2016 yılı bütçe sunumu - Strateji Geliştirme Başkanlığı
Transkript
2016 yılı bütçe sunumu - Strateji Geliştirme Başkanlığı
T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI 2016 YILI BÜTÇE SUNUMU T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI www.kulturturizm.gov.tr 2 Sayın Başkan, Plan ve Bütçe Komisyonunun Değerli Üyeleri; Bakanlığımız ile bağlı kuruluşlarımızın 2015 yılı bütçesi içerisinde gerçekleştirdiği ve 2016 bütçe yılında planladığı faaliyetleri sizlerle paylaşmak üzere huzurlarınızdayız. Heyetinizi şahsım ve Bakanlığım adına saygıyla selamlıyorum. Mahir ÜNAL Kültür ve Turizm Bakanı Bakanlığımızın 2016 yılı bütçe teklifini, ekonomik alanda hükümetimizce öngörülen kalkınma programı çerçevesinde yeni bir sürdürülebilir “Kültürel Kalkınma Program”ını uygulamak amacıyla hazırladık. Hazırladığımız “Sürdürülebilir Kültürel Kalkınma Programı”nın çatısını oluşturan 7 Stratejik Alan belirlenmiştir. Bu Stratejik Alanlar şunlardır: 1. Şehrin Tarihi Dokusunun İhyası, 2. Kültür Alanlarının Canlandırılması, 3. Şehir Kültürünün Zenginleştirilmesi ve Tanıtımı, 4. Anadolu Medeniyet İzlerinin Gün Yüzüne Çıkartılması, 3 5. Kültür Ekonomisi ve Girişimciliğinin Desteklenmesi, 6. Kültür Sponsorluğu Sisteminin Geliştirilmesi, 7. Beşeri Kapasitenin Güçlendirilmesi ve Eğitim. Bu kapsamda; • Şehirlerin dünü ve bugününün bütüncül bir yapıda korunması ve yaşatılmasını, • Şehir hafızasının güncellenmesini, • Şehrin tarihi çıkartılmasını, ve kültürel mirasının ortaya • Geleneksel ve modern sanat ile kültür girişimlerinin desteklenmesini, • Sanat ve sanatçıya verilen desteklerin artırılmasını, • Sanatı halkla buluşturacak bir “şehir kültür ve sanat yönetimi” kurulmasını, hedeflemekteyiz. Şehirlerdeki kültür girişimcileri ve kültür endüstrilerini hibe ve kredilerle destekleyerek, istihdam ve yaşam kalitesini artırmayı hedeflemekteyiz. Böylelikle, ortaya çıkacak kültürel zenginlik ve çeşitlilik; ülkemizin refahına, birlikte yaşama kültürüne ve toplumsal uyuma önemli katkılarda bulunacaktır. 4 Bu hedefler çerçevesinde hazırlamakta olduğumuz Kültürel Kalkınma Programını, kültürel eylem planı olarak, önümüzdeki günlerde sizlerle ve kamuoyu ile paylaşacağız. Bu doğrultuda, GENÇDES Programı ile bir ilki başlatmaktayız. Gençlerin resim, karikatür, minyatür, ebru, heykel, seramik, kabartma, halk müziği, klasik müzik, tiyatro, sinema, opera, müzikal, kukla, gölge oyunu, orta oyunu, bale, halk dansları, roman, hikâye, şiir, senaryo gibi kültür ve sanat girişimlerinin desteklenmesi için bu yıl 50 Milyon TL bütçe ayırdık. Diğer taraftan, turizm faaliyetlerinde doğal ve kültürel değerlerin koruma-kullanma dengesine önem vermekteyiz. Faaliyetlerimizi sürdürülebilir turizm vizyonu çerçevesinde planlamaktayız. Turizm potansiyelimizi değerlendirerek, faaliyetlerimizi ülke coğrafyasına yaymayı hedeflemekteyiz. Bu amaçla, kültürel değerlerimizi öne çıkararak ürün ve destinasyon (varış noktası) çeşitliliğini sağlayacağız. Dolayısıyla kültür ekonomisiyle turizmi buluşturacağız. Destinasyonlarımızı tek bir pazara bağlı kılmadan, pazar ve ürün çeşitliliğini destekleyecek, böylece kriz dönemlerindeki yönetimi de etkinleştireceğiz. Bu çerçevede ülkemiz adına önemli bir proje olan Antalya EXPO2016 ve benzeri organizasyonları da Bakanlık olarak desteklemekteyiz. 5 Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Bakanlığımızın 2015 yılı bütçesiyle 2016 yılı için öngörülen bütçe ödenekleri ile ilgili bilgi vererek konuşmama devam etmek istiyorum. • Bakanlığımızın 2015 yılı bütçesi 2 milyar 297 milyon 536 bin TL’dir. • Toplam yatırım bütçemiz 579 milyon 500 bin TL olarak gerçekleşmiştir. • Bu rakamlara oransal olarak bakıldığında 2015 yılı bütçesinin %25’inin Bakanlığımız yatırım bütçesini, geri kalan %75’inin ise Bakanlığımız cari bütçesini oluşturduğu görülmektedir. • Bakanlığımızın 2016 yılı bütçesi ise 2 milyar 777 milyon 769 bin TL olarak öngörülmektedir; • Bu miktarın 759 milyon 970 bin TL’si yatırım bütçesi olarak planlanmaktadır. • Planlanan 2016 yılı Bakanlık bütçesinin %27’si yatırım bütçesi, %73’ü ise cari bütçesinden oluşmaktadır. 6 KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün faaliyetleriyle devam etmek istiyorum. Bakanlığımız kültür politikasının önceliği, ülkemiz coğrafyasında hayat bulmuş medeniyetlerin ürünü olan kültür varlıklarının şehir ve kültür, şehir ve insan üzerinden somutlaştırılarak korunmasıdır. Böylelikle kimliğimize birhafıza, ohafıza üzerindenyeni birtasavvur ve tahayyül, onun üzerinden de kurumsal yapıların inşa edilmesi sağlanacaktır. İnsanlığın ortak hafızasının değerli unsurlarından oluşan ve zenginliğiyle göz kamaştıran kültürel mirasımız, aynı zamanda bize büyük sorumluluk yüklemektedir. Bu doğrultuda, tarihimize, geleceğimize ve insanlığa karşı sorumluluklarımızın gereklerini yerine getirmek ve ülkemizin kalkınmasını hızlandırmak amacıyla kapsamlı bir faaliyet programı yürütmekteyiz. Müzeler Müzelerimizi, kültür varlıklarının teşhir mekânı olmalarının yanında “YAŞAYAN MÜZE” niteliğine kavuşturma çalışmalarımız devam etmektedir. Amacımız bu müzelerin şehrin kültürel yaşamına sürekli katkı sağlayan mekânlar olmasıdır. Bu kapsamda geleceğin kültür düzeyi yüksek, aynı zamanda korumabilincinedesahipgençlerininyetiştirilmesiamacıyla, eğitim öncelikli bir müzecilik hizmeti yürütmekteyiz. Özellikle anasınıfı 7 seviyesinden itibaren okul çağındaki gençlerimizin, belirli programlar dahilinde, müzelerimizle birlikte gerçekleştirdikleri uygulamalı görsel içerikli etkinlikleri ülkemiz geneline yayma gayreti içerisindeyiz. Zira günümüzde müzelerin çağdaş teşhir ve tanzim uygulamalarının yanı sıra “eğitim ve iletişim” işlevi de önem kazanmıştır. Bu doğrultuda müzelerde yaz okulu etkinlikleri, atölye çalışmaları, drama gösterileri, seminerler, geçici sergiler ile kültürel amaçlı geziler yapılarak, çocuklarımızamüzevekültüreldeğerlerimizin korunması bilincinin kazandırılması temel hedeflerimiz arasındadır. İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi 8 Bu bakış açısıyla halen Bakanlığımıza bağlı 198 müze ve 138 örenyeri ile 216 özel müze faaliyetlerini sürdürmektedir. Müze ve örenyerlerimizi 2015 yılında 28 milyon kişi ziyaret etmiştir. 2015 yılında ülkemizde en çok ziyaret edilen müzelerimiz sırasıyla; • 3 milyon 467 bin ziyaretçi sayısıyla Ayasofya Müzesi, • 3 milyon 253 bin ziyaretçiyle Topkapı Sarayı Müzesi, • 2 milyon 338 bin ziyaretçiyle Konya Mevlana Müzesi’dir. 2015 yılında Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi ve Haleplibahçe Mozaik Müzesi, Diyarbakır Müze Kompleksinin Arkeoloji ve Kent Müzesi Bölümü (Diyarbakır İçkale’de bulunan Eski Cezaevi ve Askeri Kışla) ve Batman Müzesi olmak üzere 3 adet yeni müzenin açılışı yapılmıştır. Bu müzeler için 2015 yılı bütçesi de dahil olmak üzere toplam 88 milyon TL ödenek harcanmıştır. Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi ve Haleplibahçe Mozaik Müzesi 9 Diyarbakır İçkale’de Bulunan Eski Cezaevi ve Askeri Kışladan Dönüştürülen Müze Kompleksi (1. Etap) Batman Müzesi 10 Ayrıca toplam 8 müze ve müze bölümleri yenilenerek ziyarete açılmış, toplam 21 milyon TL kullanılmıştır. İzmir Efes Müzesi İzmir Atatürk Müzesi 11 Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Yeni açılacak 12 müze ve yenilenmekte olan 6 müze olmak üzere toplam 18 adet müzeyi 2016 yılı içerisinde ziyarete açmayı planlamaktayız. Antalya Likya Müzesi Yeni açılacak müzeler için yaklaşık 75 milyon TL, yenilenenler için 16 milyon TL olmak üzere toplam 91 milyon TL ödenek kullanılmasını planlamaktayız. Yapımı ve yenileme çalışmaları devam eden 25 müzemiz için toplam 65 milyon TL ödenek kullanılmış olup, 2016 yılında çalışmalara devam edilerek bütçe imkânları çerçevesinde tamamlanacaktır. 12 Örenyerlerimizin turizm hizmetine sunulması kapsamında; karşılama merkezi, satış üniteleri, yürüyüş yolları ve seyir terasları yapımları için 2015 yılında 16 adet örenyerine toplam 28 milyon TL bütçe kullanılmıştır. Yurtdışından İadesi Sağlanan Kültür Varlıkları Sayın Başkan,Değerli Komisyon Üyeleri, Yasa dışı yollarla ülke dışına çıkarılan kültür varlıklarının iadesine yönelik çalışmalarımız devam etmektedir. Bu kapsamda 2015 yılında; • Avusturya’dan boğa figürünün başı, • İsviçre’den çeşitli seramik ve mimari parçalardan oluşan Knidos kökenli 10 adet eser, Avusturya’dan iadesi sağlanan boğa figürü • İznik Müzesinden çalınan ve Almanya’dan iadesi sağlanan lahit parçası, • Amerika Birleşik Devletleri Brauer Sanat Müzesi’nden 2 adet stel, Schoenberg Koleksiyonu’ndan 2 adet elyazması ve 23 adet muhtelif eser olmak üzere toplam 39 adet eser ait oldukları topraklara geri dönmüştür. 13 Ayrıca 2016 yılında, üzerinde Sultan II. Abdülhamid Han’ın tuğrası bulunan atlas kumaşa işlenmiş Osmanlı Devlet Arması, ABD’de yaşayan duyarlı bir vatandaşımız tarafından ülkemize iade edilmiştir. 2003-2015 yılları arasında yurtdışından iadesi sağlanan kültür varlığı sayısı 3.074’ü sikke olmak üzere toplam 4.268’dir. Yürüttüğümüz bu başarılı çalışmaların sonucunda ülkemiz; Kültür Varlıklarının Kaynak Ülkeye İadesi veya Kanunsuz Alıkoyma Durumunda Geri Verilmesinin Teşviki Hükümetlerarası Komitesi’ne (ICPRCP) 2015 yılında 4 yıllık süreyle ikinci kez seçilmiştir. Osmanlı Arması UNESCO Dünya Miras Listesi Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Ülkemiz, 1972 tarihli UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeye 1983 yılında taraf olmuştur. Bakanlık olarak sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerle ilgili her türlü çalışmayı, Dünya Miras Komitesi’nin belirlediği format ve kriterler çerçevesinde yürütmekteyiz. Yapılan bu çalışmalar 14 neticesinde halen Dünya Miras Listesindeki varlık sayımız, 2015 yılında listeye alınan “Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri” ve “Efes Örenyeri” ile 15’e yükselmiştir. Diyarbakır Surları Geçici Miras Listesinde yer alan “Ani Kültürel Peyzajı”na ait adaylık dosyası Dünya Miras Merkezine iletilmiş olup, söz konusu adaylık 2016 yılında değerlendirilecektir. • Aspendos Antik Kenti (Antalya), • Yıldız Saray Kompleksi (İstanbul), • Stratonikeia Antik Kenti (Muğla), • Dağlık Frigya (Kütahya, Afyon, Eskişehir), • Uzunköprü (Edirne), 15 • İsmail Fakirullah Türbesi (Siirt), • Mudurnu Tarihi Ahi Kenti (Bolu), • Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları (Amasya), • Eshab-ı Kehf Külliyesi (Kahramanmaraş), • Akdamar Anıt Müzesi’nin (Van) 2015 yılında Dünya Miras Geçici Listesi’ne eklenmesi sağlanmış olup, söz konusu listedeki varlık sayımız 60’a ulaşmıştır. Stratonikeia Antik Kenti Van Akdamar Kilisesi 16 UNESCO Dünya Miras Komitesi’ne 2013-2017 dönemi için üye seçilen ülkemiz, komitenin 40’ıncı dönem toplantısını 10-20 Temmuz 2016 tarihlerinde İstanbul’da düzenleyecektir. Toplantı hazırlıkları Dışişleri Bakanlığı, Bakanlığımız, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ile koordineli olarak sürdürülmektedir. Sergi Faaliyetleri 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında yurtdışında eski eserlerden oluşan sergiler açılmakta ya da gerçekleştirilen sergilere eser gönderilerek katılım sağlanmaktadır. Bu kapsamda 2015 yılında uluslararası nitelikte 5 adet sergi yurtdışında, 6 adet sergi ise yurtiçinde gerçekleştirilmiştir. 2016 yılında ABD’de “Kral Midas’ın Altın Çağı” temalı bir sergi ile yine aynı ülkede “The Art of the Koran” sergisinin ve Konya’da yazma eserlerden oluşan bir serginin düzenlenmesi planlanmaktadır. Taşınmaz Kültür Varlıkları Faaliyetleri Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; 2015 yılında tespit ve tescil çalışmaları kapsamında Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları tarafından 1.223 sit alanı, 2.207 taşınmaz kültür varlığı tescillenmiş olup yıl sonu itibarı ile ülkemizde toplam 14.840 adet sit alanı, 100 bin 749 adet kültür varlığı bulunmaktadır. Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları ile 17 ilgili olarak, 2863 sayılı Kanunda belirtilen görevlerin bilimsel esaslara göre yürütülmesini sağlamak üzere, Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu ile 35 adet Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu görev yapmaktadır. Kurullarımızda 2015 yılında 1.375 toplantı yapılmış ve 26 bin 983 adet karar alınmıştır. Kazı ve araştırma faaliyetleri kapsamında 2015 yılında; • 120 Bakanlar Kurulu Kararlı Türk Kazısı, • 36 Bakanlar Kurulu Kararlı Yabancı Kazı, • 54 Müze Kazısı, • 21 Kamu Yatırım Alanı Kurtarma Kazısı, • 209 Kurtarma Kazısı, • 86 Türk Yüzey Araştırması, İzmir Çeşme Korint Sütun 18 • 13 Yabancı Yüzey Araştırması, • 4 Sualtı Araştırması, • 1 Kamu Yatırım Alanları Yüzey Araştırması • 10 Yüzey Temizlik Çalışması olmak üzere toplam 554 kazı ve araştırma faaliyeti gerçekleştirilmiş olup söz konusu çalışmalar için 36,7 milyon TL ödenek kullanılmıştır. 2016 yılında da bütçe imkanları dahilinde çalışmalara devam edilecektir. Restorasyon Faaliyetleri Sur-i Sultani ve Yıldız Sarayı da dahil olmak üzere 2015 yılında toplam 19 adet restorasyon projesi tamamlanmış olup bu projeler için 3,5 milyon TL, 63 adet uygulama işi için ise 92 milyon TL bütçe kullanılmıştır. Topkapı Sarayı 19 Bakanlığımızca ziyarete açık teşhir alanlarının çoğaltılması amacıyla; Topkapı Sarayı, Yıldız Sarayı ve Ayasofya müzelerimizdeki tarihi mekanların restore edilerek yenilenme ve korunmasına önem vermekteyiz. Bu bağlamda; 2015 yılında tamamlanan 3 adet proje için 1,5 milyon TL, 4 adet uygulama için 3 milyon TL bütçe kullanılmıştır. 2016 yılında da 13 restorasyon, 26 proje, 10 adedi ise Sur-i Sultani ve Yıldız Sarayı’nda olmak üzere toplam 50 adet proje ve uygulama işine devam edilecektir. 2005 yılından itibaren tescilli taşınmaz kültür varlıklarının projeleri ve restorasyonları için taşınmaz sahiplerine hibe desteği sağlamaktayız. Bu kapsamda 2015 yılında; • 154 adet taşınmazın mülkiyet sahiplerine yaklaşık 2 milyon TL proje yardımı, • 210 adet taşınmazın mülkiyet sahiplerine ise 10 milyon TL uygulama yardımı olmak üzere toplam 12 milyon TL destek sağlanmıştır. 20 YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kültür Merkezleri Kültür merkezlerimiz, her yaştan insanımızın geleneksel ve modern sanat etkinliklerine aktif olarak katıldığı, şehir ve kültürolgusunu pekiştiren, şehrin kültürhafızası olacak şekilde “YAŞAM BOYU KÜLTÜRE KATILIM MERKEZLERİ” olarak yeniden yapılandırılmaya başlanılmıştır. Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; İçerisinde çok amaçlı salonlar, kütüphane, müze, sergi salonları, atölyeler, müzik, bale, folklor ve halkoyunları çalışma salonları, yönetim mekânları ile teknik mekânlar bulunan 98 kültür merkezi faaliyettedir. 74 kültür merkezi Bakanlığımıza bağlı olarak, 24 adedi ise yerel idarelere tahsisli olarak hizmet vermektedir. Hatay Samandağ Kültür Merkezi 21 Kadirli Kültür Merkezi 2003 yılında toplam 42 kültür merkezi bulunmaktayken, 20032015 yılları arasında 56 kültür merkezi daha hizmete açılarak büyük bir başarıya imza atılmıştır. 2015 yılı içerisinde, yaklaşık 3,5 milyon TL bütçe kullanarak inşaatını tamamladığımız 8 kültür merkezini daha hizmete hazır hale getirdik. Ayrıca 2015 yılında 7,5 milyon TL bütçe kullanılan 7 adet kültür merkezi inşaatını 2016 yılında tamamlamayı planlamaktayız. Proje ve ihale çalışmaları devam eden ve 2015 yılında 34 milyon TL ödenek aktarılan; • Sivas, • Ardahan, • Konya-Cihanbeyli, 22 • Hatay-Kırıkhan, • Ordu-Ünye’de olmak üzere 5 adet yeni kültür merkezinin projelendirme çalışmaları bitiminde yapımına başlayacağız. Bakanlık olarak çeşitli kamu kurum ve kuruluşları tarafından yaptırılmakta olan kültür merkezi ve kültür evi niteliğindeki projelere kamu desteği sağlamaktayız. Bu çerçevede, 2015 yılında 20 kamu kuruluşuna 15 milyon TL yatırım desteği sağlanmış olup, tamamen hibe niteliğinde olan bu destek 2016 yılında da devam edecektir. Başkentimize dünya standartlarında bir konser salonu kazandırmak amacıyla yapımına başlanan “Ankara Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu”nun, 2016 yılında Bakanlığımız bütçesinden 105 milyon TL ayrılarak 2017 yılı sonuna kadar bitirilmesi planlanmaktadır. Ankara C.S.O 23 Turist Sayısı ve Turizm Geliri Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Ülkemiz 2014 yılı itibarıyla dünyanın en fazla turist çeken 6’ncı ülkesi konumundadır. Bu başarı, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ile başlayan ve son 12 yılda büyük ivme kazanan politikalarımız sayesinde elde edilmiştir. Ülkemizi 2014 yılında ziyaret eden turist sayısı, 2013 yılına göre %5,33’lük bir artışla 39 milyon 811 bin kişi olmuştur. Hem dünyada hem bölgemizde yaşanan ekonomik ve siyasi sorunlara rağmen, 2015 yılında ülkemizi ziyaret eden turist sayısı 2014 yılına göre yalnızca %0,84’lük bir azalış göstererek 39 milyon 478 bin kişi olarak gerçekleşmiştir. Turizm gelirimiz 2014 yılı itibariyle TÜİK verilerine göre 34,3 milyar dolardır. Dünya Turizm Örgütü verilerine göre 2014 yılında turizm gelirinde ülkemiz dünyada 12’nci sırada yer almış, 2015 yılında ise turizm gelirimiz 31,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. A Grubu Seyahat Acentalarına Destek Faaliyetleri Turizm sektörünün desteklenmesi çalışmaları kapsamında; • Antalya, Gazipaşa-Alanya, Dalaman, Milas-Bodrum havalimanlarına tarifeli ve tarifesiz, • İzmir Adnan Menderes ve Kütahya Zafer havalimanına ise tarifesiz uçak seferleriyle 1 Nisan- 31 Mayıs 2016 tarihleri arasında turist getiren (A) grubu seyahat acentalarına turistik uçak seferi başına 24 6.1 ABD Doları destek sağlanması ile ilgili Bakanlar Kurulu Kararı 12.02.2016 tarih ve 29622 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Enerji Destekleri 5265 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla enerji indirimi desteği 2013 yılından itibaren çevreye duyarlı turizm tesislerine verilmeye başlanmıştır. Bu kapsamda; • • • • • 2011 yılında 2.176 firmaya toplam 82 milyon TL, 2012 yılında 1.571 firmaya toplam 35 milyon TL, 2013 yılında 778 firmaya 54 milyon TL, 2014 yılında 1.062 firmaya 32 milyon TL, 2015 yılında ise 314 firmaya 12 milyon TL ödeme yapılmış olup 2016 yılında da destek verilmeye devam edilecektir. Sağlık ve Kış Turizmi Sayın Başkan Değerli Komisyon Üyeleri, Turizmin çeşitlendirilmesi hedefi çerçevesinde yürütülen “Sağlık Turizminin Geliştirilmesi Programı” kapsamında, Bakanlığımızca ülke genelinde ilan edilen 73 adet Termal Turizm Merkezi ve 3 adet Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinde termal sağlık turizmi hizmeti sunan veya sunabilecek tesislerin envanterinin çıkartılması, potansiyel tespiti ve fizibilite çalışmalarının tamamlanması için öngörülen 2016 yılı bütçesi 1,5 milyon TL’dir. 25 Ayrıca program kapsamında Bakanlığımızca önerilen 5 bölgede (Afyonkarahisar Ömer Gecek Termal Turizm Merkezi (TM), Ankara Haymana Termal TM, Yalova Termal TM, Nevşehir Kozaklı Termal TM ve Eskişehir Kızılinler Termal TM) çevre düzeni planı, imar planı çalışmaları ile jeotermal su dağıtım projelerinin hazırlanarak yapılması planlanmaktadır. Bununla birlikte ülke genelindeki termal bölge ve merkezlerde kaynak koruma alanı etüt çalışmaları, jeolojik ve jeoteknik etüt, sondaj, su dağıtım proje ve uygulamalarının yapılması hedeflenmektedir. Bu çalışmalar için 2016 yılı bütçesinde 12,5 milyon TL ödenek ayrılmıştır. Kış Turizminin ülkemizdeki potansiyelinin tespiti ve öncelikli alanların belirlenmesi amacıyla Bakanlığımız tarafından “Kış 26 Turizmi Strateji Belgesi ve Eylem Planı” hazırlanmaktadır. Bu çalışma için öngörülen 2016 yılı bütçesi 2 milyon TL’dir. Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi Kars Sarıkamış Kış Turizm Merkezi 27 Tahsis İş ve İşlemleri Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Bakanlığımızca Turizmi Teşvik Kanunu’nun 8’inci maddesi kapsamında, kamu taşınmazlarının yatırımcılara tahsisine ilişkin iş ve işlemler yürütülmekte olup, 2015 yılı içerisinde 14 adet taşınma- zın tahsisine ilişkin ön izin verilmiştir. 2016 Yılı içerisinde Bakanlığımızca 96 adet taşınmaz 15/02/2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle ilanen yatırımcılara duyurulmaktadır. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri, Turizm Merkezleri ile turizm potansiyeli arz eden yerlerde çevre düzenlemesi veya altyapı uygulamaları Bakanlığımızca yapılmaktadır. Ayrıca bu altyapı tesislerini yaptıran yerel yönetimlere, maddi, teknik ve kontrollük desteği vermekteyiz. 2015 yılında bu kapsamda yaklaşık 251 milyon TL ödenek gönderilmiştir Mavi Bayrak Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Dünyada ve ülkemizde turizm sektöründe halk sağlığı ve çevre korumayı esas alan Mavi Bayrak Programının önemi her geçen gün daha da artmaktadır. Bu bağlamda ülkemizde Mavi Bayrak sayısını her yıl arttırmak ve dünya turizm sektöründen hak ettiği payı alabilmek için, Bakanlığımız Mavi Bayrak Programı kapsamında çalışmalarına devam edecektir. Mavi Bayrak Projesi kapsamında Bakanlığımız ve Sağlık Bakanlığı arasında yapılan protokol gereği 28 deniz suyu analizleri için 2015 yılında 600 bin TL ödenek harcanmıştır. Ülkemizde 2015 yılı içerisinde Mavi Bayrak Projesi kapsamında; • 436 plaj, • 22 marina, • 14 yat mavi bayrak almaya hak kazanmıştır. Mavi Bayrak sıralamasında 2014 yılında 397 plaj ile Yunanistan’dan sonra 3’üncü sırada olan ülkemiz 2015 yılında İspanya’nın ardından 436 plaj ile dünyada 2’nci sıraya yükselmiştir. 2015 Yılı Uluslararası Mavi Bayraklı Plaj Sayıları 750 650 550 450 578 436 395 379 299 350 283 250 250 99 150 50 29 83 Seyahat Acentaları Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; 2015 yılı itibariyle 6.433 merkez, 2.291 şube olmak üzere toplam 8.724 seyahat acentası işletme belgesi ile faaliyet göstermektedir. 2016 yılında 1618 Sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda yapılacak revize çalışmaları sonucu tur operatörlüğü sistemine geçmeyi planlamaktayız. 30 Konaklama Tesisleri Bakanlığımızdan 2015 yılı itibariyle; • İşletme Belgeli 849 bin yataklı 3.319 tesis, • Yatırım Belgeli 313 bin yataklı 1.108 tesis, • 934 hizmet tesisi ile turizm hizmeti verilmektedir. Bu tesislerin 294 tanesi Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi belgesi almaya hak kazanmıştır. TANITMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Tanıtım Faaliyetleri Tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetlerimizi, 39 ülkede 44 Kültür ve Tanıtma Müşavirliği/Ataşeliği aracılığıyla yürütmekteyiz. Bakanlık olarak, teknolojik gelişmelerin, kültürel diplomasi ve halkla ilişkiler faaliyetlerinin, turizme ve turist tercihlerine etkisinin bilinciyle hareket etmekteyiz. Tanıtım çalışmaları son dönemde hızla dijital ve sosyal mecralara kaymaktadır. Bu doğrultuda başlattığımız tanıtım kampanyası, imaj/algı yönetimi stratejisi çerçevesinde 2015 yılında da çeşitlendirilerek sürdürülmüştür. Kampanyamız; birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan ülkemizin tüm zenginliklerini yansıtan ve tüm dünyada samimi hisler uyandıran “ev-yurt” kavramından yola çıkılarak tasarlanmıştır. 31 Ülkemiz baklavadan Türk kahvesine, Göbeklitepe’den Truva’ya, Ayder Yaylası’ndan Ege ve Akdeniz’in maviliklerine kadar sayısız kültür, tarih ve doğa unsuruna ev sahipliği yapmaktadır. Bu çerçevede; sosyal medyada çok sayıda görsel, video ve içerikler paylaşmaktayız. Bu paylaşımlarla dünya çapında milyonlarca insana doğrudan ulaşılmaktadır. Böylece kampanyamız, 6 milyona yaklaşan sosyal medya takipçi sayısı ve etkileşimde yabancı turizm tanıtım örgütleri arasında 2015 Aralık sonu itibariyle dünya genelinde 2’nci sıraya yükselmiştir. Sosyal Medya Takipçi Sayıları Tablosu 32 2016 yılında da kampanyamızla kültürel diplomasi, halkla ilişkiler, kültür, sanat, sağlık, spor vb. alanlardaki etkinliklerle, tanıtım faaliyetlerimizi çeşitlendirmeyi hedeflemekteyiz. Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Türkiye; 2015-2016 döneminde Belçika merkezli “Europalia Uluslararası Kültür ve Sanat Festivali”nin konuk ülkesi olmuştur. Kültürümüzü yansıtan geleneksel/modern sanatlar, el sanatları, fotoğraf sergileri, müzik, gastronomi, sahne sanatları gösterileri ve edebi konferansların organize edildiği Festivalin açılışı, 6 Ekim’de Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve Belçika Kralı’nın teşrifleriyle düzenlenen gala gecesi ile yapılmıştır. 31 Ocak’a kadar Belçika, Almanya, Hollanda, Fransa ve İngiltere’de yaklaşık 250 kültür-sanat etkinliğinin gerçekleştiği Festivalin hazırlık, planlama ve etkinliklere ilişkin koordinasyonu Bakanlığımızca yürütülmüştür. 2016 yılında da kültürel diplomasi ve halkla ilişkiler etkinliklerimizin yeni ülkeler, şehirler ve içeriklerle çeşitlendirilerek sürdürülmesi planlanmaktadır. Böylece birçok izleyici, dinleyici ve katılımcıya ulaşılması, ülkemizin müzik, sinema, yemek, el sanatları gibi kültür-sanat değerlerinin, günümüzde kamu diplomasisinin en etkin unsuru olan kültürel diplomasi aracılığıyla tanıtılması hedeflenmektedir. Bakanlığımızın tanıtım ve pazarlama stratejileri kapsamında gerçekleştirdiği tüm reklam, ağırlama, fuar, kültürel diplomasi, 33 halkla ilişkiler, tanıtıcı yayın ve görsel arşiv faaliyetleri için 2015 yılında 171 milyon TL harcanmış, 2016 yılı için ise toplam 194 milyon TL ödenek ayrılmıştır. KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Kütüphaneler Bilginin toplumun hizmetine sunulduğu mekânlar olan kütüphanelerde; hizmet kalitesinin artırılması ve modern kütüphanecilik anlayışının güçlendirilmesi amacıylafaaliyetlerimizihergeçengüngeliştirmekteyiz. Bu kapsamda “YAŞAYAN KÜTÜPHANE” yaklaşımı çerçevesinde, özellikle gençlerimizin kitap kültürü üzerinden sosyalleşmesini sağlamak amacıyla, kadim kültürümüzün ana unsurlarından biri olan kütüphanelerimizi yaşayan mekânlar haline getireceğiz. Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Bu kapsamda Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğümüze bağlı olarak 1.124 halk, çocuk ve 6 Edebiyat Müze kütüphanesi olmak üzere toplam 1.130 kütüphane ile hizmet vermekteyiz. 2015 yılında Bakanlığımız tarafından çağdaş kütüphanecilik anlayışı çerçevesinde nitelikli kütüphanecilik hizmetlerinin verilebileceği özelliklere sahip 10 yeni kütüphane kazandırılmıştır. 34 Sivas Şems-i Sivasî İl Halk Kütüphanesi Düzce İl Halk Kütüphanesi 35 Kırıkkale İl Halk Kütüphanesi Bakanlığımızca 2016 yılında yeniden yapılandırma çalışmaları devam edecek olan 28 adet kütüphane için yaklaşık 21 milyon TL harcamayı planlamaktayız. Mevcut 31 gezici kütüphanemize ek olarak önümüzdeki günlerde 15 yeni gezici kütüphane aracımızı da hizmete sunacağız Medeniyet nişanelerinden olan kütüphanelerimizi kültür sponsorluğunu geliştirerek gelecek dönemde her ilçeye kazandıracağız 36 TEDA Destekleri Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Türk kültürünün, sanatının ve edebiyatının yurtdışına açılması amacı ile TEDA kapsamında yurtdışındaki yayıncı kuruluşlara, eserlerimizin yurtdışında çevirisi ve baskısı için destek sağlamaktayız. Bu kapsamda, 2005-2015 yılları arasında toplam 65 ülkeden başvuran 474 farklı yayınevine 2.001 eser için destek verilmiştir. Bu destekler sayesinde, 483 yazarımızın 1.124 çeşitli eserini 59 farklı dile çevirerek yayımlaması sağlanmış olacaktır. Baskı öncesi destek sağlanan bu eserlerden 2015 yılı sonu itibariyle 1.500 adedi yayımlanmış ve okurlarıyla buluşmuştur. TEDA Projesi kapsamında 2016 yılında yaklaşık 300 esere daha destek verilmesi planlanmaktadır. Edebiyat Eserlerinin Desteklenmesi Projesi kapsamında, 2015 yılında 25 projeye destek verilmiş, 2016 yılında da değerlendirmeler ve çalışmalar sürdürülecektir. 37 Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Kültürümüzün önemli edebi şahsiyetleri adına Bakanlığımızca açılmış olan 6 Edebiyat Müze Kütüphanesi hizmet vermektedir. Bu kütüphanelerde bu şahsiyetlerin kendileri hakkında yazılmış çalışmalardan veya eserlerinden oluşturulmuş özel koleksiyonlar, objeler ve o yörede üretilmiş yazma eserlerin tıpkıbasımları bulunmaktadır. Bütçe imkanları çerçevesinde 2016 yılında diğer illerde de bu doğrultuda çalışmalarımızı yürüteceğiz. Kütüphanelerimizde 2015 yılında 2.170 çeşitli kültürel etkinlik düzenlenmiş ve bu etkinliklere 365 bin kişi katılmıştır. Kitap Fuarları 2015 yılında 18 adet uluslararası kitap fuarına iştirak edilmiş olup, Türkiye-Katar Kültür Yılı kapsamında 2-12 Aralık 2015 tarihlerinde düzenlenen Doha Kitap Fuarı’na Bakanlığımızca onur konuğu olarak katılım sağlanmıştır. 38 Doha Kitap Fuarı 39 Frankfurt Kitap Fuarı Tahran Kitap Fuarı Pekin Kitap Fuarı 40 MİLLİ KÜTÜPHANE BAŞKANLIĞI Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Araştırma ve koleksiyon hizmetleriyle ülkemizin hafızası konumunda olan Milli Kütüphanemiz, yılda yaklaşık 600 bin okuyucuya kapılarını açmıştır. Koleksiyonunda bulunan yaklaşık 7 milyon dijital ve basılı materyalle Türkiye ve dünyadaki araştırmacılara uzaktan erişim yoluyla da hizmet vermektedir. Milli Kütüphane Başkanlığımız, 2015 yılında kataloglanmamış ve kayıt altına alınmamış kitap ve benzeri yayınların ulusal ve uluslararası erişime açılması amacıyla katalog bilgilerini çıkararak 250 bin veri girişi gerçekleştirmiştir. Basılı materyallere ilişkin kayıt dışılığa böylece son verilmiştir. Bu kapsamda 588 bin TL harcanmıştır. Dijital güvenliği sağlamak amacıyla, 607 bin TL bütçe harcanarak dış kaynaklı yazılım yerine, yerli bir yazılım ve donanım sistemi kurularak dışa bağımlılık giderilmeye çalışılmıştır. Bütün kaynak kodları Milli Kütüphane Başkanlığı’na ait olan “Kaşif ” adlı kütüphanecilik programı sayesinde; • Görme engelliler için seslendirilmiş kitaplara erişim, • Yazma eser ve dijital materyallere erişim, • Etkin ve hızlı veri transferi, • Katalog tarama, • Çevrimiçi materyal rezervasyonu, 41 • Çevrimiçi fotokopi talebi gibi hizmetler etkin biçimde verilmektedir. Milli Kütüphanemizce kolleksiyonumuzu daha da zenginleştirmek amacıyla 700 bin TL bütçe kullanılarak yayın alımı yapılmıştır. 2016 yılında yayın alımına ve yenileme işlemlerine ağırlık verilerek Milli Kütüphanemizin marka değerine katkı sağlanmasına devam edilecektir. Uluslararası kütüphanecilik arşiv ve depolama standartlarına haiz 25 bin m2 kapalı alanda 27 adet depodan oluşan ek depo binası planlanmış ve inşaatına başlanmıştır. TÜRKİYE YAZMA ESERLER KURUMU BAŞKANLIĞI Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Sahip oldukları içerik ve sanatsal özellikler sayesinde, kültür mirasımızın eşsiz ürünlerinden olan el yazması eserler; • Tarih, din, dil, felsefe, coğrafya, astroloji, fen bilimleri gibi çeşitli konularda, • Yazıldığı dönem ve mekana ait temel bilgileri bünyesinde barındıran, • Bilim ve sanat dünyasının ilk elden kaynaklarını oluşturmaktadır. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, İstanbul merkezli olmak üzere toplam 22 kütüphanesiyle hizmet vermeye devam etmektedir 42 Yazma eser kütüphanelerimizde bulunan klasik eserlerin yayımlanması yanında bu eserlerin korunması ve restorasyon çalışmaları kapsamında 2,3 milyon TL bütçe kullanılarak 2015 yılında; Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Süleymaniye Kitap Şifahanesi • Süleymaniye Kitap Şifahanesinde 52, • Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğünde 148, • Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesinde 137 , eserin restorasyonu tamamlanmıştır. Yine; • 20 bin 181 eserin temizliği yapılmış, • 2.588 eser ise düşük sıcaklık uygulamasına tabi tutulmuştur. 43 Kitap restorasyonları, eserlerin zararlı haşerattan temizlenmesi, düşük sıcaklık uygulamaları ve müzelerde bulunan yazma eserlerin sayısallaştırılması çalışmaları için “Yazma Eserlerin Korunması Projesi” kapsamında 2016 yılında 2,5 milyon TL ödenek kullanmayı planlamaktayız. 44 Binbir (1001) Eser Projesi kapsamında başta Fatih Kitaplığı’nda bulunanlar olmak üzere hiç tercümesi yapılmamış yazma eserler okuyucuyla buluşturulacaktır. Bu proje için 4 milyon TL ödenek ayrılmıştır. Yazma eser envanterimizde yer alan Kur’an-ı Kerim nüshaları arasından, 2015 yılında basılan Şeyh Hamdullah Mushaf-ı Şerifine ilaveten 2016 yılında Hasan Rıza Hatlı Mushaf-ı Şerifin de tıpkıbasımının gerçekleştirilmesini planlamaktayız. 2016 yılında 2 milyon TL maliyetli Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü Hizmet Binası inşaatına başlanacaktır. 45 2015 yılında ihalesi yapılan 5,5 milyon TL bütçeli “Süleymaniye Tıp Medresesi Restorasyon Projesi”ni ise 2016 yılı Haziran ayında tamamlamayı hedeflemekteyiz. SİNEMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Sinema Destekleri Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; 2014 yılında 100. yılını kutladığımız sinemamızın, ülkemiz kültürel ve ekonomik hayatına katkıları her geçen gün artmaktadır. Bu kapsamda 2015 yılında; • • • • • 49 uzun metraj kurgu film yapım projesine 22 milyon TL, 63 belgesel film yapım projesine 3 milyon TL, 66 senaryo yazım projesine 714 bin TL, 69 kısa film yapım projesine 680 bin TL, 7 animasyon film yapım projesine 139 bin TL, • 4 araştırma ve geliştirme projesine 200 bin TL olmak üzere toplam 27 milyon TL destek kararı alınmıştır. Ayrıca sinema alanında; 42’si yurtdışında olmak üzere toplam 118 etkinliğe 17 milyon TL destek verilmiştir. 108 yerli filmin gösterime girdiği 2014 yılının ardından 2015 yılında da yeni bir rekor kırılarak 139 yeni yerli film seyirci ile buluşmuştur. 46 Toplam izleyici sayısı 60 milyon olurken, yerli film izlenme oranı %56 olarak gerçekleşmiştir. Ülkemiz son yıllarda yerli film izlenme oranı ile Avrupa’da 1’inci sırada yer almaktadır. Tüm bu rakamlar; sinema sektörüne yönelik politikalar üreten Bakanlığımızın sektöre sağladığı desteğin ne kadar önemli ve yerinde olduğunu göstermektedir. Sinema sanatının kültürel diplomasinin en önemli unsurlarından olduğu anlayışıyla, 1890 yılında Japonya’nın Kuşimoto şehri 47 açıklarında batan Ertuğrul Fırkateyni’nin hazin öyküsüyle, birinci Körfez Savaşı sırasında THY’ye ait uçakla Tahran’daki Japon kafilesinin kurtarılışını konu alan ilk Türk-Japon ortak sinema filmi “Ertuğrul 1890” ülkemiz adına Bakanlığımızın yapımcılığında tamamlanmıştır. Sevgi, dostluk, vefa, özveri gibi insanlığın ortak değerlerinin sinemanın etkileyici dili aracılığıyla toplumla paylaşılmasını hedefleyen yapım, 25 Aralık 2015 tarihinde seyirci ile buluşmuştur. 2016 yılı bütçesiyle sinema alanındaki üretim ve gelişim için çok önemli bir yeri olan Bakanlığımız destekleri etkin ve verimli bir şekilde sürdürülecektir. TELİF HAKLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Telif Hakları Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Konuşmamın bu bölümünde; ülkemizde fikir ve sanat eserlerinin etkin bir şekilde korunmasına yönelik bazı faaliyetlerden bahsetmek istiyorum. Bandrol denetimi yapmak üzere 81 ilde oluşturulan denetim komisyonlarının faaliyetlerinde uygulama birliğinin sağlanması ve bu suretle korsan yayıncılıkla mücadelede etkinliğin artırılması amacıyla Denetim Komisyonları Eğitim Semineri 99 bin TL bütçe ile gerçekleştirilmiştir. 48 81 ilde aktif olarak faaliyet gösteren ve bandrol denetimi yapmak üzere oluşturulan İl Denetim Komisyon çalışmalarının daha hızlı ve sağlıklı yürütülmesi amacıyla 244 bin TL kullanılarak 20 adet karekod okuyucu cihaz ile 200 adet lazer şifre okuyucu cihaz alınmıştır. 2015 yılı itibariyle 392,5 milyon adet kitap bandrolü, 12,5 milyon adet sinema-müzik-bilgisayar oyunu bandrolü olmak üzere toplam 405 milyon adet bandrol kullanılmıştır. Bu kullanım karşılığında hazineye 5 milyon TL gelir sağlanmıştır. 2015 yılında 400 milyon adet bandrol basımı için 3 milyon 717 bin TL bütçe kullanılmış olup, artan bandrol talebi doğrultusunda 2016 yılı için 3 milyon 953 bin TL bütçe kullanılması planlanmaktadır. GÜZEL SANATLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Sanatsal üretkenliğin desteklenmesi, ülkemizin bir sanat merkezi haline dönüşmesi, sanatımızın tanınması için “YERELDEN EVRENSELE” anlayışı ile sanatsal ve kültürel etkinliklere desteklerimiz artarak devam edecektir. Ayrıca Millî Eğitim Bakanlığı ile birlikte gençlerimizin kültür-sanat birikiminin artırılmasına yönelik eğitim faaliyetleri yürütmeyi planlamaktayız. Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Vatandaşlarımızın sanat etkinliklerinden faydalanması amacıyla Bakanlığımızca; sanatçılar, orkestra, koro ve topluluklar ile yurt içinde ve dışında etkinlikler ve turneler düzenlenmektedir. 49 Müzik ve sahne sanatları ile ilgili faaliyetlerimiz; • 6 senfoni orkestrası, • 13 koro, • 9 topluluk, • 1.292 sanatçı ile, Plastik sanatlarla ilgili faaliyetlerimiz ise; • 3 Resim ve Heykel Müzesi, • 48 Güzel Sanatlar Galerisi ile yürütülmektedir. 2015 yılında; • 592 periyodik konser, • 1.263 yurtiçi turne, • 275 yurtdışı turne olmak üzere toplam 2.130 etkinlik gerçekleştirilmiştir. 2016 yılında; • Milli Bayramlar, • Mehmet Akif Ersoy’u Anma ve İstiklal Marşı’nın Kabulü ile İlgili Etkinlikler, • Çanakkale Savaşı’nın Yıldönümü Etkinlikleri, • Kutlu Doğum Haftası Etkinlikleri, • Zafer Yolu Etkinlikleri, • 10 Kasım Atatürk’ü Anma Etkinlikleri, 50 • Mevlana’yı Anma Etkinlikleri, • Nevruz Kutlamaları, • Hıdırellez Bahar Şenlikleri, • Eğitim Konserleri gibi yurtiçi ve yurtdışında 2.740 etkinlik yapılması planlanmaktadır. Kutlu Doğum Haftası Etkinlikleri Her yıl periyodik olarak yaptığımız bu etkinliklere ek olarak, 2016 yılının Kutü’l Amare zaferinin 100. Yılı olması sebebiyle bu yıla özel kitap yayını, sempozyum, sergiler, sahne gösterileri, belgesel/ kısa film, tiyatro oyunu gibi özel etkinlikler düzenlenecektir. 2015-2016 sanat sezonunda; • 92 profesyonel, • 40 çocuk oyunu, 51 • 54 amatör, • 49 geleneksel olmak üzere toplam 235 özel tiyatro projesine 4,5 milyon TL yardım yapılmıştır. 2016-2017 sanat sezonunda özel tiyatroların projelerine destek sağlanacak olup, destek miktarını 5 milyon TL’ye yükseltmeyi planlamaktayız. ARAŞTIRMA VE EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Halk Kültürü Araştırma Faaliyetleri Bakanlığımız; kültürel ve tarihi varlıklarımızı korumak, gelecek kuşaklara aktarmak ve evrensel kültüre katkıda bulunmak amacıyla yurtiçi ve yurtdışında halk edebiyatı, halk müziği ve oyunları, gelenek-görenek-inançlar ve uygulamalar, geleneksel sanatlar, el sanatları, mutfak, giyim, kuşam, süsleme gibi halk kültürü dallarında araştırma, derleme, envanter ve diğer bilimsel çalışmalar yapmaktadır. Bu kapsamda 2015 yılında 17 ilde 65 farklı konuda alan araştırması yapılmış olup yapılan 4 kurul toplantısı neticesinde elde edilen 3123 adet belge ile birlikte, Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi’nde bulunan belge sayısı 183.422’ye ulaşmıştır. Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi, 1966 yılında Milli Folklor Enstitüsü adı altında kurulmuş olup, günümüze kadar halk kültürü konusunda belge niteliği taşıyan ve kaynağına gidilerek elde 52 edilen belgelerin düzenli olarak arşivlendiği Türkiye’nin konusunda tek bilgi ve belge merkezidir. Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Önümüzdeki dönemde; Şehirlerimizin kültürünün ve geleneğinin parçası olan gelenekselelsanatlarınıvesanatçılarınıdestekleyeceğiz. Usta-çırak ilişkisinin geliştirilmesine katkı sağlayacağız. Bu sayede yeni ustalarımız ile beraber geleneksel el sanatlarımızı geliştireceğiz. Şehir kimliğinin kültürel parçası olan mesleklerin yaşatılması ve geliştirilmesi noktasında önemli bir mesafe katedeceğiz. Sanatçılarımızın sahip oldukları bilgi ve tecrübelerin hafızasını oluşturmak amacı ile çalışma, kurs ve seminerlere öncelik vererek, Bakanlığımızın parçası olarak sanatçılarımız ile bağlarımızı güçlendireceğiz. Ayrıca 2015 yılında Geleneksel El Sanatçıları, Türk Süsleme Sanatçıları, Mahalli Sanatçılar, Geleneksel Tiyatro Sanatçıları, Halk Aşıkları/Ozanlar, Halk/Kalem Şairleri, Zakirler olmak üzere toplam 228 sanatçı Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıt edilerek sanatçı tanıtma kartı verilmiştir. Böylece Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezine kayıtlı sanatçı sayısı toplam 3.168 olmuştur. 2007 yılından bu yana verilmekte olan bu sanatçı tanıtma kartlarına önümüzdeki dönemde farklı işlevler kazandırmayı planlıyoruz. 53 İşleme Bakır Tel İşleme Yazma Eserler 54 UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi 2015 yılında hazırlık çalışmaları tamamlanarak UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesine ülkemizce sunulan, • Geleneksel Çini Ustalığı aday dosyası • Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan ve İran ile birlikte hazırlanan İnce Ekmek Yapma ve Paylaşma Kültürü: Lavaş, Katırma, Jupka, Yufka ortak dosyası 2016 yılı sonunda görüşülüp karara bağlanacaktır. Geleneksel Çini Ustalığı 55 Bir Usta Bin Usta Projesi Bakanlığımız ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliğinde yürütülen sosyal sorumluluk projesi olan Bir Usta Bin Usta Projesi, Somut Olmayan Kültürel Miras taşıyıcıları olarak kabul edilen geleneksel el sanatı ustalarının desteklenmeleri ve kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatlarımızın yaşatılması ve tanıtılması amacıyla 2010 yılında başlatılmıştır. Her yıl belirlenen 5 ilde 20 kişinin katılacağı, 10 yıl süreyle devam etmesi planlanan proje sonucunda 1000 yeni ustanın yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Söz konusu proje usta-çırak ilişkisi çerçevesinde usta merkezli olarak geliştirilecektir. Kültür, Sanat ve Turizm Faaliyetlerine Destek Bakanlığımızca, yerel yönetimler, dernek ve vakıflarca düzenlenen kültür, sanat ve turizm değerlerimizi ve zenginliklerimizi yaşatıcı, yayıcı, destekleyici, geliştirici ve tanıtıcı, yerel, ulusal ve uluslararası nitelikteki şenlik, festival, anma günleri, konser, sergi, gösteri, kongre, sempozyum, seminer, panel, güzel sanatlar, fuar ve benzeri etkinliklere ilişkin projeler desteklenmektedir. Bu kapsamda 2015 yılında 693 kuruluşa toplam 5 milyon TL ödenek sağlanmıştır. Bakanlığımız tarafından yapılan araştırma, derleme, inceleme sonuçlarını yayımlamak, tanıtmak amacıyla çeşitli alanlarda yayınlar 56 (kitap, CD-DVD, katalog, broşür, vb.) ve tanıtım filmleri hazırlanmıştır. Bakanlığımızca turizm sektöründe hizmet kalitesini arttırmak amacıyla, konaklama ve yeme-içme işletmelerinde çalışan personele yönelik olarak düzenlenen “Yaygın Mesleki Turizm Eğitim Programları”nda 2015 yılında toplam 3.221 kişiye eğitim verilmiştir. Ayrıca ikili ve çok taraflı anlaşmalar gereğince yurtdışında uluslararası turizm eğitimi programları gerçekleştirilmektedir. 2015 yılında muhtelif ülkelerde düzenlenen eğitimlere toplam 499 kişi katılmıştır. STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI Bilgi İşlem Faaliyetleri Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Bakanlığımızın bilgi teknolojileri altyapısının yürütülmesi, bilgi işlem sisteminin işletilmesi, bakımı, onarımı ve yazılımlarının güncellenmesi ve uzaktan eğitim sisteminin kurulması çalışmaları tamamlanmıştır. Bu bağlamda 2015 yılında 8 milyon TL ödenek kullanılmıştır. Bilgi işlem birimimizi yeniden yapılandırarak alt yapısını güçlendirmeyi planlıyoruz. 2016 yılında ise; • Kültür Portalı, • 176 İletişim Merkezi hizmeti, 57 • Kültür İstatistikleri Geliştirme Projesi, • Kurumsal Kimlik Oluşturma projelerine devam edilecektir. DEVLET TİYATROLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Devlet Tiyatrolarımızda, kültürel ve tarihi vizyonumuzu yansıtan senaryolar ve oyunlar üreteceğiz. Tiyatrolarımızı, yerel düzeyde ait olduğu şehri, evrensel düzeyde de ülkemizi temsil edebilecek şekilde yenileştirme çalışmalarına hız vereceğiz. 58 Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Bakanlığımıza bağlı Devlet Tiyatroları; Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Adana, Diyarbakır, Trabzon, Antalya, Erzurum, Van, Sivas, Konya olmak üzere 12 yerleşik merkezde ve Kayseri, Sakarya, Gaziantep, Çorum, Aydın, Samsun, Malatya, Elazığ, Zonguldak, Kahramanmaraş, Rize, Denizli ve Ordu olmak üzere 13 ilde turne düzeninde hizmet vermektedir. Ayrıca tiyatro müdürlüklerimiz ülke genelinde turneler düzenlemektedir. 2014-2015 tiyatro sezonunda 28’i çocuk oyunu olmak üzere 66’sı yeni olan, 85 yerli ve 66 yabancı toplam 151 oyun sahnelenerek 5.368 temsil ile 1,7 milyon seyirciye ulaşılmıştır. 2015-2016 tiyatro sezonunda; • İzmir Urla Atatürk Kültür Merkezi Sahnesi, • İzmir Güzelbahçe Kültür Merkezi Sahnesi, • İstanbul Caddebostan Kültür Merkezi Sahnesi, 59 • Kozyatağı Kültür Merkezi Sahnesi, • Bahçelievler Nurettin Topçu Kültür Merkezi Sahnesi, • Beylikdüzü Kültür Merkezi Sahnesi hizmete açılmıştır. Böylelikle 2014-2015 sanat sezonunda 58 olan sahne sayımız, 2015-2016 yılı sanat sezonunda 64’e ulaşmıştır. DEVLET OPERA VE BALESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Opera ve bale faaliyetlerimiz 6 ilde, 7 yerleşik sahnede sürdürülmektedir. 2015 yılında yerleşik temsiller ve yurtiçi-yurtdışı turnelerinin yanında • 6. Uluslararası İstanbul Opera Festivali, 60 • 13. Uluslararası Bodrum Bale Festivali, • 22. Uluslararası Aspendos Opera ve Bale Festivali gerçekleştirilmiştir. 2016 yılında da bu faaliyetlere devam edilecek olup ayrıca 2 yılda bir yapılmakta olan İstanbul Uluslararası Bale Festivali ve Yarışması da düzenlenecektir. 2015 yılında; ulusal etkinlikler kapsamında 5. Eskişehir ve 1. Mardin Opera ve Bale Günleri gerçekleştirilmiştir. 2016 yılında bu etkinliklere ilaveten Trabzon’da da Opera ve Bale Günleri düzenlenmesi planlanmaktadır. 2015 yılı içinde yerli eserlere destek verilerek 6 eserin dünya prömiyeri gerçekleştirilmiştir. 2016 yılında da bu destekler devam edecektir. ÇANAKKALE SAVAŞLARI GELİBOLU TARİHİ ALAN BAŞKANLIĞI Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Milletimizin milli ve manevi değerleri açısından büyük bir öneme sahip olan Gelibolu Yarımadasında; şehitliklerimizin, tarihi ve kültürel değerlerimizin korunması, düzenlenmesi ve tanıtımına yönelik tüm işlerin tek elden yürütülmesi amacıyla Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı 2015 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Çanakkale Savaşlarının 100. yıldönümünde 18 Mart ve 24 Nisan törenleri, Çanakkale Zaferinin maneviyatı ve hissiyatına uygun bir 61 şekilde düzenlenmiştir. Ayrıca 4 milyon TL bütçe kullanılarak konferans, konser, sergi, söyleşi türünde 29 etkinlik gerçekleştirilmiştir. 24 Nisan Törenleri 33.500 hektarlık Tarihi Alanın planlama ve yönetim planı çalışmaları başlatılmış olup, Tarihi Alan planı ve yönetim planı en kısa sürede tamamlanacaktır. Tarihi Alan planları ile Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanının; şehitlikler, tabyalar, siperler, kaleler ve anıtları ile bir açık hava müzesi olarak düzenlenmesine yönelik kararlar ve yöntemler geliştirilecektir. Tarihi Alan planları için 2,4 milyon TL bütçe ayrılmıştır. 62 Tarihi Alandaki şehitliklerin, anıtların, tabyaların restorasyonu, bakımı, teşhir ve tanzimi ile çevre düzenlemeleri için 2015 yılı içinde 11,5 milyon TL ödenek kullanılmıştır. Seddülbahir Kalesi’nin restorasyonu ile Kilitbahir Kalesi’nin teşhir, tanzim ve çevre düzenleme uygulamaları için 2015 yılında 5 milyon TL bütçe kullanılmıştır. Kilitbahir Kalesi Çanakkale Zaferi’nin ve savaşların yapıldığı tarihi alanın öncelikle yeni nesillere olmak üzere toplumun her kesimine tanıtılması amacıyla; Anafartalar Zaferi’nin anlatıldığı “10 Ağustos 1915 Conk Bayırı Süngü Hücumu” adlı kitap yayınlanarak ziyaretçilere, öğrencilere, akademik kurumlara ve kütüphanelere ücretsiz dağıtılmıştır. 63 Bugüne kadar Çanakkale Savaşları konusunda derlenmiş en kapsamlı kütüphane olan, yerli ve yabancı olmak üzere 4.000’den fazla yayın, harita ve fotoğraftan oluşan Uğural Vanthoft arşivi Tarihi Alan Başkanlığınca devralınmış ve Çanakkale’ye nakledilerek “Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi”nin oluşumu için çok önemli bir adım atılmıştır. YUNUS EMRE ENSTİTÜSÜ Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Kültürel diplomasi alanında yurtdışında faaliyetler yürüten Yunus Emre Enstitüsü, 2015 yılı sonu itibariyle 36 ülkede 44 Türk Kültür Merkezinde hizmet vermektedir. 64 Belgrad, Zagreb, Komrat, Hartum, Doha ve Lefkoşa’daki kültür merkezleri 2015 yılında faaliyetlerine başlamış olup Pekin, Kuala Lumpur, Cakarta, NewYork, Kiev ve Moskova’daki kültür merkezlerinin açılış çalışmaları sürmektedir. Bunlara ilave olarak, Enstitü’nün 2023 yılına kadar 100 kültür merkezine ulaşma hedefi çerçevesinde 2016 yılında Bişkek, Münih, Atina, Prag, Seul, Lahor, Tunus ve Madrid olmak üzere 8 kültür merkezinin daha hizmete açılması planlanmaktadır. Yunus Emre Enstitüsü, yabancılara Türkçe öğretimi ve kültür-sanat alanında Türkiye’nin tanıtımı olmak üzere iki temel alanda faaliyetlerini sürdürmektedir. Lefkoşa Yunus Emre Kültür Merkezi Açılışı 65 Belgrad Yunus Emre Estitüsü Kültür Merkezi Açılışı Doha Yunus Emre Kültür Merkezi Açılışı 66 Sayın Başkan, Değerli Komisyon Üyeleri; Dünya kültürmirasının risk altında olduğugünümüzde, kültür mirasımızın her bir unsurunun korunması, yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması her zamankinden daha fazla önem taşımaktadır. Bu bilinçle kültür ve turizm alanında politika üretmenin azmiyle bize düşen tarihi görevin farkında olarak çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bu süreçte yeniden inşa ettiğimiz hafızamız, hafızamızın oluşturduğu kültür, kültürün de içinde bulunduğu gönül coğrafyamızın yaşatılması amacıyla emek veren herkese teşekkür ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. 67 KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI’NIN YILLAR İTİBARİYLE GENEL BÜTÇEDEN ALDIĞI PAY YILI BÜTÇE TOPLAMI 2004 587.925.000 2005 646.392.000 2006 BÜTÇEMİZİN ARTIŞ ORANI (%) GENEL BÜTÇE TOPLAMI PAY (%) 149.858.129.000 0,39 9,94 153.928.792.910 0,42 712.381.000 10,21 170.156.782.052 0,42 2007 816.378.000 14,60 200.902.066.401 0,41 2008 826.586.000 1,25 218.284.732.372 0,38 2009 1.021.346.000 23,56 257.742.143.488 0,40 2010 1.119.458.000 9,61 281.907.405.110 0,40 2011 1.510.066.000 34,89 306.648.678.330 0,49 2012 1.705.076.000 12,91 344.512.858.921 0,49 2013 1.851.734.000 8,60 396.705.004.350 0,47 2014 1.974.789.000 6,65 428.296.493.000 0,46 2015 2.297.536.000 16,34 464.163.399.000 0,49 2016 2.777.769.000 20,90 560.782.309.000 0,49 ** Bağlı ve ilgili kuruluşlar dahildir. 68 KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI 2015 VE 2016 YILI BÜTÇESİNİN CARİ VE YATIRIM BAZINDA DAĞILIMI BİRİMLER 2015 CARİ YATIRIM 2016 (BÜTÇE TASARISI) TOPLAM CARİ YATIRIM TOPLAM 1 ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜ 7.936.000 68.000 8.004.000 9.575.000 68.000 9.643.000 2 TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI 5.965.000 55.000 6.020.000 6.818.000 55.000 6.873.000 3 İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI 37.759.000 3.377.000 41.136.000 40.502.000 3.877.000 44.379.000 4 PERSONEL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 3.728.000 50.000 3.778.000 3.871.000 50.000 3.921.000 5 STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞK. (ALAN BŞK. VE Y. EMRE VAK 134.067.000 14.554.000 148.621.000 191.846.000 37.650.000 229.496.000 (70.000.000) (74.340.000) (74.340.000) (60.532.000) (57.914.000) (25.000.000) (82.914.000) DAHİL) STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI (Ç.KALE GELİBOLU TARİHİ ALAN BŞK.) (70.000.000) STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI (YUNUS EMRE VAKFI) (54.532.000) 69 6 HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ 7 İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜKLERİ 126.272.000 8 GÜZEL SANATLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 9 KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 10 11 (6.000.000) 2.524.000 2.833.000 1.650.000 127.922.000 156.023.000 1.650.000 157.673.000 161.107.000 3.500.000 164.607.000 183.478.000 3.000.000 186.478.000 230.739.000 177.000.000 407.739.000 290.161.000 214.500.000 504.661.000 KÜTÜPHANELER VE YAYIMLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 152.301.000 55.000.000 207.301.000 186.691.000 69.500.000 256.191.000 TELİF HAKLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 10.495.000 70.000 10.565.000 11.428.000 110.000 11.538.000 12 SİNEMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 13 YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 14 ARAŞTIRMA VE EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 15 TANITMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 16 MİLLİ KÜTÜPHANE BAŞKANLIĞI 17 DIŞ İLİŞKİLER VE AVRUPA BİRLİĞİ KOORDİNASYON DAİRESİ BAŞK. TOPLAM 2.524.000 2.833.000 56.329.000 3.577.000 59.906.000 66.585.000 5.600.000 72.185.000 115.512.000 281.537.000 397.049.000 122.725.000 370.024.000 492.749.000 17.782.000 3.285.000 21.067.000 19.766.000 1.285.000 21.051.000 197.152.000 1.031.000 198.183.000 207.824.000 15.231.000 223.055.000 11.852.000 4.350.000 16.202.000 13.276.000 5.510.000 18.786.000 22.071.000 396.000 22.467.000 25.109.000 1.293.591.000 549.500.000 1.843.091.000 1.538.511.000 25.109.000 728.110.000 2.266.621.000 CARİ YATIRIM TOPLAM CARİ YATIRIM TOPLAM DEVLET TİYATROLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 182.379.000 9.000.000 191.379.000 207.275.000 9.558.000 216.833.000 DEVLET OPERA VE BALESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 228.311.000 8.000.000 236.311.000 256.092.000 8.496.000 264.588.000 TÜRKİYE YAZMA ESERLER KURUMU BAŞKANLIĞI 13.755.000 13.000.000 26.755.000 15.921.000 13.806.000 29.727.000 1.718.036.000 579.500.000 2.297.536.000 2.017.799.000 759.970.000 2.777.769.000 BAKANLIK GENEL TOPLAMI BAKANLIĞIMIZ 2016 YILI BÜTÇE TASARISI ARTIŞ ORANLARI EKONOMİK KOD AÇIKLAMALAR 01 PERSONEL GİDERLERİ 02 2015 BÜTÇESİ (TL) 2016 BÜTÇE TASARISI (TL) % ARTIŞ 595.489.000 710.630.000 19,3 SOS. GÜV. KUR. DEV. PRİMİ GİD. 99.590.000 123.748.000 24,3 03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 312.634.000 388.894.000 24,3 05 CARİ TRANSFERLER 670.549.000 748.028.000 11,6 06 SERMAYE GİDERLERİ 391.500.000 557.610.000 42,4 07 SERMAYE TRANSFERLERİ 203.168.000 218.559.000 7,6 08 BORÇ VERME 24.606.000 30.300.000 23,1 2.297.536.000 2.777.769.000 20,9 GENEL TOPLAM 70 BAKANLIĞIMIZ 2015 VE 2016 YILI BÜTÇESİNİN EKONOMİK KODLARA GÖRE DAĞILIMI EKONOMİK KOD AÇIKLAMALAR 2015 BÜTÇESİ(TL) %PAY 2016 BÜTÇE TASARISI (TL) %PAY 01-02 PERSONEL GİD. VE SOS. GÜV. KUR. DEV. PRİMİ GİD. 695.079.000 30,25 834.378.000 30,31 03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 312.634.000 13,60 388.894.000 14,00 05 CARİ TRANSFERLER 670.549.00 29,19 748.028.000 27,17 06 SERMAYE GİDERLERİ 391.500.000 17,04 557.610.000 20,26 07 SERMAYE TRANSFERLERİ 203.168.000 8,84 218.559.000 7,94 08 BORÇ VERME 24.606.000 1,07 30.300.000 1,10 2.297.536.000 100,0 2.777.769.000 100,0 GENEL TOPLAM 71 Not: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 72