almanak
Transkript
almanak
almanak mimarlik, tasarim, kuram H.Cansu Cürgen 502121432 | ITU Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programı ADT Mimarlık Tasarım Kuram Dersi Prof.dr. Ayse Senturer Prof.dr. Arda Inceoglu Yrd.doc.dr. Funda Uz + önsöz Mimarlik Tasarim Kuram krizler, esikler ve paradigmalari mimarlik kurami yayinlari uzerinden okumak Mimarlığı düşünmek, mimarlık kuram(lar)ı olarak ortaya konanlardan ve mimarlığa bulaşan ya da doğrusu, mimarlığın bulaşabildiği düşüncelerden bağımsız olmuyor. Bu bulaşıklık hali neyin mimarlık olup neyin kapsam dışı kaldığı konusundaki muğlaklığı sezdirdiği için iyi bir tarif olabilir. Çünkü mimarlık bir meslek tarifi ve disiplin olmaktan çıkıp bir tavır halini (mimari tavır) aldığında ondan birşeyler çıkabileceğini, (bu-yeni-düşünce üretimi olur, yazı olarak, bina olarak ortaya çıkar) düşünüyorum. Bu meslek tarifinden ziyade tavır olma hali, meslek adamı-mimar’ı, entellektüel bir karakter olarak kurgular. Mimarlığın bulaşıklığı kuşkusuz yeni değil, ancak bulaştıklarından kendine kattıklarını yorumlayışımızda yeni olan şeyler var. Bulaştığı düşünce üretimleri, felsefenin ya da bilimin uğraşlarından biri olabilir. Bu uğraşlar, başlı başına güçlü, kendi içinde veya ardılı olduğu düşüncelerle tutarlı tezahürlerdir. Ancak ortaya çıktığı ortamından ayrılıp kendine mimarlık ilgisinde yer bulduğunda, ya baska bir hal alır ya da başka bir anlam yükü, örneğin metafor haline gelebilir. Mimari kavrayış ve ilişki kurma biçimi, benzeri bazı durumlarda zorlama da kalabilir, bilimlerden , felsefi düşünceden alınanları üzerine yapıştırdıkça katmanlaşır ve orada derinlerde bir yerde kazarak ortaya çıkarabileceğimiz bir öz varmış gibi hissederiz, çünkü bu sonradan eklenenler, bağlamından koparılarak yapıştırılanlar, bulaşanlar hemhal olmamıştır bu anlayışta. Mimarlığı bizatihi bir disiplin olarak ele alan görüş onu, kabul görmüş standartların tekniklerin ve malzemelerin icinde tutan bir pratik olarak görür, görünür değilse de algılabilir sınırların içinde tutar. Disiplin olarakmimarlıktan çıkacak şeyin katılığı, her türden etkileşimi, en fazla modifikasyon olarak varsayar ve içkin oldukları iddia edilemez. Mimarlığa ancak eklenip çıkarılabilir, bir bakış verir, belki akımlaşır ama neticede bir zaman sonra yok olur, meşruiyetini yitirir. Ancak bu bulaşıklık durumunu modifikasyon degil de, mimarlığın genlerine etki eden bir dönüşüm olarak görebilirsek o zaman bu yapışan, bulaşan birikmişliğe bir özden ayrı yığınlar olarak degil, bir bütün olarak, mimarlığın evriminin o noktasındaki ve o anki hali olarak bakabiliriz. Evriminin herhangi bir anında, mimari tavır, bulastigi ya da ona bulasan kavramlarla şekillenir, bir kısmını kendi sabitleri diye varsaymaya kalksak dahi ne etkilesimler ne kavram icerikleri sabit kalmayacagindan, genelgecer cevaplar çıkarsayamayız, ama anlık karşılıklar bulabiliriz. Bu durumda da elimizde katı bulunan bir mimarlik dusuncesiyle herseye cevap verilebilinecegi ve dogrulugu tartisilmaz kurallar butunu insa edilebilinecegi dusuncesinden ve methodlardan kurtulur, durum planlariyla bu anlik karsilasilanlara nasil tavir gelistirilebilecegini dusunuruz. Bu almanak, yukarıda özetlenen düşüncelere eşlik eden öznel bir mimarlık yayınları seçkisinden oluşmaktadır. Bu çerçevede kuram mimarlık özelinde, özellikle mimarlar tarafından üretilen kuramsal yayınlar üzerinden incelenecektir. Her bir sayfayı takip eden zaman çizelgesinde* günümüze dek kuramsal mimarlık yayınlarını takip etmek mümkündür. Takip eden sayfalarda, kuramsal eşikler oluşturduğu düşünülen yayınlara detaylı olarak yer verilmektedir. ------------------*çizelgede 1980’lere dek işlenen yayınlar için kaynak olarak Ocak 2009 AD Theorical Meltdown sayısı Francesco Proto’nun derlemesi kullanılmıştır. Codex Filerete Codex Magliabechiamus Leon Battista Alberti + De Re Aedificatoria Libri Decem Jean Martin Architecture ou Art de Bien Bastir Vitruvius, De Architectura Libri Decem Marcus Vitruvius Pollio (MS 80–15 MÖ) kendi döneminin -Klasik Antikite’nin- mimarlığından izlerin bugüne taşınmasını, genis kapsamlı bir yaklaşımla ifade edilecek olursa, Batı mimarlığı ve mimarlık düşüncesini tarih boyunca etkileyebilmesini, Mimarlık Uzerine On Kitap adlı yazmalarından kalan parçalarla gerçekleştirir. Vitruvius, iyi bir mimarlık ürününde bulunması gereken üç özelliğe dikkat çeker: firmitas, utilitas, venustas; yani, dayanıklılık, işlevsellik ve güzellik. Vitruvius’e göre, mimarlık doğanın taklit edilmesidir. Nitekim Vitruvius’ün kuramla bağı ‘oran ilkeleri’yle kurduğu ilişkide ortaya çıkar. Bu düşünüş biçimini Leonardo da Vinci, kozmik düzen ve temel geometrik kalıpları kural alan ve bedeni çember ve kare içine yerleştirilmiş Vitruvius Adamı eskizinde örnekleyecektir. De Architectura’dan kalan yazmalar, Batı mimarlığının ‘öz’ arayışına uygun olarak illustre edilmiş ve kutsal kitaplaştırılmıştır. 1 vitruvius + Walter Rivius or Ryff Vitruvius Teutsch 1550 1548 1547 1542 1464 1230 Villard de Honnecourt Hans Blum Von den Fünff Sülen I Dieci Libri dell'Architettura di M Vitruvio Philibert de l'Orme Le premier Tome del'Architecture Vignola John Shute Regola delli Cinque Ordini d'Architettura The First and Chief Grounds of Architecture Andrea Palladio I Quattro Libri dell'Architettura Leon Battista Alberti, Della architettura:Libri dieci Alberti’nin (1404-72) On Kitabının -Libri Dieci- Vitruvius’un Mimarlık Uzerine On Kitabı’nı takiben, Rönesans döneminde mimarlık üzerine yazılmış ve bilimsel nitelik taşıyan ilk eser olduğu kabul edilmektedir. Şehir planlamada tarihe, felsefeden mühendisliğe pek çok alana değinir. Eser, 15. yüzyıl Floransa’sında doğan Rönesans fikirleriyle tüm dünyayı etkileyecek güce ulaşırken, birşeylerin değişmeye başladığının da habercisi olur: mimarın yeni pozisyonunu ve mevcut mimarlık bilgisinin sorgulanması. Tanyeli’ye göre, ne Antik Yunan’da ne Ortaçağ’da ne de Roma’da mimar gerçek bir entellektüel değildi; Mimarın entellektüel iktidar talebi, Alberti’den başlamaktadır. Kitapla gelen diğer bir değişim ise, 15.yy’den başlayarak mimari bilgi alanının, mevcut durumda hiçbir biçimde eleştirel olmayan ve belirli kalıplardan ibaret yapısının çözülmeye başlaması ve iç tutarlılığının ortadan kalkmasıdır. 2 alberti + 1598 1570 1563 1562 1561 1556 Daniele Barbaro + Wendel Dietterlin Architectura von Au_theilung, Symmetria und Proportion der Fünff Seulen L'idea della Architettura Universale Sebastiano Serlio Tutte l'Opere d'Architettura et Prospettiva Roland Fréart de Chambray Vitruvius Teutsch Claude Perrault Le Dix Livres d'Architecture de Vitruve Augustin Charles d'Aviler Cours d'Architecture Qui Comprend les Orders de Vignole Andrea Palladio, I Quattro Libri dell’Architettura Andrea Palladio’nun (1508-80) ve yazdığı ‘Mimarlık Üzerine Dört Kitap’ının önemi, Vitruvius ve Alberti’nin otoritesini kabul ederek klasik modeller üzerinden ilerlemesinin yanında, modern strüktürler tasarlayarak ‘bağımsızlığını ilan edişinden’ ileri gelir. Palladio’nun mimarlığa kazandırdığı en yenilikçi biçimlendirme metodlarından birini Roman Katolik Kiliseleri’nin superpoze edilmis cizimlerle temsilinde uygulamıştır. Palladio’nun stiline duyulan hayranlık -Palladianism- yakın zamanda yeniden gündeme gelmiş ve yeni bir mimari trend olmuştur. 3 palladio + 1713 1691 1673 1650 1619 1615 Vicenzo Scamozzi Domenico de Rossi Disegni di Vari Altarie Cappelle nelle Chiese di Roma Vitruvius Britannicus James Gibbs A Book of Architecture, Containing Designs of Buildings and Ornament Isaac Ware A Complete Body of Architecture William Chambers A Treatise on Civil Architecture Giovanni Battista Piranesi Della Magnificenza ed Architettura de 'Romani Giovanni Battista Piranesi, Della Magnificenza ed Architettura de’ Romani Giovanni Battista Piranesi (1720-1778), ‘mimarlığın kökeni’ ve ‘estetik’ tartışmalar üzerine düşünceleri ve özgün çizimleriyle hakim paradigmaya karşı duran bir mimar olmuştur. Köken tartışmalarında Doğu/Batı ayrımına dayanmayan bir mimarlık tarihi anlayışı geliştiren Piranesi, söz konusu tezini Roma mimarlığının kökeni Etrüsk’e, Etrüsk’ün kökleri ise Mısır’a dayanmaktadır savıyla desteklemişti. Piranesi bu savıyla aynı zamanda estetik tartışmaya da katılmış oluyordu. Çünkü Roma mimarlığının kökenini farklı bir medeniyete dayandırarak, kendi öz mimarlığını ‘hünerli güzellik’ sözleriyle tanımlanan Yunan mimarlığından ayrı ele alıyor, böylece Roma mimarlığını estetik etki bağlamında başka bir yere, ‘yüce’ konumuna yerleştiriyordu. Ancak Piranesi’nin mantıklı görünen iddiası onun çılgın ya da tuhaf olarak tanımlanmasına yol açmıştır. 4 piranesi + + Marie-Joseph Peyre Ouvres d'Architecture 1765 1765 1761 1759 1756 1728 1725 Colen Campbell Francesco Milizia Principi di Architettura Civile Indice delle Figure Relative ai Principi di Architettura Civile + Claude-Nicolas Ledoux Jean-Nicolas-Louis Durand Vitruvius Britannicus Précis des Lecons d'Architecture Gottfried Semper Karl Fridrich Schinkel Vorläufige Bemerkungen Uber Bemalte Architektur und Plastik Beiden Alten Sammlung Architectonischer Entwürfe Andrea Palladio, I Quattro Libri dell’Architettura Andrea Palladio’nun (1508-80) ve yazdığı ‘Mimarlık Üzerine Dört Kitap’ının önemi, Vitruvius ve Alberti’nin otoritesini kabul ederek klasik modeller üzerinden ilerlemesinin yanında, modern strüktürler tasarlayarak ‘bağımsızlığını ilan edişinden’ ileri gelir. Palladio’nun mimarlığa kazandırdığı en yenilikçi biçimlendirme metodlarından birini Roman Katolik Kiliseleri’nin superpoze edilmis cizimlerle temsilinde uygulamıştır. Palladio’nun stiline duyulan hayranlık -Palladianism- yakın zamanda yeniden gündeme gelmiş ve yeni bir mimari trend olmuştur. ledoux + 1842 1840 1834 1805 1804 1800 Giovanni Battista Cipriani Augustus Welby Pugin The True Principles of Pointed or Christian Architecture Die Vier Elemente der Baukunst Carl Alexander Heideloff Der Kleine Altdeutsche (Gothe) Gottfried Semper Der Stil in den Technischen und Tektonischen Künsten Georg Gottlob Ungewitter Lehrbuch der Gothinschen Konstruktionen 1872 1868 1864 1863 1852 1851 Gottfried Semper Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc + Dictionnaire Raisonné de L'architecture Francaise du XIe au XVIe Siècle Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc, Dictionaire Raisonne de L’Architecture Francaise du XIe au XVIe Siècle Eugène Viollet-le-Duc (1814–79) antik yapılara önerdiği restorasyonlarında, yaratıcı bir yaklaşımı tarihi verilerle birleştirmiştir. Paris Notre Dame Katedrali’nde yaptığı güncellemeler daha sonra pek çok gotik mimarlık eserinin restorasyonunda temel bir referans olacaktır. Viollet-le-Duc, zamanının mimari kabullerinin dışında kalarak, Klasik karşısında Gotik, dekorasyon karşısında konstrüksiyon, tutucu akademizm karşısında ilericilik gibi rasyonel denilebilecek bir dizi mimari düşünceyi dile getirmiş ve Modernizm’e giden yolu açmıştır. Bu fikirlerin kendisi kadar yenilikçi olan mimari temsilleri, 1854-1868 arasında tamamladığı sözlük çalışmasında yer bulmuştur. 5 viollet le duc + Eugène-Emmanuel Viollet-le-Duc Entretiens sur l'Architecture To-morrow:A Peaceful Path to Real Reform Frank Lloyd Wright Ausgeführte Bauten und Entwürfe Tony Garnier Une Cité industrielle: Etude pour la Construction desVilles Bruno Taut Die Stadkrone Bruno Taut Alpine Architektur Le Corbusier + L'Esprit Nouveau Le Corbusier, L’Esprit Nouveau Le Corbusier’in (1887,-1965), 1920 yılında yayınlamaya başladığı ‘L’Esprit Nouveau’, Moderizm’in tarihinde oldukça önemli bir yer edinmiş ancak fazla uzun soluklu olamamış mimarlık yayınıdır. Yayınlar, görsellerle birlikte sanat, mimarlık ve kültür üzerine yazılmış yazılardan oluşmuştur. Le Corbusier’den başka, katkıda bulunanlar arasında Paul Dermée, Adolf Loos, Amadée Ozenfant ve Giuseppe Ungaretti sayılabilir. Yazılar Moderizm ideallerini anlatan\ tanıtan ancak birbiriyle direkt ilişkili olmayan teorilerdir. Le Corbusier bu yayınlarda, modern endüstriyel tekniklerin ve stratejilerin kullanımının toplumun daha yüksek standartlarda ve daha iyi bir yapılı çevrede yaşamasının koşulu olarak görür. Dergide yayınlanan yazılarının bir kısmı daha sonra ‘Vers une Architecture’ kitabında yer almıştır. le corbusier + Le Corbusier Vers une Architecture 1923 1923 1920 1919 1919 1917 1910 1898 Ebenezer Howard Le Corbusier Urbanisme Internationale Architektur Henry R Hitchcock+Philip Johnson The International Style: Architecture since 1922 Paul Schmitthenner Das Deutsche Wohnaus Le Corbusier La Cherte d'Athènes Peter Cook, Michael Webb, Ron Herron, Warren Chalk, Dennis Crompton, David Greene Archigram Archigram grubu ve Archigram dergisi, modern mimarlığın kalıplaşmış anlayışına tepki olarak doğmuş ve teknoloji-enformasyon bazlı gelecek mimarisinin simgesi haline gelmiştir. Tez kapsamında 1961 yılında İngiltere’de altı genç mimarın -Warren Chalk, Peter Cook, Dennis Crompton, David Greene, Ron Herron ve Michael Webb’in- bir araya gelerek oluşturdukları Archigram, 19611974 yılları arasında yüzün üzerinde projeye imza atmıştır. Ancak bu projelerin neredeyse tamamı gerçekleşmemiş; görselleri de kendileri kadar ilginç, ütopik fikirlerdi. Simon Sadler’ın 2005’te yayınlanan “Archigram: Architecture without Architecture” kitabının başlığında olduğu gibi belki de Archigram’ın ortaya koyduğu, mimarlığın kasten unutulduğu bir mimarlıktır. 7 archigram + Ministerrat der DDR Gründsatze des Städtebaus 1961 1950 1943 1932 1932 1925 Walter Gropius Archigram Archigram + + L'Architettura della Citta Robert Venturi Complexity and Contradiction in Architecture Robert Venturi, Denise Scott Brown + Steven Izenour + Learning from Las Vegas Charles Jencks The Language of Post-Modern Architecture Aldo Rossi, L’Architettura della Città Aldo Rossi (1931–97) 1966 yılında yayınladığı kitabında yer alan teorileriyle oldukça etkili olmuştur. Yazılarında Rossi, kentin zamansal sürekliliğinin unutulmadan incelenmesi ve inşa edilmesi gerektiğine değinir, güncel pratiğin bunu unutarak hareket etmesini eleştirir. Rossi’ye göre kent, kollektif hafızası aracılığıyla ‘hatırlar.’ Bu hafızayı ise anıtlar yaşatır. Başka bir deyişle, anıtlar şehre karakterini-kimliğini verir. Rossi’nin eseri, kentin unutulan ve ekonomik anlamda da geri kazanılmak istenen bölgelerindeki anıtsal yapılara da dolaylı olarak dikkat çekmektedir. rossi + Kisho Kurokawa Metabolism in Architecture 1977 1977 1977 1972 1966 1966 Aldo Rossi Christopher Alexander A Pattern Language + Delirious New York Christian Norberg-Schulz Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture Colin Rawe, Fred Koetter Collage City Daniel Libeskind Counterside Whiteman, Kipnis, Burdett Strategies in Architectural Thinking 1992 1992 1991 1983 1980 1978 Rem Koolhaas Mark Wigley The Architecture of Deconstruction: Derrida's Haunt Venturi, Brown, Izenour, Learning From Las Vegas Modernist mimarlığın salt fonksiyonelliğine eleştiren Venturi’nin ‘Karmaşıklık ve Celişki’sini takip eden kitap mimari elitizmi tekrar hedef alır.Geç-Modernist eksresyonizmi ve yeni mimari trend olan reklam-cephe’leri karşılaştırır. Bu cephe anlayışını reklamın değil, unutulan Amerikan sembolizminin temsili olarak değerlendirir. Bu açıdan ayrıca mimari organizmalarin kabuğu - derisinin - ne olduğunu tartışmanın yolu açılır, ki bu tartışma ileride stil ya da biçim odaklarının da önüne geçecektir. Frampton ise kitaba şöyle yaklaşmaktadır: ‘Las Vegas’da çirkin kültü ve alelade olan şeyler, pazar ekonomisinin çevresel sonuçlarından biri gibi gösterilmektedir. Venturi ekonominin acımasızlığınca motive edilen, dev neon lambalarından başka hiçbir şeyi önemli bulmayan bir toplumda mimari tasarımın lüzumsuzluğuna karar vermiş görünüyor. ‘ 8 + venturi, brown, izenour Privacy and Publicity: Modern Architecture as Mass Media Bernard Tschumi + The Manhattan Transcripts Bernard Tschumi Event Cities: praxis Holl, Pallasmaa, Perez-Gomez Kojin Karatani Questions of Perception, Phenomenology of Perception Architecture as Metaphor: Language, Number, Money Bernard Tschumi, The Manhattan Transcripts Manhattan Transcripts birçok mimari çizimden, bu çizimler ne gerçek proje, ne de salt fantezi olmadığı için farklıdır. MT, gerçekliğin mimari bir yorumunu uyarlamayı önermektedir. Bu amaca yönelik olarak, direk ya da bir olayın tanığı olan fotoğraflarla gösterilen belirli bir yapıyı kullanırlar. (Bazıları ‘olay’ yerine işlev derken, diğerleri program olarak da adlandırabilir.) Aynı zamanda, planlar, kesitler ve diyagramlar mekanın sınırlarını belirler ve değişik kahramanların (protagonist) hareketlerine işaret eder. Transkripsiyonlar, kendilerine yeten / müstakil çizimler grubu olsa da, iç tutarlılığından ötürü, öncelikle birer araçtır. Öncelikli amaçları, normalde geleneksel mimari temsillerden silinmiş şeyleri uyarlamak, yani mekan ve işlev arasındaki karmaşık ilişkiyi, sahne ve senaryo, tür ve program, obje ve olay arasındakileri. Üstü kapalı amaçlarının ise 20. yüzyılın şehri ile bir ilgisi olmalı. tschumi + 1995 1995 1994 1994 1994 1994 Beatriz Colomina Conway L. Morgan Virtual Architecture The Space of Appearance Rem Koolhaas S, M, L, XL + Kate Nesbitt Theorizing a New Agenda Cynthia Davidson Anybody Lebbeus Woods Radical Reconstruction Michael Hays Architecture Theory Since 1968 Rem Koolhaas, Delirious New York Koolhaas, Delirious NewYork (1987) kitabı ile iki ayrı disiplinin çelişkilerini ve küreselleşen dünyadaki hümanist ideallerini sürdürme çabalarını empati kurarak birarada düşünüyor: mimarlık ve kentsel tasarım. Koolhaas’a göre, materyal dürüstlük, insan ölçeği ve üzerine düşünülmüş anlam üretiminin yerini materyal ekonomisi, makina ölçeği ve gelişigüzel anlam almıştır. Koolhaas ayrıca Japon metabolistlerinde zaten varolan ‘program’ kavramını kendi gündemine taşır ve daha sonra ‘çapraz-programlama’ metodunu geliştirerek mimari üretiminde örnekleyecektir. “Benim için tayin edici olan, daha gerçek bir harekat üssü olarak modernleşme ile yeni türden bir ilişki kurmaya çalışmak. Operasyonda gerçek bir baz olarak modernizmi kullanan bir program arıyorum. Dekonstrüktivizme içsel olarak bakıldığında, onda bir tür karmaşıklık yoksunluğu, bir tür derinlik yoksunluğu var bence. Ve bu onun bir zaaf noktasını oluşturuyor. Dıştan bakıldığından da bir başka zorluğu var: Kaotik olduğu varsayılan estetiği içinde, yapay bir biçimde kaotik bir çağa uyan tek akım gibi görünmesi. Bu apaçık bağlantı da onun entelektüel derinliğini ortadan kaldırıyor...” koolhaas + Cynthia Davidson Anyhow 1998 1998 1998 1997 1998 1996 1995 1995 George Baird Michael Hays Oppositions Peter Eisenman HyperArchitecture: Spaces in the Diagram Diaries Electronic Age, The Information Technology Revolution in Architecture Greg Lynn + Animate Form Anthony Vidler Warped Space: Art, Architecture, and Anxiety in Modern Culture Greg Lynn, Animate Form Animate Form adlı ktabında Greg Lynn, animasyonu ve onun mimarlıktaki uygulamalarını tartışmaya açar. Mimarların animasyona yabancılığının, statik nesnelerle uğraşmalarından ileri geldiğini düşünen Lynn, bu nesnelerin sonsuza kadar varolmaları düşünülerek insa edildiğini ileri sürer. oysa ki animasyon, mimarlığın bu temel kabullerinden farklı bir duruma işaret eder ve mimarlık disiplinini ileri taşıyacak bir potansiyel içermektedir. Animasyon bir dizi parametre ve istatistik bilgisiyle mimari formun üretilmesine yardımcı olabilir ve böylece Kartezyen düzenin ötesine geçilebilir. Bilgisayar destekli tasarımın öncülerinden Lynn, eserlerinin saygınlığının %51’ini kullandığı yazılımlara borçlu olduğunu belirtmektedir. lynn + Maria Luisa Palumbo New Wombs: Electronic Bodies and Architectural Disorders 2000 2000 2000 1999 1999 1998 Luigi Prestinenza Puglisi Borden,I., Penner,B.,Rendell,J. Gender Space Architecture: An Interdisciplinary Introduction Event-Cities 2 Cynthia Davidson Anymore Cynthia Davidson Anything Francine Houben Composition, Contrast, Complexity Daniel Libeskind The Space of Encounter Elisabeth Diller, Blur: the Making of Nothing Blur Building (Bulanık Bina), İsviçre, Yverdonles-Bains’de, Neuchatel Gölü üzerinde, İsviçre Expo Fuarı 2002 için yapılmış bir medya pavyonu ve kitap da bu yapım sürecinden yola çıkıyor. Diller+Scofidio’nun beraber mimarlık üretimine başladığı günden bu yana, mimarlıkta disiplinlerarası çalışmaların öncülerinden biri olduğu ileri sürülebilir. bu anlamda salt mimarlık ürününden çok, tıpkı bulanık binalarında olduğu gibi atmosfer yarattikları düşünülmektedir. diller 2002 2001 2001 2001 2001 2000 2000 Bernard Tschumi + Elisabeth Diller + Blur: The Making of Nothing Cecil Balmond Informal Programmable Architecture Lars Spuybroek Juhani Pallasmaa Kostas Terzidis Idea and Phenomena Machining Architecture The Eyes of the Skin Algorithmic Architecture Peter Zumthor + Architektur Denken Peter Zumthor, Thinking Architecture Zumthor, pratiğinde okunan fenomenolojik değerleri teorilestirir ve mimarlığı düşünmek konusundaki yaklaşımını kitabında şöyle ifade eder: ‘‘Günümüz mimarlığının kendiliğinden içinde varolan görev ve olasılıkları ifade etmek zorunda olduğuna inanıyorum. Mimarlık, kendi özüne ait olmayan şeyler için bir araç ya da sembol değildir. Gereksizliği göklere çıkaran bir toplumda, mimarlık bir rezistans görevi görür, artık formları etkisiz hale getirir ve kendine ait bir dille konuşur. Mimarlığın dilinin belirli bir tarza ait bir soru olmadığına inanıyorum. Her bina belirli bir kullanım için, belirli bir yerde ve belirli bir toplum için inşa edilmiştir. Benim tasarladığım yapılar bu basit faktörlerden doğan sorulara mümkün olduğunca açık ve ciddi şekilde cevap vermeye çalışır.” zumthor + 2008 2006 2006 2006 2005 2004 2002 2002 Kas Oosterhuis Steven Holl Peter Zumthor Pier Vittorio Aureli Atmospheres The Project of Autonomy: Politics and Architecture Within and Against Capitalism Event-Cities 4: Concept-form Architecture's Desire Choi,E., Trotter,M. Bjarke Ingels Architecture at the Edge YES is More of Everything Else Krista Sykes Constructing A New Agenda: Architectural Theory 1993-2009 2011 2008 2010 2010 2010 2010 2010 Bernard Tschumi Michael Hays Patrick Schumacher + The Autopoiesis of Architecture: A New Framework Patrik Schumacher, The Autopoesis of Architecture Schumacher, Le Corbusier’nin ‘International Style’ı ya da Christian Norberg-Schulz’un ‘Intentions in Architecture’ından bu yana kimsenin bir ‘kapsamlı ve birlesik’ teori üretmemiş olmamasından bahsediyor. Bir stil olarak gördüğü ‘Parametrisizm’ ile beraber ele aldığı teorisinde , mimarlığı kendine referans veren kapali bir iletisim sistemi olarak değerlendiriyor. Autopoesis kavramını, sosyal ve kültürel açıdan değerlendiren ama mimarlık hakkında yazmamış olan Luhmann’ın görüşlerinden uyarlayan Schumacher, mimarlığın da çağdaş toplumun işleyen fonksiyon sistemlerinden biri olarak görülebilecegini ileri sürüyor. Schumacher’e göre, Neoklasisizm için Alberti’nin Ten Books on Architecture kitabı, Modernizm için Le Corbusier’in ‘Towards a New Architecture’ı neyse, The Autopoesis of Architecture da, bugünün akımı olan Parametrisizm için aynı anlama gelmektedir. 9 schumacher + Pier Vittorio Aureli The Possibility of an Absolute Architecture kaynaklar Mimarlik Tasarim Kuram krizler, esikler ve paradigmalari mimarlik kurami yayinlari uzerinden okumak 1- Inceoğlu, N., Inceoğlu, M., 2004, Mimarlıkta Söylem Kuram ve Uygulama, Tasarım Yayın, Istanbul. 2- Tanyeli, U., 2002, Mimarlık ve Felsefe ‘Mimarlık-Felsefe Ilişkisine Ilişkin Eleştirel Bakışlar, Yapı Yayın, Istanbul. 3- Proto, F., A Short History of Western Architecture from Vitruvius to Rem Koolhaas, Theoretical Meltdown, Vol.79, N1, Ocak/Şubat2009 Sayısı, AD. 4- Ek, F.I., 2006, The Archaeological Sublime: History and Architecture in Piranesi’s Drawings, Yüksek Lisans Tezi, Izmir. 5- Campa, M.R., 2009, E.E. Viollet-le-Duc: Innovation and Tradition in Architecture: Language of Form and Structure in the Conception of Polyhedral Vaults, Third International Congress on Construction History, Cottbus. 6- RIBA Online URL, < http://www.architecture.com/LibraryDrawingsAndPhotographs/BooksAndPeriodicals/Journals/Highlights.aspx#.UaDcuOBIi7I > , alındığı tarih 24.05.2013. 7- Ozkuş, B.Y., 2006, Archigram:Tekno-Topya, Yüksek Lisans Tezi, Istanbul. 8- Frampton, K., 1975. “Reflections on the Opposition of Architecture and Building”, in A Continuing Experiment : learning and teaching at the Architectural Association, pp. 344, Ed. Gowan, J., Architectural Press, London. 9-Schumacher, P., 2011, Parametricism and the Autopoiesis of Architecture URL < http://www.patrikschumacher.com/Texts/Parametricism%20and%20the%20Autopoiesis%20of%20Architecture.html >, alındığı tarih 24.05.2013.