İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı
Transkript
İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı
İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice PASSIVE VOICE (ETKEN EDİLGEN) Biçim A-Etken bir fiilin edilgen biçimi , to be fiilinin etken fiilin yapısına sokup buna, etken fiilin geçmiş zaman ortacını ekleyerek oluşturulur. Etken fiilin öznesi, edilgen fiilin yapıcı öğesi (agent) olur. Yapıcı öğe genellikle belirtilmez; belirtildiğinde de by’dan sonra getirilir cümlenin sonuna konur: This tree was planted by my grandfather. : Bu ağaç büyükbabam tarafından dikilmişti. B-Şimdiki, geçmiş ve şimdiki öncesi zaman yapılarına örnekler: Etken We keep the butter here. : Yağı burada tutarız. Edilgen The butter is kept here. : Yağ burada tutulur. Etken They broke the window. :Camı kırdılar. Edilgen The window was broken. :Cam kırıldı. Etken People have seen wolves in the streets. :Halk caddelerde/yolda kurtlar görmüş. Edilgen Wolves have been seen in the streets. :Caddelerde kurtlar görülmüş. C-Edilgen süreklilik yapılar to be fiilinin süreklilik biçimlerini alırlar. Bunun dışında da bu yapılar pek kullanılmaz: Etken They are repairing the bridge. :Köprüyü onarıyorlar. Edilgen The bridge is being repaired. :Köprü onarılıyOR. Etken They were carrying the injured player off the field. :Sakatlanan oyuncuyu alanın dışında taşıyorlardı. Edilgen The injured player was being carried off the field. :Sakatlanan oyuncu alanın dışına taşınıyordu. Öteki süreklilik yapıları edilgende son derece ender kullanılır; Dolayısıyla: They have/ had been repairing the road. : Yolu onarıyorlardı. They will would be repairing the road. : Yolu onaracaklar/onarıyor olabilirlerdi. gibi cümleler normal olarak edilgene çevrilmezler. D-Yardımcı + mastar bileşimleri edilgen mastar kullanılarak edilgene çevrilirler: 1/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice Etken You must/should shut these doors. :Bu kapıları kapamalısınız/ kapamanız gerekir. Edilgen These doors must/ should be shut. :Bu kapılar kapanmalı/kapanması gerekir. Etken They should/ought to have told him. :Ona söylemeliydiler. Edilgen He should/ought to have been told. :Ona söylemeliydi. (Edilgen –miş’li mastar) Etken fiiller ve edilgen karşılıkları A-Halk dilinde bazen be yerine get kullanılabilir: The eggs got (=were) broken . : Yumurtaalr kırıldı. You’ll get (=be) sacked if you take any more time off. aha çok izin alırsan kovulursun. B-Someone gave her a bulldog (Bir i ona buldog verdi.) gibi , düz ve dolaylı tümleç içeren bir cümlenin kuramda iki edilgen biçime sahip olduğuna dikkat ediniz : She was given a bulldog .: Ona bir buldog verildi. Abulldog was given to her. : Bir buldog ona verildi. Bundan birincisi çok yaygındır. Dolayısıyla dolaylı tümleç genellikle edilgen fiilin öznesi olur. C- Etken fiilin öznesinin kimliği ile ilgili sorular genellikle düz cümle yapısıyla ifade edilir. What delayed you? : Seni ne geciktirdi? ( Neden geciktin?) Which team won? : Hangi takım kazandı? Edilgen bir fiilin öznesinin kimliğine ilişkin sorular da düz cümle yapısıyla ifade edilir: Something was done. – What was done? : Bir şey yapıldı. – Ne yapıldı? One of them was sold.- Which one was sold? : Bir satıldı – Hangisi satıldı ? Etken yapıdaki soru dizilişi edilgende düz cümle dizilişine dönüşebilir: What did they steal? : Ne çaldılar? (Soru dizilişi) What was stolen ? : Ne çalındı? (Düz cümle dizilişi) Ancak soru , yapıcı öğeye gönderme yapıyorsa soru dizilişinin gerektiğine dikkat ediniz : Who painted it? : O resmi kim yapmış? (düz cümle dizilişi Who was it painted by? : O resim kimin tarafında yapılmış? (Soru dizilişi) Edilgenin Kullanımları Edilgen şu durumlarda kullanılır: 2/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice A- Kim olduğu belirgin olduğu için eylemin sahibinin belirtilmesi gerekmediği zaman : The rubbish hasn’t been collected. : Çerçöp toplanmadı. The streets are swept every day. : Caddeler hergün temizlenir. Your hand will be X-rayed. : Elinin röntgeni alınacak. B- Eylemi kimin yaptığını bilmiyorsak, tam olarak bilmiyorsak ya da unutmuşsak : The minister was murdered. : Bakan öldürüldü. My car has been moved! : Arabam oynatılmış! You’ll be met at the station. : İstasyonda karşılanacaksınız. I’ve been told that . . . : Bana dendi ki . . . C-Etken fiilin öznesi “people” olacaksa : He is suspected of receiving stolen goods. : Çalınmış mal kabul ettiğinden kuşkulanılıyor. (People suspect him of . . . : Halk . . . kuşkulanıyor.) They are supposed to be living in New York . : New York’ta oturdukları sanılıyor. (People supposed that they are living . . . :Halk . . . oturduları sanılıyor.) D-Etken cümlenin öznesi, one belgisiz zamiri olacaksa : One sees this sort of advertisement everywhere (İnsan bu tür reklamı her yerde görür) cümlesi genellikle şöyle ifade edilir: This sort of advertisement is seen everywhere. : Bu tür reklam her yerde görülür. Halk dilinde “you” belgisiz zamiri ve etken fiil kullanabiliriz : You see this sort of advertisement everywhere. Bu tür reklamı her yerde görürsün. Ancak daha biçimsel İngilizce “one”+ etken ya da daha yaygın olan edilgen biçimini gerektirir. E-Eylemi gerçekleştiren kişiden çok eylemin kendisiyle ilgileniyorsak : The house next door has been bought (by a Mr Jones). :Yandaki ev (Mr Jones diye biri tarafından) satın alındı. (Bu durumda Türkçede “Yandaki ev satıldı’yı yeğleriz.) Ancak Mr Jones’u biliyorsak etkeni kullanırız: Your father’s friend, Mr Jones , has bought the house next door. :Yandaki evi babanın arkadaşı Mr Jones satın aldı. Aynı biçimde : A new public library is being built (by our local council). : (Bölge konseyince) yeni bir halk kütüphanesi kuruluyor. 3/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice Ancak daha teklifsiz İngilizcede “they” belgisiz zamiri ile etken fil kullanırız: They are building a new public library. : Yeni bir halk kütüphanesi kuruyorlar. Kuşkusuz, Konsey üyelerinden biri şöyle der: We are/The Council is building . . . : Biz /Konsey . . . kuruyor(uz). F-Edilgen, açık olmayan ya da dilbilgisine aykırı bir cümle kurmamak için de kullanılabilir. Bu genellikle, özne değişiminden kaçınarak yapılır : When he arrived home a detective arrested him : Bir dedektif, eve gelice (bir dedektif tarafından) tutuklandı. Cümlesinin daha iyi ifadesi: When he arrived home he was arrested (by a detective). : Eve gelince (bir dedektif tarafından) tutuklandı. When their mother was ill their neighbours looked after the children. : Komşuları , annelerinin rahatsızlığı sırasında çocuklara baktılar. When their mother was ill the children were looked after by neighbours. : Çocuklar rahatsızlığında onlara komşularca bakıldı. G- Edilgen bazen psikolojik nedenlerle yeğ tutulabilir. Konuşan kişi hoşa gitmeyen duyuruların sorumluluğunu üzerinden atmak için bunu kullanabilir. : EMPLOYER: Overtime rates are being reduced/will have to be reduced. : İŞVEREN: Fazla mesai ücretleri düşürülmektedir/ . . . ücretlerinin düşürülmesi gerekecektir. Hoşa giden duyurulan için, kuşkusuz etken kullanılır : I/We are going to increase overtime rates. :Fazla mesai ücretlerini artırıyorum/artırıyoruz. Konuşan kişi eylemi kimin gerçekleştirdiğini bilip adını vermek istemeyebilir. Bill’in, kendisine ait mektupları açtığından kuşkulanan Tom, You’ve opened this letter! :Bu mektubu açın! Yerine diplomatik bir ifadeyle: This letter has been opened! : Bu mektup açılmış! diyebilir. Biçim A-Etken bir fiilin edilgen biçimi , to be fiilinin etken fiilin yapısına sokup buna, etken fiilin geçmiş 4/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice zaman ortacını ekleyerek oluşturulur. Etken fiilin öznesi, edilgen fiilin yapıcı öğesi (agent) olur. Yapıcı öğe genellikle belirtilmez; belirtildiğinde de by’dan sonra getirilir cümlenin sonuna konur: This tree was planted by my grandfather. : Bu ağaç büyükbabam tarafından dikilmişti. B-Şimdiki, geçmiş ve şimdiki öncesi zaman yapılarına örnekler: Etken We keep the butter here. : Yağı burada tutarız. Edilgen The butter is kept here. : Yağ burada tutulur. Etken They broke the window. :Camı kırdılar. Edilgen The window was broken. :Cam kırıldı. Etken People have seen wolves in the streets. :Halk caddelerde/yolda kurtlar görmüş. Edilgen Wolves have been seen in the streets. :Caddelerde kurtlar görülmüş. C-Edilgen süreklilik yapılar to be fiilinin süreklilik biçimlerini alırlar. Bunun dışında da bu yapılar pek kullanılmaz: Etken They are repairing the bridge. :Köprüyü onarıyorlar. Edilgen The bridge is being repaired. :Köprü onarılıyor. Etken They were carrying the injured player off the field. :Sakatlanan oyuncuyu alanın dışında taşıyorlardı. Edilgen The injured player was being carried off the field. :Sakatlanan oyuncu alanın dışına taşınıyordu. Öteki süreklilik yapıları edilgende son derece ender kullanılır; Dolayısıyla: They have/ had been repairing the road. : Yolu onarıyorlardı. They will would be repairing the road. : Yolu onaracaklar/onarıyor olabilirlerdi. gibi cümleler normal olarak edilgene çevrilmezler. D-Yardımcı + mastar bileşimleri edilgen mastar kullanılarak edilgene çevrilirler: Etken You must/should shut these doors. :Bu kapıları kapamalısınız/ kapamanız gerekir. Edilgen These doors must/ should be shut. :Bu kapılar kapanmalı/kapanması gerekir. Etken They should/ought to have told him. :Ona söylemeliydiler. Edilgen He should/ought to have been told. :Ona söylemeliydi. (Edilgen –miş’li mastar) Etken fiiller ve edilgen karşılıkları 5/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice A-Halk dilinde bazen be yerine get kullanılabilir: The eggs got (=were) broken . : Yumurtaalr kırıldı. You’ll get (=be) sacked if you take any more time off. aha çok izin alırsan kovulursun. B-Someone gave her a bulldog (Bir i ona buldog verdi.) gibi , düz ve dolaylı tümleç içeren bir cümlenin kuramda iki edilgen biçime sahip olduğuna dikkat ediniz : She was given a bulldog .: Ona bir buldog verildi. Abulldog was given to her. : Bir buldog ona verildi. Bundan birincisi çok yaygındır. Dolayısıyla dolaylı tümleç genellikle edilgen fiilin öznesi olur. C- Etken fiilin öznesinin kimliği ile ilgili sorular genellikle düz cümle yapısıyla ifade edilir. What delayed you? : Seni ne geciktirdi? ( Neden geciktin?) Which team won? : Hangi takım kazandı? Edilgen bir fiilin öznesinin kimliğine ilişkin sorular da düz cümle yapısıyla ifade edilir: Something was done. – What was done? : Bir şey yapıldı. – Ne yapıldı? One of them was sold.- Which one was sold? : Bir satıldı – Hangisi satıldı ? Etken yapıdaki soru dizilişi edilgende düz cümle dizilişine dönüşebilir: What did they steal? : Ne çaldılar? (Soru dizilişi) What was stolen ? : Ne çalındı? (Düz cümle dizilişi) Ancak soru , yapıcı öğeye gönderme yapıyorsa soru dizilişinin gerektiğine dikkat ediniz : Who painted it? : O resmi kim yapmış? (düz cümle dizilişi Who was it painted by? : O resim kimin tarafında yapılmış? (Soru dizilişi) Edilgenin Kullanımları Edilgen şu durumlarda kullanılır: A- Kim olduğu belirgin olduğu için eylemin sahibinin belirtilmesi gerekmediği zaman : The rubbish hasn’t been collected. : Çerçöp toplanmadı. The streets are swept every day. : Caddeler hergün temizlenir. Your hand will be X-rayed. : Elinin röntgeni alınacak. B- Eylemi kimin yaptığını bilmiyorsak, tam olarak bilmiyorsak ya da unutmuşsak : 6/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice The minister was murdered. : Bakan öldürüldü. My car has been moved! : Arabam oynatılmış! You’ll be met at the station. : İstasyonda karşılanacaksınız. I’ve been told that . . . : Bana dendi ki . . . C-Etken fiilin öznesi “people” olacaksa : He is suspected of receiving stolen goods. : Çalınmış mal kabul ettiğinden kuşkulanılıyor. (People suspect him of . . . : Halk . . . kuşkulanıyor.) They are supposed to be living in New York . : New York’ta oturdukları sanılıyor. (People supposed that they are living . . . :Halk . . . oturduları sanılıyor.) D-Etken cümlenin öznesi, one belgisiz zamiri olacaksa : One sees this sort of advertisement everywhere (İnsan bu tür reklamı her yerde görür) cümlesi genellikle şöyle ifade edilir: This sort of advertisement is seen everywhere. : Bu tür reklam her yerde görülür. Halk dilinde “you” belgisiz zamiri ve etken fiil kullanabiliriz : You see this sort of advertisement everywhere. Bu tür reklamı her yerde görürsün. Ancak daha biçimsel İngilizce “one”+ etken ya da daha yaygın olan edilgen biçimini gerektirir. E-Eylemi gerçekleştiren kişiden çok eylemin kendisiyle ilgileniyorsak : The house next door has been bought (by a Mr Jones). :Yandaki ev (Mr Jones diye biri tarafından) satın alındı. (Bu durumda Türkçede “Yandaki ev satıldı’yı yeğleriz.) Ancak Mr Jones’u biliyorsak etkeni kullanırız: Your father’s friend, Mr Jones , has bought the house next door. :Yandaki evi babanın arkadaşı Mr Jones satın aldı. Aynı biçimde : A new public library is being built (by our local council). : (Bölge konseyince) yeni bir halk kütüphanesi kuruluyor. Ancak daha teklifsiz İngilizcede “they” belgisiz zamiri ile etken fil kullanırız: They are building a new public library. : Yeni bir halk kütüphanesi kuruyorlar. Kuşkusuz, Konsey üyelerinden biri şöyle der: We are/The Council is building . . . : Biz /Konsey . . . kuruyor(uz). 7/8 İngilizce Etken Edilgen Konu Anlatımı - Passive Voice F-Edilgen, açık olmayan ya da dilbilgisine aykırı bir cümle kurmamak için de kullanılabilir. Bu genellikle, özne değişiminden kaçınarak yapılır : When he arrived home a detective arrested him : Bir dedektif, eve gelice (bir dedektif tarafından) tutuklandı. Cümlesinin daha iyi ifadesi: When he arrived home he was arrested (by a detective). : Eve gelince (bir dedektif tarafından) tutuklandı. When their mother was ill their neighbours looked after the children. : Komşuları , annelerinin rahatsızlığı sırasında çocuklara baktılar. When their mother was ill the children were looked after by neighbours. : Çocuklar rahatsızlığında onlara komşularca bakıldı. G- Edilgen bazen psikolojik nedenlerle yeğ tutulabilir. Konuşan kişi hoşa gitmeyen duyuruların sorumluluğunu üzerinden atmak için bunu kullanabilir. : EMPLOYER: Overtime rates are being reduced/will have to be reduced. : İŞVEREN: Fazla mesai ücretleri düşürülmektedir/ . . . ücretlerinin düşürülmesi gerekecektir. Hoşa giden duyurulan için, kuşkusuz etken kullanılır : I/We are going to increase overtime rates. :Fazla mesai ücretlerini artırıyorum/artırıyoruz. Konuşan kişi eylemi kimin gerçekleştirdiğini bilip adını vermek istemeyebilir. Bill’in, kendisine ait mektupları açtığından kuşkulanan Tom, You’ve opened this letter! :Bu mektubu açın! Yerine diplomatik bir ifadeyle: This letter has been opened! : Bu mektup açılmış! diyebilir. 8/8