Slayt 1 - kop teyap
Transkript
Slayt 1 - kop teyap
Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Eğitim Programı Yavuz Erence 14/04/2016 KONYA • • • • • • • Dünya’da ve Türkiye’de Şeker Pancarı Üretimi Tohum Bitkide şeker üretimi Ekim Gübreleme Sulama Mücadele Dünya Şeker Pancarı Üretim Alanları Yeni Bölgeler (Tropikal Pancar) Dünya Şeker Pancarı ve Şeker Kamışı Üretimi (2012-2014 Ort.) ŞEKER PANCARI ŞEKER KAMIŞI Üretim Alanı (Milyon Ha) 4,6 25,1 Üretim (Milyon Ton) 258 1766 Dünya Şeker Pancarı Üretimi 20 * 20 * 20 2020 Yılında 20 ton/Ha Şeker Verimi 2014 Pancar Verimi Türkiye 58 Fransa 81 Dünya Şeker Üretimi (1910 – 2000+) Şeker Milyon Ton 100 % 78 Şeker Kamışı 90 80 70 60 50 40 % 22 30 Şeker Pancarı 20 10 2000 1990 1980 1970 1960 1950 1940 1930 1920 1910 0 source: F.O. LICHT / ISO Dünya Şeker Üretim ve Tüketim Projeksiyonu 2006-2020 Stok/Tüketim Oranı % Türkiye Şeker Pancarı Üretimi 2012-2015 – Ekim Alanı – Ş. Pancarı Üretimi • Üretici Sayısı 300.000 ha 16.000.000 ton 150.000 – Tarla Büyüklüğü / Üretici – Pancar Verimi – Şeker Oranı – Şeker Verimi – Şeker Üretimi – Kişi Başına Şeker Tüketimi 2 ha 55 ton/ha % 16 7,5 ton/ha 2.300.000 ton 30 Kg Türkiye Şeker Fabrikaları (33) Karadeniz Alpullu Kastamonu Adapazarı Amasya Corum Turhal Ankara Susurluk Eskisehir Kütahya Afyon Usak Burdur Carsamba Ilgın Kars Yozgat Kirsehir Boğazlıyan Aksaray Ereğli Bor Kayseri Konya Çumra Erzincan Malatya Elazığ Erzurum Agri Mus Elbistan Akdeniz Türk Şeker (25) Kooperatif Fabrikaları (5) Özel Fabrikalar (3) Ercis İklim Bölgelerine Göre Şeker Fabrikaları Türkiye Şeker Kotaları (1000 ton) 12/13 13/14 14/15 15/16 Pancar Şekeri NBŞ (Nişasta Bazlı Şeker) 2.288 2.282 2.318 2.363 244 244 250 250 2.532 2.526 2.568 2.613 2015/2016 Kotalar (1000 ton) 25 A+B 1.314 % 56 1 60 3 2 326 14 2 457 19 5 843 36 1 53 2 1 112 5 1 41 2 3 33 206 2.363 9 Fabrikalar Türk Şeker Amasya Kayseri Konya Adapazarı Keskinkılıç Kütahya Toplam Şeker Pancarı Tohumu a- Filiz adedine göre 3 Multigerm (Birden fazla filiz) 1 Monogerm (Tek filiz) 1 b- Verim Özelliklerine Göre N Normal Tip NZ Ara tip Z Şeker Tipi 2 Türkiye Şeker Pancarı Tohumu Kullanımı – 2015 • Çıplak Tohum 64% 36% 45 x 8 cm • İnce-Kaplanmış 45 x 12/15/17 cm Şeker Pancarı Tohum Şekilleri ÇIPLAK TOH Kalibrasyon Kaplama tozu İnsektisit MİKRO PELET MİNİ PELET TAM PELET 3,25-4,5 mm 3,0-4,0 mm 3,25-4,5 mm 3,5-4,75 mm - 400 g/U 720 g/U 1000 g/U 9 g/U 15 g/U 30 g/U 90 g/U Türkiye Şeker Pancarı Tohumu Kullanımı Hastalıklara Dayanıklılıklarına göre: • Rhizomania % 97 • Rhizomania+Nematod % 3 (Amasya, Konya, Kütahya) Şeker Pancarı Tohum İlaçları Etkili Madde: - Fungusit Thiram Hymexazol - İnsektisit Imidacloprid veya Thiamethoxam Tohum Fungusit (1) + Insektisit (1) Fungusit (Thiram) Kaplama Maddesi Renk Şeker Pancarı Tohum İlaçları FUNGUSİT - Hymexazol - TMTD (Thiram) INSEKTİSİD - Imidacloprid Kök yanıklığı Phoma betae veya - Thiamethoxam - Tefluthrin Tel kurtları Pancar piresi Yaprak bitleri Tohum Üretim Seyri 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu ve Yönetmelikler Tarım Bakanlığı Tarla Kontrolü Tarım Bakanlığı Tarla Kontrolü Tarım Bakanlığı Tohumluk Sertifikası Şeker Enstitüsü Rhizomania Ön Denemeleri- 2014 (ESKİŞEHİR) FABRİKA KARLILIĞI 110 (%) I ELDORADO (STD), SV 1410 (SES), POLAT (KWS) GARROT (FD14B1011) (FD)HI 1276 (SYN) LİDER (SR 823) (SV) SV 1411 (SV) BETA 398 (KWS) OCEANITE (FD14B1009) (FD) BERNACHE (FD13SR038) (FD) SV 1413 (SV) 105 SV 1412 (SES) EMIRATA (SYN) ÇİFTÇİ GELİRİ % 100 90 95 100 105 FD 14 B 1010 (FD) SY BADIA (SYN) BETA 394 (KWS) SERENADA (STD) ESPERIA (KWS) 95 2 K 310 (KWS) - SV 1409 (SES) TURBATA (TFb) I SPORTA (SYN), ISABELLA (KWS), SENTINEL (TFb), ARANKA (STD) 90 I 110 Havadan CO2 Yapraklardaki Klorofil güneş enerjisini absorbe eder OKSİJEN CO2+ Su = Şeker Köklerden Su ve Besin maddeleri Dekarda Sağlıklı 9.000-10.000 Bitki Fotosentez Şeker birikimi SAĞLAM VE YETERLİ YAPRAK ALANI + SAĞLAM KÖK + YETERLİ BİTKİ ADEDİ YÜKSEK ŞEKER VERİMİ Şeker Pancarı ve Çevre (Oksijen 106 L/Ha) 14 12 10 8 6 4 2 0 Şeker Pancarı Yazlık Buğday Kışlık Arpa Patates Orman • Ormana göre 1,5 kat daha fazla Karbondioksit absorbe eder • 1 Da Şeker pancarı 6 kişinin yıllık Oksijen ihtiyacını karşılar Kaliteyi etkileyen direkt ve İndirekt Faktörler 1- Çevre 2- Çeşit 3- Bitki yetiştirme teknikleri - Münavebe - Toprak Hazırlığı - Bitki Sıklığı - Ekim tekniği - Sulama - Tohuma Kalkma - Gübreleme - Hasat - Mücadele - Silolama 1. ÇEVRE Üretim YILI Aynı çeşit aynı üretim bölgesinde farklı Yıllarda farklı performans gösterir. YIL Üretim YERİ - Aynı çeşit aynı yıl değişik üretim alanlarında farklı performans gösterir. YER Toprak İklim - Sıcaklık Çimlenme için min. 4-5 oC, max. 28-30 oC ve opt. 25 ºC sıcaklığa ihtiyaç vardır. Şeker oluşumu için gece-gündüz sıcaklık farkının büyük olması gerekmektedir. Geceleri solunum nedeni ile günlük kuru madde (Şeker) üretiminin % 30’u kaybolabilir. 2009 yılı şeker oranı Çok İyi 2010 yılı şeker oranı Çok Kötü 2015 yılı şeker oranı Çok Kötü FABRİKALAR 2013 2014 2015 FABRİKALAR 2013 2014 2015 AFYON 18,02 15,59 14,48 ERZURUM 18,40 16,93 16,26 AĞRI 17,03 16,96 - ESKİŞEHİR 17,50 14,57 14,04 ALPULLU 14,82 13,73 - ILGIN 17,23 14,82 14,42 ANKARA 16,41 14,51 14,35 KARS 18,02 18,23 17,23 BOR 16,82 15,98 16,68 KASTAMONU 17,55 14,48 13,82 BURDUR 17,63 15,22 14,70 KIRŞEHİR 17,71 16,46 16,17 ÇARŞAMBA 15,62 13,60 - MALATYA 15,70 14,56 15,01 ÇORUM 17,54 14,86 15,28 MUŞ 17,38 16,54 16,03 ELAZIĞ 16,34 14,39 14,84 SUSURLUK 14,97 10,40 - ELBİSTAN 16,72 14,06 14,37 TURHAL 18,53 15,36 14,66 ERÇİŞ 17,39 17,12 16,71 UŞAK 17,04 14,38 14,49 EREĞLİ 16,84 15,36 14,93 YOZGAT 17,24 16,73 16,47 ERZİNCAN 17,04 15,70 14,42 ORTALAMA 17,02 15,20 14,88 Münavebe (Ekim Nöbeti) – Hastalık, Zararlı ve Yabancı otlar azalır – Verim artışı sağlanır – Toprak korunur Münavebe (Ekim Nöbeti) İdeal Ekim Sırası: 1. Yıl Şeker Pancarı 2. Yıl Buğday 3. Yıl Baklagil 4. Yıl Buğday Aynı tarlada şeker pancarından sonra en az 3 diğer bitki üretimi yapılmalıdır Münavebe (Ekim Nöbeti) Kısa Münavebe ile tarlada yabancı otlar artar: Sirken Ot pancar Küsküt Münavebe (Ekim Nöbeti) • Kısa Münavebe ile Hastalık ve Zararlılar artar: Cercospora Rhizomania Kök Yanıklığı Kök Çürüklükleri Münavebe (Ekim Nöbeti) • Kısa Münavebe ile Kist Nematodu (Heterodera schachtii) artar Münavebe (Ekim Nöbeti) • Şeker Pancarından önce ekilmeleri önerilmeyen bitkiler: • Mısır Kök Çürüklüğü (Rhizoctonia) • Kanola Kist Nematodu Şeker Pancarı Ekimi • Erken Ekim Yüksek Verim TOPRAK HAZIRLIĞI Dipkazan Kendisi Küçük Faydası çok büyük Sert Tabaka (Pulluk tabanı) Toprak Hazırlığı Tohum Yatağı Hazırlığı Dipkazan Toprakta su tutumu artar. Yüzey akışlar ve toprak erozyonu azalır. Toprak havalanır. Mantari Hastalıklar daha az görülür. Tohum çimlenmesi ve kök gelişimi daha iyi olur. Sert Tabakanın kırılması nedeniyle çatallı kök olmaz. Toprak Hazırlığı Sonbahar Sürümü, İlkbahar Tohum Yatağı hazırlığı Toprak Hazırlığı Sonbaharda ve tavında sürüm. Sonbahar sürümlerinde pancar verimi %10 artar. Sonbaharda derin sürümde alttaki çiğ toprak yukarıya çıkarılmamalıdır Mümkün olması halinde toprağı devirmeden işleyen Çizel tipi aletler kullanılmalıdır Sonbaharda derin sürümden sonra tarla yüzeyinin ilkbahara kadar düzgün bırakılması için toprağın sürümden sonra tapan, kazayağı ve çizel gibi aletlerle işlenmesi gerekebilir. Şeker Pancarı Ekimi Şeker Pancarı Ekimi Erken ekim Don Zararı Riski Şeker Pancarı Ekimi • Tarla Kontrolü 22 m Şeker Pancarı Ekimi • Bitki Sıklığı • Don zararı veya başka bir nedenle tarlada dekarda 4500 den fazla bitki kalmış ise tekrar ekim önerilmez Şeker Pancarı Ekimi • Erken Ekim Tohuma (sapa) kalkma riski Çeşidin Tohuma kalkma eğilimi Az Orta Yüksek Günlük Ortalama Sıcaklık Pancarın Gelişme Dönemleri KY - 4 4-6 6-8 Yaprak Yaprak Yaprak < 5 0C - + - 5 - 12 0C (+) ++ + < 5 0C - ++ + 5 - 12 0C + +++ ++ < 5 0C ++ ++++ +++ 5 - 12 0C +++ +++++ ++++ KY = Kotiledon Yaprak Kaynak LZ 12/2015 Şeker Pancarı Ekimi Şeker pancarı -8 oC’a kadar kısa süreli gece soğuklarına dayanabilir Şeker pancarının en hassas olduğu dönem ilk çıkış dönemidir Ekimde gecikilen her gün için pancar verimi dekarda 25-30 Kg ve Şeker verimi 3-4 Kg azalabilir Ekim zamanı meteoroloji raporları takip edilerek belirlenmelidir Ekilen tohumun çimlendiği üst toprak tabakasında toprak sıcaklığı 8°C olduğunda ekime başlanabilir Hava sıcaklığı 10°C üzerine çıktığında güneşli günlerde toprak sıcaklığı kısa sürede 8°C’e ulaşabilir Şeker Pancarı Ekimi • Ekim Derinliği 2-3 cm EKİM DERİNLİĞİ VE TOHUM YATAĞI HAZIRLIĞI 70 Tarla Çıkışı % 60 63 56 2,5 cm 60 50 50 5 cm 47 40 30 22 20 10 0 İDEAL SIKIŞTIRILMIŞ AĞIR TAV TARLA TRAFİĞİ % 60 Sarı = Gübre atımı, Yeşil=Gübreleme izlerinin kapatılması, Mavi=İlk işleme, Kahverengi=İlaç atımı, Kırmızı=2.İşleme, Siyah=Ekim (Kaynak : BSBR 52/2, s.9) Gübreleme N P K • 2/3 Fosfor + Potasyum: Sonbahar sürümünden önce pulluk altına • 1/3 Fosfor + 1/2 Azot: Tohum yatağı hazırlığında tırmık altına • 1/2 Azot : çapa öncesi ! Gübrelerin tamamının ekim öncesi atılması, Tohumun etrafında yüksek tuz konsantrasyonun oluşmasına ve çimlenme problemlerine neden olabilir. Gübreleme • Azot (N) Az Azot Fazla Azot En geç Düşük Kök Verimi Düşük Şeker Oranı 8-10 yaprak dönemi Azot Eksikliği Aşırı Azot Normal Azot Azotlu gübreleme Ne Kadarı Faydalı ? Ne zaman Atılmalı ? Ne çok fazla Ne de çok geç İngiltere ve G.Almanya'da Ş.Pancarında Azotlu Gübre Kullanımı (Kaynak: BSBR 70/1 ve 73/1, Zuckerrübe 2002/1 ) N Kg/Ha İngiltere 230 210 190 170 150 130 110 90 70 50 Güney Almanya Gübreleme Fosfor Eksikliği Potasyum eksikliği Gübreleme Bor Eksikliği Gübreleme 6 Ton/Da Pancar Verimi için Topraktan Kaldırılan Besin Maddeleri N P2O5 K 2O MgO CaO S B Mn (Kg) (Kg) (Kg) (Kg) (Kg) (g) (g) (g) Yumru 11 6 15 4 5 1,5 25 45 Yaprak 13 5 25 4 9 3,5 40 78 Toplam 24 11 40 8 14 5 65 123 Pancar Verimi için 4 Kg Azot kaldırılır. Grafik 11:ton Farklı Verim Seviyelerine vesaf Toprak Tahlil Sonuçlarına göre Göre Azotlu Gübre Dozları (Örnek) 36 24 Kg/Dekar N 25 32 20 20 15 10 5 28 16 26 12 18 4 19 7 12 10 18 6 8 10 63 74 13 14 85 96 0 Pancar Verim Seviyeleri Kg/Dekar Toprakta Bulunan N Gübreleme Yolu ile Verilecek N Ekimde kullanılan gübre cinsi ve Bitki Sıklığı Dekarda Bitki Adedi 11000 10000 9000 8000 7000 6000 5000 12 A.Nitrat 3 A.Nitrat 12 Üre 6 Üre 3 Üre 3 Potasyum Nitrat Yüksek pH ve Sıcaklık Üre’yi doğrudan Amonyak gazına dönüştürür ve bu da bitki için toksik olabilir. Gübreleme ORTA SEVİYEDE AZOT İÇEREN BİR TARLADA AZOTUN VERİM VE KALİTEYE ETKİSİ % 120 Pancar verimi 115 110 Şeker Verimi Çiftçi Geliri 105 100 Digestion 95 90 0 4 8 12 16 20 24 Saf Azot Dozları Kg/Dekar 28 32 Gübreleme Geç Dönemde Verilen Azotun Verim ve Kaliteye Etkisi (Kaynak: DZZ 2003/3, Almanya 2000-2002, n=13 ) Ekimde 12 Kg/Da N Ekimde 8 Kg/Da N + Haziran 4 Kg/Da N Ekimde 8 Kg/Da N + Temmuz 4 Kg/Da N 110 Relativ 105 100 95 90 85 Pancar Verimi Şeker Varlığı Amino N Arıtılmış Şeker Verimi Su • Su bitkide birçok biyokimyasal olayda yer alır. • Fotosentez ve bitkide şeker oluşumu için çok önemli bir elementtir. Fotosentez sonucu bitkiden açığa çıkan Oksijenin kaynağıdır. • Besin maddeleri ve hormonlar bitkide iletim demetlerinde taşınması su sayesinde gerçekleşir. • Bitkinin su kullanımı Mayıs ayından • itibaren artmaya başlar. TemmuzAğustos Aylarında en fazladır. • Yaşlı yaprakların ölmeye başlamasıyla su ihtiyacı azalmaya başlar. Sulama • Fotosentez için Su gereklidir. • Çok kurak geçen ilkbaharda sulayıp ekelim • Sulama hasattan 2-3 hafta önce kesilmez ise arıtılmış Şeker varlığında % 0,5 azalma olabilir. • Su kaybı olmaması için gece sulaması önerilir. • Pancarın Vejetasyon dönemi boyunca su tüketimi 400-600 mm kadardır. Sulama • Su azlığı Yapraklarda solma ve pörsüme (Fotosentez kapasitesi azalır) • Aşırı su Oksijen azlığı Kök çürüklükleri • Aşırı Su Tarlada göllenme Çatallanma Sulama • Sabah saatlerinde yapraklarda solma var ise sulama gereklidir. • Sulama zamanı TENSIOMETERE ile belirlenebilir. Sulama • Sulama ihtiyacı, toprağın avuç içinde dağılıp dağılmaması ile de kolayca anlaşılabilir. Sulama Sistemleri Farkı Konya 2009, 300 mm Yıllık Yağış Furrow Salma Springler Yağmur. Drip Damlama 180 170 160 136 140 125 120 100 80 100 100 100 100 100 100 100 104 90 71 79 76 70 72 59 60 52 44 46 40 20 0 Labor İŞÇİLİK Used water SU MİKTARI SU cost Irrigation MALİYETİ YABANCI WeedingOT MÜCADELESİ GÜBRELEME Fertilizer Harves HASAD Yield VERİM Hastalık ve Zararlılar İKLİM HASTALIK TEŞHİS TABLOSU Soğuk ve Rutubetli BELİRTİ Kahverengi düzensiz yaprak lekeleri Özellikle yaprakların kenarlarında siyah lekeler Genellikle sekonder enfeksiyon olarak ortaya çıkar Ör:Mg,Mn,B eksikliklerinde Afit saldırısı sonrası sarılık virüsü enfeksiyonu sonrası Küçük yuvarlak püstüller, yaprağın her iki tarafı kırmızı-turuncudan kahverengiye kadar değişen renkler Sıcak ve kuru koşullar Sıcak ve Nemli koşullar Yaprakların üzerinde beyaz tozlar Önce afitler tarafından saldırı sonrasında siyah köşeli yaprak sarılığı Sarı yapraklar elle sıkıldığında kırılırlar Küçük, halka şeklinde gri lekeler kırmızımsı-koyu kahverengi kenarlar HASTALIK Ramularia Alternaria Pancar Pası Külleme Sarılık virüsü Cercospora Küçük yuvarlak püstüller, yaprağın her iki tarafı kırmızı-turuncudan kahverengiye kadar değişen renkler Pancar Pası Özellikle yaprakların kenarlarında siyah lekeler Genellikle sekonder enfeksiyon olarak ortaya çıkar Ör:Mg,Mn,B eksikliklerinde Afit saldırısı sonrası sarılık virüsü enfeksiyonu sonrası Alternaria Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Çıkış Dönemi (Kök Yanıklığı) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) İleri Dönemde KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ (Rhizoctonia) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Mısır • Mısır Rhizoctonia (Kök Çürüklüğü) Rhizoctonia • Doğrudan Etki Yapan Nedenler: Mantarın taşınması Konukçu Bitkiler (Mısır, Pancar, Lahana, Fasulye) Sıcak + Rutubetli İklim Pancar Baş Kısmının Yaralanması Çürümemiş Organik Materyal +++ +++ ++ ++ Rhizoctonia (Kök çürüklüğü) • Dolaylı Etki Yapan Etkenler: Toprağın Sertleşmesi (Yetersiz Kök Gelişimi) Yüksek Toprak Rutubeti • Aşırı Yağışlar • Göllenme • Hatalı sulama ++ ++ Oksijen Azlığı Rhizoctonia - Etkileri • Üretici Açısından Verim Düşüklüğü • Düşük Şeker Varlığı • Düşük Pancar Kalitesi • Hasat Zorluğu • Siloda infeksiyon Rhizoctonia - Etkileri • Şeker Fabrikası Açısından • Hemen işlenmesi gerekir • Filitreler tıkanır (Çamurlaşma) • Kristalizasyona engel (İnvert Şeker) • Daha fazla yardımcı madde+Enerji • Randıman düşer Rhizoctonia Kültürel Tedbirler • Dayanıklı Çeşit • Münavebe – Ş.Pancarından Önce MISIR, Lahana, Fasulye önerilmez • Toprak Yapısı / Toprak İşleme – Toprağı tavında işleme – Azaltılmış Tarla Trafiği – Uygun Sulama (Sık Sık fakat az su ile) Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) • Sıcaklık – • Nisbi rutubet Gündüz : 25 - 35 oC Gece : 15 - 17 oC > % 95 (Tarla içinde) 8-10 saat – Yağış, Sulama, Çiğ • Taşınma Rüzgar, Yağış Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) Cercospora gelişme devreleri Uygun hava koşullarında sporlar gelişmeye başlar ve çimlenme tüpünü oluştururlar Konidioforlar rüzgar ve yağmur ile dağılan konidileri üretirler Enfekte olmuş yapraklar Miseller sporlanmaya başlar ve konidioforlar oluşur Pancar hasat artıkları (yapraklar) üzerinde devam eder Lekeler birleşir ve yaprakta kuruma başlar CERCOSPORA (VİDEOLU GÖSTERİM) Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) 2-3 mm çapında dışı kahverengi, içi gri-beyaz lekeler Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) Hastalık kategorileri Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) Cercospora + Külleme Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) Yeni yaprak sürme ve baş uzaması Cercospora (Yaprak Leke Hastalığı) Mücadele • Kültürel Tedbirler: – Önceki yıl pancar tarlasından en az 100 m uzak – En az 4 yıllık münavebe. Kısa aralarla şeker pancarı ekiminde, • • • • • Cercospora, Rhizomania, Kök Yanıklığı, Kök çürüklükleri, Nematod, görülmesi artar. – Hasat artıklarının imhası için derin sürüm – Yağmurlama Sulamalarının gece yapılması Kültürel Tedbirler Cercospora, Çoban değneği, Horoz ibiği ve Sirken gibi yabancı otlar ve Ispanak gibi bitkiler üzerinde de gelişir. Bu yabancı otlar tarladan uzaklaştırılmalı ve şeker pancarı üretilen tarlada münavebeye Ispanak dahil edilmemelidir. Kültürel Tedbirler Sirken Ara Bitki YEMLİK TURP HARDAL ARA BİTKİLER ve NEMATOD İlaçlı mücadele zamanı Mayıs ayı sonundan itibaren her hafta tarlada rastgele seçilen 100 pancar bitkisinin dış yapraklar ile göbek yaprakları arasında kalan orta kısmından 100 yaprak alınır. Yaprak örneklerininen az 5 inde (%5) en az 1 leke görülürse en geç 3 gün içinde ilaçlamaya başlanmalıdır. İlaçlamaya hastalık görüldükten sonra başlandığından mutlaka sistemik fungusitler kullanılmalıdır. Cercospora Örnek İlaçlama Programı Uygulama Tarihi 1. İlaç 2. İlaç Aktif Madde Doz ml/da 15 Haziran Flutriafol 50 Mancozeb 80 WP 05 Temmuz Flutriafol 50 Chlorothalonil %75 WP 25 Temmuz Flutriafol 50 Mancozeb 80 WP 15 Ağustos Flusilazole 20 Chlorothalonil %75 WP 05 Ağustos Flusilazole 20 Mancozeb 80 WP 25 Ağustos Flusilazole 20 Chlorothalonil %75 WP Aktif Madde Doz/m l/da Su Litre/da 150 50 50 50 150 50 50 50 150 50 50 50 Cercospora olmayan bölgede Tolerant çeşitlerin dayanıklılık seviyesi ve verim seviyeleri Verim Seviyesi 100 95 90 85 80 75 Hassas Düşük Orta Yüksek Cercosporaya Dayanıklılık Seviyeleri Hastalık yoğunluğunun düşük olduğu bölegeler Hastalığın yoğun olduğu bölgeler 1-2 İlaçlama 2 den fazla ilaçlama İlaç uygulamaları Çeşidin dayanıklılık seviyesi Çok Yüksek Düşük Orta Yüksek Çok Yüksek Cercospora Verim ve Kaliteye Etkisi • • • • Kök Verimi düşer (% 30) Şeker Verimi düşer (%50) Şeker Oranı düşer (%20) Melas Oluşturucu maddelerden – Sodyum artar – Zararlı Azot artar (%40) Cercospora – İlaçlı Mücadele 22 cm Servis yolu Servis yolu Servis Yolu Cercospora - Tolerant Çeşitler LIZARD N MOHICAN N RODEO NZ Şeker Enstitüsü Cercospora denemeleri 2015 • 30 Çeşit • Cercospora Bölgeleri Yenişehir Çarşamba, - İlaçsız + İlaçlı (3-4 defa) • Cercospora olmayan Bölge (1500 m) Hasankale Pancar Verimi ton/da Şeker Oranı 10 8 6 20 18,6 -%17 15 8,17 7,0 6,76 -%11 10 4 10,4 5 2 0 İlaçsız İlaçlı - Cerco 0 İlaçsız Şeker Verimi ton/da İlaçlı - Cerco Fabrika Karlılığı TL/da 1,2 250 1,16 0,8 -%27 0,4 11,7 227 200 150 0,74 100 0,54 -%14 93 108 50 0 0 İlaçsız İlaçlı - Cerco İlaçsız İlaçlı - Cerco Çiftçi Geliri TL/da 1.700 1.500 1.549 1.300 1.100 900 1.130 -%26 835 700 500 İlaçsız İlaçlı - Cerco Şeker Pancarının Fenolojik Dönemlerine Göre Zararlıları 1.Çıkış 2.Gençlik ve Ana Büyüme Çıkış Dönemi Zararlıları • • • • • • Yaykuyruklular Telkurtları Kırkayaklar Toprak kurtları Danaburnu Salyangozlar • • • • • Pancar pireleri Kalkan böcekleri Hortumlu böcekler Pancar sineği Pancar yaprak pünesi Yay Kuyruklular Çimlenmekte olan tohuma zarar verir Tel Kurdu • Toprak yüzeyinin hemen altında kesme ve yara • Genç larvalar çürüyen bitki atıklarıyla ve büyüyen bitkilerle • Olgun bireyler bitki kökleriyle TEL KURDU (AGRIOTES) Toprak Kurdu (Bozkurt) • • • • Genç pancarların sıra üzerinde kök boğazından ısırılması ve kesilmesi, Yaprak sapının dipten kesilip toprak içine çekilmesi ve yenilmesi Yaprakların orta damarlar kalacak şekilde tahrip edilmesi İleri dönemde larvaların kökte beslenmesi ile farklı büyüklüklerdeki yuvarlak şekilli oyukların meydana getirilmesidir. • Öbek öbek Danaburnu • Kumsal, gübreli, iyi işlenmiş ve rutubetli topraklarda • Pancar sıraları boyunca veya sıralar arasında gayrı muntazam ve kabarık kanalların görünümü • Açtığı dehlizler pancar sırasına geldiğinde kökler asılı olarak kurumaya başlar veya çok defa bitki kökleri dipten kesilir Pancar Piresi • Kurak geçen ilkbaharda fazla • Çenek yaprak döneminde • Yaprakların her iki yüzü ile saplarında gri kenarlı, yuvarlak, 1-2 mm büyüklüğünde yenikler • Yapraklarda delik deşik görünüm. Yaprak Kurtları (Karadrina) Yaprak Kurtları (Karadrina) • 1970, 1985, 1995, 1998, 2001 Ağrı, Erciş, Elazığ, Erzurum, Erzincan, Elbistan, Kars, Malatya, Muş ile Bor, Ereğli ve Turhal • Larvaların yeme güçleri fazladır. • Popülasyon yüksek ise yaprakların yalnızca damarları kalır. • Yapraklar bitirildiğinde baş kısmından başlanarak kök aşağıya doğru yenilir. • Tarlada zarar, sıra halinde değil, öbek öbek göze çarpar. • Polifagtır. Mısır, tütün, yonca, fasulye, domates, pamuk ve soğan gibi birçok kültür bitkisinde de görülür KIRMIZI ÖRÜMCEK KIRMIZI ÖRÜMCEK • Bitki Öz suyunda emgi • Sararma ve kuruma • Kurak ve sıcak aylarda fazla, ağaç kenarlarında fazla • 2 noktalıdır • Ağ örerler • Sebzelerde kullanılar akarisitler kullanılabilir Şeker Pancarında herbisit zararları Şeker Pancarı Herbisitleri Zararları Diğer Bitki Herbisitleri Zararları Yanlış Doz Yanlış zaman Yanlış ilaç aletleri Şekil Bozuklukları, Sararma RO-NEET, AGRONET (Cycloate) PYRAMIN, BETOXON, PIRAMIDE (Chlorodizon) BETANAL, KEMIFAM (Phenmedipham + Desmedipham) TRAMAT, NORTON (Ethofumesate) Diğer Bitki Herbisitlerinin Şeker Pancarında Zararları İyi temizlenmemiş ilaçlama aletleri Rüzgar ile komşu tarlalardan taşınma Önceki yıldan (Ön Bitkiden) toprakta kalıntı ESTER-H, HEDONAL, VIDKILLER ( 2,4 D) TREFLAN, TEFRALIN, TRIFLIN ( Trifluralin) GESAPRIM, ATRANEX (Atrazin) INSEKTISID ZARARLARI (Dursban, Lorsban, Counter) Hasattaki Genel Durum • Yapraklar ayva sarısı rengini alacak • Yapraklarda yeşil aksam gelişimi durmuş olup pürünü yiyecek. Silo Silo içi sıcaklığı 1-5 ºC olmalıdır. Yaralanmış ve ezilmiş pancarlarda solunum artacağından şeker kayıpları artar. Siloya sağlıklı pancarlar alınmalı Pancarların kırılmasını önlemek ve silo kayıplarını azaltmak için pancarlar dikkatli silolanmalıdır. Silo • Daha iyi havalanması için siloda toprak, yaprak artıkları ve otlar bulunmamalıdır. • Don zararına karşı silo örtülmelidir. • Hastalık ve zararlıların yayılmasını önlemek için, silo toprağı diğer tarlalara taşınmamalıdır. • Afid, virüs ve ot pancar çoğalmasına neden olmamak için silodan kalan küçük pancarlar imha edilmelidir. Silo Tarla Silosu Bölgenin kalkınmasına yönelik proje önerilerinizi, her zaman bekliyoruz. Destekleriniz ve katkılarınız için teşekkür ederiz.