Skretting
Transkript
Skretting
Informa Skretting No:1 - İlkbahar-Yaz 2011 - Skretting Türkiye dergisi I Balık çiftlikleri MicroBalance™ sayesinde dengeyi sağlıyorlar I Hammadde fiyatları iki sene tırmandıktan sonra yüksek düzeyde tutunuyor I Yem Ekibi özel ürünlere odaklanıyor www.skretting.com.tr Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 1 09/06/11 15:08 İçindekiler Balık çiftlikleri MicroBalance™ sayesinde dengeyi sağlıyorlar sayfa Balığın besine gereksinimi vardır - hammaddeye değil sayfa MicroBalance™ diyetleri Akdeniz türlerine uyarlanıyor sayfa Hammadde fiyatları iki sene tırmandıktan sonra yüksek düzeyde tutunuyor sayfa 10 Yem Ekibi özel ürünlere odaklanıyor Kısa haberler staff Yazar Ekibi Direktör: Hakan Borucuoglu Skretting Türkiye · hakan.borucuoglu@skretting.com Umberto Luzzana, Hendrix SpA · umberto.luzzana@nutreco.com Annalisa Galvani, Hendrix SpA · annalisa.galvani@nutreco.com Fernando Sanz, Trouw España · fernando.sanz@skretting.com Hans Vink, Nutreco · hans.vink@nutreco.com Eamonn O’Brien, BG Trout & Marine Species · eamonn.obrien@skretting.com Anne-Cécile Guétrot, Trouw France · anne-cecile.guetrot@skretting.com Dizayn ve İçerik Germán Delgado Barriuso · estudio@germandelgado.es Basımevi Pasaport Reklamcılık TanıtımHiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. Tel:0 232 339 99 14(pbx) Fax:0 232 339 99 65 www.pasaportmedya.com Skretting Informa dergisi müşterilerine dağıtılmak üzere hazırlanmış bir dergidir. sayfa sayfa 12 3 Editoryal Trygve Berg Lea 6 Skretting Kıdemli Ürün Müdürü SÜRDÜRÜLEBILIRLIK PROGRAMINA TEDARIKIN EKLENMESI 8 Skretting’in ana kuruluşu Nutreco küresel satın alma ekibine 2011 Mart ayında Sürüdürülebilir Tedarik Stratejisini sunmuştur. Bu girişim, önümüzdeki onlarca yıl boyunca artmaya devam edecek olan dünya nüfusunun beslenmesine yardımcı olurken, bir taraftan da şirket olarak sürdürebilirliği sağlamak adına çok önemli bir adımdı. Stratejinin çekirdek hedefi Nutreco’nun hammadde alımlarında sadece sürdürülebilir malzemelere yönelmesini sağlamaktır. Bunun için sürdürülebilir hammaddelerin tam olarak tanımlanması gerekir. Tüm dünyanın kabul ettiği tanımlamalarda zorlanıyoruz. Bölge ve hammaddelere öncelik tanınıyor ; ancak sadece ulusal yönetmeliklere güvenmek uygun bir yaklaşım değil. Daha geniş kapsamda kabul gören standartlara gereksinimimiz var. Nutreco da tam bu nedenle yem hammaddelerinin üretimi ve kullanımını da içeren sürdürülebilir tarım ve akua kültür faaliyetlerinde güvenilir standartların oturtulması için uluslararası platformda etkindir. 16 Sürdürülebilir Tedarik Stratejisi hedeflerimizi tanımlar ve bunlara ulaşmamız için net bir yol haritası çizer. Bu strateji örneğin iyi çalışma esasları ve çevre yönetmelikleri gibi tedarikçilerin uymaları gereken genel Satıcı Politikalarını da içerir. İlave özel politikalar ise Nutreco için stratejik önem taşıyan ve küresel piyasalardan temin edilen üç ana hammadde kategorisi ile ilgilidir. Bunlar soya ürünleri, hurma yağı ve deniz ürünleri, özellikle de balık unu ve balık yağıdır. Deniz ürünleri politikası satıcıların ürünlerinin yasadışı, uygunsuz veya belgesiz balıkçılık faaliyetlerinden elde edilmediğini ve BM’nin soyu tükenme tehlikesi altında olan hayvanların listesindeki türlerden (CITES : Soyu Tükenme Tehlikesi Altında Olan Yabani Fauna ve Floranın Uluslararası Ticareti Anlaşması) olmadığını belgelemelerini şart koşmaktadır. Tedarik Stratejisi satıcılara 2011 yılı içerisinde tanıtılacak ve satın alma ekibi tam olarak uygulanabilmesi için harekete geçecektir. Bu da, örneğin deniz ürünlerinin sadece belgeli balık çiftliklerinden temin edilebileceği anlamına gelmektedir. SEA PROGRAMI Sürdürülebilir Satın Alma Stratejisi ve buna bağlı satıcı politikaları Skretting’in Sürdürülebilir Ekonomik Deniz Yemleri (SEA) programının önemli ekleridir. Bu program 2011 için güncellenmiştir. SEA programı balık yemleri ve dolayısı ile bunların üretiminde kullanılan hammaddelerin verimli kullanımlarını hedeflemektedir. Üç ana önceliği vardır : deniz kaynaklı hammaddelere bağımlılığın azaltılması, yem dönüşüm oranlarının düşürülmesi ve yemin karbon salınımının makul düzeylere indirilmesi. Biz Skretting olarak yem kullanımını formüller ve üretim sayesinde balığın gerek duyduğu besin maddelerini uygun oranlarda alacağı şekilde geliştirebiliriz. Sağlık diyetleri de buna katkıda bulunur. Büyüme oranlarını sürdürerek ve balığın stres altında olduğu zamanlardaki ölüm oranını düşürerek yemin tüketici için balığa dönüşmesini sağlarken sürdürülebilirliği de artırmış olurlar. Yem bilimindeki son gelişme olan MicroBalance™ konsepti ileriye doğru atılmış dev bir adımdır. Yem formüllerine esneklik ve hassasiyet katarken, araştırmacıların da gereğinden fazla besin maddesi kullanmalarını engeller. MicroBalance™ balık unu üretimi artmasa da, kültür balıkçılığının gelişmesine izin verir. Bir sonraki adım, balık tüketiminin sağlığa olan yararlarından ödün vermeden, balık yağı ile de benzer bir ilerleme kaydetmektir. Bu alandaki seçenekler öncelikle bitkisel olduğundan, yağmur ormanlarının yok olması ve bio çeşitliliğinin yitirilmesi gibi kendine özgü sorunları vardır. Skretting artık bunun yerine sürdürülebilir tedarik politikaları yürütmektedir. 2 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 2 09/06/11 15:08 Yemler & Yemleme Balık çiftlikleri MicroBalance TM sayesinde dengeyi sağlıyorlar Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 3 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 3 09/06/11 15:08 Skretting’in yeni MicroBalance™ konsepti balık üreticilerinin masraflarını benzeri görülmemiş hammadde seviyeleri esnekliği sayesinde, balığın sağlığı ve büyümesi için gerekli besini sağlayarak dengeleyebilir. Bu konsept ayrıca kültür balıkçılığına, sınırlı deniz kaynaklarını sömürmeden sürdürülebilir hale gelme potansiyelini de kazandırmaktadır. Leo Nankervis Balık unu levrek, çipura, kalkan ve somon için hayati önem taşıyan bir yem malzemesi olarak bilinmektedir. Balık unu temininde senelerdir bir sıkıntı olmamıştır. Ancak kültür balıkçılığı üretimine olan talep her sene sürekli olarak büyüdüğünden, avcılık yoluyla elde edilen balık ununun üretimi doğal balık rezervlerinin yaşamını sürdürebilmesi için sınırlandırılmıştır. Ayrıca balık ununun fiyatı geçtiğimiz senelerde daha da istikrarsız bir hal almıştır. Tüm bu unsurlar Skretting’i mevcut stokları destekleyici, özellikle de bitkisel ağırlıklı hammadde seçeneği arayışına yönlendirmiştir. Atlantik somonu üzerinde 1990’lardan beri süregelen araştırmalar ve yem deneyleri balık yemi içerisindeki balık ununun balık sağlığına veya ürün kalitesine zarar vermeden asgari düzeye çekilebilmesine olanak sağlamıştır. Ancak bu düzey alt sınıra ulaşmıştır. Balık ununun bu asgari düzeyin altına düşmesi performansı ve balık sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. İşte MicroBalance™ konsepti bu alt sınırı ortadan kaldırmıştır. Bu konsept çerçevesinde üretilen yemler somon için tasarlanmış, ancak çipura ve levreğe de uyarlanma aşamasındadır. Bu, balık unu fiyatlarının yükselmesinden dolayı kar marjlarını tehdit altında gören balık çiftlikleri için de iyi bir haber sayılır. MicroBalance™ konseptinin balık yemlerinde sadece balık unu düzeyini düşürmesi açısından değil, aynı zamanda balık yemi anlayışının da değişmesi yönünden bir çağ açtığını belirten Skretting Su Ürünleri Araştırma Merkezi (ARC) kıdemli Araştırmacısı Leo Nankervis şöyle diyor : “Balık yemininin % 50’sinin balık unundan oluştuğu eski zamanlarda balıkların tam olarak neye gereksinim duyduğunu bilmezdik bile, zira balık unu tüm gerekli besini sağlıyordu. Ancak balık unu oranını düşürdüğümüzde, balığın gıda gereksinimlerinden ve balık unu oranı düzeyi fazla düştüğünde nelerin eksik kaldığından haberdar olabildik”. Skretting ARC’nin bu konuda net olarak gördüğü, balığın mikro besinler dışında protein blokları, karbonhidrat ve yağlar gibi makro besinlere de gereksinim duyduğu idi. Bu mikro besinler yapısal gereksinimlere karşın işlevsel ihtiyaçları da karşılamaktadırlar. Burada soru bunlara hangi miktar ve oranlarda gerek duyulduğudur ? 4 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 4 09/06/11 15:08 AHŞAP FIÇI BENZETIMI “Balığın gıda gereksinimini ve sınırlarını tanımlamak için ahşap fıçı örneğinden yararlanabiliriz” diyor Nankervis. Sizden fıçıyı oluşturan tahtaların her birini gözünüzde bir gıda maddesi olarak canlandırmanızı istiyor. Bir gıda maddesi eksik, yani fıçının tahtalarından herhangi biri eksik olduğunda, diğer tahtaların ne kadar uzunlukta oldukları önemini yitiriyor. Fıçının içine sığacak su ancak en kısa tahtanın elverdiği miktarda olabiliyor, veya örneğimizden çıkarsak, balığın ne kadar büyüyebileceğini gösteriyor. “Bir gıda maddesi ile ilgilendikten sonra, diğerine geçerek fıçının etrafındaki turunuzu tamamlıyorsunuz”. Balığın gıda gereksinimini daha iyi kavramaya başlayan Skretting ARC bilim insanları, geleneksel yüksek oranda balık unu kullanma inancından uzaklaşarak, balığın geniş bir besin yelpazesinde beslenebilmesine olanak sağlayacak, daha düşük maliyetli ve sürdürülebilir bitkisel kaynaklara yönelmişlerdir. YÜZLERCE ÖRNEK “Farklı tedarikçilerden 20’den fazla bitkisel kaynaklı hammadde inceledik ve 400 - 500 kadar farklı örneklerle testler gerçekleştirdik,” diyor Nankervis. “Bu bize genel gıda tablosunu farklı bitkisel malzemeleri ne şekilde birleştirerek bütünleştirebileceğimiz konusunda daha iyi bir fikir verebildi. “Bir çok hammadde yemlerin içerisinde yüksek miktarlarda bulunduğunda, olumsuz etki yaratabilir. Bu bitkisel hammaddelerin yeme azami miktarlarda katılması bu olumsuz etkilerin anlaşılmasına neden olmuştur. Örneğin protein yerine sadece soya fasulyesi kullandığınızda, hedeflediğiniz kontrol düzeyine ulaşamazsınız. TÜM DÜNYADA MICROBALANCE™ “Daha sonra bu bilgiden yola çıkarak örnek tür olarak somon üzerinde testler yaptık. Skretting ARC Departmanının somon üzerinde hasat ağırlığına kadar uzanan son derece kontrollü testler yapabilecek özgün bir kapasitesi vardır”. Bu deneylerin hedefi Skretting’in yemlerinin laboratuvar dış değerlemelerine gerek duymaksızın türlerin farklı büyüme aşamalarına göre üretilmesidir. Bu araştırmalar Skretting’in MicroBalance™ yem konseptine olağanüstü bir esneklik sağlamıştır. Bu konseptin formülünü hazırlayan araştırmacılar hangi balık türünün hangi tür besine gereksinimi olduğunu tam olarak bildiklerinden, içerisindeki balık unu oranını yemin içeriğindeki diğer bitkisel kaynaklı mikro gıda maddelerine göre ayarlayabilir ve dolayısı ile balık çiftliği sahiplerine paralarının tam karşılığını verebilirler. MicroBalance™ konseptinin ticari somon yemi sürümleri çok çeşitli farklı formüller sunabilmektedir. Örneğin balık unu fiyatları yükselmeye devam ettiği takdirde, ürünün içindeki balık unu oranı düşürülerek, MicroBalance™ yeminin balığın büyümesi için gerekli besin maddelerini takviye etmesi sağlanır. sarı kanat MicroBalance™ yem konseptinin ilk ticari uygulaması 2010 yılı Ocak ayında Norveç’te Atlantik somonu için tanıtılmıştır. Bu tanıtım 2008 ve 2009 yıllarındaki denemelerden sonra yapılmıştır. Aynı sene içerisinde MicroBalance™ yemleri başta İngiltere, sonra Kanada ve Avustralya ve en son olarak da Şili olmak üzere somon üretiminde bulunan ve 2010 senesinde başka sorunlar içerisinde olan diğer ülkelere de yayılmıştır. Skretting Akuakültür Araştırma Merkezi çalışanları MicroBalance™ yem konsepti için gerekli gıda maddesi verilerini Skretting’in paylaşımına açık veri tabanına girmişlerdir. Bunun neticesinde tüm dünyadaki Skretting formül hazırlayıcıları bu bilgilerden yararlanarak yemlerinin içerisindeki hammaddelerin çeşit esnekliğini arttırmışlardır. MicroBalance™ yem konseptinin ticari pazar sunumundan önce Skretting araştırmacıları ve ürün müdürleri her tür için kapsamlı testler yaparak yemin balık sağlığı ve ürün kalitesi açısından performansını ölçmüş ve etkisini değerlendirirmiştir. Testleri yapılmakta olan diğer türler arasında çipura, levrek, alabalık ve eşkina da vardır. Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 5 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 5 09/06/11 15:08 Yemler & Yemleme Skretting Su Ürünleri Araştırma Merkezinden Ramon Fontanillas’a göre Akdeniz havzasındaki çipura ve levrek kültür balıkçılığı sanayi yemlerin içerdiği besin maddelerinden gitgide daha fazla bilgi sahibi oluyor ve pazardaki rekabetle başa çıkabilmek için bunun önemli olduğuna inanıyor. e les ntre Balığın besine gereksinimi vardır, hammaddeye değil 6 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 6 09/06/11 15:08 Farklı FM düzeylerinde MicroBalance™’li veya MicroBalance™’siz çipura diyetlerinde gözlemlenen özgül büyüme oranı ( Deneyler Bologna (İtalya) Üniversitesinde yapılmıştır) SGR (%) “Tavuk çiftlikleri ve domuz besicileri bundan yıllar önce kendilerine uygun görülen hammadde bileşimlerinin değil dengeli besin maddeleri içeren yemlerin değerini anladılar.” diye ekliyor Fontanillas. “Yüksek derecede verimli bir besleme için balığın tam olarak gerek duyduğu besin maddelerini bilmeli ve sonra da en düşük maliyete uygun içerikli bileşimleri kullanabildiğimiz yemi üretmeliyiz.” Geleneksel çipura ve levrek yemlerinde balık unu oranı görece olarak yüksektir. Bu yüksek oranın çok önemli olduğu düşünülürdü, zira pratikte bu miktarın doğru ve dengeli bir besin olduğuna inanılırdı. Balık unu çiftlik balığının gerek duyduğu çoğu besin maddesini içerdiğinden, diğer muhteviyata çok önem verilmezdi. Skretting’in önce somon, daha sonra da çipura ve diğer türler üzerinde yaptığı araştırmalar sayesinde de kanıtladığı gibi, balık unu tüm soruların yanıtı değildir. 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 MICROBALANCETM ESNEKLIK SAĞLAR Balık ununun fiyatı son beş senden beri -ama özellikle de son iki senedir- aşırı şekilde artmaktadır. Peru ve Şili’deki ticari balıkçılık alanlarını olumsuz etkileyen en son El Niňo yüzünden balık unu fiyatları 2011 senesinde de yüksek seyretmeye devam edecektir. Balık çiftlikleri buna rağmen daha az oranda balık unu içeren yemlere yönelmeye yanaşmamaktadırlar. Skretting bu sorunlarla ilgili olarak Atlantik somonundan başlayarak çiftlik üretimi yapılan bir çok türün besin gereksinimlerini araştırmıştır. Araştırmacılar bu çalışmalarının bir sonucu olarak çipura da dahil olmak üzere bir çok türe uygun MicroBalance™ konseptini geliştirmiş ve farklı oranlarda balık unu içeren yemlere nazaran daha yüksek üretim sonuçları almayı başarmışlardır. MicroBalance™ konsepti artık daha esnek yem formüllerine olanak sağlayarak, çiftlik balığının tam gerek duyduğu doğru oranlarda besin maddesi içeren ve kolay sindirilebilen yemleri üretmektedir. “Skretting somon, çipura, levrek ve alabalık türlerinin tam olarak hangi besin maddelerine gerek duydukları konusunda önemli araştırmalar yapmıştır,” diyor Fontanillas. “Ayrıca bu balıkların hammadde tüketimlerindeki bileşimin de ayrıntılı bir araştırmasını yaptık. Bu içerikler balık unundan bitkisel protein kaynaklarına kadar geniş bir yelpazede yer alıyor.” Araştırma bir MicroBalance™ yeminin dönüşümlü olarak farklı hammadde kaynaklarından üretilmesine olanak sağlayarak balık üreticilerinin paralarının tam karşılığını almalarını sağlar. 0 FM1 FM2 FM2+MB FM1: Kontrol Grubu FM2: FM1 grubundan daha az balık unu içeren yem Fontanillas şöyle devam ediyor : “Hem laboratuvar, hem de sahada yaptığımız deneyler sonucunda MicroBalance™ diyeti ile beslenen çipuranın sağlıklı büyüme hızının yüksek oranda balık unu içeren geleneksel yemler ile aynı olduğunu kanıtladık. “ Testler MicroBalance™ ile beslenen balıkların et kalitesi ile normal yemler ile beslenenler arasında bir fark olmadığını göstermiştir. Örneğin doku, deri, et rengi ve fileto arasında hiç fark yoktur. Fontanillas çipuranın dayanıklı bir balık olduğundan, daha düşük balık unu oranına sahip yemleri rahatlıkla kaldırabileceğini ve dolayısı ile MicroBalance™ formülünden yararlanabileceğini anlatıyor. Farklı düzeyde balık unu oranlarına istinaden özgül büyüme oranını gösteren tabloda bu açıkça görülmektedir. MicroBalance™ konsepti ile düzenlenmiş Balık Unu + Mikro Balance diyeti MicroBalance™ ile düzenlenmeyene (aynı Balık Unu düzeyi) karşı çok daha belirgin bir özgül büyüme oranı sergilemekte. Fontanillas benzer oranlarda düşük balık unu içeren MicroBalance™ diyetlerinin bu sene levrek ve alabalıkta da denenerek konseptin geçerliliğinin teyit edileceğini ekliyor. Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 7 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 7 09/06/11 15:08 Yemler & Yemleme MicroBalance™ diyetleri Akdeniz türlerine uyarlanıyor 8 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 8 09/06/11 15:08 «MicroBalance™ çoğu Akdeniz türlerinin başarı ile uyguladığı bir yem konseptidir,» diyor Skretting İtalya Ürün ve Pazarlama Müdürü ve Skretting Güney Avrupa koordinatörü Umberto Luzzana. «Araştırmacılarımız geleneksel balık unu tarafından sağlanan besin değerlerine seçenek kaynakların veri bankasını oluştururken çipura, levrek ve alabalık üzerinde uyguladıkları testler sayesinde konseptin geçerliliğini kanıtlamaktalar. Bu işe ayırdığımız kaynaklar Akdeniz havzasındaki kültür balıkçılığına verdiğimiz önemin belirgin bir kanıtıdır. Şimdi ise MicroBalance™ konseptini bu türlerin ticari diyetlerine uyarlama üzerinde çalışıyoruz.» ÖZEL UYARLANMIŞ YEMLER Luzzana’nın MicroBalance™ diyetinde gördüğü en büyük avantaj konseptin sağladığı esneklik. “Bir taraftan diyetin sindirilebilir besin değerinin etkili büyüme ve balığın azami sağlığı için uygun olduğunu garanti ederken, diğer taraftan da hammaddeleri mevcudiyet ve maliyetlerine göre geniş bir yelpazeye yayabiliyoruz. Ayrıca, bu besin maddelerini sağlamak için kullandığımız içerik seçenekleri bize en efektif maliyet bileşimlerini uygulayabilme fırsatını tanıyor. Formüldeki bu esneklik yenilenemeyen hammaddelere olan bağımlılığımızı azaltmamıza yardımcı oluyor ve dolayısıyla da kültür balıkçılığının sürdürebilirliğini geliştiriyor. Araştırma ekibimizin yaklaşımı önce her türün besin gereksinimini araştırmak, tam olarak tanımlamak ve sonra da bunun nasıl sağlanabileceği şeklinde. Buna normal şartlarda balık unundan elde edilen işlevsel mikro besinler de dahil. Ancak her besin maddesinin menşeinin çok da önemli olmadığını görüyoruz. Önemli olan besin maddelerinin doğru miktarlarda bulunmaları ve balık tarafından kolaylıkla sindirilebilmeleri. Balık ununda geleneksel olarak bulunan hayati mikro besinler artık balığın performans ve sağlığını olumsuz etkilemeden ve son ürünün kalitesini düşürmeden çok daha geniş bir hammadde yelpazesine yayılan seçeneklerden de sağlanabiliyor. Sürdürülebilirlik akua kültür sanayi için hayati bir konu. Skretting, MicroBalance™ ile deniz kökenli hammadeler gibi sınırlı kaynaklardan en iyi şekilde yararlanılmasına katkıda bulunuyor. Bu, pazar açısından da önemli, zira sürdürülebilirlik Avrupalı tüketici ve satıcıların da gündeminde en üst sırada ve endüstri buna inandığını kanıtlamak zorunda. “Balığın gereksinim duyduğu besin maddelerini mikro besinler açısından kavramak her türe, büyüme aşamalarına ve örneğin yaz / kış gibi farklı kriterlere uygun özel yem üretimine doğru ilk adımdır. Özel uyarlanmış yem demek, yemi balığın tam gereksinimine göre üretmek demektir, yani ne fazla ne az. Bu hem yemin içerdiği pahalı maddelerin boşa harcanmasını asgari düzeye indirir, hem de önemli besin maddelerinin eksikliğinden kaynaklanabilecek performans düşüklüğünün önüne geçer.” MicroBalance™ konseptini AminoBalance™ ve LipoBalance™ özel besin diyetleri takip etmiştir. AminoBalance™ Skretting formüllerini hazırlayanların önemli amino asit dengesini sağlayarak balığın eksikliği halinde uğrayacağı kas gelişme yavaşlamasının önüne geçmelerini sağlamaktadır. LipoBalance™ de benzer bir şekilde balık yağı ve diğer yağlar hakkındaki bilgilerden yararlanarak yemde mükemmel bir enerji düzeyinin oluşmasına yol açar ve tam olarak büyümüş balıkta yüksek düzeyli omega-3 yağ asidi oluşturur. Bu konseptler Skretting müşterileri tarafından beğeni ile karşılanan OptiBass ve OptiBream diyetlerinde uygulanmaya başlanmıştır. Bu diyetler her türün özel gereksinimlerine, balığın yaşına ve mevsime göre uyarlanmıştır. Buna benzer şekilde alabalık için tasarlanan Optiline diyetleri de başarılı olmuştur. “ Artık MicroBalance™ ile özel uyarlanmış yemleri bir adım daha ileriye taşıyabiliriz,” diyor Luzzana. MicroBalance™ tasarımı ile hazırlanan diyetler gerçekleştirilen son deneyler ışığında tüm Akdeniz havzasına tanıtılmaktadır. Çipura ve levreğin sonuçları Haziran ayında, alabalığınki ise bu sene sonuna doğru beklenmektedir. Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 9 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 9 09/06/11 15:08 Pazar David Lewin Skretting Küresel Satın Alma Müdürü Hammadde fiyatları iki sene tırmandıktan sonra yüksek düzeyde tutunuyor Dünya gıda fiyatları 2011 yılı Mart ayında Şubat ile karşılaştırıldığında % 2,9 düşmüştür. Bu fiyat düşüşü sekiz aylık istikrarlı bir fiyat artışı döneminin ardından gelmiştir. Ancak Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonuna göre 2011 yılı Mart ayının fiyatları 2010 yılı Mart ayı ile karşılaştırıldığında hala % 37 oranında daha yüksektir. 10 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 10 09/06/11 15:09 Gıda fiyatları yüksek düzeylerde seyrettiğinde, bu balık ve hayvan yemlerinin üretiminde kullanılan hammaddelere de yansır, zira bunlar da aynı kaynaklardan elde edilmektedir. BALIK UNU VE BALIK YAĞI Deniz kaynaklı hammaddeler MicroBalance™ konsepti uygulansa dahi bir çok balık yemi için esas teşkil ederler. Sene başında fiyatlar yüksekti ; özellikle de Peru’daki 4. çeyrek avcılığı 18 Ocak 2011 tarihine kadar olan faaliyetlerinde hedeflenen miktarın sadece % 38’ini yakalayabilmişti. Bu öngörülemeyen bir veriydi ve beklenen 2.07 milyon tonluk üretimden 300.000 ton daha az ürün ve 35.000 ton daha az yağ alındığı anlamına geliyordu. Bu azalmanın nedeni denizde yüksek miktarda yavru balık bulunması artı büyük balıkların erken yumurtlamaya başlaması olmuştur. Avustralya, Brezilya ve Sri Lanka’da korkunç sellere neden olan La Niňa akıntısı deniz suyu sıcaklıklarının tarihi değerlerin 2,5° C kadar düşmesinin muhtemel nedeni idi. Q4’deki zayıf balıkçılık sonuçları ve sene başındaki düşük verimlilikteki hasatlar 2010 yılının 1982 senesinden ve hatta 1998 senesi El Niňo olayından beri balık unu ve balık yağı üretiminde en kötü sene olduğunu işaret etmektedir. Peru dünyanın en büyük balık unu ve balık yağı üreticisidir ve üretimdeki bu önemli düşüş tedarik ve fiyat açısından ciddi sonuçlar doğurmuştur. Deniz hammaddeleri piyasası 2011 başlarında nispeten sakindi. Daha sonra, Mart ayında Şili yetkilileri güneydeki sardalye kotasını 500.000 ton arttırarak 1,1 milyon tona ulaştılar, ama Şili somon balıkçılığı talep açısından oldukça hızlı kendine geldi ve balık yemi talebi yeniden büyümekte. Peru’daki balıkçılık 2011’in ikinci çeyreğinde 3..675 milyon tonluk bir açılış yaptı, yani beklenilenin çok üzerinde ; bu da balık stoklarının sağlıklı olduğunun bir göstergesidir. İlk üç gün balıkçılar yakaladıkları tüm balığı istedikleri her yerden karaya çıkarabiliyorlardı, ancak yetkililer yavru balığa asgari sınır getirerek miktarları sınırlama yolunu seçtiler. Sonuçta tüm sahil boyunca 10 günlük bir av yasağı getirildi ve yakalanan balığın % 10’dan fazlası yavru balık olduğu takdirde, bu yasaklar daha da uzatılacak. Buna rağmen günlük avlanan balık miktarı 50.000 tonun üzerinde seyretmeye devam etmektedir. Yağ veriminin yaklaşık % 5 olmasına rağmen omega-3 içeriği insan gıda sektöründe gerekli olan % 30 oranını tutturamamakta ve % 25 düzeylerinde kalmaktadır. BITKISEL ÜRÜNLER Durum başka yerlerde de çok net değil. Japonya depreminin etkisi gitgide azalıyor, ancak Kuzey Afrika ve Orta Doğudaki kargaşa ham petrol fiyatı üzerindeki baskısını sürdürüyor. Şu anda varil başına 120.- ABD Doların üzerinde olan petrol fiyatı genelde bitkisel yağların fiyatını da beraberinde sürüklüyor. Yağ fiyatları sonuçta Nisan ayı başında bitkisel yağ fiyatlarının biraz altında idi. yani uzun vadede balıkçılık kotalarının daralması ve insanlara tüketilmek üzere daha fazla balık satılması muhtemelen geçici bir durum. Bu yazı baskıya hazırlandığında, yani Nisan ortasında soya ürünlerinin fiyatlarının eski ürün stokları hızlıca eridiğinden sabit bir düzeye ineceği tahmin ediliyordu. Bu bağlamda tabii yeni ürünün hasadı açısından hava şartları da önemli bir rol oynamakta. Örneğin Kuzey ABD’de hava çok soğuk ve nemli idi ve bu hava şartları darının (mısır) büyümesini geciktirdi. Bu durumda mısır ekmek için çok geç kalan çiftçiler soya üretimine yöneldi ve soya ekim alanları büyüdü. Mısır daha çok kar getirdiği için tercih edilmektedir. Güney eyaletlerinde mevsim sıcak ve kuru geçtiğinden, geçtiğimiz sonbahar hasadı yapılan buğdayda nem kaybı gözlenmektedir. Soya fiyatları Ocak’ta yaptığı zirveden sonra % 10 düştü, ama yavaş yavaş yine eski düzeyine gelmekte. Son fiyat artışı ABD Tarım Bakanlığının 31 Mart tarihinde yayınladığı raporda belirtilen ekim ve hasat tahditlerinden kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda Brezilya ve Arjantin’de de soya hasadı zamanında yağmur yağmış ve soya fasulyelerinin hem kalitesi olumsuz yönde etkilenmiş, hem de hasat tonajı önceki dönemlerden düşük olmuştur. Ancak hava şartları düzelirse, Güney Amerika 2011 yılında rekor düzeyde soya fasulyesi üretebilir. Avrupa’daki tahıl ve yağlı tohumlar ticareti birliği COCERAL yakın zamanda AB 27 ülkeleri için bir kolza üretimi 2011 hasat öngörüsü yayınlamış ve kolza üretiminin 2010 yılından itibaren kademeli olarak 20.2 milyon tona düştüğünü belirtmiştir. Ancak biyo yakıta olan talebin tüm Avrupa ülkelerinde artması sonucunda AB 2011 kolza tohumu üretiminin neredeyse % 70’inin biyodizel sektörüne gideceği tahmin edilmektedir. Yağmurun gecikmesinden kaynaklanan endişeler sonucunda fiyatlar biraz artsa da piyasa ekim bölgelerine yağmur yağdığı andan itibaren tekrar gevşeyecektir. Sonuçta fiyatlar iki yıldır sürekli olarak tırmandığından geçmişe göre yüksektir. Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 11 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 11 09/06/11 15:09 Evy Kallelid 12 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 12 09/06/11 15:09 Yemler & Yemleme Yem Ekibi özel ürünlere odaklanıyor Besin maddelerinin balık sağlığı ve performansı ile ilişkisinin araştırılması gitgide daha fazla bağlantı olduğunu ortaya çıkartmaktadır. Sonuçta, üretilen özel yemler balık çiftliklerine önemli avantajlar sağlamaktadır. Gelişmeleri yönlendiren ve işlemleri hızlandıran Skretting, farklı Skretting yemleri ile alabalık ve somon türlerini temsil eden sağlık uzmanları ve Skretting Akuakültür Araştırma Merkezini (ARC) bir araya getirmiştir. Ekip balık çiftliklerinin yaşadığı sorunları saptayarak, besin yoluyla yaratılabilecek çözümler sunar ve üreticileri bilgilendirir. Besinsel çözümler bulunduğunda, bunlar pazarlanabilir yemlere dönüştürülür. Ekip olarak çalışmanın avantajlarından yararlanarak bir tür üzerinde kazanılan yararlı bilgileri diğerleri ile paylaşabilirler. Protec yemleri bunun en güzel örneğidir. Koruyucu beslenme diyetlerindeki bu geniş çeşitlilik levrek, çipura, alabalık ve somon için önemli avantajlar sağlamaktadır. “ Ekibimizi 2008 yılında oluşturduk ve ilk işimiz Skretting ARC’nin 2009 - 2012 araştırma programına katkıda bulunmaktı,” diyor Norveç’li üretim müdürü ve ekibin başkanı Evy Kallelid. “ Ekip her sene üç yıllık programı gözden geçirerek güncel önceliklerin belirlenmesini sağlar. Ekibimiz Eckhard Witten’in Skretting ARC’de yer almasından dolayı gayrı resmi güncellemelere düzenli olarak ulaşabiliyor ve önemli gelişmelerden hemen haberimiz oluyor.” Ekip her sene toplanıyor ve düzenli olarak video konferanslar düzenleniyor. Skretting’de adına Ekip Odası denen dahili intranet bağlantısı üzerinden de sürekli olarak bilgi alışverişi yapılıyor ve soru-cevap yöntemi sürdürülüyor. Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 13 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 13 09/06/11 15:09 TUTARLI YAKLAŞIM “Protec’in bir çok pazarda, örneğin Akdeniz havzasında bu denli tutulmasında bu bilgi paylaşımı düzeyinin önemli payı vardır. O bölgedeki ürün müdürleri başka yerde edinilen deneyim ve belgelerden dönüşümlü olarak yararlanarak kendi deneyimlerini başkalarına aktardılar. Örneğin, Protec konsepti Norveç’teki kuluçkahane yemlerine yarar sağlamakta, buna karşın biz de levrek ve çipura için testlerden geçmiş Protec yemlerini kullanmaktayız, “ diye ekliyor Kalleid. “İşbirliği Skretting için tutarlı bir iletişim sayesinde daha geniş bir ürün yelpazesi ve ürün taleplerini değerlendirebilecek daha fazla veri anlamına gelir. Bir taraftan her ürün yerel pazarın gereksinimlerine göre uyarlanırken, diğer taraftan da müşteriler bizi bulabildikleri her yerde Skretting yaklaşımını hissederler. “ Protec herhangi bir sorunun olduğu her yerde uygulanabilir. Bu, mikrobik enfeksiyonları tetikleyen kış başındaki ani bir ısı düşüşü, veya virüslerin daha faal olduğu yaz mevsimindeki aşırı ısı artışları olabilir. Norveç’teki balık çiftlikleri Protec’in balıklar deniz biti tedavisi için bir havuz tekneye pompalanıp, oradan tekrar kafeslerine döndürüldüklerinde sorunların çözülmesinde yardımcı olduğunu savunuyorlar. STRES TESTLERI Ekip başkanı ve Skretting Güney Avrupa Balık Sağlığı Koordinatörü Carlos Zarza Protec diyetinin balığın stresli zamanlarındaki fizyolojik yararları ile ilgili bilgileri bizimle paylaşıyor. Basit teşhis cihazları ile kandaki stres belirtilerini ölçüyor. “Protec diyetlerinin balıklarda stresi azaltıcı etkileri hakkında bilgimiz var. Bu araştırma yem bileşiminin içindeki maddelerin etkileri hakkında veri topluyor, “ diyor Zarza. “Kandaki en önemli stres faktörlerinden biri kortisoldür, ancak kısa ömürlüdür ve sahada ölçümü zordur. Buna karşın, örneğin glikoz gibi daha uzun süreli ikincil stres faktörlerinin yaratılmasından sorumludur. Benzeri diyabet hastalarında da uygulanan bir teknik ile glikoz düzeylerindeki değişiklikleri takip ederiz. Çipura ve dil balığı üzerindeki deneylerimizi tamamladık ve şimdi ise sırada levrek ve kalkan var. Şu ana kadarki sonuçlar Protec’in balıklardaki stres düzeyini diğer normal büyüme yemi 14 İlkbahar-Yaz 2011 Skretting Informa Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 14 09/06/11 15:09 Skretting Özel Yemler ekibi : Skretting Norveç Kıdemli Ürün Müdürü ve ekip başkanı Evy Kallelid ; Skretting Güney Avrupa Balık Sağlığı Koordinatörü Carlos Zarza ; Deniz Kuluçkahaneleri Yemleri Ürün Müdürü Eamonn O’Brien ; Skretting Kanada Ürün Müdürü Gavin Shaw, Skretting Şili Pazarlama Müdürü Claudia Gatica ; Skretting Avustralya Teknik Müdürü Matthew Bransden ; Skretting İngiltere Ürün Müdürü John Roberts ; Skretting Norveç Kıdemli Ürün Müdürü Roar Sandvik ve Skretting ARC Balık Sağlığı Bölümü Müdürü Eckhard Witten. diyetleri ile kıyaslandığında % 20’ye varan oranlarda düşürdüğünü gösteriyor. Bu da Protec’in stresin fizyolojik etkilerini azalttığının bilimsel bir kanıtıdır. Dosyayı daha da genişleterek deneyleri İtalya ve Norveç’te yaşayan daha fazla türe uygulayacağız.” Ekip başkanı ve Deniz Kuluçkahaneleri Yemleri Ürün Müdürü Eamonn O’Brien şöyle devam ediyor “Ekip iletişim ağı fırsatı oluşturuyor. Tüm dünyadaki uzmanlarla irtibatta kalarak yeni pazarlardan önemli bilgiler ve gelişmeleri öğrenebiliyor ve deniz kuluçkahaneleri yemlerimiz için potansiyelin nerede olduğunu tespit edebiliyoruz.” AKDENIZ HAVZASINDA SAĞLIK YEMLERININ UYUMU Başlangıçta her Skretting işletmesi pazarlama ve sağlık diyetlerini geliştirmek üzere kendi stratejilerini yürütürdü. Carlos Zarza’ya 2010 yılında Skretting’in Güney Avrupa’daki tüm şirketlerinin stratejilerini koordine etme görevi verilmiştir. “Akdeniz havzasında bazı hastalıkların çıkabilme tehlikesi olduğunu düşünüyoruz. Bir ülkede başgösteren hastalık bir kaç sene içerisinde muhtemelen başkalarında da ortaya çıkacaktır. Koordinasyon bilgi ve deneyim paylaşımı demektir. Biz daha hazırlıklıyız ve aynı işlevsel içerik ve formüllü genel besin çözümleri sunuyoruz. Sağlık yemleri kullanımı tavsiyelerinde istikrarlıyız ve daha da önemlisi ürün taleplerini değerlendirme belgelerimiz daha geniş bir veri tabanına dayandığından dolayı daha da güvenilir. İspanya’daki bazı müşterilerimiz levrekte halen virütik ciddi bir hastalığın yayıldığından bahsediyor. 2011 yılı Nisan ayında Protec’in bu hastalığın etkilerini hafifletici etkilerini araştırmaya başladık. Sonuçlar diğer ülkeler için de geçerli olacaktır. “Skretting’in somon çiftlikleri için sağladığı AquaSim ekonomik simülatörlerin benzerini levrek ve çipura için de geliştiriyoruz. Bu amaçla Akdeniz havzasından üretim bilgileri topluyor ve Skretting ARC’in bir uzmanı eşliğinde müşterilerimizin kullanımı için senaryolar hazırlıyoruz. Böylelikle yem ve çiftlik yönetimindeki değişik stratejilerin oluşturduğunu öngördüğümüz üretim ve verimlilik çıktılarını karşılaştırabilme fırsatını elde etmiş oluyoruz. Ayrıca Skretting Norveç’in şu anda somon için hazırladığı hastalık senaryolarını da buna eklemeyi hedefliyoruz.” Skretting Informa İlkbahar-Yaz 2011 15 Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 15 09/06/11 15:09 Kısa haberler Skretting 2050 yılında su kültürleri sanayinin 9 milyar insanın beslenmesindeki katkısını irdeliyor Skretting 2011 başlarında su kültürleri sanayisinin gelecekteki en büyük görevlerinden biri olma potansiyelini konu alan Geleceği Beslemek isimli bir kitapçık yayınlamıştır : Su ürünleri 2050 senesinde 9 milyar insanın beslenmesine nasıl sürüdürülebilir bir katkı sağlar ? Kitapçık son Aquavision konferansının (Haziran 2010) bir devamıdır ve dünya nüfusu- nun 40 sene sonraki halinde su kültürünün insanlara protein sağlayıcı olarak potansiyel rolünü ve fırsatlarını anlatmaktadır. Su ürünleri balıkçılık ile küresel talebin arasındaki büyük boşluğu sürdürülebilir şekilde doldurmalıdır. Su ürünleri değer zincirinin tüm halkaları balık unu ve balık yağı üretiminden işlenmiş balık ve perakendeciliğe kadar her aşamada en üst düzey sanayi kuruluşları tarafından temsil edilmektedir. Bunlara ekoloji, genetik ve balık & insan beslenmesi alanlarında uzmanlaşmış politikacılar, sanayi kuruluşları ve akademisyenler de katılmaktadır. Bu kitapçığı Skretting’in internet sitesinden (www.skretting.com) veya yerel Skretting şirketinden edinebilirsiniz. Karides kuluçkahane diyetleri kalkışa hazır Skretting bu yaz karides kuluçkahaneleri için hazırladığı özel diyetleri bir çok ülkede tanıtacaktır. Bu diyetler PL olarak tanımlanacak ve PL22’ye kadar 5 ayrı boyda üretilecektir. Alçak ısıyı esas alan bu bileşik mikro diyetlerin üretimi yüksek derecede kolay hazmedilen protein içeriğine sahiptir ve larva tanklarında mükemmel bir stabilite sağlarlar. PL diyetleri çeşitli üretim sahalarında çok geniş çapta testlere tabi tutulmuş ve mevsimlik karides üreticilerinden çok iyi notlar almıştır. www.skretting.com/spectrum Skretting İtalya EAFP konferansının sponsoru Skretting İtalya, 12-16 Eylül tarihinde Split’teki (Hırvatistan) Radisson Blu Otelinde düzenle- Informa nº18 Primavera 2011 Turk.indd 16 nen 15. Uluslararası balık ve kabuklu deniz hayvanları hastalıkları Konferansının sponsoru. Bu organizasyona Avrupa Balık Patolojistleri Birliği ev sahipliği yapmaktadır. http://eafp.org adresinden daha fazla bilgi edinebilirsiniz. 09/06/11 15:09