Bülten 45 - Hindistan Gezi Rehberi
Transkript
Bülten 45 - Hindistan Gezi Rehberi
www.hindistangezi.com sitesi bülteni Bu bülten, periyodik bir yay›n de¤ildir. Sadece Hindistangezi.com sitesi üyelerine e-mail ile ücretsiz gönderilir S ay› : 45 Mart 2010 Haz›rlayan Zafer Bozkaya • Bu say›ya katk›da bulunanlar ‹smail Geçmen Değerli üyemiz Handistan konusunda faaliyetler giderek artıyor. Halime Taştan arkadaşımız, Ankarada iki önemli toplantı organize etti. 6 Mart tarihinde Bollywood Karaoke Days toplantısında katılımcılar Karaoke desteğiyle Bollywood şarkıları söylediler. Bu toplantının fotoğrafları : http://www.facebook.com/album.php?aid=193114&id=752067385 21 Mart tarihinde Desi Nights toplantısı ile Bollywood gecesi düzenledi. Toplantıya katılanlar arasında sarisini giyip gelen Türk katılımcılar dikkati çekecek kadar çoktu. Bu toplantının fotoğrafları : Zafer Bozkaya http://www.facebook.com/album.php?aid=197594&id=752067385 Selam ve sevgiler Ekfli S ö z l ü k’te http://sozluk.sourtimes.org “H i n d i s t a n” maddesinde yaz›lanlar. (Yorumlar sahibine aittir.) ➛ Rusya d›fl›nda her yere saç›lm›fl halk›yla ve iflsizlerinin hiç bir fley olam›yoruz bari bilgisayar mühendisi olal›m dediklerini düflündüren ülke. (cymsin) **** ➛ K›fl aylar›nda hava s›cakl›¤› on derecenin alt›na düflünce her gün, hayat›n› sokaklarda geçiren onlarca insan›n hayata veda etti¤i ülke. (lost in the sky) **** ➛ Tanr›lar›n insanlar›n ilgisine ve çoklu¤una muhtaç oldu¤u ülke. Belki de bu yüzdendir insanlar›n yüzündeki huzurlu ifade. (mahasamatman) **** ➛ Resmî dilinde ad› Bharat olan ülke. Dilimizdeki baharat ismi bu kökenden gelmektedir. Ayr›ca 1947'de ‹ngiliz sömürgecili¤ine karfl› ba¤›ms›zl›¤›n› ilân etmesine ra¤men baz› ‹ngiliz taktikleriyle Bangladefl, Hindistan, Pakistan ve Sri Lanka olmak üzere dörde bölünen ülkedir. (aurora of asiaminor) **** ➛ Yurdumuzda son birkaç y›ld›r trendy olmufl parmakaras› terliklerin anavatan›... (jools and jops) ➛ Yeni bir kurba¤a türünün keflfedildi¤i yer. Bu, öylesine bir tür ki bilim dünyas›nda "bomba haber" niteli¤inde: yepyeni bir taksonomik familya : Nasikabatrachus Sahyadrensis, zengin biyolojik çeflitlili¤e sahip bu bölgede bulunan 115 dolay›nda yeni kurba¤a türünden biri. (don’t know who i’m) **** ➛ B.ka bulanmadan sokaklar›nda dolaflman›n özel bir ustal›k gerektirdi¤i, Bombay’›n ad›n› Mumbai, Madras'›nkini Chennai olarak de¤ifltiren, kafalar›n› sa¤dan sola sallayarak tamam anlam›nda kullananlar›n, her iflin rüflvetle halledilebildi¤i, s›k› pazarl›¤›n flart oldu¤u, insanlar›n gitmek için bir de üste para verdi¤i ülke. (firedragon) **** ➛ Mümkün mertebe trafi¤inden uzak kal›nmas› elden geldi¤ince demiryollar›n›n kullan›lmas› veyahut flehir içindeyseniz rickshaw'lar›n tercih edilmesi gereken ülke... (jools and jops) **** ➛ S›rf biliflim konusunda y›lda 6 milyar dolar ihracat yapan ülke. (prothedop) **** 1 Sadece H ‹ N D ‹ S T A N ’ dolur a böyle fleyler Hindistan’da Görsel Efekt üretimi Tar›m iflçileri Assam eyaletinde fleker kam›fllar› ile Tafleronculuk, H i n d i s t a n’d a özellikle filmlerin özel efektlerini yapmakta kullan›lan bir tür evde çal›flma sistemidir. Hindistan’›n ekonomik geliflimi özellikle ABD’nin ekonomik sorunlarla karfl›laflt›¤› döneme denk geldi. Bu geliflimin sonucunda Holywood’dan iki önemli görsel efekt flirketi yak›n zamanda Mumbai’de flube açt›. Birisi “Yüzüklerin Efendisi” filminin efektlerini yapan Geon ve öteki ise “Titanic” ve “Roma” filmlerini yapan EyeQuebe firmas›. Hindistan’da gerçeklefltirilecek bir Özel Efekt projesi ABD’dekinden % 40 daha ucuza mal oluyor. 21 Haziran 2009 Hindistan, dünyan›n ikinci büyük fleker üreticisidir. Ülkede 45 milyon fleker kam›fl› y e t i fl t i r i c i s i vard›r ve bu tar›m üretiminin büyük ço¤unlu¤u fleker sanayiine çal›fl›r. Hindistan’da bulunan 571 fleker fabrikas›nda 2005 y›l›nda 19.2 milyon ton fleker üretilmifltir. 24 Haziran 2009 Uzun saçl› bir sadhu Sadhu (Bir ermifl), Assam’da uzun saç›n› sergiliyor. Saç›n uzunlu¤u 4.7 metre. Guinness Rekorlar kitab›na göre dünyan›n en uzun saçl› erke¤i Çin’de yafl›yor ve 5.63 metre. 22 Haziran 2009 Puri’de Arabalar Festivali Lord Jagannath’›n üç dev arabas›, Orissa eyaletindeki Puri kentinde “Jai Jagannath” yakar›fllar› ile çekilerek götürülüyor. Bu arabalar›n biri Jagannath Efendiye, ötekiler ise Jagannath’›n abisi Balabhandra ile k›z kardefli Devi Subhadra’ya adanm›flt›r. Arabalar hareket etmeden önce Puri’nin Gajapati Maharajas› Sri Dibyasingha Deb, Efendi Jagannath’›n enkarnasyonu olarak ilan edilmifl, süslenmifl bir taht›revan ile saray›ndan bölgeye getirilmifltir. Yan›nda “Cherra Pahanra” denilen kutsal bir ritüel ile tafl›nan alt›n bir süpürge vard›r. Bu törenlerde 13.7 metre yüksekli¤inde ve 16 tekerlekli “Nandigosh” isimli ahflap araç Lord Jagannath’›n, 13.4 metre yüksekli¤inde ve 14 tekerlekli “Taladhwaja”, Balabhandra’n›n ve 13.1 metre yüksekli¤inde ve 12 tekerlekli araç olan “Darpadalan”, k›z kardefl Subhadra’n›nd›r. Bu araçlar› çekmek için milyonlarca mürid ve bir çok turist bölgeye ak›n etmifltir. 25 Haziran 2009 Muson döneminde çocuklar Muson ya¤murlar› Mumbaiye geldi, ama henuz kuzey Hindistana ulaflmad›. Mumbai’deki bu çocuklar ya¤mur tanr›s›n› uyarmak için yere yatm›fllar. Bu dönemdeki s›cak hava dalgas› nedeniyle birçok eyalette 24 kadar kifli s›caktan öldü. Bunun tersine muson ya¤murlar›n›n olumsuz etkisiyle tar›m alanlar› da zarar gördü. 28 Haziran 2009 Michael Jackson’›n kumdan heykeli Orissa eyaletinin Puri kentinde uluslararas› ödül sahibi kum heykeller heykeltrafl› Sudarshan Patnaik’in yapt›¤› Michael Jackson heykeli. 29 Haziran 2009 Mumbaide yeni köprü hizmete girdi Mumbaide uzun zamand›r aç›lmas› beklenen Bandra - Worli deniz köprüsü hizmete girdi. Bu köprü ile birlikte kentin kuzeyi ile güneyi aras›ndaki trafi¤i yüzde 50 oran›nda rahatlatmas› bekleniyor. 8 fleritli bu köprü 4.8 km. uzunlu¤unda ve 340 milyon dolara mal oldu. 30 Haziran 2009 2 Bir düş ülkesi ‹SMA‹L GEÇMEN’in H‹ND‹STAN GEZ‹ ANILARI - 18 16 Mart 2006, Rishikesh 11.Gün irgecmen@yahoo.com 44. bültenden devam... “Babaji”, can›m babac›m, sevgili babam demek. Bir zamanlar Yeni Delhi’de oldukça varl›kl›, evli barkl›, çoluk çocuk sahibi ünlü bir avukatken... bir gün her ne olduysa her fleyini, tüm mal varl›¤›n›, kar›s›n›, çocuklar›n› b›rak›p Ganj k›y›s›nda orman içindeki bu çad›ra yerleflmifl Babaji. Y›llard›r etraf›na toplad›¤› müritleriyle son derece mütevaz› bir çad›rda yafl›yor. Yani tam da kitaptaki gibi, “Ferrarisini Satan Bilge” lan bu ! Çad›r›n›n önünde 8-10 müridi etraf›n› çevirmifl. K›sa, küt saçl› genç bir bat›l› turist k›zla konuflurken yaklafl›yoruz yan›na. K›zca¤›z ressam olmal›, Babaji’nin kara kalem resimlerini çiziyor ka¤›tlara. fiöyle bir bak›yorum, gerçekten çok güzel fleyler. Buyur ediyor ve yer aç›yorlar Zafer’le bana. Müritlerin Babaji’ye gösterdi¤i sayg› ortama mistik bir hava yay›yor. Sayg›yla biz de di¤erleri gibi ba¤dafl kurup oturuyoruz gösterilen yere. Çad›r›n hemen önünde büyükçe bir atefl, ateflin üstünde bir tencere kayn›yor. Küçük bir kapta hemencecik sütlü çaylar›m›z yap›l›p ikram ediliyor. Dikkatle inceliyorum Babaji’yi. En fazla 45’inde gösteriyor, 54 yafl›ndaym›fl. Güleç yüzlü ve sevimli biri. Aln›n› çevreleyen gökkufla¤› renkli örtü, uzun saçlar›n› tutan saç band› ifllevini görüyor. Elleri, kollar›, boynu, bin bir renkli tafllar, Site üyelerimizden ‹smail Rag›p Geçmen’in boncuklarla süslü. Parmaklar›nda kocaman ama zarif tafll› Hindistan gezilerini anlatan kitab›n› hala yüzükler var. ‹ngilizce’yi su gibi biliyor Babaji, davet üzeriokumad›n›z m›? Bültenimizde bu kitaptan ne ‹srail’e ve Kanada’ya gitmifl gezmeye ama çok s›k›lm›fl baz› bölümleri yay›nlayaca¤›z. Bu bölümleri oralarda. Hemen kaç›p gelmifl buraya. Müritlerinin sönmeokudukça kitab› sevece¤inize ve tümünü sine izin vermeden tazeledi¤i marihuanas›n› içiyor hiç ara okumak isteyece¤ine eminiz. vermeden. ‹tiraf etmek laz›m, çok karizmatik ve yak›fl›kl› biri bu Babaji. Etkileyici oldu¤u, Kanadal› oldu¤unu ö¤rendi¤imiz flu afetin adama bak›fllar›ndan belli. Adi herif. Saçlar›n› önce fark etmemifltim, k›z sorunca fark ediyorum, eliyle tutup di¤er tarafa at›yor gülerek Babaji. 12 y›ld›r hiç kestirmemifl, 1 metre rahat var. Art›k kütük gibi olmufl y›kanmaya y›kanmaya. Y›kanmak gereksiz ve önemsiz bir detay zaten. Yeni bir ot sar›l›yor Babaji’ye taze taze, yak›yor Baba aflkla, derin derin çekiyor içine, 5-6 sigaradan ç›kabilecek duman› savuruyor havaya. Nas›l bu kadar duman Babaji’nin karizmas› tam. olabildi¤ine flafl›yorum. ‹yice tutufltuktan sonra bu kez bize uzat›yor çubu¤unu. Almamak çok ay›p, müritler almam› iflaret ediyor. Hayda, ne halt edece¤im flimdi? K›sa bir tereddüt yafl›yorum önce, sonra al›p a¤z›ma yaklaflt›r›yorum, otlar›n dumanla birlikte a¤za gelmesini engelleyen pis bir bez, çubu¤un a¤z›n› örtüyor, bezi görmemek için bafl›m› çevirip tütünü çekiyorum usulen. Akl›mca içime çekmeyece¤im, püf püf yap›p s›ram› savaca¤›m ama bir türlü duman gelmiyor. Bir daha… I››h.. duman yok, söndü mü yoksa meret? Mürit elemanlar koyuveriyor kahkahay›. Acemiyiz tamam anlad›k. Ama ben mut- 3 luyum acemilikten, size ne abi ? Yandaki Kanadal› f›st›¤a uzat›yorum çubu¤u, al›flkanl›kla al›p deli gibi çekiyor. Bir vapur bacas› gibi sal›veriyor duman›. Nas›l yap›yorsun be? Vay adi haspa! Soru sormak adettenmifl a¤›r abiye, “özledi¤in herhangi bir fley var m› d›flar›daki dünyadan” diyor biri. Hiç yokmufl. “Peki çocuklar›n?” 2 tane varm›fl, özleyince geliyorlarm›fl. Peki diyorum s›ram gelince, “Cevab›n› bilmedi¤in bir soru var m› Babaji?” Cevab› oldukça flafl›rt›c› oluyor : “Hay›r, ama sorusunu bulamad›¤›m cevaplar›m var”. Hep birlikte gülüflüyoruz. Ne yalan söyleyeyim, hakkaten taflflakl› cevap! Sonuna gelen otunu yeniden tazeliyorlar. Gözü dönmüfl herifin, bu kadar çok içilir mi yahu? Art›k ayr›lma vaktidir. Zafer, 500 rupi b›rakal›m m› diyor ba¤›fl olarak. Verelim tabi, flan›m›z yürüsün yahu, Türk’üz biz, ne olacak ? Buralarda, bu kültürde yard›m almak, dilenmek ay›p de¤il. Uzat›yor Zafer, Babaji ikiletmeden al›yor paray›, oturdu¤u peykenin alt›na zulal›yor hemencecik, buraya bir tap›nak yapt›rmay› düflünüyormufl. Yalan, ota gidecek para, bilmiyoruz sanki. Ya tamam›yla uçmufl, erenlere kar›flm›fl, ya da acayip yetenekli bir üç ka¤›tç› bu abi. Asl›nda kalkas›m›z yok pek, ortam gayet dokunakl› ve enteresan, Ganj’›n üstüne akflam çöker iken, biz sadece suyun fl›r›lt›s›, üstat Babaji’nin flen kahkahalar› ve karizmatik duruflu, içti¤i otun dumanlar›yla sersemlemifl haldeyiz, b›raksalar uzan›verece¤im fliltelerin üstüne, sabaha kadar m›fl›l m›fl›l uyuyaca¤›m. Velakin ‘aarti’ töreni çok renkli geçer imifl buran›n, ufac›k yafltaki rahip adaylar› yürütmekteymifl töreni. Helal olsun her fleye ra¤men, etkilenmifl bir ruh haliyle ayr›l›yoruz oradan, Törenin son 10 dakikas›na yetiflebiliyoruz. Yine de ortam muhteflem. Nehir kenar›nda kurulu bir platformun üstünde, fiiva’n›n dev heykelinin gölgesinde, alt›ndan Ganj’›n akt›¤› yükseltide, Haridvar’daki Shiva heykeli turuncu entarileriyle 6-7 yafllar›ndaki çocuklar ilahilerle Ganj’› kutsuyorlar. Himalayalar, Ganj ve flu ilahiler ne kadar etkileyici. Anlatmas› ve tarifi zor bir sahne. Güneflin batmas›, akflam›n bafllamas›yla bafllayan alacakaranl›kta, içinde mumlar›n yand›¤›, rengarenk k›r çiçekleriyle sar›, beyaz, k›rm›z›, mor karanfiller, papatyalar, erguvanlarla süslenmifl dilek çiçekleri, inananlar taraf›ndan dualar eflli¤inde Ganj’a b›rak›l›yor. Binlerce ›fl›k, binlerce ateflböce¤i Ganj’›n üzerinde ak›p gidiyor. Öylesine güzel ki, foto¤raf bile çekemiyor, izlemekten kendimi bir türlü alam›yorum. Karanl›¤›n bafllamas›yla Hindu’lar yavafl yavafl da¤›l›yor. Rishikesh’te akflam, Tanr› fiiva’n›n ellerinin aras›ndan üzerimize çöküyor. Odalar›m›za dönüyoruz. Banyoda s›cak su var! Uzun zaman sonra ilk kez s›cak suyla banyo yapabiliyorum. Aman aman bu ne aflk›n mutlulukmufl böyle ! Gerçi kova marifetiyle oluyor bu ama olsun bu bile müthifl bir keyif. Suyun bedenimin her santimetrekaresine temas etmesine izin veriyorum. Acele etmeksizin yap›lan bir ayin bu. Ürpertici bir kaynaflma. Nice sonra yata¤›ma uzan›p gözlerimi kapat›yorum. Of aman bu ne güzel bir fleydir yarabbi! ‹liklerime kadar yay›l›yor dinginlik. Ifl›¤› kapatmak için gözlerimi aç›yorum. Hay Allah! Karfl›mdaki duvarda Ganj k›y›s›na hoflgeldiniz... yemyeflil gözleriyle irice bir kertenkele. O bana bak›yor ben ona. E flimdi oldu mu? De si.tir git pis hayvan! Elimdeki defterle kovalamaya çal›fl›yorum, olmuyor yast›¤› f›rlat›yorum, bana m›s›n demiyor Allah›n belas›. Ben, kafas›n› nas›l olur da kopar›r›m planlar› yaparken birden f›rrt diye kaç›yor. Nereye gitti lan bu? Oraya bak›yorum yok, buraya bak›yorum yok. Girdi bir yere eflflo¤lueflflek. “Gece üstümde gezinecek bu kodumun hayvan›” korkular›yla oldukça tedirgin ama derin bir uykuya dal›yorum. Rüya bile görmüyorum. Ganj zemzemcisi Devam edecek... 4 H ‹ N D 11 Falih R›fk› Atay FAL‹H RIFKI ATAY 1894'te ‹stanbul'da do¤du. Darülfünun (‹stanbul Üniversitesi) Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi. 1911'de "Tecelli" dergisinde ilk fliirleri, Servet-i Fünun dergisinde ilk denemeleri yay›nland›. 1913'te Tanin gazetesinin baflyazar› oldu. ‹stanbul mektuplar›, röportajlar, köfle yaz›lar› yazd›. 1913-1914'te Bahriye ve Dahiliye kalemlerinde çal›flt›. 1'inci Dünya Savafl›'nda yedeksubay olarak Suriye'de bulundu. 1918'de birkaç arkadafl›yla birlikte Akflam gazetesini kurdu. Gazetenin Kurtulufl Savafl›'n› desteklemesi nedeniyle divan-› harpte yarg›lan›p tutukland›. 1922'den sonra Bolu ve Ankara milletvekili olarak Meclis'e girdi. Atatürk'e yak›n kifliler aras›nda yer ald›. CHP’nin yay›n organ› olan Hakimiyet-i Milliye gazetesinde, ard›ndan Ulus'ta yay›nlanan köfle yaz›lar›nda, Osmanl› Devleti'nden Cumhuriyet'e geçiflin yaratt›¤› sorunlar üzerinde durdu. Yap›lan reformlar› ve Bat›l›laflma çal›flmalar›n› savundu. Gezi yaz›lar›yla Cumhuriyet döneminin ilk örneklerini verdi. 1950'de Demokrat Parti iktidar›ndan sonra 1952'de ‹stanbul'da "Dünya" gazetesini kurdu. Yaflam›n›n sonuna kadar bu gazetede baflyaz›lar ve röportajlar yazd›. 20 Mart 1971'de ‹stanbul'da yaflam›n› yitirdi. Yazar 1943 y›l›nda yapt›¤› Hindistan gezisini 1946 y›l›nda yay›nlad›¤› H‹ND isimli kitab›yla anlatt›. O dönemlerin Hindistan›n› okurken flimdiki Hindistan›n tarihi ve flimdiki durumu hakk›nda bilgi sahibi oluyoruz. Günümüzden 60 y›ldan daha uzun süre önce yaz›lm›fl olmas›na ra¤men halen kulland›¤›m›z Türkçeye çok yak›n bir dil kullanmas› ilginç olmufltur. Metin içinde yer alan parantez içindeki ve italik yaz›lar, aç›klama amac›yla taraf›mdan yaz›lm›flt›r ve as›l metinde yoktur. Bu kitap, ülkemizde yay›nlanan ilk gezi kitaplar›ndan biri olmufltur. Bültenlerimizde yazar›n bu kitab›ndan seçme bölümleri size iletece¤iz. EKBER’‹N TÜRBES‹NDE fiimdi türbesini ziyarete gitti¤imiz ‹mparator Ekber, ki fiah-› Cihan’›n büyük babas›d›r, onun yüksek kafas›nda da Taht-› Tavus’tan daha zengin, kan› kadar asîl bir hayal do¤du: “Sulh-i Kül” (Tam Bar›fl) Ekber, flöhretçe Babür hanedan›n›n Kanunîsidir. Hind tarihinde Ashoka yaln›z Hindûlar›n büyü¤üdür, Ekber ise Müslüman, Hindu ve Mecusi (Zerdüflt), bütün Hindlilerin büyü¤üdür. ri geliyor. “Kabrimde hiç süs istemem!” demiflti. Vasiyeti yer alt›nda tutuldu ise de, o¤lu, bu türbenin babas›na lây›k olmas› için, üstüne katlar ç›kt› ve en üst kat›n mermer zemini üzerine iflleme ikinci bir sanduka koydu. Bu sandukan›n baflucundaki tafl sütunun oyu¤u içinde, rivayete göre, Kûh-i Nur (ünlü bir elmas) dururmufl. Bu üst kat, âdetâ, bir ‹stanbul saray›ndan kopar›l›p da buraya konmufl bir mermer avludur. Ekber’in türbesinin girifl yeri, Tac Ça¤›m›z düflünürlerinden biri, “Ekber, ‹mparatorlar aras›nda büyüktür, fakat flahsiyeti, hükümdarl›¤›n› da afl›yor!” der. Ekber’in türbesinde bir dehlizden geçerek, karanl›k bir kubbe, ve bir Hind ifllemesi fenerin serpik ›fl›¤› alt›nda, onun sade tafl sandukas› önünde duruyoruz. K›lavuzlar›m›zdan biri, görünmez kubbenin yank› kuvvetini anlatmak için “Hey...” diyor. H›zl› ses, sonra, kubbe karanl›¤› içine gömülüp sönerek, Ekberin devrinden gibi, uzak, derin ve bo¤uk ge- Sikandra Fort - Ekber’in kabri 5 Yeni payitaht›n susuzluktan boflal›p y›k›lmaya b›rak›ld›¤› söylenmektedir. Ekber’in askerlikte, politikada ve idarede yapt›klar›n› yapmak, bir padiflah ad›n› flanland›rmaya kafi idi. Fakat, Ekber, insanlar› ve vicdanlar› içinde bar›flt›rma¤a, kar›fl›k, rahats›z ve ›st›rapl› Hind’e “Sulh-i Kül” (Tam Bar›fl) vermeye çal›flt›. Ekber’in kabri halen çok sade ve gösteriflsizdir Mahal gibi, alt›n kaplama idi. Kargaflal›klarda Rajput çeteleri ve Hindûlar bunlar› soyup ya¤ma etmifller. Ekber’in bütün çocuklar› ufak yaflta ölmüfllerdi. Sikri’deki fieyh Selim’in kerametine s›¤›nd› ve, rivayete göre, onun duas› ile, Jaipur Rajas›’n›n k›z› olan Hindû kar›s›ndan bir erkek çocu¤u do¤du. O¤luna fleyhin ad›n› verdi ve payitaht› Agra’dan Sikri’ye tafl›mak için, orada, yeni saray ve an›tlar›n›n temellerini att›. Fetih-Pur Sikri’deki Türk eserleri bütün dünyada tan›nm›flt›r. ‹stedi¤i fley, bütün dinleri uzlaflt›ran bir tarikat›n mürflidi olmaktan ibaret de¤ildi. Hind havas›nda nefes alan felsefe rüyalar›na dalar, gönül flüphesi duyar, nihayet, ya Buda gibi, yaban ormanlar›n›n yaln›zl›¤› içinde, yahut, kendi vicdan›n›n tereddütler gurbeti içinde hakikat› aramaya ç›kar. Resimi, musikiyi, mimariyi, fliiri ve tefekkürü seven Ekber, bilerek inanmak ve sevdirerek inanmak kayg›s›nda idi : “Hikmet sözleri o kadar cazibelidir ki insan› herfleyden al›koyar. Kendimi onlar› iflit mekten zorla menediyorum ki devlet iflleri için ge reken vakit kaybolmaya!” Baflka bir yerde flöyle diyor : “E¤erçi bunca iklimleri fethettim ve cihangir lik için herfleyi haz›rlad›m. Fakat hakiki büyüklük, Allah r›zas›n› kazanmakt›r. Yüre¤im ne saltanat flan› ile, ne de cihangirlikle kan›yor: me¤er ki ermifl biri imdada yetifle ve gönlümü kederden kurtara!” Hind birli¤ini din üstüne kurmak ‹mparator Ashokan›n da ideali idi. Kabir ve Nanak gibi ink›lapEkber’in bu yeni payitaht›, Agra’dan 34 kilometre uzakl›ktad›r. Ekber, ilk saray temellerini ç›lar da bu u¤urda u¤raflt›lar. Bunlar da kast müs1569’da, Sikri yak›n›ndaki tepe üstünde att›. Agra tebitli¤ine karfl› savaflmak, dinleri ve itikatlar› Alve Delhi mimari gelene¤i bozulmamakla beraber, lahl›k birli¤i fikri içinde yo¤urmak, insanlar bu yap›larda Hind ilham› fazla yer alm›flt›r. Fetih- aras›ndaki ayr›l›klar›n ve anlaflmazl›klar›n manas›z Pur an›tlar›n›n hepsine birden, Dr. Vincent Smith, oldu¤unu isbat etmek için ömür tükettiler. Ekber, “Tafltan Bir Romans” der. “Baflka devirde ve baflka birlefltiricilikte k›l›ç de¤il, inand›rma silah›n› flartlar içinde ne yap›labilir, hatta ne de tasarlana - kullanan ‹mparator Ashokan›n fikrinde idi : “Zorla al›nan vicdanlardan dine hay›r gelmez.” bilir.” Cami-Mescid ve Bülend Dervaza bafll›calar›d›r. Baz› sanat tarihçilerinin fikrine göre Bülend Dervaza, bütün Hindistan’›n en mükemmel mimari eseri say›labilir. Tamamiyle kendine has bir üslup gösteren camiin minberinde Ekber, meflhur hutbesini okudu. Sikandra türbesi, Asya türbeleri aras›nda eflsizdir: yerden yukar›ya do¤ru dört taraças› var. As›l plan›na göre bir kat daha eklenecek ve onun üstüne, ilk defa, alt›n kapl› bir kubbe konacakm›fl. O vakit, bütün dünya türbelerinin birincisi, yaln›z Tac Mahal’in ikincisi olacakm›fl. Devam edecek... Bülend Derwaza’n›n avlu yönünden görünüflü. 6