Kusur şartına bağlı ve zararla sınırlı geleneksel tazminat anlayışının
Transkript
Kusur şartına bağlı ve zararla sınırlı geleneksel tazminat anlayışının
Kusur şartına bağlı ve zararla sınırlı geleneksel tazminat anlayışının, rekabet ihlalleri ile mücadelede idari yaptırıma ek olarak, beklenen etkiyi göstermediği açıktır. Buna karşılık, tazminat taleplerinin rekabet ihlalleri ile mücadelede önemli bir yol olacağı iddiasına, ABD uygulamasındaki üç kat tazminat (treble damage) sisteminin kuvvetli bir destek sağladığı söylenebilir. Gerçekten, üç kat tazminat anlayışı ile rekabet ihlallerinden zarar görenler, tazminat davası açmak için teşvik edilmiş; buna karşılık, söz konusu ihlallerle rakiplere, alıcı ve nihai tüketicilere zarar vermek isteyenler ise caydırılmak istenmiştir. Üç kat tazminat, bir rekabet ihlalinden zarar gören kimsenin talebi üzerine ve mahkeme tarafından, maruz kalınan zararın üç katı oranında kararlaştırılabilen bir tazminat türüdür. Bu yol, AB’ni de etkilemiş ve Komisyon, tazminat davalarını yaygınlaştırmak amacıyla, ABD uygulamasına paralel şekilde, tazminatın kapsamını genişleterek iki katı tazminat (double damage) önerisini getirmiştir. Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un (RK) 57. maddesine göre, Kanun’a aykırı eylem, karar, sözleşme veya anlaşma ile rekabeti engelleyen, bozan ya da kısıtlayan kimseler bundan zarar görenlerin her türlü zararını tazmine mecburdurlar. Kanun’un bu sorumluluk ilkesi dışında, rakip teşebbüsleri veya doğrudan tüketicileri hedef alan rekabeti kısıtlayıcı ya da alıcıları sömürmeye yönelik davranışlar (piyasaya girişin engellenmesi, ayırımcı uygulamalara gidilmesi, bağlayıcı kayıtlar konulması, boykot, üretimin sınırlandırılması, fahiş fiyat uygulaması vs.), haksız fiil sorumluluğuna da yol açacaktır. Özellikle ahlaka aykırı bir fiil ile bilerek başkasının zararına sebep olan şahıs, bu kimselerin zararını tazmin etmek zorundadır (BK m. 41/2). Birden fazla kişinin davranışları sonucu ortaya çıkan zararlarda, zarara sebep olanlardan her biri müteselsilen sorumludur (BK m. 50, RK m. 57). Kanun koyucu, tazminat sorumluluğu ile ilgili genel hükümlere atıf yapmamış, rekabet ihlallerinden doğan tazminat sorumluluğunu özel olarak düzenlemiş, üç kat tazminat sistemini de böylece hukuk sistemimize kazandırmış bulunmaktadır.