wkan radyo
Transkript
wkan radyo
Kablosuz Ağlar 2/66 Kablosuz yerel alan ağlarını tanımlamak. Büyüklüklerine göre kablosuz ağları sıralamak. Kablosuz LAN ve PAN standartlarını tanımlamak. 2 1 3/66 Kablosuz Yerel Alan Ağlar (Wireless Local Area Networks-WLAN), iki yönlü geniş bant veri iletişimi sağlayan, iletim ortamı olarak fiber optik veya bakır kablo yerine telsiz frekansı (Radio Frequency, RF) veya kızılötesi ışınları (Infrared) kullanan iletişim ağlarıdır. 3 4/66 Kurulum kolaylığı ve hareket serbestliği gibi önemli avantajlar sağlayan WLAN sistemleri kablolu ağların yerini alabilmekte hatta bu ağlara göre daha fazla fonksiyonlar içerebilmektedir. 4 2 5/66 Kablosuz Yerel Alan Ağlar birçok ülkede Wi-Fi olarak da adlandırılmaktadır. ◦ Wi-Fi, Wireless Fidelity (Kablosuz Bağlılık) kelimelerinden türetilmiştir Kablosuz Yerel Alan Ağlar, 2.4 GHz ve 5 GHz frekans bandında çalışmaktadır. 5 6/66 WLAN sistemlerinde çoğunlukla telsiz frekansı (RF), az miktarda da kızılötesi (Infrared) teknolojisi de kullanılmaktadır. Kızılötesi sistemler, görünür ışığın hemen altındaki kızılötesi ışınları kullanarak veri iletişimi gerçekleştiren teknolojiye sahiptir. Ancak bu sistemler toz, nem, ışık, yağmur ve sis gibi fiziksel etkilere aşırı duyarlıdır. Kızılötesi kullanıldığında kablosuz ağda yer alan cihazların mutlaka görüş hattında bulunması gerekmektedir. Bu tür sorunları nedeniyle kızılötesi sistemler yaygın olarak kullanılmamaktadır. 6 3 7/66 WLAN sistemleri kişilere internet ve üyesi oldukları kurumsal ağa (İntranet) mobil olarak bağlanma imkanı sağlamaktadır. Ayrıca, WLAN sistemleri kullanıcılara mekandan bağımsız olarak kolay bir kablosuz ağ kurulumu ve geniş bant veri iletimi imkanı sunmaktadır. Kablolu LAN’ların tüm özelliklerine sahip olan WLAN sistemleri, bu ağların devamı ya da alternatifi olarak kullanılmaktadırlar. 7 8/66 Kablolu ağlarla kablosuz ağların karşılaştırılması 8 4 9/66 Günümüzde, kurumsal ve kişisel kullanımın dışında restoranlar, otobüs terminalleri, oteller, büyük alışveriş merkezleri, tren istasyonları, hava alanları cadde ve sokaklar gibi kamuya açık alanlarda hotspotlar (Erişim Noktaları–Access Point) vasıtasıyla kablosuz internet erişim hizmeti verilmektedir. 9 10/66 Kablolu iletişim teknolojilerine kıyasla birçok üstünlüğü bulunan kablosuz iletişim teknolojileri 1990’lı yıllarda büyük gelişmelere sahne olmuştur. RF’in (radyo frekansı) yeniden keşfi olarak adlandırılan bu gelişmeler hem GSM (cep telefonu sistemi) gibi ses iletişiminde hem de veri iletişiminde yaşanmıştır. Özellikle veri iletişiminde yüksek veri hızlarına ulaşılması, kablosuz teknolojiyi yaygın kullanılır hale getirmiştir. 10 5 11/66 Kablosuz iletişim ağları iki veya daha fazla bilgisayar veya sayısal cihazın birbirleriyle kablosuz veri iletişimi sağlamalarıyla oluşan yapıdır. Kablosuz iletişim ağlarını çalışma prensipleri, büyüklük veya mimarisine (topoloji) göre olmak üzere farklı şekillerde gruplandırmak mümkündür. 11 12/66 Kablosuz iletişim ağlarını, büyüklüklerine yani hizmet verdikleri fiziksel alanlara göre gruplandırmak mümkündür. Ancak teknolojideki hızlı gelişme ve sistemlerdeki yakınsama bu gruplandırmada kesin çizgilerin çizilmesini zorlaştırmaktadır. 12 6 13/66 Genel yaklaşıma göre kablosuz iletişim ağları, 4 sınıf altında toplanabilir. Bunlar: ◦ Kablosuz Geniş Alan Ağları (Wireless Wide Area Networks, WWAN) ◦ Kablosuz Metropol Alan Ağları (Wireless Metropolitan Area Networks, WMAN) ◦ Kablosuz Yerel Alan Ağları (Wireless Local Area Networks, WLAN) ◦ Kablosuz Kişisel Alan Ağları (Wireless Personal Area Networks, WPAN) 13 14/66 Bu gruplandırma ve her bir gurubun hizmet alanları aşağıdaki gibidir: 14 7 15/66 Bazı teknolojiler özellikleri itibariyle birden fazla grupta yer alabilir ancak yaygın kullanımları dikkate alınarak kablosuz iletişim teknolojilerini aşağıda belirtildiği şekilde sınıflandırmak mümkündür. WPAN WLAN WMAN WWAN Standart Bluetooth-HomeRF -Infrared IEEE 802.11HiperLAN IEEE 802.16HiperMAN GSM-GPRS-3G Hız 1-10-16Mbps 11-300Mbps 11-100Mpbs 10-160-14400Kbps Uzaklık 10-50-1.5m 50-160m 100m-10km 35km 15 16/66 WWAN teknolojileri, kullanıcıların ortak veya özel ağlar üzerinden kablosuz bağlantı kurmalarına olanak tanır. Bu bağlantılar, kablosuz hizmet sağlayıcılarının sunduğu birden çok anten istasyonu ve uydu sistemi kullanımı aracılığıyla, çok sayıda şehri ve ülkeyi içine alan geniş coğrafi bölgeleri kapsayabilir. 16 8 17/66 WMAN teknolojileri, kullanıcılara metropol alan içinde çeşitli yerler arasında (örneğin, şehir veya üniversite kampüsündeki çeşitli çalışma yerleri arasında) kablosuz bağlantılar kurma olanağı verir. WMAN’ler veri aktarımı için radyo dalgaları kullanır. 17 18/66 WLAN teknolojileri, kullanıcıların yerel alan içinde (örneğin, aynı şirket veya kampüs binasında veya havaalanı gibi bir ortak alanda) kablosuz bağlantı kurmalarına olanak sağlar. WLAN’ler kullanıcıların bina içinde farklı yerlerde ve farklı zamanlarda çalışabilmeleri için var olan bir LAN’ı tamamlamak için kullanılabilir. 18 9 19/66 WLAN’ler iki farklı yöntemle çalıştırılabilir. ◦ Altyapı WLAN’lerinde kablosuz istasyonlar (radyo ağ kartı veya harici modemleri olan aygıtlar), istasyonlarla ağ omurgası arasında köprü görevini yerine getiren kablosuz erişim noktalarına bağlanır. ◦ Eşler arası (özel) WLAN’lerde, konferans salonu gibi sınırlı bir bölgenin içindeki çok sayıda kullanıcı, ağ kaynaklarına erişmeyi istemezlerse, erişim noktası kullanmadan geçici bir ağ oluşturabilirler. 19 20/66 WPAN teknolojileri kullanıcılara kişisel işletim alanı (POS) içinde kullanılacak (PDA, cep telefonu veya dizüstü bilgisayarları gibi) aygıtlar için özel, kablosuz iletişim kurma olanağı tanır. POS, kişiyi 10 metre uzaklığa kadar çevreleyen bir alandır. Şu andaki temel WPAN teknolojisi Bluetooth ve kızılötesi ışındır. 20 10 21/66 Bluetooth, 10m’lik uzaklığa kadar veri aktarmak için kablo yerine radyo dalgaları kullanan bir teknolojidir. Bluetooth verisi duvardan veya nesnelerden geçerek aktarılabilir. Bunun yanı sıra, kullanıcılar aygıtlar arasında çok kısa mesafelerde (1 metre veya daha az) bağlantı kurmak için kızılötesi bağlantılar oluşturabilir. 21 22/66 WPAN teknolojilerinin geliştirilmesini standartlaştırmak amacıyla IEEE, WPAN’ler için 802.15 çalışma grubunu kurmuştur. 22 11 23/66 WLAN uygulamalarında en çok kullanılan ve bugünkü popülerliğini kazandıran IEEE (Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü - Institute of Electrical and Electronic Engineers) tarafından yayınlan bir dizi standarttır. IEEE 1997 yılında WLAN’ler için saniyede 1-2 Mbps veri aktarım oranını belirleyen 802.11 standardını onayladı. Bu temel standarda göre 2.4 GHz frekans bandında 2 Mbps’e kadar veri iletişimi sağlanabilmektedir. 23 24/66 802.11 standardının esas amacı mevcut kablolu LAN’ların, kablosuz olarak genişlemesine olanak tanımak ve sabit sistemlerle mobil sistemleri bir çatı altında toplamaktır. Elde edilen başarı sonrasında IEEE tarafından WLAN uygulamaları için 802.11x adı altında bir dizi standart daha yayımlanmıştır. Bu standartları geliştirme ve yeni standartlar hazırlama çalışmaları devam etmektedir. 24 12 25/66 2.4 GHz bandında çalışan ve 11 Mbps veri iletişim hızına sahip olan IEEE 802.11b dünyanın birçok yerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bugünlerde yine aynı frekans bandında çalışan fakat veri iletişimini 54 Mbps’e kadar çıkaran 802.11g standardı cihazlar rağbet görmektedir. 25 26/66 Aşağıda geliştirme çalışmaları tamamlanmış ve ürünleri piyasada bulunan IEEE 802.11x standartlarının genel özellikleri verilmiştir. Standart Adı Frekans Bandı Veri Hızı IEEE 802.11 2.4Ghz 2Mpbs IEEE 802.11a 5Ghz 54Mpbs IEEE 802.11b 2.4Ghz 11Mpbs IEEE 802.11g 2.4Ghz 54Mpbs IEEE 802.11n 2.4Ghz-5Ghz 300Mpbs 26 13 27/66 WLAN standartları hazırlamak üzere IEEE, 1-2 Mbps hızına sahip olan 802.11 standardının gelecekteki ihtiyaçları karşılamak üzere bir uzantısı olarak 802.11b standartlarını hazırlamıştır. 802.11a standardıyla aynı tarihlerde yayınlanmasına rağmen, bu satndarda göre büyük kabul görmüştür. 802.11b standardı 11 Mbps’e kadar veri iletişim hızlarına ulaşılmaktadır. 27 28/66 802.11b standardı büyük bir başarı elde etmesine rağmen ortamda bulunan diğer sistemler tarafından yaratılan enterferansa maruz kalmaktadır. Çünkü aynı frekans bandı Bluetooth, HomeRF, mikrodalga fırınlar, kablosuz telefonlar ve amatör telsizler tarafından da kullanılmaktadır. Enterferans veri iletişim hızının düşmesine ya da kesilmesine neden olmaktadır. 28 14 29/66 802.11a standardı 5 GHz frekans bandında 54 Mbps veri iletişim hızı sağlamaktadır. Bu teknoloji 802.11b ile kıyaslandığında birçok üstünlüğe sahiptir. 29 30/66 802.11b’de 11 Mbps olan veri iletişim hızı 802.11a’da 5 kat artırılarak 54 Mbps’e ulaşmaktadır. Akan resim (streaming video) uygulamaları gibi yüksek iletişim hızlarına ihtiyaç duyan sistemlerin yaygınlaşması 802.11a’nın önemini artırmıştır. Ayrıca bu özellik ile birçok uygulama için kablosuz iletişim sistemlerinin uygun ve kullanılabilir olduğu görülmektedir. 30 15 31/66 802.11a’nın çalıştığı 5 GHz frekans bandı diğer sistemler tarafından daha az kullanılmaktadır. Bu nedenle enterferans riski 2.4 GHz bandına oranla daha düşüktür. RF sinyalleri vericiden alıcıya doğru giderken yol boyunca çarptıkları duvar, mobilya ve kapı gibi iletim ortamında bulunan fiziksel engellerden yansırlar. Yansıma oluşması durumunda alıcı cihaza hem havadan direk gelen RF sinyali hem de yansıyarak gecikmiş olarak gelen RF sinyali ulaşır. Bu iki sinyal birbirlerini etkileyerek iletişim kalitesinin düşmesine neden olurlar. 802.11a standardı bu yansımalardan daha az etkilenir. 31 32/66 Ancak bütün bu avantajlarının yanında 802.11a standardının bazı dezavantajları da vardır. Bunlar: ◦ Yüksek Maliyet ◦ Frekans farklılığı ◦ İletişim Mesafesi Kısıtlılığı RF teknolojisinde iletişim mesafesi çıkış gücü, frekans, anten kazancı ve benzeri birçok parametreye bağlı olarak değişmektedir. Diğer parametreler sabit kalmak kaydıyla sadece frekansın yükseltilmesi iletişim mesafesini kısaltmaktadır. Bu nedenle daha yüksek frekans kullanılan 802.11a standardında iletişim mesafesi düşmektedir. 802.11b standardı için 100m olarak belirtilen iletişim mesafesi 802.11a standardında 75 m olmaktadır. ◦ Sınırlı ürün desteği 32 16 33/66 Teknolojik olarak 2.4 GHz bandında çalıştığı için 802.11b’nin özelliklerini taşır ancak toplam 54 Mbps bant genişliği sunar. 802.11g’nin dezavantajları 802.11b ile benzemektedir. Sinyalin hala kablosuz telefon ve mikrodalga fırınlardan etkilenmesi söz konusudur. 33 34/66 2.4 GHz veya 5 GHz bandında çalışabilir. Toplam 300 Mbps bant genişliği sunar. 802.11a,b ve g’nin dezavantajlarını ortadan kaldırmak için tasarlanmıştır. 34 17 35/66 HiperLAN (High Performance Radio LAN), yüksek hıza sahip WLAN standardı olarak Avrupa ülkelerinde geliştirilmiştir. HiperLAN1 ve HiperLAN2 olmak üzere iki tipi vardır. 5 GHz bandında çalışmaktadır. HiperLAN’lar, 802.11 standartları ile benzer özellik ve kapasiteye sahiptir. 35 36/66 HiperLAN1 1996 yılının başlarında geliştirilmiş olup 5 GHz frekans bandında 20 Mbps data hızı sağlamaktadır. HiperLAN2 ise aynı frekans bandını kullanarak 54 Mbps data hızlarına ulaşabilmektedir. 802.11a özellikle çoklu ortam (multimedya) uygulamalarını kısıtlarken, HiperLAN2 daha pahalı bir sistem olmakla birlikte yüksek veri oranlarıyla resim ve görüntü aktarımında daha iyi performans sağlamaktadır. 36 18 37/66 Ev ya da küçük iş yerlerinde birkaç bilgisayar ve çevre biriminden oluşan ağlara Kişisel Alan Ağları (Personal Area Networks, PAN) denmektedir. Kablo yerine kablosuz iletişim teknolojisi kullanılması durumunda ise Kablosuz Kişisel Alan Ağları (Wireless Personal Area Networks, WPAN) olarak adlandırılmaktadır. 37 38/66 Farklı aygıtlardan oluşan bir WPAN ağı 38 19 39/66 WPAN’lar yakın mesafedeki elektronik cihazları kablosuz olarak birbirine bağlayan ağlardır. Bu tür sistemler diğer ağlara kıyasla daha düşük veri hızına ve daha kısa iletişim mesafesine sahiptirler. WPAN’ların hızları 1 Mbps ve menzilleri 10 metre civarındadır. WPAN’ların en yaygın uygulamaları Bluetooth ve kızılötesidir. 39 40/66 Bluetooth, dizüstü bilgisayarlar, cep bilgisayarları, modemler, LAN erişim noktaları ve telefonlar (cep, ev ve işyeri telefonları) gibi sayısal cihazlar arasında veri iletişimini sağlamak üzere oluşturulan standardtır. Bluetooth teknolojisi 2.4 GHz bandında ilk olarak Ericsson Mobile tarafından 1994 yılında geliştirilmiştir. 40 20 41/66 Bluetooth, kısa mesafede bilgisayar, fare, klavye, yazıcı, sayısal kamera ve telefon gibi cihazlar arasında kablosuz iletişimi sağlayan teknolojidir. Bluetooth ses iletimine de olanak tanımaktadır. Bluetooth aynı zamanda ağ bağlantısının çeşitli cihazlara dağıtılmasını da sağlar. Kısa mesafede ve kişisel kullanım esas alındığı için düşük ücret, düşük güç ve düşük profilli teknoloji hedeflemiştir. 41 42/66 IEEE 802.11b ve Bluetooth teknolojisine birlikte bakıldığında her ikisinin de veri iletimini 2.4 GHz bandında ve RF yoluyla gerçekleştirdikleri, ancak Bluetooth’un 3 Mbps, 802.11b’nin ise 11 Mbps veri iletişim hızına ulaştıkları görülmektedir. Her iki teknolojinin amacı da cihazlar arasında RF yoluyla veri iletimi olmasına rağmen, fonksiyonları açıkça birbirinden farklıdır. Bu nedenle bu iki teknolojiyi rakip olarak görmek veya kıyaslamak mümkün değildir. 42 21 43/66 WLAN teknolojileri orta güç ve orta iletişim mesafeleri için uygundur. WPAN teknolojisi ise düşük güç, kısa iletişim mesafeleri için uygundur. WLAN sistemleri 100 metre iletişim mesafesine sahip iken Bluetooth’un mesafesi yaklaşık 10 metredir. Bu sınırlamalar nedeniyle WLAN sistemleri ile kıyaslandığında Bluetooth’un ev ve işyerlerindeki kullanım imkanlarının oldukça sınırlandığı görülmektedir. 43 44/66 Bluetooth teknolojisinde güç ve mesafeleri farklı 3 sınıf ürün tanımlanmıştır. Bu sınıflar aşağıdaki tabloda verilmiştir: Ürün tipi İletim mesafesi Sınıf 1 100m Sınıf 2 10m Sınıf 3 0.1m 44 22 45/66 Bluetooth ağları sekiz cihaza kadar birlikte “master-slave” durumunda bir ağ oluşturabilirler. Bu küçük ağa pikonet denilmektedir. Bir pikonet’de 7 slave cihaz bir master cihaza bağlanabilir ve böylece kablosuz ağ zinciri oluşturulur. Master cihaz ağı kontrol eder. Kapsama alanını genişletmek amacıyla pikonetler birbirine bağlanarak bir scatternet oluşturulabilir. 45 46/66 Farklı cihaz miktarlarına sahip 2 adet pikonet ve 1 adet scatternet yapısı aşağıdaki şekilde verilmiştir. 46 23 47/66 Bluetooth sistemi cihazdan-cihaza çalışma modeline ve sabit erişim noktalı ağ oluşumuna imkan vermekle birlikte en popüler kullanımı aynı fiziksel ortamdaki mobil cihazları birbirine bağlanması şeklindedir. 47 48/66 Bluetooth, dizüstü bilgisayarlar, cep bilgisayarları, masa üstü bilgisayarlar ve diğer tip uygun cihazlarda kullanılabilir. Bluetooth PCMCIA kart USB Bluetooth 48 24 49/66 Bluetooth, 802.11b standardıyla aynı frekansta yayın yapmaktadır. Eğer her iki standart aynı zamanda kullanılırsa, iki sistem arasında karşılıklı enterferans oluşacaktır. Bu durumda, 802.11b’nin en kötü durumda en düşük hız olan 1 Mbps’e düştüğü, Bluetooth’un ise maksimum hızının %22 azaldığı belirtilmektedir. Büyük hız düşmeleri bazı uygulamalar için çok önemli olabilir ve sistemin durmasına neden olabilir. 49 50/66 Bu dalga türüne kızılötesi denmesinin sebebi ise görülebilir ışık türlerinin içinde en uzun dalgaboyuna sahip olan kırmızı ışıktan da uzun bir dalgaboyuna sahip olmasıdır. Kızılötesi kullanan iki aygıtın birbiriyle iletişim kurması için aralarında başka bir nesnenin bulunmaması gerekir. Bu teknoloji günümüzdeki uzaktan kumandalarda sıklıkla kullanılmaktadır. 50 25 51/66 Terminal, iletişimi başlatan veya iletişim talebine cevap veren birimidir. Diğer bir ifadeyle, gönderilen bir sinyalin gidebileceği en son noktadır. Bir ağdaki tüm elemanlar terminallere hizmet için görevlidir. 51 52/66 Terminal, üzerinde kablosuz ağ kartı veya gömülü modülü bulunan dizüstü bilgisayar, masaüstü bilgisayar, PDA (Personel Dijital Assistant), IP telefonu gibi tüm kablosuz ağ elemanlarına verilen ortak isimdir. 52 26 53/66 Kablosuz terminal, mobil olmak zorunda değildir. Bu durum zaman zaman birbirine karıştırılabilir. ◦ Örneğin, üzerinde kablosuz ağ kartı bulunan masaüstü bilgisayar sabit ama kablosuz bir terminaldir. 53 54/66 Günümüzde tüm dizüstü bilgisayarlarda kablosuz ağ erişimi bulunmaktadır. Eğer yoksa, PCMCIA veya USB adaptörlerle bilgisayarı kablosuz terminale dönüştürmek mümkündür. 54 27 55/66 USB WLAN adaptörü PCMCIA WLAN adaptörü PCIe WLAN kartı 55 56/66 Bir terminalden aldığı bilgiyi, doğrudan hedef terminale en yakın taşıyıcı birime ileten ağ bileşenleridir. Kablosuz modem, bina içi veya dışındaki erişim noktaları (Access Point (AP)/hotspot) veya mobil iletişimde kullanılan baz istasyonları kablosuz taşıyıcı birimler olarak düşünülebilir. 56 28 57/66 Terminallerin yayın gücü genel olarak taşıyıcılardan zayıf olduğundan sinyallerini hedef terminale doğrudan göndermeyebilirler. Bu tür bir durumda taşıyıcının temel fonksiyonu kaynak terminalden aldığı sinyali güçlendirerek hedef terminale ulaştırmaktır. Bazı durumlarda aynı odada yan yana bulunan iki terminal birbiriyle haberleşmeye geçmek isteseler bile geçemezler. Bu durum sinyal gücünden öte ağ topolojisinin nasıl dizayn edildiğiyle ilgilidir. 57 58/66 Aynı kat veya oda içerisinde bulunmayan terminaller çoğu zaman birden fazla taşıyıcı birim üzerinden birbirlerine erişebilirler. Her taşıyıcı kendi kapsama alanına giren terminale sinyal gönderebilir veya ondan sinyal alabilir. Böyle bir durumda, terminal birimler arasındaki iletişim sağlayabilmek için öncelikle taşıyıcı birimler arasındaki erişimi gerçekleştirmek gerekir. 58 29 59/66 Taşıyıcı birimler arasındaki bağlantı (uplink), şartların elvermediği durumlar hariç genel olarak kablolu bir erişimdir. Uplink olarak kablonun seçilmesi bir zorunluluk değil tercihtir. 59 60/66 Taşıyıcı birimler sinyali yükseltme ve taşımanın dışında daha akıllı görevler de üstlenebilirler. Örneğin kablosuz bir modem, veri paketlerinin anahtarlanması (switching), yönlendirilmesi (routing), hatta filtrelenmesi (firewall) gibi birçok fonksiyonu birlikte yürütebilir. 60 30 61/66 Taşıyıcı birimleri birbirinden ayıran temel kriterler aşağıdaki gibi sıralanabilir: ◦ ◦ ◦ ◦ Kapsama alanı Yönlendirme için kullandığı mimari ve protokoller Terminalleri yetkilendirme ve şifreleme Filtreleme ve trafik önceliklendirme 61 62/66 Kablosuz ağlarda, düzenli ve düzensiz olmak üzere iki farklı çalışma biçimi tanımlanabilir. 62 31 63/66 Herhangi bir ortak erişim noktasının (access point) yer almadığı kablosuz ağ ortamıdır. Bu bağlantı yöntemiyle, birbirinin kapsama alanı içerisine girebilen terminaller doğrudan kendi aralarında iletişime girebilir. 63 64/66 64 32 65/66 Düzensiz bağlantı, bilgisayarlar arasında, mobil telefonlar arasında veya telefon ile bilgisayar arasında veri aktarmak için kullanılabilir. Bluetooth ve kızılötesi gibi iletişim protokolleri düzensiz bağlantı için kullanılabilir. 65 66/66 Bünyesinde en az bir tane erişim noktası (access point) bulunduran ağ yapısıdır. Her terminal diğerine bir ya da birden fazla erişim noktası üzerinden erişir. Kablosuz ağların neredeyse tümü kurulu altyapıya sahip olduğundan düzenli bağlantı yapısına sahiptirler. 66 33 67/66 67 68/66 Kablosuz ağlar, topolojik açıdan temel servis seti (BSS) ve genişletilmiş temel servis seti (ESS) olmak üzere iki temel sınıfa ayrılırlar. 68 34 69/66 Kablosuz bir ağın dış dünyaya veya komşu ağlara uzantısının olmadığı kısımlarına temel servis seti adı verilir. Başka bir ifadeyle BSS, dalları olmayan çekirdek ağlara verilen isimdir. 69 70/66 Temel servis seti ağda yer alan terminallerin çalışma biçimlerine bağlı olarak düzenli BSS ve düzensiz BSS olarak da isimlendirilebilir. ◦ Düzensiz BSS en az iki terminalden oluşur. ◦ Düzenli BSS ise, en az bir erişim noktası içermek zorundadır. 70 35 71/66 Her BSS kendine ait bir isimle tanımlanır. BSS’ye verilen bu isme servis seti tanımlayıcısı (SSID) adı verilir. SSID, hem terminalleri hem de AP’yi tanımlayan ortak bir kimliği ifade eder. Aynı SSID’ye sahip olmayan terminaller aynı kapsama alanında olsalar bile birbirleriyle haberleşemezler. SSID’si aynı olan her cihaz birbirine bağlanamayabilir. SSID iletişim birlikteliği için temel şartlardan biri olup, her durumda yeter bir şart olmayabilir. 71 72/66 SSID, terminallere manuel atanabileceği gibi erişim noktasının SSID yayın seçeneği aktif ise sorgulama yoluyla da öğrenilebilir. SSID bilgisinin yayın yoluyla iletilmesi, pratikte kullanım kolaylığı sağlasa da büyük bir güvenlik açığına sebebiyet verebilir. 72 36 73/66 En az iki düzenli BSS’den oluşan ağ sistemlerine verilen isimdir. Çok katlı bir binanın her katında bir kablosuz erişim noktası varsa, bu yapıda her kattaki ağı BSS ve binanın tamamındaki ağ yapısını da ESS olarak tanımlayabiliriz. 73 74/66 74 37 75/66 Bir kablosuz ağ kurulumunda izlenmesi gereken adımlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1. Erişim noktasını, kablosuz ağ kurulacak alanda ortaya gelecek şekilde yerleştiriniz. 2. RJ-45 ethernet kablo ile erişim noktasını mevcut kablolu ağa bağlayınız. 3. Güç kablosunu kullanarak erişim noktasına gereken güç bağlantısını yapınız. 75 76/66 Fiziksel kurulum yapıldıktan sonra yaklaşık bir dakika içerisinde erişim noktası aktif duruma gelecek ve güç ledi yanmaya başlayacaktır. Hemen ardından da WLAN ledi yanıp sönmeye başlayacaktır. Kablosuz erişimi sağlayan erişim noktasının arka bağlantıları. 76 38 77/66 WLAN güvenlik ayarları WEP veya WPA servisleri olmak üzere iki değişik şekilde yapılabilir. WPA, WEP’den daha güvenilir bir servistir. 77 78/66 Terminallerde WLAN ayarlarını yapmaya başlamadan önce, bağlanılacak olan erişim noktalarıyla ilgili bazı bilgiler önceden bilinmelidir. Bunlar: ◦ SSID tanımlayıcısı nedir? ◦ Hangi güvenlik servisi kullanılmaktadır? 78 39 79/66 Kablosuz ağ bağdaştırıcısının hangi erişim veya güvenlik standardını desteklediği donanımsal yapısına bağlıdır. Örneğin, bir ağ bağdaştırıcısı fabrika çıkışı olarak 802.11b ve 802.11g desteği ile gelebilir. Daha sonra bu bağdaştırıcıya 802.11a desteği eklemek söz konusu değildir. 79 80/66 Sürücüler (driver), kablosuz ağ bağdaştırıcısının sahip olduğu donanımsal özellikleri işletim sistemine rapor eder. Bu nedenle, bir donanımın sahip olduğu özellikleri işletim sistemine en iyi şekilde anlatabilmek için o donanıma ait en güncel sürücünün yüklenmesi gerekir. 80 40 81/66 Radyo frekansı bölünmüş medyadır ve bu bölünmüş medyada çakışmalar meydana gelebilir. Kablolu ve kablosuz ağ iletişiminde esas fark, hangi düğüm noktasının çakışmaya sebep olduğunu bulabilmek için bir metodun olmamasıdır. Kablosuz ağlarda CSMA/CA metodu kullanılırken kablolu Ethernet ağlarda CSMA/CD yöntemi kullanılmaktadır. 81 82/66 Ağın performansını etkileyecek bir diğer nokta ise sinyal kalitesinin karışmaya veya uzaklığa bağlı olarak bozulmasıdır. Sinyal zayıfladığı zaman kabul edilebilir oransal seçime başvurulabilir. Gönderici ünitedeki veri oranını 11 Mbps ten 5.5’e oradan da 2’ye veya 1 Mbps’e kadar düşürür. 82 41 83/66 Kabul edilebilir oransal seçim 83 42