Candida tropicalis
Transkript
Candida tropicalis
Prof. Dr. Sevtap Arıkan Hacettepe Üniv. Tıp Fak. Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji AD FIRSATÇI MİKOZ ETKENLERİNİ TANIYALIM... 1 ÅFırsatçı mikozlar, immün sistemi baskılanmış olgularda önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. ÅBu infeksiyonlara, aslında sürekli birlikte yaşamakta olduğumuz, normal floramızda ya da doğada bulunan mantarlar neden olur. ÅBu mantarlar, sağlıklı, herhangi bir nedenle risk taşımayan konakta hiçbir patolojiye yol açmazken, immün sistem baskılandığında, hastalık etkeni olarak karşımıza çıkar. 2 Şimdi, fırsatçı mikoz etkeni olarak en sık karşılaşılan mantarlardan bazılarının, makroskopik ve mikroskopik özelliklerini tanıyalım... Bunun için, slayt geçişlerini yapalım ve yönlendirmeleri takip edelim... 3 Candida, fırsatçı mikozların en sık nedenidir. Gram boyama yöntemiyle, Gram (+), tomurcuklanan maya hücreleri şeklinde görülür. Bu yapılara psödohif eşlik edebilir. Farklı Candida türleri, mısır unlu tween 80 besiyerinde farklı görünümler oluşturur. 4 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden 1. Candida türleri arasında en sık infeksiyon etkeni olan tür, Candida albicans’dır. Şimdi, Candida albicans’ın mikroskopik görünümü ile ilgili bilgi edinmek için burayı tıklayalım. Daha sonra sunuma geri dönelim. 5 İncelemiş olduğunuz gibi, klamidosporlar, Candida albicans’ın mısır unlu tween 80 besiyerindeki görünümünde önem taşıyan yapılardır. Şimdi, Candida albicans’ın kromojenik besiyerinde oluşturduğu kolonileri inceleyelim. 6 7 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Candida albicans, kromojenik besiyerinde, ELMA YEŞİLİ renginde koloniler oluşturur. 8 2. C. albicans’dan sonra, sık infeksiyon etkeni olarak karşımıza çıkan bir diğer Candida türü, Candida tropicalis ’dir. Şimdi, Candida tropicalis ’in mikroskopik görünümünü incelemek için burayı tıklayalım. Daha sonra sunuma geri dönelim. 9 Ziyaret ettiğiniz sitede gördüğünüz gibi, mısır unlu tween 80 besiyerinde, psödohif boyunca, oval, gözyaşı biçiminde 10 blastosporların görülmesi, Candida tropicalis için tipiktir. Şimdi, Candida tropicalis’in kromojenik besiyerinde oluşturduğu kolonileri görelim. 11 12 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Candida tropicalis, kromojenik besiyerinde, METALİK MAVİ renkte koloniler oluşturur. 13 3. Küçük blastosporlar Psödohif yok! Candida glabrata’nın, mısır unlu tween 80 besiyerindeki görünümü. Blastosporların küçük oluşu tipik. En önemli özellik ise psödohifin olmaması! Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden 14 Şimdi, Candida glabrata’nın Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu kolonileri görelim. 15 16 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Candida glabrata,Sabouraud dekstroz glabratadüzgün suşları azol grubuküçük agarda,C.beyaz, kenarlı, antifungal ilaçlara dirençli olabilir!! koloniler oluşturur. 17 4. Direnç yönünden önem taşıyan bir başka Candida türü Candida krusei. Flukonazole doğal dirençli. Candida krusei ile ilgili daha çok bilgi ve mikroskopik görünüm için buraya tıklayalım. Daha sonra sunuma geri dönelim. 18 Şimdi, Candida krusei’nin Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu kolonileri görelim. 19 20 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Kuru, filamentöz kenarlı, krem renkli koloniler 21 Bu gördüklerimiz, sık izole edilen Candida türlerinden sadece birkaçı. Diğer Candida türlerinin isimlerini görmek için aşağıdaki link’e tıklayalım. Daha sonra sunuma geri dönelim. Klinikte sık izole edilen Candida türleri 22 5. Fırsatçı mikoz etkeni olan başka mayalar da var. Bunlardan birisi, TRICHOSPORON. Tesbih tanesi-dikdörtgen şeklinde artrokonidyum Artrokonidyum oluşturması, en önemli özelliği 23 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Şimdi, Trichosporon’un Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu kolonilere bakalım. 24 25 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Kolonilerin görünümü çok tipik... Beyaz, kuru, kıvrımlı, kireç görünümünde 26 6. maya hücresi Kapsül boşluğu Cryptococcus neoformans--çini mürekkebi ile boyanmış. Maya hücresinin çevresinde kapsül boşluğu görülmekte. Şimdi, Cryptococcus neoformans’ın üreaz aktivitesine sahip olup olmadığını görmek için üreli besiyerine bakalım. 27 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden 28 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Cryptococcus neoformans, üreaz enzimine sahiptir. Üreli besiyerine ekildiğinde, üreaz enzimini kullanarak üreyi parçalar. Besiyerinin rengi, sarıdan pembeye döner. 29 7. Vezikül (topuz) Fiyalidler (parmaksı uzantılar) Konidya (sporlar) Fırsatçı mikozların Candida ’dan sonraki en sık nedeni Aspergillus türleridir. En sık infeksiyon etkeni olan Aspergillus türü, Aspergillus fumigatus’dur. Gördüğünüz resim, laktofenol pamuk mavisi ile boyanmış bir A. fumigatus suşuna ait. Vezikül, tüm Aspergillus türlerinde ortak yapı. Fiyalidler, A. fumigatus suşlarında tek sıra ( ‘uniseriate’). 30 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Şimdi, Aspergillus fumigatus’un Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu koloniyi görelim. 31 32 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden ÖN ÖN YÜZ: YÜZ: ‘MAVİ-YEŞİL’ ‘MAVİ-YEŞİL’ renkte renkte ‘kadifemsi’ ‘kadifemsi’ Koloni Koloni 33 8. hif Vezikül Konidya Fiyalidler Sık infeksiyon etkeni olan bir başka Aspergillus türü Aspergillus flavus. A. flavus’un fiyalidleri tek ya da çift sıra olabilir (‘uniseriate’ veya ‘biseriate’) 34 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Şimdi, Aspergillus flavus’un Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu kolonileri görelim. 35 36 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden ÖN YÜZ: ‘ÇİMEN YEŞİLİ’ renginde ‘kadifemsi’ Koloniler 37 9. Fırsatçı mikoz etkeni olan başka küfler de var. Bunlardan birisi, RHIZOPUS. Rhizopus’un en önemli yapısal özelliği hiflerinin hif septasız olması Rhizopus ile ilgili merak ettiklerimiz için verilen link’i ziyaret edelim. Daha sonra sunuma geri dönelim. 38 Şimdi, Rhizopus’un Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu kolonileri inceleyelim. 39 40 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden Rhizopus’un kolonileri ‘pamuk şeker’e benzer. 41 10. İnceleyeceğimiz son fırsatçı mikoz etkeni mantar FUSARIUM Septalı hif Makrokonidya (kano şeklinde) Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden 42 Şimdi, Fusarium solani’nin Sabouraud dekstroz agarda oluşturduğu kolonileri görelim. 43 44 Hacettepe Üniv., Mikoloji Lab. Arşivinden ‘Pamuksu’ ‘Pamuksu’ koloniler koloniler ARKA ARKA YÜZde YÜZde belirgin, belirgin, YAVRU YAVRU AĞZI AĞZI renkli renkli pigment pigment 45 Sunumumuzun sonuna yaklaştık. Klinik önem taşıyan diğer mantarların da isimlerini görmek ister misiniz? Klinik önem taşıyan mantar cins ve türleri Listeyi gözden geçirdikten sonra, devam etmek için sunuma geri dönelim. 46 A F C M •Candida spp. •Absidia spp. MANTAR Cİspp. NS ve TÜRLERİ... •Acremonium •Acrophialophora fusispora •Fonsecaea spp. 1.Candida albicans •Fusarium spp. •Madurella spp. •Malassezia spp. 1.Fusarium chlamydosporum 2.Candida famata 1.Malassezia furfur •Bu •Bu sunumda, sunumda, sadece sadece en en sık sık infeksiyon infeksiyon etkeni etkeni olan olan fırsatçı fırsatçı mantarların mantarların bazılarını bazılarını tanıdık tanıdık 2.Fusarium dimerum 3.Candida glabrata •Actinomadura spp. 4.Candida guilliermondii •Alternaria spp. •Apophysomyces sp. •Arthrinium spp. •Arthrographis spp. 2.Malassezia globosa 4.Fusarium napiforme 3.Malassezia obtusa 5.Candida inconspicua 5.Fusarium oxysporum 6.Candida kefyr 6.Fusarium proliferatum 7.Candida krusei 7.Fusarium semitectum 8.Fusarium solani 8.Candida dubliniensis 1.Arthrographis kalrae 3.Fusarium moniliforme 4.Malassezia pachydermatis 5.Malassezia restricta 6.Malassezia slooffiae 7.Malassezia sympodialis •Teorik •Teorik olarak, olarak, doğada doğada bulunan bulunan her her mantar mantar uygun uygun konak konak koşullarında koşullarında infeksiyona infeksiyona yol yol açabilir açabilir D lambica 9.Candida •Aspergillus spp. •Malbranchea spp. 10.Candida lipolytica 1.Aspergillus flavus •Microascus spp. •Dermatophytes 11.Candida lusitaniae 1.Microascus cinereus Up 2.Aspergillus fumigatus 12.Candida parapsilosis 3.Aspergillus glaucus 2.Microascus cirrosus 13.Candida tropicalis 4.Aspergillus granulosus 3.Microascus manginii 14.Other species of Candida 5.Aspergillus nidulans G S 4.Microascus trigonosporus •...Ve •...Ve doğada doğada en en az az yüzbinlerle yüzbinlerle ifade ifade edilen edilen sayılarda sayılarda mantar mantar türü türü var... var... Bunların Bunların herbiri, herbiri, -çok -çok nadir nadir de de olsaolsainfeksiyona infeksiyona neden neden olabilir olabilir •Chaetomium spp. 6.Aspergillus niger 7.Aspergillus terreus 8.Aspergillus ustus Up •Geotrichum•Saccharomyces spp. •Microsporum spp. •Chrysosporium spp. •Gliocladium spp. •Cladophialophora spp. •Graphium spp. •Scedosporium spp. •Scopulariopsis spp. •Cladosporium spp. 9.Aspergillus versicolor •Conidiobolus spp. P 2.Microsporum canis 3.Microsporum 1.Scopulariopsis acremoniumcookei •Coccidioides spp. •Aureobasidium spp. spp. 1.Microsporum audouinii E 4.Microsporum distortum 2.Scopulariopsis asperula Up V 5.Microsporum 3.Scopulariopsis brevicaulis ferrugineum •Cryptococcus spp. •Emmonsia spp. 1.Cryptococcus •Paecilomyces spp. albidus •Verticillium spp. •Helminthosporium spp. 6.Microsporum gallinae 4.Scopulariopsis brumptii 7.Microsporum gypseum 5.Scopulariopsis candida - See Microascus manginii •Bu •Bu nedenle, nedenle, klinik klinik örneklerden örneklerden izole izole edilen edilen her her mantar mantar dikkatle dikkatle değerlendirilmeli... değerlendirilmeli... VE VE Mantarların Mantarların morfolojileri morfolojileri iyi iyi tanınmalı... tanınmalı... B •Histoplasma spp. •Epicoccum spp. 2.Cryptococcus •Paracoccidioides spp.humicolus •Basidiobolus spp. Up •Epidermophyton spp. 3.Cryptococcus laurentii •Penicillium spp. •Beauveria spp. •Exophiala spp. 4.Cryptococcus neoformans •Phaeococcomyces spp. •Bipolaris spp. 1.Bipolaris australiensis •Cunninghamella •Phialophoraspp. spp. •Curvularia spp. •Phytophthora ramorum 2.Bipolaris hawaiiensis •Phoma spp. 3.Bipolaris spicifera •Piedraia spp. •Blastomyces spp. •Pichia spp. •Blastoschizomyces sp. •Pneumocystis spp. •Botrytis spp. •Pseudallescheria spp. •Exserohilum spp. W Up 1.Exserohilum longirostratum •Wangiella spp. 2.Exserohilum rostratum 8.Microsporum nanum 6.Scopulariopsis cinerea - See Microascus cinereus 9.Microsporum 7.Scopulariopsis paisii - See vanbreusegh Microascus cirrosus •Mucor spp. 8.Scopulariopsis trigonospora - See Microascus trigonosporus 9.Sepedonium spp. 10.Sporobolomyces spp. 11.Sporothrix spp. 12.Sporotrichum spp. Up 13.Stachybotrys sp. 14.Stemphylium spp. Z 15.Streptomyces spp. •Pyrenochaeta spp. Up •Hortaea werneckii •Zygomycetes 16.Syncephalastrum spp. 47 www.doctorfungus.org