BOŞANMA SONRASI EŞLERİN TALEP HAKKI
Transkript
BOŞANMA SONRASI EŞLERİN TALEP HAKKI
BOŞANMADA GAYRİMENKULLERİN PAYLAŞIMI Av. Ayşe Gül HANYALOĞLU Evliliğin boşanma ile sona ermesiyle, eşler arasında çözümlenmesi gereken konulardan biri de evlilik birliği içinde edinilen gayrimenkullerdir. Taraflar arasında anlaşmalı boşanma prosedürünün uygulandığı hallerde bu husus, tarafların kendi istekleri ve kararları doğrultusunda yapmış oldukları boşanma protokolü ile çözümlenir. Eşler boşanma davasını açmandan önce bir protokol düzenler ve boşanmanın sonucuna yönelik tüm hususları kendi istekleri doğrultusunda kararlaştırırlar. Ancak çekişmeli bir boşanma davası söz konusu ise boşanma ve sonuçları hakkındaki tüm kararlar, mahkeme tarafından verilir. Mahkemece boşanmaya karar verilmesi halinde veya boşanma davası devam ederken, eşlerden biri diğeri aleyhine, evlilik birliğinden kaynaklanan “ katılım payı alacağı “ olduğu iddiası ile katılım payı alacağına ilişkin dava açabilir. Bu dava, öncelikle açılmış olan boşanma davasının sonucunu bekler ve boşanma kararı verilmesi halinde katılım alacağı davası görülmeye devam eder. Zira boşanma davası eğer red edilecek ve taraflar boşanamayacaklar ise, katılım alacağı talebi de hukuken olamayacağında, boşanma davasının sonucu beklenecektir. Katılım alacağına ilişkin davada, eşlerden biri diğerinden, Ocak 2002’den sonra ve evlilik birliği süresince edinilmiş ancak tek kişi adına kayıtlı görünen gayrimenkul ve diğer mal varlıkları için katılım payını talep ettiği bir dava açabilir. Kısacası bu dava, deyim yerinde ise evlilik birliğinin finansal olarak da tasfiyesidir. Sadece gayrimenkuller değil, ekonomik değer ifade eden menkuller, banka mevduatları, altın ve hisse senetleri vs gibi tüm finansal değerler ile evlilik birliğini borçlarını da kapsar. Mahkeme taraflar arasında uygulanacak olan mal rejimini tespit ederek, katılım payı alacağı talebini değerlendirecektir. Eğer eşler arasında herhangi bir mal rejimi sözleşmesi yapılmamış ise edinilmiş mallara katılım rejimi geçerli olacağından, evlilik birliği içinde edinilen mallar kimin adına kayıtlı olursa olsun mahkeme, bu şekilde edinilmiş olan malların, tamamını paylaşım hesabına dâhil edecektir. Bu malların kazanılması sırasında veya başkaca bir nedenle üçüncü kişilere borçlanma söz konusu ise, (örneğin gayrimenkul kredi ile alınmış ve devam eden kredi borcu vs) hesaplama sırasında düşerek katılım alacağı miktarı BOŞANMADA GAYRİMENKULLERİN PAYLAŞIMI Av. Ayşe Gül HANYALOĞLU belirlenecektir. Bu hesaplama yargılama sırasında mahkemenin atayacağı uzman bilirkişiler tarafından yapılacaktır. Katılım payı alacağına ilişkin hesaplama yapılırken; 1. Eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan, olağan hediyeler dışında yaptığı bağışlamalar, 2. Bir eşin mal rejiminin devamı süresince, diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler malvarlığı tespitinde hesaba ilave edilir. Mahkemede, eşlerin malların devralan üçüncü kişilere karşı da ihbar edilir ve dava onlara karşıda devam eder. Bu tür kazandırma veya devirlere ilişkin uyuşmazlıklarda, mahkeme kararı davanın kendisine ihbar edilmiş olması koşuluyla, kazandırma veya devirden yararlanan üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilir. Mal paylaşıma ilişkin söz konusu dava sonunda, mal paylaşımını talep eden eşin, diğer taraftan belirlenen miktarda alacaklı olduğu şeklinde bir karar verilir. Yani mahkeme, malları fiilen ikiye bölmez veya gayrimenkullerin tapu dairesinde, her iki taraf adına yarı yarıya kaydedilmesi gibi bir karar vermez, gayrimenkul kimin üzerine kayıtlı ise o şeklide kalır ancak diğer eşin alacak hakkı doğar.