BİR FİNANSAL PERFORMANS GÖSTERGESİ OLARAK ÇALIŞAN
Transkript
BİR FİNANSAL PERFORMANS GÖSTERGESİ OLARAK ÇALIŞAN
BİR FİNANSAL PERFORMANS GÖSTERGESİ OLARAK ÇALIŞAN BAŞINA YARATILAN KATMA DEĞER: İÇ ANADOLU BÖLGESİ KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ SANAYİ İŞLETMELERİNDE SEKTÖREL BİR KARŞILAŞTIRMA Dr. Orhan SAVAŞ Erciyes Üniversitesi, osavas_tr@yohoo.com.. Yrd. Doç. Dr. Gökhan ÖZER Gebze Yüksek teknoloji Enstitüsü, ozer@penta.gyte.edu.tr. Son yıllarda Türk KOBİ'leri ili ilgili olarak yapılan çalışmaların bir kısmına [Canbaş, 1989],[Erkan, 1990], [Müftüoğlu, 1993], [TOBB, 1996],[Koçak ve Başmanav, 1997], [Özgökçe,1999], [Ban, 1999] ve [Karadal ve Savaş, 2001] örnek olarak gösterilebilir. Türk KOBİ'leri ile ilgili olarak yapılan hemen hemen tüm çalışmaların ortak vurgusu; ülke istihdamına önemli katkıları ancak yaratılan katma değer itibarıyla sayıları ile mütenasip önemlilikte olmayışlarıdır [Aydemir, 2000, ss.18-20], [Özgökçe,1999, s.68]. Türkiye'deki işletmelerin % 99.2 sini oluşturan KOBİ'lerin, yaratılan katma değer içindeki payları ancak % 38'de kalmaktadır [Ban, 1999, s. 133]. Türk KOBİ'lerde oluşturulan istihdam ve katma değerin sektörel dağılımı irdelendiğinde, en önemli payın küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinde [KOSİ] olduğu görülmektedir [Aydemir, 2000, s.19]. İç Anadolu bölgesi – Marmara ve Ege bölgesinden sonraKOSİ'lerin yoğun olarak bulunduğu bir bölgemizdir. Bölge KOSİ'leri üzerinde yapılan bir araştırma, çoğu işletme sorunlarının aslında finansal kökenli olduklarını ortaya koymaktadır [Ban, 1999, s. 136]. Acaba bölge KOSİ'lerinin finansal performansları hangi düzeydedir? Bu araştırmanın amacı; İç Anadolu bölgesi illerindeki KOSİ'lerin finansal performanslarını “ çalışan başına yaratılan katma değer” ölçütüne göre ölçmek ve bu ölçüte göre bölge KOSİ'leri arasında sektörel karşılaştırmalar yapmaktır. Çalışan başına yaratılan katma değer; her bir bölge KOSİ'nde yaratılan katma değerin çalışan sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanmış; araştırmamızın verileri –genel olarakKOSGEB, DPT ve DİE yayınlarından sağlanmıştır. Araştırmamızın ilk sonuçları, hem her bir işletme hem de sektörel bazda bölge KOSİ'leri arasında ciddi katma değer farklılıkları olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmeleri, Katma Değer, Finansal Performans. YARARLANILAN BAZI KAYNAKLAR Aydemir, A. R. (2000). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Taşımacılığın Tedarik Zinciri Yönetimindeki Rolü ve Gebze Civarında bir Uygulama, Basılmamış yüksek lisans Tezi, GYTE sosyal bilimler enstitüsü. Ban, Ü. (1999). İç Anadolu Bölgesinde İmalat Sanayinde Faaliyette Bulunan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Sorunlarına Finansal Açıdan Bir Yaklaşım, MÖDAV, Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı Dergisi, Cilt 1, Sayı:3, ss.131-150. TOBB. (1996). Türkiye Ekonomisinde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler. Müftüoğlu, T. (1993). Türkiye'de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler: Sorunlar-Öneriler, Desen Ofset A. Ş., 3. Baskı, Ankara. Canbaş, S. (1989). Küçük ve Orta Sanayi İşletmelerinin Finansal Sorunları ve Türkiye'de ve Avrupa'da Küçük ve Orta Boy Sanayi İşletmelerine Sağlanan Finansal Destekler, 3.Ulusal İşletmecilik Kongresi, Kapadokya Ardık. Özgökçe, H.(1999) . Türkiye'de KOBİ'lerin Genel Durumu ve KOSGEB, Yenilik, GYTE yayınları, No: 5, Gebze. Erkan, M. (1990). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Finansman Sorunu ve Dış Kaynaklı Krediler, Afyon İ.İ.B.F yayınları, No:7. Afyon. Koçak , S., Başmanav, S. (1997). İç Anadolu Bölgesinde Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmeleri Profili, KOSGEB yayınları, Göstergeler Dizisi, 2, Ankara. Karadal, H., Savaş, O. (2001). KOBİ'lerin Uluslar arası Pazarlarda Rekabet Güçleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, 6. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Erzurum.