T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI - Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı
Transkript
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI - Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı
*"&** & !-,(, ** ** * $&* @6=@@ = (&)1""-&2"0-0(0D'*(B?B @ -/+'0(1"@))/&,-/+'0(0 '0) " "-&("-&"-.&8?-"/&)-+$-)B 8@ @ C%(&@<@'@1 #1@+&--@+@&( /! .+.&.'.1 ":+;C;&!( -/+'0( 1" @)) /&, -/+'0(0 '0) " "-&("-& "-.& 8?-"/&) -+$-)B(@( 2<+!-$' @&@( ( $-$+!( .0".&('%;1!+!!%&$:+(!<$(!":+!%.&; :1%)(.,.*+)"+'":+! !+,%$-@#1@+&('',@ C%(&@<@'@1#1@+&(+% <@-@'@0*@&%:<+!-$''-!+0&&!+$($(%.&&(@&',@ %++&C-@+@& @ 8)"-@4 $&&7<$-$'%(@ -+#-)&* @ .+.&C%(@ -<."2&*C@@ 5 -+#-"%)"/ @=@ 5 +;-/& "0-* 5 !<('!&- 5 -+#-"*$&3 5 @-%&): 5 -@-%&)@@ 5 +;-<-2 5 D A >>> D +.*C% ))+ $(,0)( D A D +.*C%A D +.*C%> *ø5øù 2NXPDGD %LOLúVHO 6UHo (OHNWURQLN2NXPD 2NXPDøOJLYH$OÕúNDQOÕ÷Õ 2NXPDGDgOoPHYH'H÷HUOHQGLUPH 352*5$0,1$0$&,YHgö5(7ø0<$./$ù,0, 352*5$0'$.ø%(&(5ø/(59(.$=$1,0/$5 %HFHULOHU .D]DQÕPODU (2.80$9(%ø/*ø<((5øùø0 (0HWLQOHUGH2NXPD$NÕúÕ %LOJL\H (ULúLP (2NXPD6UHFLQGH'LNNDW(GLOPHVL*HUHNHQOHU 0(7ø1øù/(0(6h5(&ø9(g51(./(5 +$=,5/,. d$/,ù0$/$5, $1/$0$d$/,ù0$/$5, (/(ù7ø5(/2.80$d$/,ù0$/$5, 2.80$.h/7h5h1h*(/øù7ø50(d$/,ù0$/$5, g<.h/(<ø&ø0(7ø1øù/(0(6h5(&øg51(öø 2.80$.h/7h5h1h*(/øù7ø50(d$/,ù0$/$5, %ø/*ø/(1'ø5ø&ø0(7ø1øù/(0(6h5(&øg51(öø ùøø50(71øøù/(0(6h5(&øg51(öø .$95$0/$56g=/höh .$<1$./$5 3 *ø5øù 2NXPD \D]ÕQÕQ EXOXQXúXQGDQ EX \DQD \D]ÕOÕ VHPEROOHUL VHVOHQGLUPH YH DQODPODQGÕUPD VUHFL RODUDN GH÷HUOHQGLULOPLúWLU $QFDN \]\ÕOÕQ LNLQFL \DUÕVÕQGDQLWLEDUHQ\DúDQDQHNRQRPLNWHNQRORMLNYHVRV\DOJHOLúPHOHURNXPD NDYUDPÕQD \HQL ER\XWODU ND]DQGÕUPÕúWÕU øON RODUDN VHVOHQGLUPH YH NRG o|] PH\HGD\DOÕRNXPDDQOD\ÕúÕQÕQRNXPDEHFHULOHULQLWDQÕPODPDNWDVÕQÕUOÕNDOGÕ÷Õ GLOHJHWLULOPLúWLU$UGÕQGDQWDULKER\XQFDRNXPDQÕQHQ|QHPOLDUDFÕKkOLQHJHOHQND÷ÕGÕQWHNQRORMLNJHOLúPHOHUGR÷UXOWXVXQGDJHULSODQGDNDOPDVÕ\ODDUDoJHUHoWHPHOOLWDUWÕúPDODURUWD\DoÕNPÕúHOHNWURQLNRNXPDRUWDPODUÕJQGHPH JHOPLúWLU *QP]GH ELOJLOHULQ \DOQÕ]FD EDVÕOÕ PHWLQOHU DUDFÕOÕ÷Õ\OD VXQXOPDGÕ÷Õ J|] |QQGH EXOXQGXUXOGX÷XQGD RNXPDQÕQ YH RNXPD EHFHULOHULQLQ \HQLGHQ WDQÕPODQPDVÕLKWL\DFÕGR÷PXúWXU *QP]GH RNXPD\Õ \D]ÕOÕ J|UVHO YH HOHNWURQLN PHWLQOHU ]HULQGH GLNNDW DOJÕODPD KDWÕUODPD DQODPODQGÕUPD \RUXPODPD VHQWH]OHPH YH o|]POHPH JLEL IDUNOÕ ]LKLQVHO LúOHPOHULQ ELU DUDGD JHUoHNOHúWL÷L |÷UHQPHGH YH HOHúWLUHO ELOLQFH XODúPDGD HQ HWNLOL GLO EHFHULVL RODUDN WDQÕPODPDN PPNQGU<D]ÕOÕ J|UVHO \D GD HOHNWURQLN PHWLQOHULQ \DúDPÕQ KHU DODQÕQÕ NXúDWWÕ÷Õ JQP]GH RNXPD EHFHULOHULQLQ JHOLúWLULOPHVL NLúLQLQ ELUH\VHO YH VRV\DO LKWL\DoODUÕQÕQ NDUúÕODQDELOPHVLWRSOXPXQDNWLIELU\HVLRODELOPHVLYHYDWDQGDúOÕNKDNODUÕQÕ WDPRODUDNNXOODQDELOPHVLDGÕQD|QHPOLELU]RUXQOXOXNKkOLQHJHOPLúWLU *HOLúHQ WHNQRORML\OH ELUOLNWH RUWD\D oÕNDQ LOHWLúLP DUDoODUÕ ELOJL\H HULúLP VRUXQXQX RUWDGDQ NDOGÕUÕUNHQ DUWDQ ELOJL \R÷XQOX÷X NDUúÕVÕQGD ELUH\OHULQ LoHUL÷L DQODPODQGÕUPDGD VRUXQODU \DúDPDVÕQD QHGHQ ROPDNWDGÕU <DúDPÕQ KHU DODQÕQGD oHúLWOL LOHWLOHUH PDUX] NDODQ JQP] ELUH\LQLQ EX LOHWLOHU NDUúÕVÕQGD VHoPH NDUúÕODúWÕUPD YH HúOHúWLUPH EHFHULOHULQL HWNLOL ELU ELoLPGH NXOODQDELOPHVL JHUHNPHNWHGLU %X DQODPGD |÷UHQFLOHULQ RNXORUWDPÕQGDLoHUL÷LQDNWDUÕOGÕ÷ÕNLWDSODUNDGDU\DúDPÕQÕNXúDWPÕúRODQ IRWR÷UDIODU ILOPOHU JD]HWHOHU GHUJLOHU YH øQWHUQHWWHNL HOHNWURQLN LoHULN NDUúÕVÕQGDGDRNXPDEHFHULOHULQLNXOODQDELOPHVL|QHPOLJ|UOPHNWHGLU 2NXPDEHFHULVL]DPDQ]DPDQRNXPD\D]PD\Õ|÷UHQPLúROPDRNXU-\D]DUOÕN DQODPÕQGD NXOODQÕOPDNWDGÕU 2\VD LON RNXPD RNXPD EHFHULVLQLQ VDGHFH EDúODQJÕFÕGÕU%X\]GHQ³RNX\DELOPH´\LRNXPDEHFHULVL\OHELUWXWPDNGR÷UX GH÷LOGLU 2NXPD\D]PD|÷UHQLOPLúROVDELOHEXWHPHOEHFHULDQFDNVUHNOLNXOODQÕOGÕ÷Õ YHJHOLúWLULOGL÷L]DPDQELUGH÷HUWDúÕU2NXPDQÕQJHOLúWLULOPHVLNLúLQLQWDQÕPD WUDQVIHUHWPHHúOHúWLUPHDQODPNXUPDJLELELUGL]LELOLúVHOEHFHUL\LDNWLIELoLPGH NXOODQPDVÕQÕ JHUHNWLUPHNWHGLU %X DQODPGD ³RNX\DELOPH´ ELU NDWHJRULGHQ ]L\DGHJHOLúWLULOHELOLUELUGHUHFHEHOLUWPHNWHGLU 4 2NXPDGD%LOLúVHO6UHo <D]DU ELU PHWQL ROXúWXUXUNHQ ]LKQLQGHNL GXUXPODUÕ ROD\ODUÕ KD\DO YH GX\JXODUÕQÕNHOLPHOHUHV|]HG|NHUHNVRPXWODúWÕUÕUDQFDNGúQFHOHULQV|]H G|NOPHVL VÕQÕUODQGÕUÕOPDVÕQD QHGHQ ROXU 6|\OHQHQOHU KLoELU ]DPDQ \D]DUÕQ ]LKQLQGHNLOHULWDPDPÕ\OD\DQVÕWPD\D\HWPH] %XDoÕGDQ\D]DU\D]ÕVÕQGDKHUúH\LV|\OHPH]RNX\XFXQXQPHWLQGÕúÕELOJLVL YH NDYUD\ÕúÕ LOH GROGXUPDVÕQÕ EHNOHGL÷L ERúOXNODU EÕUDNÕU <D]DU RNX\XFXGDQ LGUDNLQLNXOODQDUDNPHWLQGHV|\OHQHQOHULPHWLQGÕúÕELOJLVL\OHELUOHúWLUPHVLQLYH ERúOXNODUÕGROGXUPDVÕQÕE|\OHFH³DQODP´DXODúPDVÕQÕEHNOHU gUQH÷LQ ³g÷UHQFL PHUNH]OL |÷UHQPH YH |÷UHWPH VWUDWHMLOHULQL WHPHO DODQ \DSÕODQGÕUPDFÕ \DNODúÕP |÷UHQFLOHULQ ELUH\VHO IDUNOÕOÕNODUÕQÕ GLNNDWH DOÕU YH |÷UHQFLOHULQ \HQL DOGÕ÷Õ ELOJLOHUL VDKLS ROGXNODUÕ ELOJLOHUH HNOH\HUHN NHQGLOHULQH |]J ELoLPGH \DSÕODQGÕUGÕ÷ÕQÕ |QH VUHU´ FPOHVLQGH ³\DSÕODQGÕUPDFÕ \DNODúÕP´NDYUDPÕQÕDoÕNODPDNLVWH\HQ\D]DU³|÷UHQFLPHUNH]OL|÷UHQPHYH |÷UHWPH´ ³VWUDWHML´ ³\DNODúÕP´ ³ELUH\VHO IDUNOÕOÕN´ ³\DSÕODQGÕUPD´ JLEL ELUoRN NDYUDPÕELUDUDGDNXOODQPÕúWÕU <D]DURNX\XFXQXQGDKD|QFHGHQELOGL÷LQLYDUVD\GÕ÷ÕEXNDYUDPODUÕPHWLQGH DoÕNODPD\DELOLU %X GXUXPGD \D]DU V|] NRQXVX NDYUDPODUÕQ NDUúÕOÕNODUÕQD LOLúNLQELUERúOXNEÕUDNPÕúYHRNX\XFXGDQEXERúOXNODUÕGROGXUPDVÕQÕEHNOHPLú ROXU 2NX\XFXQXQ PHWLQGH ELU DQODP ROXúWXUPDVÕ LoLQ PHWLQOH LOHWLúLP NXUDELOPHVL JHUHNLU 2NXGX÷XQX DQODPDGD VDGHFH PHWLQ GH÷LO RNX\XFXQXQ PHWLQOH LOJLOL |Q ELOJLVL NOWUHO ELULNLPL LQDQoODUÕ GH÷HU \DUJÕODUÕ EHNOHQWLOHUL JLEL ELUoRN IDNW|U HWNLOLGLU 2NXPD VUHFLQGH KHU PHWLQ LoLQGH EDUÕQGÕUGÕ÷Õ oHúLWOL NRGODPDODUODRNX\XFX\XELU\ROFXOX÷DoÕNDUÕU 2NX\XFXELU\DQGDQPHWLQGHNLNRGODPDODUÕo|]POHUELU\DQGDQRDQDNDGDU RNXGXNODUÕQGDQ ELU EWQ ROXúWXUPD\D oDOÕúÕU ELU \DQGDQ GD PHWQLQ KHQ] RNXPDGÕ÷Õ E|OPOHUL KDNNÕQGD oHúLWOL WDKPLQOHUGH EXOXQXU %XQODUÕ \DSDUNHQ RNX\XFX PHWQLQ E|OPOHUL DUDVÕQGDNL LOLúNLOHUL NXUDPD]VD \DQL PHWLQGHNL VUHNOLOL÷LNRUX\DPD]VDPHWLQDQODPVÕ]KkOHJHOLU +HUPHWLQGHLNLWUOELOJLYDUGÕURNX\XFXQXQGDKD|QFHGHQELOGL÷L³HVNLELOJL´ YH RNXGX÷X PHWLQGHQ LON GHID |÷UHQGL÷L ³\HQL ELOJL´ %LU PHWQLQ RNX\XFX LoLQ LOJL oHNLFL ROPDVÕ HVNL YH \HQL ELOJLOHULQ GHQJHOL ROPDVÕQD ED÷OÕGÕU 2NX\XFX LoLQ\HQLRODQELOJLOHULQoRNOX÷XPHWQLQDQODúÕOPDVÕQÕ]RUODúWÕUDELOLU (VNL ELOJLOHULQ oRNOX÷X LVH PHWQLQ DQODúÕOPDVÕQÕ NROD\ODúWÕUPDVÕQD UD÷PHQ RNXQPD\D GH÷HU ROPDPDVÕQD \RO DoDELOLU gUQH÷LQ DQODúÕOPDVÕ oRN Jo RODQ ELU LODo SURVSHNWVQ RNXPDN oRN VÕNÕFÕ YH DQODPVÕ] RODELOLU GL÷HU \DQGDQ EWQ GHWD\ODUÕQÕ ELOGL÷LPL] ELU KDEHUH LOLúNLQ PHWQL RNXPDN GD YDNLW ND\EÕ RODUDNJ|UOHELOLU 5 (OHNWURQLN2NXPD(-2NXPD (-RNXPDHOHNWURQLNPHWLQOHUGHQ\DSÕODQRNXPDGÕU(OHNWURQLNPHWLQOHUGH\D]ÕOÕ J|UVHOGXUD÷DQYHKDUHNHWOLYHLúLWVHOLoHULNELUDUDGDVXQXODELOLU%XPHWLQOHUGH LoHULN ELULQFL LNLQFL oQF VD\ID JLEL DUGÕúÕN ELoLPGH LOHUOH\HQ GR÷UXVDO ELU VÕUD\ODVXQXODELOHFH÷LJLELGR÷UXVDOROPD\DQELUVÕUD\ODGDYHULOHELOLU'R÷UXVDO ROPD\DQ PHWLQOHU øQWHUQHWWH VÕNoD NDUúÕODúÕOGÕ÷Õ JLEL VD\IDODU DUDVÕ JHoLúLQ NDUPDúÕNROGX÷XRNX\XFXQXQ|QFHGHQEHOLUOHQPLúELUVÕUDL]OHPH]RUXQOXOX÷X ROPDNVÕ]ÕQ N|SUOHU OLQNOHU DUDFÕOÕ÷Õ\OD VÕQÕUVÕ] ELoLPGH JH]LQHELOGL÷L PHWLQOHUGLU (OHNWURQLNPHWLQOHUGHEDVÕOÕPHWLQOHUGHNLKDUIOHUUHVLPOHUJUDILNOHUVHPEROOHULQ \DQÕQGDJ|UVHOYHLúLWVHOPHG\DWUOHULGHVHVYLGHRDQLPDV\RQYEVXQXODELOPHNWHGLU%DVÕOÕPHWLQOHUGHIDUNOÕELOJLNPHOHULQHXODúPDNLoLQVD\IDoHYULOLUNHQ HOHNWURQLN PHWLQOHUGH VD\ID oHYLUPH \HULQH \D]ÕOÕ \D GD J|UVHO N|SUOHUH OLQNOHUH WÕNODPDN VXUHWL\OH V|]HO YH V|]HO ROPD\DQ ELOJL NPHOHUL DUDVÕQGD JHoLúOHUVD÷ODQDELOPHNWHGLU (OHNWURQLNPHWLQOHUVXQGXNODUÕLPNkQODUEDNÕPÕQGDQEDVÕOÕPHWLQOHUGHQIDUNOÕOÕN J|VWHUPHNWHGLU%XED÷ODPGDHRNXPDQÕQ|]HOOLNOHULú|\OHVÕUDODQDELOLU (RNXPDHNUDQELOJLVD\DUFHSWHOHIRQXYE]HULQGHQJHUoHNOHúWLULOLU (RNXPDGD EDVÕOÕ PHWLQOHUGHNL JLEL ELULQFL VD\ID VRQUD LNLQFL VD\ID DUGÕQGDQoQFVD\IDJLELGR÷UXVDOELURNXPDDNÕúÕROPD\DELOLU 2NX\XFXVD\IDoHYLUPHN\HULQHROXúWXUXODQN|SUOHUDUDFÕOÕ÷Õ\ODIDUNOÕ IRUPDWODUGDNLELOJLNPHOHULDUDVÕQGDJHoLúOHU\DSDELOLU 2NX\XFX RNXPD VUHFLQGH KDQJL ELOJL\H KDQJL VÕUD LOH XODúDFD÷ÕQD NHQGLVLNDUDUYHULU 2NXPDRUWDPÕQGDHWNLOHúLPIDUNOÕELoLPOHUGHJHUoHNOHúHELOLU gUQH÷LQROLPSL\DWODUNRQXVXQGDRNXPD\DSDQELUNLúLøQWHUQHWDUDPDPRWRUXQGD³2OLPSL\DW1HGLU´DQDKWDUNHOLPHOHUL\OHELUWDUDPD\DSDU.DUúÕVÕQDDQVLNORSHGLNELOJLOHUGHQUHVPLELOJLOHULQVXQXOGX÷XVD\IDODUDJ|UVHOOHUGHQLúLWVHOGRNPDQODUDNDGDUIDUNOÕELUoRNVRQXooÕNDU2NX\XFXNHQGLWHUFLKLQHJ|UHELUVHoLP \DSDU YH ³2OLPSL\DW 1HGLU´ EDúOÕNOÕ DQVLNORSHGLN ELOJL\L RNXPD\D EDúODU 'DKD VRQUD HNUDQÕQ \DQÕQGDNL ³ROLPSL\DW ORJRVX´ LOH ROXúWXUXODQ N|SU\H WÕNOD\DUDN GDKDIDUNOÕELUELOJLNPHVLQHJHoHU 8ODúWÕ÷ÕEXVD\IDGDONHPL]ROLPSL\DWVSRUFXODUÕLOHLOJLOLELOJLOHU\HUDOPDNWDGÕU $UGÕQGDQWÕNODGÕ÷ÕGL÷HUELUN|SUDUDFÕOÕ÷Õ\ODHQVRQROLPSL\DWR\XQODUÕLOHLOJLOL IRWR÷UDIODUD \D GD YLGHRODUD XODúÕU 'DKD VRQUD 2OLPSL\DW 2\XQODUÕ\OD LOJLOLIRUXPVLWHOHULQGHNLWDUWÕúPDODUÕRNXU%XVUHoWHRNX\XFXIDUNOÕWUGHNLELOJL NPHOHULDUDVÕQGDN|SUOHUHWÕNODPDNVXUHWL\OHJHoLúOHU\DSPÕúWÕU *|UOG÷JLELGR÷UXVDOROPD\DQELURNXPD\ROXL]OHPLúWLU2NXPDVÕUDVÕQÕYH WHUFLKLQLNHQGLVLEHOLUOHPLúWLU%|\OHFHELUGHQID]ODPHWQLQKDUPDQODQPDVÕQGDQ 6 ROXúDQELURNXPDVUHFLJHUoHNOHúWLULU Elektronik Okuma (E-Okuma) %XQXQ \DQÕ VÕUD H-RNXPD RUWDPODUÕQGD oHúLWOL \ROODUOD PHWLQOH HWNLOHúLPGH EXOXQXOPDVÕGDV|]NRQXVXGXUgUQH÷LQRNX\XFXROLPSL\DWR\XQODUÕQD\|QHOLN PHWLQOHLOJLOL\RUXP\D]DELOLUSXDQODPD\DSDELOLULOJLOLPHWQLSD\ODúPDG÷PHVL DUDFÕOÕ÷Õ\ODIDUNOÕRUWDPODUGDEDúNDODUÕ\ODSD\ODúDELOLU 2NXPDøOJLYH$OÕúNDQOÕ÷Õ øQVDQODUÕQ GDYUDQÕú YH DOÕúNDQOÕNODUÕQÕ EHOLUOH\HQ HQ |QHPOL IDNW|UOHUGHQ ELUL ROD\ODUDYHYDUOÕNODUDJ|VWHUGLNOHUL³LOJL´GLU3HNoRNDODQGD ROGX÷XJLELRNXPD DODQÕQGD GD LOJL NLúLOHULQ GDYUDQÕúODUÕQÕ EHOLUOH\HQ WHPHO IDNW|UOHUGHQ ELULVLGLU .LúLOHU oHúLWOL PHWLQOHUL LOJL GX\GXNODUÕ RUDQGD RNXUODU %X EDNÕPGDQ RNXPD DOÕúNDQOÕ÷ÕLOHRNXPDLOJLVLDUDVÕQGDVÕNÕELULOLúNLYDUGÕU øOJLOHU RNXPD VUHFL LoLQGH RNXGX÷XQX DQODPD\Õ GD HWNLOH\HELOPHNWHGLU <DSÕODQDUDúWÕUPDODULOJLG]H\L\NVHNGLNNDWOLRNX\XFXODUÕQ-EDúWDDNDGHPLN RNXPDODUÕQGDROPDN]HUH-PHWLQ|]HOOLNOHULQHGLNNDWHWWLNOHULQLYHRNXPDIDDOL\HWOHULQLRNXPDLOJLOHULQHJ|UHG]HQOHGLNOHULQLRUWD\DNR\PDNWDGÕU 2NXPDEHFHULOHULQLJHOLúWLUPHGH|÷UHQFLOHUHUHKEHUOLNHWPHNLVWH\HQELUNLPVH LúH RQODUÕQ RNXPD LOJLOHULQL EHOLUOH\HUHN EDúODPDOÕGÕU 6RV\R-NOWUHO G]H\ ]HNk FLQVL\HW YH \Dú RNXPD LOJLVLQLQ EHOLUOHQPHVLQGH WHPHO IDNW|UOHUGHQGLU )DUNOÕ NOWUHO RUWDPODUGD \HWLúHQ oRFXNODU IDUNOÕ LOJLOHUH VDKLSWLU %LUH\OHULQ LOJLOHUL\DúODUÕQDYH]HNkJHOLúLPOHULQHJ|UHIDUNOÕODúPDJ|VWHULU%HQ]HUúHNLOGH D\QÕ\DúWDNLHUNHNYHNÕ]oRFXNODUÕQRNXPDLOJLOHULGHIDUNOÕRODELOLU 2NXPD LOJL YH VHYJLVLQL RNXPD DOÕúNDQOÕ÷Õ L]OHPHNWHGLU 2NXPD DOÕúNDQOÕ÷Õ WHPHO RNXU\D]DUOÕNWDQ VRQUD JHOHQ DúDPDGÕU %X DúDPDGD ELUH\ RNXPD\Õ ELU LKWL\Do RODUDN DOJÕOD\DUDN VUHNOL YH G]HQOL ELU ELoLPGH JHUoHNOHúWLULU 2NXPD DOÕúNDQOÕ÷Õ HGLQPLú ELU ELUH\ RNXPDNWDQ oHúLWOL PHWLQOHUOH NDUúÕODúPDNWDQ KRúODQÕURNXPD\ÕELULKWL\DoRODUDNJ|UU 2NXPD DOÕúNDQOÕ÷Õ WHPHO RNXPD EHFHULVLQL ND]DQDQ NLúLQLQ KHUKDQJL ELU NRQXGDELOJLOHULQL]HQJLQOHúWLUPHN\DSWÕ÷ÕDUDúWÕUPDODUDND\QDNROXúWXUPDN\DGD JH]PH\HP]LNGLQOHPH\HEHQ]HUúHNLOGHKD\DWÕQÕH÷OHQFHOLNÕOPDNDPDFÕ\OD RNXPD\ÕVUHNOLYHG]HQOLELUELoLPGHVUGUPHVLGLU 2NXPD DOÕúNDQOÕ÷ÕQÕQ EHOLUOHQPHVLQGH RNX\XFXQXQ QH WU \D\ÕQODU RNXGX÷X QHVÕNOÕNODRNXGX÷XKDQJLWUOHULQHRUDQGDRNXGX÷XHQoRNKDQJL]DPDQODUGD RNXPD\ÕWHUFLKHWWL÷LELUVHIHUGHDUDOÕNVÕ]QHNDGDUVUH\OHRNXGX÷XKDQJL]DPDQODUGDQHOHULRNXPDNWDQKRúODQGÕ÷ÕRNXGX÷XNLWDSODUÕKDQJL\ROODHOGHHWWL÷L JLELIDNW|UOHUGLNNDWHDOÕQÕU $LOH|÷UHQFLQLQRNXPDEHFHULVLQLHWNLOH\HQ|QHPOLoHYUHXQVXUODUÕQGDQELULGLU dRFXNGDYUDQÕúODUÕQGDLON|QFHDQQHEDEDVÕQÕPRGHODOÕU(EHYH\QLQoRFX÷XQ 7 Okuma ølJi Ye $lÕúkanlÕ÷Õ ilJi Ye VeYi\eVine u\Jun kitaSlar almaVÕ Ye eYGe Eir kitaSlÕk oluúturmaVÕ Ker Jn Ja]ete GerJi Ye kitaS okunan Eir aile ortamÕ oluúturmaVÕ ooFu÷un okuma alÕúkanlÕ÷Õna olumlu \|nGe katkÕ Va÷la\aFaktÕr EYGeki anne-EaEanÕn \erini okulGa |÷retmen alÕr g÷retmen EilJi teFrEe Ye alGÕ÷Õ e÷itimle okumanÕn ]eYk Ye alÕúkanlÕ÷a G|númeVinGe |÷renFilere reKEerlik \aSar Okuma\a karúÕ iVtekVi] olan |÷renFilere EilJi Ye kltrn okuma \olu\la ]enJinleútiren kiúileri tanÕtarak onlarÕ okuma\a teúYik eGer Okuma VtrateMilerini |÷reterek |÷renFilerin okuma EeFeriVini Va÷lam temellere oturtur 6ÕnÕI kitaSlÕ÷ÕnÕn etkin olarak kullanÕlmaVÕnÕ Va÷lar Ye okunan kitaSlarÕ takiS eGer g÷retmen aile ile eúJGm ioeriVinGe Eulunarak |÷renFinin okuma alÕúkanlÕ÷Õ ka]anmaVÕnÕ kola\laútÕrÕr %unlarÕn \anÕnGa okuma alÕúkanlÕ÷Õ ka]anGÕrmaGa |÷retmenin \aSaEileFe÷i en i\i úe\ Eir oku\uFu olarak |÷renFilere moGel olmaktÕr .iúinin okuma alÕúkanlÕk Ye ]eYkini ka]anmaVÕnGa kitaEÕ VeYmeVinGe Ye Jnlk Ka\atÕnÕn Eir SaroaVÕ Kkline JetirmeVinGe okul Ye oeYre Ge |nemliGir Okul ailenin |÷renFi\e ka]anGÕrGÕ÷Õ okuma EeFeriVini Jeliútirerek Eir alÕúkanlÕk Ye kltr Kkline JetirmeVine \arGÕmFÕ olur %u \]Gen okul ortamÕ |÷renFinin kitaEa kola\ ulaúmaVÕna elYeriúli olmalÕGÕr grne÷in okul ktSKaneleri kilitli kaSÕlar arGÕnGa olmamalÕ |÷renFinin kitaSla VÕk karúÕlaútÕ÷Õ Eir mekknGa olmalÕGÕr .itaSlarÕn raIlarÕ |÷renFilerin \etiúeme\eFe÷i \kVeklikte olmamalÕ \anÕnGan Jeoerken ilJiVini oekeEileFek Eir konumGa olmalÕGÕr .itaSlarÕn kaSaklarÕ renkli Ye ilJi oekiFi Eir úekilGe taVarlanmalÕGÕr +alk ktSKaneVi JiEi Kalka aoÕk ktSKanelerin Ge ooFuk Gn\aVÕna u\Jun olarak G]enlenmeVi Jerekir %u tr \erler inVanlarÕn |]ellikle ooFuklarÕn raKatoa JiriS oÕkaEilGi÷i kenGini oraGa raKat KiVVetti÷i mekknlar olmalÕGÕr %unun ioin VanatVal etkinlikler (kukla |\k anlatma tartÕúma YiGeo J|VteriVi YE) ioeren ktSKane SroJramlarÕ JeliútirileEilir 6eVVi] okumak iVte\enler ioinVe Eelirli katlar \a Ga oGalar a\rÕFa GúnleEilir gte \anGan |÷renFilerin ktSKane\i kullanmalarÕnÕ Ye okuma EeFerilerini Ge÷erlenGiren oalÕúmalarGa Ea]Õ ilJino Vonuolar orta\a konulmuútur %u VonuolarGan EirinFiVi |÷renFilerin ktSKane kullanÕmÕ\la ilJili ViVtemli Eir e÷itim almaGÕklarÕ Eu \]Gen ktSKaneGen GaKa Yerimli úekilGe \ararlanmalarÕnÕ Va÷la\aFak EilJilere VaKiS olmaGÕklarÕ \|nnGeGir O\Va ktSKaneGen \ararlanaEilmek ioin Eir Gi]i EiliúVel Ye Gu\uúVal GaYranÕú Jeliútirmek ktSKane\i kullanma\Õ |÷renmek ktSKaneGe okuma\Õ VeYmek Jerekir deúitli araútÕrmalarGan oÕkan Vonuolar |÷renFilerin ktSKanelere 8 oo÷unlukla kitaS okumak ioin Ge÷il GerV oalÕúmak Ye\a |GeYlerine ka\nak temin Okuma ølJi Ye $lÕúkanlÕ÷Õ etmek ioin Jittiklerini J|VtermekteGir .tSKanelerin VÕnaY G|nemlerinGe Gi÷er ]amanlara J|re ook GaKa \o÷un kullanÕlmaVÕ Eu Gurumun Eir \anVÕmaVÕGÕr g÷renFilerin |GeYleri ioin ka\nak temin etmek Ye GerV oalÕúaEileFekleri Eir ortam Ka]Õrlamak Ga ktSKanelerin iúleYleri araVÕnGa Va\ÕlaEilir )akat ktSKanelerin aVÕl iúleYinin kitaS okuma\a araFÕlÕk etmek olGu÷u unutulmamalÕGÕr Okuma alÕúkanlÕ÷ÕnÕn ka]anÕlmaVÕnGa Eire\lerin ook kok \aúlarGa EilinolenGirilmeVi |nemli Eir aúamaGÕr Okuma EeFeriVinin \eni ka]anÕlGÕ÷Õ ilkokul \ÕllarÕ okuma\a karúÕ ilJinin EelirlenGi÷i Ye okuma alÕúkanlÕ÷Õ ka]anmaGa temellerin atÕlGÕ÷Õ Eir G|nemGir ønVanlarGaki okuma motiYaV\onu |]ellikle kok \aúlarGa Ye okul G|neminGe GaKa \kVektir %u G|nemGe ka]anGÕrÕlan okuma alÕúkanlÕ÷ÕnÕn kalÕFÕlÕ÷Õ GaKa etkili olaFaktÕr Okuma Ye \a]manÕn |÷renilmeVinin arGÕnGan \o÷un Eir úekilGe J|rleFek olan okuma motiYaV\onu Eaúta ooFuk kitaSlarÕ Ye GerJileri olmak ]ere u\Jun mater\aller Ye etkinliklerle GeVteklenme]Ve okuma alÕúkanlÕ÷ÕnÕn ka]anGÕrÕlmaVÕ ileriGe GaKa Jo olaFaktÕr %u oalÕúmalarÕn ooFuklarÕn ilJileri Go÷rultuVunGa \aú VeYi\eVine u\Jun metinlerle \aSÕlmaVÕ EaúarÕ\Õ arttÕraFak okumanÕn alÕúkanlÕk olarak \erleúmeVine imkkn Va÷la\aFaktÕr %u unVurlarÕn GÕúÕnGa kitle iletiúim araolarÕ |]ellikle Ge teleYi]\on Ye ønternet toSlumun VoV\al kltrel Ye ekonomik Gurumu Ye arkaGaú JruEu |÷renFilerin okuma alÕúkanlÕ÷ÕnGa Eelirle\iFi etkilere VaKiStir 6onuo olarak |÷renFilerGe okuma EeFerilerinin Eir alÕúkanlÕk Ye kltr Kaline JelmeVi Eirook VoV\al Ye SVikoloMik Iakt|rle iliúkiliGir Okuma EeFerileri ka]anGÕrÕlÕrken |÷renFilerin VoV\al Eire\Vel |]ellikleri Ye IarklÕlÕklarÕ J|] arGÕ eGilmemeliGir g÷renFilerin EiliúVel Gu\uúVal Ye SViko-motor EeFerilerinin Jeliúim G]e\i IarklÕlÕk J|VtermekteGir %u IarklÕlÕk Go÷al olarak |÷renFilerin okuma Ye anlamalarÕnÕ Ga etkile\eFektir %unun \anÕnGa okuma alÕúkanlÕ÷ÕnÕn oluútu÷u ooFukluk Ye Jenolik G|neminin kenGine KaV |]ellikleri eEeYe\nler Ye e÷itimFiler taraIÕnGan Gikkate alÕnmalÕGÕr OkumaGa glome Ye 'e÷erlenGirme Okuma %eFerileri GerVi kaSVamÕnGa JeroekleútirileFek |lome Ge÷erlenGirme oalÕúmalarÕ metin iúleme VreFi ile ³eú ]amanlÕ Eir úekilGe´ Ye ³VreFin tamamÕna \a\Õlarak´ JeroekleútirilmeliGir %|\le Eir \aklaúÕmla JeroekleútirileFek |lome Ge÷erlenGirme oalÕúmalarÕ |÷renFilerin ekVikliklerinin \a Ga \anlÕúlarÕnÕn okuma e\lemi ile a\nÕ anGa orta\a konularak u\Jun Jeri EilGirimlerle ortaGan kalGÕrÕlmaVÕnÕ Va÷la\aFaktÕr glome Ye Ge÷erlenGirmenin GerVin tamamÕnÕ kaSVa\aFak úekilGe Vreo ioeriVine \a\ÕlmaVÕ iVe ekVik Ye \anlÕú |÷renmelerin GerVin Ker aúamaVÕnGa teVSit 9 OkumaGa glome Ye 'e÷erlenGirme eGileEilmeVine \|nelik olGu÷u ioin |nemli J|rlmekteGir %|\leFe |÷retmen GerVin tm aúamalarÕnÕ |lome Ge÷erlenGirme Iaali\etleri ioin kullanaEileFektir Okuma VreFinGeki |lome Ye Ge÷erlenGirme oalÕúmalarÕ VaGeFe not Yerme\i Ge÷il |÷renFilerin ekVik \|nlerini anlama\Õ Ye tamamlama\Õ amaolamalÕGÕr %u anlamGa ³Okuma %eFerileri´ GerVi kaSVamÕnGa JeroekleútirileFek |lome Ye Ge÷erlenGirme Iaali\etlerinin ³0HWLQ øúOHPH 6UHFL´ EaúlÕ÷Õ altÕnGa ele alÕnan aúamalarÕn tamamÕnÕ kaSVa\aFak úekilGe Ye Vreole eú ]amanlÕ Eir EioimGe oeúitli trGen Vorular kullanÕlarak ele alÕnmaVÕ u\Jun J|rlmekteGir 2NXPD VUHFLQGH |÷UHQFLOHUH o WUO VRUX VRUXODELOLU %LOJL VRUXODUÕ dÕNDUÕPVRUXODUÕ(OHúWLUHOGúQPHVRUXODUÕ %LOJL6RUXODUÕ0etinGe anlatÕlanlarÕn KerKanJi Eir \orumlama \a Ga aoÕklama\a iKti\ao Gu\ulmaGan metinGe \er alGÕ÷Õ úekli\le anlaúÕlÕS anlaúÕlmaGÕ÷ÕnÕ kontrol etme amaFÕnÕ taúÕ\an VorularGÕr %ilJi VorularÕna |÷renFilerin YereFe÷i FeYaSlarÕn Go÷ruGan metinGeki EilJiler kullanÕlarak iIaGe eGilmeVi JerekmekteGir %u tr Vorulara YerileFek FeYaSlar nereGe\Ve Kio \orumlama Jerektirme] $nlam keVinGir Ye metinGe iIaGe eGilmiútir gnemli olan |÷renFinin metinGe araGÕ÷Õ EilJi\i KatÕrlamaVÕ Ye\a EulmaVÕGÕr %ilJi VorularÕ metnin \]e\Vel \aSÕVÕnGaki anlamlarÕn orta\a oÕkarÕlmaVÕnGa kullanÕlÕr 0etni o|]mlemenin ilk EaVama÷ÕnGa kullanÕlan Ye FeYaEÕ Go÷ruGan metin ioinGe \er alGÕ÷Õ ioin EiliúVel aoÕGan Gúk G]e\Ge olan Eu tr VorularÕn o |nemli iúleYi YarGÕr %irinFi olarak |÷renFilerin Gikkatlerini metne oGaklama G]e\ini J|Vterir økinFi olarak anlama Jol÷ oeken |÷renFilerin Ge metin anlama oalÕúmalarÕna GkKil olmaVÕnÕ Va÷lar honF olarak GaKa Vt G]e\Geki Vorular ioin taEan oluúturur dÕNDUÕP 6RUXODUÕ Oku\uFu metne iliúkin \orum \aSarken aoÕkoa iIaGe eGilmemiú EilJi Ye GúnFeleri keúIeGerek \a Ga metinGe iIaGe eGilen oeúitli EilJi Ye GúnFeler araVÕnGa iliúkiler kurarak Eelirli Vonuolara ulaúÕr %u Vreote oku\uFunun metinGeki anlam Eirimleri araVÕnGa iliúkiler kurmaVÕ Eeklenir $\rÕFa oku\uFu metinGe Go÷ruGan iIaGe eGilme\en anlamlarÕ |n EilJiVi Ye alJÕlamaVÕ ile orta\a oÕkarÕr %u trGen oÕkarÕmlarGa oku\uFu iki \a Ga GaKa Ia]la GúnFe \a Ga EilJi\i Eirleútirmek GurumunGaGÕr %irook GurumGa \a]ar metni oku\uFunun Go÷ruGan Ye Gola\lÕ oÕkarÕmlar \aSmaVÕna olanak Va÷la\aFak úekilGe oluúturur grne÷in Eir |\k Eo\unFa kaKramanÕn GaYranÕúÕ Eelirli Eir karakter \aSÕVÕnÕ i]lemekte Ye oku\uFular Eu kaKramanÕn EakÕú aoÕVÕ Ye kiúili÷i konuVunGa Een]er Vonuolara ulaúmaktaGÕr 10 %u Vreote oku\uFu FmlelerGe V|\lenenGen Ia]laVÕna oGaklanmaktaGÕr Oku- OkumaGa glome Ye 'e÷erlenGirme ma VreFinGe metnin Ker Eir E|lmne a\rÕ a\rÕ oGaklanÕlmaVÕ Jerekti÷i JiEi \eri JelGi÷inGe metnin tamamÕnÕ Eir araGa Gúnmek Ge Jerekir dÕkarÕm VorularÕ |÷renFileri aúa÷ÕGakilere Een]er Gurumlar ]erinGe GúnGrme\e \|nelik olarak oluúturulaEilir $QDGúQFHQLQEXOXQPDVÕ 1HGHQVRQXoLOLúNLOHULQLQoÕNDUÕOPDVÕ 0HWLQGHGROD\OÕELoLPGHLIDGHHGLOHQGúQFHOHULQEHOLUOHQPHVL 0HWLQGH\DSÕODQJHQHOOHPHOHULQEHOLUOHQPHVL øNLNDUDNWHUROD\GXUXPYEDUDVÕQGDNLLOLúNLQLQWDQÕPODQPDVÕ (OHúWLUHO 'úQPH 6RUXODUÕ Oku\uFularÕn metinGe Go÷ruGan iIaGe eGilen \a Ga kenGi oÕkarÕmlarÕ\la orta\a oÕkarGÕ÷Õ anlamlarÕ Jeroek Gn\a EilJiVi\le toSlumun Ge÷er \arJÕlarÕ\la Gi÷er metinlerle karúÕlaútÕrarak Ge÷erlenGirmeleri Ye oeúitli Vonuolara ulaúmalarÕnÕ amaola\an VorularGÕr g÷renFiler eleútirel Gúnme VorularÕ karúÕVÕnGa Jenellikle Gn\a\Õ alJÕlama Eioimleri Go÷rultuVunGa Kareket eGerler 0etinGe \er alan Iikir Ye EilJileri EirleútiriS oÕkarÕmlar Ye karúÕlaútÕrmalar \aSarken kenGi Gene\imlerinGen Ye Jeomiú EilJilerinGen \ararlanÕrlar %u neGenle |÷renFilerin Eu tr Vorulara YereFe÷i FeYaSlar EirEirinGen IarklÕ olaEilir g÷retmen Eu tr VorularÕ kullanGÕ÷ÕnGa ³Eelirli´ Go÷ru FeYaSlara oGaklanmak \erine u\Jun \|nlenGirmelerle |÷renFileri etkili Gúnme\e VeYk etmeliGir %u Vorularla |÷renFilerin metinGe \er alan EilJileri VorJulamaVÕ metne iliúkin alternatiIler retmeVi Ye EirEiri\le karúÕlaútÕrmaVÕ Va÷lanmalÕGÕr 35O*5$0,1 $0$&, Ye gö5E7ø0 <$./$ù,0, Okuma %eFerileri 'erVi g÷retim 3roJramÕ Jenel olarak metni merke]e alarak |÷renFilerin okuGu÷unu anlama EeFeriVini Jeliútirme\i KeGeIlemekteGir %X ED÷ODPGDEXGHUVLDODQ|÷UHQFLOHULQ $NÕFÕRNX\DELOHQ 2NXGX÷XQXKDWÕUOD\DQDQOD\DQ\RUXPOD\DQGH÷HUOHQGLUHQ 7PRNXPDRUWDPODUÕQDHOHúWLUHOEDNDELOHQ 3DUDJUDIYHPHWLQG]H\LQGHo|]POHPHOHU\DSDELOHQ %DVÕOÕYHHOHNWURQLNRUWDPODUGDDPDFÕQDX\JXQRNXPDODU\DSDELOHQ 5HNODPKDEHUYEPHG\DPHWLQOHULQHVRUJXOD\ÕFÕEDNDELOHQ gQELOJLOHULQYHGHQH\LPOHULQLQRNXGX÷XQXDQODPDGDHWNLOLROGX÷XQXQ IDUNÕQDYDUDQ 2NXGXNODUÕ|\NGHQHPHJD]HWHGHUJLYEDUDVÕQGDNDUúÕODúWÕUPDODU \DSDELOHQ 11 35O*5$0,1 $0$&, Ye gö5E7ø0 <$./$ù,0, 2NXPDVÕUDVÕQGDNHQGLQLGH÷HUOHQGLUHELOHQGDKDEDúDUÕOÕELURNXPD\D SDELOPHNLoLQ\DSPDVÕJHUHNHQOHULEHOLUOH\HQYHX\JXOD\DQ $QODPDNWD]RUODQGÕ÷ÕPHWLQOHUGHQNDoÕQPDN\HULQHPHWQLo|]POHPHN LoLQoDEDOD\DQ .HQGLRNXPDH÷LOLPLQLEHOLUOH\HUHNRNXPD\ÕELUNOWUKkOLQHJHWLUHQ 2NXPDNOWUJHOLúWLUPHNDPDFÕ\ODNWSKDQHYHELOLúLPWHNQRORMLOHULQL HWNLQNXOODQDELOHQELUH\OHUROPDVÕKHGHIOHQPHNWHGLU <ukarÕGaki |]elliklere VaKiS oku\uFular \etiútirmek amaFÕ\la SroJramGa elektronik Ye EaVÕlÕ metinlerGe SaroaGan Etne EtnGen Saroa\a anlam oluúturma\Õ eVaV alan Eir okuma |÷retimi \aklaúÕmÕ EenimVenmiútir %u \aklaúÕma J|re metinGe anlama ulaúmak ioin metni oluúturan Fmle Ye SaraJraIlarÕn anlaúÕlmaVÕ Jerekir anFak Eu \eterli Ge÷ilGir 0etinGeki anlam Fmle Ye SaraJraIlarÕn anlamlarÕnÕn toSlamÕnGan Ia]laGÕr %u aoÕGan oku\uFu anlama ulaúmak ioin metni oluúturan SaroalarÕ Eir araGa Gúnmeli \a]arÕn Go÷ruGan iIaGe ettiklerinin \anÕnGa Gola\lÕ EioimGe iIaGe ettiklerini oku\uFu\u ikna etmek ioin EaúYurGu÷u Gúnme Eioimlerini Iark etmeliGir Oku\uFu Eunu \aSaEilmek ioin \a]arÕn Go÷ruGan Ye Gola\lÕ EioimGe V|\leGiklerini kaYramalÕ Ye eleútirel EakÕúla Ge÷erlenGirmeliGir 35O*5$0'$.ø %E&E5ø/E5 9E .$=$1,0/$5 %eFeriler g÷retim SroJramÕnGa EeFeriler |÷renFilerin Eir metni okuma VreFinGe anlamlanGÕrÕrken ulaúaFaklarÕ KeGeIleri iIaGe etmekteGir %eFeriler okuma VreFinin aúamalarÕ (|n okuma okuma VreFinGe anlam kurma) kaGar okuGu÷unu anlamlanGÕrma e\leminin Eioimi (eleútirel okuma) okumanÕn KanJi ortamlarGa \aSÕlGÕ÷Õ (e-okuma EaVÕlÕ metin) Ye Vrekli Kkle JetirilmeVi\le (okuma kltrn Jeliútirme) Ge ilJiliGir .a]anÕmlar g÷retim SroJramÕnGa ka]anÕmlar ilJili EeFerilere ulaúmak ioin Jerekli tutum GaYranÕú Ye u\JulamalarÕ iIaGe etmekteGir .a]anÕmlar ilJili EeFeriler altÕnGa ele alÕnmÕútÕr .a]anÕmlar ulaúÕlaFak EeFerilerin GaKa kola\ tanÕmlanmaVÕ ioinGir %ir ka]anÕm ilJili EulunGu÷u EeFerinin GÕúÕnGa Eir EeFeri\le Ge iliúkili olaEilir grne÷in okuma VreFinGe anlam kurma EeFeriVi\le ilJili ³0etinGeki |rtk anlamlarÕ Eelirler´ ³OkuGu÷unu anlamaGa metinGeki J|rVel |JelerGen \ararlanÕr´ YE ka]anÕmlarÕn 12 oo÷u e-okuma EeFeriVi\le Ge iliúkiliGir Eleútirel okuma ka]anÕmlarÕnGan olan ³0etinGeki oeliúki Ye\a |n \arJÕ taúÕ\an iIaGeleri Eelirler´ a\nÕ ]amanGa okuma VreFinGe anlam kurma EeFeriVinin Eir ka]anÕmÕ Va\ÕlaEilir %E&E5ø/E5 9E .$=$1,0/$5 %E&E5ø g1 O.80$ d$/,ù0$/$5, <$30$ 0etinGe \er alan iSuolarÕnÕ (kaSak |n V|] ioinGekiler EaúlÕk alt EaúlÕk Ye J|rVeller YE) Ye |n EilJilerini kullanarak metnin \a Ga kitaEÕn ioeri÷i KakkÕnGa oÕkarÕmGa Eulunur Okuma amaFÕnÕ Ye \|ntemini (VeVli VeVVi] a\rÕntÕlÕ J|] atarak not alarak Veomeli YE) Eelirler %E&E5ø O.80$ 6h5E&ø1'E $1/$0 .850$ )arklÕ trlerGeki metinleri Eo÷umlama YurJu Ye tonlama\a Gikkat eGerek akÕFÕ EioimGe okur .elimelerin Ge\imlerin Ye ataV|]lerinin anlamlarÕnÕ metnin Ea÷lamÕnGan Kareketle taKmin eGer $nlam kurmaGa \a]Õm Eioimine iliúkin iSuolarÕnÕ (kalÕn italik altÕ oi]ili renkli YE) kullanÕr <|nlenGiriFi iIaGelerin (Eu \]Gen onk amaFÕ\la Eu amaola |rne÷in meVela Vonuo olarak kÕVaFaVÕ Iakat Euna ra÷men a\rÕFa Eunun \anÕnGa |]ellikle elEette |nFelikle Von olarak e÷er úa\et YE) anlam ]erinGeki etkiVini Eelirler ùiirlerGeki ana Gu\Ju\u Eelirler %aúka metinlerGen \aSÕlan alÕntÕlarÕ Iark eGer 0etin Eo\unFa ana konu\la alt konular araVÕnGaki iliúki\i takiS eGer 0etinGeki ana GúnFe Ye \arGÕmFÕ GúnFeleri Eelirler 0etinGeki |rtk anlamlarÕ Eelirler 0etinGeki |]nel Ye neVnel \arJÕlarÕ a\Õrt eGer 0etinGe Ka\al ile Jeroek olanÕ a\Õrt eGer OkuGu÷unu anlamaGa metinGeki J|rVel |JelerGen \ararlanÕr 0etinGeki |nemli EilJileri Eelirlemek ioin oeúitli teknikleri (altÕnÕ oi]me not alma |]etleme J|rVelleútirme) kullanÕr 0etnin E|lmleri araVÕnGaki Ea÷lantÕlarÕ kuramaGÕ÷ÕnGa metni tekrar J|]Gen Jeoirir 0etni anlamak ioin iKti\ao Gu\Gu÷u metin GÕúÕ EilJilere oeúitli ka\nak- larGan (Eaúka metinler ønternet V|]lk YE) ulaúÕr 0etni anlamaVÕnÕn |nnGeki enJelleri (Gikkatin metinGen u]aklaúmaVÕ metin ioi iliúkileri kuramama EilJi ekVikli÷i Eilinme\en kelimeler \anlÕú anlamalar YE) kalGÕrmak ioin oeúitli teknikleri (metne \eniGen oGaklanma metin ioi iliúkileri J|]Gen Jeoirme \kVek VeVle okuma metin GÕúÕ ka\naklarGan \ararlanma YE) u\Jular gn EilJileri ile metinGe Jeoen EilJileri karúÕlaútÕrÕr Een]er Ye IarklÕ \|n- leri Eelirler 13 %E&E5ø/E5 9E .$=$1,0/$5 OkuGu÷u metnin \a]ÕlÕú amaFÕnÕ VorJular %aúlÕ÷Õn metne u\Junlu÷unu Ge÷erlenGirir *|rVellerin metne u\Junlu÷unu Ge÷erlenGirir %E&E5ø E/Eù7ø5E/ O.80$ 0etinGeki oeliúki Ye\a |n \arJÕ taúÕ\an iIaGeleri Eelirler 0etinGe eGinGi÷i EilJilerin Go÷rulu÷unu IarklÕ ka\naklarGan kontrol eGer $\nÕ konuGa \a]Õlan IarklÕ metinleri karúÕlaútÕrÕr Ye \orumlar OkuGu÷u metni kenGi Ka\atÕnGaki Ye oeYreVinGeki ola\ Ye Gurumlarla karúÕlaútÕrÕr 0etinGe Ee÷enGi÷i Ye\a Ee÷enmeGi÷i E|lmleri neGenleri\le Eirlikte Ee- lirler OkuGu÷u metinGe Eaúka inVanlarÕ renFiGe eGeEileFek iIaGeleri Eelirler 0etinGeki |rnek Ye kanÕtlarÕn konu\a u\Junlu÷unu Ge÷erlenGirir +aEer metinleri Ye reklamlarGaki ikna tekniklerini (EilimVel Yeri nl kiúiler mi]aK memnun kullanÕFÕ YE) o|]mler ùiirleri |\kle\iFi metinleri (|\k roman maVal IaEl YE)Ye EilJilenGi- riFi metinleri (GerV kitaSlarÕ anVikloSeGiler makaleler \|nerJeler kullanma kÕlaYu]larÕ aIiú etiket) tr |]elliklerini Gikkate alarak anlamlanGÕrÕr %E&E5ø O.80$ .h/7h5h1h *E/øù7ø50E .enGine ait okuma KeGeIleri ko\ar Ye Eu KeGeIlere ulaúma G]e\ini Ge÷erlenGirir Okumaktan KoúlanGÕ÷Õ \a]ar úair konu Ye trlerGen Kareketle kenGi okuma e÷ilimini Eelirler .enGiVine ait Eir kitaSlÕk oluúturur Okuma alÕúkanlÕ÷ÕnÕ Jeliútirmek amaFÕ\la ktSKanelerGen \ararlanÕr ølJiVini oeken konularGaki Vreli \a\ÕnlarÕ takiS eGer $raútÕrma \aStÕ÷Õ Eir konu\la ilJili elektronik Ye EaVÕlÕ ka\naklara ulaúma \ollarÕnÕ Eilir %E&E5ø E-O.80$ E-okuma VreFi ile JelenekVel okuma VreFinin IarkÕnÕ (okuma VÕraVÕ ioerik) kaYrar OkuGu÷u metinGe \er alan \a]ÕlÕ VeVli Ye J|rVel |Jelerin Ker Eirinin retti÷i anlamÕ J|] |nnGe EulunGurarak metni anlamlanGÕrÕr Okuma amaFÕnGan u]aklaúmaGan k|Srler (linkler) araFÕlÕ÷Õ\la EilJi kmeleri araVÕnGa Jeoiúler \aSar Elektronik ortamGa taramalar \aSar Ye tarama VonuFunu amaFÕna u\- Jun olarak VÕnÕrlanGÕrÕr 14 Elektronik metinlerGe Je]inme VreFinGe \|n úaúÕrma Ye ka\Eolma VorunlarÕna karúÕ u\Jun VtrateMileri kullanÕr E-O.80$ 9E %ø/*ø<E E5øùø0 ønternet Jerek EilJi eGinmek Jerek e÷lenmek JerekVe Ge iletiúim kurmak ioin kullanGÕ÷ÕmÕ] ]enJin elektronik okuma (e-okuma) ortamlarÕ Vunar Elektronik metinlerGen (e-metin) Jeroekleútirilen okuma EaVÕlÕ metinlerGen \aSÕlan okuma ile kÕ\aVlanGÕ÷ÕnGa Kem okuma VreFi Kem Ge ioerik anlamÕnGa IarklÕlÕklar taúÕGÕ÷Õ J|rlmekteGir %u ortamlara EaVÕlÕ metinler JiEi \aklaúmak okuma VreFinGe ka\Eolma \|n úaúÕrma JiEi Vorunlara neGen olaEilmekteGir %u ortamlarÕ Yerimli úekilGe kullanaEilmek ioin EirtakÕm |]ellikleri Eilmek Ye Ea]Õ kurallara u\mak JerekmekteGir .enGine ait |]ellikleri Ye aYantaMlarÕ \anÕnGa oeYrimioi ]enJin okuma ortamlarÕnGa EirtakÕm teKlikeler Ge V|] konuVuGur ønternet Va\IalarÕnÕn \anÕnGa Iorumlar VoV\al Sa\laúÕm a÷larÕ EloJlar JiEi oeúitli meG\a ortamlarÕnGan oluúan Eu e-okuma ortamlarÕnÕ etkin úekilGe kullanaEilmek Ye orta\a oÕkmaVÕ muKtemel ]ararlarGan korunmak ioin Eu Gene\imlere VaKiS olmak Von GereFe |nemliGir $) E-0etinlerGe Okuma $kÕúÕ E-metinlerGe okuma akÕúÕ Go÷ruVal Ye Go÷ruVal olma\an EioimlerGe JeroekleútirileEilir 'o÷ruVal Okuma 'o÷ruVal okuma metnin ³ Va\Ia´ ³ Va\Ia´ ³ Va\Ia´ JiEi arGÕúÕk Eir VÕra ile VunulGu÷u ortamlarGa Jeroekleútirilen okuma akÕúÕGÕr %aVÕlÕ metinlerGe olGu÷u JiEi Ea]Õ e-metinlerGe Ge \ata\ Ye\a Gike\ \|nGe Go÷ruVal okuma akÕúÕ V|] konuVuGur *raIik ¶Ge Go÷ruVal okuma akÕúÕ J|Vterilmiútir !1#&$ &686 'o÷ruVal Olma\an Okuma 'o÷ruVal olma\an okuma akÕúÕ Va\IalarÕn (ekranlarÕn) |nFeGen Eelirlenmiú Eir okuma VÕraVÕ olmaGan VunulGu÷u Eir \aSÕGÕr +er ekranGa Eirook k|Sr (link) YarGÕr Oku\uFu amaFÕna Ye terFiKine J|re Eir Va\IaGaki k|SrlerGen iVteGi÷i Eirine tÕkla\arak Eaúka Eir Va\Ia\a JiGeEilir grne÷in ùekil ¶Ge \er alan www.guvenlicocuk.org.tr ViteVine Jiren Eir kiúi ekranÕn Vol Vt k|úeVinGeki µµo\unSDrkÕ¶¶k|SrVn tÕkla\aEilir %aúka Eir kiúi iVe ekranÕn ortaVÕnGaki µµIÕkrDlDr¶¶ k|SrVn tÕkla\arak IÕkra okuma\Õ terFiK 15 eGeEilir $\nÕ Vite ioinGe Je]ineEilGi÷i JiEi iliúkilenGirilmiú Eaúka Vitelere Ge Jeoiúler \aSaEilir *|rlG÷ JiEi oku\uFu |nFeGen Eelirlenmiú Eir okuma VÕraVÕ Ge÷il amaFÕna Ye terFiKlerine J|re úekillenen Eir okuma \olu i]le\eEilmekteGir ùekil¶Ge \er alan k|Srler araFÕlÕ÷Õ\la JeroekleútirileFek Eir okuma VreFinGe oku\uFu IarklÕ EilJi kmeleri araVÕnGa Je]inmekteGir %u Vreote k|Srleri tÕklamak Vureti\le \a]ÕlÕ ioerik GÕúÕnGa YiGeolar Kareketli reVimler YE J|rVel Ye iúitVel ioerik araVÕnGa Eir Je]inim JeroekleúmekteGir %u Je]inim VÕraVÕnGa \a]ÕlÕ ioeri÷in anlamlanGÕrÕlmaVÕ kaGar |nemli olan Gi÷er Eir KuVuV Ga J|rVel Ye iúitVel ioeri÷in anlamlanGÕrÕlaEilmeViGir $nlam kurma VreFinGe IarklÕ trlerGeki Eu ioeri÷in EirEirleri\le olan iliúkiVinin J|] |nnGe EulunGurulmaVÕ JerekmekteGir%DkÕnÕ]ùekil. 16 , &+-+ E-okuma VreFinGe oku\uFunun Je]inim VreFini kontrol altÕnGa tutaEilmeVi |nemliGir %ulunGu÷u Va\Ia\a nereGen naVÕl JelGi÷ini amaFÕ Go÷rultuVunGa Jitmek iVteGi÷i Va\Ia\a naVÕl ulaúaFa÷ÕnÕ EilmeVi oku\uFunun VreFi kontrol etti÷inin J|VterJeViGir %u neGenle e-okuma EeFerilerinin JeliútirilmeVi ioin |÷renFilere Eu trGen \eterliklerin ka]anGÕrÕlmaVÕ |nemliGir E-oku\uFu ³aúÕrÕ EiliúVel \klenme´ ³\|nn úaúÕrma´ \a Ga ³metin ioinGe ka\Eolma´ JiEi e-okuma ortamlarÕna |]J Vorunlarla karúÕlaúaEilmekteGir Okuma amaFÕnGan VaSmama Ye e-metinlerin \aSÕVÕnÕn IarkÕnGa olma Eelirtilen Vorunlar karúÕVÕnGa oku\uFularÕn kullanaEileFe÷i |nemli VtrateMiler araVÕnGaGÕr E-okumaGa okuma akÕúÕ GÕúÕnGa Gikkat eGilmeVi Jereken Eir Gi÷er KuVuV EilJi\e eriúimGir %) %ilJi\e Eriúim ønternette arama motorlarÕnGa \aStÕ÷ÕmÕ] tarama VonuFunGa karúÕmÕ]a kimi ]aman \]EinlerFe Katta mil\onlarFa Vonuo VÕralanaEilmekteGir %ilJi\e eriúim ook Va\ÕGaki EilJi \Õ÷ÕnÕ ioinGe iKti\ao Gu\Gu÷umu] en Jeoerli Ye Go÷ru EilJi\e en kÕVa VreGe ulaúaEilme EeFeriVi olarak tanÕmlanaEilir g÷renFilerin elektronik ortamlarGa EilJi\e eriúimlerinin Va÷lanaEilmeVi aGÕna Eioim Ye ioeri÷e G|nk EirtakÕm iSuolarÕnGan \ararlanmalarÕ EeklenmekteGir %ilJi\e Eriúim 6reFinGe %ioimVel g]ellikler %ioimVel |]ellikler EilJi\e eriúim VreFinGe karúÕlaúÕlan ook Va\ÕGa EilJi \Õ÷ÕnÕ araVÕnGan a\Õklama Ye eleme iúlemlerinin JeroekleútirilmeVinGe oku\uFulara \arGÕmFÕ olur %u |]ellikler aúa÷ÕGa kÕVaFa aoÕklanmaktaGÕr ønternet Vitelerine ait alan aGÕ (Gomain) Ye alan aGÕ u]antÕVÕ EilJilerin kontrol eGilmeVi ønternet Vitelerinin alan aGlarÕ Ye alan aGÕ u]antÕlarÕ Vitenin tr Ye niteli÷i KakkÕnGa |nemli iSuolarÕ Va÷lamaktaGÕr $úa÷ÕGa alan aGÕ u]antÕlarÕnÕn KanJi kurum Ye kuruluúlarFa kullanÕlGÕ÷Õna iliúkin EilJi YerilmekteGir 17 ,,,,( )( %# ,,,,( )( %# %' $) #" %+ * ' #4"=( )"' %##' " 2'#=7)#-$%"*>*#"' )( )"'%'$ () %$ 8"'$),%'! (!' ( )"'# " )'- 7!7#)++")!*'*#"'=$ ) ( )"'%+'#$) 8 ) #" " " !*'*#+!*'*"*>"' )( )"' *) %$ 6LWHQLQNLPOHUWDUDIÕQGDQROXúWXUXOGX÷XQXQNRQWUROHGLOPHVL ønternetteki Viteler KerkeV taraIÕnGan oluúturulmuú olaEilir 6ite aGÕ Ye alan aGÕ u]antÕVÕ EilJiVi Ker ]aman \eterli olma\aEilir %u GurumGa ønternet ViteVinin Ye ViteGeki EilJilerin JYenilirli÷i konuVunGa GaKa Ia]la EilJi\e iKti\ao Gu\arÕ] 6ite\i oluúturanlara ait EilJiler Ei]e GaKa Ia]la iSuFu YereFektir ³%i] kimi]´ ³%i]e ulaúÕn´ ³+akkÕmÕ]Ga´ JiEi k|Srler araFÕlÕ÷Õ\la Eu EilJiler VorJulanaEilir E-SoVta aGreVi VaEit teleIon numaraVÕ iú\eri aGreVi \a Ga iVim JiEi EilJilerin \er almaVÕ Vitenin JYenilirli÷i KakkÕnGa iSuolarÕ Yerir ønternet ViteVinGe Eu EilJiler \er almÕ\orVa Eaúka Eir Vitenin terFiK eGilmeVi GaKa u\Jun olaEilir 6iteGeki EilJilerin JnFelli÷inin kontrol eGilmeVi 6iteGeki EilJinin ka\na÷Õ Ye tariKi GÕúÕnGa Vitenin en Von JnFellenGi÷i tariKi kontrol etmek |nemliGir %u tariK Jenellikle ilJili Va\IanÕn EaúÕnGa \a Ga VonunGa \er almaktaGÕr ønternet ViteVinin Gilinin kontrol eGilmeVi %a]Õ Viteler \alnÕ]Fa \etiúkinlere \|nelik oluúturulmuútur .ullanÕlan Gilin ka\naklarÕn Ye konularÕn anlaúÕlmaVÕnÕn Jo olGu÷u Gúnl\orVa o konu ile ilJili GaKa u\Jun Eir Vite araútÕrÕlmalÕGÕr 6LWHWDVDUÕPÕQÕQNRQWUROHGLOPHVL ønternet ViteVinin taVarÕmÕnÕn SroIeV\onelli÷i ViteGe \er alan reklamlar arka Slan renJi ile \a]Õ renJinin u\umu YE |]ellikler Ge kullanÕFÕlara Vitenin JYenilirli÷i KakkÕnGa EirtakÕm iSuolarÕ VunmaktaGÕr (EHYH\QYH|÷UHWPHQGHQ\DUGÕPDOÕQPDVÕ g÷renFiler EioimVel |]elliklere iliúkin Eu iSuolarÕnÕ Ge÷erlenGirerek Vite KakkÕnGa Eir J|rúe VaKiS olaEilirler $nFak iKti\ao Gu\GuklarÕ Ker aúamaGa |÷retmenlerinGen \a Ga eEeYe\nlerinGen \arGÕm alaEilmeliGirler %ilJi\e Eriúim 6reFinGe øoeri÷e øliúkin g]ellikler *erekli EioimVel Ge÷erlenGirme GÕúÕnGa ioeri÷e \|nelik Ge÷erlenGirme iVe aúa÷ÕGaki Vorular araFÕlÕ÷Õ\la JeroekleútirileEilir ) %u metin iKti\ao Gu\Gu÷um EilJileri ioeri\or mu" ) %u metin kim taraIÕnGan oluúturulmuútur" 18 ) %u metinGe Gikkatimi oekmek Eeni etkilemek ioin KanJi teknikler kullanÕlmÕútÕr" ) %u metinGe Gikkatimi oekmek Eeni etkilemek ioin KanJi teknikler kullanÕlmÕútÕr" ) %u metni Gi÷er inVanlar EenGen GaKa IarklÕ naVÕl anlamÕú olaEilirler" ) %u metinGe KanJi EakÕú aoÕlarÕ Ge÷er \arJÕlarÕ J|rúler |n SlanGa tutulmuú KanJileri J|] arGÕ eGilmiútir" ) %u metnin \a]ÕlÕú amaFÕ neGir" E-Okuma 6reFinGe 'ikkat EGilmeVi *erekenler E-okuma \a\JÕn EioimGe ønternet Viteleri ]erinGen JeroekleútirilmekteGir $nFak Ea]Õ ønternet Viteleri ulaúÕlmak iVtenen EilJi ioin \e olunmaVÕnÕ úart koúmaktaGÕr %ir ViteGe \elik \a Ga KerKanJi Eir KeVaS SroIil YE oluútururken |]el EilJilerin Sa\laúÕlmaVÕ VakÕnFalÕ olaEilir g÷renFilerin Jerekli GurumlarGa aile E\kleri \a Ga |÷retmenlerGen \arGÕm almaVÕ Va÷lanmalÕGÕr gnFelikle ]orunlu olmaGÕkoa \e olunmamaVÕ \e olunmaVÕ Jerekli iVe Vunulan EilJi IormunGaki tm EilJilerin GolGurulmamaVÕ JerekmekteGir h\elik Jereken GurumlarGa |÷retmenlerin |÷renFilerini aúa÷ÕGa Eelirtilen KuVuVlarGa EilJilenGirmeVi |nemliGir .ullDnÕcÕ DGÕ nicknDPe 7akma aG +erKanJi Eir kullanÕFÕ aGÕ alÕrken FinVi\etini]i \aúÕnÕ]Õ YE |]el EilJilerini]i Eelli eGen iVimler terFiK etme\ini] grne÷in ³SrenVeV´ takma aGÕnÕn \aúÕnGa Eir kÕ]a ait olGu÷u taKmin eGileEilmekteGir (SoVtD %ura\a \a]GÕ÷ÕnÕ] e-SoVta KeVaEÕnÕn EaúkalarÕ\la Sa\laúÕlaEileFe÷ini J|] |nnGe EulunGurarak \e olurken aVÕl e-SoVta KeVaEÕnÕ] \erine \eGek Eir SoVta KeVaEÕ kullanaEilirVini] $kVi takGirGe e-SoVta KeVaEÕnÕ]a ook Va\ÕGa tiFari ]ararlÕ YE iVtenme\en SoVta JeleEilir ùiIreh\elik Jerektiren GurumlarGa keVinlikle e-SoVtanÕ]a ait úiIre \a]ÕlmamalÕGÕr <eni \elik ioin úiIre Eelirlemeni] iVtenmekteGir %u Ga e-SoVta úiIreni]Gen IarklÕ olmalÕGÕr 'o÷uP tDriKi 7& kiPlik no $GreV <a]ma\ÕnÕ] Jerekli\Ve |÷retmenini]e GanÕúÕnÕ] 19 E-ortamGa maYi renkle iúaretlenmiú \a]ÕlÕ k|Srler (linkler) GÕúÕnGa menler Ye J|rVeller úeklinGe oluúturulmuú k|Srler Ge \er almaktaGÕr %u k|Srler araFÕlÕ÷Õ\la Eir Va\IaGa (ekranGa) a\nÕ konu ile ilJili Va\Ialara JiGileEileFe÷i JiEi Eaúka konularGaki metinlere Ge Jeoiúler olaEilir Okur KanJi k|Sr\e tÕkla\aFa÷Õna kenGiVi karar Yerir %elirtilen Eu VreFe iliúkin aúa÷ÕGa Eir Je]inim |rne÷i Vunulmuútur "! ! ! " "" "! 20 21 2. Antik Yunan Balkanlar 3. 22 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø 9E g51E./E5 Okuma %eFerileri GerVi KaItaGa iki Vaattir 'erVte Ker KaIta ortalama Eir metin iúlenmeVi eVaV alÕnmÕútÕr %unun \anÕnGa |÷retmen |÷renFilerin Ye metnin G]e\ine J|re Eir metni GaKa u]un VreGe iúle\eEilir \a Ga Eir KaItaGa GaKa Ia]la Va\ÕGa metin Ge ele alaEilir 3roJramGa Yerilen GerV iúleme VreFi ortalama iki Vaate J|re SlanlanmalÕGÕr +er metinGe VreFin Etn aúamalarÕnÕn u\JulanmaVÕ ]orunlu Ge÷ilGir g÷retmen metnin |]elliklerini Ye |÷renFilerin G]e\lerini Gikkate alarak o metinGe KanJi oalÕúmalara a÷ÕrlÕk YereFe÷ini Eelirle\eEilir <Õl Eo\unFa |÷renFilere |\kle\iFi metinler (|\k roman maVal IaEl YE) EilJilenGiriFi metinler (GerV kitaSlarÕ anVikloSeGiler makale Geneme VoKEet YE Ja]ete KaEeri \|nerJeler kullanma kÕlaYu]larÕ aIiú etiket YE) Ye úiir JiEi IarklÕ trlerGe metinler okutulmalÕGÕr 0etinlerin Eir kÕVmÕ elektronik ortamGa VunulmalÕGÕr Okuma %eFerileri GerVinGe metin iúleme VreFi Ka]ÕrlÕk anlama eleútirel okuma Ye okuma kltrnn JeliútirilmeVi aúamalarÕ ile Jeroekleútirilir +$=,5/,. d$/,ù0$/$5, D.gn%ilgileri+Drekete*eoirPe %u aúamaGa |÷renFilerin okunaFak metinle ilJili |n EilJilerini Karekete Jeoirme\e \|nelik oalÕúmalar \aSÕlÕr %u kaSVamGa |÷retmen aúa÷ÕGaki Ye\a Een]eri oalÕúmalarGan Eirini Ye\a EirkaoÕnÕ \aSaEilir 6RUXODUVRUDUDNNRQX\X|÷UHQFLOHUOHWDUWÕúPD .RQX\ODLOJLOLED]ÕJ|UVHOOHULVÕQÕIDJHWLUHUHN|÷UHQFLOHULQJ|UVHOOHUL \RUXPODPDVÕQÕLVWHPH .RQX\ODLOJLOLELUúDUNÕGLQOHWWLUPH .RQX\ODLOJLOLELUEDúNDPHWQLRNXPD g÷UHQFLOHUHNRQX\ODLOJLOLUHVLP\DSWÕUPD E 0etne *|] $tma %u aúamaGa |÷renFilerin metinGe \er alan iSuolarÕnÕ (kaSak |n V|] ioinGekiler EaúlÕk alt EaúlÕk Ye J|rVeller YE) Ye |n EilJilerini kullanarak metnin \a Ga kitaEÕn ioeri÷i KakkÕnGa oÕkarÕmGa EulunmaVÕna \|nelik oalÕúmalar \aSÕlÕr $1/$0$ d$/,ù0$/$5, $nlama oalÕúmalarÕ okuma metin Eirimlerini anlama Ye metin G]e\inGe anlam kurma olmak ]ere o aúamaGa JeroekleútirilmeliGir %u aúamalarGa |÷renFilerin metin ioi iliúkileri Ye metinGeki konu Ge÷iúimini takiS etmeVini Va÷la\aFak oalÕúmalar \aSÕlmalÕGÕr 23 $1/$0$ d$/,ù0$/$5, a Okuma +a]ÕrlÕk oalÕúmalarÕnGan Vonra metin VÕnÕIta okunur øúleneFek metinlerin GerVten |nFe okunmaVÕna \|nelik eY |GeYleri Yerilmemeli |÷renFiler metni ilk GeIa VÕnÕIta Eirlikte okumalÕGÕr 6ÕnÕIta okuma VeVli Ye\a VeVVi] EioimGe \aSÕlaEilir 6eVVi] okuma\la EaúlanÕS GaKa Vonra VeVli okuma\a JeoileEilir 6eVVi] okuma Ker |÷renFinin metni Eire\Vel olarak okumaVÕ\la Jeroekleútirilir 6eVli okuma iVe tm VÕnÕIÕn Gu\aFa÷Õ úekilGe |nFe |÷retmenin metnin tamamÕnÕ GaKa Vonra |÷renFilerin metni E|lm E|lm okumaVÕ\la Jeroekleútirilir 6eVli okumanÕn temel amaFÕ |÷renFilerGe Go÷ru telaIIu] YurJu Ye tonlama\a u\Jun okuma EeFerilerini Jeliútirmektir 6eVli okuma oalÕúmalarÕ |]ellikle toSluluk karúÕVÕnGa konuúmakta Jolk oeken |÷renFiler ioin \ararlÕ Eir oalÕúmaGÕr $nFak VeVli Ye\a VeVVi] okuma\a a\rÕlan Vre GerVin Etnl÷ ioeriVinGe Ge÷erlenGirilmeli metnin Jenel KatlarÕ\la anlaúÕlGÕ÷Õ J|rlG÷nGe Eu aúama tamamlanmalÕGÕr E 0etnin %|lmlerini $nlama %u aúamaGa metnin anlam Etnl÷ oluúturan Ker E|lm ]erinGe a\rÕ a\rÕ okuma Ye anlama oalÕúmaVÕ \aSÕlÕr +er E|lm okunGuktan Vonra |÷renFilerin EilmeGi÷i kelimeler Eelirlenir Eu kelimelerin anlamlarÕ Ea÷lamGan Kareketle taKmin etme Ye\a V|]lkten Eulma JiEi oalÕúmalarla |÷retilir 'aKa Vonra Ker E|lmGe ne anlatÕlGÕ÷Õ Ye okunan E|lmn |nFeki E|lmlerle iliúkiVi Eelirlenir g\kle\iFi metinlerGe |\knn G|nm noktalarÕ eVaV alÕnmalÕ Ye metin Euna J|re E|lmlere a\rÕlarak iúlenmeliGir øúlenen metin úiir trnGe iVe Ker Ee\it kÕta Eent YE Eirimler Eir E|lm olarak kaEul eGilmeliGir F 0etin ']e\inGe $nlam .urma %u aúamaGa metinGe Eir Etn olarak ne anlatÕlGÕ÷ÕnÕ Eelirleme\e \|nelik oalÕúmalar \aSÕlÕr %unun ioin \arGÕmFÕ GúnFeler Ye ana GúnFe Eelirlenir %u noktaGa metnin Etnn a\nÕ anGa J|rme\i Va÷la\aFak J|rVeller oluúturulaEilir Ye\a metnin SlanÕ oÕkarÕlaEilir $na amao metnin IarklÕ E|lmleri araVÕnGa iliúkiler kurarak metnin EtnnGe Vunulan meVaMa ulaúmaktÕr E/Eù7ø5E/ O.80$ d$/,ù0$/$5, %u aúama\a kaGar \a]arÕn metinGe ne V|\leGi÷ini anlama oalÕúmaVÕ V|] konuVu iken Eu aúamaGa \a]arÕn V|\leGiklerini naVÕl V|\leGi÷i neleri V|\lemeGi÷i GúnFelerini kanÕtlamak Ye metnin ikna eGiFili÷ini arttÕrmak ioin KanJi \ollara EaúYurGu÷u Ye EunlarÕn Jeoerlili÷i Ge÷erlenGirilir %u aúamaGa |÷renFilerin metinGeki oeliúki Ye\a |n \arJÕ taúÕ\an iIaGeleri metinGe Ee÷enGi÷i Ye\a Ee÷enmeGi÷i E|lmleri YE EelirlemeVine \|nelik 24 oalÕúmalar \aSÕlÕr E/Eù7ø5E/ O.80$ d$/,ù0$/$5, (leútirelokuPDoDlÕúPDlDrÕnGDDúD÷ÕGDkilereEen]erVorulDrVorulDEilir %X PHWLQ QHGHQ \D]ÕOPÕú RODELOLU" %X PHWLQ VL]L QH\H LQDQGÕUPD\D oDOÕúÕ\RU" %XPHWQLQKHGHINLWOHVLNLP"%XQXQHUHGHQDQOÕ\RUVXQX]" %XPHWLQGHRNX\XFXQXQLOJLVLQLoHNHELOPHNRNX\XFX\XLQDQGÕUDELOPHN LoLQQHWUWHNQLNOHUNXOODQÕOPÕú" %XPHWQLGL÷HULQVDQODUVL]GHQGDKDIDUNOÕQDVÕODQODPÕúRODELOLUOHU" %X PHWLQGH KDQJL \DúDP ELoLPOHULQH GH÷HUOHUH YH J|UúOHUH \HU YH ULOLUNHQKDQJLOHULJ|]DUGÕHGLOPLúWLU" 0HWQLQ\D]DUÕQHWU|Q\DUJÕODUDVDKLSWLU" %X PHWLQ GDKD IDUNOÕ úHNLOGH QDVÕO HOH DOÕQDELOLUGL" 6L] ROVD\GÕQÕ] EX PHWQLQDVÕO\D]DUGÕQÕ]" %X PHWLQGH \HU DODQ NXUJXVDO |JHOHULQ JHUoHNPLú JLEL DOJÕODQPDVÕQD \|QHOLNQHWUWHNQLNOHUHEDúYXUXOPXú" %X PHWLQGH VL]H V|\OHQGL÷L úHNLOGH GDYUDQÕUVDQÕ] EX GXUXPGDQ NLPOHU \DUDUODQDELOLU".LPOHU]DUDUJ|UHELOLU" %XPHWQLEDúNDNLPLQNLPOHULQRNXPDVÕQÕLVWHUVLQL]"1HGHQ" O.80$ .h/7h5h1h *E/øù7ø50E d$/,ù0$/$5, øúlenen metnin GerinlemeVine anali]i \aSÕlGÕktan Vonra Eu aúamaGa |÷renFilere ka]anGÕrÕlan okuma EeFerilerinin kalÕFÕ Kkle JetirilmeVi |÷renFilerGe okuma ]eYk Ye alÕúkanlÕ÷Õ oluúturulmaVÕ ioin oalÕúmalar \aSÕlmalÕGÕr grne÷in okunan metinle ilJili Veoilen kitaSlar tanÕtÕlaEilir okuma |GeYleri YerileEilir Ye metinler araVÕ iliúkiler kurulaEilir g<.h/E<ø&ø 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø 0$9ø723 øQVDQJHoPLúLKDWÕUODGÕNoDELUEDúNDROX\RU+HOHRoRFXNOXNYHJHQo o JQ OLN JQOHUL 6DQNL DUDGDQ RWX]NÕUN \ÕO GH÷LO GH ELUNDo JQ EL JHoPLú%\NOHULPL]GHUGLGHLQDQPD]GÕN=DPDQVXJLEL DNÕSJHoHUPLúJHUL\HGHDFÕWDWOÕKDWÕUDODUNDOÕUPÕú øoLQL]GH N|\GH \DúD\DQODU \D GD N|\OHUH JH]PH\H JLGHQOHU YDUVD ELOLUOHU RUDGD KHUNHV ELUELULQL \DNÕQGDQ WDQÕU%LULQLQVHYLQFL\DGD]QWVROGX÷XQGDKHUNHV EXVHYLQoYH]QW\SD\ODúÕU %HQLP E\G÷P N|\GH KHUNHVLQ HQ L\L WDQÕGÕ÷Õ NLúL 6DI QLQ IHW 'D\Õ LGL 6DIIHW 'D\Õ N|\P]GHNL LNL EDNNDOGDQ ELULQLQ VDKLEL\GL <DúÕ DOWPÕúÕQ VWQGH ROPDVÕQD UD÷PHQ ELU \DQGDQ 25 g<.h/E<ø&ø 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø WDUODGDNL LúOHULQL \UWU GL÷HU \DQGDQ GD N|\ PH\GDQÕQGDNL NoN EDNNDOÕQÕ LúOHWLUGL %X \]GHQ EDNNDOÕ KHU ]DPDQ DoÕN ROPD]GÕ (Q E\N ]HYNLP |÷OHGHQ VRQUDODUÕ HYLPL]LQ EDONRQXQD oÕNDUDN 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ N|\Q VW WDUDIÕQGDNL WDUODVÕQGDQ HúH÷L\OH G|QúQ EHNOHPHNWL <LQH E|\OH ELU JQ EDONRQGDQ oHYUH\L VH\UHGHUNHQ VDDWOHU JHoPLú IDNDW 6DIIHW 'D\Õ WDUODVÕQGDQ JHOPHPLúWL (YGH EHNOHPHNWHQVH N|\ PH\GDQÕQD oÕNPDQÕQ GDKD L\L RODFD÷ÕQÕ GúQHUHN DúD÷Õ LQGLP (YLPL]LQ VD÷ WDUDIÕQGD PLVNHW R\ QD\DQ DUNDGDúODUÕPÕQ \DQÕQD JLWWLP $UNDGDúODUÕP 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ EXJQ EDNNDOD \HQL PDOODU DOPDN LoLQ úHKUH JLWWL÷LQL KHU ]DPDQNLQGHQ IDUNOÕ RODUDN NDOÕQ SODVWLN WRSODU JHWLUHFH÷LQL V|\OHGLO HU 7DP GD R VÕUDGD X]DNWDQ JHOHQ N|\ PLQLEVQQ VHVLQL GX\GXP 'L÷HU N|\O OHUOH ELUOLNWH 6DIIHW 'D\Õ GD PLQLEVWHQ LQGL (ú\DODUÕQÕ D\ÕUPD\D oDOÕúÕ\RUGX +HSLPL]LQ J|]OHUL \HQL WRSODUÕ DUÕ\RUGX 0LQLEVWHQ LQGLUGL÷L PDOODUÕ |]HOOLNOH GH WRSODUÕ GNNkQD \HUOHúWLUPHVLQGH 6DIIHW 'D\Õ¶\D \DUGÕPFÕ ROGXN 6DIIHW 'D\Õ GNNkQÕ DoÕS GL÷HU Hú\DODUÕ \HUOHúWLUGLNWHQ VRQUD EL]H G|QHUHN 6|\OH\LQ EDNDOÕP WRSODUÕ EH÷HQGLQL] PL GL\H VRUGX hoP] GH (YHW oRN J]HO GHGLN 0XUDW 6DIIHW 'D\Õ EX WRSODU NDo OLUD" %HQ ELU WDQH DODFD÷ÕP GHGL 7DQHVL EHú OLUD HYODGÕP øVWL\RUVDQ KHPHQ DODELOLUVLQ 0XUDW SDUDVÕQÕ oÕNDUDUDN 6DIIHW 'D\Õ¶\D X]DWWÕ 7RSODUÕ X]XQ X]XQ LQFHOH\HUHN LoOHULQGHQ EH÷HQGL÷L ELU WDQHVLQL VHoWL 6RQUD 0XUDW EL]H G|QHUHN %XJQ EHQ R\QD\D\ÕP ELUNDo JQ VRQUD VL]LQOH GH R\QDUÕ] GL\HUHN GN NkQGDQ oÕNWÕ dRN NÕ]PÕúWÕP DPD VLQLULPGHQ V|\OH\HFHN ELU úH\ EXODPÕ\RUGXP 6DOLK GH úDúNÕQ úDúNÕQ EDQD EDNÕ\RUGX 6DIIHW 'D\Õ JHOHQ PúWHUL\OH LOJLOHQLUNHQ EL] GÕúDUÕ\D oÕNWÕN (YH JLGHQH NDGDU UHQNOL WRSODU KHOH GH PDYL RODQÕ J|]PQ |QQGHQ KLo JLWPHGL (UWHVL JQ PH\GDQÕQ DOW WDUDIÕQGD ELUNDo DUNDGDú WRSODQPÕú 0XUDW¶ÕQ WRSX\OD R\QDPDVÕQÕ VH\UHGL\RUODUGÕ %HQ RQODUÕ J|UPHPLú JLEL \ROXPD GHYDP HWWLP 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ GNNkQÕQÕQ |QQH JHOGL÷LPGH GD\DQDPD\ÕS GXUGXP <HQL JHOHQ WRSODU GÕúDUGDQ UDKDWoD J|UQHFHN úHNLOGH NDSÕ\D \DNÕQ ELU \HUGH\GL 0DYL WRSD EDNDUDN LoLPGHQ ³$K QH ROXUGX PDYL WRS EHQLP ROVD\GÕ´ GL\H JHoLUGLP KHP 0XUDW JLEL WHN EDúÕPD GH÷LO 6DOLK YH GL÷HU DUNDGDúODUOD ELUOLNWH R\QDUGÕP 2 DQ EX LVWH÷LPLQ JHUoHNOHúPHVLQLQ DVOÕQGD oRN GD ]RU ROPDGÕ÷ÕQÕ KLVVHWWLP 0DYL WRS VDGHFH ELUNDo PHWUH X]D÷ÕPGD\GÕ 2 VÕUDGD 6DIIHW 'D\Õ LNL NDGÕQÕQ VLSDULúOHUL LoLQ oXYDOODU DUDVÕQD J|POPú GXUXPGD\GÕ 7DP YDNWL ROGX÷XQX 26 GúQHUHN LoHUL JLUGLP .DúOD J|] DUDVÕQGD PDYL WRSX DOÕS GÕúDUÕ oÕNWÕP %HQL g<.h/E<ø&ø 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø NLPVHQLQ J|UPHGL÷LQL GúQ\RUGXP .RúDUDN HYH JLWWLP $YOX\X JHoLS VW NDW WDNL RGD\D oÕNWÕP 'QGHQ EHUL KD\DOLQL NXUGX÷XP PDYL WRS HOLPGH\GL DUWÕN RQXQOD LVWHGL÷LP JLEL R\QD\DELOLUGLP 7RSX HOLPOH ELU VUH \HUGH ]ÕSODWWÕP GL ]LPGH VD\GÕUGÕP VRQUD GD GXYDUD oDUSWÕUDUDN R\QDPD\D GHYDP HWWLP (YLPL]LQ VHYLPOL NHGLVL =DULI GH ]ÕSOD\DQ WRSX úDúNÕQOÕNOD VH\UHGL\RUGX %HQLP GH ELU WRSXP YDUGÕ DUWÕN KHP GH PDYL WRS 2QXQOD LVWHGL÷LP JLEL R\QD\D ELOHFHN KDWWD DUNDGDúODUÕPÕ 0XUDW¶D NDWODQPDNWDQ NXUWDUDFDNWÕP $PD LoLPGHQ ELU VHV \DSWÕ÷ÕPÕQ GR÷UX ROPDGÕ÷ÕQÕ V|\O\RUGX 2 DQD NDGDU EHQLP LoLQ oRN |QHPOL RODQ R WRSX DUWÕN VXo LúOHGL÷LP ELU DOHW RODUDN J|U\RUGXP .ÕVNDQoOÕN YH KÕUV LoLQGH QH \DSWÕ÷ÕPÕ ELOHPHPLú KÕUVÕ]OÕN \DSPÕúWÕP 6DQNL VHYGL÷LP EWQ LQVDQODU EDQD KÕUVÕ] RODUDN EDNDFDN EHQL GÕúOD\DFDNWÕ $UWÕN LQVDQODU EDQD JYHQPH\HFHN KHU JLWWL÷LP \HUGH úSKH\OH EDNDFDNODUGÕ 'úQPHVL ELOH NRUNXQo RODQ EX KkOOHUH GúPHPHN LoLQ ELU úH\OHU \DSPDOÕ\GÕP gQFH PDYL WRSX NLPVH\H J|VWHUPHGHQ J|WUS \HULQH NR\PD\D NDUDU YHUGLP )DNDW \D J|UHQ ELUL ROXUVD PHVHOD 6DIIHW 'D\Õ WRSX HOLPGH J|UUVH 1H GL\H ELOLUGLP" +HP GDKD GUVW GDYUDQPDP JHUHNPH] PL\GL" %HQL UDKDWODWDFDN WHN \RO 6DIIHW 'D\Õ¶\D VXoXPX LWLUDI HGLS |]U GLOHPHNWL 'R÷UX NDUDUÕ YHUGL÷LPH HPLQ ROGXNWDQ VRQUD PDYL WRSX HOLPH DOÕS NRúDUDN GN NkQD JLWWLP øoHUGH ELU PúWHUL YDUGÕ 6HVVL]FH RQXQ oÕNPDVÕQÕ EHNOHGLP 6DI IHW 'D\Õ¶GDQ EDúND NLPVH NDOPDGÕ÷ÕQD HPLQ ROXQFD LoHUL\H JLUGLP 8WDQFÕPGDQ EDúÕPÕ |QH H÷LS PDYL WRSX GD DUNDPD VDNOD\DUDN \DQÕQD JLWWLP 6DIIHW 'D\Õ EHQL |\OH WHGLUJLQ J|UQFH %X\XU HYODW QH LVWHPLúWLQ" GL\H VRUGX %LU úH\ LVWHPHN LoLQ JHOPHGLP 1H LoLQ JHOGLQ |\OH\VH" ùH\ EHQ DVOÕQGD VHQGHQ DI GLOHPHN LoLQ JHOGLP 1LoLQ DI GLOH\HFHNPLúVLQ NL" 1HUHGH\VH VHVLP oÕNPD\DFDNWÕ NRQXúPDNWD JoON oHNL\RUGXP $VOÕQGD QH GL\HFH÷LPL ELOHPL\RUXP 5DKDW RO HYODGÕP %DN EL] EL]H\L] ùLPGL DQODW EDNDOÕP QH ROGX VHQL E|\OH VÕNÕQWÕ\D VRNDFDN" %X V|]OHUGHQ VRQUD WP FHVDUHWLPL WRSOD\ÕS 1DVÕO ROGX÷XQX EHQ GH DQODPDGÕP DPD D] |QFH ELU KÕUVÕ]OÕN \DSWÕP %X WRSX VHQ J|UPHGHQ EXUDGDQ DOGÕP YH HYH J|WUGP $PD VRQUD \DSWÕ÷ÕPD SLúPDQ ROGXP /WIHQ EHQL DIIHW 6DIIHW 'D\Õ GHGLP *|]OHULP GROPXú \]OHULP NÕSNÕUPÕ]Õ ROPXúWX %DúND ELU úH\ V|\OHPH\H JFP NDOPDPÕúWÕ 2 KkOLPL VDNLQFH L]OH\HQ 6DIIHW 'D\Õ $K EH HYODGÕP VÕNPD FDQÕQÕ EX NDGDU 7DPDP ELU KDWD \DSPÕúVÕQ DPD GDKD |QHPOLVL KDWDQÕ G]HOWPHN LoLQ EXUD\D WHNUDU JHOPLúVLQ +HP EHQ DVOÕQGD VHQL WRSX DOÕUNHQ J|UPúWP 27 g<.h/E<ø&ø 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ V|\OHGLNOHUL EHQL oRN HWNLOHPLúWL %HQL WRSX DOÕUNHQ J|UPú DPD EDQD RODQ JYHQLQGHQ GROD\Õ VHVLQL oÕNDUWPDPÕúWÕ <D EHQL KÕUVÕ]OÕN \DSDUNHQ \DNDODPÕú ROVD\GÕ EDQD R LNL NDGÕQÕQ \DQÕQGD ED÷ÕUÕS oD÷ÕUVD\GÕ <D GD EHQ WRSX JHUL JHWLUPHVH\GLP YH EDQD RODQ JYHQLQL VDUVVD\GÕP $PDQ $OODK¶ÕP 1H E\N ELU IHODNHWWHQ G|QPúP GL\H GúQGP ÆGHWD GLOLP WXWXOPXúWX ELU úH\ V|\OH\HPL\RUGXP 6RQ ELU FHVDUHWOH J|]OHULQH EDNWÕP YH WRSX RQD GR÷UX X]DWWÕP 6DIIHW 'D\Õ +D\ÕU KD\ÕU %X WRS VHQLQ DUWÕN GHGL $PD EHQ VXoOX\XP KHP RQX DODFDN SDUDP GD \RN +D\ÕU VHQ VXoOX GH÷LOVLQ %LU KDWD \DSWÕQ DPD EHNOHGL÷LP JLEL KDWDQGDQ G|QGQ %X GD EHQLP VDQD XIDN ELU KHGL\HP (÷HU EX KHGL\HPL NDEXO HWPH]VHQ VHQL DIIHWPHNWH ]RUODQÕUÕP +D\ÕU EX WRSX NDUúÕOÕNVÕ] DODPDP 6DIIHW 'D\Õ EDQD GR÷UX H÷LOHUHN 7DPDP R ]DPDQ VHQ GH EXJQ LúOHULPGH EDQD \DUGÕPFÕ RODUDN EX WRSXQ EH GHOLQL |GH\HELOLUVLQ GHGL %X |QHUL\L VHYLQoOH NDEXO HWWLP 2 JQ DNúDPD NDGDU 6DIIHW 'D\Õ¶\D \DUGÕPFÕ ROGXP 'NNkQGDQ oÕNDUNHQ HOLPGH DUWÕN VDKLEL ROGX÷XP PDYL WRS YDUGÕ $UDGDQ X]XQ \ÕOODU JHoWL +HU ED\UDPGD N|\P]H JLGHU \DúODQDQ DQQHPOH EDEDPÕ ]L\DUHW HGHULP %X JLGLúOHULPGH KLo LKPDO HWPHGL÷LP ELU úH\ GDKD YDUGÕU $UWÕN N|\GH NLPL NLPVHVL NDOPDPÕú RODQ 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ PH]DUÕQD JLGHU PH]DUÕQ oHYUHVLQGHNL RWODUÕ WHPL]OHU \DQÕPGD JHWLUGL÷LP oLoHNOHUGHQ GLNHULP (\\uS&2ù.81 28 +$=,5/,. d$/,ù0$/$5, D.gn%ilgileri+Drekete*eoirPe OkunaFak |\k\le ilJili |÷renFilerini]in |n EilJilerini Karekete Jeoirmek ioin aúa÷ÕGaki \|nerJe\i u\Jula\ÕnÕ] dRFXNNHQ R\QDPDNWDQ HQ oRN KRúODQGÕ÷ÕQÕ] R\XQFD÷ÕQÕ]Õ YH RQXQ OD LOJLOL DQÕODUÕQÕ]Õ |÷UHQFLOHULQL]OH SD\ODúÕQÕ] g÷UHQFLOHUGHQ GH HQ VHYGLNOHUL R\XQFDNODUÕQÕ DQODWPDODUÕQÕ LVWH\LQL] g÷UHQFLOHULQL]H ³6DKLS ROPDN LVWH\LS GH GH÷LúLN QHGHQOHUOH HOGH HGHPHGL÷LQL] R\XQFDN NÕ\DIHW YE Hú\DODU ROGX PX" 1HOHU KLVVHWWLQL]"´ VRUX VXQX \|QHOWLQL] E.g\k\e*|]$tPD %u aúamaGa |÷renFilere metne J|] atmalarÕnÕ V|\le\ini] 0etnin EaúlÕ÷Õ Ye J|rVellerinGen Kareketle |\knn ioeri÷ini taKmin etmelerini iVte\ini] $1/$0$ d$/,ù0$/$5, D.2kuPD g\k\ Eir GeIa Sa\laúÕmlÕ olarak (- |÷renFi\e) okutunu] 9urJu Ye tonlama\a Gikkat eGerek okumalarÕnÕ Va÷la\ÕnÕ] E.g\knn%|lPlerini$nlDPD 0etni aúa÷ÕGa Yerilen E|lmlere J|re Saroalar KklinGe iúle\ini] E..0etnin%irinci%|lP ønVan Jeomiúi KatÕrlaGÕkoa Eir Eaúka olu\or +ele o ooFukluk Ye Jenolik Jnleri 6anki araGan otu]-kÕrk \Õl Ge÷il Ge Eirkao Jn Jeomiú %\klerimi] GerGi Ge inanma]GÕk =aman Vu JiEi akÕS Jeoermiú Jeri\e Ge aFÕ tatlÕ KatÕralar kalÕrmÕú øoini]Ge k|\Ge \aúa\anlar \a Ga k|\lere Je]me\e JiGenler YarVa Eilirler oraGa KerkeV EirEirini \akÕnGan tanÕr %irinin VeYinFi \a Ga ]ntV olGu÷unGa KerkeV Eu VeYino Ye ]nt\ Sa\laúÕr %enim E\G÷m k|\Ge KerkeVin en i\i tanÕGÕ÷Õ kiúi 6aIIet 'a\Õ iGi 6aIIet 'a\Õ k|\m]Geki iki EakkalGan Eirinin VaKiEi\Gi <aúÕ altmÕúÕn VtnGe olmaVÕna ra÷men Eir \anGan tarlaGaki iúlerini \rtr Gi÷er \anGan Ga k|\ me\GanÕnGaki kok EakkalÕnÕ iúletirGi %u \]Gen EakkalÕ Ker ]aman aoÕk olma]GÕ En E\k ]eYkim |÷leGen VonralarÕ eYimi]in Ealkonuna oÕkarak 6aIIet 'a\Õ¶nÕn k|\n Vt taraIÕnGaki tarlaVÕnGan eúe÷i\le G|nún Eeklemekti 0HWQLQ LON o SDUDJUDIÕQÕ ELU |÷UHQFL\H VHVOL ELoLPGH RNXWXQX] %X E|OPGH JHoHQ ELOLQPH\HQ NHOLPHOHULNHOLPH JUXSODUÕQÕ ]DPDQÕQ VX JLEL JHoPHVL DFÕ WDWOÕ KDWÕUDODU \DNÕQGDQ WDQÕPDN EDNNDO LúOHWPHN PHWLQGHQ KDUHNHWOH WDKPLQ HWWLULQL] g÷UHQFLOHULQL]H EX SDUDJUDIODUOD LOJLOL RODUDN DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VRUXQX] 29 $1/$0$ d$/,ù0$/$5, g\NQQ NDKUDPDQÕ NDo \ÕO |QFH JHoHQ ELU ROD\Õ DQODWÕ\RU" <D]DUD J|UH N|\ \DúDPÕQÕQ úHKLU \DúDPÕQGDQ IDUNÕ QHGLU" 6DIIHW 'D\Õ NLPGLU" .|\GHNL KHUNHVLQ 6DIIHW 'D\Õ¶\Õ WDQÕPDVÕQÕQ VHEHEL QH RODELOLU" E..0etninøkinci%|lP <ine E|\le Eir Jn EalkonGan oeYre\i Ve\reGerken Vaatler Jeomiú Iakat 6aIIet 'a\Õ tarlaVÕnGan Jelmemiúti EYGe EeklemektenVe k|\ me\GanÕna oÕkmanÕn GaKa i\i olaFa÷ÕnÕ Gúnerek aúa÷Õ inGim EYimi]in Va÷ taraIÕnGa miVket o\na\an arkaGaúlarÕmÕn \anÕna Jittim $rkaGaúlarÕm 6aIIet 'a\Õ¶nÕn EuJn Eakkala \eni mallar almak ioin úeKre Jitti÷ini Ker ]amankinGen IarklÕ olarak kalÕn SlaVtik toSlar JetireFe÷ini V|\leGiler 7am Ga o VÕraGa u]aktan Jelen k|\ miniEVnn VeVini Gu\Gum 'i÷er k|\llerle Eirlikte 6aIIet 'a\Õ Ga miniEVten inGi Eú\alarÕnÕ a\Õrma\a oalÕúÕ\orGu +eSimi]in J|]leri \eni toSlarÕ arÕ\orGu 0iniEVten inGirGi÷i mallarÕ |]ellikle Ge toSlarÕ Gkkkna \erleútirmeVinGe 6aIIet 'a\Õ¶\a \arGÕmFÕ olGuk 6aIIet 'a\Õ GkkknÕ aoÕS Gi÷er eú\alarÕ \erleútirGikten Vonra Ei]e G|nerek - 6|\le\in EakalÕm toSlarÕ Ee÷enGini] mi Gi\e VorGu hom] Ge - EYet ook J]el GeGik 0urat - 6aIIet 'a\Õ Eu toSlar kao lira" %en Eir tane alaFa÷Õm GeGi - 7aneVi Eeú lira eYlkGÕm øVti\orVan Kemen alaEilirVin 0urat SaraVÕnÕ oÕkararak 6aIIet 'a\Õ¶\a u]attÕ 7oSlarÕ u]un u]un inFele\erek iolerinGen Ee÷enGi÷i Eir taneVini Veoti 6onra 0urat Ei]e G|nerek - %uJn Een o\na\a\Õm Eirkao Jn Vonra Vi]inle Ge o\narÕ] Gi\erek GkkknGan oÕktÕ dok kÕ]mÕútÕm ama VinirimGen V|\le\eFek Eir úe\ EulamÕ\orGum 6aliK Ge úaúkÕn úaúkÕn Eana EakÕ\orGu 6aIIet 'a\Õ Jelen múteri\le ilJilenirken Ei] GÕúarÕ\a oÕktÕk EYe JiGene kaGar renkli toSlar Kele Ge maYi olanÕ J|]mn |nnGen Kio JitmeGi 0HWQLQ \XNDUÕGDNL E|OPQ ELU |÷UHQFL\H VHVOL ELoLPGH RNXWXQX] %X E|OPOH LOJLOL RODUDN |÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VRUXQX] 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ PLQLEVOH JHWLUGL÷L PDOODU DUDVÕQGD oRFXNODUÕQ LOJLVLQL HQ oRN oHNHQ QH\GL" %XQX QHUHGHQ DQOÕ\RUVXQX]" 0XUDW¶ÕQ GDYUDQÕúÕ WRS DODPD\DQ DUNDGDúODUÕQÕ QDVÕO HWNLOHGL" E..0etninhonc%|lP ErteVi Jn me\GanÕn alt taraIÕnGa Eirkao arkaGaú toSlanmÕú 0urat¶Õn toSu\la o\namaVÕnÕ Ve\reGi\orlarGÕ %en onlarÕ J|rmemiú JiEi \oluma GeYam ettim 6aIIet 'a\Õ¶nÕn GkkknÕnÕn |nne JelGi÷imGe Ga\anama\ÕS GurGum <eni Jelen toSlar GÕúarGan raKatoa J|rneFek úekilGe 30 kaSÕ\a \akÕn Eir \erGe\Gi 0aYi toSa Eakarak ioimGen ³$K ne olurGu maYi toS $1/$0$ d$/,ù0$/$5, Eenim olVa\GÕ´ Gi\e JeoirGim Kem 0urat JiEi tek EaúÕma Ge÷il 6aliK Ye Gi÷er arkaGaúlarla Eirlikte o\narGÕm O an Eu iVte÷imin JeroekleúmeVinin aVlÕnGa ook Ga ]or olmaGÕ÷ÕnÕ KiVVettim 0aYi toS VaGeFe Eirkao metre u]a÷ÕmGa\GÕ O VÕraGa 6aIIet 'a\Õ iki kaGÕnÕn ViSariúleri ioin ouYallar araVÕna J|mlmú GurumGa\GÕ 7am Yakti olGu÷unu Gúnerek ioeri JirGim .aúla J|] araVÕnGa maYi toSu alÕS GÕúarÕ oÕktÕm %eni kimVenin J|rmeGi÷ini Gún\orGum .oúarak eYe Jittim $Ylu\u JeoiS Vt kattaki oGa\a oÕktÕm 'nGen Eeri Ka\alini kurGu÷um maYi toS elimGe\Gi artÕk onunla iVteGi÷im JiEi o\na\aEilirGim 7oSu elimle Eir Vre \erGe ]ÕSlattÕm Gi]imGe Va\GÕrGÕm Vonra Ga GuYara oarStÕrarak o\nama\a GeYam ettim EYimi]in VeYimli keGiVi =ariI Ge ]ÕSla\an toSu úaúkÕnlÕkla Ve\reGi\orGu 0HWQLQ \XNDUÕGDNL E|OPQ ELU |÷UHQFL\H VHVOL ELoLPGH RNXWXQX] g÷UHQFLOHULQL]H ELOLQPH\HQ NHOLPHNHOLPH JUXSODUÕQÕ PH\GDQ \ROXQD GHYDP HWPHN WDP YDNWL NDúOD J|] DUDVÕQGD DYOX KD\DOLQL NXUPDN WDKPLQ HW WLULQL] %X E|OPOH LOJLOL RODUDN |÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VRUXQX] 0XUDW¶ÕQ WRSX\OD R\QDPDVÕQD |\NQQ NDKUDPDQÕQÕQ YH GL÷HU oRFXNODUÕQ WHSNLVL QH ROX\RU" g\NQQ NDKUDPDQÕ 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ GNNkQÕQD JLGHUNHQ DNOÕQGD PDYL WRSX DOPDN YDU PÕ\GÕ" %X GúQFH\H QDVÕO XODúWÕ" .DKUDPDQ 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ GNNkQGD PHúJXO ROGX÷XQX J|UQFH QH \DSÕ\RU" .DKUDPDQ PDYL WRSX DOÕQFD QH \DSÕ\RU" E..0etnin'|rGnc%|lP %enim Ge Eir toSum YarGÕ artÕk Kem Ge maYi toS Onunla iVteGi÷im JiEi o\na\aEileFek Katta arkaGaúlarÕmÕ 0urat¶a katlanmaktan kurtaraFaktÕm $ma ioimGen Eir VeV \aStÕ÷ÕmÕn Go÷ru olmaGÕ÷ÕnÕ V|\l\orGu O ana kaGar Eenim ioin ook |nemli olan o toSu artÕk Vuo iúleGi÷im Eir alet olarak J|r\orGum .ÕVkanolÕk Ye KÕrV ioinGe ne \aStÕ÷ÕmÕ Eilememiú KÕrVÕ]lÕk \aSmÕútÕm 6anki VeYGi÷im Etn inVanlar Eana KÕrVÕ] olarak EakaFak Eeni GÕúla\aFaktÕ $rtÕk inVanlar Eana JYenme\eFek Ker Jitti÷im \erGe úSKe\le EakaFaklarGÕ 'únmeVi Eile korkuno olan Eu Kkllere Gúmemek ioin Eir úe\ler \aSmalÕ\GÕm gnFe maYi toSu kimVe\e J|VtermeGen J|trS \erine ko\ma\a karar YerGim )akat \a J|ren Eiri olurVa meVela 6aIIet 'a\Õ toSu elimGe J|rrVe 1e Gi\eEilirGim" +em GaKa GrVt GaYranmam Jerekme] mi\Gi" %eni raKatlataFak tek \ol 6aIIet 'a\Õ¶\a Vuoumu itiraI eGiS |]r Gilemekti 'o÷ru kararÕ YerGi÷ime emin olGuktan Vonra maYi toSu elime alÕS koúarak Gkkkna Jittim øoerGe Eir múteri YarGÕ 6eVVi]Fe onun oÕkmaVÕnÕ EekleGim 6aI- 31 $1/$0$ d$/,ù0$/$5, Iet 'a\Õ¶Gan Eaúka kimVe kalmaGÕ÷Õna emin olunFa ioeri\e JirGim 8tanFÕmGan EaúÕmÕ |ne e÷iS maYi toSu Ga arkama Vakla\arak \anÕna Jittim 0HWQLQ \XNDUÕGDNL E|OPQ ELU |÷UHQFL\H VHVOL ELoLPGH RNXWXQX] g÷UHQFLOHULQL]H ELOLQPH\HQ NHOLPHNHOLPH JUXSODUÕQÕ NDWODQPDN KÕUV LWLUDI HWPHN HPLQ ROPDN WDKPLQ HWWLULQL] %X E|OPOH LOJLOL RODUDN |÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VRUXQX] g\NQQ NDKUDPDQÕ WRSX DOGÕNWDQ VRQUD EDúÕQD JHOHFHNOHUOH LOJLOL QHOHU GúQG" <DSWÕ÷Õ KDWD\Õ G]HOWPHN LoLQ QH \DSPD\D NDUDU YHUGL" E..0etnin%eúinci%|lP 6aIIet 'a\Õ Eeni |\le teGirJin J|rnFe - %u\ur eYlat ne iVtemiútin" Gi\e VorGu - %ir úe\ iVtemek ioin JelmeGim - 1e ioin JelGin |\le\Ve" - ùe\ Een aVlÕnGa VenGen aI Gilemek ioin JelGim - 1ioin aI Gile\eFekmiúVin ki" 1ereGe\Ve VeVim oÕkma\aFaktÕ konuúmakta Jolk oeki\orGum - $VlÕnGa ne Gi\eFe÷imi Eilemi\orum - 5aKat ol eYlaGÕm %ak Ei] Ei]e\i] ùimGi anlat EakalÕm ne olGu Veni E|\le VÕkÕntÕ\a VokaFak" %u V|]lerGen Vonra tm FeVaretimi toSla\ÕS - 1aVÕl olGu÷unu Een Ge anlamaGÕm ama a] |nFe Eir KÕrVÕ]lÕk \aStÕm %u toSu Ven J|rmeGen EuraGan alGÕm Ye eYe J|trGm $ma Vonra \aStÕ÷Õma Siúman olGum /tIen Eeni aIIet 6aIIet 'a\Õ GeGim *|]lerim Golmuú \]lerim kÕSkÕrmÕ]Õ olmuútu %aúka Eir úe\ V|\leme\e JFm kalmamÕútÕ O Kklimi VakinFe i]le\en 6aIIet 'a\Õ - $K Ee eYlaGÕm VÕkma FanÕnÕ Eu kaGar 7amam Eir Kata \aSmÕúVÕn ama GaKa |nemliVi KatanÕ G]eltmek ioin Eura\a tekrar JelmiúVin +em Een aVlÕnGa Veni toSu alÕrken J|rmútm 6aIIet 'a\Õ¶nÕn V|\leGikleri Eeni ook etkilemiúti %eni toSu alÕrken J|rmú ama Eana olan JYeninGen Gola\Õ VeVini oÕkartmamÕútÕ <a Eeni KÕrVÕ]lÕk \aSarken \akalamÕú olVa\GÕ Eana o iki kaGÕnÕn \anÕnGa Ea÷ÕrÕS oa÷ÕrVa\GÕ <a Ga Een toSu Jeri JetirmeVe\Gim Ye Eana olan JYenini VarVVa\GÕm" $man $llaK¶Õm 1e E\k Eir Ielaketten G|nmúm Gi\e GúnGm ÆGeta Gilim tutulmuútu Eir úe\ V|\le\emi\orGum 6on Eir FeVaretle J|]lerine EaktÕm Ye toSu ona Go÷ru u]attÕm 6aIIet 'a\Õ - +a\Õr Ka\Õr %u toS Venin artÕk GeGi - $ma Een Vuolu\um Kem onu alaFak Saram Ga \ok - +a\Õr Ven Vuolu Ge÷ilVin %ir Kata \aStÕn ama EekleGi÷im JiEi KatanGan G|nGn %u Ga Eenim Vana uIak Eir KeGi\em E÷er Eu KeGi\emi kaEul etme]Ven 32 Veni aIIetmekte ]orlanÕrÕm $1/$0$ d$/,ù0$/$5, - +a\Õr Eu toSu karúÕlÕkVÕ] alamam 6aIIet 'a\Õ Eana Go÷ru e÷ilerek - 7amam o ]aman Ven Ge EuJn iúlerimGe Eana \arGÕmFÕ olarak Eu toSun EeGelini |Ge\eEilirVin GeGi %u |neri\i VeYinole kaEul ettim O Jn akúama kaGar 6aIIet 'a\Õ¶\a \arGÕmFÕ olGum 'kkknGan oÕkarken elimGe artÕk VaKiEi olGu÷um maYi toS YarGÕ 0HWQLQ \XNDUÕGDNL E|OPQ ELU |÷UHQFL\H VHVOL ELoLPGH RNXWXQX] g÷UHQFLOHULQL]H ELOLQPH\HQ NHOLPHNHOLPH JUXSODUÕQÕ WHGLUJLQ JYHQLQL VDUVPDN GLOL WXWXOPDN KDWDGDQ G|QPHN WDKPLQ HWWLULQL] %X E|OPOH LOJLOL RODUDN |÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VRUXQX] 6DIIHW 'D\Õ NDKUDPDQÕQ WRSX JL]OLFH DOPDVÕQD QHGHQ VHV oÕNDUPDPÕú RODELOLU" .DKUDPDQ VXoXQX LWLUDI HGLQFH 6DIIHW 'D\Õ¶QÕQ WHSNLVL QH ROGX" 6DIIHW 'D\Õ LOH NDKUDPDQ QDVÕO ELU DQODúPD \DSWÕODU" E..0etnin$ltÕncÕ%|lP $raGan u]un \Õllar Jeoti +er Ea\ramGa k|\m]e JiGer \aúlanan annemle EaEamÕ ]i\aret eGerim %u JiGiúlerimGe Kio iKmal etmeGi÷im Eir úe\ GaKa YarGÕr $rtÕk k|\Ge kimi kimVeVi kalmamÕú olan 6aIIet 'a\Õ¶nÕn me]arÕna JiGer me]arÕn oeYreVinGeki otlarÕ temi]ler \anÕmGa JetirGi÷im oioeklerGen Gikerim 0HWQLQ \XNDUÕGDNL E|OPQ ELU |÷UHQFL\H VHVOL ELoLPGH RNXWXQX] g÷UHQFLOHULQL]H ELOLQPH\HQ NHOLPHNHOLPH JUXSODUÕQÕ LKPDO HWPHN NLPL NLPVHVL NDOPDPDN WDKPLQ HWWLULQL] %X E|OPOH LOJLOL RODUDN |÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUX\X VRUXQX] g\NQQ NDKUDPDQÕ \ÕOODU VRQUD 6DIIHW 'D\Õ¶\D RODQ J|QO ERUFX PLQ QHW NDUúÕOÕ÷ÕQGD QH \DSÕ\RU" 1LoLQ" c. 0etin ']e\inGe $nlDP .urPD 0etinGe \a]ar-anlatÕFÕ ilk iki SaraJraI Ye Von SaraJraIta aVÕl |\k metninGen IarklÕ Eir noktaGaGÕr %u E|lmler \a]arÕn metni \a]GÕ÷Õ G|neme J|re Gile Jetirilmiútir $raGa kalan Ye aVÕl |\k\ oluúturan E|lmGe iVe metnin \a]ÕlGÕ÷Õ G|nemGen - \Õl |nFeVi anlatÕlmaktaGÕr $\rÕFa \a]arÕn metni \a]GÕ÷Õ G|nemGen a\rÕ olarak Eu metni oku\anlarÕn okuma ]amanÕ V|] konuVuGur %u Gurumu Iark etmelerini Va÷lamak amaFÕ\la |÷renFilerini]e aúa÷ÕGaki VorularÕ \|neltini] %L] PHWQL QH ]DPDQ RNXGXN" <D]DU PHWQL QH ]DPDQ \D]PÕú RODELOLU" +LNk\HGHNL ROD\ODU \D]DUÕQ PHWQL JHUoHNOHúPLúWLU" \D]PDVÕQGDQ NDo \ÕO |QFH %u ]aman Gilimleri araVÕnGaki IarkÕ aúa÷ÕGaki úekil ]erinGe |÷renFilerini]e J|Vterini] 33 "& ##.##& & & 0" %&0.0& %0 % % 0 *1". & '. &1.0".% 00!"%& % "$ % ! $ $ $ $$ 0$"%!0 0# "20!+& 0&!0 +%*# 0"%022%% 00 !0 0"%02%% 00!0 0$"#&!0 0 " %02%% " " ##!0 01!0 "%020$"# $ ! "%020-!+%! # "20"!0 # "20 "!!0 0$"#+ ! '. &1.0".% 00!"%& % "$ $ % $ $%$ !! $ & $% 0!0 0 %100 0 !! !# 0 !0 - -!" +&$ $0 $% &$% '''''''''''''''' ''''' 3333333333333333333333333 3333333333333333333333333 '''''''''''''''' '''''''''' '''''''''''''''' ''''''''''' 3333333333333333333333333 g÷UHQFLOHULQL]H ³6L]H J|UH EX PHWLQGHNL DQD GúQFH QHGLU"´ VRUX VXQX \|QHOWLQ E/Eù7ø5E/ O.80$ d$/,ù0$/$5, g÷renFilerin eleútirel okuma EeFerilerini Jeliútirmek ioin aúa÷ÕGaki \|nerJeleri u\Jula\ÕnÕ] g÷UHQFLOHULQL]H ROXPVX] GDYUDQÕúWD EXOXQDQ NLúLOHUH NDUúÕ QDVÕO WHSNL YHUGLNOHULQL VRUXQX] g÷UHQFLOHULQL]GHQ PHWLQGHNL NDKUDPDQODUGDQ |\NQQ NDKUDPDQÕ 6DIIHW 'D\Õ 0XUDW YH 6DOLK ELULQL VHoLS RQODUÕQ \HULQGH ROVDODUGÕ QDVÕO GDYUDQDFDNODUÕQÕ DQODWPDODUÕQÕ LVWH\LQL] 34 g÷UHQFLOHULQL]GHQ |\N\ PHYFXW KkOLQGHQ IDUNOÕ ELU úHNLOGH E/Eù7ø5E/ O.80$ d$/,ù0$/$5, VRQXoODQGÕUPDODUÕQÕ LVWH\LQL] g\NGH VL]H PDQWÕNOÕ JHOPH\HQ E|OP YH\D E|OPOHU ROGX PX" g\NQQ JHUoHNPLú JLEL DOJÕODQPDVÕ LoLQ \D]DUÕQ EDúYXUGX÷X WHNQLNOHU YDU PÕ" 1HOHU" g\NGH |QHULOHQ YH YH\D |QHULOPH\HQ GDYUDQÕúODU QHOHUGLU" %X |\N\ RNXPDVÕ LoLQ EDúND NLPOHUH WDYVL\H HGHUVLQL]" 1HGHQ" O.80$ .h/7h5h1h *E/øù7ø50E d$/,ù0$/$5, g÷UHQFLOHULQL]GHQ gPHU 6H\IHWWLQ¶LQ ³.DúD÷Õ´ DGOÕ |\NVQ RNXPDODUÕQÕ LVWH\LQL] .DúD÷Õ YH 0DYL 7RS |\NOHUL DUDVÕQGD QH JLEL EHQ]HUOLN OHU ROGX÷XQX \D]PDODUÕQÕ V|\OH\LQL] %ø/*ø/E1'ø5ø&ø 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø %ø5.(/$<1$.$1/$7,<25 %LOPHP DGÕPÕ KLo GX\GXQX] PX" 6|\OH\H\LP GX\PDGÕ\VDQÕ] $GÕP NHOD\QDN .LPLOHUL oLUNLQ ELU NXú ROGX÷XPX V|\OHU %|\OH GL\HQOHU W\OHULPLQ JQHúWH QDVÕO SDUODGÕ÷ÕQÕ JDOLED KLo J|UPHPLúOHU *|UVHOHUGL oLUNLQ ROGX÷XPX V|\OHPH]OHUGL $VOÕQGD EHQ EXQD DOGÕUPÕ\RUXP %HQL J]HO EXOVDODU QH oÕNDU oLUNLQ EXOVDODU QH oÕNDU" %HQLP GHUGLP EDúND +HP GH oRN EDúND $LOHP GQ\DGDQ VLOLQLS \RN ROPDN ]HUH %|\OH JLGHUVH VR\XP VRSXP NDO PD\DFDN $GÕP ELOH XQXWXOXS JLGHFHN øúWH EHQLP GHUGLP %XQGDQ GDKD E\N GHUW ROXU PX" %LU ]DPDQODU EL]LP E\N KHP GH oRN E\N ELUU DLOHPL] YDUGÕ $V\D $YUXSD YH $IULND JLEL E\N NDUD SDUoDODUÕQD \D\ÕOPÕúWÕN 6D\ÕFD oRNWXN %LUU NDQDWODQGÕN PÕ RUWDOÕN NDQDW VHVOHULPL]GHQ oÕQODUGÕ <D úLPGL" 6|\OHVHP LQDQPD\DFDNVÕQÕ] R NDGDU D]DOGÕN NL NDGDU NDOGÕN %LU NÕVPÕPÕ] )DV¶WD \DúÕ\RU %HQ YH DLOHP LVH \D]ÕQ 7UNL\H¶\H JHOL\RU \D]Õ EXUDGD JHoLUL\RUX] .DOGÕ÷ÕPÕ] \HULQ DGÕQÕ GD EHOLUWH\LP )ÕUDW QHKUL QLQ NÕ\ÕVÕQGD ELU LOoH YDU 8UID¶QÕQ %LUHFLN LOoHVL øúWH EX úHKLUGH NDOÕ\RUX] \D]ODUÕ %XUDGD \DúÕ\RUX] 'DKD GR÷UXVX |OPHPH\H \RN ROPDPD\D oDOÕúÕ\RUX] .Õú JH OLQFH GH $IULND¶\D J|o\RUX] %L]LP VD\ÕPÕ] QHGHQ D]DOGÕ" 1L\H KÕ]OD \RN ROPD\D EDúODGÕN" %X VRUXODU ]HULQGH oRN GXUGXP oRN GúQGP .HQGLPFH EXOGXP QHGHQLQL øúWH VL]H DVÕO RQX DQODWPDN LVWL\RUXP %L] NHOD\QDNODU HNLQOHUH ]DUDU YHUHQ oHNLUJHOHUOH EHVOHQLUL] %X \|QGHQ 35 %ø/*ø/E1'ø5ø&ø 0E7ø1 øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø oLIWoLOHULQ HQ E\N \DUGÕPFÕVÕ VD\ÕOÕUÕ] dQN EL]LP DYODGÕ÷ÕPÕ] oHNLUJHOHU YH HNLQOHUH ]DUDU YHUHQ |WHNL E|FHNOHU oLIWoLOHULQ NRUNXOX U\DVÕGÕU 2QODU HNLQ OHUH ELU GDGDQGÕ PÕ oLIWoLOHU HPHNOHULQLQ NDUúÕOÕ÷ÕQÕ DODPD]ODU øúWH EXQXQ LoLQ oLIWoLOHU GH oHNLUJH YH ]DUDUOÕ E|FHNOHUL |OGUPHN LoLQ WDUODODUÕQD ]HKLUOL LODoODU DWWÕODU %|FHNOHU EX LODoWDQ ]HKLUOHQGL %L] GH EX ]HKLUOL E|FHNOHUL \HGLN ]H KLUOHQGLN E|\OHFH 3HN oRN DUNDGDúÕPÕ] VR\GDúÕPÕ] EX \]GHQ |OG %L] NHOD\QDNODUÕQ \RN ROXú QHGHQLQL GDKD L\L DQOD\DELOPHN LoLQ GR÷DGDNL EHVLQ ]LQFLULQL L\L NDYUDPDPÕ] JHUHNLU +HSLPL] ELOLUL] NL \DúDPÕQ VUPHVL LoLQ \DOQÕ]FD WHPL] KDYD WHPL] VX \HWPH] %LU GH EHVOHQPHN JHUHNLU %WQ FDQOÕODU ELU úH\OHU \HPHN ]RUXQGDGÕU %LWNLOHU NHQGL EHVLQOHULQL NHQGLOHUL UHWLU .LPL KD\ YDQODU ELWNLOHUL \HU ELWNLOHUL \L\HQ KD\YDQODUÕ GD |WHNL KD\YDQODU \HU øúWH EWQ EX FDQOÕODUÕQ EHVOHQPHVL DUDVÕQGDNL ED÷ODQWÕ\D EHVLQ ]LQFLUL GL\RUX] %HVLQ ]LQFLUL DoÕVÕQGDQ GR÷DGDNL YDUOÕNODU DUDVÕQGD J]HO ELU GHQJH YDUGÕU +HU FDQOÕ YDUOÕ÷Õ\OD ELU EDúND FDQOÕQÕQ \DúDPÕQD NDWNÕGD EXOXQXU 'DKD GR÷UXVX RQODUD \DUGÕP HGHU %XQX GDKD L\L EHOLUWHELOPHN LoLQ ELU |UQHN YHUH\LP *QHú WRSUD÷D J|POHQ WRKXPXQ \HúHUPHVLQL VD÷ODU <HúHUHQ WRKXP |QFH ILGDQ VRQUD D÷Do ROXU $÷Do \DSUDNODUÕQÕ G|NW÷ ]DPDQ G|NOHQ \DSUDNODU YHULPOL ELU WRSUDN ROXúWXUXU %X WRSUDNWD ELWNLOHU \HWLúLU %LWNLOHUL \L\HQ NR\XQODU HWL VW YH \Q\OH LQVDQR÷OXQXQ KHP EHVLQ KHP JL\LP JHUHNVLQLPLQL NDUúÕODU %LWNLOHU NLUOL KDYD\Õ WHPL] KDYD\D G|QúWUU $\UÕFD EXQ ODU \DQL ELWNLOHU NLPL KD\YDQODUD EHVLQ ROXU %LWNL\OH EHVOHQHQ RWoXO KD\YDQODU GD HWOH EHVOHQHQ \ÕUWÕFÕ FDQOÕODUD EHVLQ ROXUODU 7DUOD IDUHOHULQLQ oDNDOODUD oDNDOODUÕQ NXUWODUD \HP ROPDVÕ JLEL« 'R÷DGDNL GHQJHQLQ ER]XOGX÷XQX ELU GúQHOLP <DúDPDN oRN JoOHúLU %L] NHOD\QDNODUÕ |UQHN YHUH\LP \LQH %L]LP VR\XPX]XQ WNHQPHVL \DúDGÕ÷ÕPÕ] oHYUH\H E\N ]DUDU YHUHFHNWLU dHNLUJHOHUL DYOD\DPD\DFD÷Õ] %X \]GHQ oHNLUJH DNÕQODUÕ EDúOD\DFDN ELWNLOHUL WNHWHFHNWLU oHNLUJHOHU %LWNLOHULQ WNHQ PHVL \DúDPÕ HWNLOH\HFHNWLU .ÕVDFD V|\OH\H\LP GR÷DGDNL GHQJHQLQ ER]XOPDVÕ LQVDQR÷OX LoLQ E\N ELU WHKOLNHGLU <DOQÕ] LQVDQ LoLQ PL" %WQ YDUOÕNODU LoLQ« %HQGHQ V|\OHPHVL 'o÷Dn.DrGeúGergiVinGenDlÕnPÕútÕr. +$=,5/,. d$/,ù0$/$5, a) gn %ilJileri +arekete *eoirme gnFeGen Ka]ÕrlaGÕ÷ÕnÕ] kuú reVimlerini VÕnÕI GuYarÕna \aSÕútÕrarak |÷renFilerini]i kuúlarla ilJili konuúturunu] 36 0etinle ilJili |n EilJileri Karekete Jeoirmek amaFÕ\la aúa÷ÕGaki VorularÕ Ye\a Een]erlerini Vorunu] +DQJL NXúODUÕ WDQÕ\RUVXQX]" $UDQÕ]GD HYLQGH NXú EHVOH\HQ YDU PÕ" 9DUVD RQODUÕ QDVÕO EHVOL\RU VXQX]" 6o\u tkenmekte olan FanlÕlarla ilJili aúa÷ÕGakine Een]er Eir VerEeVt oa÷rÕúÕm etkinli÷i \aSÕnÕ] % " "" /-/ $" !,! $# "!"$/ / % "- / E) 0etne *|] $tma g÷renFilerini]Gen metnin EaúlÕ÷Õna g÷renFilerini]Gen metnin ioeri÷ine \|nelik taKminlerini \a]malarÕnÕ iVte\ini] %DQD J|UH EX PHWLQGH ««««««« «««««««««««««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« DQODWÕOÕ\RU RODELOLU ($nlama oalÕúmalarÕnGan Vonra |÷renFilerGen \a]GÕklarÕ taKminlerle metnin ioeri÷ini karúÕlaútÕrmalarÕnÕ iVte\ini]) 37 $1/$0$ d$/,ù0$/$5, D2kuPD g÷renFilerini]e |nFe VeVVi] okuma \aStÕrÕnÕ]'aKa Vonra YurJu Ye tonlama\a Gikkat eGerek metni Vi] oku\unu] 0etni Eir ke] Ge Sa\laútÕrarak Eirkao |÷renFi\e VeVli EioimGe okutunu] E 0etin %|lPlerini $nlDPD 0etinGeki SaraJraIlarla ilJili olarak aúa÷ÕGa Yerilen oalÕúmalarÕ \aSÕnÕ] %irinFi %|lm $nlama %ilmem aGÕmÕ Kio Gu\Gunu] mu" 6|\le\e\im Gu\maGÕ\VanÕ] $GÕm .ela\nak .imileri oirkin Eir kuú olGu÷umu V|\ler %|\le Gi\enler t\lerimin Jneúte naVÕl SarlaGÕ÷ÕnÕ JaliEa Kio J|rmemiúler *|rVelerGi oirkin olGu÷umu V|\leme]lerGi $VlÕnGa Een Euna alGÕrmÕ\orum %eni J]el EulValar ne oÕkar oirkin EulValar ne oÕkar" %enim GerGim Eaúka +em Ge ook Eaúka 3DUDJUDIÕ ELU |÷UHQFLQL]H VHVOL RNXWXQX] $QODPÕ ELOLQPH\HQ NHOLPHOHULQ DOWÕQÕ oL]GLULQL] .HOLPHOHULQ DQODPODUÕQÕ WDKPLQ HWWLULQL] g÷UHQFLOHULQ DQODPÕQÕ WDKPLQ HGHPHGL÷L NHOLPHOHULQ DQODPODUÕQÕ V|]ONWHQ EXOPDVÕQÕ VD÷OD\ÕQÕ] g÷UHQFLOHULQ SDUDJUDIÕ DQODPODQGÕUDELOPHVL LoLQ DúD÷ÕGDNLOHUH EHQ]HU VRUXODU VRUXQX] ønVanlarÕn kela\nakla ilJili GúnFeleri nelerGir" .ela\nak inVanlarÕn kenGiVi KakkÕnGaki GúnFelerini |nemVemekte miGir" .ela\nak KanJi Ii]ikVel |]elli÷ini Ee÷eni\or" . SDrDgrDIlDr DrDVÕnGD DnlDP Etnl÷ EulunGu÷unGDn Eirlikte iúlenecektir. %|lm (- 3araJraIlar) $nlama $ilem Gn\aGan ViliniS \ok olmak ]ere %|\le JiGerVe Vo\um VoSum kalma\aFak $GÕm Eile unutuluS JiGeFek øúte Eenim GerGim %unGan GaKa E\k Gert olur mu" %ir ]amanlar Ei]im E\k Kem Ge ook E\k Eir ailemi] YarGÕ $V\a $YruSa Ye $Irika JiEi E\k kara SaroalarÕna \a\ÕlmÕútÕk 6a\ÕFa ooktuk %ir kanatlanGÕk mÕ ortalÕk kanat VeVlerimi]Gen oÕnlarGÕ <a úimGi 6|\leVem inanma\aFakVÕnÕ] o kaGar a]alGÕk ki - kaGar kalGÕk %ir kÕVmÕmÕ] )aV¶ta \aúÕ\or %en Ye ailem iVe \a]Õn 7rki\e¶\e Jeli\or \a]Õ EuraGa Jeoiri\oru] .alGÕ÷ÕmÕ] \erin aGÕnÕ Ga Eelirte\im )Õrat neKrinin 38 kÕ\ÕVÕnGa Eir iloe Yar 8rIa¶nÕn %ireFik iloeVi øúte Eu úeKirGe kalÕ\oru] \a]larÕ %uraGa \aúÕ\oru] 'aKa Go÷ruVu |lmeme\e \ok olmama\a oalÕúÕ\oru] .Õú JelinFe Ge $Irika¶\a J|o\oru] %i]im Va\ÕmÕ] neGen a]alGÕ" 1i\e KÕ]la \ok olma\a EaúlaGÕk" %u Vorular ]erinGe ook GurGum ook GúnGm .enGimFe EulGum neGenini øúte Vi]e aVÕl onu anlatmak iVti\orum %i] kela\naklar ekinlere ]arar Yeren oekirJelerle EeVleniri] %u \|nGen oiItoilerin en E\k \arGÕmFÕVÕ Va\ÕlÕrÕ] dnk Ei]im aYlaGÕ÷ÕmÕ] oekirJeler Ye ekinlere ]arar Yeren |teki E|Fekler oiItoilerin korkulu r\aVÕGÕr Onlar ekinlere Eir GaGanGÕ mÕ oiItoiler emeklerinin karúÕlÕ÷ÕnÕ alama]lar øúte Eunun ioin oiItoiler Ge oekirJe Ye ]ararlÕ E|Fekleri |lGrmek ioin tarlalarÕna ]eKirli ilaolar attÕlar %|Fekler Eu ilaotan ]eKirlenGi %i] Ge Eu ]eKirli E|Fekleri \eGik ]eKirlenGik E|\leFe 3ek ook arkaGaúÕmÕ] Vo\GaúÕmÕ] Eu \]Gen |lG %|OP ELU |÷UHQFLQL]H VHVOL RNXWXQX] $QODPÕ ELOLQPH\HQ NHOLPHOHULQ VR\ VRS oÕQODPDN GDGDQPDN YE DOWÕQÕ oL]GLULQL] .HOLPHOHULQ DQODPODUÕQÕ WDKPLQ HWWLULQL] g÷UHQFLOHULQ DQODPÕQÕ WDKPLQ HGHPHGL÷L NHOLPHOHULQ DQODPODUÕQÕ V|]ONWHQ EXOPDVÕQÕ VD÷OD\ÕQÕ] g÷UHQFLOHULQ SDUDJUDIÕ DQODPODQGÕUDELOPHVL LoLQ DúD÷ÕGDNLOHUH EHQ]HU VRUXODU VRUXQX] .HOD\QD÷D J|UH HQ |QHPOL VRUXQ QHGLU" 0HWQH J|UH NHOD\QDNODU QHUHOHUGH \DúDPDNWDGÕU" .HOD\QDNODUÕQ \HU GH÷LúWLUPH QHGHQL QH RODELOLU" dLIWoLOHULQ HPH÷LQLQ NDUúÕOÕ÷ÕQÕ DODPDPDVÕ QH GHPHNWLU" 0HWLQGH NHOD\QDNODUÕQ VD\ÕODUÕQÕQ D]DOPDVÕ KDQJL QHGHQH ED÷ODQPÕúWÕU" g÷renFilerini]Gen aúa÷ÕGaki EoúluklarÕ GolGurmalarÕnÕ iVte\ini] dLIWoLOHU EL] NHOD\QDNODUÕ VHYHU dQN «««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« «««««« %HQ PXWVX] ELU NXúXP dQN ««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« ««««««««« . SDrDgrDIlDr DrDVÕnGD DnlDP Etnl÷ EulunGu÷unGDn Eirlikte iúlenecektir. %|lm (- 3araJraIlar) $nlama %i] kela\naklarÕn \ok oluú neGenini GaKa i\i anla\aEilmek ioin Go÷aGaki EeVin ]inFirini i\i kaYramamÕ] Jerekir +eSimi] Eiliri] ki \aúamÕn VrmeVi ioin \alnÕ]Fa temi] KaYa temi] Vu \etme] %ir Ge EeVlenmek Jerekir %tn FanlÕlar Eir 39 úe\ler \emek ]orunGaGÕr %itkiler kenGi EeVinlerini kenGileri retir .imi Ka\Yanlar Eitkileri \er Eitkileri \i\en Ka\YanlarÕ Ga |teki Ka\Yanlar \er øúte Etn Eu FanlÕlarÕn EeVlenmeVi araVÕnGaki Ea÷lantÕ\a EeVin ]inFiri Gi\oru] %eVin ]inFiri aoÕVÕnGan Go÷aGaki YarlÕklar araVÕnGa J]el Eir GenJe YarGÕr +er FanlÕ YarlÕ÷Õ\la Eir Eaúka FanlÕnÕn \aúamÕna katkÕGa Eulunur 'aKa Go÷ruVu onlara \arGÕm eGer %unu GaKa i\i EelirteEilmek ioin Eir |rnek Yere\im *neú toSra÷a J|mlen toKumun \eúermeVini Va÷lar <eúeren toKum |nFe IiGan Vonra a÷ao olur $÷ao \aSraklarÕnÕ G|kt÷ ]aman G|klen \aSraklar Yerimli Eir toSrak oluúturur %u toSrakta Eitkiler \etiúir %itkileri \i\en ko\unlar eti Vt Ye \n\le inVano÷lunun Kem EeVin Kem Ji\im JerekVinimini karúÕlar %itkiler kirli KaYa\Õ temi] KaYa\a G|nútrr $\rÕFa Eunlar \ani Eitkiler kimi Ka\Yanlara EeVin olur %itki\le EeVlenen otoul Ka\Yanlar Ga etle EeVlenen \ÕrtÕFÕ FanlÕlara EeVin olurlar 7arla Iarelerinin oakallara oakallarÕn kurtlara \em olmaVÕ JiEi« 'o÷aGaki GenJenin Eo]ulGu÷unu Eir Gúnelim <aúamak ook Joleúir .ela\naklarÕ |rnek Yere\im \ine %i]im Vo\umu]un tkenmeVi \aúaGÕ÷ÕmÕ] oeYre\e E\k ]arar YereFektir dekirJeleri aYla\ama\aFa÷Õ] %u \]Gen oekirJe akÕnlarÕ Eaúla\aFak Eitkileri tketeFektir oekirJeler %itkilerin tkenmeVi \aúamÕ etkile\eFektir .ÕVaFa V|\le\e\im Go÷aGaki GenJenin Eo]ulmaVÕ inVano÷lu ioin E\k Eir teKlikeGir <alnÕ] inVan ioin mi" %tn YarlÕklar ioin« %enGen V|\lemeVi %|OP ELU |÷UHQFLQL]H VHVOL RNXWXQX] $QODPÕ ELOLQPH\HQ NHOLPHOHULQ EHVLQ ]LQFLUL RWoXO YE DOWÕQÕ oL]GL ULQL] .HOLPHOHULQ DQODPODUÕQÕ WDKPLQ HWWLULQL] g÷UHQFLOHULQ DQODPÕQÕ WDKPLQ HGHPHGL÷L NHOLPHOHULQ DQODPODUÕQÕ V|]ONWHQ EXOPDVÕQÕ VD÷OD\ÕQÕ] $QODPÕQÕ |÷UHQGLNOHUL NHOLPHOHULQ UHVPLQL oL]GLULQL] g÷UHQFLOHULQL]GHQ \XNDUÕGDNL SDUDJUDIODUGDQ \ROD oÕNDUDN DúD÷ÕGDNL úHNLOGH \HU DODQ ERúOXNODUÕ WDPDPODPDODUÕQÕ LVWH\LQL] g÷renFilerin SaraJraIlarÕ anlamlanGÕraEilmeVi ioin aúa÷ÕGakilere Een]er Vorular Vorunu] %HVLQ ]LQFLUL QH GHPHNWLU" %LU FDQOÕ YDUOÕ÷Õ\OD ELU EDúND FDQOÕQÕQ YDUOÕ÷ÕQD QDVÕO NDWNÕGD EXOXQXU" %LWNLOHU YDUOÕNODUÕ\OD GR÷D\D YH LQVDQODUD QDVÕO ELU NDWNÕ VD÷ODU" +D\YDQODU YDUOÕNODUÕ\OD GR÷D\D YH LQVDQODUD QDVÕO NDWNÕ VD÷ODU" .HOD\QDNODUÕQ VR\ODUÕQÕQ WNHQPHVL GR÷D\D YH LQVDQODUD QDVÕO ]DUDU YHUHFHNWLU" 40 0etin ']e\inGe $nlama 0etnin Etnn GúnG÷m]Ge SaraJraIta kela\nak kenGini tanÕtmaktaGÕr - SaraJraIlarGa kela\naklarÕn Vo\larÕnÕn tkenmekte olGu÷u anlatÕlmaktaGÕr - SaraJraIlarGa EeVin ]inFiri GenJeVi Eo]ulurVa \aúamÕmÕ]Õn naVÕl etkileneFe÷i anlatÕlmaktaGÕr 0etnin konuVunu EulGurmak ioin ³%u metinGe ne anlatÕlmaktaGÕr"´ VoruVunu |÷renFilere \|nelterek |÷renFileri konuúturunu]g÷renFilere metinGen konu\u EulGurma\a oalÕúÕnÕ] SaraJraIta ³$ilem Gn\aGan ViliniS \ok olmak ]ere %|\le JiGerVe Vo\um VoSum kalma\aFak´ FmlelerinGen konunun oÕkarÕlaEileFe÷ini YurJula\ÕnÕ] <aStÕ÷ÕnÕ] \|nlenGirmeler VonuFunGa |÷renFilerini]i metnin konuVunun ³.ela\naklarÕn Vo\larÕnÕn tkenmeVi´ olGu÷u VonuFuna ulaútÕrÕnÕ] <ukarÕGa \aSÕlGÕ÷Õ JiEi \|nlenGiriFi iIaGeler kullanarak metinGe Jeoen \arGÕmFÕ GúnFeleri Ye ana GúnFe\i |÷renFilere EulGuraEilirVini] <D]DU YH SDUDJUDIODUGD NRQX\X DoPÕú YH GHWD\ODQGÕUPÕúWÕU %X GH WD\ODU EL]L DQD GúQFH\H J|WUHQ \DUGÕPFÕ GúQFHOHUGLU YH SDUDJUDIODUGD \D]DU ³%HVLQ ]LQFLULQLQ ER]XOPDVÕ \DúDPÕPÕ]Õ YH GR÷D\Õ QDVÕO HWNLOHU"´ VRUXVXQD FHYDS ROXúWXUDQ YH EL]L DQD GúQFH\H J|WUHQ ELU DQODWÕP \DSPÕúWÕU %X SDUDJUDIODU \DUGÕPFÕ GúQFH\L ROXúWXUXU <D]DU EL]L DQD GúQFH\H SDUDJUDIWD J|WUPHNWHGLU ³'R÷DGDNL GHQJHQLQ ER]XOPDVÕ LQVDQR÷OX LoLQ E\N ELU WHKOLNHGLU <DOQÕ] LQVDQR÷OX LoLQ PL" %WQ YDUOÕNODU LoLQ «´ FPOHOHUL \D]DUÕQ YHUPHN LVWHGL÷L PHVDMÕ LoHULU <D]DUÕQ EX PHWQL DVÕO \D]PD QHGHQL EX PHVDMÕ YHUHELOPHNWLU E/Eù7ø5E/ O.80$ d$/,ù0$/$5, .enGi EakÕú aoÕlarÕ\la metni VorJulamalarÕnÕ Va÷lamak amaFÕ\la aúa÷ÕGaki VorularÕ Ye Een]erlerini |÷renFilerini]e \|neltini] <a]ar Eu metni kaleme alarak kimlerin Gikkatini oekmek iVtemekteGir" <a]arÕn Eu metinGe anlattÕklarÕnÕ inanGÕrÕFÕ kÕlmak ioin VunGu÷u EilJileri \eterli Eulu\or muVunu]" (YHW oQN ««««««««««««««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« +D\ÕU oQN ««««««««««««««««««««««««««««« ««««««««««««««««««««««««««««««««««« %u metinGe KanJi FanlÕlarÕn \aúam Eioimleri J|] arGÕ eGilmiútir" 0etinGeki oiItoi oekirJelere ]eKirli ilao atmaGan Vorununu naVÕl o|]eEilir" %u metni kimin kimlerin okumaVÕnÕ iVterVini]" 41 O.80$ .h/7h5h1h *E/øù7ø50E d$/,ù0$/$5, g÷renFilerini]e ³.ela\naklar GÕúÕnGa Vo\u tkenen Eaúka KanJi FanlÕlar YarGÕr"´ VoruVunu \|nelterek Eunlarla ilJili ktSKane GerJi Ye ønternetten araútÕrma \aSmalarÕnÕ Ye EulGuklarÕ metin Ye reVimleri VÕnÕI SanoVunGa VerJilemelerini V|\le\ini] ùøø5 0E71ø øù/E0E 6h5E&ø g51Eöø 8<.8 %DQD oLoHN J|QGHUPH %LU NXú D÷DFÕ J|QGHU 'DOODUÕQGD JH]LQVLQ .O UHQJL JYHUFLQOHU .RQVXQODU \DVWÕ÷ÕPD 8\XWPDN LoLQ EHQL 6ÕUWODUÕQGD NXú W\ *DJDODUÕQGD QLQQL .DOGÕUÕS \DWD÷ÕPÕ 8oXUVXQODU J|NOHUH .HQGLPL \ÕOGÕ]ODUGD %XOD\ÕP ELUGHQELUH %DQD oLoHN J|QGHUPH %LU NXú D÷DFÕ J|QGHU $OQÕPD GRNXQDQODU ø\LOHúPLú GHVLQOHU hlk7$0(5 +$=,5/,. d$/,ù0$/$5, a) gn %ilJileri +arekete *eoirme g÷renFilerin úiirle ilJili |n EilJilerini Karekete Jeoirme\e \|nelik aúa÷ÕGaki VorularÕ Vorunu] 42 6L]L oRN HWNLOH\HQ XQXWDPDGÕ÷ÕQÕ] ELU U\DQÕ]Õ DQODWÕU PÕVÕQÕ]" +DVWDODQGÕ÷ÕQÕ]GD U\D J|UU PVQ]" 1' # #$ ,% %# !" ' $ #$4 ! !" " 4 #$4 Şekil 3. Kavram Ağı $1/$0$ d$/,ù0$/$5, D.2kuPD ùiiri Eir ke] oku\unu] Okuma VÕraVÕnGa J|rVellerGen YeYe\a Ion m]i÷inGen \ararlanaEilirVini] %irkao |÷renFiGen úiiri YurJu Ye tonlamaVÕna Gikkat eGerek okumalarÕnÕ iVte\ini] E.ùiirin%|lPlerini$nlDPD '|rtlkleri tek tek ele alarak anlama oalÕúmalarÕ \aStÕrÕnÕ] %irinci'|rtlk %DQD oLoHN J|QGHUPH %LU NXú D÷DFÕ J|QGHU 'DOODUÕQGD JH]LQVLQ .O UHQJL JYHUFLQOHU '|UWO÷ RNXWXQX] '|UWO÷ NXUDOOÕ FPOH KDOLQH JHWLUPHOHULQL LVWH\LQL] ³%DQD oLoHN J|Q GHUPH ELU NXú D÷DFÕ J|QGHU .O UHQJL JYHUFLQOHU GDOODUÕQGD JH]LQVLQ´ g÷UHQFLOHUH G|UWO÷ o|]POH\HELOPHOHUL LoLQ DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VR UXQX] .ime oioek J|nGerilir nioin" .uú a÷aFÕ Vi]e ne\i oa÷rÕútÕrmaktaGÕr" ùair kimGen oioek \erine kuú a÷aFÕ J|nGermeVini iVtemiú olaEilir" ùair oioek \erine neGen Eir kuú a÷aFÕ J|nGerilmeVini iVti\or 43 olaEilir" .l renJi JYerFinler iVtemeVinin VeEeEi ne olaEilir" <O580 ùiirin Jeneli Gikkate alÕnGÕ÷ÕnGa ana Gu\Junun KaVta Eir ooFuk etraIÕnGa Jeliúti÷i J|rlmekteGir +aVtalar \alnÕ]lÕk GúnFeVi ioinGe olaEilirler g]ellikle Ge KaVta ooFuklar ilJi VeYJi Ye úeIkat Eekler +aVta ]i\aretine JiGerken KaVtanÕn \akÕnlarÕ tanÕGÕklarÕ GoVt Ye\a arkaGaúlarÕ ona Jenellikle oioek J|trr )akat EuraGa oioek Jetirme\ini] Gemi\or ³dioek J|nGerme´ Gi\or <ani KaVta Ei]]at ]i\aret eGilmi\or VaGeFe KaVta\a oioek J|nGerili\or dioek KaVta ooFuk ioin kuru Eir Velam JiEiGir Kele Jetirilme\iS ³J|nGerilirVe´« +klEuki kuú FÕYÕl FÕYÕlGÕr \aúama VeYinFi Yerir \alnÕ]lÕ÷ÕnÕ Sa\laúÕr inVanÕn +ele ³Eir a÷ao GoluVu kuú´ olurVa« .uú a÷aFÕ kuúlarÕn |]ellikle Ge JYerFinlerin u÷rak \eri olan \uYalarÕnÕ \aStÕ÷Õ FÕYÕl FÕYÕl |ttkleri Eir mekkn Eir imJe olarak kullanÕlmÕútÕr .uú a÷aFÕ KaVtanÕn \alnÕ]lÕ÷ÕnÕ Eelki Ge aFÕlarÕnÕ Eir Saroa Ga olVa JiGereEilir dioekler |\le miGir" %irkao Jne kaGar FanlÕlÕklarÕnÕ \itiriS VolaFaktÕr *YerFinler Jenellikle kl renJinGeGir .l renJinin GÕúÕnGaki JYerFinler oo÷unlukla eYFilGir .l renJi JYerFinler Go÷allÕ÷Õ Ye |]Jrl÷ Ge temVil eGeEilir ùiirin EaúlÕ÷ÕnGan Ga Kareketle ooFuk Eir u\ku-u\anÕklÕk KalinGe Ka\allere GalmÕú olaEilir Ye\a ateúler ioinGe EunlarÕ Va\ÕklÕ\or olaEilir <orumlar oeúitlenGirileEilir økinci'|rtlk .RQVXQODU \DVWÕ÷ÕPD 8\XWPDN LoLQ EHQL 6ÕUWODUÕQGD NXú W\ *DJDODUÕQGD QLQQL '|UWO÷ RNXWXQX] '|UWO÷ NXUDOOÕ FPOH KDOLQH JHWLUPHOHULQL LVWH\LQL] ³6ÕUWODUÕQGD NXú W\ JDJDODUÕQGD QLQQL RODQ JYHUFLQOHU EHQL X\XWPDN LoLQ \DWD÷ÕPD NRQVXQ ODU´ g÷UHQFLOHUH G|UWO÷ o|]POH\HELOPHOHUL LoLQ DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VR UXQX] ùair neGen \aVtÕ÷Õna kuúlarÕn konmaVÕnÕ iVtemekteGir" ³6ÕrtlarÕnGa kuú t\´ V|]\le ne anlatÕlmaktaGÕr" ³*aJalarÕnGa ninni´ Vi]Fe ne Gemektir" <O580 +aVta ooFu÷un EirinFi G|rtlkte kurma\a EaúlaGÕ÷Õ Ka\al Gn\aVÕnÕ IarklÕ im44 Jelerle JeliútirGi÷i J|rlmekteGir ùair u\umak ioin \aVtÕ÷Õna JYerFinlerin konmaVÕnÕ iVtemekteGir µµ6ÕrtlarÕnGa kuú t\¶¶ kelimeleri\le \orJan Ye \aVtÕ÷Õ oa÷rÕútÕrmaktaGÕr .uú t\ \orJanla GaKa raKat u\umak mmknGr ùair kuúlarÕn oÕkaraFaklarÕ VeVleri ninnilere Een]etmekteGir %u Vomut anlamlara GaKa GerinlemeVine EakÕnFa G|rtlkteki iIaGeler Ei]e anne kuFa÷ÕnÕ úeIkatini VÕFaklÕ÷ÕnÕ Ye VeVini oa÷rÕútÕrmaktaGÕr %u \orumlarGan \ola oÕkarak úairin (ooFu÷un) anneVinGen u]ak olGu÷u oÕkarÕmÕ \aSÕlaEilir %u E|lmle ilJili IarklÕ \orumlar Ga JeliútirileEilir honc'|rtlk .DOGÕUÕS \DWD÷ÕPÕ 8oXUVXQODU J|NOHUH .HQGLPL \ÕOGÕ]ODUGD %XOD\ÕP ELUGHQELUH '|UWO÷ RNXWXQX] '|UWO÷ NXUDOOÕ FPOH KDOLQH JHWLUPHOHULQL LVWH\LQL] ³.XúODU \DWD÷ÕPÕ NDOGÕUÕS EHQL J|NOHUH XoXUVXQODU .HQGLPL ELUGHQELUH \ÕOGÕ]ODUGD EXOD\ÕP´ g÷UHQFLOHUH G|UWO÷ o|]POH\HELOPHOHUL LoLQ DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VR UXQX] ³.XúODUÕQ oRFX÷XQ \DWD÷ÕQÕ NDOGÕUÕS J|NOHUH XoXUPDVÕ QH DQODPD JHOPHNWHGLU" dRFXN QHGHQ NHQGLVLQL ELUGHQELUH \ÕOGÕ]ODUGD EXOPDN LVWHPHNWHGLU" <O580 +aVta ooFuk Ka\allerine GeYam etmekteGir $Geta Eir maVal kleminGe \aúamaktaGÕr gnFeki E|lmGe \aVtÕ÷Õna konan Ye ona ninniler V|\le\en kuúlarGan Eu GeIa onu J|k\]ne uouruS \ÕlGÕ]lara ulaútÕrmalarÕnÕ iVtemekteGir %u Ka\aller ooFu÷un KaVtalÕk Ye VÕkÕntÕVÕnÕ JiGermekte onu mutlu etmekteGir '|rGnc'|rtlk %DQD oLoHN J|QGHUPH %LU NXú D÷DFÕ J|QGHU $OQÕPD GRNXQDQODU ø\LOHúPLú GHVLQOHU '|UWO÷ RNXWXQX] g÷UHQFLOHULQL]H G|UWO÷Q ]DWHQ NXUDOOÕ FPOHOHU KkOLQGH ROGX÷XQX KDWÕUODWÕQÕ] ³%DQD oLoHN J|QGHUPH ELU NXú D÷DFÕ J|QGHU $OQÕPD GRNXQDQODU L\LOHúPLú GHVLQOHU´ g÷UHQFLOHUH G|UWO÷ o|]POH\HELOPHOHUL LoLQ DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VR UXQX] ùairin EirinFi G|rtlkte \er YerGi÷i ³%ana oioek J|nGerme Eir kuú a÷aFÕ J|nGer´ iIaGelerini Von E|lmGe tekrarlamaVÕnÕn VeEeEi ne olaEilir" .uú a÷aFÕ\la ooFu÷un i\ileúmeVi araVÕnGa naVÕl Eir iliúki ola- 45 Eilir" <O580 ùair EirinFi G|rtlkteki iIaGeleri tekrarla\arak ooFuklarÕn \aSmaFÕk Vo÷uk olanÕ Ge÷il Ge ioten Ye FanlÕ olanÕ iVteGi÷ini YurJulamÕútÕr .uú a÷aFÕ ooFu÷un Ka\alinGe anne VeYJiViGir úeIkattir Va÷lÕklÕ Ye |]Jr \aúamaktÕr %u \|n\le ooFu÷un KaVtalÕklarÕna i\i Jelmekte onu ruKen JolenGirmekte i\ileútirmekteGir F 0etin ']e\inGe $nlam .urma 0HWQLQ EWQQ DQODPDODUÕ LoLQ |÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ VR UXQX] ùiirin ana Gu\JuVu neGir" ùiirGe ana Gu\Ju\u EeVle\en Gi÷er Gu\Jular nelerGir" ùiirGeki KanJi iIaGeler Vi]e ooFu÷un Ka\al kurGu÷unu GúnGrmekteGir" <O580 ùiirGeki ana Gu\Ju KaVta Eir ooFu÷un u\ku ile u\anÕklÕk araVÕnGaki Ka\alleri olaEileFe÷i JiEi KaVta Eir ooFu÷un VeYJi úeIkat Ye anne VÕFaklÕ÷Õ \a Ga Va÷lÕk Ye |]Jrlk ara\ÕúÕ Ga olaEilir ùiirin aGÕnÕn u\ku oluúu GallarÕnGa kl renJi JYerFinlerin Je]Gi÷i kuú a÷aFÕ iVtemeVi Eu kuúlarÕn kenGiVine ninniler V|\lemeVi onu J|klere oÕkarÕS \ÕlGÕ]lara ulaútÕrmaVÕ Ye kuúlarÕn onu i\ileútirmeVi Eu \orumlarÕ GeVtekle\en iIaGelerGir g÷rencilerúiirinE|lPlerinGenve\DgenelinGen\ukDrÕGDEelirtilen\oruPlDrÕn GÕúÕnGD IDrklÕ oÕkDrÕPlDrGD \DSDEilir. 0etin Etnl÷ ve ED÷lDPÕnGDn koSPDPDkúDrtÕ\lD|÷rencilerinIDrklÕoÕkDrÕPlDr\DSPDVÕnÕteúvikeGini]. E/Eù7ø5E/ O.80$ d$/,ù0$/$5, g÷UHQFLOHULQL]H DúD÷ÕGDNL VRUXODUÕ YH\D EHQ]HU VRUXODUÕ VRUXQX] 6i] KaVtalanGÕ÷ÕnÕ]Ga \akÕnlarÕnÕ]Gan Ye arkaGaúlarÕnÕ]Gan neler EeklerVini]" $rkaGaúlarÕnÕ] Ye \akÕnlarÕnÕ] KaVtalanGÕ÷Õ ]aman Vi] naVÕl GaYranÕrVÕnÕ]" ùiirin EaúlÕ÷Õ ile ioeri÷inin u\umunu |÷renFilerini]le tartÕúÕnÕ] g÷renFilerini]Gen úiirin kenGilerinGe u\anGÕrGÕ÷Õ Gu\JularGan Kareketle Eir reVim \aSmalarÕnÕ iVte\ini] 46 O.80$ .h/7h5h1h *E/øù7ø50E d$/,ù0$/$5, g÷UHQFLOHULQL]L LNL JUXED D\ÕUÕS DúD÷ÕGDNL DUDúWÕUPDODUÕ \DSWÕUÕQÕ] g÷renFilerini]Gen m]i÷in KaVtalÕklarÕn teGaYiVinGeki etkiVini anlatan \a]Õlar araútÕrmalarÕnÕ Ye okumalarÕnÕ iVte\ini] +aVtalÕk Ye Va÷lÕ÷Õn Ge÷eri\le ilJili ataV|]lerini araútÕrmalarÕnÕ iVte\ini] 47 .$95$0/$5 6g=/höh $kDGePikokuPD *enellikle EilJi\e ulaúmak EilJi\i kullanmak Ye araútÕrmak ioin \aSÕlan okumalarGÕr %ilgi\eeriúiP E-metinlerGe oku\uFunun ook Va\ÕGaki EilJi \Õ÷ÕnÕ ioeriVinGen Eioim Ye ioeri÷e ait iSuolarÕnGan \ararlanarak iKti\ao Gu\Gu÷u en Jeoerli EilJilere en kÕVa VreGe ulaúaEilmeViGir 'o÷ruVDlPetinler øoeri÷in EaVÕlÕ metinlerGeki JiEi EirinFi ikinFi onF Va\Ia JiEi arGÕúÕk olarak ilerleGi÷i elektronik metinlerGir 'o÷ruVDl olPD\Dn Petinler øoeri÷in arGÕúÕk olarak ilerlemeGi÷i Va\Ialar araVÕ Jeoiúin karmaúÕk olGu÷u oku\uFunun |nFeGen Eelirlenmiú Eir VÕra i]leme ]orunlulu÷u olmakVÕ]Õn k|Srler (linkler) araFÕlÕ÷Õ\la VÕnÕrVÕ] EioimGe Je]ineEilGi÷i ønternette VÕkoa karúÕlaúÕlan metinlerGir (-Petin Elektronik ortamGa oluúturulmuú Ye\a elektronik ortama aktarÕlmÕú metinlerGir (lektronik ortDPGD \|n úDúÕrPD Oku\uFunun elektronik ortamGa okuma kontroln kÕVmen \itirerek KanJi Va\IaGa olGu÷unu Jitmek iVteGi÷i Va\Ia\a naVÕl JiGeFe÷ini Eilememe VorunuGur (-okuPD Ekran (EilJiVa\ar FeS teleIonu YE) ]erinGeki metinlerGen \aSÕlan okumalarÕ iIaGe eGer *e]iniP Oku\uFunun e-metinlerGe Eelli k|Srlerle iliúkilenGirilmiú IarklÕ EioimlerGeki Va\Ialar araVÕnGa Jeoiúler \aSarken i]leGi÷i \olGur .D\EolPD <|n úaúÕran oku\uFunun okuma kontroln tamamen ka\EetmeViGir .|Sr link %ir a÷ Va\IaVÕnGan Eaúka Eir GoV\a aGreV Ye\a ønternet ka\na÷Õna \aSÕlan Ea÷lantÕGÕr 2kuPD kltr %ire\lerin kenGilerine ait okuma KeGeIleri ko\maVÕ okumaktan KoúlanGÕ÷Õ \a]ar úair konu Ye trlerGen Kareketle kenGi okuma e÷ilimini EelirlemeVi kenGiVine ait Eir kitaSlÕk oluúturmaVÕ okuma alÕúkanlÕ÷ÕnÕ Jeliútirmek amaFÕ\la ktSKanelerGen \ararlanmaVÕ Ye ilJiVini oeken konularGaki Vreli \a\ÕnlarÕ takiS etmeViGir 2kuPD VtrDteMileri %ire\lerin okuma |nFeVi VÕraVÕ Ye VonraVÕnGa metni anlama\a \|nelik u\JulaGÕklarÕ \|ntem Ye tekniklerGir grtk DnlDP 0etinlerGe Go÷ruGan V|\lenme\en Iakat oku\uFunun Ea÷lam 48 YeYe\a oa÷rÕúÕmlarGan oÕkaraEileFe÷i anlam Ye\a anlamlarGÕr 6|]el Eilgi kPeleri øoeri÷in a÷ÕrlÕklÕ olarak \a]ÕlÕ EilJilerGen oluútu÷u Va\IalarGÕr 6|]el olPD\Dn Eilgi EPeleri øoeri÷in a÷ÕrlÕklÕ olarak reVim Ioto÷raI animaV\on YiGeo JiEi J|rVel Ye iúitVel EilJilerGen oluútu÷u Va\IalarGÕr 49 .$<1$./$5 $.<O/ +a\ati () Okuma Ye 3renViSleri da÷Gaú E÷itim () - $.<O/ +a\ati () %ilJi 9erme\e 'a\alÕ 0etinler Ye g÷retimi da÷Gaú E÷itim () - $.<O/ +a\ati () 0etinlerGen $nlam .urma 7rklk %ilimi $raútÕrmalarÕ (7rkoenin g÷retimi g]el 6a\ÕVÕ) () - $/781 $riI () *eliúen 7eknoloMiler Ye <eni Okur\a]arlÕklar $nkara $nÕ <a\ÕnFÕlÕk %$/&, $Kmet () ølk|÷retim 6ÕnÕI g÷renFilerinin Okuma $lÕúkanlÕk Ye ølJileri h]erine %ir $raútÕrma *a]i hniYerViteVi E÷itim %ilimleri EnVtitV (<a\ÕmlanmamÕú 'oktora 7e]i) &O,5O -ulie .1O%E/ 0iFKelle /$1.6+E$5 &ollin /E8 ' - () +anGEook oI 5eVearFK on 1eZ /iteraFieV 1eZ <ork anG/onGon 5outleGJe 7a\lor )ranFiV *rouS &Où.81 E\\uS () OkumanÕn +a\atÕmÕ]Gaki <eri Ye Okuma 6reFinin Oluúumu øle ølJili <aklaúÕmlar 7rklk %ilimi $raútÕrmalarÕ - &Où.81 E\\uS () /iVe ,, 6ÕnÕI g÷renFilerinin 6eVVi] Okuma +Õ]larÕ Ye OkuGu÷unu $nlama ']e\leri h]erine %ir $raútÕrma *a]i hniYerViteVi E÷itim %ilimleri EnVtitV (<a\ÕmlanmamÕú <kVek /iVanV 7e]i) &Où.81 E\\uS () 0aYi 7oS $nkara $koa÷ <a\ &Où.81 E\\uS () 7rkoe g÷retiminGe 0etin %ilJiVi ølk|÷retimGe 7rkoe g÷retimi ( %aVkÕ) (EG $Kmet .ÕrkkÕlÕo Ye +a\ati $k\ol) $nkara 3eJem $kaGemi <a\ÕnFÕlÕk - dø)7dø gmer () ølk|÷retim 6ÕnÕI g÷renFilerinin 7rkoe g÷retim 3roJramÕnGa %elirtilen OkuGu÷unu $nlama\la ølJili .a]anÕmlara 8laúma ']e\inin %elirlenmeVi <a\ÕmlanmamÕú 'oktora 7e]i *a]i hniYerViteVi E÷itim %ilimleri EnVtitV $nkara d$.0$. EEuEekir Ye $/781 $riI () ³ølk|÷retim g÷renFilerinin +iSermetinVel Okuma 6reolerinin ønFelenmeVi´ +aFetteSe hniYerViteVi E÷itim )aklteVi 'erJiVi () - 'g.0E1 hVtn () Okuma %eFeriVi ølJiVi Ye $lÕúkanlÕ÷Õ h]erine 3Viko6oV\al %ir $raútÕrma $nkara 0E% <a\ÕnlarÕ 50 *g.7h5. $kúit () Okuma 8÷raúÕ øVtanEul ønkÕlkS .itaEeYi *g.7h5. $kúit () 6|]n gteVi øVtanEul ønkÕlkS <a\ *h1$< 9 'o÷an () 0etin %ilJiVi øVtanEul 0ultilinJual <a\ *h1Eù )irGeYV () 7rkoe g÷retimi Ye =iKinVel <aSÕlanGÕrma $nkara 1oEel <a\ +$//,'$< 0 $ . Ye 5uTai\a +aVVan () &oKeVion in EnJliVK 1eZ <ork /onJman*rouS8. /imiteG /$1.6+E$5 &ollin () &KanJinJ/iteraFieV %uFkinJKam OSen 8niYerVit\3reVV /$1.6+E$5 &ollin.noEel 0 () 1eZ /iteraFieV EYer\Ga\3raFtiFeV&laVVroom /earninJ %erkVKire EnJlanG OSen 8niYerVit\3reVV g=%$< 0urat () 7rkoe g]el g÷retim <|ntemleri ,, $nkara gnF .itaS g=dE/E%ø O 6uat Ye 1 6eler &E%E&øOö/8 () Okuma $lÕúkanlÕ÷Õ Ye 7rki\e 7rki\e¶Ge Okuma $lÕúkanlÕ÷ÕnÕn OlmamaVÕ 6orunu 1eGenleri Ye d|]m <ollarÕ øVtanEul 0illi\et <a\ g=0E1 5\a () %ir 0etin <aSÕVÕ grne÷i EYrenVel 'n\a 3roElemlerine øliúkin 3roElem d|]m <aSÕVÕ 0uVtaIa .emal hniYerViteVi 6oV\al %ilimler EnVtitV 'erJiVi () ± g=0E1 5\a () g\k <aSÕVÕ Ye g\k <aSÕVÕnÕn OkuGu÷unu $nlama g÷retiminGe .ullanÕlmaVÕ %iliJ () - 7h=E/ 6ait () ølk|÷retim økinFi .aGeme 7rkoe 'erVlerinGe 0eG\a Okur\a]arlÕ÷Õ E÷itimi %ir E\lem $raútÕrmaVÕ danakkale On 6eki] 0art hniYerViteVi E÷itim %ilimleri EnVtitV <a\ÕmlanmamÕú 'oktora 7e]i 51 52