Uluda¤ Kebap
Transkript
Uluda¤ Kebap
MERHABA De¤erli Uluda¤ dostlar› ve okuyucular›m›z, sizlere 8. say›m›z› sunmaktan mutluluk duyuyoruz. Ankara Denizciler Caddesi’nde dört masal› küçük bir lokanta olarak 1956 y›l›nda faaliY›l: 3 Say› 8 May›s-Haziran-Temmuz-A¤ustos 2009 ISSN: 1307-0800 Uluda¤ Kebapç›s› Ad›na ‹mtiyaz Sahibi ve Genel Yay›n Müdürü Cesim YOLUDO⁄RU Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Burak ULUDA⁄ yete bafllayan Uluda¤ Kebapç›s›, bugün Ankara Denizciler merkez flubesinin d›fl›nda Çayyolu, Armada, Panora, Antares ve ‹stanbul’da Florya flubeleri ile 53. cü y›l›n› kutlaman›n sevincini yaflarken yar›m as›rd›r sizlere ayni lezzeti ve kaliteyi sunuyoruz. Siz de¤erli müflterilerimiz ve okuyucular›m›z›n vermifl oldu¤u destekle yeni say›m›zda yine renkli, keyifli konular iflledik. Uluda¤ Kebapç›s›’n›n de¤iflmeyen 4 As›, Uluda¤ Kebap, Ulu- Yay›na Haz›rlayan ve Yay›n Koordinatörü Recep Peker TANITKAN tanitkan@gmail.com da¤ Salatas›, Ekmek Kaday›f› ve Kum Oca¤›nda Türk Kahvesi yine siz müflterilerimizin vazgeçilmezleri aras›nda yer al›yor. Bu say›m›zda çocuklar› unutmad›k. Onlar için Asterix’i iflledik. Ülkemizden cennet bir köfle olan Datça ve antik kent bir Recep Peker Tan›tkan yap›m›d›r Knidos’a yer verdik. Datça ile Knidos’u turizim yazar› Adil Çulhao¤lu yazd›. Sanat tarihçisi Filiz Özsunar da flövalyeler adas› Malta izlenimlerini bizlere aktard›. Editör Zeynep TANITKAN Masallara konu olan, Anadolu türkülerinde söylenen Ankara Fot¤raflar yazd›. ‹stiridye’nin içindeki mucizevî tafl ‹nci’yi de sizlere an- Recep Peker TANITKAN Çi¤demi ile Rüzgarlar›n fiehri Bakü’yü Belk›s Ceyla Çetinsoy latt›k. Çilek, güzel k›rm›z› rengi, harika aromas› ve mis koku- Yay›n ‹dare Merkezi Uluda¤ Kebapç›s› Denizciler Caddesi No: 54 06240 Ulus -ANKARA Tel: 0312 309 04 00 (4hat) Faks: 0312 312 18 19 su ve havalar›n ›s›nmas›yla manavlarda yerini ald›. ‹nsan sa¤- Grafik-Tasar›m Bu say›da sizlere iki müze tan›t›yoruz. Kurtulufl Savafl› Müze- Yusuf MEfiE (Ajans-Türk) Bask› l›¤› için en önemli meyvelerden biri olan çile¤i, sa¤l›¤›m›z için çok önemli süper yiyecekleri tan›tt›k. Müessese doktoru Muammer Timurkaynak bundan böyle sa¤l›k köflesinde sizlere sa¤l›kl› yaflaman›n s›rlar›n› yazacak. si ve Cumhuriyet Müzesi. Kurtulufl Savafl› Müzesi, Türkiye Cumhuriyetinin ilk meclis binas›, Cumhuriyet Müzesi de ikinci meclis binas›d›r. Ajans-Türk Gazetecilik Matbaac›l›k ‹nflaat Sanayii A.fi. ‹stanbul Yolu 7. Km. ‹nönü Mahallesi Necdet Evliyagil Sokak No: 24 Bat›kent / ANKARA Tel: 03.312 278 08 24 - Fax: 0312 278 18 95 www.ajansturk.com.tr - info@ajansturk.com.tr Kültür ve sanata önem veren dergimiz Uluda¤ bu say›s›nda da sizlere atlar›n, bo¤alar›n, ressam› olarak tan›n›n Akdo¤an Topaçl›o¤lu’nu ve resimlerini tan›t›yor. Uluda¤’› yaln›z b›rakmayan dostlar›m›z› biz yine unutmad›k onlar› sayfalar›m›zda konuk ettik ve etmeye yine devam edece¤iz. Bas›m Tarihi: 25.8.2009 Dergideki reklamlar›n sorumlulu¤u firmalara, yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Bu yay›n›n bir bölümü ya da tamam› yay›nc›s›n›n izni olmaks›z›n ço¤alt›lamaz ve yay›nlanamaz. Yay›n Türü Yerel Süreli Yay›n, Dört ayda bir yay›nlan›r. Tüm Uluda¤ dostlar›na mutlu, sa¤l›kl›, nefleli günler diliyoruz. ULUDA⁄ Ailesi ‹Ç‹NDEK‹LER 08 10 12 14 16 18 20 22 24 26 30 32 34 38 42 44 48 52 54 56 58 62 64 66 68 70 Uluda¤ Kebapç›s› DEN‹ZC‹LER Uluda¤ Kebapç›s› ARMADA Uluda¤ Et Lokantas› ÇAYYOLU Uluda¤ Et Lokantas› PANORA Uluda¤ Et Lokantas› ANTARES Uluda¤ Et Lokantas› FLORYA Uluda¤’›n 4 As› ULUDA⁄ KEBAP, ULUDA⁄ SALATA, TÜRK KAHVES‹, EKMEK KADAYIFI Uluda¤’›n Lezzetlerinden KARIfiIK IZGARA, DONDURMA KUP Uluda¤’›n Çocuk Parklar› DEN‹ZC‹LER, ÇAYYOLU, FLORYA Galyal› Asterix’in Maceralar› ROMALILAR GEL‹YOR! Dört Mevsim DATÇA Bir Antik Kent KN‹DOS Odlar Diyar›ndan Rüzgarlar›n fiehri BAKÜ fiövalyeler Adas› Malta MALTA Dünyan›n En Büyük Saray› YASAK KENT Gözüpek Halk Kahraman› ZEYBEK Çal› Dibinde Yanan Mum ANKARA Ç‹⁄DEM‹ Kadnlar, Keçiler, Bo¤alar ve Atlar AKDO⁄AN TOPAÇLIO⁄LU Moda MODA ‹LG‹ ‹stiridyenin ‹çindeki Mucize ‹NC‹ Masallardan Kopup Gelen Meyva Ç‹LEK Sa¤l›¤›m›z için SÜPER Y‹YECEKLER ‹flimiz Sa¤l›k DR. MUAMMER T‹MURKAYNAK I. TBMM Binas› KURTULUfi SAVAfiI MÜZES‹ II. TBMM Binas› CUMHUR‹YET MÜZES‹ Onlar Uluda¤’› Yaln›z B›rakmad›lar ULUDA⁄’IN DOSTLARI 20 34 48 24 68 26 38 44 56 52 30 58 ULUDA⁄ KEBAPÇISI DEN‹ZC‹LER y›l›nda Denizciler Caddesi’nde dört masal› küçük bir lokanta olarak hizmet vermeye bafllayan ULUDA⁄ KEBAPÇISI kaliteye ve lezzete ad›n› vererek müflterilerinin be¤enisi ile geliflimini sürdürmüfltür. Bu geliflim 2 katl› 250 kiflilik lokantas›na geçifline sebep olmufltur. 40. hizmet y›l›na girerken de müflterilerinden ald›¤› güvenle Denizciler Caddesi’ndeki 400 kiflilik yeni ve modern binas›na tafl›nm›flt›r. 53 y›ld›r ayn› lezzeti sunmaya devam etmektedir. 1956 Denizciler Cad. No: 54, Ulus / ANKARA Tel: (0.312) 309 04 00 (pbx) Fax: (0.312) 312 18 19 8 9 ULUDA⁄ KEBAPÇISI ARMADA ün boyu al›fl verifl öncesi ve sonras› rahat ve kaliteli bir restoranda yemek arzu eden müflterilerine hizmet vermek amac›yla 2002 y›l›nda 350 kiflilik panoramik manzaral› salonuyla sektöründe lezzete ve kaliteye ad›n› veren ULUDA⁄ KEBAPÇISI hizmetini Armada Al›flverifl ve ‹fl Merkeziyle tan›flt›rm›flt›r. G Armada ‹fl Merkezi 6/166 Sö¤ütözü / ANKARA Tel: (0.312) 219 12 40 (pbx) Fax: (0.312) 219 12 44 10 11 ULUDA⁄ ET LOKANTASI ÇAYYOLU eni asr›n ilk senesinde 2001 y›l›nda Çayyolu Bangabandhu Caddesi’nde hizmete girmifltir. 400 kiflilik salonu ve 450 kiflilik bahçesi aç›k ve kapal› çocuk oyun alanlar›yla baflkentimizin flehir merkezi d›fl›nda yaflayan de¤erli müflterilerine de Uluda¤ kalitesini sunmaktad›r. Çayyolu ULUDA⁄ ET LOKANTASI, Uluda¤ Kebab’›n yan›s›ra ifltah›n›z› kabartacak di¤er et çeflitleri, birbirinden lezzetli meze, zeytinya¤l›, ara s›cak ve tatl› çeflitlerini de bulabilece¤iniz menüsü ile hizmetinizdedir. Y Bangabandhu Bulvar› No: 99 Çayyolu / ANKARA Tel: (0.312) 240 44 88-89 Fax: (0.312) 240 97 00 12 13 ULUDA⁄ ET LOKANTASI PANORA y›l›n›n kas›m ay›nda Oran’da hizmet vermeye bafllayan 220 kiflilik iki ayr› salonu ile Panora Al›flverifl ve Yaflam Merkezi’nin zemin kat›nda bulunan Restoranlar Soka¤›’nda eflsiz Uluda¤ Kebab›, ›zgara et çeflitleri, mezeleri ve zeytinya¤l›lar› ile hizmetinizdedir. Toplant› yemekleri ve özel sunumlar için projeksiyon ve slayt gösterisi sunabilece¤iniz 40 kiflilik özel salonu bulunmaktad›r. Müflterilerine Uluda¤ lezzetini sunan Panora ULUDA⁄ ET LOKANTASI kapal› otopark›, genifl manzaral› teras› önünde yeflil alanlar›, havuzlar› ve yürüyüfl parkurlar› ile sizlere kaliteyi de sunuyor. 2007 Panora Al›flverifl ve Yaflam Merkezi Turan Günefl Bulvar› No: 382/64-65 Oran / ANKARA Tel: (0.312) 490 0010 (pbx) Fax: (0.312) 490 00 54 14 15 ULUDA⁄ ET LOKANTASI ANTARES y›l›n›n may›s ay›nda Etlik’te Antares Al›flverifl Merkezi’nde aç›lan Uluda¤ Et Lokantas›, al›flverifl merkezinin d›fl›nda yer alan iki katl› özel müstakil binas›nda hizmet veriyor. Ankara manzaral›, salonlar› ve teras›yla, havuzbafl›nda su ve ›fl›k oyunlar›yla keyfli bir akflam geçirebilece¤iniz bir mekan ANTARES ULUDA⁄ ET LOKANTASI, toplam 200 kiflilik 2 ayr› salonu, Havuzbafl›’nda 100 kiflilik bahçesi ve üst katta teras› ile flehrin merkezinde eflsiz konumuyla havuz keyfi ile Ankara manzaras›n› bir arada sunuyor. 2008 Antares Al›flverifl ve Yaflam Merkezi Halil Sezai Erkut Caddesi No: 1/208 Etlik / ANKARA Tel: (0.312) 322 24 10 Fax: (0.312) 322 25 10 16 17 ULUDA⁄ ET LOKANTASI FLORYA kiflilik yemek salonu, 1200 kiflilik 800 yeflillikler aras›nda deniz manzaral› bahçesi, kapal› ve aç›k oyun parklar›, 400 kiflilik kafeteryas› ve genifl otopark› ile h›zmet vermektedir. Ayr›ca özel toplant› ve yemekleriniz için tüm teknik ekipmanlarla donat›lm›fl projeksiyon ve slayt gösterilerinizi sunabilece¤iniz salonu ve buna ba¤l› teras› ile mavinin ve yeflilin kucaklaflt›¤› do¤al güzelliklerin lezzetle birleflti¤i ULUDA⁄ ET LOKANTASI kaliteyi ve hizmeti Florya’da sunuyor. ‹stanbul Cad. No: 12, Florya / ‹STANBUL Tel: (0.212) 624 95 90 (pbx) Fax: (0.212) 579 86 24 18 19 Uluda¤’›n 4 As› Uluda¤ Kebap Uluda¤ Salatas› 1956 y›l›ndan beri Uluda¤ Kebab›’n›n eflsiz lezzeti ve di¤erler kebaplardan ay›ran özelliklerinin bafl›nda yap›m›nda kullan›lan malzemeler gelir. Bütün malzemeler büyük bir özenle seçilmekte ve haz›rlanmaktad›r. Uluda¤ Kebap’ta kullan›lan döner, pide, tereya¤ ve domates sosu Uluda¤ kendi özel olarak haz›rlanmaktad›r. Kebapta kullan›lan et bile farkl›d›r. Uluda¤ Kebap, y›llar önce müflterilerine aysbergten yapt›¤› salatay› sundu. O gündür bu gündür havuç, k›rm›z› lahana, ç›t›r ç›t›r aysbergler, roka, m›s›r, turflu, domates ve salatal›ktan oluflan Uluda¤ Salata adeta göz zevkinize de hitap eden bir renk flöleni. Kaymakl› Ekmek Kaday›f› Kum Oca¤›nda Türk Kahvesi Uluda¤’›n y›llard›r en çok tercih edilen tatl›lar›ndan biri. Nefis ekmek kaday›f› üzerinde Afyon süt kayma¤› ile servis ediliyor. Her bir kahve için bir fincan so¤uk su bak›r cezvelere konur. Cezveye bir kafl›k özel çekilmifl ve kavrulmufl kahve konur. Cezveler içi ince kum dolu ocakta a¤›r a¤›r kumun s›ca¤›yla piflirilir. Cezve s›k s›k kumun içine sokularak geri çekilir. Bir süre sonra kabaran köpüklü kahve masada servis yap›l›r. Uluda¤’›n Kar›fl›k Izgaras› Dondurma Kup Uluda¤’›n birbirinden lezzetli tüm et çeflitlerinin bir arada bulundu¤u ›zgara taba¤›nda neler yok ki? Uluda¤ Köfte, Tand›r Kebab›, Kuzu fiifl, Pirzola, Kaflarl› Köfte, Madalyondan oluflan enfes bir lezzeti Uluda¤ sizlere sunuyor. Meyve salatas›n›n üzerine konulan dondurma ve krem flanti ile lezzet dolu bir renk flöleni sunuluyor. 23 Çayyolu Denizciler Çayyolu luda¤ Kebapç›s›’n›n çocuk bahçeleri ve çocuk oyun salonlar›, müflterilerin çocuklar› için büyük bir e¤lence kayna¤›. Anne ve babalar rahat bir flekilde yemeklerini yerken, çocuklar› da bu oyun bahçelerinde özgürce e¤leniyorlar. U Uluda¤ Kebapç›s›’n›n Denizciler merkez, Çayyolu ve Florya flubelerindeki oyun bahçeleri ve salonlar› yaz k›fl çocuklar›n hizmetinde. Çocuklar kaykaylarda, tahteravallilerde, sal›ncaklarda e¤lenirken, yeni arkadafllarda ediniyorlar. Böylece hem aileler hem çocuklar Uluda¤ Kebapç›s› ve Uluda¤’›n et lokantalar›ndan mutlu bir flekilde ayr›l›yorlar. 24 Florya 25 omal›lar M.Ö. 50 y›l›nda bütün Galya ülkesini ele geçirmifl. Asl›nda bütün Galya ülkesi dersek Astérix’e ve dostlar›na haks›zl›k etmifl oluruz. Yenilmez Galyal›lar›n yaflad›¤› küçük bir köy, iflgalcilere hâlâ kafa tutmaktad›r. Bu küçük köye yak›n garnizonlar›nda görev yapan Romal› lejyonerler için hayat hiç de kolay de¤ildir. Astérix, ve yak›n dostu Obélix, nam› di¤er Hopdediks, küçük köylerine sald›ran Romal› askerleri püskürterek vakit geçirirler. Yabandomuzu tutkunu Obélix Romal›lar› pataklamaktan arta kalan zamanlar›nda dikilitafl da¤›t›m› yapar. Yan›ndan ayr›lmayan köpe¤i Idéfix dünyadaki bilinen tek çevreci köpektir ve ne zaman kesilmifl bir a¤aç görse fenal›k geçirir. Kasaban›n sayg›n büyücüsü Panoramix’in, bizdeki bilinen ad›yla Büyüfiks, alt›n ora¤› ile toplad›¤› bitkilerle sihirli iksirler yapar. Bu iksirler içerisinde en önemlisi içene insanüstü güç veren “deve gücü taz› h›z›” flerbetidir. Bu iksirden birkaç damla içen Astérix’in karfl›s›nda zavall› Romal› lejyonerlerin sa¤a sola kaç›flmaktan baflka çareleri yoktur. Yiyecek domuz ve yeterince kavga oldu¤u sürece, her fleyi b›rak›p Asteriks'le yeni bir macera at›lmaya haz›r olan Obélix küçükken deve gücü taz› h›z› flerbeti dolu bir kazana düfltü¤ünden ve yeterince güçlü oldu¤undan Panoramix taraf›ndan daha fazla iksir almas› yasaklanm›flt›r. R GALYALI ‘‹N MACERALARI “Romalılar geliyoor!” YAZI : Zeynep TANITKAN 27 En büyük korkusu “yar›n gö¤ün bafl›na y›k›lacak” olmas› olan Galya Köyü flefi Abraracourcix bizdeki ad›yla Toptoriks iki zavall›n›n tafl›d›¤› kalkan› üstünde köy meydan›nda dolan›r. Müzik yetene¤i konusunda bir türlü fikir birli¤i sa¤lanamayan köyün ozan› Assurancetourix, nam› di¤er Kakafoniks her macera sonunda verilen flölende dehas›n› göstermek üzere arp çalmaya bafllar ve kendini uzaktaki bir a¤aca ba¤lanm›fl halde bulur. Kendi kendine müzik dehas› oldu¤u- 28 na ve bir türlü takdir edilemedi¤ine inan›r ancak köyün geri kalan› bu konuda sessiz kalmay› tercih eder. Asl›nda Assurancetourix sessiz kald›¤› sürece köyde sevilen bir simad›r. Hemen hemen her macera “Romal›lar geliyooor!” nidas›yla bafllar ve köyde büyük bir heyecan bafllar. Ancak bu heyecan›n sebebi korkudan ziyade en çok Romal›y› kim dövecek yar›fl›d›r. Astérix ve dostlar› Romal› garibanlara biraz da deve gücü taz› h›z› flerbetinin yard›m› ile dünyan›n kaç bucak oldu¤unu gösterir ve hiç kan›n akmad›¤› bu kavgalardan sonra bütün köy büyük bir flölen düzenleyerek nefle içinde yer, içerler. Bizdeki ilk çevirilerini Halit K›vanç’›n yapt›¤› yenilmez Galyal› kahraman Astérix ve komik arkadafllar› bu y›l 50. yafllar›n› kutlayacak. Albert Uderzo’nun çizdi¤i, Rene Goscinny’nin senaryolar›n› kaleme ald›¤› Asteriks çizgi roman›, 29 Ekim 1959’da yay›nlanmaya bafllad› ve yaklafl›k 50 y›ld›r 107 dil ve lehçe ile hayat›m›zda. 1944 senesinde Arjantin’de bir reklam flirketinde çizerlik yapmaya bafllayan Goscinny, asl›nda baflka bir fley yapmak istedi¤ine karar verir ve Belçika’ya döner. Uderzo’yla tan›flmas› da o günlere rastlar. Goscinny asl›nda yazmak, Uderzo ise daha çok çizmek ister ve muhteflem ikili birbirlerini bulmufllard›r. Önce La Libre Belgique gazetesinin çocuk eki La Libre Junior’u haz›rlamaya bafllarlar. 1959’da, da Pilote dergisi sayesinde kahraman›m›z Astérix’i yaratt›lar. Astérix’in büyük ilgi görmesi üzerine albüm olarak yay›mlan›r ve tam bir salg›n haline gelir. Bu baflar› üzerine ikili, di¤er ifllerini b›rak›rlar ve 1974’te Idefix stüdyolar›’n› kurarlar. Üzerinden iki y›l geçmeden Goscinny ölür. Uderzo, Astérix’in maceralar›na devam karar› al›r ve 1979’da her ikisinin de isimlerinden oluflan Albert René yay›nevini kurar. Tüm ifli Uderzo yapsa da, dikkat ederseniz o günden beri yay›mlanan Astérix’lerin kapa¤›nda her ikisinin ismi yaz›lmaya devam ediyor. cukluk an›lar› yenilenebilir ya da çocu¤unuzla uçurtma uçurabilirsiniz. Datça’n›n pazar›na u¤rad›¤›n›zda flubat mart aylar›nda ünlü Datça ça¤las›n›, temmuz ay›nda ise bademini bulabilirsiniz. Datça’n›n kekik bal›n› da unutmay›n.Tarla domatesini ise her mevsim bulman›z mümkün. Yurtd›fl›na ihraç edilen s›zma zeytinya¤›ndan beraberinizde götürebilirsiniz. YAZI ve FOTO⁄RAFLAR: Adil ÇULHAO⁄LU Datça’n›n tarihi mekanlar›na uzanmak isterseniz, araç kiralayarak, ya da flehir merkezinden dolmufllarla, gidip görece¤iniz yerlerin bafl›nda Yaz› Köyündeki Knidos Ören Yeri, H›z›rflah Köyü’nde Selçuklular’ dan kalma camii, seramik atölyelerinin kal›nt›lar›, Refladiye Mahallesi’nde Mehmet Ali Bey Kona¤›, Refladiye Camii, Emecik Köyü’nde tap›nak, Eski Datça’n›n tafl evleri, K›zlan Köyündeki yel de¤irmenleri geliyor. DÖRT MEVS‹M DATÇA lkemizin güney bat›s›nda, Akdeniz ve Ege’ye uzanan yar›maday› kaplayan Datça, do¤al ve tarihi de¤erleriyle tatilcilere ünlü tatil merkezlerimizden Bodrum ve Marmaris’ten farkl› ortamlar sunar. Rutubetsiz ve temiz havas› tatilcileri cezbeder. Serin sürekli esen rüzgâr› tatilcilere terlemeden tatil yapma f›rsat› verir. Datça 235 km’lik ve 52 civar›ndaki koylardan oluflan sahil fleridi ülkemizin ilçeleri aras›nda en fazla k›y›s› olan ilçe ünvan›na sahip. Yaz ve k›fl aylar›ndaki ›s› farkl›l›¤›n›n azl›¤› uzun süre tatil yapmay› mümkün k›lar. Ocak ay›nda deniz suyu 15.2 derece civar›nda iken hava s›cakl›¤› da 20 derece civar›ndad›r. Bu özelli¤ini bilen Avrupal› aileler, Datça’da ev sat›n alarak yerleflmekte ve y›l›n büyük bir bölümünü, Datça’da geçirmektedirler. Ü Yaklafl›k bini bulan tür çeflitlili¤i 30 ile zengin floraya sahip yörenin en belirgin a¤aç türleri; Datça Hurmas› baflta olmak üzere, sandal a¤ac›, günlük a¤ac› ve badem ile zeytin a¤açlar›d›r. Yar›madan›n yamaçlar›, Mersin, kocayemifl, keçiboynuzu, defne, kekik vb makilikler ve orman ile kapl›. Her yerde nergis, menekfle, sümbül, papatya gibi k›r çiçeklerine rastlan›r. ‹lkbahar aylar›nda tüm yar›mada çeflit çeflit çiçeklerle donan›r ve adeta papatya ve gelincik tarlalar› oluflur. Öte yandan yaklafl›k 86 kufl türü zenginli¤ine sahip Datça’da. bal ar›s›ndan daha düflük ›s›da uçup tozlanmay› sa¤layan bambus ar›lar› büyük öneme sahiptir. Datça, dört mevsim yerli ve yabanc› konuklara otel ve pansiyonlarda dinlenme imkan› sunarken, ayn› zamanda tatilciler; bar ve diskolarda Datça’n›n serin yaz akflamlar›n›n tad›na var›rlar. Bu ara- da su sporlar› için ideal ortam› kaç›rmamak gerekli. Sörf ve yelken sporlar› ve dal›fl bunlar›n bafl›nda geliyor. Datça’ya özellikle bu sporlar› yapmak üzere çeflitli uluslara mensup turistler gelmektedir. Do¤a yürüyüflünü de unutmamak gerekli. Datçal›lar’›n eflek yolu diye tabir ettikleri yollardan birbirinden güzel koylar aras›nda zevkli; ama yorucu da olsa, kekik, defne, papatya, sümbül gibi binbir çeflit bitkilerin yayd›¤› kokular aras›ndaki yürüyüfller unutulmaz anlar yaflat›r. Tabii eflek yolunda eflekle gidelim denirse Datça’daki seyahat Acentalar›m›z ve konaklama yapt›¤›n›z tesisler size seve seve alternatifler sunacaklard›r. Datça’da anfitiyatro’da düzenlenen konserler, filmler akflamlar› geceleri renklendirir. Festival zaman›nda Datça’da tatildeyseniz sanat söyleflileri, imza günleri, konserler bunlardan baz›lar›. Her y›l uçurtma flenli¤i s›ras›nda ço- Tatilinizde, Datça liman›na u¤rad›¤›n›zda büyüklü küçüklü tekneleri ve yatlar›, sizi say›s›z koylara, ›ss›z plajlarda kulaç atmaya mavi ile yeflilin kucaklaflt›¤› noktalara götürmek üzere bekliyor bulursunuz. Sabah tekneye binip Karg› koyu, Akvaryum, Domuz bükü, Hayt ve Ova büklerine u¤rayarak Palamut bükünde teknede yeme¤iniz yiyip günün sonuna do¤ru yeniden Datça liman›na dönebilirsiniz. Ama Knidos’ kadar da uzanmak isterseniz limanda sizi bu koylar› da içine alan uzun tura davet eder tekneciler. Mavi turu teknede birkaç gün geceleyerek geçirmek isterseniz, seyahat acentelerinin sizlere sundu¤u seçeneklerden biriyle tam pansiyon 52 koy aras›nda gece ve gündüzünüzü birlefltirip unutulmaz anlar geçirebilirsiniz. Mavi Tur tekneleri yar›madan›n Ege ve Akdeniz taraf›ndaki koylar›n birinde demirli iken karaya ç›k›p köylere do¤ru yürüyüfl yapabilir, çevreyi gezebilirsiniz. Datça’ya Dalaman Havaalan›ndan ve ‹stanbul, Ankara, ‹zmir’den karayolu ile Milas Güllük hava alan›ndan Bodrum’a oradan May›sEkim aylar›nda çal›flan feribotla 2 saatte ulaflmak mümkün. Bütün yar›maday› boydan boya geçen 73 km’ lik karayoluyla Marmaris’ten Ege ve Akdeniz’in koylar›n› kuflbak›fl› seyrederek yeflillikler aras›nda Datça’ya karayoluyla gelinebilir. 31 B‹R ANT‹K KENT KN‹DOS Antik dönemde Afrodit’in turist ak›n›na u¤ratt›¤› Knidos, bugün de yerli yabanc› ziyaretçilerin ak›n›na u¤ramaya devam ediyor. eykeltrafl Praxiteles (M.Ö. 365) iki;biri giyinik di¤eri ç›plak olan Afrodit (denizcilere yol gösteren tanr›ça)heykeli yapm›fl.Afrodit heykeli almak için önce Kos (‹stanköy) halk› daha sonra da Knidos’lular heykeltrafla baflvururlar. Koslular›n tercihi giyinik olan Afrodit heykeli yönünde olunca, Knidos’lulara ç›plak olan› kal›r. Zamanla daha ünlü olan› Knidoslular›n Afrodit heykeli olur. Hatta Bytynia Kral› Nikomades Knidoslular›n borçlar›na karfl›l›k Afrodit heykelini almay› önerir. Knidoslular kabul etmez. ‹flte Knidos bugün ziyaret etti¤inizde H teras fleklinde iki yamaca yaslanm›fl çeflitli yap› kal›nt›lar› aras›nda tepeden; Akdeniz ve Ege’yi gören noktada Afrodit Tap›na¤› kendini belli eder. Hala ak›beti bilinmeyen Afrodit heykeli tap›nakta yoktur, ama gezinizde oraya ç›kt›¤›n›zda ihtiflam› hissedersiniz. Biraz tarih dersek; Datça Yar›madas›nda ilk yerleflimin Orta Tunç Ça¤› M.Ö 3500–3000 y›l›na ait oldu¤u buluntulardan ortaya ç›km›flt›r. M.Ö 6–7 yüzy›lda yar›madadaki 40–50 aras› yerleflim yerinde 70–120 bin kiflinin yaflad›¤› söyleniyor. Knidoslular›n flarap ve zeytinya- ¤› baflta olmak üzere çeflitli ürünler ihraç ediyorlarm›fl..Yeni Zelenda’ da bile Knidos menfleli anforalar bulunmufltur.70’e yak›n anfora atelyalerinde anfora imal edip satm›fllard›r.Eskiden M›s›r ve Atina aras›nda ticaret gemileri Do¤u Akdenizi dolaflarak k›y› seyri yaparm›fl. Knidos’dan di¤er adalara geçifl yaparak Atina’ya ulaflm›fllar. M.Ö 546’da Pers sald›r›s›nda adan›n en dar noktas› olan Bal›kafl›ran’da ki 800 metre geniflli¤i var, Knidoslular kanal açarak Perslileri önlemek istemifllerdir. Ancak iflçiler s›çrayan kayalardan yara bere içinde kalm›fllar. Bunun üzerine Kainlere gitmifller, onlar da; “ Zeus isteseydi ülkenizi ada yapard›, siz de yapmay›n›z” der ve bunun üzerine Knidoslular vazgeçerek Perslileri karfl›larlar. Knidos’u gezerken saati ve mevsimleri gösteren günefl saatini görmeden geçmeyin. Dünyan›n 7 harikas›ndan birini ‹skenderiye Fenerini yapan mimar Sokrates Knidosludur. Knidos ‹lk Hristiyanl›k döneminde piskoposluk olmufl. Kiliselerin döflemelerinde kullan›lan tafllar›n üzerindeki yaz›tlar eski a¤›tlar› içeriyor. Knidos’taki buluntular ve tarih yazarlar›n›n günümüze ulaflt›rd›¤› bilgilere göre ilk t›p okullar›ndan birinin varl›¤› ortaya ç›k›yor. Kos (‹stanköy) adas›ndaki Hippokrates t›p okulunun ciddi bir rakibi olarak kabul edilen Knidos t›p okulu doktorlar›ndan Ktesias’›n ünlü Pers Kral› Artakserses’i tedavi etti¤ini antik kaynaklar günümüze aktar›r. Bugünkü Palamutbükü eski ad›yla Triopuim’da her 4 y›lda bir dor festivali düzenlenirmifl. Müzik, spor yar›flmalar›, at yar›fllar› yap›l›r ve yar›flmac›lar kazand›klar› ödülü Tropian Apollon tap›na¤›na ba¤›fllarm›fl. Bu festivaldeki yar›flmalara 6 Dor flehri kat›l›rm›fl. Halikarnasl› Agasikles kazand›¤› ödülü beraberinde evine götürünce, flehir birlikten ihraç edilmifl. Strabon’a göre M.Ö 360 y›l›nda Knidos, bugünkü Burgaz’dan Tekir Burnuna tafl›nm›fl; adayla karay› birlefltirerek biri ticari di¤eri askeri olmak üzere iki liman yapm›fllar. Datça Yar›madas›nda s›ras›yla M›s›rl›lar, Dorlar, Asur, Persler, Ispartal›lar, Bizansl›lar, Selçuklular ve Osmanl›lar izlerini b›rakm›fllard›r. 33 ODLAR D‹YARINDAN RÜZGARLARIN fiEHR‹ BAKÜ YAZI: Belk›s Ceyla ÇET‹NSOY • FOTO⁄RAFLAR: Recep Peker TANITKAN Bakü seyahatimizi THY’n›n tarifeli seferiyle yapt›k. ‹stanbul’dan 2,5 saatlik bir yolculukla gece yar›s›ndan sonra, küçük ama gerekli her türlü donan›m›n oldu¤u Haydar Aliyev Havaliman›’na indik. Vizeyi hemen orada 15 $ karfl›l›¤›nda almak mümkün. ‹lk dikkatimi çekenler, duvardaki yaz›lar ve reklam metinleri oldu. Bildi¤imiz sözcükler, burada bambaflka anlamlar içerebiliyordu ve yüzümüzde gülümsemeye neden oluyordu. Saatlerimizi iki saat birden ileriye ald›k. Ülkenin para biriminin manat oldu¤unu ö¤rendik. ecenin karanl›¤›nda bol ›fl›kl› bir flehre do¤ru ilerliyorduk. Genifl bulvarlardan, devasa meydanlardan geçiyorduk. Yaklafl›k üç milyon nüfusa sahip imifl. Azerice BAKI olarak telaffuz ediliyordu. G Azadl›k Meydan›’na bakan S.S.C.B. zaman›ndan kalma Abfleron Otel’inin 12. kat›nda olan odam›n balkonuna ç›k›nca, ya¤murlu gri bir gökyüzü- 34 nün alt›nda uyuyan flehri gördüm. Karfl›mdaki ufku; yüksek bina inflaatlar›n›n iskeletleri, liman›n a¤›r vinçleri, denizin üzerindeki ticaret gemileri ve petrol platformlar›n›n siluetleri dolduruyordu. Bizim bat›l›lar gibi petrol, Azerilerin ise neft dedi¤i yer alt› zenginli¤i, do¤algaz ile birlikte ekonominin can damar›yd›. Havadan burnuma hafif bir benzin kokusu geliyordu, bir süre sonra bu ko- kuyu her Bakü’lü gibi kan›ksayacak ve hissetmeyecektik. Gezdi¤imiz sokaklarda göz al›c› yap›lar ile karfl›laflt›k. D›fl yüzeyleri tafl iflçili¤inin a¤›r örnekleriyle süslüydü. 20.yüzy›l bafl›nda infla edilmifllerdi. Görmüfl geçirmifl bir kent vard› karfl›m›zda. O y›llarda Azerbaycan, dünya petrol üretiminde önemli bir yere sahipmifl. De Beer, Rothchild ve Nobel gibi sermayedarlar yat›r›m yapm›fl ve Bakü’de yaflam›fllar. Asl›nda 28 May›s 1918’de ba¤›ms›zl›klar›n› kazanm›fllar, do¤unun ilk demokratik ve laik, parlamenter cumhuriyetini kurmufllar. 1920 y›l›nda SSCB’ye kat›lmak zorunda b›rak›lm›fllar. Bolflevik ihtilalin ard›ndan maden yataklar›n›n millilefltirilmesi sürecini takiben, yabanc› sermaye ülkeden ayr›lm›fl. Sokaklarda karfl›m›za dev panolar ç›k›yordu. Genelde üzerinde Muas›r Azerbaycan’›n Banisi Haydar Aliyev’in foto¤raf› yer al›yor ve sözleri yaz›yordu. Kimi panolarda ise 1992 y›l›nda Hocal›’da yaflanan sivil insan k›y›m›n›n yas› hala tutulmakta, Ermenistan kontrolüne geçen Karaba¤’a yönelik özlem dile getirilmekteydi. Meydanlarda ve parklarda bolca heykel mevcut. Edebiyatç›lar›n› yücelten bir toplum. Milli Dram Tiyatro’sunun önünde Azeri as›ll› divan flairi Fuz li’nin heykeli ile karfl›lafl›yoruz. Bir parkta karfl›m›za ç›kan di¤er heykelle Hüseyin Cavit’i tan›yoruz örne¤in. Nahç›van do¤umlu flair, oyun yazar› ve Türkiye Türkçesi ile romantik dizelerini yazan, ama Sibirya’da tutsak iken hayata veda eden bir edebiyatç›. 35 Hükümet Saray›, Bilimler Akademisi, Bakü Metrosu, Saadet Saray›, Opera ve Bale Tiyatrosu, Devlet Filarmoni Binas› gibi yap›lar mimari olarak dikkat çekiyor. Devlet mezarl›¤›na ise hayran olmamak mümkün de¤il. Her bir kabir adeta sanat eseri olarak özenilerek infla edilmifl. fiehitler Hiyaban›, yani flehitlik flehrin manzaral› tepesinde olup Hazar Denizi’ne tepeden bak›yor. Sürekli yanan bir meflale var. Tarihi flehitli¤in ilerisinde, 1990 y›l›nda Azadl›k Meydan›’nda yitirdikleri onlarca Azeri için yap›lm›fl modern flehitlik var. Siyah mermer üzerine çizilen resim ve yaz›lar›yla hüzünlü bir ba¤›ms›zl›k an›t›n› dolafl›yoruz. Taze k›rm›z› karanfiller, ac›n›n da tazeli¤ini an›msat›yor. 12. yüzy›ldan kalma kale duvarlar›n›n ard›ndaki ‹çerifleher’e geliyoruz. Arnavut kald›r›ml› sokaklar›nda doyumsuz güzellikteki tafl evlerin aras›nda dolaflmak tarihe bir yolculuk gibi. fiehrin simgesi olmufl G›z Galas› da burada. 800 y›l önce infla edilmifl ama ifllevi hakk›nda hala fikir birli¤i oluflmam›fl. Ayn› dönemden kalma Lezgi Mescidi, tafl merdivenli dar sokaklar derken fiirvanflahlar Saray›’n› ziyaret ettik. UNESCO taraf›ndan dünya kültür miras›na dahil, eski Baku flehri buras› iflte. Akflam yeme¤ine Çanakkale Restoran’a gidiyoruz. Azerbaycan’dan kopar›lan Karaba¤’da bir kale imifl Çanakkale. Orkestran›n k›vrak Azeri ezgileriyle coflturdu¤u zengin bir sofraya buyur edildik. Hepsi tan›d›k yiyecekler. S›cak lavafl ekmekler, Hazar’›n Ak Bal›¤›, lüle denilen Adana Kebap benzeri flifl köfteler lezzetliydi. Azerilerin s›cakl›¤› bize bulafl›yor ve hep birlikte bir do¤um günü kutlamas› bile yap›yoruz. Ifl›kland›r›lm›fl meydan ve an›tlar›yla cezp ediciydi geceleri. Seyyar sat›c›lar›, kalabal›k caddeleri, renkli vitrinleriyle c›v›l c›v›ld›. Dünyan›n en büyük tuzlu gölüne deniz demifliz. Deniz kenar› hep rüzgarl› oldu¤undan, yaz aylar›nda serinlemek için tercih edilirmifl. Sahil boyunca uzanan f›ski- 36 yeli havuzlarda ses ve ›fl›k gösterileri yap›l›rm›fl. Kafkaslara gelip te votka tatmamak olmazd›. Nefleli bir ortamda buzlu fliflelerden minicik bardaklara dökülen votkalar tek hamlede usulüne uygun içildi. Azerbaycan Cumhuriyeti Turizm ve Medeniyet Bakanl›¤› Müze Merkezi olan tafl bir binaday›z. Hal› Müzesi ve ‹nce Sanat Müzesini ziyaret ediyoruz. Binlerce hal›, kilim ve yöresel el sanatlar› ile h›nca h›nç dolu buras›. Hayranl›kla izliyoruz. Do¤udaki ilk opera binas›n› yapan, ilk operay› besteleyen bir toplumda Azerbaycan Operas›na biletimiz var. Müslüm Magomayev’in besteledi¤i fiah ‹smail Hatayi oyunu için yerimizi ald›k. Uzun paltolu erkekler, spor giysili gençlerin yan›nda kürkler içinde han›mlar dikkat çekiyor. Kad›nlara ilk kez seçime girme hakk›n› vermifl bir do¤u toplumunun gururuyla sal›n›yorlar. Görkemli bir yap›n›n içindeyiz, bat› enstrümanlar›n›n yan›nda tar, nagara gibi yöresel çalg›lar da var. Yerel na¤melerin zorlu g›rtlak oyunlar›yla sürdürüldü¤ü sahnelerde dinledi¤imiz uzun havan›n Azerbaycan Mu¤am’› oldu¤unu ö¤reniyoruz. Bu müzik ziyafetini evimize tafl›mak için albümleri sat›n al›yoruz. Prometheus, atefli tanr›lar›n da¤› Olimpos’tan kaç›r›p, Kafkas halklar›na arma¤an etmifl. Atefl onlara bilimi ve uygarl›¤› getirmifl. ‹nsanl›k u¤runa cezaland›r›l›p zincire vurulan Prometheus’a sayg›lar›ndan atefli yüceltmifller, tap›nm›fllar. Sabaha karfl› otelimizden ayr›l›rken Azadl›k Meydan›ndaki dev noel a¤ac›n›n süslemelerini bitirmifllerdi ve ›fl›l ›fl›l yan›yordu. Gözümüzün önünde bu flenlik, kulaklar›m›zda Alim Kas›mov’dan mu¤am, dilimizde Sabir Mirzaev’den “ bu gala dafll› gala “ dizeleriyle Kaf Da¤›’n›n ard›ndaki masallar ülkesinden ayr›ld›k. 37 Malta fiÖVALYELER ADASI YAZI: Filiz ÖZSUNAR • FOTO⁄RAFLAR: Recep Peker TANITKAN 38 Akdeniz’in masmavi sular›yla çevrili Malta adas›, bir zamanlar›n iflgaller adas› olmas›ndan m›d›r bilinmez kendine do¤ru çekiyordu beni. Fenike, Kartaca, Roma, Vandal, Arap, Fransa, St.Jean tarikat›, Osmanl› ‹mparatorlu¤u ve ‹ngiltere’nin önemli isimleri, adan›n çekicili¤ine kap›l›p, denizleri aflarak yelken açm›fllar tarih boyunca. Bu kadar farkl› kültüre ev sahipli¤i yapan Malta yorulmufl mudur? Yorulmufltur elbet! Aday› gezerken anlad›m bunu. Mavisi bol yeflili az adada savunma amac›yla koca duvarlar örülmüfl! Surlarla çevrili limanlar›, krem renkli binalar›, Frenk yemiflinin renklendirdi¤i kaktüslerle sessizli¤e bürünmüfl bir sükunet adas›. Gezilebilecek, gezerken keflfedilebilecek bir ada. 316 km kare ve 400 bin nüfuslu Malta, Sicilya’n›n güneyinde yer al›yor. Sar› otobüsleri ve güzel gözlü kay›klar› da olmasa sessizli¤e kar›flacak insan. Malta tak›madas›, Malta, Gozo, Comino Adalar› d›fl›nda Filfla Adas› ve iki küçük ada olmak üzere alt› adadan ibaret. Maltaca ve ‹ngilizce konufluluyor. Gemicilerin u¤rak yeri, dini ritüellerin merkezi, ticaretin gözbebe¤i… 39 BAfiKENT VALETTA’DA fiÖVALYELER‹N ‹ZLER‹ St.Jean flövalyeleri, kaleler, burçlar, ›zgara planl› sokaklar›yla adada kültürlerini, eserlerini b›rak›rken, Osmanl›’n›n cumbal› evleri de bu dar sokaklarda kendini hissettiriyor. Sar› malta tafl›ndan yap›lm›fl evleri izlerken kap› kollar› dikkatimi çekiyor. Azizlerin rölyefleri köfle bafllar›nda duvarlar› süslüyor. Büyük Üstadlar Saray›, Aziz Elmo Kalesi, Ulusal Savafl Müzesi ve içindeki George Haç› adan›n gururu. St. Jean Katedrali ( St. John’s Co), 16 yy. dan günümüze de¤in, ayn› ihtiflam› ile gelebilmifl. fiövalyelerin izlerini bu katedralde buluyorum. Zemindeki renkli mermer ve figürlerle dekore edilmifl mezar an›tlar›na Caravaggio’nun eserleri efllik ediyor. Z›rhlar, giysiler, goblenler, rölyefler göz kamaflt›r›c›. SARI OTOBÜSLER GEÇ‹YOR ÖNÜMDEN Valetta’dan ç›k›p her yeri adan›n simgesi olmufl bu sar› otobüslerle gezebilirsiniz. Trafik soldan bu arada. Limana do¤ru uzanarak Senglea flehrine u¤ruyoruz. Burçlar üzerinde yer alan göz, kulak kabartmal› gözetleme kulesi (Vedette), tersanedeki büyük vinçleri, kald›raçlar›, sanki Malta’y› korur gibiydi. GÜZEL GÖZLÜ TEKNELER MARSAXLOKK’TA Hava p›r›l p›r›l. Rengarenk bal›kç› tekneleri Marsaxlokk koyunda oldukça hofl görünüyor. Kay›klar›n her iki taraf›na kötülü¤ü uzaklaflt›ran M›s›r tanr›s› Osiris’in gözleri çizilmifl. Azizlerin ad›n› tafl›yan sevimli kay›klar buran›n simgesi olmufl! 40 Marsaxlokk ve Marsaskala koylar› deniz ürünlerini tadarak manzaras›nda keyiflenebilecek bir yer. Deniz ürünleri az piflmifl olarak önünüze gelebilir bunun için önceden uyarmakta yarar var. Malta’da yemek kültürü, tavflanl› makarnalarla öne ç›k›yor (Fenek). Uzun bir bekleyiflten sonra, makarnas› tamam da, içinde tavflan etini bulmakta zorlanabilirsiniz... Tavflan güvecini tavsiye edebilirim. ESK‹ BAfiKENT MED‹NA Ortaça¤da Malta’ya baflkent olan Medina, duvarlarla çevrili flehir anlam›na geliyor. Büyük ak›nlara karfl› koyan bu flehir, mimarisiyle de tarih kokuyor. Görkemli bir taç kap› ile eski flehre girince etkinliklerle dolu bu meydanda kalabal›¤a kar›fl›yoruz.. Hükümet saray›, katedral, flapeller, müzeler, Medina zindanlar› burada Ortaça¤›n ruhunu günümüze yans›t›yor. TA’ P‹NU MUC‹ZES‹ Rabat di¤er ad›yla Victoria olarak an›lan flehir Gozo’nun ortas›nda yer al›yor. Azure Window’dan dönüflte, bu katedrale u¤ruyoruz. 16yy.da yap›lan flapel büyütülerek katedrale dönüflmüfl. Hastalar›n iyileflti¤i, dualar›n gerçekleflti¤i mucizelerle ünlenen bu yap›da herkes kendinden bir eflya b›rakm›fl. Gelin çiçekleri, bebek giysileri, koltuk de¤nekleri, mi¤ferler… Yaz›n sieastas›, meydanlara kurulan yerel pazarlar›, Gozo dantelleri, cam iflleri, alt›n›, surlar›, tersaneleri ile ilgi çeken Malta; günümüzde ise sualt› sporlar› ve dil kurslar› ile de cazip durumda. Kaktüs meyvesi frenk yemiflinden yap›lan Bajtra likörünü ve adan›n özel peynirini de (Gbejniet/cheeselet ) denemelisiniz. 41 DÜNYANIN EN BÜYÜK SARAYI Yasak Kent inlilerin Gugong diye adland›rd›¤› “Yasak Kent”, Bertolucci’nin “Son ‹mparator” adl› filminin çekildi¤i tarihi saray. Bu filmin çekilebilmesi için Çinlilere büyük paralar ödenmifl. Sonra da film gifle rekorlar› k›rm›fl... ‹mparatorluk döneminde, halktan birinin saraya izinsiz giriflinin cezas› ölümmüfl. “‹mparatorluk döneminde yaflasayd›k flimdi ölmüfltük!..” diyoruz alt› as›rl›k Yasak Kent’e girerken!.. Gerçi, saraya izinsiz girebilmek de hiç mi hiç kolay de¤il do¤rusu. Çevresi, alt› metre derinli¤inde, elli küsur metre geniflli¤inde bir hendekle kuflat›l- Ç m›fl. Üstüne üstlük, sekiz metre kadar yükseklikte bir duvar çevreliyor saray›. Duvar›n kal›nl›¤› da sekiz metreden afla¤› de¤il. Dev bir dikdörtgen biçimindeki Yasak Kent’te binlerce odaya ev sahipli¤i yapan 980 bina bulunuyor. Çin tarihinin günümüze ulaflan en görkemli yap›t› bu saray... Sanki uçsuz bucaks›z bir alana yay›lm›fl gibi bir izlenim b›rak›yor insanda... Dile kolay tam 720 bin metrekare... On dört Ming ve on Sing sülalesi imparatoru yaflam›fl bu binlerce odal›, yasaklarla dolu sarayda... Ç‹N USULÜ DEPREM! Pekin’in kalbinde, Tiananmen Meydan›’nday›z. 1976’da Mao öldü¤ünde liderlerine son görevlerini yerine getirmek için, bir milyon insan›n topland›¤› bu meydan, so¤uk bir mart gününde bile t›kl›m t›kl›m dolu. Herkesin elinde bir foto¤raf makinesi, o an›t senin, bu müze benim, meydan›n bir yan›ndan öbür yan›na kofluflturup duruyorlar. Foto¤raf makinesi olmayanlar için de, pek çok seyyar foto¤rafç› tezgâh› haz›r ve nâz›r bekliyor meydanda. Mao’nun mozolesi bafl›nda ya da Yasak Kent’in girifl kap›s› önünde foto¤raf çektirmeye bay›l›yor Çinliler. “Cennet Bar›fl› Kap›s›” anlam›na gelen Tiananmen Kap›s› da en popüler noktalardan biri. Mao’nun resimlerini, Pekin’in pek az yerinde görüyoruz. Tiananmen Kap›s› bunlardan biri. 1 Ekim 1949’da Mao, Halk Cumhuriyeti’nin kuruluflunu buradan ilan etmifl. Bir kald›r›m kenar›na oturuyorum. Ak›n ak›n insanlar geçiyor önümden. Sabah saat on ve kald›r›mlardaki insan seli hiç bitmemecesine devam ediyor. Dile kolay, bir küsur milyar nüfus! Öyle ya, hani neredeyse, dünyada yaflayan her befl kifliden biri Çinli!.. “Tüm Çinliler ayn› anda z›plasa deprem olur!” sözü hiç de bofluna söylenmemifl do¤rusu! Az nüfuslu ülkeler için, Çinlilerin, “Siz hangi otelde kal›yorsunuz?” diye sormas› esprisini normal karfl›lamak gerekti¤ine inand›m Pekin’deki insan selini gördükten sonra! Nedense, flu Tiananmen Meydan›’nda bir fleyler eksikmifl gibi geliyor insana!.. “Oturmak için s›ralar koysalar, flu foto¤rafç› tezgâhlar›n›n yan›na birkaç tane de dondurmac› kulübesi ekleseler, hattâ bir de o güzelim Çin çaylar›ndan içilebilse flu meydanda, ne hofl olurdu!..” diyorum kendi kendime... Sonra, müthifl kalabal›klara tak›l›yor gözüm... “O insan selinin her biri, bir bardak çay içse ne olur meydan›n hali acaba?..” sözcükleri dökülüveriyor dudaklar›mdan. 42 43 Zeybek “Gözüpek halk kahramanlar›n›n kartal gibi süzülerek yapt›¤› dans.” 44 45 Zeybek ve Efeler Ege bölgesi dendi¤inde akl›m›za gelen sözcüktür. Hem yörenin tarihinde önemli yer tutan flahsiyetleri tan›mlar, hem de halk oyunlar›na ad›n› verir. Anadolunun bir çok oyunu ekip halinde eflzamanl› ritmik hareketlerle oynand›¤› halde, zeybek bireysel oynan›r. Bireyin yi¤itli¤ini, mertli¤ini ve özgüvenini; kartal› simgeleyen bir koreografi içerisinde estetik hareketlerle anlat›r. Hele o “a¤›r zeybek” yok mu? ‹zlemeye doyamazs›n›z. d›na araflt›rma tezleri, romanlar, tiyatro oyunlar› yaz›lan, filmler çevrilen zeybekler; istisnai örnekleri bulunmakla birlikte kahramanl›k göstermifl cesur kiflilerdir. Zeybek grubunun liderine efe, yeni kat›lanlara k›zan denirmifl. 18. yüzy›lda ticaret yollar› üzerinde güvenli¤i sa¤larlarm›fl. ‹zmir-Ayd›n–Kufladas›Manisa aras›nda birer saat uzakl›kta dizilmifl kahvehaneleri iflletirler, tüccarlar ile yolcular› A 46 eflkiyadan koruyup, konaklayanlardan geçit akçesi ad› alt›nda mal ya da para al›rlarm›fl. 19.yüzy›lda II. Mahmut dönemine gelindi¤inde buna izin verilmemifl. Osmanl›’n›n mali s›k›nt›ya düfltü¤ü, iflsizli¤in artt›¤›, hem merkezi hem de yöresel vergilerin artt›r›ld›¤› ve yeniçerilerin tasfiye edildi¤i, yeniliklerin yap›ld›¤› dönemde Atçal› Kel Mehmet Efe; sosyal bir eflkiya olarak Ayd›n ve çev- resinde otorite haline gelmifl. Tarihe Ayd›n ‹htilali olarak geçen olgunun lideri imifl. Bölge ayanlar›n›n toplad›¤› vergiden halk› kurtararak kitlesel deste¤ini sa¤lam›fl, hazinenin vergisini ise eksiksiz olarak payitahta göndermifl. Serbest ticaret ve tar›m›n korunmas›n›, daha adil kanunlar›n yap›lmas›n›, ve askerli¤in esaslar›n›n de¤ifltirilmesini talep etmifl. Ancak merkezi otorite taraf›ndan isyanc› olarak de¤erlendirilip öldürülmüfl. Oysa Ayd›nl›lar ve Kel Mehmet’in savundu¤u tüm fikirler, yenileflme düzenlemeleri içinde II. Mahmut döneminde hayata geçirilmifltir. Statüko kökünden de¤iflmifltir. Ödemiflli Çak›c› Mehmet Efe ise 19. yüzy›lda bölge ayan›na isyan edip, da¤lara ç›km›fl. Zenginden al›p, yoksul halka vermifl. Ad›na yak›lan türküler günümüzde bile tutulan Çak›rcal›, bir çat›flmada ölmüfl. Kahramanl›k ve direniflleriyle, efelerin Kurtulufl Savafl›m›za önemli katk›lar› olmufl. ‹flgal y›llar›nda Menderes nehrinin güneyi ‹talyanlara b›rak›lm›fl, kuzeyi Yunanl›lara. Kuzeyden kaçan binlerce kad›n ve çocuk, güvenlikleri atl› zeybekler taraf›ndan sa¤lanmak suretiyle güneydeki ilçelere ve da¤lara s›¤›nm›fl. 27 May›s 1919’ta Ayd›n, Yunan kuvvetlerince iflgal edilir. Da¤›lan Osmanl› ordusunun gönüllü zabitan› ile birlikte Yörük Ali Efe, 16 Haziran’da Malgaç Karakol ve Demiryolu Köprüsünü dinamitle tahrip eder. Tarihe Malgaç Bask›n› olarak geçen olayla iflgal kuvvetlerinin hareket yetene¤i k›s›tlan›r, mühimmat ele geçirirler ve ulusal direnifl için cesaret verirler, öncü olurlar. Ayn› tarihte Nazilli’nin iflgaline direnen, silah depolar›n› talan eden Demirci Mehmet Efe ise 11 Temmuz 1919’ta milli kuvvetlere kat›l›r ve Ayd›n cephesi kuvay› milliye komutanl›¤› yapar. Bir y›l sonra düzenli orduya kat›lmay› reddedince, grubu tasfiye edilir. Milli mücadeleye kat›lan di¤er ünlü efeler ise K›ll›o¤lu Hüseyin Efe, Mestan Efe, Saçl› Efe ve Gökçen Efe’dir. Cumhuriyetin ilan›yla birlikte efelere, rütbe ve istiklal madalyas› verilmifltir. Görevlerini yerine getirmenin iç huzuruyla sade vatandafl gibi yaflay›p, tarihteki unutulmaz yerlerini alm›fllard›r. 47 ÇALI D‹B‹NDE YANAN MUM... Ankara Çi¤demi YAZI: Belk›s Ceyla ÇET‹NSOY - FOTO⁄RAF: Recep Peker TANITKAN ahar, bizim iklim kufla¤›m›za hayat› yeniden verir. Ama anadoluya bir baflka gelir ilkbahar. Son kar tabakalar›n›n incelmesiyle birlikte, sulu topraktan günefle selam duran rengarenk çiçekler f›flk›r›r. Do¤a silkinir, flenlenir ve bu bayram sevinci tüm canl›lara yans›r. Mart ve nisan aylar›nda do¤ay› döfleyen çiçeklerden birisi de çi¤demdir. Ve Ankara’ya özgü endemik bir türü bile vard›r. Crocus Ancyrensis ad›yla literatüre geçmifl olan bizim çi¤demi bir gören, bir daha unutmaz. Bu safran bitkisiyle kardefl, ç›tk›r›ld›m varl›¤›n sapsar› ayd›nl›k yüzü, haf›zan›zda kal›c› bir yer edinir. Bu binlerce y›l boyunca da böyle olmufl ve çeflitli uygarl›klar›n kültürüne ifllemifltir. Hitit dilinde AN.TAH.SUM imifl çi¤demin ad›. Çiçek açt›¤› ilk günlerde ayn› adla an›lan bahar bayram› kutlan›rm›fl. Sonraki kültürlerin içine yerleflerek günümüze kadar gelmifl. Çi¤demler açt›¤›nda anadoluda “ Çi¤dem Dü¤ünü” yap›l›rm›fl, komflulara helva da¤›t›l›rm›fl. Yöresel yiyeceklerimiz aras›nda çi¤dem afl›, çi¤dem pilav›, sütlü çi¤dem ve çi¤dem sütlac› bile vard›r. Ya¤mur suyunda piflirilen çayla servis edilen B çi¤dem pilav›n› yapmak için çocuklar evleri dolaflarak malzeme toplarm›fl ve maniler söylermifl: Çi¤dem geldi kap›ya Ya¤ gönderin yap›ya Ya¤ olmazsa bal olsun O¤lan uflak sa¤ olsun Antik M›s›r uygarl›¤›na ait 5000 y›ll›k papiruslerde çi¤dem flifal› bitkiler aras›nda say›l›r. Antik Yunan’da yaflam›fl Adanal› hekim Dioscoridis, çi¤dem bitkisinden ilaç tarifi vermifltir. Lidyal›lar, dünyaca ünlü parfümlerinde safran ve çi¤dem kullan›rlarm›fl. Lidion olarak adland›r›lan topraktan mamul ayakl› kaplarda ihraç ederlermifl. Masallar›m›za konu olmufl, anadolu halk kültüründe türkü türkü söylenmifl ve flairlerimizce fliirlerde betimlenmifl sar›l›, beyazl›, morlu çi¤demler. Çocuklar›m›z, yan›t› çi¤dem olan bilmeceler sormufl “Çal› dibinde mum yanar.” diye. Anadolu tarihindeki yeri yads›namaz Hititler; görkemli antik yerleflimleri, çivi-hiyeroglif yaz› tabletleri, Kadefl anlaflmas›, günefl kurslar›yla bizim geçmiflimiz olarak günümüze yans›makta ve baflkent Ankara’ya damgas›n› vurmaktad›r. Kadim Hitit kültüründen kopup gelen, art›k ayr›lmaz bir parçam›z olan çi¤demin ve onun Ankaral› kardeflinin neslinin tükenme tehlikesi vard›r. Bu nazl› varl›klar› toplamayal›m, b›rakal›m o masals› yaflam döngüleri içinde özgürce ço¤als›nlar. Belki, onulmaz bir hastal›¤›n tedavisine derman olurlar gelecekte bir gün. 49 KADINLAR, KEÇ‹LER, BO⁄ALAR VE ATLAR Akdo¤an Topaçl›o¤lu aflam› resime endeksli, alçak gönüllü, resimi fliirlefltiren, izleyende pentür keyfi yaratan üçbefl insan saymaya kalk›flsan›z bunlardan biri mutlaka Akdo¤an Topaçl›o¤lu’dur. Birçok yap›t› çeflitli koleksiyonlara da¤›lan Sanatç›n›n eserleri kuflkusuz yar›nlarda Kal›c›l›k ile taçlanacakt›r. Özünde sevgi olan herfley güzeldir. Sevgiyle yo¤rulan yarat›c›l›k, sevgiyle bütünleflen kad›nlar, keçiler ve atlar. Hepsi birer Topaçl›o¤lu klasi¤idir. Y Özgünlük tüm sanatç›lar için amaçt›r. Bireyselli¤in temelinde yatan yarat›c›l›k, size ait olanlarla bütünleflti¤inde anlam kazan›r. Kad›n tüm sanatç›lar›n sürekli veya arada bir tuval konu¤u olmufltur. Topaçl›o¤lu’nda kad›n tuvali bir ayr›lmaz›. Tüm fliirli¤iyle, rengarenk, k›vrak çekici… renk ve kompozisyonunun Ça¤dafl füguratif resmin bireysel yorum içinde sentezi olarak tan›mlanabilecek yap›tlarda ilk göze çarpan, figürlerin k›vrak ritmi, renklerin uyumlu ve çarp›c› da¤›l›m›, hareketle düzgünlü¤ü alk›fllamas› birlikteli¤idir. oluflturdu¤u çarp›c› resmin Resmin üç ana aya¤› desen, Erkan Genifl alt›nda güzel bir imza var. A Topaçl›o¤lu yaz›yor o imzada. Görmek isteyen için göreceli okumak isteyen için okunakl›... AKDO⁄AN TOPAÇLIO⁄LU K‹MD‹R? 1959 Y›l›nda Ankara’da do¤du. Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Ana Sanat Dal›ndan 1983 Y›l›nda mezun oldu. Ö¤renim sürecinde Söbütay Özer ve Mustafa Ayaz Atölyelerinde ö¤renim gördü. Bugüne de¤in 38 kiflisel sergi gerçeklefltirdi. Figüratif anlay›fltaki resimlerinde hareket ve desen ilk dikkati çeken unsurlard›r. Figür ve fon ilintisinde kullan›lan ara elemanlar dura¤an fonla ç›lg›n tema aras›ndaki pasajlar fliirsel bir anlam kazand›r›r resimlerine. Kad›n figürleri, atlar, keçiler ve bo¤alar bu etkiyi yaratan resimsel temalar›n› oluflturur. 52 53 YAZ GÜNEŞİ oda ilgi’nin 2009 ilkbahar yaz sezonu için göz kamaflt›r›c› ve tüketiciye uygun feminen tasar›mlar haz›rlad›k. M Bu y›l koleksiyonumuzda daha canl› renkleri yans›tt›k. Sar›n›n tonlar› , morun tonlar›, genel olarak renk konseptimiz ve tabi ki bu konseptle bu renkleri suluboya efektli geometrik, asimetrik desenlerle birlefltirilmifl olarak, saten ve yoryo ipek dokulu kumafllarla iflledik. Dünya konseptinde oldu¤u gibi bu y›l koleksiyonumuzun baflrol oyuncusu marin tarz› diyebiliriz. Yani bir bak›ma önceki sezonlarda ifllenmifl olan ve daha yeni ve modern tasar›mlarla zenginlefltirilmifl marin gruplar› bu sezonda devam etmektedir. Koleksiyonumuzda marin, saten ve yoryo kumafllar olunca ilkbahardan geçiflde trençkotlarda, eteklerde, örme gruplar›nda, elbise, bluz, yelek ve bolero tarz›n› da yans›tt›k. Moda ilgi olarak her sezon daha genifl kitlelere hitap etmeyi planl›yoruz. Bu sezon, flehir yaflant›s› içerisinde çal›flan ayn› zamanda hafta sonu rahat ederken, tarz›ndan ödün vermeyen kad›nlar, daha genç tüketiciler, evinde fl›k olmay› tercih edenlere yönelik bir koleksiyon haz›rlad›k. K›sacas› markam›z› yaflant›m›z›n her alan›nda kullan›labilecek pozisyona getirdi¤imiz düflünüyoruz. Tabi ki bak›fl aç›m›z ve tüketiciye tan›tacak koleksiyonumuz bize her sezon daha baflar›l› sonuçlar alma yolunda ›fl›k tutacakt›r. Pierre Balmain’in ünlü sözü gibi “K›yafet dikmek, tasarlamak ve üretmek bir anlamda hareketin mimarisidir” Bizimde kendi mimarimizi daha net görmemizin sebeplerinden biri ma¤azalaflarak tüketiciye koleksiyonumuzu ilk elden sunmak, istekleri ve talepleri an›nda al›p her zamanki gibi kalite ve çizgimizden ödün vermeden cevaplamak, bu talepleri kendi duygu ve düflüncelerimiz ile bütünlefltirerek koleksiyonumuza yans›mas›n› sa¤lanmaktad›r. bu sebeple Ankara K›z›lay, Ankara Acity Avm.’den sonra Kayseri Millet Caddesi ile Kayseri Alpaslan’da ma¤azalar açt›k. Ma¤azalar zinciri ile her sezonda yeni baflar›lara ve daha genifl kitlelere ulaflmak istiyoruz. ‹ST‹R‹DYEN‹N ‹Ç‹NDEK‹ MUC‹ZE ‹nci Siyah bir elbiseye en çok ne yak›fl›r? Tabii ki bir s›ra inci kolye. Peki kad›nlar›n kalbini çalan bu sade ama zarif sedefimsi madde nas›l olufluyor? Bir efsaneye göre okyanusun dibinde yatan bir istiridye nisan ya¤murlar› ya¤arken denizin yüzeyine yükselir ve bir ya¤mur damlas›n› içine al›r. Zamanla bu ya¤mur damlas› dünyan›n en güzel mücevherlerinden birine dönüflür. Efsaneler bir yana istiridye ile incinin iliflkisi asl›na bakarsan›z oldukça hüzünlü. ‹stiridye içine kaçan kum tanesi ya da ufak bir tafl parças› gibi yabanc› maddelerden kendini korumak için bir tabaka salg›lar. Kum tanesi zamanla bu sedef tabaka ile kaplan›r, pürüzsüzleflir ve yuvarlak bir flekil al›r ta ki nefis bir görüntü alana kadar. K›saca istiridye içindeki s›k›nt›y› sab›rla bir mücevhere dönüfltürür. Ve bu s›k›nt› insanlar›n elinde de¤er kazan›r. Sergilenmek üzere ipe geçirilir. Küçük inci tanesi istiridyenin içinden ç›kt›¤›na sevinemez, özgürlü¤üne doyamaz. Kim bilir belki bu yüzden de¤erlidir. Masallardan Kopup Gelen Meyve Çilek Hani tad› güzel olan hemen hemen her fley zararl›d›r diye bir genelleme vard›r ya çilek bunlar›n içinde en güzel istisna. Üstüne üstlük, göz alan o güzel k›rm›z› rengi, harika aromas› ve mis gibi kokusu ile bahar›n geliflini müjdeler. avalar ›s›nmaya bafllar, k›fll›klar raflara kald›r›l›r, k›sa kollular bekledikleri yerlerden ç›kar ve en güzeli çilekler sokaklarda seyyar tezgâhlarda, manavlarda yerini al›r. ‹ster krema ile yiyin, ister pudra flekeri ile ister tatl›lar›n yan›na servis yap›n, ister flampanya ile sunun, çilek her daim sizi mutlu edecek, bambaflka diyarlara götürecektir. vutköy çile¤i, genellikle reçel yap›m›nda kullan›lan Ere¤li çile¤i, Bursa çile¤i ve ormanlarda yetiflen yabani çilek. H Çilek ayn› zamanda çok da sa¤l›kl› bir besin zira bol miktarda A, B, C vitaminleri, kalsiyum, demir ve fosfor gibi mineral maddeler içeriyor. Ciltteki sivilce ve aknelere iyi geliyor. Kansere karfl› koruyucu ve ilerlemesini önleyici özellikler içeriyor. ‹drar söktürücü, romatizma ve gut has- tal›¤› a¤r›lar›n› azalt›c› etkileri de var. Sinirleri kuvvetlendirip atefl düflürüyor. Ancak çok güçlü bir besin oldu¤u için bazen alerjiye neden olabiliyor. Yaklafl›k 600 farkl› çeflide sahip çile¤in ülkemizde belli bafll› 6 çeflidi yetifltiriliyor. Bunlar iri meyveli frenk çile¤i, turfanda yetifltirilen sera çile¤i, aromas› yüksek Arna- Bütün bu güzel özelliklerine ve masallardan ç›k›p gelmifl harika tad›na ra¤men çile¤in mevsimi çok k›sa sürüyor ve çilek oldukça dayan›ks›z bir meyve. Buzdolab›nda birkaç gün saklanabilse de en güzeli çile¤i al›r almaz tüketmek. Tabi bir de çilek seçmenin püf noktalar› var. Çilek seçerken fazla beklememifl, parlak k›rm›z›, saplar› yeflil ve canl› görünümlü olanlar› seçmek önemli. Düflünüldü¤ü gibi büyüklü¤ü önemli de¤il. Taze olduktan sonra hepsi ayn› tatl›l›¤a ve sululu¤a sahip. SA⁄LI⁄IMIZ ‹Ç‹N SÜPER Y‹YECEKLER Dünyaca ünlü beslenme uzmanlar›na göre, sa¤l›kl› kilo vermeniz için sofran›zdan baklagilleri eksik etmeyin. Kalp sa¤l›¤›n›z için flarap için. Eklem problemleriniz için zencefil, haf›zan›z› güçlendirmek için ceviz, cilt sorununuz için k›rm›z›lahana, kolesterolünüzü düflürmek için sar›msak ve so¤an, yiyin. fiayet bunal›mdaysan›z çikolata, kanserden korunmak için, keten tohumu ve nar yiyin, limon suyu için. Baklagiller: Fasulye, nohut ve mercimek Dolafl›m bozukluklar›na, ba¤›rsak kanserine, kalp hastal›klar›na çok iyi gelen baklagilleri, uzmanlar sa¤l›kl› kilo vermek için de flart kofluyorlar. Günde bir fincan baklagil sa¤l›¤›m›z için yeterli. Baklagilleri salatalar›n içine katarak de¤ifliklik yapabilirsiniz. K›rm›z› fiarap: Yap›lan araflt›rmalara göre, günde bir kadeh flarap içilmesi herhangi bir rahats›zl›ktan hayat›n› kaybetme riskini yüzde 30 azalt›yor. ‹çerdi¤i antioksidanlarla kalp ve dolafl›m hastal›klar›na birebir iyi geliyor. Nar: Kalp hastal›klar›na da iyi geliyor. Günde en az iki nar yemeli veya 250 mililitre nar suyu içilmeli. ‹nsan› kanserden korumada, üzüm suyu ve yeflil çaydan daha etkili. Zencefil: Eklem problemlerini aza indirgemeye yard›mc› oluyor. Varislere iyi geliyor, kan dolafl›m›n› h›zland›r›yor. Her gün kökünden bir miktar yemek sa¤l›k için faydal›. Siyah Çikolata: Kan bas›nc›n› düflürme özelli¤ine sahip. Antioksidanlar d›fl›nda içerdi¤i magnezyum, demir ve B vitaminleri ile strese iyi geliyor. Depresyonu durdurmaya yard›mc› olan siyah çikolatadan günde 50 gr. yiyebilirsiniz. Sar›msak ve So¤an: Sofralardan eksik edilmemesi gereken bu iki yiyecek kan› temizleyerek kalp hastal›¤› riskini azalt›yor. Ayr›ca her ikisinin de, kolesterol düflürücü özelli¤i bulunuyor. Haftada 3-4 adet sar›msak ve so¤an tüketilmelidir. Limon: Sa¤l›k uzmanlar› haftada 3 veya 4 bardak limon suyu içmeyi tavsiye ediyor. En iyisi ise, her gün içmek. Kansere ve solunum hastal›klar›na karfl› mücadelede bünyeyi güçlendiriyor. Keten Tohumu: Zengin Omega 3 ya¤› sayesinde insan› kanserden ve kalp hastal›klar›ndan koruyor. Günde bir çay kafl›¤› keten tohumunu herhangi bir yiyece¤e veya içece¤e katarak yiyebilirsiniz. Ceviz: ‹çerdi¤i yüksek oranda Omega 3 ya¤› ile ceviz; kalp hastal›klar›n› önledi¤i gibi haf›zay› da güçlendiriyor. Günde bir avuç ceviz yemek sa¤l›kl› hayat için yeterli. K›rm›z› Lahana: Problemli ciltlere ve solunum hastal›¤› çekenler için çok yararl›. Yüksek demir içeren k›rm›z› lahanan›n ayr›ca kanseri koruma özelli¤i de bulunuyor. K›rm›z› lahana sülfür bak›m›ndan çok zengin. Günde bir tabak k›rm›z› lahana vücut sa¤l›¤› için yeterli. ‹fi‹M‹Z SA⁄LIK Dr. Muammer T‹MURKAYNAK Mutluluk iyilik halidir, pozitifliktir, beden ve ruhun dengeli olmas›d›r. Bize ra¤men akmakta olan ad›na ömür denen yaflam nehrinde çal›ya dolaflmadan birlik denizine ulaflmak vaktinde gidenler ve kalanlar için mutluluk vesilesidir. Elden ayaktan kal›nca sevenin sevmez, gelenin gelmez olur bafl yast›kta göz yolda beklersin ki, iflte bu ömrün kötü ça¤›d›r. Konumuz sa¤l›kl› yaflam ve ak›ll› yafllanmak Uluda¤ Dergi ailesine merhaba Ben Dr Muammer T‹MURKAYNAK 42 y›ll›k mesleki yaflamamda (FRT Uzmanl›¤›) 12 y›l›n› lezzet beldesi ULUDA⁄’IN iflyeri hekimi olarak devam ettirmekteyim. ‹flimiz insan sa¤l›¤› olunca konuda koruyucu hekimlik ve sa¤l›kl› yaflama kay›yor. Mademki yafllanma tersine çevrilmez ve durdurulamaz ölüm ve yafllanman›n çaresi yok, bu mücadeleyi kazananda yok. O zaman bize düflen yaflam boyu beden ve ruh sa¤l›¤›m›za özen göstererek ve güçlendirerek sa¤l›kl› yaflam ve ak›ll› yafllanmadaki yerimizi al›p görevimizi yapmak düfler. Sa¤l›k deyince akla beden ve ruhun uyum içinde dengeli olmas› gelir. Ruh ve beden bir bütünün iki parças›d›r. Beden görülür, elle tutulur. Ruh yaflanan hal ve tav›rlard›r, görülmez hissedilir anlafl›l›r. Zihnimizden geçen duygu ve düflünceler davran›fllar›m›za yans›r (k›zg›nl›k, sevecenlik gibi) 64 Sa¤l›kl› yaflam› alternatif elektrik ak›m›na benzetebiliriz. Yaflam› düz bir çizgi yada düz bir masa kabul edersek pozitif hallerde mutluyuz masan›n üstündeyiz. Negatif (olumsuz) hallerde masan›n alt›nday›z mutsuz ve bedbiniz. Bu bizim kafam›zda saniyede de¤iflen ruh halimize benzer. Bedenen ve ruhen sa¤l›kl› insan mutlulu¤a nefleye ve üzüntüye ve s›k›nt›ya da dengeli davran›fl sergiler, çok sevinip abartmaz çok üzülüp karartmaz. Nas›l olsa ikisi de geçicidir. Kal›c› olan biziz y›k›p dökmeye gerek yok. Burada yap›lacak fley olaylardan gerekli dersi almak ilerde sa¤lam basmak olmal›. ‹yi günün vakti geçmez kötü gün zaten ba¤lasan da durmaz. N‹YET D‹YET HAREKET Sa¤l›kl› yaflam ve yafllanman›n temeli niyet, diyet, harekettir. Sa¤l›k bir anlamda da ba¤›ms›zl›kt›r. O da hareketle olur. Canl›l›¤›n vasf› harekettir. Bu canl›n›n yaflam kalitesinin de artmas›d›r. En hafif nesne havaya uçan tozlar rüzgar›n sürükledi¤i yaprak de¤il kendi duygu ve düflünceleri do¤rultusunda kimseye yük olmadan özgürce hareket eden insand›r. Daha do¤rusu kendi iflini kendi gören en hafif insan, kendi iflini baflkas›na gördür- dü¤ü insan en a¤›r insand›r (felçliler yatalaklar). ‹leri yafllarda fiziksel ve zihinsel aktivitelerde azalma olur. Bunun sonucunda da kifli yard›m almaya bafllar ki, burda var olan aktivite ve melekelerinin azalmas›na baflkalar›na ba¤›ml›l›¤›n artmas›na neden olur. YAfiLILIK NED‹R K‹? Yafll›l›k yapt›klar›n› yapamamak, yapamad›klar›n› yapmaya bafllamakt›r. Topluma aileye yük olmaya bafllad›¤›n› anlayan yafll› duygusallafl›r. Bile¤indeki güce de¤il gözlerdeki yafla güvenmeye bafllar. Sosyal devletin tam ifllemedi¤i toplumlarda yafll›lar›n güvencesi; • Allah›n rahmatine güvenmek (çekip – çektirmeme dile¤i) • Ailenin merhametine güvenmek (aile içi, evde bak›m) • Mal›na mülküne naktine güvenmek (bak›m evleri, güçsüzler yurdu) Asl›nda her fleyin bafl› sa¤l›k, sa¤l›¤›nda bafl› para oldu. Bu da yafll›l›kta azald›ysa vakit yan›nda laz›m nakit olmal› kural›n› ortaya ç›kard›. Eskiler yük olmamak için kefenini bile al›p saklarlard› derler ya yolcunun, misafirin yükü hafif olmal›, allah verdi¤i can› almadan sen vereceklerini ver. Dünya ve ahirete yönelik hay›rl› ifller yap (kal›c› eserler, burslar, vak›flar). Bu tür gayretler ölümlü dünyada ölümsüzlü¤ün tek çaresidir. Beden ve aklen sa¤l›kl› iken bu u¤urda gayret sarf etmeli. Zaten ak›l varl›k içinde, yoklu¤u iflin bafl›nda sonunu düflünmek, yada sonras›nda ah çekmek için de¤il düflünüp tedbir almak için kullan›lmal›d›r. Allaha emanet olun. lus Meydan›'nda bulunan I.Türkiye Büyük Millet Meclisi Binas›n›n yap›m›na 1915'de ‹ttihat ve Terakki Cemiyeti Kulübü olarak bafllanm›fl, plan› Evkaf (Vak›flar) Mimar› Salim Bey taraf›ndan yap›lm›flt›r. Birinci Ulusal Mimarl›k Dönemi yap›lar›ndan olan iki katl› bina Ankara Tafl›ndan (Andezit) infla edilmifltir. U 23 Nisan 1920 ile 15 Ekim 1924 tarihleri aras›nda I. TBMM olarak kullan›lan bina daha sonra Cumhuriyet Halk F›rkas› Genel Merkezi ve Hukuk Mektebi olarak ifllevini sürdürmüfl, 23 Nisan 1961 tarihinde "Büyük Millet Meclisi Müzesi" ad›yla halk›n ziyaretine aç›lm›flt›r. Kültür ve Turizm Bakanl›¤›, Kültür Varl›klar› ve Müzeler Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan yap›lan restorasyon ve teflhir - tanzim çal›flmalar›ndan sonra, 23 Nisan 1981 tarihinde "Kurtulufl Savafl› Müzesi" olarak yeniden ziyarete aç›lm›flt›r. KURTULUfi SAVAfiI MÜZES‹ (I. TBMM B‹NASI) Müzede giriflin sa¤›nda; zaman›nda da mescit olarak kullan›lan ilk odan›n yan›nda Mustafa Kemal Pafla’n›n çal›flma odas› olan Reis Odas› yer almaktad›r. Genel Kurul Salonundan sonra, birinci dönem milletvekillerinin foto¤raflar›n›n sergilendi¤i odadan sonraki alt›nc› oda idare odas› olarak kullan›lmaktad›r. Solda Bakanlar Kurulu Odas›, bitifli¤inde fieriye Encümeni Odas›, Kulis, ‹dare odas›nda kurtulufl savafl›nda kullan›lan eserler sergilenmektedir. Koridorun sol taraf›nda Çanakkale Savafl›’ndan bafllayarak Kurtulufl Savafl›’na kadar devam eden olaylar ve baz› savafl sonras› temalar› içeren ya¤l› boya tablolar, koridorun sa¤›nda ise milletvekillerine ait foto¤raflar sergilenmektedir. Müzenin alt kat› ise bugün foto¤rafhane, eser depolar› ve sergi salonu olarak kullan›lmaktad›r. Cumhuriyet Bulvar› No.14 ULUS Tel. 0321 310 71 40-310 49 60/188 Pazartesi hariç hergün aç›k 08.30-12.30 13.30-17.30 66 CUMHUR‹YET MÜZES‹ (II. TBMM B‹NASI) y›l›nda mimar Vedat Tek (18731942) taraf›ndan, Cumhuriyet Halk F›rkas› Mahfeli olarak tasarlanan ve infla edilen bu bina ifllevi de¤ifltirilerek, Meclis olarak kullan›lm›flt›r. I. Türkiye Büyük Millet Meclisi binas›n›n yetersiz olmas› ve geliflen Cumhuriyet Türkiye’si Meclisinin ihtiyaçlar›n› karfl›layamamas› nedeniyle binada bir tak›m de¤ifliklik ve eklemeler yap›larak; II. Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak 18 Ekim 1924 y›l›nda kullan›lmaya bafllanm›flt›r. II. Türkiye Büyük Millet Meclisi 1924-1960 y›llar› aras›nda Atatürk ilke ve ink›laplar›n›n gerçeklefltirildi¤i, Cumhuriyetin geliflmesi için çok önemli kararlar›n al›nd›¤›, ça¤dafl yasalar›n ç›kar›ld›¤›, uluslararas› alanda Türkiye'nin etkinli¤ini ve sayg›nl›¤›n› art›ran antlaflmalar›n yap›ld›¤›, çok partili sisteme geçiflin sa¤land›¤› önemli bir yap›d›r. 30 Ekim 1981 tarihinde Cumhuriyet Müzesi olarak ziyarete aç›lm›flt›r. 1923 68 1961 y›l›nda, meclisin yeni yap›lan modern binas›na tafl›nmas› üzerine bu bina, “Merkezi Antlaflma Teflkilat›” CENTO’ya tahsis edilmifltir. 1961-1979 y›llar› aras›nda CENTO Genel Merkezi olarak kullan›lm›flt›r. Bodrum üzerine iki katl› olan yap›n›n iç bölümleri, iki kat boyunca yükselen ortadaki Meclis Salonunun üç kenar›na dizilmifltir. Giriflten sonra enine uzanan,iki ucunda merdivenlerin yer ald›¤› genifl geçit,üst katta Selçuklu ve Osmanl› bezemeleri ile süslü bir tavanla örtülmüfltür.Benzer biçimde ele al›nm›fl yerlerden biriside büyük salondur.yer yer localarla de¤erlendirilmifl bu salonun özellikle y›ld›z motiflerini içeren ahflap panolar› Birinci Ulusal Mimarl›k Döneminin genel özelliklerinin bir yans›mas›d›r.Bu durum özellikle ön cephede varl›¤›n› gösterir.Sonradan düzenlenen taç kap› d›fl›nda kemerler,saçaklar,yer yer çinilerin yer ald›¤› bölümler dönemin egemen olan anlay›fl› olarak ortaya ç›km›flt›r. Cumhuriyet Bulvar› No.22 ULUS Tel. 0312 310 53 61-311 04 73 Pazartesi hariç hergün aç›k 08.30-12.30 13.30-17-30 69 Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • A R M A D A 53 y›ll›k bir geçmifli olan Uluda¤ Kebapç›’s›n›n 40 y›ll›k müflterisiyiz. 40 y›ld›r lezzetinden ve servisinden hiç ödün vermeden devam etti¤ini görmek, gurur verici bir hizmet. Tebrik eder, nice daha baflar›l› y›llara hizmet vermesini dileriz. Uluda¤ herzaman tercih etti¤imiz bir lezzettir. Kalitesi, hizmeti, güleryüzlü servisi, temizli¤i ve sunumu Uluda¤’› farkl› k›l›yor. Lezzetin ve baflar›n›z›n devam›n› diliyoruz. Aysen – Cengiz URFALIO⁄LU Torunlar› Ayda – Bora TAKSIR Canan – Mesut SÖNMEZ Nilüfer – Erkan YILMAZ 47 senedir kebap istedi¤imizde, geldi¤imizde tek adres Uluda¤ Kebapç›s›d›r. Lezzeti mükemmel, sunum ve temizlik yönünden çok memnunuz. Teflekkürler. Çocuklu¤umuzdan beri pazar günlerinin sembolü olan Uluda¤’da bugün hala torun sahibi kifliler olarak zevkle yemek yiyoruz. Güzel ve temiz servisi, personelin nezaketi her zaman örnek bir restoran olan Uluda¤’›n bu baflar›s›n›n devam›n› temenni ederiz. Serpil GENÇLER ‹nci fievval fiEN – Yeflim fiEN A. ATT‹AS – Sevtap SEYHAN Y›llard›r lezzetine aflina oldu¤umuz ve be¤endi¤imiz Uluda¤ lokantas›na hafta sonlar› çocuklar›m›zla birlikte gelmeyi tercih edeyoruz. Bu kaliteyi korumak için çaba gösteren tüm personeline teflekkür ederiz. Sevgilerimizle. Çayyolu Uluda¤, bizim kendimizi evimizde hissetti¤imiz bir yerdir. Biz ailece güzel günlerimizi kutlamay›, misafirlerimizi burada a¤›rlamay› seviyoruz. Burada çok sevdi¤imiz bir masam›z var, ola¤anüstü servis, kendimizi özel hissetmemizi sa¤l›yor. Bütün yiyecekler enfes... Ailede her fert farkl› damak tad›nda, ama hepimiz arad›¤›m›z› rahatl›kla buluyor ve mutlu ayr›l›yoruz. Çal›flan herkese teflekkür ediyoruz. Füsun – Yavuz DEM‹REL ve Çocuklar› ERGENEL‹ ve VEREL Aileleri • Ç A Y Y O L U D E N ‹ Z C ‹ L E R • A R M A D A • Ç A Y Y O L U Uzun y›llar boyunca hiçbir dönemde kalitesini bozmadan her zaman bizlere çok iyi hizmet veren, Uluda¤ Kebap yöneticilerine ve personeline sonsuz teflekkür ederiz ve güzelli¤in sonsuza kadar devam etmisini temenni ederiz. Solmaz – Atila ATALAY Sakin – Ahmet BARANOK P A N O R A • A N Uluda¤’› Denizciler caddesindeki ilk yerinden beri takip ediyoruz. Birkaç basamakla ç›k›lan o yerinde, iç kap›n›n giriflindeki baskülde tart›lmak çocukluk e¤lencemizdi. Bizler bir aile gelene¤i olarak Uluda¤ Kebap’› tercih ediyoruz. Senelerdir ayn› kalite ve güleryüzü görüyoruz ve ayn› flekilde devam etmesini diliyoruz. Ayfle – ‹pek – Tamer TALU Yakl›fl›k 50 y›ld›r ayn› lezzeti alarak en devaml› müflterilerden biriyiz aile olarak. Bu baflar›n›n ve istikrar›n bizden sonraki nesillere tafl›naca¤›na inanc›m sonsuzdur. Bu lezzet insanlarda al›flkanl›k yapar. ‹yi fleylere lay›k oldu¤umuzun bir kan›t›d›r. 40 y›l› aflk›n bir süredir müflteriniziz. Bu süre içerisinde ayn› lezzetin ve kaliteyi bize sunan Uluda¤ Kebap’› çok seviyoruz. Bu lezzeti baflka yerde bulmak imkans›z. Güleryüzlü hizmet ve kaliteden ötürü teflekür ediyor, bu lezzetin ve kalitenin daha uzun y›llar devam etmesini diliyoruz. Aydemir ZORAL ve Ailesi Naz – ‹pek – K›smet – Evren – Dogan SALMAN Sevgili eflim Erdem’in 39. yaflgünü için burday›z. Ailemizin mutlu günlerinde zaten hep Panora Uluda¤ restoranday›z. Temizlik, lezzet ve güleryüzlü personel nedeniyle daha çok uzun y›llar bir arada olmak dile¤iyle. Sizlerle 30 Y›ll›k birlikteli¤imizden duymufl oldu¤um mutlulu¤u paylaflman›n sevincini yafl›yorum. Çocu¤umun do¤madan önceki ilk hediyesini (anne karn›ndayken) sizlerden alm›flt›m. Bu olay beni çok duyguland›rm›flt›. Uluda¤’a ve personelinizin hizmetlerine teflekkür eder, nice y›llar dile¤imle. Derya – Eylül – Erdem ALPTEK‹N Elçin ERGÜNER – Hale HAMZAO⁄LU Mehmet Ali YA⁄AN T A R E S • F L O R Y A