japonya - Zafer Kalkınma Ajansı
Transkript
japonya - Zafer Kalkınma Ajansı
WWW.ZAFER.ORG.TR JAPONYA TEKNIK INCELEME GEZISI ZAFER KALKINMA AJANSI 1 - 8 ARALIK 2012 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER 3 Teknik Gezinin Amaçları 4 6 8 T.C. Tokyo Büyükelçisi Sayın Serdar KILIÇ ile Görüşme Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Tokyo Temsilcisi Hitoshi Seki İle Görüşme Japonya Kaplıcalar Derneği İle Görüşme 10 Mitsubishi Firma Ziyareti 19 JAXA Uzay Merkezi 20 Jeoloji Müzesi ve Tsukuba Bilim Meydanı (Science Square) 24 Osaka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü İle Görüşme 26 Osaka Ticaret ve Sanayi Odası İle Görüşme 28 ‘Shima Seiki’ Tekstil Makinesi İmalatçı Firmasına Ziyaret 30 IPBC Osaka Ajansı İle Görüşme 32 Wakayama Eyalet Valisi İle Görüşme 12 Japonya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ile Görüşme 14 Hakone Jeo-Termal İnceleme Gezisi 16 18 Tsukuba Belediyesi Görüşmesi ve İnceleme Gezileri R E L İ K E ND İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST – National Institute of Advanced Industrial Science and Technology) İÇİ 2 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI ÇALIŞMA ZIYARETI JAPONYA Ziyaretin Amaçları Ziyaretin Amaçları 1. Tsukuba Bilim Şehrinde incelemelerde bulunmak; bilim şehrinin kuruluş ve gelişme sürecini anlayarak, üniversite-sanayi-kamu işbirliği süreçlerinin tesis edilme biçimini daha iyi algılamak. 2. Japonya’daki termal turizm sektörünün mevcut durumunu incelemek, hizmet kalitesini ve pazarlama stratejilerini anlamak 3. Bölgemizin dış ticaret ve yatırım olanaklarını geliştirmeye yönelik iş kurumları ile temaslarda bulunmak 1 İrfan BALKANLIOĞLU Afyonkarahisar Valisi 2 Kenan ÇİFTÇİ Kütahya Valisi 3 Mehmet Ufuk ERDEN Uşak Valisi 4 Burhanettin ÇOBAN Afyonkarahisar Belediye Başkanı 5 Salih SEL Afyonkarahisar İl Genel Meclisi Bşk. 6 Seyit Ömer DURMUŞ Kütahya İl Genel Meclisi Bşk. 7 Hayrullah SOLMAZ Manisa İl Genel Meclisi Bşk. 8 Ali İhsan UZUN Uşak İl Genel Meclisi Bşk. 9 Hüsnü SERTESER Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Bşk. 10 Mustafa KUVVET Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Bşk. 11 Dr. Yılmaz ÖZMEN Genel Sekreter 12 N. Bahadır ŞANVER Tanıtım ve Koordinasyon Birimi Bşk. 13 Taylan UYGUN İzleme ve Değerlendirme Birimi Bşk. 14 Tuğrul ÇINAR Afyonkarahisar Yatırım Destek Ofisi Koord. 15 Buket TURAMANLAR Uzman, Manisa Yatırım Destek Ofisi 3 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 1 – 3.12.2012, TOKYO T.C. Tokyo Büyükelçisi Sayın Serdar KILIÇ ile Görüşme B üyükelçi Serdar KILIÇ konuşmanın başında Japonya’dan yatırımcı çekmenin güçlükle- rine değindi. Japonların çok titiz insanlar olduklarından, amaçsız iş yapmadıklarından, yaptıkları iş hakkında her türlü bilgiyi edinmeden işe başlamadıklarından bahsetti. Heyetimiz gibi yatırımcı çekmek isteyen kafilelerin sabırlı olması gerektiğini vurguladı. Japonya’daki fırsatlara yönelik büyükelçilik nezdinde çalışmaların devam ettiği konuşuldu. Ö ncelikle gıda sektörüne değinildi; Büyükelçi Japonya’da özellikle gıdanın oldukça pa- halı olduğunu belirterek büyükelçilik tarafından başlatılan bir çalışmadan söz etti: Bu çalışma ile Türkiye’de yetişen hangi ürünler Japonya’ya satılabilir belirlenecek. Büyükelçi tarım konusunda dev ülkeler (ABD, Brezilya, Çin vb.) tarafından çevrelenmiş olan Japonya’ya AMAÇ 1. JAPONYA İŞ VE YATIRIM ORTAMI ILE İLGILI BILGI ALMAK 2. BÖLGEMIZ HAKKINDA BILGI SUNMAK tarım ürünleri satmanın kolay bir iş olmadığını, AB’den bile daha katı ku- A K gerekeceğini belirtti. Daha önce benzer alanlarda hayvancılık yapılamadığından, mızdan bahsetti. “Çin blok halinde aldığı bir çalışmanın limon için yapıldığını, se- Japon firmaların yurtdışında hayvancılık mermeri işleyip yüksek bedeller ile çevre neler süren çalışma sonrasında birkaç yapabilecekleri geniş yerler aramakta ülkelere satıyor, bu ülkelerden biri de Ja- ay önce, Türkiye’den deneme amacıyla olduklarından söz etti. Manisa İl Genel ponya. Biz işlenmiş mermeri doğrudan 2-3 konteyner limonun nihayet alındığını Meclisi Başkanı Hayrullah Solmaz bu Japonya’ya satış yapabilirsek katma de- belirtti. Heyetimiz benzer bir çalışmanın konuda yardımcı olabileceklerini, istek- ğeri daha yüksek ürün satıp, daha fazla kiraz için de yapılmasını istedi. Büyükelçi lilere 2.500 dönüme kadar yer sağlayabi- gelir sağlayabiliriz” diye konuştu. bu konuyla ilgileneceklerini söyledi. Ken- leceklerini belirtti. Ayrıca Kütahya Valisi disine Manisa’nın tarım potansiyelinden Kenan Çiftçi yatırımcı olması halinde bahsedildi. Özellikle bu potansiyelin de- 10.000 dönüme kadar arazi sağlayabi- ğerlendirilmesi gerektiği vurgulandı. leceklerini söyledi. S ralları olduğu noktasında uyardı. Bir de aradaki mesafe göz önüne alındığında, fiyat konusunda rekabetin sağlanması için oldukça ciddi bir çalışma yapmak 4 rdından hayvancılık üzerine konuşuldu. Büyükelçi Japonya’da genel olarak arazi sıkıntısı ol- duğundan bahsetti. Bu nedenle geniş onuşulan diğer konu ise mermerdi. Afyonkarahisar TSO Başkanı Hüsnü Serteser özel- likle Çin’e olan blok mermer satışları- on olarak da heyetimize Sendai deprem bölgesinde oldukça iyi teşvikler verildiği söylenildi. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Afyonkarahisar TSO Başkanımız bu teş- özellikle Uşak ilimizdeki dericiler ilgilene- viklerin içerikleri ile ilgili daha fazla bilgi cektir. UTSO başkanımız Mustafa Kuvvet talebinde bulundu. Uşak’taki büyük firmaların tanıtım amaçlı S Japonya’ya gelebileceklerini söyledi. on olarak da heyetimize Sendai deprem bölgesinde oldukça iyi Sonuç; Neler Öğrendik? teşvikler verildiği söylenildi. Afyon- karahisar TSO Başkanımız bu teşviklerin içerikleri ile ilgili daha fazla bilgi talebinde bulundu. B üyükelçilikte görüştüğümüz Ticaret Baş Müşaviri Sayın Musa Demir deri ve deri ürünleri konusunda 1. Gıda konusunda önemli menfaat sağlanabilir. 2. Dikkatli bir araştırma ve sabır ile Japon pazarına girilebilir. 3. Mermer satışı gerçekleştirilebilir. Bununla ilgili en büyük engel nakliyat olacaktır. Bu konuda detaylı fiyat analizini yapılmalı. yardımcı olabileceklerini söyledi. Konuyla Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Ticaret Baş Müşaviri Musa Demir ile irtibat kopartılmamalı. Kendisinden özellikle gıda ve mermer konusunda büyükelçiliğimizin yapacağı çalışmalar hakkında mutlaka bilgi istenilmeli. Yapılacak çalışma ile koordineli bir şekilde, çalışması yapılan ürünlerin fiyatlandırma çalışmaları da bölgemizdeki firmalar ile yapılmalı. Örneğin kiraz konusundaki istenen belgeler, standartlar gibi çalışmaları büyükelçilik yaparken, biz de bölgemizde nereden hangi miktarda kirazı ne kadar maliyetle satabiliriz çalışmasını yapmalıyız. Mermer ve deri gibi diğer ürünler de aynı şekilde çalışılmalı. 2. Hayvancılık konusunda büyükelçiliğe gelen Japon istekliler için çalışma yapılmalı. Hangi ilden ne kadar yer tahsis edilebilir diye bakılmalı. Bu konuyla ilgili Japonların beklentisi nedir anlaşılmalı. 5 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 2 – 3.12.2012, TOKYO Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Tokyo Temsilcisi Hitoshi Seki İle Görüşme T okyo büyükelçiliğimizde Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Tokyo Temsilcisi Hitoshi Seki tarafından verilen brifingde özellikle Japonların yatırım sürecindeki hassasiyetleri ticaret veya yatırım amacıyla ülkemize gelen grupların sıklıkla karşılaştığı problemler aktarıldı; bu anlamda Bölgemize Japon yatırımcıları çekebilmek adına dikkat edilmesi gerekenlerin üzerinde duruldu. D ört başlık altında toplanan bu hususlardan ilki olan zamanın etkin kullanımından bahsedildi. Zaman konusunda oldukça titiz olan halkın toplantı vb. organizasyonlara katılımda dakik olduklarından; aksi davranışları ise yadırgadıklarından bahsedildi. Ü zerinde durulan ikinci husus ise bilgiye verilen önemdi. Görüşme AMAÇ 1. JAPON İŞ VE YATIRIM ORTAMI HAKKINDA BILGI SAHIBI OLMAK 2. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM OLANAKLARINI TANITMAK öncesinde yapılacak görüşme- nin içeriği, tarafları vb. gibi detaylarla ilgili hassas oldukları belirtildi. Böyle bir durumda, her iki tarafında gerekli hazırlıkları önemli olan faktör güvenilirlik. tarım veya tarım ürünlerinin işlenmesi. tamamlayabilmesi için karşılıklı zaman ta- Ö Gerekçelendirilmemiş veya detaylandı- nınması ve sürecin detaylandırılmasının önemi vurgulandı. UNIDO’nun (United Nations Industrial Development Organi- nem arz eden üçüncü konu ise rılmamış fikirlerle yola çıkmayacaklarına gerekçelendirme konusuydu. dair uyarıda bulunuldu. Japon kültüründe amaç doğ- zation) hazırladığı bir form ve formun üze- rultusunda yapılmayan eylemler zaman rinde yer alan proje ayrıntıları örnek olarak kaybı olarak görülmekte ve zaman kay- gösterildi. İlerleyen süreçte proje bazlı gö- bına yol açmak bu kültürde olumsuz rüşmeler yapılacak ise ISPAT aracılığıyla bir davranış. Bu nedenle, Japonya’ya projeyle ve taraflarla ilgili ayrıntıların gön- gelmeden önce, amaçları kesin olarak derilmesi istendi. Hatırlanması gereken tespit etmenin ve bu amaçlar doğrultu- önemli bir konu da şu: hızla büyüyen eko- sunda hareket etmenin gerekliliğinden nomimizin etkisi ile Türk yatırımcılar için bahsedildi. Karşılıklı iş yapabileceğimiz önemli olan zamanlama iken istikrarlı ve sektörler ise şöyle sıralandı: Yenilenebilir durağan seyreden Japon ekonomisi için enerji, inşaat, nadir bulunan metal elementler, altyapı yatırımları, sağlık, teknik 6 D iğer bir konu ise sabır konusuydu. Japonların karar vermeden önce birkaç sene beklemeyi tercih ettikleri, fizibilite çalışmalarının uzun süreceği konusu ısrarla vurgulandı. Türk yatırımcıların/tüccarların birlikte iş yapmak konusunda aceleci olmalarına karşılık Japon yatırımcıların seneler ölçeğinde plan yapmayı tercih ettikleri belirtildi. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Neler Öğrendik? Japon iş kültürü ile ilgili olarak; 1. Benzer kültürel özelliklere sahip olmakla birlikte, Japonların iş hayatında oldukça disiplinli ve zaman, amaç gibi konulara oldukça riayet eden kişiler oldukları 2. Ortak çalışma söz konusu olduğunda, önceden karşı tarafı kendi amaçlarımız doğrultusunda detaylı olarak bilgilendirip, karşı taraftan da bu doğrultuda çalışmasını beklemenin gerektiği 3. Japonlar acele karar almadıklarından, ortak çalışma zemini yakalandığında uzun süre işin peşini bırakılmaması gerektiği 4. Kısa vadede alınacak sonuçlar yerine, uzun vadeli düşünmenin daha uygun olduğu anlaşıldı. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: Japonya’daki iş kültürü ile olarak bölgemizdeki iş çevrelerine 1. Başbakanlık Yatırım Ajansı’nı Japonya’daki ofisinden aktif olarak faydalanmamız gerekir. Bölgemizle ilgili her türlü bilgiyi kendilerine düzenli olarak iletmemiz yerinde olacaktır. 2. Bölgemizdeki iş çevrelerine Japon iş kültürü ile ilgili olarak; • Detaylı, kapsamlı, uzun soluklu projeler geliştirilmesi gerektiği ve iş kültürünün farklılaştığı bu ülkede pazarı tanıyana kadar yerelden bir ortakla çalışmanın daha faydalı olacağı anlatılmalı. 7 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 3 – 3.12.2012, TOKYO Japonya Kaplıcalar Derneği İle Görüşme D ernek genel sekreteri Nunoyama Hirokazu ile görüşüldü. Hirokazu konuşmasında Ja- ponya’daki kaplıcalar hakkında genel bilgi verdi; turizmin karşılıklı tanıma, anlama ve hoş görme neticesinde ülke ilişkilerine sağlayacağı katkıdan bahsetti. Daha sonra özellikle Japonya’da kaplıca turizmine verilen önem hakkında konuştu. Japonya’daki ortalama yaş diğer ülkelere göre oldukça yüksek olduğu için sağlık konusunda kaplıcalara olan ilginin her geçen gün arttığına değindi. Kaplıcaların bu ülkede bir sağlık kaynağı olarak lanse edildiğini; bu sebeple de alternatif tıp yöntemi olarak benimsendiğini vurguladı. Hirokazu, pek çok kaplıca merkezine doktor AMAÇ 1. JAPONYA’DAKI JEO-TERMAL TURIZM ILE ILGILI BILGI TEMIN ETMEK 2. BÖLGEMIZDEKI JEO-TERMAL POTANSIYELIN TANITILMASI 3. JEOTERMAL TURIZM ILE ILGILI OLARAK IŞBIRLIKLERI GELIŞTIRMEK VE NETWORK OLUŞTURMAK tavsiyesi ile giden Japonlar’ın fazlalığını ve kaplıcaların sağlık güvencesi kapsamında olmamasına rağmen, buralara ilginin yoğun olduğunu belirtti. G enel Sekreter’den sektöre dair bazı istatistikler de alındı. Verilen bilgilere göre: Japonya’da, yasa gereği, bir kaynağın kaplıca sayıla- nik kökenli olanlar ve olmayanlar. Ayrıca tabanına sahip oldukları anlaşılmakta. bilmesi için; kaynağın belirlenmiş olan 19 asit-baz dengesi, tuz oranı, içerdiği gaza Japonya Kaplıcalar Derneği’nin ülkedeki çeşit materyalden en az ikisini içermesi ve türü (CO2, metan… vb.) ve rengine göre de kaplıcaların tanıtımının ve kaplıcalarla su sıcaklığının 25˚C’nin üzerinde olması çeşitli sınıflandırmalar mevcut. Özellikle ilgili sertifikasyon işlerinin tek elden yü- gerekli. 2011 yılı itibarıyla Japonya’da bu renk Japon kaplıcalarının ayırt edici özel- rütülmesi adına yetkili ve kapsayıcı bir tanıma uyan toplam 3185 kaynak bölgesi liklerinden bir tanesi: İçerdiği elemente kuruluş olduğu anlaşıldı. bulunmakta. Bu bölgelerin içinde ise top- göre farklı renkteki kaplıcalara ilginin lam 27.671 adet kaynak bulunmakta olup arttığı belirtildi. bunlardan 17.936 tanesi aktif olarak kul- S lanılmakta. Aktif olarak kullanılan kaynakların %28’si kendiliğinden kaynaktan çıkmakta iken %72’si pompalar ile yeryüzüne çıkarılmakta. Ortalama olarak her ağlık açısından oldukça faydalı olan bu kaplıcalara gelen ziyaretçi sayısının her geçen gün artmakta olduğu gösterildi. Kaplıcalara bir kaynaktan akan suyun debisi 100 l/dk ilişkin her türlü bilgi kayıt altına alın- olarak hesaplanmış. Japonya’daki kaplı- makta. Yalnızca ziyaretçi sayısını takip calar iki şekilde sınıflandırılmakta: Volka- edebilmek için bile çok ciddi bir veri 8 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Neler Öğrendik? 1. Jeo-termal kaplıcalar, yaş ortalaması yüksek Japon halkı için önemli bir sektörü teşkil etmekte. 2. Sağlık açısından oldukça faydalı olan bu kaplıcalara gelen ziyaretçi sayısı her geçen gün artmakta. 3. Japonya Kaplıcalar Derneği (“Japan Spa Association”) Japonya’daki termal tesislerin sertifikasyon işlemleri ve tanıtımı ile ilgili kapsayıcı ve yetkin bir kuruluş olması itibarıyla işbirliği açısından stratejik bir kurum olarak görülmeli. 4. Bölgemiz ve ülkemizdeki kaplıcalarla ilgili bir çıkarım olarak; kaplıcalarla ilgili istatistiki veriler artırılmalı, özellikle kaplıcaların nitelikleri ve ziyaretçi sayıları etkin şekilde takip edilmeli, buna paralel olarak bölge veya ulusal düzeyde bir kuruluş aracılığıyla strateji geliştirme çalışmaları yapılmalıdır. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Bölgemizin kaplıca kapasitesi Japonya’da etkin şekilde tanıtılmalı. Burada tanıtım Japonya Kaplıcalar Derneği aracılığıyla yapılabilir ancak bununla sınırlı kalınmamalı; Japonya’daki turizm kuruluşları nezdinde tanıtımı artırarak halihazırda bu konuya yüksek talepte bulunan Japon halkı ülkemize turist olarak çekilebilir. 2. Japonya Kaplıcalar Derneği aracılığıyla potansiyel turizm yatırımcılarına ulaşılabilir. Bu anlamda kendilerine periyodik olarak bilgi iletilebilir. 9 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 4 – 3.12.2012, TOKYO Mitsubishi Firma Ziyareti M itsubishi firmasına yapılan ziyarette Kürel Stratejiler ve İş Geliştirme Departmanı Genel Müdür Vekili Hirokazu Saito tarafından bilgi alındı. Firma ile ilgili yaptıkları sunumda iştigal alanları ve yatırımlar hakkında bilgi verildi. Ayırca firmanın yapılanması ile ilgili bilgi aktarıldı. Firmanın endüstriyel finansman lojistik ve geliştirme gurubu, enerji iş gurubu, metaller gurubu, makine gurubu, kimya gurubu, temel ihtiyaç maddeleri gurubu olmak üzere toplam 6 ana gurubu olduğu öğrenildi. Bu gurupların tamamen birbirinden bağımsız hareket etmekle birlikte, her gurubun altında yer alan bölümlerinden en önemli 25 tanesinin her ay ortak toplantı yaptıklarını ve birbirlerine aktarımlarda bulundukları belirtildi. Bu şekilde şirket içi iletişimin sağlandığı vurgulandı. G örüşmede ayrıca Türkiye’ye yapılabilecek olan yatırımlar üzerinde konuşuldu. Şu an gurubun özel- likle madencilik ve enerji sektörüne yöneldiği belirtildi. Japonya’da Kyoto Protokolü ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarına duyulan ilginin artmış olduğunun altı çizildi. Enerji sektörü ile ilgili olarak Türkiye’deki yenilenebilir enerji kaynaklarını da ilgiyle takip ettiklerini, Türkiye’de yenilenebilir enerjiye verilen devlet desteğinin, enerji kaynağına göre değişmekle birlikte ortalama 10 dolar-cent/kWh olduğunu fakat Japonya’da bunun 50 dolar-cent/ kWh civarında olduğunu ve bu yüzden yurtdışından pek çok firmanın Japonya’da yatırım yapmaya ilgi duyduğunu belirttiler. Türkiye’de fiyat konusunda bir gelişme olmadan yatırım yapmanın şu aşamada kendileri açısından çok feasable olmadığına işaret ettiler. 10 H eyetimiz kendilerine firmanın ilgilendiği sektörler arasında bölgemizde öne çıkan sektörleri sıraladı; özellikle maden ve yenilenebilir enerji konusundaki potansiyeller kendilerine aktarıldı. Bölgemizde yatırım yapmak istedikleri tak- dirde yararlanabilecekleri bölgesel ve genel teşvikler hakkında bilgilendirme yapıldı. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI 11 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 5 – 3.12.2012 TOKYO Japonya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ile Görüşme J aponya Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme üst düzeyde bizzat Başkan Toshio Nakamura ile gerçekleşmiş- tir. Görüşmelerde Afyon TSO Başkanı Serteser, Nakamura’ya, TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu adına selam getirildiğini belirtilmiş, Nakamura ise Hisarcıklıoğlu ve Yırcalı ile olan dostluklarına değinmiş ve kendisinin Dünya Odalar Birliği Konsey Üyeliği’ne adaylığından söz etmiştir. İzmir’in Expo adaylığı, Tokyo ve İstanbul’un Olimpiyat adaylıklarının da bahsedildiği ve toplantıda karşılıklı ticaret ve yatırım ilişkilerinin geliştirilmesi ile ilgili olarak aşağıdaki görüşler paylaşılmıştır: S ayın Serteser, tarihten gelen dostluğun ikili ticarete daha fazla yansıması gerektiğine değinerek; Japonya’nın 850 milyar dolar ithalat yaptığını, bunun yalnızca 222 milyon dolarının Türkiye’den olmasının iki ülke açısından çok düşük bir rakam olduğunu vurguladı. Teknoloji yoğun ithalat yapan Japonya’nın halihazırda diğer ülkelerden tedarik ettiği AMAÇ 1. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM OLANAKLARINI TANITMAK, BU ANLAMDA NETWORK OLUŞTURMAK belli ürünleri Türkiye’den sağlaması noktasında destek istedi. Özellikle Japonya’nın önemli ithal kalemlerinden olan S yaş meyve-sebze, mermer, seramik gibi doğrudan yatırım yapan 145 Japon fir- ürünlerin bölgemizde rekabetçi şekilde ması olduğunu ve 228 milyon $ yatırım üretildiğine, Japonya’nın bu ürünleri başka yapıldığını; ekonomisi gelişmiş bir ülke ülkelerden Türkiye’den alabilecekleri fi- olarak Japonya’nın bunu artırabileceğini yatlardan daha yüksek fiyatlara tedarik söyledi. Nakamura’dan büyük Japon büyük firmalarla birlikte KOBİ’lerin de etmekte olduğuna dikkat çekti. Dünya bor firmalarına Avrupa ve Asya’ya açılan yurtdışına çıkışının hızlandığını, son bir rezervlerinin %75’inin ülkemizde, bunun kapı konumundaki Türkiye’ye yatırım yılda yurt dışına çıkış oranının iki katına büyük bölümünün de Kütahya’da üretil- yapmasını önermesini talep etti. Başta çıktığını belirtti. Kendilerinin Türkiye’yi, diği, bu madenin Japonya için stratejik Sayın Hisarcıklıoğlu olmak üzere Naka- TL’nin seyrini ve yatırım ortamını ya- bir hammadde olduğunu vurguladı. İki mura’nın Türkiye’ye gönderdiği selam- kından takip ettiklerini ve Başkan Ser- ülkenin ortak bir kültürü olan jeo-termal/ ları ileteceğini ifade etti ve kendilerini teser’in önerilerini dikkate alacaklarını kaplıca sektörü ile ilgili olarak turistlerin Afyon’daki termal otellerde konaklamak ifade etti. bölgemize yönlendirilebileceği, bu sek- üzere Türkiye’ye davet ederek sözlerini törde ortak yatırımlar yapılabileceğini tamamladı. söyledi. 2011 yılı içerisinde Türkiye’de 12 ayın Nakamura, özellikle Japon Yeni’nin son yıllarda yükselmesi ve Japonya’daki nükleer enerji santrallerinin kapanmasına bağlı olarak JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Ö zellikle ihracat ve ithalat arasındaki farkın azaltıl- Neler Öğrendik? ması gerektiğine katıldığını belirtti. Japonya’nın da son iki yılda dış ticaret açığı vermeye başladığını ve özellikle doğal gaz alımına bağlı olarak Orta Doğu ülkeleri ile ticaret açığı verdiklerini söyledi. Bu nedenle kendilerinin halen nükleer enerjinin kullanılması ve bundan vazgeçilmemesi gerektiğine inandıklarını söyledi. Heyetimizin Japon- 1. Japon ekonomisi son yıllarda kendi içerisinde sıkıntılar yaşamakta; Yen’in değeri aşırı yükseldiğinden ülkede sermaye çıkışı söz konusu, bu ülkemize yönelebilecek sermaye ve yatırımlar ve sermaye açısından olumlu olabilir. Ayrıca Japonya’da geçtiğimiz sene yaşanan afetten sonra nükleer santrallerin faaliyetlerinin tamamına yakınının dondurulması sebebiyle, enerji fiyatları artmış durumda. ya’da farklı yerleri ziyaret ettiğine dikkat çekerek, Japonya’da nükleer anlamda bir tehdit olmadığını söyledi ve bu bilgiyi başkaları ile paylaşmamızı istedi. İzmir’in EXPO adaylığına destek vereceğini yineledi. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Ülkemizdeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB’un) muadil kuruluşu olan bu kuruluşla sağlanan üst düzey temasın sürdürülebilmesi adına başta bölgemizdeki TSO başkanlarımız aracılığıyla olmak üzere iletişim sürdürülmeli. 2. Bölgemizle ilgili oluşturulabilecek Japon alım heyetleri konusunda kendilerinden destek istenebilir. 13 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 6 – 4.12.2012 HAKONE Hakone Jeo-Termal İnceleme Gezisi H eyetimiz Tokyo’ya yaklaşık 70 km uzaklıkta volkanik ve buna bağlı olarak jeo-termal nitelikte bir bölge olan Hakone’yi ziyaret etti. Burada öncelikle “Hokone Thermal Supply” şirketi yetkililerinden brifing alındı. Şirket yöneticisi W. Tsujiuchi firma ve faaliyetleri ile ilgili bilgi verdi. Hokone ve Owakudani Vadisi’nde yıllık 3 milyon turist ağırlandığını, bölgedeki teleferik tesisinden son 2 yılda üst üste 2 milyon kişinin faydalandığını, inşaatların halen devam ettiğini ve bölgenin geliştirildiğini belirtti. B ölgede 1811 yılına kadar uzanan yaklaşık 200 yıllık bir kaplıca kullanımı olduğunun bilindiğini, halihazırda volkanik su buharını kullanarak volkanik göldeki minerali yüksek suyu ısıtmak suretiyle kullanıma sunduklarını belirtti. Gölette tutulan suyun günlük kullanım miktarı ölçüsünde ısıtılarak tedarik edildiğini vurguladı. Süreç esnasında volkanik buhardaki zehirli elementlerin filtrelendiğini söyledi. Günde 450 farklı noktaya günlük 4500 ton su sağladıkla- AMAÇ 1. BÖLGEMIZ IÇIN STRATEJIK KAYNAK OLAN JEOTERMALIN JAPONYA’DAKI TURIZM UYGULAMALARINI YERINDE INCELEMEK rını belirtti. B rafında turizmin geliştirilmesi ile H ilgili olarak yaratıcı turistik ürün- ve göl tesisleri çevresindeki turistik akti- yıl olduğu, bu süre sonucunda kuyunun lerin pazarlandığını (örnek: termal suda viteyi gözlemleyerek Hakone’den ayrıldı. ağzının sülfür ile kaplandığı ve verimsiz- kaynatılmış yumurta, minerallerin deği- leştiği anlatıldı. şik formlarda satılması vb.), bölgedeki E panoramik teleferiğin ve gölde temalı uhar çıkarılması ile ilgili kuyuları- landığı anlatıldı. nın derinliklerinin 100 m ile 500 B m arasında değiştiği anlatıldı. 150°’ye kadar su buharı elde edebildikleri aktarıldı. Sondajların ömrünün ise 1-2 yaletteki özel bir vergi düzenleme- geminin turistlerin kullanımına sunul- siyle kaplıcayı kullanan her kişi- duğunu, dolayısıyla jeo-termal turizmle den kullanım günü esas alınarak birlikte doğa turizminden örneklerin bü- vergi toplandığı belirtildi. Termal kaynaklar ile ilgili mevzuatın eyalet düzeyinde yapıldığını belirtmekle birlikte ulusal düzeyde de çok büyük bir eş güdüm sağ- 14 unun yanında termal kaynak et- tünleştirildiği anlatıldı. eyetimiz bu brifingden sonra sondaj yapılan kuyuları yakından inceledi. Aynı zamanda termal kuyular ve bahse geçen teleferik JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Neler Öğrendik? 1. Jeo-termalin farklı bir yöntemle; mineralli suyun sondajla elde edilen su buharı ile ısıtılması suretiyle elde edildiği gözlemledi. 2. Jeo-termale bağlı turizm aktivitesinin etrafında yaratıcı şekilde turistik öğeler geliştirildiği görüldü. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Ülkemizdeki Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB’un) muadil kuruluşu olan bu kuruluşla sağlanan üst düzey temasın sürdürülebilmesi adına başta bölgemizdeki TSO başkanlarımız aracılığıyla olmak üzere iletişim sürdürülmeli. 2. Bölgemizle ilgili oluşturulabilecek Japon alım heyetleri konusunda kendilerinden destek istenebilir. 15 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 7 – 5.12.2012 TSUKUBA Tsukuba Belediyesi Görüşmesi ve İnceleme Gezileri 1 Tsukuba Belediyesi ile Görüşme H eyetimiz Tsukuba Belediye Başkanı Kenichi Ichihara tarafından karşılandı. Türk ve Japon dostluğunun 120 yıl kadar önce Ertuğrul firkateyninden başlamak üzere uzun bir geçmişe dayandığına değinen Ichihara, Tsukuba şehrinin bundan yaklaşık 50 sene kadar önce Japon Hükümeti tarafından özel hükümler ile kurulmuş bir şehir olduğunu belirtti. Şehrin birkaç belediyenin birleşmesi ile oluşturulduğunu, araştırma kurumlarının, üniversite ve özel şirketlerin yanında insanların günlük hayatını kolaylaştıran alışveriş ve eğlence merkezlerini içinde barındıran özel bir şehir olduğunu söyledi. T sukuba ile ilgili sunuma geçilmeden önce Zafer Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı Afyon Valisi İrfan Balkanlıoğlu bölgemizden ve öne çıkan dinamiklerinden bahsetti. AMAÇ 1. “BILIM ŞEHRI” OLAN VE ÖZEL BIR MEVZUATLA ÖZEL BIR GELIŞIM BÖLGESI OLARAK KURULAN TSUKUBA HAKKINDA BILGI SAHIBI OLMAK 2. ŞEHRIN KURULUŞU, GELIŞIMI, ŞEHRIN BÜNYESINDEKI ARAŞTIRMA VE EĞITIM KURULUŞLARI ILE ÖZEL SEKTÖRÜN BIRBIRLERI ILE ETKILEŞIM SÜREÇLERINI ANLAMAK Türkiye’nin gelişmekte olduğunu ve Japonya’dan öğrenilecek çok şey olduğunu anlattı. Bölgemizde yeni kurulan havaalanı çevresinde Tsukuba’dakine benzer bir yapı oluşturulabileceğini belirterek bu özel yapıyı yerinde görmek için Tsukuba’yı B unun üzerine Tsukuba şehri ile ilgili sunuma geçildi. Şehrin 28.400 hektarlık bir alanı kapla- dığı, 217 bin kişilik bir nüfusu barındırdığı ziyaret ettiğimizi dile getirdi. Konuyla ilgili Tokyo’ya 50 km, Narita Hava Limanına Tsukubalı yetkililerin görüş ve önerileri- 40 km mesafede olduğu ve Tokyo şehir nizden faydalanmak istediğimizi belirte- merkezine Ekspres tren ile 1 saatte ulaşıl- rek konuşmasını tamamladı. dığı belirtildi. Şehirde araştırma ve eğitim K ütahya Valisi Kenan Çiftçi ise kendileri ile özellikle, bor madeni ile ilgili özel çalışmaları olup ol- madığını sordu ve şehrin kurulma ve gelişmesi aşamalarında yaşanan zorlukları paylaşmalarını rica etti. 16 faaliyetlerinin yeşil bir ortamda gerçekleşmesi için çevreci bir yaklaşım sergi- T sukuba’nın tarihçesindeki önemli kilometre taşları sıralandı: • 1963 yılında meclis onayı ile Tokyo metropol bölgesinin dışında ve yakınında bulunan Tsukuba’nın ‘bilim ve eğitim’ şehrinin kurulacağı yer olarak seçilmesi • 1970 yılında ‘Tsukuba Bilim Şehri Kurulması’ hakkında kanunun yürürlüğe girmesi • 1980 yılında 43 farklı eğitim ve araştırma kurumunun inşasının tamamlanması lendiği, yeşil-orman alanının %30 olduğu, ayrıca geniş yollar ve yaşam alanları yaratılmaya çalışıldığı vurgulandı. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI • • • • 1985 yılında Uluslararası Fuar’ın (EXPO 1985) Bilim ve Teknoloji temasıyla Tsukuba’da yapılması 2001 yılında Tsukuba bünyesindeki devletle ilişkili pek çok araştırma kuruluşunun özerk yapılara dönüşümünün başlaması 2008 yılında Tsukuba İnovasyon Arenası-Nano-teknoloji (TIA – nanoteknoloji) oluşumunun kurulması 2011 yılında Japon hükümetinin Tsukuba’yı ülke genelindeki 7 adet “Uluslararası Rekabeti Artırıcı Kapsamlı Özel Bölge”den bir tanesi olarak, aynı zamanda ‘robot hareketleri uygulamalarının gözlemlenmesi için özel deney bölgesi’ olarak belirlemesi S nin kurulmasındaki bir diğer amacın da Tokyo ziyaret ettiğimiz AIST – İleri Endüstriyel Bilim metropolitan bölgesindeki nüfus ve yerleşim ve Teknoloji Enstitüsü gösterildi yoğunluğunu dağıtarak Tokyo’yu bir ölçüde ba’da kuruluşundan 2004 yılına kadar S 31.5 milyar dolarlık yatırım yapıldığı, yasal düzenlemelerde esneklik veya muafiyet bunun yaklaşık 21 milyar dolarının araştırma (deregulasyon) ile birlikte vergi indirimi gibi ve eğitim kurumlarının kurulması, yaklaşık 8 avantajlar sağlayacağı vurgulandı. Tsuku- milyar dolarının ise arazi mülkiyetleri ve yer ba’nın özel bölge olarak dört spesifik projeye düzenlemeleri için harcandığı kaydedildi. (konuya) yoğunlaşacağı açıklandı: rahatlatmak olduğu belirtildi. 2 tarafından 2011 yılında “Kapsamlı 004 yılına ait rakamlara göre Tsuku- Ü lke genelindeki kamuya ait araşşınmasına 1968 yılında başlandığı ve 1980 yılında tamamlandığı belirtilerek, halihazırda bu şekilde 32 farklı kurumun olduğu yinelendi. Bu kuruluşların faaliyet alanlarına fazla şirkete ait özel araştırma mer- göre, eğitim, inşaat, bilim ve mühendislik, kezi ve benzeri tesislerin, 32 adet biyoloji, ve genel kapsamlı kuruluşlar olmak ulusal ve kamu sektörüne ait araştırma ku- üzere 5 farklı kategoriye ayrılarak şehirde 5 ruluşunun bir arada olduğu ve bu kuruluş- farklı alana yerleştirildikleri açıklandı. larda 13,000 araştırmacının istihdam edildiği ve çevre bölgelerindeki araştırma ku- T T 1. Yeni Nesil Kanser Tedavi Teknolojilerinin Geliştirilmesi ve Ticarileştirilmesi 2. Yaşam Destek Robotları Geliştirme ve Ticarileştirme 3. Bio-kütle enerjileri Geliştirme ve Ticarileştirme 4. Küresel Nanoteknoloji Araştırma ve Eğitim Kompleksi Geliştirilmesi S unumun sonunda Tsukuba’nın bünyesindeki bilim, teknoloji ve araştırma kapasitesinin yanında, rahat ve sukuba’da son yıllarda yaşanan sukuba’nın kuruluş evrelerinde Tokyo Özel Bölge” ilan edilmesinin, şehir bünyesiden konuşlanmış unsurlara pek çok tırma kuruluşlarının Tsukuba’ya ta- unumda ayrıca Tsukuba’da 300’den söylendi. unumda Tsukuba’nın Japon devleti önemli gelişmeler olarak araştırma kuruluşlarının özerkleştiği yinelendi. Ayrıca şehrin giderek uluslararası bir kimliğe ruluşlarının özellikle Tsukuba’ya nak- büründüğü, şehirde Japon vatandaşı olma- ledildiği ve Tsukuba Üniversitesi gibi yüksek yan 7000 yabancının yaşadığı aktarıldı. Son öğrenim kurumlarının kurulduğu; bu şekilde, olarak ‘ortak girişim’ şeklinde işletmelerin bilim, teknoloji ve yüksek öğrenimin bir arada türediği belirtildi buna başlıca örnekler ola- yoğunlaştırıldığının altı çizildi. Tsukuba şehri- rak bizim de inceleme gezimiz kapsamında güvenli yaşam alanları, uluslararası kimliği, uluslar arası okullar gibi her milletten insana hitap edebilecek yaşamsal donatı unsurları ile özel bir şehir olduğu vurgulandı. 17 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 7 – 5.12.2012 TSUKUBA İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST – National Institute of Advanced Industrial Science and Technology) İ T leri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST – National Institute of Advanced Industrial Science and Technology) sukuba bünyesindeki kurumların işleyişini ve neden Tsukuba’da konuşlandıklarını daha iyi anlayabil- mek için ziyaret ettiğimiz kurumlardan bir tanesi AIST oldu. AIST’den Dr. Futamura heyetimiz bilgilendirdi: AIST’in bütçesinin 1.2 milyar dolar olduğunu belirtti. 2001 yılında kurumun özerkleştiğinden söz etti. Özerkleşmenin kendilerine daha esnek bütçeleme / planlama yapma ve daha esnek bir insan kaynakları politikası izleme gibi avantajlar getirdiğini vurguladı. Yönetimsel anlamda özerkleşse de halen bütçenin %75’inin devlet tarafından karşılandığını ancak bunun her yıl yaklaşık %1 azaltıldığının bilgisini verdi. A IST’in kendi içerisinde 40 farklı araştırma birimi olduğu, bu birimlerde toplam 2400 araş- tırmacının çalıştığı belirtildi. Öne çıkan konuların çevre ve enerji, biyo-teknoloji ve yaşam bilimleri (life sciences), bilgi teknolojileri ve elektronik, nanoteknoloji, malzeme ve imalat, metroloji be ölçüm bilimleri, jeoloji ve uygulamalı jeo-bilimler olduğu aktarıldı. A IST olarak özel sektör ile iç içe çalıştıklarını dile getirdi. Firmalarla ortak projeler yürüttüklerini, ayrıca firmalara kendi laboratuarlarını kullandırmak suretiyle gelir elde ettiklerini belirtti. AIST gibi kuruluşların belli projeler kapsamında teknoloji geliştirdiklerini 18 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI daha sonra bu teknolojilerin patent hakların- kikler, uzaya gönderilecek astronotların eği- dan gelir elde ettiklerini ticarileştirmenin ise timi için kullanılan düzenekler, astronotların patent ve kullanım hakkını satın alan firmalar yaşam alanları, kullandıkları teçhizatlar, Japon tarafından yapıldığını ifade etti. uydularının maketleri gibi ürün ve çalışmaları öz konusu görüşmelerin haricinde S yakından gördük. Teçhizatların neredeyse ta- Tsukuba’da konuşlu Japon Uzay Keşif mamının Japonya tarafından üretildiği bilgisi Ajansı’nın (JAXA) Uzay Merkezi, Jeoloji alındı. Müzesi ve Bilim Meydanı gezildi. JAXA Uzay Merkezi T sukuba’da konuşlu kurumlardan bir tanesi de Japon devletinin uzayla ilgili faaliyetlerini yürüten kurum olan Japon Uzay Keşif Ajansı – JAXA. JAXA en temel merkezlerinden bir tanesini Tsukuba’da konuşlandırmış. Yetkililer tarafından merkezde uydu, roket ve bunlarla ilgili komuta ve fırlatma mekanizmalarının araştırma ve geliştirilmesinin yapıldığını belirttiler. Uluslararası Uzay İstasyonu projesine Japonya’nın katkısı olan ve KIBO ismi verilen Japon Deney Modülü’nün bu bilim merkezinde geliştirildiği ve test edildiği anlatıldı. JAXA idaresinin en kritik müdürlüklerinin bu merkez bünyesinde faaliyet gösterdiğini belirten yetkililer, Tsukuba’daki merkezin kendileri için kritik önem arz ettiğinin altını çizdiler. H eyetimiz merkez içerisindeki çeşitli sergi ve gösterim alanlarını gezdi. Japonya’nın uzaya gönderdiği me- 19 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 7 – 5.12.2012, TSUKUBA Jeoloji Müzesi ve Tsukuba Bilim Meydanı (Science Square) Jeoloji Müzesi J aponya’nın bir deprem ülkesi olması nedeniyle Tsukuba’da jeoloji bilimi ve araştırmalarının önemli yer tuttuğu bilgisini almıştık. Bununla ilgili olarak heyetimize Jeoloji Müzesi’nde gösterimli bir şekilde yapılan çalışmalarla ilgili bilgi verildi. Müzede öncelikle Japonya’nın zemin haritasının haritaların yanında çok farklı görsellerle sergilendiği görüldü. Görsellerin birinde son 70 yılda Japonya’da meydana gelen 6 ve üzerindeki şiddetinde olan depremler şiddetlerine göre ölçeklendirilmiş şekilde gösterilmekteydi. Yine görsellerde Japonya’nın yer altı tabakaları, kayaç türleri, toprak yapısı etkili ve özet şekilde sergilenmekteydi. Genel olarak müzede Tsukuba’daki ilgili kuruluşların yaptığı araştırmaların, anında, güncel ola- ilgili gösterimler yapıldı. Temel duygusal tepki örnekleri gösteren küçük boyutta hayvan rak ve çok etkili görsellerle kamuoyu ile resminde robotlar da gösterildi. Bir diğer ilgi çekici gösterim olarak görüntü teknolojileri paylaşıldığı gözlemlendi. alanında iki farklı kamerayla eş zamanlı olarak farklı yerlerde çekilen görüntülerin anında birbirleri üzerine monte edilmesi ile ilgili gösterim gerçekleştirildi. Tsukuba Bilim Meydanı (Science Square) T sukuba’daki bilimsel canlılığın anlaşılması adına heyetimiz Tsukuba Bilim Meydanı adı verilen Tsukuba adına dikkat çekici ve popüler teknolojilerin sergilendiği “Bilim Meydanı” binasına yönlendirildi. Bu gösterimlerden öne çıkanlar Tsukuba’da geçmişte üretilen robotların eskiden yeniye doğru sergilenmesi oldu. Üretilen tüm insan resmindeki robotların örnekleri ve yıllar bazındaki gelişimleri görüldü. Son üretilen robotun tek ayak üstünde durabilme gibi robot teknolojisi açısından zor kabiliyetler taşıdığı vurgulandı. Yazılım üzerinden komutlarla robotların kontrol edilmesi ile 20 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Neler Öğrendik? 1. Dünyanın en önemli özel gelişim bölgelerinden birisi olan Tsukuba Bilim Şehri aracılığıyla böyle bir bölgenin kuruluşu ve gelişimi hakkında bilgi sahibi olundu.Araştırma-geliştirme ve eğitim firma ve kurumlarının nasıl kümelendikleri daha iyi algılandı ve bunun faydaları ile ilgili çıkarımlar sağlandı.AR-GE’nin yapılması ve ticarileştirilmesi süreci daha somut bir şekilde yerinde görülmüş oldu. 2. Bu tarz bir yatırımın devlet desteğiyle ve kamu, üniversite ve özel sektörden çok farklı aktörlerin doğru şekilde kanalize edilmesiyle kapsamlı bir plan çerçevesinde gerçekleştiği görüldü. 3. Üretim ve bilim unsurlarının fiziki ve operasyonel anlamda birbirlerine yakın olması ile bilginin daha kolay paylaşıldığı, ileri teknoloji ve buna bağlı olarak katma değeri yüksek sektörlerde önemli ürünlerin üretilmesinin kolaylaştığı görüldü. Böyle bir yapı ile küresel ölçekte dünya gündeminde olan robot teknolojileri, nanoteknoloji, biyo-teknoloji, biyo-enerji gibi konularda çalışmaların organize bir şekilde yapılabildiği görüldü. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Tsukuba Belediyesi ile sağlanan üst düzey iletişim koparılmamalı. Bu iletişim bölgemizdeki Valilerimiz ve/veya Belediye Başkanlarımız aracılığıyla sürdürülebilir. 2. Bölgemizde başta Zafer Hava Limanı çevresi olmak üzere özel gelişim bölgelerinin kurulması ile ilgili Tsukuba’dan bilgi ve teknik personel talep edilebilir. 3. Uzun vadede başta üniversitelerimiz olmak üzere bölgemizden ve hatta ulusal düzeyde farklı kuruluşların Tsukuba’daki araştırma kurum/kuruluşları ile irtibata geçmelerinde aracı/kolaylaştırıcı rol üstlenebiliriz. 4. Bölge üniversitelerimizden akademisyenlerin Tsukuba’da araştırmacı olarak görev almalarında aracı/kolaylaştırıcı rol üstlenebiliriz. 21 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI TSUKUBA 22 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI 23 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 8 – 6.12.2012, OSAKA Osaka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü İle Görüşme A fyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, kalkınma ajanslarının son yıllarda kurulduklarını ve temel olarak ülke içerisindeki gelişmişlik farklarını azaltmayı amaçladıklarını, aynı zamanda bu ajansların yatırımcılara önemli fırsatlar sunduklarını, Ajans bünyesindeki dört ilden Manisa’nın ileri teknoloji sanayi yapısıyla aynı zamanda meyve üretimi ile önemli bir merkez olduğunu, Uşak’ın deri, tekstil ve tekstil geri dönüşümünde, seramik sektöründe, Türkiye ve dünyada önemli söz sahibi konumunda olduğunu, Kütahya’nın seramik ve maden sektörlerinde ön planda olduğunu, aynı zamanda stratejik bir maden olan Bor madeninde dünya üretiminin çoğunu tedarik ettiğini, pek çok termal kaynağa sahip olan bölgede termalin en çok Afyonkarahisar’da AMAÇ 1. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM OLANAKLARINI TANITMAK öne çıktığını, 8 adet 5 yıldızlı tesis ve 20 bin yatak kapasitesi ile önemli bir termal merkezi olduğunu, aynı zamanda Afyonkarahisar’ın mermer sektöründe öne çıktığını, şehirde kısmen termal ısıtmanın kullanıldığını, pek çok alanda iş birliğine açık olduğunu belirterek, tarihten gelen dostluğa sahip oldukları Japon dostları hem ticaret hem de turizm anlamında Türkiye’ye beklediklerini ifade etti. ğu’ya açılan kapısı olan Türkiye ve bölgemizden kendilerine önemli yatırım alanları tahsis edebileceklerini söyledi. Sayın Çiftçi beraberimizde getirdiğimiz dokümanlarda gerekli K budaklanabileceklerini söyledi. ve hayvancılık alanında yatırım U A yapmak isteyenlere çok cazip imkanlar sunabildiklerini, turizm alanında Japonların önemli sayılarda Türkiye’ye geldiklerini dolayısıyla turizm alanında yatırım yapılabileceğini ve Japonların kendi yatırımları ile ağırlanabileceğini, Japonya’nın madene bağımlı bir ülke olduğundan yola çıkarak Bor, Boraks, Gümüş gibi madenlerde Kütahya’yı araştırmalarını önerdiğini, dünyanın Avrupa ve Ortado- 24 bilgileri bulabileceklerini ve tarihten gelen köklü ilişkilerin gelecekte güzel şekilde dallanıp ütahya Valisi Kenan Çiftçi tarım şak Valisi Mehmet Ufuk Erden, Uşak’ın termalde, havancılık ve kanatlı hayvan konularında önemli yatırım imkanları, deri ve dokumacılıkta önemli ortaklıkların mümkün olduğunu vurguladı. jans Genel Sekreteri Dr. Yılmaz Özmen, Ajanstaki görevini açıklayarak, bölgenin gelişmesi ile ilgili planlama çalışmaları yaptıklarını aynı zamanda yatırımcılara destek hizmetlerini sunduklarını belirterek www.inwest.org.tr adıyla bir portalı- mızın bulunduğunu söyledi. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI O saka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler Müdürü Sayın Takahiro NAGAI bir sunum gerçekleş- tirdi. Nagai sunumunda şimdi olduğu gibi geçmişte de Osaka ve Kyoto şehirlerinin önemli olduğunu ve başkent olarak işlev yürüttüğünü söyledi. Halihazırda Osaka’nın da ikincil bir başkent olması yönünde yasal çalışmaların olduğunu söyledi. Osaka Eyale- ya’da Osaka’ya özgü bir durumdur. Robot, lirtti. Dünyada Türk, Çin ve Fransız mutfakları nano-teknoloji, çevre ve yenilenebilir enerji, olmak üzer üç büyük mutfağı olduğunu söy- bio-teknoloji dahil olmak üzere ileri tekno- leyen Nagai, Osaka mutfağının da Japonya loji ile faaliyet gösteren pek çok büyüklü içerisinde iyi konumda olduğunu, Osaka’da küçüklü şirkete ev sahipliği yapmaktadır. görülmeye ve tatmaya değer pek çok değe- K rin olduğunun altını çizdi. ansai Kapsamlı Özel Ekonomik Bölge ile ilgili özel bilgi verildi: Bölgede özel tıbbi ilaç, medikal cihaz, medikal teknolojiler, jenerik ilaçlar gibi ti’nin 8.86 milyonluk nüfusa sahip olduğunu, üretimlerin yoğunlaştığından söz edildi. alan olarak en küçük ikinci eyalet nüfus ola- Bölgede 5 yıl süre ile vergi muafiyeti sağlan- rak ise en büyük üçüncü eyalet olduğunu, dığından, Japonya’nın etrafımızdaki büyük 2009 verilerine göre sadece Osaka eyaleti- ülkelerde kurumlar vergisi ortalamasının nin milli geliri 386.1 milyar dolar olup bunun %25, Japonya’da ise %40 olduğunu, verilen Norveç ve Avustralya’dan biraz daha fazla bu vergi muafiyetleri sayesinde rekabetçili- bir gelire tekabül ettiğini, Osaka’nın aynı za- ğin sağlandığını belirtti. manda önemli bir iç pazar olduğunu belirtti. olarak üretime dayalı sanayi te- O sislerinin bir yerde toplandığının kazandığını hatırlattı. Japon şirketlerinin görüldüğünü, en fazla şirketin bu bölgede bölgemize yatırımının önemli olduğunu ve kümelendiğini (20122 adet), çalışan sayısı konunun takibi olacaklarını kendilerinin de ise 420 binin üzerinde olup Japonya’da Türk firmalarını Osaka’da ticarete bekledik- ikinci sırada olduğunu söyledi. Osaka’da lerini belirtti. S on olarak heyetimizden Türkiye ile ilgili dinlediklerini Türkiye’de görmek istediklerini belirtti ve ilişkilerin daha da gelişmesini temenni etti. saka eyaletinin ar-ge ve yüksek O saka’nın sanayi yapısı ile ilgili teknolojiye önem verdiğini ve yakın zaman önce Kyoto Üni- versitesi’nden Prof. Yamanaka’nın nobel büyük şirketlerin yanı sıra KOBİ’lerin de fazla olduğunu, yalnızca KOBİ’lerin dış satışının yaklaşık 130 milyar dolar olduğu, KOBİ’lerin toplam ciroları Honda, Hitachi gibi küresel markaların cirolarından büyüktür, bu da KOBİ’lerin güçlülüğüne işaret etmektedir. Aynı zamanda üretimin çok çeşitli olması Japon- J aponya’nın turizm açısından en ileri bölgesinin Kansai bölgesi olduğunu, kültür bakanlığı envanterinin %60’ının bu böl- gede olduğunu, Kyoto ve Nara’nın UNESCO dünya mirası tesciline sahip olduğunu be- 25 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 8 – 6.12.2012, OSAKA Osaka Eyalet İdaresi Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü İle Görüşme 26 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Neler Öğrendik? 1. Osaka – Kansai bölgesinin Japonya ekonomisinin önemli bir merkezidir. 2. Kansai Kapsamlı Özel Ekonomik Bölge ile rekabet güçlerini artırmaya çalışmaktalar. 3. Osaka – Kansai’de KOBİ’ler niteliksel ve niceliksel açıdan oldukça kuvvetli; üretimin yanında önemli bir iç ve dış ticaret merkezi. 4. Osaka’nın dış ekonomik ilişkileri ile ilgili olarak başta Eyalet İdaresi olmak üzere pek çok kurum / kuruluş faaliyet göstermekte. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Eyalet İdaresi Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü ile iletişimin kesilmemesi gerekir; periyodik olarak bölgemizle ilgili bilgilendirmeler yapılabilir. 2. Japonya’dan bir yatırım veya alım heyetinin oluşturulması ve bölgemizi ziyareti için bu kurumdan destek istenebilir. 3. Bölgemizden Japonya ile ilgilenen iş temsilcileri bu kuruma yönlendirilebilir. 27 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 9 – 6.12.2012, OSAKA Osaka Ticaret ve Sanayi Odası İle Görüşme B u görüşmeye Osaka Ticaret ve Sanayi Odası Genel Direktörü Yasutdugu Kohzuki, heyetimizden ise Afyonkarahisar TSO Başkanı Hüsnü Serteser ve Uşak TSO Başkanı Mustafa Kuvvet, Manisa İl Genel Meclisi Başkanı Sayın Hayrullah Solmaz ve Kütahya İl Genel Meclisi Başkanı Seyit Ömer Durmuş ve Zafer Kalkınma Ajansı’ndan Tuğrul Çınar ve Bahadır Şanver katılmışlardır. S ayın Kohzuki, Osaka’nın katma değeri yüksek teknolojik firmalara ev sahipliği yapan önemli bir bölge olduğunu ve 30 bin şirket/kuruluştan oluşan üye tabanlarının olduğunu söyledi. İstanbul’da bir şubelerinin olduğunu ve Sabancı Üniversitesi ile değişim programı uyguladıklarını belirtti. Osaka’da Türkiye’nin fahri konsolosu olduğunu hatırlattı. Kohzuki, Japon yeninin yüksek olması nedeniyle üreticilerin yeni yerlerde üretim arayışında olduğunu sözlerine ekledi. İstanbul’u yakından bildiklerini ve AMAÇ 1. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM OLANAKLARINI TANITMAK Türkiye’de İstanbul dışında da yeni yerler hakkında bilgi sahibi olmaktan memnun olacaklarını belirtti. anlamında beklentilerinin yüksek ola- S cağını ifade ederek, bölgemizde bu im- S ayın Durmuş, önceki söylenenlere ilave olarak, Kütahya’da ayın Serteser, Bölgemizin öne kanların fazlasıyla sağlandığını söyledi. çıkan sektörleri hakkında bilgiler Aynı zamanda Türkiye’nin gelişmiş de- sunduktan sonra Türkiye’nin son mokrasisi ve insan haklarına saygısı ile lirtti. 36 farklı kaynaktan 180°C’ye varan yıllarda her anlamda dışa açılımının hız- yatırımcılara cazip bir ortam sunduğunu sıcak su elde edildiğini ifade etti. Aynı landığını hatırlatarak devletin yatırımlarla ekledi. Manisa’nın yatırımlar açsısından zamanda bor madeninin Kütahya’da çı- ilgili çok cazip teşvikleri olduğuna dikkat ödüllü bir kent olduğunu, farklı sektörle- kartıldığını hatırlattı. çekti. Kalkınma Ajansı’nın yatırımlarla il- rin yanında jeotermal alanında 283°C ile gili önemli bir yol gösterici hizmet sağla- önemli bir kaynağa sahip olduklarına, bu dığını vurguladı. tür kaynakların enerji üretimi için uygun Z S ayın Solmaz, Japonya gibi gelişmiş bir ülkede üreticilerin yatırım yaparken alt yapı ve bilgi birikimi 28 yatırım fırsatı sunduğunu söyledi. halihazırda önemli enerji özel- leştirme programlarının olduğunu be- afer Kalkınma Ajansı Tanıtım Birimi Başkanı Bahadır Şanver, Zafer Kalkınma Ajansı’nın böl- gede, yerelde çok iyi bir network’ü olduğuna dikkat çekerek Türkiye ile il JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI gilendiklerinde kendilerine her türlü bilgi ve desteği sağlayabilecek kapasite olduklarını belirtti. B aşta Sayın Kohzuki olmak üzere Osaka TSO temsilcileri bölgemize davet edildi. Neler Öğrendik? 1. Osaka ileri teknoloji içeren sanayi anlamında Japonya’nın en önemli merkezlerinden bir tanesidir. 2. Son yıllarda Japon ekonomisinin yaşadığı sıkıntılara bağlı olarak dış ilişkiler ve dışa açılım trendi artmıştır. 3. Osaka Ticaret ve Sanayi Odası’nın Türkiye’de hali hazırda önemli kurumsal faaliyetleri vardır. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. Osaka TSO yetkilileri ile iletişim koparılmamalı, kendilerinin yaptıkları yurt dışı organizasyonlarla ilgili periyodik olarak bilgi talep edilmeli ve kendileri bölgemize davet edilmelidir. 2. JETRO Türkiye Ofisi ile daha yakından çalışılmalı. 3. Türkiye’nin Osaka fahri konsolosuna bölgemizle ilgili bilgilendirme yapılmalı ve bölgemize yatırım yönlendirilmesi noktasında destek istenmeli. 2 4. Bölgemizden Japon pazarı ile ilgili firmalar Osaka TSO’ya yönlendirilebilir. 29 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 10 – 6.12.2012, OSAKA IBPC Osaka Ajansı İle Görüşme B G Görüşmeye IBPC Osaka’dan Genel Müdür Kiyoshi Ogata katıldı. örüşme Yönetim Kurulu Başkanı Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu’nun konuşması ile başladı. Sayın Balkanlıoğlu, Japonya’nın Türkiye’de Toyota, Honda gibi büyük markaları ile yatırım yapmış bir ülke olduğunu hatırlatarak, Japon ürünlerinin Türkler için kaliteyi ifade ettiğini ve Japon ürünlerin bu anlamda tercih edildiğini vurguladı. Türkiye ekonomisinin son yıllarda önemli bir atılım kaydettiğini, genç işgücünün büyük bir avantaj sunduğunu ve Türkiye’nin geçtiğimiz sene Çin’den sonra en fazla büyüyen ülke olduğunu kaydetti. Sayın Balkanlıoğlu Türk müteşebbislerin çok AMAÇ farklı coğrafyalarda önemli işler yapabil- 1. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM OLANAKLARINI TANITMAK diğini söyledi. Son yıllarda ülke ekonomisindeki gelişmelere koşut olarak IMF ile mali ilişkilerde büyük bir değişim yaşandığını, artık Türkiye’nin borçlu bir ülke konumundan çıkarak sermaye sağlayan ülke konumuna geçtiğini belirtti. İ kinci olarak Zafer Kalkınma Ajansı Osaka’nın da başlı başına önemli bir ge- Genel Sekreteri Dr. Yılmaz Özmen lişim bölgesi olduğunu ve bu anlamda söz alarak Ajans faaliyetlerini tanıttı. IBPC Osaka’nın tecrübelerinden fayda- Ajansın yereldeki network’ü ile yatırımcılara destek olduğundan bahsetti. Aynı zamanda Ajansın yerelde projelere mali destek sağladığını söyledi. Ajansın www. inwest.org.tr adında bir yatırım portalının olduğunu söyledi. TR33 Bölgesi’nin ol- lanabileceklerini söyledi. S Başkanı Sayın Serteser, IBPC Osaka’nın içeride mi yoksa ülke dışında mı yatırımlar üzerinde çalıştığını sordu. Sayın Ogata her iki türlü ayın Hayrullah Solmaz iki ülke yatırım ile de ilgilendiklerini ancak şu arasında yatırımların kolaylıkla aşamada daha çok Osaka’dan farklı ül- artabileceğinden bahsederek, kelerde yatırım düşünen firmalara destek bölgemizin altyapısının, bilgi birikiminin, dukça dinamik bir bölge olduğunu kay- sanayi ve teknolojideki geçmişi yüksek deden Özmen, bölge içerisinde özel bir teknolojide yapılabilecek her türlü ortak- gelişim bölgesi kurulmasının gündemde lığa uygun bir zemin hazırladığını ifade olduğunu bunun için Japonya’da çeşitli in- etti. Sayın Solmaz görmenin insan aklı celemeler yaptıklarını ve Tsukuba – Kan- için çok önemli olduğunu söyleyerek sai şehrini bu kapsamda ziyaret ettiklerini, kendilerini bölgemizi görmeye davet etti. 30 D aha sonra Afyonkarahisar TSO olduklarını açıkladı. S ayın Serteser bunun üzerine Tokyo’da Japonya Ticaret Odası Başkanı Sayın Nakamura ile ay- rıca Osaka’da Osaka TSO yetkilileri ile görüştüklerini söyledi. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI H er iki odadan Türkiye’ye yatırımla ilgili olarak olumlu tepkiler aldıklarını ifade eden Serteser, IBPC Osaka’nın bir yatırım Ajansı olarak bahsi geçen odalarla birlikte Türkiye’ye bir çalışma programı düzenlemesini önerdi. Böyle bir program kapsamında Ajansımızın ev sahipliğinde kendilerine detaylı bilgi sunulabileceğini fayda sağlayacaklarını belirtti. Osaka’nın bu konuda öncü olabileceğini, fırsatları önceden değerlendirebileceğini belirtti. S ayın Ogata ise Türkiye’ye daha önce gittiğini, her zaman Türkiye’de bulunmaktan memnuniyet duyacağını belirterek teklif için teşekkür etti. Neler Öğrendik? 1. IBPC Osaka, Osaka Belediyesi ve diğer kurumlarla işbirliği halinde Osaka’dan dışarıya açılan ve aynı zamanda yurt dışından Osaka’da yatırım yapacak firmalara her türlü konuda danışmanlık hizmeti sağlamaktadır. Gelecek Dönemde Yapılması Gerekenler: 1. IBPC Osaka ile yatırım destek hizmetleri konusunda kapsamlı işbirliğine gidilebilir. 2. IBPC Osaka’ya bölgemizle ilgili periyodik bilgilendirmeler yapılmalı 2 31 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 11 – 7.12.2012, WAKAYAMA ‘Shima Seiki’ Tekstil Makinesi İmalatçı Firmasına Ziyaret H eyetimizi samimi bir şekilde karşılayan Masahiro Seiki tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de başarı ile çalıştıklarını; geçtiğimiz yıllarda Türkiye’nin satışlarının en fazla arttığı ülke olduğunu belirtti. Shima Seiki firmasının otomasyona dayalı ve tasarım yazılımı/ bilgisayar teknolojisi ile entegre tekstil makineleri ürettiğini belirtti. Firmanın ulaştığı teknolojide pek çok tekstil ürününün bilgisayarda tasarlandığı ve tek parça halinde, hiçbir ek dikişe gerek kalmadan, tek bir seferde makineleri ile üretildiğini anlattı. F irma 1962 yılında tam otomasyona dayalı bir eldiven üretim makinesi üretmek misyonu ile kurulmuş. 1964 yılında bu makine üretilmiş. Yıllar ba- AMAÇ zında teknoloji geliştirilmiş ve makineler eldivenden başka ürünleri de kapsayacak şekilde çeşitlenmiş. Firma, gelişimi süresince küresel tekstil sektör yetkililerinden sektördeki yenilikçi adımlarından ötürü pek çok ödül kazanmış. H F alihazırda dünyanın farklı ülkelerinde 14 adet temsil ofisleri bulunmakta, pek çok ülkede de bayileri mevcut. irmanın üretim süreci, bilgisayar yazılımı, 3 boyutlu tasarım ve otomasyon içerdiğinden heyetimiz için teknoloji yoğun bir firmanın üretim süreci ve tesisleri ile ilgili farkındalık oluşturması adına önemli fayda sağlamıştır. 32 Heyetimiz, Wakayama Eyalet Valiliği’nin önerisi üzerine; Shima Seiki firmasının üretim tesislerine bir ziyaret gerçekleştirmiş; tesisler gezilmiş ve faaliyetlerle ilgili olarak firma Yönetim Kurulu Başkanı Masahiro Shima’dan bilgi alınmıştır. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI 33 JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI GÖRÜŞME NO 12 – 7.12.2012, WAKAYAMA Wakayama Eyalet Valisi İle Görüşme W akayama Eyalet Valiliği’nin Tokyo’daki ticaret müşavirimiz aracılığıyla heyetimize sunduğu davete istinaden Wakayama Eyalet Valisi Sayın Yoshinobu NİSAKA ile heyetimiz onuruna verilen öğle yemeğinde buluşuldu. Yemeğe Wakayama şehir ve eyalet idarelerine bağlı üst düzey bürokratlar katıldı. Osaka eyaletine komşu olan Wakayama’nın yaklaşık 1 milyon nüfusu bulunmakta. Jeo-termal ve doğa turizmi ile anılan Wakayama eyaletinin son yıllarda sanayisini canlandırmak adına uluslararası ekonomik ilişkilere daha fazla önem verdiği bilgisi iletildi. Wakayama aynı zamanda, 1890 yılında Wakayama eyaletindeki Kuşimoto kenti açıklarında batan Osmanlı donanmasına bağlı Ertuğrul Fırkateyni nedeniyle Türk-Japon dostluk ve dayanışmasının başladığı yer olarak bilinmektedir. Kuşimoto kentinde şehitlerimize atfen yapılmış bir anıt bulunmaktadır. E yalet Valisi Nisaka yaptığı hoşgel- AMAÇ 1. BÖLGEMIZIN İŞ VE YATIRIM OLANAKLARINI TANITMAK diniz konuşmasında, 120 yıl önce Wakayama’da başlayan ve çeşitli evrelerle gelişen Türk-Japon dostluğu çer- olarak dört ilin Valileri, Belediye, İl Genel çevesinde heyetimizi Wakayama’da gör- Meclisi ve Ticaret ve Sanayi Odası Baş- mekten duyduğu memnuniyeti ifade etti. kanları olarak bu ziyareti gerçekleştir- Heyetimizin Wakayama’da konaklama- diğimizi açıkladı. İllerimizin öne çıkan sından ve eyaletlerini incelemelerinden sektörleri ile ilgili kısa bilgi verdikten mutlu olduklarını belirtti. Wakayama’nın sonra Türk ekonomisinin son yıllarda Japonya’nın doğal güzellikleri ile bilinen önemli bir dinamizm kazandığı, borçlu şirin bir eyaleti olduğunu belirten Vali, bir ülke olmaktan çıktığını, müteşebbis Türkiye ile turistik, kültürel ve ekonomik kapasitesinin güçlendiğini aktardı. Bu bağların güçlenmesi adına üzerlerine dü- çerçevede bölgemizde yatırımlara açık şeni yapmaktan memnuniyet duyacağını olduğumuzu, dostluk ve kardeşlik ilişki- ifade etti. lerimizi ticari ilişkilerle perçinleyebilece- H 34 eyetimiz adına konuşan Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, Zafer Kalkınma Ajansı ğimizi belirtti. H eyetimiz son olarak Wakayama’ya 150 km uzaklıktaki Kuşimoto kentindeki Ertuğrul Şehitliğini akşam saatlerinde de olsa ziyaret edebilmenin onurunu yaşadı. JAPONYA ÇALIŞMA ZIYARETI Wakayama Eyalet Valisi ve üst düzey bürokratları ile sağlanan irtibatlar devam ettirilmeli, kendilerine bölgemizle ilgili periyodik bilgiler ulaştırılmalı, ortak ticaret fuarlarının düzenlenmesi noktasında işbirliği yapılmalı. 35 WWW.ZAFER.ORG.TR JAPONYA TEKNİK İNCELEME GEZİSİ ZAFER KALKINMA AJANSI