrian dlilna çlkanlmaslOa karll koyartl" leklinde' konullu. ' Tûrkiye'de yalayan insanlar arasmda "aynhk-gaynhk bulunmadJgnu" ifade eden B31bakan, ball yabanel gùçlerin bu aynm. yapmaya ÇahltIklannr belirterek, "Aym aynm, bu millelvekilinin yapmasl ve dl~ gûçlere âlel olmasm. ülünlü i1e kall,hyorul" dedi. ANAP'L1 VILMAZ B31bakan, panisinin Mardil: milletl'ekili Nurettin YIlmaz'1D da SHP'li Eren'i sözkonusu açlklamalarrndan dolaYI kUlladlgl yolundaki haberler konusunda da "Bilmi. yorum. Ni}'e, nasil lebrik elligini gözümüzle görmedik. Gerekirse kendisi}'le konUjUrUl" dedi. "INÖNÜ'MÜM BÜVÜK MATASI" ANAP Genel B31kan BiljyardunCISI Mebmet Ktçeeller, Ten:üman muhablrinin sorusu Ü1.erine,TBMM kürsüsünde yapdan bölücülùjü de. gerlendirirken, hiçbir paninin lüzùk l'e programmm Anayasa'ya aykm olamayaea8IDI belirtti. luönü'nùn konulmaslnr "büyük blr bala" diye yorumlayan KeçeciJer, bir soru ûzerine, ANAP olarak herbangi bir ,su, duyurusunda bulunmayaeaklanDl, aneak Cumhuriyet Savelh8I'Din kanu ile ilgiU olarak kendiliginden harekete geçebileeeginJ söyledi. B~SAVCILltA ÇAtRI nü'nün konujmu,lIe SHP'nio be-deßeriuden bili daba ortaya ~ llr. Ancak, biz bülün SUP'liIer ve SHP'ye oy verenleri ayOl kalegoriye iokmuyorul" dlye kOnU!lu. .I"IMI YIKMA HAKKI SHP'II Eren'in konulmasm8, DYP de bûyùk lepki gösterdi. DYP Grup Balkanvekili Kökill Toplan dùn TBMM'de dùzenledigi basm lopla.nllsmda, "Meclis'le ber jeyÏn söylenmesi" görullerini kendilerinin yillardlr savundugunu betirterek, "Aneak, mUlelvekilleri konu~malannda andlanna ssM kalmak lOrundadlrlar. Ellikleri yeminden ur. reee sapamazlar" dedi. Toplan söz. lerini loyle sùrdùrdù: "Özgûree konulms bakk, devleli ve rejimi Ylkma bakkl vermez. Rejimi korumak berkesin görevidir. Biz de lnsanlara yapllan basblan k101}'Orul.Aneak, TBMM'de konulan sayro üyenin Türki)'e'de azmhk millelin varb~ndsn bahielmesi akhn a1aea~ i, degildir. SaYIDüye 0 konuda bassasiyel bek. ledigini söylüyor. Kim kimden ne bassasi}'e( bekliyor? Pek çok devlette elnik gruplar "anbr. Türki}'e'de de eloik gruplar olabillr. Aneak, alIDhk milleuen SÖl edilemez. Süper güçler Ortadogu'nun güçlü ûlkesi Tûrki}'e'}'i bölmek, parçalamak iSliyorlar. Millelvekillerlnin Türki}'e'}'i y,kmak isleyeu!ere âlel ulmamas. gerekir. TBMM'de dün sö}'lenen sörleri yanhlhkla ve lUhul ile söylenmi, sözler olarak kabul ediyor ve k,myorul." OLAVIN VAHAMETI DYP Genel Balkan Yardlmml Mehmet Gölhan, TBMM kùrsùsûnde meydana grien olaYl "bal' relie" karllladlklanm bildirdi. Tûrkiye'de ozIDltk meselesi olmadl~m ve olmayan bir leyi varmll gibi göstermenin yanhl oldugunu laydeden Göl"PARTlsuçU" ban, "Sayro inönü'nün söllerinin ANAP Genel Sekreter YardlDlClSI dâvâ konusu olup olmayaea~ konusunda bir Ify söylemek iitemll'e Ankara milletl'ekili Alpaslan PebUv1lDh,Mectis kûrsüsûnden söy- yorum. Aneak, SaylO inönü genel lenen sözler hakkmda herhangi bir blljkan seviyesiode bir lâf sarle(milil lem l'aprlamayaea~nr belirtti. Bu- 'lir, bu da olay. daba vabim baie gellrmhllr" dedi. na karllhk, Eren'in konulmaslnda DSP'DEN TEPKI devlele karjl çirkin itbamlar yönel-' terek, devletin biriigini bozueu beDSP Genel Balkan Yardlmelsl yanlarda bulundugu ve bölùeùlûk Selçuk Sönmez de, "Kürt-Türk" yaparak, üçlù bir suç i!ledigini söy- diye bit aymIDm yapllmaslmn yan]ll leyen PebllVlnl1 ,öyle devam ettl: oldugunu söyledi. "Ansdolu'da ys- "SHP GenelBqJwu ErdaIIaönU, TBMM kuUllnde Eren'Ia Illz. lertnlluYlp elUjlnJ IÖ)'lemit ve Iio- laysn Insanlann TürkiyeU" olduklanm ifade eden Sönmez, "Bu aç'dsn MeeUs kürsüiünden 8ynhk tü- .. DEVA11 las)'On polilibsl û)'llllamadlklar belirtal YaUld, tunIan SÖyIedi: IIlddII çok biJÜ UbZIIIIbr. MIIIael HI'*'. llJII put!III........ ICI da SHP Ii. ~Yllel Bile.1 Yllilid ist, Tûrki. ye'nin DojuJu'su, Baub'sl ilt hiçbir ark yt mezhep lI)'IßlI\I gözetmek. sizin, her iDSIDI Tûrk olarak kabul edip, bainna basan bir ülke oldujunu söyledi, Osmanb'dan bu yana, Tûrkler'in hiçbir zaman asimi- rü bir Ilbir lid ....... " lin1er'" bWedIp, a./prIIIu'dIId Tirkler'ie kdetI~ IIÜIIIIiIltlr. SlIJII I••i'.ï. IOl11k1 lÇIIdIUan içII Ile ,... JIPIIÙ islt.iJOlll." diye mnullu. MÇp G:ntl Balkan YardlmclSl JÜIbt .,....., ~ ...... tir. B. MIIIaIIil .. lIÜIldj da- Hürri1jet Özal'dan SHP'II Eren'e 22.01.88 "aiel alma" SUÇlamasl • 'RaI/'" 1r.. n 0za.1, .AN.AP Baf1ltanl1lt Divam ToplanbSl'ndan oon- • ::.~~ • Mehmet All Eren'1n. TBMM'de ~tlgl Kürtçülükle kGnUf1~ay~ teessüfle ~sôyled1. "Tiirldye'ye dIf.-n .lId elmeye ç..... n b.zl giiçIerln bu lOr 8YJFIII1l8t' ~ bOW, blr mHlelYe1l11n1n bu kltllerln gèlril,1erlne oIm.- tehllke I>NAP Millelvekili Nurllllin Ydmaz'm. S/9'1i Eren'i lebrik elti!}inin bildirilmesi ÜZerine Ba\Öbakan, "Görmeclen, duymadan bir ~ diyemem. Gerekirse Ydmaz' la gö~ÜIll." dedi ... nuda biraz daha iJmj kon",mas gerekir" d"'-'i. SHP ~Iillet'.ekili Mehmet Ali Eren' in. "Türkive'nin SI. k.nlllanmn bajuida Kürt sorunu var" 'it'klindckl ko. nU~asIm leeSbUOe kar-'jlladlk. lanm b.ldiren Ozal. "Bu konuda Meclls'te gerekli U)1lnlar yapllaeakt.r" deodi ~bakan Turgut Ozal. dun AN'AP Ba~kanhk Divant toplanusmdan sonra yapui!l aç,klamada. SHP Milletvekili Mehmet Ali Eren'jn. "Türkiye'nin S1kantdarlnln baslß da Kürt sorunu vardtr. Bunlar ana dillerini kon",anuyor. passport alamlyor. ~'()('uklarma istedikleri isim- A NKARA. (HürrÎ\.et) Ba~bakan Turgui Ozal. DYP Genel Ba~kant SüI ..yman Demirel"lIl. "Türkiye' d.. 10 milyon dertsiz. 40 milyon yoksul var" 'it'khndeki suzlerini hAtmasyon" olarak nilelerli. Ozal; "Saym Demirel kusura bakmasm. bunlar hava-civa Iaflar. Bu ko- .... yllFllle- c.gln," IlSyl.y.n Oz.,, Eren'In yemlne .ykln de¥. r.ndIg.n, öne siirdü. Meclls'i Hürril.let 4 A konu~nasl slra'<itnda \(- :"Onra s,"da. M~lis Genel Kurulu. kan~ll. Kursu ooune \-uru\"('o AS ....P milletvekiUeri. slfa kapak Ianni vurarak. B1rI~lm H.. kam SlIP Denizli ~liIlet,-ekili Hüdai Oral"a. "Yuh" çekerken. uBa,kan istifa" dl~"t' tempo tuttulsr Meclls Genel Kurulu açd. dlktan sonra birlE"~ml yonetf>n SHP'li Hüdai Oral. Îçtuzugun j9'uncu maddeslne ROTe. "Zapt-. sab.k eski konu~ma... ,na lIi~km tutanak hakH h.JOda Mehmet SHP Istanbul MUlet""kili EREN Mehmet Ali Eren, 2 giindiir MecUs'j ayaga kaldmyor, H'!irri'J-et .. Ali Eren'{>!'-Oz \'e~mi aç'lkladl Eren. iÇLUzuktt', millet\'ekillC'rine hlr oncekl birle~imdp umera"l1lß1 tam anlatamad1klan" 2erek<;esIyleaçlkhk getiflll('k lçm ta. runan hakklnI kullanmak uzere kursuye çlktJ. ANAP millet \'ekillE'Tl. bu sirada prot~toya h.. lad,lar ANAP'hlar "01maz ooyle ~y. niye konw;uyor?" dl~l' baglraTa).. 5:Ta ka paklaTanl \ urdular. Ert'n. ASAP'hiarm pTotestolan ara- A ,,"da sur~urdügu konu'ilTIas,". da. bir gun onœki gund ..m dl>;1 konu~ ..ma ~oslerj)en lepkllerm H' suc,:lamalarln haksJz 01du~unu one surerek. "Kendi dÜjüocelerini aÇlklamak ve yanbj suçlamalar. bertaraf etmek amaCl~,'la söz aldItlru" blJdlrdi Eren. ASAP'hlarm proU1'toIan ah,"da siIrdurdu"" konu,. masmda. "Türkin~'nin butünlük "" bölüomezlik anlaYl$1içerisinde sorunlann çözüJebileœgine inaru\"Orum" ~todl. Eren'In k()nu:;.ma~lndan ... .onra Ra~an Oral. "I\onw:mac.run. tamami~:le ulu~1 hutunlu~. V~ bol.unnlczhk arnaC1yla konu:;-tll~unu h"lIr tt'n'~. ~ulldt'mt' 24,\Ul:1n1 hllrilr dl .On~.I'In bu "'1I111'T1tlœrlllt' A~AP 11Iar. :l\ag.t f1rla\dra~ -.l,ll l:--lt<Ollpr h:1~lt r: Ha~.Inl :\1\Llii.tafaKalt'mh dl Hat-.anlar ~urulu :-.Ira:-'Ifldan l'rL-1\.HaJ..., "I)unku kon~ma il, huJ{ünku kon~nla araslIlda bag yok. SO. istiyorum" dt>dL Ba~kan Oral IS{' lçtuzuk maddeslllin açlk oldugunu. "Zapt-l sablk'. hakkmda IIRI' hdm ba<;kaSlna soz ,'erilemey ..c(>~mi soyledl \'e gundem dl:p !'Oz isu>~~n SHP tl.ITllr ~tlll(>t. \'t'kili Kemal Anadol'u kursu\t' rla\'£'l elU Anadol kursu. d..yken. çok say,da ANAP millet \'ekili. kursu onune top. lanarak, protestoda bulundu. tçi>;leri Bakam Mustafa Kalemli, soz verilmemesi üz,prÎn£'. eh\'le ANAP mill ..\wkillerme '....... \ cderek Genel Kurul'u tl~r).. etmelerini lstedi :\ \'nt ar.<:Ia. ANAP'h millet\"ekilieri "Yuhhh" dlye baglrma"a b.. ladllar ANAP'hlar d'~n çlkmaya hazlrlamrken. Adalet Bakam Oltan Sungurlu. enRei oldu. ANAP'hlar bu ke•. "Bqkan, istifa" diye t<'ffipO lutlular. Kursu onunde birikenler. den ANAP'h Halil $'Vl(ln. Ra,kan Oral'a. "Anayasa suçu ~Iiyorsunuz .. _ Bu makamda fazla oluramaZSlmz" di~-e baglrdl. BaZI ANAP'hlaTIn da Bll,kam "Böliieii davranmakla" suçlayan sloRanlar a!tlklarl du,'uldu. ANAP'hlar. kUf<u ~nunde prote~tolar1nI surdururkE'n. SHP milletvekillermin de on :'Iralarda kumE'le~tikle'TI goruldu Slmrler gerilmi,ken. B... kali Oral, Kemal Anadol'o yerine da'-et ede ....k. tçi>leTl Bakanl Mustafa Kalemlï\"e :-oll?, \"f'rdi onceki kon1lfnt8Slnd •. wAzm_ hk milletler, azmhk topIuluklar" kon ..... nd. kOlWltu~lInu. hu M.leri kullanmanm. "Kürsüd .. n resmen böliicülük yapm.k" olduitunu :--lt\ 1P<i1. Eren'In bu kM dl', .....}~I(.rini Ut\'zih t.tmC'k rtu. \'l'r1nt.•, ~\It>(tiklt'rlni [wn tt'krarlat1lilni iwri IiUl't'n lia kalI. ~U\'I(.'r!t'\Km l..tli: "Ru kü ....ü'.ü kullan.ruk. ":vm ki'ile .... a)'m ideolojil .. n' ""lam söyleme)" de'11m ...........k oIuriana. Anavatan Grubu oIarak; hiiküm .. t o\urak. buna ..... fllüsaade f"tme~'iz." ll,ltllll'k .1\ . Oturum hs\'&.o;umdaha faz. la lieergInI~tJrmE'k için &OZ al. madl,hm bildircn Bakan KaI.. mli. SHP'1i Eren'in. bir Run 22.01.88 'Tas", ,dll.lJk blr oJayd,;II" Eren' e, Evren lepkisi NKARA. (ijiirriyet)--C •. z.ayir'e resnu bir ziyaret yapan Cumhurba.;kanl Kenan Evren ve beraberindeki heyet dun Yl'rda dondu. Cumhur. bWjkanl Kenan Evren. "Cezayir ile aranuzdaki satul< dönem bitmiljtir" dedi. Cum. hurbWjkam, SHP'1i Mehmet Ali Eren-in, Mediste yap\Jgl ve olaylara n"'-'en olan konu~' masl içi","" "Duydugwn gibiyse, tasvip edilecek bir oIay degildir" diye konustu "'V kar.,llran adam SKARA, (Hürriyet) TBMM Gen ..1 Kurulu Il. ria sah gunu UKürtçülilk" tUtl¥na"ml ha~Ißtan \t' tep!..lI<>nçeken SHP Istanbul :\IilI... vekili M..hm<'l Ali I::ren. dun 0 konu'ilTIaSlna 8Çlkhk ge'. tlmw\.. Ulere ~'('nJ(i{>n:'-Ozakt! \"{' ~me ola\ çlkardl Eren!n 22.01.9 yapllacatm. söyledi. ANAP :\lillet"ekili Nurettin.ytlmaz' m. ko~a yapt.kt.n oonra SHP'1i Mehmet AU Eren'i t ..hrik eltitinin bf:.lirtilme.i u1.erine Ozal. uGôrmeden. duvmaclan bir dÏ\-emem. NiÏ;in tebrik etm;~ bllemi)"O, rum. J(crekirse 0 millet""kiIi ile J(öl'Ü$ürüm" de"'l. It'ri \leremi\"or. Bu. bir ulusai sorundûr" ~klindeki konu~maSlJ1J tt'l ........ uflE' keIl1Iaolk.' lanm blidudl Melunet Ali Eren'in kOllu::rnasliun SIrI' muhalE'fct partl~lnin millet\"ekih olma:OOlIIl"(ll'l1l \ le ana mu haleret parllSi ~l'I1d ba,;kam tara. fmdan dt"Stf'klt"TUllE'nlE'SÏ ~er(>klI~mi belirten Özal. meseleyi ..\nayasa dl*ma ç,karak. millet. \'E'klhmn E'ttii;i \"('ßlÎne avklrl daHanarak kOOÙ'iffi8Slna'kal'jl olduklaTlm ifade elli. Tûrkiye'ye dl~rHi8n etki elmeycçal,,;an 1>,1l' Ru~lerin bu tur ay. nOllar ~aplli:ml. bir milletwkilillin bu k~lerin gorUl;lerine alet olmasmm tehlike yaratacagml. belirten Özal. bu konuda ~Il'Clis'te JlE'rekli uyar.lann Cumhurba,kanl Evren, dun sabah kendisini Cezayir Devlet Konukevi-nde ziyaret eden Cezayir Cumhurba.;kanl ~dli Binct.'C!id ile oun bir ikili ~oru~nc ytlptlk t,Ul sonnl. yewl ",atlc lÜ.I:"le ßinœdid lara. flndan Burncdyen Havaa. lam'ndan ton>nle u~urlandl. Uort gunluk ('ezayir ziya. rellni tamamlayan ve dun saat 15 ()(J'te vurda dönen Cumhur. ba,kam Kenan Evren, yaptlgl goru'ifficlerle ilgili olarak McmnUD dönüyorum dedi. h "SHP'LI EREN" KONUSU Curnhurba,kan. Kenan Evren, uçakla, Medis te SHP Milletvekili Mehmet Ali Ere. n'in konu'iffiasl ve çlkan larll~' malaria i1gili bir soruyu da ce vaplanduarak ~nlafl Stlylc<li: "Duvd,",*um Kibiy.., tasvip cdilecek bir olay deg.1. Eller 1Iizler tasvip ediyorsan .. , ben de edeyim .. _ 'Guneydogu'da asimilasyon uygulamyor' demilj .. Ama Meclls' tir... Kürsüdiir... Kürsüde her ",yi kon\llllDlÙ< mübahur, c1iyeyim ... herke.-.ngini konUfUl'. Suç dM uyJlmaz. Böyle bir ",yi ROyle- meme.ini anu ederdik. Çiinkii bIa, Tûrk milletinin milletvekilidir... Bölcenin milletvekiUigi ka1km'IlIr. Türk mlIIetini temsil eder1er. Anayasa, millet tarafmclan kabuI ecIiIditine göre. bIa Anay .... mn gereklerini kabul etme.i kaç,mlmaz oIur. Zira, onun üzcrinde de yemin etmÏftir ... " (;umhurbl1*kunJ ";vren. I{c-L.isinin en ilRinç noktu.'illlln hangisl olduguna i1i*kin blr 5(1. ruya <..'e"ap verirkcn. ('C'zayir ba~kentilld.n 600' kilonll'trt gUI1E'yde. i.JlkE'nin orta k{>:;imin. d.. bulunan Ghardaia'YI Zlya. retinin. "en iJginç nokta" olahileccR:ini belirtti. Evren, huradak I halk In yqu) I~JIla \'P kmlmlarm yuzl('rllli :-.wJu \..1- rll11 pC\'l.lcrie kapatmularlllu (Il'~indj. Evren, sOz konu»u kadm. larm .... de.:e bir gözlerini 8Çlk buakarak dolatllklar)n,& dikko. !i çekerek ,unlafl söyledi. "Alu bin Il!oclik bir 'âd .. tmi~ ... HatUt Saym Bincedid. bans, 'Orada dotlln çn<,uklur ann.lcriyle an.hrlar, Yllni aline udlaflyla ambrlar' dedi." ('czayirli cazet .....i)cr için nn....ki ak""", diizenlediti baoon toillantlslnrla dl..gimtiA:l kllOular hakkmda da bilKi veren ('um. hurha:;kanl Evren, liuyl(> dl" "am etti: "Sizlerin de mÜfahede ettitiniz gib! Ce&ayir'.de 11mimi >oe acak tek1Jde ka..... land.k. KonUfllUllanm.z cla .. 41 DEVAH ~..uk SJ('uk llir huvn i\"indt.! ('("reynn (>ui. Saym Binee. àiàïc, üç deja ba~ ba~ ko- n~ma imluiru Aranuzdaki nem, buldum. soguk kapanml~tlr. kcndiJerine ~unu döBen. ifadc ct- tim: 'Milh.,lt'r uras.mda ZWllsn zaman kopukluklnr. durakla. malar olue. Bu durumlan nor. mal ka~llamak lazlm. Olanlar gl'fidl! kuhm~llr' hatt.a 'Gcriy .. bakmak gerek;;cydi. Allah ar. kam,zda bir göz yapabilirdi. Yapmadlgma göre daims riye baknhm' dcdim." ill:". EVREN, i<ar"hglru ANKARA'DA Cezayir'deki temaslaTlm 1ß. mwnlad,klan sonra yurda dö. nm Curnhurba:;kam Serer Su. 10llu'nda ßa:;bukwl ~\ ile bir süre sohbct etti. Seref Salo. nu'nda D~eri Bakan, Mesut Ydnluz hir uru Milli SanuulIa ."wm Bu Slrada seniri!e" dedi. T('ma=,larla jl~ili Hi.J.rriYH'. in ~)rusunu l'('\'aI1Ia\"an üst .-!U1.l'~' bir Dl:;iil$leri - yetkilisi "Ziyaret ka~lhkh sorunlaTIn uadesi a\,smdan )'ararh geçti. An('ak dogal 1':87., ubl~tlnna gibi konularda yaplla('ak ikili an~malar :Jo) .. 31 Ocak tarihlerinde Baku", EreIln Vu.'tlUUln'lI1 "HI1m3 2c1crek ulJiz Ccuayir'c giderken protok .. \ slranl bozm~sun, Nas1I kevf"1n iyi mi?" diye sordu. VÜralhan da YI\maz'a "Gayet iyiyim" Nilliget verdi. ß:::~b2kan ria VuraL.~a."1'a dol':cl hakahm benUn arabava. biraz konu- M.rek "Sen C",ol.;tyir'dp toplanacak ma Ekonomik Komisvon toplänti~mdn eIe almHC8.k" dt~Ji. Bu toplRnt; için O('yl('l n!ü.nill Kazan Oksay b~kan. l::!l:l'!a blr l:(l\'l-tin ay sonund~ Ct-;;<lyir'p ~:,iCt.'C~in; belirten <t~TI! yetkili. "Cc7.avir özellik- le Osman" ar.;ivlpri ve kültün,l mühadclclcr konulanndn ~hirlÏl{inc h8Zlr" di\'{' k'1l11l~lU_ . Kar- 22.01.88 [ MECLi5~te II ! i olayl. gün • Mll~IYET HABER MERKEZI BMM'nin öneeki günkü oturumunda "Kürt IOrunu" .. konusundaki konulmaslyla sen lanllmalara neden olan SHP Istanbul Millelvekili Mebmet All .Eren sözlerinin yanhl anlalddl~ gerekçesiyle Medis'in dünkü oturu. munda yapu~ konulmada yine limsêkleri ü'zerineçekti. Cumburbalka. n! Kenan [vren, konuyla ilgili bir soruyu yànltlarken, "Duydutum glblyst luvlp cd1!e«k blr olay degJJ" derkin Balbakan Turgut Ozal da, Türkiyc'nin bazi böigeierinde etnik grur :1~~t..~.\.'~..... :~ r ---.. SIn!üzüntüyle kar~dadl&tn!söyledi. EREN'IN OONKU KONUSMASi SH? Istanbul Millelvekili Meb. Hi.i.rriqet SOSyalist rie komünist ANAP'lIlar kOrsüve yürüyerek, "Ba$kan Istlfa" dlye ba(llrdllar. Oral da ha sonra Kalemll've SOl verdi • cezaylr'den dOnen Cumhurba~kanl, "Duydugum dog. ru Ise Eren'In konu~masl tasvlp edllemez" dedi lemll'ye, Medis lçtüzügü'nün 59. maddesine dayanarak söz verrnemesi ümine tanllmaJar yogunlaltl .. ANAl? milletvekilleri ma kapakla. £lm vurarak "Balkan Isllfs" diye' tempo tullular. Bi4ta ANA?'b HaW ~lVglnve Muslara Talar olmak üme bazI millelvekillerinin kürsüye yürüdügü görüldü. 10 dakika kadar süren tartIlmalardan sonra Oral, Kalemll'ye söz verdi. KAlEMLI'NIN YANITI SH? milletvekilininkonulmaslm yamtlayan t.ÇiileriBakam Muslara KaJemli, ;'Aym ideolojilere, aym klillere MeeUskürsüsünden selam göndermeye devam edlleeekse ANAP olarak buna miisaade etmeyeee~z" dedi. Eren'in daha öneeki sözlerini tekrar eltigini bildiren Kalemll, "Bu mlllelvekllI kürsüden bölücülük r.apmllllT, Sözlrrlml tavzJh edeeellm dil'e ylDeal'm leylerl söylem111lr" leklinde konuSIIl. Eren, konUIUrken ANA?'hlar oturumu yöneten SH?'1i Baskanve- Cumhurbalkam Kenan Evren de [ren'in konulmasl i1eilgili ola1ak, "Ouydutum glbl)'st tasvlp edlleeek bir olay dellI" dedi. AA'Oin haherine göre, Evren, "Bö)'le blr le)'1 süylcmemeslnl mu ederdik: Çünkü hu, Türk mllIellnln millet. \'ekllIigldir. BölRenln mlIIelvekilliIi kalkmillIr" seklinde konustu. OZAl'IN SOZlERI Bnlhakan Turgul Ölal da. dün loplanan ANAP ßalkanlik Diva. OI'nda yarll~ konulmada. konuya deginerek lunlan soyledl: "Konulmall ü,üntü Ile karlI' lad1m. Türkiye'de )'alal'an. bu SI' mrlar lçlnde kalan herkes vatanda. lIml,dlr. lIiçblr a)'nhk ga)'nhk yoklur. Türklye'de blr mllletvekilinin böyle aynm yapmasl, rabanel giiçlere blr nevi aiel olma.llnl leblikeli buldulumuzu irade elmek istilO' rum," Ö,al, Eren'in u)'anlmaslDi ge. rekli gördüi!ünü de sövledi. MllLlYET'E kara Bürosu'nda Oklal' ?Irlm'e yapUÏi açlklamada gerçekleri sö\" lemeye devam edeeegini bildirdi. Kürt sorunu konusunda Genelkurmay'IO raporJan bulundugunu, baZI kÖle yazarlannIO konu)'u larUltl8JDI,aneak bunlan ~1edis'le dile getirdiklcri zaman tepki gördükle. rini belincn Eren, "Biz demokral Insanl8l1z, Dolu'i1a >c Güneydo. tu'da e4dcllbaslalar verdIT,Bu gerçeklerl ciliegellrdlm. Nerede olursa olsun lnsanlara baskl ve ezlyel yapdmasma kalllllZ, MeeDs'le Angola, FUlstinmeselelerl görülülü)'or ama kendi meselemlz konululmuyor" dedi. DYP'NIN TEPKlsl DY? Grup Balkanvekili Köksal Toplan da, Eren'in konulmasIOI liddetle klOayarak, "Türklyede azmbk mUllyellerinden söz elmek ve bunu blr böige baJlunlsözde sa. vunmak içln söylemek aklm aJacag, Ii deglldir" dedi. ACIKlAMASI Öle yandan Eren, Milliyel An. 22.01.88 gruplar önerdi: Genel Kurul'da bugün oyianmasi ve kabul edilmesi 'be~lenen karar lasanlan liiöyle: Id am cezalan kaldlnisin fJ Kaçak Franslz rehberin cezasi kalksln ~ Mehdi Zana serbest blr<;lkllsln. 42 • Oral'," lçilleri Bakam Muslara Ka- mel AUEren, Meclis'in dünkü toplanlislOda yeni bir konulma yapt!. Eren'in konulmaslOa ANA? milletvekilleri tepki gösterdi. Milliyel Ankara Bürosu'nun haberine göre, "Konusmamda bazI aClgerçekleri dUcgetinnek !stedlm. Sözlerlml çarpltmaya kimsenln bakkl yoklur" diyen Eren, haksll suçlamalan benaraf etmek liIere kürs~ye ÇlkliglOlsö)'ledi. Eren'in SH? yöneticilerinin islegi ümine söz aldlgl, Genel Balkan Inönü 'nün de Eren 'in öneeki gUnyapu8J konulmadan rahatslZ01dugunu, söz alarak açlklama yapmaSlnJ istedigi ögrenildi. Avrupa Parlamenlosu'nda .Yürkiye için: 3 YASARI o "Aci gerçeklerl dlle getlrellm, sözlerlml klmsé çarpltmas ln" diven SHP Mllletvekill Mehmet All Eren'e cevap vermek Isteyen lçl$lerl Bakani'na, SHP'II oturum ba~kanl Hüdal Oral söz hakkl tanlmadl kili Hüdal Oral'a lepki gösterdi. SHP'II Mehmet Ali Eren'e cevap lçln lçl~leri Baka. nl'na SHP'1i Meclis Ba~kanvekill. Hüdal Orar söz ver. meyince, ANAP'lllar kürSüye yürüdü. Bunun tize. rlne Oral. Kalemli'ye söz verdi [I]T • Zeynel LOLE TRASBOURG, (Hürriyet) - Avrupa Parlamentosu Ocak av, toplant,!a. rmda Türkiye açÏsmdan hart'. ketli günler ya~myor. Parla. mento'da dün Türkiye i1e Ispan)'a ve Porlekiz arasmda uyum anl~asl imzalanmssl 64 ret o~,!na kaJ1l hk 288 oyla kabu! edil,lrken, ..bU,8Ünde Genel Kurul da Türklye'de insan haklarl,!!n ihla! edildigini sa. vunan uç ayn karar tasarlS' görü "Ieœk. . ~eral Almanya Dllii~eri Bakanl Hans-Dietrich qenscher, AET Bakan!ar KonseYI Dönem B~kanl s,fa. llyla dün Avrupa Parlamentosu Gene! Kurulu'nda yaptlgl kon~ada, Türkiye ile toplu. S luk arasmdaki orlakhk masmm canlandlrllmasl tiilini söyledi. anl~. gerek. KARAR TASARILAR\ Öle yandan Sosvalist ve Komünist gruplar, adl konular gündeminde gö~ülmek üzere iiç ayn karar tasarlSlm Genel Kuru!'a sundular. Türkive'de idl\lTl cezasmm kaldlrllniasm, isteyen iki ayrl karar tasansmda 12 Eylü\'den sonra, 26'sl siyasi suç!u o!mak üzere 50 ki. linin idam edildigi haurlau. larak. 500 ki~inin de Slkl\'Önetim Mahkemelerince idiull cezasma çarpunldlgl bildirildi. Komünist Grubun insan haklan çerçevesinde Gen.1 Ku. rul'a sundugu bir baska karar la..<1,Arlsmda ise, Türkivc'dc 5 yd hupis cezasma çarp'unldlk. tan sonra kaçan FrallSJz rehber Michel Caraminot'nun cez•. "mn kaldlrllm8S1 istendi. Sos. yalist Grubun aym çerçe ...,de ::iundugu karar lasansmda I~ • .'ski Diyarbakir Beledi)'e Ba~. kam Mehdi Zana'mn sailhk durumunun iyi' olmadlil' belir. tilerek, derhai ",rbest blrakll. ma." talep edildi. Diplomatik kayn.klar. G•. nel Kurul'~n bu~ün yapaeag. o(urumd. ~örü~ülüp. oyla. nOl'sk olon karar ta-.arllnnnl11 kahul edileceginc kesin 2ozül'le hnk,)'orlur. .. Tercüman NKARA, (Tercüman)yemin tOreninden bu yana )'lI$anan elektrikli hava dUn kavgaya kadar vardl ve Istanbul SHP milletvekili Kenan Sönmez ise TOkat ANAP milletvekili Mrtin Gürdere genel kurul salonunda birbirlerine girdi1er. Kavgaya, Diyarbaku SHP milletvekili Salib Siirer ile Ankara ANAP milletvekili Mustafa T..... da kanldl. Ancak yumrukl~ma diAer milletvekillerinin mudahaleleriyle Onlenebildi. Bu arada, TBMM Genel Kurulu 'nda beklenen karar ahndl ve Istanbul SHP milletvekili Mehmet Ail Eren'in bolUcilluAe yönelik konu~malannm tekrarlanmamasl için verilen Ba~kanhk Divaß1 teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Boyiece Eren~ In yaptlAI KUrtçulUk propagandasmm, "Medis d'~lRa t~lRmas. yolu" kapanlml~ oldu. A TBMM'de TARTI$MA ..... LIYOR TBMM Genel Kurulu dUn saat 15.00'de (Oplandl. Birleslme ba~kanhk eden SHP'li Hudai Onll, B~kanhk Divam'mn bir lekhf getirdiAini, bununla Istanbul SHP mllletvekili Mehmet Ali Eren'in MedIS kursusiInden yapllgl bohiculukle i1gili konu~masmm Anayasal suç sayllmasmm ve Medis dl~tnda lekrarlanmastntn suç saYlla(aAl karanna vanlmasmm is. lcnd.gmi behnti. B~kanm bu lekhfi okutup oya sunmaSl uzerine Medis~ le lartJ~ma çlktl. ANAP'h milletvekillen kendilerinin de a, m konuda btr onergele. rmm bulundugunu, bunun da o~unup o,a sunulmaSl ge. rekugm. sa' undular. Tarlls' malann buyumesi uzerine Oral. Oluruma ara verdi ve konunun Ba~kanhk Diva- ~ 23.01.88 m'nda bildirdi. isti~are edlleceAini SIRA KAPAKLARI ALKI$LAR V. 15 dakikahk aradan soma B~kanllk Divam'mn karanm açlklayan Ba~kanvekili Oral, itirazlar Uzerine B~kanhk Divam teklifinin yeniden oya sunulacaA1m, ANAP :v1edis Grup ~kanvekili Mükerrem 1lIfçIotIu ve arkada~lan tarafmdan verilen teklifin Ise sadece okunarak genel kurulun bilgisine sunulacaAml bildirdi. Oral'm bu sOzleri ilzerine SHP ve DYP'li milletvekilleri itiraz ettiler, Bu milletvekilleri Anayasa'mn 83. Maddesi gereAi ANAP teklifinin okunamayacaAml savundular. Ancak, itirazlara raArnen, ANAP teklifi okunurken, SHP'li milletvekilleri Slra kapaklanna vurmaya b~ladllar ve bu ~ekilde onergenin duyulmasml engellediler. Bunun Uzerine Ba~kanvekili Oral, SHP ve DYP'lilere dönerek, "Siz de bir tekUf .erirseniz okutabilirim. Lötfen engellemeyin" dedi. Kâtip ilye, ANAP leklifini yeniden okutmaya ba~ladlA1nda ma kapaklanna vurmalar yeniden ba~ladl. Ancak bu defa ANAP'hlar, SHP'lilerin Slra kapaklarma vurmalanna alkl~la cevap verdiler. Önergenin okunmaSi alk1~lar, SI. ra kapaklanna vurmalar ve, "Oku)1lmaZSlmz, okutamazslmz" sözleri arasmda okunup tamamlandlklan soma ANAP'hlar onergeyi ayakta alklsladllar, ITIRAZLAR ANAP teklili okunduktan ,oma kursu Onune gelen oyp Medis Grup Ba~kanvekili Koksal Toptan ve SHP :vIedis Grup Ba~kanvekili Hikmet Çelin, usul haktm- da söz istediler. Ancak ba~kan bu arada, "SaYIR Mehmel Ali Eren'in sözkonusu konu~maslRa alt tutanaklann tetkikinde, ban beyanlann Anayasa ve yasa1ar mu .. ceheslnde mahzurlar mütalai edildi&lnden bu konu~ma ve dü~üncelerln Medis d~lRda lekrarlanmamaSl ve aç.~a vurulmamas. hususunu oturum B~kanhk Dh-am'nlR t~klifi olarak Analasa'nm 83. Maddesi'ne Küre Kenel kurulun o)una ~unll~()rulß" dedi. Teklif ANAP'h milletvekillerinin oylanyla kabul edilirken, teklif aleyhinde hiçbir milletvekilimn red oyu vermediAi dikkat çekti. Bu arada. ANAP'h Mükerrem T~lOelu ve 7 arka. da~1 tarafmdan Medis Ba~kanhAI'na verilen aym mahiyelleki tekhfte de ~öyle denildi: "tstaobul milletvekili Mehmet Ali Eren 20 Ocak 1988 tarihU TBMM Genel Kurulu'nda bir önceki günkü konu~mal"r1 tavzih am aelyla gündem d~1 )1Ipt.e, konu~mada da hatall tavnm sürdürerek, Ana)1lsa suçu ~_ lemeye devam elmi~lir. Ana)1Isa'nlß 83. Maddesi gereeinee Mehmet Ali Eren'in Medis künüsünden )1Ipm.~ oldueu ve Aoa)1lSlll suç saYIIan bu koou~malann Medis d~lRda tekrarlanmamaSl ve lIÇtea vurulmam8S1 için genel kurulda oylama )1IpllmaslR. arz ve lekUf ederiz." "SUL TARTI$MASI ANAP teklilinin okunmaSt ve Ba~kanhk Divam tekhfinin oylamp kabul edilmesinden soma, Ba~kan Oral, kursu <>nUnde bekleyen ve devamh usul hakkmda soz isleyen DYP'li Köksal Toplan'. kilrsilye davet eni. Toptan, OYP'nin, SHP'li Eren'in konu~maSim tasvip etmediAini ve kmadlAml sOyledi. Toplan'm bu sozleri ANAP ve DYP'li milletvekilleri larafmdan alklslamrken, DYP Meclis Grup Ba~kan\"ekili Ozelle ~unlan sOyled;: "Medis Ba~kanvekili Ereo'in bu konu~masma mü. dahale etmek surelh.lè suç i~lemi~tir. ANAP'ln 'verdie' öneri)'i buradan okutmakla da ikinci suçunu i~lemi~tir. 811 Ana)1lsa'mn 83_ Maddesi'ne hiç mliracaal edilmemesini lemenni ediYOruL Onlelin bütünlü~ü önemU. Buna iUraz eden yok. I~allah blr daha millelvekili dokunulmazhelRa k.sltJama geliren bu maddeyl kullanmak zorunda kalmaYIL Konu Ile ilglll müzakere IIÇIIm8S1gerekirdi. Bu da )1Ip"mam~tlf." .........-.... ....... M.... K .. Usultant~mas' açtldlktan soma künüye gelen Izmir SHP milletvekili Kemal Anadol da konu~masma ba~lar ba~lamaz ANAP'hlann tepkisini aldl. Anadol, arlcasma dOnerek, Atatürk'ün Ba~kanhk DivaOl üzerinde yazl_ h sOzlerini gOstererek, "F..gemenlik kaylls.z ,artslz u1usuodur" deyince ANAP~ hlar, Ao.dol'un sOzlerini "MilIetiDdJr" diye düzelttiler. Aoadol, "MIDi tradenlo iisliiDlüeü detifmeyeœk. Kim iktldar oluna olauo, devletin bütüolüeünü savunacaelL Ana)1lSa yemlnlmlzl beninuaek de beiilmsemesek de sadlk kalm.ya çallfl1ca&Jz" deyince ANAP~ hlann protestosu arUI. Kemal Anadol sOzlerine devarn ederken, SHP'li Ba~kanvekili Hüdal Ont'm usulsUZIUk yapllA101 Eren'in gUndem dl~1 konu~masmdaki sOzlerinin Medis d.1smda tek. rarlanmasmm yasaklanmaslmn, "konusmamn yaplldlAI gUn ve avOI Baskanhk Diva- ru tarafmdan abnacak kararla mUmkUn olabilecelini ~övledi. Ao.dol'un konu~masl Slrasmda ANAP'h milletvekillerinin Slk Sik lU atllklan görUldü. Bu SU'lIda bir ANAP'h "ArkadatJmD kODufllUlSlnl tasvlp edlyor mOSUD?" diye lU atmea, Anadol, ANAP~ hlara "Eyüp Âpk'in 'Ben Nak$Îbend'im' dedit! konllf" maYI slz tasvlp edlyor muunuz?" diye sordulu duyuldu. Bunun Uurine Tokat ANAP milletvekili Melin Gürdere~ nin yerinden kalkllll, SHP'li Istanbul milletvekili Kenan SönDlez'in de Glirdere'ye doAru yürüdUaü gOruldü. SHP'li ve ANAP'II iki millelvekili el kai i~relleri ile birbirlerinin Uzerine yUrUyUp küfUrle~irken, ANAP slralanndan "Nak~ibendillk Için pasaport Icrekmez" ve "8a$ka pasaporl ahn bo ülkede leriniz yok" "ibi ",,1er dU\"lIldll. 23.01.88 ~ e "Beytül Mukaddes 3" harekâtl sürüyor pe,mergelerin hedefi Kerkük • iran devrim muhaflz~mvla, Barzani.TalabanivanliSIPe~mergelenn Kuzev Irak'ta ba~lattlklan artak saldlnda çetin çatl~malar aldugu bildirildi I ·Fadullah IK I BUlUTTEKiN da Irak askerini oldürdiiJden \~'a )araladlklan~l. vuz. • DIYARBAKIR, MIL-HA PE$MERGEl~R KERKÜK'E DMRU ilERLÎYDR URT liderleri Mesul Banaai ve Celai Tatabani'ye bagh Pelmergeler ile tran Devrim Mu. haflZlallrun, Kuze, Irak 'ta biijlalllklan ortak ~aldmlann tüm liddeliyle sürdügu bildiriliyor. I ran radyosu >e slßlrdan dinlenebilen Kün radyolanllln dunkü ya)"lßlßda. son 3 gün iÇÎnde Zap Suyu'nu geçerek Mavat kasabaslßlß yaklßlannda biijlalttklan "Be)'IÜI Mukadc1es 3" adh ortak harekâtta, Pelmergeler \'c Iran De,'rim Muhaflzlannlß cok saYI- Ime askerin de esir abndlg.m belirtti. . Kürt liderleri Mall1 Blmni "e Criai Talabani'.e bagJl "KDP" "e "YNK"nin ~si rad,.oJannlß bildi',. ,,'.1,. diklerine göre. son çarplJmalarda de g''illli<n Ian da kuUanan Pqmergder. Süle,.mani)'e _ Kerkuk araslßda yer alan uKarize" kenti çevresinde saldmla. nm yogun~rddar. Kürt radyolar, PqmelJderin stra. leJik merkezleri e1egeçirip. Turki,.e-Irak Iransitlara. ,."Iunun d.:netimini e1egl'Çirme,.eçahlllklanm öne ,ur. .duler. 43 ~ ~ 23.01.88 Avrupa Parlamentosu: "Türkiye'de insan haklarl uygulanmlyor Anlamslz 4 karar eSOsyallst ve komünlst gruplar tarafmdan hazlrlanan 4 ayn karar tasarrsml tele metin hallnde kabul eden parlamentonun Isteklerl $öyle: 1- Idam cezalan ICaldlnlsln a-/dam mahkûmlannln cezalan Infaz edllmesln 3- FranSlzrehber Michel Caramlnot'nun davasi yeniden eie ailnsin 4- DiyarbakIr eskl beledlye ba$kanr Mehdl Zana derhai serbest biraklisin I • Ahmet SEVER • STRASBOURG mVRUPA Parlamentosu, tAJTürkiye'deki insan h~klan uygulamalannm yeterslz 01dugunu belirten bir karar tasansml dün kabul eUi ve Türkiye île i\i~kiJeri bsa vadede normale döndürmek niyetinde olmadl8tm gösterdi. Gerek genel kurulda söz alan parlamenterlerin konu~malannda, gerekse onaylanan tasanrun içeriginde Türkiye'ye yönelik elCftiriler, i~kence iddialan, ölüm CczaSl, siyasi davalar, Diyarbalar eski Belediye Bqkam Mebdl ZlDa ve 81yabmda ~ istegine Türk hükümeti tarafmdan bir cevap gehnedi2i ifade edildi ve Kullu ile SargJD'm i~kence gö. riip görmedigi konusunda soru~tur' ma açltmasl talebine bir yamt bek. lendigi belirtildi. yabmda be~yIl hapse mahkûm edil. mesi protesto edilen kararda. Mlc. hel Caramlnot'nun aklanmasl ve davamn yeniden gözden geçirilmc . si için AT dl~i~leri bakanlan Türk yetkililer nezdinde harekete geçmeye çagnldl, Kararda, Diyarbakir eski Belediye Ba~kam Mebdi Zan.'mn suç. suz bir ~ekilde hapiste tutuldugu ve saghk durumunun giderek bozuldugu ileri sürülerek, Türk hükümcti Zana'YI derhaI serbest blrakmaya davet edildi, S YIIhapse mahkûm edilen Franslz rehber Mlcbel CanmlDoI ve H.yd.r KutIu ile Nlbal SargJn'm durumu üzerlnde odakla~tl. Sosyalist ve Komünist grup tarafmdan hamlanan dört tasan bir. le~tirilerek tek tasan haline getiril. di ve el kaldlrmak suretiyle yapllan oylama sonucu kabul edildi. Parlamento karannda, Türk hü. kümeti ve TBMM'nin ölüm cezasl' ru kaldJrmasl ve ölüm cezasma çarptmlanlann cezalannm infaz edilmemesi istenildi. Franslz rehber Mlcbel Car.mlDol'nun Diyarbakir Devlet Güvenlik Mahkemesi taräfmdan Ermeni propagandasi yaptl~ .iddiaslyla gl' SI Tasanmn oylanmasma geçilmeden önce Genel Kurul'da görü~ bi/diren Sosyalist ve Komünist Grub'a mensup çok sayJda parlamenter, insan haktanna saY81göstermedigi süreee Türkiye ile i1i~kilerin düzeltilc. mcyecegini belirtti. Parlamento karannda, Avrupa Parlamentosu'nun 19 Kaslm IQR7 tarihinde Haydlr KUIIU ve Nlblt SlfIID'm derhaI serbest blrakllma. 23.01.88 Meclis kürsüsünden bölücü propagél~daya tepkiler artarak devam ediyor Meclis kürsüsüne hançer sapland. ~KARA, n.",uman)DY P Genel Balkaßl Su. Ir)man DemiJ'!'I, Istanbul'da,I gayrlmuc;limler dl~lOda rurklye'de aZlnhk bulunmaJl~lnl behne-Tek., "Turk mil. Il'Iioin bolunmel buhlnlu~u. ne \Irdi~ ku~û~unden han~'er~plllma)~ kaJkma)1 a)lpIi)orum" dedI. Hf'mirel, partlsmm dun ya. pd.Hl (,enelldare Kurulu top\.1nll\tndan önl.:e duzenlediA-i ha'>1n lOplantlsmda, çe~ltli Io-lmul.uda göru~lenni açlk\...Hk~n. almhk. \le böluculuk't: t1g1l1 ~unlarl söyledi: A klye'de azmhk olm<1.dlglnl a,,'lklamaya davet e-derr-k, "Turkiye Cumhuri)eli'nm bohlnmez butunlu*unt ~ahip çlklYoruz demek )'t'.met. l.ozan'I. geienierio dl.$lnda ulke-dt aZlnhk bulunm .. dl2lnl açlkillmasi l(erekir" Jedl L' Turk millelinin bö/ünmez bülün/ügüne Mec/is kursüsünden hançer saplamaya kl1lkmaYI aYlpllyorum. SHP'yiTiirkive'dea-mltkolma- " dlg-ml aç'lklamava ç'aàlnyorum ." oldu~una kimsenin bir nt'Tlllrel. dl!>lRda Turki)e'de 44 ";IIP'vl dt.' llir !!'G1Ia"~...... Anay.asa deOl~ikliOlyapmadan s&ç.mlefln erkefl8 ahnabileceQi liknne kal!'moyoruz. 29 Kaslm 'da olduQu g,b. seçlm y,lllolacaksa, bu seçlme kalolmayabihnz. Burada devle! ba~ kan.na gOrev ~r. Hiçbor~e kan~mayan devlel ba~kant oImaz. Yetk.lerl, kullantlmak lçin verdor" ,.".,.,. . onùne hrç- lart'$fTIa/ar açan IklicJar .aeele S&ç,m/e neyr ba$<)rml$tlr7 BIf $BY y~ ml$llf. yanglfld8n mal leaÇ1f1f g1bl seç.m yaprp yùzde 36 oyIa Iklidar a/may/ ba$arm/$tlf. MflClls styas; .kt/darrn aradrgl degil, rahatslz o/dugu bir mÜ6ssesedlr. Buraya kend/terme rTH/$ru'ret kazan(1Iran blf ku. rum dire bakl'fOrlar. BOyle bir kala demokral d~;ldlr" :Jlmhk yoklur. Butiln '\o,.(anlIa~lar e~it ve birinci ~IDlf va- hlln,,'rr ~apl.ma~. klllkm.~J a~lphyorum. 8u, 0 kurm,u "ti,mar tlmrklir." I l 0" $8Ykoyamaya'! v~ her gun yem ol.maz. MiIIl"tçebuna ..ahip çlkmak Ilerekir. Tarihin t:t"ljrdi~i r.rkhhklar Durine lim"loe ,jl-1J5et \le m h~abl \-'1p~mal. "lstlobul'd.ki Ill)n- Illndß..ljhr. l~'Vletin, sadakall~ III hpallllml~ e,lâllarlnl allnhkml~ Rihi (to,lerme,.e kylk. mall. ,,'ok bu)uk haladJr. Turk millflinin bohinmtL hUlunlugune Mt('li~ kur~usunden I ../ . kl ayda parlamentonun 11IrJII mu,limlrr ~ 11nIdar"~ .. furkiye'nin bolunmez bic bulun .. • .. '. ~ BOTUIILÜea SANlp Ç' •• A •• Dogru Yol Parti si Genel Be,kenl Süleymen Demi. rei, ntheyet beklenen I."n or1aya koydu va Meclls kürsüsünden y.pllan bölücü prop.vanda lçln SHP'nin aç.klama yapmasl QerekliQlnl soyladl. Oemlr.l. "LItla bülün, lük korunmaz" dlyerek SHP'nin "81'10111(",ddl::tC1.mr99,1 almaslnl Isledi. -AtnHlSyon" .... 1 ..Raslgele sOytemiyorum. Tùrk'ye' de 10 milyon ki~i 200, ID m'lyon kl~. 4()() ve 10 milyon ki~i de 600 dolar gellf sevl)lesindeya~oyor A1masyon demekle bunun cevabl vefllml~ L~~~~ .... ~ I bataOI I "lktidar.d'~bOrçbalaO'içinde.YOZmektedir. Business lnternal.onal isimli kurulu~un Turkiye'nin iÇ.meselelenne kan~mak hadd. deQ.ldor Ikt!darm kend'sone borpayanda ara. d'QI ortaya ç,k'yor. Bu Isviçre'deki dan".,nanlar kurulu, ANAP'a payar>da olmu~tur Bunu hafillik olarak gOrllyorum" ) 1 ~'nerburMwta II OIOCIIIt M.llel ,/clIdardan dàvilel OIaea/(tif. Çizdikleri pembe tab/olar bir gUt! ba$larma y/k/laeakllf Ama. OIan g~ ne ml,',ete alur ~'.:. vai(l$ 'ks,!ltkla~ .... talurasm/ gere "'''.et Oder . Vuraillan lIonusu '.Ba~kan. Vuralhan., h'maye edel borlavn alm'~lir Ayrrea. SaYinCumhurba~kan"", cla. Du meselede VUralhan.,n arkas'rxlayml~ g,bi gOslermeye çah~ml~l" Say,n Cumhurba~ka", tumaye ediyorsa da bunu kendls' sOylemelt.. Kir,.,.,. datl,.-"Iar '.20 k'$i aç bof kl$//ok, buyrun adalet,nrzr .. Adale:mlzle bm ya$ay.n Burada (KIT lerCe) parl/muden gC'rev alacak oJursa. bunu eSdi:#:! ~~~~ _ • ,1~'~~~~~~~~!1 25.01.88 "O/ayKonufma"nlR 22 destekçisinden SHPJi Ahmet Türk. karar/I: Mücadeleyi, TDMM éatisi 'd altlnda.verecegiz ~~T ~ • Emin Colasan n ~ Sey1n Tllrl. INI.... gelnIIf bIr --. 1'011llgInç oIIIy'" MercIn'cIe biI- ::'~~.J:.: zlnle ......... \lIOIm bazJ konuIèn ~ ~ lelIyorunL ......,.. ....... "KiirtIlIl we KlIrlçlllllll" 0lil11 da --, Onc. llancIInIzl k-.c. ....., lIIlIlIIIZ biz.?, Slz klonalnlz?. ManIn'da blr .,lr.Un INItk_ 6y1a daOl ml? Turk ..... atlnIn INIf111d ..... IZ. .. AsI.nda bu afire! ~ytarlllln ~, baSlnda e.kan yak.~brmalardlr SaY'" Çllle..... Ama OoQu va ~'da. harkelin dayandlOI b" a~.ret vardlr. Bu afiret yepoIl henüz tam olarak k.nlmlll d8Oildir. Ancak bu afiret baCt la" yava~ yaV8f çözülmekted'r. Fakat ben oyle b" a~lret r8tSi lalan cleOoIom ... Orada l0I>rak sah.b. va s&v,1anbir a,leyll LI Kaç cIiinOm lDprap.oz .ar? 30 - 35 bin dönüm vardlr. Alie olarak bu kadard". Benim ~aha.m'n 4-5 bin dönüm vardir Araz. va toprak oIarak da güzeldlr. Fakat su olmad'Oliçin sadece bu{lday, arpa va mere.mek uretlr'z. YaOmurya08rsa ürün oIur, o~ mazsa olmaz. LI ~ret r........ baIIacIan lIlI lI8çU? Yak. babam a~ lalan deOlido.Btz,m ~lrellen gelen blr reisljQimll yoktur a.l. oIarak... Ama :rürk A.lesi _. n ~ Yani • nellnlz ,1mcI Marclln'de?,. G~IO blr ... 1lnIz, deOl ml? GuçlU a.le demeyetim yanl... Bir 'nsan sneak sev.l.p tutulursa va halka yak.n oIursa davam edeb.hr. Bunun dIt,nda .. ir.t kurall8n arl.k buyuk ö1çüde klr.lmlllbr biZlm oralarda, Bugun y.ne güçlû aileler va .. iretIer _dlr ama, bunlar poIit,k güçler,ni gider. kaybetrnekl&dlrler. n ~ Esklden .,Ir.tier we .tlr.t daha m, gDçlilydU? b~Iar, ~ P.ki Gün.ydoOu 8ö1g.miz bu gelifmeIerden yelerll pay alabildl ml liz- ee? Tabu blrtaklm $eyler oldu ama. hlÇblr zaman leterl. deQ,'d,r A Sbnda bu ~et olaylanmn çogu, basanda çlkan ya. k$'maIanhr. Aina Dogu Ill! Güneydogu'da, herJœ. sin dayandJgJ bir ~ret vanbr. Bu ~ yap~.. henüz tam oIarak kmIm~ de9iJdir. Ancak bu ~ bagIan çözülmek tedir. Fac-'ben ~ ~ rmi falan degilim... Orada toprak sa. hibi Ill! seWen bir ailcyiz. UNedIr oralarda .n büyÜk .kaikleriniz? Ot<uldurumu haien pen~andlr. Ilkokuiu b,tlf'p de haien ad,nl yazamayan 90k çocuk vardlr Saghkh IÇme suyu birçok koyümuzde yoktur. Yol durumu çok yelerslldir Astaillama bll,m oralara hemen hlÇ glrmem'stlr. $,mdt Say,n Ba~bakan her koye ve her mezraya elektnk V8nld'gln, söylemektedlf HIÇ 41AkaSiyaktur Benlm koyum Mardin Ova5lnln ortaslndadlr ve aynca mezralarlm vardlr Buralarda bile elek- tnk yaklur Halk,n butun geç,m, ç.ltç,lik, bugday ve merclmt.~ uzerlnedlr ama 'U bunlarln n laten n ... ~ l,slzhk en buyUk sorun Hemen her vatanda~ b,ze 's lÇ,n gehyor. Vatanda~ perrfan durumda . n ~ Slzln oral.rda bazi valandaflan ve lI8nçlarl bllIlIcü örgüU.rle IfbirliOine lien .tkanler arasmda IssizUk de .. r rm? Mutlaka elklS' var. Ben ~una ,nan'yorum I~. SllhQ'nbüyuk bOyullara vard'g' butun gel.~m,~ ülkelerde, yasa d,~, orgutler daha hllia buyuyup geh~lyor Sanay,le~m.~ve gel,~m,~ ulkelerde sol aklmlar, blraz daha aktici blr tavlr lÇens.nde Fakat Turk.ye g,b, ulkelerde sol. lÇ,ndebulunduQudurum yuzunden daha lazla s,ddete ba~vuruyor. Yan' bu durum benee oradak, yoksullugun, taklrhg,n ve çaresllhg,n blr sonucu olarak yanslyor. n llimdl Ahmet Bey, slz çok geni, .e elklU bir aU. olen Türk Ailesi'nden. "niz... Bu topraklar ailenizden mi kald. lize? Babamla annemden gehyor s8Ç'mlennden bes alt, ay oneeyd' Kim ö1dürcKl? N.clmoaulla" afireti mi, Kehramanlar afirelT ml? IklSlnln musterek LI $eYI. BIZ oyle goruyoruz. Onl.r hangi partldeydl 0 zamanlar? Onlar da Adalet Part,s,'ndeydl.. n Yani hadil. p.rtl ~ ga .. m.ydl? Içl bir rekabel ka•• Oyle d'yeb'hnz n ~ Onlarla aran.zda ba,ka bir IUrtü,m. _ rmydl? Arazl ka... , lDpr.k k•• ga .. gIbI ... ::~~y~~I~1 '~~d~~~dlr.~lr LI Imglnhgln zamarr Sizln allenize ait kaç köy var? Say,n Çölafan ben bu konuya g"mek ,stem,yorum.. A$lretsel $eye glrmek Istemlyorum ben n ~ ~ Niçin?.. Gùz.1 bir konu~ma yap'yoruz ... Dostça ve dürüstçe ... Yani lizln akrabalar da dahil kaç kö. yünüz var? Ama bir korunma $imdi? içgüdünüz yok mu TaDl1baZI gell~meler kar~tslnda boyle Qlr dururrumuz vardlr Kan davasi ve dusmanhklar var BIz de baZI tE'db,rler almflk lor unda k:thyoruz Ev.t Sayon Türk. fimdl gele11mkan da.a.. oIay.. a... Sizln de orada lid büyük a,lretle. Kahraman .. NeelmoQulla" aflr.tlyle kan da.alllZ .. r, NIçln Ç*1IlIf bu kan de.. Ia,,? Bana Kit- I.n tarafllZ _ak anlal..... Bu 1$ blr yerde siyasi çekl,melere dayanlyor 1957 y,hnda Marcln'de sadece Demokral ParU vardl Bunun b~lnda da NeelmoQlu AIlesi verd.. Bemm abam 1957 y,hnda CHP'y, kurdu Derlk'te... Abem AbcKlrrahlm Türk kurdu. 0 zaman ''Slz bu parllyl na'" kurarIln.z" d,ye lehd,lIer va tepk,'er gelmeye ba~lad. bile I~le Ahmet NecimoQlu babam, ~ey yapll... (Uzunca blr ara...) LJ N. yapt.? TeM,1 mah,yet,ndeyam.. Bu seIer "e babam da gird, ve Mard,n', '!çe '!çe dol~arak, bll,m a,lemll 1957s8Ç,mlennden<inceCHP'y. kurdu orada.. Tabll bu klfg'nhk hep devam elt,. Sonra abem 1969y".nda bag'msll mllletvek.l. olarak s8Ç,ld, Sonra Adalet Part'SI'ne gird, Abem CHP'ye blraz k.nlm'~t' 0 zamanlar Cok uzun blr h.k4yedlr. Soma bu SlyaSiçek"me1er bùyudü ve abem' Oldurduler Say,n Çölafan ... ~te onun oldurulmes" brr kan davasin a donu$tu LI Hayor. ben lI8nelde soruyorum ... Ben ne oIursa oIsun, böyle oIaylan b,r yarde noktaiamak gerakt,!),ne ,nan'yorum Fakat maalese' yllpl SI~'ns<iyledl{jonozg.b' Yan, birlSl geleeek. senon.. lenden blnSlll' o'diJreeek va sen ses ç'karmayacakSln... Yan, boyle blr durumda btz,m oralarda her ~eyln' kaybelml$ oIuraun. Kuçuk duserSlfl, 't'bann, kaybederson .ri Pakl kan dava.... kaclonlar •• çoeuklar da öldDrüKlr mü? ~ nAma bir ail.den IUÇIUZ ~ dürÜl.blIlr. öyle mi? Oyle tabll Ve 0 oIaydan lonra bafladl aran.zda? kan da.... lIlI .ri P.kl Ilz d. onlardan adam öldürdünüz mü a,lr.t oIIIrak? BaZI olaylar tabll k, oldu, Bu oIaylarda ball ,nsanlar <ildù. Ama naSiI oldû? Tabll bunlar, anlatmamn yen va zamanl cleO". ÇoOunun mahkemeSi haien devam ed'yor. Yan; biz bu konuya deQ.nmesek 'y' oIur SaYln Çllle, ..... Bundan 1000a "zln .lenlz da mullaka onu öldDr.n .Ileden blrlnl öldürm.k zorunda m.dlr? Yanl kan de.a.,n,n kurah bu mudur? I"n kurah budur. bir .rkek öl- I$te bunlar asaretçl yaplnln gettrdl- Q' yanll~hklardlr Ya da d,yeIlm k, asoret re.Slmn btr çobam vardar Bir a$lret!en hesap sormak IÇln gldlp 0 çobanl öldureblhrler 0 IStn hesablnl alle Ile hlÇblf yaklnhg' olmayan btrlStnden sorab.llfler n ~ OldDrm•• mrlnl aflret r.'si mi v.rlr. ~"':r? hark.1 k.neII baf,na buyruk Yak etend,m. oyle b" ~ey yak B" kan da\/8- SI olduktan sonra. herkes kendlnl davantn IÇlnde hisseder artlk Yan, artlk SU olay 01. mU$tur da a$lfet relSI $oyle emIr vermlstlr dove blr Sey yoklur n klAn',yorum ... Pekl Ahmet Bey, clyellm n sizin .11.nlzd.n blrl ilIdUrUIdO. ~ Siz orada Kasr .......Kanca denilen. etrafl dört metre yükseklikte duvarlarla çevrili bir ,atoda oturuyorsunuz. Onu siz mi yaphnlz? NICi" böyle bir ko. runmaya gerek duyuyorsunuz? Onu btZ yapmadlk Dedem yapm'$ Ashnda ~alo da denmez oraya Blz.m aras. Surlye Slf'\lr\na 30-40 kllometre uzakhkta blr yerdlr ve oVantn artasldlr 0 gunlerde blllyorsunuz Arap Islilasi seyh Istdas! vardl Onlann Istlla ve talanlar na karSt yapllmlS blr yapld,r BIZ de Sirndi orada oturuyoruz LI ~ ~ ~ ~ ~ ~ aQab.yinlzi? Zaten aç,kll.. n PHlllIcIiirmezse, 0 allenin haysiyetl ml çlQnenmls Dlur? Kendlni alita k.lm... yen. dli.... ü~ $erellyle oynan. m.. oIarak ml görür? $,mdl Say,n Çölafan. ben bu ousuneede deQ.llm asllnda ~ maz ok:turmek IÇln 0 i1d aile mi öldürlmüf Evet, ba~lad, Alti yedl koyde oturan akrabalanmlz var Tabll arazl onlann Fakat bemm ve agabeylenmln. yeQenlenmln oturdugumuz uç koy vardlr Onlann araZISI btzlm allemlZlndlr n Yakaland, U I~'n kurah budur. n Genalhkle boyle blr sey oImam'st" Ama adama ates edera,n ve yanh~IIkla seken merm. çocuQu vurur.. Bu kazadlr yan. Onun d's'nda kad,n,n va çocuQun pes,nde k,mse dola~ Katiller y.kalandl rm? ~ LJ ka onu öldllr.n altaclen birini ölclürmek zoruncta rnocIor? Yani kan dava_ kur ... bu mudur? Ne zaman öldürclÜler aQabeylnlz Abdürrallim TDrk'ü? ~ 1973 labil .... zllk de çok yop Valla 8-10 tane vardlr B.I"s,",z, yapl deO'~lyor.Mesela otuz yolönce b.zo")oralardan geçen sadeee blr tek yal vard. Ipek YoIu... 0 da yeni yapthyordu. Köyden .Içeye gideb"en .nsan say'Sl çok azdl. D,yarbaklr va Urla'y. btZlm köyden gören blr ,k, k,~iyd;, Belk. babam ve blr .k' k.~, g,debi'm,~t' oralara... Tabll y,llar geç,nce yollar yap,ld•. televlZyon geld;' Kapah toplumdan b" ök;ude ç,kmaya ~Iad'k biller de... TeknoloJlk geh~meolup da ,nsanlar d.~e açlld'kça, a~lret baglan zay.lhyor SaYln Çèlhl,an. n yan kurulu~u oiarak bir tek un labnkaSl, makarna labnkaSl yaktur blZlm oralarda. Devlet ellyle yapllan blr yatlr.m yoktur. ~ Yanl blr yarde herk.1 öldü,mek zoruncta "" hilledar? SaYln çöta,.n bazen de butun kar~l clkmala. f1ntza raQmen kontrol edemlyorsunul Bu kan davaSlnln çözümlenmemi, olmaslndan bllyuk huzursuzluk duyuyorum ben n LI glhm ashnda. BaZI arkadaslar bOyle blr glrts'mde bullllldular Ben de buna h,çblr zaman karSI çlk. madlm BIZ aydln ve demokral lftsanlôflZ Oyle çag dlSI llkel blr yaptntn uE'vamlncl.1n Pekl ölcIÜrm.zse. 0 aUenln haYsir.ti ml çIQn.nml, oIur? K.ndlnl altta alm'f, yenlk dÜfmü,. ,.r.llyl. oynanm'f oIarak m, görür? $.md. Say,n Çöla,an. ben bu du~uneede de- Bar.,ma durumunuz olabilir mi? ~ LI yana olamaYlz Slnl Istertz HaYlr. b.n geneid. loruyorum ... Ben ne olursa oIsun, boyle olaylan blf yerde noktalamak gerekt'O,ne,nan'yorum. Fakat maalesef yapl SIZln s6yledlglnlz g.b!.. Yanl binsi gelecek, senln 811enden binslOi oldurecek ve sen ses ç,karmayaeakSln.. Yan, b<iyle blf durumda bll,m oralarda her ~ey.n' kaybetm'~ olursun Kuçuk dusersln, It.bannl kaybeders.n. n Pekl kan d•• asonda kachnlar .e ~ euklar da öldürülür mü? ço- Genelhkle boyle blf ~ey olmaml$t" Ama adama ate~ ederSln va yanll$hkla seken merml çoeuQu vurur... Bu kazadlr yan•. Onun dl$,nda kad,nonva çoeuQun pe,lnde k,mse dola~ maz oldurmek IÇ'" laten ..fi I..-J açlktl Ve 0 alaydan sonra ba,ladt aranlzda? kan davas. ml Evet basladl ..fi ~ Peki aiz de onlardan adam dÜftÜZ mü a,ire' oIarak? öldUr- BaZI otaylar tabll kl oldu Bu olaylarda baZI lnsanlar ak1u Ama nasll oldu" Tabll bunlan anlatmantn yert ve zamanl degll Cogunun mahkemesi haIen devam edlyor Yant biZ bu konuya deglnmesek IY' olur SaYln Çöla$an ... n ~ Anhyorum ... Peki Ahmel Bey, diyellm ki lizln ailenizden biri öldürüldü. Bundan sonra sizln aileniz de mutla. n ~ tlbette bunun blr yerde Ottme- Siz;n kan davallnda toplam kaç kifi öldürüldü Ahmet Bey? (Uzunca bir ara ...) 25'In uzennde adam olduruldu LI Sizden kaç kifi glltl? (Bir ara daha•.,) Bilden 7~ k,~, gon, .ri Hep"'" ~ AUah rahmet eyle...... mel Bey min kaç k.nmz var? $Imdl beyefendl. bu konulara Ah- glrmeyehm Genelhkle b,zde lek evhhktlr Bazen. en lazla Ikl olur. M ardin'de 1957 yilinda sadece Demokrat Par • ti vardt. Bunun da da Necimoglu AiJe. si vardt. Benim ahem 1957 ytImda CHP'yi kurdu Derik'te ... Ahem Abdiinahim Turk kurdu. o zaman "Siz bu par1iyi nasd k~ßtZ" diye tehditIer Ile ~ kiler ge1meye ~ bize ..• ~ Ahmet Necimo9lu babanu !jey yaptl ..• Sonra bu siyasi çe~ 1er abemi ,Ile biiyüdü' .... • I~ onun öldiiriiImesi. bir kan daVélSlna dönÜ$tÜ. œ.n- öIdiirdiiJer' - - 45 I ------ ----- DEVAM LJ SIZln. kaç kannlz zaman var'? {l ___ '~o. 0 konuda cevap vermeyeceglrT'. Teybl 1<.apatlrsanlz size durumu anlatlnrn (Ahmet Türk dürüstçe anlahyor. Ancak islegine say- sltada cezaevinde dunuz. Millelvekill yatlyor- seçildiniz. tahliye oldunuz ye Ankara'ya cezaevindeydiniz'? . gelàiniz. Niçin $imdl labil Dogu ve Guneydagu'oa gehser olaylar LJ konu~maya katlhyor musunuz Mehmet Ali Eren arkada~lmlzln konu~mast. asl1nda bu kadar tepki g6sterilecek bir konu~. 1946 yJ..!mda MardIn'de dogdu Ankara. tkt1se.d1 ve T1ce.r1 Bilimler Yüksek Okulu'nda sürdürdügü eg1t1m1nJ, aga.bey! AbdillTa.him Till'k'\1n öldürülmes! nedenJyle terk etU ve a.Ilenin ba.o,U1a geçti. 1973 yùlnda Mardin Demokra.tlk pe.rtJ m1lletvekU! seçUdi, birkaç 8<f SOIll'a. CHP'ye geçti 1977 seçlIIùer1nde tekrar CHP m1lletvekUi.seçUen Ahmet 'lÜrk, 12 Eylül Harekat,'ndan SOIll's. bölücü örgütlerle 1qbirlig1 ~'apt~1 gerekçesiyle 1k1 kez tutukland1. Evli ve alti çocuk babasl olan Ahmet .'Iürk, Kürtçe ve az Arapça bUiyor. 'Iürk, cezaavinde yatarken 29 Kasun . seçimlerinde SHP'den e.day oldu va tekrar m1lletvekUl seçUdi. ~imdi Ahmet Bey, siz 29 Kas.m se. çimlerinde .SHP'den milletvekili seçil. digi.niz yaptlgl KOrttük konusunda? g' duyarak yazm,yorum ...) n I.J da Ounu savunacaglm. Yan! Mehme! Al! E!"en'!n ~eclls'te var Yani bu PKK olaylan' lalan ml? ma degll. ArkadaSlmlzlnsöyledig. se.yler.Turklye'rlln gerçeklenni gundeme gettnyor. Ben konu~manJn metOIm gbrdum. Gayel IYI ve guzeldl. Metln dl$lnda blr Ikl ~ey söyledl. Oradakl yanllS anlaS1lmay' da zaten duzelltl arkadaSlmlZ. Yan. bu kadar gurü!tu koparacak b!r $ey yok ortada .. Ben öyle gëruyorum ve katihyorum qnun konu$maslna. JI Yani'tutarh ye normal bir konu$maydl diyorsunuz'? I.-l ml Ben öy1e göruyorum. Bu ve benzen bazI olaylar var .. SIrT'dt burada blr sey soylemek Istlyorum. Biz bu aSlret yaplslmn klrllmasln •• Sllyoruz.. Çünk0 aStretsel yap. devam ettlgl sûreee. yoremlzce ve Tur. klye'm1zde saghkl1 b.r eagda$lasma 'le ::;uyume olamaz Slmdl oralardak. aSlre:se. ya. pldan kaynaklanan bazI Ihbarlar vesarreler oluyor. Efendlm. Ahmet Türk bit allenln $eYldlr Ahmet Türk'un gueü vardlr dlye .. Bura. da devletln olaylara bakl$ açls! da eok onemIldlr Bugun Batl'da bir olay olur. 0 olaYl ya. ratan blrey suclu Ise cezaSlnl kls:sel olara\... ceker Ama Dogu ve Guneyctogu'da Olr olay oldugu zaman. sank! butun atle ..e outun aSlret alaytn Icmdeyml$ glbi bakll.r .... e Insanlar toplu almak. suclanlr BIz dlyoruz kl "Deylei bu a~irelsel yaplYI klfmak zorundadlr ..." Ama baklyoruz ki. d,?vlel.bugun.sal1kl bu yaPlY' ~orlJma cabasl IClnde. Etendim falan aile devlelten yana, talan 'aile devlete kar~l. .. Fala" aile hükümellen yana. falan aile hükümete karSI .. LJ n I.-' Niçln?.. Devlel slzin slleye gO,;enip de sllsh vermlyor mu? . Bir taralta tienim .düsmamma ve",ken. bana vermez herhalde..Zaten benim de böyle "Si. Ish verin de karuculuk yapa";,," gië. b" .15tegim almadl devletten. Ben zaten bu i~e kar~m . n I.J Ailenin . reisi anda? slzsiniz deall mi ,U . Reislikdeg;l..: Ne de alsa milletvekihyim. GeIenvatanda~ ilk önce ben;mle temasa geçer. nAma I.-' allenln relsi sizslniz, öyle degil ml? Oyle m. dlyelim 'Say," Çöla,an? .LJ Öyleyse öyle dlyellm. LJ i""l . I..J n I.-l 12 Eyiul sonraslnda 1981'de glrdlrn Ilk kez ... Iste dedlglm seklldekl geilsmeier... "Elendim niçin silah almlyorsunuz'? Nlçin deviate yardlmel olmuyorsunuz'? Olmadlglnlz lakdirde zar durumda kahrslOlz, SHah allp deylete baghllglOlzl gösterecekslniz" gibi tehdltlerle kar$l kar~lya kaldlk. .r-l I.-J Özür dilerim ama sizln silahanlZ yok mu'? Ailenizin ve a~irelinizin 0 yapl içerisinde sHahslz gezdigini söylemeyin bana... . Bu koy korucusu olarak sllah elend1m .. Dlyorlar 10..1 "Oeviele niçin bUgi yermiyorsunuz? ... Biigi vermek vatanda~ olarak benim görevlm ml? j"J ~ Yani devlet sizden nlZI ml istiyor7 muhbirlik yapma. Oyle yam genelhkle... Bif gün bizim Kasr ..... Kanco'da blf arama yaphlar. EVin çbplugu IClnde blr video kas et bulundu. ßlzjm bIna yuk.sekte ... Jandarina köye geldigi zaman. 15 - 20 daklka yalun baslnda bekled,. B,z 'de onlan yukandan tZllyoruz. Sonr~ koyu aradllar Koyun aramasl bltllkten sonra benlm ara. mama geçtldl Ben boyle blr bandln oldugunu bllsem. bandl sobaya atlp yakmaz mlYlm? 0 gun Ocak aYlnln 21 I lçende gurul gürul sohal.1f yanlyor. 46 Siz devletten yana bir insan mlslmz'? ~imdl Türkiye'de bir KOrlçOlÜk olay. var mldlr? bazI aklmlar. ball geilsmeier alur. Ama "~ursda ,öyle blr ,ey yar, ben bunun üzerlne gldeylm" anlaYI$I yanll~tlr B,zlm kar$1 oldugumuz konu bu~ dur. Ben sosyal demokrat blr Insanlm Sorunlar ne olursa ols un. aydln ve Ilerrel Insanlar olarak bunlan larll$n1allYlz ugün ba.klyoruz ki adam b~ma lk1 k1sa namlulu, iki de uzun namlulu olmak üzere oort sila.h ruh_satl veriyotiar.,,~dërt.. aUalJ....yermen.i.o.....cltin. ruhsat vermenln anlanu ,ned1r?.. fJok YlU1l.J.s bir',~ yaPl' yorlar ama fark1nda dagiller ... zaten mevcut kan davalan var, birçok olaylar var. UfaClk bir laz kali~rna olay! bile kan dav8Sma dönùq6biliyor. Böyle bir yorede herkese sila.h ve ruhsat verilmesi sakmcal1d1r. Ters tepk1 yapar ... B Ll U ikinei tuluklanmam. Peki banUa ne varm.,? KürtçOlük kanu~mas. ve bu kanuda bazi propagandalar... Bunun mahkemesl devam elllgi için lazla bir ~ey söylemek istemlyarum. Ama ~una inanmanlZl lstlyorum ki, böyle bir VIdeo band.n varllg.ndan habenm yaklu. LJ tarahmlzdan açllml,ttr" . .ri I.J Somul olarek daysk yemek, çarm.hs germek, eleklrlk vermek... Bunlar oldu mu, size de yapdd. m,? Eibette... Mesela bir gOndurusmaya gitmi~tik. Yüzbas. dedi ki "Sen mahkeme salonunda birlsiyle selamla,m'~s.n ..." Ashnda ayle b" ~ey yaktu. Adam be", götürdO200 tane askes.zca dövou copia... Ben 15 gOn yataga bile dlye yazlyor. B yorsun?" ~ var... Bu anJayt~ içerisinde devlet baZi a~retlere her türlü olanagl saghyor. Bir yerde ~retsel yaplyt devlet koruyor. !?irndi bir devlet bu ~et yaplSlnI korumàk ça. baSI içindeyse, biz bu iilkede de. rnokrasiyi lléISl! kuracaglz? Mesela devlet, köy koruculugu sis. temini getirdi ~etlere ... Bunlar bir yerde ~etseI yaptyl ayakta tutmak gayretiyle yapùJyOr. Ve .onra cezaevlne glrdlnlz ... Mahke. menlz devam ederken SHP slzl Msr. din blrlncl .",dsn adey gösterdl ve kazsnd.n.z... çeride "kence gör. dünUz mO? 1981.1982döne!l1inde... Artlk buna i~kence demeyetim biz..: InsaOln insana yapamayacag. baz. davraOl~larla kar~. kar~.ya geldik Diyarbak" Cezaevi'nde. Oört ay huerede kaldlm. HOtrelerin içi laglmla daluydu H~men he' LJ bunlan yapan vu yaphranlara kar~1 bir kin duyuyor musunuz? Yapanlara karS' elbette büyük b" k.n duy~yaruz' ama bu devlete kar~l. b.ir.ki~ degildir. Biz 'bu glbi uygulamalann çuruklugunu Ispatk,mlze bu yakla,.mla gUmeyelim. Bu yakla. ~.mla ¥,UtiQlniiz.takdlrde hep biz. zararll ç•• kanz ..;' Ama b.z bunlan sayledlg.m.z zaman bir de bak.yaruz ki. kar~lmlZa. sanki bunla" hiç almami~ gibi kabul eden birtaklm insanlann tepkisi çlklyor. $im~i size bir örnek vere- Yi..~._Cl~çe!,lerdeSHP Istanbul milletvekih arkada~lmlZ Mehmel All Eren, Meclis kursusüne ç.kt. va bir kanusma yapt.. Oedi ki "Biz demokrat Insanlar olarak dünyanln neresin- de olur.a ol.un, lnsanlara blr bask, yap.l. m" .. bune kar" ç.kmak zarunday.z. Ama böyle uygulamalar lOrklye'de oldugu ze. man bun'; de dile getirmek zarundey.z ..." $imdi siz bunu söylediginiz zaman, hemen UKürtçU" il;tl'" ~r1I"'Jorsunl'7 A""~ tilger .:tr~l- Ian d'a birtak.m baska adamlar kalklp Mechs' te oaglnyarlar... "Elendim lOrklye'de sadece lUrk ve lOrk "k. vardlr, ba~ka bir ,ey yoktur" diye ... Oysa ne Türkiye Cumhunyetl'nin dev1e! anlaYI~I, ne de Atatürk mllhyetçiligi IrkClllga daya.rimaz. Ben boyle bl~ mlH~yetçihk anlaY1slnl. I<abul etmiyorum. AJaturk' blz.e MIsak-' MIlli Slnlrlan tçlnde karde~ce ve ozgurce. ber aber ya$amaYI ogütlüyor. Atatürk'un m,lhyetclhk anlaY!~1 eger Ifkçlhga dayansaydl. o zaman Misak-I Milli Slnrrlan dl~lnda kalan Turkleri de almak isterdi. 1$le yanll$l1k buradadlr Peki bfz Türktye'nin sorunlartnl niçin. rahat rahat tartl$mayahm, gundeme get,rmeyeltm') Eger baZI meselelerr tartl$mazsak ve Kabul etmezsek. 0 zaman anarSlye davellye çlkarlT"$ oluruz. Ben Du l.nanClaYlm ve. her istiyor mu bunu'? deglldlf Ben parti bu .. olarak soruyorum. SHP blr hklr partlsldlr. SHP Turk,ye'dekl sorunlan tarll~m.':lktan çek!nmez. Ancak bugunku ko~ullarda "Uslup" konusunda hassaslyel gbslermek lorunda kaldl parti olarak .. n Ir..-! Bir de ~u var Ahmet Bey... Güney. dogu'da birlaklm çalo~malar otuyar. Birlaklm bölücü gruplar var ortahkta". Buntann kar$ISlnda da. devlet var. Acaba sizce bu olaylar lIeride nereye yanr'? Bu gruplarrn bir sonuç aimasi mümkün olur mu'?.. Burada daha açlkça soraYlm size ... Î1eride Kürtlerln copia dayak yemekten ~Ismisli ve simslyah almu~lu. Say," Ahmel TOrk, ,imdi siz bu olayIan ya~am., bir Insans.n.z. ~u anda millelvekilislnlz. Devlete kar,., size Parliniz Parti meselesi Ll oturamadlm aCIdan. SIrIImdan bacaklanma kadar her laraflm slmslyah ~j~ml$ti. Yani inanln ki ellerimiz ve kollanmlz her zaman lamak' zorundaYlz. Onun için diyoruz ki "Hal. . izim aile için "Devlete yardlmo olmuyor. Niçin devlete yardlrnci olmu- I.J da~lanm'z bu kanuyu aç.klad,lar. Tamamen daCrudur aniar... 0 pislik çukurla"ndan tutun, asks'rlerin araslnda ç.nlç.plak dala~"rmaya. coplama ve dayaga kadar her gOn.. her .~eyi gördOk.0 pisHksula"ndan b.te lç"dller blZe... n I.-l Ancak Ahmel Bey, sizin partiniz SHP de kar~. ç.kt. Mehmet Ali Eren'in yapllgl konu~maye... SHP de, bu Kürtçûlûk sorununun gündeme gel. mesini islemiyor, öyle degil mi? Ben oyle blf du~uncede degllÎm rln araslnda çlnlçiplak soydu ve orada aelmaBa~ka neler bulundu.evinizde? 12 Eylül alunea ben gözaillna ahnmistim. Milletvekilligim dü~tü ve içeri a"ndlm: 0 s"ada bize haber göndenyarlar "Meclis'Ieki dalap' . la,,",z. bo~allin" diye... Benim kanm g.dlP daiab.mdak. ~eyleri ahp eve gellriyar. 1~le arada dalablmda duran birkaç dergi, b"laklm aç,'mam.s 'zarllar talan... Bunlar asagl kalla b" adada çuval .çinde duruyardu. Onlan açm.~lar. Kapal, b" zàrl pastalanm.s bana yurl .ri n Ir..-! gün birkaç kez I~kenee lash vard!. t:5azl arka- Bu dedlginiz hangl yd oluyar? 1987'de aluyar. .. Benlm da ... zarller gir- siz de bu dü~ünüyor ~imdl Mehmet Ali Eren'ln. TBMM Efendlm dunyanm her yennde Kurlçe yall" b" derg. çlklyar. Böyle billaklm seyler... Nitekim polis tulanaglnda da "Kap'ah Siz cezaevine ilk kez ne zaman diniz Ahmet Bey'? yapmaYI $imdl elend1m, ben halklmdan yana blr tnsanirn. Halk," sorunlanyla Ilgllendl~imlz ve anlara ters dü~rnedlglmlz sureee, el bette kl devletlen yana olmu$ oluyoruz. Yani devletten yana derken, devletl meydana gellren btreylerdtr, halklmlzdlf. Halk!n sor uni arma ilglslz kallrsak. 0 zaman devletten yana da olamaylZ. dl~mdan ... Zartl açlyorlar ve lçinden Turkçe ve PAkt övle olsunt TB MM kürsüsünden kürsüsünden yaphgl 0 konu$madaki görü$leri Meclis dl$lnda yaymaslna yasak getirildi. Buna kar~1 mlSlnlz? Söyle blr uygulamanm olmasma kar$lYlm. I.-l Devlet lOrk Ailesl'nden köy karucusu yaphnyar mu? Efendim bizden karucu yak. ~~s~~~~~malar n I.-l Evel... nOrnegin slzln elle nas.1 damgalan::::~hr?.. lOrk Alle.llçln ne dlyar dev. n I.-' ileride 1..1 Efendlm ben Parlamenta'da her ~eYln konu$ulmasl ve tartl$llmaSI gerektlljine rnanlyorum. Böyle mi damga"yarier insanlan? BlZlm alle lçin "Devie la yard.mcl olmuyor. Nlçln devlete yard.mcl .olmuyorsun?" ~eyi var... Bu anlay.~ içer;sinde'devlet bazi a~iretlere her türlu alanag. sagliyar. Bir yerde a~i. retsel yap.y. devlet karuyar: $imdi bir. devlet bu a~"et yap.s.m.karuri1ak çabas. içindeyse. biz bu ülkede demakrasiyi nas.1 kuracag.z? Meseladeviet, köy karuculugu sistem.ni getir. di awellere ... "AI baka"m silahlan, senln s,lretin sllahlans.n" deyip balilann. "Devi el yanlis. a,iret" aiarak ilan ediyar. Bütün bunlar bir yerde a~"etsel yaplY' ayakta tutmak gayre"yle yapillyar. ~ lürkiye'den taprak parças. lalsn al. malan mümkün müdür'? Cok ônemli blr konudur bu sardugunuz .. 0 balgede 4.5 mllyan Insan ya~lyar $Imol 0 Insanlann yaplslnl ve temel tsteklerim dikkate almadan, boyle seylere g"mek dagru deglld". Oradakl InsanlanmJZln her $eyden önce iste- d.gi. bugünkü Turklye'de demakrat.k haklanna sahlp almakl". Mucadeleyi ben bu sekilde görüyorum. ~ I.-l Yani bir Kürt aZlnhk olarak leyi mi? mücade- Eger baskl unsuru olmazsa. ha!klmlz bu gibi geli~meler kan,ilSrnda daha duyarh olur ve hiçbir zaman da sllahll eylemlere pnm ver- mez. n I.-l Pekl nedir bu kanudakl Istekler? Ornegin okullarda KOrtçe eOilim ml ye• pds.n bölgede? Ne bileyim, lelevlzyonda Kürtçe yay.n m. yap"s.n? ° Simdi ~u aleti kapatlr mlSlntZ SaYIO Çöl~an'? Ben bu konulara girmek istemiyorum ... (Teybl kapahr.0rum... Ahmet TOrk, bu konudakl dO. ,Once erlnl yazmamek ko,uluyla anlal.yor ... leybi tekrer aç.yorum ...) BIZ sasyal demak. rat insanlar olarak. Türklye'deki geli~meler kar~lslnda duyarh almak zarunday.z. ECer oralarda halklmlZln bir taiabi varsa. bu lalep- ier kar~ls.nda bag"mayallm ve "Na." olur?" diye sarmayahm. Once b" ara~t"allm ... Orta. da gerçekten b" hakslzllk varsa, hep birlikte bunun üzerine gidelim. Biz bugOn lBMM'ye gelmi~iz ve mücadeleyi de bu çatl allinda verecegiz. Bu çal. aU,"da çözümleri aray.p bulallm. .. n Ir..-! ~imdi bu Meclis'te KOrl kökenll kaç millelvekili Ara$tlrmadlrn. yar? bllmlyorum. ..- DEVAM LJ N. k.d.r I.hmln .... iliaflanln sohbeti 1nI1? Herh.1de 30-40 lane vard" "Dan sllah toplayanlar, bugun dagltlyor" .ri Bu dön.m TBMM'y. blr KUrt .Otunu ol.yonl lI.Ur.e.k mlllnll? ~ o da nereden ç,kl, $.md. Say,n Çilla,an? .ri M.hm.. ~ ~::~ AU Er.n konuyu bu U::Ir:.e~:1~~u "lin. Sadece GuneydoOu daOoI,Turk.ye'dek, b"çok clayla oIlIoI,OIarak blr pohloQc, r.hal deO'Id". konu h.p ..... .ri Yanl benlmIe çoll I.-l nUI, ml? $Imd, elend,m, bu "Ienme meselell deOildlr, Boyle ahnm" bir karar lalan yoktur. Kend,hO.nden geh,en o'aylar kar,lS,nda gÜndeme get'yor Gayet teo, . .ri Ahmet .ri Kürt 6lm Içln l«UylIr-. Ar--. lIlr 1Ilr. l1li, _ lIlI pnI? ÇtIMlI .... ylIrelerln ~~ ~ IIIIIIIwIIIIM .... konularda ....... Aram'Zda Kürt kökenli dayanttnlay1 bIr tar... blraJ<alIm... Demot<ral InsanIar," deyanJfmaTùrk kOkenh de. Kùrt kökenlo ., lai k<ilcenlide oI8llohr.Yan; biz mlHlaye ork .... s,nden bakm.yoruz. Oyle bir Inlay" ... çok uzaO'z. Boz demokr.1 insanlar olwak, dünyan,n nereSltlde OIursa OI.un. anli-demokrll uyo gulamalara karl' mücadete elmek zorun. daYIl... Bunla" günderne getirmek zorunelaytz. Ben ya"n .usabihrim ama Tek"daO'œn, Man'sa'dan. MuOIa'dan bir demokrat arkadqtm,z kaJkar ve anh-<lemokrat.k birlaJ<lmu.Y9U1amalar konusundak. gcirü,lerin. MecliS ........ sunden d,le gell.... qeldt9tnde onun tam aks. seyler .r" .V. herk.. I.,'yabl. blr lIOn bu IliIallIar ,.,. kar,. IwIlantl.blllr ml Ahm.1 Bay? Etend.m bugune kadar hlÇbir valanda, devlete kare' SI!ah kullanm" deO'ldIr. Kullan"sa blrbi"ne k.r" kullan". sayler olarak çozehm. Bu .çodan bakonca PKK'ya kar" nu. ..n.z? .......... Sayon Ahm.1 TUrk, haydl bu kaz d. "yb! kapayalm v. blraz d. ilz.1 aohbel ecIellm Ilizinte ... Ger. çekt.n IIUzal blr konu,m. y.pl,k . Size le,.kkllr .dlyorum Sayon TlIrk . ___ •.....--.---= Ankara mthetveklh Alpllrslan Pehllvanh ....... : Yarg"anlfk.n m,Uelveklll seçil.n SHP aavundu. Eren'in kOnusrnaslna sahlp tikI! edis kilrsusunde "hezeyan" savunarak "azmhk bahseden ve DoAu'daki valaJ1da~lanmlZl "azmhk" olarak niteleycn SHP'nin "sablkab" ISlanbul millelvekili Mehmet Ali Eren'i alkl$layan 18 milletvekili, bàlüclilük sonulan aündeme aeldijinde, pani fark! gözetmeden bir "Ozel arup" veya "ballm'Il grup" gibi dayam~ma içine giriyorlar. Bu dayam~mamn ornekleri ise. ANAP', Nurettin Yllmaz'm Eren'i tebrik etmesi ve SHP'nin tuluklu Y8l'llllamrkcn Meclis'e gelen Mardin milletvekili Ahmel TUrk'Un, yann SHP grup toplanllsmdan Once Emin ÇO(a$an'a yaptlgl konu~mada Eren'i savunmasl ... M Iiyetçileri"nden IUlTlUY_U." PkK 'ya yardm,c\ olmak ,u.,;undan IUlUkiu olarak yarg!lamrken, Mardin'den milletvekiü scçilen SHP'Ii Ahmet TUrk, HUrriyel gazelcsinden Emin Çö1csan'a yapllgl aç!klamada, Eren'in Meclis'Ieki konu$masma kallldlglni belirterek, "Mücadeleyi Meclis'te ,ürdürecegiz" dedi. ÇOI~n'm Türk'le konu~ymasmm bir bölUmU mie: ÇÖLA~N. bnl Mehraet All Ern'" MedII' .. nU$m.Y1Ikalll,yor musnnnz Kiirtlü" 1Io.... IId.! ruRK- M.hm •• Ali Er.n arkadas,mlZln konusm.I' •• shn- )'IJIl1t1....: It . V,Imal In Ahmet TUlk da bu kadar tepki ,Osterileœk bir kl>nusm. deliI. Arkadls" mllin sOyledi&iseyl..., TUrkiyc'nin uerçeklerini ,Undeme .eliriyor. Ilen konusm.non melnini ,OniUm. iyi ve ,Uzeldi. Mttin dlslnda bir iki ~ SOyle:!i, Orad.ki y.. nhs anl.sll. .may. da zalen dUzetni arkacla$lm,z. ~ni bu kadar IUrUlla koraraeak bir ~ yok onada ... Ben Dyle ,OrUyorum ve k.llh. yorum "nun konu$m.S1n •. ÇÖLASAN. V•• llutart! ve n_a1 blr b ...... "" m, dl. yonu.ul! TORX. Ben Dyle loruyorum. ÇÔLASAN.lltride TBMM .. ilnllMiIIde. liz de b. Ilir n.... a.. r ,. ..... dil,bil)'Gt' ..... u! TORK. Efendim ben Parl.mento'd. her scyin konusulma. s. ve tawsllmaSl ,erckti&ine in.n»'Orum. ÇÖLA~N. $Imc1lMell_ All Ern'Ia, TBMM "lIni1slln. dee "pIIII 0 "o.",.. adakl 16rlItIerl Media dltlllda )llJm •• Sla•. 1111" .. UrlIdL B ... ka", ... IIII! TORX. Böyl. bir uyaulam.n,n Dimas. na kars.y,m. ÇÔLA$AN- Siz oInl.l ... ,.. blr ID.... II! WRX. Simdi erendim, ben halk,md.n yan. bir in .. n,m. 'HaIkIn sorunl.nyl. il&ilendilJmiz ve onl.ra lers dU$medilimiz sUreec, elbene ki devlellen yana olmU$ oluyoruz. lIUi dev. leuen yen. derken, devleli meydan. Ictiren bireylenlir, hal. k.rmzdJr. HaikIn sorunlanna i1aisiz kahrsak, 0 zaman devlellen yen. da ol.m.YIl. ÇÔLA$AN. $IIDdl TlIrkly'e'de blr XlI~lI" ol.y, .. r a.yet "0- '1 1_. ~lll1r1 1 ..... L ail a'k"IacloO'''' ben gOfmed,m ama allu,lam" .. AIlAP"a ye" G1amaz CleO' MrIr"'ten . Kurtç.'.Y' .!'~~ ........ ÇÖLAS~N. Ancak AhRMt JIey, sIzI. PMtIaIz SUP de ...... Ç,"I •• Mehmel All .:~n'In Y1IPI'.' ..D...... ,. ... SUP tie, bu KUrtçUlük sorununun Kundeme Ielmeal.llaleml,or, Dyle deml? TûRK- Ilen uyle b" dUjllneede delilim .., Ç()J.A~A!'o- ""rliniz i,li,or mu bunu? Y(;RK. I-'arli ml'Ii.~IC'~1 ctt"~ddir '"'II ... rde -.et: e,en'in "'Zlnlltl. m,ulyeUerl"nden bahseden skandal ke ""$miS,"' .lIu,'ayan 17 SHP'li. 1 AIlAP'h millelvek'h ..O~u mese'~s' SOlkonusu C1unca "bi' part'" dayen~S1nl giriyorlar . _SH"'LI_!~.K:........ 5avunu- sllahslZ TORX. Efendim dUnyulIn her yerinde baz1 .kll.Jar, baz1 .eli$meler olur. Am. "Sund. t6J1e blr $Cl' YU, lIttI ~. lI~rlH l!deylm" anl.)'I$1 yanhsllr. Bizim k.r$l oldu&umUl ko.nu budur, Ben 'Ilsy'lÙdemokrat bir insaNm. Sorunlar ne olune olsun, aydln 'e i1erici insanl.r ol.rak bunl." laft'sm.by.z. Eren'i alklflayanlar "özel grup" gibi ••• olu~lurdultJr 61durülmesi deO/ldtr eiben .... B,z 1S1."z kl. 26.01.88 Alpaslan Pehllvanll. Nurettln Yllmaz••n 1IIII811nl ISledl SHP'" Ert!n';n .'bolticù •. l.:onU$maSIm olkl$loyon 20 m;//el\'ekil; sanA; 'I,uiIIllS': grup" kadlnlann laeak ,eyler sorunlarlmlZI eNlnemierda Ilizln blIlg.l.r daha ml.9ok zorlalllyor? B.ak".r .rlr. yor _ Dyle d6nemlerde? ~ Ilzln or.larda inunlara karde,. ç. bek.m.y.n lilahll gruptar da YU. KDy b.aop, mezr. baalp __ kedtnlaro ve kllçGcllk çocuklan litdUran IIrupl.r var ... Çocuklann, .ri Alk ... 1 Ve III de GünaydoOU' d.kl geII ....... r • a illaklerlnlz konulunda rah.tç. konu,am,yOtaunuz ... Terciiman .ri Am. .ri Bu ........ I.-l leeeIl. Ac:aba Ba,bakan"n da sOyleyemed,O' ,eyler verdir. Ozel sohbe. ederken sbyledikle"n, 8Ç,klamaya lIlI v. Bendim zaten me\IÇut k.n clavala" var, b". olaylar var. UllC1k blr kll keçtrma olay' bi.. kan davuollll d6nüteblliyor, llöyle bir ~ rede her ..... liIah Ile ruN.t _,lmeSi •• k,.... .... caI,or. Tera Iepld yapar. deOll kendinlzl Kürt oIar.k glIrüraUnüz? Evel. àyle Bu d,h kullanan on molyon Insan var. Bunu hIC yokmu, glbl gozard, edemey'z. Ama bIZ gercekten sevglye sayg'ya dayah b" orlam yaral"sak va "$u TUrkç., bu Klirt. ç. konu,uyor. Bunun da kenclln. ilz.,o blr mUzlOl lMr" d'yebihrsek, bunun Türklye'de sorun yaralacaO,na inanm'yorum. Isviçre'de de deO,,'k "klan Insanlar ya,ar ama birborlerille kerd.,çe btr .evglyle bakerlar. Biz de onlar lIibt olabihriz. ÇOk Var tabu. I.-l .ri Y.nlll.nalde .... ne oIur bunun --sa? Kan g6vdeyl ml gllWrOr? .... ml? konu,am.yorlunuz blr konu ... IOfmak I.Uyorum .. z.... daha .Oorhkh blr blçlmTlirk oIar.k ml, yok .. KUrl oIar.k m, glIrOrallnUI? $lmd. ben,m doOduOum zaman btr d.hm var deo" mo? Anamdan ald10,m btr ,ey var. 0 da Kurlçe'd" Ben1m. ben ,oyle deO,hm, peyle deO'hm demem yanh, olur. B" dl' var. save ben de bu dll' konu,uyorsam. elbene k, bu dlle sahlp c,kmak zorunday,m Yan, bu yoklur dlyemem de .rl Peltl .ay. sliy"mek IslamecllOlnlz, Y. da löylemekl.n çeklnclIOlnIz çoll ,ay _ Yanl r.h.1 ml? .. H..... .rl Bir ,.y daha I.-l 511 kandlnlzl ~"'l:". JI Ahm.1 Bey Ilizlnle ,urlIde blr konut. I.-l m. Ylfllyoruz. Ban. liIy .. yeme<JOlnlz JI mer_ bQ"'. ..,..... SIdor bu ... cIetlI kllla. konufl/YOt.u. nUI? say,n çatIotan çok yankt blr pOIitlkad.. ve ÇOk YMkt bIr uyguWnadIr. Ilundan blrkaç .y 6nc:asine kacW ~duk, k6ye ge'lyorlard, Ile blr lek .ilah Içlll her tûrlü buluy', ilke .... cay, ve hakareli ~yorlW .... de •• nIn ...... _. Onu ... _elleln" d.ye ... Bugün bek,yoruz ki adam ,ki klSa nIITlluIu, ikl de Ulun narnlulu OIm.k üzer. dOrtlllall ruhaal, veriyorl.r Baz. OI.ylar olduCIu zaman da yapop "Ha. cahlldlr, UttUr dlInyl IUr, en utak blr oIayd. ..... _olIr" diyorlar. Biz böyle lIÇ,klamal." çok cIIntedilt Sllah Ile rutwal vermen", çok .... onc.l. oIduQunu kendl ... i a6ylüyoordu. Can lIÜ\IInhOiiÇin bu. mürac •• ttar OIduOuzam.n, Iltz çok ald.k böyle eevepl."... Yani bugün dOrt llIaIl vermen.n, dörl rn.l vermenin a .... lImI neckr?.. Çok yanl" bir eey YllPlyorlar ama lark-.da daO.I...... .ri •••• .... de Bence dun "e bugun aras'nda hlÇbtr lark l'Ok. tur. 12 Eylul sonraslnda yapolan .oru,lurmalarla, uygulama ve "'emlerl. bugunkuler ara . linda hlÇ lark yok. Yapolan bask.larda hlCbtr azalm. olmadl. Halta bugunku'" daha bile SlSlemli yapthyor Ben 1981 y,londa eezaev,"e lI"dtO,mde bunu somu. olarak ya,ad,m Gerç' bana yapolmad. ama. hucredek,lerm feryatla" kulaOtma gehyordu Bay, .lfIOIm blr ,.y lMr lIenIm.. lIzIn blIIge. alIall ruM verlllyor, llu Bu lIonucIa ne dyersu. he,.... n.... "tir? ~ kilk.nU mUI.'veklllerl otar.k ~ M.elll" •• rllltlda parU larkl lIz.t. m.d.n blr y.k ..... bit dayMlfma ,•• lan Vet nu? Konuyu lütten bu ,ekllde yorUll1llmllyln..• Ben ~ da, __ 1IIlI- ~ &l' ÇÖLA$AN- lIeridc K"nie ....in Türkiye'cÎ.n lOP"" perça .. f.l ... Im.i." milm"ün mildür? TeRX. Çok Onemli bir konudur bu sordulunuz ... 0 böl. ,ede 4.5 milmyon insan Y.slyor. Simdi I> insanlaron yap,s'n! ,e lemel isteklerini dikkate almadan, boyle seyle.. 'lrmek doa. ru delildir. Orad.ki insanlaromlZln her ~den Once i..edili. buallnkU TUrkiyc'de demokralik h.klarona lahip olmakur. ~lUe~deleyi ben bu sekilde ,orllyorum . ÇOLA~A.'. ".ni bir Kurt n.nhk olara~ mundel"i mi? TeRX. Eier bask. unsuru olmusa, halk.mlZ bu ,ibi ge. Iismeler karsISInd. daha duyarh olur ve hiçbir z.man da \J. lähh tylemlere prim vermez. .acIILI'; ."'M - ÇÖLASA~. Pekl ncdlr bu konudakJ lste"ler? Ometln o .. ui. l.nI. KUrtçe "*"Im mi , .. poISIn 0 böl.ede? Ne blleylm, lele. \Îz)ond. KürtÇf "1)ln ml )apllJln~ TÜRX. Simdi $Ulleti kap."r mls.nlZ SaYln Çöl .... ? Ben bu konulara lirmek iSlemiyorum ... (Teybl kapel,yorum_ Ah. met Iilrk, bu koeuclakl dÜfllncelerl.1 kosu'uy" anl.byor_ Tf) bI teknr IÇIYOrum_) Biz sosyal demokral insanlar ol.rak, TUrkiye'deki lelismele. kal'$lslnda duyerh olmak 10" runday". Eier oral.nla h.lklmlZln bir lalebi varsa, bu talep1er kar$lSlnd. b.&1rmayahm ve "N .... olur!" diye sormayahm. ön.:c bir ."'s\lrahm ... Onada ,erçekten bir h.kllZbk varsa, hep birlikte bunun Ozerine aidelim. Biz bu,lln TBMM'ye .elmisiz .. mUeade;eyi de bu C.II alllnda verceeliz. Bu çall ~ alunda çOz'.mleri araYlp bulahm. . ÇÔLA$AN. Kilrt "ökenll millelte .. meri ol ... k Medl"I~ JU-"''' -+ 7 DEVAM a .. nlZd. porti r.rllI göulmeden bir )'Illllnhk, blr da) .. n'$ma 'fol.n ... m.! TÜRK. Konuyu IUlfen bu $4:kilde yorumlamaY1n ..• ÇÖLA$AN.1lR yorumlom.yorum d., me .. k eWAlm için 'soruyorum. A .. nlZd. blr blrll .. fol.n Vir ml yonl!,. Çünkii olobWr d BellI yörelerln milleIVekllleri boun belli konuIorda iJbIrlJ &IrebU1rler_ : 1iln. Aruuzda KOrt kokenli dayanl$maYI bir larara bl' rakahm .•• Demokral insanlann dayant~asldar bu ... TUrk kOkenli de, KUrt tOkenH de, laz kOkenU de olabilir:Vani biz meselO)'O ark al;lslDdan b,\krmyoruz. Öyle bir anlaY'$lan çok uza. ~z. Biz demokral insanlar olarak, dUn)'llnan neresinde olursa olsun, anli-demokral uygulamalara kar$1 mUcadele elmek zorundaylz... Bunlan gür.deme getirmek zorunda}'1z. Ben )'linn susabilirim ama TekirdaA'dan, Manisa'dan, Muäla'dan bir de~ mokral arka~'mlz kalkar ve anli-demokratik bi"ak,m uy~ gulamalar konusundaki gOrUllerini Medis kUrsUsUnden dit .. getirir. .'" ÇÖLA$AN. Abmel Bey, slzlRIe $u .. d. blr konu$m. )'Ilp.;.; yonoz. Bou s6y\eyemedJAlDlz ..,.. s6ylem.k Islemedlalnl .. yo d. söylemeklen çeklndltlnll çok JOY VIr deaU ml? 1ilRK. Var tabii ... "'HLaW.IIM: ...... P'U OLAIlIAZ" Adalel Komisyonu B8$kant ve ANAP Ankara millelvekili AlpasiOD PebUVlnI., TercülDlD'a )'IIpui. açlklamada, SHP'li Mômet All Erg'in ANAP'It Nurellin Ydmaz laraflDdan kUI. land'A1nl gOrm.digini ifade etti ve JOYle konuslu: "M.hmel Ali Ere!!'ln kon"'lIIUlDII.nlp ed.D ber kllnM, bltr' ANAP'h, O!sIlD, Ister '-lka partlJl dnlelln blllllnlUtU., D' oe blrll&lllt I1k!n barekel .. _ktedlr, ANAP',a b6yle blr mUletoekW OI.flaiD. SllImlyorum, Am. Vina yl"tçe flklp. 'Ben ANAP r.lseresini kabul elmiyorum' demeUdlr, Bn t.k. dlrde yo ..... 11 iJ .çlkllr." PohUvanh, "YOPOflAi ~ .pkt,," sözlerlDlzden IsUf. etm .. .. Inl bektedltlDll .DI.ml ml ç,klyor" $fklindeki soruya da, "Bunu .nl.mak et.. M.dls Genel Kurulu'nd. Eren'I kuU.).. n ANAP'h >orso on.'düsm.ktedlr" cevaban, "erdi. 23.01.88 • Eren olaYI sürüyor Meclis'te Kürtlük kavgasi • TBMM Genel Kurulu, Eren'ln konu~mas'nl d'~nda vapamavacaQlna III~kln karar alin. ca, ANAP ve SHP'lIIer blrbirine glrdl, ANAP'II Metln Gürdere "Dlvarbakarlilar pa. saport als,"" dive baQar,"ca. SHP'li Kenan Sönmez olav ç'kardl SHP'II Kenan Sönmez IsagdaJ,ANAP'iliafln Olerine ytlrtlytlnce, ar. kada$/ Erdel /(alkan. yumruk a/maSInI antedi. ~T I ANKARA, OzEL ' Sr>Pa'ID imzasuu \84Iyan iincrge JÖY' BMM Genel Kurulu'nun sah :. gitnkü 10piantJSlnda SHP is. . lanbul Mi!lelvekili Mehmet AIl ,'Ereo'in ilk ka "Kôrt IZIDhiiDdoD" SÖl ellDesi ile bll4layan gerginlik dünkü oturumda da sôrerken ANAP'~. larla, SHP'liIerio birbirlerine girmesi son anda önlendi, ANAP'h MetiD Gûrdtre, SHP'lilere "Diyarbaktrblar plSlport lIstD" diye bag,nnca, SHP istanbul Mille\vekili KeDan MDmez, ANAP milletVekilierinin Ölerine yürôdü, haVanlD gerginJ~mesi ôzerine oruruma ara verildi... Ancak lartllmalar kuliste de dcvam etti. Bu arada Genel Kurul, Eren'in Meclis'Ieki konulmaslm d¥rda yapamayaeag,. na il~kin bir karat aldl. SHP Genel Bajkaru EnIsl ioöaû de, Eren'in pani programi <hjloa "kug.m, Tôrkiye'de almhk olmadJgw aÇlklad,. le: görüldü.' 5ertlijio kavgàya 'dönülme. si üzerine Bll4kanvekili Orsl, oturuma yeniden ara verdi. Kuliste toplanan SHP milletvekil. leri, ANAP'~lan elflliren söller k,'lllandllar. Cüoeyt C.. ver, "Biz, bun. IonD btpsini dö.eriz, bunlar moruk" iradelerioi kulland!. Aradan soora SHP'Ii A.sdol, kanUlmaslD' lamamlamak ü,ere konulurken, Türk hukukunda "ADayaso suçu" diye bir ceza bulunmadlglna, "Ana)'OSll')1 ibIal" suçu oldugonu cak buna karar vermenin de medis. IeriD degil, tek yetkili organ olan mahkerne ve Anayasa Mahkemesi'nin 01dugunu söyledi, Anadol, Bajkanhk Divanl'nan yar81 orgam gibi harekel etmesinin lelafi edilemeyecek bir suç oldugunu söyledi. Anadol, "Borsda lÖyl<Denl.ri bl$ka yerde 1Ö)1tlme. m.k, millel.tki1leri iiUriDde bir t.rördür" dedi. Anadol konulmaSl' RI, "I.bö sizio demokrasi sarungnDl yok, Moelis kapallht'Sll, Turgut ÖzaI"D doba ÖDee bl$bakaD yardlmml oldugu gibi y.r bulur" diyerek lamamlad" ANAP Grup Bajkan\'ekili Mük.r. rem Tl$ÇlogiD da ;'a;J:'Z' konulmada, "Birisi kuyoya bir laI all', ûç gUndür ug'"llYoruz" dedi. "IatonbaI Millttveldll MebleI Ali Erea. TBMM'de J9 Oak 1988 partinin de her istediginin okutulmaSoh lÜokü birlqlmde yopmq oIdaSltun parlameDto içi sakmcalt durumla pDClml clip koollflDldo. TC Au- lar yaratacag,Ol bdinti. _'m bIlInpç Iaammdo 7Cf Ibn KOFORLE$MELER 'Temel Ilkelen:'JiDe An.yaa'IIIU SHP izmir MilletVekili K.mal 'Devletin BÜlünlügii, Rtsmi Dili, Bay. Anadol da yapbg, kontqmada, Ana. raïa, Milli Ml\I}t 'e 'Ilajkenti. bot- yasa'nm 83'ôneô maddesine dayambkh i<ludi madclalDe, '~tirile' Iarak milIetvekiIIeri gond kuru! kÜfmeyecek Hükümler' bqWdJ 4'üocü süsitnden tonupna özgürlügünüo ormlddtsine, 'Devletin Temd Amaç ve tadan kaldm1amayaca8uu, bunun deGörevleri' bIJÜIIS'1Dd m.ddetIDe. mokrasi lÇlStDdan teblikeli oldugunu 'Egemenlit. bqbldl , ....... ddeal. savuadu. ne, 'Kanun ÖnôDde Ejitlik' bqbkb ADadol. B"ltanhiitn 83'ôneü JO'nDtD m.ddel;ln., 'Temel Hak ve maddeyi illeme koymasmda usô! yöHüniyederio Kötüye KuII~' nitnden yanhl olduguou. B"lkanhk bqbkb 14'üllCi .oddesIDe ayton doVIIDm AuYUO'Y1 ihIII dJJIijtir, . DÎVanI'mn Ere. 'in tonll¥JlaslOl yal" lag, oturumda söz tonusu maddeyi il"Sö.z kODDSlI mlletveldli 20 Oak letmesi ve bu konuda göni!me açma1988 torihI TBMM GttId KaaIa'u. SI gen:ktigini sôy!edi. AoodoI, bir bajOLAYlI OTURUM do, bir ömkl kO.lflllalon IIvdb ka olurumda 83'üneô madde ile ilgili TBMM Gene! Kurulu, dün saal amlCl}lo podem dqI JIIIlJiI kOllqkarar almarun Anayasa'ya aylan 0115.00'de bll4kan vekiIlerinden SHP'Ii lIIIdo do aym lmIIU aüJ'lliireftl Aaldugunu söyledi.'A~, DYP Grup Hûdai Oral'ID bajkanhgmda açlld" JISIIlIÇ1I ~meJ' de ..... dmIJtIr, Ilajkanvekili Toptan'ffi gö~erioe ka0nI, SHP istanbuJ MiUetVekili M.b. "A.o.yuo'DlD &J'üDdi .addtsl tt1dtguu vellajkanhk Divaru'wo höyle g<reilDœ, isloabnl Milletveldli Mehmet Ali EreD'in yapt'g, konulmalakarar almaya bll4lamasl ile milletVemet Ali Eren'in, Medii kôniiJünden nn Medis dlllDda aç'ga vurulmamakili dOkunulmazl'g,mn anlamsll hale SI ve yindenmemesiDi Anayasa'mn Japm" oIdDp v. lD.y .... so, aY1ge!digiDi irade etti. 8311'inci maddesi gereginee iSleyen lID bo kODlIJmalona Medis dl¥Dd. önergesini Genel Kurul'a sundu. An. t.krorllDmamlll ft lÇIio VlIndlla. AD.dol'un kDnulmasl masmda cak Oral 'ID llajkanI1k Divam'mn öne- 01111 içtn GeDd K.nd'd! oybma JI' ANAP'Wann Ilk Ilk itirazda bulunINONÜ'NÜN AÇIKLAMASI plID1l11D1 an ,. I.W ederlz." risinde EreD 'in konulmalanmn Ana. malan ve Ereu'in konulmaslOln tas. Öte yandan, SHP Genel Balkana yasa ve yasalarca Meclis d'lIDda aÇlÖnerge okunduklan SODra vip edip e\medigioe ililkin sorulan Enlai iDÖDÔ, [reD'in Meclis'teki koga vurulmasIDID ve larllltlmaslDlD ANAP'hlar ayata kalkarak. aIklIla. ùlerine Aoadol, "Ileaim bD kODOI- nUlmalar, ile patti programlDln dill. mahlurlu olacag. iradesi ANAP'hla. dalar. SHP'merin protestolanm sôr. ma)111svÏp edip tllDediiimi soroyorna Ç1k118trusöyledi, "Tûrkiye'dt IlIn. nn lepkisine yolaçtl. ANAP Ankara dünneleri üzeriDe Bll4kanvekili Oral, IUOUl, ben de aIu lDnIyorum, EyÜp Itk"r var ",kIindeId yakll$lm. kabul ~illetvekili Mullara Tqor. Bajkan. "Siz de leW miD, okulobm" de- Ald<'ID 'Ben Naqibendiyim' dem.elmiyofUl" dedi. hk Divaru'ßtn bu önerisinin Genel Ku. di. Daha sonra Oral, Bajkanhk Di. sini tuvip ediyor mUIUUDl?" dedi. IDÖDÜ, panisinin MYK Inplanl;' ruJ'da oylanaral; kabul edilmesini san. vam'mn önerisini bizzat kendisi tek • Anadol'un bu söz!eri iizerioe ANAP'h slDdan sonra yaptlgl aç,klamada, i,• i F.ren'in konulmalanm Genel Ku. rar okudu, Bajkanhg,n önerisi oylaMeliu Gürdere, SHP'mere dönerek, lanbul Millelvekili Mehmel Ati [ltn'. rul benimsiyormUj görünümünün or. narak gerel kurulda kabul edildi, "Diyarbaktrlalar pasaport MD, pa. in Kürt sorunu iJe ilgili olarak yapll' laya ç,laeaglm savundu. Orsl ile Ta. soport alsID" diyelar aill. Buna karSHP Grup Bajkanveldli Hikmet ,g, konujlllalara il~kin görüllerini açlksar ammda bajla)'an lan'lmalar di- Çelio ve Tuneeli Millelvekili Kamer llhk Istanbul SHP Millelvekili Ke. ladl. inönü, milletvekillerinin dülün. . ger ANAP'hlann da kaulmaSJ ile ge. Geo" kürsüye yürüyerek, B"lkanhnaD Sönmu ayaga rlrlayarak, ce!.rini söylerken, pani prcgramlDln nilleyince Bajkan Velili Orsl, Oluru. g,n halalI tulum içinde oldugunu $Ôy- ANAP'hiann Ülerine yürüdô ve yum. dlllna ,Ilamayaeaklanna bildirdi, . ma ara verdi. lediler, DYP Grup Bll4kanvekili Kiik. rugunu kaldlrdl. SHP'li [rda' Kai. inönü, löyle konullU: ikinci olur.mda ANAP millet"'. kan'ID araya girmesi ile yumrugun ye. ToptDO da llâjkan'm tulumu hai:"[ren'in konulmaSl, parti pro~. kilkrinin Bal.anhk Divam'na verdi •. kmda SÖl alarak kùrsüye ç,ktl. Toprini bulmasl önlendi. Ancalt, genel ku- . ramI dlj/na Ç1kddiiJ ÎnlibaJ .erdi£i için . leri nnergenin Genel Kurul'a okulu, lan, Balkan'm [r.n'in konulmaslna rulda ortahk bir anda kanltl, ANaÇlkJama yapma geregini du) .. yo",m. lacagl. ancak hi,hir hukuki illeme müsaade eUigi için iltholasml )'apu, RAP'hlar ile SHP'liIer Bajkanhk KürParti pro~rsm'mllln ne oldugunu bir ffit\'lû olu~lurmayacagl Oral tararln. gml, [r.n'in konulmaSim kmadlklasùsü'nün önünde birbirlerinin üleri. kez daba söl'lüyorum, Sa)'1n [r.n'dan belinildi. Orsl'IO bu IUlumu, rim, ancak Bajkan'm Anayasa'nm ne yürùdüler, aglf kürn,ler kulIami. in de parti pro~rsm' dllma "kma)'a SHP'Iilerin bu kez senleplisine )083'üncü maddesi ile ilgili bir önerisi dl. SHP Adana Milletvekili Côneyt bakk, yoktur, Gùndem d'l' konullaïll. SHP'Iilcrin ",a lapaklanna \ u. bulundugu halde, aynl nilelikle.i Can •• r, "Kürt oImak a.ç dtiil" di. ma,mdo, 'Tùrkiye'de allnil.lar ':ar' nllak izkdi~leri \( A~AP Grup Ba~. ASAP'ID önergesini okulmaSimn hala ye baitrd,. ANAP'h Tl$ar ve A1pas. dedi is<, parti pro~r3ml d'llna \'Ik. bnvdilleri ile ('.nl!Î' Tun«r" Il.liI oldugunu sôyledi, Tll(ltan, Anayasa'. I.n'm SHP'liIerin üurine rùrüdükleri ml~hr." an- w 48 nm bu maddesiniit bir dâha ~Ietilmt. sine gerek olmamast ttmennisinde bu. lunurken, parlammtoda giiçIü o1an bir & TerciiJnan 26.01.88 SHP'de NKARA, (Tucüman). SHP Meclis Grubu'nun yannki toplantlSlnda "böIücü. lük" konusunda sert bi, hesapla$ma olmasl bekleniyor, Mec. lis'te bOIUcu konu$ma yapan Istanbul milletvekill M.AII El'fn'in taraf,nllutan milletve. killeri île Oteki SHP'lIIer, Ozel. likle de Bayk.I.Topuz arubu arasmda sert tarll$malar olab;. leee~i bildiriliyor. SHP icinde A bölücülük hesaplasmaSI "özel K'UP" gibi davranan "bölücü" milletvekillerin;n grup ba$kanvek iIIeri BI) kai le Çelln'; istifaya çallraeaklan Olrenildi. tnönü'nUn bOIUCUIi!le kaf$1 "ntl ¥t kararll" bir tavir koymamasl halinde IlaykaJ. Topuz ekibinin InOnIl'y< kar$1 ".llerlnl yllklellel'fk". SH P Uzerlndeki "bölüclllUk .öl.,. slnl k.ldlrma)'ll" cah$acaklarr irade edildi. r -- - -----.---- --,.._.--_.- l, i I I I I I I I Eren'in sözlerlnl SHP gündemde lulmali I I I I ilk eide "az,nllk" degilse bile "elnik grup'un varllgl kaPll1 edllmeli I Inönü, ~fen'In yanlnda laV,f koymall L I I JI ' .mW? Özel gruba kar,. harek-:te geçen r "aç.k ve net" taVlr almaya zorlayacak ve' "bölücülük gölgesini" kald.rmaya çab,acaklar IT@Gözler ~ Iiil inönü'de LiZ: Bayka!.Topuz ekibi ise Inönü'yü I I I I ren In sözle:lni SHP gundemdp lulmali Ilk eide "azlnllk" degllse bile "etnlk grup"un varllgl kabul edilmell inönu. E'en'In yanlnda lavlr L k~!,mall, _, I Meclis kürsüsundekl hezeyandan sonra "cpli~kili" açlklamalar yapan ve bir turlu "açlk". tavlr koyamayan Inönu, yaflnki hesapla$ma toplantlsmda epey zorlanacak, I • I I • _, I -.-Î ..... 1 'l'UftUIUUt- Meclis kursUsUnde Ulke bu. lunlUIUne aykrn gOrO$ler ileri sUren Islanbul milletlek;li Mehm~1 All Eren'i destekleyen milletvekillcrinin. arup loplan. lIsmdan Once kendi aralarmôa "kapelI" bir loplanll yaparak baZI "like kararl.n" aldlklan ifade edildi. Buna gOre; sOzkonusu mil. l"Iekilleri yannki grup toplanmlnda le SHP'de sUrekli ola. rak ~u gOrU$ler; savunaeaklar' • SHP sosyal demokral bir parli olduluna gOre, "halk,. mllln" demokratik ölgu,luk. len ,çin yap,lan cabalan des, leklemeli, Eren'in sÖllerini krnamak yerine gundeme gellrmeli. • SHP ilk eIde hukuki an, lamda bir "almhk" deglise b,. le "elnik grup" oldugunu ka. bul elmeh, bunun gerek,ird'l' Jemokrat;k OzgOrluklen \a\iunmah. • Gene! B~kan Erdal Ino. nu, bu konuda tavlr koymall ama bu tavir Eren'in ,a\undu. gu "demokra,ik olgurluklere ka~." degil, bu olgurluklerden "ana olmah. (jrup onl.:t:\lnde )apllan Eren'in Meclis'te yapugl "bolücu" konusma en çol "BI}kalcda." dcn;len ekibi ra, hatSlZ elli. ~nlz Baykal, All TOPUl, AYlekln Kolli, Ha.an Fehmi Gün". El'fn'in konu~. ma,mdan "bilyuk ra"alslzllk duyduklannl .. kesinllk~ ka~1 olduklannl" aç.k,a ifade elU, 1er ama parti içi hesapla~malan dlkka,e alarak bu konuda ken. d] ]Slmleri)le bir ac.klama yap' mad.lar. "Baykalcola."dan Erol AlaKil ise grubun raHIll] on ..ya koyarak ~Ierkez Yone, t]m Kurulu'nda yapug. konul' Illada, Mehmet Ali Eren'in D], dog,uhuda go,uslenn behrlen, r...iplin Kurulu'na \evkedilme~ld'gi loplant.ya; Mehmel Ali -ni l'..tedi_ fren'in Meclis',eki bolueu ko, nusmaslOI allislayan ...e onu -I..bi.li'ilf. kutlayan m.lletlek,lIe,inden ZORUVACAIlUR Kenan Sonmn (lslanbul), Ekin Adlnln açlklanmamaSln1 i~Dikmen (Icel), Melih Ylld,nm bl! tlunceh), Haydar ErdoKan (Is, reyen, Baykal grubundan milletvekili TrrclÎman'a }u tanbul), Ibn Yllma, (Anka,a). ac,klamay' yapl!: ~ o.,dâr (Ankara), Adnan "Eren'in konu~maslnl alkl~Ekmen (Mardin), Fuat Alalay ([)]yarbakll), Cumhur Keskin layan 20 kl~lnin tam bi. birlik içindr olduklanRl SaRml)O(Hakkâ,i!, Ibrahim Aksoy (Ma, rum. Ama .:ren'in konu~masl la'ya), Kämil AtqoKuUan (An, SHP'yt ciddi Kolge dÜ$lirmiJs' .ara) le Ahmet TO",'un (M.,. lur. Halli kamuoyunda ciddi din) kauldlklan i(ade ed.ldi. b;r stkilde SHP ilibor kayblna ~HP millellcklilerinden Arif ~aK, Kamer Gene, Yasar YII. IIKromISUr. SaYIn Inonu ola)dan iki Jfun sonra konu~mu~ mal vc Cemal ~hin'lll de bun, ama nel bir lavlr Orla)a koyIan dc\tekledili One ""uluy-or mam'S"r. t:a .. )'lInnki IIrup UY1(AL-'lWUZ __ • loplan"slndo Inlini!, SHP'nin iJ",rindeki bu bIilucu'ük KoiKeSH p'deki "bohicO'iJk" liini kaldlrarak nel bir la~u orüandahndan parti I\;inde en la). koymo"o, cOKunlukla \,:ol B.}kal \le: Topuz eklblnln ulan paUli ICrubunun \f'\ini rahahll oldu~u behrllliyor Ya) u"\t'lIr(t"~indrn Idm~l'nin nn., Meclls grubunda. "bolu. ')uphe~i olm:l'IO .• ,ren lor ar"acu Krub"un, l>eni, Haykal" da)larlRln hir holumunun ur. lIikmel Çelln'lll g'up balk .. n, la" hare"t't ,,'Imtled, binll lia "ckllhklcrmdt'n I~llfa eundt'r1 , 1111\IC'\cbilcl.:d..Ic:r1 ~ • ~; 26.01.88 hu "Bölucü •• up", ~nlz Bay. kai, All Topuz, Ayl~kl. Kolli, Hasan Fellml Gü~, Hlkmel Çelin Ie Turan 8eyazll'm ternsil ellili ekiple hesapla~acak, "Bölücü arup", bu ekibi "lia. ,.nl blzlm ale')'IIlmlu en'orme rlmekle"ôe suçlayataklar, BölUcU aruplan olmamakla birlikte .. Bayk.lctl ...... kar~1 ç,kan le "lnönü,S.lla. çlzal. ~i"ni savunan ulençlrr"in ise Haykal le Ç~lin'; "N~ dlyece. lini bildlklnl "aIM Eren'In kon~m8Slnl ön~medi, puif da •• rand.; bi. gun sonra da 'Bil. m.yorduk' dlye aç.klama )lIPI.klan" gerekçesiyle sudaya, caklan beli,uliyor. kllftlan o~rt'nildl kurultin l'ndi~l" ...indrn k.nn",k- lanmakladl', Ama hlçblr slyo.j hesap. Iilkemlzin bütünllialine .. SHP'nln Ulusal And'a 'Misak •• Milli' baabbtlna.öl- • dliIiIIlIIaIIoIIlIr. '"- Idn ¥to rlle.a." SHP Istanbul millelvekili Ali Topuz, SHP'de "Dotulular" diye bir grubun varhl.m kabul elmedilini sOyledi. Topuz, yannki grup lOplanuslm le SH P ust yonetimi. mn talnm kaslederek, bu konuda, partlmn lutumu belli 01duktan soma konusaea~lRl be, lirlri, ' ---.sTrM nHDIDI Öte yandan, ANKA ajans •• mn haberinde de SHP grup yO- netiminin. "Kürt m~laine'. iliskin TBMM'de gundem d'sl konu~ma yapan ve geçen haf. laki TBMM OIurumlannda kavgaya varan tartl~malara sehep olan Mehmet Ali Eren'in DIS.plin Kurulu'na verrlmesmi lekhf edeeekleri bildl!ildi. Ancak olellikle Dolulu millelve. k.llerinin böyle bir le~ebbu5C \.-arSI crtak ta\ If alacaklan, pup yonetÎmlni i~lIfaya da .... et cde..:ellen, gercklr')c lcndilcri. mn partiden I~rifa cehdidmcJe bulunacaklarl one 5urulu}or. Bu arada Tercuman muhabi. nnin gorujlerini ald]g. "t:ren'; deslekltyenltrden" diye gö,te. rilen BIllgOI millelvckili Ilhami Binici, "Anodolu Kulüp'te Eren .. diger islml .. i heli.lilen kisile.le yemtk yediKim hoheri aSIISI7dlr, Ak~amlarl t'\imdrn çlkmam" dediktc:n ,onr,. )l1) k kunu)tu: "M.AIi fren'in konusmo". ni las\'ip ttmi)'orum, Oolu lot (;uneydoau'do bOll ba.kllo"n olduau doarudur. Ancok bu bo'Kede ollnhklo,,", boska millelin )"'iadIKI yolundaki ~orusltr yanh~l". TurkiY't'de 1urk-Kurt ay",m, yoklur. Ilepimil T,C~\'slanda,l:iIYI/:' ".~rrn'in d"lekçileri" ara'1nda gO\lerilen Sf! P "lanbul mlllel\t'ktii Krmln ~()nmel Ut'. "'t.-\Ii ._rt'nïn "unu~ma\lßda lI\hip '('Iamanlama hala" ulduiiunu" Il,\(,.I{' elk-rd.. "'n~.I.."unu,:,mIlßln i..-,,'ri2int' 1..;,11 h,orum" '-l'J..IIIHk ~Illlllqll 3'000 kÖJ1Ü1I JfOlukapallll. salgln hastallk panigi MILLiYET HABER AJANSI Kayseri'nin Bunyan ilçesine bagl, Kösehaellr koyunde dugùnden dbnmekte olan bir ailenin 5 ferdi, avellar taraf,ndan yan donmu$ halde bulundular ~l]I,lIa Erzurum Burosunun dü'lügü y"lililen. ~u lOllere ula, habenne göre. bolgede ha" Slcak. 1]lamad.i1m, saghk pmoneh ]Ie h.lan da hlZla dülmeye ballad.. malzernesiSlkmuSi,ekild]ÏJm bellT' Bnlgt'\il'ndè gunluk \a~Jml fd\ CUI MetooroloJ'yetkilileri,kar ya~j'mn terek, "YOUI' Ic.h, lçdmll bu hafta ],ensmde de a,ahkSlljekilde köyle.. bemtn ekiple, ~öndtrile, ()":1:IU,, l:rLurum. I\Jr~. Atfl ~ure(egml. sicaklarm du~m{'\~ dectktir" dediler. I un..:cil, Bmg(ll \e ~1u~illt'nnJt' l'! DDNMAKÜZEREYKEN, ~1'lm hl(,"cwn:n k,lIU h;1\:i ~n~lll. lam edecegin] bildlTdiler Jan YUlundt'n '\ bIO! a~km kl\\ un SALGIN KORKUSU Mil,Ha I.alsen Bu,osundan )01u karandl Dunya\ta bag.lalltl'l ~]ddethkar ya~j' ywunden yol. Dlvut Gültç'm 'habennegore. I.ay, ~c<;llt'n hu kl.l) Irrm bH\~)gund3 ~I- !.n .apanan 3 bini ~km .oyde sai, seri'nin Bunyan ilçesme bagh 1.0' da. ~'Jka(,Jk \c uhbl malreme S'~1n gm ha'tahk pani~m" bajladig] ha. sehac]hkoyundedugunde"donmek. ~l\' çt~lld'~1 hdlrtJldl bcr almd] E!lurum Il 5a~h. Mu. te olao bITallenin !>ej (erdi. alcilar j}JB IR hJIÜ Jr.l \erè,~lln "lIn. ; ra l.)Jlu:okl gt'ccdeD Itlt'1JrŒ buwn ~Idd('f]~le\emden ba~I<nan br ~Jgl~l, Dogu -\nadulu • taral1ndan ~an donmu~ halde ~ll lundular Ali \'dmaz. e~1 \ u,,",tI \lImaz \l~ \a~IJn 5-'7 ard'IIl,:..1 ,j~ ~l<n ,ocullan 7.ebra. [sma " [mint. Ilç~d(' bir dugundt'n rJ~'l~ le koye dûnmek istedl!er. Yolun ).,:r dan kapah olma~l ~uzund~n i:":~'1 ldmaz aile'ilnJ ~o~e3 ~lll.)m('trl' Cll )3iede buaktL Bu me~aft'\1~llr\:'~ rek alama\an ailemn ienleT!. '.':'.' ha ~Jr~1. blrblrlenne )anlml~, bot' fm \e ~an donmu~ ~eklldt" J'l.dJ' t.::aflndan bulundu_ FIlcn çuru\tf k.u\u~ [mint 'le uma'nm ;3J.:Ü:Jfl blldlrildi. ID3t k.l- 49 ~~ 26.01.88 Meclis'teki 160 idam dosyasl bakanl dü~ündürüyoi Sungurlu: "Idamlar zar mesele" NKARA- Adalel Bakam Ollan Sungurlu, TBMM'de Ahalen 160 idam dosyaslnln karar için beklediainl belirterek bu meselenin çözUmlenmesi için "Iopium ve mil. letvekillerinden de lekllr bekledllllerini" söyledi. Bir grup gazeteeiyle yaplili so~betl.e.konusan Sungurlu bu konudaki karann TBMM ye ail oldulunu da haIl;latarak, "Meseie b~r lek Ada!~1 Ba~anhal'mn slrlmdadir demek çok zor blr olaydlr dedi. ('~L .. " .enni gezerken idam mahkûmlanmn ölOmle bir,' . li~le yasadlklanm gördOgUnü belirten Sungurfu, "Yani f~kalâde deaiSik bir olay, psikolojik bir olay. Ama her yonünü hesap elmek, bir yükü )'üklenmek zorundsslRlz. Me,ul ~ahls siz olunea biraz daha zor karar veriyorsunuz" ~eklinde konuSlu. ldam eezaSllllll kaldmhp.kaldmlmamasl larl'smaslmn sürdügUnü de hallrlalan Adalet Bakam Sun. gurlu, "TOrkiye'de bu larllsma gOndemden kalkabilirdi. AmaDoau ve (;Oneydojiu Anadolu'da bu Inplu kalliâmlar olurken meseleye biraz zor yaklaStrlz" dedi. Batl'da I?~-!iür_~~'J.~ll 10 YII sonra ~k~kçl A "AzmlIk larnn birligi ve bütünl~ü elini sJkarak tebrik için canlffiJZI Ylllarca evvel feda ctmi:j ve fetia etme,ye azmNmi!1 ki~ileriz. Dogu halklmn .çocuklanYlz. '. rettin Y.lmaz da. 10 \"I) (ince. aym konuda ~1eclis'lp -ola~' ~.~. ratml~tl. 0 dön~rnde. :'\Iardln Bag.ms,z Milletvekili "Iarak Meclis'e giren Nurettin Yd-. Bu ;o;ÙZll'r1. CHP'lilcr larafll1nan alkl::lanilll Nurcttin Yllmnz. zal)ltlara \;{nrt'. Ismet Inönii'l1lHl Lo7 ..11l'eJa Künll'ri If ,\"t'Il \to TB:\1~1 IIlIkul."t'ti'.lIt. haghlll!.ina I~afl't ("(Il'Tl ~llzll'r1ll1 aktararak kllnU~ll1a!'o1111 :-'llnhlr. du, lnönu'lllin L07.nn'd;~ ."'Türk Temsilciler Il,,y,'II. dün\" sa\"a~ma VC' Im~.m'""zl~k sa\'a~lna kat 1I1111~ 'Türk ordusunun bütün kn'll1utanlann.lI1, .... urd.un km' .. (ulu~u iç'in KÜI'{ halklllll1 .\'aptlg-t hizmctleri V'-' kmlan-~ dlg1 f(-dakürhklan SHy!!t ve: hayranLkla sö~'lem('yi bh' . .ooe\" hilmf'ktcdic" dt.dl~llli maz, yaptIgl konu~rnada: Dogu ve Güneydogu'nun i;t:'rJ .kalmuj,hgmm "etnik" nl.ck'm' hagh. oldugunu ileri sünnli:?l Li. Yllmaz'ln bu konu~ma;.;1 "DOéU'NUN milletvekille. cOil. SORUNU" 19;8 yllmm maYls aymda' yapllan tarl1~a. 0 .(~ön~mi~ :\ISP L;rfa :\1a1le1\'cklh,~'mdl ';uudi kokenli Faisal Finans . kllrulu~nun Turkiye yönetici~i alan Salih Özean ve dokuz arkada~mn, hDogu ve ::,(w]l')'en Güneydogu bölgelerinin sorunlan" konulu genel görti~mE>onergesiyie ortaya çlknu~t~ .. Cienèl göru:jßle slrasmda kt;jisel görü~lerini aSI~la!!,ak (Izere söz alan Mardm Baglm. :\lilletyekili Nurettin y,!maz, bölgeningeri bllaktlllld,gin) ileri sürerek ,,;;yledem.~tl: "Petrol. Doji:u'da elk.- ~j.\ Il' Ydnlaz. kon\l~ni:t'''1I1! SlIffJurmu~tü. "BASKI VA/("' "KürtIerden "ETNIK NEDENLER" '.>lZ Tercüman lal1armdan korkroaYlnlz ve çekinmeviniz, Hepimiz sizler kadar hu \"ßtamn {>vladl. bu VR- eden. ANAP Millet\'ekili Nu- AdaJet Partisi korkmaYlnlz., Bu, bölüeülük lanbul ~Iillet\'ek"i Mebmet rince uzun süre protesta m~ti. - olmasaydJ. bu büyük..potan-' sivele sahip olan Dog..:: ye G'üne)'dogu'nun geri' kal.nu~hg, bugün. .sorun ol~-: mazdJ. Onun lçm bu etnik' nedenlerden (Hürriyet)- milliyct" SOZlI).' 1(' \I(:dis'i kan~llnlll ve hi.JY~lk, tarll~malara yol a<,'un SH P b. Ali Eren'i, Farmül getlrln il£t "Dogu ye Güneydogu" nun geri blrakt,"hm~hg>run' tek nedeni. etnik nedenlerdir. Eger. bu etnik nedenler rock suretiyle; bahsedilKürt isya-. mndan bahsedilmek su\"t'tiy)e, Dogu'da ye Dogu balk. üzerinde fa~izan baZI bask.larlo yaratllmak istcndigini J{örüyoruz. .Kürt 01-. maktan,.~olaYl 50 insanlann horlanma.Si. bask. görmcsi .. KürtIerin. varbgmdan söz. edenlerin i~kenee görerek . ve suçlanarak yargllan-i maSI. affedilecek ~y degil-: dir. 0 günlerde birligi koru-; mak için üzerinde özellikle durulan Kürt-Türk karde~-' Iiginin, bugünlerde inkär yoluna gidilmesini, egemen SlßlOafln tezgähladlgl bir oyun ye aneak f~st ye ~_ venist bir d~üneenin mahsulü olarak kabul edebiliriz.: Bu, aç.kça Atatürk'e, tnönü'ye ye larihe ka~1 gelmedir ve ihanettir, 'Kontl~ma~rnrift, .;(mut'u ol~lünill'n hir AP'Ii ~uiki1SI ~Jalat. ya &Ip<liy'c Ra:;kam Hamit Fendoglu (Hamido) ola\'lmn. "Kürt ÎSyam" oJarak ni-tPlt'n, rnl~inin ranh~ oldu~lInu ~i~',' I('\,('n Yllmaz. Titrki\,C"nin hii. ItÎ'nnwsinÎn hiçhir zimmn ~)Z' konusu olrnanli!lIl1 ka\'rll't'I('rt'k.' "Hi~'bir jtüç. halk,,';,z, Tü,.k ka)"(I('~lerind('n vc Tûrkh'(' devlctindC'n ay.ramaz" .il'. lI1i~ti. n "Türk. Müslüman. Kürt. Türkçü, maneI" lüman Turanel, Müs)ü • olmakla bir \Iüs.' de\'letini ve bir Kürt devlelini kunnanm b,..ka ba:;. ka deyimler oldu~unu ileri ren Nurettin :-;u- Yllmaz. daha ::ionra. Kurt dpvlf'ti kurulmastnd~n yana olmadl~tnl ~o)'It' belirtmi:;li: "Bir Türk olmak nasll. ki. bugün hiçbir zaman su~': degilse ve olamazsa: bir Turanc,'nlß, Türkiye'de bulunan tüm Irklan safdl~1 blra- k,p bir dünya devleti kurma eji:i1imine girmesi nasll ki bugün suçsa; Türkiye'de Kürt olmakla. bir dünva Kürt devletini kurmak "ve hele Türkiye'de bir Kürt deylet; kurmak egilimi içinde olmak da bamba~ka ~eylerdir ve biz. bunla" hiçbir zaman kabul etmiyoruz. Ve bunlarln daslar. " ka~lslndaYlz arku- 26.01.88 Eren Disiplin Kurulu'na NKARA, (Tercüman)A Meclis kUrstisünden, "bölüeülük propsgJlndsSI" yapan Istanbul SH P milletvekili Mehmel All Eren'in ana mu-' haleret partisi içinde yarattlgl Slkllll1devam ederken, merkez yürUtme kurulu üyeieri arasIllda, Eren'in Disiplin KU"\Jlu: na sevki isteäi alir basmaya basladl. Genel Baskan Erdal Inönü, "Eren olaYI"m tevile çahsarak suskunlulunu sUrdUrUrken, dUn yapllan baslll toplanllSlllda gazetecilerin, "Eren'I dIsIpUn kuruluna sevkedeeck mlslnlz?" sorusuna ka- .... Bakai1: cezaevlenndekl Idamliklann olumle. birlikte ya~adlklarlnl gördügünü de belirte.rek halktan ve milletvekillerinden formul getirmelerini istedi . idanll kaldlran IIIglllere glbl ulkelerlle bU eeLaYIyen.',den koyma egilimlerinin artlillOl da kavdeden S~ngurlu T~hii karar yOee Medis'indir. Bu istikameUe blr brar gel.rilebilir de çlkarl,labilir de. Ama Su and a bizim bllkanhk nlarak leklif edeeek cesarelimiz yok" dedI. . 25.01.88 10 YII önce ba,rolde,~ NKARA, lCatllâmla,~~arken, . I katAdalet Bakanl, Guneydogu dakl.top u liâmlar olmasaydl tartl~maYI ortadan kald!rabilirdik. Ama bunlar olurken meseleye blraz zor yakla~lrIz" 'dedi . _ _ ~amak eevap vererek, "Bu konuyu yanD (hugUn) kOD~U. ruz" demekle yelkindi. TercUman muhabiri dUn korouyla i1gili olarak SHP Merkez YUrUtmeKurulu Uyelerinin görUslerine basvurdu. Tercüman muhabirinin. "Eren DIsiplin Kurulu'na sevkedllmeli ml?" sorusuna dokuz Uyeden sadeee Genel Sekreter Yardlm-' C'SI Edlp Servel Devrimcl, .. Dill sürçlü, sonra da düzel!Ii. Eren Dlslplin Kurulu'na verilmemell" diye k~rSI ÇI~II. NI! DEDILI!R7 SHP'lilerin, Istanbul milletvekili Eren'in Disiplin Kurulu: na sevki konusundaki soruya verdikleri eevaplar söyle; TURAN 'ÙEYAZIT: "Eren Disiplin Kurulu'na sevkedilmeIi. Parti programllla ayklll davrand.!:' [KREM KANGAL: "Disiplin Kurulu'na sevkini uygun görUyorum. Biz milli birlikten yanaYlz~1 ALI DINÇER: "Genel baSka",mlla tam yetki verdik. Onun kararma uyaeag,m:' rIKRF.T ONLO: "Duyarh bir konu, genel baskammlzm takdirine blraklyorum. Aneak partinin program ve i1keleri~I: smdaki girisimlere herkes glbl ben de karSlYlm, Hiç kimse bu disiplini zorlamamahdlr:' EROL A(;AGIL: "Misak-I Milli smtrlan içerisinde part.imiz millî bUIUnlUlU savunur. Bunun d1slllda bir beyan varsa, bunun mu haIabi parti disiplin kurulumuzdur.' TÛRKÂN AKYOL: "Parti politikalanmlzlll temel i1keleri belli. Bu ilkeleri payla$lyorum. Genel ba$ka'mmlZln sözlerine kallhyorum. Disiplin Kurulu: na sevk konusunda genel baS"kammlzlll kararma kalllaea- .llm:' YI(;IT GÜLÖKSÜZ: "Genel baskw:'~mlzlll görU~Unekatlhyorum. 'AYHAN FIRAT: "Konu Meclis grubuna malolmustu.r. Eren'in konusmasl yanh$. BIz TUrkiye'nin birlik bUIUnIUlUndeli yana)'lz. Buna gölge dUSUrulmemelidir: ' EDlp SERVET DEVRIMcl; "Eren Disiplin Kurulu'na verilmetTIeli. HaZlfladlll metinde ashnda bir SC)'yoktu ..DI' Ii slirçtü, sonradan dUzehti:' ~ 26.01.88 . "Dogu'da ~itsizlik dogarkenba~llvor" . C.I.I plR STANBUL'd., "TUrkIYI'dl BOlg.. II Pollllk.lar" konulu bir seminar y.p,l. dl. Ekonomik YI Sosy.1 Etollar Kon. ferans HlYlli'nel dUl.nllnln 2 gOnlOk aa. mlnarl bak.nlar, mill.tYlkllll", I,edaml.", sanayle,ler, sosya! billmelllr YI Ikonom,sller klltldl, "TD,kIYI'dl bOIOller "",nde delllllllzllk" bulunduOu bellrtlllrkln, "EQlllm. dIn HOhOl, ,.brlkl'erden gOçllre. Ilnlk grupl_ .. IreIlI" .11der" aQln'kloolarak Do. Ou ye GünlydoOu Anadolu III alondl. Semlnlnn sonund. ort.ya, "DoOu bölOI' lerlnda y.,.y.nl."n doOu,tan b.,I.yar.k 1,llsllllkll kar,' kar,'Y' oldukl." YI bu 1,It, sllllOln hay.1 boyu dlnglllnlmedlOI" sonu, cu ortaya ç,ktl. ISKENDERUN, ORDU HATTI:Semlnera koalilan BItliS Milleh'ekih Klmr." Inln,Sanayi eski Bakan. YI TUSIADBa,kan'lj.h.p Kee., lopçu, ekonomist Prof, Dr. Aaa' Seva, Akad, Prof. Or Emre GOn.n .. y. "BOIO... I dIng •. silliOln Ilm.llnd. 'Ollim 1,ItSllllOI YI Id •• '1Ialzll6ln1n buluncluOunu YI bunun bl, hay.1 boyu ali,dUOUnU" !fade etlller. BOlgllarara. s' farklolokla" rakamlarla aç'klayan Doç. Dr. SUllymln Ölmueur, "Ordu .Iaklndlrun h.I, hn,n doOusuncll kll.n bölglnln milli gallrdln y.terlnel PlY .'.m.d'OIR'" vurguladl. I,ada, m, S.k'p S.b.ne., "Klndl m.h.lllnd. p.IIl' '.n.n I... topr.O' 10pl.YlP 1.I.nbul'. glllyo" Glllnllrl oerl dOndarm.nln ça .. I.r1 .r.n, m.h" dedI. . DOÖU'DA NELER OLUVOR? Devlet Be. r<anlve 8a~bakan Yardlmclsl Kay. Erd.m'in aç'p, Kalk,nmada Öneellkll VOralarden So. rumlu Devlet Bakan. Vly .. 1AI.soy'un kap.t. W tlOI semlnerde, mlllet .... ekillerl, itadamlan, 4- OoOu'nun ul."m YI h.blrll,ml .11. Y'P'''' lamamland,. TIIIYlzyon, buzdolab. Do. Ou kOyllnnl glrdl. 6- S.n.ylel DoOu'y. gllm.dIOllçln, Do. !lulu, .. n.ylelnln 'Yall.ne e.I"YI gOç edlyor. flunl.nn yUzdl 6'1 •• n.yldl " buluyor, O •• rlyl k.l.n yUzde 110-86'1 101y.1 probl.ml.n. kart. kart'y. kahyor, lunu 12 EylUIOne.. ln, de çok Iyl kull.n.n 6r1IDller hili bu bot ln. aanlann pe,lnl blrakmadl. 8- DoOu'd.kl kir oran, ill Bal,'daki kir oran. dlnglllnmedlOi lçln •• n.yiei DoOu'ya yatmm y.pm.yor. 1985'ta TuSIAO"n 800r topIan Sirl bu nedenll ve zar.rden. korktuklan lç,n DoOu illarine y.tmm yapmad,lar. 7 - DoOu'd. hAll IpekbOe.kçIllOI, h.he,. hk Ozendlrlllyor. Oyaa Irklklln k.hYldan allklblllelk .. n.yl kurulu,I."n. glrek Yar, S- Doou'dakletnik gruplar araa,ndakl i,. blrllOi dlyam ediyor. Hill blr .It," i,lnl Sor. yanilar gOIOrOyorlar. 1- DoQu'nun gIn k.lml,hO,nd. Ermlnl m.. II .. lnl ked .. yUllerel Ill1hl, .0'Y" YI Ikonomlk .Ibepllr yer, 1010lnin In bUyDk t.llh.11IIOI blr muhlarlyelglbl III .hnm .... Istanbul'da yapllan . "Türklye'de BOlgesel polltlkalar" konulu se. mlnerden. "DoOu'da ya$ayanlarln dOOU$tan ba$layarak e$ltslz. IIkle kar$' kar$lya 01. duklaro ve bu e$ltslzll. {lIn hayat boyu den. geleneme. dlOI" sonu. cu ortaya çlktl r:.:::;i~. , ~ .. -1:,:,., , :: ~ ~ '.:. ' ~ Kalklnma nasii saglanlr? OGU.den sorumlu Oevlet Bakan, V'YIII AI.IOY. Eko. ~ nomist ProfesOr A, S... , Ak.d. Prof. Dr. Emre Gön.nsay. TüslAD eski Ba,kan' !i.h.p Kee., lopçu, Sosyal Bilimel Prof. Dr C.' hit Tanyol, Sagllk BakanllO' MOs. te,an TsndoO.n TokgOz. Bltl,s Mil. lotvekill KAmran Inan, OPT Gert Kalm" YOreler Daore Ba,kan. Ha. .. n Dlnç. OPT GAP Koord,nalOru D sa. c 1- DoOu bolgelerlndlkl e~lIsl11l0ln le' mellnde eOllim yet"sllllgi y." Bu .,lIsI1Ilk doQu,lan ba,loyor, V.tlrtnc.llkokul yolt. Ort. OOranlmd. deraler bo, g8Çlyor. Bunun IClson, unlveralt.ye gir.meYln OOrenell" çlklyo', DoOu BölglSl'ndln ç,km" son lS yold. son.y blrtnelsl OO.. nel yok, Ankar. ,Islanbul'd. her 3 OOrenelden blrlnin yüksek tahslllmklni Val' kon, Dogu'da bu r.k.m lS'de blr•• 21'd. bl. raylln OerlcloOlu Ile çe~lth uni .... er. sltelerden bdlm adamlarlnln semIner boyunca "Ooêu'nun k.lklOma. llOa yön.lik önerllerl" ~u ba~llklarda !£p1andl' D Bundan sonra "Böigesei dengesllilklerl.llgill" re çlklyor. ,Ik loplanl' DoQu'da yOre InSamnln katilmaslY' la yllda Ikl kez yapdacak 2- Bal, Anadolu'da dogan her bin bebek. ten OIOrkon,bu rakam DoOu bOIgeleIin. de bin bebekte 1 1S'e çlk'yor DoOuAnadolu' ca her 100 bebekIen 44.0, GuneydoOu Ana, 8", hastalanlrken, Dogu'yu konu~tular: (SOldan saga) Ole.n Ertu, Pral. Dr, Emr. Gön.ns.y, BitliS Mllletvek.111 Kimr.n In.n, '~ad~ml N'I_' Eez.c,ba", Sanayl askl bakan/artndan !i.h.p Koe,'opçu vo CaM T.nrol• Istanbuf'da dazenlenen pane/de Dogu L1zerlne If.onu~tular n., ledller' 48 I Ishal sonucu . Istanbul'da o nayieiler, ekonomisller, sosyal billmeiler ve OPT ,Ie SaOl'k Bakanl'O' bOrokratlan, DoOu'. nun gunumuzdekl gOrOnlOsOnO,Oyle Ozel. dolu'da r~~t Il OoQu'nun sorunlartyla IIgllo. nenÖlel blr DoOu b.kanllg, kurul. lun. Il Ba- :. Anadolu.aa bu oran 100 bebekle 21'i bul. Yore I~adamlannl destekleyecek, yöre doQumlu unl¥erbltelt- mUror lere sah,p ç.kaeak buyuk hold,ng' 8 1er, ortakla:}a ii. 3- Okur'yazar olmayan anneler ortalama çoeuk doguruyorlar vo bunla.rdan 2'sl Olü, yor. OY" yüksek 'ahsll görmu, B.t,1o .nne 3 çoeuk doOuruyo, ve hopsi y.,.yor. SaOlok Bakanlog', Oogu bölgelerlndo IIs.n zorlugu yüzunden saOhk hlzmetlerlnl yeterlnc. vere. l ~ D Gerl glri~lmde bwlwnr1'él- kairn', yOraler lçln bl, bOlge bank.sl kurulmalldlr. B6lge. ye te~Yik verlllp, y6re halkl kalktn dmlm.h. Olvlll .lIyll böig. y.,a. y.n, l.nglnl.,Urmell, • BOlgeye fabnka kurmal. ye. rine, ,irkeller ta'inmal, Ilk', KIT merkezlerlnin Ankara'dan :~tnma. s' olabilir. Bbyleee Ost gehr harea. ma dOzeyl, kOltOrOve kailleti per. sonel yOre halklnrn dOzeY,"1 artmr, lIISad.ee blr .r.,llrma dir, Il Y,ne bu böigelore Olgün enstltü.ü kurulmah. sadace DoOu bOlgele. n lçin blr böige planlama kurulmal.dlr kurum~ El OoOu bolgelerlndekl v.lllor. glrl,lmeIlIO' b.,lay.p. I,ad.ml.", n. oneyak olm.lidor. TlksUI VI ken. 'ek!,!yonla I,e baflanmahdlr. III Her buyuk holding bir !Ide OnclJ glr\~lmcl clardk I~e ba~lamaII Gen bOl geler holdingier aras/nda yatlflm IÇ n pa)'la~i1mdjldlr. Bunun lçln beda'wa arsa, t~lnacak sanaYllne de ....:el lazrr,Il1a'i 'wf ver~t kolayllQI tçin t';L.kume~ ç;ör ....s;""\eyf hazlrdlr DoOu bolgele,i hilla yeni Il 'le lIçeler kazanmalldu Bcyl.c. buralara teskllallar kurularak, has. tane, okut, beledlye hizmE'lIeri gl. dellillr II!I 27.01.88 Ban kalklndlkça Dogu fakirle~ti C.I.I plR [I] 965-1~ Ylllafl arHlnd., Ylillk ort.lam. yOzd' 4.7'Uk kaJklnml hlZln1 yaka. l.iyan TOrklye'nln OnOO8y.nl blr prob- 10m ç,kt,. "VOks.k k._m .. Bal, balg.l.rI ... da YI' ol.n .. fallI JlIksaIUrtoen.DeOuböigeIorInIngorlksl"",lok aorununu daha da lIJttor, d',"lloCazlçl Unlveralt.sl'ncl.n Ooç. Dr. sateyman ö.. ucut'un arqtlrmuln. gOre, "11115-111$ r,lI.n .... ,neII TOrklyo'nlnDeOu v••• b blllp .. rt or.. md. ,_.n gon,ml" :~::~ =~~~bö'~I:~~XI::::Cg~':~~: DeOubllIgolerlndeldlller d.ha d. YOkoull.,. tl." Doçont Ollllucur'un 87 Iiitek tok Ineelo. v.rek YIptlOI ..... tlnn.y. gOre, uHah büyü- yon TlIrkIyo'nln,Imel .. rtnden sad ... DoOu YO OilnoydoQuAnadolu bllIgolerlndayor.Ion Il''''n paYlnl .. medl'I" gOZlenlyor. TORKlvFNINSOPER ILLERI- Doçent Sül.yman Ozmucur'un .raottrrnaslOda, Tar. lC.ly.'dekl8711 toplam ncruslaflna gOre, bu Il. lerd. top'am Oretlmle, sonucu .Ide &dllen ge. 1"I,"n. 20 ylillk g.II,lmllnc.'endl Sonuçta ort.yl ,U t'blo çlkll. Tarldye'd. kl,i bat,na.n yaksek gei" K.. caoIt'nd•• Id. Idlllyor. Kocaell'nln polroklm. Y. t."slorlyl. goll,m •• lnln w'ndon 'kinei llrad.Ia_1 yor.hyor.l.tanbul'u kl,lierln kIlInç dOloy!e~nl gö.. izmir, ...... M.raIn, ~uldalt, __ lald r. Adana, Çon.k. k Ed'"". T.klnlaO. N IlIr. KOt.hr. YO Kukl 11Izliyor. K,alC. M.rmara Bölgesi' "d.n 7, Akd.nlz 'le Eg.'den 2',.r, Ort. An. aolu'dan 3 v. eatl Karad.nlz'den 1 Il sOper "'8tlm, .O~r oeUr dOze)'1 yakalaml' 'le hlz. •• kalkmm. durumundalar. Hlltl kalktn." bu Iller 1'.. lndllOn 'fillar- aa en «OtO perform.nll Iltwul, "'"klr,), YO Izmlr gösl.~rI<.n. diO" ,'lorIn niziokalk'nInI saroel Tarkly. OI1a1""a. Adana,longuIdak Slnln aatande dev..-n edlyor, KALKINMAVA ADAVKEHTLEIl- Vin. loplam Orettmleri IOftUCU Oftlyl Çlkan par. SaI cleO" YO nalua yo(junluOun. göre, hllio kalklnM lIl.rtn ud.nd .. TOrt(lye ortalamu •• "ln OatOnde blr hlZla bOyO)'.n 13 1I bulunu. vor. KI,I bofina 1815y,lo_Ior,na gO... 1•. dOIdli.n yillok"" bin 1137 IIronin astOnd. g.lIr .aclanan lII.r arulnda .Ueelk, A)'dln. Anlaly.. 'urdur. DenIzli. laper\I, '.Iok.ol" DOÖU'OAUMUTSUZILLERVAR- HIl' I. kalklnmadan hlç paYlnl alarnayan keotler 0001.1Anadolu il. GOneydoQu Anadolu bOl. oeslnde YIOllml' durumda bulunuyor, Bu illertn son 20 )'lllIk perform.nal.nn. baklldl' Olnd. notullarlnl gOr., kl,t ~ma oeUr SI. nop dl,lnda kaien 20 lide genleme sOreeine glrml, durumda_ KIUCI arqhnna, "çoOu kai. krnrMda öncellkUbllIgoolm."ns kor'illk blr türtO bu lII.rtn kalklnamadl41ß1" ortaya kayu. Iolu, K.rlOJf, Kony.. M....... MuQlIye &0kary. Y" a10y0r.TOrl<IYI'nlnEgo. Akd.nlz, M.rm.r. böigeiert Ile Orl. Anadolu'nun b•. tlslnd. bulunan bu 1II.r .... rl- IDJ na Kar.:i.nlz, DoOuv. GaneydoOu bölgl .. rtnd.n '.k bir il 1965-1985dOnomlnd. g.rtl.m. oldu. MALATYA OZAL'LAKALKINOI- TOrkl. a1llßd. kalan, .nclk geli,- ~~~O.'~~~~:~~~IT~~~I ~~::\au~ me;e ad.y 18 Il .ra,tlrmada dlkkat ç.klyor Oahl çok TOrkiy.'nm doQuluna doOru gldll' dlkç. bu iller. rasUan/yor. Afyon. Am.'YI, ~I~'M~~'I bell Ba,klm'd.r; YlYlnlldlOI rlklmlardtr. leaS rlkamlln lçln Allltin Olman Sa,. Ç.nk.n. çorum, K.ot.monu. Kl... h1r,NIOda, U,ak III.rinl çoQu Karad.nlz 'le DeOu böigelerinde bulunan Artvi", RlzI, Samlun, Malat. y •• EI... O.Erzlnc.n. O.... nt.p, H.tay. Trlbzon, 'I"hurfa IzlI)'or, Bu IlIord.n RIze. NIOde.K.... hl,. Amo., f •• çorum. EI... O.H.tay"n 20 y,llikgeU,me Ile blrllkt. 1 .y boyunc. gaeoll gündUzlO çOh,a"k. BoO"'çl Onl""It .. I'nd. olu,. lurduOumul v.rt bank ... n. kuUlndlk, 811. ;~~;~ltg'z.y,~~I::O~~:~~~~~:";.:I:;:'~~ Ozolliklason 10 y,lda hlzl. bOyOm.yoblfla . Doç. SUI.ym.n (lzmucur dlOI gOrOIOyor 0C. Dr.SUI.ym.n Ölmueur. 1965- 1985 Ylilannl kapsayan 'le lII.rln toplam Oretimlert $Onucu nOfuslanna gOre yaratllan degerlenn ,U kaynaklard an toparlandlOlO1 açlkladl, "1965 yd. verll.rl Prof. Or. Tune.r Bu. lutooru Il. h.l.n M.rkel Bank ... Pllnllml ve Arl,hrml ollra BI,kanl olin ooç. Dr. HI.ln Er.. "ln Ylpllklln Ir .. t1rmldln bll. glr.memi, bulunuyor. SO.. kll bOyOyen,bu lII.rd.n old ... Kay. .. " ve KonYI'dl bulunanllnn g.IIr1.rinde )'8 or1a1amumlO yor Tùrklye'ntn kl~' ba~lna gel1r yOnOnden en kOtù !II Hlkktrl. Yine kl,i baoma oellrln Tar. klye ortalamasmln yansi kad.r olduOu Iller .rallOda Adlyamln, AOn, BIngOI, 81t1l1, DI. yarbaklr, Erzurum, Orre.un, OUmU,hIM, Klrl, Klhrlmanmlr." Mardin, Mu,. Orel", S&IrI, Sinop, SIYI., Toklt, Tune.lI. Van ve YOZ' gll yer allyor Dr. glo.y.r. 1885Zlr.. t '.nk."lonmsal areUmd'O.rI.rt. DIEImal.t .. nay! onk•• s.. nuçll". DIEIn,a."I'.U.Ukl.rI, ç.h,.n nü'ui. gör. klmu hlzm.ll.rtnl t.k I.k glr. dlk. Son nu'ui .ay.mlnl dlkkall Ilarak Il Il ,.kaml.rt t.. plt .tUk." 51 11?._H!!rrï-'~t '- . -.,-. ...----y~':.-\I 29.01.88 Ai/e /I/an/amasi ba$1lfl i/e sürüyor Dogulu kadlß • ùlkem1zde hJ.zh nûfus art~l küçû.msenmi;yecek hoyutlara ul~lI'ken, yapùan araqt1I'Ill8la.rda., dünyB.ya. gelen l rnilyon 470 bin çocuktan ~1k yarlSUll Dogulu kadmlaI'lIl dogurdugu bel1rlendi Sagl1k ekipleri, köylere dagÙlp, kadmlaruruza. gebel1kten kol'UIl1Tla.Ill11 ca.relerin1 anlatIIlll,Ya ca.hSJyOrlar. egililivor Yusuf !;jENOCAK E RZURUM. (hha)t1lke. mizdeki hlzh nüfus artl~m. da Doê"u'da Y3~yan kadm. larln ru!ü ku<:üm~nm('~'eœk bonlliarda.. Turki,"("de ht.'T. ~ïf dunya.";j gelen 'I milyon 470 bin ,ocuktan iOD binini Dogu "e (;ünf'~'d('lg-u Anadolu Bliigesi'nde y~yan kadmlar do~uruyor. Yine ~.étpl1an aT~' lwr ~'1I :il'l~um ~'ap:u: Dog-ult.! llfIllalarda bilmuiiklHÎ \', .. J... ~'apn;1ak için Ç€!)itli ilkt'I yèmt('~leré ha~\'uruyorlar: t.a\'uk telegL yün, sabun. koyun pisligi, çi\"i \"€ örgü ~i~igihi cehalet örnegi alptleri kullam\'arlar. Bu cahil. ligi sanu ya ölûmlf>, ya da ha .... tan~(' hili,vor. D02;ulu biT kadtntn \'Tl az 5 rlngum yapll.21 gen.~egi nc, anlasdl\'tlr. (;pb~lï"k ten koru nInanin '"g-ünah" ::.aYlldl~1 Do~u \"E' GunC'ydoèu .-\nadolu Bölge- teri'nde hlzlar. !;f'nflllikie 14 15 \'3~mda t" h.'r.di"rili\"or HemE-n kadmlar. E~klya önceki gece de Mldyat ve Gercü~'teydi PKK'dan iki • baskin: Iki ölü yal \-'eGercù~ i1çel~rinde iki ay. ri m~1.ra}'a baskm duz~nleyen PK K mililanlan iki sahlll öldurduler. Siin'in Eruh ilçcsin. de ist' bir PKI-.:mililani, nobel tUlarken, grubundan kaçarak gü\'cnlik kuvvellerine teslim oldu .. Alman bilgiye gOre onceki gun saal 24.00 malarmda Mardin'in Midyal ilçesinin Tarakh mezrasma bir grup PKK mililani basklO dUlenledi. Baskm di.llcnleyen mililanlar, mezra haIkindan 60 ya$lndaki lbnhim Halil Kara'YI evinden olhp koy meyJanllla gellrdller ve burada k ursuna dizerek 01dürduler. Bu arada a}'m gece s.aal 03.00 cîvannda Mardin'in Ger. CÜ$ilçeslOe bath Yemi$1i kO)'(j Germesor mezraslOa da PK" militanlannca baskm dUzenie. di. Baskmcl militanlar, 24 yasmdaki Nafi Agar adh $ah51 C\'inden allp daga kaçuchlar., Ola}' Ulerine bölgede operasyonlara baslayan gUvenlik ku\-'. velleri, Nafi Agar'1ß cesedini mezrn.mn 2 kilometrt yakmm. daki da~hk bOlged~ buldular. Siirt'in Eruh ilçesine bath Yagll,oymaL. köyfJ civannda ise nöbel tutarken grubundan aynllp kaçan blr PKK milliam. Tercüman llkemizde her y.1 dünyaya eelen I milyon 4;0 bin çocuk. tan ~'akla~.k yarlSlOl Dogulu kadmla"n dogurdugunu gözrien uzak lutmayan saglJk ekipleri. koylere daglhp,-gebe. likt('1\ kanmmamn çareJerini anl;:umaya çah!;lyorlar. Fazla .!t t\Jtnun an ne çocuk saghgl .ll;::-:r.dan çok sakmcah oldugu- l.'Hurolünü ~ 29.01.88 D ~~~~~il~~,~~: ,;oÈlIm gllvenlik oldu. kuvvetlerine teslim Mezraya 20 kilomC1.rc mesa. fedcki 80sianci Karakolu'na gelerek jandarmaya teslim olan militantn kimlili 5OrU$lurma sebebiylc açlklanmacb. Teslim olan terOristin 5 ki.$ilik bir PK" grubuyla birlikte, Eruh bOlgesindc bir sOredcn beri raaliyeU~ bulundulu ve grubun gOvenlik kuvvetleri lararlOdan da izlendi&; bildirildi. lèröristin verdigi ifadelcr dolrultusunda yaptlan seri operasyonlarda. çe$idi baslnnlar sirasmda PKK'ya yatakhk cniklcri belirtilen 80 ki$i gölaillna ahndl. :H;. J)l1.11 nüfus artlf,jJnIO ülke \'e a~lf>~konomisine yük getirditi. '" kaydeden saghk eJemanla". bu kadmlara ücretsiz datum kon:rol iJaçlarl dag.t.)'or er. kC'kl(.rE" î~ preU'r\"stif \"(>rivor. lar. . 29.01.88 75 PKK'llva gözalll ~ • Seyfettin' ÖZGEZER. DIYARBAKIR (MIL-HA) l!!J fGJ ÜVENLIK 'Kuvvetleri'nce Mardin vé Siirt'te yapdan operasyon .. larda PKK mililam ve se'!lpatizam olduklan i!e~ sürülen 7~ ki!i gözaluna ahmrken, 13 slgmak, çok saYlda muhlmmal ve blr II' lirme bot bulundu, PKK'lIIn bomba uzmam Abdorrahman Motor'un cesedi ise bu sIgmaklardan birinde cie geçirildi. Gözaltma alman militanlardan 3S'inin Mardin'de 40'mm ise SiiTt'te eie geçirildiji ve bunlardan 4'ünün Lûbnan'da raaliyel gösteren "Mah. 10m Korkmu Asker! Akldemlsl" mezonu oldugu ögrenildi. Bir sûre önce Siirl'in ~.mak ilçesine bagh Çobandere mezrasmda by koruculan ile militanlar arasmda çlkan çal'Imada ölen Abdornbman MOlor'un cesedi EnIh ilçesinin Zive mmas. yakmlannda bir s."nakta "ulundu, Yapdan sorgulama sonunda ölen kilinin 'PKK'mn bomba Ul. mam oldugu ve Sallb, kod ad.m kuliandlSJ, aynca Idil böige sorumlusu oldugu belirlendi. Bu arada Siirl'in Eruh ilçesine bagh Yaglzoymak köyü yakmlannda nöbellulan bir PKK'h güvenlik kuvvetlerine teslim oldu. Olay. dogrulayan.Siirl Valisi SelabaUln Teker, operasyonlar devam ediyor gerekçe, siyle bir açlklamada bulunmadl. Olaganüslû Hal Böige Valiligi'nce yapdan açlklamada, güvenlik'kuv. velleri'nce Siirl ili ve çevresinde 40 kilinin yakalandlgl, Il sl"nak ile çok saYlda mühimmal ve dokümanm eie geçirildigi bildirildi, 28. 01 .88 Înönü nihayet ••• . - Devlelin görevi herkese Türkçe'yi ögretmeklir, egitim dili Türkçe'dir "Azmllk milliyetçileri" ifadesi yan/I~tf(. Bir O/kenin temel yaplsini belirleyen dey/mler Istege göre seçi/emez Bulgarlstan'dakl TOrkler'in ugradlklafl hakslz uygulamalafl Tarklya'dekl hakslz uygulamalara benzetmek lalihsizliklir Vuralhan önergesi genel kurul gündeminde. Geçen hafta kaçll, bakalim blI hafta da kaçacak ml? NKARA, (Tercüman)Genel Ba~kaDl Erdal Inönü, geçen hafta Medis kUrsüsündeki konu~maslyla bölOcülük propagandasl yapan Istanbul SHP milletvekili Mehmel Ali Eren'in konu~masma nihayet "geciken tepkiyi" gösterdi. lnönü. Eren'in. "azlDhk milliyetçileri" deyimini kullan.maslDlD yanh~ oldu~unu belirterek, "Bir ülkenin temel yaPI- A SHP 52 belirleyen deyimier, konu~aDln 0 sndaki istqine göre seçilemez. Kültür, mezhep farkhhklanmn siyasel lçln malze. me yapllmasl yanh,llr, Böyle blr davram, Is ter Istemu ay•• nmcl aJumlan aUçlendlrlr. Ben her zaman böyle davran.,lann kalltslnda olacaalm" dedi. Erdal tnönü, partisinin meclis grubunun dOn yapu~1 toplanllda, geçen haftanm önemli SIDI iç ve diS geli~melerini anlaurken Mehmel Ali Eren'in Meclis kürsüsünden yapu~1 konu~ma karSlsmdaki görO~lerini ve tepkilerini de nihayet açlkladl .. Erdal lnönü, SHP'1i milletve- . killerinin büyUk bir dikkatle dinledi~i konu~masmda, par- . tisine mensup parlamenterlere, âdeta larih, k ültUr ve devlet bÜlünlU~O dersi verdi. CRUP ~ot;UNLUeUNDA "RÀHATLAMA" lnönü'nün aradan bir hafta geçmi~ olsa bile, Eren'in kom:~maSInI sert bir üslûpla ele~tirmesi, parti grubunun ço~unlugu arasInda bir "rahalhk" meydana getirdi. Bilindi~i gibi, SB P lideri, Eren'in bOyUk lepkil<::r~yol açan konu~masIn- dan 48 saat sonra bir açlklama yaparak, SHP Istanbul milletvekilini savunan bir Oslûp kullanmlSl1. Inönü'nOn dUnkU konu~masmdan sonra, "lidere ters dü,memek lçln" görüs açlklamaktan kaçman birçok partilinin de, bun.dan sonra, ~ren ve destekleylcilerine karSI "açlk blr lavlr" ser~gilemeleri beklel!iyor. . Do~u ve GüneydoAu iIIerlnin baztlannda son Ylllardaki ekonomik Slkmlllara ek olarak vatandasm can ve mal gOvenli~inin saAlanamamasl,dolaYIslyla huzursuzlu~a dOsmesinin aCI bir gerçek !,Idu~unu ifade eden Erdal Inönü, ~unlaTl söyledi: "Türklye Cumhurlyell'nin bülün \'llland~lanyla ~il hak- .. .. DEVAM ~.ra .. lIlp, yual.na aedrdltl bilila .. üyeacelerdea Ylll'llrl.au I~r olarak, bIrIad SII.ad""r ol... k bu bölaedekl .. Ia.datl.n,mma d. .1'.. yappbUDleierlaerekir. Valaad.... nDllu. bu .alaylf. UYmayu lIab1l _nul.maya ut- ' radJldanm, 1I11kimeiproal'llDI.8I eleflJrlrke •• aI.lmlfllk. BuIuIan, laakllzhklan, ber 'Irsalla dUe pdrmek, bem mubalefeillem pard ol.nk aöre"Imlldlr. Kimse bizl bu KÖ,"I )lI11mllkhlß ahko~lImlll:' "TALINSlz a5NZETM5" hlanbul 'mille[\àlli Meh. m"1 All Eren'in ge,en harta :\tc.li,'I" >ap{l~1 .or,u~mada. "me.in dl~lßa ç,kanak, amac,. nIß d~lßa ~tJallu" ifade eden [rdal Inönü, "Türkiye'deki aZlßhklar gibi yanh~ bir de)im kullanmasl, Bulgarislan'daki Turkler'in uaradlklan bakslz baskllara, Türkiye'deki bakslz uYlCulamalan laUhsiz bir ~ekil. de benzelmesi, konuJmaslß1ß )lInh~ n ters anlllJllmlSlßa f... sai 'erdi" dedi. TBMM kUrsüsunden her seyin konuJulmaslll1ll parlarnen. ter dcmokrasin in geregi oldu. gunu kaydeden SHP lideri, ko. nu~masml Jöyle sOrdOrdU: "Bir arkadllJlmlZln söylediai sozler, parti programIDa aykm äse, ylI da pa rtioin gel.lJme. si açlslßdan zararhysa bunlan aç,kça belirtmeklen genel bllJkan kaÇ1nmamahdlr. YanJ,,'a. n açlkça sö)'lemek, partiyi de millelvekiilerini de )lIralamaz. f""ine daha ,aglam bir birli!kurulmasma, parlinin güçlen. me,ine yardlm eder. Bundan khme de ahnmamahdlr. Saym Eren'in konuJmasmda Kürlçe konuJan 'litandaJlana )lIpllan hakslZ uygulamadan bahsedi. lir"en. 'azInl1k :1':::i>e:,ikri' ifadesini kullanmasl )anh~I", Bir ülkenin lemel )aplSml be. lirle)en de)'imler, konu,anm andaki iSle~ine gore seçilemez. Bu deyimler, ülkenin, dev. lelin ilk kuruluJu zamanmda "mrlannlß savllJla çizilmesin. den ,onra ,'ullan banJ günle. rinde uluslararllS1 anlll$malaria onllylanarak belirlenir ve bir daha deai$mez:' ° ° ° ONIT5R D5VUT Türkiye Cumhuriyeli'nin lemel yaplsmm ve slmrlanmn TOrkiye'de ya~ayan herkesin call1yla, kalllyla kazandlgl Kurtulu~ Sava~I'yla olu~lugu. nu ve Lozan Anl~masl'yla bU. tOn dunya milletlerince de ka. bul edildigini belirten Inönü, daha soma ~unlan söyledi: "Lozan Anla,masl" Türki. ye'de azmbk olarak )1ÙnIZbü. yük çoaunlugu ISlanbul'da )11~ayan Hlrisli)lIn ve Musevi va. tllnda~lan sayml~lIr. Ana dil. leri Kürlçe, Arapça, Lazca olan la da ba,ka dillrrde~ ,olan va. land-aJlanmlz azmhklar mey. oana gellrmezJer. t.Imk kOken. leri, ana dilleri ne olursa olsun. hep,i Turk 'lIlandll$ldlr. Türki. ye'nin qll bak sahlpleridlr. Bu )lIkla,lm, üniter devlel ylIkla. ~Iml, ü1kes1y\emil\etly\e bölün. mez blr bülün olma ylIkilIflml, Kurlulu, Sa"'I'nln zafere aö, IUrdUaU ve LoIID ÂDllfmlllt' )'Ildlflmdlr, Bu )'Ikllflm de<emez. Kim. se de bu )'Ikllfaml d.... drme. le çah,mlmahdar, Am.clmal bu l.klllJlm lçlnde TUrklye'de herkesin doldulu yer ana dl. Ii, melhebl ne olursa olsun, ln. ,an haklanndan, demoknllik uzgurlüklerden lam n.inisIY' la )ararlanmaslRleerçeklfJtlr. mektir." )11 onlyllnml, DIL M.s.usl ---------- SHP Genel Ba~kamlnönü, kultur ve elnik farkhhklann tarihlcn gelen mlraslar oldugunu, bunlara ".Ylrlmc. unsurlar" diye bakllmamasl, k illtilrUmUzU zenginle,liren unsurlar olarak gOrUlmesi gerektigini de belirtti. TUrkiye Cumhuriyeti'nin resmi dillnin TUrkçe oldugunu da kaydeden Inönü, sözlerini Jöyle sürdUrdil: "Devlelln eörevl berkese Türkçe'yl ötrclmeklir. £&llim dill de TUrkçe'dlr. Ama ,aDu da unulmaJDab Id, Idmae Hrede dotac:alJ." .... lid•• banei dill ölrenece&i.e badl. s! Jwu _. DotuJtaD kazaucbp bu 7lIplya .. mek ye koruma7ll Çllbfmak dotal blr lçaUdUdir. Ba dan ..... berkesin sayp aÖltermesiaereldr. Yaollf ola. kUlIUr farkbbld.nnl. YIIda mobep farldanD' siyllsel için malame 7lIpmak bu farklara d.ylInarllk siyuel )lIpmakllr. Böyle blr d.YrlIn., isler islemo .ymmcl .luml •• n güçlendirir. Kültür farldan, muhep farklan Jiyuelle malzeme olarak kuUa.llmama". dir. Ben ber zam.n höyle day. raDlflann karJasanda oIacallm. Bülün arkadllianman da bu konuda Iltlzllk lÖ5termeslni dUer ye beklerlm." DlslPLIN YOI[ Inönü'nUn konu,masllldan ;oma söz alan Koeaeli milletvekili Ömer Türkçakal gruplaki huzursuzluklan dile getirdi. Grup disiplininin oimadlgllll, Genel Ba~kan'llI zamanlllda tavlr koymadlilm söyleyen Ömer Türkçekal, Cu.':lhurba,. kam'mn Medis açlh, konu~' masl suaslllda disiplinsiz hare. ketlerde bulunuimasllll Ornek verdi. Türkçllkal, grup b~kan. vekilleri ile Medis b~kanveki. linin haZlfhkh gelmediklerini' de ileri sürdU. Ömer Türkçakal, önemli ko.lular ~arken tali konulann gundeme getiriidiiini belirl~rek Eren olaYllldan söz etll. Türkçekal, "l,kence, Vuralhan ola)'I, Doau meseleleri. pahahhk, i~çi, köylü meselelerl, TRT gibi önemli konular m!rasyedi gibi harcanlyor. Her hirimiz birer parli politikasa çlz. memeliyiz" dedi. Ömer Türk. çakal, Grup Yönelim Kurulu~ llUll :-"jcclis'IC lakip cdileœk poilllkaYI Ic,bil ctmesini dc is, lelh, BabaSIDID ogln JUbalIENGI 0eDeI Batbm 1rdII ..... SUP da ,..,.. ~ cilla MecIlaOrubu'.'. pç de oIa lIIIIdIDdca belt- leDeD tavn On&7lIko,du.186aI, dODkOIOzIeriyIc _ çeUJ-, Ian IOzkonusu oldutuoda. babau merbum Ia.et ...... 14\)1, masaya yumruIa wrabIIeceIioi .0Sterdi. ' SHP'Ji Ena'in rom'pt'H'nd.n IkIlf)o aoma JaIlUII "an". da. banJya da ~"'cinsinden açaklamalar. Uhnda kamuoyunu w partisioi olduiu kadar. belli ki keodilioi de tat. min etmcmifll. Nitekim laaDu, dUo bu konuda "GeaeJ ..... ku, bIr arIl..!,. ... ". l6zIerI parti propaIIIIIIa QIan Ile YI dapartbüa sellJmallÇUlllda. zanutlile bual." IÇIkça bèlirtmddeD kll9 ....... ltdar .. diyerek "ud taYn." on&ylI ko' yuyordu. InanU'nOn "azaahk mBUyetçdler" t!birioin yanh, oldulunu, &ynmCl alwnlann lOçlenmesine 111'Sat verecek nitelikte bu. lunduAunu belirtmekle ~ geç kaIcbIa sorusu. zibinleri ßIe$IuJ ediyordu. Baza SHP'IiIere 10re,!Il6Dli.. "&ruP daIpaIai" &Oz. eliyordu. 2O'ye yaIun milletwkilinin olll$lurdulu .... lruba" seçimlerin bemen .rdlßdan kaqlslna a1arak partislnin bOlUn. mesine yol.çabilecek bir tavra girmek istemedili ileri sUrUlü. yordu. BaZI SHP'liIer de, Genel Ba$kan'Iß Iwnuoyundaki tepkiler kalllslßda meseleyi sonuçlaodlrmak iSlelinde oldulu, nu belirtiyorlardl. ~IT ~II["IYOR Genel Ba$kan IDÖni, konu$IDaslßl ok iyi haZlrlaml$tJ. Grup dengesini gözOnUnde IUauyor, sol grubu da kalllslna alma. mak içln OnUodeki metioden kelimeleri seçerek, tanarak kullaRlyordu. Genel Ba,kan konuJurken, Mec1is grubundan Çll Ç1tm1yordu.Milletvekili olrnayan Merkel YUrUtmeKurulu Uye. lerinin de katddlga gmp 10pianUsmda, bUIUn millelvekilleri bUyük bir dikkaùe Genel Ba,kan'I dinlerken, Erea'in konu,maslßl onaylamadJia bilinen Ankara miUelvekili Ibrahim Tel ile partinin sol kanadlßdan Adana miUelvekili CII\le)'1 Can. ver'lß sUrekli not lulluklan dikkal çekiyordu. Inönü'nUn kendisi hakklßdaki el~lirileri, destekçisi Mar. din millelvekili Ahmel Türk'On yarunda Oluran Mebmel Ali Eren taraflßdan da zaman zaman not edildi. Genel Ba$kan tD6aü'nün Erea'ie iIgiIi sOzierini bitirip ~ka konuya geçmesinden sonra grubun dikkati de dagaldl. tDÖ' nü, lconuJmaslRl bilirince. daha önceki IruP 10planllIannda. kilerden daba fazla a1klJ lopladl. Mehmet Ali Erell ile birlikle Adana miUetvekiliCilaeyt CaDver ile lçel mlllclvekili £Ilia Dikmcu'den olu~ Sa~a>'ag.: mn genel bllJkaru alkl$lamamalan da dikkal çekiclydi. BOYOI[ TASVlp la6nll'nOn konuJmul grubu bOyllk OlçOde ralaatlatml'u. £ma'i elfJlirmek lçin dab. Oncedaa tOnOye Ç1kmayapiani •• yan milletwkillrri, genel ~karun konll$masmdan IOnra bundan vazgeçiyorlarch. Kocacli millelvekili Ömer TUrkçakal'1ß teklifiyle Genel Ba$kan'Iß konll$lJWIßIß grup bildirisi haline getirllmesi Onel'Jesl millelvekillerinin bUyllk bOlUmUnUn tasvibioi ahyordu. INONO'NON aiR IlA$KA ..... nI ..... laö.U. konll$ma metninde, tartl,lIan bir ~ka konuyll da açlkhk getirirken, Medis Grup Ba$kanvekilleri DeDiz &aykal ile Hlkmel Çelin'in de "bedef tablasI" baline getirilmesini OnlUyordu. "Eren'In koulI$ß18 metnlnl daba 6ace okumll$lardl. Böyle blr konll$madau baberleri vardl. Ancak bllyllk tepkleellnce, habenlar olmadaklanDl söyledUer" Jeklindeki elf$\irilere mu. hatap olan Baykal VeÇetia'i de, laöaü JU söllerl ile "kurta. nyordu:' -ArkadllJlmlZ konll$ma melnlnla dlJlaa Ç1km"ur ... Böylece, Baykal ve ÇeUn, konu,ma metninde olmayan sOz. leri çdcartmadlklan için suçlanamayacaklardl. YA SONRASI ••• £reD, meselesi kapanmlJ mlyd., Bunu OnUmUzdekigUnler gösterecek. Istanbul millelvekili Aytekln KotU, "Genel,~kaOlDkonll$lD8SIÏll$allab tamIr edld olmllflur" diyordu. KoIil'in "llI$aUab" diJelini ekleme .erelioi duymasl, dU,UndU•. rUcUydU. Eren'in konuJmaslß1ß ylIkl~ kuroltayda siyasi ma1zeme o1arak kul1antlabileceAinisöyleyen1ervardJ. Nitekim, "eelecek hesaplan" yaparken sol gruPIa dirsek IemUI için. de olabilrceji belirlilen Genel Sekreier F1Iut Satlar'an Ojle yemelinde CÜDe)1 CaDver ve Mehmet AUErea'le birlikle olu,u dikkal çekiciydi, 53 ye nJUlD 3-9/01/88 BÖlGE PLAN LAMA PROjESi fD1)lJ Güneydogu için yeni planlar GAP gibi kapsamh bir projenin, ihaleye açlldlgl andan itibaren birçok yabanci firmanm da dikkatini çekecegi açlktl. Yüz dolaymda ortakhk ba~vurdu, Sekizi bir sonraki a$amaya davet edildiler, Finale. Yüksel Proje-Nippon ve Kentkur-Barbie Showmarten kaldl. ,, OneydoQu Anadolu'ya yeni bir çehre vereeek alan'" GAP'la . i1giliönemli bir geli~me önOmOzdeki gOnlerde devreye gire. eek. OPT'nin bir YIIönee açtl{jl "GOneydoQu Anadolu Böige Kalkmma Projesi" ihalesinin Ocak aYI içinde sonuçlanmaSI bekleniyor. 14 ayhk bir sOrede Oça~ama halinde gerçekle~irilecek olan proje iki bölOmden olu~uyor. G $iRKETLER SAVA$I Projenin birine(yönO, 1980 fiyallany'Ia 1 trilyon 894 milyar lira maliyetindeki GAP'ln, yänetim sisteminin geli~irilmesi ve .bu çerçevedeki yatlrlm projelerinin yönetimi. Projenin ikinei yönOnO ise, bölgenin GAP'la birlikte önemli de{ji~ikliklere u{jrayaeak olan ekonomik ve toplumsal yaplsmn; planlanmasl te~kil ediyor. .Bu amaçla hazlrlanaeak olan "master plan", Gaziantep, Diyarbakir, Adlyaman, Sanhurfa, Mardin ve Siirt illerindeki 10m sektörler için aynnllh bir dOzenlemeyi kapsayaeak. Yeni bölgenin e{jilimden sa{jhga, sanayiden tanma tOm sektörlerinin yallrlm ve Ver seçimi kararlan bir bilgisayar sistemi çerçevesinde behrleneeek. • ..... ~ ..,'.:.. . Böylesine kapsamIt bir proje, ihaleye açlldlgl andan ilibaren bir çok yabanci firman," da dikkatini çekmi~ti. OPT'nin ~artl, firmalann bu uluslararasl ihaleye yerli bir ortakla birlikte girmesiydi. Ilk adlmda niyet melctubu göndererek ba~. \'u~an 100 dolaYlnda ortakhlctan seklz firma grubu bir son raki al18maya davet adildiler. Aralannda, Casper Weinberger gibi ABD OstdOzeyyöneticilerinin bir d~ nem çalt~tlgl Bechte'n," bulundugu bir çok uluslararasl sermaye grubu, teknik degerlendirme sonucu yan~ma dl~1kal:' dl. Ihalenin finalislleri ise, Yüksel ProjeNippon ve Kentkur-Babtie-Showmortan. Bu hafta ba~layan mali degerlendirme a~amas,"dan sonra projeyi hangi firman," alacagl belli olacak. projenin, yeni görev döneminde Yusuf Ozal'a sunulacak ilk konulardan biri olmasl da bekleniyor. GEÇMi$TE DE... TOrkiye, bu kadar'kapsamh ve aynnult bir böige projesini ilk kez uygulayacak ama, ilk böige projesi deneyimleri planli döneme geçilmesiyle ba~llyor. $ehirsel dOzenleme aglrlikli GOneyMarma: ra ve agir sana,i Ver1e$im sorunlanm kapsayan Zonguldak bölQe planlan, ha- mlanmalanna' kar~ln üygulanmayan planlar. GAP bölgesindeki gibi kapsamh ilk böige plant ise, bir ba~ka önemli ekonomik merkez olan Çukurova için hazlrlanmr~. "Bundan sonra böigesei planlar yap.lmayacak' dendi. Birinci Kalklnma Plan bilmi~ ikinci Be~ Ylilik Kalk,"ma Piani dönemi ba~lamak Ozereydi. Bu SIrada TOrkiye'de yönetim ve planlama kavramlanna kar~1yakla~rm da de{ji~mi~ti." Bir DPT uzmant, Çukurov<1bölge plan,"," uygulamaya konulamaYI~Ini böyl~ aC1kliyor.Bu anlaYI~ degi~iklikleri sonucunda, 1963-66 Ylllan aras,"da Ozerinde çalt~llan plan uVgulama dl~1 kalml~11. Böige planlan, "ulusal plana mekan boyutu geliren planlar" olarak lanlmlanlyor. Herhangi bir yerle~im birimi icin hazlrlanml~ klsmi planlann aksine, 10m bölgenin ulusal ekonomiyle her türlü baglanllsl ve kendi içindeki ili~kilerin düzenlenmesi amaçlan'yor. Bu yüzden de konu, siyasi çevreler açlstndan oldukça hassas. Kimse "bölgecilik yaplliyor" suçlamaslyla ka~lla~mak istemiyor. "Böige planlan için, sözkonusu birimde bir homojenlik aImasi beklenir. Yanl, bölgenin fonksiyonlar aç.slndan benzerlik gôst~rmesl gerekir. bu blrirriln gell~ mesl mullaka kendl polanslyellerinden' yararlanila~ak yap!lmahdlr. Bir itiei güç, olmahdlr kl, bu GuneydOOu'için ~udur: Aynca böige piani yapilacak blrimde bir merkezi e1kia/anlnda kala.'! bir siste~ alma/ldlr.GOneydoOu'dabu merkaz Olyarbak!r veya Gaziantep olarek kabul adi~~b~ir.OPT uzmanr GOneydoQu'yu, bu olçullerin 1~I{jmdaayn bir "böige piani yapilmasma oI,!lukçaelveri$li" olarek degerlendiriyor. Ustelik GAP'la bir1ikteböl. genin 10m lanmsal OrOnbile~imi degi. ~ecek ve böige 7,6trilyon Iirallk yatlrl. ma konu olaeak.Uzmanlar,uluslararasl sermaye gruplanntn dikkatini çeken nok. lantn da I~e bu zengin olanaklar oldu{ju görO~Ondeler. Halta, Nippon gibi uluslararasl çok kollu ~irketlerin esas kazançlannm , projeden degil, proje sonras. yatlrlmlardan pay almaya dayanacagl biliniyor. "YENi SAG iKTiDAR DÖNEMiNDE" '.. ~'Bölgenin siyasi sorunlannl böige vahllglne devrettigimiz gibi. loplumsal planlamaslnt da dl~ kredi kar~.hgmda uluslararas. sermaye gruplanna miteshm edecegiz?" Isminin belirtilmesini istemeyen bir uzmanm bu sorusu, bölgeye yönellk "planlama" anlaYI~mlcok iyi özetliyor. Geçmi~te, planh dönemde bile oldukça soguk bakllan "böige planlan" ilk kez bir "yeni-saga" iktidar döneminde ve Oslelik GOneydogu'da gerçekle~me olanag. bulacak. Bu geli~meyi açlklamak için iktidannm "yerelle~meye sempati duydugu" gibi degerlendirmeier kavraYlcl olmaktan uzak kahvor. GOneydogu, ~imdiye dek yaygm .kullanlma açllmaml~ kaynaklan ve GAP' la yaratllacak birikim aClslndantOm sermaye gruplan için oldukca i~lah aCICI. bir nitelik la~lyor. Böige kaynaklannln billmsel ycnlemler!e kulianima açllmaSIIhliyac! ise. bir böige planln! zorur,lu ~!IIyor. .., ÇIGDEM ÇI[)AMLI 2000'£ DOGRU KAPAKLARI MECLis KÜRSÜSÜNDE "Dogulu, 5. simf vatanda, ml?" SHP Milletvekili Kamer Genç, 2000'e Dogru'da kapak konusu olan "Yakala ve Öldür" emrini "Kürt Memet'e Nöbet Yok" ile "Hain ve Yanda~ A9iretler" belgelerini Meclis'e getirdi. Genç, ANAP slralanmn gürültüsü araslnda, Dogu'da yapllan baskllan anlaUt. Yasadl~1uygulamalar hakl<lnda hükümeti göreve çaglrdl. eelis hOkOmetprogramlm tartl~lyor. Gecenin geç saallerinde ki~isel fikirlerini açlkla. mak Ozere Kamer Genc kOrsOye geliyor. Tunceli Milletvekili Gp.nç, OlaganOstOHal Böige Valisi'nin sözOnO hatlrlatlyor: "OoQu'da, özellikle DoQu ve . GOneydoQu'da kimin ellnde uzun menzilli silah varsa, ruhsat verecegiz." Sonra soruyor, "Kim~ niçin veriyor bu sila~ hl? Oogu'daki insanlara nöbet biie tutmay' çok görOyorsunuz, ama uzun menzilli silahl veriyorsunuz." Dpgu'daki in. saniara birilerini öldOrmeleri için silah veriliyor, ama devletin cephaneli{jinde '.nöbel tutmalan tehlikeli bulunuyordu. Kamer Genç, 2OO0'e Dogru'nun 29. saYlslnda kapak konusu olan OnlO"KOrt Memel'e Nöbet'Yok" beigesini açlkltyor. Kara Kuvvellerine baglt Piyade TOmen Komutanh{Jl'n," yay,"ladlgl emrin (b) maddesi, "Özellikle Dogu ve GOneydo{lu Anadolu bölgesi nOfusuna kaYlth eriere kritik yerlerde nöbet tUllurulmayacaktlr" dive ~hyordu. Genç, "Arkada~. lar, tabii size göre Dogu'daki adam be~inci slmf vatanda~ltr, bunun anlaml odur" diyor. ANAP slralanndan gOrOItO.. ler.Gurüttüler aras,"da zapta geçen söz1erANAP Gazianlep Milletvekili Ahmet GOnebakan'a ait, "LOtlen, hakarel etme, biz Do{ju'dan geldik." M S4 "GENERAL ÇiTiM SiMDi NEREDE?" Kamer Genç, hemen arkaslndan Jan-. darma Tugay Komutant ve Slklyönelim' Komutan Yardlmclsi Tuggeneral Osman Çilim'in imzaslnl ta~lyan, "Yakala ve OldOr" emrini okuyor, hOkOmele soruVor: "Bu generalin verdigi emri siz tasvip ediyor musunuz, etmiyor musunuz? Ediyorsanlz bu general ~imdi ordunun hangi kademesindedir, nerededir, kim1eriçin 'yakala ve öldOr' emrini vermekledir? Bu general Tunceli'de görev yapIigi zaman emri üzerine kaç masum vatanda~ öldOrOlmO~tOr?"Genç sOrdOrOVor konu~maslnl: "Arkada~lar, bunlar vah~ettir. Bunlann kar~lslnda insanlann insanllklartn, muhafaza etmesi bile cok zor bir olaydlr. Siz Ankara'da oturuVorsunuz. Buradaki huzur ve gOveni TOrkiye'nin her taraftnda var kabul ediyorsunuz. Böyle olur mu arkada~lar? Ben Tunceli'den geliyorum. Benim memleketimde saal 5'len sonra soka{ja clkma yasa{jl vardlr. Benim memlekelimde valanda~ln güvenllk kuvvelleri kar~ls,"da savunma hakkl yoktur." iki astsubay laraflndan kllavuzluk yap'?In dive alinlp gölÜrOldOklen sonra kur'.~unlanarak öldOrO!mO$lü.Olay mahkemedeydi. Evraklar bir yerlere laklltp kaiml~11.Ge'1ç vaadediyor: "Ben size bunun gibi nice olaylar getirece{jim." SHP millelvekili, hOkOmele,"Do{ju ve GOneydogu'da i~kenceleri kaldlrd'{jlnlz lakdirde bu kürsOVec1kar ve bOlÜn gOcOmie. bOtüniste{jimle le~ekkür ederim" divor. Ama olaylar sürdOkçe konu~aca9'"1, olaylan kOrsOyegetirecegini vurgu.luyor. 48 ASiRETIEN 39'U SAKINCAlI Kamer Genç, "Hain ve Yanda~ :~ireller" sorununa geçiyor: "Belgelere bakmak istiyorum. OoQu ve GaneydoQu Anadolu'da 23 ili kapsayan bir ~i.relier raporu var. Vatand~lar a~irellere aynlml~, her ~iretin ka~lslna 'GOvenU.mez', 'Yurda baghdlr', 'KürtçOIOkfaaliyetlerini destekierler', 'Yurdumuza baghdlr' . yazllml~." Kamer Genç bu uygulamaY', "Bir devleite ho~ olmayan ~eyler" dive niteliyor. Bir a~iretin 20-25 belki de 50 bine yak," mensubu vardl. Bu yurtla~lar devlet ra"NiCE ORNEKLER" porlanyla nasll smlflandmlabilirdi? "BaKamer Genc, daha sonra Ba~bakan k,"IZ Tunceli'deki 48 a~iretlen bahsedilÖzat'In, "Bana i$kence konusunda beimi~. Bunlarm 39'unun ka~ls,"a 'KOrtçOge getirin" sözlerini hallrlalarak Hozat il10kfaaliyellerini destekler' veya 'Yurducesinden MOslim Yagmur'un öykOsOnO muza bagll degildir' gibi bir taklm ibaanlallyor. 20 ya~lndaki MOslim Ya{jmur, reler konmu~. Say," arkada~lar, kim ki- mi degerle,!diriyor? Kim bu memleketle daha fazla valanseverdir? Bunlar: açlklamak lazlm." EN VATANSEVER OEVLET ANAP istanbul Milletvekili ErcOmenl Konukman, cevap veriyor oturdugu yerden: "Devlettir." En vatansever olan "Devleltir." ANAP Edirne Milletvekili ismail i{jdul'un açlklamasl daha ilginç: "Serbest birak,"ca öldOrecek, koparacak, temizleyecek, banka soyacak, çoc.uklan öldOrecek." 0 zaman, a~irellerin s,"lfiandl-' nlmasl, a~iret isimlerinin ka~rslna nollar konmasl a~iret bölünmesinin sonuna kadar savunulmasl do{jru oluyordu. Uygulama ANAP slralannda savunucular bulabiliyordu. Kamer Genc yOkselen gOrOItOlerara-. s.nda sOrdOrOyorkonu~mas,"r: "Simdi bizim Tunceli'de bircok okul askeri bir. Iiklerin emrinde, okullarda ögrelmen yok, liselerde e{jitim yapllmlyor. Peki bu insanlar var," ne yapacak, nasll fakOI. leye girecek? i~yok, ekmek yok, ne va. pacak bu insanlar? Bi.r yol gösterin! ANAP Ordu Milletvekili Ihsan Nuri Topkava yerinden konu~uyor: "Siz onlara yol göstermi~siniz .ya.". '-' • GÜNEYDOGU 17-23/01/88 Köylüler ihbarclhga zorlamyor i~kenceli sorgulamalan Mardin Emniyet Müdürü Aydin Genç ve Lice Jandarma Komutam Murat , Odaba~l'nm yürüttügü bildiriliyor. Köylüler ~ikayetlerini, çe~itli dilekçelerle yetkili makamlara ilettiler,; SHP Diyarbakir milletvekili Fuat Atalay olaylan Medis kürsüsünde anlattl HP Diyarbak'r Mliletvekili Fuat Atalay geçtiglmlz günlerde se. çlm bölgesinde yaptlgl incele. meierin sonuçlann,. Pe~embe günü TBMM kürsüsünden dile getirdi: Guneydo{Ju'da halk önemli baskl ve haks,z uygulamalarla kar~. ka~lya. Böl. genin "güvenlik ve huzurunu saglamak" 'ddiaslyla kurulan Olaganüstü Böige Va. hligi'ne bagh görevlilerin keyfi davrant~. Ian sonucunda bir klslm köyler toplu göçe zorlanlyor. Atalay, köy koruculugu sistemlnin ball köy!erde ba~anya ula~ama. mas, ve köy halkmm korucu olmay' red. detmeslnin, baskliarm yönünü degi~tir. dlgi görü~ünde. Köylüler artlk korucu 01malan için degil ihbarCllik yapmalan içm S ~ MUSTAFA ÖZÇELiK. Llce'de koruculuk yapmasi lçin }andarma komulam Mural Odaba$1 tarafmdan I$kence gordu. zorlamyorlar. Çe~itli sebeplerle gôzaltlna allnan vatand~lann i~kenceli sorgu. lamalarda ka~lIa~lklan yeni tehdit, "ya ajanhk yaparsm. ya da aileni da~lt,nz" biçlminde. ilÇE BA$KANINA TEHDiT SHP Mardin Klzlhepe Î1çeB~kanl Senanik Öner, 4 Arahk 1987'de evine yaplIan baskin sonucuncla göza/tlna ahnd!. K,zlhepe Emniyet Amir1igi'nden Mardin Siyasi $ube'ye götürülen Senanik ve Ali Oner burada kald.klan 20 gün boyunca yo{Jun biçimde i~kence gôrdüler. Fuat Atalay 2OOO'e~ru'ya Senanik Öner'in yazdlOI mektubu verdi. Senanik Öner bu mektubu cezaevinde görü~ü. OüAtalay ile SHP Genel Merkezi'ne yo!laml~1. Öner'e yönehilen ilk sorular, seçim dönemindeki Klzlltepe mitinginde i~kenceden sözetmesi ve Ahmet Türk'ün aday. 1!Qlnldesteklernesiyle ilgiliycli. Daha sonra slra PKK ite ne gibi ili$kileri olduguna gelmi~i. Oner mektubunda anlatlyDf':"11k alb gün süre!di ~ yapblar. Osha sanra. 'belki bizimle konu~mak istemiyor. sun, genel komutanrm.z seninle konu$acak' dediler. Daha sonra da 'ge. nel komutan' oldugunu Iddia eden bir ki. $', '~u anda elimizde esirsin, iki yol var. IIki blze s.gmmak yani samimi itlralçl 01. mak. Senin her türlü ihtiyaclnl ve güvenligini saglanz. Konu~mazsan da, 15 yli yatacagm gibl b.r Ifade haZirlaYlp Imzalaltlracaglz. Evinln avlusuna yasak yaYln.ve patlaYlcl koyup üzerine atacaglz' diye tehdit eltl:' Öner mektubunda, ken. dlsini "genel komutan" olarak tanltan ki. ~imn Mardin Emniyet Müdürü Aydin Genç oldugunu bildiriyor. . Tehditler gerçekle~meye ba~laml~t!. Öner, bir gece $ubeden ahnarak gözle. ri bagh biçimde evine götürüldügünü, burada görevfilerin bahçede yeni açlim'~ b.r çukura blr miktar pallaYlc. madde ve yasak yaYIn yerle~tirdiklerinl anlatlyor_ Ustelik. K,zlltepe Cumhuriyel Savcli,gl', na götürüldugünde daha önce h.çblr belge imzalamadlgl halde, saVClnlnken. disine baZI iladelerden sözettigini de belinen Oner SHP Genel Merkezi'ntn kendlslne sahlp ç.kmasln, Ist.yor SORGUCU ÜSTEÖMEN Diyarbaklr'in lice ilçesinde oturan Abdurrahman Akdemir 7_11.1988tarihinde lice Jancarma Komutanhgl tarafmdarr tutuklanml~. Akdemir, Olaganüstü Böl: ge Vahligi'ne gönderdigi 11.1.1988tarihli dilekçeslnde lice Jandarma Komutant Üstegmen Murat Odaba$I'nm i~kenceli sorgulama slraslnda kendisine zorla muhbir1ikyapmaY1teklif ettigini, aksi halde yeniden gôzaillna ahnacaglnl 5Öyledigini bildiriyor. Bölgenin yetkili makamlanna i1etilen $ikayet dilekçelerinin hemen hepsi benzer baskllan dile getiriyor. 7 Oeak 1988'de lice'de gözaillna alman Kamil Ta~emir'de 9 Oeak tarihli Diyarbakar Cumhuriyet Savclhg,'na verdigi dilekçe: sinde gördügü i~kenceyi dile getiriyor. "Seslerden soru~urmaYI yürutenin Jandarma Üstegmeni Murat Odaba~. oldugunu anlad.m. Bana neden köy koruculugunu kabul etmlyorsun, taksi $oförlü, gü yap'yorsun, bize sürekli bilgi getire. ceksin, ihbarclilk yapacaksln. Yoksa ye. nlden gözaltlna ahnz' deyip serbest b,raktllar." GOÇEN KOYlER Fuat Atalay incelemelen sonucunda lice ve Dlcle ilçelerindeki barçok köyün baskl allinda oldugunu ve bazi këylerden göçün surdügünü bildiriyor. lice'ye bagh Serince. Duru ve Guçlü köylerinin birçok hanes. KÖYUterketmis durumda. Ankh', da Ise henuz kOydekalanlar,ozelhkle ge, celen dl~anya çlkmamaya çali~'yorlar. Faal erkek nüfusunun çogunlugunun terkelt,s. Dicle'nin Ku~unlu koyu Ise her çama~1t y,kand'glnda, "mesa) gönderdikleri" gerekçesiyle basklnlarla kar~lia~lyor. KaYI,Klrkplnar Kurudere ve Bogaz köylerinde de benzer baskllar var. Fuat Atalay 2ooo'e DogrtJ'ya yapt.gl açlklamada ~unlan belirtiyor: "Bugün bu bölgede baz. güvenllk kuvvellennln ba~Inda Oulunan görevillerin key/l uygulamalan vatanda~. önemll baskrlar altmda tUluyor" Alai,,) aynca. Kanun hukmun' de kararnarnt! rie kaynagl sorulmakslzln alesli sdahlara ruhs"l venlmeslnln 001golde KaCdKçdlQIte~vlk ettlçl~1 vuroulu yor ASKERiN PROTOKOLDE VERi Avrupa'da bir taneyiz Türkiye'deki slralamaya benzeyen iki örnek MISlr ve $ilïde. Avrupa ülkelerinde ve Japonya'da ise genelkurmay ba~kanlan ya protokole girmiyor ya da en arkalarda yer ahyor, Yunanistan'da Türk müftünün arkaslndan geliyor. elefonun öbür ucunda ,blr iskandmav ülkesi konsoloslugu'ndakl bayan yetkili tatll talll guluyordu. 2OOO'e Dogru muhabtr,n,n "Ùlkenlzde genelkurmay baskan,nrn devlet protokolündekl yen nedlt" soru su ho~una gltmi~t!. Sorunun neden 50ruldugunu gayet iyi bihyordu. Bayan yetklli. "Baraz beklememz gerekecek. biz de asken erkän byle pek onal,klarda gozukmedlg. lçln hemen cevap vereme. yeceglm, arastlrmamlz gereklYor" ded T "c, ,.!I,,"rmay ba~kanlanmn devle! pre;: ".rt,Jlldekl yen hakklnda 2000'e Dug'u '''dcuk bit dunya turu yapll, konuYI) dl a:'~I;dl Askerl erkânln "ortallkta gozul"nie SIKllgl" lie protokolde aldlgl ..er ara~"ndakl d'SklY' ortaya çlkardl Pro!okol konusu. ulkemlzde "SaYln Oz;:: Qnur'iJe konsey uyelerlnl gorunce can, SlkrllYor yanlnda yuruyen genelkurr'lay ~)3s'2nl~a adtrnlan'l' uydurmada guc.u' ce,.yor" glbl duzeylerde tanl~llCI GI.ne!kurmay Baskanl Torumtay. "Eger devlel protokolunde blz,m Sltamlz, deglsmeli Ise bu bizi renClde edlcl tarz.' da uluorla Iyan. kamuoyunda açlkça) lartlsllmamalrdlt': ded' Cumhurbaskani 'S~ ordunun boyiesi tan.~malar 'Cine çeKtimesln," saklncalannl hatitlalli. Uzuntulennl blldltdl. Tanl~manm tuzu biber' Ise SHP Genel Sekreten Flkn Sag. :arln. "Madem iklSI de Ba~bakanhga bagll 0 halde Genelkurmay Ba~kanl lie Devlet Meteorolojllslen Genel Muduru ayn' s,radd olmalidir sozu oldu Bltcok yazar. bu ç.kIS' "sevlyeslz" dlye nltele. dl YUNANISTAN'DA MUFTÜDEN SONRA SU dunyada ne Kadar sevlyeslz ulke varml~. Bunlardar. bin de kom~umuz Yunanistan. Yunanistan'da genelkur. may ba~kanlnln protokoldeki "koltuk numarasl"19.Atma Belediye Ba~bakan,' nln hemen ard,ndan geliyor. 17. sarada Ise yabanc. dinlerin liderleri slralanlyor Aralannda Turk müftüsü de var. Yunanlstan'm Ilk onu Ise ~yle: Ba~bakan" parlamento ba~kanl, muhalefet IIden eskl cumhurba~kan •. ba~bakan veklil. bakanlar. musle~arlar. parlamentodak~ ,'y"sl parti lIderlen mechs baskan ve. J5 • DEVAM kll, ve parlamenterler. Yan; Yunan genelkurmay ba~kanlnln onünden onlarca ki~i yürüyor. Adela kalabalikia kaybolup gitmi~. Yakln tarihinde askeri darbeler ve' askeri y6netimler ya~ayan Yunanistan, güçlü bir halk muhalefetiyle bu döneme son vermesinin meyvelerini protokol s,ralamaSlnda da görüyor. iNGiLTERE: NE i$i VAR PROTOKOLDE? Bir dönemin batmayan güne~i, yak yoklar ülkes! ingiltere'de maalesel genelkurmay ba~ka"" devlet protokolünde yak. Konsolosluk yetkilisi tersi durumun ingillere'nin demokratik ge!enekle.' r'yle ayktrl bulundugunu söylüyor. Ingiltere'den bir gelenek daha. Genelkurmay baskanl. hava, kara. deniz kuvvetlerinden rotasyonla seçiliyor, Burjuva demokratik devrimlerinin ilk muhte~em örnegini 18. yüzYllda ya~ayan Fransa'da genelkurmay ba~kanl, 15, strada bulunuyor. De Gaulle dönemlnde haztrlanan listede devlet ba~kani, protokolün en ba~lnda, Onu ba~baKan. senato ba~kanl. meclis ba~kan', hükümet temsilcileri, mechs üyeleri izliyor. Genelkurmay ba~kanhgl statüsü Balt Alrnanya'da daha ~ansh saYlllr, Ama gene de protokoldeki veri basl.Jakan, bakanlar, mListe~arlardan sonra geliyor. Belç,ka'da Ise genelkurmay ba~kanl 22, strada OY MU SiLAH MI? "BiZlm ülkemizde protokollistesinde de haikIn seçtigi insanlar öncelikle ver allrlar, askerler en son stradadll" diyor Norveç konsolo~luk yetkilisi. Norveç'te genelkurmar baskan" "milletvekilleri baskan yardlmc,slndan" sonra 12, Stra. ye: ai",or, Danimarl<a'da ria !arkll de .. gil. Y <;ks(", as~,eri sorumlu adlndaki en \'üksek aSkEri yetklli. protokolde yüksek mahkeme ba~kanlndan sonra geliyor. Mussolini fa~izmini ya~ayan ve sava~ Ylklntilannln ardlndan adeta yeniden kurulan ltalya'da, gene1kurmay ba~kanl ikinei kLi.nede ver allyor. Devlet proto. .<olünde uç ayn Kaaemenln bUlundugu Italya'da ilk kademede, cumhurba~kani, ba~bakan, mech.s t.a~kal1/ ve anaya'sa mahkemesi ba~kan' bulunuyor. ikin. ci kademede genelkurmay ba~ka", ile bütçesiz bakanhk ba~kanlan ve müste~arlan ver aliyor, Militarizmiyle dünyaya nam salan is'rail'de genelkurmay ba~kanlnm Stra numaras. allt, Ba~la cumhurba~kan! gene en önde, Bunu meclis baskanl, ba~ba. kan, ana muhaiefel lideri ve en yLiksek hukukl yetk','i izliyor. na AFRiK/,DA BENZERiMiz rimizin aldugu gerçegiyle lcar'itl~!nca ini-' se geçti. MlsII'da devlet balikanl ve ba~bakandan son raki slra genelkurmay bas. kanIna tan sis edilmi~, Ve genelkurmay baskanlnm birden faz!a kariyeri bulunu. vor. Meclis ba~kanlannln protokol numarasl ise 11. Askeri darbe açlslndan banzerlik kurulsa da $i1i'de devletin örgütlenme biçimi çok farkh. "En büyük asker" Pinochet dogal olarak basta. $iIi 'de ardu komutanlan da dogrudan Dev. iet Ba~kan' Pinochet'ye bagll, Bir de ardu komutanlan üzerinde hiç etkisi bulunmayan Savunma Sektörü Kurumu bulunuyor. Bu sektörün ba~kam. devlet prolokolünde bakanlardan sonra 4. Strada ver allyor, JAPON ASKER KüllurLinü koruyup teknolojide çag atladlgl içln bizim muhafazakârlann gözdesi alan Japonya'YI bakalim protokol stralamaslnda da taklide ba~layacak mlYlz? Çok zor,çok, Bir kere Japonya'da genelkurmay ba~kanl Türkiye'deki yetkilere sahip degi!. Savunma Ajansl Genel Baskanllgl'nln kontrolü altlnda çall~Iyer, Devlet protokolünde Savunma Ajansl genel ba~kanl 17, sllada bulunurken genelKurmay ba~kanlr;a da protokolun en son SlraSlnl tutmak kaliyor, Japonya'nln i!k beSI ise seyle stralanlyor: Basbakan, ba~bakan yardlmCISt, maliye bakan', acalet bal<anl ve d'~lslert baka- VAR 2000'e Dogru muhabirinin telelonlu dunya turu')da "e~imiz yokmu~" düsün. cesiyle sahianan rnd:, duygulall, l1enze. ' Vur'abàhya! l"~ KllCLik (junya DOG U PER • lurunda. san ikl ülkE' iNGILIt:HE JAPONYA BELÇIKA VUNANiSTAN FRANSA NORVEÇ DANiMARKA B,ALMANYA iSRAiL $iLi MISIR TÜRKÎVf iTALVA S5CB ça a : Pratokolde yak : Protokolde en arkada : 22. slrada 19. sirada . 15. strada : 12. slrada : 8. strada strada : 6. strada : 4. strada : 3. strada : 3. strada : 2, kademe içinde : Özel protokolde yak : 6: fl.ldCartSlan ve Sovyeller Birligl, Macarislan konsolosluk yetkilisi, "Devlel pro. tokolü bizde önemli degildir" diver. B" stralama varml~, SIIalamanln nasrl oldu. gunu bilmiyor. 5avyetler Birli!)i'nde Ise genelkurmay ba~kan' savunma bakamnln bas yardlm. elsl durumunda. Ve devlet prolokclLin. de özel bir veri bulunmuyor, TLirkiye'de konsey uyelerinlll bila;: gf' rove kaymalan sonucl.J alusan prOlO',;). le göre genelkurmay ba~Kan, ücüncu 51rada ba~bakanla yanya'1a durumda. Mil. letvekillennin aurumu ,se da ha da ilgH'O:, Onlennde orgeneraller arkalannda ~O'generaller ver ally"" \NéTlN ÖZUGUWU iNç EK stanbul Milletvekili Saym Mehmet Ali Eren'in KOrt Silahh Kuwetler'in en yOksek eQitim kurumu neler söy. sorunu konusunda Meclis kOrsüsOnden yaptl!)1 kolüyor: nu~ma, ~iddetli tepkilerle kar~lla~tl. Kanu, ola!)anOs"Biz hAla KOrt.TOrk dive bir ~ey yoktur, bu toprakiar. tü so!)ukkanhllk, geni~ uluk ve inee analiz gerekti. da herkes Türk'lÜr dive durahm, Realite ve hadlseler, recek Kadar kritik, Çlkarllan gürültü Ise, bu ihtiyaea 0 bizim bu deveku~u siyasetimizi reo ve tekzip etmektekadar ters dü~mü~lÜr ki... dir." Fakat kammlzca esas gürültOye giden, Saym M. Ali Silahh Kuwetler'e ait bir yaym olunea, M,Ali Eren'e Eren'in konu~masmdan çok, SaYln Erdal inönO'nOn yakyaplldl!)1 gibi "bOlüeüler", "hainler" ve "IIakllakçllar" lall,ml olmulltur. SHP Genel Ballkam, KOrt sorununun tOrOnden, toplumu so!jukkanhh!)1 kaybetmeye zorlayan demokratik çôzOmO.nde anahtar dellen alan saptamasesler çlkmayacakt/r. larda bulunmulltur. Inönü, yaptl!)1 konullmalarda ve gaSosyolojik açldan varolan bir gerçekli!)e hukukun bir zetelerde çlkan demeçlennde, KOrtlerin farkh bir etnik sOre yabane. kalmasl çok gOrülmO~tOr; sma hukukun kökeni, farkh bir dili ve küllOrü bulundu!)unu belirtiyor. sosyoloji ya da fizi!)i tU'i3 getirdiQi hiç gOrülmemllitir. Bu. Ana muhalefet partisi lideri, cesur bir tutumla, KOrtlerin nu, fizikçiler gibi mOhendisler de anlamak durumundakendi küllürlerini özgOree geli~tirmelerinin ortak kOllO. dlrlar, Nitekim Saym Bqbakan da bir toplantlda KOrt s0re zenginli~ kataca!).m da bir sOredir vurguluyor, Bu tarununun çok kavimli f)smanh devletinden kaldlQlnl bevlrla, gene InönO'nOn balilang.ç..-'.__ ._ ~ Iirtmill ve TOrklerie KOrtler için ta "M.AIi Eren'in söylediklerinde ! "aVoi kavim deQillerdir" demi'iparti i1kelerine ters dO~en bir IIey I Ashnda Erdal inönü'nün Kürt sorunu tir. Turgut Ozal, bir zamanlar Maolmadl!)lm" belirlemesi arasmda , latya sokaklannda çember çevir.bir uyum yar, konuliUndaki açlklamalan, M,Ali di, bilye oynadl. Ku~kusuz KOrtAshnda Inönü'nün Kürt sorunu Eren'in söylediklerinden az degil, ,;e dive bir dilln konulluldu!lunu konusundaki aç/klamalarl, M.Ali kt 'k k"k d'I k' ansiklopedilerden OQrenmeye Eren'in söylediklerinden az deQiI, ur, Etm en, I ve illtür muhtaç olmayan bir insandir ve çoktur. Etnik köken, dil ve kültür farkhysa, buna "azmhk" adml bu bilgisini aç,kça da ifade edefarkhysa, buna "azmhk" adlm koymak, artlk e~yaYI ismiyle çag- trip biliyor. koymak, artlk ellyaYI ismiyle çaT !)lrIp ça!)lrmamak sorunu olmakçaglrmamak sarunu olmaktadlr. Bir gerçe!)in saptanmaslyla bOlüeülük aras.nda ba!)lantl kur. tad,r. inönü, ~u veya bu kaygIY-' Inönü, Eren'in ötesinde sarunu la adlm koymasa da, dil ve külmak, manllkslzhkttr; ve yalmz lÜr farklarlm bir özgürlük kayna. demokratik haklar platformuna mant,kslZllk aeQiI, aym zamanda !)I olarak eie ahyor. M, Ali Eren, çlkanyor ve zorla asimilasyona karci demokratik deQerlere karIlI sodaha çok asimilasyon ve baskly rumsuzluktur. Kendi geleeeQi lar üzerinde dururken, Inönü buçözümler getiriyor, üzennde söz sahibi olmak ve gönun ötesinde sorunu demokratik nül rahathQlyla yqamak isteyen haklar platformuna Clkarlyor ve , 'nsanlar/n suçlanmaslnln büyük zaria asimilasyona karlll çozümler get,,,yUl, lm nakS,Z'" ulouQunu bir kenara bllakahm. Hiç olmazBu durumda özellikie SHP saflarlndan M.Ali Eren'e sa dOnyanin ner!llere' gini!line bakamaz mlYlz? Franslz, yönelen tepkinin bir tek aç.klamas. vardtr: Vur abahya! Alman, Italyan, Ispanyol, Ingiliz ve di!)erleri ayn milIetOlaya yalnlzca üslûp 'le zamanlama açlslndan ele~tiri Ierdir, ama tek bir siyasal topluluk içinde birlellme kayöneltildigi söylenemez. Esas itirazm içeri!)e oldu!)u ranndalar. Peki yüzYlliardll birlikte, aynl siyasal toplu. luk içinde yqayanlar araslndaki köken, dil ve küllür lark. aclkt'r. Inönü'nün görü~lerinde fazlaslyla varolan "azmllk" kavraml, M,Ali Eren'in a!)zmdan belki de kalar/ni belirtmek, niçin bOlücOlü!)ün bir ffadesi olsun? Iszayl::! clklnca, problem olmu~tur. Bu de!)erlendirme, yalme! Pa~a, Lozan'da genç Türkiye adlna konu~urken, nlz SHP grubundaki öfkeli el~tirmenler için deQiI, M.AIi "Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türklerin ve Kürtlerin Eren', ni~an tahtaslna koyan politikacllar, gazeteler ve Meclisidir; TBMM hükümeti de Türklerin ve Kürtlerin kö~e yazarlan icin de geçerlidir. hükümetidir" diyordu, Demek ki, emperyalistlere karII' Her zaman, özü yakalamak can ahcl sorundur. Kürt müeadele yOrütü!ürken, Kürdün varllQln! kabul etmek gerekmilltir, sorununa yakla~lmda saflar/ belirleyen, "azmhk" kavramml kullanmak ya da kullanmamak mldtr? Kritik soDerneklerden ve kooperatiflerden tutunuz da siyasal runlar, sözcük oyunlartnl kaldtrmaz, Sözeükleri havaya birle~melere kadar, dünyadaki bütün birlikler. farkhllQI atlp tutarak, küiah,n altlna koyup okus pokusla kaybeiçerir, Birlikten söz ediliyorsa, 0 birli!)i olu~turan unsur. derek, büyük bir sort.n çözülemez, Ku~kusuz kritik solann farkhh!), da kabul ediliyor demektir, Türkiye'deki runlara yakla~lm, belli bir incelik, belli bir nezâket geuyanlll da dikkate allnlrsa 2OOO'lere ilerleyen bir dOnrektirir. Ama kim; zamôn herkesin "görmedim, duyma. yada Lozan somas! politikalann miadln! doldurduQu gödim, anlamadlm" ded,!)i so'tJnlall, bülÜn açlkh!)1 ve ba. rülmelidir. 21. yüzYl1Türkiye'sinde birli!)in harel, aneak sith!)iyle onaya koymak, anlamaYI ve dü~ünmeyi zorunlu ve ancak gönüllerahll!)1 ve özgürlük olabilir. Olaya ba. kilan ~ürecleri de tahrik edebilir. !)IIarak, ça!)IIarak ve cad. kazan! kaynatarak yakla~mak M Ali Eren 'in ~onu~masl uzerine bir an dü~ünmeden verine, sorunu Kendi üslupl~nyla ama gerçekler zemi. gurültü koparonlar, Harp Akademileri Komut<Ïnh!)I'nln ninde ortaya koyan SaYIn Inönü'nün ve SaYIn M.Ali ,"Do!)u'da Kün Meseles," ba~likll ki.apçl!)lnda ver alan Eren'in söylediklerine kulak vermek, Türkiye'yi 21, yüzsalirlall da aynl blkeyle kar~llayacaklar m.dtr? Bak,nlz ylla daha erken u1a~IIIacakllr, CJ I 56 HARir;l;S,' EN ARKADA HANGIOLKEDE GENELKURMAY BA~KANI NEREDE DURUYOR Kürt ayakianmasi bastlrllacak NATO'nun 10-160eak tarihleri arasmda New Port'ta yaptIgl tatbikat, KürtIerin bir Balkan devletinin destegi ile ayaklanaeagml iJngiJrüyor. Ayaklanma Türk hükümeti ve müttefik kuvvetleree bastlTlI1Yor.Yunan GenelkurmayJ 'mn itiraZl ile bu senaryo degi~tiriliyor. urum: Künler bir Ilal~an dC\ktinin,allad'I' des'c~1c ayaklanml$ vc müllelÏk Türk hüküme' lini lehdil elmeklcdirler. Vazife:Ayaklanma)'l hasllrmak için ulra$8nTOrk kUYVellcrincyardlm c.mck ve bölacdc sla.Okonun korunmaslßl sallamako Arazi: Böige dOZCnlibirliklerin harckâlInä mOsait dclildir. Ycr ycr ormanlarla kapll Oksckdallarla Onolu bölgedc kaI Y zord ra u 8$lml ur. , ' Karar: MOllcfik ku\'Vc.lerle bllhklC ayaklanma basllnlaeakllr, NAlO'nun 10-16Oca~ larihleri arasmda Virginia eyalerinde, NC\\ Por"'a yap"11 "Balkanlar vc Anadolu" konulu lalbikalm "Adl durum muhakeme,i" formülünOnilk hali böyleydi.Bu formül sonradan deli$li, "Doj!udan sald,nya geçen ~"mIZl ku\'Vctlcr..:' oldu, ÇUllku Yunan GenclkurmaVl""linleri ~'$~'nan Bal~all devleli" bölUmune i.iral elmi$li. Open Wa\' (Aç,k '01) adlo la.bi~al plam Yunan mi~ah dergisi Pontiki'de yaYlmland.. Bir yandan NAlO "urmay Ian "Kürl "y"dklanma<l,chlikesi"nc k",$' "multelÏ~ Turk huküme.illi~:' yal1lnda ~'~rahrken, ole yandan ABD h uzmanlar "un sorununa farkh bir yakla$lm gOsleriyorlar. ABD'nin KOn sorununu Oslcrpuar".llnda bir bask. arae. olarak kullanmak IStedili Onc sürülüyor. Amerikah 'lralcjist WohlsteIlCl, Tür~iyc'nindolusunun, tarihi ilibanyla Clnik aynhklara kOken.0,lu$turdu!und.n sOl elIl. Ufuk Guldcmlll~ CUmhUrl.lCI galelC,mdc ycr alan habennc gOre \\ohlSlcllcr, "Dogu sorunu"nun OnOmülde~i 20 ~'II ..;in bölgedeki en öncmli i~i iSli~rarslZhk ~aYlla!mdan biri oldu!unu beliniyor. Wohlslelter'in açlklama,mda !;un sözeülu hiç gcçmiyor. Aneak !:lir "clnik sorunun" varh!1 da larih deSle!'~le \'urgulalll~or. Yine CumhllriYCI'tc 24 "as,m 1987'de ,aYlmlanan bir habere göre, ABD Sa' unma Ba~anhgl'nca "Kiin A~a~lanmaSlna DC<lekProgr.n,," ad,yla bir rroje hallrlallld.. Bu projenin bugünku l!=rlili~i sorusuna iseprojenin sorumlusu General Sccord $U yamu veriyor: ""endimili geri çck.ilimiz i,in bu insanlar ö1u~'or"e öl- D neKta i~KENCE I SANIKlARI ABD'dcki aydm çcvn:lerin dcrgisi olara~ bilincn New York Reviewisc Klin 50rununa dOn sayfa ay,rd,. Haberin ba$bl' "Türkiyc'nin insan saydmayan insanIan". Imza, Hclsinki Izlemc Komisyonu ABD Bölümü DircklOrOJcri Laber'in. Laber, "Türkiyc, nOfusunun bc$.e birinin haklanlll inkâr cdiyor" diyc )'aZlyor.Ardlndan da "yctkililerin KOnieridal Türkleri olaraI, lammlad,!,m" ekliyor.Aym yv,da bir grup uLlT1anmPKK'nm ard,nda l,rail halla ABD'nin bulundulunu iddia euikleri de yer aloyol. Laber, Diyarbakir" da "Gaynresmi ba$kcnl" olarak tammloyor. 10.01.88 kâyetçi olduklanm duyurmalan vard" Bunun UZerine çobanlar köylerinden toplamyor, çobanltk yapl1klan sUrUnUn sahipleri Nusrel vc Yakup Aras ile birlikte gölall1na altmyorlardt.. KIM ÖlDÜRDÜ IIAllah yok peygamber izinde ll 'Erzurum'a bagll Aras Jandarma Karakal Kamutanl Adnan oilgen ve karakal erlerl hakklnda l$kenCeden ölüme sebebiyet verme ve l$kenCe alaylannl glzleme gerekçeleriyle $ikâyet dilekçelerl verlldl. Erzurum Cumhuriyet savciligi da saru$turma açtl, "0 mcvedl'Vamedel-ck dc:' Gencral S«ord. Ird~galekahramam 't.trbay Nonh'un, araolarak kulland," ki$i. SOzkonu,u proje de ABD'nin dünyanlß dilcr bölgelerindeki ba$ka Icrilla han:kctlerine dcslck prolrammlß bir parçasl. Konuyla i1lm olarak Onccki hananm ba,mmda ycr alan bir dilcr haber de Paris'Icki KOrtEnstitüsü vc Amerikan Scnalosu'nun onak hazllladll' bir rapordu. Raporda KOnlcrin varb"na dikkat çckiIiyorvc "Konçc konu$ulmab" dcniyordu. CI lay herhangi bir hlrslzhk olaYI de~ldir. Ortakale kOyü smmnda sahipsiz bulunan sekiz adet koyun, Ortakale kOyü koyunlanru yaymakta bulunduj!umuz bizlerin bu yaymakla olduj!umuz koyunlann içerisine kafl$lOI~ ve biz de ... " Koyun .. , bütün hayatlan boyunca t~.dli!1 Onemden mi~ yoksa b~lanna gii;lqninamlmaz l~ken<7lenn müsebbi&i olarak gOrdüklennden miydi bilinmez yazarken büyük harfle b~laltyoriadl bu sözcüi!ü. KarshydJlar, "KaI-ül beladan berj" MUslUman ve çobandllar, Ahmet llhan Ii!dlr'm Karakuyu kOyünden, Kemal Karapmar Araltk ilçesinin Adel kOyünden ve Yusuf Viskin de ,aym ilçenin Kolikent köyünden 1987 yazmda yola çlkm.~, solui!u Erzurum yaylalarmda alml~lardl. Niyetleri çobanl.k yapmaklt ama, bunu bile kendilerine çok gOreceklerin olabilecej!ini bilemediler .. , Ve Erzurum da~larmda koyunlanyla ùoi~[I~lallIJlf gun i..endllellni Ar a' Jandarma Karakolu'nda, ASlSubay Adnall Dllgen'm kar~lSlnda buluverdiler, " Allah yok, peygamber de izinde." "Bes arkada~l1k. Bizi suya 50kup i mlç'pla¥ blraklvor; dlsanda J"c~e b.;gll b""'I)l)rJu. 13ll1mu,- tumuze biniyor, ikiser saat karako~"" errafmda dolaSltnyordu. Kap.1lI11 onundc "Oglum s.zi OldUreeegim, bu ,uçu sizin üslUnüze y.kacaglz" dediler. Ne sOylerseniz kabul ederim ama, yukarda Allah var, dedim. Adnan Astsubay ise, 'Allah yok, peygamber de izinde. Izinden döndüj!ü zaman sizi blrakacIglln' dedi," Karsh çobanlann dai!lardan karakola uzanan maeeras. 22 Ekim 1987 geeesi basladl. 0 gece, Hayrettin Karakaya'mn dai!da bulunan sUrüsü, ba$lanndaki çobanlan baAlayan dOrt silahlt ~i tarafmdan gOtOrülOyor, daba soma bulunan 50rtlden 9S koyunun eksik olduau tespit ediliyordu. Karsh Qç çobamn kâbusu, i~te bu kaYlp J...oyunlardan sekizinin kendi otlattJklan koyunlann arasma kan~masmdan ve çobanlann da bu durumu sOrü sahipleri Nusret ve Yakup Aras'a bildirmeierinden sonra ba~ltyordu. SOrü sahiplerinin durumu karakola bildirmesinden ve çobanllk sureleri 50na eren k<iylitlerin kaylerine dönmelennden sonra ise olaYIn ikinei asamasl ba~layacakll. Bu ~amada kaYlp sekiz koyunun sahiplerinin orlaya çlkmasl ve daha 90 eivannda kay.p koyunlarmll1 bulundui!unu bildirerek çobanlar hakkll1da ~i- Ii!du'm Karakuyu kOyll muhta-' n Yusuf Avel, kOyllllerin ve yakm-: larmm gözaluna ahnmalan lilerine,; akibetlerini Oi!renmek üzere pe~lerinden gidiyor, Aras Jandarma Karakolu Komutam Adnan Dilgen'in yamna çlklyordu. Ne var 10, Adnan ASIsubay onu dinlemek niyetinde, dei!i1di. 0, bildii!i yontemlerle çobanian "ÇOzmO~, OttUrmU~"tU. Muhtar Yusuf Ave.'mn bu yOntemlerin ne oldujunu Oi!renmesi için IS gUn boyunca karakolda tutulan Aziz Viskin'i dinlemesi gerekecekIi. Aziz Viskin, daha sonra, ölen Kemal Karapmar'a ve Ahmel 11han'a yapllan Î$keneeleri yemin ederek ~öyle aç.klam'~ll mubtara: "Ayaklarma ispino dökmü~lcr, yakml~lar, ayaklan simsiyah 01mu~. KallO bir fi~ ucunda takill lambaYI göi!üslerine basllrdlklarm." bu suretle baYIldlklanm, aY1ldlklal IIUua . )~(,; • ~an " l' l\l.tl..h': , • VVillllt.J ..... ll. -I"umda bulunduklanm sbyluyor-' du," Pe,'gamber izinden dönüyor ama .. , Astsubay Adnan Dilgen, çobanlara "Peygamber ilinde. Ilinden~b~dugu zaman m; blrak;llagl:r: ~C;;';). bel,-cht'.;, ,', I,:. f ••. gun soura onlan s~\'n"gJ !!ondcrmi~li. Cç çobamn \'r "Ji J ".hipJ,-. rinm burada ola)'111gerçe~ini .lIIlatan ifade ,ermcleri ise pcygam bl'rin --eniden izine çlkma" ,onueunu dOiluraeak, savelhl: donu~u bu kez de polrs karakolnna gidileeckti, Yusuf ''j,kin'in '1okla muhahlrine anlalllklan, Ilpkl jandann3 k<l rakolunda oldugu gib .. !'urad" d;: "Allah'1n olmadlglll'" k"\i::,ordu Orla"il: 'P,)I;, k.r.t-olunda !;cmal Kararlfla~ '\ kalma ...;'!J.... i!t dil\'!tu . Je~, edebine eereyan balladllar. hkence zoruyia öldOrdüler. EUerimizj ayaltIanmw balhyor, kano içine yatlnyorIardt. Ozerimize kaT dOküp bizi donduruyor, soora içeriye ahp kaynar su dökOyorlardl UZe- rimize." ... Ve K.rapln.r ölüyor, "180 sanlim boyunda, 7S kilogram ai!Jrhi!Jnda, 40 y~lannda, klsa kesilmÎ$ siyah saçh ve k~lt, kahverengi gözlU, pos blYIkh 4-S gUnlOk sakalll, sUnnetli erkek eesedinde ölll serllii!inin ve alii morluklarmlll henuz b~lamad'i!' ve vUeut Is.s.mn da lamamen dü~medi~ tespit edildi. Kulak kepçelerinde fazla olmak ülere yüzde ekimotik görUntU tespit editdi. El Hrnak ahlarmm siyanöze gOrUnOmde oldui!u .. ," Öncejandarma karakolunu, sonra da iki kez polis karakolunu ziyaret ettikten sonra bir kurtulu$ gibi kendini eezacvine alan, aneak 2 Arahk 1987'de gönderildii!i Erzurum Numune hastancsinde ölen Kemal Karapmar'lII ol"l',j rat"'runaa Ille bunJar )'azIyordu, Karapmar'm karakoUarda )'lI$4Y1P da otopsi raporunda yer almayan 1Onlerini de beJ çoculuyla dul kaIan kansl Erdem Karapmar $Oylc anIaltyordu Nokta muhabirine: "Kocaml buradan gelip alddar. Horasan'a balh Aras Karakol Komut.-, nt Adnan Ba$çaVll$ gOtOrdO, Ben 8 gOn orada bekiedim, çorap gOtOrdam, para götUrdOm almaddar. Bana küfUr ettiler, kovaladdar, Ben gelip Horasan'da yallyordum, gOndUz de gidip orada duvarlann dibine oluruyor, bekliyordum ama, bir tOrlü kocaml bana göslermediler, Sonunda Adliye'yegetirdiklerinde gittim ama, yUzOnU tanlyamadtm, Soora, kocam kOçOk aptestini giz'- lice bir ~ kOyarak Aziz VJSIàn'e vermi$. 8unu getirip bana verdüer, ben de bu kandtr diye alum." Erdem Karaptnar'm bir talebi vardl Pmdi. 200 bio lira borç alarak getirttiji kocasmm cesedinin mezardan çlkaniarak: otopsi yapdmaslDl istiyor, bu Ieldlde Î$kenceden OldUlünün anI8$11acaima inamyordu. Karaptnar, bunun için .kItna gelen her vere dilekçeyle b~vurmu~, ~imdi de sonueu bekliyordu. "Koyun hlrslzhi!1 davasl" Erzurum Ai!Jr Ceza Mahkemesi'nde sürerken, sanlk sandalyesinde' bazI görevlilerin oturaeaAl yeni bir i~'kence davasl da bqlayabilirdi. ÇOnkO Erzurum Cumhuriyet Savc.hi!J, $Îkiyetier üzerine soru~turma ' açlOl~, Î$kençc iddialannt ara~Hnyordu bugOnlerde. KOylüler aynca, "i~kenee emarelerini sai!hk raporuyla giz1edili" gerekçesiyle Horasan Hakümel Tabibi Dr. Cengiz 8iJ. gin 'den de d.vactyddar. Gerçekten ~ikâyet edl1enlerin suçlu olup olmad.klarl ve yar81ç önüne çlklp ç.kmayaeaklan savelhllD yapaeai!' 'soru~turmadan sonra belli olacakH. Evet, koylüler "vatandll$hk" gOrevini yaparak i~kence kar~lsmda susmaml~lar, durumu, Cumhurb~kam dahil, bOtUn makamlara iletmi$lerdi. Onlann deYÎ$iyle, ~imdi slra Ankara'daydl. Adalete inantyorlar, umutlu olmak iSliyorlardl. 57 .. I ~DwD~a(SJ $fr(SJ/1i1il~(SJ '., • --------------.. ..._----- FEVRIER 1988 • Février 88 KlOp~CKaTa. Hau.H5I B TYPU.Hfl' 1I1ll1l01l~.111I1HT nl.lIpoc BAlla o.:oGell rCllec~IIC K3TO 'le 0 ilOT II~ z,lIIoru IIbI'H(~III1. i1a IlCII'II(U "~lI1A. ltr 3a HerOB3T3 Tat\3 Il OT O'leOIlIlIlO Too~ 1'0.18 lia .lOe'Tpll cc oG)'c.laDA ':.,aCOOIITe Or1\0.11\0TO CbUleCTOYO;'T JJ1.,pUOII:llJa:1II0 cc '110 T0311 "bllpOC Ta311 1\01110 cnlllOßItUlCTO 113 0llC311 CTII, 'WIITO '/CCKa X:IT3 Cio'IITa T. '/e ~Iopz,'a lia ce ',111 Il COUlla ..1Il3z,la 6I1T"'. xapaKTep, Ile TllII, 'IC KaKl0 ).IO)t\C ne ;.t\.3UtlT3 Tl',1C'/1 .'la Il KBTa lia MO)t\e npn311aK ..'la lIa C~ Jawo CMJll'3 3:1 oco6cIl0~ru. KIOI'",CKaTa Ilocn n TJlCHJ. l'l' Upb3Kô1 CbJ..l.:JB3r, .'la l'a .:ll.p- .'llrUO~1I3 C1'eJt nO.1i1T1lKa KlOp.1cK~la :we ßLPXY \ 1 RXIIa T:JI\lIß:J ut:lloua ca \:opaKTep. TH ce KlOp.111 Il t, cc or l'itll.1 I\;OP..1.lITC or ..1P)TlliC .rlùp.ii.;alll 1983 KOrlTO cc r. C lua n3C.1C..1CTDO Ha lIaY'IH3 cnl,p3311a lia UIIII Il CC rpi:»:11 Ja olliUOKIOPACKII ~:eccqCII lia ~13Teplla.11J ep1>3KB C KlOp.llCKlIlI t.o 1987 ~Iall J:eTlllfa,. plla.13 r. ca P330llTlleTo lmpalicTo J~llIp",IICTall MIIK3T3 Cllpllll, o(jeu C::i le O,1113aT IIMaT OTIlOUJCIlUeTO Dl,n ,U.1U3:1 r Il 'I:lCT OT ':l'l>p:I::ton, n IIpali. p.1JCH11l~. (1943 3a 1H oô. .'l'L;":i\3 Cil IlpUII, r.) 113 Ti'Xl" llc>:.13pa. C KaliTa .. K:I:I.I..":I nl,1111111;1 'lll.1a l' ur HOTU UII.1H'Ta, U .:01110' flou il. )lé) :.:a. cc no~')". 111;1(:1. OT (lCU~1I loua I\(C u:nt' c u c,GUlC("Tllfl ;lU Tu (UOllh: (I('..'l,IUIi Il rO."ln \13 'Ia..:r ('pc.lllllTe rp 1;:..,'1.11 JI III)CII lIe'lC C Iiell l",lIH:IIC T~XHiI)\ I1P(11I3Il qa'J1.ur. .~.':ICOi& II.IIUIQIl:I.lliO-CTlia'l T)l'CKIl KlOP_'1.IICT:W ..'J.1r Ir D Gopua O.1aCflmUilTC ~(I,ltTC IIpOTilaopC1Wll U HO.1IITlI'ICCI~U :ICI:CI~T :,I,'j.IC1Y T) llllL Jll PCCypCIl lia (jC31l~l31HlllTC U CC t:IOp- OT nC'pllo.J. IS p:j. ca 1IIlDCCTlfp:J1I1I nOpn.l1l C Torta 06CKTii rO.!1HHII, OGC. l'An :I Ut.1UTe lia il' MOllie IIpon,1~ l'lin OT I-:OilCj':-'1l!p3 KlOr.~lICTall npOfl'aMa KlOp.lHCTaU caMO la lia Ila lIoK33Da, TYPIlIlA, paJOIITIIC cc 8 TODa qe TYPCK" KlOpANCTau 3a lIaHa'lI COope.l 04.murlJliI0. ua Il E,l)l(CllIIT, ..ta CC Cp:JUIIMD:l C UpCMl.'TO 113 Iicrou3Tl rO':UIlIU JI:1 l)"pCKIt ru .:lUCTa.HtJ.llpa or TYPIU!R. Turl C TYPUllß :1 1~f.lTO t' cKcr::loaT:JUlUl. 113 ~'p:1pT}'''6. c6oco(jeu 1!I;OIlO~IiU;;3Ta ~.V.!I:llllCTpaTt:!lIlO. OGCKT C Il MO" KIOPllilCT:1U m;;OHO:O-WK3 (1(1,1::1\. Il C CII1,pJ311 Gunln "DII.1aCT Il30cTaua.l U: ..1ß ..'UI Il3ocT3lia.10CTTa II~ njluJ' E.lll,e. TYPllIIß) :oanC~\3pcu. IIpilG.1J1:tJlrc.11lt.l C lPIt n(C lIöl .. erooara ce Paxmau llio.leUT \,lhllltC'T1.:J-npC.1Cc.naTc.l 3;e- D IIKOliOMUKa.' KCCTO C IIpl!qUlla 6c;:clI paaOIlTlle l'ecypcu. U30CTalla.1CCT C ° KOU- Tl'PC'KU npHpoAHU nO..10iKC:Hlle lia opeDpbm. p~nOUII, 113OCTBIIU.1OCT. Ta311 (cbnpl'ru I!HTCpCC GrplK033UII. /olaCU T)'pllll. IUC yqaCToy"a C1>C CBOllfC 0 :1 33 pa30J:T1IC !:.le IIC 3:J Here. C KlOp.ll1. 3a ;r.~ynpu. Il TiU~1..11 Ita1jlllf TypCKU "Oz,l1Ia~TUII C.1eK' npOI!3IlC:+:;la. p'l33l1THC, 3ace.lellll !KUBCn 113 Trp~KH nocz,le G1.o..'1C UJ.~ .ypŒIl :':;':OHOllH'leCI\O Ti?ô!..1.ac::. IIC1IaT'LK. Il Il 7G 101"'1'.'. J1r'û~tH11J.l(:IIOCT lia 10' B=II IIpolllccllo\la:lIlI. Of r. 1!pC.1.HILIC'IlIlTC B npOrp3z,Ia allT lIan. 113:1&,. 1:01:10 caMO 2,8 :.t,'P:l. ,ll1pll). '"n IU.C cc TYPIllIJI. no TOBa (l,eTOlllllle III) 111111'IC~~1I Il:1IC.1UICIlIIIHr:1. lia "13 nepaoHonpaDflO ('t'G,. cu". Il ("(',lJlliC~TUO lIP(JUUJliJ3T TC crp P':UO.'IIUllIlUlll'lul. XOil;;J.l:J e )t,e.13e IlrC.10II.lelllllC C'LUlIlH J10p.3.':W l':OCIO paflOIlH TOKJ 11 Cl' It 13311 TCIl..1CIUllllI 113 npl!('Tßr.l KOII'l,cPClIIlIIll l;IIß lia TpllTC .n"LPll,.lDlI lia Il P:l3.11111I1U 113 CbOTDCTlIllTC TOI'a 'H1I1TO t\.l;lca lie 1!l81 )IOPê T),I'('I;II IIß~I~ paROUIITe. P:lBIlO' 5 lia CTO OT npO-':IIUJ,'CII3T3 'npo: Il:1\lIIp::n 7 lia ,,'TO OT p:16oTUU. caMO 1~ I,H)p.1l"hOll) . IIIlcelia 113TO'lIIii rU:WM:1 en'uea Il.1 C IIpe3 113 rocoO.1CTnYDUUtara .11!XUapCTUl' IIC aT lia lia, 1JOlO Gyp~ 1985 r. 31 ~1.11'.'1, oCtCi\TiI. npo':l.o.1jf:3:i::'T .na cc U3!i0.'3~aT I~YP}l~OaJH9.. KIOp ..1.( hl( 1~C\.'Kal:1 h:laC l ;KII' Ui(OHO' J I,'a" p 13.111'1110 PUIIIIIIIIlC OeBeli Il 22 (' KOC-:O pa0011 ßCH'IKII -q:;caT Il:1 III)C:tiIMIlO lia TypCI\:na ,,10ulloillla. lilO- cc Ilpc3 Il:l n - 1:O~:TO p0.3.IUlle u Il ;:~l:l n:1p:)3111CIt X:!p31\. napa_'ll l\IOllllCK:lT3. 1i ~rlTe- Q3CTi: JII:J :WIIII~' cTofma U KOÏ!TO II1;O!lO/olI"leC~1I TH'"IlI, ,",,0 H:!prur8U3l1C IaliCKaTa Il - pCilTIICpCTUO, ~'lY.;lllln C'LCT:lßII:I 113 C1,oThCTIlIlTC ,,"üM npo(i."IC~~3. lo:m H 1O.1il 1983 ):C:~~'}P 'ICiupnrc 1:J.('CTUCJlO.I:KOIlO),llIlICCKO C' 11 1('1' .'lay. rAil "ecella Tr.OCii'~prllnT;;l. ru r.o.ls;ni:3aUJl~ C3. HO (IUlII.1J1CO- TOBa cc norhllp:i~.J..:lU3 C:::;.CiOP:l:HlHTD.l:1 .:s:l:n ..ïoOli.1i1l1". ,:'," Ill. UüJnpù1U3C\1OCT 0POJ\1>.,. ... loa KlOp.1I:0311 h:la("OUOllJ "Pli 1I0.UUCO- "all;:.a.;l. l-:O;f. TypCEU ..l3ÄC IIp06.1eMa. GYP:lWaJIIH •.\\p:nlOpllo Ule GCJI,a. HO C D'b3.1113aT mc c..'yn:U IIpe;ll:MIIO 33 paucHIl:I. OU3liC 110,11:111111'(I:;IT:I it\O:lJIUI, 1 ß C (,:IJG~ 1'0.111 IIz"a lia nlH"~tl~ "II.'\!IO :l1'jlil;;;:!iUIUTC :;:1lI.1Hf!1iI11CKillt.: (JT ("1,111.1) I0 Ile (,"a ûTrI}"ClIi\rU z,t.lP:!. II~ lIail'CCTIlC TYI"Utll. Gt.p3:l c rpoIlTc:ICTBOTO Typ. ;lOl~O.'KO"fO liMa t\!{)jI;ICI,:a lIaUI!ùlla.lli:J J 1- eMllrpu. T3311 Tell.1e1l1;.118 O"Lß cl>op- IIn~ta nOUCJKC 'p.II1UUt 'le Il OT JI Kam1Ta.1U 0 .'liIpli IIJ 115,5 n )\IOP~lCKi:n Jla 110- lIe3l1a'1II1C- 113 eTO ObOGII1C Typcl;aTa cr.oaTe (par.I!ClIllc: (:'ia paJ.1J11I11U. JU.1CIIOCTTl 0,23 c Ii ..1ù.1rouc 111'1'"111e 4 (:Wla TC'" l:tl('l.lY~;U1m. crC'l~oß:l Il neqaT (JT~ :.oIC:I:.1:: Gb.1C Gp08 r OGCKTUTC 1lC:'ll.-;GIf. ïYP(,KI! CTO. 11.1.!1.1 liJll'11l',:!I0 B n;'CJ U COOCIO ynC::ll'illu:n I:PO:.:J U('Ull'CTIIO OCII'I- na I\lOp;tCK:tT3 Ii~IUln cc 3aTp~'.1I1ß- OT TOB". lOT, lia IS ;';IOp.l':I~O.lJ 26 61'08 nC'lar. Cl.J..13Ua 1':l3C:IOClIf:C' D"L:JpOC. OT nO~leCTellll Il,';:Ui:l'lIflC'.lllaTa ce npC:lllpllUIIUI I;CiouaT:l 01.0 GIO.leTII!I, B KOIITO ca T.)U:.! cc 06.1a~TTa CC J:1I.i:13I1. r ,\11 lia 1:t:U"C':WlIU:I1C C no.enTJlII, lia - orllryp110:lT n....fl:OKH liU-If]. pailOll1l aT Tüi"t K:lTO (ln if\.lar}IOC'l T J UltCoi:a a lÎ lit.: r)"pCKII C i10"6~1I11i1 lUe C~ MO IUC J31l10l0 .lo.lapa, K3nIlT3.1U3:.o1.3 rIlTe ."3 U:lpO.l Il 113;;'~Ba OT (;",1rapcKIIII pC3ynT,n lIilillL OT qY;t;;:'1ß 113.la.lellll n KIClp:wcr:w. .:)".1T)'illJU' lIerOllJTa ToR TI) lia Db?OIl hY,1TYp"Oru IfIl':TIITl'T1.T xapal;Tcp. lIIe.poP~'31ll:ollell npeoequTIla II KlOjl::'CI:UTU lIeli. ,?<,u. KIOP.'lllCTlII lypCKJUoI i,l; 1:3fl:n III1CTIITl'T, GopGa KIOp.lI1CT~II. III1TcpeCIITe Il Pa38UTUCTO >lCCTa 1I0.l0x.eIlIlC 1I1.Jz"Cn<lIüC11IIIU .;J.a U.'IaI'.J KlOp ..1.. T1»Y':'. l~oiiTO no. )t:lllHlIfIl (' D'ùllWlIlIlC 1I0.1U. nl,pXY!1I>:~.C OTKO.1KOTO nAp) UII:!' Klvp.1i1' IIpC3 H:Jpo ..l hIOP)!CKUil nODe, WI. Il.1 lia c TypCf:1I "'ù~111J CuUCOGpJ3ClI 113UUOlla.1110oceoGolIllTc-1Ila qaCTII nO-neTIIO. UIITC n Il:1 J!t\Oi;O!.li1K:lT:I lia KIOp.lC"aTI. I\O:U\OTO ..'13 UIIC.1pno:J HlXII010 Gh~13113T I:Kljl;lCI,1I C ,1cil/'OCT, UlIITaDa u njlH:t::i.T'LI: 3a IIC Il....1Ilelll!~TO Tit'1II0, npCup'.1ll3 qC npC",OIlACIlII- upC,.lmmo Ka, OTI\O.1~u1(J ::j11l TYjlUIITC. cc J1Car.~1. 1"Oß:1 YBC.1Jl1I3.U3 U apo- 3a Il XIIAP01olc-lI10paUIiIITC, ,oca liIOP,ZUtH' T)"jlCKlIll~ n ca paGoTttll njlll ~tl'CTa 1~()r~~11 Cl03.n~. Ga3a .3.a CC 1I0.,qCpTae, Ille CC y"('.111'11I. Jle- an3. T1311 1130GII~O ute ceKTOp. Abp;Kaoa 06cKTIl GOTIlIlTC nl)3(,'1."I('1II1 Jla .::u..no HC C AOCTan'III:I'. CIICprCTlII:aT3 1I0DnTC .lOKôJflll'i'3.111CTII'ICCI\IITC rO..lIlO .:l3 113n0.13U 1 Il..U:}ICiI J:JOP;1. n Cl~3.!l..In.CHiUIT Il ffuplllK 3:11111:.1 opoceeTlla 83 !\.lop:t:lCT31l Il 113~ cc OTrooapH. ra':<l1 KOCTO, aKO G"Io.1~T 1l31l"b.l1lCtlll, GpOAT 11"1 Il 000- .:n.riK~DIlItR Il il ~i>apxIlH ItJOCT.1iI3:10CT TYPUI!lI. GOj1tjJ .il1..Pjol...:lUlI. nOMOU1 py~pll KII lIeron3T,] 1i;1(~3 110.\lOlIlla, IlHOIIZl.11100CUoC.u.111n:'.'III:J.T.:J 113 T331l tll lia o6wccruo I;;O):nOllelllJ1 ...,GOI~O il lia IJOC.1C..1U:lT:t rO.1c,:n ....lloc pJJ.laraliCTO CI~OTO TC aT 1I0qTII DCII'IKII .. 'll 3aJICrll.l.tj~1 1I3p;IJSilIJ Cb31l31l11C'. I\OCTO oGmcCTn(,1I0-I!KOII"~1II'a'(1\1I 10.1:1 o(5mOKhJ?..7.CKII r.0.3.)!.bPlK3 C.1c.noa ct.- qaCT. U3 U~..'K)111l n OT 'meTlIlIlI oGaqc !lO'TC CTOItaUC1DO ..101 cc CC 311:1e aT TypCKaTa TC 8 fAn xu. COlllla.TIf]' p:l..'Ul t.13COD3T3 GC:ipaOUTI1U3 Tt:IfAtIiUlIn l:oRTO 113p.3ell IJ:JpruiI. J~Ct1Yl.aTCI;1l Il .!l~: B rCi}".llôJT fia nl,JIIII1\U3.1H .n3 ;t:n.: Il J:n)lll::'"t!l:lT:1 TUKa IHJUIIH •• nl,pOUt3 T~ JUt n'LO 4>Op~lllp:lIiCTO TC'II.llCHUIIII ~1:ilTt 1\01:10 Il OCOGCIIU .pa3ßiIT.IICTO IIdL'IL'.l11IlTC rO.1::ilH .• ':1",13. nplf C )'C.'10UiUIT3. ~a OUlC 1I~lIpaO~1I0 IlelUla KIOl" pO~II.0-n.1C"Cltlla IlPllflU,icruu: DaCUlII JI n'l'Cil D'LpX)'1HK3. 1I0,'Y'I:1n3 liIOP..1.ItTC oec .1CIl. A1>p' OT;1.e.',. J!pU KtOr ..1C1\JJ l\amlTa~l IIpe3 Onl!TIITC II~ .. lIpYCKII8T I\O'HI'KO Ha G'".lC 1:111111OT TIIX e K3nIlTa.1113~la, U CC.1C1\010 yuc ..lll'laT. 'le IIKOIIOMII. Il:.la cc Toil Xllil- ua ".TOor oGmllH Il TYllIllI.3• lia. C.1CI;TpOClleprllOi Il,10Ulll IIfe.1CTnOTO T)'pCKII 55 3a- lia l,aRoIIII TrpèKara 3a.:I.1 ••'>I\.U- pa3r.le.lUz,le n lia ù'IUI;Da IIIIC 'l'ClI'MIII,alle. (ie.le311 ~lOpIICKIITe IIMCHIUI, 1H1UI!ftTa 'IC cc Il:! TCJII cTpocaw Il Typlllln. )t:llaoT lia lIap.'a~cIIT3 III c, ,'aMO lIallll:l OCIlOllllnlC 6YPil\O:l3111l Ko~mOHCHTIl P.1J6UjllCMO ,;OIlTO TYPIlIlH 15 I;OMII,leKCIIII lia ;loGIIII lUe (II L\If). rpailGl:lllerO Cltc- paKTeI'. 1U1UUIITa. LUe re .00CTBP8CM ruou OT 1130. Tm~:J J1;2pClf.Cllllfl Cl.I;pau,clllicl0 CTpUClI\ Il lia J'II~AO.l" _la CI.' llo.l}"laO:lT lIa~ I\klp.'lllt'rJn 1I\I~t Il pa3 ....;C.1aIlO 113. TrpUIIH. p:lT illiTe Il C'L3..ta,10X3 IllÜ Ufm'lfUlit .1IŒCII:!lIpalle rO}UIlIIi tUO Il:1 OGX0811Cz,I 1ll'.l11H "l'0G.TCM. II1>T" 113 pa30IITIIC CliO' lIaIlIl01l3.'!18 ETO C Il:1 Illl"fll l;u),l:tolll'I,1 1l30~cicll r:OJ1n.1ultrc lrll::"l'lIlllIH. IU'pll! T~ Il:1UIIO. OpC3 1I0C.le:!. IIKouop.m'ICCKlt 3a oGnclIII' I-:Klp.'CI;OTO IOroll3To'eell 1'0oGeKTa, lll'illflJTO 111 C:l 110.6.1:110- I:: llitIJli:l.1II11 IhlOIlO~U1~CCKIIAT OT' DCCKII IIpBKTIIKnTa IIHJ.lft. lia "1' "~a C IIpeil3I1x:"U HJ Il':1'' Klùp- IU 11(1111I1'jJl::tTa 11l:1i1IH:1C IIIC (jb.lC AIICTaIl K)'.1T)" lIcoGXO.llllolO lIaUIIHTa :<lO!Ke ;13 111018coon 110 e3I1K, 311aqCIIHCTO C eilllaKDO. IIpe.3.DII.1. IICTOpllqeCKII iKJU8, 10 KoRTO CC lIeÏlllaT:l Il 1ol0)l(,'1oI .,a TOlla OT Te311 OCHOBIIH Il aall""lKIlTe.,' mla I;a3~:la, lia l'('J"ôlIlIIlIHI C 0 .IIHn. 0 TypUII8 Il' AnlllKelllle uaMeca. CTm:.:I.l0':Tla 81>3- IISrp:l;tC1nne ~ r.lohi!tl lia BbllUUl3 ,,1l:r111 3a r:PQHOHO.t Il 0 r :lC:iIIil Tc '{:JC uUIlUIlC IllI~J11IUIII Ile (coUlla- IIKOIIO~lIIqCCKII lKIIDOT, C"IoUlCDllelolellllO IIU npl~UII ce 1~IC;p:l;lI(: urucll xapaKTepll311pallU 0 oco6ellOCTIITe DeeKII eilllli .la lia Il IIBUIIOllailell IIponsnua l'a U CliO' lIalllln), C )'CTOÏlqIlD Tel"110p1l8 UCTOpll' II~ xopUTa ,:e ÜCil",l {:Uillrrc lia Il CPC;l1l l'a3)la~ rOJUll1It IlIlle Tona Gaoll" C3~tOC1'OJlTe.'1110 "l'ml Til Il, 011:0:11;010 (K:1IJ11T3.1I1CTIl'ICCI\.U TIIII Il U eoo~aTa .1i1CTII'leCKII CIiCIUla.'i.I~ e nopa.3.1t rOJlCMIIH ua:1ll00côo60.1ItTCilII0 Il,,,,Ha C:1 l.:a.1KII. TCIl.1rlllllBl 1)(':I:lIl:lllp~lllL' lIaT lia TCjJUTOpH:J.'JII:1 P':J""oa YClItx CIJt'jlMllpalh'li' Cl.UCTCKtI Il ~'npaD.1ßoaIlUI1C CAUl 33033.1 lipall"'. cc 1\1IJP.l<':"~1I lIa:WII IIlXO.llIO .IIUUllnTa 06UlIIOCT Il:1 )i3IWTa.1U3Mil u,mlln) 3a lia Ii 3a 33 ..1::1.:1:&:1. ;:u r)'ncpCilll'll'T Tell.1ellllllll ;i\Ol~UCTO lia- oßc:II!!;06pt:TaIlIlß, CUOCTO ;KC.lall,'e llrop3T3 IIpe>le, npc,1no.1.3r:l:uc. npllcz"a - ..C.,1II11111 C r;panItTe.lcT8ltTO t.tOiKIIOC1IUC c~ cc OU.ll1.'1I Il 111'0. c;aTllII cu lIenpliKOCIIODCIIOCT .11>.1X(3U3T il J cc DO.lnT ,1I1CKYCIIll. ADTOP:LT lia lIi)ell.'ar~lIaTa ° J IIC33nUCU)10CT, K3KTO Ho .KalWO 110 C1.lIleCTUO IIpe.lcT~Il.1HU3 Il IlIlTa? Hp"lll r.pOTaOOpeqllll, 1I0 ••1....,ro .1bpllŒDIl Il CCCP lKlI. .leceTII .. Il:JUHOII ).111I1TC p33.111'IIUI, 'ue (TpllTC 113);;11. C 1l~.111.1110IIpe. noc.lellllllTe 1130.Tp8I1eTO ml IIUJlIITllqCCKIIH Ii:) npC_'UIMllO IIK(JII()~:JIlICCI;;lt - ..'101\.0.1. ßl.pXY Ti. 1 SUITE renOllK.ll. salllOTO .poIAOR'bTe C'bC cpe,aHa RS..II' "op,:,a IlHCll'IRHIl 1500-2000 M (Hsli'BHce •. 'KIIRT 9p'bX TSN e 3287 Il) H 8RMBT8 e cy. :poaa. KOtTO YBe.llHqaaa CM'bpTHOCTT8 cpeli. .~8S8 IlKOHOlARqeCK8 OCHOS8 ce !laB'bpWBI '.fjlnpMupCReTO ua !\IOP/lCK3TB RallUR B Typ,!lUll. , Ktl!!lJlCKHAT UHK e UH.:IOeBpOneilcKu eanK or .upailc~ara caliKOSB rpY08. C'bcrou S:C or HRKO.1~0 .1IIa.1c~ra, KOlrro no 1'l!0rpa41cKH njiIÎÏlitili!' cé pB3AeJlRr Ha TPH rpymi. , : ' ' 'pa3ce.leaIlHTe. HaCe.1IlBHHlI Ha KIOpAR RIID. " ~: .~p\TH ftll.18eTII - OT Ep3HH.1lKalI H Eitll' :ilU'... ; •. "-11 C'bIllL"-.JlP,S.:lynpe/ltH\I. Il HI' '11.'0'0 HI 1937 'r., 'lB. Die ll'bAl, BactlleRMIl (MOlKt 11MTe aeqe ca H3ce.lleRM). 'fIC,. 0,. pSS: ceJltHHTe KIOP.llMca HBcTIHeKH B KMn'bp. KlOpAllre B TYPIlHR 'TOBOpRr Ha AH8.11m, 1l0iltlru;mLW, 8 EAHe ~811Ka qaCT, or TU .:.., Ha .ll.lllJieKTIl lau. H AlllfB AIiIiMKTB BIIH3IT il ceDepHOXlOpAcKBTI rpynl. TyplIKaKpIHtTO HI TypCKH KIOPAHCTBH cc 113810pWBI ~pes IICB.IISIHeTO Il TYPIlH Ii panOHI •. O~1I0 npea 5O'Te Ï'ÔÀRHI g' TYPCllIl I(IOPAllcrlH CI UCB.lleHB 7 i22 TYPUH Ha: CeIIHHllH OT B'b.llrlpHll, PYIC'bKHII" IOrocnl~ IHII H r~pIlHllII. SIClllIIHHI 'HI TYPIlH • plAORI HMI H apea .CIIIA.IUTlI'OAlIHM. MHO. OT ,.111 oCla'll CI CrpellllT AI apécMllf I nO.Cl.1aroaplllTlIIl' PilOll .1 lKRior. ' "Y~pO[j,1~B8!1&!!re epeJlR Il '1!'YPllIiR OfPHut, C'bllleCTDYIBIIeTO HI KIOpACKHIIlpOA B CTpIRBTI. CnoPeJl fyPCKlTB KORCfHryllUR .DceKU;' XOATO HilB TYPcKO rPI.A'IIlCTBO, e T)'pllKR" (q.ll. 66). T. OrpR'IIT' R KlOpAcK1I. UHIC. Ot 11124 r. TOI e I.Clp.R.. I ,TyplllllI. UKII IUllPACU llTOPll, ••• 111 OUMM IlOpA. CIIH BaRx", I cnopeA Apyrll UHnT, RI !lOATO 9'op~ ro PUllRIllIeTO HI tTHlllecIlari 101l0reHHOC~ HI TYPCKHKaoPAHCTIH CM.AOIITBJIHO Il .1l1IeH' H M,;qRTBJI,R' npolltC, XOITO le Alli. OUK.' alHBre OT TypcKRTB YaPll:o'lllll.1IlH CPUN IYIITITI. 'PIAonT npoA1lIUKaii AI ci Hlee; UBI np~A.IIKO OT XIOPJlll H AI e TBpHTOpHII': TI, Il ROllTO ce lIal~pWlI. toPIIHPIKIlTO"KI \lIOPACH"1 BIIlRI I 1'yp1Ul1. PucenBIHRIiTI CIMO ulll.IT Tlllno..-re RI 1It8KOTO 4l0p1lH. paHe, Clu AI 1I0rlf AI ro cnpar. . ICIOPAii'l'Ol'@I0P!l~i:'.4!. çll~c.¥Ila Of .1i~~,C~ .CTIPOTYPC;U" I Bp16C1C11/l)'IIH: P~UHKon.T' lIy ~"lI, 'lll'i>PAIiT TB. Il dOro 'CleAtR Il IIl1TB IIY 811&T TypCU apolUXoA'., He B IIclÎo' GOne BalllO TOr"l T)'pillft He' plalllipa' ilillPi4eiÎ11 Q Welll'il ll/lUHHIlCTpIIlHII Dili: fO'IiW'fe lî1lllieHIi pcarolapll e illOPJlCHOTO'HI' .CUBHHe 'PU' apeIOAIIIH; aa KDeTO Allllle H, rypcKlllI'l ae'lIT nlme. 3111U0 Il xypcolm Il OrpIIlOTIIIIHe, KOHfO ce npoBeJic,tiIT .I;;P' 'llY. OcHOIlTa lia TypCKHlI UHK, .1 }iS?O'leR H IOroHITO'IeR AI\8AO.II 'typcKRIIT eaRll ce HSYIIIlBI InTO 'lYU tau"' OT IIBCTHOTOKIOp. ACRO HICB.lleRRB. IlY- p,~: KIOP.lHTB .Mar ynllpAeR IlIlDRllleK xaplllrep, I .I:om RD paalHTO CIIIO'lyaCTIRe Il K'bll KIOPAcKUI eTHll!lecKl' lliellC:noplili IlCffiRO Il, 'le IlIDPAHTe I! Typ~' 1I.!l1l i'OSOp!1T. Ii! caoA KliJp.ltcKR eaHB, :.KoIlTO HMB i~-13'BeKOIIR!I HC'i'OPRR:HMI KIOP/lCKO' B!lrmllilcŒ. IIIOP.llCKo.4JpeBCKH, KIOPACKO'PYC" KII B ApyrR pe'lllRIUl, KSKT,OIl )"IeClHB a~~B' rOlul, HI.lI.sAeRR alA rpaR~. B OTKpRfl!TO Il WBi!aHR B HI.ll'bP.IRR OT mllucxars A';p'~' lKIIIO )"IIIII1lW1 sa AeltlTl RS KIOPAClUITI eMHrpBltillR. no.rolllilllTB .. c:'r OT BOliTO B 0;', TYPllIili, ce HS)"IUI 8 KIOPll.CKBeaRB. Cnu~ .. TB.IIHO."KIOPAcKHJlT .BI•. KITQ- 'KlliIDOHBH~ HS BlOPACKaTI RllItIIlI e HI.IIHUt. TeplI"!!H"T. RI KIDflARCTIR CII0ptA .:pas1I11'1i11!!lS'ii'O'lllliI\UI e 0111110 MelK/lY 410. XM. H 616 llilll. KU. Kill. Or TIIX OBOIIO 221 XM: KB. Kill ct ,RaIlllIlJlBT Il npBllB.IIRTt HI TYPUHlI (8 l'YPllilli RBPHqlT. KIOPJlCKHTt pOAO.HIi'HaTOqelll H IOrOH3TOqeH AHUO.1)' H C'bCTBBlIlI88T llllHSO 30 HI 'CTO OT HtARUI repRTo'pHR. ll.lIeweB T)"pCKR KIOPAHCTlH. ce Ilac:e.1RBI.,0* ,ltIilpatJTe or Il-VU' B., xorn'o 'Sa&'bPWS' cIl0pIlHpaHeTO Illi UTO HlpOAIIOCT. TBKa ~e repll'lOpHHrl KaTO HeollXO.llH:\I HOMDOHtHT lia .HAII.U TI C'blllO e HIIIBGe, , ' .. TOBa . ée....pasllHpa OT TYPCKHreynpoe.iR; 8BWIi cpeJiH H Te ce crpeMHT Il. pasllHRT KlOp/lcK8Ta eTHHqeCHO XOMoreHHOCT. 30 TaSH. Ut.~ ce onnTB8T AO /leKlOpAH3RpaT T)'PCHH KIllPAHCTBH Ii B C'bIUOTO BpeMe Aa ro TYP' UHaBpIT. AeKIDflJ.HIHplHeTO ce CTpeMIIT ./lS nOCTHrHaT qpea 'HacellBDHe HO MecrnOTO KIOPACKOHS'. ce.1eHHe OT POAHHTe MY MeCTa H pSaCe.IIBOHe•. TO Ill)' B plAOHH C KOMnSK11llHMeCHTYPUH. C TOIl Te UeJlilT aCH.fHllllpaHeTO NY. npea Bpe. MeTO HO ynpaMeHHe HS penyll.1HKOHUHTe pu.: ce.1BOHeTO HO KlOp}1HTe S T}'Pl!HfI 93eMS Ma: COB ltBpaKTBp. ll.o 23 OHTOMBpll 1955 r. ca p83Ce.1~HH oGlUo 310604 AYWH. MHoroHpoTli1t d pa~ce:'~.~HR. 111'1;1 ~ CJlU TOBJl..nPea IOUH1983 ,~: npHeT sSKOR N. 2836. KoATO AaBe npeao ~ HO 1l0.laHAYBOIUHTe BoeJIBO'fO nOIlOlKeHHe Aa. .H3Ce.1BaT "lIell\eIl8HH" OT TIIX .lIHIlI Of paaOHa . uo i10aepetlOTO Illl ..KOIllBIIA,YBlHe •. npes ..Jl.QJ:,- • ;1e.:IHHTe'TpH roAHn I13Ce11àwllTa . HI .lOOp. '.lIH B TYPURII ce DpBXpSaa, KaTO.BK ce npH' /lBBS oG1IlORailHORBileH XBPlneP •.B .A8.aénH' re.1HOCT ce HSCenBIT KO pop.u;.B TO IIBCODO. TaKI OT. 442-re ,celli ..... BH.IIleT TYHJ1lllB.II1 234 CBIII oCllIIO 'c 01:0.110 50 XIl.1. :.lIYWRIO Ca RSCB.lleRB. HscensaReTO. HII ai' 23 .IlHR npes. aRMaTI - OT 19 IIRyapH AO JO 4leBpy~pR .1987 r;.ce npe"'pRa B KCTRHCKH' ŒpeJl... 2 ce ' • B"PACBH • HI' ,IOlCkHKI!I CHII' apHHlA.lIelKHOCT GOIilKOCT. . PaHROTO (npes Il-VII J.) 4l0pMRp8Re Ha KIOPllCllBTI HBpOAHOCTHII aoalOIIIIBS Aa pas. r'bpRaT 'R cao.R 4ltOJll.llHI crPYXTYpo.' npes ZpeJ11lHTt BeKOSe"HB repHTOpBllT' Ha Kaop. AIICTIH Il Klla.110 '6& KIOPllCICIIA'bpl«8BRH' oll., pasysaHRR OT cjIeollalleH. TRD: (eMRpmB, CleA. .11111H),KORTO ca RllallH CBOII -BoAcKo, ceKIlH ~o R nopH. Cne/1088Te.IIHQ .110 HnallOTO Ha XIX o. KIOP/lCKOTBHapOAHoC-r œ p83BHBa no., y.Ol1peA B oGlUeCTBeHO OTHoweHHe OT TYP' CKaTa /I0pOJlHOCT13 •. C .IIHKBII.IlHpjlHer.o,Ilpea lM7, .. r •. Ha. ,noc:. .,eJlHOTO KlOp.1CKO eMHpCTBO lloXTOHCKO' to" - KlOpJlHTe aonoun ce 'llopliT al ~ROCTO HSUHOHSIIHO oCBollolKAeHRe. TOfUI, n'baHI'KSO RIOP1l.CKHRTB'I>npoc:. npea DTOpna' no.1~BIlHO HB XIX B. B KIOP.llCKHTeB'bCTaHHR. "!'CqC11MBKIOPACKHIIBUHOHBIIHH'HCKaHHII. 0 B ~ps R IlB BeKO D'bCTaHHIIT8 ilpHAollHBIT OllUlO' ,t'.IOP/lCKlI,QcBollo/lRTelleH 'lllpBKTep. npoi'po" ~laTa 11Mnpe/lBlllKAa oCB0llolK.lleRHe Ha BCHq~Il ~lOpJlIl H olleAHHRsoHeTO HM B OT.lIe.IIH8 KIOPJlCK8,.!!:,!plKooalS. Ta,KH'BB ca IICKaHHRTa H RI, 'MHorollpoAHllre XIOP4C:KII Bi.cTaHIIR, KOIITO H311YXB8TMellCJlY n'bpRaT8 H BTOpOTO CBeTOBHOBoAHa. npea nOCle.llHHTB ABe Atee. TlllleTIIR TC CH nOCTaBflT 38 11M npHSllaRBH~ npSBOTO 110, CSMOOnpeJleneHlie IHI ~IOPAHTl' Ii TYPUHR: TBKa B TypcKli KIOPAIICTSlicc i,jD'bpWBaT "POllecH. KORTO He3aBHCIIMO OT C'b' lUecTOYBSDlHTe MSCOBH paa.lIlqHR 8 KlOpACKOTO ollU!BCTBOYKpensaT.B'bTpew"OHlOpilc~aT8 conH' AlpHOCT H oC'b3.l1aSBTY Hero 38H.HTepecoBaROCT. KIOPACKJIIIT RapOA AB nOllYqll 'HaUIIOHIIIHS H~BBilcH':IOCT. OlleJIIIHRBallia pOJlR il TOsa, momeHHe HI CBTaWHHII eTan .Hr. pse KIOPACXH.T . HBIlIIOHIII1I31oM. KollTO OT' plaliBa ' 'CTBoeRTl\ _ HS 4IopMHpaHe HS XlOpACKaTB RaIlRR, y&eIIHqSBa <:'bnpOTHBaTa Ha .KIOP.llHTecpemy nopoGHTelllrre, npH.lIOBa KO' qeCTBeHO HOBO C'bJl'bplKOHHe Ha TRxHOTOoG. lUeCToeHO C'b3RaRHe, B peaYIIT8Z HB KDeTO npOlleC'bT HB TAltHna ROUROHOIIH8KoiICO.IIIl' ABURR yxpenBa. ToR e npOTeeT cpeUlY qYlK' .lI0ro RBCH.IIHeH CpeJlCTBO sa aaUlIITa CpelU)' Hero. 30e.llRO C TOU B KlOPACKOTOHaIlHOHall. H~B0lloÀHTB.IIRO ABHlKeHRe.. yxpenBBT .lIello, KpOrnqHHTt B BHTRRMnepllallHCTll'leCKHTe TeH' .lIeHllHH. npes TOABHRTe CIIeA npupST. D' .a 1980. r. Te ce YCHllRX8. B C'b1ll01o SptMe BRTHTYPCKHTB'HOCTpoe. 11H11CPeJl K1DPJlRTe ce YBBllII'ISBaT. npes '80.ft ro.llHRH nO.llHTllKaTa CUp.KO K1DPAHTe UPUO. GR llapaKTep Ra reROURA. qRBTOrpaHlI1lH He. BRHarH ca lICHO O~ep'i'aiili. DOHen\e. ce CJiHila C Te~opa cpelUY' .IIeBHTe CMH B CTpaHSTB: B jle3YlltaT HD DCII'IKOTOBa HOllRO.ROIIRIlTenpo:. :"HBope~HR Il Deo6eHO KlOp/lCHHRT B'bnpOC 'B TYPllHR' olUe nOBne. ce lIaOCTpHllO H UJI'b.II' 6oqHxa. CTHrllO ce AO KpRaa, KORTO nOKas. 10; qe AoCerOWIIBTa 01jl1llllla.1Ha TypCKa n.1:1T,tOpllO .e H3~epno.la. nOHTe 8'b3140lKHOCTII il nOBtl'Ie Re 1I0lKe .nB urpae olleAIIHRBBIUB pO.~R sa C'baABB8HeTO HB .UIIHHI. lle3KI10' COBB Il He/leIlHMI HSUHII. B TYPUMR. ~'npIB.IIRBBIUHTe cpeAII Il TYPllIIR. npcRT HaxoA OT KpHaBTB qpU C'baJl8BBIICTO lia. ..eAHHHa HallMORUHI KAeOnOrMs" T. HIp. ..TYPCRO'HU.MCRR CMHTeI". 31 ue.1TB ce Il]' f101118lT HRKOU OT TeoptTHqBCIlHTe nOCTlHOB' KHHI KeMIlIlIIMi I C"'leTIHHII e nBHTlOpKH3Ila, .naHHClIIIMHIMa H ,.ypcKlIA 1D0IIlRRI .. M: lIar .. K' 81 ce "npIlHOC'bT Ha ~HC:1'8TIT)'IlCKI pBCI H TYP' 1!IfaMI" 38 PURllTHtTO H•. cieTO.UTI "YlI' rypo. ItCTOIIItR It. IIHBItIlH3BUHA,TOBl, qe TYP' III1TC "npeO"~XOlK/lB.111. OCTBHllIHTt HlpO.llH; ~,'Tn III1CIICJIIIIIIlIt Ha OCMaHCHara HNn~pHR u ~IIXY TllX IIRro.na "OllarOpOAItBTO' .lJ1a~l" QPU IIMAMCKIT8 prnllrllR I\B OllUHItIl,. B cnOR'I'H A'bplK18B DCH~KHTypcKoeaH~IIH Hapo. .1111H AB CTBltar .IIHAep Ha HClIRMCKHTCHBpO' .1I1t B coeTS: liB ptllllrHATB C.IIeABBI10 JlI ce OTAell1l aIlB~HreIlHO noet~e lIACTO D peWBBB,' 'lIeTfl Il 110 K!Op/lCKHR s'bnpOC 0 CTpIH8TB. TeopeTII~ItOTO pnpBlloTOaHt HI HOBsra /lOK' TpllHa ce 113B'bpWBBaT C'b3/l8JleHHR npea 1983 r. Bllcw <:'bBeT HD KCMallHCTKBTO KYIITypa. eaHK H HCTOpHR (BCK) C npe/lceABTe.ll CY8T J-I1lX8H. KopnyceH l'lIHep11l Of lanoca. npe3. .IORH 1986 r. TUH .lI0KrpRHB ce OllC'blKAI C Y~ICTHeTO HO npeaH/leHTB EBpeK.' WHHRèT'bpnpe/lceJl8TB.IIR 1'l0sal1, TOrSBIWHIIR HI~OllHHK HB reHepallHIIR IUBII (rw) BpMellCKR l'lIHe.' pall Ypyy H QlltllOBe HI npaDHTe.JlCTBOTO.Ha. KaaBaT ce' PB311HqHII MHeHHR SO HeoGXO/lHMocna /lOKTpHHnl /la ce H8npBBH no.npHeM. IIHBa ao TypCKOTO oGUlecTBo H ao sanoAHoeoponellcKHTe C'b103HHllH HB TyPllHR. npOnaraH/lHpaHeTO Ha T83l1 AOKTpHHa ce C'bnpOBOlK/lO C'bC IBCHnB8He Ha TepÔp8 cpe •. WY KIOpARTe. B'bpxy T83H DeHOBa ce C'bS.lIa" Ba oponaCT MelKAY ABBTS HapOAa, HOKTO YCHlIBO38TBopeRocnB HI KIOP/lCKOTOo(SlUe. crBO H OrpaHHq8SS TypCKOTO MHRHHe B'bpllY Hero. C'bnpOTHBOTB, KORTOKIOPAHTeoKa:iBoT cpt!. ,wy rllHOIlHAO, cnopeA MHHHCT'bpOHa B'bTpeW' :HIITe pallOTH AKGOIIYT "e BoAHs. naprnaaRCKa aoAHa", B KORTO OT 1984 r . ./lOcers K1DpACKO. Ta CTpSHa npHllors TaKTRKara .Y/lpliA R (SiI' rai;" (..BYP'Kn"). no AOHHH Ha TYPCKHR OT 1978 r. AO 1985 r. ca CTaHanll 41 076 B'b' 0P"II<eHH CT'bIlKHOBeIlIlR. OpH KOIITO ca sorh.HaIlH OT .lIBeTe CrpaHH olllllo 6056 AYWR. nOA 8IIHRRHeHa KlOp.llCKHRHallHDHBIIHa'bM ce 'C'baAOBST H ß'bpBHTe RlOPACkH HaUHOHallHH oproHH3BUHR (1908 0\'.). TRx. 'HOTO BnHRHlle npoHHKBa 8'bB BCHqKH ,KlOpACKH POI;OIlH. Te l'qaCTBl'BaT B KlOp!1CKHTe B'bIIHeHHR, KOHTO HSGYXBOT MelK. Al' ABeTe caeTOBHH BoRIIK. tiea Aa HrpSRT p'b. .KOSOAHa ponH B TRX. EAsa npe3 nOClleAHHTe rOAHHH Te yqaCTRYBaT B KIOPACKOTOHSIlHO- rw .~a/lHoocRo60.llllT(!.'IHO AAH>KeHHe KaTO HeroBH .opraHlI33TOpH H PbKoROAHTe.'H. Ope3 1960-1987 r. KlOpilCKOTO HBUHO. H<I':1II0 Cù3H3Hue 'TO pa3ßlITltC "ICO\,O .:wa 'UIUI Il OlllouœllllC n01 OKa: HI~Pt'.l nOJ1YIHI 1i0ß no-rO.1n:\l:l pa:tUIIHICTU ('l.H~t(.'CTII(J cù.:uanauC'lu T.laCbK 3J!C'.lOCT. c Ha :'IY .'~811re 0 ß CHoe. nonHTU. npOl'U4.a C"JI" Of.1('.1I1," R B Typ . IiJOP.JCKlf HBlIHOHIIIHH nlpTHR. OprftRR3aUHH H l1lynH . B'b. ICIf'IRH.'.ieBII 'l')'pC1nl nIPTH" " OprBRHlIUIIII Y'IICnYUT." DlpaH. &opeAKH ce <:'bBMBCTHOC TypIlß't. al COIUIBJIHODeBo6olK/leHHt, Te ce C1'Ile'IIIT llII 'nOCTHrRBT H CBoeTO HaUHOHBlIRO OCBollolK.lIeHHe. THIßI1lBH ilpRMep B TOBB' momllHHB e Typ. CKBTa PBllarRH'lBCK. riBPTHII, XOIITO nO/l MUHHe "I qlleHy&aUlllTe' B H~lI KlOpllH,oClo- • SUITE co6u. ce • .IlIDp.&e1l' rp,aa" (.111011 Il R" .PIlUT ._. rp",'")." __ IV 1l0llrpec npa 1.70 r. .,. pao.tllIIID DO _P"CIlIIl ~ 111116.a .... DOIIIIIIIII g. en: ~ ..ep.a........ aapTIIl.C~ 1'0 IDIO.I ... ..... _ ... apa ......... 1114 r••• C'IoIllIa .. 1'JplwI • .. 7JPCD KIop. (0lIu"- ....~) •• aol1O or "pTIIa 'IM ce 1lIlIpCIIlI' KIop..: -'" .ucn. ..".' CQft .,.p .... p.lIOTanaca. aapTII •• Co. •• pm .. r,pcIlll KIOp .... ... .1UIUII~ft -.-. CTU, -' ~ _,-L'IIIO .CJr010 C...... ...... HIO .. apuocT .. CWII.... • KIllppCTIII. BcImul ca 'B-.allollClOCft ......... 0 • ..... êTaeBo .... Il. '~P"CIl'T' '" !1 ap•• 1'1'lI.II1III. cu •• • CIlIII pu. OPI'llllllall ••• • wnplft ••m •• KIOp' e.OIlO.IO 85. Or TU ao_ ~ 10 ea :~ T,Pca \IÖP .. .. 1UIO...... upTIIII 0&u1lT .11 lIpoI !.DcraH ce a.ura. 1l1llp.lCll' 1!GC'r "lIap 'JIU 1lIlIp'" .......... .. - .. .aelcra,11T lICtc10ll ft. lU IIIT rpanu. B ellaÏpallU •• ft ao.uo- •• 1Tt CTp" I C'W....... ICIIWII' IlIlIp"CIl. or .. en. a'pTH. I opra~HH. . c..u npelplT' • 1960 r. Clu. R.npueR. ODITI l' ........... ~ IDOp.. CIlII CDHC'RRII • MCTIIIlllI. HO CMA n'loplRTe 3--4. Clpo. nOUIlRIIft ri Cllpl. B TypUR. Re ce pupem'I' .u •••• em .. Il.IlU1O • ... ClRIl' op.ru..... IlIlIp.lCU "'1ITep'TYP', • C1.WO T'K' • n~.... aarep'TYP', TpeTIIp,w. IlJDpACIlI. l''npoc. AxnrIR. R341TeIlCK. .lleAROCTR' IlIllPACIlI Il T)'IÎcIlR e3HIl pI3IHI. KIOPllCK,T. eIlRrp'IlIl. "A rp.HllIla. KIOPACIlaT. "'''TYP' e nO.IJIOlKeHa Ha He. npekloCllaTO orpa6aue .... )'llHwOlKeRHe. OrpaelllT llallTO crapaTa, Tall. Il C"blpeMeHHlTa KIOP.llCIlI KYnTYp.. KIllpACKHTe nopUH elRIIT npe.1eTa IlIlRR sa TYPIlI. • TIIXHOro TBopqeeTBO sa TYPCKO. TaK. RlnpR .. ep R1oII.. as fOOHd (1937-1984 r.l, qReTO TIlOpqecTIlO KaTO pelKRcbOp, cueHapHcT, IlKTbOp .H nHca. Te.' e riJ!rllCTaORHO 3a TypCKO, ellua 0 .e,,"rpaU"R "OlKa .lia UROII COOIlTa KlOp,'c~a Il.1eIlTIIQIlOCT;PYXII Cy (1912-1\185 r.l nee1I1E' "fOP1U"KH neCH". HO C lCKCT B npe"f).l 1/;'1 TI ')(KM; JllKertpXYMM (1!l1\3-:-1.9~4 r.l sal":111 CIOllT. pello..TIOIlRO... _H11 CIe aplIBYAe. Aa l,\alU'.çRe. TYPIl\lIl.JI nO,rQnRIoIlI:ra qaCT QT lKRIlOTa CR npeKap. Il e"Rrp.IlRIl 0 CUpHIl R WoelUlll; MaKap qe Slwap Ke".11 (pOoleI 1922 r.) DO HapOAHOCTci DlPA U 1I10ra W reo pORte. I &era8BTe npo838eAeRu CI IlJDp.... roi C1oWOIl TypltHR e olSUeR 3. rypcHR ßHo C.T~. 31T0BI qe no 8pelle I. r.CTpoiIHTe CH opes 1985 R 1986 r. • 3.nIAH. Elpon. e nllil H KIOPACKHRapoARK netHR, DUelt"T HelPUH" TaTlIloclos, CileA uro U UlP10DUI • TYPIUIR, e AaJleH nOA CloA. HIIKOH TYpeD c". :T8BR R3DWH.BlT HIOPACKH DleHR R TMiU HI TypCllR esllll: ... lICe R' lIelllAYR.poUR ,4loII• KIlOplI. 4lecTHIl'IIH, nptACT .... ItH rH '1 TYP, CIlH. TOI. Cßlooa paUBTReTO H. IlIllP.&CIlIT • KYUfpa. nllCllellaT. KllipllCK' nlTtp'TYP' e. CIo pasoRTa. EJlRH OT HelulITe C'W".TeIII e AXMU X'KII, poAeH npe3 XVII .eH. Toi e OCHOIl.TeJI H. nH:replTypH' WHoa.. TRCIIO CO"p3aHa C H.poARRTe TJlIllK!tHH. Blo.en e 3aA1oII*MTe.IIHOHSYUO'He Ha KIOPACJUIUHK I .. tJIpece:r.:ra. 3. Ti'R Ile.ll e BlDHea .. CDe!tRUtH HlOpJlCKO-apa6cKH peqHRK C DpellKC.IIO' lIIIe, qe peqHHKloTe npeABaSHneH _He a. DPO' :J18BeHH xopa. a 3a HlOpllCKRTe AeU.-. A8rop ea.- e HI noeMaTa ,fi1aM H 3HII", KORTO e noetHq. K. pUpa60Tha Ha HlOpJlCHaltapOJlHa npRKI3' ~•• AI"ell X'HH HanHCI'" MIoro CTRXOT1IO> pellIIR H HRKOiIKOTpaKTlTa 00 noeTHK. R tH~OC04jlUIl.'TIlOPHIl e Ha KIOPACIlH, apa6eKK H TYpcI[R esHK. • B KIllpACKaT. IIHTepaTypa UII. CUIIO pu. IlRTO YCTHO H1pOARO TOOpqecno, XGero ce nptABBa OT nOKoneHHe Ha nOlloaeRHe. To oell''wa IlllnOeTHKII lIlHOOT Ba IDOpACIlR8 HapOol. C1oCT0H c:è OT OpBKI3KH, .ReHAOTR, ra. T.HKH, OCTpoYIIBR werR H HapoAIIH necaH C pl3.1RqeH nplKTep. 3HaQHTeilRO IIRC10 Ii Ré. ro sae~la repOHl/KHRT enoc ....:. HapoAHHTe repOH Il TRXHaTa 60pela sa cOUlla ...Ra cnpaDeJl.1IfBOCTH HaUIIOHaJlHOOcoo60lKAeHHe HI HOOp- e ..1Hre. E.JHO "Jl'bM.1'bW KaJsa 33 or Te3H npOH38e~eHIUI e enOC'bT HOOPllCHHxaH", 0 KoeTO ce pas- repOHQH3r3 3aw,HT3 lia eAHOHMeH- H' HIOPllHTe ce puIlH .... T OT TUK ,. TYP' IIHTe. OClnunOTO I" C"WO e PI3JI ... O. To Il... KIllpACKH H.UOII..... oClJIKIC 0 )'1'81opJKAU' TJIUlT. IllOpACH. enIJI'llell. callo6tJT. HOCT. M.llIp .e ca 1I1llC1OiI1I'RKR,IlIOPAKRTe DO C.Gero 06wecTlleRO OO-'OlKeRlle ce p.3JIR.UIT OT lICelilTe RI ApyrllTe B.polllI, 1131lO...... 1Il. HCoIRII••. Te III1IT nO'fDlleMI npu. • ~oro OT AP)THTe lKeHH MIOCIOiIM.IIIlB,• T••• Il OT TypKHIBTe, KoeTO C"wO DOH'311, .. ~e P.3iIRqUIT OT TIll. To .. , qe IlIOp... Te HI' "T C.l0II KIOP"CIlI .. loPlIC.... l.lS... Telln • cjKlpMRplHe R' KIOPAClllTa HIUH., 110 Ile 10 COHp•• 3aeAHO C lKell.lll1eTO A' IIII.T eaoll ce""- .t. ~loplK'l. Y XIOPAIiTe HM' B CMH' OIIp'3.I 'nplIMO TypCKar. A"plKua, Ilono rll DOT8C. I. C1oI: CpeARO&eKOaH. lKleTOIlOCT. nplDRT ce OnHTII 3. IJayqHo 06oCRO..... te OplllOTO Ha KICIPACKRR HapOA H"ca"oonpe. ae.,eHRe. Ho 0 ooH Ha KIOPACIlHlI .1oIIJlOC 04lRURIiIRO ce r.leA' Karo H' .1oTpemeli ."D1\. AloplKallRTe, 0 qHnro rp.RRIlII lIlRHRf KIOPAB, OOpa.llH KoeTO HHTePHIIlRORa...II3Rpa' HeTO .. y e TPY.llRO". 3uooa KIOpARTe C np._ 10 Ta'bpART, .. ca "Hapo ......... lSp.HH OT BCTopHRTa" • pec KaKTo ce .RlK.:1.. KlOpACKa BaUIR .iltACT' OHTenRO C'bUlteTayaa. CII0pMHpaHero Ii e' sanO'lHIJIO I Kpas Ha X IX H Ha.aJlOTO Ha XX Il.. HO nopaAH TelKKUTe YCJlOOUR TO npOTllqa KepaOHO!llepHO U owe lie e Saa'bpWII.10. TOSH "POUte OCOelcHOa1<TIIOHOnpOTHQa B TYPuRR. OnpeJle.,eHo .fOlKe ,'a ce KalKe. qe TypURlI e lIaYKaUHolla.'Ha )lbplKaaa. ~'npaa.'RoaWIITe cpeAR a TYPUIIR oGaqe lie npllsllaoaT TOBa R HaTa HpenOCT no BpeMe Ha KOOPJlCKOTO O'beTaHlle DDe3 1608-1610 rOJl"Ha. TOBa B'beTa- :e IIHe .Te ce onH1 BaT c nCHlI"" e onHcaHO 11 B KHHr3r3 .. U1apacj:tH8Me" Ha HOOpJlCHHA .,eTODHceu ll1apaq,-xaH BHT...HCR, HOHrO C'bUlO e KOOp.'!,HO TypCHITa HeTOpHorpa<j>IIR ro e oGceGIfJla. 1(IOP.'!CHOTOHaPOllHO Taop.eCTRO ce oGoraTRBa Il 8 HaWII .:tHH. KlOp.1C~aTa HapOJllla MYSIlKa H TaRUII ce CTpel\4RT YHHUJ.O.H<ar lUIT Ifpe3 3CItMlinau,HR t-.IOp.1CK3ra 06UleCTBeHOTO H cpellcTua "fltenue 8 ..1. reHOUIf..1 3a HaIlUH. T33U 4;) CTp3Har3 Ue.1 OTK.~O. If 8 .YlKeluHa or ~OOp.:tC~IIRß'bUPOC " .la 06pe~ZT Ha saGpaBa T0311 '!JCTpa;!a., Hapo.!!. PAoon J<P'bCT£B P""'"'l1BIT OT TYPCKRTe. Te IIHIT 'lIpe.llHlnIO rpYD9a H OlfceH xapaKTep MblKe~e H JKeHlfTe HrpaßT 3aell.HO - HeUlO, KoeTO He ce cpeUla Y TypUHTe. B TYPUHR 'oelaqe Te ce R30'LIIII1l0aT K&TO"YSHKa H TaHUR O. rpaJl'J HilB paAOHa, OTK'bJleTOOPOHSXOlKAIT. 6es Aa ce Hasoa, oe ca KOOpACKH. BHT'bT, oGHOaJlTe, "paOIfTe R TpaJlHURKTe MOZ, FéV.88 Kurdistan unter dem Olkrieg Il Türkische Beteiligung als mögliche US-Option? Eine Reihe von Anzeichen deuten auf eine bevorstehende türkische Invasion im Irak hin. Von Arpad Hag)'O und M.A.Dcßiml --... 3 A Verlierer wtlrde die astronomisch hohen Schulden an den Westen, Kuwait. Saudi. 'Arabien und Ägypten nicht mehr bezah. len können, Die US.Option deltUrklschen Einmarsches böte sich als lösuns an ... In der Zwischenzeit bereilet '\ich die TUrkel auf die Orfensi\'e Ideologisch vor, Der türkische Medienapparat berichtet Ober die UnterdrOckuns, der TOrken In Klrkurk und Mosul. um fur cine Invasion Stimmung zu machen, Aber auch millt~rl. sehe Altakcn 'lellcn den Irak nehmen zu, TOrkllche Bombardemeillll auf Irakllchu Staltaseblet sehOren zunehmend zum Alltag der Bewohnerinnen du (jrenzge. bletea. Saddam HUlleln lISt Indea die tllrkllch.prachlge Minderheit aUi det Gesend um MOIUIuad KltINrk deportieren, um 10 el. nem mOstlchen ethnllchen Vorwand einer tllrkllchen InvulOIl die Gruacllage zu entziehen. Verblndert 1011 mit dieser Ver. tchleppungaakUoa werden, daS fOr den Fall cler Okkupation eine m6gllche Valu. abstimMung In der (jrenueglon zugun.ea der TOrkel auageht. Die Deportation der TOrken Ist derzeit In vollem Gang und stellt Anlcar.. Pläne unter Zeitdruck, weU die Zerstreuung der Mosul-TOrken In einigen Monaten abgeachJossen scin wird, Der Vorwand Ankar.. , dea MOIUI.TOrken zu HUre kommen zu wollen, WIre dann haltlos. m 24. September 1987 bombardierlen eralmala irakische Kamp(iluguu. 'se die Stadl Cucur" lm' "lrateslachen :ûrenZSUrtel' TOrklsch - Kurdistan •• llagdad IOrSt .lch um teine Ölfelder im 'Norden, weil du WaffenklIrren Ankar .. nicht mehr zu Oberhllten lit. Der Irakllche Ansrllf auf Cucurca erfolgte an der Hauptoperatlon.llnle, die von tUrkllchen Luftlandeeinheiten und Bodentruppen al. Ansrlffsroute gegen kurdische Dörfer Im Irak benlltZl wird. Da. Slopllgnal aUSBagdad 1011den Wunsch der lraklschen Saddam-Reslerung bektll\lgen, lUi dem sclt 1979 bestehenden tUrklsch-lraklschen Kooperatlonaabkommen auszustelsen, du auch Massaker an Kurden du jewelllsen anderen Slaatlgeblete. ,Iesltlmlert'. Seinerzeit unterschrieb min den Vertrag unter dem Druck mllltlrlscher Erfolge der Peschmerga-Kommandos, PUr ,Bagdad I.t d .. Schrlftstllck nun zum Bumerang se. worden. EI berechtigt die TUrken zur TruppenkonzentratIon und - unter dem Vorwand, kurdische Rebellen zu verfolgen • auch zum Grenzllbertrlu In den Irak, Als sich In den 6Oer-Jahren die Bezlehunsen zwischen dem Irak und der SowJetunion verbesàerten. sab es ein Geheim. treffen von Vertretern der USA und dem tUrklschen Mlnlsterprlsidenten Demirel, bel dem die 'TOrkel darin bcstllrkt wurde, Ihre territorialen AnsprUche zu wlederho-, len - fOr den Pail, daß der Irak die guten Beziehungen zur UdSSR aufrechterhalten wtlrde, Aber es kam zum Bruch Bagdads ,mit Moskau. Der tllrkische Annexions-' wunsch blieb bestehen, wenngleich sich die Regierung in Ankara darauf beschrllnkte, Vereine zur Belreuung der In Mosul und Kitkurk OrakLsch-Kurdistan) lebenden TUrken zu grUnden. Neuerliche Hoffnung, die Im Irak gelegenen tUrklschen Sprachinseln Mosul und Kirkurk zu annektieren, hegte Istanbul dann nach der islamLschen Revolution im Iran und nach Ausbruch des Gallkrieges. n sich der Krieg zum Nachieil des Iraks entschieden hat. éil,eichzei\ill hiltten die USA einen VorWand, Ihre Sch-nëllë'Ein,greiflruppe in du von Kurden bewohnte Oat.Anatollen zu entsenden, wcU mit Re. aktionen der Sowjetunion gesen du NATO-land TUrkel zu rechnen Ist. So ha. ben tOrkltche Mllitllrs mehrfach betont. daS auch NATO-Streltkr.'fte gegen INrdl'ache GuerUI.. operieren kOnnten. ',Kurdllche Rebellen wiederum stellen In der .ogenannten Sicherheluzone eine 'emllZUnehmende politische Krah dar. Sie .lnd gerade Im Gebiet der Pipeline be. :lOnders aktiv. Die Leninistische Arbeiter. partei Turklsch-Kurdlstans <PKIOund die Demokratische Panel Kurdistans (DKP) liefern Anschläge gegen die Olleitung, die durch ein von der DIO' kontrolliertes Gebiet fOhrt, In türkischen Reg,lerungskrelsen sind die Meinungen Uber das ,Kurdenproblem' ZWeigeteilt. Die Mannen um Özal sehen Ihre totale Vernichtung vor. Ma.audBarzanl Yon der DKP.lrak betonte in einem Interview mit tUrklschen Journalisten, daS :dieser Versuch ,llhnlich enden werde, wie Vietnam f;Jr die Amerikaner', Auch der Vorsitzende der Patriotischen Front Kurdistans (PUJO,Jalal Talabani, sprach sich In diesem Fall fOr den bewafrneten Widerstand aus. Im Erdölkrieg am Golf hallen bisher ~eder der Slädtekrieg, die Gefechte um irakische WIrtschaftszenIren noch der Tankerkrieg entscheidenden Charakler. Die 'tOrkische Invasion würde das Ende der irakLschen Regierung und ihre lotale Kapitulation bedeulen. Das Tölen hälte aber kein Ende, weil ,die TOrkei und der Iran ,ihre Streitkräfte g~geneinander verlagern würden, Kurdistan käme unler den Öl. 'krieg. Der Vergleich mit der Invasion Zyperns (974) drängt sich auf, Auch damals hiel. Len ,rür gewöhnlich gUI informierte Krei- Das Motiv Neben den ethnischen Problemen gibt es noch handfeste ökonomische Interessen. Durch die Pipeline, die quer durch Kurdistan von Kirkurk nach Dortyol am Golf von Iskenderun an der tUrkischen MillelmeerkOste fOhn, fließen Jährlich 15 Milliar. den Tonnen Erdöl. Angesichts der sich ständig verschlechternden winschaftlichen 'lage der Türkei hälle dieser .Zuwachs' einen enormen ökonomischen Auf. schwung zur Folge. Die Haltung der SowjelUnion ist inzwischen abzuschätzen. Bei einer Eskalalion im Gallkrieg durch die TOrkei wäre Mo.s-kau vor der eigenen HaustUr betroffen. In einem Artikel der tUrkischen Tageszeitung ,Hürriyet' betont ein sowjetischer oiplomal aus Wien diese Gefahr und rich'tet eine Warnung an die Adresse der Türkei. Presseberichten zufolge gibt es Pläne, ",'onach der tOrkische Präventivschlag auf Kirkurk und Mosul erst erfolRen soll, wenn Spekulationen der USA Im August 1987 erschien ein US-Bericht, in dem ~ Pentagon liber mögliche Konsequenzen des Ausgangs im Gallkrieg 'spekulien. Dies ist einer kürzlich erschie'nenen Ausgabe des lllrkischen Blattes ,Cumhürriyel' zu entnehmen, Danach sollen fOr den Fall, daß der Iran den Krieg gewinnl, tllrkische Einheilen in Kirkurk und Mosul einmarschieren, Der Irak als sc eine militärische Aggression für unlt wahrscheinlich. Die Türkei ist indes zu. nehmend aggressiver geworden, die Kur. dcn im Grenzgebiet mit dem Irak könn. [cn die nächslen Opfer sein, • Jlamnesty , ~ international news release / INTEANATIONALSECAETAAIAT 1 Easton Street' London WC1X 8DJ United Kingdom Al Index: Oistr: INTERNATIONAL j.lJ ~ z..,1.,J1 ,JH Lo l,,:s ..,.u.::.." ..rl~ Jt.Io.:. u L...;, 'Y I .;;,,;.-, ~ . i~'Y1, .II ~I ~J~' Vol ,,:.:. " ~..I.AII 4 ~;;,.JI ul ..I.i.1aJ ':-,.1 ';~~.::..+J~":' t"lNIl ~, , .::.U,JI :W...WI tJ-i JI"..JI ,....1 Vol JJ l 1yoU' ~L..' .:.lU.I .ü , ' l\AV ~I ~I.I w..... ..; lyoU'l' .ü ..,.~'YI ~J.I..,.... ..... 1..J~ ,LY,... t"lNIl ,~I.I ~~/J.I"JI l,,:u J~ ~ .::.u.. ul uI rl- UIS.I ,.....,.œl '::'U'L- JI u' ~I WUJI.I ",.w I Wo..!... 4.ÜJ.:; .::.Lo"Ja.. .l-I 4".u ~~" Zo6!.I.uI",.w1 "...JI ~ ..,.b.ll ( ....,1~/j,~ ro ..Ji1"..!1 WUIl.l l,,:s z.., I .,JI V/W Lo u,,:.1S r ~.I..t.a.11 ~ :o.&WI ro' ....,1~/j,~ '4' ~ lyoU' I ~.I.ul . 1..J"-.1~~ 1".uJl''; ,JH Lo WI,Il ~ ~'Y'• J~ 4ftI:''':' u.l~ lyoU' ~ ) r",.J1 w..,wl C.l1..:u, .::.u.. al' ..; J+l',,:,:, EMBARGO: I\M JI_ ~""'" sc/po ~ 14.1.88 , ~L- HOE 14/01/88A '.I ~":'/~11l~ ..,.~'.lU ~I ) • \~ tr Ci . ;cl: f. - .... fi' r [ \. .: l~ t \. Ci. r ~ c;; (I ~~ ~-~.c:- -~-t.1:. ~ t i:'\- 't ~ i.{t.\. f t ~. -'t, - £ :.\:~c;; f~fi'= (., ~t ~ ~- "= - f f: - 't t.\ E C\.. lö - 10 ~~F.~t i _\~.f ~pt~ Co' c;; r: -• ;. f; ... - !- er [. C;; \:. '- - ~ (. t: ;c{~~t~~z • .. t. \: . ~ 1." -Cï:ll.~ifl: }"t.~ \ ..,. Cë: C;; 10 t \.'t =- Cï:\~Citt1;' t: t.t:.'i:_~"\ r"Co.' ~ ~ il }'!\. ~~ 'CL • .. ) &: '" ..... e. f \. }~ f ~\t'\f&Cï: ~~ t~ . ~ c;;~ 't ~ ~ f [I 'r:t"'l=~r ~ - C;; E:- i ~ ~T i\.i~ f~ L{ 5. f 1. C;; • ~ ~ -=-~! .Q~ C: ~. '.:.. \ ~1--'t 't~.~[~ c.. £.\c' é c- fi '10 t".- fi ~r ~ LJ ~~T\,':. c;;!~t) ~ E [f ~ co ~Cï: fÇ Ii t . .... '\. 10 &'1.. f .... ~ '" t:. - l off ~ - f\~' t 1. ~ t 1. ttt Ci. \r.~)lOf C, tt. -~i' 1. - f' £.E:- 10 \[' t; - \. .c (. (I I:. fr~tf'.:.. '- t"!: \t~t"~fE:' .... Q ~ f'-'.:.. .... ~~~ ~f ...6 f. Co. 4 - • f.f~ir t l~ ~ \ '" î~"= ~!~~i q~ti (;l:i: f: 1. r. \. "-i.;t f' .. .:- ~ --t" - , 'fè~r .. " ;: f ..... ~-Cï: L~ t: .('""\ C'Ëir~ (I\t"f ~:t ~1 t G\h< Ë :-- (. t lG\.;.\ : ~ ~~ il. f1. ~. -~.r.. f~ t..~'"~ l~~~.t; :;t ~. l: . l~ ff ~.f .'! f "[-'"ff 't., ~Io-È (;. t - ~ ~- . [:' ~~ Co" G\ rç 'lç ... C;; '- 'l. _ {: f ..\ t . é '\. '" ~f \-!:f ~ G; [~.!i .. J. c... _. Co' c. 0(: c.:.: 'to c ~ r: ~ - ~~ f t c. fi\ ~ }:,; Il. t. , •~'t. r;'- t.C'f~ - .....! ~ic ~r \'~. • ~ . .'- c. . t E: G\..cG\ ,..,.' C,. ~ - ""(. - ~ \. ~ f .:.t-\..~ '"\ c., .C;;~.. '!:~ . ;.C;;~. ~~c;.. f f '(- . l~ - ... \:.}'f.{ f j.~i .r £. t, \...... E ~ .,. i to t c: ç..:t"C;;- S.i~rÏS.\ t: L{ \ ~c;; f: lM .. \..'- l: .. ~ ~ ... ~ .. ~;[,.~nn ~ ~(~t"t~t~ k .:-F t - £' '\.("'~. "le ~ ~ ,r"L... .c" (: c. ... ~ ... \,,,,,cfl: ~ ~ '-.,10-10 \' ~!_ .. 1.0 El..,ft:\ t k f {t:"~- J' . ..~[.:-f't \.- ~ 1\..'_ "" r.~ rr.-[ . , iüUf fit< ', II '- • .... Co.:.. it. (,. - r-.- t G '- lö ~. f ~ "i, f.' '" t. :~f~ t '. [ .. i\:.~ r E~~ l c;; ~ £= t f" C' t' \tr'l t,- .. (. c. ~ C;; r. t-",tè lt~ \ '- L-T . '( f - ... .r'r~ , . ~ C: \. 'ï. [~l. lö - I; 'ë ~ \ l~.. . \. :"- '1: t-e:'t... ~ ~ fI.l # #I PARLEMENT: ~ÜROPÉEN, h d'l' ec,os" e"a.sessoI· n .1, "', " ., " TURQUJE~ LE CHAUOET LE FROID Hammer '(Rapports MALLET - docs A2':'264 et 265/87) imdA.mhoss Pour la seconde fois~ ". Jacques "ALLET (PPE, F) a demand6 au Parlement d'.pprouver JI conclusion des protocoles • l'.c~ord d'association CEE-Turquie rendus néc.sseires pel' l'6l.rllhsement de la CommunluU. Lors de SI seuion dé d'cembre, le Parlement evait d'cid. de renvoyer ces protocoles en commiuion PlI' 130 voix contre 123 et 2 • bstentions .fin de manifester son m'contentement au lIouvernement turc Qui s'hait "comporU de miniar. inqualifl.bl. et avait viol' lêS droits de l'homme en prenant des mesures r6p.rusives contI" deuw membres du Parti communiste turc". Si liner ces protocoles purement techniques n'implique pal la Question plus veste de l'ensemble des relations entre la Communauté et la Turquie.' C'lIat, 'finalllmént 'cette opinion Qui a prlv.lu puisQUe l'Assembl6e, il l'ewception du' communistes, s'est prononch à Une lirge majoriU en faveur de l'adoption de cu protocoles ,(288/64/1:5). l.e: groupe socialiste, qui av.it 't' à l'origine du blocage en' d'cembre, a souligné Que ce vote "ne signifiait cependant pas Qu'Il approuvait purement et simplement l'ensemble de' la situation". Le lendem.in, d'ailleurs, l'Assembl'e' adoptait un tute de compromis,' demandant auw autoriUs; turques de commuer toutes les peines capitale~ ,d,jà' prononcêes et les invitant à,lib6rer sans dHaf l'ancien' mai re de Di yarbak i r, condamnê' à 32 ans' de 'pr1sO'n 'sous~ prétnte "d'activités séparatistes. ainsi que le jeune guide français M;chel CARAMJNO (condemné par contumace 'à ,cinq ans de pri son pour prétendue propagande pro. armén iênne ~t pro-ku rde). Elle demande aussi, .vu l'absence de tout acte dH i étueux de la 'part de Mic'hel CARAMINO"" que les Douze, dans le cadre de la coopération, politique, ess~ient d'Obtenir des autorités turques' la révision de,son procès. " PAR Det Kurde Vedl Ahmadi. ,1952 laboren, mUUle all SlebenJiIltIllet leine Schul. matllrta.lIeft lélblt a.ultl'etben., wu Allô I\lI(h etllêner £ll\JChlllZullll *Ichon cia.. mall procluktlv.. Nech hllfter JllIenci. uhlrelchen Vêrschiodellll1 BetufltltlllItellen IInci UlÙergrunclärllelt ffIt ein elgellltlnclip. Kllrdlttsll rellte It U1'74In dill Bitt) lU.: lelt 1979 lebt er In der Schweiz Im' Exil. Orel Publlkatloneli Mit kurdlschen aedlchten und Gelchlchten lit nun lalZtel Jahr ein «el'dhlerl8Ches TAllobuch elnol A8yllUlten In der Schweiz. gllfolgt: ~I lit ïöèbén In der , zwellen Aullcagaersclllellêî1. " 2000 Eltêmplaré der ersten, Aulla.ge 'lind also Vêrkauft. l"lIt Schweizer V~,., hilltrtlSlê elnedul'C/\a.ul bêlehUiche ZAhl: ,und Ile wird, noch bemarkelllwerter, ,weM man bar(\cicA1éIitlm, dUI kêlne el. gentllelle Verlasaorganleatlon hIlItet dem Buch steht. OeM von den 2000 Exempieren hat Villi Ahmadi praktisch alle, leibst Im Handverkauf vatttlaben. Unermlidllch Ist er:tu fhlden an allen Veran. staltungen. ~n denen eine \deine Chanee ,besteht, sein Buell iIn den Mann oder elle ,frau:tu brlllg~Jl ..Unetmlidllell klappert er. elnschUlglge Beizen ab; an guten 'regen schafft er ea dabei. 20 seiner Blichet àlls 'dem unverziehtbaren Rucksack abzuset'zen, Literatur ist de stllrker als liblich Zll, et'ner Lebensform geworden. und der Vertrieb von Literatur z'lm elgenstllndl- gen Moment der Lltefllturproduktlon. OeM Im dll'êktell KOlltAkt mil deli Kllu. fem sêlnér Blicher erfllhrt Vedl erete Re. äktlonen blshar/ger ulld potentlllller I.e', &er. èar BAlld .Zwlachan HlIInmer lind Am • be~s. gibt In Cllldlchtllll und P'rosalllllten Einblick In die Alltllgllchlln Erfahrwl«lln eines AsyllilltaR. VOlldor lIIellallln Elllrei. sll liber die WolulungsSllché bis zur Ken. taktllahllle mit Alldem Exillenen unci, glêlchllesiMtell SchWêlzêl'ft. Fennale Korl'ê~halt muss dlibel hllllor dem klImp. far/schall êlê8tus zur(\cMten. Vadl findetln dall Prosetalltell scharfll Worte fllr 'die Schwalzar Politik ulld flir fremdlln. .fallldllche Stlmmung8111.gtln:dill Oedlellte bindeIl die Ôeflihla zu weltau.holenden 'Matliphal'ft Zusll.mfftlln und versuchlln. die' I];rlrllleRllI1l an KurdlstAII eull'êchtzuer. hâlten, Auf liber hunden Slllten wird ZU-, ,dem III Ze,ltungsanlkeln, Reden. Aufru. fen und Karlkutul'ên die Bilwegung flir eine offene, demokratische und solidarische Schwei:t (BODS) als Gegengewicht w Ausscharrungspolltlk und f'l'êmdenallgst dokumentlen, (sh) ~I Yadl Ahmadi: .Zwlschen Hammer un~ Amboss .., 421 Saiten. 30 Franken (jetzt auch zu beziehen über die Buchhandlung am ZOrich. berg, Zürichbergm, i 7. 8032 Zürich) ,'. LE M E N'T EU R'O P É E N 20 janvier 1988 82-160311 12-1616/1 12-1631/1 12-1646/1 o ,PROPOSITI09 DE RESOLUTIOI COMMURE" d~posée par MM. ARBELOA MURtt et SABY, au nom du groupe aoeia1iate HIlleCASTELLIRA, tlH. PRAl'lCHERE et EPHREMIDIS. au DOID d.\ groupe communiste 'et apparentée c ' H. DB GUCKI,. au nom du groupe ~lbéra1, déœoeratique et r~'ormeteur H. TRIDENTE ' . et visant à remplacer les propositions 'de résolutioD - H. ARBELaA MURU, au nom dU groupe aoeia1iate - H. PI VET et autres si nauirea au nOID du de I (doc. B 2-1603/87) rou e eo_hte et apparentia (doe. 1 2-1616 87) au nom du groupe .oeialiete (doe. I 2-1631/87) ~i,&I:1at.lteli_~ __aU ,110m__du_.• r.01i.pè èClliÏltlili1a!è èt - H. &ABY èt aUtres Ilanatairea, - Hme_ CAl!tBLL1~. ê~._ autte •. ,apparentes (doe._B~Z-16~6/8t) eur les drolte de 8 l'homme *B !ufqüle 'II .r.. .arl ..... e _ ........ .t. n".laat I. c. ... 154 Il ~--tl .. l Mn et cia.' .. 't' ,nDOIU:'" _ twcü •• nppela1lt - oatn ... R. Gael. I..... m_t. r'c~t r441_.: d'clual' Il "I a ",~a .t.... l _ lnape d•..., ••• p4cl~ .tr n' tu. 1. 'ad __ ' tue aUalt _iur c.. ,du.. al .pprow.r tue1 .... , ~r 1. rut. _ cr_, ....... d•• d.... c.. ld4r_, ... ur-. d.atat IIUlulr. da 1910. SO.. raoaae ._ If poar da. d'llt. poUtl.-. lInK ..... 11.. d__ , 1 , d'Oul •• t tu. d.puS. la lai .... 500,pasu. .. Mn et 4t' ,roaoac•••• depU. 1. 1"1_' 1"'. .. ." .dnûae par nU .. Uale d. PROPOSITION DE RESOLUTION pré.entée plr MM. SAIY,.SEEFElD, BALFE, CHRISTIANSEN.t IAlFE au na. du 'Group. 10Cillilt. confor....nt • l'Irticl. 64 du Ritl...nt lur II pourluit. d. la dét.ntion dlnl une prilon turque d. M. Mahdi ZANA, Incien alire d. DiYlrblkir ' l. Plrl...nt europé.n, A, ~Iidérlnt que M. Mahdi lANA, anci.n .. ir. de DiYlrballir, déaocrltiqu...nt élu, Irrité .n lept.abr. 1980, I été candeané • un. peine d. 32 ln. de réclulion pour 'Ictivités slplrltist.s', bi.n qu'il n'lit ni c~is ni incité. d.s Ict.S de viol.nc., qu'aucun chef d'Iccusltion dins s••• ns n'Iit été r.t.nu contr. lui, et qu'il lit été Idopté plr Aan••ty Int.rnltionll .n tint que 'pri.onnier d. conscienc.', B. considérlnt que .... Iprès son Ippel il est .ncore condl~é à une peine d. 22 Ins et 8 aois et qu'il .st toujours en pri.on .n Turqui., C. rappelant les allégltions réitéré.s s.lon lesqu.ll.s M. Mahdi ZAHl.I été torturé .n prison .t qu'il .st .Iint.nant sourd d'un. or.ill •• t souffre ~'une vertèbre dépllëée à II suit. de c•• tortures, D. considérant que l. gouv.rneaent turc I donné l'Issurlnc. que la situltion des droit. d. l'~ dins c. PIYS s'étlit grand... nt a.éliorée, E. rappelant II résoluti~ adoptée l. 23 octObr. 19851 par le Parl ...nt européen .ur la 'sitUltion prévallnt alors en Turqui. dins le da.ain. des droits de l'hoaae, F. conscient du flit que dins un docu..nt publié l. 5 noveabr. 1986 et intitulé 'Turqui.: tortur•• t ..uvais trlit...nt de dét.nus .t prisonniers', Aanesty International continu. à accus.r la Turqui. de grave. violltion. de. droits de l'hoaae, .t con.ci.nt d.s nouv.sux rapports d'Aane.ty Int.rnationll (juin .t septeabr. 1987) alllnt,dan. le aë.... ns, G. notant qu'un nouveau rlpport (déceabre 1987) du Helsinki Watch Co_iUee cfitque "Mllh.ureus...nt l.s progrès Itt.ndus d.s droits d. l'hoaae en Turqui. n'ont piS .ncor. été aChevés-, H. rappelant II résolution Idoptée par l. Parl...nt .uropé.n le 11 déce~re 1986 réitérlnt .es préoccupation. à c. suj.t .t invitant les lutorités turqu••• prendre de.... ures en vue du rétabli..... nt du respect pl.in .t enti.r d•• droits d. l'~, .t rapp.llnt sa résolution du 10 juin 1987, . 4. I. considérant l'état de .anté Ictuel de M. Mahdi ZANA, donnant d. viv•• ' inquiétudes quint à sa .urvie, .1. Dealnd. lU gouv.rne ..nt turc da prouv.r Sa bonne foi .n r.llchlnt i_édiate ..nt M. Mahdi ZANA; 2. Invite l.s Ministr.s d.s Affair.s 'trlngèr.s d.s Etlts ..abres de II Coaaunauté •• réuniS'lnt dans l. cadr. de la coopération politique • •ntr.pr.ndr. des ~rcKes • c.tt. fin; 3. Charg. son Présidant de trans.. ttr. II pr's.nte r'solution lU Con.eil, • la Co.eis.ion, • l'Asslabl'e plrl...ntlir. du Conseil de l'Europ., .ins; qu'lU gouv.rn.-.nt 'urc~ ) 'I SUITE D. ,.. considérant que certains Inonu, ont proposé une -torture d'Etat", que la chefs révlaion de l'opposition Hsale, not&lwent de la Constitution en ,V\le d'e!loUr =~,t;te_:;.,:::, • B. considérant nauté, F. rappelant que de MM. Sarlin turcoues, G. considéra~t l' annonc,e ,de '"ia s~snature, par ,la Turquie, de la Convention .sur l'interdiction de ta torture, ,et qu~ U attend toujours de ce pays la réponse en c'e qui concerne sa demandé d.',enquête sur les tortures subies par MM. Kutlu et Sarsin, ' sa et Turquie a introduit résolution Kutlu, n'a une demande d'adhésion du 19 novembre 1987, demandant t9!1jours. pas 'reçu de réponse B la la du Commu- libération autorités B. "rappelant sa r,ésolution du 15 octobre' 1987 concernant' l'arrestation dans la nuit du 17 au 18 juin, 1987 du jeune suide touriatique trançais Kichel Caraminot, accusé, sanS preuve d '.a,voir fait de la propasande pro-arménienne et pro-kurde, I. considérant que, le 7 décembre 1987, la Cour de .Greté de l'Etat de Diyar~&kir a condamné Michel Caraminot l cinq ans de priaon terme par 'contumace mals ré l'acquittement demandé par le procureur de Diyarbakir Ju1-même, TU le vide du dossier., J. considérant que M. Hehdi Zana, ~ncien maire démocratiquement élu de Diyarbakir arrêté en septembre 1980, alité condlJllllé l 32 ans de prison .ous prétexte d'"activités séparatistes" alors qu'il n'a pa. commis d'actel de ...iolence ou prôné de tels actes et qu'U n'a pas été inculpé pour ces faits, et qu'Amnesty International l'a adopté comme .prisonnier de conscience", K. considérant qu'en Turquie, condamné dépit de 80n recours en justice, U reste incarcéré en à 22 ans et 8 mois dé détèntion, L. considérant qu'un, nouveau rapport du 'Comité 'de lurve1l1ance de l'application des accords d' Bels,inki sur' les droIts'. de l'homme en Turquie (décem,bre 1987) conclut que "notre espoir de T'ôir la .ftuation dell droits de 'l'homme en Turquie continuer à progresser reste' malheureusement insatisfait", M. rappelant sa' résolution du 11 'décembre 1986 'qu! réaHirme us préoccupa-' tions à ce suj et et invi te les autor! tés turqu'e's à prendre des Desures pour sarantir le respect intégral des droits de l'ho~e, ,ainsi que .a résolution du 18 juin 1987, 1. demande au che! du gouvernement turc récemment réélu. au Parlement, turc et au Président de la République de faii~ en'so~te de commuer toutes les peines capita~es prononcées dans.le pays en attendant 'l'abolition de ce châtiment abominable 2. .8' élève ,français contre Hichel le jugement et Caraminot , 'conere, à faire 'le traitement un geste positif infligé au jeune en libérant guide 3. invite le gouvernement turc '. Zana sans 'délai " ' 4 .. demande aux ministres des Affaires' Ùra~ères réunis dans le cadre de la "coopération pOlitique d~.intervenir aup,rès des autorités turques afin d'ob-: 'tenir; vu l'absence'de ~out acte délictuel de la part de Michel Caraminot,: la révision de son procès; 5. charge son' Préside~t \s'e transme'hre I •. présente résolution Bion, au Conseil de l'Eûrope, 'au Président de la RépUblique Président du Parlement turc. . DAUPHINE LIBERE M. Mebdi à la Commlaturque et au 23~1.g8 D~BAT. Altan Gokalp invité de'la quinzaine culturelle turque plan économique que sur le même des régions ont émigré dans tel ou tel pays européen. plan médiatique: 3000 petites Ce qui explique que l'on trouve ,enlreprises ont êté créées à , 'exclusivement dans une ville' Berlin en un aIL Et il Y a toujours en RFA. des qUOli. diens turcs qui tirent à 500000 o ans le cadre de' la • quln- nauté, turqué finalement bien catipsdoce, de la mer Noire ou exemplaires. La communauté turque est peut-être plus diszaine culturelle turque., le mal'Connue, Quelques chiffres ., tel-quàrt1sr d'Ankara, Regrou. crête en France, mais il faul Centre d'!nfonnatlon Interpeud'abord. Ils sont quelque 2 mll-' pement qui se fait souvent sur savoir que dans l'Isère, par pIes invitait, Jeudi soir, à la lions et demi ,disséminés à wdes bases ethniques ou relieremple, il y a de multiples Maison du tourisme, Altan eo:vers l'Europe, Plus d.'unmillion gie~s : chiites turcs, kurdes_ 'associations qui proposenl des katp. Immigré turc de 'longue sn RFA.18000(}'enFrance,6ooo -Deimême œ.ractêlistique: date, actuellemsnt ethnologue 'dans l'lsêre_ .'Cètte diIIspors.- , •cette • Turquie de l'ertérieur. cours de turc, des cours de danse et de folklore_ La jeune et chargé de représenter la turque envoie plus d'un mllest très Jeune. 45 Ok de cette France dans une commission ,.liard e~dsml ds dol~ chactl;l!l. population a moins ds 14 ans ! troupe locale: • Les jours à veeuropéenne sur lès pOliUques.. ,année sq Turquie., . ,,' '" Et le 1\0mb1'8d'enfants par mir nir. qui a enchanté un nom. èducstlvsS dans leS Etats ds la' Le confél'8nder 'sou.lI!lIlä, fUI8ll est de 4,5 (alors que ce breUI public lors de l'inaugu. CEE. trois carsctênsUques de cette ï:hlffl'8 ilSt de J.8 pour la popuration de cette quinz.a1necorn. Près d'une centaine de per' communauté \mm1grée, Tout taUon françalse~ merciale en est un vivant' sonnss liilt suivi avec un grand d'abord, elle est le .prodult de Enfin, cette communauté est exemple, intérêt le panorama dressé par • migrations en chainss • : suc. très dynamique, tant sur le Altan CokatD d'une commu-' csssivement, des v1llaKes ou L'IMMIGRATION TURQUE 8 E~dal ~::=èd;=~~; " CHAMPAGNE DIMANCHE 24.1.88 L'Iran en revendique J'attaque LA NOUVELLE REPUBLIQUE Un général irakien tué dans un accident d'héUco DU CENTRE OUEST 28.1.88 L'Iran a aDDODû hier que du rarcUIDI de la lWvol1&Üon avalent abauu au KurdIau 1111UIJeoptke qui ttaDillonalt pllll1llU'1 omden lraJdeu, dont 1'1111du priDclpau reapouablu de I......... Je ,....... Abele!, Am 1llrah1aa HadJcU, alon que l'Irak avalt fatt 6tat d'1Ul aeddent. L'apnce olllcleUe Iraidenne INA a UlJIOn~ quel'hlUcop. ~re .'fC&le ~ accldenCeI. lemene et que COUi _ OOCII. penil avalent ft4 tu", La radlo a appel' - .. I1IciJJeer J.. , o~r.t1Oll1 d./WCh.rm. pour JocaJ/6ar J.. oJIlc:l.n dllparu, et J.ur appanJJ », Laa recher. che ... raient rendu .. dI1I!çI. le» par le mauvala CemPi. ' Mala aMon~ Badlo que T'h'ran a cet appanll ab!.~ avaie ~ ~ i'lIe mie 4,500IOldeceiraId.ne hon Par aIllelUl, l'Irak a, 'We combat. ,anYl.r 12 Il 30 .. elusil • Lea Comblttlng p.n t; un ,.portllle pr~' lUll 1lNolIIoD. .. _....... ";ara. tant'~Urdf' .. t prllent6 .. ~_ dl30 _nYler .ur 'l' Cinq' 12 IUa d.,ç. e Old,. da • Reportlrs ùte Pltrtcll da CaroU •• J.cquee Anll •• weu d.ux mOis avlC la. Kurde. d'Iran, I. p/_ Importlnte r,.,.tlnee Inl'rllllFe .u r'lI'me d, Khom,'ny, DIFFERENCES F~v. 88 • KURDES IRANIENS ,ime de Khomeiny sc livre à des dél'orlalions massives des habilanl,s, nux frontières de Plus de S 000 familles, sail l'Irak, ' pr~s de 30 000 personnes ont la ,uerre ~ur le sol du Kurdis'été e:ontraintes de: fuir villes el tan d'Iran a entraîné des domvill.,es. Périodiquement, le ré. ma,es irrémédiables, Un appel anno~ que IOD avlaàoft avale atCeq~ ll'aube un bateau, pro. bebJemenl un püroUer;' lU Iarp de la o6ce 1RnIenna" au 1eniIe1lllln de l'lSCaque de trola be_WI JIU' .. wdettee Ire. n1ennea, de n~Ue ellCluaH;.cle Jacqu.. AnIlI IUr lia cOm~t- KiUIe d'lrlll. la pIua impor. tlllte '6Ilecance inl .... lU, ~ cia Khomeiny. E!kore ua pétroUer attaqu6 La preue lranIanne Ivalt &MOnef de IOD c6t4 quelae pr. dlene de la JWvolutlon .'~nt empara d'un territoire de 145 kilomètree carrie et avaient LaC.nq ••• de J.equ •• ' 'Anale, 11M' lea combaltenll lkW", at lIfIlecII ~30 j.nvl., .ur la Cinq, , 12 " 30, dana le each da, • ......... ./aoqua I ., dauat. mole __ Anale lea Le' dMral '_ oom. mandale la .. - C!OrPt 4'arm4e, ,~~ cWJIIoJ' dUe le Xure et oombae lai CIICeI kurclel, IOII~UI _JIU l'Iran. La lIIIIaIM CIInlItre, I.. porCe-parole dei nbaD. klll'clel.cIe l'lrllc et de l'Iran avaiene tale 'Cee de violenca oombeca daDa ~ rfcIoD. 29.1.88 Kurd••tani CC R.port.ra» •• 30 '.:LESCOM8A Tt AIiITS 'DI: '" NULLE PART _, lII'l ,tpar_, pu lei pr. cIleIlI de la KtvoluCloft, aun L'ESPOIR :i J'aide aux réfugiés a elt' Inn.:é :pnr "ussodalion l:ullurcllc CI sociale franl:o.kurde (ArK, BP 102, 15625 Ccde~ 13), 0 ..... 11.2.88 ACTUEL F~v.88 2000 kurdische Gefangene im Hungerstreik Ankara. - Rund'2000 Hiftlinge des MiIitirgeflngnisse. YOn DiYarbakir im Südosten der Türkei sind am Dienmg in einen unbefristeten Hungerstreik getre. ten, um gegen die schlechten HaltbedinlUngen zu protestieren. Wie die linksgerichtete Tageszeitung -Cumhuriyet» am Mittwoch berichtete, protestieren die Hlttlinge auch dagegen, dass sie will. rend der Besuchsstunden kein Kurdisch reden dürfen. Angehörige und Freunde 11er Gefangenen organisienen parallel zu dem Hungerstreik einen Protestmarsch VOn der Haftanstalt bis zum RegiOnalbüro der oppositionellen Sozialdemokrati_ schen Volkspartei. LE COURRIER PICARD 'LE LouiI Ma1tane. tribunal adminietratlf da Paris a ord_, merdI, , la lIII'IiI • 1'~lIoII da d'lXp\IWion Prie l l'encolltre de c!euz TIIrca d'origine kurde, qui avalent '16 UPula6a aVeé quinze Iraniene anli-khomelnJltei, Lee deuz Xurdee.' lemaiJ Qngan Il AIl raya Ozdemir, devrlientlillli pouvoir rave- art'''' Das Militärgefängnis von Diyarbakir hal nach den Erkenntnissen von Menschenrechtsvisitationen den Rut einer «Folter-Festung... (ÀFP) ~ rapid8meqt-~l! ~~. ~ 5.2.88 lndiq~ leur aVOCAI Me, Jean. 0. avalelll ... apuJI6a da ' France le 8 d6eelllbra der. nili' ver. le Gabon 00 ils avallDt obeerv' WIe ~ve de la faim de 38 jOlUl. 0. Il !lou. valent depllÏl • Madrid. della 1"lIenll d'un examen de leurs cu par le tribunal adminietra. tif, , T EMO .'l!f DANS LES ANNf;F.s - 70 le tout jeune ""rde de "insurrection I<unle. écrallée SOUs les bombes. En exil à Paris, Terno défend la caule kurde à .. manière, 08 .. 8 di .. .coun: il joue comme un diable virtu""" ci cha"le comme un poè.e c.. Il u cri-é I. IICUIe LwJUli('lIc~"lelù.'r "U EurufJ(' .,' ,i Ira,...,. IUIIIIICr+e bun. Il dco 'fn,;".c.1Urol'IIlCa, 7501 Il. MIe uux ,.t KUX ('ulÏèremcnl .'tIIZ IIUII. 6.2.88 .Zwanzig Kurden zum Tode vemrteilt DiYarbakir., - Ein MilllIrpric:bt OIttOrkilChen Stadt Diyartleldr In der bat _ MCIi einer Melcluna der ba1baatt. anatolilchen Necbr:- ..... Mordes und ~ suchs angeklqte Mitglieder der ....... niatlac:hen Kurdlac:hen ArIlllls.rputel. (PKIQ zum Tode veruneilt. Gepn dreizeIut _illre Angeklqta HIen ~ Freitq lieben zwanziJ wepn IIncIIcbe ~en. r roor 17 verbIngt _rden. Die Obrlgea :u der _po HIIIt 74 Angek!qten ..... ~ Hattatraten zwlachea 3 und IIPD :u Jebnn eben worden, bùlcItIeta dia A&entur. Seit 1813 lit ln der TlIrlœi IreIn TodeaurteiJ mehr 1I01Iatnc:Ju_rcIen. Die Verurteilten wul'llen dem Bericht I;ufolp far adlulcll, befunden. am G ..... rII1akampt der Kurden far dle ErrIchtung e'" eipnen Staatea Im SOdoaten der T1IrIteIbetellill..-en und far den Tod rund 100 ~nveranlWortllchzu' lIin. DIe PKK -Ihren ICatDpIlm JIItr 1984 beconœn und IOU .. Itdem rund 700 ZlviHaten und Soldaien PtGtet beben. Elne etwa illich hohe ZaItI lIOn UIItlUJnmdIdmpt8m IOU bel den AuHInadenee.zwtpn WIll Leben gekommen lIin. (~ 9 J SUITE Die I(~del1, fRech!losin konfliktreicher _.'" ,egIon. Sang- und klanglos Ist In der vergangenen Woche die Mlttë JÎlnuÀr liI.dèd Bergen Kurdistans gestartete Iranische Olfenalve «Zalar-51>("Slego5..) zu Ende gegangen. OIe Wellpresse berichtete darilber. wenn Uberhaupi, In Fonn von Kurzmeldungeri. Aus den sich ~dltlonen widersprechenden .. IrakIsehen und Iranischen Kriegscommunlqués lIeslIensich allenfalls kleinere Geländegewinne fUr die Iranischen Truppen ableiten. Dem stehim Tau. sende von Toten auf belden Selten gegenUber. Von der Iranischen KriegS; propaganda kaum erwähnt wurde die Tatsache. dass die Iranischen Revolu•. tlonsgardlsten Ihren langsamen Vormarsch In erster Linie den kurdischen: Guerillakämpfern Im Norden Iraks zu verdanken haben, die lIelt'Jahren fUr. ein unabhängiges Kurdistan gegen. das. Regime In Bagdad kämpfen. Im. nördlichsten Auslliufer des Go1fkrlegès stehen die heimatlosen Kurden ein; mal mehr zwischen den Fronten. Der nachfolgende. Bericht entständ aus einem Gespräch mit einem Kurdell{diirünl!ln8&t dle «befreiten Gebiete.. "kurdlschenDreleC~ImNO~d~~~~c:bthatte,.:_.. . _ ...... nur bn • VON WERNER VAN GENT. ATHEN NeMen wir ihn Nadschib, ~ine' éher ge: drungene Gestalt mit scharien Augen; einer markanten Nase' und einem ein. drucksvollen Schnurrbart. Seinen wii'k1i-. chen Namen will er nicht erwähnt haben genausowenig wie alle anderen Angaben:'. die Aufschluss über seine Identität geben' kÖMten. Nadschib ist Kurde und stammt wie er sagt, aus .West.Kurdistan» - au~ dem Südosten der Türkei. " Durchlässige Grenzen '. Als wir uns treffen, ist er gerade VOR .einer dreiwöchigen Reise durch Kurdi, stan zurückgekehrt. «Halb legal, halb ille~ gal» habe er im Dreieck Türkei-Iran-Irak mehrmals die Grerizen überquert, die daS'. alte Kurdistan in drei Stücke teilen. Wie deM das möglich sei, frage ich erstaunt: OeM schliesslich gehört die türkiséh.ira.' 'kische Grenze zu den bestbewachten cier' Region, und im Grenzgebiet n-an-Irak ist ein blutiger Krieg im Gang, Nadschib. schmunzelt: .Für uns sind die Grenzen so. durchlässig wie eh und je, gefährlich sind: .nur die Minenfelder. Die irakisch-. iranische Front istlang, weM man hüben' wie drüben Freunde hal, ist es nicht .schwer, sich einem Maullieluansport ai1~ zuschliessen und so dem Krieg aus dem Wege zu gehen.» . . Maulliertransporte bilden seil Jahrhun: derten die HaupteiMahmequelle der Kur. den in diesem Gebiet. Lukrativ ist dabei weniger der Transport als vielmehr das Transportierte: Wer heute in Teheran auf dem Schwarzmarkt eine Flasche Whisky auftreibt (was nach der islamischen Ge. setzgebung streng verboten ist), kann ziemlich sicher sein, dass sie aus dem «Goldenen Dreieck» der Kurden stammt. Nicht selten haben die Flaschen. die minlerweile umgerechnet zwischen 200 und 500 Franken kosten. noch irakische Aufschriften, Auch Waffen sind im Dreieck zu haben, Experten behaupten, billiger als anderswo im Nahen Osten. , Und schliesslich gehören die Kurde.n zu jenen ethnischen Minderheiten im Iran. die das Geschäft mil den nuchlWilli: gen Iranern In der Hand haben, Für einen Flüchtling kann .der Transport» über die Berge in die Türkei schnell 3000 bis 4000 Dollar kosten. wobei der Erfolg nicht garantiert wird, Aus Kreisen des UNO'Hochkomissariales für Flüchtlinge In An. kara war zu vernehmen. dass die iranischen und türkischen Streitkräfte gelegentlich zusammenarbeiten, um die 'Fluchtwilligen zurOckzuschaflen. noch bevor sie bei den türkischen Behörden das Asyl beantragen kÖMen. Da die Militärs auf allen Seiten aber meistens direkr vom Schmuggelgeschäft profitieren. blei., ben die Maultierkonvois in der Regel un., versehrt. Kurdische Fran! im Irak? Der etwa 42jährige Nadschib erwähnt aber auch, dass sie oft stundenlang zu Fuss gehen musslen, um über Bergpfade vom einen zum anderen Guerillastütz-' punkt zu gelangen. Nadschib gehört zu 10 jenen Krälten, welche eine über die Gren-. zen reichende Zusammenarbeit lÜrki. scher, irakischer und iranischer Kurden herbeilühren möchten. Jahrelang schi~n' dies eine Utopie zu sein. Kaum ein Volle' 'der Region wird SO :verfolgt und ist .gleichzeitig so zersll1nen Wie die Kurden. Doch In den letzten Monaten zeichnete sich zumindest im Irak eine AMäherung' ,der zwei stärksten Bewegungen ab, der irakischen Demokratischen Partei Kurd;'. stans (DPK) und der Patriotischen Union (PUK) ab. Man spricht sogar von der. Gründung einer nationalen kurdischen Front. Beide Organisationen geben an', ausgedehnte Gebiete im Norden IrakS .belreit», d. h, der Kontrolle der iraki. 'schen Armee entzogen zu haben. Dafü'versucht die Armee allerdings um so in' tensiver, diese Region auszuhungern. . Die DPK beherrscht, wie sie selbst sagt: im Norden Iraks einen rund 60 Kilometer' tielen und 200 Kilometer langen Land-. strich entlang der türkischen Grenze, Die DPK-lrak wird von Massud Barsani ge" führt, dem Sohn des legendären M\jllah Mustafa Barsani, der Anfang de.r seclW. ger Jahre einen bewaflnelen Widerstand gegen die Regieru!lg' ill Bagdi1d.gèstBrtèi' hane. Die DPK.lrak srtltzl sich stark auf, das traditionelle Muster der kurdischen , Gesellschaft ab. Ein Vertreter der irakb :schen DPK in Europa antwortete auf die Frage, wie viele Mel1SChen in der befrei' ten Zone lebten •• etWa 20000», meinle damitaberdie Zahl der Grossfamilien. In den vergangenen Jahren haben rtlr. 'kische Kampfflugzeuge mehrfach Ziele im Gebiet der DPK.lrak angegriffen. an-' geblich. um Srtltzpuilkte der in der Türkei lätigen PKK. der Arbeilerpartei Kurdistans. z\ltreffen. Nach AJJl:aben der DPK. Irak verwenden die bewaffneten PKK. .Kämpfer das Gebiet aber höchstens für den Transit. Von .Stützpunkletllt könne keine Rede sein., . Die PUK. diezweite der beiden grossen Kurden..()rganisationen im Irak, hat sich weiter südlich, im Grenzgebiet zum Iran. eingenistet, ihr Gebiet erstreckt sich rund um den Dukan. und den Darbandstausee sowie. über das Berglll!ld um die strategisch wichtige Stadt As Sulaymaniya. Ge: führt wird die,PUK von Dschelal Tâlabà. ni. Während sich' die ~Barsani'Kurdën» ; politisch kaum in eine bestimmte Richtung profilieren, strept Talabani die' Gründung .eines sozialistischen Kurdistans an. Beide irakischen Guerillaorganisa\ionen werden heute mit Waffen und Geld vom iranischeil Regime unterstützt, das sie allerdings ili den Armeecommuni. qués jeweilen nur als «muslimische Kämpler» darzustellen wünscht. Nadschib begegnet dieser .Zusammen, arbeit» freilich mil Skepis. ~sobàJd es Frieden gibt, werden sich 700 000 iranische und )rakische' Soldaten rOck.' sichtlos gegen uns wenden. Das istleider die Lektion der Geschichte.» Als sich der Schah von Persien 1975 plötzlich dazu' entschied. mit Bagdad Frieden zu schlies. sen (im Vertrag von Algier), mussten' in' der Tat die Kurden dafür bezahlen. Vor 'allem die Barsanl.Kulden,. die Teheran .''liS dahin reichlich. mit Waffen und Geld untersrtltzt hatte, galten plötzlich ale Frei. wild fUr die Iranischen Streitkräfte, Nad •. schib: .• w.u Jetzlllllt der Bevllikerung in dlnem Oeblet leac:hleht, ist schrecklich, . vielleicht wird man.ablr nachher sagen' mUien. fIlr WII' war der KrIeg bé.ier " ,I>. . Auf. dle l'raie. wie man sich das Leben . In den .befrelten' Gebieten» yomellen mllan,'hit Nadsçh)b: «Leben kann man dem. nicht sagen, Allein ini verg811genen Jahr, sind in den Gebieten Barsanls und Talabanls 220 Dörfer durch IrakJsche Luftangriffe zersUlrt worden,' Im ver.: gangenen Jahr .011 Bagdad lUch Immer wieder Giftgas eingesetzt haben. dch ha.', be .elber In einem kleinen Feldspital im Gebiet Talabanls die Opfer gesehen. Mei. .stèps wurde Senfgas eingesetzt. Ich wer.' de das Bild eines Mädchens nicht vergessen. das an,allen empfindlichen Körper. steilen schreckliche Wunden hane. Sie . stlunmte zusammen aiii' zwei anderen Kindern aus dem Dorf Schehuschena, Re.' gion As Suleymaniya. eines der letzlen Dörfer, das Im vergangenen Jahr ange. griffen worden Ist. Bel der Behandlung von Giftgasopfem hat dieses kleine Spital wohl mehr Erfahrung gesammelt als, viele grosse Spitäler im Westen.' Ziel der irakJschen Streitkräfte ist es eindeutig. die Verbindungen' der kurdi. schen Guerilla. der .Peschmergas» (wörtIich: .die den Tod nicht fürchlen») mit der.Zivilbevölkerung zu unterbinden. Des •. halb werden Bergdörfer zerstört und die Bevölkerung In die Täler verlegt. Nach Angaben der ,~eltung «Kurdistan PosI» haI Bagdiu'l - wie sehon in den siebziger Jahren - wiederum ganze kurdische Dör. fer in die Wüste im Südwesten des Lan. des umgesiedelt. , Nadschib: «Und doch .kommen einzeIlie Bauern immer, wieder zurOck. Eines . Tages mussten ..wir'einen längeren Um. weg durch die Berge machen, um einer Armeepatrouille aus dem Wege zu ge. hen, Da hörte ich plötzlich einen Hahnen. schrei; Es waren aber zunächsl weit und breit nur Steine und Fels zu sehen. Bis .wir fast in eine kleine Senke fielen. die mit Ger.nüse und Blumen bepnanzt war,» . Ein Bauer hane sich hierher verkrochen. . Sein Dorf war bei einem Bombenangriff zerstört worden. 107 Bewohner seien «ins Exil» geführt, '13, getötet worden. «Vom Dorf blieb nur ein Ttümmerhaulen. Hier oben aber. zwischen den Steinen, sahen wir ein kleines Paradies. Sehen Sie, das ist Kurdistan. Apokalypse und Paradies in einem», meint Nadschib. Trotz der Brutalität, mit der Bagdad' versucht, die Kurden zu zähmen, ist Nadschib kein Iran. Freund .• Auch die Perser verfolgen die Kurden im Iran. Schauen' Sie einmal auf die Karte. Nur eine relativ' .. kleine iranische Provinz heisst Kurdislan.; Der eigenlliche kurdische Teil Irans iSI : abermindestens füriÎmai grösser ... Während Teheran die PUK und die " DPK.lrak aktiv unterstützt, kämplen die' iranischen Truppen gegen die Peschmer. gas der Demokratischen Partei Kurdi-. stans im eigenen Land, der DPK-lran un. 1er Abdolrahman Ghassemlu. Nadschib: «Richtig konlrolliert haben die Revolu. tionsgardislen Khomeinis das kurdische Gebiet im Iran nie. Aber einen Krieg wie im Norden Iraks - gibt es dort derzeil keinen. Als ich im Iran .war. gab es reo gelmässig kleinere übergriffe der Pesch. mergas auf iranische Garnisonen, Davon hört man' in d~n Commul)iqués natürlich nichts.» Auf die Frage. ob er, eine Zusammen. arbeit Ghassemlus ~it den irakischen Kurden für möglich 'lIaJte •.sagt Nadschib: .Das ist, derzeit wohl ausgeschlossen., Aber imrperhin gibt es ein stillschwei- gendes Abkommen, dass wir uns zumin'dest nicht direkt gegenseitig beklln'ipfen.. . Auch Im Iran versucht das Regime: die unkontrollierbaren kurdischen Dörfer umzulledeln. .081 geht ganz einfach. Elnel Tages fährt eine Einheil schwerer Artillerie ein. Die Felder werden zerstört, zum Teil' gerlit die Region' auch ins Schus.feld der irakischen Luftwaffe. Oll gibt e. dann oft nur noch eins - wegziehen nach Tilbris oderTeheran,» ..Unsere Zelt Ist die Nacht» , Auch. mit der .Arbeiterpartei Kurdistans» - der hauptsIichlIch aus dem Liba. non und Syrien operierenden militanten Organisation der türkischen Kurden - ge . be es. wie mit Ghassemlu, keine Zusammenarbeit. Wie ein Vertreter der DPK. Irak behauptet. bekämpft man sich je. doch nicht mehr. 'Für die irakische DPK und 'die PUK steht ausser Zweifel, dass tUe Türkei 'uur do.rauf wartot, d.io OJteJdor 'von Kirkuk und Mossul zu besetzen,' , wenn der Krieg zugunslen Irans ausge. . hen sollIe .• Und dann wird man die .kurdische Gefahr> lOr die Einhoil der Türkei als Vorwand benUtzen ... Ein enger Mitar. beiter Massud Barsanis hat unlängst auch, gesagt: «Der Golfkrieg wird in Kurdistan . entschieden. Die iranische Massenmobi. Iisierun~. vor. B,asra iSI alles nur Show. Letztes Jahr war sie viel grösser, und auch damals gelang den Iranern der Durchbruch bei Basra nicht. In Kurdistan. sind die Iraker viel schwächer als im SÜ, den ... Nadschib: «Am Tag mag das alles nicht so dramatisch aussehen. Wir Kurden kämpfen aber nachts. Ich bin selber' mil Waffen gross geworden. Wir mt!ss, ten immer schon zwei oder drei Gesichter haben. Unsere Zeit ist die Nacht ... " " SUITE I\.lIrdistan ist ein Heimatland - kein Staat Zum iranischen Hochplalcau als geo. graphischem Begriff gchoren heule die Nationalslaalen Iran, Irak sowie Teile Pakistans und Afghanislans. Doch die nationaistaaUichen Grenzen wurden erst zu Beginn des 20. Jahrhundens ge. zogen. Die damit geschaffenen Minder. heitenprobleme - auch dasjenige der Kurden r erklären sich zum Teil aus der Geschichte, die diesen Grenuiehungen voi-anginc. Noch heule neMen die Iraner selbst .hre Heimat offiziell .Iran.: .Land der Ariero. Die Arier, ein zur indogermani. schen Sprachgruppe zählendes Volk, wandenen späteSlens im 1\. Jahrhun. dert v. Chr. Ober den Kauwus in das iranische Hochplateau ein. Dabei wurden, wie der italienische Orientalisl Alessandro Dausani in seil\Cm Ouch .Die Persero (Kohlhanllner, 1005) schreibt, zwei ihrer Untergruppen zu .hil;lorischell' \'ölkern - die Meder und die Perser, Nacbeinander brachlen sie im 1, und G, Jaluhundert v, Chr, die ersien iranischen Dynastien hervor, Nachfahren der Meder sind die Kurden. Sie sind Wanderhilten, Nomnden, betreiben also traditionellerweise Viehzucht und Wollpraduktion. Die Perser dagegen gehören zu den sesshaflell Völkern der Region, waren damit lIuf den Ackerbau angewiesen. Der uralle zivilisatorische Gegensatz zwischen Noma;Jen und Sesshaflen liefert bis in unsere Tage - und nicht lIur zwischen Kurden und Persern - mannigfachen Konfliktstoff. bestimm .. ncsrechte zu gewIIhren. geschweige d~n Unllbhängigkeit. 1m Ge. genteil: Die grenzUberschreitenden Nomaden WaNn den auf lleständigkeit bedachten J Ierrsch:rn in Teheran, llagda.! und Istanbul stets ein Dorn im !.Ugé éine unkontrollierbare Krofl, die es zu bremsen, rJc;ht zu fördern gilt. Das Gebiet, in dem die Kurden lebelI, reicht vom IOrkischen Berg Ar.lrot hn Norden bis hinunler zu den Ebenen des allen Mescpotamien im SOden, von der Taurusl<clIe im WesteIl bis zum ir.lnischcn Unllia.Sce im Osten, Aber Kurdistan Ist kein Stoet, I>estcn!alls ein lIeimatl.ln~, wie es JOngst ein .Zeit •• Jourr.aIistausdrOckte. Dureh die Nalianalstaatenbildung ist da:; lalCllisd.e Stammland lIuf fünf S'lIalen aufgeteilt wordén: auf den Iran, den Irak, die TOr. kei, Syrien und die Sowjetunion, Ke:ne der Zentralgewalten in diesen Staaten hat je AnstaHen gemacht, dèr kurdi. schen Devölkerur.g inner~.'Ùb ihres Hoheitsgebiets auch nur begrenzle Selbst. Die Sir~;:tian dée iranischen Kurden ist <!abei in manche nI Iypisch fOr das CallZé kurdische Volk. In einem han. ~essen I.:1ndwi"schaft und Winschart vcm Sehah ohnehin bio ;:n die WurLeln zerslört und enter Khomeinl nicht wieder aufgebaut wurde, bewohnen die Kurden die magersten Lan~slrict.c: dié L'HUMANITE LE QUOTIDIEN L'HUMANITE 8.2.88 DE PARIS 6.2.88 VINGT CONDAMNATIONS A MORT EN TURQUIE TURQUIE \"jngt mililanls Wilts ont élé condamn,os à mort, lreize aulres à la prison à rie el d,X.s<pl :i des llein... de prison allanl de ) à 24 ans, hier par le Iribunal mililaire de Diyarbakir (sud-toslde la Turquie). Les condamnés appartiennent au Parli des Iravailleul1 du Kurdistan (PKK) marxiste. léninisle, principale organisatioll armée lerde en lulle cOlllre Ankara el lrès aelive dans les prolinces de r Analolie orienlale. NORD LITTORAL gcLJir~igen n()nJwc~llidu ..'11Gn:nl ..lcgIOnell. Sogar in der Pruvin/. \V\.'~I;I...er' bcidschan, der einslIgen "h:ornk..amIller_ des Landes, in dcren Millcllcll noch immer die süssestcn inländischt:n Trauben, die pralbten Birnen und d" saftigste Gemüse hervorgebrachl wcr. den, erlöscht aller äussere GI"nz. sobald man in kur!.lisches Gebiet kommt. DaM enden die elektrischen Leitungen. DaM gehl der Deton auC den Slrassen in löchrigen Asphall über, .. m bald einmal in lIohlwege zu münden - und diese führcn zu Dörfern ohne gefassles Was:ter, ohne Schulen, ohne SanWiI!aotJicnste. Da trifft man dèn' Dauern am \Vcg, der - mil ein panr geliehC\len Zuglieren _ ein Sehernein Weizen drischl, sein .Drot. für d~n Winter. Da schichlen Frauen gelrocknete lierische Exkre. menle auf eine lleige - Drennholz (ur ihre KUche, Die Ku.den imlranll:.ben eine .l~rke eigene I~enlilät bewahrt, auch wenn ste ihN eigene Sprache oHiLiell nie hl spre. chell, ihre seltsam versponnene Musik nichl sl'iclen dürfen. Aber ihre Fr"uen Iragen . noch immer ihrc lradilionell sc.imetterlingsbunle Kleidung - Farblupfer im grau-sChwarzen Gefüge des .Gottesstaales', Die iranischen Kurden knmpften gegen den Schah. Sie forder. len .Oemokratie für Iran, AUlonomie (ür Kurdistan-. Darauf ächtete sie Kho. meini gleich nls .Verr,iler auf Erden •. t\un kämpfcn sic auch gegen ihn - aus dcm Untergrund, ill dcm sie seitlangem zu IInuse sind. (msl) Vingt membres du l'arli de; lravail. leurs' du Kurdislan (PKK) illlerdit, ont été condallln,." ,:i 1Il0rt .:t qualre.vingt. qualt.: aulres à d.:s l'cines dl prison al. lanl jusqu'à la détention :i I ie par le' lribunal militaire lure de Di) arbakir, la princip;llc lille du Kurd:star, Le PKK mène la lulle pour IJ recon',aissanee du dro;lnaliunal d.:s Kurd.:s du Turqu:.:, ~ DEUX MILLE PRISONNIERS KURDES de lOIprisvll militaire de Dy:irli:.kir (l'SI de la Turquie) 0111enlamé ulle grève de la faim pour prolesler cuntre leurs conditions de délention et l'interdiclion qui leur esl faile de parler kurde avec leul> familles 101> des visites. ~ CINQUANTE MIlITANTS KOh., .. oec'UpC, mercredi, le siège parisien d'Amnesly Inlemalional pour dé. noncer les peines de mOrl pronon. eécs à Dyalbakir conlre une quaran. laille de personnes accusées d'apparle:!ir au PKK (Parli des Ira. vaillieul> de Kurdistan) qui mène la lutte aernée Dour l'indépendance du Kurdistan Oe Turquie. 'bCb '\l' ,.~. <.;' f...' 11.2.88 Dos Kurdos occupont dos locaux à Paris et i\ La HélY~ . Uno trontaino do Kurdos do Turquio ont occ .. pO h.or pondant près do c.nq heuros los locaux p:lri:;iens d'Amnosty Intemotional lAl~ . . Los protest:lt:lires unt alfirmo apP:lrtenir au "Comité du Kurdistan" ot t1emando Qu''\l intervionno en favour dos milil;:n:s kurdes détenus dans la pri~on de O,Y:lrbakor (Sud.Est do la T urquio~ '. . AI a indiquo !J,fello inlorven:lit rèou:ièrement po'ur denoncer les cond,lIons do détentiu., dans los prisons tlirquoS. nOlantlnent fi DiVilrlJ~kir 0'" lu trihun~II1H:itôlllo a condamné à murl le 5 lévrier 20 miht(H\ls ~urdes. 13 autros :l perpéluilé el 17 " des pelnos allant do t.OIS il 24 :lns do dèlention. A la Haye. uno vin!ltàino de Kurdes ont occupé pendant deux heures r entréo du rninislère des "Haires élrangères pour prolester contre la polilique d'oclroi!.lu drOIt d'asile. à leurs yeux restrictive, du gouvernement néerlandais. 11.2.88 ,~ V ~~ t LA MONTAGNE 17.2.1)3 ... LE tn.I!TE CE UUEm CES lI. mns n m CIiOiI$ ~[ l'HOr.;:i.~. nur.r.JI.u D'AMNESTY INTERNATIONAL tVJ\cut o uJ:llIa:. - La !'Ohco municipalo bcClloiso a I.;:i\ évacuor. p,,'Sillé l'ar Geurs.:s ~IJ"hab, a "Jru','c à l';lInhJs,,,du ,le Turquic à luer muhn, le bUlùQU du la &ocliOIi suÎ1i:W d'Anuu;uily lulc.nuho. nal <j1.1 ~Iail occupé Jepuis cix jours par dC3 KUldes. Uno trontolnu Jo poniO.IIlUG. parmi losquullo:f 10 trouvuienl des fl':Juncfo et des anfünls, ont .lta arrètÔ(f:!t pour un conh öle tfh.lcnhlé. C'Clil J\mllolty qui a demandé colle inlorvonlion do la police après C,J\'Olrlon:ë on vain d'obtenir I~ départ dos Kurdes, a expliqué un porto.parola ùo l'ocganÎt.>oholi. Les Kurdos 0111 enlall'.6 uno yrève de la laim le Il février dem:er dens les locaux bornois d'Amnesly. pour proleslor con Ire des pemes de morl prononcées conlre de~ Kurdes Oll Turquie. P••ri:t un li:I~J:.r~lm",~dl' rh)lc~t;:li\lIl ..:on!r\.' l'acI.:cntuation lie 1.1I~i'fl:\; ,..iOll JU t:unJi!lll;m de TUhlUic el .:,isc l'arr~l illlmédiai des ex~eu. tiarl'_ IJ gJrJJilic d,-~ dro:b J~ I~ dtfense pour Ics em!,r SOl:n,OSel le r-:';>Clt des droils kgilille, pulJliun kurde. de la po. 11 -------1 'f:~~" -_o. - ~WliSoI~Y\ : ,\\0 _._ __ _',",'\~Y\~J~' ..-_'\M .J~ ADRAR ''.-\.l''~'''. ~ 10.2.88 Jlft: .~(J"!~- ..W/~.;: .~ ~ ~ ..;0.;. ~I"t,ltöl'", I", ,:,1,. .; ß ~; , .;.L.lÄ.1..1 .~~ .....;...,..1..ö.I.l..,. ,)I.ö ,:,1,vS .. lS J I~ ~ ~ ..... ~"J w,ß" i;.- .It"" ~\40 ,;,1 .:-~:. "I ...... ~ . .... . .-4,;S~ ~ItI"'" '~l:J:-4 •.....",. ~,;. ~ &I~~ ~J "'~ ~ iJ'wß",lS .• ..",I~ .jlt ~,. ,:,la.lI ~ .; ~~ ,;,ll.a • ~ "'~ jI I", .:.:1..... ";":-' ~ :JI .... ",,. ~.~t...~ jI"~ ~L...:S I+oT,:o..-1t .;;'j~ d ~",I~ ..l:W ~,;. ~JÄ ~~ .;,IroT.6fJl .~~ &lJI.ot.~ . '" ,' . •..:-1 wl~ • ~,..:wl ~Iûk,J ~ ,1", ~ .:.~.~ ~ ,J,\jl. ,~ ...~ II'- ~IliJ:~..;~1.~,.:.,. ..~I ~.;. . .;.,;. ... 0 ",,..:.. . I J .$lt..,. ,:,';''-~ jLaliJ ..". J..-I ~ "";'J '., ';"1,. I ~ ,... ~l..M., I", JI 1lI';''w~ .,.. ~1~1. t", "" ot", .....,~ \.01....... .:.,-0 JI 4f .d .....". ...."I~ . ,:,t.,. ~ ,...",. ''''''!'' It I",.:.~I J ;a.~ J JI.,l.a,I" ~I.IöSJ .:-1 é!: ~'w ollw , ... ~ . .;,s;,w,. WII 'JL.. ~ .. ....~IS)l.~ .;.. d ~ ,lt;1 .:MI'~I ... ~ ~ l.o..:.-".:... löT ~. JI "t ~I$I~ ~ ,..:-1 "",,(,,1..,..J JI ~ JJI oil'" ~..Il"~' ~ ...~ ;,1 ,:,.,I~;,jl &I~ljT ,b ..,\\vYJ\~ •.:-1 -:. .;,0 ",,\..0:101 .:.I.,u&.,o &I M &I~ ,:,I~,;,o """' ...... &l'''' ,I,i 4Ji 1 JI.-. ... IN'. J~ '~,j ~ ,,,,1.. &l1~li Joa .:~p,.,. . ..,o'S V;'jl.¥"":s' J ....... ~ ~ 6Î4"" ,1;0 ~Jj .., .aJI~ ""'J . ... ~.. ~ 'oIdT.,.. ~ &I J.I .... 1;...1. ~.;. .... L,. ~ .. ,..,. ~ ~l,:,~ &l''':' ~ &I ,..:.,1..1 ';)loI.1 ~I..o .Jdi.... ,1;0 ,"j4 . .;.li I.. ~I ~J ~I ~"J al.. c:).. ....", "J~J .\.0 ..s., o:.Mf.,I;o ..hl.:. '''..11.. J~ 1", ~I.l&l~ ..ul~&lL,.,'~;: Ja"I~ . .4v- •...,..I", ~ ~ ,:,~\.:.l.öjl ,L.. .~",.,:,,.. ~ .a",,. ~ •~V..,.,;. &IN ~ JI...- ~I-'I .:.\ofi.. J~" . . ~ - .~,.:..,. J-;o. ",t.a.:.a. ..,1;0 4I",~ ~ ",.. ~I.J~ J"; ß .:..lil Jo.,. Jöa ",.. .~j;. ~ wl:;Ol ,:,I ...j ~ J;i ,'.~I "'! '.j- p. ",.:..:,to.....l ... ~.. ~ ."'1 ..... cs: ~~.;. ,:,I ..ßß "t &lI.:;o.:.'~Jf':''''' jl J Iûl ~ ...~ - ) 1..1.ap. w.~ :,.. JI -.vI.. ~l ~~ ISH ~. &lIHI",! .6-P ,;;..... ßI ~ 1.1 ..al..:o .......~'d .;,'-'-;. .;...... ..).os: (l"~jf~) ,:,IJI.... .;tS.:."J .:.i~~ "ùl ....i ",.. u:';' "~J .V &1':'-... eJol .. ~ ..At.:;.,. . ..s'", .4~I ...ùTù~"'" .il .:.'a)l.. ,~ .,:,I.vS.. lS. ,:,I..11.a J ùt... ~ ~ .... ,ß loi o.a.:. a=".:.:o ';'\;À' •.,..I..;j oW.oA:.t!1 ~ jl~"" ~.ßi..,.;.,;. .:.14f:~ .~~,J"ö ~ Ù"-'" ~;, .~~ :0.. J.I ~ ~,;. &lla .il .4K. ~ ,;,t...l.a ,wl+- J ~,s.. \Ji- wl:il' .. J~ ,;."" "la ':$I~ ~T ~I, .;,I...j ..r1 .s .:-1 .,..I....i ~ ùAL.w.I~,..,I... ,:,1S,I; JI~ JJ! .~'+ ~ ~I' •.;.ßjUto .;,T ,:,1.a,ß",lSjl d .. ,.:.. ~JOJ wi., 12 - '. , LE MONDE 17.2.88 ELEFTHEROTIPIA IM.2.SS TURQUIE Iu~ßoAIK~ Relance du débat sur les droits de la minorité kurde r... qlllltloa dei droit. de I. minorit' kurde re,l ... t , l'ordre du Jour ... Turquie. EUe. pro,oqu6 un _ .. ment de .r',e dl I. r.lm qui .. pounult depul. UM .ud. KOTaA~4J~ T~Ç L11~8voùç dix.lcpt d~tenulj aur..ll~nt été r1UL'C\ ln cellules dU,(;lpllnrl.Jrt;la à I" \Ultc de leur comparutIon en \Ous-'o'ètt'rilCnll;, le tnbun"1 Ji, c.:nlcndall~nl proto.ter 8101: contre !'obll~JllOn ùu d'Ylnt d.1lI lei prllOIlI du nou Ô~Àwoe tOI tau:; 6lClll~ailD<7C ém c- pEtJ\'tç 'fia tt)~' Katàotacnt OTt.; tOUP~"Kt.;, l,lUÀalCtç yt \'<}\'10' Kà8e ouo 1oI~\'tÇ. OflU>Ç rIO Àoro~ aCl~' UIO; t(jJ\' Epru..."tlil\' aÀÀ.à "al C~OCloOi.laTIÇ tau ICa. i Ut£pou fiu\'atou pnou. I.Eoflmo; tll; tptIJ\'Qç tau.;. fin' O\'OK01\'W\'O\'TOl '1!,EPOfl'l",t; Kai Ilpoaw. l1lÇ OpyaYW<1llç a11l\' A. 9,,\'(1, anç 12 Xn:; to floC' alll.lEp" AiTt\lIà taU<;, \la c. pE\J\'1ia(. 'I âtdlVliç AII"t). (nia nç O\Jv&ittrot <Ttll <Du' ÀaKU; tT}Ç T O\)p.nw;. ono\) nç TtÀmlOiEÇ !'ipEÇ nq>i. nou 14.000 KP(UOU" ""al. "0, .Hl u" \ "00~t91lKC Ol(0lla Ho flETal,'lt.pt' to oitt). :ou.; 0,'1' cfipa 11l~ ,\l"~', Ka. TOÙPKOl, Ka 'l~ .. \()\;, l" ,,-' -\~\fln":'la~ OtO 18.2.88 La police met fin à "occupation des locaux d'Amnesty International par des Kurdes La sectIon SUI~sed Amnesty InternatIonal a fait appel le mardi 16 février. a la police pour déloger une vingtaine de Kurdes qUi OCCupaIent depuIs cinq JOUrsles locaux de son siège central" Berne. Selon des r Intervention des forces de été Pdrticuller8f'T)e(lt mus- témoms, l'ordre • ELEFTHORITIPIA IIciecë. nt- },afloßin'O\'1aç O\JIlßOÀIKÙ y,a flola wpa. to ypa<Dua .11 lit\, 011 ta ßaOaYlOT~pla TOu TouPYICOUt 0;0)" Ilta\' Il b.tdI\'~ç Aloi\''1°110'' CIlle otOU; Koup . o<}u, 0 llpotliPOÇ ':ou t~~ . flOtO~ tt)ç b..dl"oUç Aloi\''10110, att)v Ae~\la. p/lâ.~; nay,r~ Kat n!}()(JouYEÇ, !,CIIl tou £{l yanKou KOflofloOl0Ç tau KoupOt0'10V (PKK), Kala. LE MONDE opyélVIIICll\ ßO'Wooç T'l auvôpo"Il l'lÇ ö,c AI'''Il(Hiaç Ç'ltllaa\' ~HÇ KoupOol 1101.'111(0' KOup&H 011 XOU\' CltDllan,oo en'l\' TouplCla Il~ t~ 0XCtIlCcç t n\crTU'~ O\C8vClÇ 6lal)c. evou.; _1IOI'1t' ItQvn.ç, 110"'" • fi A~v~aTioç OTTO Koùp~ouç pon de l'uniforme carcér.I, dunt le. .r6villel demandent IJ ,uppreulOn • a du pay.. Jeudi dernier. le Un d~bll hou leu •• récemment ..... rne_t et UM part" de I. ou lieu il l'Aucmbléc nallOniJlc ....... tu,ue ... I... t ,Iollm- u~r6s qu'un député du premier parti _a prll parale .. eMpart.. d Oppo511lOn, le PHtl popul"te ... lIII'Etaa .1II6rica1n, dont le soclll-d6mocrate (SHP), cuL youlu • luislr lu tabou.} eN {'wan( la raPl'Ort lUI' .. drolll de ,U,II/01l ku,d, dans lout" 'fI 1'IiOin_ It aoull .... __ «/trNtu;ons -, en pJrtl(",ullcr <.:ultuIl'' de _Urt laa droit. de rellu. Il demandail IJ liberté la .., na tJoule kurde •• d'"rire en kurde el, pour les parents qui I. d6sirenl, de donner des pré. 110IIII kurdes à leurs enfants Le ANlCARA parl1l61e qu'Ii a établi enlre .110"'~nt l'atteinte aux drOll~ des. minorités ethniques. en TurqUie et celle dont Selon l'Auoc:i'lion turque dei sont victimes les minoflté3 lun;odrolll dl l'homm., deux mille prlmusulm.nes en Grèce el en Bul~a. IOnnl.n, In majorlt. d" milll.nu rie, a d~clenché la fureur de la maJol'p.r'lillli kurdal, onl enl.m~ rit~ d.s d~pUI6s du pani au pouYOIr. d.puil un ... m.in. une .r6v. de I. l'ANAP (Parli de la mère patncj , r'im lia m.ilOn militaire de Dly.rselon la thèse offIcielle. d n 'CAI~tc bakir. arande villa du lud ... t du pu de minoraés en TurqUIe autrc3 pay. l. !U,iorit' kurd., lla dem.nque celles i base rellglClllse de. dentla droil da l'uprimcr III kurde, Armtnienl et des Grecs. et loule Ianau, matemalJa da buit milllions reconnaissance des Kurdes comme de cllO)leDltul'Cl, .vec leun parenl., minorit6. même uOlquement l..:ultuKUla .utori. l .. vililll' .t doni relie. eat assimilée à un encour.lgec'lIt_ventl. aettla Ianaua de comment au terrorisme et à une menace alllal •• lioD. IlIrtollt pOlir ICI contre l'Întégrit~ ternloflslc rellllllll, Une Nre de d6tcnu s'Clt Les clivages ne recoupent pa~ r~cemment pl.inte en kurde i nk.cssairement les partis pohliques l'Aucmbl6c nationale de n'.voir pu, d.ns cc domaine' le préSIdent du depuis .. pt .na. commllniqucr 'VIC SHP, M, Inonu, a, à plUSieurs IOn fila. reprises, rappelé à l'ordre des memo l'Allocillion des droiu de bres de son parti qui a ....J.lcnl pous~e l'homme r.it v.loir qllC I. Constitutrop avant la revendication cultulion qlli interdit • "up'.uiOll .r la relle. Inversement. des députés de publico/iOll d'opillio,.., ""rd •• l'ANAP, originaire du Sud.E.t, ne s'.pplique pas d.ns cc CIS, le. n'ont pis caché leur sympathie pour '~VCl sc $Ont ~tenduCi par solid.!'initiallve du d~pUlé IconoelaSle, rit~ l d'.utres prison&, en particulier celle d'Eskishehir, oCt qualre-vinatMICHEL FARRÈRE, .. _lM "OU\' D'Iq)yia la poilee a f3tt usage de gal ldcrymogènes et conduit les manifestants au poste. L~ En occupant Hts locaux: d'Amnesty Internattonal, les KlKdeS entendaeent apport8f ~Jr souttef1 à Quelque deux mille pnsonnters kurdes Incarcérés à D,yarbaklr, dans l'ouest de la TurQUIe, en grève de la faim depues une semaine pour protester contre leurs condltlOfls de détentIOn Oe Monds du 1 7 fé'lorler) Ifs reprochaient à Amnesty International de ne pal s'occuper suffIsamment de ceUe dtfalre - (c;~(resp ! 17.2.88 AIt1'1j1Qt4 taue;: Apal) TIDY 60. vatmilv ,",,\/dIv ICQI <nOI.lO tl\110 TGlV llaœwm1pilllY, m6<Oç lCal our- va m'tptJŒtal " £lrian1(1l 'fIYÛI\I tGI\/ ICpaTOUjUYlDY KOU 'fY'CIIllIÇoov lCoop&lCO ICOt6xt flo6vo ~tt, ~ TOOplCllCO. IlpOyl\ll 6po YUl~ o:tç. 1l0U allottÀ£\ ,UM' Ta 1lapa1l4VID a\rirr'ynÀ.av XTEÇ at crovtvœulit) MOU £ICllpOOa>ilOt tUlV ICOtlp6tlCcbv lCal ICllCcbv 1C0llll4T4IOV RKK, TOUP' ACIl... DEY.SAYAS. SVP, AY.DEY. GENC, OX ICGI TKP(B)TDY, ElICOOl KOOpOOt 1l0Àtn~oi n~~ dpxIoav a1l6 X~ a. lttpyia !lCivaç (na npolltiM\(l 'Y\a <n>jlMpQClTaClTl OTOue; Ollvlp6QOue; tOuo; Clt11v TouplCia. Mt xo. Arro rf1 6tol/oprllplo poi>ç tllç na rplwo; TOIlÇ ~a\ rIA/v Koup611Jv UTO nporruA% tvo «1aflltM ßtß"VT., ltOIl ""lIß6À\ç£ nç Il'IlM~io£lÇ ~Ol no; E<T£ÀtCl£\Ç alto TO ClTpaTo'pan'o K~9£otÙ>Ç tllç TouplC\Clç, opya\'ùXla\' t\'a NT. B. 13 ARAB NEWS 18.2.88 Tehran seeking better Ankara ties Kurds 'setting up death Squads' COLOGNE. West Germany, Feb. 17 (R) - Kurdilh leftilt separatilll are luspected of senln, up "delth squads" in West Ger. mlny to eliminlte political enemiel, the chief federal prolCClltor IIld today, Federal prospecutor Kun Rebmann told the CoItIfM l!It,,- newsplper seve rai sus. pected Kurdish extremiltl IrrelIed in Wesl Germln police rlids in the pllt week faced murder charlel. " . . I have ,reit concern that forel_n aroups IR, (~est Gem;'any) could ~ build.lng a Itlte wuhan Iltlle In relltlo~s WIth their ~untrymen an~ !=Ommi~tln, cnmel, Intludlng mur. der. USIn' their own couns and death !Kl~a~s, . I m tllklna here In panicular ahout Kurdl but liso lbout (Sri lankin) Tamils " ANKARA, Feb, 17 (R) - Iran Il ex'pected to offer Turkey a deal to lupprell opposition aroupa ac:tive in eam other'i terrilory, Turkish officials said yelterday. The officia Il Slid Iranian Forelpl Minister Ali Akbar Velayati earlier thil week ~ Ankara 10 erack down on opposition lroupi active amana hundreds of thoullndl of .Jranians who ned to Turkey arter the 1979 'revolution in Iran. " Turkilh newspapen have quoted Iranian opposition leadel'l al Slyinlthey had militantl ready to operate In Turkey, but the only public lilnt 10 far are contact numbel'l scrawled in phone boothl in central Istanbul: Officiall lIid ,Tehran in return wu oxpectod to offer ,curbi on Kurdish IU.rrlllu fiahtinl Ankare for autonomy who are believed to havo moved to buea In Iran. Velayatihlc! vlalted Ankara In tho fll'lt of a now round of contactl betweon Iran and Turkey on political and economic IlIuoa. "Economic and political rclatlonl are developina between the two couiltrlèl .. , in many relpectl the two countrlei have tho lime oplnlonl,:' Volayatl IIld befoN leay. Irg yesterday. , The economic lido includet a bla Joint project for a $3.5 biWon pipeline la carry Iranian oU exponl to TurkeY'1 Medltem. nean coast, but Turkish offlclall Slid Iran wa, havlns difficulty in ralsln8 III ahire of just over $2.5 blllion, ' FINANCIAL TIMES 17.2.88 Iran, Turkèy set for deal on Kurd rebels Turkish Prime Minister Turgut Ozal travels to Tehran on Feb. 28 for talksthat he said would include a standina offer to help end Iran's 7'~-year-old Wir with lreq. , I Turkey has managed a fine balancing act in maintaining generally good relations between Iran and Iraq despite differing political syslems and Ankara's firm adherence to NATO and its alliance with the United States. , Turkish officials said an Iranian deputy foreign minister due in Ankara next week was expected to propose curbs on Kurdish guerrillas conducting cross-border operalions from Iran: Turkey and Iran signed a pipeline pro-' toeol Jan. 14 in the IRtesl stage of three decades of negotiation to ferry Iranian oil expon,s 10 the Mediterranean. HERALD TRIBUNE IV .11MBODQINI!R IN ANKARA Tt:IIRAN mal' l'lIrb l'l'nain KurdlRh 1l1l.rrlllwl lIPlfallnll f.'om It" Lt'rrltul')' In •• chanat' for IVIILrll'ltllns lin Iranian dl .. l. dl'ntR IIvln_ In Turk'l'I.a Turk, ,IMh Furl'Illn Ar'alr" Illlnllll'l' :"pokeMmlin Mwld l"RLordwl' In :Ankxra, : Thl' tlll'il 1,.l'I1Knao will b. 'diHl'U".l'd durlnlC Il visU by a sl'niur (ranhln inLl'rlur mtnistrl' .. Hldal In a few daYI Ume, h. Kddl'd. Althflullh tho Kurdl.h in.ur. Ill'nlM hllve nut boen named, '. hey IIrt' und ..""t'N,d to be the 'Kurdi"h Wurk ..rR Party (PKKl, blamed by Turkish security r..rl' ..H fur mllsl .. f about 240 20-21.2.88 Kurds Posing Threat for Iraq Btreked by Iran, 'l'Ir.e, Destabilû;e the Northern Front . By Patrick E. Tyler ' ern '!Ilbassador iD Bafldad..l?Dm- men!lllg al lhe IJOWUII military IR~Il .. Iraq - A barponing Iole of ~!JuwBa11 srœPS: guemlla army of Kwdisb rebels, Kurdisbguerrillaforces S1r\Id[in uniLed by new alliances lIId Iranian September al KaDimasi near lhe backing. in the pasl year bas posed Turkish border, catching Iraqi lmilitarythreattolraq'sClOlltrolof forca aIT ~ c:ap~ equipits nonhero mountain RIions. k- menl lIId briefly CICaIJIYIII8 the cording to WCSlCI'IIofrlCÎllS. toWn bef_ witbdrawin& aa:ordIraq denies that it bas los1any ÏD3 to Kur4ùh offlCÎllS. territory in the area ~ u Kur, In Iran's bigest alTensi~ this distan, whic:ll WCSlCI'IIdipIoaws winter. the K.uriIs are lqlOIted to and military ana/ysts say bas been be rllbÛIII'aIoqside lran'I ~ the most acti~ (lOIlt in the Iran- lutionuy 0uardS in a monthlong Iraq I&nd war in the pasl year, c:ampaian in tile mountains nonbOfficially. IbRhim Zan&anneh. east of Kirkuk, near MawsL the Iraqi governor of this Rurdisb Iran bu c:Iaimed the seizure of heartland, said in an intaView that 100 square miles (2W llJ1IUC ~ the "war is not affecting the normal meters) of Iraqi taritol'f in that life or people" here. SlilI, WCSlCI'II ara. incIudin& ~ strItqIC heighlS diplomaIS and Kurdish exiles do- and a baIf.œil.en viJIages cm both scribe a wave of Kwdisb Iltal:b. sides of the tittle Zab River, The kidnappi~ and assassinations of imporuoce of this military camlocaIlraqi offiàals thaI ba~ desta- Jl8lPl.1CCllfdin& ID Kurdish exiles. biliz.ed the area. u that il seets ID lint K.unlish irreWestern offICials said Iraq bu plan and Iranian Dlili!liy forces struck back by razina hlllldreds of aton& I mountainous are from Kurdish V1l1qes and fon:i~ nordi-oentral Iraq ID the, Tultisll t1ing thousands of Kurds. "border. ing to Amnesty Intemalional, Iraq Kurdish rebeII lui IlIOnth also has c:ommiltcd widesprad human claimed to have taken the nonhem 'righlS Ibuses, inc:ludiaa the use of border lown of DeirIouk, destroy-, chemical weapons againsl civilians. ina In lraqllntelli&ence center, the Hit is wane now than al any ûme local Bum Pany Ileadquanm and since lhe war began, " said a West. the dislricl aqmnor'iorrlœ. WtuAbt""" Pos,_ 14 ", , and Middle East groups" Rebmann told the Cologne daily, which relelsed the interview in advlnce of tomorrow's publication Rebmlnn's spokesman, AlexInder Pre. chtel, laid Il of the 12 Turkish Kurdl arrested In police rllds within th~ p"t week w.ere expected to be charg~d ~Uh murd~r, kldnappa~a Ind membenhlp In a terrorast organlZltlon. The IUSpeCIS were believed linked to the Ku~dish Workers Piny (PKK), In extreme leftist group seeking an independent Kur. dish stlte In the border re,lon of Turkey, Irin and Iraq. Prechlelslld the men were arrested after a Kurdlßh man esclped kidnippers whu inlendcd la lry him before a "people's 'cour'" and execute him for refusing la join the PKK CHUse. The resurgenl Kurdish c:ampai$'l' reflects Iran's success in 1986 ID bringing toaelher IWO rival Iraq; Kurèlisll nationalist o~tions :JaIaI Talabani's Patrioue Union 01 Kurdistan and the Kurdish Demo cratic Pany, w1ùc:llunder lhe Bar. wi! dan has been tile standardbearer of Kurdish naûœalism in uprisinas'since World War Il. d.'ulhs In InR? from !<urdIKh: /lul'rrIlIK IIp .. rlllluns In sllulh" t'lIRI Turk"y, In return, Ankara would he l'xpet.ted to .'Iamp down on tanU.Tllhran pro ....~Ls by 'ranilln dluld .. nts In Turkl'y, Two rl'l'enl Il'IImples Wt're dt.tlllh'd by Lhu apokeHml\n, The flrHI w8lun Intt'rvh'w In the latKnbul dally, GUIll'S, wlLh Mr Hhapour ßhakUa, Ih.. for, mer Iranlwn premier, in whit'h he dalmed there were many militants In Turkey ready ln take up IlrmR allalnet Tohran, The ael'ond w,u a similar daim by a prominenL Irllnlan dislliden, in Istanbul. LE FIGARO 19.2.88 TURQUIE 2 000 grévistes de la (aim • Deux mille prisonniers kurdes! ont entamé une gréve de la faim illimitée le 9 février dans la prison milllaire de Dlyarllablr (Sud-' Est) pour protester contre leurs . condillons de détention etl'Inter-, diction qui leur est faite de parIer le IIwdè. Ils pouraulventleur mouvement. a annoncé lil pre, mlar ministre Turgut Ozal. eI~~'iies~=~ East. numbering many IS IS 20 million penple in Iran, Iran, Turkey. Syna and tile Soviet Union. Altbou&h estimates differ about the rdative straI&ths of K.wdisb insurFlI aroups. &OIIlCCS are con-, vinœd that lbgether tbey rae1,dII least 25.000 lïardened mountain fld1laS. known IS puA lIIttgtU. or ':iho&e who wa1k before deaih." Iran IDlY be seekin& to inaeue ilS use or proxy forces against Iraq ID tic down Iargc:r numbers or Irsql military units on the northern war flOIlt IS Iran CIOIIûnueslIS mobilization for its nexl orrensive in the IOUth. One Western military analysI said. "No one: uses the Kurds," Ind there are indications thll Kurdish' Iadm are negotialing for their future IUtOnomy u Lhe price for fi&hting for Tehran. LIBERATION 20.2.88 TURQUIE. Un prtlOllnl., kurde 'est mort Iller au cou... G'UI11I grève de la faim c1anala prison miUtaire Diyarbakir, La ZOllO autra détcDUI ae qui jdnaicnt avec lui dcpuIa 10 ~ws pour protester contre' lc!m ,condllioDl de détcDûon ontlDnonCé 'lu'ila am.' taicntlcur mouvement, ScjJt d'cotre C1IX sonlboaplllli~ dana,un é~t critique.. " OUEST .FRANCE 19.2.88 Ils espèrent aussi en leur terre promise VI d. Il Turqul•• l'Ir.n .n p.... nt par Il Syrl. Il l'Ir.q (500 000 Ilm21 1.11,1I. p.upl. qui continu. d•• '.n reel.m.r, .t conllrv ... I.ngu., dlvlle, diporti .t comb.ttu d.n. Il volonle d'.uto.del.rmln.llon, ni jouit toujourl Pli d.. IIb.rt.1 ... .uxqu.lI.. IIplre Au.. .ntretl.nHi un. plrmln.nt. guerIlI., .t I" .. polri vl.nn.nt.1I1 noui Interp.ller JUlqu. 10UI nOI f.n6trll, L. IIntlm.nt n.tlon.1 kurde •• lortill. d. Il rlcn. IIl1ereture .ncl.nn. Il cont.mporlln., comm. d.. m.rtyr. d, .on .pop •• ln.cn.v •• , Et c. n'''l P'I • n occu".nl Cil Imm.n .. probItm. hum.ln. dl Ilbert. d•• PIliP'" • dl,poler d'.ux.m.m .. , QU' c.lul-cllrouver. Il .olullon, .ur I. lerraln du Moy.n.Orl.nt, .utram.nt QU' par d. p•• udo.... lmlllllo". lmpo.... ptr I. lore., L.. Kurdllt.n ullte lur no. Atl.. , Il lorm. m.m. un r"p.cl.bl. crol... "1 monl.gn.ux Qui "".11.. Il 1 Timoln Clnl dller'" eommu•. nluli d'Immlgril kurd.. qui YI'.n HLM,notlmmlnl • Lorl.n" d.pull pril dl dix Inl, Il qui, .n ,,,l'' dl fllre louenl, n'ln IIplr. 'ou. jourl "'I molnl • r.tourn.r .n .. terri promilI, Tlrrl prorni.. par Il guirlili dl IIbirltlon, ou It ",rtl du IrlYIlllIUII du I<urdlilln IPI<I<)dont III 16l1ronl• IIUrml' n,'ra - Ir'i tlmllllllmlnl - I. dlxliml Innlvlr.. lrl, .. midi pro. enlln • S.lnHoierbllln. Repères ln 1.74. Il nombre d.1 KulllH i'." h.lu' • 14 mil. 1I0nl. III l'IllImlnl ,uJour. d'hul mlilionl, Plui d. I. molli' Ylv.nt .n Turqul. : I.ure moll.' treglqu..... n' riprl. mM., d. 1121. 1130 ., 1137, .', lonl et.nduel eur un 11fIl101,. .'e1long•• nt .ur plui d. 100 km, du Nolll d. I. Iyrl. • l'Arminl., L'un d. IlIIre cnlll • écrlt: • LI. ..ulOnt noue v.ng.r",. P.rol•• nltn. dut, L.ur .. nUm.nt n.Uon.1 "emportl eur 1.'"1I.g..... n' ,.. IlgllUll .... mlqu., • /IlIIlorlt' euMII.. 1.1\1,. lemm.1 ... Il vollent pu Il .1 ont touloure bin'flelé d. plu. d'eutonoml. que d.ne I. ,..te du monde ort.ntel. 1'11. cher. cIl.n' d.1 Ippul., c. n'II' nul. l.m.nt lupr" dll cou"n'. 'o,.llt.rllt.l. D'où•• n Europe '- .ur l.qu.ll. Il. compt.nl b•• ueoup pour I.lre .nl.ndre I.ure droll. - I.ur .".ch.m.nt • nOI tredltlon. d!, IIb.rt,. m.llIr. 1.1 l'qu.II •• d. notre propre hilloire • I.ur 'Ilerd, que I.ur revu. • 00'- a. JIu.... Union. crol .... Mimi L.url, bratonnl dl IOU' chi, ni elehl pt. .on dillr dl pouvo" ra/oindra CI par.dl. dl liberti, Incori Imlglnllra, Ie jour où Ion conjointkurdl dont 1111I lU un Inflnt - un mtgn~lqul bibi dl cinq moll Lilla - cnoill. ri dl rallier III monllgnll où Sll plranll vlvenlIncora ln opprlmil, M.11IUtrl, ptut-ttrl. lire l'opllon dl clnl jlunl I<urd. d. ,. riglon, IIil pour Il Plrt • un Braton" LI trill d'union III li. d'Ibord d.nl III CClUII,.v.nt de s'exprimer d.nl I. p.y.. g. giopol,tlque pour le moln••• ploslt, La victoire •• pérée Loa entlnt., qui .ont de bon. élivlI plein de vlt,"'i • l'icple frlnç.llI, tlndl. que leur. PIPI' SI font PlIt.uI. et m.çon., It que certllnll o. leurs m.mln. trlvIIIlent IUIlI - (Gule (. ROll' en Irlnçll') e.t qUint • .11. v.nOIU•• din. un hyperm.rch' bl.n que m'ra d. d.u. .nflnll n'ont null.m.nt .u besoin de r'vIser I.ur I.çon. Ils sont v.nu•• n costumes v.rts d',sp'"nc., rouges .t j.unes, Au. coul.urs du drlpelu nSllon.1kurde qu'.n I.ur pay. on ,,. brlndlt P" Sins ris- vi.... o.. Mbit. ~ fit •• ux cou"u,. d'un drlp.au natlona' qUi n. peut s. brlndlf partour sans danfJsrde mort d'une gr.nde f~. kurde' la.MutUlllti, I.ur pOI.n, qu.lques qu•• lIon., Il. '"lm.nt Ivolr trouv' .n Franc. un llpeC' d. IIb.rt' .t d'.n.nte, proplc•• la ch.l.ur d'un loyer, El préservé d. 'racism. : • Noui noue eommel d.. .ml. lrenç.", on .. ~It .. ne dlfl6renc., on ... noue mont... pu du doigt. On .n1Ye 'ouloure • Il retrouver Il l'on cIIerche. On • d•• copelne turee qui n'ont rl.n eont... nou.. !WI eul.1 lut. .Ier I.nt cont... I. p.uvreté, On lit III Joum.u. d. Ii-b.. , on té"pho ... • no. '.mlll'I" .• Ils Sivent bien 1I0nlhlé kurde Et d'cldalt m'me l"t.bllSsemenl d'un 'tat kurde lutonome I Depula, personne n'a pu compter le nombre exact de leurs mons - hommes, femmes Recul de l'hlstolre ,.It ce dernier reconnltSSllt pour la premtre fOlS l'existence d'une n8~ sûr les noms de leurs congénères qu'on incarcère .t torture, .t qUI luttent contre Iou. I•• poUVOirS qui,.u IIId. leur nostOlre,ont rendu c.duqu. 'e trlllé d. Sèvre. L. 10 10ût lm, du Kurdl ••• n • ne manque p•• d. repp.ler, En Morblh.n, Il. Ion' trent.cinq I.mlllll, .011 un. e.nteine de p.raonn.. .vec enfanta. en'.nt. O.. le. .r', .d.ptél 'v.III'. .1 très bl.n bl.n qu'il •••• d.n. I. loi .~ et enflnt. - dans I. lutte L'hIS- une .utre p.lrl., En un .Illeure tOire leur semble donc allOlr recu. /IlIIrqu' pour "heure per I. " - Ils 'voqu.nt les peaux rou- pr'e.rlté .t I.. ..crlllc.. d. ges - même SI tes torce. de I. lIu.rlll.. P"I d. 1 000millIIb'rltion du KurdIStin leur pro- t.nl. du PKk .".ndrel.nt .umettent une victOire Inéluctable Jourd'hul d'ilre •• 'cuté •. J,-P, A. Quer empr sennement ou expul- sion Et, sponl.ntm.nt, Ils onl le'¥é les bras. écartant leurs petits dOIC~ts pour former le • V .. de I. YlctOlr. SlJr tOlJtes 185 oppressions contraires • tous deVOirs Première langue: le kurde Légalemint, Ils sonl .""1 TTI :.I.'~T' ;(I) j ;},~'::I:f 1) CI}I ~ (.; ~II [111111[;(';~I r!;';:I)("j j Jf; ~. Turcs parmile. Turcs, d"ci ou d'alll.urs, m.1SIls parlent d'abord I. kurde le français Bon nombre de l'\J{ ~ granas parents. r.stés au et ensvlte peys, na connlossent QU' qu'lques brlb•• de turc, L'un d. leur PIP' ne prsllqu. encore que 1'.1. lernend comme seconde ou trOI~ slèm. langue Ipprl.e dan. un Iyci. Blin que l'e.pulslon r,c.nt. d. d.u. des I.ur. - d. Franc. lU G.bon - .t l'Interdiction.n 1987, ßoptio OTn\' ... I-PROTI 20.2.88 TOUpKIKn" np£oߣia \\ Baoavl<m'lPla I~ npo.i)poÇll nou lloiçal;a\' ato\' KOO~O ~U.ll TOUÙ.ÄllVIKOVtll~llatoç tT)ç Empon~.; Onu>; ~a; Elnav x6~ç KoupO<:Illtj)Öo<,1uF.;,~ TOUPKI<l1l(\)~&pV1)<n)~£T(i T1l\' ~nl ruDa TWV TOUKouplhotàv, avalptpOrav lltta.;V àMwv: t£À£utalw\, KI\'~tOnOI~O£W\, l'nOI.Wp~o~ O£ ~H <P<IOIOTI<l1tOUpK1<l1anOlKloKpona, uno ~£PIX~ ",\~£ia KaI ÖtX£tUl \11 £nl(Jl(&nTO\'T<l\ T1l\ ~y£ola tau OçciJ., napol!O\à.!;l:tal u>; ày'WO: q)UAQ~tç m'TI£V£\~ 1W\' Kpc.!Oq.l£\W\' XOU y£Àoç T~Ç £\P~V1)';. tT)ç ô~~oKpatia;, T1l, to.bE,' yvwpiÇou\' t()l,p",Kà Y.£\'9l,~iU:TQI OTl ç£w; £\'W o£ o~ Tl'; Öta~aprupi£Ç aMvto. <n)~£p<1UMPXOU\,0TIt\' TOlP"Q 30 iJoo nepi. £lj>al)~oÇo\'taç n£ploooT£Pll Karani&<n), flaoa. liOU KOllpOOl r.:O/,\ tlKOI K:(XltOt'jl£\ 01. a1'l:0 wu..; Ynoxwp~O&IC; ù1toiot-.; vaTO Dt ~OO £ivÜ\ KUWb\).;UOj.l(VOI Of. 6<i.. \ "H~p\U ml ßia~ X.Z. H) • LE MONDE 20.2.88 • A.. oupll ... m.nt d •• oondltion. d. detention de, LYON-MATIN 19.2.88 prlaonnler. kurde., - Le pr... mler mlnmr.~1urc, M. Turgut Qui, • preclle, I. J.udl HwIer, que I.. condi11oM d. cUtentlon _t lmelior", • I. pmen d. Otyertlekir 011 deux mill. prlaonnlerl kurdei, pour I. plupert, font I. gr*ve de III f.im clepul8 I. • "vrier, Ce mouve. D.ux .otIona lPIOUoul.I... • l'Inltlltlv. d. mouv•• qu .. tr' durant 41 mlnutll I. minI d. prot .. tltlon qui m.ntl d. rMlltlntI kurd•• NI'OIont ... m.n'" hl., "gu' r'lI'on.1 d, I. comp'lInl., oonceme 'oll.menll'Int.rdlctlon .'nll que d.u •• mploy"', APr'l • Lyon, V'rI 10 h.u,. •• un. douAln. d. Plrlonn .. de perler le kurde • l'interieur4u ont .nv.hl I. !yonn." d. I. Lufth.n•• , I. lin. longu. dllOulllon c.p.n. penitencier, • ete lU c.ntre d.1 III ont quln. I. Tour cl. ,. .. trelleni que M. Qui I eul oompe,nl ••• rtenn. n.don.1e .II.m.nd., • I. Tour du d.nt, 'Irt.DI.u .. nI qua ,.. forotl d. J.udl IVec I. ch.f dl "Elit, Cr~1t !yonn.l•• I. P.rt.Dleu. D.n. I. m'm. tempe, pollo., PN nU.. .ntre.t.mpI, M. Kinin Evr.n, indlqu...t-on • un ,roUPI d•• Indlvldu., non .rm', .' •• t Introduit "'.I.nt • Inl nlr, ' Ankarl. d.n. I.. 1000uxdu oon.ullt ,'n'r.1 d. I. "'publlqu. L.e oonlul.t III n',., d'AIl.S.lon I.. orglnil.tlonl d' f.d'rli •. d'AII.m.,n., boul.v.rd d••• "," (Lyon m",n., lui, ."It touloura cooup' cHfen.. dei droltl de l'homme, VII-l, plr Nllltlnta kurd ... n fin cette prlaon mllitlir•• 11 connue d. loum", III ..... ,.nt NUIII • comm. «fort".... dl lortlonm.nlf .. t.ntl prot"port.-parol. du ~ront d. Wb'ra. pjn.trar d.n. I. b6tlm.nt .n neir.... o.u. dellUle. du Plrtl t.l.nt prote.t.nt contra tlon n.tllln.l. du Kurdll"n, or. Ir9mp.nt I. 1I11I1l.notdu popull.tl 10el.l.democroll Il.nl .. taur d.. .otlonl qui ont d. MourlU: d.u. m.nltllt.nll (P"SDI, princIp,Il lorm'llon dl "."contN du "..,. two .. III d'marr' hl.r. L.. m6m .. IOOU- ont lonn' 6 l',ntr'', A pein. I• l'Oppelitlon lU Porllmlnt, ont d'nonc.nt not.mm.nt I. 10rt r'.. nI p.r 111I.u,. '" lulorlt~1 port. OUII.rt., I. IIroup. l'lit ru' enl.me, _rcrold!, un~ grlvi dl .. rv' .ux prllonnl.rl polltlqu", QUlll-AIl,m.ndli d. • l'Int'rl.ur. LI n'lIocllllon ri'. I. '.,m .u ciègl r'oion.1 du parli, Nombr. d'.ntra .ux 10ni lor- J.u tU I. Turqul., Il Pli pu oomm.ncer .1I.nt l'arln lignl de ool,darite .vec ill lur'l, plull.url ont 'l' lommllAu burIlu Iyonnlll d. I. Luf. f1V', du conlul Il'n'ral, p,u del.nu., LIG proll.t'''0f11 QUIram.nt .b.nuI, .fflrm.nl III lh.nll, III miniflllinti ont ... Ipr'i midI. Olll.nt I.dlplom,", onl commlnce b D,varbaklr ont glgne ell dern.. " joUri Il' priIOnl de Melalva, Erzurum It 1. Les Kurdes au consulat de RFA cl'. lit,. LES '.1 tt" ~ """"0. ,.". , ",.Ire ,. Bur ... '.1 m.nltll"ntl ont .xprlm' I.ur .1lI11.no.: I. IlW,.tlon d'un. ~ou .. jn. cl. kurd .. , lOupoonn6 • à'.pp .... nlr 6 d.. mou ....m.nll terrorlll 'l, d'tenui • H.nOllr •• t Cologr •• n "'A. Lt l''lu quo l'lit m.lnt.nu toul. I. journ'., I.. diloullloni 'tint m.n"l par I.oonlulll'n'. rai quillard.lt un oonl.ot perm •• n.nt .II.C l'' lup'rl.ura • lonn, L. Illuition d.II.ll .. d'bloquer hier, Il.rl 21 n.urll, .t III 100' cuplnll I du oonlulll d'Ali•• m'lIn. quln'rant III Il.u •. Auoun. Intarv.nllon pollo"ra n'IIIIII 'l' d.m.nd' •• 1 '" dllpOlilifl d. r' .. rv. 't.l.nl ,uIII. 101 lav'l tlndll qua c.n •• ff.lre .. termlnllt pour I. ml.ux, - (AFP.) OUEST -FRANCE 22.2.88 LE MONDE 27.2.88 Des centaines d'opposants exécutés depuis novembr~ s~/on .Amnesty I n/~rllQliollQl AmDaty Inlernalional •• mnni, jeudi 2S rtmer A Londres,que des centaines d'lroDe... - la p1uput prisonniers politiques Pays sans Iront.ère au cœur de l'Asie mineure, partagés entre quaIre Elals la TurqUie. l'Iran. l'Irak et la Syne Le Kurdistan s'étend sur 530 ()()()km2, de la Médilerrlnnée au golfe Persique DepuiS plus d'un siècle un mouve. ment nalionallsle iulle pour l'indé. pendance du Kurdlslan mais 'I est constamment et durement rép". mé. notamment par la TurqUie depUIS la pr'se de pOUVOirpar les mlillaores en septembre 1980 d'orilinc kurde - onl ttt edCUI& 1OIIUDaÏJ'&. ment A l'issue d'un simul.cre de p~ devanl dco lribunoux mili. taires depuis le moil de novembre dernier. L'orla niSilion de d~fense dco dl'Oltsde l'bomme,qui ne donne pu de cb.ffres pl.. pr6cia, • d6c:1azt dttenir I.. noms de cenl seize dco ViCtimes, '&~el de quatorze l SOLUnte-qu.atorzc Ins, dont da Kurdes el d.. mcmbrcode la mino- rilt lurkmèe. Au cours des deux demiers jours de décembre, pl.. de cenl cinquanle prisonniers onl 6t6 ,..... p!-r lei ormes doni la pnlOn d Abou. Gbroib, d.no lei fauboufll de Baa. dod, selonAmneoly. Bon nombrede supplicitl h.ienl des dtlenu. kurd.. de I. province de Sulaima. niyeb (nord-CIl). Cenei .... vaient tl~ lortur&, • indiqut )'orpnilliion. Por ailleurs, .u dfbul du moil de j'Gvier, certainco famillco onl tit aUloris«. l r6c:uptrer lco COI'pI de quoranle.. ix Kurdco r.. m&, 'PRa venement de 300 dinars en,,uise de «frais d'~xjc,,'tOil _. T rois Kurdes, dont deux mineun, auralcnt ~~ sommairement cx6cut61 par d.. fotCCl ,ouvemementalel .prà llIlC rouille maÏIoD par ma_ et le bombardemcGl du rilil&c cie Tchiman (~aioo de Kirkouk) le I t novembre, pr6c:ile AlIIJlcoly, Cenl A cent c:inqU&lllC.ulRl bibi- tanll, tv.cua dons ua premier lempl, .uroicttl ttt Aleut lOut ",,6CUl& .plilleur _ dalla le viJ. laae. O'.ulre part, da ... llIlC interview .cc:onl6c: A Ba,dod .ux ..ac:tcun en cber dcoquotidicnokowetliclll,le pr&.iclenlSoddomHlISICia•• tim6 que nrla Ivait «rlportl. IOD oITenslve pour des oonoidtrotioao inltrieures, • I. _bn d'/rGIti.1V mobllisu ull. tJNW. 6taa1 inl6- rieur A celui acomplt .• II M ,'",tl, .-t-il dit. qu. d'W/W __ ...... ".,. _/l"nl /I l'Ir"" d. npnndn _ souffle .• - (AFP). 16 La fête à Saint-Herblain pour les Kurdes de l'Ouest Celle slluallon, 'Joulée • la cnse. a eu pour conséquence une ImportanIe émigrallon de la popu. lallon vers l'Europe; Allemegne principalement m.is lussi Suisse. Belgique, Anglelerre. En France. ia commun,ulé kurde représente envoron 30 ()()()personnes. InSlai. lées pnncipelemenl dans Il région pansIenne. mais IUSSI en Bretagne Samedi Iprès-mldi. c'esl • Saint-Herblain aue 10US les Kurdes de l'Ouesl s'étalent donné rend~z.vous un rendez.vous pour laore la lêle, évoquer le pays. relrouver la culture par les chllnlS. les danses lradllionnelle', elC.. ' maIs aussI pour rll.fformer son Idenlllé el ,"irer l'ittention de l'opinion publique sur III ailullion actuelle au Kurdistan el particulièrement sur la situation des nombreu. pnsonnlers politiques PARIS, 4 f.1I (AFP) - Le trlbun~l ad~lnlstratlf de Paris a ordonné mardi le sursIs' l'extcutlon des arr.t.s d'ex~ulslon ~rls • l'encontre de d~ux Turcs d'oriGine kurde, QUI avalent .tt ex~ulsts avec OUlnze Iraniens ~ntl-khomelnlstes, ~~~rend-on Jeudi de source Judiciaire. i Les deux Kurde., l'm~il OnG~n et Ali K~~a Ozde~lr, devraient ainsI pOUVOir revenir rl~ldement en fr~nce, • Indiqué leur avocat ~e, Je~n-Louis ~~lterre. Il. avalent .té ex~ul.ts de Fr.nce le 8 d.cembre dernier ver. le Gabon où ~ls Ivalent observé une Grtve de la faim de 38 Jours, Ils .e trouvaient de~UIS ~ ~.drld, d~n. l'attente d'un examen de leurs c~s ~ar le tribunal ~dmlnl.trallf, Tous le. ex~ulsés aV~lent QUlttt le G~bon, le 14 JanVier, a~rès un accord ~vec le Gouvernement fr~nÇals. Se~t d'entre eux aV~lent été autorisés. reG'Gner la france, cino rest~nt en ~ttente en EspaGne, Le. tribunaux .d~lnlstr~tlfs de Paris et V.rs~llles avalent ordonné de surseOir, pour neuf ~~entre eux •• l'ex.culion de leurs ~rr.té. d'ex~ulslon, I DIYAR8AKIR (TurqUie), 5 f.v lAFP) - VinGt MilItants Kurdes ont ~t~ d~Mn.s à ~ort, trelz~ autre. à la prIson à VI. et dix-sept à des Peln~s de son all~nt d. J • 24 ~ns. vendredi par le tribunal militaire de DI~arbaklr d-est de l~ TUrqUie), ~-t-on Indlou~ de sourc. ~udlClalre, Le tribunal a éGaltment acoultté 22 accus.s et ~ declar~ le non-lIeu pour ~utr.s, Les cond~Mn •• a~~artl.nnent ~u "Parti de. Travailleurs du Kurdistan" (PKK, 'xiste-lenlniste, ~rlncl~ale oro~nls~tlon arm.e Kurde en lutte contr. Ankar, très ~ctlve dans le. ~rOVlnces de l'Anatolie orientale, Ill. étalent accus •• d'aVOir fond. une oroanlsatlon IlléGale Visant à It~urer un Etat kurde tn t.rrltolre lurc et d'aVOir partlCI~. à une centaIne Iss~ssln~ts et actions ~rM.es dins le sud-t.t du pa~s, Les Guerilleros du PKK ont r.~rlS leurs o~.ratlons armées depUIS aoot 1984 's cettt réGion où ~lu. de lillie ~ersonn.s 'Militaires, polICIers. CIVIls et ui.~rd.) ont .t. tute. de~uI., t • Jt.m~ ~ InterltMlo.,.1 news rete... AI Inel.lI:MDE INTERNATIONAL 81CRETAfilIAT , l!IIIon """ LcJndon WCUC IOJ Unilld Kingdom Dilt": 14/03/ .. IC/~ ,--------------. IMIANIO: 0001 "'" .. t TllurlCl.~Il F.bru."~ 1'" INTI~ATIONAL AMNESTY INTERNATIONAL SAYS HUNDREDS RE~TED EXECUTED IN IRAO AGED FROM 14 TO 73 Hundr.ds of p.opl. have bI.n .x.eutld in Iraq in r.e.nt .antlls, accorelin, to information r.e.iv.d by tll.worldwide human ri,lItsor,anization Amn.sty International, Most w.r. political prison.rs r.portedly .x.euted witllout char,. or trilloI' Ifter summary and seer.t military Il.arings, The organization slid today (ThursdlY 25 February) it hid th. names of 116 allegld victi.. a,ld between 14 Ind 73 put to delth between 11 Nov.mber and 31 D.celblr 1987. Amnesty Internltionll sl;d ;t believed the true nu~r of tllos•• x.cuted in the seven-week period l'ln into hundreds. In the last two days of December 1987 Ilone ~re Ire reported to have died before firing squids in outskirts of 8lghdad. Abu thin 150 prisoners Gllrlib Prison on the The executed included Arabs. Kurds Ind members of the minority Turcoman group. Amnesty International says it has the names of 46 of those executed in this prison, all Kurds from the province of Sulaimaniya. whose bodies were handed back to families early last month on payment of the customary official "execution fees" of up to 300 Iraq; dinars per body. included eight minors aged between 14 and 17 years. 30 other Kurds~xecuted The dead The bodies of at leist ;n tne same prison were handed back to their families ;n Duhok, The youngest was a 14-year-old schoolboy from Sulaimaniya, Dana Haji Sidiq Ma'ruf. Another'juven;le, Razgar Anwar Haj; R;da, aged 17. ;s said to have been imprisoned since he was 14. Most of those reported executed in Iraq since November were Kurdish politicil prisoners from the provinces of Sula;maniya. Arbil. Kirkuk. Duhok Ind ZakhO. SOMe who died had apparently been sentenced to periodS of imprisonment. A nUlllberof bodies returned to families are alleged to hive shown signs of torture. Amnesty International says ;t also has the names of 13 Kurds. including two minors. reported to have been victims of deliberate summary killings by government forces Ifter hause-ta-hause searches Ind the bombardment of the Kirkuk v;llage'of Jiman on Il November. B.tween 100 and 150 people were reported killed during the army operation. said to have been carried out after the inhlbitants had returned to th. village from 17 S.uITE. which they had been forcibly evicted. Amnesty International's sources reported that another J2 Kurds from the town of ShaQlawa in Arbil province were victims of military reprisal' executions between 14 and 18 November. They had been arrested the previous month after Pesh Merga forces (armed Kurdish units) had killed eight Iraqi officials including ShaQlawa's,mayor. The homes of J2 of those executed were later destroyed. Over JO other arrested Kurds are reported to have ""d1sappeared"in detention, Amnesty International says it has the names of ~S,of the executed Kurds from ShaQlawa, most of whom came from only six tamil ies. Thirty-one Kurds suspected of sympathizing with the opposition Kurdistan Democ~atic Party were reportedly executed after summary military hearings in Fa'ideh garrison, between the cities of Duhok and Mosul, on November and 10 Decemoer, and in Mosul training camp on 28 December, 18 Five of the reported victims were minors and another was aged 73. Amnesty International yesterday called on the, Iraqi President "to end all executions in ,Iraq and to investigate reports of reprisal executions and those carried out without charge or trial or after summary hearings. It says allegations that some victims were tortured before execution must" also be investigated. INTERNATIONAl EMBARGO: 0001 HRS GMT THURSDAY 25 FEBRUARY 1988 SIIRT (TurQui~), 9 f~v (AFP) - CinQ rebelles ind~pendantistes kurdes ont dans la nuit de lundi ~ mardi près de Kozluk (province de Slirt, est d. la TurQuie), lors d'un accrochaGe entre Gendarmes et rebelles Qui a duré ,c;.ooheures, a indiQu~ l'aGence turoue officieuse Anatolie. Il s'aGit du neuvième accrochaGe entre les forces de l'ordre et les mImbres du Parti des Travailleurs du Kurdistan (PKK. marxiste-l~ni~iste). d.puis la lev~e de la loi martiale en Anatolie orientale. le t9 jUillet. sDuliGnent les observateurs. Depuis cette date, les huit prOVinces OUI recouvrent des r~GIOnS ~ ~"Jorltt kurd~ d~ l'Anatolie de l'Est et du Sud-Est sont soumises ~ l'~tal d' '.,rGencl'. Plus de mlll~ personnes (militaires, poliCiers, CIVils et rebelles) ont tutes dl'puls la r~prise des optratlons armées de la Gutrilla kurde en ~~ot 1~B4. dans celte parlle orientall' d~ la TuroUle. t~. lu~s ~!. PARIS, tO ftv (AFP) - Une trentaine de Kurdes de TurQuie onl occupé m~rcredl pendant prés de cinQ heures les locaux parisiens d'Amnést~ International (Al), a-t-on appris auprès de l'orGanisation humanitaire. Les protestataires ont affirmé appartenir au "Comité du Kurdistan" el d~mandt Qu'Al intervienne en faveur des militants kurdes d&tenus dans la prison de Oi~arbaklr (Sud-Est de la TurQUie). Al a indiQu& Qu'elle intervenait r&aulitrement pour d&noncer le. conditions de detention dans le. prisons turoues. notamment' DiwarOaklr oû le tribunal militaire a condamné' mort'le 5 ftvrier 20 mllilanls kurde., t3 autres ~ perptpuilt et t7 • des peines allant de lroi •• 24 ans de dtlention. A La Ha~e, une vinataine de Kurde. ont occupe mercredi pendanl deux heures 'l'entrte du ministtre des Affaires tlranaeres pour pro le. ter conlre la " !politioue d'octroi du droil d'asile •• leur. weux reslrictive. du Gouvernement ,n'erlandais. , i Selon les manifeslanl •• les refuGits kurdes renvoyes en Turoule ~ sont !m~nac~s de mort et fonl l'objet de poursuite. et de discrimination. PARIS. th fev (AFP) - Le. t7 kurdes, OUI occupaieftl depuis t5 heures les locaux de l'aaenc. d. pr •• se ouesl-allemande OPA' Paris afin de prOlesler conlre l'incarceralion d. d.ux m~lllant. kurd.s • ColOGne (RFA). onl mi~ fin sans incidenl • leur acliow P'U apres 20 heur ••• l •• 17 kurd.s .nl.ndai.nl ainsi prol •• l.r conlr. l'Incarc.ralion dimanch. è Coloan. d. d.ux m.mbre. du Parli de. travaill.urs du Kurdislan (PKK _ indep,ndanlisl.) soupçonn •• d. "parlicipalion • un. o~aan~.alion l.rrorlsl. e~ d'un m.urtr .... 18 • Agence France Presse PARIS, 10 ,tv (AFP) -Un. t~.ntlin. d. ~u~d •• d. Tu~~ui. ont occu~t .prcr.dl ~.ndanl ~rt. d. cinQ h.ur •• 1•• loclu~ ~I~i.i.n. d'A.n •• tw Inl.rnatlonll (Al), I-l-on a~~rl' lu~rt. d. l'oralnl.allon hu.anlllir •• L.s ~rot •• latllr.s ont Irri~.t 1~~lrl.nir au "Co.llt du Kurdi.lan" .l d~mandt Qu'Al lnl.rvi.nn •• n rlv.u~ d.s .llllints ku~d •• dtl.nus dans la ~ri.on d. Oiwarblkir (Sud-Est d. la TU~Qui.). Al I indiQut Qu'.ll. inl.rv.nlil rtaulitr ••• nt ~ou~ dtnonc.r 1•• c~nditi~ Ge d.tention d.n. 1•• ~rt ••n. turQue •• not •••• nt • Diwlrb.klr o~ 1. tribunal .ililair. I conda.nt •• ort 1. , ttvri.r 20 .llilant. kurd •• , 13. autr ••• ~.r~.puit •• t 17 • d•• ~.in •• Illant d. trois • 24 In. d. dtl.nlion. A La Haw., un. vinatline de Kurd •• ont occu~t .e~cr.di ~.ndlnl deu~ heur •• l'.ntrte du .ini.ltre de. Attaire •• tranatre. ~our ~rol •• t.r conlre la ~oliliQue d'ocl~oi du droil d'I.tle •• l.ur. w.u~ r••lricliv •• du aouv.rn ••• nl n(..rlandai•• S.lon 1••• anir •• lant •• 1•• r.tuat •• kurd •• renvow •• en TurQuie w .ont m~nact. de .ort et tont l'obJ.t d. ~our.utle. et de di.cri.inalion. De. Kurd •• occu~enl Pari. 1•• loclu~ d. l'aa.nc. de ~r ••'. ou •• t-all •• and. OPA • PARIS. 16 rtv (AFP)- Oix- ••~t Kurd •• occu~.nt 1•• locau~ d. l'aGence d. pr •••• ou••t-Ill •• lnd. OPA' Plri. d.~ui. 1'hOO h.ure local. (14h00 6"T), arln de ~rote.l.r contI". l'incarctrltion de d.ux .illtant. kurd ••• Coloane, a indiaut a l'AFP 1. corr ••~ondant d. OPA contactt ~ar ttlt~hone. "Ils cri.nl des sloaan. anli-all •• and •• t •• nacenl d. rail". la artv. de la rai.", a ~rtci.t ". Han.p.t.r O.chwald, Qui •• trouve dan. 1•• locaux en co.~aani. d. d.ux collaboratrice., dont un ••• crttaire .nC.lnt •• L•• Kurd •• ~rot •• l.nt contI". l'incarctration dl.anch. a ColoGn. de deux ••~ d¥ P.rti d•• travaill.ur. du Kurdi.tan (PKK -indtpendanti.t.) s"up~onnts de .. ~';rlici~ation • 'uni oraani"sa{lon 't~l"t.t. et .et'un .•• uM.N .... Des .llltants Elt'uxell es kyrd.s occu~ent le. bur.au~ de II Llaue de. Droit. d. l'Ho •• e a BRUXELLES. 16 rtv (AFP) - Dix .ilitant. de l'ERNK (Front de Ilbtratlon du urdlstan) onl occupt paciriau ••• nt l.s bureaux de la •• ctlon b.lG. de la .au. d.s DrOIts d. l'Ho•••• Brux.ll •• ~endant ~lusleur. h.ur.s .ardi aatin our prot.st.r contI". la situation d•• dtt.nus ~olltlau.s kurdes .n Turaule, -l-on ap~ris sur plac •• A la suit. d. c.tte occu~ation la .ectlon b.la. de la liau. des Drolls d. l'Ho •• e a acceptt d. ~rotester ~ar l.ttr. au~r.s d. l'a.ba.sade de Turauie .n elGiaue contI". le. VIolations de. drolt. d. l'Ho•• e au Kurdistan, ont lndiaut les responsables d. la section. Arrestalion de douze activistes du partl des travailleurs du KurdIstan KARLSRUHE (RFA), 16 rtv (AFP) - Douze Kurde. orlolnaire. d. TurQuie ont ttt arrttt. au cours des d.rni.rs Jours dans le. rtGions d. Coloane et de Hanovre (ou•• t .t nord d. la RFA), soup~onnts d. "~articIPation • un. oraanisation t.rrori.t.", a indiQut .ardi un port.-~arol. du parau.t rtdtral. Il•• ont accust. d'Ivoir ror.t c.tt. oraanisation au •• ln d. l.ur ~arti, 1. ~arti des travaill.ur. du Kurdistan (PKK/indt~.ndanti.t.). Ils auralent aussi ror.t ~rts d. Coloon. un "tribunal du ~.u~le", o~ s.ral.nt JUGts des tra!tr.s ou o~~osants • la cau.e du PKK. Le PKK, de tendance .arxist., ~r&n. la lutte ar.te pour obtenIr l'lndtpendance du Kurdistan turc. ATHENES, 16 rtv (AFP) - Vinat kurd •• d. TUrQUI •• rtruait •• n 6rtce, ont enta.t lundi .oir • Ath.n •• un. artv. de la rai. illi.itt. ~ar solidarllt av.c 2.000 prisonnier. kurd •• d. la ~rison d. Oiwarbakir (est d. la Turaule) aUl prot •• tent contI". la ~.ine d•• ort .t les tortur ••• a annonc •• ardl le port.-parol. d'un co.it. d•• olidaritt aux prlsonni.rs turcs et kurdes, ~. lhsan Kalla. L•• artvist •••• sont in.tallt. dan. d.s tent •• devant les locaux de l'Univ.r.ilt d'Athtn ••• dan. 1. centre de la capltal •• Quatl". d'entre euY portent un uniror •• de prisonnier .t s. tiennent d.bout •• ncha!nts et b~illonnts, pr.s d'un Gibet. O.vant eux un~ ~ancarte arrir •• "les lortures ne •• tlront pas un ter •• a notre lutt .... Au cours d'une conrtrenc. d. ~ress., ~. Kalla a lnvltt l'opinion ar.CQue .t internatIonale "a rtaoir au t.r~oris ••• l aux assas5inals du rtGi.e raSClst. lurc dans l.s ~rlson. luraue •• t dans le KurdIstan lurcH. ". Kalla a indiaut QU. 2.000 ~risonni.r. kurd.s • Oillirbakir .t .nviron ~.OOO dttenus d'Iulr.s ~~isons turQues avaient .nta •• un. ortv. d. la rai. de~uis 1. 9 rtvri.r ~our rtcla •• r l'abolition d. II ~ein. d. Mort .t l'arret des tortur •• ainsi QU. la ~.raission lUX Kurd •• n. ~arlant ~a. le turc de pouvoir r.ndr. vi.ile • leur. par.nt. prisonnl.rs. O.puis Quatl". Jours, a-t-Il annonct. l.s ~ar.nt. d.s ~ri.onni.r. ont .nc.rclt ~.ciriQu.Ment la ~rison d. pl~arbaklr pour soul.nir l.~ or.vist.s. 19 Agence France Presse. L~ ~olic& met tin • l'occu~ation de. bu~eaux d'Amn •• ty Int.~nation.l BERNE. tb t.v (AFP) - La ~olice .ui •• e a a~~et. Ma~di la vinataine de Ku~des DE TU~Quie Qui occu~aient de~ui. Jeudi de~nie~ le. bu~eaux d'Amne.ty Inte~natio~al • B.~ne •• elon le. t.moianaae. ku~de. ~.cueilli •• u~ ~lac •• Pou~ .~~~.h'nde~ le. Militant. ku~de •• en a~.ve de la t.iM. 1. ~olice • dO enfonc.~ une ~o~le. Un. b.a.~~e • en.uite o~~o.' le. a~'vi.t •• de 1. t.im .ux fo~ce. de l'o~d~e Qui ont t.it u•• ae de G'Z I.C~yMOG.n ••• Amn.sty av.it ~~ote.t. lundi cont~e l'occu~.tion d•• e. loc.ux en .nnon~.nt 01.1',11, .u.~.nd~.lt .e •• ctivit.s ~elativ ••• 1. TU~Quie en c•• de p~u~.uit. du Mouv.m.nt. S.lon 1. "comitt Ku~di.t.n", ~~oche du PKK - ~.~ti d•• t~.v.illeu~. ku~de.. ma~xi.t. - c.tt. occu~.tion ttait da.tin.e •• outeni~ 1•• 2.000 Kurd ••• inearcar ••• 1. ~~i.on de Diy.~b.ki~, en TU~Guie, Qui ob'e~venl de~ui. 'un•• e•• ine une ar.v. d. 1. r.im ~ou~ ~~ot •• te~ eonl~e leu~. condilion. de dHention. LONDRES. 24 f+v (AFP) - Amne.ty Int.~n~tl~n~l a affirmt J.udl oue deI centaine. d'Iraki.n. --la ~lu~arl ~rilonnier. ~olltloue. d'orir.ln~ v~d.-Qn~, tt. eXlcut ••• ommairement • l'islu, d'un 11mlllftcredo ~ro~~ ..dov~nt ~~. tribunaux milit.ires de~ui. le mOll d. novemb~~ d9~nler. L'orGanisation d. dtfense des drolll de l'~o.m •• OUl ne donne ~95 d~ chit'",e ~lu. ~r.ci •• a dlclarè dètenlr le. noms de l1b des vIctimes, ~a.e. de t4 • 74 ans. dont des Ku~del el d•• membres de la m~norltt turkm~ne, Au cou!"\!des deu.x derniers Jour. de dtcembre, ~IU'llde '150 prillonnul"s oP'\!. Itt passt. par'"!., arm •• dan Il la ~rl.on d'Abou Ghralb. danl le. faubourGll de Baadad •• elon A~n'llt~. Bon ~ombre d. su~~licit. ttalent dell dttenus kUI"des de la ~rovince de BulaillaniYllh (nord-e,l). Certa'\ns'av.i.nt Hé tortur"', a indiaui l'oraanisalion. Par ailleurs. au d.but du 1I0is de Janvier. certalnes famIlle. ont ttl autorisa ••• r.cu~arer les cor~s de 46'Kurde,'fusllltll. apr~ll versement de 300 dinars .n auis. de "trail d'ex.eution". Treize Kurdes. dont deux Mineurs, auraient tt. sommairement exécutts ~ar de. rore.s aouv.rn ••entales a~~ •• un~ fouille malson par maison et le bo.barde.ent du villaae de Tchiman (rtaion de Klrkouk) le It novembre. prèCls~ Amn •• l~. C.nt • cent cinQullnt. autre. habitants. tvacu~s dans un preml~I" tell~" aurai .rit. Itt .' 1.. 1.11" tour .~~eu.tts apr~s leur retQUI" dans 1e. v Il ! .~Ge. I LYON (France), 1.8 fév (AFP) - Une tt'entaine de militants 'du Front nationi'll de ~ibération du I<urdistan <ERNIO ont occupé jeudi depuis 10H00 local.es (09h00 GMT> ~e consulat de la Répùb~ique Fédérale d'Allemagne et le siége de la compagnie aérienne Luf'thansa à Lyon (centre de la France), a-t-on appris de bonne source. Les mani.festants récl.ament ~a libérat.ion de 12 I<urdes, arrêtés la s",mai'H' der/liére dans les régions de Cologne et de Hanovre parce que soupçonnés ,je "part.ic:tpation à une orgsnisatio.f terroriste". Mardi dernier, 17. membres du ERNI< avaient occupé pendant quelques heures l.e bureau de l'agence de presse ouest-a~le'mande DPA à Par is pour r'rot.esteor contr .. l'arrestatiotl â Co~ogn .. de deuK militantli du Parti des Travailleurs d .... Kurdist.an (PI<K). DI YARBAI<I R (Tur'quie), 18 fev (AFP) -. Del.j,< lid 1J e pr iS~"'tl iAl"'3q'ji on t en tame une greve de la faim illimitee If.!9 Fevrier d(,rnip." di-lnsla pri30n militaire de Diyarbakir (~ud-elit de la Turquie) pour prote~ter ccmtre l~urs co~dit.ions de detention et ~'interdiction de r'srler ~e kurde, "poursljivent J.el.jr mouvement", a annonce jeudi a Ankara le Premier millistre turc, M. Turgut O~al. Lorfi d'une conf.rence de presse tenue apres Wle rencol1treo avec le . president K.nan Evr.n, M. O~a~ a declare ql..,' il avai t infc)r~ 1.e chef' de! l'Etat turc d. cette gr.v. d. la faim. "J'si, .K.lllin. 1. dOIl.I.r .t j'ai donne l'ordre au" autol"ite!i pour qlje ce problellle soit re.olu", a-t-il pousuivi. M. O~al a atl/1CltlCe qlje les conditions de det.ention lieront am.liorees dans la prison de Di yaru,.kir. qUi est. soumise aUI( reglem.nt. d. l'armee et. non du pouvoil" civil. Selon 1•• organi.ation. d.~ droits de ~'Homme, la prigen militaire d~ Diyarbakir •• t connu. COlllllle "forter •• se des tortionnair&S1". Par aill.ur., d.uK d.pute. du Parti populiste social.-democrate (PPSD, gauchll), p~incipale forlll.t:ionde l'opposition au parlement turc, ont entame m.rcredi un. gr.ve d. la faillien .ign. d~ lioJ,idarite avec leg 2.000 prisonni.r., la plupart d'origine kurde, qui availlnt commence leur mouvelllent il y a n.uf jour •• 34 civil. au tot.1, 1•• d.UK d.put •• du PPSD ainsi que delS parents et. allli. d•• d.tenu." ob •• ~.vÎlOtun. grev. d. la fatlll fliege regional de ce parti. .u so • Agence France Presse . DIYARBAKIR CTurqui.) - Pr.. d.' ~oo d.~.nu. d'.u~r •• peni~enci.r. ~urc., notaMMent d. 1. pri.on ",ilit.ir. d'ErzuruM C•• t) .t d•• pri.on. d. M.laty. C.ud-.. ~) .t Bur •• Cau.. t), ob •• rvent d.pui. troi. jours un. gr.v. d• •olid.rit., •• lon 1. quotidi.n d. g.uch. "CuMhuriy.t". P.r .ill.ur., l ••••oci.tion turque d•• droit. d. l'HoM" • viveMent prot •• t•• Ank.ra contre l'interdiction par la dir.ction de 1. pri.on d. Diyarbakir d. donn.r d. l'.au .ucr •• aU.N gr.vi.t ••• "C.tt. d.ci.ion paurrait provoqu.r la MOrt d. c.rt.in. gr.vi.t •• d. la fai"''',a av.rti c.tt • ••• ociatlon. Dan. un. appel t.l.phoniqu., 1. pr•• id.nt du PPSD, M. Erdal Inonu, a ag.l.M.nt attlr. l'att.nti~, d. M. Ozal eur 1•• conditions d. dwt.nt.ion dan. 1•• pri.on. turqu ••• Par lIill.ur., M. Inonu a lanc. un app.l aUlc d.ul( dfllput •• gr.vlet •• pour qu'll. c•••• nt illl",.dlat.",.nt l.•ur actic'II1 at r.ntr."t a Ankar •• ". Inonu a pr.cl •• qu'll craignait un. provoc.tlon ~. 1. p.rt d. c.rtaln •• a••oclatlon. qui pourrai.nt utlli •• r .~, parti, a rapporta l'agenc. d. pr•••• turque Anllt.all •• Depwl. :te caup d'It.t 1ll11it.ir.d. d•• lnd",~u'nd.ntl.t•• Iwrd •• et d•• Millt"nt. d'.Ntr ... -g.uch. d.t~,u. ont. plu.leur. r.pri._. nb •• rv. d•• gr.v •• d. 1. '.1•• C..... YlIIlent •••• ont pou ...ulvi. d.pul. le r.tour du pay •• un r.gl_ civil en 1.~ .t .~r.. 1••• l.ction. g.n ....l•• d. nov.Mb ... 1'.7. Il V • troi. a"., rappell.-t,-on, quatr .. ",ilit,."". d '.lc\';r.",.-q.uCh., d.t.nu. dan. 1•• ~ri.on. Militair •• d. laOMlllcll.r .t. de M.trl •• I.ta"bul, a".•I.nt MOrt. d••• uit •• d'u". gr.ve d. l,. '111M. ".0, nl"'AI#IlA""~IrIH'''Y'~i, la fflv (AFPI "' D'-YK Mill" prualmlll". f~IH Ollf "nl'nlll4IJ un" 'Jr...... dl!'1.i1f.iM In.i"'lt.." I.. ft ~.. 'rler c:t",."lfil,. ~lim. 1. p,.IIlO"MllIt"I"'" l'le IHvIII'bak I,. ("I~tJ- ... f de 1", ;1.11"1'110111 l'OIA,. p,.Clt•• t.,. l:~mt,.. 1..,u,.. {'OI',I1Il'llä" .. d. d.t."t,lon at l' l"tllrdll:tICl"n. J'a,.l"r1.. k... ,.d., "poy,..... lv."t. lalA,. IIIgyv._nt", Il IIn"Olle.J.udl Il AllkillNI 1... P".Mle" "'lnl.t,.. t... ,.c:, M. iur!jllAtnl!ilIl. Lortl d' u"", conf.r .. do p,...... "."u. a",,. .....n. ,..nc~'t'.".avec le ."." prli!fllci.mt' '(!!!Ium Iv"@", M. 01181 ë d,,~lilreq... 'U. aVilit ln'o". lit ~h.' n. l,'Itar. tUl"~ d. ~"tt. y".... @ do lA fAi",. "J'ill eKilMln@ ll!!dOlilll.,. @{ ,,' Al don". l'ord,.•• WK autor it.1i paY" ql.e &;f;lI p,.~nl..",@ ~oi t\ ,.1t.Oll~",lia to= il p6"'.... 1VI. M, 0 •• 1 a .nncmc. q....1•• tîf,md H inn'!! d", do"emf.lo" ",,,,rant' IIM",}lor ••• cfl!ll'" 1.. ~,.i.cm cl. DlVII,.balli,., Qla lttit .~U"'l~~ ,,!:. t.11I 'l'Ar",,,, .. ",to lum dl. l'OI,lvol" cl ...il, O,.;IUÜ fia tl ami d." d,.ol hi eilt 1.' HOMM., la IiIUI( r"'rfl,l!f"'li..,t.lIi Solnn 1•• ",.1.0" ",i 11 tln"@ elii' Divarbaki,. e.~ COtH1YIi!! "Cl"''''. "fort.,.•••• d•• tO,.t'~,.,.lr•• ". Par alll.wr., deuN d.put •• clu P.,.tl ~~li.t •• 0c'al-cl.lllOcrate (PPSD, l'lAI~!:h.I, pri"cipal. f"r",ataon d" 1'oppo.ition ail ~ ..l ... nt tll,.!:, ont entaMo "'8r.::,..dl yn. U""v. do 1.iIfa'M ." .ign. cl•• 0l.lda,.lt •• v.c 1•• :l.000 "rl'iOnnl.,.., 111 "lypllrt d'o,.lgln@ kyrd", qlAI,avahtf1t COMMnc. lltyr "'o....... "'.n{ al V a n .... ' :Jo ,.., :JI, civil tot.l, 1." d.ulC cf.~t •• du PPID ain.' qu. de. pa ...nh ....MMi. d•• d.t.n .... , ob •• ,.v~,t ... n. gr.v. cl" 1. 'a'M all .iag. region.l cl. c:. pa,.ti, DIVARaAKIR CTurqlli.) - p,.•• d. ~O d.t.nw. d ..... tr•• ~nit."cl.,.. turc., nota.Mnt d. la p,.i.on MIllt.ir. d'lr.lIrUM C•• t) .t d•• prl.on. d. "al.tva (.lId-•• t) et 8I1r•• (ou•• tl, obs.rvent d.pui. troi. jou... lin. g,..y. d.' .0Ud.rlt., •• 1on 1. quoUdl.n d. g.lIche "CuMhw,.,V.t.", P.,. .ill.ur., 1 ••••Oci.Uon turqu. ci•• droit. d. l'HoMMe a vl ..... ~'t P,.ot•• te a Ankara cantr. l'int.,.dlctlon p.r 1. c11,..ctlon d. la p,.'.on d. Dlv.rb.klr c:!. c1onn.,.d. 1'•• 1.1 .lIc,..e..... M grevi.te •• "C.tt. d.cl.lon pou,.r.lt P,.ovoqu.,.la Mort d. ce,.tain. grevl.te. d. la '.iM", • aY.rtl. cett. a•• oclatlon. Dan. un .pp.l telephoniqu.,' le pr•• id.nt du PPSD, M. Erdallnon ... , a .gal.M.nt. attire l'at.t... ntlon d. M. OZIl]..ur 1••. conditione d. d.t.nUen da". 1•• pri.on. turqu ••• Par lIill.ur., M. Inonu • lanc. un appel aUK' d.ul( d.put .•• gr.vl.t •• pour qu'il. c•••• nt iM",.diat._nt l.ur action et r."tr.nt a Ankara. M. Inonu a pr.ci •• qu'll craign.it un. pro ... ocatlon ~. la part d. c.rtain ••. a•• ociation. qui pourraienl: utlli •• r .on parti, • rapporte l'agenee d. pr••••. turque An" •. oll •• Depui!l 1. coup d'Etat lIIili tail". d. 19aO, d•• lnd.pend.ntl.t ....Iwrri••• t d•• lIIilitAnt.d'.Mtra_-gauch. d.tenu. o"t a plu.t.ur. r.pri ••• ob.",.ve do. gr.v •• d. la f.iM. C•• Mouv_.nt •••• ont pour.uivi. d.pul. le rotaur du pay. a un rogilll. civil .n 19a3 .t apr •• 1••• l.ction. g.n.r.lo. d. nov .... br. 1,a7. Il y a troi. an., rapp.llo-t.-en, quatl"" Militant .• d'.Nt.r.M.-gauch., d.to"u. dan. 1•• pri.on. Militairo. d. SagMalellar .t d. M.tri. a I.tanbul, IIt.aientMOrt.. de •• uit •• d'IAn. gr.v. ri. la f.illl. COL06NE (RFA), 27 rev (AFP' - L. COM.un.ut~ ~u~d., Qu.trl~M~ nr~u~. tr.na.rs en RFA, e.t .ou. 1. choc d'.nl.v.M.nt~, d. M~,rtr.~ et ccu••lion. lerrorl.l •• ' I••• lelrt.i.te. I<urd-•• ont un "F.t.'.dotn. l'Et.t", on I. Ju.lice ou••t-.l1e ••nde. Le. Kurd ••• our \.ur .~rt c~i.nt .u "co•• lol ••no-lurc" • .L••• rti de. lr.v"ill.u~. du Kurdlst.n ("'K"'-M~r'(\.t .•'. Ill.,', lu"'.• ~(lur ndt.end.nce .u Kurdl.t.n lurc. et son hr •• d•• ~~.~a.n~~. l'ERNK rF~ont ion.1 d. Lib.r.lion du Kurdist.n) •• onl d.n. I. co\li••t.u~ d. I••• curlt• •t-.11ea.nde. Pour une ~.rlie de. 400.000 Kurd •• viv_nt -n RFA, •••• lile•• Ule ••thode. du~PKK. 11 .'.alt ~'un. ".fr",r. OUI .er••t .us., d. cr'd ller I. c.",.e kurde ". . . Au "Co.al' Kur~l.l.n". offiCine du PKK a Ctlltlon •• I. ~orl. bl,nd' ••• t ---)~ 81 . .. ~ ,3'\ ~;U~~;~;0,.;5' SUITE'.ct, I~ 15 U.lf,"i,.;':';;~;~iJ;~:;~;'IJ'~le~~~'O~~) ~:;;t.~~~.~_o~~ l.u,y.,.,.ou. , ' ... ,.t"i" ~,~,.'t..! ~t~Q,t.'.tl,,,!"l':'~.'Ient,tl•. 0:' autr .... \t.I~II,."t.19n.s ,s ... bJ a~,le~ ont, ,lieu., I. ,. 'ni.,.,e.n d~\ ... d:l'n•. '!Q,., ...a,i.s9.1;lcf\.d~.t.l~n .."'II!"d" ,dec,Çoll)ll"~"J.'c2!l. f •.YJ';'i.,.. , .",'"11,i!"c~.!:,~'~,..t~OÇl~,r,er;Ill,~s. ,j'." :.', ". ,',- •. C'.'. '.~. ;." ..... , L.... ,.ouet .ou~~onn. le PKK de dis~(lo;e~ d' IJn. "orGani saU on .t,~""or:'J .•te". t~.tr:e . dir,ia.e ,d. P,.IUI,S.,.Qui ... ~' ap~.ll~r:-!li! ... ".!;~I\.1J~,,,!l~ s~çlll'j~iJ,~'" de,;c.: t,.Ol ••• t d. ian •• ent", ..cf i .!"osant: .de. "t.r,l,.bUr'l.a!-ll'c" P?P'J 1 a i,"t's p,r.ono~~ant ",.,nhnc'''Ju.Q'''',.~'a:~.~,e(ne'cfe.llo!",l. , ,." ,''1 _,." "',' c','" ., ,..n••. It Ill',;,.,. ': :.l''', COL06NÈ.... Ü ~àrlù.ie(' de"I!FA' à,"è'll d~"'.(\':;;;"J~IIl'at;r t'~U~;;',;~~ è-o';(;;t' UM i.nis.tion .utjri~i~ ~n 'RFAr L~ ~KK "aGit C~IIl~~'~n'~\~~ ~'~o; 1~Eta("~ C. Qui "-) J ~ " .té découyert n'est Que "le SOllllllet. CIe l' 1C'H'''rr;'\. St' lt-n 1. t'I; 1\ 1-1 I t'UX ".urd ••• ~ol ic.' f'a',t'.tout';p'our oOri.r '(es IIllin\t;~it "t',:,,',:;:. '<iù'PKK. qi'~'" dl'o;per'sant et 'ctd.nt"a d.'s' ëont .... 61'ès'cjYs'uirlâ.uo.uëo;. '. . '" .... ",' ' .•. ,. ,. ~e PKK. co •• e le KO"KAR (r~d~rat.ion de~ ~o;s"c'~t.I(\ns ~~~ra~a'll~u~~ ~~. "d islan). orun'ïsali '~n''Ind'&P'en'(jlu,'iî~H '~'\v'",'ie'.f,av~r:;;~ I~ .~i:;"(j'l~'.t'(.'.c;!U-' '~Yec .1" ••• ont' d" àccoi'd"su;..' 01":'J5c.i,l'. 'p'" i nt::' \d~i>tll°<;"...ij.,' <iii.' "{"(\t'f~n,;î';e 'contr. I •• 'u i'Sat i c)n15 b. aa'ué~e"i<~u'rrd...'~ <1i' r'è'c:i:6'JD i'ti. ~t. "N~~' }'éo;,,;~(n~~t" dt', ',' , '. ~:,~ "or FIll •• '. • •.". o'''~''~. 1 ! • ~: 1 ,1-::::! ~r. f, _ Tous deux croient Qu">A'i1k'sra"a e\i~":è~":"ne"'~~ •.e-;;'''''';;'':l;;r'''sür' B.,~n''-' OUlt . ,.eI"Yic.~ •• crets. des \~~}lx.,~~!:IS n""~,~'t.t'n', P.,I; ,t1.f.a.br'Quer.,~t's ,F\r~!Av,s .t • luh.t .~••. c~r\!,,~i~. ,~n'~f,'~,~.u1<', .... , ",,>, ,." ,. ,,, .•.•. l , ... ",.,. Au COIll.lt.t :Kuf~i.t<l!,n, tt~~~ ,"~l,,::!=.?IIlp.!PI'" 0fl".d~ ,P~~ l~.,~'i'::~,•. 1. ,'l~!i~~c" .secr..t i Ill, •. ra~,c,~~;~". co 1,~,r:ï.tl!,çl..!,Atc,;' ~, ?,n'ln~1," !l.r.It' .,'i'J~r~J ,<1~I;,r i!Y,~u;>f." K;9"kAR et t • ,~ -'. ~~'J ~~ ".1 ,""'.G 'r .... ,!!,';j-. l '''!' ") ..• 0 I ~ !ll ,. '!.<l .t I c.~." , "d•• , dh,~~~~r:~'~r."OI.!J,"~;~'lö,f>'1t n,o,!:'~C;,;,(h(1" ,u".,~!l"'~('N;i"". . ....,.,., L:e Comi tC1 Kurd 1stan 'est i Ille QUt' 1~, ""IIlIllt't, .tl'J ('''Ill''' ....., t; p..'" III ~n(\"7t.tjrc a .'.11 l.ïnl' lor. ''i:ly'lrri~~t:~ri'e~)( ,â,5s~ssi'r'a': '"eln"Jao~""';",~ ,,~.~,~' ~~~lr!(,lIl?lt.è .a.11ell\and. lG1'rit'd Wîè'lp'Ut.z; atü'ïbu~ uri telllp" .~I.jp~~,:o;~n'i !'....... ,,'V.~:.. 'i '., " JIY/Ph~/c.o;a-~~;, ' .. , !, , .. h . I • ,',I .:: tl .,h. j' ,'. , 22 .,h -,', ., I .',' il, ",.)1:'1 i • L', " r. ~._l~:(: f~. I ••ll <, Il • '." I:" l.. I ..• [ '.' ,'" . ~~.. - , . I) ~ --I _ If,'. ); 1 \, ':~ ," ,; I ,:',: I.. ,l' ,.:. -"-.d, "'':.' i~ '•.ar ,q l i" , ,~, . ;', I .,' <'Q;'1 t '; , ~.. -l':, .. t. ' '. •• " J _' 1\ ~' " 0\' .;.' ~ .:;' <., ~ ., ~.' , I i :' • t (' \ r • , .. • Almany~bölücü cenneti! ~;;';;~~~';;b~~aktarahm: "Son blrk.ç S linin içinde beklemeklen IlkJlml'u. Nerede Ise. yaflm lalllir trarllin ;llllWIm bekUyordu. Halbu. : bir an Once IJÇilerinin blfl. a leçlp, 10permarkelin aIlfwrlJ" trafillni kDntrol et.esi lerekiyordu. Tho ... traflJin ukannwJ- aebeblni sollllllaA çOzdo. ir &NP yabana eIIerlnde panartlarla yOrOyordu. Aulan iOlanlar ise. "Xllrdlsla.'da' oykmm ve lilrall ..... ..a almayabm", "Xllrd.ra Aza. l'' Idi. Alman i$ldamlaulan iOlanlara bir mina wnmedI. .ncak klzmaklan da leri kat,adl. Kendi kendine, "8IzIIa UkQmel de nlçln b.-lara !aiz vertr? .. Her Is.. aeJlp II1IIai Ilbl neden al .... t.. .,? .... dive sOvlendi. o anda Alman lçiJlerl Baam Zimmermann'a çok SCYili TUrkler'e ve TOrki,ryc ar$1bu ÇCJÏtprotestO Ye siWab ylemlerde bulunanlara mini lunmasl için mektup yumaa karar veren Tbo ..... radyo e gazetelerden lakip ettlklert• hallrlayarak gelilmelerin lyi lmadllma karar verdi. BöIUcUOr,Ollere ve mensup. anna kar$1 olan sadece TholiS mlydl? Kesinlikle deliI ... ia$la I,S milyon. TOrk ve 'urkiye'ye "aönUI"den balh .Ian TUrk doSlU Almanlar ••. 10 8 Ylt önceki Atmanya 1980 Ylhnm ocak aymdaYlz. ;unlerden cumartesi ... Xom. ar adh bOIUcU KUrt Or,OtU ranHurt 8a$konsolol'ulu.l nun Onunde gösleri yaPlyordU. Alman polisleri "telblb taneler'" gibi dizilmi$, elleri kollan baAh bekliyor. Almanya'nm me$hur dUzenli Irafili ise, yUrUyU$ sebebiyle ..... ". saçlßa" dOnmU$IU. Burnun. dan soluyan bir Alman, henOz 25 ya$lanndaki polisin yamna yakla$arak konu$tu: "Su yolu tranae açlnlz da a1dellm ..... )'11lçlada AI. m.n devlet kuruml.nnla e1la. de, 50 blnla Il.rlade dOl)'l lopl.nm"ll. Bu dOl)'llann çoaund •• Ben Kün'Um, TUrkiyc~ de ölùm lehlikesi alllnd. ya$lyorum' denlllyordu. IItlca olaYlnl Komk.r oraanlu edl. .yordu, Geçlel oturma ve _ ... III. mO... dell .lan UtIcaClI.ra' derbll .. cl. riulu au)'or we b6y•. Itft IltlCHI Ko.. I1.,',. 'dol.!: . Oyesi' oJuyOrd.... . Yürü)'ÜflerdeB dB dere YtJIar JlfIPIfC pçlp. aider. ken. bir bqka bClIOClIXDn or. .lIt PKK, kDnJl'lllni yaptl: "Pard. XarIrern XItdIItna" klrmlZl kaph bir de. "ma.lfesto" yayanladt. ManifestocJa PICK'nla tu: rulUf amaca kJsaca lIÇIk- toYie Ianlyordu: .. ÇafIdI ................ blr anp ,....., . ,......... n................... • nap WtJdIarI ,...., -' ,,' pIOfflyoaaJ 1It1dllrl- aJaa, belli bIr P"'l_. ....teJl " t.kUle 4.,..... '''Partia Karkeren Kordlstan' .. alu •• d. bir öralll ohafl1lnUlJl karar verdller." . PICK, klllloFede Amapa OJkelerine ele açdmaklan aeri kat. madl. Ancak bu OJIrder ar&IlIIda bir merkez aramyordu. Uzun tartl$ffiÙanIan soma bel- . IlIcll Or.lItOn Avrupa merkezi Federal Abnanya'ßID UIa IChri oldu. Artlk TOrki,ryc kart' eylemler, proteltolar, para yardlmlara, kamp'lnyalar, yaYlniar burad.n sllrdOrolecekti. lèrOrist ve bölOell OraOt "Oln'de "Sen"eba." adb bir yayanevi de kurdu. Ilk çakanIan' kitaplard.n blrisl de, "1UInIJa. ta. 0Ira&açlan. ~ DltllrlI ve Denlmel l.lIkI .. C6revl .. lz" adbydl. Bu ve bun. benzer killpl.rd. TOrkiycl deki mevcut rejime veryansan edildi. Bilindili gibi, saldanlar bu yayanlarla kalmadl. Filizie~, lohumlar bUyUdUve cinayeller . i$lenméye ba$landl. . Polisin cevabl klsa ve Oz nldu: "Bekleyecekslnlz!" Alman sOylenerek polisin yanmdan uzakla$lI. Sonra kendisi gibi bekle$Cn Aimanlar'ia sohbete dald!. Kanu, tatilaUnlerini zehir eden gOstericilerdi. I$te 8 Yll önce TOrkiyc'yc kar$' bölUcù Oraùtlerin "to. hum"u Federal Almanya'da ek.liyordu. "Demokrasl" adlna ytlrùyU$ ve aostcrilere ses Ç1kanlmlyor, hainler zehlrlerini kusuncaya kadar hayklflp du. ruyordu. o tarihlerde bir TUrk .aze.esinin ba$hklannda lU comic1er yazlyordu: "Xomkar ... Mllinaler dO... Iiyor, kanareier lopluyor. XOrtçe kitaplar bro$ürter basllnyor. Bu çarkln bey ni olan öraOtOa ardlnda banal aerçekler .. r'" "lUIca oruau ve eroln lica. reU aym amaca hizmet edlyor" "Türklye'mlz Almaaya'dan dlnamldenlyor" .. Xürtler'e özaürlOk ..... 1ml içln Komkar'ln oraanlu eltiai siyasi lllicalar'a insaa ve belae, palise aöre eroln ticareti i1e de para kaynall saalanl. yor." Isterseniz sözkonusu aazetenin haberinden de bir bölUmU • Alma~nlar ne. yapt!. . .. Bir )'Indan PK.K..diaet y.ndan Komk.r vt a$1IJsbleu çok saYlda Orllüt Almany.'da iSledikleri 8ibi .1 oynatm.ya deo' VIm ediyo.-du.AImanlar, "1Iana' dokunmu)1In )'Ilun bin )lI$ISIn" misali, 8österi ve yùrùyü"lerin ucu kendilerine dokunmadlll için aldllJ$ etmlyorlardl. Kiliseler Ise. Tù.rkiyc'yc kar$1 kinkusan halnlm kucak .ÇIP, "Bu ZIftI ....r lIuIu .6rdOklerllçl. Hnlda1ar .. diycrek. maddf ve mancvr olarak yardlm eUerini uzatm.J1anh. TlIrkiye'yi. kOtOleyerek iltica talebinde bulUllall bölllcOler ise, kiliselerden maaIa baiIanml$tl. Halta birçoklannm ev kirasl bile ödeniyordu. . Almanlar'an soayal kurulUfl.n da kiliselerden .eri katm,yordu. TOrklyc'yc kar$1 yapllan yUrUyÜflere, "SbItrl kalp". destekllyoruz" elImiesi lie destekçi oluyor"r, birçok lOSyal danl$ßlan ildca iJiemlerinin seri bir $CkUeleyOrOmesi için ko$lurup duruyordu. Uzun !lCanmlSl Federal AIm.nya "PXX terörüne" Carkanda oIm.d.n hllzlrlamyordu. Önceleri basil bir yUrüyU$ ve- ya Oç bei clImlelik blldirller albl ,Orllien olayl.r, Ç1l1rJnd.n çlkm.ya batlaml$lI. PKK"Serx"ebun" .dh bir &lZele de yaymlayarak, kendi. sinden olmayanl.ra meyd.n okumut, ~epsini ölUmle lehdil etmi$li. Aimanlar tavil Yerdlkçe, bel(Dell oraOI1er "bot" durmuyordu. Okullarda .. XlIrtçe till d.n1erl"nden sonra, Dortmund radyosu d. bir bölOcO aruba "XllrIp" ya)'ln hakkL lltrdI. Xamkar',a y&ytn Oraul . "o.p ..... r.. radyocJa Konçe yaym hakklnlD nasll el de edlldilini yazdI. TOrk yetklillerin ve TOrk ku ruluJlanmn kaf$1 çlkmasm, raJmtn Dortmund radYOlu nun haftacJa bir .On "Xlirtçe' yaYln hakkl tanlmaSl, bölocO tete biraz daba ".liven" verdi Oakar ~ler. bölllclllere kuBu kDnuda yay ID ora.nlarlDdl cak IÇUI Alman poIitlkactlarJunlan yazdtlar: dan .... b1r1sl~ •. '. "rtderll ..llkl1meltea, dlle' BakmtzAvrupa ~ ulllll.na Ifçllerlne tanla.r lU o)'ai -"r ne diyor: •• lann Xilrdlstanh Ifçl ve .1. ••Drtfer'e "".cel.rI.1 1elerlae de t.nlnm.ltnl lale~ kndI dIIIerIadt edl)'oruz. Eide ellialmlz bq•. ldIhlIrIarJaI JDJ•• 1aaJW 'nlard •• blrt de radyo ve Iele. ..,.. TlIrk IMII. 1_ vlz)'o.d. Xlirt'er'e yönell~ proaraaalarll cIaIa. Ilk )'er verIJ. 'l'llrklWdt Urtier lIuIu IIU .. llltII old •• ~ub.t .)'Iad. d. bu da JIfI)'OIIar. Tlrk lIlIk.tMtI, doanaltud. cIaIa. Ilert blr ad,- . Urt lIaIdeIeItai ... 'Radyo Dortmund' .tu. Bu .............. b6JaeJe .... ;adt .. Illlçtlk cie oIu rtdtral .u. .6adtr1p, 0 lIMIf .... . ......,.'d.)'IfI)'III XIIrdlsta ..... kiJalerl uypl.yor, Hal. cepJar -.da _laçlt . ..... ..... ad. blr ,..Btt oIa" •• e1 e kal'flll •• d•• ter6r. tllaer )'lad ...... t1.lttnIanadu pl d6_baIuIlada )'Iflyor. X6)'llIler.' bOk6met1a Çtfilll _dlerl lit ~ 1er cie old .. TlIrk tIçlII&l. redeDttJIItri ......... lkl" Ia6IlIamll, ltaIuaayor. < ... ~ k..... Jb NRW Ulir .. Ihanel ve suçlamalarta p.ra .... '9ID1bv)'lll)'ll ~ in.kam I.alam.y. ç.h'''I-' ...... ,.- " TERCOMAN 2.02.88 If.,.."...,.,. ......,.. .....-m... ,.ndt ....p. *; ne ..... yor ••." Insan haklarl savunucusu kc.ilen Weller, bi, vakI'mçlkardiAl dcrgide yaymlanan makalesinde, 1925 ve 1938 Ylllannda DoAu'da yakla$lk 1,5 milyon KUrt'itn )'cr deji$llrmek zorunda kald .allll da ileri .itrdU. . ~tmanYa bölücülerin cenneti • BölücO KOrt orgOllerinin hepsi Federal Almanya'da rahalça f.. Jiyct gösteriyor. Yine yllla, Onceye bir dOnU$ yapa. lm •... ~a::scr: KCA-fKAU'1 ad" derainin 1979 Ylhnm alustos saYlSlllda $oyle duyurusu . var: "Yurl dlflnd.kl Im"nlar d.ltlUnde Itllrt .)'d,.lan ve ... çl cIInddtrl FedClSll AJmuva '9 B.tl Berlln'de KOrtçe kunlar .çmlll.rdir. Oatan. adreslertal ok.)'. culan.1U ft arkadlflan"IZI bellrtlyonaz: . Volklbocbscbu'e (YOksek '.. alk Okulu) Dortmund . (Dort .. uad Ifçi Dayaalfm. Demeal Xlelstr. 41-46 Dort. dland I) 'Voolklltochscbule Berlin Xreuzbera IIKI Kültllr ~ Da)'IllIfIDI Denae&I, r.t.anslinstr. • 1000 Berlin) Volksbocbscbule Nürabera (F,r.t. I,çl D.)'.nt, ... Deraeal.J'QstCacb 1733-1500 NOrnHra" . Almanya'nm YUksek Halk Okullan, anlqllamayan sebeplerden dolaYI KUrtçe'yi resmi dil olarak kabul ediyor. Bilindill a1bi, bu ok ullar eyalet killtOr bakanhklan tarafmdan finanse ediliyor. Bir bqka deyitle TUrkiyc'yc kaf$1 olan \'C AImanya'da "Xürcçe" ders verea . bOlucU Olretmenlerin m~all .Almanlar larafmdan ödeniyor. Dortmund radyosunda • KUrtçe yaYIJI aert adtm un"l)'InIk .lllnat)'l pltJlI. Am .... açt.nna ullflDladll.r. Bu dera d. dtvrtye Dortm und ve çevreslDdekllO ,..... '9 aertd Tlirk derDe&llOkuldu. Bu dernek )'öneticllert .dta. )'ull.n blr mektupta, XiIrtçe dlyc adludtnl.n blr dille )'I)'lD )'Ip,(mlSlndan Tlirkier'in du)'duau IlfklDhk ve OzOalO dUe .etlrlll)'or." TOrkler larafmdan lepkiyle kaf$lIanan Donmund radyosu.nun "XOrtçe" yaym yapmasma Almanlar'dan kar$1çlkan. lar da oldu. Bunlardan birl re: deral hOkûmetin yabancllar so. rumlusu Lisolelle Funcke idi. Funcke, bu çe$il yaYlOlar ile "aymm" yaplld.A' göru$ünu savundu. H"r laman oldugu gibi, AI. milli makamlan )'Ine lem!! .'bildikle,inj" ok udu. DOll. mund radyosunda. "Klirlçe" yaY1l11ar devam e-. ' cui. BAVAN FUNCK.: Bölücü bir grub., Dortmund radyo. .unda "Kürtç." yayan hakkl verllmeslne k.r,1 çlkanlann ba,and. L1.olene Funck. yer a"yordu. Funcke. bu çe,1I Y.Ylnl.rl. ".Ylnm" y.ptldl~lnl löylüyordu, ama dlnl.temlyordu . ~ "edeta/ A/manra'da b/,b/,/s,/n/ rem, .allaJ/lleten bö/ûeû ",gût/e • bu a,ada A/man makam/aflna da .a/dlfmaktan /1ef/ dUfmurO,/ard TERCOMAN ,M_2.SS Besle karg!!yI!; '. .. ~- ;l~:;~7b6!~~~ ~~~~~~~ ~~~~.' .:.:/. YÎlALKfMIZrN:~'yl'lltf~'ÊvlADI:ALi H'OeÄ "'<.'." " '. t '~",. ;.' ~.' :: Alman makamlall ile açllma. . . . . .,,' ,... . .. .", . .' )1 ~~I~J:~a~I~~'n~~~~~c~9g~ I güller saYlslzcinayeller i~leI;. KOMKAR G.nel V6nllln1'K\lr,ul\1 Oy'II, .hellilmlzln,yIOIt Ivladl Ramazan ADIGUzeL (All Hoca) 3.5.198' mi~ler, lokaUer basml~lar, gOnO.. ariii,ovlr'di NlêlCu p~16rtérce pi/Sllya' dOoOrOlerlksUahll saldm sonucu alçakça kaUedildl. soygunlar yapml~lardl .... Klndf,l"l PKK adlnïtakinl ... ~ 'u pr0V8kal~;I" .on Iklaydlr yurtdlOlnda,bqla 6rgOlOmOzKOMKA 'PKK~L~:': AJÀf{fRßOVAgjl fÖR.LERCE KATLEDiLOi .. II '. :I . :.".... .. .1 .. '; ~,' .1- ~'m~;;::;~~~l~~",~:;~::: l~i~v'sÄ!;'~J.~ÎiM7~.viÖ;~"KAA~1 b' " 'fyQ~Y,~J~~T}~~,,~A~PlB,~~YENILGIY~ MAHKUMOURI g:~llk~aer~~~~~~~~~;md~~:.:~ i~len geçmi~li I l'' ,I l Fq,,!~l{iIl('~Org~!"J\, u,mll'l ~I•..,.~i1é.!'.V!~~I,u,?~I~f1~!'.ortOk!lkhoUnd., ul\lSClIkU/1ulu,harkell. ZI '''!. 6n~~~gOeOPKK've'ka,.,. yOrOIlOOO'O!t;okt;O' soldlfl' ve karl11omaloollvellertnllOn gOnllrdl lyIee '''ml' b\"h'"uYôr, Sol ,n oropQgon". -""cnel, •• , .• - "Ibl her ~""da blrden ve bOlOnkor,l.devrlm gOçler I UVM: AVNpa'dllkl bOlDqD'tirOrlll'llUIO PKK V1,KOMKARblrblrl.rln'n .mlnllZ du,m,iUdlrlir. KOMKAR'I , • Almanya'da Oslenen iki bOo yük bölOcü örgül KOMKAR ve PKK arastndaki OslOnlOk kavgasl "kenh blr he.ap. " la"ml"ya dönü~mü~to. Her I ikllaral da Alman makamla••. I '1 .. l'. ,v' :1 "I :1 l 1I1irt PKK, ajanl.rdan m.ycIlila -lI.lml, blr.oln~t ,.btkllldir. PKK I.. KOMKAR",m9C.IcI,~I.V-Ihlnlill. ,,~çl~mak,l.dlr ~ bu .~ll~I~I~~,!I.r" h~lu~u~ v, pl,m~n .tm.y. ba,l.ml,t.r. . . I rlnl suçluyordu , Kendinden olmayana l1ayal hakkl lanlmama konusundakl cinayetlerden blri. PKK, KOMKAR'ln genel yönetim kurulu Oyesl<ilamazan AdlgOzel'l 3 MaYls 1987'de Hannover'de' öll!lOrOyor l '.. \ I ~ il I: I .PKK yaytnladlOI bir blldirid~ l, tehditler savUrUYOrd~:I'lI'BIZI. "unu her zamln yo. I ruz. PKK lçlndl VI dl,ln. . ', IvY I 1 l, 'L , dl, blrllQI bazan, dlrenl" tlsllye etme temellnde gClU,tlrllmek Istenen lhaneté haYlt hskkl tenlmaye. A " CI"IZ . . Isllyor'" . '.' ,r .... . ,Bir gUn Once Hannover'de, Ams'erdam'dl\,' Paris'te. açhk .grevler.i yapllml$, konsolosluk. lar basllml', insanlar yaraJan: ml$II, . Alman kamuoyunuo olaylardan duyduAu tedirginlik Blld'in sayfalannà yanslml$tl,. Ylllar pek' de çabuk geçip. ~itmi$li. 1979-J980'lerde "dild. len fidaalar", boy vermi$, bio rer aAaç olmu$tu.,'Kiiiselerin kucak açulI,-sendikalann d~~ leklediAi, sosya!' kurulu$lann; para yaAdlrdlll, pé'litikaalann haklannda demeç verdiAi bOIUeOler, Almanya'ya "kafa" IUlmaya llà$làini$lI. 1$le Bild guetesi, san olaylara bir mAil! veremiyordu: "GUnUo.IuiDUlU" olarak i$le., dili bOlUCO',KUnler'le iJaili ha .. berinde de bw sorula!'!l cevap anyordu, , " , .' . ,., Blld'in haberine gore,~: rai A1manya'da 39 Kun de.: Ii vardl. Bunlar Bonn, KOln, Sluugan, Hambiug Ye Hànnover 'de elkindi. ", • " Gergiril~k b~hld.;; PKK, klsa adl'ERNK olao "Kür'dislan Ulusal Kurtuillf Cephesi" adl alllllda. Avrupa Olkelerinde raaliyel gOsterecek bir lerOr,OrgUIQ kurdu. "Eni. ya Rlzgari).. Nela~ KurdisIan" kelimelerinin kisallllml$' alan 'ERNK'Q1n ba$llla da Abdullah Öcalao:1O saAkolla; nndan biri alan M.Korkmaz gelirildi. 24 ....... l f .if. ! .. I. .". '.... ~'" lltile..'bl/, .1\0/1<11 Tll1lWOilu l' . , 23.8.1953 - 27.2. 1996 , . /~". ~. ~.:=::=.--~ '.. < ." IAl.~aYI&"~iP~~"~1,(. IN),g~'f..~~,,~Iv~IlI.1' ~~.~~~ ~(f..'dDiiIlIW"\~ . . ~-_J"i:'~:~It,."l..,,;-ii1'1 ..' " ;'F'~:~:~i4=:. ,etindeki ,ba$hk. la soruyordu: ' "1(l1~ler bilde. ae .ort .. ...:..oitIi.. .' '. :..1. . ,. " : 1987 Ylmiih'tniiYIS aylarli1da' ,PKK'nlO ve diAer KUrt OrgUt. Icrinin arasl Federal Almanya île bozulma)':1 ba$ladl. ÇUnkU, 1984 y,hndan bu yana ERNK Oyesi 5 ki$i OldUrUlmU$lÜ, Sv')'ISIZ lokal bas,ld!, soygunlar' yaplldl, imanlar yàral:lndl. 'PKK • ' AIIJ1~nya'da . vuruyor , Bir anda Hamburg'un SI. Georg Caddesi'ni silAh sesleri 'kapladl, Herkes bUyUk bir $8$' klOhk içerisinde kaçl$lI. Anca~ evinden çlkan esmer, blYlkh genç adama kUl1unlardan bio 'ris; Isabet elml$ti. Eli silAhh yabancl, omuzun. dan yaraladlAI $IIhsl bir dUkkA. na kadar kO\Ollladl.Vere )'IlIlan gencin karaslOa ik; kUl'$un daha slkll, Kalil,' bUyUk bir so. ,Aukkanhhk lçinde olay yerin. den kaçll. ." '. GUnlerden 2S ~ubat 1987 idi. Haslaney~ kaldlflldlktan' ,iki gUn sonra Olen ki$.iIse, KUr. saI Tlmurotlu'ydu, : . , Timuroalu, 1916 ydanda AI-i 'manya'ya gelmi$li. Klsa bir 50.1 re sonra da valanda$liklan Çlkanlml$lI, 13 EylOI 1980 gUnO Hambu'rg BaskonsoiosluAu:nu i$gal edenler araslDda KÜllil Timurotlu da vardl. TUrkiye~ dcki meveul yOnelimi protesta wnck amae'yla düzenlenen. açhk grcvlerinde ise "ba~rol'" o,.n:w:tn Timuro{;lu. kirnter 18- .r~fl~dan've!:örçi~::oiilo: rUlmll$tU? " ", '. '.. ' Elimllde bir bildiri var. 88$. hlJnda "ArkadaflllllZ T!muroalu'll!"n : 'öldUrUll!!esl u,..« UÜt1ncIICIkJaiiII"IlenlUjq,rdIl. BUdlriy\ haz1Cla~ ,lit, bazI bClOcO ~Ilcrllle, q!n' söi:tûrulù,lardi., .• "lIlz ,linu hë"uiil:fli~li': . ;,Sözkonullfkuruba,1àra ,llyoruz: Pli lçlade:,.d',lnd .. i-é;)(li.,al TIIIIII',,'jhi, PKK Il. blrllal boun, dlrenql~ lun" .. rtndan OldDrUIiiJOItU. BUtUn elme leméllnde aell$tlrmek Is. aomlll $upiiéicli#;.PKK Dzerin~ lenen lhanele hl;'1 lilkk, la. de' YOluoltijtiA.-::belirtilerèk, nlmayac.l1z." . '. $oyle deniliyordlii ,,_ ,:'.. ;.; Nitekim terOr.OrgOID PKK, ..' "Bu, katUln poUa IlraflRdalt Hannover'in linden semtinde ,PlÇK'Watarunulli mamas,f. sîlAhlarlm konu$turdu. Bu deta II. daha da.' aDçlé,naiekledlr. takvimler 3 Ma)'ls'1987'y.i glls. P.KK yöoetlml soo YIUarda al. teriyordu, Heder Ise, bOlucQ iJè~kariaa blr ~un1ulda c!l~. KUrt OrgUIO Komkar'm Gene! ler,iii!\ aruplan"dil$m,aD aör. Yônetim Kurulu Uyesi Rima.' meye ~'IleDd,I!'.l."qtlrea he"; Zin AdlgUul'di. Iœsllialn olarak itItelemeye yll1983 y,hnda Federal Alman. 'nèIm"iIl.KüriaG.PKK llrafla' ya'ya gelen ve illica talebinde daa lOa S)'larda,sUrekU olarak bulunan Ramazan AdlgUul. hèdef' 'göslerlle!l,:Hlmbura' Komkar'm hUere oiarak kulla. Oevrimcl lKl'DIo önde aelta mlan Nieschlag Caddesi!nde. b1mieriadea' blrlldl,. ki evinde kahyordu. 3S yii$tn: .. pn'oln dljer Ilericl öI'JUI, daki bolueU, kUl1tin'Y3Amutu ve implara karJt yürilitUIU bu . saraslDda belindeki lab:lncl1sl., diiJmanhk "'mpa/lYÙlalD Irm bile çe~ëinemi$ti;" . kaslDdl,' ,PKI YÖlletlmlola Cinayetlen ~onra Alman po. 'keodl ~I'JïitU lçtade '~rtaya Çl- 'lisi PKK :nm. Köln. J:fannovel . kan muhalefete kllli ,UrdUrHamburg'laid ç~'itli ';;ér.téz-' dUIU bask! ve a1ndlrrn.e politilerini baslt,.Birçok ki'i .0ZaI. 'ukasI a1maklldJr." .. • Tlmurollu'nun yandll$lan; na ahndl. BlI, aräda Komb~ PKK'mn kendi içindeki muhe. bir bîldiri yaYIO)ayaràk.: lereli. ldeolojik tartlfll!a "riPKK'ya veryallslil etcl: ." ,. "r PKK ne, cinayellerle çOzme eAiiimi-, "Kendlslne .ciin"',,~~! nin' son iki yll içinde Uç eski' .. PKK'Merkez KomilCsi Uyesi. ,;kan Apo'CII Pnmikal4r1e!l~ . Id I ''I isb d 'SOn Ikl &ydlr )'1111d~ntcl .. ~, ,nm 0 DrU mes'I e at ,. 'II Ö'llül" U It ,II l' : 11m iddia ediyol'!lu. , ' um Z o~ ...r Il mall., Uure KUrdlslaal1 ve TUridyell lIerid öI'Jlltlere .JlIneilk Il . lIkler/ saldlntsr. oNevrnz ..... klnlan, demeklerimlzln ku •• daklanmlSl, f$ledllderi dnayel., 1er, ot1llya Çlk!,lanadla bUal!PICK, ne dejllo sUrdUrdUklr.ri çdgla-' ca poll,lk.aaID vardlal noklS)'\ bun'da III!;I* .. ltÖSleriyor," . flllIde ceWrz blnJuJDI8)WC8j1o PKïfVè diAer boll\cU KUrt buatine kadarld p,.t1j1Jle orgUtleri, istedikleri gibi "al" de lIöslennJfdr" sOlIeriyle teh-, kO$turduklan Alnianya'da, ditlerini dile getiriyordu.-lCen., disincltn olma)'ll!llara lac, PK)(,: ~'Ierör" rUzgArhin eSliriyordu, Jan' • Kendislnden (»Imayana hayat yok 'lI'8Y\II'ciraaru s.n. ~'Pu..ltia.da 0' jÖyle yakl8$lyordu: j, Alman polisl, olaylO vàlianie. ,clni anlaml'Il, Artlk gUndem • olle "RAr" deAîI, "PKK" \OlIr. dl.' AlllÎtln AnayasaslOl Koru . 'ma 1è$kliAU Ise. yayniladllJ ')1111k rBilorimda PKK')'I ''cD bU. yUk terilr ÖI'lIUIU" olarak gös-, teriyor!l'!, Klsa adl Komkar alan "Fedenl Almanya KUrdls'.a IJçl 'Demekleri Fedensyonu" adh bOIUcU OrgUI, yaymlad'AI bir dergide. PKK sald,nlaliDl IZOn RUn. saat saal slralar~~ 'Aimanya'dakl • tiiliùeû: orgouer" arasmdaki kan dAvlslm gOller OnDne serlyordu, ' FederalAlmanyà'da birbi,r,Ierini yenie sava$ .. vtren bOIU'eO orgOtler, bu arada Alman yelkilileri de zlIçlamaktan ge. ri kalmlyorlardl, Komkt!.r, TUrk IStihbaral kurulu$lanmn 'le$kil!Uarl Feder~1 Alman islihbaral lç$kilAtlan île birlikle çah$lIklalim iddia edi; yor ve "KUrdlslao'dlkl VUN. ~ limier, Almanlar',o IlIIr1fe"lidir ..." diyordu. Cinayel ve saldanlardan rom. ra kendi Uyelcrinin tl!!u~!~~(b.. lint lie Alman polisi larnfmdan ' dcrneklerinin ba~.t1dIßml da kaydeden Komkarhlar, t\~lzla. nna' ne gelbe sOylUyorlardl, , TUrk ,hUkûmelini PKK'ya kar$' komplolar kurmakla suçlayan ERNK Avrupa Temsilc,liAi de 8 MaYls 1987 gUnU bir' .bildiri yaymlach. Bildiride son geli$meler ,U $ekilde anlatlhyordu: "TUrk büIlQlIJell~~ l!lllamha'oa dlyan.rall h~rekel eden ball emperyallsl güçler, IKI olank çahSUIlhkilln halklmilin haklannllmutlamlya ve eo hlkh demokl'!ltlk 1!Ii1ct!delnial eal!ellelll~ f~,rk!1 allsler. ). .. DEVAM l8)'rel .. e,e )'6u1lyor. Oyle kl, 10k.kl.rd. ber Ill. bl. blr Ulrlil. 018)'1. oldulu Illkelerl.de, neMey" ber Olayl ballu_ ..611der1 PKK')'a yükle.. e,e çallf1yor. HoIl.lId. ,01111çille .. ldll' . ollyl.nn .rIl.Slnd. PKK 'YI bul.bUmek blellyle büyllk blr bln:lyor. ._II"-t~~ AI ... n)'a'dl' dlrtmeye ÇJlI".yor. B. lör du. ."..lIlr dabl çok IInlla.abillr. Ye biltlin bualanD bq meteIlk elmeyea dÜD)'aruD bu en at)'Irat.kllnruD oenIl&l udall bllgUrr Irmellnde )'Iplld'II lIÇ.klll. .. ",u•• ber evla, lobkl.kl 11er k.... inlil arIlaMnd. PKK ... nlyor. I.. poilai bIr )'IIdtr hrlukl.old.la baD kltUerll6zde aedetlI6IIerdIIl oIII1lari. )'IIplanuyor, blr )'Ildu berI btI ~ lOri. 'PKK'hy.m' de. Il. )'afa.'. ru ,"Pe Bu konularda blr kez dall. PK!( Gtineydogu Anadolu'da dehjet saçan kanu militanlanna destek TERCOMAN 4.02.88 , ' IIdlrlyay,nlayarak mIllIInla" içl" Yl/dIm klm. panyal' .çan PKK,yap,lac.k baOl4la'da .U hu. IUIlara dikk.t .dllmnlnl da Iltlyo,du: • Dürt>O",radyo, pUlul., kI .. tur. vb. araçlll • Gly.c.k olarak an çok larclh ad Il." .. O. lam par1ladIl, AnOlk mOmkOn olduOu kadar h. III, lU g.çlrm.y.n va .. cak tutan p.rkalll kul. I.n"ltdll. • B.y .. v. y.,11 rankl' y.gmurluk. • SaOI.m, bal .por .y.kk.b, ... • S,c.k lutan v. h.m ol.n k.lIklll. • Ella I.'lOlmO. vtI dlzk.paOa k.dll ullnan yOp çorap, Inc. v... c.k tut.n .Idlv.n. , • lçt.n glyll.n v. lula kaba olm.y.n I.nlla 'Iklml. • Naylon v. bay" rankll olmayan göml.k. . • Bunl.nn kar.'hO' oillek pli' baO",OOa d. bulu~ulablllr v. topl!'oa&tm altm d.ha'ucula 11I~ledlllr,... A manl"'l" gelrn bolilcu o'1!ui mensuplan arasmdll 1lddt'te da)-all e) lem .. cinayetler *Ion. mrye b~landl ..." ael ger,e~l' ni kavradl. Alman pohsi Turkçe \P. ..<;.1manca olarak hal"!ad!~l b.ldlfilen satduyt.: ~ahibl T'Jrk valanda~lallntn posta kutusu. na bllakn. Bildirilerde PKK militanlannm y~kaJanabllrne'si için yardlm ,steniyordu. Takdir edersin;l ki, bu gehjmeier bölUcUleri san dereee huzursuz eui. Fevka.Kurdlstan adh kurulu~ "Almanye'd.k; polls unulamalan Kilrdbtam. emekçiIerin. mUaodeIqe sundutu deslell önleyemeye<:ektir" ba~hl' alUnda bir bildin dalltu, BOIOC1l0IlUt, Alman poli. sinin baslun yaPUAI ev!erde ya. kaladlklanna i,kence yaptlAI' nt i1eri sUrerrk, ~Oyle diyordu:' "Bavyera eyalet poUsl, yUIle_ alIe,e lönderdlll mek. lupllrda oalan IIobare.haa 'e "PKK'mn ror i1e krndilennd.n para top\adJAIm' vulJ1llayarak. blrllllle ÇÙlfma)'lzoriamaktamr. Evlere)'lplbn baskJn\r SIraIlDda. .. sablplerinin CUl' MÎLLivET 4.02.88 IÇIO tect 61retld b!r dnt)'dJr ..... ....... IlIUM: PlI. II.IWßI'M "1EIIlLA DOIIIIIU " lIIUI1lIIII harekete geçlyur Gerillalarl donatma kampanyasi açlyorlar . S' Imanya terOrOn k ucaAIna itilirken, polis seri operas. yonlara ba~ladl. Bir gece içinde KOln, Hannover ve Hamburg'ta çok saYlda ev ve bOlucu dernek basllarak arandl. Hamburg polis yetkilileri, b~latllan genii çapll "arama .arama" operasyonlallndan diAer TUrk vatand~lannm da etkilenebileceAini gOl OnOne alarak, uyanda bulundu. <8u arada federal ve eyaJel poliS merkelleri, "Turkiye'deD AI- herkesln dlkk.lial çekertL AYo rap. dnlelierl. lit Idüllillelllsll '" Tliril r.. I_lyle ..... m.h lüÇleriD Ihbtlrlannl a!d.nm.m.b, bailuDuza \le milcadelemlze bl'fl bu bai. IllumlD.n dült)'lne dlltDM1Hlldlr. OI1ldl çok lIÇIk bIr t'kllde bIr Isvrç prallii .. rdll \le 10. cie- dlalunnda buluDln panll.r. 'dalll pIIItdlIerek, 'Bunl.n, lorla topl.dm.z' pb! lilllInç' blr ft)' lIerI IlIrmektedlr. Torki,.r'nin dolusund. ma. sum insanIan 1IC1IIlas1ZCll Oldu-: ren PKK, Avrapa'd.ki terOr OrlUtO ERNX .raClhllyla leçtiltimiz )'tlm maylS aymù .. "GerIlI. donllml klmpan)'l-, SI" ba$1.\JJI.$t •. Yapllacak bal1~larda dikkat edilecek hususlar ~/lyle belir. lenmi~ti: . .1 Dörblln, radyo, pusula .. kUl.ara vb. andar. . bl Glye<:ek olarak ta çok lereib edilrn saalam pa,l<edll. Ancak mumkilD oldugu kad .... baßf, su geçirmeyen .. Slcak tulan park.ler kuUaDlshdor. cl Beyaz ve yr~il ruÙ. yagmurluk. dl Saalam, beI s~"r el"kkab.s. r) Slcak lulan ve bam DIaD kazaklar, _ Elle orülmliJ ve dizkapa. g.na kadar Dzanan yliD çorap, ince vr SIC1lktutan e1diven. g)lçteu glyneu ve fezJa kaba olma)'lD fanUI .eIuD1l. hl Nl)'lon "" beyu mlIdi ulma)'lD gomlek. Il Bunllnn kart.hl' olarak para ballJ.nda da bulunabillr ve loplu satin ahm dlha ueu. la rnaledillr .. ." Açdan kampan)'adan lu~ bir sUre sonra Salzburg Simr kaplSlnda blr otomobilden IUphelenildi. Alman sm" p<>hsltri, Avusturya'ya girmek is. leyen o'omobilde bulunan ~ o kiJiyi sorluya çrkti. Yapllan aramalarda çok saYld. hassas dO,bun. pusula ve ball e~yalar eie geçi,i1di. Bu arada PKK i1e i1gili dUzenirn. nli~ kitap ve bildiriler de bulundu. Polis, 5 ki~inin pasaportlannm da sahte oldulunu tesbit eni. PKK 'hlar pe~pe,e yakalanmaya ba~lamlili. Federal AI. manya'mn Giessen ,ehrinde de lokal bakan ve PKK'mn Hessen eyaleti böIge bllJkant olan bölUeO yakalanmtJII. Alman savc. Böeller, PKK'Wan SIlo bir takihe alcbklanm IÇIkbyor \le, "Yakalanan PD ......... 1okaI11lÏdiJl'blÎTUrk 'terl banç lsIedI. Ancak TUrk buua kabal elmeyiace, Iltr .... 1Ide )'anllaML .... dedi. Kendi dl~mdakilere hayat hakk1lammayan terör OrgUtO PKK, Avrup. Olkelerine yapacaAl salcbnlan da IÇIk aÇ1kdile getirmekten geri kalm,yordu: "Blfedae-ye<:ek blr eugelia. IOItanllllece&Jalz blr görevla be .. de Avrapa alaaJada k1ll1111Wl ÇlllInasa milmkiln detJIdIr. h konud. bemea .... au belh1elba kl, bll parti 011rak kaÎII .. deh,et ortemlada gel4tlk. Yapdlulara k1llll partindl kendl dnrlmcl dlrealJlni ortaya kO)'1luknr." AlMlullall 0...... Avrupi ulkelerl içln "lllea.eyeD '.dalll" dllrumlln. du.mealne 'almen, uzaklan kllmanda ile çClelerlni yOniendlrme,e dev.m edIyordll. Federal Alman m.kamlarl'mn PKK ~ "Apo" Ile Ilgili h."B6lllelller AT WkeleriDde h... p1 .... aJ... bIZ vencek" 16rll.1I yer .hyorda. BIIh_ 19M Ylbllda. b. )'ani PKK'mn, Bau Avrupi'dald \a. rafwl." UUlnda timdlye kadar görOlmemi$ bir tekilde militan yetiJtirdiline ve aktif bir faaliyet 100rerdilihe yet verilm raporda, çqitll endi,eler' de diIe getiriliyordu. Alman makamlan.. bOy ok bir "pkm'I"a sOrOkleyen kanll mili. tanlann say... 1000 civalIodayd •. PKK,AT ülkelerini vuracak .. Köy korucu saYlsl 10 bini a~h avda S'i sag. S11 ÖlùS9 terörist eie geçlrHdl. Vatakllk yapan 864 kl$i de va. kalandl ISTIHBARATSERVlsl LACANUsnJ Hal Koordinasyon KuruJu topIanllSllU açan IÇÏlIeriBakam Mastet. b Ir", GAP projesi sayesinde bölgedek•• s. tibdam soruounllllÇÖZIiItIIeD<Icr dikkat çekerken, "liti. ba ... lIhI,MlIrkI arfIJlDtlrridikkltlr lz. Iryea .... dq &içIrr.r iIkrali.tdrki hl ..... W.. n be ~ _ limer 1ÙI1JIzkkduydokIenadaa lerirlza.,Jeallntorl dtsttkliyorter. Bo..kIdr lftilrIItIrria GAP projrsiai &<dJ<tinaryt -.ç. ladIkIan ... J..... dedi. Kale1llli,Guncydoju Anadolu BöIgrsi'ndc biç kims<n.nzarl. korucu va. ndmed1i1n.(la sövledi. Baom K.ùeIDI'runbq~ iki.aUa .ircl:ci" alan loplallllya, Miu I<f3INcaIi GöaiI, M~ Yardnnc1" Tuœr Pli' , ç1.Irr, EmniyelGenel Mûdurü SIb.halll. Çek.... kotJtl, O!aianûstû Hal Böig, ValiS!H.Jri Kozak. ÇIOihI, Asayq BöIgeKomuwu Ko,!. Hui•• S.l'U' ile bqta Istanbul olmak üu" Il i1invalISikauh. yor.. . lçitIeri. BakarnMutafl Kelrllli, toplanuyJaçar. ken y,pugJ konultnada 27 EI"m 1983tanhll 1935 saylll Olajanustu Hal Kaounu hakk,"da bilgJver. di. 19Temmuz 1987tarihind,n g",erll olmak iilere Gûnrydogu Anadolu Bölgesi'ndehal uygulamasma geçildig.nihatldatan KelrIlli,lstanbulll,"d, de ola. ganÛSluha! uygulamaslnade\aI;! cdlldl~D1bellnu. .6 fQl l!l.l Olajanûstû Hal BöigeValiligi'nir1gör.... ve yetkileri hakkmda bilgi men Kaleonli, böIge vahhglnm kurulmasmdan so",a gûventik kuvvetlerinin ''11.'' sisteminegöre tum bölgrye l-ajlldlg.n1 bil. dirdi. OIaianÛSlûHal BöigeValiligisorumluluk sahasmda gönûllu olarak mezralardan köylere gelen1eriçin yapùmak suretiyle 4 köyde toplam III konul insa edJldijini vurgulayan Kalemll, $Öylededi: "Gi.eeIlk ku... rtltri.ln, per debil .rt •• sü. rrU be...krl 'r rlkialikleri so.ncnd. 6 .yhk .... ... zarfI.de l'i sai, Sl'j ölâ oIll'1k topiolD S9 "rö. riIt de arçIrlI.i!Iir, Aynca b. lerörlstlr ... yenlt .. .. JI\akbk J1III1lI ya de dtstd< saèIaJaa 10jIÙ1D 864 kIP ~ ~eklenude yual ÏflrID yapdlDij" , ektllbr... '-~y koruculugusiSleminedkinlik kazandmldJg.n. da befuttn K*IIIi, kôy Wucu saYI,,"," 10 blDi1fllg.n1hildirdi. Köy koruculanmn tazmmalla. nnm aronIacaiuu söyledJ.Bölgede köy korueusu 01mak için çok sa)'ldabq\'Uru yap~d1imJsöyley,n KIIr", itkence iddiaJann," asllSIloldugunu vurguladl. K.ùeIDI,amacm, "1Ü,.. 1ik k.ndlrrt.ln YIp. ratdlDUI ald.p .... söyledl. Devlrtin, böig, halkl' na SOß!UZ gUvenioldugunu belmen Bakan, "Hal. lu. etIa ... balu rub.tsll sil.hlan k•• un hik. mi .... bran lIr ruh•• l .. rtlm, imki., geH. rillDlltir. B. uYglll.lD.yl. 2J big S57'si k,sa. 3 bin m' •...... mluJu olm.k u..... lopl.1D 26 bin 851 .ilab Içi. bll'uruda hulu.ulmultur" dedi ) 25 TERCÜMAN '<Kaln'de PKK mIllIanianDIn ü$lend~1 5 eve yap!lan basklnda eie geçlrilen 700 bin m8lka önca el kOllulmaSl ama PKK e~eme geçlnca ge~ lB~t~esl lU fekllde dege~endl~Im'f1 : 'Tark tJ~i#erl Bakanli);'mn "PKK bu.pa.raYI TtJrkiye'ye ktJI~8J1ŒpÇ]rr@So terlJr ey/emlerinde kullanacak '.'..diyerek Alman .maka'mlanna d04f'UWfMIl'J RaQJ$$œüytiini .. belirtmesine raRmen, A/m.an/ar. ~.'Pa;ay'dah'a101./0elimi'zde t!4rlUJw'Uß~ok. JP&W$o ,. ',yae/ icoymttk için hukùkT bir gerikçëyoktu!~ ..b(i"'àhesiy/eparoyo c@nödŒfön k!JnR8 . elleTln:irqli#Ù!tmlsti. PKK,bundon sonra da ~/manya'y'a karSI ey!em Wf tehdÖi/eriill'sii'rfff1rmus,'fJSlUnêtJ~t1akParWi~k' Alm~"'BUyUke/çiliRi'nde giJrev!i bi?'. diploma.trbir k(JprQ.tl~rlnde(J/dUrmUlta ..,:•.::~.;.'., : ..,.. .. 'AI fi anya teröre . teslim olmu~tur!..' •• O :~r~~~~:~I~; ,ccen!n ilerlemi$ .uller!nde, a1dlk. Ian laJ!mal sere. lince, KOln'dek! $ evde anuna yaPIl. 1àkvim yap. raklan 27 Temmuz 1987 gUnOnU SOSleriyordu. Bu evler, bir ba$ka deyi$le "PKK'Dln merkez yuvalan". Alman polisini sUnlerdir dU. $UudUrtiyordu. SOzkonusu ev. lere Birip Ç1kan herkes polis la. .rafmdan biliniyor ve lakip edi. Iiyordu. . Komandolar evlerin birinde va1iz içerjsinde 4$6 bin 84$ Al. man Mar~I, 209 bin S30 Isviç. re Frankl, 2 bin Franslz Fran. kl ve IS2 parça ahm zincir, yU. zUk ve saat eie seçirmi$li. Ay. nca PKK'ya ail dokUmanlar ve TUrkiye'ye k&.r$1haZirlanan baZJ planlar da bulunmU$lu.' Bas!un yap.lan bir b~ka ev. de ise, bir çanla içerisinde çok say!Cimsahte TUrk pasaportu.' nun oldulu ortaya Çlkll. KOln Savabll tUm ara$lIrmalanna ralmen ikinci çantanm esran. DI çOzememi$ti. PKK, yuvalannm basllmasmdan ve paralanmn abnma. smdan sonra, çmsar çlkardl. ERNK adma basm toplanlisi yapan Hüsey!n ""dlnm adh. sOzcO, PKK 'ya paralann he. men iade edilmesin; istedi, aksi . halde Almanya'ya kaf$1eyleme .seçeceklerini sOyledi. KOln Sambll. Basel'deki .KUrdislan komilesinden para dolu valizi Koln'Un Rosen So. kali'ndaki eve kimin selirdili.' sorusuna bir IUriu cevap .bula. maymca, bir $lII'klclkadlDl aramaya "&$Iadl. ~rkici kadm 'bulunabilirse, parala"n "alubeil" de çOZOlecekli.Çünku bu kadm para dolu valizi setirerek, K.Oln'Un Hansarins adn:sindll'ki KUrdistan komilesine teslim' etmek iSliyordu .. Ancak, komiredeki PKK 'Illar "Bu parala" blze vermo, gerl 'götür" laIinilÙl verince, $arkiCl ::rork kadlm, Seceyi seçirmek ;Jzere Rosèn Caddesi'ne geldi. :Polis;n baskmlan ,sonucu, ,.'olayh vaUz" el~ seçirildi. .• _ Paranm taliplisi çoktu' 3av<.hk. birçok ki$inin ken. dilerine bas,'urduJunu ~ hep. 'smin piuanm iadesini isiedik~ lerini açtklayarak, "An<all bu .k~ileri ceri çevirdill. "'raYI .vrrmeye dü,ünmüyoruz ..'.' 'diyordu: . PKK, çe$illi merkezierde i$' . 'sallere b~ladJ. Konsoloslukla. Jm önUnde gOsleriler yapan 'bOlücUler, ..... ram'ZI isteriz" 'slogam alII. Bu arada PKK sözcUlerinin "le1idItvari" loplanlllanmn 28 basm Ise. arkasl ke. 5,02,88 'silmedi. Bir sUre sonra KOln Savclb. Il nedense "çark" elli. "PKK'mn para5I ~mlZ8 belil oldu" diyen savclbk, paraYI vermek iSlediklmni, ancak kar$llannda bir kurulu$ bu la. madlklanndan yakmdl. Sam. blm bu karan, Seriye bir adlm. dl. Almanra aylardlr sUrdUr•. dUIU PKK 'ya kaf$1 Israrb tu. tumundan 'lavlz" Vermi$li: 11 Kaslm 1987 sOnO saat .14.00 slralarmda KOln Savclh: Ii'mn kaplSIDlçalan esmer ka.' dm, "KUrdistan komltesine all .paraYI almaya aeldlm" dedi. Savclbk, 700 bin mark kar.' $Ibl' lsviçre Frankl, Franslz Frankl ve Alman Markl ile mUcevherleri leslim elli. PKK'nm kurye olarak kullan. dIl' ",arkia kadln" aym sUn paralan Fransa'ya ,OIUrdU. ~vClbaà Ise, "p.;.,. dliba ,_ la dlmlzde lulamadJk. l'aIQII :el koymak içlu lIukukl IIlçblr gerekçe yoktu" demek U$mu$lu. ;!I Bu blr' skandaldn . PICK'nm parasl Alman ma- ."~"a. ,.IwnlaAm sokmak. la birlikte, diplomalik' ça,re1er arasmda huzu~uzIula da yol açlJ. Paranm jadesi sUndeme selince, TUrk Di$i$leri Bakan • bli, Bonn BUyOkelçilili araa. ""yhi devreye Birdi. Ancak, . bOyO~lçililin bOtUn çabalan ettislz kaldJ. Halla TUrk ma. kamJallDm "pu, 700 blu nwIu 11IrIdye')'e lwJa ,. .... Ilterör. ey~1eriade kaIJa . '.cü......tjJnlJeStilè'ola)'ln has. _ .~yetinl dilë setirmeye ça~ . h$ml$li.' " Di$Ï$leri Bakanhli SOzc:llsU Büyükelçi Inal Balu ise, Ankara'da Terri .... Sazetesine yaplili aÇlklamada, "Alman. )'lI PKK'ulu patUlnllade edereit teriir'e tes1lm olm~lur. Bu hlr skaudaldlr" demi$li. Peki bundan sonra ne olacakll? .' .. . PKK, Almanya'ya .yapllAi lehdilleri sm mi a1acaku? Al. man)'l!')'IlefOrtin kucllllillia il. melilen'vaz ml geÇttelitlflKÖii. sillosluklan i$sa1 etmektm, l'Il' kipleriili Oldurmeklèp, yaklp y.kmaletan' el etel( tili çeJcecekli? Kesinlikle deAi!... Terör Or. gütU PKK, Ball Avrùpa ülke. lerinde bildilini okumaya deyam edecekli. Hele hele 700 bin mark ve mQc~il~rall da geri alabildiklen ~()lIrn fiiiç dur. mayacaklJ. Kürt . • '. .. EDsdtülü'D~. SOl'Ufturma TOm bu seU,mder Oturkcn, Bonn .Savclhal. "Kin ElIItIllllll" hakkmda blr 10ru$turma açtJ. SaYCIblin buln' sOzcQsU,soru$lurmamn enltlIUye yapllan maddl yardlmlar. la ve bunlann ramI U)'IIlar. da sllsterilit fekliy\e iJalll oIdu. Ilunu bildiriyordu. i ~ KUrt EnSlilUsU'nUu' bUyUk deslekçisi olan Alman KIZIl. haç'l Ise, iddlalar lIzerine, enstilU ile IIqilini Iœsti. En.lltU MUdUrti Yellla.Ge,IuI. Ise, Id• dialan feddederet,. "Bn konudakl \IeAPIat lief l1ç &)'lIablr . dllrenll '.olarat. 1I11111ere IÖslerillyor" dedi. FederaJ Alman MecIIsi'nln lçi$Ieri Xamis)œu'nda "PU '" eylemlerl" .sOrU$UIUyordu. aç"leri .Bakanbll. MIIs .. an Diel~ Sprnger, .Federal AI. manya'da lI$tr1 uçlara mensup. yabancllann $iddete bll$vuran . eylemlmnin, loplumun S01lellr \illi açlS\ndan "problem" .,.. ralmaya ba$ladllllm kayde.' diyordu. AnayasaYI Koruma T~kilâ. Il'nan raporunun komisyonda gOrU$Ulmesi slrasanda bilsi ve. ren Spranger. bUIUn'dikkalle. ri terOr OrSOlOPKK Uzerine çe. klyordu. 1987 Ylhmn ilk 6 ay. hk dOneminde yabanCi a$Jn uçlann 8 .lerOr e,.leminin .4'U OIUmle sOl;1uçlanml$lI. I Eyl.UI larihine kadar ise, illS eylem yapllml$, bunlann 206'sl kun. daklama, 33'u pat1aYICImad •. de kullanma idi. PKK'mn yo. lun eylemlerine kar$lhk AI. man kadanlann kurdulu "Ro. te zo .... OrsülU ise, 17 eylem yapabilmi$li. lçi,lm Bataiih" MUSle$än Spranaer, 0 BOnkU komisyon : loplanll.lnda korkunç aerçek"Im' 'dl~' setirdiklen sonra, "Bnata .. dalla fula göz yu. mulrlmU", .. c:IImlesiile konu$' maslnl tamamlaml$tl. Federal Almanya'mn Paris BUyOkelçililli'!"de SOrevii dip- . lomal Siegfried Wlelsputz, Sen nehri Uzerinde bulunan ve .çok az kullamlan bir \ahla. kOprOde OldUrülmU$IU.Alman; diplomaun Uzerinden çlkan meklup, PKK'nan Avrupa'da. lei lerOr OrsUIU "ERNK"mn' imzasmll~lyordu. Meklupla,. A1manlar'an bll$ana Î$ açan 700 'bin mark\an bahsediliyordu .. Fransa'da yaymlanan "Le "'rlsIeu" sazelesi, Paris'Ieki Alman BUyUkelçilili'nin hu. kuk ve leonsolusluk bolUmUn. de sOrevli diplomat Wlels-. l'JOb'un Olmeden Once oIaya ~hil olmn ilei ki,iye. "Köprii immucie Ile! 1&41yoll1mu kestl. &BI!l elçlll~e lœsllm edllmell. mue !lw 1Zl!lrf UZIIiblar. Bu II~ ~ b!la 8lq œtlL" de. -.'j ÇOCUKLAR TÖRK DO,~m.&&0 OUIUIA. YIITIf.!I~e@J"@ŒJ: !lflœ ~O<K rupa'da kanh terör eylemlerlnl \111rçe!t!e,t1~n ERNO< In m.rlf~~!.HSalllR Pllçbl, berslz küçük çocuklar, ceplerlnde "TC" P8lSUportu ve klm!!!t ciiZlll!lnllll,amala Tür1cdü,manl olarak beylnlerl j/illsnlyor. Çccukiann b!l~!amMI (t<!Ç!m!ldarlIlIZlI çekiçll ,apkalar kl.mlerden emir ald.klannl açlkça 0ilsl\ulyor. dilini yazdI .. Bu arada ERNK'nm Paris temsilcililli ise, TUrk pzetele. rine leleksle bir duyuru seçe. rek; Alman 'diplomall kendile. riuln OldUrmedilini ilm sOrti. yordu. Duyuruda Ozelle $Oyle deniliyordu: '. "BaiBn . "'rts'!e Almau ,koasolollok 1Öft¥IIIiDi katfe. deuler, Tilrk MIT'luln ve 'OIIuDia IJblrtJtllçfnde otan çe- ' 'dI6rJillIerIdlr. Ylae AVRpab komplo ve cina-. II)'IIJ giiç1er ,lmdIJe. kadar birçoll komplo auçekle,Urerek; ERNK',. )'Üklemek Istedller •. Analk, sonllfla' MIT, CIA,: SAPO aJbIlœanhk 6ralltlerill. IfIedJkIert h duayetJe neyI f8Jlst nrll FnlllSa ve GIlZY~IO"i", MllI', eRA ilœ i~~irlfaD lçlOI' vœren IP~!I gUçlerl. de, lIurtMh,~ sm~ ve ERNOC'i613! YÖMlid ne lIarp b!r !l1ll1llll6»!osudur." PKK ve Avrupa'daki lerör OrsUIO ERNOC.Alman diplo. malin OldllrOlmesi ile i1ßi!i açlklamalllrJnI haien sürdürll. ynr: Nl:denre Alman, franslz \le TUrleb/l$lrIlIndaki"PKK AI. mallilar'a sddmya geçii" cllm. il!$Ïndi611 pelt rahatslz oldulllr. yft a.~adlldan kaJaUO)'UIlUIil' lIltpii dahUIIIlIedIr_" Cinayellen birkaç sOn son. la ERNK bu dela Bonn'da bir bildiri ya)'lnhyordu. "AImsIll . dlp/omah Tùrk ve r.. USJz IIi. kimetÎerlu komplosa SOUl1lnJ 6ldirUlmlltlllr" Iddiasmd& bulunan ERNK, ,unlan dm: setiriyordu: ... . .. Piùt.'@e ~ .. klnnlllll AlmIlIllI!lJ- . . Fäïi!lBll5!!l . Di,~nœri . • Bakam'ßJ proteiito UfOr C:rgUIUPKK, h~dl~. ri araSliia Frama'yJ da dahil et. : mi$li. Fransa Di$i$1eri BakaJJID JUIl.Plerre Rallllllolld'llIllI TOrkiye'~ Yl'l!llli~ Iliyareli ~ teslll edœlJ lPlXlCllEllI...'\1l(; Hri @]J. lee ~l1ilônil!:!iIn~i. lJ!llTll~m",D~w.' fiJœ .&;!i~'I!>~!!61t;UllIliIl~nirl!œ. ~i!, "~lbjlM~'d'~n~ lalln' 1lii=1'.I nmœ:l!em~I:MI!!'IO . !ml! iœi:JlI!!l!IlllWIBIiIl .. ~ ~~~Mom IIJYIi1QirUlœeslndzllil . ill ~l!tDlr.l@lIlllill Ot41Wiœml fF!ifl=l ERNIl'1Ô ~iI hJlii'l1l ~ ~ !1Iti'l!eœlJ! ~ lîm='i:JD1!J TIl!Ii'Iud&lkI \5Ii~r, 'uins!_ Id~ ~1IJS ~illzi ~l'l1lD1lIi~ .111..... 1I11lMn.... s8vap_ ~1D!:Z\l!!..."dij!lll'lllU1l •. IIB8J11iI~ Ihomploililn $!Il'.) . Um!! IUIn tl_n, leli1!lxUn . zinclnul ~idi etmfkl~lr. It~dleli ~'lMIZ._ • ~Al~;;aIß!!J!t!ff' .. F,;.risaz'baslrunl~ t:RNK')l b,,' ~ Ullœsindeki "tertlx" !l~!~ • olaydaD sorumlu lUlmllSlil", nn\rilsenel ~ir bilSlllllÇll~1W1li1! ÇD' sebebi, PKK Ile Federal AI. . kmrm&kls mœ$g6lil_. GI!ßllcIJmIl. manya arasanclla6 aydan bu )'lI' l~riDide Mlf delii, !l'IKK v:u. . na siireD aul8JllllIulatm baalsn. \GeDeœk SUnler birçolt !llaiymaktadlr. B1Ill1lII1I1I5Sllh ve Sllim 3~be. Anim$llan 0 ki, AD. rUII Id~!ß, Jß2li1ll! 1HI0Imers'in.: manya Ile !Frausa bll$lm!limak Oie~ Il'm1mœ'ylll"llUI'nlnöldür. Uure Bail Avrupa lIikeleri dihtü yal)!OllI:l!lmld hidiaslndan PKi('dan çok' .çeleeœk. 1i1!l~1!l !lCl1:lilO~ ~œ lIlil!ünçtür. Bu, .. . HURRIYET 8.02.88 Fatma,vallnln KOrtee tercOmanl IYARBAKIR, (hba) -, Her hafl.a Diyarbakir V.U, lili l.r.r,ndan dü .. nl.n.n, "Dert DlnJeme ToplaDt'. • "na kaulanla .. n önernli bir bölümilniin Türk~ bil.....".. nedeniyle Soayal Yardunlqma ''a O.y.nlfl11& V.kf, gorevlisi Fatma lçer, "Kü~ Ter. cüman" ola .. k 10re,'''mdl .. l. di, Sli!>"r Vah "ayri KozakÇlotly'nun yo~un ~e" ned. myle kalllamadl~1 "" yardlme,. lanmn yunJttugu toplantdar oa. sorunlarlnl anlalan vatan d~.!.':..I~. ont->rnh bolumunun D DERTLERi AKTARIYOR Diyarhal"r VaIiligi'nin. . Fatma lçer. lercuman bilm"yen Vlltan~nn sonmlanru yetkiJi).,re aktanyor, "Dert Dinleme TopIanua"na oIarak kabhyor, lçer, Türkçe (Fotograf: Fanlk BALlKÇI) Turk"" hilrrw<titi .n1 .. kh. BI; yuzd"n. D.y.rb~klr ".Iili.i. Sooy.l' .rd,ml ..... ''a O.y., m"". V.kf, l0l't'vlil.rind.n Fatma lçer'in, d"rl' dinleme .toplanltla .. nd. lercuman obi. rak go ....vlendirilmeoim k ... r. ~I"dl Go ...., ald,ktan ,"",ra ilk lnplanllyft k.llI.n Falma Içer, gelen vatandql.rm an. lall,kl." ROrunl... y"lklhlere aktarma)a bqladl. \'ah Yard.me.SI Kemal Karadat'la va. t.anrla~lar ara..<;Jndakl rli~8loiu "8"Havan t.erC'uman Fatma llUzelliR:I\:I(> dlkkatl Ç{'ktl , Türkçe bl/meyen/erln dl/l, sesi••• MILl.IYET 7 n:Jp~l .San/klar karafl.1.:i/Î ~unra, "Ya~astn PKK" diye slogan attilar PKKdavaslnda 20 idam • Fadullah BULUTTEKIN DIYARBAKIR (MIL-HA) mSKERI YargHay Oaireler tAlKurulu'nca bozulduk18n sonra 1, Kolordu Asken Mahkemesi'nde yeniden görulülme. ye bqlanan 146 sanlkh PKK örgü. lü ana davas. karara baglandJ. Sa. mklardan 20'si idam. 15'i ise öm'jr boyu hapis cezasma çarptlilhr'eo, 11 samk 3.24 yd arasloda deg!l<" ç~itli hapis cezasma mahkûm oidu 22 samiJn ise beraal etug. davada ceza alan samklardan J 'lill ' tahliyesi kararlaslmld: 7. Kolordu Askefi \' ;1"eN sl'nde PI\I\ ana dava~lnl[' i\ ~I" 44 samg.ndan 43'unlln ha,,, dugu dunk" durulmad. rna'''~'' heyel', Asken Yarg.td) , , dava :Ie dg:li kararlafi al . Mahkeme he,ellOin haklannda Icam maS! ,erd.g; 20 PKK'h sam. gin !s'ellen 10) le AU KJbç, ßtdnltin Kavak. Fev. zl Yetkln, Cum. Kuyuk .. , M,bul Barksi, Tsblr Çetlalq, MasUla Ksrasu, M. Sikri Gilllù" '\'bmr Oehltl, IrI.. Giltr. Silejm." ';ùoyell. R8lIIZU Öde., -.lih fI;.ç Zillüklr Tak. AU YI' H'~')', .\bba! Yoku,. Mehllt! ia~~ l, !ftkul, Yilmn Uzaa, Ce. I.! Rnm'I 'e Mehmel Emla Kett I ~1 , .', '.tl1ln haklannda .:::111 cel...l.S1 verdiiJ \le da. 'c ,e/al1n omur boyu ha- ""~U" TERCÜMAN ,1 'I~;nkn samklann isim' ... I><'~' HaUl Çah,t. '" \Iikail Alkan, AU Sumk. Abdilsamel Teklq • Ö.N"II KIYI, Abdllikadlr Allm. Ahmt! Kihç, Abdarrahml. SevlaI. Felllh YIIII, AhlDfl Koslab- oila, Hlmu Ynq, Mahkelllf heyeti, samklardan 71'ini 3 ill 24 yd arasmda degiçqilli ajJr hapis cmIanna mah- jCIl kûm ederken, 22 saruk hal:kmda be. raal karan, 20 samkla i1gili dava dOSYl5l/lllldiqürülmesi karanru ver. di. Bu arada. Il yd ma alan FI' rvk Alt •• , 21 yd ceza alan Fuban Tirk ve 20 yll ceza alan Munfler Kevd adh samklann ise IUluklu kai. dlklan sire IÖZ önine ahnarak tahliyelerine karar verildi SLOGAN KORTCE Mahkelllf heyeti. samklarla ilgili karan apkladlklan sonra, du. rUlma salonunda bulunan samklar Kirtçe olaralc hep bir a~ldan "Biji PKK" (Yalasm PKK1, "Bijl sm. "ebuo" (YalaStn bag,ms.zhk), "Bimre mljoklrt" (Kahrolsun so. mirgecilik ve emperyalizm) ve "Bijl Apo" (YIS8SIO Apol.sälinde slosanllr amiar, ELAZI~ DAVASI Öle yandan yine 7. Kolordu K~ mUlanhiJ askeri mahkemesinde. 49' sarukb Elwg PKK daVISI da dün SC}nuçlandl_ Samklardan beline ömir boyu hapis celaSI verilirken. 33 saOIk da 5.24 ytl arlSmda hapis wa. lanna çarpllnldllar. Mahkcme dun. ku karar dllfUlmasmda haklanndak, .dam kararlan daha oncr \,ll[l Yargllay',a bozulan ('evde' Inol. HamUi Ytldlr,m. Hasan Erklhç, Stvket ytldlnm ve Nurellin "tld,. nm'a omur boyu hapls CelaSi 'cr. dl. 7.02.88 Hlisamdtin KARA"Ir!I URT, (l'ucüm.n) - Son blf ay içinde 4 PKK'1i l;röc,: tin kendiliAinden teshm oIma.'ilI1lI1 PKK l,uv! .... \"".n',,, •. yi hlZlandlrdtl', tqkilât içindeki ylizlercc P.I" lin ise udav.ya ibanft" yOzundcn ö 1... I'Jj ,"'~ ' korkusuyla t .. lim olmadlklan beliniliyor BOlg<deki aln k'jjartlan: tqkilat ."pd', ',"dlm.:N, lar, hizipler PKK içindeki huzursuzlulu bOyOtOyor. 'l'öre halkmtn d .. tek vermemesi yQzUnden leröristler .,:,~Iak .... kar~. kar~lya bulunuyor. S Ocu ayt içindel .. lim olan lerOrisllerden "Hila, ,adh Saaliye Alalat ik: "Boza." kod adl1 l''m.' r ",',", "ZIY«" kod adh HüaeyÜt Bora ile "B.br; , lo.J •• 1., .10 _ Adak'1ß telkillùa ilgili yerdilJ bllgilen n de 'I~.'" d'.' slnda bUyUk hir panile yol açull b.lirtlh yo. Bolsede PKK'ya yatakhk <denlerin de bu bilg".' Jog rultusunda ardarda de gcçirilmesi ~luyamn durum'"nu da h. da lorl8$ltnyor. Oayaya ihanet yUzünden oldOnUmek korkusuyla risller aUyenlik gUçlerine t .. lim olam,yor Bllnl.r'" t<lO' ,as., PKKçözülüyor <ylem yapttklan ve pÏ$manltk duyduklan be1irtiItP KK Iideri Apo 'nun kaprisk:rinin lerOristler .•• asmda tedirginlik yaramJt vc kendisine baIItltklanm azallll31 bildiriliyor, , . Apo lerOristlere hayaJi devlette makam, mevki, para bu. llun vanmda Ian $Öhret '-ud ederek yarunda tUlmaya ça. "j'Yor. Ancak teroristler t~killt c1cba$lanntn krallar gihi ;.alad'3m. kendilerinin ise OIOmeterltedildiklerini, kandtIl!cHlanm geç de olsa anltyor. Ama Ï$ i$len leçmi$ olu. yor. Apo'nun vaa1lerinin de inantrIJItm, kaybettili, birçok '''<lrislin can korkusuyla tqkillta kar$t koyamad.klan be.h .\ 'TiCl llfuhyor. Orglitùn de etkili benimsemedi~ oluyor. l'lUI: '''TDlI ki$ileri gelirmesi ..... 1_ de böIUnmder •• U........... 1987 Ylh için PKK'run planladtla eylemlerin hedef'1DC $amamasmda le$killt içindcki hallann çOzUlmesinin u1açok etkili'oldutu ifade ediliyor. Aynca leslim olaD lerOristle. rin ilirananndan edinilen billilerdc qklyamn balm , dt$1ßda lrak'taki Stnal, Lolan kamplanma faal oIduJu, Suriye'dcki PKK kamplannm ise Bekaa Vadiai'ae kaydtnldlla bildiriliyor. . Stmrda tqltilll evlai \'C Iran Sizx:iye kampmela Ile propaaanda için lercldi bask, makiaelerl bBIuacha1u beIirtiliyor. run 'nIIO~1rI=-.oTUl Alman bilgiye lOre tqkilll içindcki tikir .ynhklart yU\ BlOnden birçok terörist lienal \'C T ...... I saßanna seçi.," Bunlardan fark ediIcnIer Ise kuquna dizilerek idam f.~.i1yor, "Bed ... " kod adIt MeblMl Sevkat ile "A<" kor J<:. Mahsun Kork.az'tß OldUrulmelerinden sonra lqki. '., "illdeki dalgaIanmaiar d. bUyUyor. Apo'nun kendisi. ne hr,. gelen birçok merkez komitc Oyesini detillirip yaine GUyenlik IUçlerinc leslim olaD terOrisder.yaptJklan itiranarda $i$irme botIarla Diele ndtriadett Suriye'yc.~ y.pllklannl lÖylediier. Bu botlanD d1$lndaa aetlrtilcrek l~kililtaki her JfUba hir taae veriJdili bi1diriliyor. Bu arada t~killUaki i11ç slkmbSlRID bad safhada oImast yaralt terOrisùeriD OIUme terkedilmesiYIc sonuçl-:r:;;.' Aspirin'iD bile SlkmUStru çcken terOnsticr Olen ark • nm kaçtrarak lömOyoriar. 27 run MiLLÎVET 11,02.88 MiLLÏVET ePKK militanlan, güvenlik kuV'vetieriyle çatl~ta .silah~ 10.02.88 eylemden pk siyasal ey~eme öncefik Iste~ A~~!~IE!'l.!~KTI 5 tera--n.sl i:~~~!Miild'-u" ........Il [SJ S ' -~ ' ba$lavan ve ya~lk 12 saat suren çat~mada. blri yarah Ikl milItan eie geç/rlidl .. . iIi Si/van ii-. nÛ(lI$UU terori.t Olu alarak ele &eÇlriIe.a di.....~ . . ,, , uyt!b AWII&.euI OraMa ¥t ter teronSlln klmhii Ise bclirleDe(RqItl kod .eDl Sunye uyrukJu bir meul URT" !Corluk'ilçesiDde kuwetlcriylc _ au •. .'.LI. pk 12 IIIlllIRII bir -.... çallfllllyalirai PU 1IIÜilIIIIIllII. dan beti ôlchi. Çallflliada bir mill. l1li y&rIIanrlCll. biri yullaDcb. de'" ve Talabanl'nln de ICatlllmlnl saOlaya. rak MaVISaVlnda tasal'ladf{ll Ulusal ~rtekle$tlrmeyt Cephe Kongresl'ne r kt g 0 n saat 16'da Kezluk Ilçeslnde On_~ SIiRT Mil-HA eSlIl't'ln sunulmak • yarbaklf oIuù Slyasal .yleme • IODAeRG oIuù êIe ~ œ-tit kuWIIlcriyIe liIabII ça. lIfIIIIYI liRa PU lÙIilIIIIIIlIII ....... kod p bu oIduju w Tiirkiye'ye yeni Prit ylptlklan ôIrailldi. Çaciplada 6hi oIuù de aeçi. riIcu , PICIC1IIÏtilIauun. 4'ii aü-'Iit 8Ilmtisi lo\lIIIII77 kifiDin öIdii. rüImesi oIIylanu kanlUklan belir. IClIdi. Olaiaoiistii Hal Bölae Va\j. liii Gene! Semurliji'nden yapdu 'Ç1klamada öIit oIuù de aeçirilèa PICK'bIanDkimlikleri fÔy\t: (8-) tod Idh. Sün ill Bqiri niifusuna kayJlb "-II DIiIdda, IMIIfIII kod .dh Iunceli dojumlu (f kod adh Di "1OllIIIII.- Polal I_I, ertllt) "Kart daVaSI"in" halelthO",.,. •• e ..... 'l~ ... '" .. .. , COvenllk kuwetlerly\e _ • Nlmlk DURUK~~, ~I~!~~ I kk Ud", A"".,.,.~ ~.,," "''''U "n pl Ireril£J=K~'~;~~ am4 a~ I ....... VIIIII c...., ~ '."f ,,;.;.... ;.. .. -. 5"a":/1 çatl$mada 010 olarak eie geçlrllen 5 mIlItan," tfl$nlsllçln bOIgeve rIIen "8attrt" ked 3011Hasan Adak, mllltanlann lerlnl gWenlik kuvvetlerlne verdi ÇÛflIJI getl. reaI'ne.un...v prosrllll tulajuu huuIada. !Ciinçe, T~rkçe, PI.TIÇI, ArIPÇI ¥t IlIIiIIrœ oll. rU buunlln t.uIak • Kin liderterIae, CIIkII ,._ III ~. da yUll oImayu kurulUflm PcIcriIdl. OaIu'm 1luarlldiJllu\ù:. PO'1IlD poIidka w IlTiteji.iDde kaln bir deIlfikHiIl6zIer 6DiDe leriyor. KamUOYUDda A,o IdIyIIlIllIIII PICIIldcri Öai.. bu tulakta kiin lweledDDt llUk ter6r ¥t liIIhh ey. Im yerille .iyUll alandI 1iIus1amua bIr Ilak yap. lIlIIIlIJ, keodiJlni çqIlli iiIkdenIe kuruIacat liyaIII bUrolu ve bit lûTJûn hûkiimetiyle bbull!Ulrmalal 6DIÔrÛYOr, Apo, bu poütlkayla !Cün lwdedAln beIlrIi qamaJarda" go:>:"k BiI\qmif MiIIetJer ¥t l\tàj uhularaTlSI etJdn ~urJl~IU~a tem~ili uoktuma lIlapbi. leceiJ"i ilvunuyo!. Islm. [î)' Y • DIYARBAKIR. SIIRY. MIL.HA ASADI$I balici 6qit PU lIrIIIndIII UçmIri ceror eyIcmItNde hIudu w l'ÇCI ., içlade alivealit kuYVCllerineklÇlrlk laIim oIu 16 YIfIIllIUi H_ ..U.k. eaki .rhdqllßßlIeIlenmk. ...... _,. ....... dedi. Siin'iIIKozlut iIçaI Tuzlacözii civanndaki Hanunepe ,.disinde dim aiMaIit k~ &iri1tikleri SÜlhb ÇII.Iiffiada ölû olarak de &eç irilett IlIiIitJ.nl&.n 'qlm ~i" brJ~"Vt getirilen "R.bri" kod .db H_ Adak.ôrpIC Silll' « .aiù~1Ïl ey\emkn MllhYel'e .n/altl: 13 ~yktll Smlil'." ~lIhvY\llô'fÜodtn 6 arllldqJyla buhkte böliicü laÖrisder .. aflad.L W<l1 ... ,,,Id&iJw ~ .Adalt lunlan: l' 1Öy\edi: ftlIeII UnnIan ft 1iIderioIi}Ok el8t1ld. B. uuçta Mee '. ö..tt lçeMt bajl Plum\< k6Ji-' I ~"aIaIIotaI6WiNiIer. Je'a kqIaUI k.tIecIII4itI 2J ~ ......... p-ek~. BuIu.da. JOaTi Ickm anIlon .,.,., kiJ*a 1IIkiI!lJk. WrIetn • "11 ILlI.I!. ,w. *JI, kiIIlIiIlIdIItIlIItI MIll UdIa .. , ylie konuM r.lOl\V1va Çè~llll u:Kelerae si. anlatllabllmesl/çlr "Ow"lblUUllltqIc Uqt!Jk ~ lIIahb Çlllfllllda PICKmlUllnlanndill "j öhi. biri nil. biri de ... deOfnlllyor ViSI bOr"lar leurUI'll;l$!111 Mf4I'en rloor, Pl(I('nln rota Oe(ll,tirt'lIOI $elctlnde yo. rumlaruyor ~eS:1 "Bu l,ln sonu Yak, sllm .".. •.,._. " w dùDllbah lIIlIcriDdt blr raper hazlrladl ververllmlyor"'SIl"'llevtemden~ . , Korluk lI;aIDe 15 klIoaIetre IIIIkbha buIœD Tulaa61Ù k6y6 c:IvIrmdaki bit YIdide opcruyooIa. riIICI. lilabb ÇlIIIfIIII pktI. OIlCetl PDIIII16.00anlumelabltlaYID azere 5 dUde bIllIan 1'lIPOr.11,P"nln lIIe.rI kanldl olin "CRt( w HNK Idllnllll1le 'iûrkiy< IOluna ~ elefliriler aetirilmk. "Tir\lyt 101., 10'1111 !O.eal.t bU ........ da bulunuluyor }'Il1IaII. lÙId1naeJe JiMIIklI. B. lJIoIII • 21lat1t1l JIIIlI. Dutsuzjul "\lea Tinlye'*ld W,flIalad kM ..... (Sinan), (Melin), (Cemal) ... lettriIlInla p-ek" linll,.., Ea "'. (Cahit) ... IrlP IiderillllOTl 29 Û<1Ik pai brt lJll1ektrde kiJi.de, Wdlklr Uçara& &iYedk k.ndle,; Inli. oIcIII •. " Taslakta "lü6l. ......m. t ........ uaIl dem.Ie ullkil. oIacail" ,Iagam sli: Ilk lekrarlalllrken, FKK kongrderine bundan önce ,unulan program ve büdllilerde çokca ,clU edue" "li/I~ •• iuclelc Îalcdk 'e rO.lellleri"nden lek ke- wen IasIakta, PKJ('DJr. ta,-.ad! ARGK ve ERJIIK'o,r. adJan da hl~bir yerde leçlluyor EdiniJ<ü h:ig;Im göre, Apo'nun "SiIa.l.llMrllL. polldlt .iudde,t ba\r' biÇ!O'Jnde yorumlanabùto.:rlltrakji cter4lk. tig,. PKK'n!!! ~ ,anab,na "c." "'etI. Hanulllqleoi'ade ôIü de l"ÇVÜm IDÖnsùcn d< tel< Id I~' <den H.... Adak, sözlerioj fÖy\e lImamlad!: "(Hasan) keel ... Hamit Datl<l:m, GaTUtl bot,.<i IOr ... \u lardUIIClll koa ,. Im ,. .......ri lirt'otlçia<k fuJil't «osl'~ kdir n ..Miu er\<'_""-r katdll'lUr. "(Frrh.t) keel latrisIiIo I<'rtk ••• ,IliI.irorum, .... 0 d. or. pl içlade e. ÖIeIII rda ... l''Damk ,e Mil.. kalli•• lanna k.Id."t", "Kod ..... (Mur .. ) ..... k boldopll taocrlillt<rO"-S1 dr, "'lute AvT1IJlI'du~, 0.. <o.riyt.e IBk'lI rjJljm ~kk. ",... , Haziru 1917'. T!~J~'H ~'l'b !~lIltlttf (R~lt) kod .... S.rI}, "noklo 1<''''11 d<, P••• ",k " Milan kit li... I.nDa kltdlllqllr," V< lCdirginhk yaratb. lime eGI!memes, dikkat çekli_ _TI TERCÜMAN TERCÜMAN 10,02.f38 Almanya'da PKK m~Git~ ..~.• yakalandl (Tt1'Cuman)KARLSRUHE. Geçtilimiz cuma gunu Bra. eltnden ku/(uldf1 BI<l....lIIH.ll~t' ü!'ta o(uran I ur~ oLI\ I pl)'I~..e unschweig'ta bir TUrk i~çlS,"i kaçlrmak iSleyen Ikl PKK terörislinden biri önedei gun tutuklandl. Federal saVClhktan yap'Ian açlklamaya göre PKK Uyesi oldutu belirlenen 28 y'4'". dalti saldll'lan bi, .rkada$.yla blidlrdl. Ihbar Uzenne nareke te geçen poh, one"" gun ,amklardan 28 ya~mda olan TUrk 'atanda~IOI yakaladJ _. . ûcIer ÛLGEN Federal save1l1\... dalr~SI SÖ(cusu Alexander P'"fl'2"hI~~ dOn yapug, açl:-'a",. da yakalanar PYf''',I aJeyhinde (erOlb! bl' l'k'llle BRu KSEL (A.A) .. Belçik.'da ,aymlanan .. La Lib,e HelllCl.ue", )'lilardm bu Qlkede dan~ ve kareOlIraf olar.k çah$ln TlDIu, Ratlas 'I Kun olarok wutarak bIT ,kandala yolaçll. Çok kUçUk Yl$ta imam alan baba>lyla birlikte BcIçik.'ya IClen T,mur Rallas, Brüksel'Ieki . Kraliyet Tiyalrosu'na ba&ùdan., ..olUCr"atuanni bitirdikten son. la Maurice Bejan'm yOnenili uyehk UnlU 20. Y\lZyl1 Balesi'ne berIber 0r'I11t1ebi,likte çah~- Karlsruhe'de Illi,. locddederr 'TOrlt i~çisini "halk ",.hkemai"nde yarg •. lanmak uzere siläh zoruyla Köln'e go!urmek isredi. Ancak yolda teröristlenn Tülk SIIatÇlsma -Iigi çeksil dlyeKürt" dedller rrndan dl ve add.m dâ\â -I. t..J.\.lfl",""" 3çola __ "'f' .1 r ': j . kaukb. K.sa ,urede kendine yaban<, dansörler arASlnda i)'l bir yer ya' 1D.02,88 pail Ratlas, :':oö" , o~ralannda SOI''Ç' .l'_U aldl. "[)Cl!'~dl< '-.,>er opc:raslr,da ?U001f \. 'e: 't, . ...;ùl'_~Ç\'1:. kareograflsini ya.PI~1 tserlcrde sahneye ;Ikan Tanu" Ra::a". d:1ha sonr. A'.ustralya'~a gidertk orada bir dans okulu o!u~'L1rdu Belçika'ya dOnduktct! ,onT> "Ralias Grubu" adlyla !-..endl baJesint kuran \le jk\ )':ldlf sanar hayauO! kareograf clar3k ~\Jrdu Ten Timur Ratlas. Il 14 ~Ilbat tarihlerinde lkiçlka'i1In san.t 'e kUltUr merkezi LieSe'. de iki cseile seYircinm kar~ls1na ÇlkIYOr. .. Tren"..-e î71emmuz 1987" adh esericri :it'j':rcl:-'e 5Unaeak olan RaUas ölelhkle maklOele~mil Batl ile mlStlk Dogu arasmdaki farkhliA.I onaya koymaya çah~lyor -"La Libre IleWque" Sazete .. Timuf Ratlas'In bu çall$m .... llna il'$k1o'habertncle. samitçuun "~"il" "lduêUnu iddia edinc:e, hu hat>er Belçika'daki TUrkler al aSlQG. ulUntÙyl. 'k.r,.tand •. A A muhaberi'nin' sorulann •. ;:evaplandiran TimurJ-un 'imam alan babas, fttlseyin RaIla •• bu. SI nun ~Jrf propaganda &ma"'1na >'0- nell!.. olduaunu belirni ve "BiL \ gerçeic AlatùrkçU'yuz, Kun la fi A\rupalllar'lO i1gi\ini I"ln "'lJlI..tniltm~t1r" 1o..0nll~lu çt'L:m~~ ~ekhnde .. .insan MiLLÎVET 12.02.88 haklan raporunda Kürt sorunu var ABD ikili oynuyor ABD'. °Tiirkiv.(,e ~ WASNINITON,ml BD 0IfqIai Baltlahja'nlD KOlIIR'Je lIIIIdulu Y1Ibk J llSI/I HIkIan bporu'DUD Tilrkiyc bölüminde KiinIcrin duramuni bundan önceki raporIuda oIduju libi yi. DC yer vaiIirka, aeçm ydIardan rutb oIIrù PKK eyIanIeri VI: bull tl/1l aivcaIit JÜÇIcriDÙI aIdIjJ ÖIIIcIIIIadeki ban ~ dqtirildi. Dq yardunJlI\II YCriImesinde, SÖZ Al Tm kORIIS\! üItderdeki insan bùIInIlI lit kin uyeullmlll/lll dikwe lhnmuI lIIIICIy\a ABD DqqIeri BaltID Yar. dJmasa lIIdIrlII SIIIfler tanIiDdIII ... ZlrllnlD raporda bàyüt çaplÄ astcri opcrISyonlarl rIimm PKK'D/D uJa. IUD JÙÇlüjü GIlD böI&dmIc tylemle. nni siirdiirdiiiii, bUll kI/1llÜvmlik kuvvelIerinin bölücüIain &izImdiii yer. Ieri bulmaI: için Güne,doiu AIIIdo'u'da hlreüt yIJlCIiI klydalildi. Bu lr1da PO: saIcbnIIn SODIICU ~ sivil >e asteria ö1düiii 'lIrpIudJ. ja, bu hareütIar SIfIIIIIda IiviJ l1liInnrlhllSll edildiji iddÎISI da ,er abyor. PKK'mn bljunsll bir Kiirt devleti kurma amlClyta Güneydoiu AnadoIu'da kanh eytemIerdiimllediji VI: bunlann dlpan destet JÖn!üp vuflllia. nID raporda, TüR hiikiimetinin bill uYllUllIIIlIannm endqe ymlbil belirtiIdi. Buna ömdt o1arat &erißaIara yardim ettikleri kuJkusu ve suçlamaslyla bm köylerin topIuca I«rit cdiIdiji, ai-. "pot- Idcrin hilb VI: qtmœ aördiiiii ÖIIe siirüJdü. Bu lrIlIa lIIIbtemderde Kürt dill konlIfIIImamm yasak oIUf111ll1n oe ltIciiman ~lIDon'-'nm bukuksalllÇldan sonmlar yarattJjJ da savunuldu. Rapo,da aynea Tiirl yettili1erin Kiirt sorunu konusunda ~urmaya gelen yaballa kiplere VI: kw1IhqIara yarcbma olmaklan klÇ1ndlÏl da vurgulanlYor. Rapor, bu arada PKK ii,esi oIduk. Ian samlan kiPler hal:kmda bilai loplayabillMk içia de bu ti$ilerin ailele. ,ine bask, \tya i$kence yapddJjJ yolundati iddlala,a da yer veriyo,. BaZI dl. um1arda töy haItmm lÜmÜlliinsor. !uya çetildiji ya da gözaJllna ahndl' 81m iIeri silrüyor. Rapor, .'Urt .... Idlap, g_1f Kirt 1aIW, killi. n; n elnlk klan.' IlCtIeye. kil.p Y. d. diltr ylDll blll.,n Y.YI•. bI••• SI y.sak" diye,et ctli)o,. Vlusla,a,as, AfO'g6tii ile Hebin-. ki IzIâne Komitesi'nœ go;eÙ Yi! ya)'lnlanlD insan haklan raporIannda ,er vaiJaI iddiaJ ... tekrarlandJil raporda l)'I1ClI TRT'de clqlirIIRt likir VI: itade özaürlüjü IÇISIndan ban yasalclamatar uyeuladJjJ bdirtildi. Tii,k bastnl' DID .. ~ Of tut" olduju vurcuJanarak basUI özgürliijii iizerindeki haZlIœdamaIarm kaldmldJjJ, hiikiimditt lttdiade bulunan TRT'nin taralh ya. )'IDIanndan muhaleretliderlerinin püyetçi oIduju bildirildi. I,KENCE IOOIALARI laporun 12 sayflDm lynlcbiJ .... ,t •~ .l Türtiyc bölÜDlÜllde, bu arada illSl1l haklan kOllUl1lIda bdirJin bir iyilq. me oIduju gözlatmekk birlikte, Tir. kiyc'. polis tanliDdlllli Ianan sis. lliIIIik ~ bdirtiIiJllr. HiikÜDIcliIl aIcbiI ÖI1IaIIIale_ œ-~caaIMdd- ~~.Â"' 1iIkdale ~ __ Türtiyc'de CCZIIVi kotußamun da 1laIIdartIanD ... bJIda bulundujunl diktal çekiIIyor: •• laporda Tiirkiye'de (M7'de ati. sivasiIm kOllan yasalclann kalkm.ul, pl seçiDllerin yapdmau, sWyöne1ÏInin VI: bas1111diri1at kIsdIamaIa. kaIcIInbsIasa. aynca Tiirki,e'nin. itk_ illllllht dIfI davrl\llll ylSlk.. Iayan Avrullll SözIemai'ni imzaIama. SI, ;lqmC yönüncie oIumlu se1i$1M't 1er oImk Slralanlvor. • Hùlanndl sonqturma bulunan ban kifilere siyual nedenla-den pasaport vcriImecIiji de kaydedilen rapor. da, bUll karpn hükiimetin puapon poIiIikasInl Avrupa normIarma uydu. .racaJc düzenlemeler içinde olduju da vufllllaDlYo,. Raporda 1!lIO'den bu r- ynrt dqmda balallllllasdan haI:!anlda tOVU$lUnDI açdaa VI: adJi III' • t.lana ÇIjnIn Iymayarak dönmeIl\l vttImtdiji ~klindeti iddialan yalanlacbe. belirtitiyor. t .... , ~bns'tal:i.etnik raimen raper, adacIa-insaa'bakllr1mn çiinen, .4Iijine iIi$lùn Onem1i bir oily oImad,. iJDI bildiriyor. Rapo'.1tftk Rum ke. JUI- da. Bulait hùkümetÙlift ülke nüfusu: nun yüzde onunu oIulluraa Tilltleri kampanyu,n, chiVlIII tllinIijini de bildirdi. Raporda, BuJcar Anayasasl'nda yer alan lIItdeni, siyui ve sosyal haI:. Iann ü1kede sadece Tiirklere uyeulanmacbÏl anlatdarak. JtÇtII yd Tiirkle:. rin eritme kampanyasma birtaç kiiçük yerde direnÎJ plerdijini, bunua da sert biçimde bas\JnldJjJDI lÇ1kladl. Bulga, bütiimetinin erillM kampanyas, ve baskllanna direnen Tiir\<:Ie:reÏ$kence uygu1andJjJ, ilkence )ÖOteDlleri arlSlnda ralakanm da ye, al. dJjJ, bu arada rejime ka,i' çlkanlann ÙlI hastanelerillt kapallldlklan bildi. rilc5.Rapo,da,1914 ytbndan bu yana ,. . BuIpristan'dùi Tiirklere uYlu.anan insanhk dll' çqitli baskl ve.lulümlc:r, aynnldl biçimde Inlallhyor. .slndïrrne -it eriuDt siminde gerekse Tilrk kesiminde yOne' tiDlÎlfôqiir seçimlere dlyal, demotratWlIdußunu vurguhtyor. . I_R BASKISt . .;- .... .t~"," ?':' ... ,'ABD ~ri ~ ~'. TERCÜMAN 14.02~88 ABD ~1 ~I"""""" .' Bahnhjl. KODl' IlInduju insan haI:Ian APOrun. . ~ '1 Reagan yOnctiminin son gafi, bugünlerde. D1$qleri Bakam Shultz'un ........ lIa1danDdaD sorumlu yanbmCISI" R.Schifter'in alnn. dan dökUlmU$. lnarur Jn1S1n1Z ki: "tusao baldan" adma FiUstin halklm, israil' in katilden sab1kah baz1 yOneticilerine Ç1Plak hedef gOsteren bu devletin adalm, "Amerika' .. o, Tiirldye'deld K:ilrtIer'e d6allk kuatlamalar koausuoda ltaypIan buluaduaaau" ve ilAveten $unlan sOyleyebiliyor: -Türldye'de Urtier, IdUtirce ft cUIœ farkbhldar lösteriyorlar. BIa 16ft, Lozu AD..... lDUI'ada JW .1...... 1rIto bIrtIkte, lIIiIIederu1III kabul edilea staadartI... löre Kürtler'e, "UWSAL ÄZINLŒ" baIdan •• n.nan ........ _ Dahasl: Zaten TUrk devletine 1w11 silAhh isyan varml$. ABD asia, TUrle devletinin bUtUnlül\lnU ve slmrlanm kaqlsma ahmyorml1$. Sa\!ece "Kürt kültürü"nUn IeOrunmasl ve Kürtçe lwOllJmaDIo serbest Olmasl istcniliyorDll1$... Biz bu masum "insanctl" istelelerin ard1ndan neler gelecelini biliriz. .. tuaa baldan" palavraSlßlß, hangi menfaat dolap1anna su ta$1d111Ol da, Amerika'mn Omrü kadar tecrübe. tif ,en l3.m kiPnin T~ ~JjJndan Ç1kanIdJÏI da kaydediliyor. TUNANISTAN VE KIIflIS Raporun YUDlDÎSlIIIve KIlms'a ail bölilrnlerinde ist Bab Tratya'dati TüR IlInbÏln durumull*iinilmk. YUDlD hükümelinin uyeulad1il bask,. !an diJrcetiriyor. Tilrki,e' den gönde. riIeD-dtn kilaplan VI! ~ Y.......,.i~lndandltl«lmdjJni bdirten rapor. bu araafbazJ" TiukIeri11.Türtiyc'de blIIlladollan Il. roda YUIllll vllandqbimdaD çdtanl. chkllrinf kaydediyor. Raporda Bau Trallyl T~ :\lilslÏU!11J1 Illnlit oint tÖl cdilirkm, Y_IIIÙJIII.., lM18fMiisliilbinlanll'MlsliilllaD 01." - )P": AMERiKA'NIN TUHAF i6LERi _~. Anl$l$lerl Bakanll{jl taraftndan hazlrlanan raporun 12 sayfallk TOrkiye bOtOmO.nC;!e PKK . -:"VIemlerlne yardlm ettlklerl gerekçeslyle KOrt kOytertne b~1 yaplldl{jlllerlsuruIOyor. .. ... ..,. • ... '~.~~ miz sayesinde anlanz. Ya1mzOnce $unu sOyleyeyim: SaYIn InOnü ve arkada$1anmn, bilir bilmez söyledilcleri "tsteyfD Kürtçe koallJmah, Drtçé yuak ollllamalt" gibi lâflar. qte Amerilcan raporlannda' akis buluyor. Yann i1ctidara .e1ir1erse, bu içerU dl$8fb lllUllliyi de null idare edec:elclerini du$UßmÜ$lerdir,umanm. \\: MecIis'te SHP'U birkaç milletvekili, milletlerinin bll$lßa attltlan ta$m, daha kaç gOnül ve kaç kafa lelracalml acaba anlamaya bll$ladllar rm? Rapor'un bizimlei!erden allDma sakathklarma gelince: 1) Kürtçe ve benzeri mahallî di! veya $ivelerle konu$male, TUrki~.nin hiçbir yerindc yasak delildir. Kaldl lei, TUrleçe-Farsça-Arapça~ dan olu$an ve TUrki~'nin her $ehrimizde .yn teo.lple konl1$ulan dile eter "Kürtçe" deniliyorsa, Ulkemizde bir delil, en az 10 kadar Kürtçe konu$ulmaktadlr. Bunlardan hangisi-nin yasakland11t konusunda Bay Schifter.in cehaleti müsellemdir. lsterseniz Saym InOnü'yU bilirki$i eyleyelim. 2) Devletimiz, bilhassa TUrJeleultür1l d1$lDdaki bütUn leü!tUrleri, Ozeni$le Icorumu$lur. TUrle leültUrQnden Ayn bir "Urt klltirl" me\'CUtise, onu da $1lphesizkoruyacaJctJr. Ama eter milletimizin bir tele mll$terdc Iet1ltür1lvarsa. yeniden bir Kürt kühliri icachna rm lcaI- maItta nasll mutlak bir bilgisizlileve gaflet için- de olduAunu .Osteriyor. Yurdumuzun dolusunda belki yüz )'lIdan beri, lcAh Ruslar veya lngilizler'ie Franstzlar, TIirIt devletiae karp birçok isyanlar ç1karmaya ltalknu$lardu. Dolu'daki aslî unsur olan TiirIt ft (Ici aym soydan, aym leültürdendiler)leri asia lel$leutamaml$, ya1mz pele za)'lf 1caralttcrli Ermeni sergerdelerini ayartarak silAhlandmm, ve mahvetmqlerdir. Dolu.da "KUrt"lerden gelen "silAhh bir isyan", tarihimiz boyunca (Osmanh'da ve Cumhuriyet'te) asia valei olmllDll$l1r.Hatta. ($UsUtunlarda evvelce çole defa yazdlltm gibi) Ermeniler'in. I. DUnya Harbi'nden Once ve harb içindelei (devletimize kal'$l) mU$terelehareket teltliflerini, 0 zamanki nUfuzlu "Kürt beyleri", "Ke.dJ devletimlze sUib çekemeyIz ve devleda dÜflDllDlanIle ortak o~" gerelcçesiyle ve nefmle reddetmi$lerdir. TUrleiye'nin g1lneydolusunda asia bir "Kürt isyam" detil, Urt-Tärk bUtün milletimizi hedef alan alçakça anllr$i ve qkJya hareketleri vardu. Yann soracaliz: Amerika bu pfleti i!e dQnya liderlilini acep ne zamana kadar sUrdUrebilir? IWrs kahm? 3) "Tlo. devledae karp sIIüb 1Iyaa" WI, Aplerilca'mn dünya)'l, hele OrtadoIu'yu tam- 29 ......... ,,' MILLivET 12.02.88 ~.~.. .,."l-'dan ".' ...., !.'.f .'1 ~'\ ..... il:!: I r--' I I clic!. hl' l~n":"" hllb~.""', (lIlf".dan !~ ':!, ,-t".j.~~' ... 'Jjt!\J .. ru LI 3 !t':sm \UMnl 1. ~ è •• ' &JIJp klÇaJ. .( boh ..~~ck ,jun A.tll1a. <.;d Bi' i; l.,m'I MIlI.tier /l'!ultwler Kom"erlt Ii önùndc açhk v."in. bqlldl. Ei' lemciJer yavlnIad.klan btldirid<, La,. rica karr.ptl" l • , ...... V" 1"1"1")" ~tl ullilmeini ill:dder. y' I A5."01$1 PKK ÖflÏ!IÙ yanbll ~bir IfUP Auna, LAbty " P.... tc 9I'iIII cylar.Ierdc lNIuIdulIr. lIu lrICIa M'1\11 hIIIIrIae..are. HoUanda'nln bafkmti ()oe Ylndan bir IfUP bölÏKù d. UlUllararasl AI Orlùlu'nun Pans bu. tOlUnu sabah i'iii .ui 30 doll' )'IIldaki bölucu. o;vartltkll Ce_i'n. ~ ar\:adqllnnm serb«1 bllwlmlSl için AlOrlutu'net IJn,tmd, bulunul . IRUIn' lSuyo, . LAIIey'de de PICK Ylnhll 3S eylemci. dün 6IIe Il' aderinde 0ltifIeri BaiatlaiJ'lJn lobi. a eyIem bafIaaIIar we "Tir. 1dJe' ~ .... PKK ledil." 6ne .ürdùler. Eylm. •• TERCUMAN Mardln'de kÖy bastl fi'ilAlDlN'1I Omerli iIlaißc rnball' Iki k6yù buan PKK milillnlan. IRuhtatlann lei. IizlIdIl a1aralt klÇlllar.l ~ I f-- , 'FAder~' AIQlIß'!8 bölùcülari daSI8kllyor" MOnlh'te dOzenlenen Mmlnerfn /kInei gOnOza- . man zamAn elgktrlkll geçtl. Türk lie Alrl'!\n konu~macllar ö.leillkl9 Türklye'nin 'llm,,1<l"/'l"',), Amerikan llth!1 ta~ly'eIS' 'TMC" !t'aell1l lai1I~' !tIAr eSem",.lIIJfl Olr kOl1u~fIIa vr;08r ',,'" .': 9a~,,'\nl 1\.. ,;/,[91. 'Turl<'ye'" 1'1, ,,. , mak Is!syen 8r1ar~lk kuwetler. A,i'llWI " Ielf!1', )(OIl"qrH !>ailnyarak glrrT8p.f'e 01uy()(l,L,lllU,Z" <*Si Ilfan SEZER . d'" :ïi,,l j.", ("fercOman}.""" nlnit,'te dii711nlenen " r stlyar. Sosyal Bi/Ilk Parti SI "CSU"n1n tarafllS' Hanns Seidel Vakll'n," dOzenledlQI se",inenn ikinci gOnO zao l"an Zé\man e~k"n~tl! :"lf;:t Tl1,..", \ ,') '''I.R):'''~ ,r • A'r~~ tit' YSill",n,r lH ~)U.""'UJ' ',r-'i_/. ~:~'. . l,.. ~U"),r,.;. ''':'.J, ...:'c cru;,'1 'J'i.~I.Jl.~~1: I~i: 'i:tP~;~~d'''. biiè,"ld,. bajll 12.02.88 mak IstediOi Amertkan limit ta''Y1C181 "r:Mc" araelnl tar- • Ham,,,,,n'.1~a \le L;'JYluJu lvj'l:i.ï"O én.:t., Jo., lUI 21.00 slr';ar.nd.1. ta:..:.:' r'~.? ,;-.!i1I.z.nlan. _ ':: '-,1.(-; ko) iC"';'........ :H1a lO~!J,4.("i .) (;.Jliin oroOicandllln' YioU~1 .!G- j(, tlS1 OIduk!M1 <.In,l4/! ~K.( ,TU.!it..1r.!4' 'l:tf'l"; v.mra, a,k' ~.-.' ..... uf'\. tcfllli\\ !~:$:,(jtf1,' ~lf'rJ, ~\'.l~iJ,~ 'I,lllar. Alman konu,maClfar "FMC" Içln .'Omlnyum der. ken ve kendl "Puma" araç. Ian Içlnde çelllc1en denmeal. flaken Mehmet Yuar'u1 Puma'mn araci blzlm Içln ekanamlk d'OH ad'dl tOO.OOO DM cfGtla ...... aYrica lUeIa yllZmOyor camIIblk) dtGll YI Ille blr NATO Illknl cf, "PMe. allc",' kullanmamaktadll" dedI. Savunma Sanayii d.. teklema Dairesl Bqkan Da. nl~ma", Melin Sirman'de yapll(j, açlklamas,nda, Ba. kan Yazar'i "doQruluyarak" Amenkan arac' "Puma" alumlnyum deO,I, sertle,tirilml~ alumlnyumdan yap'" dlQlnl va Puma'n," aQullQI dolaYlslyla da teknik sorun meydana g.3ldlQlnI vurgula'T<,~llr Ve "FMC" dal/emlZ'11 ve savunrna sanaY'r>1lzIn ilk çocuQudur Ona ~6zumuz glbl ba. klyoruz ' i;6kltnde konu,tu. ADIGÜZEl, YETKililERI '".(. J';I ~\ rI.J'~IY~'~I'n" ~I~ ALMAN SUÇLADI Hanns Seidel Vakl,'n," dOz.n~djQI Si" \11'1("'!) 110" pi gOnu bll konu~nl4 Y&jJ.sI, Il1Inbu! r W ' oll ,,~u'&~. klnl Nlyu' "~":_.le,."'n ...,. tkil'Ie'il1l "UÇ'lIYI".k "ur'. an aOyledl' • Il,',oro TJ",I r.:".'"In J),' .:(" konufUr1lln WO .... kUlla: 'h'l I(JVIJ(I'l1(l'il.l I Yarma~;. t){'l< ., ".f)I1QIn'Z u_;v,.!O yan. A""''''li'tlOU1:. 1I0yOk YOI'Cl.mlar. larl.\,'nlll t.ayblnt 6uIlu Illr 'f1'r<l'Wlll.rz l:' ":11,1"''''1_. lhalelerl ~ i4l Wianll'l"",lyonlJ Ir! Ve ylllt _a ",iOtl~"". 1Illno1ll' ~ il.'r.....nnClOO IIntod. ~ y.p dl!)er Qlk••• rI "'0111 "J. Ih;I~ CIOtIIIlIIIlI.,{ * ....... !.. "...... _lime " tallffotl. It' ~.4 .... ~ . aM(,II' •• Olllllllll.. tu ar~unl," ,ro'tt'ICllI.ara ka", dtGli. Iç kO""ltllklara ka"l kuTI<lnr,ma.,na seoep aluyonlunuz, TQllllye'yl 1/0:mek. lXIrçalo!!1Clk.çOkertmek Il'.yen ~uvv~tl~,'n CM"I~ Alma~ya'ya Illel1nl. ~aila'l. nt ,a'IOWOr:ll lilrmu •• , wc, dlmel oluyolS\inu~ we hll'l~ " koda, kt 25 y,ld , Almur,yu da ça!'.,l,' cocuklON:J 90r. "'."4 ";:ft l"''' ':i:~" YfJ "1(''',(',If)f' ht;~utlnr~''''l~tllt(:-"(W!l~J~IJ~ AÇ'kÇC h • ." Slll~ ~r Tvr~1 YI'nl~ haikIrIn hUlUrunu boo lacak, Inson:onn e'lorln!. kottannl wttayo,ok ya'ya ~lrmeslnelTllJsode 8<liyors',nul Hallo bur'~ro Almor. halklnln wlrd'Ol H"~" lerden "11111:0" ~al,k' I$~'".I~ """(lI" ~ fl)'tIllIltl illIG ~. ~ CIIrlluma. Ilallll' '?\!J ~friI:;l(f,l:1"Ial'!J da Il\ly. rur ~II" dlyllrllltlllZ." . BlI""'1'l'll ml'totvekJlI ve Gu\ofniik Komllly:nu kan, Or. Günther Beekat,'n. iSI8',bul T,caf,,! Odall 3"~kan, Niyaz, Ad.gOzel'e ce/ap "~'erek, konunun bi"(ill.i' \l, nF:' VII\I" i(j Federal Bet- ,.\ '-,1J:1,"- anaV6sasmda 'l~"a' Ile 'tgill t1ükÛmlflrin el. !<J,.nl. _olllln'" blIgllld'Oln, l'e,.,'""I" ON'1'.he' ~Imay' dO'undl'k'~n bu. tedblri8ri t,uraJa Rç'klafoldY' sak':-.cali buld<iQunu bildirerek, ,unInn sOy1eOî' -CSU F'orTlsl olarak laYln AdlgOnl'ln tlklrlerlna saygl duymaktaYIZ Ne var kt bu wason," de-. OI'lTMIs/lçln Fedeflll Almonya M'lcllii ka'cr vlIr!Tlekllc!lr:' • MILLlYET 14.02.88 • 30 ya~tndakl kadm mllitan hlçbl( eylem€ katllmadl ama PJlV'11 S~.!~.,~J, It"" 76 VII hapis ~\jj\ h If'. TFR(:llMAN l "" w,l.'Âiili 15.02.83 .PlCK teorlsyenl saklne POlan, durUJmalarda at~:. 01slooaniar \le savunmalarda lçerdlOI PKKve Ku, , çOIOk propa9and~la" yûzunden bÛy'uk flapis c~zala" \lerlld! e Fadullah BULUTTEKIN • [flJ D'Ier'" '!" ,.1A;;:~1l '1' DIYARBAKIR (Mll.HA) \;"0tOHh Â;>ktl1 IMhk~!\oo{I' ~ ",I~ll.' ",. rh'u ..........6<&0'" ~Ifl..JJIaA .. '.... uyen'I>olo.l .. P.I, bUkllda lIÇllaA 7 .yn davida 76 l'Il • cmIl aid.. SMilIt Pelat.1910 y1h 6uIi Pli 6rJÜWaÜII EIaZIj I/lIbuda yer .... 6IdIitlt taduI ~ iIc iJPouit " örpllçiade sdiftir. _ 1IOdIrlc ....... ", yWMa p...a bawclIerillcc yakaJtllIlI " 10JIIdaa liai DiJIIMkIr .wai Caae¥\'" ,... SMilIt P". 6rJüd1 l!IuIj IflIbu dmIIIlda • arUdaIIan iIe birlil:lt yllJlWt. .. lOf 1914 ,... III ..... lA JIi ol8"!l" SMilIt hill. wriIla lA yIi • _ 1Ubt_ lIoO__ .......... " dan linlIiIIœ liyIIi lI¥IIIIIlIIor yljllljl Il' ~ Ulklada yaIi bit dm apIdI. hill' .. Ulkloda ayrlCl ..w.:i. 1M4-19I7"1rIIIIlIa..,..,,.. Pli 6IJitü.ü ......... sry •• al ......... JIlIllII, -.t ~ aybn daVTUÔljl, .. hk ., ..,... Uk-. beIudqu " koilfulldUi lyrI Dy .. SÖOlflen E$klva Eruh'ta t..,. ..,; ,c. )\/... ç..II adl& IUluklulln dÖVdlijù iddiu,yla 6ayn dm cW.a açolaral: bu daoaLvdlll da lOp!am S2l'1l hapis C<Wlnl çarp. lInIdJ. OfJlÏl içindc hiçbir liIahIJ eylaai oImay .... sade« örlùlùn lad,n toi.... èqWeomaj içiD ÇIhfaa " ltOriJer sdiftirtD Saklec Polal. JO YIfUIda. IAKINE ~DLAT KIMDIR7 Tunc:dJ'DÏD Balmu tÖyÜade "" yilind. dolan Saklot Pola' (Can. 1910ÖIlcal PU 6lPtÙIIC tllllldJ. PU'ya hukhklan 10011 "iyl. llllUldaki lÖrÜI 1)'IIhil ~ kOClllDdu .ynldJ. hilI, 1971 YIbnda PU'1il/I ElüIt bölp huarIdt komilaiDdelöm a1arJk kad.n ör. ••!l:l~ w~ .. bIIlD-yayul lör ....in: Ùlù<ndi. Ùlj......./I' .. Lice lIçaIae bojb flf kÖyÜDdes.)'kUle Z.hri.'n,n mnd, fapulO " AWdaII 0càIu, I ..... YlIdona, M•••• I IIIYM o..... iJe dijer birçcl örpl iUl dùuy demaaJaruua hUldJb PKK'nm t"\J1UlloplanlWnda SàIM P" da bulundu. PKK'nJO 11km.rka koDli.",nd. yer a1maslna kllflbk tendisine kad,n öraoli.nmesl sorumlu. luiu "nidI. Ill) 5 çoCUgU kaçlrdl vir' ;,1l.1=,,_., :\NAP tnnir il ORT, dèr\............ :" -" Esld)llI>l lC:<,.llJ.,:.. "61. l'', t':nas:r;.ln bümbatanrnasl olav1. grup terOrist, kl'-,:., ,<" .. Le ~'" SUl,.lanndan MehlMl ed=k ~çocul1o l4,.;,.j !Cil) yuzlä Izmir'. gellrildi . lü1crin durumtl ..... ~i •. ;.~I..'" Geç:i~m;z çarsamba gUno kaçarken Halay'da haber YermeIeri lue"" .~ ...... S"r:~'~ yen .. J;.,;~," ,: '" ....1-111 ':)" "-'~""H1....... yilllu~ 1 , ':' ~ ...... I"'"~t'lde özd le ".~\I.,.-; .' Ji :., ',", e',,..,., . '0;1' THKP-C ""eIJD~l.I ....... ~l.l,.'!~"'fgl!t li~~J .:;!d!..Itu bey&.$m4.l ....lI'O.dlN f ta, stil l: ..~~n('!1terön~' Mehmet AI.;:T ........ Stlle)NIlIi ioo." ;;< 15 )'ql'ldakl ......... F.. ,,,_" 'C: r~.dllL::-r.ir P0'.-1'je yarglMUla IN,_" ,~ .. S AL- A '" ' ABD yelkliilerl "rKK agz," i1(~ konlJ~rnaYI surduluyol SEVH'den beri aynl Amerika Li. Schifter 'in ardllldan • •• TERCUMAN 14,02,88 •. Robert Farrand da "Lozan'da yazl1uyor ama millÎ aztnlik \'ar" dedi > Ydlllaz POUY' ASHINGTON, (1èr'c1l. _)ReaaÙl yOnctimi adsna &çIt1amaJar yapan IlSt sevi)'eCleki yetkililer, TUrkiye~ de bir .. Drt IIZ ........ oIdutu-; nu y&1maIt için ~ kam-. paayayt 100000rOyorlar. ': Önceki JOn OlJi$leri Bakan' YardunaSI (1.... Haldan'a. daa ~a) Ricltud Scltlf. ler'in, "Tllrklye'de Urtier .00 uaalak" yolundaki sozlerinin Ankara'da tepki iJe !tar$11anmaIma ralJDen,' baIwtIl~' Itn bir balka yetkilisi, R.oltert Fanud da benzer bir &çIklama yap!J1alttan çekinmedi. Haklan Dairesi'nillsorumlulanndan olan Robert F..... d dUn TUrk lazetecilerinin soro yalmuruna tUluldu ... Fanud da pMronu ScIIlf_aibi hiç tereddUt euneden, "BIz IUirdert la, TlIrldyc'de, alifuaa dit« bölümllae Iöre, ~ blr bliçIm •. de, llYn kllllÜr ~ dU farldan olaa blr Utabk araba. olllfianialdanaa l.. a.JOruz.' Her ae kadar Kllrtler loun' AadllflDUI kapunuacla detU-: 1- de leae de bunlana blr milli Utabk oldaklanadaa, ,üpbemlz yoklur" dedi. Fa ... ad, bi! TUrk lauteei. sinin, "ABD, Türldye'de blr milli Kllrt annhal .. ni .. , der. ken, IÖzit bi, ~'ere mi ledrmek Isdyor? 'Bir JeYi mi lIÇIDak .sdyor?" yolundaki sorusu ka,$lSmda ~lrdJ .. kelimeIer uze. rinde dunna. istemediiini SOy. .Ieyeret $Ué'è-o-aplan1Itnli: '"BaD Kürt cruplar.R1n Turk hükllmedae ka", dlren" sa)lIabile-' œk faallyederi .. nh,. Blzlm .lelBel polltihm,z blr illite: W ..w, 169 Ulkede insan haklannm durumunu inccleyen raporda, TUrkiye'ye ayrùan bolumde bolUcil dnayet çetelerinin iddia1anm destclder bir ÜIIQp ku!landmat $&$k1nhk yarattt. KIII'I' .1 ....... Dt$i$leri Bakanhlt Insan "Azmllkçllar" .............. .. IlrItIaI dateldetDell Ile . d..-u- TtlrkI,e'a1a MIet olarak bIltllDtlll1i lIlzIa 1çIa, ö Ilapo,.. Ita ka l.. Kilrder Ortado&u'da U illrede ,...yorbr ft 1IIIIuftIda-, kna.,. . n ilkeleria ai fllllan.a Ittr. p.'fUIal tqkll edl,orlar.: TlIrklyc'dc ,...,.a Urder. TtIrk yasaIan ft A~' ... tnII .. b a1badacbr. TIIrk . taad ... 01..... kndIlerdItIerIdIr_" F.rna4, I.zelecilerin PKK'mn eylemleri, bolOCO faaHyet içinde bulunanJann ortaya atuk1an iddialar konusunda sorduklan sorulara cevap vermekten Israrla kaçmdl. çaLI .. ' ABD DI$i$1eri BakanIIIi yetkililerinin sozleri ile NATO askeri uzmanJanmn onaya koyduklan lerçekler ar&smda bUyUk bir çeH$ki bulunuyor. bu defa da kendilerine uilmi" bulma telà~ma dü~tü LoaaII'II ~ ABDDIIII~rl BakanllOl yetkililerinden Robert Farrand, "KOrtlerLozan Antlalimasl kapsaminda deOiller ama milli bir. aZlnllk olduklanndan liOphemiz ..yok" dedi NATO raporlanDda. "taifa • luil en 11_ ve ni k6d11loru. aan yerloin Dolu Aaadola" oldulu kaydedilmekte, bollenin savunma açlSmdan sUralle IUçlendiriimesi lerektili vurlulanmaktad", taa~.wä«IID1 azQlhIdana pç.mittc oIdu... ,ibi bqQD de baJka l11IœIcre omclt lCfId\ edeœk tdtüde bOr One old"""" GOzlemcilere lOre, 2S Sovyet tumeninin bulundulu TUrk-Rus smmnda istikran bir anda yok edebileeek, "".yali bir )\ürt Ulnllt'" meselesinin, AllO OI$i$leri Bakanhl1 tarafmdan inatla savunulmas. $&$k10lIk yarattl. slllerek, aaayaaa ve hukuk te. minatl aJunda bulunan de. mokratik rejim ve hOrriyetle. rin her ,~ II!Tlczbkh bir ted. birin uypIIaaastna eqel 01dulunu ifWe etli , ~ qilÜ" ilkeaÎllill istianasa batOn için.pçcrIi oIdulunu da 1OaIerine eItledi. VatandatJar ABD Dltltleri BakaDbII ta. bu:lrlanan 1asIÎI1Iak- nifiada ""'1IaJII raponIa, yU ....... TAWI .. TIIPKIs. VIC ,andan ABD D'$i$leri Bak"nh~1 tarafmdan haz .. lanan w Yunanistan'da dini hUr,iyelleno zedelendili belirtilen 'apùru e1eJti,en Yunanistan HUkûmd StlZCiIIII SetIIta .... , lopulos, "Yun.nlstan'dakl dl. ni .ZlDltklann hoir oIdu •• nu" sa\'undu 5ölcu ,,~,,'IUplllos.. Yunanis- \\Iuù- 1aD'.1Ikiz uyfa l\Yl1IIIDt ve bu 8IIœde Ortodoblar dqmdaJd mezbep ve eliDIere lIICIIIIIp cilot azuthldarut oaemli ..-leJeri old..... ~. dayanaklar Bölücü •• TERCUMAN 16,02.88 kimlik ar.vor! A Imanya'dafaaliyet g6steren bölücü KOMKAR, "Kürdoloji Biliminin 200 Geçmi$i" di)ie kitap bastlrtlp "Türkmen ülkes; Kürd;slan"d,r demeye bollad. T.hlr HAClKAD1RoGW ÖLN, (ferciiman~ . Federal Almanya'daki bolUcU KUrt OrgUderinden KOMKAR, "Künlolojl BlUmlnln 100 Vdllk GeçIlÙ$Ï" adb bir kitap yaymlayarak, KUrtler'in 200 Yllhk bir larihi, edebiyall oldulunu ileri sUrdU. Kitapta, KUrdoloji'nin la,ifi yaplhrken, "Bir bilim olarak KUrt dill ve edebiyall, KUrt tarihi, etnografya ve daha birçok aIanda KUrtle, ve KUrdistan Uzerine a~lIrmal.rda bulunan kapsamh bir bilim dahd,," denildi. IS bölUm halinde otmayan "Künlolojl" biliminin anlal1ldlll kitapla, V.F.MllIOrskl "Modern Künlolojl'a1a babas," olarak gOste,i1iyor. Kitabm IS. bolUmUnde KOrdoloji' alanmda ara~lIrma ve incelemelerin tamamen yasaklandlAJ tek Ulkenin TUrkiye oldutu ileri sürülerek, ~ deniliyor: . "Türkiyc'de Kllrt halk.n,n \'llrlltI inUr edUmekte, bu h.lk ü;œrinde yd'ar boyulKa çqltJJ polillk, küJtürel baslular uYlul.nm.klad.r, Tllrkiyc'de aeJ"tirilen asinü\asJua )'önlemlerinln tek amaCl, Kürtier'in \'IIrhl181 ortad.a kal. d,rmak, Kürt ulusal blllncini körellmek, lüdllk b,rakm.k :"e h.lkm kimlik dUYlul.nn, renksizlqtlrerek, Kürtier'i -fizik olarak ortad.n k.ldlrma), önlören ,iddet, zor yöa. lemlerlae, batka .Ianlanla k.lk,d. bulunm.kl ..... Kitabm bir b&$ka bolUmünde is .. Almanya'da KUrtler. üzerine yap.lan çah$malann belli bi, bÜlÜnlüle kaYutl1Wl ïçin, son birkaç ytl içerisinde Çe$illi Kürt ve Alman bilim :adamlannm katlldlll Onemli !Oplantllann yaplldllt da kaydediliyo,. K .• ILIN D'" ftZURNI, 1980 Ylhndan soma KiJrtlc,'e ili$kin çeJilli çah$ma, la, yapan bir grup ara$mmacliann KUrtle, üzerine 2S y,/I,k civarmda inœJcmderinin TUrkiye'de yaymIadJIuun da trade edilelili kitapta, "Bu JlIYIalana ...... Ttirk Kil. tllriiai Anttu-a Eudtilsll yay .... n .,...... pl~ya -sllrlllü" denilerek $unlar dile setirildi:. ~'Ba I....... lIazIrIaJu JUdan Id pup.. toparIamak mmkilldir. HepIbù ~ ItIrIettiti .otta, KIrder'la TIrk ....... kaa UnIIs... , Dr1Ier ft KIrfçe Iumudan ,,..., k 16z. clIder ..~ r, al.JI . da" ta. yan nn'KOnlisIlàt', TilrIdIfUk lIIr 'KOrtIcr', Dop.u.dahl 0.'KOrtçc' ",ade \tktok ,.. lII'IaIIer CIrtaya .... Ita UIIIlU'IIUlCIIana Kllrder ..... otaa hIcelemeIert IIIçbIr dddi blllmlellemeIe~. •TilrldJe~deld reIIIII çcvreleri., kllftllftlana kIeoloJik s6d11Itid ,.... ... kftDer ...... liDdIIeriae bin.... PrOI. AldI. 1Ueit, Prof. FaIlmtla KirzIotI.. PrÔI. Mellmet Er6z, ~ AWilllallIk Çay, ~ Aktok K .. karb w Taacer GiIenoJ &Ibl kltlleria çaI"malanada b111mse1:r6ate .. 1erdea ,anrlanmadlk. Ian, obJektU dllVnamaeWdan 16rIIIaIektedIr. Kiirtler üerIae çqldl iiIkelerdeld KlinIoIoJi "_ ........ b6lIIdIIik, b6lpc:IIIk, .,nIdrçI w eddaIIIder otarail al,*," ltII _bjeklll danaacbldan, keadl &6f~'" ...... Ik. lerlae .... It oIm.k .. yu." _.haII 11rk.,. di,. anp si,... 20G WdhIc 1ieçmI, Türk Kül!ürünü Ara,tllma EnstitOsü'ne de büyük hGcumlann yapolc:llO' "KO,daloji Biliminin 200 Ytlilk Geçmi,i" adll kilapla baZI bilim adamtan da kara hsteye ahßlyor ......... KüRDOLOJt BtLtMiNiN _ YlWK GEÇMi$t (Im-l98'7) ..... OI.ANNATICA I "feCA1OLAI. ,................. da UIICVAIl._ -- va..... '. "Kürdoloji" ad. alllnda bir b~im dall olu"urmak gayreti lÇinde butunan bOliiCG1er V.F Minorski'yo "modern Kürdoloji" babas. ilin ed.p. Turk bihm adamOanna sava, ilin elliler .;.8 ..---. l,le heay.nlann. k.yn.k bulabllmek lçln ç'rp,n.n azmllkçllenn Çlkard,kl.n kl. tap. ....- Kitabm bundan sonra devam eden sayfaJannda, TUrkiye'deki TOrkologlar ile diler Ulkelftdeki Tllrkologlar 'uasmda KOrder ve KOrt rncselcsiDc i1i,kin olank derin gOrÜ$ aynhklannm olduAu da iddia edildi. 31 r! MiLLlvET . 17.02.88 .SHII'd." ...I!I lJoflu 8;;'gesl"III __. .: """01'... , '!JIDDET ÇOZ"M DEGILDIR' '. • Hallt ORAL-'" ,o_ SIV dl n KOÇ' • • DDCUBEYAZlr Inr l'tkW ÂdalD Ekmea'den olllf4l1 ko- (MIL.HA) lOU Ye Ot1neydolu Anadolu'dl ineelemeYlpan "SHP Doiu Sorullan ,lomll)'Oo DU", y6redeki 'Insanlara''', ... dIp 6,.ot D,al" a6zûyle bùllarù,' '''balD lDuamelell" Ylplldlblll 6nt sûrdû, SHP Il!IiIbul MiIIetYekW HUIII Febml GlIDe" Kars Millelvekili' Mabain Alnllk Ye Mardin Millet. TERCOMAN misyon, Iddialln yerinde Ineeleye. lek, izIenim1erlnldeitrlendirdi. Ko. mhyon adml IÇ1kllmaYlpan HI: SII FebDll GlIIq, "B61Cede baJ~ kiD fÜret!De korltu .. Y\IIInbk SID-, ,mit, $Idde. ç/izüm deAlt, daba ç6.: 'zUmlOz aorunllr,cellrlr" dedi, Bu arada Dolubeyazll'm Vay. &lnyunk6yQndtdbn kbylûnûnjan., dlrmalar IIrafmdan kaçakÇ1olduk. Ian gerekçesiylt yurvlmaSl, kbylû. Itrin tepkmne neden,oldu,8 Subat'., ;'11 ml)'uaeJea bIr kltinln Ö/ü. re, SHJÏbtyeti Dojubeyazu'LaIriincelemelerlni l&tnamIadllctan50nra Sün'jn 8alman ilçesineseldi, Bu. racla vDtandajlarla konuJ8n SHP heyetine~kenœ iddialan aktanldl. 65 Ylflndakl Alfa Oduz isimli 65'LIK KADINA IGKEtlCE bir kadm,göza!tmda kaldJ8I16sünANKA Ajusl'lIIn habenne gb- lùk süredt lekmelenereksulu hüeYe '19.02.88 IMAHKÛM AILELER,IYLE BIRLlKTÙ~'LËME GECTILER ••• I • SHP'den iki açllk_grevcisi , Olilér BOyOKTIMUR h;•.•. ~' IYARBAKIR, (J'erdIman).. Diyarbakir Asked Cezaevi'ndeki '~K\lrtçe" konlIIma y;isaAl ve ~~ce iddiaJan se-, bebiyle tutllldu,aiIetennln bllt' latllAl açhk grevine, iki SHP.'li milletvekili de kallhyor. Açhk grevini Dicle Oniversitesi'nden' bir grup Olrenci de destekliyor. SHP Diyarbaku il binasm'da bir basm toplantisi duzen. leyen Mardin millervekili Ad. nan Ekmm ve KaIs nùlletvekili Mahmut AIIlIH, tutuklu ailelerinin açhk grevini destekle- D •• TERCUMAN • 32 lelerlyle gÖl'ÜJtUaUmllzde, bep!linin 'laidat,~. kocahinlDSZl. kanI~lerlmlzj öl•. , mekten kllNnn' sözlerlne p. hU olduk. BaZlllIllIldll yalunIan Ise meseleye çöztlm getlrll- ' mecllll takellrde kelldllerlnl ya., kacaklannl Ifade ettl. J>tovlete, hlmayeslnde bulu. nan cezaevlerindekl tutuldular. , dan Öl: almak yaluJmlyor. ~ bakan ft ötekl yelkllllerln bu lnsanlann ölmelerlnllsler glbl bir sess.lzllk lçlne gömüldüklerinlgöriiyoruL liai gösteriJm,e- V@6jrenelle, de eveem lçllide 50 luluklu ailesinin SHP il me(~ezlnde ba~latllQI açhk grevi dolaYlslyla Diele Universitesl nden blr grup öOrenel de blldiri daQltll ' , allçln mutlak 1IIÎ11e1er1 ,ml po reldyor1 Bu pntanhdd Oglsla. 1111prolalO ellnek lçla blzler de açllk grevlne b1I!jladlk. Ce_Inde Insan ',erenne yaluJ. mayaeak ha)'\'llnl muameltler yapllmaklsdlr, Aneak yetklll. 1er. 'Bir Insan açbta 50 gOn da,.nablllr' dO,Onceslyle olaya kayllslz bakmaktadlr. BiaIertn tek amao Insan temel bait YC özgürlllklerine sahlp çlk. makl.r.". 50 A!U KATII.IYOR SHP parti binasmda yakla. ~Ik 50 [u[Uklu ailesinin ~Iatmtl oldu~u açhk.&revi sOrtlyor, Bu arada tu[uklu ailelerine Dic1e Oniversilesi O~ncilerin. den bir bölOmU de destek sa~laYlp brolUr da~llll. Bro~Orde ~u gOrtlllere yer verildi; "BasIoYI. ~keneeyi, kadil. ml. her tOrlll insa!,hk suçu ~- Iemeyt blr dlIzn ~ aelIren1erlIoIII)'Oftlll, Iroallflnldan eIU. dell mahram edIIen anneler ft baolan, bIzIer de deatekllyo. raz. c-terlnl 'ça& atlata-' rak' meabclba ballne getlrea lUlUdemokraUk billOn uygnla.' malenn kalkIllUlDllatlyOraz." Ö~renciler daha sonra açhk grevine bll$layan tutuklu aile": lerine çiçek daAltu. Cezaevlerinde bir süredir deyam eelen açhk grevleri ve di.' reniller yay\hyor. Malatya Ka. pah Cezaeyj'lIde kaIan 35 lUluk •. lunun dllnden itibaren OçgOn. 10k açhk grevine b8$lad.tklari' O~reniJdi. " SHP Genel Bil$kam Enlai Inönü de, B8$bakan Özal'Ia Onecki geee bir telefon gOrOI' mesi yaparak, konuya eAilme., sini istedillini, ÖUI'm bunun üzerine konuyla i1gileneeeAi yolunda ,sOzverdil!irti aÇlkladl. 20.02.88 ~• .1 •• Irenl e 0 U . iUi Savunma Bakanh~l; I "l t f d n "zindin,~~~':~ nit~~:n~~~. yarbaklr Cezaevi'nde tutuklu . I ve hUk~~~,I~n~ d.u~um ~ß1 "iyllqllnct blr dlZl yem kararlar aldl. Bu kararla .Diyarbakir Cezaevi'ndeki [u[uklu ve bOkümlUlere t~n~n~n ~zel. ayncaJI~lar, TOrklye mn hlçbn eezaevmde lutuklu ve hOkümlOlere uygulanmlyor. Daha Once de Mak Cezaevi'ndeki dayak ve ma .. . zulOmlere karSI alieier çesnh makaml.ara basvurmuslar, aç,hk greY' yapml$lar, bunI~r.'n 'sonucunda sadece "gorO~ d •yasatl" ile karSllasmlslar I. "Eyleme ödül" olarak nitelen' dirilcn Di)'arbakn CezaC"i'nin :.özel ayncahklar! ,Ise. yuri dl-, M diklerini ve kendilerinin de greve, kallldlklanm bildirdi. Ell. men ve Ahnak, $o,le konu$tu. Jar: "BugUn bwada tutuldu al. lelerlnln b~atmll olduau açbk grevlnI desteklemek 1çIn, IIÇIlk gmine ",Iadtk; GUneydolu' Alladolu B6lgesl'ndeld problemlerllnœleme kollÙS}Onu Uye!eri otank. blinda balunmaklaylz. KOlla Ile Ilglll olarak JetklWerID blr IuSIDJ blzle göri!tmektea UÇlDlrken, blr ktsitu da caanbtdeki olay. laria l1gIleri OlmadlltDl .söy~ dl. Cezaevllinünde latuklu aI~ lelerd~yaunldJäuu,SHP Batman IIçe Vbnetim Kurvlu ûyesi Abme. ' EIdDd ise iikenee sonueu ölüp öl. mtdiginin anlaiIlmSSIiçin kolunda sigara söndürüldügünû anlalll, Vala~dailan dlnleyen HlSln Febml, Günel, "Gerekir5C IJkeDcedlerl, (slmleriyle açlklaYlcapz" dedi, : mû, ûç ki,lnin Yirarianmui ilt 10, nuçlanan Dlay aonrlSl VIl'&ln)lIn kbyü ile çevrek6yler ve Dotubeya. Zit nçeiinde aerJlnIik aözleni)'or. '1"1 [~klu ' ve hUküm u ere b.u Imkan sa~lanacakllr. . • Cezaevlnde bulunlUl mah. • Tutuklu ve ".'ahk~mlann kOm ve tutuklulann sallhk YC ÇlImll$lrlann~n. allele~nee ~I' d I d'kkale ah kanmaslna Illn venleeekllr. AYRICALIKLAR bib'cn urum an I b' k I - Daha önee bu bizmet caaevi narak saç yc saka Ira I ma. laraf.ndan kal'lllanmaktayd,. DiyarbakIr Cezaeevi'ne ve. Slna izin verilmc,'ec:ektir. 1i tuklu ve mahkOmlann rilen "ödW"ler arasmda, diller • Tu[uklu ve mahkûmlarm dl :n ~Ie telefon konulmalaneczaevlerinden esirgenin iyiles- aileleri,i1e yapllklan gbrUlme. n1~ sallianabilmesi için P1T tirici uygulamalar önemli bir 1er l arlm saaHen bir saale Çl- nezdinde lesebbOse geçilmiltir. yekUn tutuyor. Milli Savunma kanlm.~lIr. GörOlmeier gün Bö I I t klu ve mahkùmlar Bakanll~I'mn açlkladl~ ayn- boyu surecektir. ~i~~I~ t~lefonlarla cezaevi cahklar sunlar: • Özel bir beslenme "'Jïmi. an d k' 'I l ' le gOrülebil ". Tutuklu ve mahkOmlar, dlsm a I al e eny • ne ihl;yaci oldu~u labip rapo. me imkâmna kavu~caklardIr. aileleri Ile serbestçe konusab;. ru il., belirlenenlerin ,'i)'eeek. • Mahkûm ;e luluklular leceklen:lir. Kon~malar bir ne- lerinin ailelerinee sallianmas.. avukalllin ile bir masada yüz zarelçi ...rakatinde gerçek1esli• na ;,.in verllec:ektir. .. örüsme )'apabileeekrileeeklir, yuz~ g d • Daklilo, saz gibi ihliyaçlerdlr • Diyarbakir Cezaevi'n elan rnahkûmlar diledilleri talé,' k lininde daha mahkùm ve IUlUklularm tek • ezaC'1 an çok çe<it bulunduruimasi salitip elbise giymeleri zorunlu de- d"rde kendileri sa"la\.'abileeek5 , 4i1dir, tir, Re.im yapmal ;sleyen lu. lan~cakllr, . lInda ve fUf!...IÇln~e ~dUrUlen kampanya ve di~ eylem. leri i1e SHP'nin desteAi sayesinde ahnd" • I 1lttuklu"" lIöklimlülerir da bBlundurabllec:ek. yan anll mil< IS '. Içln ~ ~~ ~an I::bin ~:.. Ç1ka. I,~ '~ ' n"u~ r, "\ k • Cezaevin.de 5lka~1 cee meselelerin gldenlmesl ama' elyla tutuklu veya hOkQ~IUler arasmda seçilecek aracI, Ile ~omutanlilla d,uyurma Imkam sal!lanml~lIr. NEDEN DIYARBAKIR' ~on cezaevlerinde ve oze\Jikle de Mamak'ta aym sikâ)'eller var ken, bu ,insani uygulamanm sadece DiyarbakIr Ce. zaevi'nde tamnmaSl, lUeyleme bdU1" olarak nilelendirildi ÇUnkO bu "ayncahklar", "eylem "le eide edildi. TERCOMAN 20.02.88 KOMKAR'm "dayanl~ma" çagnsmm 2. gününde SHP mill~tvekilleri açltk grevine ba~ladl TERCOMAN 20.02.88 SHP'de KOMKAR gölgesi ça."s. . Tùtlr HACIKADaRoGW ..... tek RANKFURT (TtrdI ... l- Alm.nya'da raaliyet.Ostcml KOMKAR'ln Almanya'da daQlltIOI bildiride, "OiKOMKAR adb ~IIIcO OrpltOn. SHP ~Iyarbaklr ~I, Batyarbaklr zindanmda politik tutuklularln bali1at,kan, H .... KOJ••• yu adres .OStemek d.,.......~. hklarl açhk grevine destek verelim" çaQrlsl yansl yayrnJamUlIld.n hemen .onra. baZJ SHP mdlet¥ekll\criId 2 .. 'k' SHP '11 t k'I'" I . niD, SHP Diyarbakir Il Binu,'tula bastn toplantw dQzea\epl I. gun sonra I I m,I, e ve Il eyeml yaek açbk pevine kaulma1an dlkkati çeltti. desteklemek lçm açhk grevi ne ba~ladl KOMKAR OrllQtOnUnIS Subat 1988lOnU yaYlllladl" "DI- _ SM"'''' huzursuzluk yartJUur 7JIIoIuu .... AoçIIk GreoI" adb bildiride, "ö1l1ari1l6a _ ' .. "..... .. . ..... . aIaraIl aiinIiIrIIIeII ~"e. A¥dlll iii E Tipi Cezaevi tutuk• GHP ye dUlien böluculuk gölgesi ozelhkle lulanmn da kattld ... belinilerek. "Bu karar" eIlretll$ .... . Baykal ve Topuz ekibini tedirgin ediyor. SH? H.klan De_al'III, SHP Diyarbakir al Ö'Iütü'yle birllkle Meclis Grubu'nun dünkü loplantlSI "gergin" bir SHP'U kImI p.rta_terIerI h.rekeIe ItÇInll" denildi. orlamda yaplldl. aynl konu gorü~üldü F IUlerin yapt.klan .çhk gl. ~ni desteklemek anaoyla Kan Milletvekili M.hmut Ahuk ve Mardin Milletvekili Ad ... EkBildiride. "tüm lIerid ve delllokradk .üçler. insan lIaId.n rem'in ba$latuklan açhk ..... i. SHP'de yeni bir hUlUrsuzlusa.unueulan. Türklye YO Künllst.n1,lIeridler, yunsever\er" lun çlkmasma ",bep oldu. Dolu kOkenli mille!vekillerinin talebi Uurine SHP Meclis hitabmdan sonra $U dayaru$ma çalnsl yapllda: "DiyarbaIur zladaluJldaltl poIll1k \lIbIldodan. ta 1e.... 1IalI. Grubu, Oaceki .Un .~JlUII saatlerinde olalanOstU toplandl. Ian 1çI•• bukt ve z.lme kaqo b.... t... an .ç"k greftDe des- Toplanuda Balbakan OuI'la da .OrtlJen, Insan Haklan Der• .... wreIIm. PolItik tlltu1dlllan •• 1IeIaIyIt aörilllIIeIerI .. 1ft. neli U)'eIl DoIu kOkenli millet¥eklileri. Diyarb&ktr AsIrai Cedl .u olM Klrtçe'J1 koa .......... Ip des- zaevi':adeki açhk pevine eIlkkat çe~k, SUP'nia gmd\cri ""..,. ... ZI.d......... _ y~ yat_ k_ desleklemesi ve c:ezaevlerindeki $&(tlann iyile$tirilmesi konu. yablll, onl.ra sablp Ç1kah_ U •• tllUlYÜl" kl, KIn IOra ••• sunda cIaha .ktir çah$mul.erektilini IOylediler . ...,.. ve u elelllokrallk blr çözÜIDaet1rllmedea, Urt . Topan milletvekilleri ise meselatin b..... oldnaunu, demoiuadk h.klanu SDJII .Öllertl .... TOrIdye'eIe d_ok. SHP'nin bu konuda d.h. dikkatli bir politika takip etmesi rasl mücadelal "'.nya .... az." .erektilini ve olaym UstUnde kalm.ntn daha dotru o\acaI1nl Blldirinin sonunda "d.yan .. m. 1çI." SHP Diyarb.klf Il belintiler. Bu .rada. Insan H.k I.n Derneli Qyesi alan, araBa$kam H",llll Koyunca'nun .dl ve adrai venldi. .. Pro.... IO.. I.rmda .çhk lte\'Cisi milletvekillerinin de bulundulu bir pup hedefi olarak da 7. Kolonlu Komutanbl' gosterildi. milletvekUinin bir heyet halinde "CUll evlertHeld k6IlI .. rt. Daha evvd Diyarbakir'. bu i$ içil\ gelmi$ olan SHP Mil- I.n incelemek" maksadlyla genel merkezin ve meclis ItUP yOletvekilleri Ad •• n Ekmen YO M.hmul AII•• k. bu bildiriden netiminin bilgisi dl$mda Oiyarbaklf'a gitmeside geli$tirildi. iki &Onsoma 17 Subal Pef$embe gunU. SHP Diyarbaklf \I Genel Balkan EnI.llnö.ü 'de iki milletvekilinin pani il biBinasl'nda dUunledikleri b.s,n toplanusmda. "Tutuldu 11- nasmda .çhk grevl yapmaSl ni dolru .bulmadl.'ßI IOyledi. Ieleri"ln ",latlll" old.kl.n açbk .revlai desteklemek lçl., SHP Midis Grpbu'nun Oneeki geee saat21.00'de 50na eren • çhk ...... Ine ",IM,k. Güneydo&u An.dolu Böl.al'.d.ki loplanllsmda Gend Sek,...!er Fikrl Saal.r b&$kanhlmda bir Problemim Ince lem. Komlisyo •• üyelerl nI.r.k buradl bu- heyelin Oiyarbaklr'daki durumu ineelemesi, bau Baykala Uyeluamaktayu ... Bizlerin tek ImlalDun temel hak Vt' oz&ur- Icrm kar$1 çlkmalanna ra&m(n karara bailandl. Grup toplanllsmdan sonra Istanbul Millet"ekili All Topu. lukl.rine s.hlp ç,km.khr" $eklinde kOnU$IUlar. Ile BaykaiCl baZI milleivekillerinin oldukça sinirli oldulu ....... OVeO gÖllendl. DHTR~'s, .ilIert Alm.nya'da, TUrkçe ve Almanea olarak yaymlanan bild,. nde. açhk grevine destek veren SHP millet ".killeriyle blfhkle. M.c1ls kursusunde bOIUeu "he2e) .. n"larda bulunan SHP Mill"".klh Mehmel Ali Eren'den de Ö\'gUyle bahsedlldl Bildlflnm bu bölümünde JOyle den;hyor: . '12 E,lui'd.n bu yan. Kiln h.lkm. dil$lIIlnhk h.d slfhl)' ul~u. Koy blsk.nl.n. operasyonlar, suraünltr. lopl.ml klmplln ve Olll.nüslli HII Böige V.liIi~i .d, IIImdl olu~(urols" somul'l~ valiliQ:ininu,,-gulam••• n W' Kurt hallunln varhj:tndan bahliitlti&! için Irkçl;ov~n vt mililutsl Çf"\'~ltrin iIIl. dlnlln". utnyan MillftVtldli Mthmtl Ali E~n OIIYI, Ev~n. OlSl rejimioin dtmokrasid~n nt Inladlalnln &osltl'&tl~ridir... Daha önce d. SHP Genel Sekret.n Flkr; SIelir, Köln'd. ~artl~l "unlu" konusmada, "Size Di,-.rblksr Cezl"indrn stlâm Iturdim" sekhndc hllapta bulunmu~tu. BAYI(AL V. TOPUZ HUZURSUZ [)1,Jrbalo.;r Aslleri Celat'\I'ndckl MILLfvET todll tUluklu \It' hukum. ORGUTU edn.IJ AJnwr,.'da bulunan Kl1rdistan IJÇiDtmekkri FtdwJSyonu (KO"'KAR) Avrupa'd.I fà/iyrt .tJfrtrm bOyllk Ç8pl.ki B b(J/1Icll~IOn ba$,"d • ..rmri:redir. 80n,..,md< Iran, Irak ... Suri,.. ""Ir<nli KOrtI" i/e bunlMa air dern<klerm de bu/und"'u buf~au,.,n <WI. ziya<k mOlal TUrAi)'< KurdiSWJ SosyaliS/ Partisi .0dUrnandedir. TOrki,." ln,", Irak ... Suri,.. lop ... lr/an Ozerinde sos,.liS/ bir Kart dev/"i F .. uruJmasJßI '-IlJaç:.rrYt,.d,r. AvrupIJ'da KOMKAR'," d'$mda fuli,... ~~ dij<r /XJlucu OrglJl1n lum.rdlr: Fnk .../ ~man,.'da Devrimei Demolr ... tilr IJÇi ')emd/eri. Devrimci DemoIcratilr KO/rOrDerndrlerl'DII'*Ko- m"csi, PKK A.",,,,, lèmsi/cililf. HoJünda-KorlIKJ'kr 8ir"Ii. Non',,- KOrllKiln Der",,;. Danim.rb KOrt IJÇiln 8ir"11 ,.< .'I,lmama KOrl Halk~/eri (MALA GELE KORT! (lèrclI .... )- sunda da sessiz kalmayr tercih eden SHP Genel Ba$1wu Enlai Diyarbaktr'da eylem yapan mlIIervekUlerini dOn geri ça: linl •. Cezaevinde kolQ muamele .0nI0klerini belinen baZl hUkOttt\Ove tutuklularm yalunJanyia birlikte açItk grevi yapan SHP milletVetillerine 1116••• "Bu 19l bldrt. w derb.1 Ank.,.', .. tI6ali." talimau verdi. SHP Gend BalIwu, aynca "Bütü ...... tlillert de dlalpllae "",..,. ... dedi. all6... o.c..l G8CII DOtul .. HUZURSUZWK InOnU'nOn bu kosin taYn, Diyarbaklf Askeri Cezaevi'ndeki baZJ tutuklu ve hUkUmlOlerin yapuklan ve d'$8ndaki yakmlarIllCa da destek1enen açhk pevine Kan milletvekiti M.hmut AI. ve Mudin milletvekili Ad .. , Ekme.'in de kaulmas. yOzünden SUP'de ortaya çakan huzunuzlulu bir Olçade dondu- '.,u f\ICU etIU yapIJ. Koon, DoIu kolœnll mlUetwldUerinia taIebi Ozerine onceki . aeee JIet saatlerde SUP Meclis Grubu'nda da de abndi. Bu top...... daba llDcdà -*rde ~ ÖIaI'Ia gOnqmÜl alan Insan Haklan DerneIi oyeSï DoIu kolœnli milletvekilleri. cezaevindeki açbk pevini .Onc!eme getirdiler. Bu Oyeler SUP'nin pevd\eri tlesteklemelerini ve cezaevincleki $&(tlann iyilqtlrilmesi için d.ha .ktif davran1Jmasll\t istediler. Bayltala ve ToplIXD milletvekllIeri Ile maeIenin hassashlllla Ï$&ret ederek. dikkatli bir politika taklp ecIiJmesjni savundular, Bu arada. bir ItUP .ml\1et1ICltilinin lend merkez \Ie meclis pup yOnetiminin bil.isi d'$,nda Diyarb.klr'. gitmesi de dqtlrildi. Merkez YUrUtme Kurnlu'nun Onceki günkU toplanusmda bOl.e miUetvekillerinden olll$lUl bir heyetin Diyarbaklf'a gitmesi 'le incelemelerde bulunmasl kararla$tmldl. Ancak, InOnO donkO DÇ,klamaslyla bu kararm uygulanmaSlnl durdunlu ve gidenleri de geri çallfd .. 1lIOII0 ... 0 .. ftPKISI ErtIalI,ö.lI. dOn dourdediii bum loplanusmda, insan haklanna saYl.h olm.yr temd ilke sayd,klanRl belinerek. "Insan h.kl.na saypI. oll.&y1 biti. halkt_ 1çI. istlyontL Bun. «un-ind. kal.nlar d. d.hildlr" diye konu$tu. Inönü. eezaevinde kalanlann $&ftlanRln iyi olmad'IlRl ve bunlann duzehilmesi gerektilini Inlatu. Cezaevlerindeki durumu kamuoyuna ve hükûmete du)'urma' . mn ana muhalefet olarak kendi gOrevleri oldulunu belinen Inönil bunlan Ba$bakan Öul'a aktardllml bildirdi. I.ö.ü, Diyarbaklf Il Merkezi'nde kaf$II&$.lan durumla i1gili olarak da gOrU$lerini açlklayarak $unlarl sOyledi: .-tnsan hakl.nn. sa)"li bülün vatanda$lanmu.a ~it mUlmtle s.d_ blr partl.ln meselai deall, bütün panllerln mosel.. i. dir. TiJrkl}e'de ulusal sontnl.nlif. Bunll", ).. kllfU&.mlZ zamln panllenra .. çeklomeleri bir yan. b,rakm.m," gerekir; . Diyarbakir Il Merkezi'ml. du. tif .'lIm.,. Bunu blf ,"hn~ ol.rak .örüyontm. Am. loin .... ka taraf, benee d.h. önemli. kanu) u 1t.. 1. b.kl.n lIÇI .. nd.n ).. kllfdm ... gereken bir konu ol.rak .örüyoruz. Bunu yap.rken. özelllkle ulusal butunluliJmU1Ukorlllllaya lerek du)'u'I •• korum., .. ilin. tdilmtsi Itt~kfn bir , .. "la$IIII isttr. Onun için bunu plrtiltr ç~&..i$mrsiolanlk lörmu)'orum." 21.02.88 CIA Parmagl !Cumhuriyet KOMKAR NKARA, "u..,._" ml1letveklli Mell_t All £rea'in bOlOcO konu,mul kar$tslnda zamaRlnda tepA lU .000ermeylp, partideki "l"lltld w dalk" politikal.r konu- Ut- Mulncul. ÜNEY[)()(;U yOramlzde KOrt terOrtzmlnde "CIA parmaQl yak mu7 V.r olduOu .nlq,hyor. Am.rtk. d•. Kurtulu, Sav." Onee.lnde Ermenl .. KOrt anrunl." konu.undakl t.v"n, yeniden allyor. Once EfTMnl tlrOrtetlertn TOri<dlplom.U."n. kir" gl.. rt,UOI alçakç. N1d,nlar gOrmez1lkten gellodl, ,Imdl de KOrt terortzmln'-ark. çlk.n tav,rlat .. rgllenlyor. Otaden berl him Sovyetler ham dl Amerlk. KOrl.oru. nu Ile IIgllenlr. ÇOnkObu IOrun, OrtadOOu IOrunl.fln,n lçlnde blr parçadlt. KOrt,lorunu Ile yalnlZea Amerlk. ve SovyeUer ml Il. gllldlr? Haylt ... Humeynl rellml de KOrt sorunun. IalIlp ç'kallil. mek lçln ç.bal'yor. Bu amaçl. Aeamee,lnglll.ee, Fransoz. c., Almanca, KOrtçe ve TOrl<çekltaplar yay,m"yor. Irl"'10 "VezereH Irlad-I Illaml" ad" adll bak.nhO,nc. Y.Ylmlanan kltDll"I.lam Inkllall'Muhaflzl."Te,kll.t, Sly.' .1 BOlOlu"nca yayornlanm" .. KltaD, KOrt"'rt ''l'iam Inkllall," lçlnde yer .Imay. çaQ,nyor. lGl Kurtulu, Sav.. oIle IIglll "Ingillz Krallyet BeIgeieri" bu- gOnlere de ',Ik tutuyor. Amiral Sir F. Derobeck'in Lord Curzon'. yazdlO,2e Matt 1ll2O t.rlhll rapord.n blr bOlQm .un.hm: - KOrdistan, TOrtllye'den tamarnen ayllhp ozark almahdlt. Ermenllerte KOrtler!n çabaI.lIn, b&Odqtlrablllrtz. I. tanbul'dakl KOrt KulObO Ilatkan' Said AbdOlkadlr .. Patt. ~ekl KOrtdelegeel $artf p ... amrtmlm.dlr. ~nglllZbel. gelertnde TOrl<lye,Erol Ulubelen, ÇaOdq Yay. 8:258, Krallyet beigeier!, aayf • .e, belge 331 TOrtllye'nln DOOu.. GOneydoQusu'nu EfTMnl .. KOlllere bltak.n Savr Antlqmaa,'nl KOrtier adln. Imzalaytnklmdlr7 . l,te Ingillz Gizli SaIVl.I'nln "amrlmIZlledlr" dedlOI $ertf Pat.1 KOrtlertn Mu.t.f. Kamal Pq.'y. k.... 1 kullanllm. • 1 plano yallançl yazarlarca da laptanm"llf. (Kurtulu, Sav .. ,II. IIgllllnglllz BeIgeIert. TTK Yay, 145.) L.ozan AnU.. maal gOrOfmellrtnde "KOrt Oe>I.U"nln en .tl,1I aavunueu.u klmdlr? Inglllz Delegasyonu B.. kan, Lord Curzon (Lozan B.lI' Konler.n.o, Tul.nakl.r .. Balgeier SBF Val'. S: 3.c8 VOl 10 Temmuz 1913 gono Istanbu"d", Lord Curzon'. ç.kllen 1437 •• Yllotelgr.lt. "KOrtlerln Ingillz mandas' I.t. dlkler''', Ingll" Blnb." Noel'In bu am.ç'" KOrt .l.nlafille gOrO,eceO' yezolm"tlf (Ingillz Balgelerlnde At.10rl<, Bllal ~Im,'r, TTK VlY. S: 39\ Kart lorunu, hep bQyQk devl.tlerce kureaJ.nlr. Bunun Ion v,II.rd. Orneklertnden blrl KOrt IIdlrt Moll. Mu.tal. Barzanl'nln CIA l.r.f,nd.n rum. altlna allnmutdrr. ~ de.leklenmesl .. kO- The O.lIy Telegr.ph, 2 $ubat 1977 gonlo Sayollod. Batzanl'nln blr demecln. yer verml,lIr. KOrt lIderI, bu dameelode Amertk.n yOnellmlnln 'rlk'tlkl KOrt ay.kl.nmaslnl d.. tekladlO'nl, .neak Caner yOnetlml Ilfasond. bu deste. Oln ke.lldlOinl sOylemo,t". 1970'11YIII.rda Amerik •. Irak'takl "Baas" yOnellmlnln SoIryet etklsl ait 'ni glrmesinden k.ygllln.rak, "B... rlJIml"ne k.... ' KOrtlert Iyakland,rml' va "Barzani .. IreU reial" Moll. Mu.l.f. B.rz.nl'yl de destekleml,lI. Barzan!'n'n IOn gOnienn' CIA'n'n korumaso all,ndaAme. rlk.'non Rochester kentlOde geç"dlOI ve 1979 y,hnda da hast.nede OldOOOde bllinlyor. BugOnler lçln blllnmeyen hemllde ABO'nln ~m BOyO. kelçl.1 Mr. Elgl.10n'un b" "KOn uzman," Oldu9,u, bu yOzden CIA t.refondan "KOn h.rekAt,n, kontrollçln 'Surtye'ye gOnd.rlldlQldlr Son blr YII lçlnoe dIplomat uzman ya da gazeteet klm. IIklerllle GOneydoOu'ya gtden yabanct!."n Amerlkan pasapor1u ta$lmaktadlr Bu orgu yOzde 18keenl. CIa hemalde dO~ ,0ndOrOeOdOr. Amerikallla"n GOneyClOOu merakt ner.den kayn.kllnl- .yor? ESk' CIA Ankara Istlsyon ~efl PaulHen.enlçln Olyarbaktr'a WI Van'a gld'yor? Nlçln ABD Elçllik Müste"", PKK terOrlstlellne arka çlklP bu terOrlstl.r hakkmda "Cenevr. Antla,m.sl.~ln uygulanma~m •. lstlyor? 33 MILLivET .. ~ 20.02.88 .1 ';.' •• - • Özal, Diyarbakir Cezaevi'ndeki sorunlarm halle,dile.cegine söi 've;~r ~ • 2SHP'linin açl,kgp8vi bRd Ba$bakan Ozal, Evren'Ie gOrO$tQkten sonra yaptlOI açlk. lamada, "Bu mesele blr problem olmaktan çlkacak. ZI. varet sirasinda da ha rahat konU$malarl temln edlle. cek, Bu konuda gerekll tallmatlar verllml$tlr" dedi DIYARBAKIR,MIL.HA A$BAKANTurpt Öul'," Ankara'da Cumhurbqkam ~ Keuu [,n.'le yaptlAigä. , LI am. rUlll1emnardlndan yapu.... açl& üzerine,açhkgrt'; IOnaerdi. ÖUI, y.ptl!J aç,klamad. lÖylekonullU: "Dly.rb.k,r Ceuen'ade bill h. rekelltl w. Yf1IItk ,",.mt '. açbk an,n Ile OPU koaal.rd. Cumburblfku.auu bUll ,mllm Ye dilfOadBklerimll4yltdlm. Bu koauda Ifrekß I.relem. y.pdm... I._L lu. Bea bu kaDI Ile opu 0...... GlIftt7do1a ~ Ile &lIrGt m.1eryaphm. Bu lIItItIt biz prob- B ", ' .HII ~"',""'" III""., Dlyarbale/f'da aç//Ie gravln/ aOrdOren mlllaivelelllari Adn.n Elrmen ve M.hmu/ AIIn.Ie'1n da lçlndfl bulundu6u '/fada SHP Il binur; lelmll61 belira/ZlrllllflrcfI lal'andl. 2 , mlllfllvelelll ç/leebllflcele blr oleyden hOleOmèlln eorumlu 0leca61nt y.p.n lutuklu .i1e ve yaklnlan le. vinç pAhklan atmay. bqlad •. Bu arada S/MÏIerinSHP bin8.!lndahaI.y çektiAide görülüyordu:Oç gün. den beri .açhk ..... •....,;nde bulunan SHP K.n MiDelVeldlJ M.blll1l/~ .. k v. M.rdin MillelV.kiliAd... [killt., OuI'ln y.pull apkl.m.. dan IOnra lÖyl. konuflular: "1IImI1IIIIaIIIII B_a S. 7\1 T.... / OaJ'.. kolU,. etDmeliai lIII.mub. Buna .d/ll1IUJ mUM"-', B. nedeIIIe • ptM tla. lOI-, ftnllJl, AaaIl .. tûla ft llItItrIaIa IÇÜ ~ IGIiJOl', BIIbuu' .. IIÇlklolftlll1ll. 1. Kolar. , a4ylfldllflr, lem oImUIaa çWcU,lI7arttçl... du Komu/ubjI'ftI &dmellnlbek. B.kanht lIrIflndan koauylail. nnda, SHP 1/ binulnln camlann," .1I.rlnde .maJyetlea eIIalt7fdIll- Uyorlar," gill olarak dOnyapdan apklamada klnldillm bel/nm SHe'll mllldve- aO, "Ba ala,. blr tabrlk olarak 16rGyonul!" dedi, ,reYllJerolacU,Z1yaret IIfIIlIIdada- "TEK Tip" KALKTI luluklu ve hlikOmlül.rtnallelerlyle klll.rI M.bmal Alallk ve AdDu Erdal laOnO, dOn dOunlediAL b. rabat koaulmalan lemla eelli. , • 'Ierbellçe konulabl/eceltleribelInU""Ekmen, "SaldJnllla balklaa Iflemlllir. Bu koaudalfreklllaUmal' , .MilliSavuamaB4ItanhAiDlyar- di. Telt.tiPi$5bile ymezofUnlU/U-, cetlaJ qallllJoru~mII,U bl. bum loplanuslnda,.Insan hûlan. III mUml.. lr." '~&liAtteriCezatvi'ndekll'JÇWt 'fa ~dmIlfbn 1erde tafllj _!ÎliIlIkordudl(' , '1M!iM",n~IU . nlar,0'ilfl ' GREVSDMA.ElUYOR . '" IirM_nhrdlrilmesi a/III¥l' .... tUfIilI1t ' '., .~. Wl')i1Idllllf!tr,lfhitiilidliihlf • . ledi. In ' Buillar~ Özal'onbu konulmas.çok k.sa mahkümlann illekleriniyerin. se- lanyll görülme yap1labilmesiiçin ,""okayo.uIOk adllII oink de- m d r. qJ mese'1fItr.bir süre sonra Diyarbakl/'a ulalln. liren bw önlemlerahnd'Ainlaçlk. cezaevinear.kcsörl,ülel.fon konula. ltrleadlrlyoruz, Kmabk aGçleria dir, pani çekl,melerIaJblr keura ca, SHP il merkezindeaçhk grevi ladl. cak makümlargiyecdtJeriniai. yapuk/ann. Inaadrtrmu biz qJdJ. blrakmah,.z" feklinde konuflu, lelerlne)'Ikatabilecekler, n. Meydoulfltrek mubte... 1 blr laöaB, "Blf!Jiic.a'a koauyu SHP TA$LANDI ol.,.a IOrumlUIDbUBmelllr. Bu IIellim. KOIUnanadBullUmtt "., Açlikgminin sürdüAüSHP il koauda Bqbûu'alel çekllk" de. ad/ te lemlnallm rördBm" dedi. binas.,öncekigece meçhulkililerta. diler, Diyarbakl/'da bir süre önce aç.' rarondanlallanarak camlan k.nldl. INONO, MILLETVEKILLERINI Ilk srevine ballayan iki millclveki. Açlikgnvinde bulunan SHP Kars ÇAQIRDI liningrcvi bl/ak.pdönmeleriiçin la., Milleryekili Mabmul Aln.ak ile SHP GenelBalkaD!Enlai laö. limat verdig;ni söyleycn Inönil, MardinMillelVekili AdDaaEklllfn, nil, panili iki mil/elyekilii1eluluk. "Bülila p.rtUIlerieIIstpUneçag,n. olaYInkaranhkgüçlertarafindanya- lu ailelerininaçhk grevi yap~klan yorum, portI dlllad.kIleria de il Plldl$JD!ileri sürdüler. Diyarbakl/il binasononlallanma". merktzfnl lerkelmelerlnl Isllyo. ÖncekigeeesaalOl.4S dolayla. D!lahrikolarak degerlendirdi.laö- rum" leklinde konullU, .. Ba~akan 'Ozal',n SHP'li milletvekil/eriyle yaptJ!l' görü~ : ' 'meden sonra, Milli Sayunf!la Ba~hO' Oiyarbal"r 'Asken , Cezaevi'ndeki ko!Oul/an "'yde!Ohnc. ad,m alto. :. Mahkumlar allelertyle serbestçe konu,abllecek., Tek tip 'eIbIse zorunlu deO". Yaklnlarta görü,me blr laaL Daktllo, ' , saz, resIin yapmak, leie/on !lerbesL Klrll çamafl1'lar allere ,verUebllecek. 15 gün Içln. 25 bin yerlne 100 bin Ura , bulundurulabllecek,' ,NKARA., (itürrix.etr - ' gün boyu süreœktir, Ba!jbakan Turgut Ozal'In önceki' gün SlfP'nin dolu ,kö. kenli, .rnlletvekil1eriyle gö~. lÜkt.en' sonra ,vaptlg, açlkla. manIn' dog'Yltùsund~, . Diya~: bak" ,Asken' Cezaev. Ile ,!gih rllecektir. olarak saglanan' "12 &el ala. , nak" dün 8Çlkland.. Buna r.:sDaklilo. saI gibi ihtiyaç. göre, tutuklu '''' mahkümlar .:.Ilarl mahkûrnlar di1edikler; aileleriyle bir nezarel.çi refska. linde serl1estçe konU$8bilecek1er, Cezaevinde tek tip elbise 'giymek zorunlu oImayacak. Ianak aqlanacakur. • Demlre.: "BOlOn cezaev1eiinde $Brllar , AÇlk seçik belirtilmemesine ~Tutuklu Ç8Ift8IJUiannm \Oe 'mahkÜmlyI~tirilsin".", airagmen, mahkûrn ..." tutuklu. Iarln aileleriyle "Kiir1çe" ko. lelerinoe ytkanmasma izin .-' hi6nO"den, Mamak'ia ilgili soruya cevap: , DIRENlfE ODÜL MECLls'DE nU¥1'!alarlna olanak saglayacak ....rllecektir. Oahe Öftoe bu ' "BiZ Olyarbakl/'Ia i1gileniyoruz" " haklar dün ögleden sonra Mec. Hatay DYP MiUélvekili Murai Sökmenoelu da, bir sU. hizmet oezaevi tarafmdan I NKARA, (Terdimlln). Eylemèilerin "zlndan" diy. lis'te. '''Milli SaV\llUn8 Bare Once Ull(ücu mahkOm ~ lutuklulann bulundugu Ma. ka.r1aJanmaktaycb. I isim takuklan Diyarbakn Askeri Cezaevi'ndeki ba. kanlJ#l tarafmdan 8Çlktan~'l\ituklu mahkûrnJarm mIfÙI''' bqhg. ile bastJl& dag,. ~d'i8Tl8lyla ..."teleron konw;. I Z1 uyguJamalann direnicler , sonunda Milli Savunma Ba. , mak Cezaevi'nden i~kence iddialan yUlcseldigini, burada kalanlann yakanlaTlnan da acllk grevlcri yapuklanm ha.' tlld.. '" malannm aqlanabibnesi için. I kanblJ'nés' slman ,kararla "lyllettJrtJmtsl" gOndemdeki tlrlatarak, Diyarbak" Askeri C~zaevi'ndeki iyil~tirme ka. "Milli Savunma Bjlkanb- ' PTT nezdinde l<¥bbüse geçil. I )'erini koruyor. DYP Genel 8lqkan, Süleym.a Demirel, ~, OiyarbaJnl' Asken Cezerannan Oleki cezaevlcrinde de, uygulamaya konulup. mi~tir, Böylece tutuklu "e 1,"tyUettJrmelln' bü/üllI cezH\'1er1 'lçin geçerii oimasi evj'nde buJunan tutuklu ve konulmayacaAan, sordu. Sökmenoe1u ~ün Medis Baikan. mahkûmlar ankesörlü telefon. I gerektJllnl" sOylerken. SHP Genel Bqkam ErcI.llnönü, 'hükümJüler için ~ lyUe~tihA,'na sunduAu ve Ba~bakan TUflut Olallararandan ce. "Unulama)'1 beliledlklcrlnl" bildirdi, Halay OYP Mil. l'ici tedbirleri alnufnr" denio Iarla cezaevi d~ndaki aileleriy. 'vaplandmlmasanl istedili soru Onergesinde löylc dedI: , le' görü~ilme oiana~ma kavu. Ilel~kili'Mura/ Söllmenoa1u da Medis 8lqkanhg,'na bir len 8Çlklamada belirtilen "12 "M.mak Cezaevi'nde bJl$gösteren infiaJ sonraslnda. Di. Jyil",tirici" önlem ~yle: praklardlf. I Oncrge vererek Ba$bakan TUflU. Ozal'a "Bcnœri olay ve yarbaklr Cezaevi'nde mahkûm ~ tUluklular icin ahnsn', I:"IMahkûm .... Mamak Cezaevi için de aym iyile~. TutUklu ve mahkûmtar ~avukatlanyJa ve tutuklular bir masa~1~ -mler ka"ISlnd." ., .lyllqllrld tedblrier niçln ahnmaml$tlr? Insani )'önden re'-' aileleriyle serbestçe koda yüz yil:r.e gö~e )'BpaI lirici tedbirlerin niçin allnmadllnm sordu. lIalid. duyaril olan sölkonusu Mamak "e dieer celae,'I.-, nu~abileceklerdir. Konu~bileceklerdir. l " DYP'Gcnel Balkam Demlftt. Tm:Uman muhabirinin malar bir neza ....tçi ....fakarinde de bu ledblrier u)'gulanacak ml? U~iUlsnacakss nas,l. ~ Cezae,,! kanlininde daha, I konuyla,ilgili sorusunu œvapiandmrktn, "Bir lnsamn suçtinde gerçekle~tirileCektir. bir tedblr .hnacakllr?" , II:J çok ~t bulundurulma51 lu olmakll ft «Zllnolne konmllila insanhktan çlkm~ -=WOiyarbaklr Cezaevi'nde SHP Genel Balkam Erdallnönü ise aym s.kanula"n saglanacaktlf, I olmadlltns"'ifade ederek $Oyle konu$tu: ~mahkûm "e IUluklulann Mamak Cezacvi'ndeki Ülkücü mahküm \'e ,uluklular için' Tuluklu ve hükümlü. l "Zalme ve IIlcenc:eye kalll aluslararasl anlqmalar )'8tek lip elbis<' giymeleri zorunlu de geçerli oldugunu hat"lalan TerCUman muhabirinin "Bu lerin yanJarlnda bu- I pl)'Ol'tlL So.ra da (œzaevlerinde iyile$linncyr gfdiyoruz) cl~i1clir. iylle$linne tedbirlerlnin bülÜn cuae,'leri için l('cerli 01-, lundurabilecekleri para ,I di)'Ol'tlZ.,Demek 'kl. blzlm cezanolerimlzd. i)'llc$tirilmesi E:WCezaevÎnde bulunan maSlnl Isteyecek misini.!" sorusuna bnce "Bi.im i1l(ilen:, miktar., 15 gÜ" için 25 bin I g.rebn ,artlar var. Dem.k kllyllc$tlnneye Ihli~'8ç duyuIClmahküm ve tutukludilimi. DiyarbakIr Askeri Cua ... I')'di. Billieini göreli.m: liradan 100 bin liraya ç.ka. luyor. Call ft le\11lf evlerinde )'lIfll)1Inlar maihkûm olduk. lann ....gbk ve hijyen dubakahm" dedi. Inönü, "hile~tirlci ledb;rler ahnd,. BIl, rumIan dikkate ahnarak, nlnu~tlT. Ilan suçoa œzaslnl zalen çelllyoriar. Onlara ek blr «za uy. dieer 'ceza... lerl için de .yn, uygulaman,n )'sp'lmssl~'" saç ,.. sakal Inralulmasma !E'l Celaevinde ç.kabi lecek ,IIU11lmlQ'll klmsenln baklu yoklur.Aacak blçblr ay.nm \11. izin \'erilme)"eœktir. iSleylp-lslemedie1nl.i ö~renmek isli)'Orul?" sözü üzenne ~ .orunlarln ~i<ierilme.i I ptlmaka1ua Türldye'd.kl bütün ceza ft levkif evleriftd. de "Daba ortada bl~ )'ok.Hele uygulsmay. görelim. BiF r.'ITuluklu "e mahkûmlann amaCl\'la, lUluklu "eva hük., I pnlar lyllettJrilmtll ~ bUf'lldakllnsanlann cezalan;" ill' lâIIaiiitleri\'k' \'sptJklari go. Iilinl görelim, dieerlerin; sonn! deAerlendiriri,.' diye ka~ umltiier .r:lSlnrlan ';"çilpcck I anea ~melerl aaalaam.hdlr"., araclvlé:l komutunh2él nuvum'\ii I . ". . ru~'ler. ~'anni saat ('Il hir çamak cevap verdi. ' g v. .0 . HURRIYET 20.02.88' ~Kül1çeserbest,sakalyasak, :' , --------------------------- Demirel, cezaevleri için açlklama yaptl A' ~~~ "iviletlirme '! VaVg1ola,slo" ~!t:~~{::~:\~, , " _Iann A" D ill :'ét1Ht" 34 :,.,'.. çlkafJlnll~tlr. ' Ziyarcll~r nlanä~1 ~~Inn~.~~ll~:". . TERCÜMAN 21.02.88 .. HORRRlvET .... , :, DU~UNCElER r) 21.02.88 _ta ~ kendlnl dOnywlIn eanorl... Her Olk. dekl her teYtn UncIIIlnden ~". beklerl l,te bu ç.,PIk keIayINr Id ABD OIt"rI 1laIWlI'Q1 da KDn~ re'ye her yd dOnyIdeId lnNn haklan 'kDnuIunda Illr rljlO( Wlrlr, durur!." Bu Y'1d reporda da blzJm gOneydoOumuzdakl .. klya oley" ete aI,narak TOrk~'da Illr KOrI u,rII'O,",n mevcul oIduOu, &Zlnliklar. OzgO InAn tiekJInndan Ile bu U1nloO,nf.ydalanam. dlO' lIerl IOrllImOtl "Necllr .. 1lIlIk.... Mill ~ ..... dellen f8Y?" Onc:e one Illr bIIlIIIm,,, Ozelle fUClur: Kendi dIIIerInI konu,abllmellrl .., V... cloklarl O~ kede herkea gIllI eeçmtlerl WI aeçllelllimelerl .., V.nl millehlekili WI ballen al8bilmeIerI .., Memur oIallllmelerl ... Aakerllk yapabil~ 'IrI. .. Okuyup dOklllr, 1IY1MI WI milhendll oIabIlmlle" ... Herke. g,bt p"ljlO(tlan". ahp yurl Q'kebilmllerldir ... ASO, btr &z,nloklarOlke8ldIr!Oyle ye... Amerlken mlll.U dlye Illr millet yoklur oradal Dünyanln dOrl Illr kO,n1nden or.y. doIu .. mu, .aYIIlZ &z,nloklann,IIY'I'Z lopIulukla" verclorl... Ama ABO yOne.""I, her birl .y" Illr Irk., ey" bir cilie, .y" bir d,ne WI küllOrI IIhip 0 lOpIutuklar. (Ill lOpIuluklardan bU,la" lob,ler kur.rak z.m." olur devIeIIn ."a IIY.. ltlne bile yOn vereretc mHyonlerl .,an kalab.lok IIY\I.nyla gOçlerlnl de gOat. mlor) am. ABO yOneIlmi WI ~, onlar. gene de: "Al,nl... ," ABD .,na Qomez! OrnOOin .ay,la" ~ milyonu bulan Zlneller, hAlA Illr u,nl,k deOlldorler? Kell 0 toprakla"n .. kl •• Nplerl otan K,zdderliller de byleclirlar!... Slmdi btr de b.kalom ABO yOnetlmlnln 0 lllPIuluklar. hangi ,nsan hakla"n, tan'doO,na... ASO'ye gOçmen otar.k ~n her yabanc,dan once rosmi dll istenir, .. Bllmeyenlere Iao Ingillzee rnutlaka 1>9rolilor Çoculdar dl! Ingllozee'yle blrer Amerikan lIIl'anda" ol..,ak eO"llirler.., GOçmenler Anayua'den Imllhan __ rek ancak oy kullanabtlirler ... $Imdl bor de bakalom bizim güneydoOumuzdakl "klyel,k oIaylarona... o bölgede klndilerini ,ayel KOrt aayanIar _ WI kendl dillerini konu,uyorlaraa kim W""". Id onIar. bugQne dek? ~ ,.., • Hikmet IUL Amerika, IlklVII 8Zlnllk hlklarlnl Bulgarlslan' da lrasln Benlm Oalûmdekl da/rade 0 bOlgede Ylilarce .o.r ceze hAldm1101 yaprntI blr h.nlm otyrur, Nakre blr hantmelor. 0 Ilantm, .11e sohbellerinde hAit r.. ",. dU TOrkçl'yt bltmeyenterl tareOmanlar _ .... yla nlll' yergoladoQlnltakllller yeparak hep ."labr du.ur ... Meclla'imizdl ile, bugûn de 0 bOIgeden eeçllmil blrçok milletWlkilleri yak mu? Hell. bakan bIie oIentar d. _, .. Momur da olantar çak. Okuyup prolelOr, doktor, .vukat mOhendil de Oll>yorW, .. Benim garek Galataaarey LIsesI'nden, garet< latanbul Hulwk FakOllnl'nden 0 bOlgeden gelmi, 0 kadar çok arkada"m 0Idu ki .adec. halorledtklarlm,n i.imlerinl bile s.ym.ya kalksem bu sOluna StOôramam!... Oene 0 böige halk,,,.n da: .... biz KlIrdlIz,.... 0edIkJerI de yok. .. o Wllandallarom,ZA .iz KOrtaOnûz. .yaklamn ve blzlere yetekllk adln dIyanIer Ile, TOrk~'yi parçalamak Iateyen bUI yabancI odaklann yelilUrlp, .Olllp, ,artIandonp eIlerlne .Ilahl., da lulua- turup Içerl HIdokI8r, blrtaklm eaklya çetelerl WI Ierorlltlerdlrl " .. onl." kenclilerine kablmacllklan Içtn malum WltandallanrnlZl kadon, çoctAc. lhIIyar derneden kOy WI mezra buIp "",1Ce OldürOyorlarl... Dahall da var, .. ASO'nin bile gerçekl .. lIrmekle bayaOI gOçlOk çet<ebtleceQi deY bir imer WI kaIk,nma projeli olen GAP", 0 bölgede Illr .n Onc. lamamlayebilmek lOinde uOr.. ,p duruyoruz ilte!... "Daha ne JIIIIIC.k'* rani?" Eakly.n'n WI terorlallerln her b.. llkllro yOremlzl, ... ." h.kfa. "dir dlye Oz.rkllk ml yok•• baQlmllZllk ",. Wlrecet<UIc? OUlmlZIkonuIam~., Wlrll onl.ra bpk' ABO gtbl biz de aldlrm'yoruz. Am. onl.nn gen. ABO'de olduOu glbI Olkanln re.mi dill TOrkÇ.'yi elbetteki OCr.nmelerlnl iltlyoruz ... Çocuklara d. gene ASO'dekl gibi ulUiai eOilim .ial.mimizi uyguluyoruz. .. Hani ni demi,ler alala"m,z? Aleme Wlrlr t.Ik,nl, Kendi yutar •• Iklm,... ASO OItilterln ... cIo gaoen rljlO(uyll yapbOo ilte budurl Sorm.k laz,m ASO OoII,IerIne WI kongre.lne .., Blrllerl k.lklp ""'yal.n WI .. rorillieri Içerl •• Iar.k ASO ~ tint p.rç.lamaya kalk•• WI Wltand.. l.ro,. Oldürl'I onIIt ne yeparlar acaba? Elbellet<i Olketerlnln bülOnlOOOnO.avunurlar deQlI ml? Iklnel COny. Sawl,,'nde Jeponlar, Pe.rl HarbOur'. llldo"nc. klndi Wllande,I." Japen 1II11,1.roleerit kamplann. da cloIduranI.r klmlerdi kl? Ha.h If te, biz ,imdi onun çok daha hallllni ylplyor bpk' ABO gibi, Frens., Ingillere ye lapanye gibt Olkemlzln bOliJnlOOOne kastodenlorle, bu doQeI hakk,mlzl kullanarak, .adeee mOeadele ediyoruz", Onlaron masum val.nda,laromlz, hunherea Oldürm.. rine kar" çlklyoruz ... 0 kadar ... "Yoll llJle ,a"'a1" TOrklye, Bulgarlstan deQlldirl Raperun adresl Amerlkah do.Uarom,z, bize doel kazlQl etaeaklarona S1k,ya.. eQer gOçleri vara .. Insan haklen". da. IZInbk, haklan,. da Once BulgariItan'da arlllnl., da gOrellm bakal,ml .., ..,..Ic. yanl", ' •• • HURRIYET 21.02.88 Oiyarbaklf Cezaev/'nde, sanel SÜrÜYOr Açllk grevinde lölÜ,Gkoma IYARBAKIR, (hh~) Diysrbaklr Özel Aokerl Ce. %levi'nde çetitli isteklerinin ye. rine getirilmeditini iddis ee1erek, 12 gün Once batI.U1klarl "açhk ,revi"nde dün renaJa. ",rak Askeri Hutane'ye kakbnlan yedi tutukludan Mehmet Emin Yavuz oldli, altull lS8 .k.om.da. Ce%levindeki 600 dolaymdak, tutukluvla, bunlan des",klemek için geçutmuz sah gunu SH P il merkezinde eyleme geçen tutuklu Yl\kmlan, Ba~bakan TurJut ~zal'la Milli Savunma ßakanbCl'mn D TERCÜMAN • IÇIklamatanna ratmen cezae. vlndeki k..,lJartn detifmedi. tini ileri lliirdüler ve eylemlerini dün de oiirdürduler, Cezaevinde 8 ~ubat'tan beri eylemlerini IÜrduren tu. luklulardan yedil'i, dun fenala. fInca Askeri Hastane'ye kai. d,nId .. OlumJe pençel""", tu. tuklulardan PKK'h Mehmet Emin Vavuz, turn çabalara kaJ1ln kurtanlamayarak eitle seatlerinde can verdi. Kimlik. leri henuz IIÇIklanmayan alt, tutukluyu y~tmak için yo. gun çabalann silrdutu, ancak bu tutuklule.nn "açbk Itre- vr'ni surdunnekte .. rarh 01. duklaro ,'e kendilerine verilen g.day, kabul etmedikleri bildirildi. PKK'h Yavuz'un ölum ha. berme alan SUP Diyarbakir ~lillet\'ekili Fuat Atalay da, Ankara'da partiainin Mec1is Grup B... kanvekili Hikmet Çetbt'i telefonie arayarak du. rumu J>ildirdi. AtaIay'm, y•. nmdakilerin olay' otrerunerne. kori için Çelin'Ie Ingili"", ka. nUltutu godendi, Mehmet Emin Yavuz'un cetledinin bueun aileoine tealim edilmesi beklenirken, cena .. toreninde olay ç,kmam... için gu\'enlik guçlerinm o,k, anlern alacatl blldlrildi DlVarbaklT Ozel Askeri Ce. Z8e\','rie dun .. bah tutuklu ya. kmlanyla birlikte girmek iste. ,'en SUP m,lletvekilleri MehKahnunan, Salih Sümer ve FWlt Atalay. 1Ç'f..'fl ahnrnad, Bir sure kap,da bek, te"'f"n mllJe.tvekillt>r1, CE'Z8C' .... i \'onE"lImlnoen sorumlu olan 7'00 Kolt/rdu Komutam'yla goru~'(>klf>r1n1 ....P c1aha ""mTH met • • Cezaevleri sivil;le,ecek NKARA. (Tm:ümanl Milli Savunma Baka", Eman Vunolh.a, askeri cezaevlerinin peyderpey Adalet Bakanhl,'na devrcdilecetini açlklad" Vunlhan, bu konudaki çah$malara Diyarbaku Askeri Cezaevi'nden ba$land'I,m belirterek, "Devir ~ftlleri sü. rüyor, Form.lile kalm'$ durumda" dedi. Vunolhan, Tercümsn muhabirinin "DiyarbakIr Cezani: A Bu arada SHP milletvekili Fuat AtaJa.,., Eskitehir Cezee\'i'ndeki tutuklularm 22 ~u. bat'ta "açhk rrevl" batlata. <aklarm, iddia elti. OZAL'A SORU DYP Hatay ~lillet\'ekili Murat Söl!"nenotlu, Diyar. baklr Askert Cezae\'i'nde mah. kûm ve tut uk lular için ba .. ,y,le~t,"ne tedbirleri ahrunaoln. dan !IOnra. dij'ef cezaevlerinde de aynt iyilettinnenin yap,hp yap,lamayacatln' ""rdu, Sökmenotlu, Ba,bak.n Turgut ÖzaJ taraflndan œ. vaplend.nlm... istl!l)'liyle dun TBM M B",kanhi,'na .undu. ~u oner~ede. "~Iamak Cezsev;' nde bq lIös~ren inrlal 81r.. mda, Diyarbakir Cezeevi'ndt- mahküm ve tutuk. .Iular için abnan baZl iyile,-' tirici ted~r niçin al1nmamUjt\Pr" sorusu nu \'onellli SOkmenoglu a\rtl'a, utn. sani YÖnd.. n re\'kalade duyarb oIan karar. ~Iamak V" dilt(-r askt:'ri (,(,2.a('vlcrindC' uygulanacak ml, uV'KuIJAna('akSlI nasii olacak?" dl\( ~lrdll 21.02.88 Vuraillan, Marnak Cezaevi içm "Dalla olrnaz" dedi VSlçtD MALGIL bir aç,klama yapaeaklarom söylediler. lçeri rÎlen tutuklu yakmla. nnden AzIz Yitlt, akrabut Mehmet YltIt'in ..riifmede cezae,'inde hiçbir fetitiklitin oImadlt,m ve eylemlerini IÜI'dü""",klerini sö,'leditini aklar. d .. SUP il merkèzindeki tutuk. lu yaklnlan da, cezaevindeki eylem1e' IOna erene kadar "aç11k lre,i"ne de\'am edecekle. rin! belirlliler, Tutuklu yakm. Ian i1e parti lorevliler~ SHP Genat Balkan, Enlai mÖDÜ' nün, "Bizlm partimbden oJmayan inaanIann bInayt boaaJtmaauu Iatlyorua" talima. tma uvrnadtlar, Bu' arada Tutuklu Aileleri Yard,m\apna Derneli'nee yapden 8ÇIklarnada da, Diyarba. kir 0.. 1 ....skeri Cezee,i'ndeki kOfUllarm dun de degiljmedigi ve eylemm sureœg' behrtlldi. Aç,klamada, Diyarbaklr'da oldugu g,bi Esk*hir, Sinop ve Bayram""", cezee,'lerindeki eylemlerin de amacma ul~8SIn!n beklendigi ifade edildi, e\'lemi destekle\'en SH P millet"ekillerine ~kkur edil. di lIde uYa"I.maya ko,duluB"z iyilqli~melet' Mamak Askeri Cezae¥i içIn de-aeçerti mi, Ma.. ak da Adalet Bakanh&.'n. d... redilecel< mi!" sorosuna "M.mBk d.h. olm.," diye cevap verdi. ErcaB Vunlban, Diyarbakir A.kerÎ Cezaevi'ndcki ~rtlann iyilC$lirilmesi konusunda bakanhltnm yapula aç,klamadan sonra, Meclis'de Tercüman muhabirinin konuyla i1gili 50rulanm cevaplandud .. '.... Diyarbakir Cezaevi'ne tanman özel iyile$tirme yavas yava$ diger cezaevlerine de uygulanacak Adeltet Balean..... na Diyarbakir. Cezaevi'nin siville~tirilmesine ba~landlOlnl belirten Vuralhan, diOer cezaevlerinin yava~ yava~ Adalet BakanhOl'na devredileceOini ve farkh uygulama olmamasl için hassasiyet gösterileceOini söyledi LI UYGULAIIA OLMAYACAK Vunolhan askeri cczaevlcrinin yaY8!jyava$ AdalC'! Bakenhl.'na devredilecelini, bu kcnuda çah$malara ba~landll1'" kaydC'!ti \Oe devir i$lemi gcrçeklC$inceye kadar asker; cenev. lerinde birbirinden farkh uygulama olmamaSl konusuna h.. sasiyelle bakuklanm soyledi. Ercan Vuralban'a yönellti~. miz .orular \Oe cevaplan ~oyle: SORU: Diyarbaku Askeri c-i lçin aldl&.n,z kanrlar diter .. keri cua ... lerl için de aeçerll ol.cak m,? VURALHAN: ~artlan iyilC$titirken, böIgesci durum~ dikkat ediyotuz. Zelen askero cczaevleri yava~ ya\'a~ Adalet Bakanhl,'na devreiilecektir. Bu konuda çah~ma ba~lam'~' ur bile. SORU: Mamak Caa ... i d~ devrttdilKek mi? Onoda da bask. va ~keace iddials" l'ül!-seldi, açbk grevleri yaplld., Du- rumu iyilC$lirile«k mi! VURALHAN: Mamak daha olmaz. SORU: DevrttdUmesi De ks- dar sürer! VURALHAN: Bilemiyo. rum. , SORU: OIlat' caa ... lerlain r1 ne zam.n aerçeklC$lr ! VURALHAN: Sa",yorum bu y•• 'içinde peyderpey olabi- a... lenlcr. mOsait oianlar, "onumu itibariyle müsait olanlar, __ ..... ~ 3~ DEVAM slvlu.qTI.RM.D.'h içinde gm:1icn her tUrlO uygu. lamada koIaybk gOsterilmekle. dir, Devmlildilinde sivil ceza. evlerlndelti uYlulama neyse .. ADIM soRti: Yanl slvlll~tirme m'lell statO uygu- sonfUlnda lanablleeek t VURALHAN: Adale! Ba. kanha,'na devredildikten son'ra 'IlreDsip ~udur. ~ahk~~~, leri Itisinle~mi~ olanlann sivil cezaevlerinde cezalarlnt çek. meleri için bir çah$ma içinde. yiz, ÇOnkO asker; ee2aevlerin., de 6 aydan fazla tutamlyaruz. SivilleJtirme için DiyarbakIr, ilk uygulama olaeak, IJlemler baJladl, Devir baklmandan 50. rOyor, Formalite kalm'~ durumda, Orada zaten Onemli bir mesele yak, Cezaevleri disiplini ana tabi oaœkur, Sivi!.aslter ayntnJ cia bOyIece orlaclan kai. kllcaktlr. SORU: MUIIIIt Caaevl'nde da ha ol_ Sebebl '1'edlr? , VURAUlAN: $imdilik ,0 konuda bir Jey ~meya:e. CicçmiJ d(laemlere ait bir uYiulama. Auia biçbir cezae. vinin di1erinden farkh olmamas. içiu CD &ZlDdan devredi-. linceye Itadar konunun Ourinde hassa.~i)'etle duruyaruz. Ge. reken her turiU kolayhgl gOstenneye çab~)'Oruz. DI~nyla lim. •• TERCUMAN DYP'li clcdl.1z. 'tete(onla kon~a dahil 23 is. tek ItabuJ edillllÏ$tir. Oiyarba.' k .. 'd.kl diter istekler u(ak. te(ek oImasJ Dedeniyle tererru•Iii inwediit. Gend yaklll$lml~ mlZ' mahkOmlann cezaJann. çekCrken. biçbir s.kmtlya gir. memelerini tmlin, ama tabil disilllinia mllsude ettlai Olça. de. DoßYl!daiti diler hapisha •. nelu! de aOlOnUIIe ahrsanaz" oralarcla da bu tUr disiplin uy. gulamllan var. - ,aOautURLI" . Öle yandan lasan Haklan Oerneti Ge\1eI Ba$kanl Nevzat Hdfta, Diyarbaku- Askeri Ce. zaevi'nde baya! prtlanna ili~kin olaraic yap,lan son dOzenlemeleriD "OIDmIn oldngunu" MiLLÏVET .Barzanl vaT~labani'dan ftlandqln hur Itwtlesl. koymllSllll sae:,lJyKlIk hükumierle donalmak Ir ba$. Ila tinemli hususlur.Ve nlh~t Siyasi PartiJer Kanunu'Dda SI' llISi partilerin rabat, gOWllli oe lüzumsuz formalilderden ann. m'J hir Jekllde çallJmaJannL sat1ayaeak diiuaJemelerin ')'lI., Il lUI blr untreI hallnl al. pm" m'JI ... . --TO--R-.-.-y-.-.......,...-. - LI • • .Irak.ta yapllan açlklama • da Barzanl ve Talabanl YOnetlmlndekl OrgOtler "SOrgOn hOkOmetfnl biz kuracaOlz, Bu hOkOmet. te PKK ve Iran'dakl Or. gOtlerln yerl yak" de. nlldl . sild1ik açllsrsk .e diiaYI çlp.ads paUlik didaUIder ,ÖIlerileceklir" dendi, AÇlklamada Abdullib ÖCl110'10 liderlig;nclcki PICK ve iran' daki Kün örgütlerinin bu olu~um içinde yer almayacaklan, ÖcalsD' dan gelen "bir\qik œpbe kongresl" çagnSln10 hiçbir jey irade etmedig;' belinildi. DIYARBAKIR, MIL-HA RAK yönetimine wcadete RESMI DIL TORK~. DYP Genel Sekreleri, MIT raporu konusunun hükûmet ~arafandan geçi~tirilmeye kalkl$.Imasl halinde ne yapaeakla. n I50rusunat '"Buna izin vameyiz, .• Mitlnglerle, basmla gide. bildigimiz yere kadar giderlz.. Mullaka konu açlkhaa kavu$mahd .... diye eevap verdi. Ergenekon, Dogu ve Gü. neydogu Anadolu Bölgesi'nde özellikle bazI eezaevlerinde "KOrlçe konu~ulmas." kanu. sunda ne dÜ$ündükleri yolun. , daki bir ~ka soruya ~ÙJk da "TOrkiye'de resm; dil TOrkçel dir. A neak bir taklm insaDla" bu dili öarenememi$se tabll kl bildikleri dili konllJurlar. Dev.: letin bu konuda bask, )'lIpma:' Slnl )'lInh, buluruz" dedi. . EOER' Kiirt biikiimelillaa edIIeœktIr. Bu bükiimel Ortldota'da kWl roi oy. nlYlClltttr, BI~ bqkealle lem.' kBrJI mü. Irak Kün örgütlerinin yapukla: n bu aÇlklama, lran'daki Kün ör.' gÜllerinin yogun tepkisine yol açll. AÇlklama, iran'da HUmtYDiyöne. limine karll mücadele eden iran Kürdistan Demokralik Panisi ve Komala gruplan taraflOdan liddetle klnandt. Bu örgüllerin liderleri ~yb lutllin Hüstyni ve Doktor Abd.rrlhman KIssemi., iran'daki örgüllen pro\'akalör ajanhkla suç' ladllar. veleDMeIlItBu. zaal .e CdaI Talabul yönetimindeti Kün öqüdcri, PKK dahi! dijer Kürt örsütlerini dlflacWar ve .. d.... Uldhaetl"ni keadile. rinin kuracailDl 1ÇIkIadùar. Kürdistau Demokrat Partisi'nin ~ radyOSlllldan yaptIan 8ÇlkIama. dan soora Kürt örgütJeri arasmda sen lart1~maJar ve kuJthkh suçla. . "Bunlan söyleyen uun bO. lün de&erlendirmelerini 16r •. dOk. OIJ itlbanmll artb der. ken, kendisi dlJ ülkelerde belediye bll$kanlanDln kllllenleri laraf,ndan ka'llland •• enf. lasyonun kÖlülüaOnden söz ederken bunu devlet politika. SI yapu. Beuce bu cJe&erleDdir. mesinl de ayn. çerçevede Rör. mek Ilium. Bahsettiai partilerin bll$'Da geienierin binde bio ri bu adamm ve partislnin ba. ~ma gelse aCllba onlardan ge.' ri)'e ne kahrd,?" TORK HAVA KURUMU GOÇLENOIRME VAK~I YAROIMLARINIZA TE$EKKUR Irak'raki örBüllcr adJna yapdan 3Çlklamada, "Yllou blr gelecekle d.,land.' rr DYP Genel Sekreteri Gök. be.k Ergenekon BaJbakan Thrgut öZltJ'm "lid esId biiyük parti JI:ndlnln küçlik partileri oldular oe TBMM'nln köfesI. ne SIklJlllar" Jeklindeki sOlIerini de ~Oyle eevaplandlrdl: . APO n?'nu II~,O~ IlA$I"DAK IOIPAZ. 24.02.88 " sert tepkl BugOnkü iktldann u)'gul •• mas.nda ideta d'$lanmak istenen TBMM ve onun hOr kOr. süsünün ,"eniden memlekel meseleleri~in dile gelirildigi \e çözOme k.vu~turuldugu bir müessese hüvÎltline ka\'u~turulmasl, millet nezdindeki ili. baril mn"kiini ~'eniden "alanmasl ilk önreligi I~kil el. mekledir, IRvlefin rad,.o ve .elt~\iz~o. nunun milleti lek )'önlü $arl. land .. mak )'önündeki )'8)'Inl.fini btrakmasi önem kaza"m'~lIr.' HOr )'lIrg. organ' hOr basm, hOr sendika ve hOr ilim müesseseleri rejlme demokratik nitelik kazandlran vazgeçil. ANKA'nan haberlne BOre, Nevul HeI\O&CI, "Dlyarbak,r Askerf eez.e..t'Ildeld dUllI!nle. meiere" i1i~kin soruyu cevap. ,Iarken Junien sOyledi: "Diyarbakir Caaevl'nde hayat p.rdanaln dÜJleltid etklll tedblrler ahDmuDI son dere. ce olumlu buluyorum. Aneak ahnan bOtün kal1lrlann en kl' sa süre Içlnde u)'Iulamaya so .. kulmaSl ..., D)lIuland.klann,n da her zaman denetlenmesl ge. rekmektedlr. Oi)Vbalur Ceza. .evl'ne iliJldD ahnaD kararlar en k,sa sOre içinde Türki)-e'dekl bOtOn askeri ~ sivll cezaevle • .rinde de u)'gulam~ sokulm •• 'hd ••," I......IUUCLARI VURALHAN: $u lI$amada Diyarbakir için blI$ladr. Tabii lelefon teknilt bir mescledir. , ri dönüldü" $eklinde kon~tu, Gökberk Ergeoekon dün bir basm toplantlsl düzenleyerek, DYP GenelIdare Kurulu'nun geçtiiimiz hafta yapuAI toplanuyla ilgili bildiriyi açù:.ladl, TOrk.iye gOndemindeki önemIi mescleler üzerinde de duran Ergenekon, iktidann muhaJefetin vaDUlI islerden rahatslzhk duydugunu ve TBMM'yi, sadece yasama organa haline getirmek istedigini One sürdü, Ergenekon tarafmdan aç.klanan DYP GenelIdare Kurulu bildirisinde siyas; rejimin ~lemesinde gOrDien slkmular ve demokratik sistemdeki çarplkhAIn. OIkeye siyaset yaluyla yapllacak hizmetin gOtOrülmesinde ve parinin sesinin duyurulmasmda büyOk güçlüklere yolaçUAJ ifade edilerek ~öyle denildi: "Millet Juurunda demokra. si kaVl1lmJDln zaafa uantull1llJ olmas .. parti mlsyonunnn yO. rütOlmesi oe benimsetllmesin. de önemli bir engel t~kil el. mektedir. OlaaanOstO bir dö. nemin prtlan içinde hllZlrla. nan oè yürürlOjle konulan Ana. )'lIsa ..., onun gellrdlaJ mOesseselere demokralik muht ...... ve ~Ieri$ kazand,nlmllSl si),..; _ runlar.m,"n ba~'nda gel. mektedir. istecti .. DRIIIICI: "IIOTO .. CUAInrUItI .. D••1 , HAY""' SARnARI Diy............. CIBI SORU: Tdefoa IIJI1IlamUl,' dlter asIœrf caaevlerlnde de uygDlanacak au! Ergenekon: "Kürlçe konusunda ,A ~ Diyarba\ur Omelin. ' cie.olclu!u lib! d!!z:!tilmesini 22.02.88 Gökberk ~!!,~!o!~_PJ!m~rd'~ml!~~ DYP Genel Sekreteri Gökberk Ergenekon MIT ra, poru konusunda resm; açlkla, . bekled'kle 'tif belinerek ;",a ln, • 'EQer de¥\el bu be AId olmussa,..", ~am 1Il»lrIyte ,~~ bu , dedI, ,ErïleiJek~ .... ,M • ln, ~evletLn gOvenl!A1ru ka,:,,; mak adl .alttnda, kepazehk yapamll)'llcaaln'" Ifade ederek, "Adda Juraaldllk devrlne ge. bildlrdl. HeI\O&es,TUrklYe'dekl ,bOtUn cezaevlmadeki hayat 'YerleJim yerlerille BOre temin. edilebilir. Dite. )'eI'lérde de .leknilt e1Ye1"di1tQe uYllulamanan bqlalllmM! ÏÇi!I hazu!tk!ar sUrdUrOIUyor. Teknik elYenrse, diaer ccuev!:riDde de uysul •• maya geçilecektir. • malar bqladJ. HÜRRÎVET 26.02.88 $tIm'daki karargtiha yerlestller Surive, PKK/Je .askeri ûs verdi '. Kanh 6rgütün varlrlllnl' Sunye kabul etmezken, istihbarat birimlerlne ula~an bilgilerde, Apo'riun' koruma görevliIerinin Suriye askeri Üniformasl giydik!eri belirtili)'Ol". SIIygt OZTORK A NKARA (Ht1rrl)'l!t) - BöIücü PK K .. örJiitüne -kai kanat ,Suriye, bu örriite Sam'~ ulr.eri iiste War. gâh 'tahài etti. PKK Lideri Abdullah OcaIan'm koruma görev1ileriuia de &riye aakeri ilniformas IiYdikleri ö&rmildi. Istihbarat üniteJerine uJa. "'" bilgiJ.re JÖre,PKK örJii. tOoon kamp .. Suriye hükÜMe. tinin kabuJ etmeoiyle Sam'dûi bir asIteri bö/geye t&gmd1. Öle yandan PKK ö'iÜtü içindeki hizipletmenin büyük boyutJara u!qùl1 be1irtiliyar. Örgüt içindeki an\apazhklar giderek artalken, PKK'nm Su. riye'deki bmplarmdan kaç_ may. ~ Iran'a IIIk1nd.klarl bildiriliyar. . Tiirk iatihbarat üniteJerine ulaoan bilgilere göre, Sam'dûi askeri bir bölgeye ta,lnan PKK, eaJtim çahfmalarlnl dalla rahat ~.8ÜvenJi bir bio çimde oürdiiriiyor. Suriye'nin Ankara BOyükelçilili yetkilile. ri, PKK'nin Suriye'de kamp. bulunmadltlDI, Abdullah 0caIan iaimIi bir kitiyi tam. mad1klanm. PKK'ye bu askeri Oste yer tahsis edilditi iddia .. Slmn dogru olmadJ&uu llÖyle'diler, Dotu ~ Güneydolu'daki atar k., farLia.. yO.Onden PK K örgütünOn ey1emlerini azaltutIna dikkati çeken yetki_ liIer, Tiirkiye'deki PKK Mililanlarmm, Suriye'deki PKK karargâh, ile irtibat kopuklutu içinde oldutunu da kaydettiler, ---------- .. MiLLlvET 27.02.88 Ögretmen S.dd.k ,~lIgln.davaslnds' tüyler ürperten It~raflàr 'Döverek. öldürdük SODrataradlk' .Ankara 2. A~jIr Ceza Mahkemesl'nde tanlk olarak dlnlenen askerl araç $OfOrO, 5ahlp Ay $Oyle kOnu$tu: ''Stddlk SlIgln, OOOanll kOyOnde 2 gOn sOrekll dOvOl-, dO, BaVlllnca su dökOp aYlltlllvordu, Tltreverek fenall$lnca karargAh olan okula gOturOldO, klsa sOre sonra da OldO. Bl$ka blr arabayla SUveren Jandàrma Karakolu'na 4.5 km uzakllktakl ormana gOtOrOldO., VOzOkoyun yatlrllan cesede emir Ozerlne ate$ ettlk. Benlm de lçfnde bulunduOum 40 kl$IYdlk. VOzba$1 All Sahln, blze vemln verdlrerek 'Sir $ey sOvlemeyln' tembll1'nde bulundu" o. röJ ,ANKARA, ANKA MahkemC!i'nde ,örülmekte ~lan CRETMEN Sadcllk BUata' dav~da Yuzbql All $abla ve ast.. in Bin,ö)'ün Oenç ilçaine .ubaylardan M.blllet ACII, Ibn. , bath Dolanh köyünde YÜZ. !dm VddIz&6ri1r,Tetmeo Omit IriJ' blJl All $abla tomUllSlllda plÇd:- Ueonbap Saat Akoya, "memurllqtirUen bir operasyonda itkeoce De "t budutlaruu lIank adam 61dilröJdürüldüjüne il4kin ~, oll- -': iddiasayll24-30 y1I arasa haym tamjJ bill asterler litatuldlO pi. ceZlSl ISleml i1e yarplamyor, dolrulandJ, Olayll, iJaili olarak operuyon. • da ,6mli bulunan uterlerin ve Olumle sonuçllOlO olayda 'Öo ' .6iJii tanlklannlD talimalla ifade. ,revli. ukerl~r, mahk~~ye s~uk. 'leri abaarù, dosyaya konuldu. ~an_ü~d~e~nd: BUcIa ID dövülerek '''UNIMOO ARACA olduruldu~upu, ~nra da .tlÇ~ken 'BAaLADILAR. SOREKLI vuruldu IUS~ v~rU_me~lçm sllahla VURUYORLARDI" r IlrandijJOf lien surduler, 31.7.19'5 larihinde meydana Halen Ankara 2'nci AjJr Ceu ,elen olay slTasmda Bin,öll1 Jan. dirmk, "Bir ley soylcDleyin, Biz bunu valan, millel i,in yaplyoruz' dirr Inbible bulundu." Olaym basIOdaye~ aimasi uzc' rine Eskilehir Cumhuriyel Savedl' ~'na suç duyurusunda buJunan jan. danna ÇlVlijumrtl Birae, lalimal. la ahnan ifadesinde öjretmen Sid. dlk Bilpa'in dövülerek öldurüldli. jünü ve sonradan "klçlrkra vu. ruldu" susü verilmek için cesedinin kendilerinee larand]g.Of yineledi, Bir,r, ifadesinde Bileia'in ölümu olaym] löyle anlalll: "Slddik'lD ölO olallk Ihadl*, Iriçla beo de nrdlm. OrmlnIJk arazlre eeldlilmlzde bea " Of Ir,- kadlflm emir Ozerlae Slddlk BIIp_'1 610 ollnk eraçlaa ladlrdlk. 200 metre kadar &6tOnlOk,YUziis. tUrere blrakbk, Ger! döadOk. Öace banya lbtar atep açaldl, soarl da 6irflmea SlddJk Bllela 'la Uzerlae aiel açlal.r. <:tsei delik-delik oldu." Talimalla iradesi ahnan laOfk. iardan Bingöl tl1andarma Alay KomutanlJjJ'nda görevii jandarma uzman çavulu Ömer Ank.n ise, SlddJk Bllpa dahil, hiç kimseye soreulama masmda ilkenee yapllmadliJDI dayet alllmadljJDI i1eri siirdü. ' SlddJk Bllc\a'inkaçarken vu. * "OOretmen BlIgln'e .wdII, Baydak .. aetdIIIade • élayak atlldl. Sonra fenalastl. Klsa sOre sonra öl. d6kOlilp, aydtahyor VI II~UcIoktonIllI'"'' .dlllyordu. till atI. , 'dOgOnO gördOm. Ormana götOrdOk. cesedl soin Saddik BUata'la dayak es.l' 'zO kovun vere vatlrdlk, verlIen emir Ozerlne .. da tUreyerek, "Ialqllllll, k.. ben dahll ates ettlk. 40 klSlldlk" ., • , rarali. oIarù kabaaln klly oku. 'darma Alay KomutanbiJ'nda JanBin,ö1 iç ,üvenlik operasyon tie Iuu &6tilriIIdIIttlaliVI IuIIlIIr Illre darma eri olarak ,6m yapu Ab- minde 722$3I pletab araan !Oro. ,lOan 1IidillllaU ,6riip, lIlreadlll. duU~b~laIo, öjre\rnen ~ BU. rü IImk 'S~p Â;y da! öjrelmen O.u bqka blr arulra kordullr. rIa'm ununa. araca el1ennden bat. SiddIk BUcIa Oe diler ,ozaluna ~- • Suvere. Jaadlrma IUrakolu'aa fanaret, ~vüldüiün~.ü@deetti ve, nanIann sopa Uebazen Yüzbql All 4-5 kll. kala ormaala lçlade bIT "IllI nya ilç IlIp yuruyorlarcll: -~u1a, buen de asuubaylar ve ça- I{lklall aeJladlllade Sldcllk BUpa' Bqlanada bIT piyade ut.UblYI vUIlarea d6vüldüiünü i1eri sürdü. la eesedlyllzllkoruo rere ralJnldl yardl. tsmlaJ bUmJyorulD: OintSalup Ay, lalimalla verdiii ifa- VI verllel emir lIzerlae, beo de amellla soara bay1ldlilaa IÖJlcdlJer. desinde lU ,ôr~lere 'yer verdi: bU, cesede ate, eulk. 40 klJi ka.' £neal lÜo, kaçarkea vurulduluau ' "IllI eOa kaldlilllllZ Dolaab , dar yardlk, Soura Yüzbl" AU ~a" durdum" dedi. köyilade Siddik BUp devamla dö- laIa, and. bulualnlarl remla ver.' • MKIPAV'J'lmln,DM,iil: Va- ruldugunu öne süren Omer AnII.a, eesedinin Suvert, Jandarma Kara. kolu yamna ,ômüJdüjiinü söyledi. Ankaa ,öyle devam elli: "A.kerl blrUklcrID ve Jaader. maala urplaiaalarma ,6re, Yuru. In ler6r1sller kealaUkle a1lrlcr!ae lesUlI edllmlyonlu. Nerede yurul. m.. oracla cömülürordu. Bralm bUdliim kadany'a, SlddJk Bilpa'e I,kellce yapllmalDl,hr. Our Iblanaa aYlmamall soaueu yurullrik 6Idiriilmä,tilr. " Öimmen Sllldlk Bilpa'i ilkeneryle öldürdüjü iddia edilen haien Erzurum Il Jandarma A1ayKomulanhjJ 'nda bölük komulanl olarak görev yapan Yiizbltl AU ~bJD ve dijer saruklarla Ugilidavaya Ankara 2'nci AjJr Ceu Mahkemesi'nde 15 Mart 1988 ,ünü devam edilecek. TUNCnl VE ANAYASA SHP Tunceli MUlelvekiliOrblD YeUYddlnm, Anayasa'nm kili dokunulmazlJjJ, maddi ve manevi bAIhkh maddesi ve konul dokunulmaz. IijJ maddelerinin Tunceli için geçrrli olup olmadljJm sordu:. YddJnm, lçilleri Bakam Muslara KaiemU' !lin;lÖ1Iiiolarak yaml~masl iSle, llliyl~':TBMM BalkanhjJ'na verdip soru ônergesinde, Tuneeli halklmn evlerinin bombalanarak, ,öçe lorlandljJm iddia eUi. 37 .. MARS 1988 , • MARS Ancient Iraq's secrets uncovered By ~ Y. BuidIo Iraq (~~~ ar~acolog-, ists œnduccinlllargc-scäle 'ftClIV8hons 10 nonhNEMRJK, em Iraq have uneanbed new evidence that NeoIi1bic: man roamed !be banks of the Tigris Ri\'Cr IOIIIC 10,000 years 880' To tbe inhabilallts of Nemrilt, tbe discovery is not surpriIiDg. For decade5 !bey have maintained thaI an artifICial tDOUDd near tbeir village hid tecrets from !be andeDt past. Dip iD ibis peautIl WJaae on lbe edge of tbe . Kurclilh ~_of Dobouk, some 300 miles of BeaJldad, Ire diIdoting oew traces of the NeoIitblc te¥OIutloe - man's in\'Cntion of qricuIture and domeIaicaOOn of animals. Most iDteresting of tbe .. anefacts p!bered by ~"iD !be pasl lhree years Ire fi\'C specimellS of bird sculplure which experts believe • lIDique in !be history of Neolithic discovetiQ in !be rel!ÎOD. "The birds, at least 10,000 years old and now lbe pride of tbe Iraq Museum, are tbe earliest examples of an uneanbed in Mesopotamia, Professar Stefan Koslowski of Warsaw University told Compass News Features. So far lbe Poles have excavaled about 10.750 square feet of tbe 3.7-acre site and furlher seaSons of work are needed for a full picture of Nemrik's oldesl inhabitants. On a peninsula overlooking the east bank of tbe Tigrio, Nemrik is only 35 miles northweSI of Ninevel. _yria's fahled metropolis, The site also has YIelded five IO,OOO-year-old dwellings, three of which have been fully excavated this year. Nemrik is one of a few siles in lhe Near East where Neolithic man first staned domeslieating animals and growmg crops, about the eighth millennium B,C. - a development that did not reach Europe for another 4,OOn years, Compared with other sites, however, Nemrik, has the advantage of a highly-organized village. with garbage pits, cobbled streets and a graveyard, Koslowski said, The village is typical of the slage when man ceased living in caves and stopped relying for food on hunting game and gathering wild fruit and roots, Animal bones found by the Poles includes those of sheep and catllê. suggesting thaI lhe inhabitants had a permanenl and easily available source of milk. meat and hide, BUI of special inleresl were human skeletons, children and adults, salvaged from eight graves -m .soo .'t~""'k, àooe :"1"'1""=. .'.,""ui~~,i~;~~:~:(;l~ INSPECTION: - 'Arè'hitect Anclnze Kempisty inspects one of lhe Neolithic round houses excavated al Nemrik. rorming a cemetery jusl outside Ihe village, The NeolithIC man of Nemrik were not Isolated, Koslowski said they had contaels with people In Syria, Palesline and Jordan, whose nint induslry has much In common with that of Ncmrik, He also beheves Ihat Ihey had commercial Iinls wllh the Analolian plateau in Turkey and lhc Iranian highlands, Some lOols arc made of Ihe vOlcanieGlass obsidiano-l'!h2.sl: '!.«arest ~u~he ke Yan di<trirLd .t\JanelUa, ExcavatIons at Nemrik offer evidence thaI lhe Neolithic revolution took place in Iraq much carher than anywhere else. he said, Norlhern Iraq "Hered Ihe mosl favorable chmatlc conditions and was among the few pans of the ()Iti World where emmer.wheat. cinkorwheat and barley grew WIld, AI Nemrik, the archaeologists found Neolilhic man al a highly.advanced stage, DL Ryszard Mazrow~kl. a ~pccialist 10 man\ most ancien! pa,t, 50.Um yca" ago and beyond. said Nemrik women .tdnrned thcm:-.elvcs wllh simple cia) nr stone ncddacc5. grooved braceleh of marhle and <hell penùants Th~ Po"~h team hope~ to uncover more secrets of Ncrnrik. but rcsulls ohtalOcd '0 far have provided them wllh suffICient material to declare NemrIk one of the earhc,t agricultural communitie~ In the world , "~, "'---_/ SCULPTURES: One of lhe slages in lhe creaI ion of bird Nemrik. The heads are al leasl 10,000 years old, head ~culplures found al DI£ FOI DIE FREIHEIT STEilEN DAS BUCH: Die Geschicllle hat sie staatenlos gemacht. doch ihre Heimatliegt am Zaun des biblischen Paradieses.Vor ihrer historischen Haustüf ging :Xoahs Arche nieder. und eine Taube brachte Hoffnung für die ~Ienschheil. Die Kurden. ein Volk \'on rund 20 !.Iillio. nen 1Ilenschen,seit dem Zusammen. bruch des Osmanischen Reiches 1918 aufgeteilt auf funf Staaten des r\ahen Ostens (Türkei. Sowjetunion. Iran, Irak, Srrien). zählen zu den ältesten Kultur. ,'Olkem der Welt. Ihnen 'Yird die (Mit.) Erfindung des Bauerntums zugeschrie. ben und die Gründung der ersten DOr. fer. Schon lange ror den Persern, Arabern und Türken haben sie den Nahen Osten zirilisierl und dabei die landwirtschaftliche Revolution "orange. trieben, Hennerbichler rerfolgt kenntnis. reich die historischen Spuren dieses Vol..' kes. das bis zum Beginn dieses Jahrhun. dens noch ....-eilgehend einer friedlichen nomadischen Existenzform huldigte. Die Kurdcn hallen nie Sklaren. und auch heute noch gellen ihre Frauen ;Ils .freier" als die anderer Volker der Re~ion, ; ferdinand Hennerbichler DER ALTaR: Henncrbichlcrs Darstcllung kulminiert schließlich in cinem umfa~scnden Pan orama der gegcnw;irtigen lige der Kur den. Er schildert, \l'il' ~Ie in Jer Turkel um nationale Anerkennung ringen, in der Sowjetunion um mehr Grundfreihei. ten k:lmpfen. im Iran für Autonomie und im Irak für eine Art .südtirol. LOsung"eintreten und in Syrien ihre ~lin derheitenrechte \'erteidigen. Mit zahlreichen Abbildungen rersehen, ist dieses Buch ein eindrucks,'oller Beweis der kulturellen Identität und der politischen Eigenständigkeit des k~rdi. schen Volkes über Jahrhundene hmwe~. Ferdinand Hennerbichler, Dr. phiL. gebtlren 19~6in ünz als Sohn einer Arbeiterfamilie. Studium der Geschichte, Germ3nisuk, Psychologie an der L'nirersitat \X'ien, Von 1967bis 1980 ~Iitarbei[er des ORF in der (er~len) Jugendred;lktion und im RessonAufSenpolitik (:\ahostkorrespon. dem), Von 1980bis 1985 im oSIer reichischen Diplomali~chen Diensl (Lon, don, Athen), Seit August 1981 I\ahost korrespondent (.\X'iener Zeitung", .Neue Zeit" Graz, ORF) mit SilZ auf Zypern, In der EDlTIO~ S iSl \'on Ferdinand Hennerbichlcr bisher erschienen: .Geiselbdreiung in Kurui'l3n, Ein finicht" ( 19H6) Die für die Fr(Îheit sterben Geschichte des kurdischen Volkes mit einem Vorwort BRUNO von ICREISKY Erscheint zu OSTERN 1988 öS 248,- DM 32 Zielgruppe: (KuIiur)geschichtlich oriemiene Leser mit besonderem Interesse für ethni. sche Minderheiten und die soziokultu. rellen und politischen Hintergründe aktueller Krisenherde der .Drillen Weir 1 • Il amnesty international Il IRAQ EXECUTIONS MARCH1988 SUMMARY AI INDEX:MDE 14lO2III DISTR: SClDPICOIGR Hundreds ~f people, perhaps as many as 360, are reported to have been e~ecuted in Iraq in seven separate incidents in November and December 1987. Amnesty International has the names of !16 of the victims, whose ages range b~tween 14 and 73. Some of them were executed without charge or trial, or after having been sentenced to death by military court following su"~ary proceedings. Others were said to have been executed after having been sentenced to terms of imprisonment. 50me of the victim's bodies bore the marks of torture. Thirteen K~rds, including two children under 18, were among 100-150 people reported to have been the victims of deliberate summary executions by government forces following house-to-house searches and the bombardme~t of Jiman village (Kirkuk province) on Il November. Between 14 and 18 November 32 Kurds from ShaQlawa (Ar~il province) were executed by firingsquad in the c1ty of Arbil. The executions are said to have been carried out by government forces in reprisal for an earlier attack by the Kurdistan DemQcratic Party's Pesh Merga forces, in which eight Iraqi officials were saie to have died. Amnesty International has the names of 25 of those executed, most of whom came from only six families, and included two children under 18. In three separate incidents on 18 November and 10 and 28 Oecember 31 Kurds were ~xecuted by firing-squad, including five children under IS. On 30 and 31 December more than 150 political prisoners were reported to have been executed in Abu Ghraib Prison. They included Arabs, Kurds and Turcomans, some of whom had been detained for several years, having been sentenced to various terms of imprisonment. Amnesty International has the names of 46 of the victims, who include eight children aged between 14 and 17. Large numbers of army des&rters were reported killed ùr captured in late December 1987 and January 1988 d~ring large-srale operations carried out by Iraqi armed forces. Amn~sty International has insufficient information to ascertain the number of those killed in these incidents. This 5ummar~zes a 5-page document, Executions in Iraq (A! Index: MDE 14i02/88), issued by Amnesty International in March 1987. Anyone wanting further det.ils or to take action on this issue should consult the full .document. EXECUTIONS IN IRAQ .. Amnesty International has received reports that 116 people, perhaps as many as 360, were executed in Iraq in seven separate incidents in November and December 1987. The majority of the victims were Kurdish political prisoners from the provinces of Sulai .. niya, Arbil, Kirkuk, Duhok and Zakho. However, scores of political prisoners, including Kurds, Arabs and Turcomans, are reported to have been executed in Abu Ghraib Prison on the outskirts of Baghdad It the end of DeceMber 1987. According to information received by Amnesty International, s~ of the victims were executed without Charge or trial, or after having been sentenced to death by military court following summary proceedings. Others were said to have been executed after having been sentenced to ter.s of iMPrisonment. Some of the victims' bodies bore the marks of torture. The ages of the victims range between 14 and 73; a number of the victims were secondary school students, including 17 children aged between 14 and 17. In accordance with the usual practice in Iraq, the families of some of the victims were asked to pay the customary "execution fees" ranging from 50 to 300 Iraqi dinars per body. Such payments are said to cover state expenses on items such as bullets, coffins and transportation. • Amnesty International has the names of thirteen Kurds, including two children under 16, who are reported to have been the victims of deliberate summary executions by govérnment forces after house-to-house searches and the bombardment of the village of Jiman (Province of Kirkuk) on Il November 1987. Between 100-150 people were reported killed during the army operation, said to have been carried out after the inhabitants had returned ) • SUITE to their village from which they had been forcibly evicted. The names of the thirteen victims are as follows: (names marked with an asterisk indicate minors) 1. 2.* 3. 4. Haji Majid 'Aref: Nazem Haidar: Haji 'Aziz Oader: Agha Haji 'Aziz: 5. Hama Gharib Amin: 6. Wahed Ahmad: 7. Jum'a Jawamir: 8, MuwaffaQ Ahmad: 9. Hamid 'Abdool: 10. Shaker Shamel: JI. Ahmad Mam Wahed: 12.* Fa'eQ Bakr Oader: born born born born born born born born born born born born 13. born 1945 Bakr Oader: 1947 1970 1945 1955 1940 1955' 1967 1960 1950 1937 1950 1972 Between 14 and 18 November, thirty two Kurds from the town of ShaQlawa in the Province of Arbil are reported to have been executed without charge or trial. The victims, who were arrested in the second half of October 1987, were executed by firing squad in the city of Arbil. The executions are said to have been carried out in reprisal for an earlier attack on Iraqi personnel in the area by the Kurdistan Democratic Party's Pesh Merga forces, in which eight Iraqi officials, including the mayor of ShaQlawa. were said to have died. Following hause-ta-hause searches conducted by government forces in the area, over 220 people were reported to have been arrested and transferred to detention centres in the city of Arbil. According to reports, over 150 of the detainees were released shortly afterwards. The fate and whereabouts of over JO others remains unknown. The homes of the J2 executed victims are said to have been razed to the ground. Below are the names of 25 of those executed, most of whom came from only six families, and who included two children under 1B years. The families i'nShaQlawa, to whom their bodies were returned on 18 November, were asked to pay 50 Iraqi dinars each upon receipt, and were prevented from holding public mourning or burial ceremonies: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.* 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. lB. 19. 20. 21. 22.* 23. 24. 25. Hassan Waso 'Abd al-Rahman: 'Abd al~Oader Hassan Waso: 'Abd al-KhaleQ Hassan Waso: Waso Hassan Waso: Majid Hassan Waso: Mustafa Waso 'Abd al-Rahman: 'Abdallah Mustafa Waso: Safin Othman 'Abdallah: Nariman Othman 'Abdallah: Mustafa Muhammad 'Ali: Gailan Mustafa Muhammad 'Ali: Muhammad Mustafa Othman: Nawzad Mustafa Othman: Sherwan Hamid Muhammad Amin: Mariwan Hamid Muhammad Amin Hiwa Ahmad Muhammad Amin: Ahmad Hassan Mustafa: Fu'ad Mustafa Saber Ahmad Mustafa: Yusuf Seliwa Yusuf: Hamid Khadr Mulla: Fallah Wali: Jihad Pira: Sherwan Othman Jalal Sarkawt Ahmad born born born born born born born born born born born born born born 1930 1940 1955 1954 1967 1935 1940 1964 1971 1930 1967 1954 1965 1968 born 1964 born 1945 born born born born born 1950 1923 1966 1971 1965 Also on 18 November, a member of the Kurdistan Popular Democratic Party is reported to have been executed in Abu Ghraib Prison on the outskirts of Baghdad. His body was returned to his family in Duhok on the same day .. An assistant veterinary surgeon, 'Abd al-'Aziz 'Abdallah Othman had been detained since July 1986. According to reports, his family was forbidden to hold pUblic mourning and burial, and was asked to pay 60 Iraqi dinars upon receipt of his body. Thirty one Kurds, said to be sympathisers of the Kurdistan Democratic Party, are reported to have been executed by firing squad in three separate incidents on 18 November, 10 December and 28 December, Over half of them were arrested in June 1987 in the Mangesh area and transferred to the Fa'ideh Garrison, located between the cities of Duhok and Mosul. The victims are said tp have been sentenced to death by military court following summary proceedings. Nine of them, including two 15 year old children, were subsequently executed on 18 November in the garrison. They were: ,. • SUITE 1.* 2.* 3. 4. S. 6. 7. 8. 9. Isma' il Asad: Latif 'Adel: Haji Hussain Rashid: Hassan Esker: Sulaiman Dewali: Ramadan Omar 'Ali: Omar Isma'il: Taha Ni 'mat: Siwar !sma il: 0 born born born born born born born born born 1972 1972 1914 1935 1927 1935 1954 1926 1926 Eight others also executed in Fa'ideh Garrison on 10 December, including two children under 18, were: 10. Tahsin Faris: 11.* Segvan Khaled 'Ali: 12. Ramadan Turi: 13. Haji 'Al i : 14. Shaban 'Abd al-'Aziz: 15. Fikriye 'Abd al-Karim: 16.* Hewul Misho Miho: 17. Simo Simo Sevo: born born born born born born born born 1952 1972 1941 1930 1945 1945 1970 1935 Fourteen others, including one 16 year old child, executed in Mosul Training Camp on 28 October were: 18. 19. 20. Nawzad Hama Rashid: Nasir 'Aziz: Qadi Muhammad 21. Jamal Majid: 22. Khoshnaw Amin: 23. Salar Majid Salih: 24. Abu Bakr Sa'id: 25. Ramadan Muhyidin: 26. 'Ali Hussain Salih: 27. Omar Mirza 28. Shawkat Haji Hazim 29. Aso ~asir Berzenji: 30. Muhammad Sorebani: 31. • Rizgar 'Abdallah: born 1957 born 1945 born born born born born born 1925 1930 1950 1947 1960 1920 born 1945 born 1932 born 1971 More than 150 political prisoners are reported to have been executed, on 30 and 31 December 1987, in Abu Ghraib Prison on the outskirts of Baghdad. According to information received by Amnesty International, the vlctims lncluded Arabs, Kurds and Turcomans, some of whom had been detained for several years, having been sentenced to various terms of imprisonment. Amnesty International has received the names of 46 of the victims, all Kurds from the Province of Sulaimaniya, whose bodies were handed back to their- families in early January 1988. The families were reportedly asked to pay 300 IraQi dinars for each of the bodies upon receipt. A number of the vlctims were secondary school students, inclUding eight children aged hetween 14 and 17. One such vict;~. aged 17, Razgar Anwar Haj; Rida, had reportedly been arrested in 1984 at the age of 14. The bodies of at least 30 other Kurds executed in the same prison were reportedly handed back to their families in Duhok. The names of the 46 victims are: 4 1. Hirash Kamal Qader: 2. 3.* 4. 5.* 6.* 7.* Kamal Saleh 'Abdallah: Karawan Nawzad Hama Agha: Hama Shukr Sharif: Dara Muhammad SadeQ: Ribwar Muhammad Karim 'Aziz: Shirko Rida Ahmad Rida: 8.* 9. 10.* Il. 12. 13.* 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22 .* 23. 24. 25. 26. Razgar Anwar Haji Rida: Muhammad Ahmad Shwan: Jamal Hama Saleh: Hamad Amin Yasin: Karim Haji S1d1Q Ma'ruf: Dana Haji SidiQ Ma'ruf: Azad Nuri Ahmad: Omar Shako Gharib Daro Agha: Othman Ahmad Amin: 'Arfan Ahmad Amin: Kamel Ibrahim Najat Hama Sa'id: Yasin Ibrahim Mulla Ra'uf LUQman Haj i 'Ali:. Sarbast Mahmud: Halkawt Ghaffur Hama Sa'id: Najm al-Din Shaikh Ahmad; Muhammad SidiQ Sawara: born 1966, secondary school student, detained since 1985 born 1957, teacher, detained since 1985 born 1970, secondary sèhool student born 1955, student born 1970, student born 1971, detained since 1984 born 1970, secondary school student, detained since 1984 born 1971, student born 1969, detained since 1984 born 1972, secondary school student born 1970, student, handicapped born 1957, student born 1973, student student student student student born 1969, student born 1971, student student student born 1953 born 1969, detained since 1984 • SUITE 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. Botan Muhammad Mahmud: Omar Ahmad Saber: Bakr Khattat: Kiwan Mustafa: Bakhtiar Hassan Mulla: Barzan Ra'uf Rida: Nawzad Rashid Agha Salam Sharif Khayyat: Nizar Nuri Ahmad: Ahmad Shaikh Hussain Hassan: Jabbar Saleh: Mahmud Shaikh Hassan: Amanj Othman: Yusuf Sa'id:. Hirash Mustafa Aso Naser Nur al-Din Ahmad Wahed Diman Wasta Muhammad Zana Mulla Hassan 'Ali Bakr 'Abd al-Qader born 1960, student born 1969 born 1960 born 1969 student student student student student student student student student Amnesty International has also received reports that large numbers of army deserters were killed or captured in late December 1987 and January 1988 during large-sca~e operations carried out by Iraqi armed forces. The organization has insufficient information to ascertain the number of those killed ln these incidents. However, according to reports, ~raQi ar~ed forces backed 'by helicopter gunships launched a new operation in December 1987 aimed at capturing army deserters hiding in the marshes of southern Iraq, northwest of the city of Basra. Several thousand deserters (some of them armed) are believed to be hiding in the marshes located in the southern security zone, said to be the direct responsibility of Iraq's Defence Minister General 'Adnan Khairallah. In recent years, Amnesty International has received numerous reports of a~ deserters being shot on, sight on the war front or executed publicly by firing squad fOllowing their. arrest in other areas. On 24 February 1988 Amnesty International expressed grave concern about these reports to President Saddam Hussain. The organization appeale~ to the President to end all executions in Iraq, urged the government to . investigate reports of reprisal executions and those carried out without charge or trial or after summary hearings, and to investigate allegations that some of the victims were tortured prior to execution. Amnesty International noted that some of those executed or killed in the events outlined above may have been involved in acts of violence against government officials. The organization told President Hussain that it did. not condone such acts and did not work for the release of those fairly : tried and imprisoned for committing such acts. However, Amnesty International expressed the view that the executions reported to have taken :place violated fundamental human rights set out in the Universal Declaration of Human Rights and other internationial human rights standards including, notably, the International Covenant on Civil and Political 'Rights, which Iraq ratified in 1971. ~amnesty ~ international news release INTERNATIONAL SECRET AR/AT 1 Easton Street london WC 1X aDJ United Kingdom • IJj"J1 ~J ~ 4,fJ~1 Ü+!lo ';~I ......l:iJ1 ..lJu, I ~ I l...&St.ï.U ~ ~ i~ z.J.JJJI """'1 1Jw : i.u..l..ll ,)1 ~ ~J AI Index: EUR 45/06/88 J--...U.- .),:..., ":';;l3 ..loiWo ~ 4,fJ..JJJ'fI'i1 4,fJ~1 1+0' ( ~ .y 01 LoIJ I~ï ~ ~ ~ i JP -WI J:üll • l..ic' rI l-' ~ ~ 01 Lo , ~ ~~I) ~ ~L,. ~ .l..ic' r,.J1 z.J.JJJI ,MIl Wi..i.,. .::..lU .....J.,JJI~,,:; ~u."".,.,)~ l+I'- u::.1-J1 u." .,+II • IJJ.,J I ';~I U:lU J:ï..i.o.,o u..-JI oJ'JLoIJI~ï, J ü.I ~ Wu..J1 ~u.".,+I1 ..,..1.-",...:, r~.J . fJJ..JJJ'fI'i1 i..u.:w I u:J....U ., \ 'Ii: i: \ [ cZ. ~', ~ ~. ~ : "L 'E " I __ l,~ '6. f[ E ç v:; -. ~ l I. l. .( - '<1: - f..-' ~ :. f l~ t . ''I.. (. f . c i: ~ 1; ~ - c- E . 1 -. Co- c. -l c. - <1: [ 'tO t ~ ~ f. . E. \ t ~f,f~ - - ç (. t .~ t !:: ~.1; [ " c. ~ <1: .. f t ~ E .c-. (. ~ '~"I.. -:- ~ ~ 'h- ~.[ ('To <1: '-- l Co- [ \. "-rrCi- f; ~. Co- " _ <;. . ~l - (I ~. :[. ~~t.. . f~ f.' t- \ ..... \,. {ff -b\i ~ (. '- ~~.~g ...:f ~ z." 'l- "I.. ~'t •. ~. l.. .. \:i I.. ..... -' 'E' f.'. !:. ''6. ~ f f ~ r, [ ~.~ ~. - - f. ~ t ~~t I.. . " _9.~ c. - -. c. '\ -fi: ~ ç t. - £ ;:- t' f;'tf z: Fd tk~ !;" .~'<1: " ~ ç. ~ ('To ~, 1. f .- l: 1;. '\. t: ... ~~ E f lt\ l\ [i _.~ - r " i[ \ ~ ~. 1:~.E "I.. r' t. ~'l \:~r t- .l t f; ~ ~ '(: Co-1; ~fçf. .c--. "...!. \. <:tl. (, . ~ v:; ~ ~.~t~: • l- ~' ~. f. \= '-- ç p (. - ~\ É \' ,t 'f. ~ ~tr ,e, -I.. 't" .r.- t: .t .E~ :-t ~I"\ ~ ". <1:. Clil É (. ~ 1... f. t ..I:. t,r .- C. \: 1- t -. '\ [.~ ~ 'f :E ,t' 1: C\.. . m l> :» H (Xl (Xl ...... w ... ... )( r{J)6 'tl C'l Ot; '1 Ul 0. rrcp fi) - .. ~ I'D '" MIl' ID ID ... :s ID ... fit L..III _.~ ~ :s :I DI DI .... ~ A _ '11 ~~0 ~~ !III x III ê~ !i. :J m 0:0 a. () :J Oc/) rr ~~~ a.;no 9 ~.5' Cl J) ~ ~~ ~ o t. I.. 't,. ",gz tO-::j =)C/» Œia :2 .. ~i ~ r. .. ~ 'S- -z ~. ~iT1 ~!!t:o C ~ 00 Co' \- ~ - 'L t. • I.. c. , _ • to'~.t'f<1:01;. { tJ.r. '" !:: ~. .1- E'" Co' "" ~. ~ - I.. - • 't. - .r c:Cr-~ l. _ ~ ç: of '-., ~' ~ ,r- '.. ç'll.. v:;~<;,c-:\.'tI. i" \- \- ~ I- Co' t I:!. 1:. f ~. ,( f ~~.~-~1. V:;~~ ~L. - (. ~. l;:, f:'~ Ii.'t ~-:f t ~ i: ~.r't ... . '\; c. G - h..t'~" ç • c... ~.l.. - t('t, - ~ I.. ,E ;;.~ r .. "'\ Co' è'~ ~ ~ t.'''-. - [.~ Co' ,r l. L Co' (. -( ~ 1..' t rt' (, ~£i r 10. f. . . t. CI.. I.. • - c--:- c."\'" I; C:' [I.. !;"f~'~ lö CL Co' ~E:t c.. - ...! : f .~.'f ~. ~t C,. ('"1 ,. I.. f. ~-.. 11 c.-. ~ ~ è. ~ [~. 1:, l; t>.ç. ,.T~[ ç: ~f ,: c.. \. t. l G f - -.r .- v:; Jr:' t r ..._[l: ~.t .( (. . c.-:".1~,~:F. ~ 1; ~ _ f\\-' r ~Co-:t ~f. F ~ r f: 1 .__ .... ~ __ r '- c. :.'t-:- ~~ i !;" .. ~£.~t\tV:;-f;- e: .. ('"1.:' H\..;- r ~'f:f g ~ ~ ,c.. I.. 1- 1- 10 of -:"~ . ~ f Co' (, . ~ r ~ t. I. {_ 1: t I.. .," c- X t t~ 'l~"--P~f~ . : "I.. ~ 1p.';: Cl p.; ,c:.' ~ l r-' 'f t:f" flk e. ~ I. 't t." : (." c.... v: ' f c: ~,~:. ~" i" -f c. (;: t t". .ç.1 ~f -CL ri f'r. (;; 't': ~ ~ t (. - c f Ë. l' ~,~... ;;-] ,r t' '\. .-E t~ '-.I.. "1 '~~_ " 1; ... I.. ~ ~ 1~~[~:\- \.t~'--~-' I.. t: ~ \: n '\ ft . 1; .t' 'V ~ m -i en c • • 4 • SUITE ~~I J~~I.I • ~I .;,u:al. , 41 ~ ~Jb11 ~~ ':'1.1~'i ~I ~1J""11 ...u.J1 Ir 4.Il.:iJ1 r+'-Jl... ~~ ~~ ~~ I~I .;,.!.!:al. iJ.I.# ~iJ •~ t,.u I J~ 1 .. rl ..........1 .s~~1 ';'AA:~1. ""'+- ~iJ • ~ ù~ ~l..LA I.:u. Ir lof J b ù.l~ J :r:- ~ (.. Ir ."..pi .:lH Ir i""';~1 iJ~..ü ~ w...... ~ U"~i ùW11 or J~ tü.ul J~"; Ir.l ~I,... Ir • .1.,,1,;,.:... J~.1 !+ol ;w..wl I~l~I.li 4.J J~ J'OIJ u:; ;w..w I .::...u:..I...U ~..udl .;}J • i......=~1 ~I : Wo..WI ~.;,+UI </".1 • ~I :r:- ~i .:;.UII .*-'~I ß' or ':'U"'-'I.1 ~i 1.11 ~ iJ-~1 .Si- dol • ..ü ~1J""11 • ci"1 i~4J1 ù~~ .:.Ut.W1 ......-.... 4.S"L- ......1.:.11.1 ù.l~ ~",JI IHI.;,..w.::; 1of'.)1 • ~ ~1aI1 VW Ir.l "'.1 • Iof~ -'-, Iofj~ ...... JJ..# .I...U ' ~,.i-II ~.I.ul ~I u'J ~ 4,w~1 u.:.Il ..; ~ ~L:. 1J.,,: ~ J J .s.,t:.; roÙ iJ' ~ J'OILi.,,! ci'U11 iJ":'lS ..; .*- i u.. i"'-' lof J b J or ':'Lo,1a.o 4"JJ ùl Wo..WI J,J:;.1 • ~IJ""J ~,,;-. Iof.....,i~ ......,.:..u wja:i.:r {:N.11 :ß~.1 ~I U"l.:iJ1 ~I ~ , lof JL-Jl ~ .::..,ob cjIl 2a'al. ..}WI ..ü.l . w-JI ~~I 1111 UL-o!I ';'IJ'~I .",.....,.J.S. .;,u'al. ..; b11 ~I J J~ J~ , t..iI ~1 Ir ""-1.1 ~ • ~ 4,!~..,...........---.. -~II - . ~L.I', , J.":.Ii ':'1.1~1 ~ .ftJ~1 JT'.j.I ~ 4.1) ~ ~ V'Jl.oIJI~i hUll ~ w~ , • ..; ..}WIIof.ll1 ~I ':'j~i .;.oWl"; h~1 l 'I - J l... r+'""' J" Ù.l~.1 1 T' J...i.. !+oi.l' ....Jbl ..;~,...i ......11 ':'''1~11 ÙI~J J, ~I;~I 4.-.4ol ~ .u..i ~ ~J 1.1."-1 ......-....,-- oÙ ~I.I' J'OIJU:&II .:.u..ul j.!+:o .~- • <$.~I ..ü ~::lW1 :.1 Wo..WI J~~ .... ~1J""11 ~~ .:.Ut.W1 ~I ';'IJ'~ 1 ~.1 iJi Wo..WI l"L.:..iI ~L.:..iII ~.1 ~I.,.JI J1J..#1 ~I • .1.A J1J..#J iJlS".1 ' <$.JbJ :r:- ~I.li .:..:.1$".1 • w-JI - '. ù,.:.1S ..,. Wo..WI J,ü.l • J+-J~/J.I~I r+>1 J"" J:llI.!--, yJUo.:; </".1 . .:.~ ..::.àIi J,...,. iJw11 ~1J""11 V'Jl.oIJI~i VJ~i ..; iJ,w", l..:."i ~ • ~ ~1$".1 Iofu- Jl.t$'" 1r"'.1 .:.1 .... u..J1 I. ~ iJw11 ~ .;,.w~1 ~UlI . .*-i ~:lCl ~ .Ii tü.ul Ü>~ ~.1 CFDT MAGAZINE MARS 1988 UN RÉFUGIÉ Kl.l.ßDE RENVOYÉ A SES BOURREAUX! Patrice Alliot, président de la . fédération d'Eure-et-Loir du MRAP et adhérent du SgenCfdt d'Eure-et-Loir, nous demande de porter à votre connaissance cette triste « bavure ». «Le mercredi 16 d~cembre 1987, au matin, Yusseyin Kilinc, un jeune Kurde de 25 ans r~sidant à Dreux, a ~t~ conduit à Orly et plac~ dans un avion à destination d'Istanbul (Turquie). Kurde et opposant politiqu~ au r~gime d'Ankara qu'il avait fui en septembre 1986, il risque la torture et la peine capitale en raison de ses opinions. « Dès son entrée en France, Yusseyin Kilinc avait d~posé une demande d'asile politique auprès de l'OFPRA (Office français pour la protection des réfugiés et apatrides), Contre toute attente, le rejet de cette demande lui fut notifi~ le 21 octobre dernier. «Alors qu'il se rendait à la préfecture de Chartres le mardi 15 décembre, dans I"après-midi, avec I"espoird'obtenir une régularisation même temporaire de sa siruation administrative, la. police esr venue I"arrêter, II a été aussit6t placé en rétention au commissariat de police centrai de Chartres, et "reconduit à la frontière" dès le lendemail! matin, c'~st-à-dire livré à ses !>ourreaux,en Turquie. Yusseyin Kilinc a été cxpulsé dans le plus grand s,xret, de toute urgence, comme un dangereux malfaiteur. alors qu'il travaillait, qu'il a"ait une adresse connue, qu'il n'avait j.lm;lis ,. troublé l'ordre puMie ", et qu'il se rendait de. lui-mème ;j Iii prçfecture, sc eroy.lOr probablement en $écuriré t'n Franc~, fort de sa sincérir.: t'r de son droit effectif à /"asilc polirique, malgré I"avis contmdicroire de I"OFPRA l'our le moins surprenant au "u: dc UO(.'UIIICntS iIItestant qu'il est. n't'hcrché par les militaires turcs. cr IIIcn.,,:.:Ut' pcrsécutions. » ft 7 I AMNESTY' . I.IMTERNATIONAL . ... '\-""""""--" "~~~LETTER ~:~\,:~j • ''o :;..;~ Mar~h}1988 Volume XVIII Number 3 IRAO Governm~ud opponents .poison~roJ . At least 4lG 1K1!1r<dls oJ!lJ!llls<eill to the Iraqi Government are reported to Mn !bUllll JjWislllllled by the security forces in late 1987. The illlÙS(lllllIlllSi!!d! ns a~amum, a heavy metal, commonly used as rll Irai JjWns!llIll. In one incident, three victims. including (WO women, died within to hours of being poisoned. Some of the others' were eventually taken to hospital in Tehran, but 'the three most serious cases were flown to Britain for emergency Ireatment in December. They are Mustafa Qader Mahmoud, 40, a member of the Military Bureau of the Patriotic Union of Kurdistan (PUK), Sarni Shorash. a pœt aged 37, PUK member and leadi~g member of the Union of Kurdish Writers an4.~~nan ai-Mufti, 33, Central eoniinillœ member of the Kurdistan SÏibnalist Party - Ji1Jl'l (KSP-I). ,-!,' ~:;, .,' ~:'fi'. ~ 'Î 'b., One is still in hospital. The London consultant physician who treated them reported Ihat they were "seriously affected" as a result of "aCUle Thallium poison-' ing which occurred on 24 Novem-. ber 1987". . According 10 AI's information, 10 Iraqi Kurds were poisoned with thallium on 24 November in the town of Marga in the northern Iraq province of Sulaimaniya. The poison is said to have been put in a yoghurt drink by a female agent of the security forces work.ing at a PUK member's home. ' . The seven survivors suffered'a ;range of .sY!Jlptoms associated ,with thallium poisoning, including vomiting, fever, neurological disorders and hair loss. Among those affected was 14-yèar-old Trifa Sa'id Muhammàd. She is reported to have suffered significant hair loss and to have difficulty in moving her limbs. One of those broughl to London, PUK member Mustafa Qader Mahllloud, was among four people poisoned in a previous attempI against PUK and KSP . members on to November. Three KSP~i mfmbers poi~Hned with Ihallium in (\\0 !'ll'parale illddl'nl~ in Nowmber 19l17,(from lefllo rilllll) 'Adnan al-!\Iufti, 'Umar !\Iuhallllllad 'Abdallah and Dr J\lahmolld 'Othman. The names'of seven other Iraqi Kurds being treated in Tehran for thallium poisoning have becn submined to the Iraqi authorities by AI. They were among 30 Kurds said to have been poisoned in October and November 1987, AI firsi appealed to the Iraqi Governl1\eillto investigatc rcpons that its political opponents were being poisoned with thallium in September 1980. after the organizalion had received detailed evidence that former political prisoners had been poisoned in custody. Two were examined by doctors in Britain after they had left Iraq: onc died in Britain. the other recovered. AI rcccived no response to its appeals from the' Iraqi Government. Continuing reports of government opponents being poisoncd have been received over the years . bUI the latest cases were the lirst since 1980 on which AI has bccn able to obtain .medical evidence and detailed information. In response to AI's calls lilr an investigation il1lo thc rcccl1l rcpons, Iraq's Ambassador to thc UK slated. in press intcrviews, that the allegations wcrc "falsc" and "hizarrc".: ~ LIBERATION CHAMPAGNE 01.03.1988 LIBERTE DE l'EST ([))3LO~l1988 It ,Strasbourg Une vingta~ITfJ@ @@ ~MI?~eS en grève de I~ 'lféIDom ,"illimitée" , STRASBOURG. - Una vinglaine de Kurdes 'établis dans "Esi de la France observent depuis une semaine à Strasbourg une grève de la faim '''illimitée'' pour protester comre "'BQß fi'iiXlwros de la guerre .pécla'e prm!q~ooe 81l!1' ~s prison'nie,. kurde. et k1ul'8 caml9J()QI'i~tespar le .réglme turc et son compClco,ü'iMbilIltJIIG." ~ Leurs revendications concernant essenliellement l'envoi d'une commission il. !a prison tulque de Diyarbakir pour une vérification sur les "C@ii]@!. 'tlons de détentloli InhllmalilGll" dans Iss pri'sons, la "libération des coffi~a~@~Œis @Jé~eilu5 .n.AII.ml!gne féd., ••• " et l'l'lbandon p.ar celle Uliétmtfo.. dl3 trois Italiens détanus par .d_ rabelIes ~q.uIl'd;jlS . .!fiola-lligéli!eunlllàHens, /sVés'.y y a quatra mois der(lière de la "PUSIUM anti d6l11loèrlll~iqu0 pour rlndépemfance turque." ''Tant que ces revendications ne \la rem pas acceptée., nous continuerons notre !lCtlon, aucune force nG pourra 'laus faire tai~", ont déclaré hier leurs représentanls à la presse. Les grévistes, abrités actuellement dans une église plotestante de Strasbourg, ont cessé 'de' prendre des aliments solides. se contentant cIli' boire de l'eau et du thé. Ils cnl reçu notamment le. soutien personnel de M. Michel Hoeflel; président' du directoire de l'E.C.AAL (Eglise de la confs&-' sion d'Augsbourg d'Alsace el de Lorraine) .. ainsi 8 en- dans le nord de l'Irak par des rebelles 'kurdes, onl été libéré sa-: medi'"'et remis à des offICiels iIaIisns. Sergio Cominetti, Giuseppe Carrara el Robert Olotavelli étaienl en bonne sanlé, a précisé le porte-parole . l'enlèvemenl des Irols hommes avait été revendiqUé par l'Union nationale du Kur~ dislan irakien, doni les représanlant axigeaienl le relralt des bàtim:m\s de guerre italiens stationnanl dans le Gotte" qUll la fin de l'àIde ita- lienne à l'Jrak., le communiqué du mini&-' 1ère iIaIien des Affaires 6tr1ln"' gères ne précise pas si des concessions avaienl été faites. ,en échange de ClIS libérallons, . 04.03.88 Tpln"~ö J.l~TWnO:Ipo'v, IpoK 1\EYKOIIA TI CIYCIIIoiwwcJi IPAK IWcno in GI 6u. v~ TOll lUIlÜajIaV Ta apX'lv80 TOU lIYflrI TIllY Koùp6wv GYTapnilY. l'ta. AllA TlIAcqmcM. 0 TÙCIII. cmö TO 1\ov6lvo. 6ftou TO mm. lIPIouTGI yMI ElricnuEfl, I. axuplcnqu ön IllpCllllViJ E. ni8Ecrq avaxCllTlcmprE Km ön~6ùo1lÖYO x....,.ä. o TWIUtavt, GpyGVfI)(J1)Ç TptOlnlÔJÇ lI-,ttIJÇ t1K -nOVICe, IIIGÇ ItllTOO Koup- OIIaliaç OOmiv, itOU UllOCJT'lpll;mll aItô TO IpdV, 6ÏJÀ01O£: -EAtnOUllt: atrôlIll TO 1It:yuAûtt:pO II#.pnç T'l, x",,-, lIAÀu tO\'l<'~ Otl tu .pu. "'""o. 4.03.1988 KOt Bay6chllÇ. Koûp~wv ICIW <npaŒÖllota IIWöpt:oav va ICIlTaMjIouv tu 6üo xœpIG. 116vo !It: T'l XP1JOIII0ltollJ01I X1II&I"OIVÖ1tMtv. o. KoüplIoa ItOU, prç. to ne; 'tpGÇ tWvtafr.c; 'U&t- IpalClvtç ICIlVOYlOfÖpOI X'tÎllOJOClv lit: poulCtuc; AaflEptavô lŒtpd.a1OfÖpo. Xt£Ç <nov Kö),ItO. 1IU1 J&tpa I.\£ta tllV InIp1t6l1lO1\ 6ùo ~v W£'tpt:lal~v alt6 TO Ipille, t!i0l owo TOY UPI.\an"o <nu8116 lŒtpt:lalou rou I pdv ota vlJO\ Xap'YK', aYClKolVfllOQv vaunÀUlriç Itqytc; tlle; It£PIO- avropuç axav T'l G\IfIllllpaCna01\ TOIV 1pavtiJv, ICIlM T'lv td.t:uta14 toUÇ t:1nXdlnlcnl <no B.A. 1pd", OltOU 1t:XÈpdYllIOXupl/;tTal 6n 1•. 000 IpalClYol tJOUY CJICOUI8d, TpaUllancn£i 11 n6 T'lv ltt:paOIl~KUjMlIIC1"j. me;. 01 IpaYol 6qMooav on tXOUV "atappl.,a tl;. lpalClvà 6atouc; - £M1pOUC;EICt~'I- ItclA£lum Qt:pOItMYCl ItQVCll0w6 TO popao TII>illa 'tau KôA- Kav t:YClvtlov 6üo O'lllavnKcilv <npatIClln"ciIv "tVt~v t'le; q croU...ea &üo .paavai !lùpaulol E- Ipd" ava"ol_ 6n 0 me; aM 'tOUÇ 6üo InlpaùAoUC; t1tAlI~ ItUICYOICIlTOI"1lIltYl! ouvolm T'le; Boy6at11Ç, lit: a. ItOtD.t:ollCl YClOICOTOJ8oùv"al YClTpaullanOtOÙv ltoAM aTO110 aYÜj.\£OQOTOVGIIaxo ItAlI- 900110. • _Mt:yG).oc; apI9!löc;lpaICIvcilv woAt:lIl"ciIv at:poltM' V(J)V *lttAuot: t:wllko'l c>to llopt:lo 't1lTu1o tau K6Altou, lit: OwoTwolla YCl "U'tOOTpaIpOÙVTOUMXIOtOV Mo lpa YIKa taVKEp. IpalClva nO~IKa at:poltM. YCl £l;awtAuoav £ltlÔpoll>i EYClvtÏov 6unKcilv wt:pOl"ciIv w6~v, t'Iv cilpa nou 0 KÔOlloç ya6pta/;t ta vto nEpolleo ho" lit: anOttAt:"lIu YCl0"0trolloùv 25 noAitt:e; "UI YU tpaullatlOtOùV 46 lpavai. THE DAILY TELEGRAPH ALSACE "Genocide of Kurds' By James Bone, Foreign Stair IRAQ is waging a war of genocide against the north. ern Kurdish population, massacring and deporting civilians and razing villages, a Kurdish rebel leader said yesterday. During a nre visit to Brit~in, Mr Jalal Talabani, leader of the Patriotic Union of Kurdistan, said at a secret London address that Bagbdad was trying to establish Arab colonies in Iraqi Kurdistan and to wipe out tbe local population. About 1.5 million Kurds bad been deported and more tban 3,000 of tbeir 5,000 villages destroyed. Already tbis year Iraqi forces bad destroyed 12 Kurdisb towns and moved tbe 205,000 inhabit. ants to cities in tbe area. . He named tbe towns as Agb Cbeler, Basneb, Berzenje, Can. arweb, Cbawarta, Karezeb, Kbormal, Qala Cbolan, Qan. dap, Sangaw, Sore .Qalat and tbe old city of Rowanduz. Tbe entire population of tbe ,village of Cbimen, 10 miles from Kirkuk, was killed after it was surrounded by government :troops on Nov 24, Mr Talabani reported. He said 207 people died wben the soldiers bombarded tbe village and tbe remaining 106 were taken to . Kirkuk and massacred. He said Baghdad planned to concentnte tbe population of Iraqi Kurdistan in tbe region's . four main cities-Kirkuk, Dihok, Arbil and Sulaimaniyah- Iran defiant more Iraqi missiles By Ralph Joseph More missiles crashed iDto TeheraD, the Boly IraDian city of Qom and Baghdad yesterday aDd IraD reported 13 people killed in a bombing raid on Shiru. where tbey could be dominated by Arabs. More tban 20 camps had already been estalilisbed to bouse Kurds around tbe cities in a "villagisation" scheme. Late last montb tbe Iraqi mili. tal)' lauoched an offensive on five fronts against Kurdish rebels, known as "Peshmergas" or "tbase wbo face death, " Mr Talabani claimed that tbe Iraqi forces bad used chemical weapons fired from artilleI)' or dropped from aircraft on Feb 26, 27 and 28 in the Balisan and Jaffati valleys, killlng 12 civilians and injuring 210 more. "They use chemical weapons all tbe time, especially when waging big attacks:' he said, adding that the gases burned skin and interfered witb lungs, blood and brain. Mr Talabani said the Iraqi offensive had been repulsed on all but one front. 04.03.1988 in face of Bat tile eoantry's leaders vowed that Ina _Id ~ submit" to Iraqi pressare to accept a UN Senrity Cotmcil resolation calli.., for a Gnff War ~re. • cc Les Kurdes n à Cernay ~ ..... Joyce Blau , docteur ès-lettres et professeur t: llnstltut national des langues et civilisations orientales à pans, animera mardi prochain 8 mars. 20 h au CES de Cernay (4, passage des Roses) une conférence.projection sur .Les Kurdes, leur identité, ieur: culture, leurs problèmes-, dans le cadre du cyel. .Anthropologle culturelle_ de -l'UP du Rhin (seetio" de Cerna~): Grand spécialiste en la matière, M"'. Blau senSibilisera son auditoire sur ce peuple composé de: 20.,[Jl.ÎlIions d'âmes. en I.utte pour, sa ..aconnaissace: nationale, et établi depuIS près de trois millénaires. dans une des réglons les -plus anciennement peu" I!lées du monde (le Kurdistan). La Turquie" l'Iran, Ilrak se sont partagés l'essentiel du haut pays kurde' qUI a laçon.né.la vie sociale .et le tempérament de ce peullie. le seul aussi nombreux qUI n'ait obtenu ni son IOdépenpance, ni son autonomie. Co_tries _hid- i.., Tlarkey, Ubya ... lnIq's G.lf allies IIave called _ ..... clad to stop the missile attllcks. The inte .. ity .f tile lnIqi enslanght appeared to slackeD as BaPdad looked for ways to assess tbe damace it "ad i.llieted d.rnc Toesday'. attacks, wbeB it Ja-w II .ro •• d.t •• gr.... recket. -cainst the apital. Anotller two missiles came down on Teheran and Qom yesterday, bringing the Tellena nI.nt to 23 since Taesày. ud Qom's to four. In retallatol)' attacks, lraD's Revolutioaary Gnards tired two missiles at Baglldad, makiDg 10 in all since Monday. Teheran Radio said one of the missiles fired by the Revolutionary Gaards was aimed at a "militaI)' centre" ud another at the Baath party headquarters. ,ruöu "pola! 7.3.88 ""té Iran- Turquie: un pour un rendu Des négociations sont en cours entre la Turquie et l'Iran pour limiter les opérations des maquisards kurdes basés sur le territoire iranien. En échange. Ankara pourrait restreindre les activités des op:posants iraniens, nombreux à s'être exi.lés en Turquie . 9 I-PROTI 20 KOÙpÖOl. an£tÀoùoQv ... Oll 80 KOOÙV TOyr ESr AMN '«rHKQTO'Œ» . Ana TO rEPMANIKO APXAIOAOnKO INITIJOYTO ME .àYNAMIKH Elttlll3oot1 T1JSàO'tllVOllia:s ÈÀIJÇEXeE/; 'tO IJ.E01)I1£plTlôimÇTJ El{lTlVlri'\Ka'tMT)'l'Tl 'tau npllaVlKOU ApxaloAoylKOù Ivon'tOU'tou alto 20 ltEpUtOU KoupOOuç ltoÀm'KoUç ltpOOfPUYE/;,01 OnoiOI Ôlal1~V'tav, ilE awo 'tO," ~o. ~ 'tlÇ ouvqEiç ÔllÏ>ÇElC; KoilpOœvalto 'tlC;Y"PllaVlM~IIlOlpia ElÔlK<ilV.àuvcil1E<llVT1J~O'tIlVOlliClÇ. ilE EltlKEcpaÀi)~'tOYaO'tllVOI11KO.ÔlEuOuvti) A. v<i>v,-rosiapxo f\cimeapTl. qiyaA£ «OT\Kll)'f~ 't0l>Ç Kou uç alto 'to K'tlpIO 'tou IvO'tl'tOÙ'tou Kai 't0l>ÇOIiirr'loav ilE EtÔlri'\lCÀoilPa O'TIJv AOfpciula. 10.03.88 TRIBUNE DE L'EXPANSION LACROIX. DANS LE MONDE Turquie: un journaliste condamné Un journaliste turc, Cengiz Tuncer, ,a été condamné, mardi, â sept ans et six mois de prison par la cour de sOreté de l'Etat d'Istanbul, a-t-on appris hier de source judiciaire. M. Tuneer, rédacteur en chef de l'hebdomadaire de gauche c Yeni Gundem D, a été condamné pour avoir publié REPUBLIQUE une interview de M. Kendal Nesan, président de l'Institut kurde â Paris, consacrée au problème kurde. Le tribunal a' églliement émis un mandat d'arrllt contre, M. Ahmet Insel, correspondant du journal Il paris et ma'ltre-l>lssÎstantIl l'université Paris-I. qui avait réaliSä cet entretien. Turquie : Un journaliste . condamné ~.sept ans et demi de prison • Un joumaIiste turc, Cengiz Tun. œrl rédacteur en chef de l'hebdomadaire de gauche Yeni GuildWl (le Nouvel Ordre du jour), a été, condamné à sept ans et demi de prison par la Cour de sûreté d'Istanbul pour avoir publié une interview de Kendal Nesan, président de l'Ins-, titut kurde à Paris, consacrée au problème I£uzde. Le tribl1lllÙ a également émis un mandat d'arrêt centre Ahmet Insel, correspondant à Paris du jotimal, qui avait réalisé cet entretien, Cengiz Tuncer fera appel de ce jugement. Il a été libéré sous caution jusqu'au jugement définitif. DE PYRENEES Deux'viUes' kurdes 18.03.88, aux mains desenn'emis L'Irak a reconnu hier avoir subi un revers sérieux sur le fronl 'avec la chute de deux villos kurdes aux mains des forces ira-, niennes.-et s;est déclaré déterminé à poursuivre la. guerre des' villes - à outrance pour .lmposer -la pail( à l'Iran. ' , Engagée depuis cinq ans dans de très violents combats dans la' province kurde 'da Suleillllllllyeh, A moins de 300 km au nord-est de Baad8d, l'armée Irakienne a dO se retrrer de lout un secteur Il la IK'.lnte orientale de cette province. Deux villes frontalières ,kurdes, Halabja. (70.000 habitants)' et Khormal à une dizaine de kllomè'tres au nord, ainsi que plusieurs ,localités et villages de cette légion, sont tombés aux mains d,es forces iraniennes. ,', .,un 11.03.88 a IJlCOnnu Indlrt-ctement la chute de ces villes, répondant lluX: ,.liIlégatlons - Iraniennes: • Il' n'y. " a pas de combats puisque l'armé!> irakienne a évacué Halabjalll' Khormal _. Il a accusé l'Iran d'êtnt en train de • détruire _ HalabJa • Pour l'Irak, le revers est impor., tant. C'est la première lois depulà; la chute de la ville de Faa (sud du: pays) et l'occupation, par ,&$, ,lorces iraniennes en février 1986: ,d'une partie ~ la pénlnaille du; même nom" que l'Irak rec:onnaTt' po(te-parole militaire !r~i,en .• , ~~~~d~~~ ~!~~~.t.I,~ ~nt~ LE JOURNAL DE TOULOUSE 10.03.88 ISTANBUL- Un journaliste turc, M. Cengiz Tuncer a été condamné mardi à sept ans et six mois de prison parla Cour de sûreté de l'Etat d1s. 'tanbul, a--t-~m: appris' mef~ creel! de source judlclair'e. ,', ,:- M:Tuncer;' rédadeur." 'chef de l'hebdomadaire de gauche c Yeni Gundem 1O.(le ,nouvel ordre du jour) a été ;condamné pour avoir publié, :une Interview de M.Kendal Nesan, président de 11nsti. en: tut kurde à Paris, consacrée :au problème kurde.-le tribu~, nal a également émis un mandat, d'arrêt ' contre M. Ahmet insel, correspondant du journal à Paris et maitre-assistant à l'unlver. sité Paris-!, qui avait réalisé 'cet entretien. : M.Tuncer, ,qui. a annoncé :qu11ferait appel de ce jugement, a été libéré sous caution jusqu'au jugem~nt défi.' nitlf, ' " I-PROTI 14.03.88 '. IKHNEI Piaç rai dAlbtrtuç e 8ülllltll aüO . K~ rlll8pQlIlltilml~äjlP\ltO to ~. enov AvatOÀ.lKO Ae~llIt,W. rilflCll, erne; OlCt!ÏlltapQ ~tllPto, eVCl)elXE C7lEOOvtWIlDC7£1 0 Utnoc; tlllV lilaP\lt1\pilllv tlllV Il,Ix9tvtCIIV IlltO t1lV KIIIVCJtavttVOÛKOÀ'1liE ne; tOllplCtdç a&pOypallll£ç 1CpCluT£ç aYlllv\lIC;. tpo. IlOU Kai altÖyvcilcnJe; tpcivtaÇav .t1lv ai8000a \lIpi~v. AAuoooeptvOI âoo \iol av9pcoltol &II£VOI liEtaÇû touç (0 aplCJt£pOç KapllOe; tOU &vOe;11&to li&çlO tOU ciUou) CJtpvovtav OtO Ilâtllllla allO HÀ'1V&ÇaOt\lVOIIIKoiJc;.M& ta wir 8£pa x~' la touc; IlpclO1ta9oûoav .va yavt w80öv allo toue; OIIi&p'I£ç tIIIVlila PÖIIlllV.&vW01 aotueplJÀ.a'IŒÇ tClUÇ tpaPoüoav Kai touç to&pvav altO ta llo~i1a KUIaltO tU lEpIU. Evac; llciÀ.lotU UKOalltoiJc;. JqlOUIIiEVOIl va IiIEnUlpalcilœl IIIU lÏljl!l upxit&pa t1lv UltocnOÀ~ rai 1l19ava va t1lV aIlOÀ.aÏlœI. touc; 1CÀ.Ot0oüœ ma Wupci ICUI XP'IOIIIOltOloüœ £1ClppCi0E1ÇltOll l'U 1l0U0ûc; À~ liev £ivai OKOlliliO va uva,Ep800v. ItIly Künpoç l:ûllqKllva liE ltÀ.'1pocpopi£ÇUltO ~triÀaJŒ (JtOOavato ... 2 Koùpöot)~(Jtpattrotr~ Il'1Y£ç KOUlieY 9tÀ.'10UY va IIIÀ~oouv EKlÏlV\llla KpÖUltUI l'U KoûpIiouc; CTtpatllÏlt£Ç IlOU to £OKaOUVUltO t1lv TOIlf)na ICUIlt'ÏJyav 0t1lv KÛllpo, EK&i. oUllqKIlYU ltâvtu 11£tie; ilil&e;ltIJy&e;.lil<paçav KallOlO ltOIVIKOuliilClJllu KUI lI&ta UltO ~v EKtlOIJ t1JÇ ltOI~e; tClUÇult£À.cill11lCav]lU t1]v T 0Uj>na. fia lCaltOlOUC;liE u~i)YT\tOllÇ 'YIa lias À.Öyouc;.otlllilu.öllCuoi!1 t1JÇ alltÄ.aOlJe; ltOll OOlJY&1O£ enyoupo 9civatO tKP£llE va jlEtaC7l£1 rai '1 EUäIia. Eten 01 &Jo V&ailOi K~I jl£tIl~mY lmlY EAMOO, ÖllOIlIi:pai118'1mv tpeh(tt, ltjlC?Ii:£IIIÉVOIl W ltapaÀ.'1cp8OiJv UltO tie; tOllpICt~ CICpOYpC1Jljltc; lCal va jl£tIlf£P8oùv O'tIJY T oupnu. l:WfCllW jl£ mKOl£Ç llÀ.'1POcpopi£Ç - Il'1 £À£'YJ1iv£c; ml lilaOtUIlp(Il~EV£Ç- 0'" otip~2'> ltlÀ.ÖtOC;apVT)9nu va ltapaJ.àp£1 tOUCj 6ûc> alt£À.a9t~ 01 Olloiol ~cr& plOUY 0t1lv Kultpo. ElClioxilpciÀ.- Autömeç AWII&Oa o' UlltoiJc; llOIl &ç'1oav ~Ie; tpaYlde; olClJY£ç ~ ultÀÂIÇ UKOIlOav tie; ICpauy£Ç altoyYll101Je;. f!tUV Kai 'I Uvttltpoota1lt£iu tOIl naV£À.À.~vlou IUtpllCoU IllUOyou. llOIl SUl VI) t1lY liIpa yUpl/;£ UO t1lY TouplCta OKOUjlEt£iX£ OE Eva latplKO OIlvtliplO OPYUVCI)J1EVO altO tOY IUtpllCO IUllOyo IjlùpVTJS ml lioo IiTJjlocnoypcilpot aenWlli:lÏlv E,~iIicDY llOIl ii~y WI va KaÀ.",OUV to ygovoç., H VOjllJCi)OÙjl~ tOIl mI IC.Et., riYl1 A \o'UllÀ.UittOU, atl)Y ltpcxntei. &ila tTJe;va £ItlICOIVCl)V1IOEI JiS toy appOOIO £ICJuTf£ÀÉllml, £vW,!lixs . apxiOEI W 0IlV01l1À.eI1I£ MY £1oayY£).ta, UvttllltlÏllnOE tTJ lI#JvtY tOU ltj,>OïCTtall£VOIltOIl t£À.iOveiOll o OKOloc; t1JÇ EWlOE to tTJÀ.ËtlIIYO. 0 ilil!JS IlKciUnAoc;. llOIl apvil91jICEva Iicilo£l to ovolla tClUÇCIllOlIaKpllV£ t1lV IC. AYlIIÙ.UiItOIl ml touç lioo liTJllocnoypcilpOlJÇ. liTJÀ.Ö)VOvtllÇ Otl liev toy £vliIUf£pa1 liE ltOIOV jllÀ.OÜao.v ICal Otl IV ltàCJ1'l lt£pllttlÏloEI 0 Iloayyd..tac; liev si. val uvlÏlupoc; UltO IlIltOV llOIl £iWI ltpoïCTtàllEvoç UÀOW£iOll. -------------------------------------------------------lt!'ll mo tÉÀ.Oli tÉÀ.Oli 8latE8£IIlEvoç va £Ç£tao&1 oTlIIEpa to &ipa t1le; OIllllt&pUpopcie; ultÉvavtt OtOllÇ liOO KoûpIiouc; ICUI VU ltPDIlllP~OEI O£ II~VIlO'1 KUta ltavtlÏlÇ Illt£U8üVOll. Ito lI£taÇû xt£Ç to Ppcilill. 0 1i1011ClJnlc;t1lÇ AOcpciÀ.£laçA9'1vWV ltOIl pCII-n;9TJK£OXEtlKà, lii\ÀlOOt Otl uyvoei to &ilia. Epwtru.lanKà nCTtOOo. av£Çapt1ltu UllO t1lY E$OIJ tOU tpa'YIICOÜlt£plotatlICOUaltO to av 1i'lÀ.aIi~ oUllqKIlva liE t1lV Ulti9aVIJ &lClio):~itOUllpoavaq>&pall&0 ToûplCoc; lllÀOtoç apV1)9TJIC& va lI&taq>&p&1tOllÇ alt&À.a&ivt&Ç. yevvloUVtal ilia O&lpcialtO' F.pCllt1lllatiKa. - nOloç UVllÀ.apPciV£1t1lv £1JOü.. yvlÏlpltav Ott. VIJ va Ot£iÀ.£1OE oiyoupo 9civatO £tvalll£À.08àWtOI ml ~Y mlioo YÉOUÇav9pcilltOllÇ M touc; £cm1wY. - AltO KOtE 'I £À.À.'1vtlCi) ICIl/JtpVIJAOPA rl/mAH Oll alt~enOE va IIEtE):£1 0& tÉtOIOIl £iöouc; lilalillCaoi£Ç; - Eival 0IlV1)9TJe;mtŒCTtUOIJ lCal tivoç to ltV£ÛIIU UvtuvulCÀ.a va £Ç£ut&À.iÇOllvliTJllàcna opyuva lCal va Paoo.viÇouv Iltio av9pcilltClUÇ ltoo Baghdad accused of torturing children r.f'nl'u~. Amnesty .. Inll'rn:t- rt'stl'd. linMf "Il, lind ,h(ll in tionOlI Yl'stcrday :tccusrd Iraq two Sf'!l;'raIl' in. id,.", in of J:ross human ri~hls l'tol:l- Sulaimaniya lasl ()cluh •., Ilnns. including arh,lInrv It •. f1:lrzht nlhr!"!! '1\'1'1'1' :III.":"!!"" fI'sls of scorl's or cl~.ldrt'll Ind. burle'd ah\'(' by' sl'curil\' J,)I'('("s' '"mmary cxecullons ot In thr town cl'mdrr". hI' said, rt .. tall1l'rs. M "th .' I .. .\ fI'Jlrrsrnlati"l' of till' TAn. Iln, 0 l'rs ~eN'. rr'lor. ('\l. III h~l\''' "('l'fi kiltI'd 'Collt'l'...nJ: Illln.h:'lsl'll humnn r"lhts ll('llf\ Ihe IIn...nsltio r Il ('I '1" . ",1<1 IIII' UN Humnn Itlllhtll "'1' ;". n CI Il" III ("lInrnis~lon Ihnt snn,,' :IlIU chilo .. I. lUlllanl,,, In OCloI".r "nrf I I I I t thl;' t nnch1l1ln~ nf hnll~"'I", , ",'" W",ln'" Iln'.....~,'" "(~r hnllH'> ""II"l'h,''; I", Ilflv",I",,"1I1 all llIlm II' on, . SlIlallllanlya. In ItRq'~ Kllrdlqh Lr Stl'd' I d' . n'~ion. U l'n 1I 1'"10n"II':ltll1~ Amnl'sly's Ml' Ml'nr'lO against thellt' mt':t~url's w('rl', K:lmrnin~a !laid that th.' .('hll- said to ha,'\' ~('n vlolrn~ly dis'1....11. 1Il:l'fi 10 to 1-1. \1'('1'1' ;lp. p('rs,-fi .. wllh trOOl'5 fitll1~ dl~ Ilarf'otly Arrrsll'fI In rl'tnllnlion r~,(.tl~' mlo thr ('rn,y.I<:. MI' fur Il.,, politicAl artl"lti~!1 of Kllnll1lln$::l ulel, tI".lr ,...lnIlY.'s. Mltl In hl' f'l. UnllOkinl rsllmnlf's !llll thl' tI".,. UI'IIIY cI,""'rl,,r!! or 'Tll'nl' nllmhrr tir l'(''lfllr l, tl1,'.1 ln III'r~ of lilt' Irllll'lI 1<1I1'dl~h (1~'III1II\Nlrllllol1~lind Ih". ,. ('1(f'. oPllosilinn. ('111"11 hy nrlnc "'Iliad In .. Som(' nr thl' childrl'l1 w('rl' SlIllllrnnnlya nI abollI :!1l0. Am, :lIlP:or('nlly bring hrld l'S hos- nl'sl~' s:licl. laJ(r~ 10 forcI' Ihl'ir r('l;Jli\'t.~ to In 19<;:' ;1<:in pr('vions Yl'81"!'. t'in' lhl'msrl\'l's up to thr 1111,.\n"ll"'~ tf'('f'Î\'rd rrpnns of 'iJorit iI'S." hI' !I:'Iicl. Thrr'f' rhi!- hllndrl'ds nr C'''!'l'lIllons in tr:l'l. rlr,'n wcrl' r('pnrlre! 10 havl' Man" (,xl'cutions. pali iClll:lIly IIII'd of torlurl', of Ilo\ltiral Ilrison('rq :Inri arm\' l\llOlIl1Înl:a (I"ntl'd rurlhf'r drs"rtl'r<, Ar., rrrnrlr,1 tn I:.k~ r"porlq rl'Cf'i\'l'(\ hy '!\Inn",ty pla,'f' In 51'1'1'1'1 inslll .. !lrisnn ;" '3\'in2 23 proplr \l'l'rr Ar. wall •• h,' saicl.-Rt)ull'r. I • "'I'" , 11 DE MORGEN, 15.03.1988 !i!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!ii!i!!!!!!!!!!!~ BUlTENLAND Jalal Talebani. In de bergen in !-.et noordelI van Irak ieidt deze Koerdische verzetsleider de hit-and-run-taktiek legen hel IraakS leger. Op z(jn toemee door Europa. het eerste bezoek sinds 1980.lijkt hij er dezelfde gewoonte op na te hOl/deli; Om de vijfl/lIr ongeveer. verhuist hij steevast naar een andere plaats. Veiligheidsoverwegingen. Op één van z(jn vele adressen in LOlldell hadden we een ontmoeting met de man. die we best voorstellen als de Yasser Arafat van de lraakse Koerden. Maar aan die bekendheid kan hij nog niet tippen. 'Logisch', zegt hij. 'ln Israël kan de pers met eigen ogen zien wat er met de Palesl(jnen gebeurl. Irak laat geenjournalisten toe bij ons .... 'Er is een genocide aan de gang. Maar de wereId zw(jgt'. Koerdenleider: 'Eris een genoèide aan de gang. En de wereid zwijgt' Waarom maalct u cen toernee in Europa? TALABANI (kart en bondig wals zijn gestalte): "Ten cerste voor cen ontmoeting mel de kameraden van de Patriottische Unie van Koerdistan in Europa. Ten tweede voor vergaderingen mel de (eiders van de politieke partijen yan Turks Koerdistan, mcer bepaald de PKK, wanl zij wanen in Europa. En ten derde am partijleiders en parlements-,' leden voor de mak van de' Iraakse Koerden te winnen. Ik sprak met de socialislen in Duitsland, Engeland, Ooslenrijk en Europarlementsleden in Brussel.én mel de Duitse Groenen." Weinig mensen inleresseren zich hier voor de Koerdische zaak in Irak. Hoe overtuigt u de politici am uw zaak te steunen? " Zander een oplossing voor ans probleem, kamI er nooil 'vrede en stabiliteit in het Midden-Oosten. We zijn met 20 tot' 25 miljoen Koerden die het' recht op zelfbeschikking eisen. Ons gebied is yan slrategisch belang op politiek en ekonooùsch gebied (olie, oorsprong van rivieren)''', "Irak is de Koerdische bevol.king aan het uitr6eien: 3.159 dorpen zijn yan de kaart geyeegd, 1.000 schalen werden geslaten, 3.000 kerken en moskeeën werden platgebombar-' dcerd . waaronder drie historisc,h belangrijke monumenten in Xoerdistan die 1.450 jaar oud zijn - duizenden steden zijn leeggehaald, burgers werden gedeportcerd naar het zuiden, anderen werden opgehangen. Irak bombardeert hel gebied mel cheoùsche wapens". Wal leverden de gesprekken mel de polilici op? ' "Wij hebben de banden mel de socialislen yerstevigd. Zij beloofden steun en solidariteit". ' Waarom de socialisten? "Zij sympatizeren met ons". Links heen nooil veel sympalie yertoond voor nationalistische bewegingen. "Hel gaal om een volkerenmoord", De Koerden krijgen niet de Sleun van de publiek opinie zoals de Palestijnen b.v. "Oe belangrijkste reden waarom onze Palestijnse broeders in Europa heel wat sympatie voor hun zaak krijgen is primo omdat Israël een demokratie is, die de pers toelast in de bezelle gebieden. Irak is cen fascistische staat. Mochten de journalisten verslag kunnen uitbrengen van de tragedie in Koerdistan, dan zou de wereId oak met ons mee.Ieven. Secundo, de Paleslijnen krijgen sieun van hel socialistische-kommunistische kamp en van de Sovjel-Unie. De Russen leveren echter wapens aan Irak. Ten derde hebben de Palestijnen de steun van 22 Arabische stalen, waaronder rijte oliestaten. Boyendien is hel Koerdische probleem ingewikkeld. De Koerden :cljnverspreid over vier stalen Turkije, Iran, Irak en Syri!. AI die slalen hebben hun relaties mel groatmachten. Wij moeten opboksen legen Turkije dal gesteund wordt door de Nato, Syrië door de Sovjet-Unie, Irak dal wapens krijgl van de Sovjet-Unie, van Frankrijk en Amerika, en Iran gesteund door de islamitische wereid". Is hel gebrek aan sympatie nict te wijten aan de onderlinge verdeeldheid van de Koerden? "Nee. Wij zijn niel meer verdeeld dan de Palestijnen. Die hebben zeker lwaalf of dertien frakties die onderling ruzie maken. In Irak hebben we met vijf 'politieke groepen (socialislen, demokraten, marxisten ...) en één islaoùtische fundamentalistische beweging hel Koerdisllln Fronl gevormd mel cen gememschappelijk programma." De Koerdische strijd is ook van cruciaal belang in de oorJog Iran-Irak. "De Koerdische revolutie is begonnen in 1976, dus vier jaar voor de oorlog Iran-Irak. Toen Irak de oorlog uitlokte mel Iran was dal in ans voordcel. We konden hel bevrijd gebied uilbreiden, omdat Irak een deel van zijn leger. inzette un het !runs front." Ous de Koerden hebben gcen voordeel bij het beëindigen van de Golfoorlog. ~ee. Tenzij het neer!eggen van 'de wapens gepaard gaal met de 'omverwerpingen van hel regime' van Saddam Hcessein en hél vormen van cen koalitieregering in Bagdad. Maar ik ben van oordeel dat de oorlog nooit zal eindigen lenzij hel regime van Hcessein ineenstort". 'Iran steunt de Iraakse Koerden met wapens. Waarom? Is hel gevaar niet groat dat de Koerden gebruikt worden door Iran? "Iran heeft er veel voOrdcel,bij.' We hebben dezelfde vijànd. Door de Koerdische revolutiè. is Irak verplichl !Wee van de zeven legereenheden in Koerdistan le houden. Oe oorlog in Koerdistan IOOnldal Saddam Hcessein niel hel Iraakse volk verlegenwoordigt. De mcerderheid van .de Arabiereo zijn sjüelen en zij zijn legen de regering van Hoessein, net ais de Koerden. Er zijn naluurlijk weI meningSverschilI~n lussen Iran en de 'Iraakse Koerden; maar mOmenleel heb'ben we één vijand én hebben we dezelfde belangen. Laler zien we wei". De peshmersa's voerden ceo hit-and-rpn-taktiek. Irak slaat terug met zware middelen, o.a. chemische bombardementen. "Hel verzel neemlloe. Daarom hebb:n we onze hil-and-runtaktiek kunnen aanpassen. 'tIij voeren grolere fronlg~. mel 1.000 peshmerga's in Un aanval. Sinds 26 februari 101 nu, zijn er grale gevechten geleverd lussen hel lraaks leger dal vijftien .brigades en tien bataljons huurlingen heeft ingezel legen de peshmerga's in de bevrijde zone. Ze hebben geprobeerd het hoofdkwartier van de PUK bij Dukan in te nemen, maar hel is: bun niel gelukt. Sinds lwaalf jaar konden zij geen belangrijk, sukses meer oogslen. Mcer dan 2.000' Irakezen, waaronder 1.200 officieren, vielen in handen van de peshmerga's. Irak is momenteei meer bezig mel de Koerden dan met de Golfoorlog. Op hel Iraaks-Iraanse front is hel rustig. Wij hebben ook suksessen behaald. Pit jaar hebben de peshmerga~ een klein dorp op 35 km van Arbil aangevallen en bevrijd. De residentiële villa van Saddam Hoessein is in brand gestoken". David legen Golialh? "Wij zijn bereid ons op te offeren voor de vrijheid van ons land. Dit is onze kracht. Maar hel is inderdaad moeilijk am de burgers le beschermen legen de cheoùsche oorlog: bescheroùngsmaskers worden gemaakt op maal yan soldalen, niel voor b.v. ,kinderen. DaI is een probleem. Oak de schade aan hel milieu is erg: de bomen, de plan'ten. de dieren. Maar, de wereId 'mjgt.' Niemand verheft zijn stém legen deze krioùnele oorlog. Oat is deprimerend". Nadra OE BEULE Iraakse oppositie verenigt zieh H ET is minder bekend, maar Irak voer!, naasl de oorlog legen Iran, ook strijd in eigen land - in Koerdistan. Oe bergen in hel noorden - de achilleshiel van Irak - stralegisch em belangrijk gebied, worden gekontroleerd door de peshmerga's (Koerdische guerrißero's) die voor autonooùe van Koerdistan vechlen. De jongste tijd is er em escaIatie in de .gevechlen rond het 'bevrijd gebied' waar Ie nemen. Vorige vrijdaa meldde Iran clat er 8.000 Koerden (kinderen en bejaarden) de grens waren '!-. --:-------,.------------..,......---..,., overgevluchl wegens de gevechten. De Iraakse Koerden zeggen dal hel verzel beler van de grand kamt, sinds zij zich YOrig jaar verenigden in één brced front. Oat leverde hen de massale Sleun op van de Koerdische burgers - waan100r ,ze nu 'echte' veldslagen kunnen leveren - in koUaboratie mel Iran. De Iraabe- ICOerdenwillen nu nog cen stapje verder. Zij wi!len em nog breder fronl vor. men mel aUeIraatse oppositiegroepen die het regime, van Hcessein willen omverwerpen am cen koalitieregering aan de machl le brengen waarin ook de Koerden hun vertegenwoor. digers bebben en waarbij ZU hel rechl op zelfbeschikkin. hebben. MomenIeeI is in Teheran cel'l konferentie aan de gang waar heel wallegenstanders van Hcessein bij~zinen om dal voorslel voor em .nationaal front le bespreken. Deze. zomer zou dan fidraab KoerdistAn eeit l:ongre. p1aatshebben 'om bel!rub oppositiefront uil 'te bouwen .. ~amnesty Cff international INTERNATIONAL i éélstùn Street SéCHé: lARIAT L.onaon wc 1X aDJ :jnttl?d r\lngdorn EXTERNAL (for general distribution) UA 68/88 IRAQ: AI Index: MOE 14/04/88 Oistr: UA/SC Oeath Penalty/Torture 16 Marcil 1988 Najat Ahmad HUSSAIN Sardar Hama Amin QADER Ramadan 'Umar Kari~ SHAMAMKI Zirar.SIGARTAKANI 'Abd al-Rahman 'Aziz WASMAN Amnesty International has learned of the execution of the above five members of the banned Kurdistan Socialist Party-Iraq (KSP-I) between November 1987 and January 1988. All were executed in Arbil, reportedly without charge or trial. The bodies of four of them were said to have been returned to their families bearing marks of torture. The five were: - Najat Ahmad Hussain, born 1965, from Qaraj in the province of Arbil. He was arrested on 27 August 1987 and executed on 3 December. According to reports, he was tortured before being executed and his bOdy was buried secretly in a cemetery in Arbil. - Sardar Hama Amin Qader, born 1964, from Arbil. He was arrested on 8 August 1986 and executed on 16 November 1987. His body was returned to his family on 18 December. - Ramadan 'Umar Karim Shamamki, born 1964, from the village of Sa'adawa in the province of Arbil. He was arrested on 27 August 1987 and executed on 3 December. - Zirar Sigartakani, born 1965, from Arbil plain. 27 August 1987 and executed on 3 December. He was arrested on - 'Abd al-Rahman 'Aziz Wasman, born 1963, from the village of Pi,'dawud in the province of Arbil. He was arrested on 1 May 1986 and executed on 5 January 1988. BACKGROUND INFORMATION In August and November 1985, nine KSP-I members were executed, three of them in Abu Ghraib Prison near Baghdad. The government confirmed two of these executions in April 1986. In August 1986, five other KSP-I member's were executed in Abu Ghraib Prison (at the time, 16 other party members detained in the same prison were said to be facing the death penalty). In July 1987, the government denied that these executions had been carried out. In November and December 1987 hundreds of people. perhaps as many as 360, were reported to have been executed in seven separate incidents. Most were political prisoners reportedly executed without charge or trial or after summary and secret military hearings. Others were said to have been the victims of deliberate killings by government forces. Amnesty International received the names of 116 of those executed. all Kurds, among them 17 children between 14 and 17, On 24 February, Amnesty International urged President Saddam Hussain to end all executions in Iraq and to investigate these reports. including allegations that some of the victims had been tortured before execution. At the time of writing, no response had been received. Amnesty International opposes the death penalty in all cases as a violation of the right to life and the ri9ht not to be subjected to cruel, inhuman or degrading treatment or punishment, as proclaimed in the Universal Declaration of Human Rights. RECOMMENDED ACTION: Telegrams/telexes/airmail letters: - expressing concern about reports of the execution of five members of the KSP-I between November 1987 and January 1988, ~eportedly without charge or trial; - urging the government prior to execution. to investigate reports that the five were tortured 18 SUITE APPEALS TO: President Saddam Hussain Baghdad, Iraq Telegrams: President Hussain, Baghdad, Iraq Telexes: 212299 alQasr ik Tariq 'Aziz Minister of Foreign Affairs Ministry of Foreign Affairs Baghdad, Iraq Telegrams: Foreign Minister, Baghdad. Iraq Telexes: 212201 miin fo a ik, 212213 akkharija ik Samir Muhammad 'Abd al-Wahab Minister of the Interior Ministry of the Interior Baghdad, Iraq Telegrams: Interior Minister. Baghdad, Iraq Telexes: 21268 interior ik Akram 'Abd al-Oader 'Ali Minister of Justice Ministry of Justice Baghdad, Iraq Telegrams: Justice Minister, Baghdad, Iraq COPIES TO: Dr Riyad Aziz Hadi President Iraqi Human Rights Association PO Box 6168 Baghdad, Iraq and to diplomatiç representatives of Iraq in your country. PLEASE SEND APPEALS IMMEDIATELY. Check with ,the International Secretariat, or your section office, if sending appeals after 26 April. 1988. ARAB NEWS 5n-03-88 'Turkish' troops step up anti- Kurdishc:ampaign ANKARA, March 20 (R) - Turkish :forces have stepped up security in rulll!ed 'areas near the Iranian, Iraqi and Synan, borders ahead of a possible "spring offeIl', sive" by separatist Kurdish rebles. official sources said today. ' They believe the Marxist Kurdish Workers Party (PKK), seeking autonomy for; Turkey's estimated eisht million Kurds; might try to re-exert Itself after a harsh winter, internal squabbling ~nd an army crackdown that has reduced ilS ranks. , Extra security has' been enforced at dams and oil wells in the southeast, and the army and paramilitary gendarmerie have.~ted border controls to stop illegal crossings. More than 900 people. including villagers and troops, have been killed since mid-1984 in the rebel campaign in Turkey, which do~s not recognize its Kurds as a separale ethnie group. Some sources say the underground PKK has joined forces with Turkey's eXlre~isl Dev.Sol (rcvolulionary left) group. which was active before the 19lKJarmy coup. following a drop in hard-core strength to around 250 people from upwards of 1.000. Police in the southeaslern city of Diyarbakir this weekend tore down a PKK.Dev-SoI placard which said: "Long live March 21 Nowruz Day. Long live the union ofTurkish and Kurdish pe0r.les." Nowruz, Ihe ranian new year. I~a~itionally has been th~ start of rebel a~lIvlty with the onset of spnng after the c1eanng o! 14 snow which hamper.; covert cross-country movement. Diplomats say Turkey's second army .and gendarmerie forces have made big stndes' against the rebels but they face probl~ms because of undulatin~ terralO Ihal prO\Ides good cover. " Inlerior Minisler Muslafa Kalemll tuld parliamenl ~:Lr~):1clshad been killed and' 1.761 captüred in Ihe pasl SIX months 10 soulheastern provinces, More than )(JO guns, 12.000 rounds of ammunilion and ~5, bombs were confiscated, Speaking before a Slate of emergenc\" in' eight provinces was exlended for four months 10 July Il). he said 30 securit,Yforce members and 10(1ci\ilians were killed 10 that time. Hayri Kozakcioghi, regional governor in Diyarbakir, told the Anka news agen~y:' "The terrorists"are finding'themselves faCIng securily forces wherever tlley turn. They.are on the run." , Turkey is replacing genda~erie forces with beller-equlpped army umts along borders with Iran, Iraq and Syria. ' PKK leader Ocalan is believed based in Syria and some' of the group's members operate in Iran and Iraq. Official sources say the PKK c~ntral committee has been hurt by, a dispute between Ocalan, codenamed 'Apo, and number, two Duran Kalkan.. known as Abbas. ' Ocalan is reported to want. fresh act~ of, violence, startmg with a spn!lg offens~ve. while Kalkan believes 1987 raids on mamly Kurdish villages. hampered recruitmenl by, alienaling potential members. . , According to another report. a Turkish group Said it would apply 10 the Int~nor Minislry next month to formally establish a Greens political party. , ' , The party, wilh 30 founders,. aims to preserve nature and ensure the nlthts and freedoms of all Turks. Missile shadow falls on Iranian celebrations NICOSIA. March 20 (R) - Iranians prepared warily for their new ye.ar ~el~hrations today after the lOOth Iraqi missile of the latest "war of the cities," crashed lOto Tehran on the eve of the holiday. During past new year feslivities in Ihe 7-'I.!-year-oldGulf war I~~qhas mou,:,led au '~Irikes againsl Iranian CIlies. dlsruptlOg Iraditional family reunions. . . A mililary spokesman 10 Baghdad saId Iraq fired two missiles a,(. Tehran last night. laking the total fired attFte capital ~n~ other Iranian cities 10 lOll sm<:e the missile exchanges .starled Ihree weeks ago. . Iraq says its strikes are aimed at makmg Iran accepl a United Nations-ordered ceasefire, Guerre du Golfe •• l'inconnue kurde LE FIGARO 19.03.88 En ~érolte tontre Bagdad, les'guérilleros kurdes irakiens . jouent, dans ce conflit de sept ans, un rôle de plus en plus remarqué. la guerre Irllll-iran l'ell poursuivie, hier, IUt' trail Ironts : dans ie Galle, troll bateaua - un méthanier pall8tlléen. un superpétrolier norvégien et un pétrolier cle Singapour - ont été all8quél par l'Iran. Un marln a été tué el dla-neuf blelsél il bord du premier. Il l'agit ciel premléres opérallonl iranlennel contre clel navirel clelservant les ports arabes du Golfe depuis la reprise de la Querredes villes. A Téhéran, hull personnes ont été tuéel per un bombardemenl de missilelirakiens. le Parti démocratique du Kurdistan irakle!, de Massoud Sarzani, allié il l'Iran, a lICcuse, hier, l'Irak d'avoir tiré des bombes au phosphore et i Iragmentatlon con~r. des zones habitées proches d'Halabja, vllie kurde irakielme tombée jeudi aUI mainl des torc•• iraniennes. Radio Téhéran allirme que celle ville a subi un bombardement chimique par I:aviatlon irakienne. A défaut de la « grande offensive « promise année aprés année. l'Iran s'offre des victoires à la mesure de ses moyens limités par sept années de guerre . Illes remporte au Kurdistan, c'est-à-dlfe 1010 de Bagdad et de Bassorah, les deux objl'ctils qUI campten! vraiment pour le régime de Sa~.dam Hussein les .. cibles .. pétrolieres -: qu Il s'agisse des richiSSimesgisements de Klfkouk ou des oléoducs Ifako-turcs - ne sont pas touchéespar ce regain d'aetll/ltè la prtse de Khormal et d Halabja (province de Suleymanieyh) confirmée jeudi par Bagdad el la « libéra lIOn » annoncée hier de la localité fronlaliére de Nowsud, annoncée par Téhéran, sont cependant des • bons pOints • pour le pouvoir iranien, ment leur armement (canons ill plusieurs tubes, missiles Sam-7, etc.). - Jusqu'Ii l'été 1985, les Kurdes d'Irak avaienl un armement dérisoire. noie un expert. Ainsi équipés, les combanant~ kurdes ont monté - avec ou sans les Gardiens de la révolution - des opérations de plus en plus Iréquentes contre des objectifs irakiens. Ouelle aubaine, en effel, pour les services de propagande, qui ont invité la population de Téhéran à monler sur les toits pour remercier Allah. En oulre, ces » coups de pique • obligenl l'étal-major irak.en à éltrer son dispoSlhf et donc à l'alléger dans certams secteurs pluS' vitaux du front Il y a encore deux ans. l'essentiel de la sécurité au Kurdi.tan irakien étail assurée par l'- armée populaire ., une sorte de milice. Bagdad a envoyé l'armée régullére au Nord-Estdepuis qu'en 1986les gu6rmeros kurdes de Jalal Talabani (Chel de l'UPK-Union patriotique du Kurdislan) onl lait alliance avec Téhéran, Un second mouvemenl kurde irakien, le PDK (Parti démocratique du Kurdistan) de Massoud Barzani, fils du c61ébre moilah Barzani, laisait déjà cause commune avec "Iran. Bagdad a réagi violemment. De nombreui villages ont élé rasés : - rrois mille depuis 1976, notamment dans la riche plaine d'Erbil., affirme un spécialisle. Leurs populalions ont élé déplacées. Amnesly Inlernational faisait état le mois dernier d'exéculions en masse. A en croire Téhéran, qui a forcémenl lendance Ii exagérer, 8 000Kurdes d'Irak auraient Iranchi la 'ronliére en Irois jours début mars Ii la suite de bombardemenls chimiques. Un rapporl du Sénal des llats-Unis confirma il derniéremenl une « détérioration • du conlrö/e du gouvernement de Bagdad sur les provinces du Nord-Esl. la collaboration des Kurdes d'Irak avec Téhéran n'affecte apparemmenl pas leurs relations avec Ghassemblou. le chel du PDKI (Parti démocratique du Kurdistan d'Iran),., dont les forces combanent les Gardiens de la révolution ! Pour les Kurdes, ce 'peuple d.visé par les frontiéres, il n'y a pas d'amitiés bien durables. PlutOtdes alliances tacliques et provisoires. Ralliement le ralliemenl de Talabani à Téhéran soldait l'échec de deux ans de pourparlers avec Bag-: dad pour obtenir davantage de droits pour les Kurdes d'Irak. Ces relalions onl permis aUI partisans de Talabani d'améliorer considérable- LE MONDE Claude LORIEUX. 19.03.88 Le conflit entre l'Iran et l'Irak Bagdad reconnaît un important revers au Kurdistan L'Irak a r-. le jeIIdi 17 ...... a_ subi un reYers~rieux awee la cbute de deax vUles kunles aux _las des iraniennes, et s'est déclaré détennW 1polII'suivre la • guerre des riJks IO 1 0IItruc:e pour • imposu la paix 11'lna. ' rorces IO E8pgée depuis ciDq Jo-s .... de tris mlmts combats d8llS la proftace l(lmle de Suleœuiyela, 1 __ de 300 ~ .. nord-est de Bagdad, l'annh lrakle.e a dû se retirer de tout ... sect~ 1la paiute orientale de cette prcmnce. Den rilles r.-taUères kurdes, Halabja (70000 llallltaats) et KbormaI. 1 _ diZ8Ùle de kllcMœtres plus au aonI. a1as1 que plusieurs locaIit& et villages de cette régioR, sœt tOlllb& aux mains des rorces Iraniennes. U. porteparole militaire Inklen a reconnu la chute de ces deux yllles, mals l'a allllOllCée clans le cadre cr... • dftMeti. aux .lIllégatiolu Iraniennes sur le dérOlllemeat des combats. .1111)' a pa de com_Is. ""Isque l'anaie i,..kleaM a éracué Halabja ~t Kbormal ., at-II cléclaré. m accusant l'Iran d'être ea train de • détruire. HalabjL IO ,Poar ..... ,.n. MI ~ .. ac:œM les Irakiens craYOlr ~ dei __ dUdques .... la de lROI1L U. porte-puole de ru paCrIodfille kurde (UPK. ... i1.URt tlste aUié de TA&an) .. de:1OII cit6, afl"mné que les reWes ............ rép."f"- la." .. ...:_ .&eft Halabja dà -rdi, awee l'aide des rorees lraaIeMes. Das le GoIre, ... marin Japonais a êté bIê Ion de rattaque, jeudi soir, d'un cargo ,.--fell ....des yedettes lraniftmes. ....-.œle.e .. ,., - ...... n....a êtj êY8cuêe habitants, et les enraats, après dei bombardements lIOIIIIIre de ... relHleS --t.1es la reprIIe, dJ.andle, lraIde., rapporteat del 1'O)'lII8tII'S ell proYe.... de la capitale il'llllieane. Celle-ci, bult ...... d'llallltaats, offre le Yisage cruoe Yille .. or~e.' «Les nes SOllt presqu~ M.rtes IO, oat déclaré 1 l'AFP ces ¥Oya. ...... prédsaat que les autorités oat radUtf rac:aeU de ceux qui youlaJent partir ... les rilles et les riIIqes autOlIr de nhê..... Das .. ray. cr. c:eatalne de kilomè..... les lIICISq1Iêes oat êtê transrormêes en c:eatrel d'Wberae-t, et dei dlstritJutions tH _I it~ lOIIt 0I'pIIisêes par la popuIado. locale. A Loadres, le cbef de ruPK, M. Jalal TaIabaai, a accordê uoe interview 1 relmlyé spêcIaJ du Moade. 1& • SUITE «Nous ne négocierons jamais avec le président Saddam Husseiü » déclare M. Ja/al Talabani, chef du principal mouvement kurde irakien dont ~I dlmoc,atique. N'oublions pas qu'uM pa'tie de notr~ pays a élé att,ibuée pa' /'impé'ialism~ à l'I,ak .• LONDRES de notre envoyé spécial • U glnocid~ dont Ofl/ ité victim~s I~s Arméniens en 1915 est en Irain de se répéter au Kurdistan ira- kien .• De passage à Londres, M. Jalal Talabani, l'un des dirigeants historiques du mouvement nationaliste ~urde et chef de l'Union patriotique du Kurdistan (UPK), la principale organisation des Pechmergas du Kurdistan irakien, s'étonne du fait que l'opinion internationale ne s'émeuve pas outre mesure de ce qui se passe actuellement dans celte pa.rtie du monde. • Nous assiJ/ons, dit-il, à un~ véritable destruclion de tout ce qui esl kurde dans nos régions. Au cours du seul mois en cours, I~s Irakiens ont eu recours aux armes chimiqu~s à vingl-trois reprises. Il y a eMore trois jours, plus de deux mille Kurdes, pour la plupart des civils, ont perdu la vie à la suite de bombardemefl/s à l'a,me chimiq:le. effectués par l'aviation irakienne dans la région de Halabja, occupée récemment par les forces del'UPK, Une « rupture irrévocable ,. Dans ce contexte, M. Talabani approuve-t-il les propos de M. Amine Noshilwan, le secrétaire général adjoint de l'UPK, qui nous déclarait il y a pr~ d'un an souhaiter. le dém~mb,ement de l'l,ok en plusieu,s pelits EtaIS, ch/ite, sunniU et ku,de. (le Monde dU: 16 avril 1987)? Cette déclaration avait, à l'époque, suscité de vifs remous en Irak, y compris parmi les propres alliés de l'UPK qui y avaient vu une sorte de provocation maladroite, Apra!> quelques hésitations, M. Talabani répond vaguement : • Nous sommes pou, l'autoflOmi~ du Ku,dislan i,akim et pou, son autodéte,minalion. Si un ,Igim~ démocratique s'inslall~ en l,ok. nous sommes p,éts à accepte' avec lui une fo,mule de fédération qui '~ste à défini" Mais si l'J,ok 'est~ une dictatu,e, nous opte'ons pou, la r,lation d'un Ku,distan ind/~n- M, Talabani souligne avec insistance que son hostilité à l'égard du président Sadd am Hussein n'est pas dictée par un quelconque esprit de soumission à l'égard de Téhéran ni par l'alliance qu'il a conclue en octobre 1987 avec le régime de l'imam Khomeiny, qu'il considérait jusqu'alors comme étant la véritable menace contre le mouvement nationaliste kurde. • Nous sommes, dit-il, cont,e toutes I~s fo,mes de diclatu,~. En /'occurrenc~. nous sommes des victimes du pouvoi, pe,sannel du p,ésidefl/ Saddam HusseilL La ruplu,e en/'e nous el le numé,o un i,akien esl définitive el irrévocable. Nous le considé,ons comme un criminel de guerre, el même s'il change d'avis et nous p,opose une formule de fédé,ation, nous ,ejetterons son offre. JI [out qu'il pa'te. Tous les crimes qui sont commis au Kurdistan irakien sanI o,donnés pa' lui el par lui seul. Quoi qu'il arrive, nous ne négocie- Après l'échec des négociations avec Bagdad, affirme-t-il, les Iraniens nous ont offert leur aide à la condition que nous débarrassions nos • territoi,es libé,és • des différents mouvements kurdes d'opposilion au régime de Téhéran .• Nous avons ,épandu que not,e vocation n'élail pas de comballre nos f,êres kurdes, el il a fallu prês de deux ans pou, qu'ils se fassent à celle idée. rons jam!1;s avec lui .• Le chef de l'UPK affirme qu'il a reçu fin février une proposition de Bagdad lui demandant de reprendre les négociations qui avaient été engagées en décembre 1983 dans le but de réviser la loi d'autonomie du Il mars 1974 qui régit les relations de Bagdad avec les Kurdes d'Irak; Apr~ quatorze mois de discussions laborieuses émaillées de multiples incidents, les pourparlers avaient échoué en janvier 1985, au moment où ils étaient sur le point d'aboutir. M. Talabani se livre à une sortet d'autocritique en admettant qu'il avait à l'époque cru en la bonne fol des négociateurs de Bagdad, alorS que ces derniers, admet-il mainte~ nant, ne cherchaient qu'à gagner du temps pour mieux pouvoir faire face au danger principal venant de Téhéran. Il reconnaît cependant que l'UPK souhaitait, à la même époque, une trêve pour permettre à ses unités, épuisées par la longue lutte qu'elles menaient presque sans interruption depuis 1975, de reprendre leur forces, En conclusion, M. Talabani regrette amèrement que les autorités françaises ne lui aient pas accordé un visa d'entrée en France. Après tout M, Chirac n'est-il pas un très bon ami de M. Saddam Hussein? dit-il en souriant. Il exprime aussi l'espoir que les rumeurs persistantes concernant la construction avec l'aide de techniciens français d'un nouveau réacteur atomique irakien. cette rois-ci au Kurdistan, à Karatchouk, enlre Kirkouk et Mehmour, ne correspondent pas à la vérité. JEAN GUEYRAS. oJ UneaUiance purement tactique M. Talabani estime que l'alliance conclue entre l'UPK, le Parti démocratique du Kurdistan (PDK) de Massoud Barzani et les Iraniens est de nature purement tactique. • Nous avons, dit-il, le droit el le d~voi, de nous allier avec ceux qui combatt/!flt fIOSennemis mais sans mettre en cause fIOt,e indépendance. JI est v,ai que nous n'aidons plus nos f,ê,es ku,des d'l'an qui combattent le ,égime de Téhé,an, mais nous ,efusons de leu, faire /0 guerre . ., Il est prêt, ajoute-t-i1 toutefois. à dialoguer avec les Irakiens si le président est remplacé par. quelqu'un d'aut'~ ' .• Je suis disposé, dit-il, à ,ep,end,e les négociations interrompues en 1985 pa' exemple avec M. Izzet Ib,ahim EI-Dou,; (le vice:président du Conseil de la révolution souvent considéré comme le numéro deux du régime de Bagdad, ca' j~ suis fermement pe,suadé qu'iI n'~st pas d'accord avec ce qui se passe au Ku,distan-i,akien. • LA CROIX dante de Téhé,an, qui 'econnaÎI ouve'tem~nt le d,ail à l'autodétermination du peuple kurde .• Mais comment justifier une alliance, même tactique, qui nie le concept d'autonomie sous prétexte qu'il est incompatible avec l'islam? M. Talabani répond évasivement en affirmant que le régime de Téhéran ne se livre à aucun excas anti-kurde comparable à ce qui se passe au Kurdistan irakien et que son mouvement garde une indépendance totale à l'intérieur même de l'Irak à l'égard des islamistes groupés au sein du Conseil suprême de la révolution islamique d'Irak mis en place Jl3r Téhéran .. • lA seule o'ganisation islamiqu~ avec laquelle nous collabo,ons, prkise-t-il. est le. mouvement d~s musulmans du Ku,distan i,akien, une (J,gan/sot ion sunnite ifll!éJ!l!n- 19,03.88 REVERS IRAKIEN AU KURDISTAN L'IRAK ET L'IRAN SE SONT ENGAGÉS DANS UNE ESCALADE SANS PRÉCÉDENT SUR TERRE ET SUR MER 'offensive iranienne« Aurore 10 1I lancée mercredi dans la région du Kurdistan irakien de Suleimaniyeh s'est traduite jeudi par un grave rev.ers pour Bagdad, avec la chute de deUI villes ~des : Halab~a et, Khor-. .ma1, aUI mams des forces Jr8lllennes: Pour la preIilière fois depuis la chute de la ville de Fao (aü sud du ,pays) et l'occupation d'une partie de la péninsule par l'armée iranienne en février 1986, l'Irak reconnaît avoir L l' essuyé une défaite, L'Iran annonce que les Gardiens de la révolution ont « libéré 1I au totall02 localités dans le secteur du Kurdistan irakien et . occupent 800 km2 du territo~ irakien.' 'Selon le communiqué,. 8000 soldats. irakiens' 'ont été mis hots de combat et 3 400 autres cap"' turés depuis le début. de l'offensice « Aurore 10 lI, TéhéraD affirme par ailleurs ..que 4000 personnes ont trouvé la mort mercredi dans le bomb~ement à 'l'arme. chimique 1Ii!.... l'aviation de Bagdad de la ville de Halabja, Pour amener l'Iran à relâcher sa pression sur le front, l'Irak a poursuivi jeudi le bombardement des vil. les iraniennes dont Téhéran. La capitale iranienne, durement touchée depuis la re'prise de la guerre des villes le 28 fevrier dernier (81 missi. les en 18 jours), a été évacuée par un grand nombre de ses habitants et. offre désormais le visage d'une ville. morte, .L'armé!! irakienne est invitée par Radio:Bagdad à transformer les frontières en un Ii grand ciinetière iranien »et l'état-major irakien a indi?ué qu'il poursuivrait ses tirs sur Téhéran en déclarant: « Nous verrons bien laq,~~ des d~ capitales, Bagdad'Oil Téheran, sumvra, 1I .• . . . . D~ èes co~dition8, lés appels trés. fermes du Conseil de sécurité des NationaUnies, exhortant les deux. belligérants à mettre fin à la « guerre SUITE .... ,m... JeUN morte. r:: lA CoIIIeil veaait à . de termiDer Il réwIioD à york que l'hù manifeltlit lOll mécoDteDteIDIIlt ell IaDçant 111 même moment lOll aviation bombuder huit • iranieDDea. Une fois de plus, l'armée de ~ iranieoDe a proové IIlllpériorité 8I1r le terrain, taDdi8 que l'Irak jouiIsant d'un avantage dlDlle domaine lé- rien, accru J'écemmeot par l'lCquisibOO de miIIilee 101-101 à lonIue portée pouvant atteindre téhéran, coname J'avantage dans le ciel. lA troiaième front, celui du Golfe, loin de .'être IIIOIlpi - Bagdad a flit état de IÎI attaques de Dlvires depuie le 28 février - a été le théâtre.: dans la nuit de jeudi à vendredi de' deUlattaques de la part dei vedettes rapidee iraniennea contre un tuper- 'trolier be: attaque ~ détroit d'Ormuz "Stlft lord. déroulée dlDlle quelquel heUreI eeuIemeot april l'atta,\ue toujours par dee vedetta ÎruIIeIIne8 d'un Cargo pAnA., " ),farÙl 2, qui a fait un mort et neuf blee8ée. « Guerre d. villee I, guerre du Golfe, « Aurore 10 l, la guerre IrakIran redouble d'intensité lUr tous les (ronte à la (oÎl, 5 •J DOrV" I I LE MONDE MONTAGNE Les civils sous les missiles ( IRAN-IRAK) L'Irak a annoncé, hier, une série de raids aériens en Iran et la presse Irakienne souligne l'lmpQrtance de l'opération militaire engagée contre les maquis kurdes, accusés d'être proIraniens. contre les fiefs des • rebelles, agents de l'Iran >, dan8 les réglons de 8a(caJou, Barcalou et Zlwa. sItu6es dan,.18 provilles de Borujerd (ouest), Oazvin (nord) vince de Sulelmanlyah (nord ... t. de . et Arak (centre) et, hier matin, contre .l'lrak). . Selon Bagdad" cette opération, Dezfoul (sud-ouest) et Bakhtaran commandée par le général SUltan Has(ouest). Bagdad a été secouée, hier, à hem, spécialiste de la lutte antlguérllia. a Oh 30 heure locale par l'explosion d'un nouveau missile Iranien, qui avait suivi abouti à la chute du quartier général du chef de l'Union P«rtotique du Kurdistan l'annonce du tir du 100" missile sur le (UPK), Jalal TaJabani. L'Irak a accuM territoire IranIen, depuis le début de la les partl88IlS de M. TaJabanl d'avoir • guerre des villes >, le 28 février. L'explosion du missile iranien a fait des _facilité la prise par l'Iran de localités frontalières au nord-est de i'lrak, clans la tués et des blessés civils à Bagdad, province de Sulelmanlyah. selon un communiqué Irjlkien, qui a L'Iran avait annonc6, samedi, que maintenu le black-out sur le lieu el\c8Ct de l'explosion et le nombre des victimes. ses troupes conJrOIaient déjà 1.000 km' du Kurdistan Iralden. Pour sa part, l'Iran, qui affirme que L'Irak avait reconnu avoir perdu des deux de ses missiles ont été tirés dans la nuit de samedi à dimanche, sur • deux localités dans la province de SUIelmaniyah, notamment HaIabja (70.000 hablcentres militaires> de la capitale Iratants), mais avait Indiqué qu'il le' kienne, avait indiqué que ces tirs étaient avalent évacuées sans combat. la réponse aux • mesures sauvages du La • guerre des villes> ,'eat pourrégime criminel de Bagda.d >. suivie sans discontinuer. Bagdad a anSelon les communiqués iraniens, les noncé qu.,n missile iranien a ftapp6, missiles irakiens, tombés samedi soir, à hier, .à l'Il\1be, la capitale Irakienne, et Téhéran, ont fait de nouveaux morts et l'Iran a affirmé avoir tiré, hier matin, blessés civils, et les raids de l'aviation onze missiles sur Bassorah, principale irakienne, menés samedi après-midi, en ville du sud de "Irak. Iran, ont tué six personnes. D'autre part, un communiqué miliDe leur cOté, le quotidien AJ- Thswrs, taire Irakien, rapporté par l'agence iraporte-parole du parti Baas au pouvoir à kienne d'information INA, a indiqué que Bagdad, et le quotidien AI-Joumhouriys, prO'ijouvernemental, cités par l'agence 1.100 soldats iraniens ont été tués dan' la nuit de samedi à dimanche par les irakienne d'information, ont affirmé que unités du deuxième corps d'armée Irala • vaste opération • contre les maquis kien, déployé dans ~ centre du front. kurdes dans le nord du pays a matériaSelon le comml.!nlqué, l'Infanterie, lisé « l'union populaire contre une poiles blindés et l'artillerie du deuxième gnée de traitres et d'agents de l'ennemi _. corps d'armée ont mis en échec une L'Irak avait affirmé, samedi, que ses attaque iranienne menée dans la nuit de forces armées, en coordination avec les samedi à dimanche, dans ce secteur, milices kurdes pro-irakiennes, ont. tuant 1 .100 des assaillants et faisant des monté une' «attaque d'envergure> dizaines de prisonniers. ELON un porte-parole militaire iraS kien, les appareils Irakiens ont lancé, samedi soir, des raids contre les 22.03.88 21-03-88 En trois semaines L'Iran et l'Irak affIrment avoir tiré 225 missiles Vinal et ua joun aprtl1c tir du pmnIer mùIiIC Iraaica le loir du 28 fhrier, l'Iran et l'Irat oat anllllllC6 avoir tin su total 22S millÏIcI - IOit 10 par jour eo lIIOyCIIJIe - IeloD un d6c0mpte srret6 laIDOdi 19 mari. Daal cette nouyelle • pun du vtl/f!1 ., marqu6e d'une bRft tRft de quarante-buit HURI lia fin de la _ine demim, l'Iran affirme avoir tin 12S mÏllila - 34 lur Baldad et 91 lur d'autres aulomUationa. la plupart clalll le lud du paya.Sur la 100 mÏllila dont l'Irak a all/lOlld le tir, 90 ont YiK T6b&an, 8 la Yille .. inte cbiite de Qom et 2 Ispahan. Lea lraltielll ont d'autre part conrirm6 que 26 mililles avaieat toucb6 .,clad. Sur le front du nord. l'Iran a arfirm6 .. medi que ICI troupes pounuivaieat leur ayance clalll la province de Suleimaniyeb, contr6lant au total plus de I 000 kilo1Mtres carra du f(urdistan irakiea et a accu" BaldacfUyoir bombard6 l l'arme chimique, ea trois dernien joun, plulieun localita kurdes prises par la fOl'CClliraniennes dalll la rqion de Halabja, de Khormal. de Tovaila et de Dujayla. La radio de T6b6ran indique que les forea iraniennes sont oc<:up6esl «MIloyer. la Raion des effelS cbimiques. Elles ont 6yacu6 une partie de la population atteinte yen l'arrim du front, Seloa un commuaiqu6 adUtaire iranien, plus de 10000 s0&cialS irakiens ont 6t6 mil bon de combat depuis le &but de 1'0p6ra~ baptis6e« Val Fajr 10 •• T6b6ran n'a pu, jusqu'l plisent, meatioan6 la participation aUll op6ratiolll de ICI allia kurdes irakielll, aIon que M. JaW Talabani avait af'firm6 cIaIlI l'interview qu'il nous avait accord6e (If! Mondf! du 19 man) que l'attaque contre la naioa de Halabja .. ait 6t6 mea6e conjointement avec l'Union patrioti-. que du Kurdistan, qu'il diriae et qui Olt fortement implant6e dalll la pro.. vince de Suleymaniyeb. M. Talabani a pr6cis6 qu'il existait entre les. Gardiens de la r6yolution iranielll et les pe<:bmerau kurdes une 6troite coop6ration au stade de la pnparation des offellliva, mais que cellaci 6taient men6essur le terrain d'une manière incUpendante par les diff6-' renta forea alli6es, qui utili .. ient. chacune ses propres m6tbodes et Ityles de lutte. La perte de Halabja et de sa ngion a 6t6 durement ressentie à Baldad, où le ministre irakien de la d6fense, le g6n6ral Adnan Khairallah, a mena<:6de recourir à • lous les moyens. pour d6fendre le territoire irakien. CENTRE PRESSE 21.03.88 Aujourd'hui nouvel an lran"n et kurde: le Newroz P. cIIIt lea combats qui f0'lt qge lea 'fllntenl et lei lnlk.. , pouible d'entrllYolr IMWIueur d'espoir et de !MIixdansla ~ commune du N_roH, la NOUWlAn qui colnc:ldeavec le printempa, et qui MrII flt6 ce lundi au Tolt du Monde, • Poitiers 1 Si le kurdistan n'existe pa s comme Etat, H existe comme peupie et commeculture, ac:tuellemen t r6!M1rtisen 5 paYI: .Ia Turquie. l'Iran, l'Irak, la Syrie, l'URSS .. repr6sentant une population. d'environ25 millionsd'habitants. Si les origin.. 16gendair.. de c:ettef'te divergent selon les !MIVS, le N_roz .. t l'occ:asion !MIrtout de r6jouissances populaires qu'aaombrironl de part et d'autre les rllYagesd'une guerreabsurde. Souhaitons que cette arln6e 1367du calendrierpersansoit celle de .. Daix POur IOUS. 17 JERüSALEM POST 23.03 ..88 Iraq's Kurds talk aboutbreaking away Hazhir Teimourian ants are either deported to the Arab. south or forced 10 take refuge in our territory in the mountains." Erzurum. ONE OF the most powerfulleaders .of Iraq's rebellious Kurdish minority says he has taken time off from his nine-year war against ~al!hdad to be with his family. But as Jdlal Talabani tours Europe it is clear he .iJ pondering something more impor~ant: the declaration of a new (:()untry . : Talabani, a 55-year-old former iawyer, is head of the Patriotic Union, which claims the support of 30,000 guerrillas in Kurdish areas of iraq. Talabani, who entered the Kurdish nationalist struggle in 1958 after the overthrow of the Iraqi monarchy, insists it would be easy for his supporters to capture the major towns of Iraqi Kurdistan. The difficulty would be in the reBetion of the Baghdad government, which he admits could retaliate with strength despite its preoccupation with its war against Iran. Says Talabani: "Before Iran launches ilS next major assaull on Ihe south of Iraq, the Kurdish cities in the north could be bombed by the Iraqi Air Force. The medium-sized towns we hold are bombed every day." . The Kurds have accused the Iraqii of uiing mustard and nerve gas in their attacks. Filmed reporu of the gruesome effects of the gas have been shown on British TV. Although Iraq's four million Kurds have long soughl autonomy for their region. Talabani's is the Pop: 12-17m. Area: 85.000 sq.mls Kurdish population In Turkey Kurds In Iran and 4m. In Iraq, first major political group since World War Il to openly talk of breaking free. "Whatever happens in the Guif War between Iran and Iraq we are going to have our own republic," he sayi. "But whether it win be an independent state or a fedeflll part of lhe state of Iraq will depend on what happens in Baghdad. TALABANI says he is "knocking on everyone's door" in search of support. "Unfortunalely, no one seems 10 be interested in us but Iran. ,. Allhough Iran has its own troublesome Kurdish population, it has. recently stepped up military suppon for Kurds in Ira4. The declaration of a breakway state, even if it did not Tehran@ survive the resolution of the Gulf War, could help weaken the morale of the Iraqi Army. Talabani says he has met with the Iranian Foreign Minister, Dr. Ali Akbar Vellayati. "He had no objec. tions to the Kurds of Iraq determining their own future. We wouldn't Iran be surrounded on all sides by hoslile slates." Teheran's accomomodating atti. tude may be based on the assumpIraq tion that the stalemated Gulf War is •0 not going to end soon. Says Tala1301 Ml bani: "Seven Iranian opposition groups broadcast into Iran from our territory, and we .do not intend to Is estimated al 10m" with Sm, give in to Iranian pressure to expel (Gemini) Ihem. Describing himself as a "revolu~P..!esident Saddam. Hussein tionary democrat," he claims 10 be a~~_hl~a'ath Party survive, we will open to support from any superpowhave no alternative but to break er: "I would like to have good rdaaway. He is determined to end the tions with Moscow, Peking, Paris, Kurdish enlity in the north of the London." To date, however, Tehecountry. Over 3,500 Kurdish vil- ran remains the closest thing to a lages have been razed to the ground friend. IGtmini Ntws) since the start of the war with Iran in The MIDDLE EAST page is edited 1980, and even pro.government.vil. by Yehuda Li/an;. lages do nol escape, Their inhabit- TELEGRAMME DE BREST 23.03.88 Des Kurdes manifestent au Consulat d'A".~agne , . .' ~. . 13 des leurs sont emprisonnés en RFA. :Quelques uns des 300 Kurdes « lorientais» ont. exprimé leur inquiétude .. lia seraient eujourd'hui environ 300 inatellés dans la région lori,elttaise. Kurdes meis dè nationalité turque. Beaucoup vivent d'emplois dans le bAtiment .. Les problèmea du Kurdistan, un pays peuplé de 10 milliona d'habitants; partegé entre Turquie, Iran, Irak et Syrie, leur collent aux semelles, Ils sont en guerre depuis toujours et réclsm8llt Isur indépendance. Depuis .peu, ila ont surtout maille Il partir evec las Turcs et c'est l'Alismagns de l'Ousst qui sert de champ clos Il ce différend. Treize s'entre eux y sont empriaonnés, .dont une femms qui a en-. tsmé une grève de le faim le 16 février et qui serait. mal en point. Tous eppartiendrait au PKK, le parti dés travaillaura kurdea d'obédience msrxiste' et dont le 18 clItta fois, ils na craignsnt pas ds comparer ce harcèlsmsnt Il cslui . aui était de misa BOUS Hitlsr, . . Ils ont été reçus par M. Horsl, . consul honorairs, qui n'ignors rien de leurs difficultés. Lui mêms a été, . mis en garda par Is gouvsrnsma!lt. allsÎnand. . . Dans uns Isttra qui fait allusion Ils réclamsnt la libération de IIU risqua da décès ds la grévists leurs compatriotes et prote.tent, de la faim, celui-ci écrit: c Au cas dani un communiqué, contre l'at~ o~ elle décèdsrait, il est Il craindrs titude des autorités allemandes, qus les msmbrss du PKK ns prsnlasquelles, selon eux, multiplienent sa mort comme un fanal et raisnt perquiaitiona et tracasseries qu'il en résulta uns radicalisation è l'égard de leur communauté .et du mouvemsnt qui pourrait entraiqu'ils accusent de c poursuivre nsr dss attentats ds la plus gravs une politique ds répression et de espècs contrs Iss institutions alleterrsur da puis plus de. daux ans. mandes •. Durent cstte période, une centaine Hisr matin, la poignée ds de.perquiaitiona ont été effectuées Kurdss brandissaisnt banderole. et dans des locaux ou de.s apparte.affichas en prsnant soin de ns pas ments habités par des Kurdes •. as laisssr photographisr. Dans un texte, en allemand F.M. préaident est Abdullah Ocalan. Hier matin, une dami douzaine d' .!ltre eux se sont présentés au con.ulst d'Allemagne rue Esnoult. d•• -ChAtelet. pour y exprimer leur inquiétude, une ection qui ne sera sans doute pas isolée et qui poutrllit .11 répéter en France. REPUBLIQUE DU CENTRE 23,03,88 LE MONDE 23.03.88 ~gIàntes représaillesirakiennes. Des milliers de Kurdes victimes de bombardementscbimiques L4 peTre du Golfe prend un caractère,df. plus en plus '.rtlllgiant.Les Irakiens ont bombardé à l'arme chimique. la régiolr de Halabja. dans le nord de. l'Irak. enlevée la $.elfl(linethrnière par les Kurdes, alliés des Iraniens, fai~ salit des milliers de victimes. D'autre part. Quatre seul~ ment du cinquante-huit membres d'équipage des deux pétrolien iraniens. attaqués samedi 19 mars. près de K1uug. ont été retrouvés vivants. nombre, a-t-il dit, ont été victimcs ScIOlI T~b&an, les bombardede gaz innervants. ScIon lui, les ments lur la dgion d'Halabja, avions iralciens ont utilisé des clans Ie Kurdistan irakien, ont fait bombes à fragmentation contecinq mille morts et autant de nant aussi du gaz moutarde et du bIca& clans la seule journée de vendredi dernier. cyanide. Un groupe de journalistes aceiLe porte-parofe de l'ONU a dentaWl emmen& sur les lieux a déclaré que M. Perez de Cuellar, pu wir .cIans les rues et abris de secrétaire général de l'organisaHalabja et des localités avoisition, était • ~xtrémement préocnantes des dizaines de cadavres cupé • par.les informati~ns qui lui d'hommes, de femmes, d'enfants avaient été transmises: Aux, et d'animaux qui avaient ~t~ Nations unies, on rappelle que' indiscutablement victimes de pro\'Irak a déjà été condamné à deu, duits chimiques. ' reprises par le Conscil dc sécurité Au cours d'une conférence de pour utilisation d'armcs chimipresse au si~ge des Nations unies ques, la dernière fois il y a tout à New-York, le représentant de juste deux ans, le 21 mars 1986. l'Iran, M, Mahallati, a demandé une aide internationale pour soi; gner les blessés, dont un certain Les Kurdes de D,eux.' occupent la m Ils veulent ainsi manifester contre la répression de leurs compatriotes, notamment en R.F.A. DREUX. Une vingtaine de Kurde., homme., femmes et enfants, a occup' pacifiquement hier matin, pendant prn de trois Quarts d'heure, l'agence de la R.C .• Dreux, au moment mtme où se d'roulaient de. actions similaire. au bureau de l'Agence France Presse Ii Str,sbourg et Ii l'agence de pressé ouest-allemande O.P.A, Ii Paris. Se réclamant du Front de libération nationale du Kurdistan (E.R.N.K.I, les manifestants souhaitaient anirer "attention internationale sur la répression dont seraient victimes depuis plusieurs mois leurs compatriotes en Allemagne de l'Ouest. Ils réclamaient également la libération immédiate de treize d'entre eux actuellement d'tenus. Selon l'A,F,P., ces derniers, originaires de Turquie, ont été arrêtés en février 1988. Ils sont soupçonnés de «participation Ii une organisation terroriste _, le P.K.K., Qui prône la lutte armée pour obtenir l'indépendance du Kurdistan turc. A Oreijx, comme ailleurs, l'oc- cupation des organes de presse s'est termin" san. incident. le choix de Dreux peut .'interpréter par le fait QU" .'agit d'une VIlle symbole en matitre d'immigration, avec plus d'un Quart de la population d'origine 'trangére représentant un 'venta~ de cinQuante-cinq nationalit.s. Dans celle ville, les Kurdes sont environ Quatre cents. Ils estiment ttre un millier en Eure-et-loir et plus de 100.000 en France. Ecarte"s entre l'U.R.S.S. la Turquie et "Irak, les KurdeS ne cessent de dénoncer le. violences dont ils souffrent. Chaque lour, affirment-ils, plu.ieurs d •• leurs sont torturés et mis Ii mort par pendaison, en Turquie no. tamme~t. Ailleurs, ce n'est guére plus brillant. Notre confrére «le Monde _ n'annonçait-II pas dans son édition d'hier 'de"sanglante. représailles irakiennes • leur Ill. contre avec des milliers.. de Kurdes victimes de bonllfllrde. ments chimiQues. M.M. La guerre du Golfe vue de Bagdad L'Irak, en intensifiant les hostilités, poursuit des objectifs à la~fois-stratégiqueset diplomatiques BAGDAD correspondance L'utilisatioo intensive de missiles clans la • guerre des villes. entre l'Irak et l'Iran marque une grave 'escalade: entre le 29 f~er, d~but Ide la reprise des tirs, et le 10 mars, date du cessez-le-feu proposé par Bagd.d, soixante-buit SCUD-B avaient atteint T~béran et d'autres citâ irsnie_ et vingt et un la capitale irskienne, Depuis, les hostilités ont repris. et les bellig~rants ont kbang6. au total. plus de deux cents miulIes. Cette intensifieatioo voulue par le commandement du parti Baas ira,kien s'cxplique par l'évolution de la IIÏtuatioo depuis quinze mois. Sur le plu militaire, en erret. les orrensives Kerbela Iudes par l'Iran fin 19~but 1987 visaient à raire tomber Busora. couper la route de KoweU et emp&:ber la tenue du lOIßJIl8l islamique dans l'~mirat; elles OIlt khou~, aucun de ces trois objectifs n'ayant ~t~ alleint. Puis. aucune des grandes ofr ensives annoacées par nh~ran ne rut dklencb6e. Les Irakiens s'~taient plus .pécialement mobilisés pour faire face l celle qui marque habituellementl'.nniversaire de la chute de la dyn .. tie Pahlavi les 1012 révrier 1979: elle n'a pas eu lieu en 1988. Redoutant alors une • d~mobilisation. de leurs troupes et de la population civile, les dirigeanll irakiens ont raviv~ les hosti.Iités. D'autant que le Conseil de skurit~ de l'ONU adopta, entre-temps, . le 20 juillet, la résolution 598 recom-. , mandant un cessez-Ie-reu. Bagdad ne tarda cependant pas à éprouver des déceptions : la 598 n'est toujours pas appliquée; le sommet du conseil de coopération du Golfe r~uni récemment s'cst montré moins rerme que celui d'Amman à l'~gard de T~héran; les év~nements de Cisjordanie et dc Gaza ont écli~, dans l'opinion internationale, la guerre du Golfe qui retombait quasiment dans l'oubli. La vie se poursuit normalement à Bagdad malgré quelques ~nuries. mais les liaisons a~rienne. avec 'Europe ne sont plus assurées que par Iraqi Airways. Ica grandes compagnies internationales ayant suspendu leurs vols_ I Les diplomates s'interrogent sur les prochains objectirs dca Irakiens. Cherchent-ils l provoquer une offensive terrestre afin de profiter de leur su~riorité aérienne pour obtenir .ur C'cst sur cette toile de rond que le terrain un avantage marquant, l'aviation irakienne efrectua, le 27 révrier, un raid contre une rarn- . sinon décisif? Ont-ils voulu tester la capacité de dsistance et de riposte nerie de ~trole, l 10 kilomètres de de, l'ennemi avant d'envisager la Téhéran. C'est le piège : l'Iran, le récup~ration de la presqu'île de Fao, premier, envoie un missile auquel occupée par trente mille Iraniens ? l'Irak riposte par des tifs massirs sur le centre de T~héran, raisant de Ces derniers temps, le pdsident ,nombreux morts et d'importants Saddam Hussein a rait souvent aUudégits. En revanche, les missiles irasion, devant ses interlocuteurs étranniens qui visaient dans le ~ le gers, à cette • terre arabe •. Enlever centre de Bagdad sont, cette fois, cet atout à T~h~ran ram~nerait les dirigés sur l'est de la périphérie, plus positions respectives sur les rronrhidentiel - l'un d'eux cst tombé tières à ce qu'elles étaient fI'OSso non loin de la résidence de l'ambasm~o lia veille de la guerre, en sepsadeur de France, M. Maurice Coutembre 1980. Une précédente tentarage - et moins peuplé. tive de récupération s'étant soldée par un échec, l~ experts considèrent que les Irakiens sont maintenant UDstock condamnés à s'abstenir ou à r~ussir. . Mais une éventuelle victoire .uppodeSCUD-B ,serait qu'ils soient prélS à sacrifier, I estiment-ils, dix mille à quinze mille Les observateurs occidentauX: I¥mes. En attendant, les diriestiment que les Irakiens disposent geants irakiens semblent persuadés d'une quantit~ appréciable de que l'intensification des hostilités est SCUD-B: entre deux cent cinle meilleur moyen de convaincre le quante et cinq cents, selon les Conseil de sécurit~ d'intervenir effisources. Il s'agit d'engins relativecacement pour obliger Téhéran à ment obsolètes dont ils ont constitué accepter la paix_ un stock au fil des ans et qu'ils ont allégés pour leur donner une plus PAULBALTA. longue portée . 19 24.03.88 Il E~Al: TOUpK~ G't.;;rncimtc; ~otiùvÈtal "d. 9[ llip« anc; Koup3lKÉC;[ltapxl£c; tttC; ToupKÙIlo at cnJJ1ItMlKtC;G'tpatoÏl pt KOÏlp30uc; avtapttc; [V(!)ultcipxn Eva toulci.XlG'tOYJ1ÜOc; Kci9[ Koup3uoic; OtKoyËv£WC;ItOU cmjpiC,[t tOY ayoova tOU E9vtKoaltÙ£U8[proTaKOÜ 1\1[tOOItOU ytŒ [vlaio Kal a3tlrJ1[\Jto Koup3urtci.Y. Tov alloÀ.O'ylollo ËKaVE x9&ÇilE~tpOPIlTtT11y"411 Ell~tElO T11ÇllipOOTJçtOUMUll)IlOUKat T11ytopTI] NEßpöÇ, oùlllloÀO T11Ç KoupÔttcÏ]ç EllvtKtiç Avt\ota01]ç, to E9vtKO AltEÀ£\lGE!'<JltIlCO MËtlllllO tou KouplilOtaV OE ouvËvt£uÇ110T11YaieOlloa AVtallOKpltOOVSËvou TUIlOU. !ÏllllplllVa 11£autOv, Ilavlll all~ 1000 Ee.£ÀOVtËçllpOOXlllp11oavllEpOl OtO av' '. _' 'taptllCo. LllaKÔ<naIt£vTtvta . Kav lloUci liiKtt>a KataOKO(250) «llpootatEÇ X(!)PlOO\?> llEiaç liaOKciÀlllvKallllùll11lioov. '. &ooù..oyOl £1Ct£À£OT1JKav ilE allO't~lla 0 •. To MËt6illO ~. ao£ 70 aplellOç tOllÇ va IlEtllleEi' aYlllVlOtËç, Ilua U tlllV alla 25.000 OE 6.000. AKO- olloilllV Kai tOV . ftoÀv. 1111to 1987:" tËIl, 11lËT11 tOU AaïKou !tp«toÏl. . • Eytvav 2.00 oallltO'taÇ Kai KataotpaqnlKav I111Xao EKllPOOlllll0<itOU MEvTJllata ~iaç 3 lila. tOUPICl- tOOllOU,UllOOTI]pll;£Otl T11v lloÀlnKti llayoolla'toç Kat ElKlllVÀlPlllV. • Katappicp61]KE Éya £ÀlPTtVt]çllOU£cpaPIlOÇEltOOpa ICOlltEpO, KataOtpcÏcp1]KE 11 ToupKia Ota Ç11TI]l1ata Ëva tpËVOKai alloKllÀilcplll]- . ilE T11VEUcilia, T11vKÏlllpO Kat T11BouÀlapia, Ullalep£Ïl£1 11liOOKOÀ11 eË01] t1]ç OtO KouplilOtav. Kat1]leP110E nç ~ßEPvTtOElÇ t1]ç /:;.:r£PllaV.taç Kai t1]~raÀ-' Àlaç ytan OUVEPYOvtat ilE t1]V ~OUPICl!'itKU •pVt]01] Kai tOYlOEon 0 aYlllvas tOllÇen lilaÀÏlOEIt1]v EllilK1] VOlla~ia Kai tOY EllilKO OtpatO llOU iliP.OOEnpö-' olpQta 11tOUpKlKTJ allOlKleKpatia OE.12 llOÀlt£i&Çtou KouplilOtav. X.Z. HERALD TRIBUNE 24.03.88 Iran !1faq Tactics: Fighting for Political Advantage n By Alan Cowell ,\'('W rOf/.. Tillll" SC/T;n' NICOSIA - In sharp contrast to recent practice, the Iran-Iraq war has become focused on orrensives far from the major battlefronts on land that Tehran views as decisive in determining the eventual victor. Unlike the righting since 1984, Western and Arab specialists s:".ll, ticipation of an Iranian orrensive this year. At the lime. Baghdad orrered a conditional acceptance of a UN Security Council ceaserire plan. but Iran raised objections. In regional diplomacy. Iraq also appeared to be gaining the upper hand when the I.argely conforced to take such measures," said the official, Kamal Khorazi, addïng that it depended on the will of the United Nations Security Council "in taking some measures against the use of chemical weapons" by Iraq. Mr. Khorazi said that if the "deathly silence" continued in response to Iran's protests to internatIonal organizatIons, "then maybe we will be forced to do that, to defend ourselves." Mr. Khorazi would not comment directly on reports from the Neth: erlands that Justice Ministry offi:, "clais had seized a ship bound from the United States to Iran 'carrying 15,000 pounds of rocket fuel, The. request to seize .the ship was made by U.S. officials. ~ the war this ye~ihas lieen limited to relatively' modest encounters on land 'and wider assaults on • ,t'I ~ NEWS ANALYSIS Gu~f shipp~ng and on. the warring natIons' CItIes. Thé' sMt, they say, is designed more to produce diplomatic and 'political advantage than secure major territorial gain. The result, Western diplomats Artillery duels were still raging to the north and south of Lake Oar Sandi Khan when Western reponers traveled to Hlalabja under Iranian escort this week. Iraqi warplanes. roared overhead, and random aniliery shells gouged small craters into the adjoining fields as reporters toured Halabja, Dojaila and the tiny hamlet of Anap, where another 80 bodies of civilian gas victims had been heaped together on the roadside. The bodies of dozens of dead Iraqi soldiers were strewn along the five miles of roadway between Halabja and Dojaila, where the heaviest fighting occurred last week. . Officials of the Iranian RevoluIionary Guards who were in charge of the offensive said they captured several hundred Iraqi tanks, artillery pieces and thousands of sup-' pan vehicles, in addition to prisoners. Burned or bombed out Iraqi tanks and trucks attested to the battle. Thousands of spent artillery shells cluttered roadside emplacements and boxes of spent ammun:tion carrying markings from the say, has been a setback for Western efforts to secure an arms embargo against Iran. The setback, they add, accompanies a sense that the war, which topped Arab agendas only a few months ago. had slipped in importance because of the Palestinian uprising in the Israeli-occupied West Bank and Gaz~ Strip. For the last four years, the early months of each year have see'n major onslaughts by Iran on the southern front around the Iraqi port of Basra. The efforts had been depicted by Tehran as final onslaughts to overthrow the leadership of President Saddam Hussein 10 Baghdad. After bitter fighting a year ago. Iraq reinforced its defenses around Basra. apparently in an- Jorda!llan Army - one of Iraq's supphers - were stacked in supply areas. But the starkest and most gruesome scenes of this distant battle set in a lush green valley guarded by flanking snow-crested peaks are the quiet faces of the noncombatan~ victims: four smail girls in tradltIonallocal dress laying like dis~arded dolls by a trickling stream In Anap, two women cuddled in death. by a flower garden, an old man In a turban clutching a baby on a doorstep. Many of the ~ inhabitants of Halabja fled to nearby mountains, according to the handful of townspeople who have refllrned. .But many others died in the subse.quent a.nd massive aerial bombing by Iraqi warplanes, they said. Iran has estimated that 4,000 civilians died in Halabja either from gas poisoning or from the intensive ~mbing. This figure could not be Independently verified. . A year ago, the population of Halabja was reported at70,ooo, but thousands of residents had fled af. ter an uprising against the Iraqi mili.tary authorities last May, reducing the population by roughly hair. . In Tehran, Iranian medical specl~hsts treating Halabja survivors said the gas cloud contained a mix.ture of mustard and cyanide gases. Hundreds of gas victims were evacuated to Tehran hospitals, where Western Journalists found' them suffering from cherr: .. ~urns on their ski!), eyes and Il tIssu~. Some of the victims includi Iraman ~evolutionary Guard~ who had Just entered Halabja to accept the surrender of the Iraqi gamson whose supply lines had been cut off during the fierce fourday bat.'le that began March 15. Hanud Sohrabpour, an internist at Labbfi ~ejah Hospital in Nonh Tehran, said he had admitted 152 gas victims from Halabja. nine 0( whom had subsequently died. In general. Iraqi officials no longer deny using chemical weapons and argue privately that they <lTeused to blunt Iranian assaults. N~ver.theless. any independent' venflCa110n that Iran was responsible for the Halabia attack would .. • SUITE have 10 examine 'the question of why Iraqi Corces employed such weapons on the civilian population, or Halabja afler Ihe baille Cor the city was over. Al the lime or ' Ihe surrender in ' Halabja, the Cronl lines oC Iranian attack""' had pushed we!1 easl of lilt city, d~ inlo Iraq, and Ha-, labja was notllemg used by Iran as a base 10 support ils forces. The brulal assauh "n the town,l' committed by Iraq, would lend 10 conCirm olher repop< thai Iraq has underlaken a systematic campaign to punish thai pari 01 the Kurdish population of northern Iraq that has united to assist Iran. HERALD TRIBUNE The surprise Iranian offensive was carried OUIin slages, according to Ali Shafii. one the Revolutionary Guard commanders, . In the first stage, Mr. Sham said, Kurdish guerrillas backed by RevO-: IUlionary Guards opened up with arlli1ery. Simultaneously, Revolutionary Guards using!, flotilla of or small boats came up lhe lake and stormed ashore behind lhe Iraqi Corces thaI were fac:ing the first :JIMI,Iilthe allac:k. 24.03.88 Iran-Iraq Tactics: Waging War Far From Front By Alan Cowell '\' ...,-' r.... ~r NICOSIA - I._!JI_lr .. t ID _t pqcticc. lhe Ir1ln-Iraq _ ha bel:oIlK focused 01\ offen. lÎoa f. from lhe majar hlltlcfronlS 0II11nd Ihll Tchrln viCW1 ... decisive in dctcrmininc lhe evenlual YÏCtor. Unlike the ficJllina .IICC 1984, Weslern Ind Arlb specillislSSly. the wir Ihii year h.s been limiled Sly. hu been a sctbad for Wesl. ern dfon.. 10 secure an arms em"'/'10 lIIinsl Iran The selb.ck. they add. accompan'es • sense NEWS ANAI.YSIS th.llhe w.r. wh,ch lopp<dAr.h Gulf shiPflinC.nd 00 lhe "'arrinc Icendas only a rew months aco. nations' c.tics.Thc shifl. they Sly. had slipped in importance he. is dcsicncd morc 10 p..1ducedip. Cluse ci the P.I.. un'Jn upri,jng Iomalic .nd political Idy.nlace in the hrllCh-occupl<dW.. I Bank Ind pau Stnp lhan 'lCCuremajor lerrilorillll'"' The result Weslern diplOl1\lts For lhe I.." rour years.lheearly to rel.lively modesl cna>untcrs on I.nd .nd widcr ISSI"ItS on scrvalive :.. rall nallons 0( the Gulf rallied to Baghdad's cause laie last vear. . With sometimes bewildering speed. ho.. ever. thallineup has become blurred and ambiguous. Iran Ialled to produce its widel" forecasl Wlnler offensl\e. in pan. Kcording to Weslern diplomats in Baghdad. because it was notable 10 persuade enough Iraruans 10 volunteer for the war. .~nd Iraq. fruslrated and fearful o( seeing lhe momentum 0( ilS recent diplomatic gains slip away. bas pursued tactics that have blocked Western dfons to win SoVIel badung lor an arms embargo against Tehran. specIalists an the Gulf region sa". The Iraqi pre>ldenl ha, ,'ther conslderatk.'fls. too. accordang to a Western diplomat an Ihe Gulf. The loss 0( m,'lTItntum offered the prospect 0( a conllnucd stalemale. a Slluallon lhat Ba~dad sees as benefillng Tehran ...lth .IS larger populallon and .ts nttd 10 bolster IlS armaments. In laIe FebnJdl~, IrJq muù an Iraman ref,"eI;- eIght miles ID kllomet~rsl rrom .he center of Tehran. Wcslern dIplomals '" Iraq said B;lghdad hopallo provoke Tehran 1Il1~,reopenang lhe .....ar 01 the Cliles. The label relers 10 long. range rrusslle and aenal offenSIves. which Western RUllla", e~pem say Baghdad IS be beller eqUIpped 10 fight. Iran launched Ihrer nussilcs anto Baghdad. enal-ling Iraq 10 unleash liS pre\"Illusl\ unu-.cd l,mg-range. ;urfa"e'lo-'urlJce ml",Ie, The months of cach ve.r ha... secn tjciralion of .n Ir.ni.n clfensivc major on.laucht5 'by Iran on Ibe tbi. year. AI lhe lime. IIac""ad soulhern rrool around the Iraqi off~m1 • condili'lII.lllCCCf'l.nœ port of Basra. The efforts had of a UN Security ('ouncil CC~. becn depicted hy Tchran IS f,n.1 fire pl.n. bul Ir.n r3l~ ohjKonslauchts 10 overlhrow the Icad. lion~. ershi" of p,.esidentSaddam HusIn rqion.1 diplomacy. Iraq 'Cin in BaV>d.d .1.0 .weared III he lIininc lhe Aller hiller f'&hunga year ago. upper hand when lhe '.rcely con. Iraq reinlorced iu dcfensu around Basra.• pparcnlly in In. Iraqis say they build the missllcs themselves. bUI Wcslern mllit.lf\i experts say lhey are SovIet-sup. plied Scud-Bor SS-l~ m,sslles ...nh extended range. "In a way the whole ttung !lad!.fired." a Western dipl'lmat 'aIJ. because n enabled the $,,, let L'ruon to slip awa~ Irom L S, pres;ure 10 suppon an Jrms emt>ar2,\ againsl Tehran as a pU:lI>hme:lli~'r falling 10 accepl lhe l'i peac: plan. which was prtSCnlcd m September. "The Iraqis "'anled la ",,'rn :he inlernational communll\." Jn Arab diplomal said ... ~ -.. anIN to make ;ure Ihal Iran "'a~ not gom& to get a"'a~ wnh ;Ialhng," Smce Feb, :9. IrJq hJ' launched 106 ml,slle 'In~e~ J2Jm,( T~hrJn and ,'ther IrJntJn , ..~~, ALSACE 25.03.88 Iran-Irak Des bombes en Turquie D.. avion. Inconnu. ont IlldIé .111 bombes. hier matin à 'cieUll reprl •••• près cie. po.t •• 'rontall.r. eIe Kaptll .t cie Habour dan. la province cie Mardin (.ud eat cie I. Turquie IImltroph. avec l'Iralt) a annoncé I. porte-parole du ministère turc d •• Affair.. 'trangères, M, In.1 B.tu. L'ag.nce turque AnatoU. • Indiqué pour .a part que la défense anti-aérl.nne iraltlenne. qui se trouve au nord de l'Irait, près d. la frontlèr. turque. .v.lt .ur les avion. Inconnu. qui, selon l'agence ...... I.nt cie. avion. Iranien •. .L'agence ajoute que le.' bombes IIché.s à un Itllomètr.. du poste frontaU.r d. Habour (l'unique post. "'accè •. en Ir.1t clan. las t.rrilolres turcs) onl p;ovoqu' I. panique parmI I.. routiers qui attencIalent .Ull (lOIt.s .t brisé I.. vllr.s des Inslalla'Ilona douanlèr .. sens 'alre cIe.vlctlm •. :Ln combals continu.nl près cie c.tt. zone bombarèIée. .u nord"sl cie l'Irait, clan. la provlnc. Iturde tI... cie Sulelmanlgeh. Téhéran affirme que se. Iroupes onl progre .... ce que Bagdad a démenti. Un porte-parol. Iraltlen a cependanl Impllcltemenl connrm' les violenies opérallon. militaire. dan. la région. Il a Indlqu' que l'avlallon, l'artllleri. el le. chars Iraltlens ont bombardé I.. position. Iraniennes clans -I. région nord- falsent cie. -millier. d. nIorts-. L'lr.1t • également Indiqué avoir abattu clans 1.'",,seCteur trots avions Iranien. cie type F-4 .t cieux hélicoptères. . D'autr. part, la guerre cf.. vIII.. continue. Bagdad • lancé sill mlsslte. sur -I. capital. Ir.nlenne. Téhéran • riposté en lançant cleUll enfin. cfu mime type .ur Bagdad. A P.rls, I. gouvêmement françal. .• .1Ipr1m' se -très gr.nd. préoccupattonà I•• ulle des In'ormatlon. sur l'.mplol par l'Ir.1t d'llrTllel chimiques clan • I. ville d'H.labl ••• u Kurdistan Iraltten, .t rèlt .... se -condamnation absol~cie cette pr.tlqu •• L. MRAP, Mouv.ment éontre la racisme et pour ".mltlé entre ln peuples, • également cOndamné l'uUllsetiOn par l'lrall cie gaz. toldquea au Ku,rdhtan Ir.ltlen mal •• dénoncé -l'implication cie gr.ndes puissances, 'I comprts I. Frence- d.ns I. fourniture cie malèrlel. -DOUr cie lellea opérations-. al .. HERALD TRIBUNE 24.03.88 Iran Cliitrges IriuJ. With a Gas Attock And Its Grisly T~ll By Palrick F.. Tyler Il (I1It,,.,,,,.,, r",',IÇ""'fC' HAlAIlJA, Iraq - MM: Ihan 100 bodies (I( women, chil. drm ancl elderly men lay in lhe SIlUIs. alleys and coorlyard. 01 lhi. now empty city, victims 01 whal Iran alleges 15 the wont chemical.warfare allad on ci, vilians in lhe more than ~en ynTO oIlhe GuI( War. Same viclims hUl!&ed chil. drm in .ï!enl embraces. others sprawled in doorways. One family lay near a table sel for lunch. In aoolher hoo.es, lhe cellar became lhe dealh chamber rN residenls lryins 10 nec Ihe heavier.than.air cloud that -red down intn their refuge In killlhem. Out.ide. lhe .lrce," were lit. tered with lh. bloaled corpse. 01 calli. and sbeep, cats and dos.'. allllappcd by Ihe ch.mi. cal hUl11 near the citv cenler. LIBERATION Irllq deni .. re'l"'nsibilily ror ""al happened In Ihis valley "0 mil •• (24' kilometelA) norlheast 01 ea&hdad on March 16 al 2 P.M. when a .insle WII' plane appea~ from th. weSl and dropped one or more chem. ical bomm sending a deadly yellow and white cloud Ihrou&h the city, killins hundreds and pcrha~ thousand. oflraqi r.. l. denl •. Iranian mililary ofrici.l. told W.. tern journahsI' that IwO Iraqi riiolS. whose jels wcre ,hnt down during 1he balII., h.d IICknnwlcdgcd Ihnl Iraq we.' rcornnsihle for lhe chemi. cal.lIack. Halabja survivon Slid in in. terviews th.1 they wert certain the gIIs allack had come !rom an Iraqi wllplane, because il had llCCU~ arter a fiem: smund baille for lhe cily was over and Iraqi ground rorees. had withdrawn or .urrendc~ 10 lhe Iranians. Iranian officiai. mcfied thaï Ir,,\'s mililary command WII punlshinllhe Kurdish popula. tlon 0( Halabja ror ilß complic. ity with Iranian rorecs, An Iraqi mililary communi. qu~ gid 1111 week thaI Iraqi rorees had lonaago abandoned' Halabja and did nOl con&idcr lhe area important. Whalever happened, lhe communiq~ u. ~rted, was Iran'. responsibil. 1Iy. Yet Ihe evidence that lhe Iraqi Army was in Halahja in slr.nglh is plentirul. The 84' attaclt came durin,a lars. military "rren.ive hy Ira. nian Revolutionary Ouardsand KurdishJuerrillas, who have. penetrat JO mil.. inlo Iraq and are now duS in along 1M shore nf lake Dar Bandi Khan. whose darn i. a major hydroelcclrie power source ror nor1h. eastem Iraq. ' , Arlillcry duel. were slill' rag. ins 10 lhe nOrlh and south or lhe lake when Weslern rcportel1 traveled 10 Ifalabja under Irani. an escort this wcek. Iraqi war. plaon roared overhead, ,and random artillery shells gouged small cralers inlo Ihe adJoinmg rleids as reporters toured Halabja, Dojaila and lhe tiny hamlet of Anap. where anolher 80 bodies of civilian gas viclims had been heaped logel~er on the roadside. The boIties of dozens of dead Iraqi soldiers were mewn alon& Ihe li\'e miles or roadway belween Ha. .labja and Dojaila, ,,'here the hca\;. è5llighting occurred.lasl week. orficials or Ihe Iranian Revolu. tionary Guards who were in charge of Ihe orrensi\'e said Ihey captured sc\'eral hundred Iraqi lanks, artillery pieces and Ihousands or suppon vehicles. Burned or bombed OUI Iraqi 13nks and llUCks attested 10 the baille. Thousands or spent artillerv shells c1ullered roadside emplace". menlS and bo"es or spenl ammunilion ~arr\'mg markmgs . from the Jordanian .\rmy - one or Iraq's s1:'pphers - were Slacked in luppl\' :lreas. . BUI the starkest and m05t glUesome scenes o[ this dislaßl ballk SCI m a lush green \'alle\ guarded by nanking snow.ereslC.!' p(aks Me the quiel races or Ihe non~(>mbat. ani viclims: rour smdll eirls in tra. diliona! local dress laYing like dis. ~arded dolls by a trickling stream 11\ ;"nap. two "'omen ~uddled in dealh by a no"'er garden. an (lId man in a turban dÙlching a bJ~v. 25.03.88 KUR[m5TAN Les Kurdes irakiens avec Khomeiny contre Hussein Les nationalistes kurdes d'Irak, alliés à l'Iran, sont prêts à tout pour se défendre contre Bagdad y compris la menace contre les coopérants français, comme l'explique ici l'un de leurs dirigeants, Jalal Talabani, :' : S nous capturons des techniciens ses collaborateurs intervient pour dire: couper loutlien avec l'Irak: après s'être nçais participant à la construc. "Nous en avons assez de cette pitié, longtemps battu pour l'autonomie du lion du nouveau centre nucléaire, silencieuse ... Ce n'esl pas cela qui nous Kurdistan - en 1984.1985 encore il irakien de Karatchauk, au nord.ouest sauvera.» avait engagè des négociations aveç le de Kirkouk, ils ne seront. pas considérés Paradoxalement,la dernière offensive. régime du président Saddam Hussein comme de simples olages: ils seront iranienne sur le front du Kurdistan, qui sur cette base - il revendique au. .jugés comme criminels de ~uerre. C'est a permis la "libération» de Irois villes jourd'hui ouvertemenl le droil des .Ie sorl qui attend lous les techniciens kurdes .. a accentué ce sentiment de Kurdes à l'autodétermination: "Nous 'français impliqués dans des activitéS désespoir irrémédiable avec les born. voulons une République du Kurdis. militaires en Irak ..,» Pour1alalTaiaba. bardements irakiens massifs,. nOlamtan », déclare-t.il, péremptoire. "Si ni, secrélaire général de l'Union pa trio. ment aux armes chimiques des agglol'Irak devient un pays ,démocralique, lique du Kurdistan (UPK), il ne s'a~t. mérations de Halabja,.Khonnal, el Si; nplre République kurde pourrail avoir pas là d'une menace, mais d'un averUs-, louane ainsi que. les camps de sa place dans un systéme fedéral, semen\: "Je veux réveiller le peuple regroupemenl voisins. Rien n'a' é!é comme en Yougoslavie; évidemment, françai~,.I)ou~ leq~el noUs 8;ardon~.!l0épargné aux populations kurdes, dont oPus garderions nos "peshmergas» tre amltle: SI Chirac conUnue d etre les pertes s'élèvept à plusieurs milliers' cbmme garantie pour l'avenir... Mais si l'ami de Saddam Hussein, il devra en' de civils lués (5000 selon les. sources l'Irak reste une dictalure, alors DOUS supporter les conséqu~~~ ..:.» ; iraniennes) pourles seules journées des , nous séparerons.» Agé aujourd'hui de 55 ans, Jalal Tala-. 16-17 mars. « C'esl une nouvelle preuve . 'Cette République klirde ne sera pas si bani, qui nous a accordé cel entretien à que nous somuies victimes d'un génOci- '. ridicule que cela, ajoute.t.i1: avec ses Londres, n'a guère changé depuis l'épo- ' de», affirme Jalal Talabani. : ' .. :: cinq millions d'habitants, elle sera plus. le ' .. peuplee' que la Jordam'. el le LI'b.an que - C'e'Ia'it 1'1y a un quart de Sl'CC' -. Les déplacements de population au. ' , 'd' . 1'" al Ba , . ou, cons! ere par e gel)er rzam Kurdistan revêtent une ampleur sans, reUDIs..ou que laus Ies Etats d u G 0 l'.e ... ( ') 1'1 e ' t al'! auss'I'un des son < fils , , comme I précéd' ent.'II ne s'aoit plus de cree'rune.. E à . t l' . 1 d' 'd M' e .,. I grace son pe ro e, a ses au t res le jeunes oups ra IcaUX» u ouv - «zone de sécurité» le long de la fron-. ressources ml'ne'ral~, à son sol fertile et 'o al ku de l' ~:e Il d'n'g. ,. t men. I na r dra .... n. ,. l, tl'e'r.'.c'-tprau'quemenltoutl"norddu .... d e ses h a b'ta t d'h'I n l' de , ~ v a'l" mgemoslle 1 Il s, cc sera aUJour UI un s eux pnnclpaux Kurdl'stan qui est systémaliquemenl . h t . Ce". Ile nPt de parti' sans du Kurdl'stan If' a . un pays nc e e prospere. , ...s, cc arou,... • vidé de sa population: les villages sont République kurde risque E1'êlre' kien, fort de plusieurs milliers de «pcsh. rasés, les mosquées el.les églises déConfrontée à l'hostilité de ses voisins. mergas ». . lruiles, les écoles fermées ou détruites, Avocal des solulions extrêmes: il n'a' les populalions déportées el regroupées "Mais l'invasion lurque - la pire des. pas hésilé à forger une alliance avec aUlour des grandes villes de Kirkouk, hypothèses - nous donnera la chance 1'1ran de Khomeiny, guidant à l'occaErbil el Souleimania: au total, cc sont de réunir deux des parties du Kurdis. sion les Gardiens de la révolution jusplus de 3000 hameaux et villages tan, el de mettre en commuli noire qu'à Kirkouk. Considérant désormais kurdes qui ont ainsi élé détruits - dont expérience mililaire et la masse de la l'autonomie comme une formule dé- une dizaine d'églises el de monaslères population kurde de Turquie.» passée, il prône l'autodétermination des '. vieux de plus de mille ans, .Iémoins En attendant, comme le Parti démoKurdes, sinon leur indépendance. El il d'une trés ancienne présence chrétienne cratique du Kurdistan (PDK) de Mas. n'hésitepasàmenacerlegouvernement dans cette région du Moyen.Orienl. saud Barzani, Jalal Talabani joue à français, coupable de «complicité avec Des cenlres urbains plus importants fond la carte de J'alliance avec l'Iran. les crimes de Sadd am HuSsein »... . comme Koi.Sinjak (dont est originaire Evoquant ces relations, Jalal Talabani Il a, enfin,l'inlenlion de frapper son Jelal Talabanil, Nergassour, Diana et eslime qu'il s'agil pour l'instant d'une . 'B d d' Rouandouz seraient en train d'être ra«coope' ration conlre un ennemi cam. a d versa1reaucœur,a ag a meme,ou ses' a' leur tour. . . I~sétrangers ne seronl pas à l'abri. Si on mun, avec des intérêts communs, à un lui rait remarquer que. ces menaces C'est cette escalade impitoyable de . momenl précis». El ce n'esl que s'il risquenï de réduire là sympalhie' de l'àrabisation' et' de la 'répression qui 'arrive à un accord avec les Iraniens sur lia l'opinion pour le peuple kurde, un de conduil Jelal Talabani à envisager de le droit à .l'autodétermination des Kurdes et sur le futur politique de j'Irak que l'on pourra vraiment parler d'" al. liance». Ces nouvelles relations ont déjà per. mis à l'UPK de recevoir des quantités importantes d'armes relativement lourdes - des mini.Katyushas, des missiles Sam- 7 et Saqr, des mortiers, des RPG.7 et des RPG.Il. Après avoir 'mené pendant dix ans une guerre de guérilla classique, faite de petites escar. mouches, l'UPK peut désormais niener une guerre de fronts: depuis le 26 tëvrier, plusieurs brigades .de l'armée irakienne sont engagées, sans succès, dans une opération contre la zone dans laquelle se trouve le quarlier général de l'UPK, dans le triangle SouleimaniaDokan.Chwarta, autour de Sarmaband. -, . De même, les combattlin~ 'de tu PK ont participe' à la récente ope'ra. lion iranienne conlre Khormal el Ha' labia, attaquant à partir de leurs. posi •. ' à l'esl de Halabia, landis que les tions ' Iraniens attaquaient à partir du sud. El c'esl une unité de 1250 peshmer.as de • l'UI'K'qui a ....lIétré la première dans ,.. Halabja, le 131llars. La prochiiÏne étape dans l'escalade de l'activité des forces kurdes, c'esl la libéralion des grandes villes du Kurdis. Ian, en particulier de Kirkouk. Tout en reconnaissant que c'est inviter le gau. vernement irakien à les détruire, comme il vient de le faire à Halabja, Jelal Talabani déclare, en faisant réfé. rence à l'" oncle Hô Chi Minh )', qu'il est clair que le peuple kurde doit s'al.' tendre à de longues souffrances. Mais, conclut.il," nous lancerons cette opéra. tionquandl'ennemiirakienseraoccupé ailleurs, par une offensive iraniennc. Et .h d nous sommes ne es, nous avons u pétrole, nous reconstruirons nos vil. les». Cbris KUTSCHERA LIBERATION 25.03,88 Pluie de missiles sur Bagdad et Téhéran E'~~ . . des bo mbar demen ts de missI "1 es soI-S0,I Adœœ Saddam Hussein L'Iran et l'Irak font état de bilans meurt"ers a- la sU/te .Ie cbcI deKhairaIIah. l'Etat irakien qui est égaI~ jeudI dans les lanes résidentielles des deux capitales. Les belligérants ont fait état, par ailleurs, de ~t cbcf suprême des 'forces armées, ~lIes opérations militaires sur le nord du front, dans la province kurde de Suleimaniyeh. aYait pmooueIJement inspecté le seca«guerre: des villes)l s'est pourmé pour sa ,art la détermination de suivie jeudi avec l'annonce par Bagdad à poursuivre ces tirs jusqu'à ce l'Irak du tir de six missilcs solque l'Iran accepte d'appliquer le cessezsol sur Téhéran, et une riposte le-feu général exigé par la résolution de l'Iran qui a lancé deux engins . 598 du Conseil de sécurité. L'Irak, qui a du même type contre Bagdad, affirmé avoir tiré 99 missiles de sa alon que les deux belliJ.érants propre fabrication, sur Téhéran, depuis ont fait état d'opérations militaires le déclenchement de la « guerre des dans le nord du front. Le tir des six villes Il, huit sur la ville sainte de Qom et nouveaux missiles sur la capitale iradeux sur Ispahan, a accusé l'Iran de nienne a été effectué peu avant dix poursuivre le « bombardement sauvaheures du matin à la cadence d'un tir ge Il de ses localités frontalières, notampar minute, scion Bagdad. ment Quma et Bassorah. Ces tirs ont fait 10 morts et 100 b1cssés, Les deux belligérants ont fait état par . et détruit notamment deux hôpitaux, . ailleurs de nouvelles opérations militaideux écQles, et deux mosquées. Ils'agît . res sur le nord du front, où l'Iran avait d'un des plus lourds bilans annoncés réussi une percée la semaine dernière, par Téhéran depuis le déclenchement de dans la province kurde de Suleimaniyeh la « guerre: des villes », le 28 février (nord-est de l'Irak). Téhéran a indiqué dernier. Bagdad a annoncé de son côté que ces troupes avaient encore progresque soixante-dix civils, dont plusieurs sé et pris de nouvelles hauteurs dans la enfants, ont été tués ou blessés dans région de Khormal, dans la nuit de l'explosion jeudi après-midi d'un mismercredi et jeudi, mettant hors de comsile iranien dans un f( quartier populaibat « un millier de soldats irakiens». re» de Bagdad. Bagdad, qui avait reconnu la perte de La presse officielle irakienne a réaffirl'importante ville de Halabja (70000 L habitants), située à environ 300 km au nord-est de Bagdad, a démenti ledéroulement d'une nouvelle attaque iranienne. Elle a qualifié de « mensongéres», les informations de Téhéran sur une nouvelle avana: iranienne dans ce secteur. Un porte-parole irakien a cependant implicitement confirmé les violentes opérations militaires dans la régi~n. Il a indiqu~ qu~ l'aviation, l'artü;lene et les chars Irakiens ont bombarde les positions iraniennes dans « la région nord» faisant des cc milliers de morts ». L'Irak a également affirmé avoir abattu dans le même secteur trois avions iraniens de type F-4 et deux hélicoptéres. A Ankara, un porte-parole du ministére turc des AITaires étrangères, a annoncé que trois avions non identifiés ont bombardé jeudi matin à deux reprises le territoire turc près de la frontière turco-irakienne). La situation dans le secteur nord, où l'Iran a engagé depuis dix jours une nouvelle olTensive, haptisée Val-Fajr 10 teur nord durront le 14 inan dernier et c'est notamment en représailles contre la nouvelle offensive iranienne dans le secteur.qu'ü avait ordonné la reprisc des tin de missiles sur Téhéran. . . Le .gou~t f~ a exprimé ~ sa «trèS grande ~pation» à la suite des informations sur l'emploi par l'Irak d'armes chimiques dans la "!!k:d:Ha1abja, au Ku~ irakien, et reatèré sa «condamnation absolue» de . a:tte 'pratique.. Au ~ d'Onay, on rappelle par' ailleun' les' Ilmesures de contrôle tris strides» PDscs par la Frana: pour empêcher Ie détOuniement à des fins militaires de substances chimiques utilisées dans l'industrie civile. U existe des contrôles à l'exportation sur les produits toxiques qUi pourraient servir a la fabrication d'armes Chimiques, ajoutc't-on.' . '.. . ,. .' :. ,: D'i,ris AfP .I.e~:.Mo~t côD~ l'Irak dè Pz 'toxiques au KuntïsC irakien et .~dénonce Ill'inip1icatloa cie grandes pwssances, y compris la Frana:» dans la founrilUre de matérieJs. «POur de telles opérations». . LE MONDE 26.03.88 Le conflit entre Téhéran et Bagdad Le nombre des victimes de la «.guerre des villes» ne cesse de croître Pour la premi~re fois depuis le dEbut de la -guerre des villes - qui oppose l'Iran et l'Irak depuis le 28 fmer, Bagdad a foumi le bilan des victimes de deux missiles irame. tombEs jeudi 24 mars sur la capitalc: irakienne: treize morts et prà de soixante-dix bless&. Pour la premiàe foil Egalement, l'agence irakienne INA a diff1ll6 un reportale' dEcrivant les dEgits oecasioaa6s per l'UD de ces missiles TEh6ran a amnn6 avoir land huit de ces ClIp jeudi sur l'Ink, tandis que. Bagdad .revcndiquait le tir de six fus6es sur l'Iran. Pour leur part, les Iraniens ont fail élat de dix morts et cent blessés à la suite de la chute des missiles irakiens sur Téhéran jeudi. Des hôpitaux, dcs écolcs, des mosquEes, des habitations ainsi que des magasins ont Eté touchEs. NOUYeUes condamoatioas Plusieurs de ces missiles ont atteint la capitale au moment où le prEsident de l'AssemblEe, M. Hachemi Rafsandjani, dEnoRSdoa l'INA. le misaiIe iranien a çait, Ion d'une conférence de presse, la - politique sournoise et IImbicl6truit des babitatioDa et fortement gui - de l'Union sovi6tique •• Nous cadoaunag6 ua llepital pour enfants tIVOftS la certitude. a-t-il Egalement an.ï qu'une matcnlit6, 06 plusieun dit, que l'URSS tI loumi ces mi:tfemmes et nourrillons ont Et6 si/es là l'Irak), et l'extlme,, des bless& per des 6clats de verre. Puquelquu engins qui n'ont ptlS sant brutalement du silCIICCle plus explosé nous a prouvé qu'Ils ont été complet sur les effets des missiles lalNlqués en 1985 et en 1986. et que iraniens depuis pRa d'un mois lune les piiees ayant se",i It allonger leur abondance de d6tails, l'INA s'cst J1OI'thont été aussi labriquées e" a souligné Ionpcment 6teDdue sur les scàtes URSS. _ Toutefois, d'horreur dans UD quartier • popu- M. Rafsandjani, • nous ne désirons leux - de Baadad. Et œ, au lendo- pas que cerre question entralne une rension dans "os reliltions IIl1ec main de la diffusioD dans le monde entier d'images terrirlantes sur les Moscou -. ravqes oœa,ioaœ. dans le KurdisLe président du Parlement a, taD per des annes chimiques irad'autre part, ac:cus6 la France et les kiellllCl qui, scloD des bilallS ira- Etats-Unis d'avoir fait obstacle à IIÏCIII, ont fait quelque cinq mille l'envoi d'ußC mission d'cxpcrls de l'ONU dans la r6gion de Halabja morts dans la population civile (~u Kurdistan irakien) pour eonstakurde... irakienne. le raèisme .et pOw: ramitié ennles peupleS; a tOndamDé jéÎJdi l'utililiaioD ter les effets des bombardements chimiques irakiens. Washington, selon M. Rafsandjani, s'cst opposE à l'envoi d'une telle mission, r6<:lamé par Téhéran, sous le prétexte que • /'Iran a\lait également eu recours aux armes chimiques -. Accusations démenties par les autoritEs iraniennes. A New-York, le porteparole de l'ONU a indiqué jeudi que la demande de l'Iran était • toujours à l'étude ". L'utilisation par l'Irak d'armcs chimiques au Kurdistan a continué à susciler des réactions dans le monde. Après d'autres pays, comme les Etats-Unis mercredi, la France a condamné ~tte utilisation, exprimant jeudi sa • tris grande préoccupation - et réitérant sa - coNitl_ tion absolue de cette pratique e" \liolotion flagrante du protocole de Genève de 1925 -. Le Pani socialiste s'est Egalement ElevE contre • le recours IHulHue aux armes chimiques -. indiquant que. ces bombardements lont suite It toute une série de tris l'avu exactions contre la population du régions kurdes de /'Irak: dépl_ ment de populations. exlcutions sommaires, etc. -. Enfin, des Kurdes r6sidant l Puis ont formE un • Comité de solidarité avec les victimes du massacre de Halabja -, qui a réclam6 jeudi une aide m6dicale pour les rescapés et • rarrit Immédillt de l'aide milltairelrallfaise It l'Irak -. 23 gas TIMES 27.03.88 Iraqi attacks'revive horrors of the Great War THE IRAQ-IRAN connicl, arindina alona weil inlo ils eighlh year. has onen been compared 10 Ihe firsl world war because of Ihe huge num. bers of Iroops sacrificed for Ihe sake of advancing. in some cases. nol much mo~ Ihan a few yards. Parallels are again being drawn wilh Ihe 1914-18 connici. bul for a differenl. perhaps more sinisler reason Ihe use of poison gases. banned by lhe inlernational communilY in 1925 so Ihal Ihe horrors of earlier ycars would aever be repeated. They have been. in the unLkely scllina of Ihe remote Kurdish mounlain town of Halabja in nonhern Iraq. some I S miles from lhe border wilh Iran. Western correspondenls who visiled Ihe lown wilh Ihe Iranians last weck vcrified lhat hundreds of Iraqi' Kurdish civilians .. including entire families. were killed by chemical weapons. haclly how many people died is not yel known. Kurdish pcshmfrgah guerrillas. aihes of lh. Iranians. captured Ih~ lown on March 16. The gas allacks happened before Iranian forcesjoined lhe guerrillas. Tehran Kurdish rcbels claim thai as many as S.OOO KurdIsh CIVilians and hundreds uf guemllas perishcd in Ihe lown, in norrnal t.mes a lhri, ..ng communily of some Jim Muir KURDISTAN 70.000 people. The Iranians say Ihat Ihousands mo~ a~ sufferina from Ihe effecls of the poison gases. Dr Mohammed AI-Mashal, Ihe Iraqi ambassador in London, lasl week denied accusalions lhal il was Iraqi warplanes which dropped chemical bombs on Halabja. He accused the Iranians of responsibility for Ihe killings. But Iraq has never admilled SOl'll I using poison gases in lhe past. even when lhe charges have been substantiated by independcnl invesllgators. In March 19H6. a learn or United Naliuns expens for the firsl lime publicly named Iraq as responsible for using chemical weapons againsl Iranian forces "on many occasions" durina Ihe Iranian allaek on Iraq's Faw peninsula, al Ihe soulhern end of Ihe baille. fronl. Even American official. no friends of lian - conceded Ihal Iraq was lhe mosl likely culpril al Halabja. "ln addilion 10 the media ~ports, we do have some addilional indicators lhat Ihe massive aIlack was in fact carried OUI by Iraq." a slate departmenl officiallold The Sunday Times. The spokesman added thai Ihere we~ "olher indicalions" lhat Iran also used chemical shells in the same arca. but he could nol specify when, where. or whal type of chemicals were involved. !ly all accounts. a combinalion of muslard gas and olher, more inslanlly fatal, chemical agenls caused Ihe massive carnage at Halabja. The injured survivors Ihal reporters saw being lrealed in hospilals in Tehran and elsewhere last weck showed Ihe classic symploms of mustard gas poisoning - ugly skin lesions and breathing dimcullies. As well as progressively alfeeling lhe lungs and skin. muslard gas also impairs Ihe bone marrow funclion. Il often means a lingering and pa.nful dealh. allhough some vÎclims recover. BUI many oflhose who died ']tt, 1u~~rt litera ~INTERNAnONAL 28.03.88 .............. ido n. _ \'oot. 1-. ~ inslantly in or near Iheir homes bore diffe~nl lraces. "The speed of Iheir dealhs would sU$8esl somelhina very Quick-acuna - nerve lienlS or one of Ihe cyanide-based blood pICS," said Don Kerr of Ihe Inlemalional Inslilule of Stralegic Sludies (IISS) in London. Iranian officials in Halabja ilself also believe lhal cyanide. agenls caused man)' of Ihe dealhs. Experts believe Iraq has al leasl Ih= chemical weapon produclion cenlres al Samarra, RUlbah and Salman Pak - and is i>roducing Ihe nerve gases Tabun. Sarin (bolh are phosphorous compounds). cyanolic agenls and mus lard gas. Allhough il did nOI name Iraq as responsible. a learn of UN cxpens firsl reported thai mustard gas and Tabun had been used againsllran as early, as March 1984, Since lhen. Iraqi use ofchemical weapons has been r~poned cv~ry year cxcepl 1987. with varying degrees of success. againsllran's spring offensives. thc Iraqis ofbombing Halabja out of spi le. and 10 de 1er the populalion from joinina lhc guerrillas. Don Kcrr of the IISS agreed Ihat may have been onc faclor. "8ulthis is also an aClion the Iraq.s have I8ken before againsl lhc Iranians when in danger of losing - and Ihey seem la have laken a beat.ng al Halabja." he said. "This is somelhing lhal Il going ID be held against Ihem IIraq] for a very long timc to l'llmc - and .t's goins lu ,10 nOlhlng 10 ca" lhcir Inlernal problem in Ihc nonh," Kerr added. Iranian leaders lasl week vowed la resort 10 chemical warfare if the UN SecurilY Council fails 10 condemn Iraq. hpcns say Iran IS working on chemi,'al weapons. bul .s lagging well behind Iraq. Ihough Amencan ollicials say Iran. ians have used chcm.cal shells on "very limited occasions" over Ihe past IwO y~ars. Thcir use againstthe Kurd!, however, is apparently a more recent lhing. Rebel Iraqi Kurds say Ihallraq first began using poison gases againsl their guerrilla hases and a number of Kurdish villages last April. Kurdish guerrillas accused ~ '. bune. n. .........-..... Iraq Stands Accused Again, Iraq slands credibly accused of former beltigerentsjoined in signing the 1925 resorting 10 chemical weapons in its war protocol Bpinst use of a weapon Mjustly wilh Iran. More Ihan 100 Kurds -women, ooodemncd by"lhe generalopinion of the children and elderly people - were killed civilized world." Iraq signed in 1931, and on March 16 in the Iranian-occupied city of /lOW it violates both the letter and the spiril Halabja. The instrument of their death ar- of the tJ'Clny. The victims are nOl evenlranirived in a single warplane, almost cenainly an soldiers but Iraq's own Kurdish citizens. Iraqi. whose bombs dispersed a yellowThe attack appears 10 be a grisly warning while cloud through Ihe Kurdish Iraqi cily. againsl an ethnic $"oup thaI Baghdad acThc deed is in every sense a war crime. It cuscs of collaborating with Iran. is compounded by Iraq's lame official deniumg bef~ the Gulf war, sporadic vioals and unofficial alibis for using a dastard. lations were alleged against the Italians in .. weapon. The U.s. Stale Dcpanment Ethiopia in 1935-36 and El}'pl in Yemen 'properly denounced Iraq for its "particularin 1963. Bul Iraq's violalion has been rely grave violai ion" of the 1925 Geneva peated and nagrant, beginning in 1984. prolocol oUllawing use ,of gas weapons. Baghdad's culpability was established by a Americans haYe no wish 10 see Ira'! prevail United Nalions inquiry. resulting in conin the Gulf war, but il was no! lhe ayalollahs demnation by the Security Council. who started it, bombed the U.S.s. StaB and The United Slates and Ihe Sovi:! IJni(ln escaIaled the "war of the cilies," firing mis- '.bave been negotiating a new Geneva agreesiIes into the center civilian areas. ment that would reaffirm Ihe ban on use, Iran bean the responsibility for prolongOII~aw production and call for destru'ction ing this scnsdess war.1f il DOWretaliates with cl stockpiles of c:hcmical weapons. AgrecilS own gas weapon.; the mullahs win baYe menl has been stalled in arguments over thrown away the:ir 'mora1'~ and verification and wbattodo about proliferaedged the world closer 10 llaÎMrism. . lion of these weapons 10 slales like Iraq. , Olurdùß called mustard poi- ,. 10 themcanlime. WashingIon' and Mosson" what il. was introduced 'by. the Ger-. cow baYe 10 &ct ID urgent. message to. mans, then used by all sides routïßeJy and Ba~hd~ now:. Slop using these weapons hideously in World War L So ueat was the. or forfat outside support. " Io!ithing aroused by chemica\ waif arc Ihat . ~ TH £ N £W YORK TIMES. or Ps"'lici1islt 24 H Ku6épVlJUl} O(cil avaYKa(eral va paÀaK6JUel UJ maUl} UJç H ToupKiu «UVQK ArKYPA, O , El» tOU~ <ryliJYaç tlllV KoiJQ6lIlV anJV Q\'atoÀlx~ TOVQXla 1\tav lima /IO),V axI.~v6ç, am6I\ 'I xlilQCl avni - 'I pOvrJ aro NATO - 6rv llŒQCI6lxnaL tow aro t6a~ ~ IItlOVÔnltE~. KÖlloIoç 6ou1.am\ç toV IoolClÀl- enl . H wtfQYia a~, 1I0L' xaQ<lxtlJ. QLa011XEOlIO allte01.'111tOUÇ llUQ<ltlJQ'ltÉç UlÇ I\IIMOY EllLt\lXli; CTllJV ~oQta taU touQxLxoi' ÉOvOll;. ÉÔWOEto Evauoilß XaL y'a <iJJ.£:. llaQ6J1OLEÇWlEQYtE;, In; qroÀaxi; l:a{>yx"atoWiQ, JlÔÀL;lIQOOlI'<na, tWilllOE WlEQyia lIclVO; 76 XQŒ' toul'ivwv KoùtlÔwv XaL ToùQxllIV. 1I0U /Y,ve xwei; va SExaOaQIDtoüv auyxEXQL!,ÉvU aL~!,ata KaL ota WLO to NnaQlllluxtQ. 45 KoùQÔOI Savaxuvav wtEQYia lIclva; YLa QQ' XEtÉç '1I'iQE;, ~'1tWvtaç va otllJl(l$olIV Ol IIftl1"flllYÈç 0jl0IpÙ).(J)V touç, !,Iß lIQŒxnx~ llOU lxEL aexi. OELva Eq>aQJ1Ö~EL tWe« 1\ xu6ÉQVl]' OIJ lit llQOIp<IV1j axoll6 tlJ ÖWOllOOlJ tlJç aYlllV~LllÖnjtaç tOU XOUQÔL' xoV XlviywtQÇ. cnucoV AI\jlOXQŒtlxoV AaLxoV KÔ\lflatQÇ, llOU 6Qialmm CTllJV avtuw1.it£lXlTl,tô4~CIl va OlIaoEL ta «'taIlllov» 1I0U lOXÙ£1 fOOl xm E~vta XQOvIß, llQ04PÈQOvta~l'ion ota KolVoOOÙ1.LO ta OvOilß .Kov(JOO", Km ôÉXllrtXE aUtOCTlLy!'d to ôLxavLxa lIUQ<i &xL JlOvOY tau XOOE{lVl]tLlCOÙ XÔjljlatQÇ, alla XUL taU tÔLDUtaU ßl1XI1YOV tau, tau xallrtY'l~ E@vtlÜ. I_v, 1I0U tOY IIÉ{laDE YE' v~ ÖEXŒtÉOOE{lLÇ,ull£VIlu!,i1;ovtciç toV lit tOY MOYÔtE{lO ôwm6 ~uai tQ<illO On «lmfV T01l(»l1o wrG(>Mloa ~ ~ DE ToVplUJ". avtO ta ymxO x>.4ur, £Üloytç ~ - llOQŒX~ ~ ~ 01 t!\Ç- Evaç CllJIWVtutOç ~ lq!OÇ WllÇ .~ KoilQÔOllÇ. fIß llQlim) ljlOQci 608q- lŒàfi'a~~tlIlV2.1X!J Nœ(!1IXvx!Q, va J1lÀOUv H' •• ~IQ xata .'.. rolJ(!K"''I ta. ElIUlXEl1tix?Iß tl)\' XOUQÔLX~ yl.iixJoa. . H KouQÖLXl\ Eivm ylJixJoa wta. 'tOQE1J1liv'I öw QOllci1.ou CTllJV TouQXia. IE XQ\'Eva axol.Ew 6rv' ÔLÖcioxrtm, l((Jj.Uci Elpl\I'E{lLOO,Ev. tullO ~ 6L6l.io 6rv ElILtQÈllEtm va ~YQŒIlldvOotalLOuQÖLxà, Xl açullciQxollV 15 EXat"l'l'UQIß KOÜQÖoI CTllJV TouQxia, llOU 6rv yvwQt~OIlV ill'l y1.Waoa m l\E{lIOOÔtE{lOl. KaL =LÔi) O1layo- PRESSE llaQ<iywv, 0\IVEtÜ.wE ~ lIOÀu llOÀltLlPIç tolJ(!Xun; IIOU cno, lIOU Eq>aQJIÖ~ ~ llv6ÈQVl]aIJ tl)\' avtljlEtlÏllllOll tou lCOU,*xoV lIQ061.iiJlŒtQÇ, EiVŒ1 QI ÙlltôEç yw oVvôEOlJ ~ XWe«ç lit tlJv EOK. TOY lavouciQw 1\ TouQxia UIIÉyQCl1ll£tlJ IvtWaml tau Iu!'. 6ou),iau tlJç EUQ<lllll\ç YIß tlJv xatciQYqOlJ tlllV ooaavLCTll)QLwv xaL UllOOXÉflrtXEOtL 6a UlloyQ<i1j>EIXaL avci).oyq où!'ooOlJ tau OQYavLo!,ov HVllll'ivlllV EOvWv. To mta 1I000v 6IUJlÇ 6a 6ÙotllllOoUv 01 wtÜvOQCJ>lIEÇ ovvlhjXEÇ XOU EllLXQŒtOÜVOE 0l.E; tLÇ tOUQXLXEÇqroÀaxÉ;. Éotw lUlL lit tl)\' Ulloyeacpij tlllV ôoo OUtWv auv6T)xliJv, lIllQŒ1lÉVELJ1Éya E(llIltlJilßtLxO. yw lIlQUIO\J KoiJQ6lIlV, /IOU XQŒtoVvtm CTlIÇ CTlQ(ItllIltlXiç qro~ toV Koup8ou~ va a.l.uoOÔÉvOvtaL aL xQŒtOi'J1EVOL IIft~Ù touç. KaL aL IpllÀaXLOIlhol bEY ELvaL llMOY ullOXQEW!'EvOl va IpOQOUv tlJ Dt01.~ tlilV lpuÀaxlÏJv, u.Ua o,n QOvxa Oüow. MOqlIOÇ. E9NIKOI XOW ~ 28/81£8vD ecVEtm 'A'<'_' flI-,..'-. awzJ"UUIE _ •._..... Kava •• "'" ~OVl""'" lCU6iQ...,,11IIva Kanl O(!U1piY£o :C~~'fD€'; • axö!,'1 xm va "Ll.~o(L xu- nr" axI.'1QOv ayWva tlllV qro~' VlllV. EXatOvtOOEÇ XQatOÙIIfVOL Èxavav WlE{lYia lIEivaç. xm Evaç 0.."0 amovç, 0 MEIPk E6iv fia6où~, lIÉ6avE. Y~~av 6IUJlÇ lUlL l'E{lLxÉ; axö!''16ÙotuOOu;: fYlUltaotcillrtXE tlJÀEljXIlVLX~auOXElliJ YIß va !J.1lO(!OUvQI XQatOÜJ1EVOLva I flAP AXQPlUElI outi; £.~LXOLVlllVOUvlit tau; ouyyEVEt; tlJ; tO"Q%LX~; xuGiQV11OT]ç Km tOuç ÔLXI}y6QoUÇtouç. 0 xeO' OEYÉyLVav 6ioo", YLU /.Ovou; uvvoç tlllV EllLOl<ElltlJeLwv ôw.aow. e(Xll.~wn>.o"Ç, uûö bwm 0110 a"01lX£, KatOQYiJfl1]xE to OÙCTllJJ1Œ VEiç tlJv KouQô\K~ oe örl'lÛoLOU; xWQou;, lIO)).oi XWQ"ni [~{lavav otLÇqro).ax!;xOLm(lYxC~O',""VVCt <lIlVmOOÙvtOL J1é tot; 'PUiI!KIù;;.fvou; ouyymlç tau; !'E... ilOvtOlailß! 0 OCEAN 28.03.88 l'lralLveut «raser)) l'Iran! Lefàt-majoi'a fait le «serment» de détruire les villes iraniennes Un mois après le début de la qu'il avail recours aux armes D'autres victimes ont été dénombrées dans d'autres bom« guerre des missiles J que se chimiques, pour contrer l' • inlivrent aveuglément et sans ré- vasion J iran:enne. B~lJdild es- bardements du même type et time avoir le droit de recoum à une mission des Nations-Unies pit l'Irak et I"Iran, l'état-major «tous les moyens disponiest attendue lundi à Téhéran irakien a fait hier le « lerment » pour examiner les blessés irasolonne! de détruire les villes bles J pour se défendre. L'Irak, accusé depuIs plun.ens. iraniennes et de «Iemer la sieurs années d'avoir recours Dans un geste sans précémort J dans les rangs iraniens. dent, l'Irak a dénoncé M. de Selon Téhéran, les forces ira- aux armes chimiques, ne l'ava,t jamais reconn!.!, jusqu'à préCuellar qui a condamné le reniennescontinuent à progresser cours aux armes chimiques. Il en territoire irakien dans la pro-- sent, même Quand Ii ava't été l'a accusé d'être « partial J et vince kllje de Suleimaniyah condamné en mars 1986 PQrle ,~--a s'occuper de questions seaprès aVOIroccupé la ville de Conseil de sécuilté de r OI',U. condaires au lieu de contraindre Halabja (70.000 habitants) et l'Iran à accepter une paix glopris le contrôle de 1.000 km2 l'Irak ~arde bale. dans ce secteur, à moins de l'initiatIve Cette accusation risque de 300 km de Bagdad. Selon Téhéran, le bornb:Jrdemettre en péril les conversaL'Irak a reconnu entre-temps, ment chlm:que de t-Id\3~}13a rait en des 'tèrmes à peine voilés. 5.000 morts et 5.000 blessds. tions sur une relance d'un ré- glement de paix que M: de Cuellar doit avoir à New York avec un représentant du g0uvernement iranien, puis avec le chef de la diplomatie irakienne. Hier, manifestement pOlir montrer qu'il compte warder toute latitude d'action dans ses opérations militaires, l'Irak a tiré deux nouveaux missiles sur Tl~. héran et deux BUtr.. sur ispahan. la deuxième ville iranienne. L'Iran a riposté c:omIlW d'hllbitude et tiré deux ms.ïIe8 sur la capitale irakienne en -d6but de matinée puis deux -iutres l'après-midi sur Bassorah. la deuxième ville irakienne. .•H nPOTH. ll&uttpa 28 Maptlou 1988 I-PRDTI 28.03.88 .. KOIN_HEDIXEIPHtH EZONT~tHI TOl' KOYP4-I.KOf AAOY AllO 'f-oY-PKIA, IPA-NKAI IP-AK. EIKOII EKatOllllüpla KOÜPÔOl, t1Jç liEyaÀÜtEp1]Ç cnillepa xco~iç ltatpiôa EBvo~ t1Jtaç atOv lCoallO, YlOptaaav anç 21 tou Mä.pt1J, .ae auV9iJKEÇ ä.YPlaç Kataltie01Jç Kai ôlCÏlçecov, t1Jv eBvllc1Ï. tO~ç IIÈpa, t1J NEBPOZ, t!1I1Èpa ,t1Jç EÀltlôa1 Kai t1]ç ltpOalloV1]ç, alla Kai tOU aycova Yla À&utep~ä.. Kai aveçapt1Jaia .. Kai tOUtOç 0 ljlEtlVOÇ Yloptaof1oç tT]ç NEBPOZ, EiXE ISlaitEpTJ Olll!aoia y\a tOY KOUpSIKO Àao, Ka8wç EVtEivovtal 01 EVÈpYE1EÇ YEVOlCtOviaç OE ßapoç tOU alto tlç ljlaOlOtllCÈÇ I(UßEI'vijOE1Ç qç ToupKiaç Kai tou (palC lCal to 8EOICpatlIC0 lCa8EOtWÇ tOU Ipav. . To Slall&ÀIOIlÈVO KoupSlotav, I!la ItEplD:xi!llÀ.OÙOlQ OE ItEtpÈÀa.IO lCal opUlCta KOlto.0llata, aUâ lCal IlEYciÀTJçOtpatT]YIIC1jÇ OllI!aoiaç, lCataJ..aIlßaVEI ÉlCtaOll 1t00VCIlalto 530.000 tetpaYCIlvllCa ~lÀlollEtpa (4 ljlOpÈç IlEyaÀÙtEP'1 altO tT]v EUciSa) lCal lCaÀÙlttEI tll'1llata tT]ç. TouplCiaç, ~ou IpalC,. tou Ipo.v lCal tl1ç Lup~aç. Ltl.Ç XCIlpEÇ~UtEÇ, 0 ap~81lOç tOU KoupS.~v Elval CIlÇEÇ'1ÇJ.!OlpaOI!EVOS: 10 ElCatollllupla OtO tOUPICIICOKOUpSlOlaV, 7 OtO lpavllCo, 3 OtO IpalClvo lCal 1 0tl1 Lupia. . Anö ta ~ä91'1 TIlÇ apxa1öTlltaç o 1C0UpS\1C0çÀa6ç Eival Èva alto ta opXC1\OtEpa É9V'l Ot'1V ItEploxi! lCal 01 piÇEÇ t~u ljlla~OUV OtO 4000 It.X., Otav t}l'1l!ala t'1ç IVSOEUPCllltaïl(!]S ljluÀi!ç !IEtalClvij9TJlCav altO tT]v EupCllIt'1 0tl1V Aoia. KoùpSOI aYCIlVlatÈÇ 1t0ÀtI!'1oav OtO 7tÀ&upo tOU Mtya. AUçavSpou lCal tCllV MaICCÖäVCilVOtT]v ElCotpatEia lCata tCllV nEpoWV, EVW apy6tEpa . '1 ItEp'IOXi! SÉX.9'1IC~tlç EmSpOIlEÇ tCllV MoyyoÀlllv tOU' TOÈYyIC\ç Xav lCal tCllV I!OIJOOUÀllaVllCwv op5wv. To 1837 to KoupSloto.v lCata1Cti19'1ICElCal ItpoOapti19'1ICE OtT]V 09C1lllaVllC1j lCal tT]v nEpouq aUtolCpatopia. Alto tOtE, 01 Koùp501 SEV alto 1.500 a9rixi1 Koùp501 Élta'l'av va aYCIlviÇovtal y\a XCIljJIlCoi, I(UpiCllÇ yuvallCätl1v E9vlK1Ï touç aVcÇaptT]italoo, OICOtw9'1lCav altO XTIoia. LtlÇ 21 lavouapiou I!llCa ow I!ovo to öipTJvo 1946, '1 ICOUpS1K1Ï Ollllaia MalQÇ -loùvlQÇ 1987. OltCllÇ: ro Ull'ro9'1ICE y\a Itp t1l ljlOpo. SE lCatirrYtlÀt TJ' 111E9viJÇ ltavCil alto to Koupölotav, AI!V'lOtiu, I!OVO tOY 10Otav S'11l10UPYi19'1ICETJ1tpCÏl- vouaplO tou 1987 cÇOVtro9rt tl111'1l!olCpatia tOU KOUp51lCav llaÇllCa altO ta lpalCtva crtav crtT]v ItEplOXi! MXallO'tpatEÙl!ata 130 l!a9'1tÈÇ Itavt tou Ipav. H 11'1l!olCpa-, TjÀuciaç 13-l7 ;tpÖVCllV. . .' tia tou M~alllto.vt ICpcil!lcrE .: -. Ito tOUPICt~O, .KOUpöI' 1l0VO Il Il'1VEÇ lCal SlaÀUlh]O'tav, '1 lCataltlE01f Eivai ICEßiala alto tOY LaXTJ tT]ç iSla lCal XElpOtEPTJ. 01 nEpmaç, I!E tT] /Ioi!9Ela tOU . KOÙpöol Ö&v Ultcipxouv. em", ßPÙaV11C0Ù lCàl tOU. al!EplOlll!a Kai avaljlÈpovtal, alto lCaVllCOÙIllltEplaÀlOI!OÙ, . tlç. tOUplCt1CÈç' DpXËÇ '.oav ... «tOUPICtIC1j IiEIOVÖtT]tll»; TOtplYlI)vo .. EVWSiVUl altayopeul!tVQ Em 1t0lvij ljlllÀlilCtOTjÇ I!WieI TIlÇ tpolJOKpatlaç .lCavEiç lCal va j'pcilpel otT]v_ AltO tOtE, 0 1C0up511C0ç ICOU{lÔIK1Ï yÀIiIOou.. ..'.,. : ÀaOç avnllEtCllltiÇEI I!la lCat'acrtaOll SlaplCCÏlÇ EvtE\VäIlEV'lÇ lCataltlEOllç Kai tpo-. 1l0ICpanaç crtlç tp6\ç ICUplätEpEÇ xroPEÇ OltOU ÇEI. - LtO IpcilC, I!la tEpai:ma Itpocrlta9Ela YEVOlCtOviuç tou 1C0Up5IICOÙÀaOÙ I!E tautOxPOV'l. E7tlXEipTJOll. eé.ovtlllOllÇ tOO'o tCllV KOUPOlllV, 000 ICO\tl1ç 1C0UÀtOÙpaç, 'E'lç YÀCÏlcrcraç lCal tCllV Itapaoo.. crErov touç, ßpiOlCEtal cre EÇÈÀIÇTJ. navCIl' altO 7.000. KOÙpöol EçOvtÖl8!JlCav ta t&À6ulaia ID XPOVlQ alto to qx1!JlonlCo Ka8EO'tCÏlÇ tou' Lavtäll XO\JOEÎV, ltavCil altO Éva ElCatOl!l!ÙPIO XCilpllCoi /)IWXt'1lCav altO ta alti tla touç ~al j1EtaljlÈpl!'llCav oe ~tpatOlt6Öa , O'IJ'YICEVt{llllO'1Ç '1 crE EP'1IlIICEÇItEplOXEÇ O'ta OÙVopa ILEtT]V lopôuvia lCal tl1 LaouSllC1j Apaßia, navCil 20 £KaT.'Ko~ùPÖOl 'xoopiç nOTpi-öo va Mc nç YKpl~EÇ Ka9ctcç 15laypalllllOCIÇ '1 ncplox~ nou Kat01KCital an6 Koüp15ouç Kai cncKtcivctal Ilcta~ü ToupKiaç, IpaK Kallpav. Tou LnYPOY KOYZINOnOYAOY (SlUitepa. IlEta to OtpatlClltlKO ItpaÇIIC01t1llla tOU rElttÈ~ßP~"tou 1980 IC~I tT]V &yICa81ôpUOTJ tl1ç xouvtaç Èv Eß'p' , lCop\Jljlro8'1lCav lCal 01 . SlwçEIÇ lCal '1 eS0vtCOOl] tOu KOUpöllCOÙ MOU, 0't0 wi 010 tl1ç YEVlICOtEP'1Ç1t0Àlt\lC1jçtT]Ç XOÙvtaç va E~OvtciJ.. OEllCa8e'avtiSpaOll. 01 <pIJ- .. À.11CÈÇ 0't0 NtlEPl!ltE1CÏp lCal nç, ~ lt~plOXÈÇ ,tou Koup5IOlUV Elval YEllatEÇ alto XlÀläöeç Koùpôouç Ito,J.\'t\ICt>Uç ,KpatOÙI!EVOuç, 01 'elClCUBaplanlCÈÇ' EIt\XElpi). ?6\ç tOU tOUplCtlCOÙOtpatOü «I&péaOUlJlJaXIll» "~OKtO~aç I tT] ooßlvümiï1.lCci~ltaVIa EVo.vna, mov KOUp5IKO ÀciQ XpoatÈ91JlCE I!S tT] àul!ql(IlYÏa; l!6oci <;to IpcilC ava r(Q~ S crtO Koupö\(jtav O'UvEXEiç. LtO KoupSIO'tav tou Ipciv, '1 iSla lCt cöro lCataltiEOll alto to lCa9EOtCÏlÇ tCllV MouÀliÖCIlv tT]ç TExEpciV'lç. r tT] SlapKEla tCllV 7 XpOVCilV ItOU SlaplCEi 0 ItEpcroïpalCtvOç ltoÀ6IlQÇ, 01 1C0UpSIICÈÇ lteplOXÈç IlEtaßÀi!9'1lCav crE ItESia Ilaxrov ôivovtaç ÉtOl -mv 6\JICaipia Kai .O'tIÇ Silo •. , XropEÇva ßpouv I!la Itp<i09Etl1 SllCaloÀOyia EÇOVtCOOl]Ç tCllV Koùp5wv, 1t0llljlÉpovtai tropa oav «9Ïlllata tOU Ito\iI!OU)l . 'TURKISH MILITARY ACC1J~SSJ~N ON KURDISTAN . ~~I,t!JV. Toup1CÏa, I!&' ßàOll tT]v Oltoia ':touplCtlèo. 'OlpatetiJ1atu.'~' 6lri'rpËitetiii . va I!ltaivOuv, O'tO lpalCtVO ËÖaqKlÇ, ICUU1': ICCltuôiwÇTJ tCllV . XapaKtT]plon~ Koùp5wy. cryCllVlO'tCÏlV'tT]Ç' Killl acplao ItOU:, ~0À6tou TOÜPKIKOU avcÇaPtTlO'ia,; 1l0ÙV y\a SII(!]' touç ltatpiôu IIwtaplolloü, IlÈcra alto tlç ypajil!ÈÇ tOU nouöXI1I6vo lClItanQtO ta KOUp5IKOÜ E8VJICOOJt6Àeu15IKclIWpata 9EpllltlICOÙ Mttci1xOI1: ",;; ... 'lWV Koüpl5(.lv, o eU'1V1KOç'M6ç,'.ItOU oMa ItplV a7tÖ. tpEIÇ I!&peç y\opnpollalvEI Keil taOE y~a 1l1a'a1C01!TJ ~vla OE tT]V 67tEtE10 tT]ç E8v11C1lÇtOU oUOTllllatllo'l a~aptT]maç, SEV I!ltopEi ycvoKtOvla ell: Itapa va Ô61 I!E O'UJ1lta8ela ouvEpyaola lCal va O'Ul!ltapaOta8ei OlOv jU:n~ aywva tOU KO\JpöIKOÙ Àaoù 15anAavtç lia À6Ut&Plo., E8VJKi] avexwptÇ. !;aptT]ma lCal ItpoIC07tTJ. 28.03.88 AfKYP A, 27. E~a~jI£PTJ £lliOllJ11] EllW1Œvq llpaypatOllOlri OllÖ CTÏJjI£pa 0 TOÜPKQÇ Itpi>Elipoç KEVàv EPptv Ï>otEpa allÔ llpöaKl1]aT) tOU AjI£plKavOÜ Itpotöpou PövaÀ.vt PirfKav. , " . E~pÈv ~piaJCEtal altO x9Eç atlç HfIA Kai auvOO&lJEtU! altO tOY Ultoupyo EE,COtEpIKWV K. M. \1À1Iä.Ç lCal TOY lXpUltoupyo ~, N .. K~vtElIip. 0 T OÜpKoç ltpOEÔpoç exel auVOIl.lÀleç Ile tOY ltpo~po P1iyKav KU! eltarpÈÇ Ile Ôlä.rpopouç ltOÀltlKOllÇ KU! OIKOVOlllKOuç ltapaY0vtEÇ. Elti01Jç EXEl auvä.yIXOO&U; tT)0'1] liE TOV YEVlKO ypallllatea.. .'. TOO OHE, I\. nepÈç Nte KOUEA~yo ltplV a~a t1Jv ~vaxClly\ä.p Ile tOY oltoio Ba cruÇ1]tiJP1]Oll T.oU 0 ~ OUpKoç ltpo&Ôpoç aEl ~o KUltplaKo. ae auVEVtEué,1] TOu atTJV tOUPKl- o ea. 28 H ltpWtTJ iJtav 1] tEÀ&utaia ÈK&a1] y\a' ta avilp<i>7tlva ÔlKU!WlIata tOu ItÈn Nnltä.ptllEYt OltOU YlVÖtav ÀÖyoç y\a t1]v lCataltÏeO'1] t1JÇ 1C0UpôlK1ÏÇ 1I£IOVÖt1Jtaç Kai 1] ôeÜt£p1] ~tav 1] lJlloôox1Ï ltOU È'ylve ltliÀl OlIO to ItÈI"t Nnltàptl!evt OlOV. 1]YEt1] tCOV Koùpôcov tOU lpäK" TÇeÀàÀ TaÀallltavi 0 Oltoioç , , OÙllrpcova lie tOY tOUplCtKO Tülto, ÈXel auvä.1jIel oùllrpCllVO auvepyaaiaç 11£ t1Jv opyä.VCIlO1J. «KollIla tcov Koi>pôcov Epyal;opÈYroV)l (PKK) 1100 aycoviÇetU! ta t£À&utaia XJ>ÖVla y\a t1Jv aveÇaPt1Jaia tCOV KOOpôllCWV lt&plOXWV t1Jç ToupKiaç. H AYJCllpa EiXE ôlallapmp1]Bei MOva Kai y\a tlç ôùo autÈÇ . £VÈpy£IEÇ lillä. Ô£V aVÈßaÀ& al)tiJ t1J rpopà t1JY £1tÏaJC&\jI1]y\ati, oùllrpcova liE ôiJÀlOO1l aÇlcolla-. tOÜXou, «1] ltepe1viJ ttvaßOÀ1Ï' Ka~1]ç£ at ~EÀOÇ tCOV £x.B~v t1Jç TOUPKlUÇ». , . IUllrpcova ô& ,liE Ô1]1I00l61?O'1J t1Jç eljl1]lI&Pl~ ,«!'lt£lÀl. NlOUÇ» 01 EXBpol a\lt~l elVUl 01 BJ..1]v5 Ka! 01 AplleVlOl, y!a. t1Jv avn~£tCOltlO1J t1JÇ,EltlP(101]Ç tcov, OltOiCOV ~paYII~tOltOlel teÀlKa t1Jv EltlaJCe'VTI. tOU atlç HfIA 0 EßPEV. .. WIENER ZEITUNG 29.03.88 Unklarheit über Kurdendemonstration gegen irakischen Giftgaseinsatz Wien: Schüsse aus Botschaft? Von F. Hennerl1ichJer Ersbnals sind gestern in Österreich Schüsse aus einer. ausländischen Botschaft auf Demonstranten abgefeuert worden. Sicherheitskräfte der irakischen Botschaft inWien haben nach Darstellung von Kurden auf kurdische Demonstranten das Feuer eröffnet. Die Iraker beschuldigen offensichtlich Kurden, geschossen zu haben. Die Kurden dementieren. Verletzt wurde niemand. Zu den umstrittenen VorïaIlen kam es, als gestern 60 bis 70 Kurden aus mehreren ~tr ',>eu du Nahen Ostens •. ; (W lnIIdschen Botschaft , ;.dfir ~t In Wien el• Demeastration veranstal..ete,n \ .• : • im irakischen Konsulat ein Protestschreiben überreichen woUten. Die V.rtreter der Kurden beschuldilten die Reeienmc in Bacdad darin, M.... nmord. an den Kurden im Irak zu verüben und zule~ mehr als 8000 Kurden in der Stadt Halabdscha an der irakischiranischen Grenze mit ZyaIÙdcifteasbomben massakriert Zu haben. Als sich dIè Iraltei wëlpr; ten, den Protest entgeg.nzunehmen, beeannen aufgebrachte kurdische Demonstranten das Gebiude der irakischen Botschaft zu stürm.n. DaMi sollen von den Kurd.n auch F.nsterschel. ben -.ineeschlagen Varden sein. Rund zehn Kurden gelanll es auch, in die Bot. schaft .inzudrincen. Dabei kam es zu Handgreiflichk.i. ten zwischen kurdischen Demonstranten und Sicherheltskriften der irakischen BotschafL Deren Verlauf ist zum T.U noch unklar. Darstellunpn über die Vorglin. ge ,ehen auseinander. Kurdisch. Aueenzeueen sa. gen, sie wären aus dem Gebäude der irakischen Botschaft unter Beschuß gekom. men. Es seien Schüsse abgereuert worden, die wie MGSalven eeklungen hätten. Es Kurdendemonstration den Arrestantenwagen \lOr dem iraJri.scben KolJsuIat ÜJ WIea: Iturdlscbe verfrachi '. . -. Kinder.werdE Foto:, •. : wire aber auch nicht auszu. KI..'den geprüft, die .lraker . der Trauer brennende Kerschließen, daß mit Pistolen hitten aus der Botschaft auf. Zj!n. . auf die Demonstranten ge- Demonstranten gefeuert.. An der Nordfroilt im GOlfreuert worden sein könnte. Auf der anderen Seite aehe; krie, selbst iIIt die lra1dsche Einschläge würden jedendie PoIize1 ADpben clet Ira-' Anneè zum Gegenanerlff ralls den Einsatz von Waffen ker nach, die Kurden. war-:, àUf wrdrIn&eDde Verbinde auf die Demonstranten beden im BotschaftsPbl~ I clet .Kurden und der mit fh.. stätigen. selbst geschossen haben. Er-< - neD verbilndeten Pener Der irakische Botschafter, gebnls die•. Enni~uneen übergegangen. Die Kurden Wahbi Razzak Al-Garaguli, liegt noch keinea vor. sind dèrzeit auf dem Vorübte an der geringen Polizei. . .'. ..: . ... marsch Rlchtune Universlbewachung des Botschafts- - Ein Sprecher derJtuIdeD.~ •. titsstadtSulalmanlya im gebäudes Kritik: könneJi mentiertè jedenfalls _éDt- . lnId8cbeIl Südkurdistan. wir nicht arbeiten", sagte er. • schieden, !laB kurdl.sche De-' Dl.- Irener haben eln8ll Innenminister Karl Blecha monstz:,anten geschossen haGroBaneriff. auf den stratebrachte am Nachmittag ge- ~n konnten,_ und betonte, &isch wichtigen DarbandIgenüber Al-Garagull das Be- dIe Kurden unbewaffchan-5tausee aüdllch vOn dauern der Bundesregierung n,;t g,;wesen und hätt4;n eine Sulaimaniya begonnen. Die über den Vorlall zum Aus. rrIe~bc~e De~~ation bePerser versuchen In der Iledruck. a~slchtigt. DIe Poli~1 nahm &lon Einheiten der Iraker Die Polizei in Wien hat bemmdes~ns 53 ku~e Deeinzukesseln. monstranten fest. Die mel-, reits erste irakisehe Quellen sten von ihnen wurden Ce-. Die Iraker haben Entiaausgewertet und kurdische stern bei RedaktionaschluD. stnng$lln&riffe begonn.n. Demonstranten verhörL Ein noch verhört. Dabei wurden nach Angaben vorläufiges Bild von diesen der Perser allein cestem Ermittlungen zeichnete der Ein irakiseher Botschaftsanmehr als 300 Iraker im Vizepräsident der Bundes. gehöriger wurde leicht ver- kampf getötet oder verletzL polizeidirektion in Wien, JetzL Unter den Demon- Im persischen Golf haben Günther Marek. "Ich kann stranten gibt es keine Ver- Iranische SchneUboote den bestätigen, daß mit an Si- letzten. dinlschen Supertanker ..Kacherheit grenzender Wahr. Zahlöreiche Kurden hatten rama Mirs!(' anaegriffen. scheinlichkeit séhüsse geral. in 'der Nacht auf Montag Dabei brach an Bord ein len sind", sagte Marek zur auch in London gegen die Feuer aus.' Oprer wurden "Wiener Zeitung". GirtgasangriHe des Irak auf nicht bekannL Wenic später Nach Mareks Worten gebe kurdische Dör!er und Städte grifren die Iraner unweit daes allerdings zwei Versionen protestiert. Kurdische Mani. von auch den norweclschen über den Einsan von scharrestanten zogen vor die ame- Tanker ..Golar Kansai" an. rer Munition. Au! der einen rikanische Botschaft in Lon. Dabei entstand Sachscha. Seite würden Vorwürfe der don und trugen zum Zeichen den. ,.so w_ I-PROTI 29.03.88 .1":'l':'I{-)~~ t4 :(,r. !11{'J~I~ fi lill ~ll\li. :f;11'},/~llll 1:_"h'l ~'.1 f: I:t: 'l~ll;f:" Maxt~Ipa\' - IpaK BIENNH, 29. KoüpöOl tpau~atif.~ C:,(' tllV Ip<,lKlV~ £lli8£crry Evavtiov tllÇ 1l0ÀTlÇ XaÀa~llaÇa, ' l1t~ rllv 01l0la Ot IpaKI\'Ot IPTl(j\~oltoiTlcrav Xll~IKa oltÀa. aVt;~£vovrav X8Eç ßpa.8u crrll BI&VVTl,ItpOK&I~ËV~U va UIt?ßÀI180!Jv cr£ £ISIKTI 8~palt£la. n~yËç tou Ipav ~vaKOIvwcrav o~n It&PlltOU 5.000 KOUpSOl crK01:W9T1Ka~ cr' autTlv tTlv. <I8po~TI J.la-ra Kata rllç IP.aKIVl;ç llY.££Va~tIOV .tTlÇ XaÀa~ltç~ Kai criaç. H aucrtp1aKll acr1:u\,0J.lla XIÀtaÔEÇ aÀ;ÀOl tpau~at.lcrtTl' £ltEvÉßll ~e KÀO~ltÇ Kai ltUpOKav. n&plJ.l&VOVt~ç tllV aepl!:,!! ßOÀlcr~OÜ~ crrov aÉpa llpOS 1:w\' cru~ltatplWtWV tOUç ltE~I£KepOßlcr~o, aUa ta Itupa itOU 50 KOUP.SOI cr'!YK&VtpW£Ç.aypiwcrav touç 8la8~ÀwrÉç V 9'1K!lV X9ECi.t.Ç.w alto 1:11 lpa. ItOU aPXlcrav va ltEtOUV ItÉ. K~VTl Itp£O~&la tTlÇ aucrtp~atpEÇ Kai Itpocrlla811crav va ItalC11ÇItpwt&uoucr!lç Kai Kat1l.Ypaßlacrouv tlç 1t0p1:&Ç rllç Y&IÀav tll ~Pll0Tl X'I~IK~V ll~EoßEiaç Yla va elcrßöJ.ouV OltÀwv, cpwvaçovtaç cruv9T10 aun;v. AvticrtolXll StaS~. ÀW<J11Kat ~tKpOEltelcroöla <J11' ~£l(iJ9T1Kav Kai 0t1lv Ouamy)(tOY, ËÇ.w alto t'Iv EK&i IpaKI' vi] ltPEoß&ia. TOUÀaXlcrtOV .Süo ÔlaSTlÀWtËç cruv£À~<p8T1' cray. l:tOV ߣp<1l1CO, «ltOÀE~OÇ tWV tavK£P» cruvexicrtTlK& Kai X8&ç ~£ t~ iSla ÉvracrTl: To Ipav ÉltÀll & to UltEpSEé,a~£VOltÀOlO « apa~a MaEpcrK» ~£ 8avÉSlKll crll~aia Kai Àiyo apyot£pa to UltO À'ß&pla\'~ ol1~aia ltetpEÀalOepopo «rKOÀap Kavcral» crt' aVOlXta tw\' Hvw~Évwv ApaßlIcwv E~lpa' 1:WV. ߣV ÉYIVE yvwcrtO av ull~pE,av 8ù~ata ~ Çll~IÉÇ. To IpaK avaKoivwcr£ KI auto apY01:£pa Otl Ë7tI'11Ç.£ J.l£yaÀo VaUtlKO cr1:nxo crtOV n£pmKO. l& aMO crtpatlwtlKO avaKol- vwOËv t1'\ç T&x,&pavTlÇ a\'a<pË; perm £m crTlS on 01 !!,poUpOI tTlÇ ~lpavlKllç <avaota0T!ç KatËAaßav ~la ËKta<J11 1.400 tEtpaywvlKwV XIÀIO~ËtpwV crtO B.A. KOUPÔIOtaV Kat I.l&ta alto oÀOv1Jxna l.laX'I OKOtwcrav ~ tpau~anoav touÀaXIOtOV 300 IpaKlvoüç otpatlwteç. To IpaK &Ç.altÈÀ.oo& X9&ç tP&IÇ ltupaüÀouç Evavtiov t1lç I&P~Ç IpavllCl;ç ltöÀTlÇ Kol.l, 0& aVtiltOIVa Yla nç IpavlKËç Em9ËcrElç &vavtiov lpaK1VW\' 1t0À&wv. 87 KRONEN ZEITUNG 29.03.88 "Gölfkdéû':'iô:Wieù:SchUsse in . Bufschoß des Iroks ~Golfkriég.Jn der Wiener Innensudt:'Zu-dl'amatlschen lwl. kam zii Tumulten zWischen 'clen schenfilfen kam während einer Proteskù"ildgebung gegen den' -lelbwächtem aus Bagdad und clen Einsatz von Giftgas am Persischen Golf. Als mehrere kurdische OeDemonstranten. Plötzlich zog einer monstranten In die lraklsche Botschaft eindrangen. zog ein Mann der Bodyguards eine Waffe: Ein der lraldschen Sicherheitstruppe plötzlich eine Schußwaffe und Kundgebu~ilnehmer veßl. dril~ sechs Mal ab.GllIcklicherwelse gab es keine Verletzten. chert, es wäre eine MaschinenplstoVierundsechzig Demon,stranten wurden festgenomm.en. le gewesen. ~r Iraker begaM wild, • \Im sich zu schießen. Sechs Projekt!' ,Die IraJds(;he Botschaft liegt !in,: Gebäude' Versammelt und demO;;. le ' bllebe~ 'i!1 ,ei~r, Panzerglastür ,Zentrum W1e'ns Ecke, Lothringer:... strierten mit Sprechchören und stecken. Ole Kurden flüchteten auf, strallë • Johannesgasse zwlscl:len Transparenten gegen !ralcs Einsatz die Straße." .. ,' "; Stadtpark und Hotellntercont., Um ' von Giftgas. Obwohl mlttlerweUe Spezlaleln.: 10.30 Uhr hatten sich rund siebzig Anlaß fürdIe Protestkundgebung helte'; der Pallie; die Botschaft ab-' ,lwrdlche Demonstranten vor dem war der Abwurf von Napalmbom. zuriegeln begannen, zertrümmer": ben und Senfgas auf die kurdische ten mehrere Demonstranten mit' Stadt Halapdscha, lm Norden des ße Ste' hl 'h Fe te 8ro n lnen za relC ens", Iralcs am 1'6. Mlrz. DIe Stadt war des Gebäudes. Mehr als hundert" kurz zuvor,von Khomeinis Truppen Polizisten drängten die Kurden lit VON CHRiSTIAN HAUENSTEIN Richtung Hotel '~Inten:ont. ab .. VIerundsechzig Männer, Frauen erobert worden. Bel Clem Vergel. und sogar Kinder. wurden festge; lungsschlag durch die Iraklsche nommen. ':luftwaffe dürften mindestens 5000 Die irak~ Botschaft war scholi: Zivilisten getOtet urid etwa ebenso mehrmals Schauplatz von Terror.".; viele verletzt worden sein. MonIag schlägen: Am 20. September 1982 abend trafen zahlreiche Giftgasdetonierte direkt am Fenstersims opfer zur Behandlung In Wien ein, vor dem leibwächterzimmer der Während der Demonstration be. Botschaft eine Bombe. Sogar daS' gannen mehrere Kurden In die Botdicke ,Panzerglas, wurde zertrü~' schaft zu stürmen. Direkt hinter mert, Bei dem Attenlat wurde 'nie. dem Seiteneingang der Botschaft in mand, verletzt. Am 21. Juni 1986 der Lothringerstraße befindet sich' gab es wieder Terroralarm in der Jo. ein mit Panzerglas gesichertes Iraki. hannesgaSse. Zwei Granatwerfer sches Wachzimmer, In dem ein waren auf das arabische Diploma. Fäu.sten ,,:,r 'fIer:irakischen Botschaft In Wien wah'res WaffenarsenaJ lagert. Es tengeWude g~richtet.. , es J J Kurden mit geballten 29.03.88 7wpq ~àX~' Koùpowv Km lJEç nllyÈç. ,,:",H' lIäxrJ' liE TOUÇ Koùp6oI.lÇ"CMUj1TEÇ ~ÉanooE yùPW.anc; 12.00 wpa E.Uà60ç KOl<m!vEXt~OTOV' mi ano 0AWIlPEÇ WPEç. ovÈ<l>Epav 01 nllyÉç. ,CfUllnAIlpWvoVToÇ ÖTI TEAIKà, TpaUIJOTiOTIlKo Èt. ToùpKOI urponWTEÇ. 'y 'EAlltOnTEpC1,«noùllo» KaI EniAEKTEç l'Ovà6Eç uröAellKaY,':'OTO nE6io TWV llaXWV • y KOvTIH7To XWPIC) NTEPEAÈp' mil VOTIOOVOTO"'K~mapxia LlipT, npOcreEoov 9' "'IlVÈÇ, ~IlII~lwvETal on nUT~ iJ:N,TlrlAPMnAKIP, 1,9. Tàv IlI'EyaAùTEpr, ('ÖXr, rmo "OTE 1I0U 01 aVTàpTE~ 01 (>T()VP!<IA ~OTEIAE XTEÇ noloi ~'1Toiiv TTJv aUToVOllia E,VIOXUOEIÇOE il'a nE-, TWV OKTW EKaTollllupiwv , PIOXr1KOVTOOTa 'POKI- 1(0ùp6wv nou ~OUV ITHlv ~ä~aüvopa. onou 01 6uvolJElç ToupKio. ~avàpXloav Sl,eÈoa4>aAeioç lIöxovral ilE 75 OEIÇ OTIlV nEploxÏ1 umepa nE pinou Koiip60uç avràpanö 6taKonri Aoyw TOU TEç.- onw-; 6:iAwoav rnion, OIÙ.IlPOÙ XElllwva, VOLKS uro ouvopa pE TO~pKWV TO,lplIK H WIEN. Ein Angehör(ger der irakischen Botschaft schaB Monlag mittag auf kurdische Demonstranten, die aus Protest gegen die irakischen Giftgasangriffe auf die kurdische Zivilbevölkerung in der Wiener Innenstadt demonstrierten und eine Delegation ins Botschaftsgebäude entsenden wollten, Rund 60 kurdische 28 Demonslranten wurden von der 29.03.88 STIMME Demonstranten aus Wiener Irak-Botschaft beschossen Wiener Polizei zur Einvernahme festgenommen, während die Ermittlungsarbeiten im Botschaftsgebäude selbst vorerst nicht durchgeführt werden durften, Die irakische Auslandsvertretung war zu keiner Stellungnahme bereit. Augenzeugenberichten zufolge wurde mit einei- Maschinenpistole rund eine Minule lang auf, die Qemonstranten geschossen. Die Demonslralion war Teil einer europäischen Soli, daritätsaktion mit den im Irak lebenden und von deI Regierung verfolgten Kiuden. Allein der irakische Gift, gasangriff auf die kurdische Stadt Halabjah forderte' unter der Zivilbevölkerung 5000 Tote und 9000 Verletzte. Innenminister Blecha brachle gegenüber dem', irakischen Botschafter sein Bedauern zum Ausdruck und kündigle bessere SchutzmaBnahmen an. SUITE 29.03.88 Demo gegen Giflgas: S.chüs.s.e..aul Kurden WIEN. Im Rahmen einer Demonslration gegen die ira. kischen Giftgasangriffe auf die Sladt Halabjah im iraki. leben Kurdislan vor der Bolscbaft des Irak in Wien kam CI im BOlSChaftsJebiude zu einer SchieBereI, deren Umstande bei RedaktionsschluB noch nichl Jeklart waren. Der Grund: Die Wiener Polizei durfte im BolSCbaftsgebiude nichl ermitteln. Rund 70 Demonstranten batten sich an dem Tag, da in Wien wieder die Giftgasopfer aus dem Irak zur ßcbandlung eintreffen iOUten, vor dem irakischen BolSCbaftsgebaude eingefunden, um gegen den Giftgasangriff irakiscber Einheiten auf die Kurdensladl Halabjah, bei dem es bis jetzt SOOO Tote und 9000 Verletzte gegeben hal, zu prolestieren. Die Aktion vor der Wiener Botschaft war Teil einer gesamleuroplischen Prolestaklion gegen die irakische ReJierung, die die von uanischen Einheilen besetzte Stadl mil' Giftlas bombardieren lieB. Enten AUlenzeueenberic:hlen zufol,e eine reine VerleltunpakliOD an der kurdischen Zivilbev6lkerunl. Die Demonstranlen vor cler iralWchen Botsc:baft woUten eine Delegation ins Gebaude lCbieken, wo dann die Schilsse fielen. Augenzeulenberichlen zufolge bal ein ira. kiscber BotschaftsangehOriger mil einer Maschinenpislole rulld eine Minule Jang geschossen. Diesen Aussagen wollte sieb die Polizei niebt anschlieBen; vom BOro des Wiener Polizeipräsidenten Bögl, der die Ermittlungen durchfährt, wurden die Schüsse bestätigt. 60 Demonstranten wurden feslgenommen und bei RedaklionsschluB zur Einvernahme noch immer fcslgehalten. "So Jange wir niebl in die Botschaft hinein dûrlen, können wir auch nichl sagen, wer geschossen hat", wurde uns dazu vom BOgi-BOroerklärt. Das kurdische Informa- lionsbOro in WlCnhal Montas 'abend die Festnahmen verurteilt und fOr die nlcbsten Ta. gen weitere Demonstrationen. lemeinsam mit Kurden, aus der TOrkei und. a\ll Syrien, angekOndigt. um die Of. fenl1icbkeit auf den VOlker. mord im Irak aufmerksam zu maeben. 30.03.88 NTOKOUJjEVTO X~JjIKa TOU Y'O TO IpaK KURIER 29.03.88 ~,Wieh:~ Béi Demo geg' ei1.Gi,ftg'-askriè'g' "~'": t '.~''r_.'~'' t>- '(~i.'.. _~':."k. ;:';':" .....,. . .. , ';l ~J: :: ....:. i': ..- '. ~::...,. ScIWt ,gesmossen Wurde ~ Verletzte gegeben hAben speÎTte die Umgebung der Bot. Molltag 'vormittag bei einer soit. . schaft hermetisch ab ,und I<urden-Demonstrationvordêr • Angeblich hat eine Gruppe nahm 64 Kurden (darunter irakischen Botsc~ft'.llt'.'der. der Demonstranten'einen Ira- Frauen und Kinder) für kurze Wiener' Innenstadt ... Augenker, verfolgt, vor der BotschAft Zèït fest,":: . .'~ .." " ,und Ohrenzeugen zufolge. hAt ,': niedergeschlagen und sei dann ' . Oct. 'Schütze und (der ..4t. ein irakisclM;rSicherheitsmann in die I(pnsularabteilung ein- tadtiMe blieben vorerst unauS einer MP eine Salve abgt.gedrungen. Ein Augenzeuge auffindbar. Bei der Botschaft geben.' '-. .' '. schilderte den Vorfall aller- stan'd auch die' Polizei vOr Innenminister Blecha entdings anders: , verschlossmeri Toren. 'nieschuldigte sich beim irakischen _ .Es hätte eine Protes!note .mand wurde eingelassen. BotschAlterfür den Vorfall und ub~rg~ben werden sollen. PolizeisprechC1 Dr. Gerhard verspra<:h eim: Untersuchung. P~lzhch schOß ein If.aklscher Schwab!- zum KURlE.~ .Wir . ',' . S.cherheltsmann mil einer Ma- . wissen von sechs Einschüssen Etwa 70 Kurden ,fanden sic!t schinenpistole auf uns.' Ge- in..ei~ TOr beim,Aufgang zur am Montag gegen 10.20 Uhr troffen wurde Gott sei Dank Kônsûlaràb14;i1un&.~a~foni-. vor' de:r irakischen Botschaft niemand. " schès:Statement dèr 1IOtsc:haft: Ecke Joha~nesgassellothrinZornerfüllt bewarfen die .~ smd alle schoi1 nach HaUse gerstrase> êIW: Grund des Proflüchtenden Kurden das Bol- , Segângen':; .....i "'li.:>:~'; tests: Der. Giftgasangriff iralcl- schAftsgeb.iude ..mit Stei~n. ~i-l~'MoOta&,~~ scher Milit.ireinheiten auf die Fensterscheiben _ gingen ,. ~u " ~kUid15;Che~ift~(~Üiu' ee:; von Kurden bewohnte Stadt Bruch. ,';' -0' . -,.",. han41ùilgnachWIefL,;. ...,...: ", .' Halab;a, wo es 5000 Tote und, EinGro8.1ufgebot der Polizei ':::.:(.~.~~;.d, PUER (iROÙG • AGENCE FRANCE PRESSE PARIS, 7 Mars (AFP)- Des "inslallalions .ililaires el .conoMiQu •• " de la ville de Mossoul. à l'exlrt.e nord-ouesl de l'Irak onl élé bOMbardée. lundi à ORH10 (05H40 .n Franc~) par l'avialion iranienne Qui l.ur a "infliat d.s déGals mal&riels iMPorlanls" a annoncè Radio-T.héran, caplte • Paris. Par ailleurs les forces marili.es des Gardiens de la révolulion onl bombard. à l'arlillerie la l.rMinal p&lroli.r d'Al-OMaweh (exlrt •• nord du Golfe), landis Que 1. porl d'OUM Al Gasr, le. villes de Bassorah, Al AMarah. Al Gourna el Al Aziz. au sud de l'Irak, onl élt .aaleMenl bOMbardé.s par 1•• forces lerreslres d~s 6ardi~ns de la r.volulion, a indiQué radio iranienne. L'Iran a d'aulre parl annonc. un raid de l'avialion irakienne sur la ville d'Arak, au cenlre-nord du pa~s •• 12H40 (10H10 .n France). Radio-Téhéran a &aaleMenl indiQu. Que la ville kurde iranienne de "arivan. proche d. la fronlière, avail &l. sou.ise • un pilonnaae de l'arlillerie irakienne pendanl une dizaine d'h~ures dimanche. Elle n'a fourni aucun. inforMalion.sur d'&venluelles viclimes. 29 • PARIS, 13 mars (AFP) - Les forces iraniennes et les combattants kurdes irakiens (opposés au réGime de BaGdad) ont lancé dans la nuit de samedi â d;~anche ~ne offensive. nommée Zafar-7. dans la réGion de Suleimani~ah (r,ord-est de l'Ir3k) libérant 40 kilomèlres carrés du territoire irakien el ffi2ltarit hors de combat450 soldats de BaGdad, a annoncé Radio-Téhéran capt., , P~ris. Cette offensive, lancée dans la réGion de Khormal. a permis aux forces i'-aniennes et ~des de prendre le contrôle de 14 hauteurs et de 7 villaGes situés entre la fronlière el la localité de Khormal. indiQue un communiQuè d. l'état-major iranien. cité par la radio. Les combaltanls iraniens et kurdes ont caplurè une cenlaine de soldats irakiens. ajoule le communiQué Qui affirme Que celte offensive a élé lancée "en représailles aux récents bombardemenls irakiens. notamment â l'arme c!,imiQue, contre des villaGes du Kurdistan d'Irak. dans le nord de ce pa~s". PARIS. 21 mars (AFP) - Le ministre iranien de l'Intérieur. l'hodjatole.la. Ali-Akbar Mohlachami. a affirmé Que plus de 20.000 Kurdes irakiens s'élaient réfuGiés en Iran. à la suile de bombardemenls irakiens à l'arme chimiQue. dan. u~ messaae adressé lundi au Haul commissaire des Nations unies pour les réfUGiés. M. Jean Pierre Hocké. Selon Radio-Téhéran captée à Paris. le ministre iranien précise Que ce. réfUGiés. pour la plupart des femmes. des enfanls el des personnes âaées. onl été obliGés de Quiller leurs villaaes à la suite "des bombardements à l'ar., chimiQue et des altaQues des forces de sécurilé irakiennes". ' Le messaGe demande au Haul commissarial de l'ONU de rendre visile aux réfUGiés kurdes. Les bombardements irakiens à l'arme chimiQue. les 17 el 18 mars. des localilés kurdes irakiennes de la réGion de Halabja (nord-esl). prises cett. semaine par les forces iraniennes. onl fail 5.000 morls el 4.000 blessés. s~lon le minislre iranien des Affaires étranGéres. PARIS. 22 mars' (AFP) - La trentaine de mililanls kurdes Qui occupaienl p~cifiQuemenl depuis mardi malin le bureau parisien de l'aaence de presse ouesl-allemande OPA. ont Quitté les lieux vers 15H10. apprend-on auprès de l'aGence. Ces mililants. Qui se réclament du Front national de libération du Kurdislan (ERNK). demandent la libération de douze Kurdes oriainaires de ~urQuie. arrêtés en février dernier en RFA et soup~onnés de "participation' une orGanisation terroriste". , Ils sont accusés d'avoir formé celte oraanisation au sein de leur parti. le Parti des travailleurs du Kurdistan (PKK - de tendance marxiste) et auraient formé un "tribunal du peuple" prés de ColOGne o~ seraient JUGés d•• opposants à la cause du PKK. C'est la 3éme fois depuis le mois de novembre 1987 Que l'aGence était occupée par des militants kurdes. PARIS. 22 mars (AFP) - le bureau parlSlen de l'aGence de presse ouest-allemande OPA est occupé depuis 10H30 mardi par une trentaine de militants du Front national de libération du Kurdistan (ERNK). apprend-on auprès de l'aaence. C'est la 3ème fois depuis le mois de novembre 1987 Que l'aaence est occupée par des militants kurdes. Ces derniers réclament la libéralion de douze Kurdes oriainaires de TurQuie. arrêtés en février dernier en RFA el soup~onnés de "participation' une orGanisalion terroriste." Ils sont accusés d'avoir formé cet le orGanisalion au sein de leur parli. le Parli des lravailleurs du Kurdislan (PKK - de tendance marxiste) et auraienl formé un "lribunal du peuple" prés de ColOGne o~ se~aient JUGés d,. opposanls à la cause du PKK. le PKK prône la lulle armée pour oblenir l'indépendance du Kurdistan lure. STRASBOURG. 22 mars (AFP) - Des Kuraes. s~mpathisanls de ,l'ERNK (Front d, libéralion nationale du Kurdislan). onl occupé pacifiQuemenl mardi'malin l,. locaux de l'AFP à SlrasbourG et ceux de l'aGence du Quolidien "la RépubliQu, du Centre" à Dreux (Eure-et-Loir). Les manifestants. Qui dans le.s deux cas. sont une vinalaine d'hommes et de femmes accompaanés d'enfants. affirment vouloir ainsi protester contre "la . politiQue de répression et de terreur contre le peuple kurde vivant en RFA". Ils demandent Que "soient relaxés immédiatement leurs compalrioles détenus ,i~justement et Que les aulorités ouest-allemandes déclarent publiQuemenl le. raisons de leur politiQue anti-démocratiQue contre les Kurdes", En fin de malinée aucun incident n'avait été siGnalé"ä la suile de ces occu~ations de locaux. 30 • PARIS. 22 ••r. (AFP) - L•• forc.s d. l'Union PatriotiQue du Kurdi.t.n d'Ir.k (UPK) •• intienn.nt l •••••nti.l d. l.ur. ~osition. d.n. 1. réaion d. Sulei ••ni».h •• i. ont du év.cuer c.tt ••••• in. cert.in •• d. l.ur. b•••••• 1. suit. d. bo.b.rd ••ents ir.ki.n •• l'ar.e chi.iQu •••• ffir.é ~.r t.l.~hon.' lundi, • l'AFP, un port. ~.rol. de M. T.l.b.ni, Qui .éJourn •• ctu.ll ••• nt • Londre •• B.ad.d, r.~~.ll.-t-on. av.it f.it ét.t le 19 ••r. d'un. i.~ort.nt. op~r.tion .ilit.ir. contr. 1•• ~osition. d. l'UPK (.lliée de l'Ir.n .t diria'. p~r M. J.l.l T.l.b.ni) d.n. 1. réGion d. Sul.i •• niw.h .t .ffir.' .voir ~ri. d'•••• ut 1. Qu.rtier Génér.l du chef d. l'UPK. Dé•• nt.nt 1. ver.ion ir.kienne, le ~orte-~.role •• ffir.é QU. le. bo.b.rde.ent •• l'.r.e chi.iQue, le. 17 et 18 ••r., de. b•••• de l'UPK • BarQ.lou et • S.rQ.lou, .u nord-e.t du b.rr.ae de Dok.n, • environ 80 k•• u nord-e.t de Kirkouk, a obliaé le. co.b.tt.nt. kurde •• év.cuer ce secteur, av.nt QU. 1. 19 .ar. le. force. ir.kienn ••• 'en ••p.rent. Ce~end.nt l"UPK .aintient l'•• senti.l de ••• ~o.ition., not ••• ent d.ns la vallée de Jaffaw.ti, au .ud du b.rr.Ge. Selon le re.~on.able kurde, .u tot.l l'UPK contr&l. près d. JO.OOO k. carrés du Kurdi.t.n d'Ir.k. PARIS - L'UPK a partici~é aux co.b.t. Qui ont ~.r.is. J.udi d.rnier, la prise d. la viII. front~liér. d. H.l.bJ. (JOO k. au nord-est d. BaGdad) p.r les forc •• ir.niennes, s.lon 1. porte-~.role. La sourc. a précisé Que Hal.bJ. av.it été ~rise par les forces de l'UPK trois Jours avant l'annonce ~ar l'Iran de sa chute et elle .st • actu.lle.ent sous contrôle des co.b.ttant. de l'UPK. Sans expliQuer le silence des co •• uniQués iraniens sur la participation d. l'UPK • ces co.bats, le porte-paroi. a indiQué Que les pOch.erGa (co.batt.nt.) d~ l'VPK coordonn.nt l.urs o~érations av.c les Gardiens de la révolution, •• i. ac-issent d. faÇon indépendant •• Selon c.tte .ource, 1.000 K. carrés du Kurdistan iraki.n dans la réGion de HalabJa ont eté "libérés" c.tt. s••ain •• Les forces de l'VPK ~oursuivront 1•• cOMbats. C.~endant ell.s n'ont ~.s ~our obJ.ctif la pris. de la ville d. Slileimani».h. capitale culturelle du Kurdistan, • environ 70 km au nord d. HalabJa. Car "dans ce cas, l'ar.ée irakienne bombardera éG~le.ent cette ville. or nous voulons protéGer la population". a declaré le porte-parole. Il a affirmé Que l'aviation iraki.nne avait "intensément" bombardé à l'arme chimiQue. le 18 mars, HalabJa .t les localités voisines. faisant plus Ô. 4.000 morts et b.OOO blessés. De nombreuses victimes ont été transférées en .'.e Jt' an. PARIS. 23 mars (AFP) - Des diverGences ont éclaté au sein du Parti DtmocratiQue du Kurdistan d'Iran (PDKI) à propos de la ~olitiQue Que ce m,uvement autonomiste kurde entend suivre à l'éGard d. Téhéran. Guinze membres du Bureau politiQue et du comité central du PDKI ont en effet publié mercredi un communiQué "reJettant la politiQue m.née par 1. G,'oupe de M. Abder-Rahmane Gassemlou, chef du PDKI, visant à des néGociations avec le réGime de Khomein» et à une reconciliation avec l'opposition a.,ti-f'évo1ut ionna ire". Dans ce communiQué adressé à l'AFP, les 15 membres Qui déclarent c.. nstitllés la "Direction révolutionnaire du PDKI" accusent le Grou~e Gassemlou "d' av,)ir condu itie part i "aIl seu il de 1a décompos it ion" et condamnent en outre :"la violation par le Groupe Gassemlou des principes de démocratie réGissant la 'vie intérielJre du parti". Le communiQué est siGné notamment de Hassan RasteGar. membre du Bureau 'PolitiQue, et de huit membres du comité central (Jalil Gadani, Fatah Kavian. ~ussein Madani. Nabi Gaderi, SadiQ Baba»i. Abou Bakr Rad. Vsman Rahimi, Ali Kachef Pour). La "Direction Révolutionnaire" du PDKI réaffirme en outre son "souti.n aux efforts internationaux visant à mettre fin à la Guerre irako-iranienne". Le représentant à Paris du PDKI, interroGé par l'AFP, a indiQué Que "les P€'rsonnes en Question étaient bien membres des instanc.s diriGeantes jusQu'au 8~me conGrés du PDKI, tenu en Janvier dernier, mais Que leur mandat n'a pas été renouvelé". Il estime Que la déclaration a été "dictée par les Mvudjahidine du peuple", orGanisation de M. Massoud Radjavi. basé à BaGdad. Le PDKI dément. en outre. toute néGociation avec le Gouvernement de Téhéran. et rappelle Que les résolutions du 8éme conGrès ont a nouveau constaté "l'impos'sibilité" d'un accord avec le réGime iranien. PARIS, 24 mars (AFP) - L'OrGanisation des MoudJahidine-KhalQ a démenti jeudi le rôle Qui selon ell. lui est prOté par 1. PDKI dans la scission intervenue au sein du mouvement autonomiste kurde d'Iran. "A chaQue fois Qu'un courant politiQue aboutit. l'iMPasse • cau •• d. son opportunism. et d.s s.s trahisons, il est d'usaGe d'attribuer la faut. aux alltres. Kho •• in» impute aux MoudJahidine ses Gr.ves cris •• intern.s .t lorsQu'une scission déGénère en affrontements ar.és au sein du Grou~ ••• rxist. léniniste iranien au Kurdistan iranien, la faction battu. n. manQue pas d'.n attribuer la responsabilité aux MoudJahidin.", déclar. 1. co•• uniQué adr •• sé • l'AFP par 1. mouv.ment de M. Massoud RadJavi depuis son bureau parisi.n d.' pr.sse. 15 m••br.s du Bur.au politiQue .t du comit. c.ntral du POKI ont dénonct .ercr.di dans un co••uniQué "la politiQue m.nt. par 1. Group. d'Abd.rrah.ane --~~ 31 .. Suite 6h ••••• lou, ch.f du PDKI, vi •• nt • d•• ntaociation •• v.c 1. r'ai •• d. Kho •• in» et • un. r.concili.tion av.c l'o~~o.ition anti-r'volutionn.ir." .t d.clart con.Utu.r 1. "Dir.cUon rtvoluUonn.ir. du PDKl". L. r.~r ••• nt.nt • Pari. du PDKl, int.rro •• ~ar l'AFP, • lndlou' ou. "1•• ~.rsonn.s .n ou•• tion tt.i.nt bi.n ••• br •• d.s instanc.s dirl •• ant •• Jusou'.u •••• conart. du PDKI, t.nu .n Janvi.r d.rni.r, •• 1. ou. l.ur .and.t n'. ~•• •t. r.nouv.l'". Il •• tl•• ou. 1. d'cl.r.tion •• t. "dict •• ~.r 1•• ~oudJ.hidin. du ~.u~l.". or •• ni •• tion d. ". "a,soUd R.dJ.vi, ~•••• B.ad.d. SIIRT (Turoui.), 29 •• r~'(AFP) - N.uf civil. ont .t. tu" ~.r d•• ••~.r.ti.t •• kurd •• 'd.n. 1. nuit d. lundi ••• rdi d.n. 1•• ud- •• t d. 1. Turoui., •• nnonc' •• rdi l'.a.nc. turou. An.toli •• O•• r.b.ll •• ont .tt.ou' d.ux vill.a •• (Aaizo» •• k .t K.lt.~.) d.n. 1. ~rovinc. d. Siirt, • ~r'ci •• l ••••nc •• C.lt •• tt.ou ••• t un. d•• ~lu ••• urtri'r •• d. 1. au'rill. kurde d.~ui. 1•. lev'. d. 1. loi •• rtial. 1. t9 Juill.t d.rni.r d.n. 1•• ~rovinc •• d. l'An.toli. ori.nt.l. oui r.couvr.nt 1•• r'aion •••• Jorit. kurde .t o~, d.~ui., •• t .n viau.ur l ••t.t d'ura.nc •• L••• ilit.nt •• r.', du ~.rti d•• tr.v.ill.ur. du kurdi.t.n (PKK, Marxi.t.-l'nini.t.) .ont tr ••• ctif. d.n. c•• ~rovinc ••• L•••• ~.r.ti.t •• kurd •• ont tu' 45 civil. d.n. 1••• ul. ~rovinc •• d. Siirt d.~ui •• 00t d.rni.r. L. ch.f-li.u d. c.lt. ~rovinc ••• t d.v.nu d.~ui. ~.u 1. ~rinci~.l th •• tr. d••• ccroch.a ••• nlr. 1•• fore •• d. l'ordr •• t 1. PKK. Plu. d. t.OOO ~.r.onn •• ont .t. tu'.' d.~ui. 1. r.~ri •• d•• o~.r.tion • •r•••• d. 1. au'rill. kurde .n .00t 1984 d.n. c.tt. ~.rti. ori.nl.le d. 1. Turoui., •• lon 1••• utorit ••• BAGDAD, 29 mar. (AFP) - L'.vi.tion ir.kienne • l.nct, •• rdi, d•• r.id. conlre oualr. ville. irani.nne., Ha.adan, Khorr •• abad, Sal.hi .t B.khlaran (ex-Ker.enshah), .itu'es • l'oue.t de l'Ir.n, el contre l'tle ir.ni.nne de L~van, dans 1. sud du Golf., indioue un co •• uniou' de l'tl.l- •• Jor • Baadad. citt ~ar l'aa.nc. irakienne d. ~ress. INA. (Radio-T'htran a indiou' ou. neuf civil. ont tlt lu', et ~lu.i.ur. aulre. blessts .ardi, lor. du bo.barde •• nl ~.r l'avialion irakienne d•• viii •• de Hamadan. Khorra.abad, Bakhl.ran. et Abddnan.) Le co •• uniout ir.kien ~rtci ••• ncor. ou. 1.5 in.tallation. ~ttroli'r •• de l'tle de Lavan. ont ttt "bo.bardé •• et inc.ndié •• " ~ar la chas •• irakienn •• L'Irak avail annone' .voir lanct un raid, di.anche .oir, contr. un p6trolier au lara. d. lavan. C.tt •• ttaou. n'ttait louJour. ~as confir.'. Mardi. Le co •• uniou' iraki.n indioue ~.r ailleurs ou'une batterie de missiles sol-air Hawk (d. fabrication a.'ricaine) a été bo.bardée d.n. 1. sect.ur nord du fronl, ~ar l.s avion. de co.bat iraki.n •• L. text. soulian. ou. tous les a~~.reils irakiens ont reaaant l.urs bases sans do •• aae a~r" .voir ....n •• bien leurs .issions". (Radio-T'héran a .nnoncé oue deux avions irakien. avaient été abattus Mardi ~ar la DCA iranienne dan. le Kurdistan irakien (nord-.st du ~aws). O'autr. ~art, un ~orte-~arole .iillair. irakien a d'.enli mardi .oir l.s "alléGalions" iraniennes selon lesouelles les forc.s iraki.nnes auraienl lancé une allaoue dans la réaion de Fakkeh (c.nlre du fronl). o~ slalionn. le 4é •• c.. r~s d'ar.te iraki.n. "ANA"A, 31 .ars (AFP) - L'Irak a d'cidt d'observer, • ~arlir de'J.udf .inuit (.ercredi 23h00 en France). et ~endant lrois jours. une lrêve dans la "ouerre des villes", .ais a annoncé enlre-t •• ~s le tir d. lrois .issiles sol-sol contre deux villes iranienn.s. l'un sur la ville sainte d. Qo. (sud de Téhéran), et deux sur Is~ahan (cenlre). . La trtve sera observée unilat'rale.ent ~endant la vi.ite • Baadad du Pre.ier .inislre turc, ". TurGut Ozal. Qui avait réu •• i. il w a trois s•• aines, • a.ener les deux belliGér.nts • acce~ler une trêve dans cetle Guerre Qui n'avail duré Que 48 h.ure •• Cetle nouv.lle trêve devra prendre fin six heur.s a~r" le dé~art d. ". Ozal. Par aill.urs. l'Irak a '~aran' ~our la ouatri' •• Journé. conséculive la capilale iranienne o~ une .ission de l'ONU enQuttait de~uis lundi sur l'ulilisation d'ar.es chi.iou.s ~ar l'Irak. l.s d.ux ex~.rts .andatés ~ar 1•• Nations-Unie. ont Quilté la ca~ilale [rani.nne J.udi .alin, a~rés avoir visilé, duranl leur .éJour de lrois Jours. divers h6pilaux et renconlré. selon Téhéran. "des cenlaine. d. ~ersonn.s bl.ssées par les ar.es chi.iQues utilis' •• ~ar l'Irak". suivra "AHA"A - L'Iran affir.e oue son adversaire a ulili.é .a.sive •• nt d•• ar.e. c~i.iQu.s au .o •• nl d. la chul. d. la viii. de HalabJa (70.000 habilants) danl la ~rovince kurde iraki.nne d. Suleimaniw.h. Depuis la-re~rise de la "auerre de. vill.s", le 28 févri.r, l'Irak a affir.' avoir liré 103 .issil.s sur Téh'ran. alors Que 12 .i •• iles étaienl tir's sur Qo •• t 9 sur Is~ahan. l'Iran a lir' ~reSQue autant d•• is.il •• sur le t.rritoire iraki.n el 31 enGins ont touché Baadad. sel~n le. aulorités irakiennes. A l'issue de son séjour. Téhéran. ". Ozal avait Qualifi •• es entr.tiens av.c le président irlni.n Ali Kha.enei d. "~ositi'.". Selon Radio-Tthéran. ". aaOzal _vait affir •• oue son ~aws "reli~eét.• 1•• ~o.itions d. l'Iran sur le • .. • Suite ~~nflil Iran-Ir~k et esp~re ~u'un terme ser~ Mis ~ l~ Guerre d'une façon t".(.n<,r ab 1e" • p.,ur T~h~r~n. ce conflit. ne peut co?ss"'r"Ile par 1"'id4!'ntific~tion" de '1'.aGres;eIJret sa "punition", alors ~IJe R~Gdad r~\.laMe 1...mise en applicati<,n "int4.Gra1~ et. dans l'ordre. des clauses" de 1a réoc;/'> I'Jtion Sqa d•.! Conse il de s~curité. exiGeant notamment un cessez-le-feu immédiat sur tous les fr<,nts. les positions des deux belliGérants ont d'ailleurs ~lé rappelées r~spectivement par le chef de la diplOMatie iranienne. M. Ali Akbar Velawati. M~rcredi à Ath~nes. et par son hOMOlOGue ira~ien. M. T~re~ Aziz. dans un ' ",',ssaGeadressé' au secrétaire Général de l'ONU. M. J~vier Perez de Cuellar. o,-,'ilavait nommément. accusé de "partiillitè" en favelJr'de l'Ir~n. M. Pet.'e:! de (',Ie Ilat' ava it fa it par'l il !ol " 'mo? s"'m.a ine d" s,a "condamnat ion irrévocable" de l'utilisation d'armes chimi~u.s Far l'Ira' avant de dècider l'envoj ~'une ~isslon j'en~uête ~ Tèhèran. PARIS, 31 mars (AFP) - l'Iran a accusé l'Irak d'avoir utilisé à nouveau. j"udi. des armes chimiQues contre deux villaGes du ~rdistan iranien. selon Radio-Téhéran captée à Paris. . Selon la radio officielle iranienne. deux villaGes de la réGiOn de M-rivan, dans le Kurdist.an iranien. ont ~tè jeudi matin la cible de b:mbardements chimiQues irakiens Qui ont fait trois tués et trois bless~s. Par ailleurs. des Quart.iers résidentiels des villes de Qom et Ispahan. sit.uées t.out.esdeux dans le cent.re de l'Iran. ont ét~ la cible de plusieu~9 Missiles irakiens Qui ont. fait. des mort.s. des blessés et des déGâts matériels. a-t.-on ajout~ de m~me source, sans fournir d'autre précision. Enfin. trois personnes ont. ét.é tuées, selon un premier bilan. à Dezfoul (sud-ouest de l'Iran) et Hamadan (ouest). par des raids de l'aviation de BaGdad. a indiQué la radio. En représailles à ces at.t.aQues.les forces iraniennes. toujours selon la radio. ont tir~ trois missiles sol-sol contre des cibl~s indust~ielle~ et milit.aires de Mandali (est de l'Irak) et soumis à un pilonnaGe intenSif de l'art.illerie la plupart des localit.és irakiennes frontalières de l'Iran. MANAMA. 30 .ars (AFP) - Un accrochaGe armé entre l'Iran et le Koweit.. le premier du Genre depuis le début de la Guerre irako-iranienne en sept.embre 1980. a ravivé mercredi les riSQues d'une confront.ation Généralisée dans le Golfe. alors Que la "Guerre des villes" se poursuivait ent.re les deux belliGérants. l'incident. Qui a opposé des vedet.tes iraniennes et des unités koweitiennes installées sur l'Ile stratéGiQue de Bob~ane (nord-ouest du Golfe). a été annoncé par le Koweit COM"'e ét.ant une "aGression" iranienne. Deux Militaires koweitiens ont été blessés. selon le Koweit. lorSQue trois vedett.es iraniennes ont ouvert le feu sur des positions militaires entralnant une riposte. le ministère de la Défense a publié un communiQué pour réaffirMer le droit du Koweit "de riposter contre n'importe Quelle partie Qui aGresse son terriloire ou porle atteinte à sa souveraineté". et le minist.r. des Affaires ~lranGères a conVOQué le charG~ d'affaires iranien pour "protester ~nerGiQueMent" contre cette "aGression". QuelQues heures plus tard cependant. le chef de la diplOMatie koweitienne. cheikh Sabah AI-Ah.ad Al-Sabah. a tenu à Mini.iser la Gravité de l'incident en réaffir.ant le souhail de son pa~s d'entretenir de "bonnes relations" avec l'Iran. Trente fois Moins peupl~ el cent fois plus petit Que l'Iran. le Koweit a loujours évité JUSQU'. présent une confrontation directe avec son puissant voisin bien Que son territoire ait ét~ le théâtre d'une série d'attentats Meurtriers. attribués à l'Iran, et la cible d'une dizaine de missiles en 1987. I suivra HANAHA - l'Irak s'est toujours présenté en effet co•• e le dé~enseur de son alli~ koweitien et. A plusieurs reprises, a lanc~ son aviation bo.barder des villes iraniennes pour "venGer" le Koweit. "les Koweitiens sont nos fréres priviléGiés". a déclaré réce ••ent le présidenl irakien Saddam Hussein. L'incident sur l'Ile d. Bobwane déMontre à nouveau la vulnérabilité du flanc. sud de l'Irak. Cette tle lonGe le bras de Mer de Khor Abdallah, face A la pénininsule irakienne de Fao, dont une partie du littoral esl déJA occupé. par les forces iraniennes depuis deux ans. l'occupation cOMPl.te de cette Ile par l'Iran aurait un double effetl rendre inulilisable la base d'Oum Qasr. la seule base navale irakienne encore opérationnelle. et e.p~cher l'Irak de pouvoir défendre le ter.inal désaffecté d'Al A.iQ, dans le nord du Golfe. la prise de ce ter.inal, cible d'attaQues réGuliér.s de la .arine iranienne depuii~un an, per.ettrait à l'Iran de contr&ler la naviaation dans le nord du Golfe. et surtout de pouvoir rep~rer les avions irakiens Qui s'atlaQuent • ses pétroliers. l'incident de Bobwane pourrait amener ainsi BaGdad à accentuer encore plus sa "Guerre des villes" contre l'Iran el à intensifier ses opérations le lonG du littoral iranien. au nord-est du Golfe. pour assurer la défense de cette Ile donl la chute ferait de l'Irak une "~nclave" sans aucun débouché Maritime. , • Suite MANAMA - L'Ira. s' ps'. 10'1' <>"rs prés<?ntéo en effet comme 19 dê>tll,''''.Ur' de .on allié koweitien "t, Ir,,; rpprises, a lancé son t.vLat..ionboltbarder de. villes iranienr.ps e dO. KOW"ll. "les Kowl?ilio;ons'sonl nOI 1'rt,. •• priviléGlés", a j,. ; .' '."H, le prèsido;ont irakien S,3ddam Huss.in. L'incido;onl sur I Il,,,JO' Bot)~nr.e dèmontre A nouve-au la vulntrabililt du flanc sud de l'Irak. _c_t2 1 l~ lonGe le bras de mer de Khor Abdallah. face i la pénininsule irakienne de Fao, dont une partie du littoral eAt dGJè OCCupée par les forces iraniennes depuis deux ans. l'occupation cOMPléLe de cette lIe par l'Iran aurait un double eff~ll rendre inutilisablo;o la base d'Oum Qasr, la seule base navale irakienne encore opérationnelle, et emp~cher l'Irak de pouvoir défendre le terminal dèsaffecté d'Al AmiQ, dans le nord du Golfe. la prise de ce terminal, cible d'attaQues réGulières de la marine iranienne depuis un an. perMettrait ~ l'Iran de contrôler la naviGation dans le nord du Golfe. et surtout de pouvoir repérer les avions irakiens Qui s'attaQuent ~ ses pétroliers. L'incident de Bob~ane pourrait amener ainsi BaGdad A accentuer encore plus sa "Guerre des villes" contre l'Iran et à intensifier ses opèrations le lonG ,du littoral iranien. au nord-est du Golfe, pour assurer la défense de celte tIe dont la chute ferait de l'Irak une "enclave" sans aucun débouché marilim.; suivra 'w., .. MANAMA - Trente 1II1nut.o?s après l'incid':'nt.d .. DvU",all'" l J.raK.a g'ailleurs tiré siMultané •• nt trois missiles sur la ville d'ISpahan. deuxième aGGlomération d'Iran, et son aviation a attaQué peu après un pétrolier ch~priote, le Anax, transportant du brut iranien. L'Iran a riposté et \1r6 t4 missiles sol-sol sur les localités irakiennes de Zobir (sud) et Mandalt (centre du front>. L'Irak. Qui affirme posséder des missiles "illimités en nomb~e el en puissance", a déjà tirè 121 Missiles sur les villes iraniennes, dont 103 eur Téhéran. Mais il a éparGnè mercredi. pour la troisième Journée consécutive. 1. capitale iranienne, où une mission médicale de l'ONU enQu~te depuis lundi.ur l'utilisation d'armes chiMiQues par l'lra~'Une éQuipe belGo-néerlandaise de Médecins sans frontières (M8F) a confir.' pour sa part à Bruxelles. après son Vô~aGe dans le Kurdistan irakien. l'utilisation par l'armée irakienne de Gaz Moutarde et probablement de c~anoGène, utilisation QUl avail fait, selon Téhéran, 5.000 morts et 5.000 blessés à Halabja (ville ~de irakienne occupée par l 'lran le 17 mars dernier>. . L'Irak, Qui a d~cl .~~ dJns un ffieSSaGe au secrétaire Gènèral de l'ONU, H. Javier Perez de Cuelldr, aVOlr le droit de recourir "A tous les lIo~ens disponibles pour se d"[,dre", a poursuivi ses violentes critiQues à son éGard. Un .inistre irakle.. ,.nsi dèclaré Que M. Perez de Cuellar "est incapable de remplir ses obl1Gal.l"~s el n'est plus diGne de confiance", remettant ainsi implicitement en QUeS~10~ les prochains entretlens prévus à l'ONU pour une relance d'un rèGlement de paix. En principe, le chef de la diplomatie irakienne. M. Tarek AZ1Z' doil rencontrer M. Perez de Cuellar lundi prochain. New York. .. TERCUMAN 2.03.88 3 lerörisl daha ölü elegeçirildi n h:.\RBAKIR, (fercüman)Dicle ilçesinin da!!lik kesiminde guvenlik kuvvetleri ile silâhli çatl~maya giren 3 terörist alu olarak eie geçtrildi, Dicle'ye ba!!1i Kurudere kö. yu yakmlaflnda önceki gun operasyonlaflnl surduren gü\enlik ku\Vetleri, dal!llk kesimde 5 ki~ilik terörist grubu ile kar\lla~11. Guvenlik kuvvelleri. nm "Te.lim 01" ça!!nsma lerö- 34 ristlerin ate~le kar~llik vermesi uzerine çatl~ma çlktl. Yakl~,k 7 Saal suren çatl~ma sonucu 3 terori,t alu olarak, silâh ve teç. hizatlafille birlikle de geçirildi. Öle yandan Ola!!anustu Hâl Balge Valisi Hayri KOlakçlOglu olay yerine giderek incelemede bulundu, Bolgede oreras. yon ve ara mal ara devam edd,yar. TERCÜMAN 3.03.88 Alman pollsl bölücü liderlerl lutukluyor RÜKSEL,. (A:A)- I-e~eral B Alman polismm ülkesmde- ki bolucülere kar~' açt,!!, mUcadeleYI surdurdü!!ü ve baZI mililanlartn tutuklandll!1 açlklandl. son olarak BOlan ÖltUrk, Ali SaÇlk, Hasan Hayri Guier ve "KUrl l,. çiler KilltUr Te,kiliUu. Fedenisyonu"nun ba~k:lm 01du!!u bildirilen Ibrahim Korkmal adh militanlar tutuklandl, . HURRIYET 4.03.88 WtlS"i"""lH1'''~ !!Yl!!'1lfn Tü,k Yüksek Ya,gl Heyet/, Dis/sle,/ Bakan YaJ'!i;;~:- '., '::':' " .'~'Hifl~il!s"n'/a,"tepkll/ kDnuyu" giJ,üstü -kürt.;) tartlsmaSI • Turk-ABO' ili~kilerinde hassss blr durum yaratsn insan haklafl raporundaki I~kence ve Kürtler'in durumuna ili~kin bölümlere. görevinl yaklnda devredecek olan Anayasa Mahkemesi Ba~kanl Onsr ile Yargltay Ba~kanl Co~ar, "Yanh!$,ve saQhkslz bilgilere dayah" gerekçesiyle kar~1 çlktllar. • Onar ve ,Co,ar, Ilnlrlanmlzln korunmasmln ABD'. nln de çlkanna plduQunu bellrttller. Sedat ERGiN ASHINGTON (!Iürrlyet) - Aml''''.11 lli,kll' meli'nin ri..\,ptli~i olnrnk Wa!l~ hlngton'da bLllulllln '\nu~'n!'a Mahkem~i v(' Yan~:Itl\\' BlI~. kanlarlnln rln hllllllldllj,:;1 \'uk. llek Ynrgl Ileyt'tl uy('k'r1, ,\ !H) O.,illeri BakKII ".rdooms, Büyükelçi Richard Sd1ift('r Île yapl1k1arl gonl~nwdl'. Turki~'rleki insan hnklllrlnlO duromu ve '"Kürt SQl"unu "nu tarl'$lll.r, W .. A merikan Haberler Mcrk.7i""rn dllIenledi~1 hir prngrnm ç.rçevesinde Was. :.i"~'"n'r1a hulunan Türk hu. kukçular h"~"'linde" AnaYR" öncekl ,unku tern ..,I." .., .."n, d~':' ADD D""lrrl n.kßr., Gèb~c Shult1.'11fl m...nn hilk h'n~.dln !lOfumlu i1'lklJerinda hu ... bir dllrum yaralan insan haklarl raporu olu,lurdu, Anay ... Mahkeme" Balkanl Onu YO Yarg'fay Ba,kam Cotar. raporun ö... l. hkle ilkenee IddhUar, YOKürt. ler'in dUNmuna i1itkin bölum. lerini el",tirdiler, Turk heyeti uyeleri. raporda yer alan itJ<en. ce iddialarlrun yanl~ YOsaghkh olmayan bilgilere dayandlgml bplirttiler, \ Afrlrm('\Cl ßiI¥.ük.lçi Hichard Schutl'r \"0. Türkiyc'l!C'n Sorumlll nil ka'J!ltYard,me, .. Vek ili Tameo WUklnlOn d. ~nru,lu .~~l'nan bilgilere gore, Sentner ill' ~oru$rnede A~lrhk noklas1nl. ABD DI$i$le" kädb~: lJlrorrnd.n geçen ay llÇlklanan "e T\,Irk ArnerikAn nR- M.hkem""j'nin gnrovi devre. d('('('k ßa,kRm OrhAn Onar. Yarg.tay BR,kRm Ahmet CofIlr. CumhurbRIkanh~, lIukuk Dant!jlTlanl Sc-mih 07.mert VI' Büyükekl PON .. vunau Sehif\er ill ra- .. lW.elllkle ~. kltllCll lddialar.yla iI,i11 bil", lerln, bIIyUk öh:üde TUrk ,all' tel.rinde )'VI' a1an hab.rlorden d.rlenditini bildirdi, Vük .. k Xarl' ba,kanla" da. SehlCter le görü..".lermde, bu konuyu açarak, LU7.an "nl. latmu,'na göre, Türki"",'de bir "Kürt RZ1nl1tln" bulunmath. • ABO'Ii 'Bakan Yard,mè,sl Schifter de, I~kence iddiala- ' , nyla bilgilerin, Türk gazetelerlndeki haberlerden derlendiQini sOyledi, Toprak bulünlüQü konusunds' da, "Biz Romanya'daki Macar aZlnhQln' durumunu da gündeme getirlyoruz, Ancak bu bizlm Romanya'nln toprak bütünlüQüne kar~1 olduQumuz anlamtna' gelmez" der ken: Kürtçe yasaQlnln kalkmasl görü~ünün -gerekçesinl de, Helsinki Nlhai Senedi'ne baQladl. 'Izmir JlR"OV~"; Ml'lih TRrt' 10 YRnt AorR,I.tanbul Oni.er.iti:>si lIukuk FakilllesÎ DekRn Yam,m"., ProE SRit Gümn i1.. ,I~02 MYlh SIKfYimetim Yo, d,* ~"çi!'ril1 Turk,,'c') ".a, y,naUnak için hu kUl1UYU"iNtl.mar ••ttlklerlnl" hclirll.i!'r "" "Türklye'nln slIurlur.nt kONmaNI, Türklyo'nln oldulu kadar ABO'nln de ç.karlarlfta datU midlr?" ""r\l.u nu )'lIneluiI.r, SehlCter. "KUlIkWluz. ABO'nin. toprak bütünt\itünden yuna olmamaIII diqünülemez" kal'>jlliglOl ~'I1I, ,,,,,'yla Ankara Oniwrsilcsi Si . ~'ll'al Dilgiler Fakùlleal'nlleki' ~"'.\'Îne Aon verilen, ,Prof. RnnA Aybay da bulunuynr, Turk lIukukçulor lIeyeli. ",'rdi. SChüt .... bIlIIuni" hir likle. rApOrdO Kurtll'r knnu. sunda irade edlle" Rurulllerd.n ~eri adlnt alntudl .c "O\z Homunya'duki Mal'lIr annblln dUNn,unu da lündeme le. tlrlYONz. Ancak bu blzlm Romanya 'IUn t.oprak bütUnl\itüne kal'fl oldutumuz an • lamlfta ,elmez'~ ded i. . •• HURRIYET 4.03,88 "Ögretmenin cesedine ormanda ate, ettik" AJI.'KARA.Gcnç(Al'ŒA) gol'ull II(,;£:-.I .. h.ü\ \l'nd£' Yllzh.l~l Ali Sahin kot'llllta!-.Illda gt'n';l'k l(,~t Irlll'n blf upt'ra .... \ollda I,;>kt'Il{,{'\ It nI- duruldugu II('rl ..:.urulefl ngrl:'t men Slddlk Bilg:in 01.1\ II1ln ta rllgl baZI a~k('r1l'r bu 1rl.(i1alan rlogruLu I1Jlt.'hktC' If-Hlt' \('rml-'\l' dt'\dOl ('(i1\'orlar Olal la Ilg,'i1 olara" opt'ra, \onda gort..\il hulunall \l' ;;;.a nlh - Hin, Doganll ~uat olarak vargdanan Onba~1 Akovâ. mahh.('medp ta . HURRIYET .6.03.88 varllül konusunda Israrll" "ABO, Kürt • Anayasa Mahkemesi Ba~kanl Onar ve Yargltay Ba~kanl Co~ar, "ABD OI~i~leri çok yanll~ bir tutum içinde Hem Turkiye'nin toprak bütünlüQünü savunduklannl söylüyorlar. hem de' Kürtler'in mevcudiyetini öne sürüyorlar, Bu son derece tehlikeli ve çeli~kili' bir görü~ tarzl" dediler. • Sedat • ERGIN gorevine son verilen Prof. Roua Aybay'm da yer ald,g. bir heyeUe birlikte bir süredir Washington'da bulunuyorlar, Amerikan y&rgl sistemÏlù ta. rutma amactru giiden program çerçevesinde, Turk hukukçular heyeli Kongre, Yuksek Mah. kerne, Adalel Bakanltgl vc Be. yaz Saray:da tanaslar yucul- W=)..N~~ ~tt~ meti t4ratmdan dU.,Jenen bir dawt' ;:---'.". ,'.W uhin~_ ... ~~ .... !.on'da bulunan ~örevini bir ~~~;Ifk~ .fOnat_ •.--..t1 OrhlÙ\ BaI1<am'Ahmet ~rllltay ~.,ABD D''':.'.ri B.....- ......nd4'-ßl1k- IÜ. ...... ~. 3Turk heyelinin en tart~'Ian temaslarm ... glnda A D' - mah göfÜIme8Ï isê ABD DI."nin KürUer konusunda aldlgl leri Bakanl George Shultz'un lulumu "tehlikeli" vc "çeli:;kill" gördüklerini bildtrdiler, insan haklarmdan .orumlu yard,mC'llll Richard Schifter' Onar VI' ~r. Cumhur. le oldu, Yarg'tay Bß$kanl Ahbaekaru Kenan Evren'in Hu. met Co~ar, "Hürriyet"e kuk DßIUIIl18.IU Semlh Oz- Schhifter'ia yaptJklan göru$' mert, Izmir Bn:;savCl8l Melih mede aldlklarl izlenimleri .nlaTart. latanbul Universitesi tlrkell. "Çok yanh~ bir tuHulmk Fakültelll Dekan Va... turn içindeler. Hem Türk,dlmel8l Prof. Sait Güran YO ~'nin toprak bütiinlug--ùnü 1402 SayJb S.klyonetim Ya- 3ll8JlI'yla Ankara Oniversile6i Si. savunduklanm söylüyoriar. yasal Bil~iler Fakultesi'ndeki hem de Kürtler'in mevcudi- 1l1k ol.Hak \Trdu!i Ifadt.dl'_ ':YÜIba •• Ali Sahin Ahmet UstteJl'men ve astsuba\"lann. bildiklcrini so\'lenu':si için ägl'ctmpn Slddik Bilgin'i dovd~ûnü, Bilginln baYlld,jtm •• yakla~.k 10 dakika sonra da öldüli'ünü ,- SO\Il,dl \kova'nm ifade~inll1 ola-\'la J1~Iii bolumu ~o.\I£' "Sah.s. öldùkt('n sonra hizc Suvcren mcvkiindeki ormanl.Jk bölge)'1' gitmemiz söylcndi. Biz oraya intikal ('uik. Yanm saat sonra 0 ~hls ~etirildi. Qrtnan giri~,"e bll'8k.ldJ, ÜIl'rine atl'$ etmemiz sôylcndi. .-\te~ ("ttik. Sonra durunlu 'T(~lsJzlp k:t<;arkt'n yetini öne sürüyoriar. Bu son dereoe tehlikeli ve çeli:;kill bir lJöriit tan>" dedi. Anayasa Mahkemesi B8$karu Orhan Unar da Yargltay Ba$karu Copr'm bu .görii¥erine katlldlglnt behrterek. "Tiirkiye'de Kürt1er'in mevcudiyeti konusunda l&I'll1'h gözüküyorlar" ~klinde konU$tu, di\"(' Aja\" kinlr..;('\"l' sö\"lcmehususu;'ula '\"l'~'l1in("(tir'Îldi. S()yh'di~imfz takdir.d<,. vatan haini olacag-muZl so\"lcdil(,l". Oaha sonra ~u. "l'~cn narakolu'nun vaklmnda hir" ~('rd(' bir ~;ukur a~'lInldl. Sah.s bi.- çu,"ala kl>nulup çukura gömuldu.':, HÜRRivET 0nÀr YOCopr. Amerikan sistemine ilitkin gözlem\erini anlawlarken de, Türl< YO Ameril<an sistemleri arasmda büyük farkhhklar bulundugu. nu belirttiler, Yùksek yargJ bß$kanlan ilk kcz geldikleri ABD'yi .... 1 buldular? Anayasa, Mahkemesi Batkaru Onar. "ÖIçüIer çok farkh" dedi YO ekledi. .. Insanlarda fazla resmiyet oImamasa dikkatimi çekti. AmerikahIar ,8,)TJca yardunsever iDsaDIar •••" Yal'gJtay BaI1<arn Cotar ise ABD'yi t.ahminlerine k.yesla daha 9Orun\U buldutuou belirtti ve "Sistemin en iIginç yÖnlerinden biri e&eftirmekten ve ele~irilmekten çekinmemeleri" dedi: Copr. A BD'de kendisine en çarpJa gelen olaym da "Geceleri sokakta yatan insanlar" oldugunu s<iyleyerek, "Aynca geeeleri sokaklann tenha!IIP da dikkat çekiyor, Hürriyet ü\kesinde sokaga çtlunanm pek rahat oImachiJ llIlIqtlayor" ~klinde ko"",lu. -; \"urrluk' Komutam'na bildirdi'k', naha sonru bizl",'I'. silaha e) baslnak suretiyle orada bulunan askerll're I!ordüllu- muni ,l1wlnil 6.03.88 y&rgl SHP'1I3 milletvekllinden' cEZAni PROTESTOSU A NKARA. (Hürriyel) - Diyarbalur Askeri Cezae\'i'nde. kl .yll'mlor s.ruslnda mahkûm aileleriyle birlikt.e SHP il hinasmda "Açhk grevi" yapan Mardin SUP MiIletYOkili Adnan Ekmen w Kars MillelYOkili Mahmut AI1nak. bu kl'Z aralarma Hakkari :l.tilletYOkili Cwnhur Keskln'i de alarak. dilitt'f C("Z8C'\"!erÎ konusunda iktidarl protesto euiler. (\Iu blldiride. "AvNp& üIkelerinde M!Ç!u,ya ve hükümlüye insan gÖ7.üyle balulmaktayken. OzaIlktldan'Illn tutuklu vc hükümlülere insanhk dlfl itkence. baskl v(' zulüm uygulamaSlnJ protesto edjyonu"denil,h, Adnan Keskin, Mahmut Ahnak vI' Cumbur Keskin Ilrtak açlklarnalarmrla uSenna,)"e kesiminin diktatörlük ~u.-duKunu" Oll~' surdult>r. "Özal tktidan, bu diktatörh.~lin politik söZ("üsüdür" dediler. 3~ HÜRRÎVET MART - 198"1 "Kürt varllglnl kabullenin" lràkll Kürt lider/ Talabani'nln çajjrlsl: • II:a.k ~ürdista.n yurtBever Birugi !ideri, Hürr1yet'e verdlg1 demeçta, Tùrk1ye' nm Kürtler1 tarumasuun, ulusal b1rligine katkJ.da bulunaeaguu öne sürd.ü." • Talabani, Ankara'= .~. polit1kalar1 n.e4.en1yle P1Q{' eylemler1n1n }u.1rl1l11r kazanchg1n.1. da Idc11a ett1... = L ONDRA, (Hürriyet)Irak Kürdistan Yurtsever Birligi örgülü lideri CelaI TaIabani, Türkiye'ye "Kürt varI,g,n. kabuI etmeal" ç;.grl8lnda bulundu. Özel bir ziyaret için Ingilt~re:run baokenti Londra'da bulunan Talabani, Ö1'JÜtü ile Türkiye' deki yasa dIfl PKK örgütü arulOdaki' ili,kilerin normallepekte . oId~nu da söyledi. (IJevanu U. Sayfada) MÎLLivET KürtIerin, kertdi kaderlerini tayin hakkl için müeadele et. tiklerini belirlen Talabani. '~Kürtlerln c1emokratik hak!antun .... rilme.i, Türkiye'Din ulUl&! birtigine katluda buIunacakttr, Halen uygulanmakta olan politika. Kürtleri isyana le~vik etmektedir" dedi, Irak Kurdis. tan Yurlsever Birligi örgütünün lideri. Cumhuriyet'in kurueusu J',!ustafa Kemal Atatürk ,I. I8I11et Inönü'nün b~18nglçta. Kurtlcrin varhgml kabul .. ttiklerini kayrletti, "aneak daha sanr'S bu politika dcK~erek Kürtlerden 'dog Türkleri' diye bah'C<lilm ..y" ba~land1" lIedi. Si,'il holk. vönelik tl'ror eylemlerini ona\:lamadlk lanm belirlen Talabani hun.l kar-:" hk Türkive'nin KiJnlrrE' ,"l.nt .. lik politika~Jnm, ~Iah" :~'J" deleyÎ hakh klktlèml ..,,~ln<; Talabani. gt'Ç'tiElm!7 ~ IILirol<J bazI konularda a:.:IJ.:;n~;lIi:~~ ùu~lÎ.lkl('ri PKK iil' Ih~;"'dl'rl hakkmo;1 :?o~'lp kor.u~tu: "Biz ba~langlçta tarafsii kalmaya ,ah~l1k, Ama Türkiy ... Irak rejirniyle i!jbirligi yaparak toprakl;1rtmlZI bombaladl. Bu durumda hi7jm de ba~ka çaremi7. kalmlynr. Türki~,~ bizim d~mnnlanm171a i.;=birl~i ~'aptlgllla gön'. hi7 de Türkiy("- nin d~manlarl~ la i:;:hirligi ~-apanz_ Eger p,", ~. di!?,',grupln.r1a i1i~kilf'rini dUi"d, iT' \'(' Ira'" f:lki kurtanllTlI"; tClp.'akl.lr:1 l!,'lir~'. olllai'; kahul 1..-1"1'1:'" .!,..... it 10.03.88 e Kürt liden Talabani'den Türkiye'ye tehdit ~1 Klbrls'ta te~i istik~~eti!lde mun Vaslhu~Denkta:1 bilece~inl belirtti ABD, bölücü • Temuçln rOZECAN • ren'in Gezi, , •• • LONDRA Talabani, "Türk hukÜmetlnln sagelat Ile isblrliglnln akllel bir politika o!maelrg":ll" bellrterek bu tutumun. elan vazgeçmesini isted, • uoeVI, ielnam vaparlz' y,lmaz POLAT ASHINGTON. (Tercüman). ABD Disisieri BanI'mn, içineTürkiye ve Klb" da alan Akdeniztado~u böigesinden sorum'yardlmclsl Edward Der.sky TERCOMAN'a yapu: ozel aç.klamada, dolayh Irak, bakanh~mm Kongre~ sunduiju insan hakim rape1daki kaslllt. "Kürl lümünü" benimsedigini 'Iedi: )'sisleri bakammn Insan ~Ianndan ~orurnlu YarchrnRichard Schifter larafmhazlrlanan raporun Tür: bölUmUnde yeralan ,rller" ile ilgili uzun paraguda, bölücülerin görüsle;tikametinde sat.rlar yer Irdu. lporda, Türkiye Cumhuri- V 'nin "Kürller'in hakl.Mm m.YI reddelligi, .similasuycu1ayarak Kürt kül!ürüfok elliti" iddia ediliyor. t aydmlara baskl yaplld,gl ldyo-TV'de eserlerinin yanrnad'ili da öne sürülüyor. orda aynea, ABD'nin böteröristlere karSI oldilgu :aydedilmekledir. Türkiye rapora tepki göstererek l'den açlklama isternis: lk doyurucu bir' kar~lhk narnlju_ 'erwinsky bu konuda sorumuz bir soruya "Schifla Y'8sa gere~i her yll Kong, bir Insan haklan raporu nesi cerekir. Bu Schifler~ '.çln.mayaeajt' bir cörev. Raporda yeralan bil&i1er !llerl Bakanhjt,'n,n IlIceleerine dayan,r" karJlhlm, IL 38 "Gecikmi~ bir ziyaret. EvABD'de iyf<kar~llanaca~lnI sanlyorum. çok iyi bir geli:;;meyi yanS'Ilyor" "Davos ruhu'~ Papandreu-Özal diy'alogunu degerlendiren Derwinsky, "Bence Ozal'In liderligin~e TÜ~kiye,ÇOk olumlu ve etkili bir diplomas! örnegl verdi" dedi OrtadOQu'daki r>n güçlü Kürt örgütlerlnden blrl olan Kurdistan Yurtsever Birligl IPliJ{1 IIderl Celai Talabanl, Türkiye'nin Irak'a girebilecegl yolunda soyler.tiler olduQunu belirtti ve $öyle kOnu$tu' "TurkiY€'YI uyarlyoruz. Bu :JÖlgeyi Vietnam'a çevlririz" "Türk Ordusu.'nul1 Is~allnden kork- • muy()ruz, Çunku Turkler, M.USUIKerkuk bölgeslne en fazla 15 turnen gOndereblllr_ Bu Ise yenl blr Viet. nam yaratlr. Irak, Kürdlstanl, Tür. klve'deklle'!~ blrle.s!'" Klbns konusunda Türk konu~an Derwinsky, çözO~ 9örü~melerivle sa~lana' Evren'In gezlst: raporda Israrh • çözüm: ABD D,~isleri bakan yardlme,sl, Cumhurbaskam Kenan Evren'in, haziranda ABD'ye yapacag. gezi için "Çok iy'i bir gelisme" dedi, Derwinsky, sözlerine söyle ,devam elli: "Gedkmis bir ziyaret. Daha önce gelecegini umuyorduk. Evren'in burada iyi ka'l,lanaeagm. S8myorum, Evren'in Ba$k.n (tigan Ue yapaeag, gö~menin iki ülke i11s- kilerini büyük oll";de 2eli~lirecegini samyorum." TÖRK YÖNETICh.ËRï Bizi ANLlYOR Derwinskl. bir soruya karSIhk, Türk hükûmet yelkililerin ABD bütçesindeki zorluklann hilinl"inde ("'Ildll~lInll \(' dola\'1 >Iyle Turkiye'y~ yapllan klSlllama ve kesintilerin sebepleri. ni farkeniklerini bildirdi. D,. sisleri bakan yard,mclsl. Türk hükûmetinin yaptlan kesinri . lerden hayal klrlkli~lOa ugradl~llll, aneak anlaYIS da go>terdi~ini soyledi. Derwinsky, "Bu klSltlamalan Türk hükûmeli de bili)'or ve anhyor. Çok iy; ni)'elle gayrel sarfelt:k ama güvenlik yardlmmda yapllan kesintilerden öleki ülkeier ll.ibi Türkiye de etkilendi" ~~klinde konustu. Konusmaslnda Özal-Pa: pandreu görü~mesine de degi. nen Derwinsky, iki görü~meyi de çok olumlu bir gelisme ola. rak niteledi. Derwinskl', "Bence Özal lide~liginde Türkil'c ,ok olumlu ve elklli bir diplomas; örne2i vermi~lir. Bu ABD'de görUIUy'or ve lakdir edili)'ur" dedi, KIBRIS'TA ÇÖZÜM Dlsi~leri bakan l'ardlmelsl; Klbm'Ia ilgili bir soru üzcrine de, Klbns anlasrnazhgmm Vasiliu ile Denkla~ arasmda vel'a daha ait düzeyde yapllacak gorüsmelerle bulunacak formüle göre çözumlenmesi gerektilini söyledi. "K.bns'lß yeni Cumhurbaskanl Vasiliu iki loplumun KlbrIS me.elesinin IUpyekün çözümii için &örü~meler yapm.Ianni sa21.ya .... k bir çaba, b.Slatm.hd.... diyen Derwinsky, "Karann verilecetl y'.r yi ne K.bm'hr, karar dl~.nd.1I veril.mez" seklinde konuSlu, Derwinsky, "Klbns konusunda Amerikan politikas. nedir?" YOlundaki bir soru üzerine de V.slliu'nun Denkl.~ ve diger yetkililerle olumlu bir diyalog' ballatmak için meseIi BM'nin teklif cdecegi formUI veya prosedUrU kabul edecelini umduklann, bildirdi_ . , MiLLivET 10.03.88 .orumlulu~" olma"na rafm,n. bu alanda kürt hllk,"a karll .nrumluloiono yer;n, ~c!i'1l!I,nr. G... kenl yapm.yor. Flkri d."'klc' ip bu nkrt • .dnturdotu haöek,tl d.. ,.kl,mlynr." C.III r.h!:a.l, t:'Jrdi'I~" I;çll'a'li,i PKK ve Tü,kiye'd"i di!er Kun orgtit!c:i ilt iij~~.::e!'Î lÏ?cr:nc.!e Je ~lun ULU~ d:Jrdu. PKK'yJ dign Kürt grup- Ianni yabanel ulkele,in ale:i olmakla suçladli!J için e1elli", Tallbanf, PKK'nlD silahh mü~adele yànlemini onaylamadlklannl, ne '.,Iursa olsun. b8jla kadlDla,la çorukJar oJmak iiure .ivillerin àldùrülmemCli, onla,a ZI. ra, gelecek lekilde davranmaklan kaçlDmak gerel:tifjni belirlli. Abdullab ÖC'lau Ile gàrulmedigini belirten T.I.baul. PKK'ya ka"1 sablrh davrandlklarlm belirti,ken. buna ,afmen, PKK'nlD müeadelesinin Kurt davas,"a olumlu elkileri oldugunu da belirtli. Talabaul, "Bu .ay.de. TÜrkly. büküm.1i blr Kürt IOruUOoldotouo kabul elti .. dedi. Kürt/erin. bulundukJan ülkele,deki gelilmele,den sorumlu oldugonu sàylcyen Criai TaiabaDI. partisinin dite, Kürt àrgiiûenmelerinin hde,ligini üSIlenmedigini, daha àoce bu konudaki yakl8jlmID halalI oldugunu belirtti. Her Kürt grubunun ba8Jms1Zolduiunu bildiren CdaJ Talabani. bülûn Kün' lerin lek bir bayrak alllDda lopla",p bi,ICJmesinin. limdi ancak ufukla gàrünen ve ge'çekçi olmayan bir hedef oldugonu sàyledi. Tal.blnl. bunu là,meye, kendi àmrunün vela e[meyece!ini. bunun geleeck ~1l1aklannsorunu oldugonu bildi,di. -KerkÜk, Musul'a mÜdahaleetmeyin ~ Bu yörenln Türkiye için Vletnam.a .~önü~ebiieCegini söyleyen Talabani, "Türklye hukumetl. ordusunu 'Kürt Vietnamrna sokarak Iyi blr $ey yapml~ olmaz. Irak Kürdlstan'I bu durumda Türklye'dekllerle • i t1pni t'\i,.loci,." • Temuçin TÜZECAN • LONORA l "BIz IOrTADOCiu'daki en gûçlû Kön Öflûtlerinden biri oIan Kûrdistan Yurt",verler ~irligi (PUK) lideri Ce... Taltbul. Tûrl:ire'yi ~er. ...ut. H ~Iusul a mudahale etmem~SI lçm uyardl. Londra OlD gunt- yindeki d~ maha1le1erindenbirinde, örgi!IÜDûn!ngihere sorumlusununevmde sorulanmlZl yamûayan TII.bul, bu yàrenin Tûrkiye için Vietnam'a dànÛlebilecegini sàyledi. "Törldye bükümeli, ordaluu 'Kön Vieman1'l.a IOkank lyi bir ICYyapm" olmu" dedi. Talaba.i, bir buçuk saal sören sàylqimizde, Tûrkiye'nin Bagdal rejiminin savalla yemlmesi halinde Irak'a girebilecegiyolund. bw sàylen[i1er oldugunu halIrlaop làyle kODlqIU: "Ama ba.. i•• m., Tirk Ordusa •••• itP6adetl kork.uyoruz. N.d•• i.i açlkloyaYlm: Tärtdtr, b6lceye Irak' .. löadrrdipadra daba fazla giiç lö.d.remu. Törklye'ala ktadi sorualan var.'Bulpr Slain, Yu.an Slmn. K.Jbns. Sovyd Slmn, lraa. Törk!y•• olsa oIsa, Ink'm gö.drrdigi 12 llim•• d•• blru fula. 01110111IS löm•• löadrr!blür. B. ist ytai bir VI.t •• m lanOr. Ink Kördist.m. bu durumd. Tiirkly.'drkiltrt. birIt,ir. Bu klnl,m Türkiy. bükü'.D1diiçi. biiyük IOrua y.nllr. Bta 0 ZIma. blilmsll ve birltlik bir Kiirdis!:n'ID doiDlISI Il.SI göriiriiDl. "O.diVm 10, Türk!y., bu lür bi, barekita giri!lnt, ke.di VllandllIlnm kaybtdr,. Bül•• Arap d•• ym Tïrk!ye'y. kaJ1I birlqir. Ira•• Sovy.lltr Birtigi. Avrupl kaDluoyul:lflI pka,. B.lki dr Amerika. 0 Zlman biz. yapayal.,z bir dOlma. iIt ka.,. ka",YI kalanz, birçok dostumoz olur. Oysa limdi yaln,z olau bizlz. Bu ü1keltr bW dtst.ldtyrukti,. Biz Tü,k i,galiodro I.. ,kmuyo,"z. ami davtl dr dmiyoruz. Uyanyoruz." "AKILCI OLMAYAN r----------- (KÇ,~V~ POLITIKA" PKK iilltrial balm.ya yiÎadik dtgikir. Ç.lkü NEOEN BASKI? Tö,kiye'nin kullandliil baskl araçlanmn nele, oIdugonu vt baskImn n<denle,ini i" Criai Talabaal JÖyl. àzetJedi: "P,l,ol buru balll birioci kozdu. lkiadai. Ina iIt IÜ". Slvllla, Aakara, ir"'1 dell.kltyrctjiallÖyltdi. ÛçüadilÜ. Am.rika bllt. Siddam Höstyin yöo.timi •• buk, Ylptp PUl. iIt aulq.amaA., lIillmlya Çl' h,ll. çiinkü Am.rikan yö.etimi Ink'ia Kürtltrlt aulqmaya varmaSl hltindr ........ ede deugb"~._IICII::",UIqIlll.'. I.k bp. lu. Komli.I.1 Parti vt PUK' .. Iktldardaki BAAS lit iktldan payla,mlAydl. Bo I.bö ki, Ink'i dotaYI bim da.. yakl"lIncako. Aynca Tlirkly., Irlk K.rdist .. ,.... öurk olmlSla,a. Türk!y. Kürdi.tIDI'oa elkil<ri.dr. korkuyordo. Türk!ye ~iküDltti aynca, bölgedr NATO'uuu ver. diil rolü oy.oyor. Tiirkltr, Saddam Hüstyia'i. drvrilmesiudeu korkuyor. Bo gerçekltJint. Kirt ~alb Ink Kiirdillall'al kurtancak. demoknlik vt a.li emprryaliat Wr pç alan PUl.. bölgeyi dru.tltymk. Bu Ortldoio'da önmtÜ bit grlqmedlr. Tirkltr gelectkt. I.ltr olabilte.gi.i kestirip bu.ou gerçrklq ..... i eagdltm.y. çalqlyortar." YANLISI oEGILlz C,lal Talabani. "Irak', NATO'nuo i1gi1e.diii blr m'stlt halin. g,li. riue. Sovy.ti" Rirtig;'n;n bo denR.deki ,ohi ut 0 zaman?" lekhnd,,' ~nrllm'Ila 11.03.88 Köylüye göre i~leri .resmi muhbirlik f}l PKK üssü yoklur. bWm kortanlm" topnklarda i. aldoio iddi.lln bahan.dir. Türkiy•• ISaddam Hültyia .. Jimi iIt Kürt Kurtolo, Ha.. k.ti'ui IÎndirm,k içio aoillb. 1984-1985 ydlan.da bia B'idat yÖ.dimi ile a.lalma lartlanu, ko.",orkta. Türk!y., SlddaDl Hüstyin'. PUl. ile anIlImamaSl için bub yapo. 1O.0Çt•• alllmaya vaMmadl." SOVYEr -------------, Doöu'da kORlCUkoltmsu BASKI 1IIŒ1Ian, --------------• • MILLIVET Tö,kiye'nin I,ak 51DJf1ß1 :ljlp böllede düzenledigi ha,ekàtla, konusunda da konulan Crlal Talab .. ; lunlan söyledi: "Tirkiy.'ai. . öD'. Tö,kiye hökömelÎne ve Türklrrt. MDy .. araalIÏ1 ile bir mesaj gàndereo Talabani. Ankara'DIDBagdat iIe iJbirliijni "akIIa oIaaayu bit politIkI". ola,ak nitele,ken. bunun l.rekÇtltrini JÖyle açIkblllI: "Bo politika yabuza bizi nIaJaaz etIdItdIiiIIdta *il, Ink'lIId Tiirkm.altr aç'Sl.d.o d. Ibkl dtiO. Tiirkly•• Balglrist •• 'daki Tirldtr hkboda k01loloyor sii~kJj. Tiirldyt, lùbm'IIki 180 bll Tïrk \çlo uk.ri giiç kollan,p K.Jbm'l qpI ..Ii. Ink Kirdistam'oda. 4ee bi•• hrlki dr Ylnm müy•• Türkmt. VII. Ink lia Tirk"'re, .ym Kürtltre oldoio glbi kötü davra.,yor. Tiirklye, 'Kön yokIU'. dag Türk'ü va,d,,' diyor. Irak Ist. grçrn yd. 'Tiirk yoklu,. Ya Arap vardu. ya da Kün' dtdi. Inkhl.r. K.. kük yakt.lanodlki Sio Köyi'udt bir pudr 99 Türk'ü ku"uua dizdilt,. Biz Blidal'II fqlll yÖtltlimi lit "vIJlY0nll. Türk yö•• limi 1st buu. lözltrioi kapallp. Bullartstu'dlki Türkltr koounada kOluloyor btr gii•. " SAOOAM'A KAROE$IZ" KürdIll•• Ylrtsevtr Blrtiillide,i Criai TllablnJ. Tö,kkrl< Kürtle,in ka,del olduinnu söylerken. lariht<n àrnekle, ve,di. Osmanh dönel1Jinde. Künlerin Safavilere kar,. Osmanh o,dusunun ya",nda oldllgunu, Ça,hk Rusyasl iIe yapd.. IIvllla,da hep Osm.. h ordusu içinde ye, aldlklannl söyleyen TII.b.al. imparalorluiun .on ydlannda, Osmanh'nlD yan,"da "vlpD teIc MÎi.llüman J1ieün Kürt!er oldugonu belirti,ken. "~Imdi. k..a. Ev... Yf Targol l.glllzl.rte qbirUiI yap•• Anplan., loraull-' n Ile çocuklan ~ y.. ya.. " dedi. Talaba.l. yine bi, kmik dànemde, YunaniSlan'!D Anadoluyu ÎJgali slfulDda Türkl.. le Künle,in YdDanhla,. klfJl yan yana $Ivijllklann, söyledi. Talabaal fÖyle dtvam elli: "So.ra oe oldu? Her Ity bozuldu. D.r mllUyelçlUkbmpl.n yÜZü.' dé. Mollifa K.mal Pili. AI.türk. Snr A.J"m ....... önlördiiiiadr. dab. fazliloprail Kilrtle.. vtrttejlallllyltdi. Ism.. Pili, I.oZl.'da 'Ben Kürtüm. Kürtle, ile Türkl" kardCJli" drdi. TlIrkltr 'Pis A,ap' drr .m. 'Pis Kürt' demtZ. Biz kard.,lz. ()rt.k blr l.çml,lmlz v.r. Kan,m,z kan,m"lIr . ..:rürkly.'drn blrçok bmallllqlkçl çlkacakbr. Tu,k balklD,n Çl_ kin" Jokntik, f.deralif blr drvlel kDfIIIlkllr. KÜrdlslan',n da Y" ".,. rat' bo f,drral drvltl dlltr kilrtltrt. 0..... ' ç.ker. Bölürul.uk <ona.... ,. 1\(' 5LJ \31111, \('C' "Biz Sovy.t yanhSl .. komum.t deilllz. Bai,mSlz olmaktan gurur doyao bir plrtlyiz. Sovy,li.. BlrlItl'.dr Brt)u" döuemlu," .u bÜyÜk batalan.da. blri. Irak gibl IIJi.t .. )Imltrt. kapitaU.t olmayan yolo. dest.kltndlill.zIIl. Rüçl.udirilmtllydl. Ba bÜyÜkblr ballydl. Saddam Hil. ltylo'l Ortadoiu'nun Clllro'su dly. bllt Il.,mladllar. Biz. hu.ou aedannl bili yalIYO'uz. Gorbaçov yolda'ln prre.trolka poUlikali daba Ortadoiu'ya ulalmll d,gll. Sovy,ti.. B!,Utl'ui. bl, IÜprr devl.t nlarak VI~h. t1 bl, d,ng. ya,allyor. Bin baritaYI drtl,lirm. deilI. ba"k., tim. öz. I ~rtüiü v.riyor. Ancak, ~ovyrllt, Dirtiil, lÜm kurtolol ba.. kclltrtu. ka".. I 984 Agustos'undan soora Dogu ve Göney: Ian adamla, g<nellikle "Ierörist" oluyor. L!.Jdogu'da "koraeulara gü. dogdu" ya da Hüstyi. Uluç admdaki bal korucu. dÜlmanla"korueul.n. lünü" b~ladJ. nru Sürt'tt, çatîlmn ortaslDda, Nu, Sinem3Sl'ßJß orailsizliklen geçilrru:Y<}1(op,aklarda, ilswer. ko- da Iustmp yakahyor. dipçikJe vora vara. "Söyle uIu rueuluk kurumuyla h.m ~ buldula,. hem de bu sa- ~ükrii umde?" diye ba8Irarak sürûk!üyordu. U1aç' yede, insanlan korkuta,ak ki,i1ik kazanmaya Çalll- un yamnda koruculukla görevli arncaogullan KizI8I, tdar. Agahk t,m<linde fililkn<n anl~mazhklar. kan izUlliD ve Mebm .. Uluç, savClhk kaY1llannda. addavalan yuma8Ina koruculuk oku gelinlip saplan- lannIn ka'IISmda ".raDlyor" diye ymh kililer. d!. Korurulukla dÜlman ta,aflar gûçkndirildi. MuhEruh ilçesinin 92 köyü. 32 melrasl var. 1983 YIbi,lik ku,uml~lmld!. Ko,ueular he,kesin köjC bu- hnda bu ye,lelim birimlerinde 21 bin stÇmen sapeak kaçlli!J. sakmdl8I ,esmi muhbirler sayIld!. tanmlj. Aradan dort yù geç1l1len sonra, 1981 sonKoruculuk olgusuna en çok eski sablkalIla" kan bahannda stÇm<n saYISI11 bine indi. Bw kày ve davahlar, eski Cjk,ya. aga ve ali"t liderleri ilgi gös- mezralar lümüyk bojaldJ. Eroh'ta. kahv<hanede kolerip. ûslune atlldIlar. n~uguniuz köylül<rden biri, àted< duran iki kiliye B~ korueuluk. babadan-:ogula, karde'len_ ka,- göstm,ek, "Hep bu.l.r yÜzi.de." diyor. dele gcçen bir meslek oldu. Ornegin Bolan yoresl- "Bumar" dedi8i. korueular. Kàylü ,öyle diyor: nin ünlü korueu agasl K.I M.llltl, (,afik kazasmda '. Bunl.r buzur btrakm.dsJar blzdr. Pi.! iJltr y._ àlünee, alirel içindeki yerinI ka,deli izo Aia Oz- plyorlar. iil.ri, giiçltri mobbirlik. Y.ranmal: içla ullia Olg.ç) doldurdu. Ama !zo Ai' da bir opt- batJaIan., bile Ihbar ediyorlar. Bu.lan. pi. iJItri ,asyonda 1alamml yilirdi. Kim vu,duya gilli anla- yiizüud •• birçok kiJi buralardlll kaÇIP gild ..... yacag.nIl. "Ç'I"mada öfdi" dendi. Ailesi de ".yR~lman"lL:tei ~dJY.\i\""".aiY.~:',k.QyijD. ....... : " d--nEln.""~ ,,,,, ..ullI"'!: ,'t!1." ?l S'HP'II çe b'"masl."a s'IllI n"II'v,~r cu;- .,,' R .~~ '0) isl ,"II~", ,,,t,l>b'J , •.l\QfI.J...,...... Qr en açlp Ali,<re bagh 1iorueil/arn:omll a eden ho Ala fßJll'. Köylüler. köylerinin yeni adl", henul .. be,da ölunre, bu kel K.J Memel'in ogllt Hiiso Aia leyememille,di. Yeni ad konusunda kendi aralannbal korueu oldu... da bir sûre la'lllllktan son ,a "bileDaballin Aktug (Babo Ai') 1984'e dek "SI.lr m.yerekltrini" sàylediler. Köylölerin hiçbiri Tü,k. ötesl lirarelle i,ligal" ed.i~ordu. 24 kàyün koru':,'l çe bilmiyo,du. sorumlusu göreviyle yücellilinœ. kaçalcç1hklabile muKaniyarnelinli ~ükrii Yiiil: cadelcye ballad!. Üslelik artJk ilibarh bi, mÜl~"Birkaç yJI öaœ gtlip silab istediJer bizde •• Yak. hilti. Yö,e için astronomik bi, ,akarn olan 70 mIl- lu sitab. Vmllltdik, O.u. içi. bütün köylüler lopyon lirahk janda,ma karakolunun yap,ml", da üSl- luca dayak ytdiltr. ~Imdl dr &tUp d.y.kl. kOf1lC1l lenmilli... _ yapmak isliyorlar ... " 1960'la,da Dogu Anadolu'yu lil,.I<n uç elklya Köy kaçkml M.bmd YIImaz: •vardl: Hamido, 1ilki Selim ve Koçrro. Tùld Selim' "Topng.m,z yok. Yoksuluz. YllIa Çukurov.' le koçero çatllrnala,da öldüriildüler. SaY1Sl1 klJmm ya gidip Çaill'YoruZ. Korueu oIu.ca köydra .ynl •• kalili diye a,anan Hamido. gizkndigi tavuk kurne- m.yu. Biri zorla korueu y.pmak Isteylnce on 11dsinde cie geçi,i1milti. Ya'gIlandl. bir sür< e<zaevin- ,miz kaç'p bony. geldlk." de ,aid!. Son,a ana dl13nya Çlkll. Hamido. Ylliar ~ükrii Yiiit konultU: sonra clinde dcvlcl," silahl. üstünde Amerikahlann "Y. koraeu OIIC.ksIDIZ,y. d. köyü lerk edeVielnam'daki esk, uniformasma benm üniformay- ceksiniz d.dlltr. Ikisi d. ölümdür bizlm \çla. K.la korueu oldu. Çlp bunya geldik. Ne olae.k bUmiyorum .. :". Korucular. bazcn a.i1lanna "mi de yaplyorlar. Köyl,rini I"kedenle, ko,ku ve çareSlZhk lçmde D"le[In silahlannl .endl ozclllt1:,i, ornegin k,z ka- kmanlp duruyorlar. çlfmada ya da ozel dÜlmanlanna ka'!. da kullaDlyorlar. Beylik silahla adam da vuruyo,'ar. Vu,duk- ~---------------------------------------- 37 .. 11.03.88 TERCUMAN • Orgüt. militan SlkIOtlSI çekiyor. • Bir PKK yetkîlisi örgütün önü-' Avrupa'ya kaçamayan militanlar müzdeki günlerde kendisini gÖç. ya teslim oluyor, ya da Intihar lü göstermek için "kanli ediyor. Kaçamayaniar öidürülü~yiemler" düzenleyece~ini belirt~.: tl' . . yor. • .Kampfar Iran'a kaydlflliyor. APO'nun kansi -Kesire Ylldlnm, Iran'daki hazlrhklan yönetme ile görevlendirifdi • APO'Y A ISY AM iYARBAKIR (A.A.)-Do{Ju ve Güneydo{ju Anadolu Bölgesi'nde 1984 Ylhndan bu yana. yaptlklan katliamlarla güvenlik görevlisi ile ço{ju kadln ve çocuk birçok valandal?,m,z' öldüren bölüeü örgüt PKK'da bal?layan hiziplel?menin, son zamanlarda büyük boyutlara ulal?lI{J' bildirildi. "Sürekli eylem" politikasIn' benimseyen ôrgütün ikinci adam, (Abbas) kod adh Duran Kalkan',n da hizipler ara~'nda yeralarak, Abdullah Oealan'a bal?kal. dlrd'{J' belirtildi. Edinilen bilgiY81 göre, Apo'nun (sürekli eylem) slratejisinin bal?anya ulal?amamas,ndan soma örgüt içinde huzursuzluk patlak verdi. Merkez Komite'de bulunan örgütün üst düzey. deki üyelerinin "sürekli eylem" pOlitikas'yla yöre halk,nln kendilerinden nel. ret atti{Jini, örgüte kat,lmalann da azalmaslna sebep oldu{Juf.lu PKK Genel Sekreteri Oealan'a bildirerek, bu polilikadan vazgeçilmeSini istedikleri ö{lrenildi. An. Cak örgütte "Tek hq.klm ben1m" dOOi{Jibildirilen Oca. lan'In, bir süre önee yap,lan toplant,da bahar ve yaz aytannda klrsal kesimlerde yi. ne eylemler yap,lmas,n, istadi{Ji kaydedildi. Bunun üzerine örgülle hiziplesme baslad'g' ve D TERCÜMAN Apo'nun sa{J kolu olarak bilinen örgülÜn ikinei adama (Abbas) kod adh Duran Kalkan'In da Apo'ya baskaldlrd'{J1 ilade OOildi. Apo'nun sürekli eylem politikas,m benimsemeyen MK üyesi Ali Çetiner'in de, Avrupa'ya kaçt'{J', bas ka alternatil bulamayan ve örgüI tarallndan öldürüleçe{Jini anlayan MK üyesi Ali Omürean'ln ise, bir süre önee intihar etti{Ji bildirildi. . Hiziplel?me i1e örgütte da{J,mkhk maydana geldigi va bazi militantann güvenlik kuwellerine teslim oldu{Ju, bazllarln,n Ise Avrupa'ya kaçllklarf aç,klandl .. Güvenlik kuwetlenne teslim alan örgüt mititanlann,n verdikleri iladelere göre, özellikle yönetiei kadrosunda çok s,kmt, çekildi{Ji ve adam yoklugundan örgütte 3. s,mt kil?,ter olarak görülen Mardin böige sorumlusu Mehmet Emin Asian ile Siirl.Hakkan böige sorumlusu Cemit Bay,k'in bir süre önee yapllan kongrede MK üyeligme getirildi{Ji ö{Jrenildl. Vine teslim alan üyelerin Ifiratlanna göre, örgütte sempatizanla"n d'l?lnda 200-250 militan,n kaçt'g' ö{lrenildi. . .• MÎLLÎVET 11.03.88 90 kisiden 80'inin köylerine geri döndügünü söylediler. Yetkililer, bu kil?ilerin ashnda örgüt taral,ndan zaria kaç'nlmadl{Jlnl, sempati duyduklan için militanlar taral,ndan kand,nlarak götürÜldüklarini, aneak örgüt militanlarln,n yanlannda kald'klan bir-iki ay süre içinde, gerçekleri görül? evleri. ne geri döndüklerini ilade elliler. Admm aç,klanmas,m istemeyen bir yetkili de, örgütun, önümüzdeki aylarda kendisini güçlü göstermek lçin eylem yapabileee{Jini, aneak bunun fazla sürmeyeeegini söyledi. Teslim alan militanlar 'se, PKK'nm, pel?mergelerle anlasamad'{JIn' ve bu yüzden Irak 'taki kamplannda rahal hareket edemOOiklerim anlatt,lar. Militanlar, bu sebeple örgülün kampla"n, Irak'tan tran'a kaydlrmaya bal?lad,g,n, ve kamplarla ilgilenmesi ,çin Apo'nun kans, Kesire y,ld,nm',n Iran'a gönderildi. gin' blldlrdiler. Yelkililer, Siirt, Mardin ve Hakkari yöresinden geeen vaz kaelrllan vaklas,k LUBNAN'OA SAHTE PARA Öle yandan, gelir sa{Jlamak amae'yla uyul?lurueu ve silah kaçakç'i1('llna da agrrilk veren örgülün, sah. le paralan Lübnan'da bas. l'{JI ve K,bns Rum kesimi üzerinden birçok Avrupa ül'''5,"8 da(J,tt'g' kaydedildi. Kalernli: •• "Orgütler eylerne. geçecek" ANKARA. OZEL lolLAllANOml bal U)'IIIIama9 iIde uzalIIma.s1 diin . TBMM GœcI Klll1I1u'ada tabu! cdildi. lçiperi Bùam MUlaf. lIkaII baharIa birIittc öqütkrin ey\c:me seÇllCCijDi lÖy\c:rteD, SHP 11lanbu! MilktwtiIi II.- l'''' Gbet toruculut lÏslaDiIIin bldmImamn istedi. SJDID - -1ituMJ. tùcd;-ËlÜli. Sirt. Dl1utIùJr. ManIIII. BaWII. Vu oe ~ iIkriDcIe oIIPniislii bal lIJIU!Imamm 19 Mart tarihiDdeu itibaren 4 'Y daba 1IZIIIImasma ~tin biitülDct t5Iifi pd kmuIda ANAP' b üyeIcriD oyIany\a bbuI cdildi. 0aId tunIIda' kœupD IÇÏIIeri JI&. 'bm ~. ''Ör<Iab NUrIa WIIkle "ne alriIeœiI ,.... *~'=~~' dedi. '. BùaD KaIaIII. yurt dIfIDI bçan taVrisdain dJprdaD aIdIkIan desIeiIc faaIiydIcrini lâdünIükIcrini oe topaTIamna içiDde oIdutIanm 1ÖyIllIi. bml. Doiu \'t GiiDeydoiu'c!a seçen dört ay içinde 61 sakhn, 43 ÇIlIfIDa, 17 pa1Iama, 3 lOJIUlI oIaYl meydana Jàdijjni YI: bu oIayIar lOlI11Ilda 30 IÜvailii !ÖmIisi YI: 100 vaIIDdapn hayaImI bybct1i8iDi. 53 taöriâl ise öIü oIank de seçirildijjni 8ÇIkIadl. SHP Grubu ad1IIa &ÖZ alan Ba_l'eU! Ghet iK. toruc:uluk listcmiDe karp Ç1bnk vIlaDdap devIetin bizz.at kOlUlD8ll am1ijiIli &öyledi. Gbq, "Ondù\ ç6da1 UIIda WdItle ..... Buu te liku ,. ee.e.elIlIr. AKù ~uar ft ....... WeI .......... ..... diye kœ1lflD. Gbet koruculara vcrik:o lIIIIqIar De aIOIyder YI: it yerIcri lÇIImum1 iIlcdi. HORRivET 14.03.88 Halnlerblr ööretmeni asarak ôldürdüler GERCÜ~', (bha) - Aynl.1kÇ1 PKK militanlarl, Mardin' in Ge~ liçesi'nde bir köy öç.,tmenini asarak öldürdüler. Ahnan bilgiye göre olay, dün köy ögretmeninin kaldlgl Aydmca Köyü lIkokulu lojmanmdan ~l ÇIkmam8S1 üzeri. ne ortaya' çlkt\. Köydeki ilkokulda ögretmenlik yapan 26 y~daki Hüseyin Aydemir' in lojmandan d~l' ÇJkmBffi8S1 üzerine içeri gîren ögrenciler, ögretmenlerini 8S1h durumda .. bUidular, üLivenlik kuvvetlerinin yaptlklan ara~tJrmaya' göre, PKK militanlarmm onceki geœ' geç saatlerde koye gelerek, ögretmenin kaldlgJ lojmanda Aydemir'i iple asarak oldürdükleri belirlendi. PKK'h militanlarlfl eylernden sonra olay yerinde bir de bildiri b,raklIklan ifade edildi. Olayla ilgili so~tunna deyam ederken, ijehit edilen egretmenin cenazesi de Sivas' a genderildi. 13.03.88 B.Alman polisinin çökertme operasyonu PKK'ya darbe: 22 bölUcu .tutuklandl Homzo KOCAGÖZ K öLN (Tereümon)-Federal Alman güvenlik güçierinin yasad'~1 PKK'y' çökertme çaill?matann," bal?a"i1. bir l?ekilde devam ettigi bildiritiyor. . "Bat, Alman pOli sind en yap,lan aç,klamada, yakala- , nan 22 PKK mililan,ndan 11'inin Köln 'de eie geçirildi('li kaydOOildi. Yakalanan 32 ya~'ndaki bir PKK mililan,. n," ise, örgütten aynlanla" eezalandlrmak için kurulan "holk mohkemesl"nin yönetieisi oldu{Ju bildirildi. Bal' Alman makamlô"nln bölüeü örgüt PKK'y' çökerlmek için giri~tikleri operasyonlar sonucu "Kürt Kültür Te~kllc'ICII Federcsyonu" Bal?kan. Ibra. him Korkmaz, PKK üst seviye yönetieileri Salman Arslan, Hüseyin Celat'll 'le Ibrahim Lucke ile PKK'n," 38 • Militanlar: Tuluklanan 22 bölücü miiitandan ,,'i Köln'de yakalandl. Aralarlnda "Halk Markemesi" yöncticileri de var .kurdu{Ju "halk mahkemesi" üyeleri Yasemin Gooik ile 32 yal?'nda ad, aÇlklanma. yan bir di(ier mililan tulukland'. !3n!i Alman polisi aynea, Ibrahim Kadeh, Hasan Engizek, Ali Seçik, Ba. . zan Oztërk ve Hasan Hayri Güler ad l, PKK militanlar;;l' da ya,alad,. HAlK MAHKEMESiNiH CEZALARI Federal Save, Kun Rebmann, Köln'de 11 PKK mililan,n," lutukland'{JIn', bu sebeple de PKK'n,n merkezinin de Köln'de olabilece('linin tahmin edildi(iini beilrtti. Federal Bal?save" PKK'nln örgütten aynlanlan eezalandlrmak amaelyla "halk mahkemesi" kurdu{Junu, PKK militanlanmn evlerine veya derneklerine yap,lan bask,"larda bu mahkeme tarahndan veril'mi~ birçok karar veya dökü. man," eie geçirildi('lini bildirdi. Ba~savel Rebmann, PKK'dan aynlanlann bu mahkeme taraf,"dan her delaslnda ölümle eezalan.dlrlld'glnl belirtti. Alman güvenlik makamlarl, 7 A{JUSIOS 1984'te Rüssels' heim'de Zülfi Gök'ün, 20 Ekim 1987'de çetin Güngör'ün Stockholm'de ve 3 MaYls 1987'de Ramazan Ad'güzel ad" ö{Jrelmenir) Hannover'de bu sebeple öldürüldügünü bildirdi. MiLLivET 17.03.88 Slddlk Bilgin davaslnda TUTUKLAMA YOK • Müdahil avukat MÜjgân 8l1gln, Slddlk Bllgln'e ikl otapslnln usulSÜZ oldu{lunu Iddia ederek, larln hukuken delll olarak kullamlmamaslm edlyoruz" dedi • Mahkeme, Yüzbél$l $ahfn'In teOI reddettl . :0..~ ANKARA-, AA GRETMEN Slddlk Bilgin' Itin, Bingöl'ün Uenç ilçesine bagh Doganh köyünde, "~. keDée y.pliarak öldürüldügü" iddiaslyla açlian davaya dün Ankara 2, AgIr Ceze Mahkemesi'nde devam ,tdildi. Çok kalababk bir avukat toplulugunun ham hulundugu dünkü durulmada. Slddik BilgiD'in amcasl Mebmet BilgiD île Ali V.tansever ve Ömer Ankan'm ta1imatla alman yapllan "Rapartalep tutukfanmaslna lIi$kfn 15. ifadeleri mahkeme dosyasma konul. du, Müdahil Avukat MÜjgSD BQ,_ giD, Siddik BilgiD'e yapllan iki otopsinin Ceza Muhakemeleri Usu! Kanunu'na aykm oldugunu iddia ederek. "Bu raporlar bukukeD npar D'.abiyetinde degildir. Bu rapor- .. Iann bukukeD dem olmi! kuUsmF' msmlSlID talep ediyolUz" dedi-: .. Mahkeme Yüzb~1 Ali ~sbiD'in' tutuklanmasma itilkin istegi redde-: derek. 9urulma)1 ileri bir tarihe er-' teledi. • •• KaöeiiYmiiiiäl! PKK: Türkiye, Irak. Iran ve Suriye'deki TERCOMAN 17.03.88 Kati/1er iJrgiltU 67!j1len'l biJlgesinde 5.0 ki~ilik gruplar halinde .organize oluyor •' "1d~1ihId -. AdIyIman, Aar•. Blnglll,Bft. II, Dlyarbalar, EIazIO, ErzIncan, Erzurum, Gazlan. ': tep, Hakki,1 Kahramanmarat, Kali, I:lalatya, Marein, "'ut, SNaa, fanhurfa, Tunceli ~ Van s.irt, H--..cda ___ KARANFIL ClCIDI)odo. Ibrr, ('IiId-.)o S au'da alii bctl,.,l1Ik bedel PICX, ~ _Iul. IlbIImwz cIMdII-=Ian lçlDo de de '1'lIrIdJf, lrua, IlÛ W Suriyc'deId 3' Dve ~ ptaÏ)'Œ "A.GIC aozo lcsbil ecliJdi. TmlristIcr, siWth propqaada yoluyla hall<. sindirmel<, daba soma da ayal<landumat l\lrelÏ)<le, .. k........... 1I6laeIer" oIUJ- miyc, Hal<tamr, Gcnç ve "-lIt }'Crier. Mard.. .....: Midyat. ldiJ, NusaybiD, Cizre ve "-lIt )'erler. tUrmAyaçall$lyor. Gululep-Ad.,.... MrLLfvET aJua:' 1y AJUlAKIR DOM Savaii' . Idam Ist.mlyl. yargllanlyor PKK celladl 45kl,1J1 öldürdü ........ 1(1) ICr1I$O bellÎJ11scyeJl PU'DID yaym orpn_ Iarmda. stIt SlI<1Il0cadclaini _dilini iddIa Cltili KOrdistan'ln. har;tas,"a ve kaplad'II a1ana da Marl<sist-LcninisI 'KAÇIYOIIUUr Bir &U....wl< yetld1isi, _ Or- BU.UnOD kaDh eylelllierini .. N.... uda. ~,...... .. $el<linde delerlendircrcl<, lerOristlcrin yer vcriIiyor. PJCJC'ye.lm, SOll bin ldJomct. Oncclildc dcYlct yanhSI vabUlIÙ$Ian sindiraek, Iœndi dcyimIcriy1e rclwdil< aIam ve 25 milyon nUrusu Jtusayaa "1aaJaII dettet'~ dOrt dWlcttcld Pl il ve ilçclcri çall$lIl<lanm sOy1edi. kapltyor: TlIiIdye:' ..........~-.".....,..,. .- - - - - - - - - - - , AdJ,..... A&n, HÜRR;VET 20.03.88 1)1il45 kiPYi öldürdiiiù ÖDe IiiL!!J rùJen PKK daVISI WIIÏJ Z1. ¥er too &db f!I_ÙIIet a..- için idam sar- ............... ................ DI,....... dOamll$ la'Orisdcri 50 Id- Iilil< p1lp1ar baliDde hedef bOIleiere IOadcrcrcl< cyIcm yapllit Yctl<i1i,!<anh OraOtOnbu hadan soma "lIaIktu a1aca.. des&ekJe" bu clef. ul<cri heclcfIcre saIdJnaIIuu l<aydctti. mcdili bildiri1di. Ajn-ICan-Erz.,._ al•• " Arakb, SusU%, ScIim. Hanal<, Ispir ve batb )'erler. m.: Ham. Diele, Sil.... ve "-lIt yerler. Denl.-1IIq6I aIuI: PoIomUr, KIlt. Hozat, 1lmceIi, Nazi- ~"01a1Û~ ; Kills, UIaI<h, KlIçOkoIuklu ve bajb yerler . PJCJC'oinya)'lD orpm "Ser. bYU."dc, Sivas ve Erzincan"D da ill cyIcm bOIJCIi oIarû scçildiIi. ancaI< heaOZ buraIara airil- PJCJC'DlO DIe pIaada cyIcm a1am leÇtiIi boIaeIer lOYIc: 80Cu aIam: Erub. SuaaI<, $cmdiali, IlcytOnebap, $cnoba ve "-lIt }'Crlc$imaIaaIan. . leçeD PICIC'D1D, IIOlCII.... __ 41w~..t:'lß PKK,Iran'dan...~ AaIJya, Irak'tIn Muaul-KerkQk.Ouhuk, Surtye ClIn ~ bIllOIIerInl de katarak 500 bin IdlolIIItrNraIIk blr .... hAkim olmak hayllinde • _Uledi. Savahim 17 sayfahk iddiJname. linde Meblltl Bon':un PKK örgiitiine 1985 yilinda kanldJil, Liibn .. ,' dati Helve tamplDda ejilim 8Ördüiii, Sea. Hon ~odad~ Selüalda Çdk'in grubuyla Tür~;ye'ye Slldlil ve ÇC1itlieylemlerde 45 kiliyi öldiirdii8ü Önesüriildü. iddianamede, Mehlel Bora ile birlikle ya;gdaoacalc olan 12 samk hakklDda da 5 yddan IS yda Kadar deiilCn hapis eezalan iSleniyor. Öle yandan Diyarbalm DGM'de dun goriilen 27 samkli PKK Oiyarbakll Grubu Oavasl'nda Zebra FIdaaay adli genç klz !Bmkolarak dinlendi. Zebra Fld.a.,. geçen ydm Ajustas aYlnda PKK mililanlannln Hani ilçesinin Kerman mmasmda. ki evlerine saldlrdlklanm. bomba al. tlklanm. kendisin'n de olayda yaraland121manlalu. . 20.03.88 HÜRR;VET PKK'nln ,enl .181d111 GüneVdoïu'da krftlküç gün D IYARBAKIR. (hha)Bqta PKK oImal< iizerc çefitli örgiitlerœ "UhWara- ra.l Irkçlhkla PKK'nin' bIi ''Icok:i iolan ERN('ÙI\ temsiIclsl Hiiseyin Ylldlrm. yenl bir mücadele bqlatacaldarlOi blldirdi ve 4 yJlkk kanll biIançoIannI savundu .. IlCKSEL, (H\irrbft) PKK'l-e bath "KlIrdIatan VIuaI Kurtul... CepbuI" (ERNK/4'üocü kurulUf yùdö.. nil.rniind8, öniimii2deki ~ de Tiirltiye' de yeni bir mllcli. dele taktili uYKUlaYllC8k\anru &Çlkladl... Brükoel'delti bum toplantJainda mücadelelerinin Mlicadele Günü" kabul edilen oe "Nevßayranu" oIalÛ kutJa. nan 21 mart 8ÜOÜ oe arcfeaïn. de kan akmarnut &maClyla Güneydotu bqta oImak iIzere birçok bölgede JÜvenIik &iiçleri • larma geçirildl. Güvenl;k &iiçleri oIaa ey. !emIer konusunda daha dik!<at. Ii olmalarl yolunda uyanhrken. 8Üneydotu anadolu'daki Itr •• tejik onemi bulunan birçol< te. sistek; koruma önlemleri de ar. unldl. B . ..... -------. __ aa:w fran-lrù • l'OZ 20.03.88 &nIIIICUDII ~~ERN~~ ciai Avukat ai18!l.~ YIlE. cbnm, mücadele'~ Türk Orduat'llll gok IÜÇ du • runxIa.blrakttklanm iIIri aIIrdii WI, "EIIl yt\dtr .,.. abma,yan KUrt ~. mGcadeIem1z .... bIcün .. Ga&2: blJetal1lflhr ~ Y Iuatnda .. d.fi. , Türlt' Iiird~ . 'Din dopri\\a ltareketinin haIIda biitiiD\atti • " 2OO'e yakm eItœomiIt Ia. eylemi diizealedilderini, eylemle de 344 aaker WI ~ poIia, 12 Illba , 252 köy koru. CU8llnu öki::fükleriDi, 113 ki. pyi de yaraladtklaruu 1IÇIkIach. ..J TERCOMAN 22.03.88 r---------.--~-_, I ANAP'II Vllmaz'a I I göre güzel bir olay I :Kürlfl! ~asete: IZID... I. I II D iyarba\ttrll BelIr Iaye'mo, KlInçe arabcsI< tDr- I kOler buluDan ltascti, denetimden leçercl< sall~ I I I1Irhydlm. Be,ir K.:va tekl;f1mi \tabul elli. Iyl \tazanlYoru. B. tir k_der yapmaya dnam edeceäiz" dedi. UVa. Slv'" POLI..,.. KIIJIIo Nokta dergisine yapuilt &Çll<lamada, lwetinin mi. nibos ve otobOslerde ç.hnmulOd.n sonra Siyasi Polis'in dil<kati çcktilini, bu yOzden sorguland.ltnl sOyledi. ICaldisinin, IDrl<unOnsOzlerini tercllme etmcsinin istendilini anlatan KIIJIIo tOrI<Olerin.... lIMfk.. i anI.U,,, an._ l&fl\tnca, serbest blral<lIdllml belinti. içindc cie I II l I I I I sUDuldu. I . MO KOItllr ve1ùrizm Bakanhll Fil<ir ve Sanal Eser en dÜl1l1ta11ai ç.bi.Irça imzast iIe '--.1tIetme beIpsl" .... riIen .. a ......... adb l<asetio, piyasaya Çll<t~I<~.sonra I<asa sOrede tOI<cDecck!<ad.r ilai aOrdOIll behruldi. Geçimini dOjunlcrclc IUrl<OsOylcyerclt l<a.z.anan BelIr KIIJIIo l<asetinin çok tututm.smdan mutlu oIdulunu beIirtaek "~111irIdJe'de IClIrtçe luHnapIIap koaatal.a,.... Ïarta,.bJOr. Sb Ita orta .... ICIirtçe • tlirkillert•1. ,er ..... ~r kaset yapanalt, llœR bIr te)' deea..SiJIlII ol...,.aca 1MaeIe JOk" diycrcl<. ltascti haztrladlkla. nDl bildirdi. h'b' lCascti haztrlayan Ataman Bant Ka)'ll ~Od~~ ~ I I a- termedilini Ataau da. dO$Oncesinc bqta I<unsenm iI8i kaydcderel<. "DiI$lIadiji.i ,.p.o &Os- .. ka. I I I I I l' AIIArLI VIILIIIArDAII on...... Bu &rad .. ANAP Mardin milletvel<i1i N.retU. V".u, rahatça arabcsk dencbileccl< KOnçc parçalarm }'Cr&lm.. bir l<asetiDserbestçc &lImp satltmasml olumlu l<ar$tlayaraI<, "Soa _Ree lüarl blr olay" dedi. Ytlmaz, toYle I<on~tu: "MIlJOlIIarallnsan'D Kiirlçc kO.UJtue. Tilrkl,e'de, Insaalan. keIldllisan,yla kODUJIDUIIlnID. I... DlD t'II •• de, ... basoad. kendi lisanlDID ezaisiai dl_mal kadar labil _ oIablllrT Oe_knoUk bIr i1kec1c I.... haklanDl. siJD&aI oIabIIecek IuIkh blr olslyt. eaadJeaelJllecejiae be• IIIU.&I _Iyorum. Ba dÜfil __ D1ID. olano'" .._da ,..,... .. Cllae1 olmacil.. lçl.. KIiItlir ve 1lorIna ........ h..... pkraalanm, sUDuyor.m. BD acI1ml. abi. -ada, ilerllalde bükûmetiD _ada. 0'•• '. cie baberl .... Özal'In da kalk,SI old.junu r. Aynca ea lab .. l. edlyoru .. :' • • HURRIYET •• •• 23.03.88 Özal'tlan iran Ife Irak'tI serr uytlrl: ~'Até$açarlz'~ ..Muha,.;em , '. SARtKAYA: 00uz uçAR, <hal. o' dönemde ~"<l!ye "zam yap~ir fleY s?Y' . ,'BANi~);.:i(H~'4i~~~~ Ayet-hha}- ....bant.ta, '1iin- - ............Kallup -da ...oäYle ..ram lenen Bqbakan Turgut' Ozal. . TBMM'deki muhaJe{el parti. lerine yeni bir ad buldu:' "Es-, kiciler". Oza1;.Metria evi'nden YJlP8ClItlz böy\e zam yapa" cattz IaflW söylemez" dedi, ,,:n..~ .. t Ceza.' ._.. kaçan 29. hükünilüyle. ;Igili ~nn eürdütünü., arlik hayali ihtacil.ttan lIÖz edi. Ieme)'l!œl}ini. bunl1n .dünya. öl--'. çüsiinde kald'i!ru. Tûrkiye'de bir daba asken müdahalelerin' y.,.",a)'l'éalm. 8Öyledi.~: bakan. "Molla'mi1 attJi1 k,. VIIcun". koniJsunda ise' Iran "" Irak', birlikte tiyararak. bundan SOMa her iki ulken;n u.,;aklarlOlD da Tûrk hava sa. haSlm ihlal elrneleri halinde ge. rekli öolemleri alacakla .. ru hi!. direrek, "Sunil bilsinlér. gerekirse alet açanz" dedi. Abant'ta •.... ,,'Ie 'di~en. Bqbakan ~'. Ozal" dün: ögle aaaUerinde Turban ,Oteli'. ne gelerek gaze4!çilerle sohbel ali, B~bakan öZaI. Metris' ' ten kaçan 29.hükümlüyJe. ilgili bir soruyu yamUarken,"lIl'8ljllr' malann SÜfdütünü betirui ve ~yle dedi: ':' ,':,' '~irndi berkea bir tèy söylemesin. Ara,tlrmalar yap1hr. Nasd yapdohtt me)'. dana Ç1kar. Cünkü '" anda '5Öylenen sözlerin \lOtU. bir parça afakl gibi' geliyor bana. Tünel kazarak lI1l kaçtJlar? Baeka biryoldan rru kaçtdar? M~ Ç1kar. Yabuz '" anlqsbyor 18bii. Bu ~er, daha, dyade œzBevJer!, profesyonel inaanlarla donààlmah. Yani geçici mahiyette,' malet! bu oImayaninaanlann kIare-' sinde,'hu gibi.badiaeler cia.,,, biJiyor gibi geldi bana. Ta. bü. her veyde profesyonellik Iazun.". ' .. . Ozal. erken yerel rin ertelenip erteleruneyec:eli konusundaki bir soruyu yaml. , Iarken de. "Bunun aöz kODU' su olmadJjUu" bi!dirdi. Mu., haiefete bir formül gelirdikleri. ni hallrlatarak. "Biz formülü getiriyoruz. ~ muha. liflerirniz de çekinmeden ka. bu! ederler. Biz teklifi getirdik. Hepsi Anayasa'ya &ykm diye kaçtllar. Erken &eçirn diye bahaetmedik. Sc.... çimin Ii)'llda bir. ekil,n a~m' . da r"p.1masma dalr .harem.z var. D'?truau .da budu~ .. le.rIe"Ugili hu~mu. e~ blr h~ku1T1' ,,1984 te haziraruJa dwe bukum varken, martta aeçirn yaptJk. Türki)l'l!'de &eçÏl!'in .yap~~ e~ iri. a~. ekllndir. B.zun getirdit!mll: tl;klif d~. seçimin Ii senede blr. ~klln aymda yaptlma., SJchr. Bu. ~'ya cia uygun. Belki blr defaya mahsus Anayasa'ya uymaYllcak. Ancak balJka çaktur." , remiz "'" eaaa aeçimle: ~.rasa_run~. lt .40 Ozal. Cumhurb~kan. Ke. nan Evren'in Türk I~ }'E'lkili. lerine yasalarda de~klik sözü verdiginin belirtilmesi üzerine de. yasalarlO TBMM'de deg~. lirildigini hallr!atl •. ~akan. bugüne kadar ~i haklan ko. nusunda klSlllaYICI olmadlkla, .. m. ~}'E' grey hakk,ru'verdik. ler;ni de belirtli. 1980 83 döne. minde Türk ..t~ Genel Sekre. teri'nin bakanhk yapl1ltm ha. ltrlatan ~bakan. 0 dönemde Türk I~'in miling dabi düzen. lemedigini vurgulayarak ~yle devam etli: "Tùrkiye'de demokratik bir sistem var. MitingJerinde 'Ozal islifa' diye 1Jatu'abi. Iirler. Ancak 19l1O-83 arasmda miting yaplp ,Evren P~ islifa' diye bagJramazlanb. Bunu da hatJrlatmak istiyorum. Türkiye'nin demok. ratik sisteme geçtitinin en belirgin miaaIi, budur. Biz, itçi baklan kon\l8unda hiçbir zaman' klsltlay,cl 01. rnad1k." Ozal. 198i .yllmda yapdan Jrevle~ nedeniyle kaybedilen Jlgiinü saYlSlrun 197.9 y.hnda daha fazla oldutunu' belirtti. Ozal, "HaksJz bir lJ'!kUde • çiyi tahrik ederlerse, biz ~e yetkilerimizl, kulJaruns" demekle yetindi,. YANIT ' ~bakan: Türk "I,'in ~. lemleri konusundaki sorulam ihracal )kàriusunda . ., . k' " d ... .l£i,.'... ,,": __ J.:)...:i ...........\: 11Il!!~.Ü'teP." •. ltosl~f.l ... br;-,;;.;;:;a rini, b8Z111ergi iade ~viklerini , Türk t, . yönelicilerinin de bu sene kaldl11P yerine bat, .., .1980 83 döneminde"de yönekalirt~:ir. ~~,'lU SaJuklerirup'Sa~'lirnde bulunduklanru. ancak 0 'Ozal. J.L ir'iide"." •• • HURRIYET .fu;iiidür~:£!~~~.~t.-=~~~. ,dönemde hiçbir fley yapama" d.klanru vurgulaya~:._ ~ Anayasa'ya, ne de "....... ...... nunlara itiraz.da, bulunduJar. ':Ama' bütÜD:' bunIara ~:;~~. zeltme' ya~D"'" 1.__ '"'"-_" . I dedI. ' .... ....,.,..,~~ ...J~ ilgili, 8l'8ljtumaiurl'. sürdütiÏnu bildirdi;' .Eski, Genelkurmay Bqkam ,N~t O""'un ta. konusundli ise' "Bakadiye konl1llu... ,. Ozal, 1uù1tlanan Basm Ya88ll1'yla ilgili bir soruya lia, amaçlannm, basma büyük alanda ceza siat.em;, getirmek olmad.glO'. aadece lekzip müessesesine :'ÏIIerlik kazandll' mak oldulunu bildirdi. Ozal, sorular üzerine Türk insarurun çalJ¥ll8 .konusunda baZi. prob. lemJerinin oldugunu, berkesin beœri sahibi oImad.ltm, bu nedenle devlel kaplSlnda i~ arayanlann saYlSlnda yüksel. me oldulunu söyledi.. Çal~ .• :. !an enflasyonun alunda ezdir: meyeœkleri sözünü yineleyen. Oz8l, Türltiye'de 16.5 milyon insarun ça~l'Iuu. bunun an. cak 6.5 milyonunun iicretli 01. dulunu hal1rlatl1. Ozal, b8Sln loplanllsmdan soora, Abant'la "KartaI YuVlIS1" am veri!en .bir yerde dinJenerek Be,iklat. G.Saray maçmm son dakikalarlm izledi. ~bakan bir süre ikamelgâ. "hma aynlan Allant K .. ü'nde, :dinlendikten, SOMa, .. ~' ya hareket elli. . B~bakan Ozal. kâg.l zam. m. konusuna da deginerek' oranm dü!jÜk kald'I,m önü. mijzdeki günlerde yeni bir ,'zammm geleœgini de ima elti. lebi ~" 24.03.88 Giineydogu'da teririin 8 ayllk bllançosu: 189 ölü • iç~leri Bakam Mustafa Kalemli, laiklik i1kesine gölge dÜ1;öü' .recek hiçbir duruma seyirci kalmayacaklanm' söyledi, NKARA. (Hürriyet)dürlügü, Jandarma Genel K!J' lçÏlleri Bakam Mustafa mutanhl', Sahil Güvenlik,Ko. Kalemli, güneydo~ olaylarm. mutanhg. bütçeler; görii!jÜldù, da ROll 8 aydS:, 21'i, güvenJik lçÏlleri Bakaiu Kalemli, idare gönivlisi '112 yilrllaiiin hayallru amirler;nin ve güvenlik gorev. kaybettiklerini, '56 teröristin de liIerinin Türki}'E"nin Iaik olma ö1ü o!arak ele geçirildilini aÇlk. Ö>elligine gölge d~recek hiç. Iadi. 'B8kan Kalemli, .Olälari. bir kanunsuz duruma seyirci üatü '.Hal Bölgesi'nde ~t1i kalmayacalln. söyledi, Güney. seklÖrlerde 1.5 lrilyonl"k har.' dolu olaylartnda son 8 ayde 56 csma yapllac$l11 bildirdi. YÖ. teroristin ölü eie geçirildigini renin güvenlik görevlilerinin belirten bakan. 36'81 güvenlik yam 'S1I'I1; araç..gereç yönünden görevlisi, 53 valand~n da ya. de .lakviye edilmeye (j,evarn 'raland,itm, terörisUerœ kaç •. edildi#ini bi!dirdi. . 'nlan 131 k~den. 64'ünün geri TBMM ~ \Oe Bütçe' döndülünü, dilerlerinin de,. Komisyonu'nda lçÏlleri Ba. kurlarlhnasi için çah~alarm' kanhk1;, Emni}'E'l Genel Mü.' devam elligini bildirdi. A i~~d ...... '. BatQaIrlln,: MtT I{i.pOnii1e r---------------------- ". sABANCJ'YA' • kö-,' lD1JD1Z wnhr. Biz bu Pl'Ol', mür ~" .. k9nusundaki rami tatbikle mükellerlZ. aözlerini yamtlarken de. sadeœ ÇünJ[ü . millette!i' bu" m-:'1973'ta::Öliemelè,r lIengeainin. rami tatbik edeceti;'~. ,çk ve'ni.ediiini;'diier ydlanla~ g/lre rey akbk.,Bu progratn ,ödemeIer'deogesinin llÇ1k ver. neyi iça~'. ettJriyot'Sll~ . OIIU' "~;' bIimm kelidi"iklidarlarl ya~."",'. '" ,'".', ,döneminekadarsürdülünübeOW. iteçUnJer ~e: ,lirtti. ßatbakan ..OzaI, TürkimuhaJefeti!' yatm~f) .)'8'~ •. ~t ..,,~askl!ann, gellyor" .ddiasmda bulundu.' 'oIm8suUi k..,.n, dov.z .. klOu, gunu. buna ka~n 5eÇimi ka. smm bulunmad,~m' da Vllrl!U' zand.klarlm da sözJerine ekledi. lam. :'zam EVR~~~'~î!4ET'" Bu. œ:c.~'-'TreDejrazla ~;:;.;l~~et~~~ Ba~bakan. son günlcrde yogunllll;lln ara rejim lart"i'TIa. '!an konusu nda ise "Gazete. ,'leri .llÇ8I'. bakarSlruz; ':.onun mërilkhslI1lJl !'u:'01madJiuU' "görürsüiihz. 'Türkiye'cJe bunun oImasuu isteyen insanJar varchr. Ama Türkiye'de bir daha asia böy\e bir. dev~ gelin1T1e~tir. ':, dedi. , ;" OUol, Türklye de mucade., Jerun eskiden çok farkh:öldutu, 'nu sözlerine ckle}'E'rek. bunda'" soora eski,mücadelelerin olma. . yacalm. belirlli. . "',' ',n._ba"--.' i;;""Uiler' l' h'lÇb:'. ............~.. .. ~ .en~~"un alll';lda ez. dumed.klenm de 'bellrterek. akaryak.la yap.lan zammlO Avrupa fiyalla .. m yakalimay. "ESKtctLER" amaçlad'Iml aöyledi. Ozal. Türkiye'de petrolün Avrupa B~bakan, bir daha müda. fiyallanmn yiizde 30 40 eksi. half'vP m:lnl7. kahnm:wilrat!JnI gine saulolgm", bunun yom belirtirken. muhalif parLiINin Slra, peuol ve Tekel ürunlerin. de 1992 seçimlerinde, "hesapden Avrupa ülkeierinden daha lanmn görüleœgini" belirllÎ fazla vergi ahnd\k'ru bildirdi., ve "1992 seçimlerinde hes.p. Pelrol fiyaUarmdaki yüksel.' Ian. görülecektir. Bundan meye,bir ~ neden olarak. sonraki mÜC8dele ANAP'1a da, lukelÎmin klSl\ma çab8SlD' bir mü~ Ozal;' ~~ ;t2'mU. eskiciler arasmdaki cade le oIacaktlr" dedi. Gaze. yon ton pe~ t~etiyoruz. 'eskici. B~un -:m mUyon tonunu çU teeilerin "Muhalefeti iêr' diye rilÎ niteliyorsunuz?" 'dövUJe., ~ ahyoruz. sorusun" ise Ozal, "Onlar Bunun fiyatmm daha .~kendi!erinin eskinin dcvam. nd.a olmasa IaZQtlŒr .~., ber. oldutunu söylüyorlar. ba~. kes tasanuCla alsm ded •." ka ne diyelim yamlml verdi. "Turgut Ozal. yerel seçim. "Süleyman Demirel,n lerde. gene! seçimlerde ald.klal. kendisi için ,"Pa~ütle ikti. oydan daba d~k bir oy al. dara geldi" ljekl;ndeki sözünc malan halinde iklidardan çe. de yanll veren Ba~bakan kilip 'çekilmeyeœklerini 80ran Ozai. ,"Demirel'in bugüne bir gazeteeiye ise "Biz'mahaI. kadar çok enteresan tabIi aeçimler için deti1, genel minier yapt.guu ve bunlann aeçimlerde bu oyu ald1k. hiçbirinin tutmadtk.ru" söy. MecJis'te ekseriyetimiz var. Iedi. Ozal. "Demirel'in yade Ii sene götünneye sag. kalkmasaym. kendUeri 'kararb)'lz. lktidarlann tabiçin daha tesirli bir k~i olaJoIan aeçimden aeçime belli bilecejii" iddiaSm. da yinelcdi, oIur. Aradaki ahll1'lWl kesit1er, ahnan tedbirlerin dogMOLI.A'NIN KIVILCIMI ndutunu gösterir. Biz dog. ni tedbir aInuf1zlti, biJ:takun teaisler olm",. Hiç tedBa~bakan. tran uçakla. bir almasaydJk bu sene durmm Habur S,mr Kap.s.'ndaki nunwnuz iyi gibi gözükùrbir bölgeyi bombülamalanyla dü. Ancak 2 sene 80nra ilgili bir soruyu yanttlarken de, 1975-79'lara gelirdik" diye gerek tran. gerekse Irak uçak. konuvlU. ' Iarmm, Türk hll\'a saha"nt ih. Bqbakan. islihdamm' kö. lai elmemesi için her lürlü ön, lüye gittili. yalmmlarm dur. Iemin ahnacagm, hatlrlatl. \'e dulu iddialanru ymiJUarken, ~yle ekledi: bunlan yalan!ayarak. ihracalm "Bu, bize ka~l' ahnm~ IUll.gm.. ekonominin daha bir hareket degil. Iki ülke iyiye gillilini bi!dirdi. Ozal. sa~ içinde birbirlerinin ir. hayali ihracal konusunda ise tihat yollannl kesmeye çah. arl.k Türkiye'de "döviz SI'"yorlar. Burada olan hadi. kmtlSl" diye bir konunun bu. se, bizirn topraklanm.zdan lunmad.ltm belirterek, ~yle geçip bomhamn toprakIar •. dedi: m.Z8 atllm.~ olmas.dlr ki. "lhracatta ..ergi iadesi bu harekctin yanh~hkla yaoraru yüzde 50 olunca, bu it pllm.~ oldutunu lahmin cdi. cazip oIuyor. Biz bunu 84-a6 yonlm. Bütün bunlara rag. döneminde ~ürmeye ça. men, protestoyu yapt.k. b~tlk. Birçok te~vikleri kalBiz, hava saham.z. ihlal d1rchk. Hayali ihracat. kendi eden uçaklarll ka~. tedbir bünyesinde bütÜD dünyada ahnz. tcabmda bu tedbirlerc oIan bir badiaedir. Türkiye', ate, açma da dahil olabide ~li ded~iz olay, Jir." büyük çapta önemini kay_ Ozal. her iki ü1kenin Tür. betmittir. Diter ülkeJerde kiye'yi saval;ll çekme gayreti ne kadaraa. bizde de 0 ka- , içinde olup olmamk!arJ kanu. darchr. Bunun 'daha fazla' sundaki bir soruya yaml verir. üzerine 'gitmenln manam ken de, "Türkiye'yi kimse yoktur." Il8vap çekemez" demekle. yetindi. ro : Ozal. kamuoyÛ yokiainloJf,. rJyl8'i!gili bir soniya ise kaniù' klamalan' ..... '.\.' .•'~I.c.bii.'c oyu':yo" kesili hata paYI;I";'=uiiru' belirterek ljU yaruu verdi:' '. ' '~Bir iktidar 'Kamuoyu yoklamllsl ,öyle göateriyor' ER lA-""'lI.ol ... EZDtRMlYORUZ I •• • HURRIYET 25.03.88 QI,a~baklr'.da Nevruzpankärtl • Yas~d~l, Dev-Sol. taraflndarÏ asllan' pankart bombaslz ,:olduOu belirle-, nerek, güvenlik giiçlerl tarafIndan' indlrfldl ., . , IYARBAKIR, (hha) - CeliUi IO! örgül. 1er taraflOdan tnualararua IrkçWkla Mücade1e Gùnii oIarak kabuJ edifeo ve ~ kult.anacak Nevruz'da kan aIunariwJ' D .çin güvenlik öolemleri aünlürülürken. D1~ yarbaklr'da Oev-Sol tarafmdan F"kart Ulld.. Uzerine "YIIfAI1D Nevruz' ve W Kahrolaun fqlzm" aloianlannm yer almlt pankarun bombamz olduJu belirlenerek, ,JÜ' venlik gi.lçleri laraflOdan indirildi, ad. 8Ç1lan. mayan bir ki4i gözaJlme aImd1, , . Müdür Vekili 'DIlawr, ~'IO yöne. ,lurunde operaayon bq!atJJdJ ve lUbe mOOür. Jeri karakal amirleri loplAnuya çatInlarak. ahnm8S1 gereken ek önlemler ö" "Idü. ,Yelkililer. polis ve jandannada ge. 'çici olarak kaldlrlldliml bildirdiler . Jru:in .. •.. . . •• • HURRIVET 25.03.88 HÜRRÎVET 25.03.88 , Irak, tampon Franslz rehberln mahkûmlyetlne Yaraday savclsmdan "bozma" bIIebl bilge,1 bombaladl . H~: snir. köylcrinde de duyulan ~Iama oIaymda ölü ve yarah konusunda aaghkb bilci ahnamad .. Kuzey lrak'ta özerklik isle. yen Celai Talahani')"! bagh Irak KürdiAtan Yurtsever Bir~ liti'ne menaup Pclirnergeler'in dealet; Iltmda Süleymaniye bölgesinde önemli atra. tejik noktalar. ele geçiren Iran birliklerinin _ antaI;lannm Kerkûk oIdugl! duY\lruldu, St. mrlar.m.za yak.n bölgelerde dinleœn konan y"ym yapan Irak Kürdiatan Demokralik Partisi'run Sesi Radyosu. Kerkük'ü eie geçirmek için 20 bin f'etmerge'nin ha •• rhk içersinde oIdugunu bildirdi, '. Bölgedeki aynhkÇl giiçlerin dea1eii ile Kl,l%eY l.rak'ta baD l)Oküitara hâkim oIan Iran bir. likleriyle fr&k' '.hükiirnel. kuv. wlleri afUlndaki fÎddetli çar. p,.malar, "Soran" mmt.k .... n. da bulunan Süleymaniye. Ser. ba.. linki, Siniaser kasaba. Ian çowrftinde devam ed.yor, Bu arAda, snulannuza yakm K uzey Dolu 'I rait bölgesinde de "ceue1 &Ir haiekäta" giri. l!!fI Irak hükümet kuvvetleri. ..Dest.abera~" Caraminot'un davas,. dun Yargttay 9'uncu Ceza Dairesi'nde eie ahnd.. Cararninot hakkmda 6 Nisan'da karar \'e. rilebilect1i ogrenildi. Michel Caraminot'un. lu. luksuz yarg,lamrken csrarengiz 'i"kilde onadan kaybolma .. \'e daha soora Fransa'da OrlS) I ç.kmas, olavl. kamuo\unu gunlerœ nt~ul elmi~li. baha sonra Ba,bakan Turgut Özal'm. Caraminot'un Tür. kiye'den kaçmasma, Berlin'de Fransa B8ljbakant Chirac'Ia ~'apt.~. pazarhktan BOora' I{ÖZ yumdugu iddia edilmi~li. Michel Caraminot'un a\'ukat' Turgut Kazan. dün Yarglta)' g'uncu Ceza Daire. ..'nde yap.lan 8ÇIk dUTllflll8da suçun olu:;mad'g.nt, ortada i~. len('m('7. hir s.u~un olrtutunu ve ve ','Der- yesör"mmllkalanndakikoyleri )"Diun :.op a~ne tutuyor, 8ii' yük kay.plar veren p~ ..... Ier';n iae "gerUla " taktiti uy, rulayarak \eSislere sabo. taj düzenledikleri ögrenildi. Bölgeden gelen haberlert' göre, çarpllJlTllllarm liddetlen. mesi üzerine Irak, 5'inci ordu. ya bagh .Irhh birlikler ve heli. kopterleri de böIge)"! sevk ede. rek, denelimi saglamaya çah. .)'Or, Baidat Radyœu Kuzey. doju Irak'ta devam eden lid. detli çarpqmalarla ilgili sus. kunluguDu lürdürürken, bu bölaede korsan yaym Ylpan IKOP Radyosu bölgenin haien PefInergeIer'in denetimi alun. da bulundugunu iddia elli, aaken "Kanunu bilmemek mazeret aay.larnaz" hükmünün burada uygulanamayacatm. s<>yledi, DiyarbakIr Devlet Güvenlik Mahkemesi'run kara. flmn bo.ulm&Slnt istedi. Caraminot davasmm )"!rel mahkemè qatT\lISI. Diyarbak.r Devlet Glivenlik Mahke. mesi'nin 17 Ha.iran 1987 J.ari. hinde 5 yJl hapis cezasma ka. rar vermesiyle sana ermitli, Ancak hem savunma tarar •• hem de- Diyarbal<lr DOM Savc.ltih karar\ temyiz. ediiièe. dava '(argtt8Y g'uncu Ceza Dairesi'ne geldi. Dün yap.1an dUTIlfIll8da Yargttay BlIflI8v, c.IIg. da davarun Michel Caraminot lehine bo.ulmaslfu is. I.edi. 6 Nisan tarihinde yap,la. cak duru:;mada son karann ait. nabileœgi ögremldi. MÎLLÎVET 23.03.88 • Füze, rakel, .top derken, sava, ç,gllndan ç,k,yor Sm. zehirli gazda RAN-Irlt AlIkW ([] DI' "MERLER 1ilI1lYlfl1irertaa,lra.DqqIcri . ~ '*Jed, DMGcucI Sctretai Ptrtz • SERVIsl AdasI'DI yapt!klan IIIdm S1J'I.Imda isabel alan Norveç lIIIkerIercIe aörmï 54 denizànio ö1diiiù biIdiri1di. lran'JO dün, biri Ispanyol, dijeri Ue Libcrya bandJrah iki tankeri vurduju kaydedildi. Ianam ~ lIItut ¥e liappur baynth c.eIu'a bq. YIUIrIt,Irat' .. S biD ICiin'ü zdIirIi pzIPuIlùarat OIcIürdiijiiIÜ••• biD ICiin'iiD de zdIirIi pzIann dkillyle saC cbp bnblarak Tabru baIlaeIeriadc ~ Ira ~ aJJDdJjuu biIdirdi. : ajaasa kOllllJl iIiftla ba~ . ADadoIa Naua, Baidat'tan Yerdiji bir babcrde, lrak'lß Tehran'a biIdirdi. Bu fiize llvip batlayah beri ~an' a .. .. '. ."". ~'Ira Ise diilltü lrikbav. iaJdmÎmda 2S'liliIiiiöldüiiinü IÇlkladl. . Tahro Radyosu, bu yoIdaki babcriDde, irai: uçaklarnun balldaki Ha. medau vc BorucenI keuderi iIe DezfuI ve Bahteran ken1lerini bombala. dJtJuuu da bIJdirdj. 'fäze .... allJiuu 'Aim 33. lrik,~.' Int'.., œpheaiD .... ~ böIaaiacIe Ira 1IUaIeriDiD cIiDe pçaI taimIeriIe YIfIJIII S biD ICiin'ü yolt etmek içlD' zàirIi pz'lIitcIiiiade klmyasallilab bdIaudIiuu ÖDe lÜrdü. Bu 1rIda. lIDker IIYIfI da lÜm luDyIa siiniyor. Jpk lIYIf uçak_ • • MILLIVET 23.03.88 vildlnm: "Hedeflmlz, GOneyd~u'dakl devlet gUçlerl" PI(I('dan.,eni eYlelll.planl eçen fer PKK'Oln Avrupa sOzcüsü Avukat Hüseyln Ylldlrlm, geYli CiOneydoOU'da Onemll asker! ve Siyasi mevzlkazanlldlOlnl Ilerl sOrerek, ''Yenl sezonu bOyOk ys. nlllklerle açacakIannl" blldlntl -, eCllÇen nlCUlUOUlIstemInI YIPI!I Yllin blr b1li~"!, Ylldl".!~ "k6y koÇOICIIt'ttIllIIft Idclla 1Iltt1,''ICOy koblZt katlIdl;blZllan dl b6IgecIen kIÇtI"~ " nlCUlannlnbaz11an " • Ahmet SEVER'. BROKSEL riilXIC'1IIII Avrupa söIcäsi Avubt B..,.. ~de y...... düII BriiüeI' PXX'DID llII= yd ~ dilIeaIediii bum ' .............. lirdiji cyIemIerin bit biIaDçoIuDa JIpCI reAIate dedi. IpJOIIL ........ ~'dù1 ft "YnI TIJt ,. ~ .. ' lCürdiIlID UllIIIIlCwtulUf Ccpbai'1iD (I!RNIC) 4'iiDcii .ücadeIc J!Ima airdIiI ft Tûrtiye'a1a Oü\IeydoiuIa'DCIa pçtiiimIz yd lçiDde ... 6 uteri ft lÎyui lIICVZilcr bzamIdliau Iddia edea B..,. YINIqIt, "Mladelnalz --- tu, '. ................ 1IdnI" , diyc too... 0eriUa baretcdala balk Dc \JütüDIeftIibII ft eeriIIa IIVIpIWI CD razJa ~ yUIeria llolIII ¥e Mantia bOIIeIeri oIdutJllu ileri lÙI'aI BI- BrJIII ylltbnll, fOyle kooUflU: .. Geçtijlliz Jik '--- • -...Iid k6J kGnIcIIIap lIIr J6k .. It 1çl.de e. 1Ii~ oIdI. 16y Il.......... ,. lIlr bUd lecrIt edIIdI. Budan Frill,. blddI, lIIIIIan da W/aeJ\ leItetllek lOll .. Il.... Tirk B6_I"'" ,.,.. .-J lIÇlkIa .. ,. &6rt, aJl\an 2S WI .... 116y lIona1an alii ... dItlI." EYLEMLERIN BILANÇOSU Tùrt dcYIetiaiD à:0II0IIIiIt kurumIanoa Jiiadik 2OO'lin iiurinde Il. boca,j ft ürelimi cIurdurma cyIemi aaçà:lqlirildiiini, ukeri IIIIIÇh yol JIIlIIIII fIhImalanam ~ öne lÙI'aI PKIC Avrupa IÖZCÙ$Ü YII- ..... iddialaruu fOyie sürdürdü: ..~ J111çWe, yùllpk fJ.. ~...... BI t1'-Ierde, 344 alter, pola ft 6IeI &6mI iIdIli . 113 kill ,....... BIr ..... _rilWI, bIr lreI .. rtp edI1dI " yaldlpk bet ..,., Tirk .. deteri .. anç " .aIze_ kllIuJI.u .aIf ........ " Genllalann çqitli baskin vc eylemlerde büyük çapta askeri malume ele aeçirdijini, Botan, Mardin, Denim ft Ain böladerinde bin dola. YlDda aenein &erilla birliklerine kabldJjJm SÖyleyen Hü.,y1. YIldm_, "MIadeIeIIIz lII'IUda 7I,nIt YeI'dIIt. PXX Meritez 10000tni iynl " Ii*HaIII1111 0nIua Il... lIlIIan.du M.stata n., te. ft Ha,., Kan. ' "WI diIli" diye konuflu. Uluslamasl kurulUflarda Türkiye'ye kaqJ tepkilerin ciderà: büyü, düiüDü ft Türkiye'ain bapnüuefiji ADD'ain bile Türkiye'yi uyarmak .ft akd vmneIt zoruoda kaIdIIuu öne lÙI'aI PKK IÖzämi YIIdIn., aeJe. cd: döneme Uqkin IWuhklannlD Iallllllllancbi1lu, ERNJ('mn dördüncü taMUf ydmda kendi öqütünü ~ ft ordulapoaJl derinlqtireœjai SÖyIedi, y , " M .... WIFIerIIIde oIUt 111ft Tid! , ..,... UIdIIiyetIIe _ mid ey\eaIIerilIIaI yop~. GneI n&It " 6IeI lIo1orà kllllatlanlillertuar edIcl kll1l laktJJder aeIftIrecetIz" Jdclinde konuflu. 41 t1 TERCUMAN • 24.03.88 Dün sabaha kar~l'2defa Norveçjank~ri:Hllvg/imt'~, saldlran:,J[an..-. hücumbotlan kurtarma teknelerine de ates aetz/ar ', ' Katliâm'a gözardÎ.ml? L EFKOSE/NEWVORKI , ,,', ' , " ", -,' " ' : AMMAN. (AP). Iran hU. Slnlr gaD: Iran, Irak'In;' Halepçe, Ko~al ve, toplant1lanna bulan Iran ~::tlan,. dUn,sabaha ~I: ' 'Duceyre kasabalarlna sintr gazl attlQI!)1blldlr~ tansI1àsi MuIwmDed AU làtArab15tan d!l'1 TUrIti)'l:. rek BM'ye ba!INIlrdu ' , ' lori, Olkésinin tchirler SlIVafI' )'l: geImeIcte olan ltimyeYi madV'na IOn verccek .~ lIIr de ,oldO bit Norveç tankerine ' II1II" yardmum Uhu! ~ iIti defa saldmhlar. Irak 'ID naJcIan, Iran hOc:umbotlaruun nid llIZl kul1andJluu bydctti. ham olduJunu bdirtti. ' Iran tarafmdan, CIe geçirile~ Norwç tankcrinc dllzcDledili CIIdIar ile yaptIJt ozel top• Muhabitlcrin IOrulanm ce'HaIebœ, Kom" \Oe Duceyre bu son saldtn l1lU1IICIa turtu- ,ianudan lOIin, <lend Sekre- " lœsabaJanna sinir glIZ1 attJgt \Oe ma teknderiDe de atq 1ÇIlma- ter'in bOlaeye bit DM gOzlcmvaplayan''IlItIart. .~ ftpam d_ cla1eIdlJosald1nda 5 bin k4inin bayau. suia dikkati çelœrek, bu 0lIœ- 'ci heyeti IOnderQ1e kDnUSUDda m kaybcttiAi iddialan DM'ye nin gemilere y(lne1ttili ... ~brara vuamadJAuu ifadc eden gOt11rüldU. " ' lann bundan IOßI'II daha Ild- 'Mallallatl, "IU~ durdlll'lliall Is1lUlddc- nu W il. detli \Oe "warb" hale adebi- lenIea eddIeMII birtok'lnk .... aerçellçt blr eIbI )'U'CIua. iccelini ifade ediyortar., ' , ,.. .......... kead.I ~ lanio kabulc bumz" dedi~ . 'Iq1wt, ayri~ tslAm IConJIIbe tapdJk ft DM lIe,etlala sl••• aal feruw Örgüto'ndcn filze saw. bw kItßede derIW 16röteJ1l1eIran hOcwnbotlaiuun, Sin. farkh yanlanm cie alma eeldcrtai Ge.e1 Selueter'c gapur bayraAJ !aJlyan Norveç SlD1 isteycceAini dc kaydetti. Du arada, Gelid, Sekreter 1Ietda" dedi. ' . tankeri JIlnoallmt'e dUn saba. CueI1ar'a ba$vuran lnsn'm DM ' SaIdindan ctkjkoNoftlftin boba \caJ11 mahalli saatIe 01.30 Ye temsilcisi DO,okelçi M........ yQk çoIunlUJunUD aiviller 0102.00 dolaylannda arb arbmed Cater MallaIIad, lraIt'm duJunu VIIJ'II11ayan MabIIad, ya ilti defa rokct ve maltineli HaJcbce, Ko.... 've naœ,n, , tQfek sald1nsmda bulundulda. kasabaJanna d~1! ainir bunlann yiu.dc 70'inin kadJn n bildiriliyor. gllZ/Str8SIDda5 bm kiIinin ha- ve çocuJdar olduJunu IOzieri' ne cJdedi. Saldtnda. mOrettebattan iki . yat/m kaybettiAini bclirtti. k~i OldU, 10 ki~i de yaralandl. CueIIar'clan bOlgeye gOzlcmKimyevt madde ,oklU olan ci heyeti gOndermcsini Î1tc)'l:n , Norveç tankerinin. Suudi Ara- DUyUkelçi Mahall.tl, lrak'lD Amman'da dCYUII ctmekte bistan'dan TUrItiye')'l: gelmekle saldm Str8SIDdahardal \Oe siya- olan "11m IConferansl ÖT$OtO oldu~ bildiriliyor. iii am. _--MLDI.' ,mm ........... ..,.. Dubai'nin 12 mil 'açl~nda meydana gden saldtnda 35 bin tonluk tankerin gOvdesinde 40 kadar delik açddl~ \Oe slVll~unilI11$gaZln deliklerden dl~a.. nya slzmakla olduAu kayde. diliyor. Bölgcdclti denizciJik kay- HÜRRivET 25.03.88 l' l' ABO'nin "Kürt Raporu", APO'ya da yaramadl TERCÜMAN 28.03.88 : •. PKK. Orgüw'nün ,yay'" orwan' "Berxwedan"da ABo'nin .,KOrt SOruI1U ." umhl< haklanna ß~kin r~una yer ."rildi. , Amerlka'mn ,Ill< kaz. bu dûzeyde avn/lk haklanndan söz ,.e)tlQl,~rtllerek. burwn bit "senarya~:okluCu OnesOrOidO. . ,':, Ihlan Adlvaman'da 'çatl,ma: OORTKAROE~ 1 teriirist öldürüldü :DiYARBAKIR .(bha) - ADD'nin "Kürt Sonmu ve : AZU1hk HakJan" hakklDdaki raporu, PKK Lider; 'Abdullah Oca1a.n'I ktzdudJ, PKK Örgütü'nün yaym or. garn "Berxwedan"da yer alan '"l! APO tarafmdan kaleme 'ahndltt sarulan bir yaz:da, Kürt 60rununun gündeme 'g.,tiri~ "oeoaryo" olarak n.itelenip as,l 81ll8C1n "Kürt .ltblrlikçi1itinl pAJutA """mal< ve Kiiniiatan ulusaJ kurtWU4 mücadelesini dar bir kültürel ilzerklikle tasfl,ye etmek" oldu~ iddia edildi. PKK yaym orgarn "Ben:wedan"da yaymlanan "Kürt. 1er'in etnik azmhk baklan wrilmelidir AÇ'lltIAtnAAI ve ardmdaki nedenier" b~kh yaZlda, Hürriyet Gazetesi'nde , yer alan ABD'nin Kürt Raporu hakkmdak;i gö~ere ve tepkilere yet !verildi. YaZlda, Amerikan Hükümeti'nin ~. diye kadar ilk defa bu düzey. da, Kürtlerden ve a.mhk hakIanndan BÖ' ettigine ~t edildi, konuyu Amerika'mn Sesi Radyosu ve Tiirk b8Sl' mmn da ~ediAi hatlJ'lat,ldJ, Bu açlklamalarlD, Ba~baken Turgut Öza\'m Ameri. ka .iya.retinden soora yaplldl- 4a gma dikkat Ç<!kilen ya.lda, Amerika'run durup dururken neden bu konuya el stllil so. rularak. l;Öyledevam edildi: "Kiirdistan ulusal kurtu. IUf miicadelesini dar bir kiiltürel Ö%erklikle tasfiye etme çaba1an, yeni deti1dir. Geç bile kah.nnuttll'. "Ancak ABD'nin aÇlklama1an daha planh bir ama. ca yötteliktir, Aksi dururndu ha1k1ann özgürliigiinÜD en büyiik celladJ ADD emperyaliz:minin, ne insan I ELAZICGUvenlik Kuvvctleri'yle silâhh çallsmaya giren iki terOriStlen biri ölü cIe geçirildi. Elazl~'da da 3 te. rOrist ile bUl1lara yardlm eden 6 ki~i yakalandl. DlYAMAN A Adlyaman'da hake lan, ne de' etnik dÜ7.eyde bile olse Kürt halkmm 80runlanna ilgi göstermesi söz konusu olamaz. n Ola~anUstU Hal Böige VâIili~'nden yapllan açlklamaya gOn:, Adlyaman'ID KUYucak buca~na ba~h Çarnhca köyU yakmlarinda operasyon yapan güvenlik kuvvetleri, il9 teröristle' karstla~u. Güvenlik kuvvet. lerinin "Teslim 01" ça~nsma atesle karSI!Jk verilmesi Uzerine silâhh çallsma çlku. Çau~mada Olu olarak eie geçirilen terOristin Kemal Özçak- mak oldu~u ve bu ki~inin ge. çen ytl teröristlere yardlm ve yatakhk yapmak suçundan 2.5 ay cezaevinde yalt1~1 belirlendi. 1àhliye edildikten sonra yeniden terOristier araslDa kaul. dl~l anla~llan bu ki~inin Uzerinde bir otomotik tüfek ile iki sarjör ve çok saYlda mermi bu. lundu. Çall~ma 'sirasmda ka. ranhktan yararlanarak kaçan ikinci teröristin yakalanmasl' na çah~lhyor. ELAZ,C'DA 9 KI$I bCe yandan, Elazlfda da 3'ü terörist, 6'51 terOristiere yardlm ve yatakhk eden 9 kiSi ' yakalandl. <t .. ... ,;1 ..' • • MILLIVET 26.03.88 Jlak,,,'ar,,,a 7 IIamlla a~"", - - - TERCUMAN - - - - T.- - - - -26.03.88 ---------- -- •• ,,,,r kap,., : Habur'da panik YURT HABERLERI SERVlsl RAN': ait oIduju samIaD UÇItIana Kmy lrIk'a saldil1li ..... HIbar _ ka- [1] yakmIan