Gitar - Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Transkript
Gitar - Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Ortaöğretim Genel Müdürlüğü GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSESİ TÜRK VE BATI MÜZİĞİ ÇALGILARI DERSİ (GİTAR) ÖĞRETİM PROGRAMI (9, 10, 11 ve 12. SINIFLAR) 2009 GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI PROGRAM GELİŞTİRME ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU KOMİSYON ÜYELERİ Göksenin Çelikkanat – Müzik Öğretmeni Çağrı Şen – Müzik Öğretmeni Mevlüt KAŞIKÇI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Program Geliştirme Uzmanı GENEL KOORDİNATÖR Medine KARAPINAR Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Program ve Ders Kitapları Şube Müdürü Ensar MANAV Bursa İl Millî Eğitim Müdürlüğü İl Millî Eğitim Müdür Yardımcısı 1. GİRİŞ Yalın ve özlü anlamıyla müzik eğitimi, “bireye, kendi yaşantısı yoluyla amaçlı olarak belirli müziksel davranışlar kazandırma” ya da “bireyin müziksel davranışında kendi yaşantısı yoluyla amaçlı olarak belirli değişiklikler oluşturma” sürecidir. Müzik eğitimi yoluyla; bireyin davranışında oluşan değişmeler toplumu, toplumdaki değişmeler bireyi etkiler; birey ile doğal, toplumsal ve kültürel çevresi, o arada sanatsal ve özellikle müziksel çevresi arasındaki iletişim ve etkileşimin daha düzenli, daha sağlıklı, daha etkili ve verimli olması beklenir. Müzik eğitimi, aslında bir bütün olmakla birlikte, çeşitli kollara ve her bir kol içinde çeşitli dallara ayrılır. Çünkü müzik eğitimi, ağırlıklı olarak kapsanan temel davranış ve içerik, kullanılan araç ve gereç, izlenen yöntem ve teknik, gerçekleştirilen ortam ve düzey, öngörülen aşama ve süre bakımından kendi içinde çeşitlilik gösterir ve her bir çeşide bağlı olarak değişik biçimlerde adlandırılır. Kolu ve dalı, kapsamı ve içeriği, aracı ve gereci, yöntemi ve tekniği, ortamı ve düzeyi, aşaması ve süresi ne olursa olsun, müzik eğitimi, temelde, genel, özengen (amatör) ve mesleki (profesyonel) olmak üzere, üç ana amaca yönelik düzenlenip gerçekleştirilir. Bu üç ana amaçtan daha çok hangisine yönelik ise ona göre bir nitelik kazanır. Özengen müzik eğitimi, müziğe ya da müziğin belli bir dalında özengence (amatörce) ilgili, istekli ve yatkın olanlara yönelik olup etkin bir müziksel katılım, zevk ve doyum sağlamak ve bunu olabildiğince sürdürüp geliştirmek için gerekli müziksel davranışlar kazandırmayı amaçlar. Müzik eğitimi, temelde, şu boyutlardan oluşur: Müziksel işitme – okuma – yazma eğitimi, şarkı söyleme eğitimi, çalgı çalma eğitimi, müzik dinleme eğitimi, müziksel bilgilenme eğitimi, müziksel yaratıcılık eğitimi, müziksel beğeni (zevk) geliştirme eğitimi ve müziksel kişilik geliştirme eğitimi. Mesleki müzik eğitimi, müzik alanının bütününü, bir kolunu ya da dalını, o bütün, kol ya da dal ile ilgili bir işi meslek olarak seçen, seçmek isteyen, seçme olasılığı bulunan ya da öyle görünen, müziğe belli düzeyde yetenekli kişilere yönelik olup dalın, işin ya da mesleğin gerektirdiği sanatsal davranışları ve birikimi kazandırmayı amaçlar (Uçan 1994, s.27, 35). Genel müzik eğitimi, iş-meslek, okul, bölüm, kol-dal ve program ayırımı gözetmeksizin, her düzeyde, her aşamada, herkese yönelik olup, sağlıklı ve dengeli bir ‘insanca yaşam’ için gerekli asgari-ortak genel müzik kültürünü kazandırmayı amaçlar. 2. GİTAR EĞİTİMİ Gitar Dersi Öğretim Programı, ilköğretim okulunu bitirmiş, kendini yazılı ve sözlü olarak ifade edebilen, ancak müzik, çalgı aleti ve müzik dili konusunda herhangi bir donanımı olmayan müziğe duyarlı öğrencileri hareket noktası olarak alır. Bir müzik aletini başarı ile çalabilmek ve o alet üzerinde duygularımızı ifade edebilmek için ruhsal ve bedensel yeteneğimizin gelişmesi gerekir. Ruhsal yeteneğimiz, beğeni, duygu, düşünce, hayal gücü yani ifadede büyük rol oynayan “stil kaynağı”, içimizde gizli bulunan yaratıcılık özelliğidir. Zekâmız, kültürümüz ne kadar gelişirse, ruhsal yeteneğimiz de o derece genişlemiş ve incelmiş olur. Bedensel yeteneğimiz ise, aletin çalınışı sırasında tüm vücudun rahatlıkla görevini yapabilmesi, vücudun sağlıklı olması gibi “maddi” olmakla beraber, müzik aletlerini çalmada büyük önemi bulunan özelliklerin toplamıdır. Bedensel yeteneğin başında, herhangi bir aleti öğrenmek için o aleti çalacak uzuvlarımızın yeter derecede elverişli olması özelliği gelir. Herhangi bir alet üzerinde başarı sağlayabilmek için bu iki yeteneğimiz el ele yürümelidir. Yani, bedensel yetenek gelişirken kültürümüz, beğenimiz ve hayal gücümüz de gelişme göstermelidir. İyi bir teknik eğer bilgiye dayanmıyorsa, sonuçsuz kaldığı gibi güçlü bir tekniğe sahip olmayan en derin bilgiler de ürünlerini veremez (Fenmen 1991, s.25). Gitarı öğrenebilmek için öncelikle gitarı sevmek ve öğrenmeyi istemek gerekir. Bunun yanında iyi bir fiziki yapıya sahip olunmalıdır (özellikle el yapısı, parmaklar ve tırnaklar). Herkes belli bir yere kadar bir şeyler yapabilir ama iyi gitar çalabilmek için yetenek şarttır. İyi bir müzik kulağı, sağlam bir ritim duygusu ilerlemeyi çabuklaştırır. Gitar öğrenmek isteyen kişi bilinçli ve sistemli bir çalışma alışkanlığına sahip olmalı, azimli ve kararlı olarak sabırla çalışmalıdır (Elmas 1994, s.83). 2.1. Gitar Eğitiminin Önemi Gitar, değişik zamanlarda ve değişik yerlerde aynı yoğunlukta ve çoğunlukta insanları kendine bağlamayı bilmiştir. Değişik zamanlarda ve yerlerde birçok meraklı bulmasının yanında, rahat taşınabilirliği nedeni ile de şarkı söyleyenler için de vazgeçilmez bir eşlik çalgısı olmuştur. Başlangıçta sadece basit bir eşlik çalgısı olarak görünse de zamanla yapısal ve müzikal değişikliklere uğrayarak eşlik çalgısı özelliğinin yanında solo çalgı özelliğini de kazanmıştır. Gittikçe önem kazanan “müzikle eğitim”, “müzik yolu ile eğitim” kavram ve uygulamaları, temelde müziğin, müzik eğitiminin etkili bir eğitim aracı olmasından kaynaklanmaktadır. Müzik eğitimi, en temelde bir “müziksel bilgilendirme ve bilinçlendirme” eğitimidir. Gitarın bir “müziksel bilgilenme ve bilinçlenme aracı olması bu müziksel bilgilendirme ve bilinçlendirme süreçlerini soyuttan somuta taşıyacak, şimdinin öğrencileri, geleceğin eğitimcilerine destek teşkil edecektir (Ergüç 1999, s.3). Gitar Dersi Öğretim Programı, günümüzde güzel sanatlar ve spor liselerinde uygulanan gitar eğitimini; yeniden düzenleyip geliştirmek amacı ile hazırlanmıştır. 3. PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN İLKE VE AÇIKLAMALAR 1. Gitar Dersi Öğretim Programı’nda öğretmen, kazanımları gerçekleştirirken çevre özelliklerini, öğrenci grubunun ilgilerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini, hazırbulunuş düzeylerini ve dolayısıyla da ön bilgilerini dikkate almalıdır. 2. Öğretim programında, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, iletişim, araştırma ve sorgulama, problem çözme, bilgi teknolojilerini kullanma, girişimcilik ve Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma becerisi gibi ortak becerilerin yanı sıra; gitar dersine ait sol anahtarını dikey olarak okuma, sağ el, sol el koordinasyon, deşifre, yorumlama, sahne ve performans becerileri de yer almaktadır. Öğretmen dersi planlarken hazırladığı öğretimsel işlerin tümünde yukarıda belirtilen becerilerin bir veya uygun olan birkaçının kullanılabileceği ortamlar oluşturmalıdır. 3. Öğrencilere verilen ödev ya da proje kapsamındaki dinleme ve araştırma çalışmaları, müziği anlamak ve müziği okumak adına yapılan etkinliklerdir. Öğrenciler çalıştıkları eserleri dinleyerek yorum ve yorumcular arasındaki farkları tespit edebilir, kendilerine ait bir yorumlama stili geliştirebilirler. Aynı zamanda çaldıkları eserlerin dönemsel özelliklerine uygun çalma tekniklerini kavrayarak yaratıcı yönlerini ortaya çıkarabilirler. Araştırma etkinliği ise öğrencilerin eserler hakkında somut bilgilere ulaşarak besteci-eser, besteci-dönem ilişkilerini tanımaları açısından önemlidir. Araştırma ve dinleme etkinlikleri öğrencilerin yeni bakış açıları kazanmalarını sağlayarak genel kültür gelişimlerini destekleyici nitelikte olmalıdır. 4. Programda yer alan değerleri öğretmen yeri geldiğinde, etkinlikler içinde bu değerleri vurgulayan bölümler oluşturarak pekiştirmelidir. 5. Öğretmen, okulun bulunduğu çevre ve imkânları dikkate alarak programda örnek olarak verilen etkinlikleri aynen uygulayabilir ya da kendisi yeni etkinlikler geliştirebilir. Yeni etkinlikler geliştirilirken kazanımlar ve farklı öğrenme stil ve zekâ türlerine sahip öğrencilerin ilgi, yetenek ve ihtiyaçları göz önüne alınarak aktif öğrenmeye dayalı etkinlikler hazırlanmalıdır. Öğretmen bilgi dağıtıcı rolü yerine, öğrencilerinin anlam kurmalarına yardımcı rolünü benimsemelidir. 6. Çalışılan etüt ve eserler öğrencinin seviyesine göre seçilmelidir. 7. Öğretilen teknikler ilerleyen yıllarda daha başka nota değerleri ile de çalışılarak pekiştirilmelidir. 8. Öğretmen, öğrencileri millî, ahlaki, insani, manevi, kültürel değerler bakımından besleyici; demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını yerine getirmede yol gösterici olmalıdır. 9. Öğretmen, etkinlik (konser, sergi, festival, yarışma vb.) gezilerine önem vermelidir. Bu gezilerin her aşaması planlanmalı ve değerlendirilmelidir. Öğrenciler için çalışma kâğıtları hazırlanmalı, sonuç raporları istenmelidir. Bu geziler aracılığı ile öğrencilerin sanat zevki ve estetik duygularını geliştirmeleri sağlanmalıdır. 10. Millî ve dinî bayramlar, mahalli kurtuluş ve kutlama günleri, önemli olaylar, belirli gün ve haftalardan yararlanılarak, öğrencilerin millî duyarlılığı geliştirilmelidir. 11. Kazanımların yapısına uygun olan değerlendirme araç ve yöntemlerini seçmelidir. Değerlendirme, öğrenmenin ayrılmaz bir parçasıdır. Sadece öğrenme ürünü değil, öğrenme süreci de değerlendirilmelidir. Değerlendirmede geleneksel yöntemlerle, alternatif değerlendirme yöntemleri birlikte kullanılmalıdır. Bu değerlendirme yöntem ve araçları; gözlem, performans, görüşmeler, öz değerlendirme ölçekleri, projeler vb.dir. Öğrenciler etkinlikler çerçevesinde fotoğraf, proje, poster, şarkı sözü, beste gibi çalışmalar yapabilmeli ve bunları çevreleriyle paylaşmak için sergilemelidir. 12. Programda 9. sınıfta yer alan ünitelerin sağlıklı olarak yürütülebilmesi için gitar öğretiminin en az haftada bir etüt saati daha konarak iki saat olarak uygulanması gerekmektedir. 13. Ölçme ve değerlendirme sürecinde kullanılmak amacıyla geliştirilen, örnek formlar yeri geldikçe öğretmen ve öğrenciler tarafından uygulanır. Formlar aynen kullanılabileceği gibi öğretmen tarafından yeni formlar da geliştirilebilir. 14. Öğrencilerin sahne ve performans becerilerini geliştirebilmeleri için konser ve dinleti etkinlikleri düzenlenmelidir. 15. Öğrenci düzeyi ve çevre etkenleri dikkate alınarak öğrenme-öğretme etkinliklerinde farklı ünitelerin birbirleriyle bağlantılı olan kazanımları birlikte ele alınabilir. 16. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde öğrenci düzeyine, eğitim ortamına ve çevre etkenlerine göre öğrencilerin aktif olduğu öğrenme-öğretme yöntem ve teknikleri kullanılır. 17. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde, kazanımların edinilmesine yardımcı olabilecek uygun görsel, işitsel ve basılı materyallerden yararlanılır. 18. Etkinlikleri planlarken bir sonraki haftanın etkinlikleri dikkate alınarak planlama yapılması öğretmenin ve öğrencilerin hazırlığı açısından önemlidir. 19. Öğrencilerin sistemli olarak çalışmaları için gitar etüt saatleri planlanmalıdır. 20. Makam dizilerinin komalı sesleri, en yakın seslerle birleştirilmelidir. Örneğin; bir komalık segâh sesi, si naturel olarak çalınmalıdır. 4. PROGRAMIN TEMEL YAKLAŞIMI Bilgide meydana gelen anlayış değişikliği ve yoğunluk, öğrencilerin ilgilerini, isteklerini, becerilerini ve ihtiyaçlarını dikkate alacak biçimde öğretim hayatlarının düzenlenmesini zorunlu hâle getirmiştir. Bu anlayış değişikliği ile eğitim kurumlarında öğrenci merkezli eğitim doğrultusunda uygulamalar başlamıştır. Öğrenci merkezli eğitim; “bireysel özellikler dikkate alınarak bilimsel düşünme ve iletişim kurma becerisine sahip, öğrenmeyi öğrenmiş, üretken, bilgiye ulaşıp kullanabilen, evrensel değerleri benimsemiş, teknolojiyi etkin kullanan ve kendini gerçekleştirmiş bireyler için, eğitim sürecinin, her aşamada birey katılımını sağlayacak biçimde yapılandırılmasıdır” ( MEB, 2004). Geçmişte bilgili insan, her şeyi bilen ya da başkalarının ürettiği bilgileri beyninde depolayan kişiydi. Bu nedenle geçmiş yüzyıllarda eğitim, daha çok var olan bilgi birikiminin, kültürel değerlerin ve yaşamsal becerilerin yeni yetişen kuşaklara aktarılması olarak görülmüştür. Bugün ise bilgili insan; bilginin farkında olan, bu bilgiye ulaşmanın yollarını bilen, ulaştığı bilgiyi anlamlandırarak öğrenen, öğrenmiş olduğu bilgilerden yeni bilgiler üretebilen ve ürettiği bilgileri sorun çözmede kullanabilen kişidir. Bu anlayışla geliştirilen gitar öğretiminde öğrenci merkezli eğitimin ilkelerini aşağıdaki başlıklar altında sıralayabiliriz: 1. Öğrenmeyi öğrenmek esastır. Öğrenme sürecinin doğası gereği öğrenme, bireyin kendi algıları, düşünceleri ve duygularından süzerek edindiği bilgi ve deneyimlerden anlamı keşfetmesi ve yapılandırması sürecidir. Öğrenci müziği bir bütün olarak görmeli, öğrenmekte olduğu gitarı diğer derslerle ilişkilendirebildiği sürece gelişeceğini fark etmelidir. 2. Her öğrenci öğrenebilir. Her öğrenci, elde ettiği verilerden bir anlam yaratmak, bunu gözden geçirmek ve diğerleri için anlaşılır hâle getirmek üzere çaba gösterir. Öğrencilerin müziksel yetenekleri ve algılamaları farklılıklar gösterse de, müzik eğitimi bölümünde okumaya hak kazanmış ve öğretmeninin onayı ile gitara yönelmiş her öğrenci, sistemli bir çalışma ile bu enstrumanı öğrenebilir. 3. Her öğrenci öğrenirken eski ve yeni bilgiler arasında özgün bağlantılar kurar. Bilginin yapısı gereği her öğrenci daha derin bir anlama etkinliğini yapılandırmak için eski ve yeni bilgileri arasında özgün bağlantılar kurar. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde her öğrencinin yeni bilgi ile eski bilgileri arasında bağlantılar kurmasına önem verilir. Örneğin gitar dersinde tremolo tekniği çalışılırken, eşlik konumundaki a-m-i parmaklarında daha önceden öğrenilmiş olan tirando tekniğinden yararlanılması, öğrencinin eski ve yeni bilgileri arasında bağlantı kurmasını sağlar. 4. Düşünmeyi öğrenmek sorgulayıcı ve yaratıcı düşünceyi geliştirir. Öğrenci, nasıl düşüneceğini plânlayıp, gözlemleyip, değerlendirerek, sorgulayıcı ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirir. Her öğrencinin düşünmeyi öğrenmesine öncelik verilir. Özellikle ileride yapacağı besteleme çalışmalarına zemin hazırlamak ve yön vermek adına Gitar dersinde öğrencinin özgür yaratılarına değer verilmeli, yaratıcılığına katkı sağlayacak çalışmalar yaptırılmalıdır. 5. Başarabilme duygusu içsel güdülenmeyi sağlar. Öğrencinin kontrol düzeyi, sorumluluk duygusu, hedefleri, ilgi alanları, yeterlilikleri ve beklentileri başarma güdüsünü besleyen etmenlerdir ve güdüleme öğrenmeyi etkiler. Öğrenci merkezli eğitimde her öğrencinin motivasyonuna önem verilir. Bu nedenle, öğrencilere tarihe geçmiş ünlü gitaristlerin yaşamlarından örnekler verilip sistemli bir çalışma ile başarıya ulaşabilecekleri hatırlatılmalıdır. 6. Öğrenme olumsuz deneyimlerle engellendiğinde zorlaşır. Her öğrenci doğal bir öğrenme eğilimine sahiptir. Bu eğilim olumsuz deneyimlerle engellendiğinde öğrenme zorlaşmaya başlar. Gitar dersinde öğrencilere, bireysel farklılıkları göz önünde alınarak davranılmalı ve öğrenciler kendi süreçleri içinde değerlendirilmelidir. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde her öğrencinin başarabilme deneyimini yaşaması için onların bireysel farklılıklarını dikkate alan fırsatlar yaratılmalıdır. 7. Merak, yaratıcılık ve kompleks düşünmeyi harekete geçiren ödevler öğrenciyi daha zorlarını başarabilmeye güdüler. Merak, yaratıcılık ve kompleks düşünmeyi harekete geçiren, güdü artırıcı ve öğrenmeyi öğrenmeye yönelik ödevler öğrenciyi giderek zorlaşan ödevler yapmaya güdüler. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde ödevler her öğrencinin başarabilme deneyimini yaşaması için yaratılacak fırsatlardan biri olarak görülür. Gitar dersinin hedefine ulaşabilmesi için ders dışı çalışmaların önemine değinilmeli, öğrenciyi çalışmaya teşvik edecek eserler seçilmelidir. 8. Her öğrenci farklı zamanda farklı türde ve farklı hızda ilerleyerek gelişir. Öğrenmenin gelişimsel doğasına bağlı olarak her öğrenci farklı zamanlarda, farklı gelişim adımları boyunca ilerleyerek gelişir. Gitar dersi öğretim etkinlikleri ve ortamlarının planlanmasında, öğrencilerin farklılıkları, öğrenme türleri ve hızları dikkate alınmalıdır. 9. Farklı özelliklerdeki öğrencilerin birbirleri ile etkileşimi öğrenmeyi kolaylaştırır. Farklı özgeçmiş, ilgi ve değerlere sahip bireylerin birbirleri ile etkileşimi, öğrenmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle gitar derslerinde öğrencilerin birlikte çalabileceği düo, trio vb. eserlere de yer verilmelidir. Bu çalışmaların gitar öğrencilerinin gelişimlerine katkısı olacağı kuşkusuzdur. 10. Öğrenciler arasındaki olumlu ilişkiler öğrenmeyi artırır. Öğrencilerin birbirine destek olması, ilgi ve saygı göstermesi gibi olumlu ilişkiler öğrenmeyi artırır. Öğrencilere gitar çalışmalarında birbirlerinden destek almaları tavsiye edilebilir. Grup çalışmaları ve sosyal etkinlikler öğrenciler arasında olumlu ilişkilerin geliştirilebilmesi için yaratılacak fırsatlar olarak görülür. 11. Her öğrenci öğrenmeye karşı farklı yetenek ve eğilime sahiptir. Her öğrenci kalıtsal olarak taşıdığı genler ve çevresel etmenlerin bir araya gelmesi ile şekillenir ve bu nedenle öğrenciler öğrenmeye karşı farklı yetenek, tercih ve eğilimlere sahiptir. Bu nedenle, öğrenci merkezli eğitimde bu farklılıklar dikkate alınarak öğretim etkinlikleri çeşitlendirilir ve teknoloji ile desteklenir. 12. Her öğrenci yeni bilgileri kendi kalıplarına göre kavrayıp benzersiz bir anlam yaratır. Her öğrenci yeni fikirleri inanç, anlama, yorumlama ve tutum süzgeçlerinden geçirerek işler ve benzersiz bir anlam yaratır. Gitar dersinde her öğrencinin müzikal algılaması farklı düzeyde olabileceğinden ölçme ve değerlendirme çalışmalarında her öğrencinin gelişiminde gösterdiği ilerleme dikkate alınır. Öğrenci merkezli eğitim yaklaşımını temel alan etkili bir öğrenmenin gerçekleşmesi sonucu öğrencilerde; merak uyandırma ve planlama, araştırma ve keşfetme, çözümleme ve derinleştirme, paylaşma ve yaşantıya uygulama basamaklarını özümseyerek yaşamlarının her aşamasında bilgiyi kullanma becerilerinin gelişmesi beklenmektedir. Geliştirilen Gitar Dersi Öğretim Programı’nda konular, öğrencilerde ulusal ve evrensel bir müzik bilinci oluşturacak nitelikte ele alınmış, program öğrenme alanları, kazanımlar ve öğretim etkinliklerine dayalı olarak düzenlenmiştir. Programda bilgi, beceri, değer ve tutum açısından denge gözetilmiş, öğrenme-öğretme sürecinde öğrencinin yaşantıları dikkate alınmıştır. Program sadece sınıf içi değil sınıf dışı etkinlikleri de kapsamaktadır. Program yaklaşımı; öğrenme-öğretme süreçleri, ölçme-değerlendirme metotları ile öğretmen ve öğrencinin rolüne bakış açısından ve ortaya koyduğu aktif sınıf kültürüyle yeni bir yaklaşımı kapsamaktadır. 5. PROGRAMIN YAPISI Gitar Dersi Öğretim Programı, genel amaçlar, temel beceriler, değerler ve tutumlar, öğrenme alanları, kazanımlar, etkinlik örnekleri ve açıklamalardan oluşmaktadır. 5.1. Genel Amaçlar Bu program öğrencilerin; • Gitarda sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma, sağ ve sol el koordinasyon, deşifre, icra, sahne ve performans becerisi kazanmalarını, • Müzik yoluyla anlama, anlatma, dinleme ve yaratıcılık becerilerini geliştirmelerini, • Klasik ve folklorik türleri ile Türk müziği ve Batı müziği arasındaki fark ve benzerlikleri değerlendirmelerini, • Türk müziğinin dünya müziği içindeki yerini analiz etmelerini, • Müziğin dünyada ortak bir dil olduğu bilincini kazanmalarını, • Müzik eğitimi yoluyla Türk toplumunun sosyo-kültürel gelişimine katkıda bulunmalarını, • Gitar ile ilgili Türk müziği ve evrensel müzik eserlerinden bir dağarcık oluşturmalarını, • Çalışmalarında zamanı verimli kullanma alışkanlığı kazanmalarını, • Bireysel ve grup çalışmalarında sorumluluk bilinci geliştirmelerini, • Ülkemizi ulusal ve uluslararası müzik etkinliklerinde temsil etmelerini, • Müzik yoluyla millî birlik ve beraberlik bilinci geliştirmelerini, • Atatürk’ün çağdaş Türk müziğine ilişkin görüş ve düşüncelerini analiz etmelerini amaçlamaktadır. 5.2. Temel Beceriler Beceri, öğrencilerde, öğrenme sürecinde kazanılması, geliştirilmesi ve yaşama aktarılması tasarlanan kabiliyetlerdir. Bu program ortak becerileri kazandırmanın yanında, alana özgü olarak geliştirilen becerileri kazandırmayı da amaçlamaktadır. Gitar alanında belirlenen beceriler; öğrencilerin yaşamlarında ve mesleklerinde kullanabilecekleri nitelikte belirlenmiştir. Bu beceriler; sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi, sahne ve performans becerileridir. Gitar dersi konularının hemen hemen hepsinde farklı düzeylerde kullanılabilen bu beceriler, öğrenme alanlarında kazanımların içeriğinin gerektirdiği şekilde, kazanımlara entegre edilerek verilmiştir. Bu şekli ile öğretim sürecinde kazanımın gerektirdiği beceriler kazanımla birlikte verilmelidir. Programla ulaşılması beklenen ortak beceriler şunlardır: • • • • • • • • Eleştirel Düşünme Yaratıcı Düşünme İletişim Araştırma-Sorgulama Problem Çözme Becerisi Bilgi Teknolojilerini Kullanma Girişimcilik Türkçeyi Doğru, Etkili ve Güzel Kullanma Programla ulaşılması beklenen alana özgü beceriler ise şunlardır: Sol Anahtarını Yatay ve Dikey Olarak Okuma Becerisi Gitar, sol anahtarı okunarak çalınan bir enstrümandır. Sol anahtarının kullanılmasının yanında, gitar müziği yazımında kullanılan işaretlerin de aynı anda algılanması gerekmektedir. Aynı zamanda gitar çok sesli bir enstrüman olduğundan belirli akor kuruluşlarını yatay ve dikey olarak okumak da ayrı bir dikkat ve çaba gerektirir. Sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisini kazanan öğrenci çok sesli müziği, armoni kurallarını daha hızlı bir şekilde öğrenebilir. Sağ ve Sol El Koordinasyon Becerisi Gitar çalarken sağ el ve sol el birlikte, fakat tamamen birbirlerinden bağımsız olarak hareket ederler. Sağ ve sol elin uyumunu-bağımsızlığını sağlayabilen öğrenciler koordinasyon becerisini elde etmiş olurlar. Gitarda tüm eserler sağ ve sol el koordinasyon becerisinin geliştirilmesi ile seslendirilebilir. Öğrenciler bu beceriyi ne kadar geliştirirlerse, eser seviyelerindeki yükseliş o kadar mümkün olur. Bu beceriyi tam anlamıyla uzun çalışmalarla sürdüren öğrencinin gelebileceği en üst nokta virtiözitedir. Deşifre Becerisi Deşifre becerisi, gitar öğretiminde eserleri seslendirilebilmesi için gerekli olan müzik yazısını doğru okuma ve klavyeye doğru aktarma becerisidir. Öğrenciler derslere hazırlayacakları etüt ve eserleri deşifre ederek gelebilecekleri gibi, ders esnasında öğretmen ile birlikte de deşifre edebilir ve öğrenebilirler. Çalışılmamış bir eseri ilk görüşte doğru ve hatasız çalabilmek neredeyse imkânsızdır. Ancak uzun yıllardan beri kendini üst seviyede yetiştirmiş bir müzisyen ilk bakışta bir eseri bestecini istediği yoruma uygun olarak çalabilir. İki tür deşifre vardır: Birincisi, ilk defa ele alınan bir eseri yavaş yavaş ve her notasını inceleyerek okumak; ikincisi, eseri temposuna yakın bir hızda ve temiz çalmaya dikkatten çok, eserin karakter ve anlatımına dikkat göstererek okumak (Fenmen 1991, s.31). Genel bir anlatımla müzik dilinin şifrelerini çözümleme yöntemi olarak kabul edilen deşifre becerisi, öğrencilerin gitarda çalacakları eserleri çözümleyebilmeleri için gereklidir. Yorumlama (İcra) Becerisi Yorumlama becerisi, çalışılan eserin müziğini hissetmek, belirli ses kümelerini beynimizde ifadeli bir biçimde tasarlayarak enstrüman üzerinde uygulayabilme becerisidir. Bu becerinin gelişebilmesi için çalgı tekniklerini refleks haline getirebilmek ve bunu sağlamaya yönelik bilinçli ve sürekli bir çalışmaya gereksininim vardır. Öğrencilerin kendi bireysel çalışmalarının yanı sıra derslerde öğretmenleri ile yaptıkları çalışmalar da eserleri yorumlama becerilerini geliştirecektir. Yorumlama becerisi, çalınacak eserin edisyonu üzerinde belirtilmiş her türlü artikülasyon işaretlerini doğru yapmayı ve müzik cümlelerini ifadelendirmeyi gerektirir. İfadenin en önemli özelliği açık ve yeterince hızlı olmaktır. En ufak ritm, ses ya da nüans yanlışı, eseri bozmaya yeterlidir. Eserlerin, bestecilerin istediği nitelikte yorumlanabilmesi için gerekli olan teknik ve müzikal altyapı kurgulanması ve geliştirilmesi boyutunda öğretmene büyük görevler düşmektedir. R. Schumann’ın genç müzikçilere öğüdünü hatırlayalım: “Her zaman en iyi müzikçi yanınızda sizi dinliyormuş gibi müzik yapınız”. Yorumlama, güzeli yaratmak ve ifade etmek için gereken bir güçtür. Yorumlama becerisi, öğrencide müzik duygusunu uyandırmalı ve onun yorumlama zekâsını parlatmalıdır. Sahne ve Performans Becerisi Sahne ve performans becerisi, teknik ve müzikal anlamda tamamen olgunlaşmış bir eseri, öğrencinin hayal gücünü ve kendi performans gücünü birleştirerek toplum önünde sergileyebilme becerisidir. Bu beceri enstrüman eğitimi gören kişilerin ulaşmayı hedefledikleri doruk noktasıdır. Sahne ve performans becerisini kullanarak müzikal gelişimine yeni boyutlar katabilen öğrenciler için bir üst seviye, sahnede performansı sırasında daha zor ve daha teknik eserlerin icrası olmalıdır. Sahne ve performans becerisinin elde edilebilmesi için eserin anlam bakımından imgede yaşatılabilmesi, ezgilerin duyulması ve göz önüne getirilebilmesi, pasajlardaki dinamizmin, nüans ve renklere göre uygulanacak jestlerin ayrıntılı olarak imgeye yerleştirilebilmesi çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmalar yıllarla ölçülen çok uzun ve geniş süreçleri gerektirir. Bu süreci tamamlayarak sahne ve performans becerisini mükemmelleştiren öğrenci profilinde, dış görünüm sakin ve hareketler esnek olmalıdır. Hiçbir zaman zihinde bulanıklığa meydan vermeyecek kadar çok çalışılmalı, beyine fazla yorgunluk bindirmemeli, sakin ruh hâli korunabilmelidir. Dikkatin tümü o anda yapılacak işe yoğunlaşmış olmalı, ama yürek sıcak, ruh hâli soğukkanlı olabilmelidir. Sahne ve performans korkusunun büyük bir kısmı, sağlıklı bir beden ve sağduyulu bir ruh ile dengelenir. Neşe ve canlılık yitirilmemiş olmalı, doğal kalınabilmeli, umursamazlık ve korkaklığın yaşanmaması için güven duygusunun geliştirilmesine özen gösterilmelidir. Sahne etkinliklerinde, vücudun tehlikeli bir durum karşısında savaşma veya kaçma pozisyonu için genetik olarak sahip olduğu hazırlık durumuna girmesi yüzünden, belli bir düzeyde kaygı duygusu meydana gelir. Bu duyguyu yenmek için sahneye çıkmak ve onunla yüzleşmek zorunludur. Öğretmen, öğrencileri sahne etkinliklerine hazırlarken aşağıdaki önerilerden yararlanabilir: • • • • • Öğrencilere sahne deneyimi kazandırmak için konser olanakları sağlanmalı ve sahneye çıkmaları için cesaret verilmelidir. Öğrencilere duygular ve düşünceler arasındaki ilişki sorgulatılacak amaca uygun, gerçekçi ve olumlu ifadeler yaratmalarına yardımcı olunmalıdır. Kusursuz bir performans beklentisi içinde olmak kaygı nedenidir; bu nedenle, öğrencilerin sahnede profesyonel sanatçıların bile hata yapabileceğini kabul etmelerine ve beklentilerini azaltmalarına yardım edilmelidir. Öğretmen, kendi sahne deneyimlerini öğrencileriyle paylaşmalı ve böylece başkalarının yaşadığı duyguları anlayarak durumu kabullenmelerini sağlamaya çalışmalıdır. Öğrencinin konsere başlamadan önce, bir iki derin nefes almak ve konsantre olmak için, kısa bir süreye gereksinimi vardır. Bu süre, onun ilk iki ölçüyü içinden söylemesini ve parçaya doğru tempo ve karakterde başlamasını sağlayacaktır. Öğretmen, öğrenciye performansa başlamadan önce düşünmenin önemini kavratmalı ve nefes almak için her fırsatı değerlendirmesini hatırlatmalıdır. • Öğretmen, öğrenciye destek ve cesaret vermelidir. Öğretmeninin desteğine sahip olduğunu hissetme öğrencinin kendine olan güveninin artmasını ve rahatlamasını sağlayacaktır (http://www.myklasikgitar.com/index.php?option=com_content&task=view&id=7 99&Itemid=36). 5.3. Değerler ve Tutumlar Değer, toplumun varlığını, işleyişini, devamını sağlamak ve sürdürmek için doğru ve gerekli olduğu kabul edilen ortak düşünce, ahlaki ilke ve inançlardır. Gitar Dersi Öğretim Programı’nın diğer önemli unsurunu da tutumlar ve değerler oluşturmaktadır. Program eğitim, öğretim sürecinde aşağıdaki değer ve tutumları da kazandırmayı amaçlamaktadır: • • • • • • • • • Dayanışma Hoşgörü Sevgi Saygı Duyarlılık Vatanseverlik Barış Estetik Sorumluluk • • • • • • • • Statü Sabır Disiplin Dürüstlük Nezaket Motivasyon Başarı İş birliği 5.4. Öğrenme Alanları Öğrenme alanı; birbiri ile ilişkili beceri, tema, kavram ve değerlerin bir bütün olarak görülebildiği, öğrenmeyi organize eden yapıdır. Gitar Dersi Öğretim Programı “öğrenme alanı” adı altında organize edilmiş yapılardan oluşmaktadır. Öğrenme alanları, programda öngörülen bilgi, beceri, kavram, değerler ve tutumların sistematik bir şekilde ilişkilendirildiği konu alanlarından oluşmaktadır. Bu anlamda öğrenme alanlarına ilişkin program tablosu, kazanımları, örnek etkinlikleri ve gerekli açıklamaların yapıldığı sütunları içeren üç ana bölümden oluşturulmuştur. Programda içeriği belirleyen genel çerçeve, gitar eğitiminin içerik ve amaçlarına uygun bir şekilde organize edilmiştir. Öğrenme alanlarında sınıf düzeyine göre belirlenen kazanımlar ardışık ve bir bütün oluşturacak şekilde düzenlenmiştir. Gitar öğretimi dört öğrenme alanı çerçevesinde yapılandırılmıştır: 1. Gitar Çalmanın Temelleri 2. Diziler – Kadanslar- Etütler – Eserler 3. Gitar Müziğinde Dönemler 4. Gitar Dağarcığı Öğrenme alanlarının içerikleri aşağıda yer almaktadır. 1. Gitar Çalmanın Temelleri Gitar çalmanın temelleri öğrenme alanında öğrencinin öncelikle çalgısını fiziksel olarak tanıması gerekir. Öğrenci iyi bir gitar seçimi için bilgilendirilmeli, teknik problemleri olmayan iyi seçilmiş bir çalgıya sahip olmanın, çalgıda elde edilen başarıda bir etken olduğu hatırlatılmalıdır. Gitarın tamamen tırnaklarla çalınan bir çalgı olmadığı; tele ilk vuran ve çekiş hareketini sağlayan parmağın etli kısmı iken, sesin rengini ve parlaklığını sağlayan tırnağın, parmağın tele en son temas ettiği kısmı olduğu bu sebeple tırnaklar ve bakımına özen gösterilmesi gerektiği vurgulanmalıdır (Cemil 2005, s.19). Gitar müziğinin kendine özel bir yazımı olduğu, parmakların, tellerin ve pozisyonların farklı isim ve numaralarla ifade edildiği belirtilmelidir. Telli çalgılarda sağ ve sol elin birbirinden çok farklı işlevleri vardır. Sağ elde temel davranış parmağın tele vurup çekmesi, sol elde ise parmak düşürülüp kaldırmasıdır. Sonuç olarak sağ el ses üretir, sol el ise sesleri belirler. Bu nedenle bu farklı iki işlemin ayrı ayrı ele alınmasında zorunluluk vardır. Bu nedenle ses üretme aracı (yolu) olan sağ elin öncelikli olarak ele alınması doğaldır. Ancak sağ eldeki temel kullanımla ilgili hareketler pekiştirilip alışkanlık hâline geldikten sonra sol ele geçilmelidir. Çünkü başlangıçta böyle özel basınç uygulamalarına yönelmek istenmeyen gelişmelere yol açabilmektedir. Oturuş, tutuş, sağ el tekniği, sol el tekniği ve sağ el ile uyumu öğrenciye aktarılırken sadece anlatım yoluyla yetinmeyip çalgıyla uygulamalı olarak görsel biçimde somutlaştırılması büyük önem taşımaktadır. Öğrencinin doğru davranışları sergilemesine, DVD, VCD, öğretmenini, başka doğru örnekleri ve konserleri izlemesi yardımcı olacaktır. Gitarda pozisyon çalışmaları yapılırken tizler, baslar ve çift ses çalışmalarına ayrı ayrı yer verilip pozisyonlar etüt ve eserlerle pekiştirilmelidir. Öğrenilen teknikler geçmişte bırakılmadan sürekli tekrar edilip ilerleyen dönemlerde başka nota değerleriyle de çalıştırılarak geliştirilmelidir. Tüm bu temeller Gitar Dersi Öğretim Programı’nda yer alan üniteler içindeki kazanım, etkinlik ve açıklamalarda ele alınmıştır. 2. Diziler - Kadanslar - Etütler - Eserler Dizi, kadans, etüt ve eser, gitar çalmada kullanılan dört ana gereç türüdür. İlk teknik alt yapı ve estetik temel oluşturulduktan ve belirli ölçüde sağlamlaştırıldıktan sonra dizi, kadans, etüt ve eser gereçlerinin kullanılmasına geçilir. Gitarda genel olarak dizi kadansa, kadans etüte, etüt esere hazırlar. Bu nedenle günlük, haftalık, aylık, dönemlik ve yıllık çalışmalarda dördüne de yer verilir. Gitarda dizi, gitardan elde edilen seslerin yükseklik sırasına göre art arda dizilmesiyle oluşan sistemli bir bütündür. Gitarda dizilerin belirli kalıpları vardır. Gitarda dizi çok amaçlı çalınır ve çalışılır. Gitarın hem solo hem de eşlik çalgısı olması sebebi ile çalışılan tonlarda kadans çalışmalarına yer verilir. Gitarda etüt, gitara ilişkin belli bir teknik güçlüğü veya belli bir seslendirim, yorum ya da anlatım güçlüğünü yenmek için beceri veya ustalık kazanmak amacıyla bestelenmiş parçadır. Gitarda etütlerin belirli biçimleri vardır. Belli bir konu alınarak bestelenir. Belirli bir araştırma sonucu yazılır. Gitarda eser, belirli bir sanatsal emek sonucu gitar için ortaya konan üründür. Diziler, kadanslar, etütler, eserler, Gitar Dersi Öğretim Programı’nda yer alan üniteler içindeki kazanım, etkinlik ve açıklamalarda ele alınmıştır. 3. Gitar Müziğinde Dönemler Gitar müziği, gitarla çalınan veya gitarla seslendirilen ya da bu amaçla yazılanbestelenen ve gitarla gerçekleştirilen müzik demektir. Her müzik gibi gitar müziği de ait olduğu dönemin özelliklerini taşır. Gitar müziğinde başlangıcından günümüze çeşitli dönemler vardır. Bu dönemler birbiri üzerine kurulur, birbirini izler. Gitar bugünkü görünümüne 1800’lü yılların ortalarında kavuşsa da kökeninin ne kadar eskiye dayandığı konusundaki görüşler bir varsayım olarak kalmaktadır. Gitar diye adlandırılmakta olan perdeli ve telli, parmakla ya da mızrapla çalınan en eski çalgıların, bugünkü klasik gitarla olan akrabalık ilişkisi her zaman tartışabilirliğini korumaktadır. Gitara benzer çalgıların Mısırlılardan eski Yunanlılara ve Romalılara, nihayet 8. ve 9. yüzyıllarda Arapların İspanya’ya girmeleriyle Avrupa’ya ulaştığı belirtilmektedir. 12. ve 13. yüzyılda Fransa ve İspanya katedrallerindeki kabartmalarda gitara benzer enstrumanlar görülmektedir. Bu enstrumanlar İspanya’da guitarra morisca ve guitarra latina olarak iki ayrı adla biliniyordu. Guiatrra moriscanın gövdesi ovaldi ve üzerinde birçok ses deliği bulunmaktaydı. Guitarra latina ise, gövdesi iki yandan içe doğru kıvrımlıydı ve gitarlara has yassı yapısı ile vihuelaya da benzeyen çalgılar genellikle bu isimle anılmaktaydı. Zamanla guitarra morisca, lavta türüne doğru gelişerek mondora veya mandola adını almış, guiatrra latina ise vihuela de plactro adlı çalgıya dönüşmeye başlamıştı. Lavta ve vihuela için yazılmış eserler arasında dört telli gitar için de yazılmış eserlere rastlanmaktadır (Elmas 1994, s.13). Gitar müziğini Rönesans (yeniden doğuş), Barok, Klasik, Romantik ve Çağdaş olmak üzere beş ana dönemde incelemek gerekir. Gitar müziğinde dönemler, Gitar Dersi Öğretim Programı’nda yer alan üniteler içindeki kazanım, etkinlik ve açıklamalarda ele alınmıştır. 4. Gitar Dağarcığı Gitarda dağarcık, çalmak için seçilip hazırlanmış olan parçalar toplamı ve listesidir. Dağarcığa müzik dilinde dağar ve repertuvar da denir. Dağarcıkta solo, düo, trio vb. ezgiler, etütler, etüt-yapıtlar, sonatin, sonat, konçertino ve konçertolar yer alır. Bunların seçimi amaca ve düzeye uygun ölçütlere göre yapılır. Her yeni sınıfta tonal ve makamsal eserlere yenileri eklenir. Dağarcığını sergileyen öğrenci bu sürecin bilincine ve doyumuna erişir. Böylece öz güvenli, başarılı, doyumlu adımlarla daha ileri çalışmalara yönelir. 6. ÖĞRENME-ÖĞRETME SÜRECİ Öğrenci katılımı sağlanarak gerçekleştirilecek öğrenme-öğretme süreci, gitar dersi öğretimine yönelik temel becerilerin kazanılmasında ve öğrenilenlerin kalıcılığının sağlanmasında önemli rol oynayacaktır. Öğretimde, öğrencinin öğretmen ve onun sağladığı ortamla etkileşimi önemlidir. Sınıf ortamında öğrenme-öğretme sürecini daha etkili kılma bakımından öğretmen-öğrenci etkileşimi kadar öğrenci-öğrenci etkileşimine de önem verilmelidir. Öğrenme sürecinde öğrencilerin birbirleriyle etkileşimleri sonucunda öz saygı duygusu ile kişiler arası ve grup becerileri gelişerek toplumsal becerileri artacaktır. Bu da başarıyı artırmada çok önemlidir. Öğrenme süreçlerinde öğrencilerin düşünmelerini, araştırmalarını, sorun çözmelerini ve edindikleri bilgi ve beceriyi yapılandırıp hayata geçirmelerini destekleyen yöntem ve teknikler işe koşulmalıdır. Bir sorun çözmek, bir deneyi sonuçlandırmak, konuyu öğrenmek ya da öğretmek amacıyla bilinçli olarak seçilen ve izlenen çeşitli yollara yöntem; öğretim yönteminin uygulamaya koyma biçimine ya da sınıf içinde yapılan işlemlerin bütününe ise öğretim teknikleri denir (Oğuzkan, 1974). Öğretmen ne öğreteceğinin ve nasıl öğreteceğinin bilincinde olarak kullanmayı planladığı öğretim tekniklerinin uygun olmasına dikkat etmelidir. Bu, öğrenme-öğretme sürecinde yapılacak uygulama için bir zorunluluk olarak kabul edilmelidir. Yaratıcılığını kullanarak gerekli öğretim yöntemini iyi belirleyebilen bir öğretmen eğitimin duyuşsal boyutuna ne kadar hizmet edebiliyorsa, öğrencisini öğrenme etkinliğine de o kadar yaklaştırıyor denilebilir. Gitar dersinde öğretmen, anlatım, soru-cevap, gösteri, gösterip yaptırma, grup çalışması, beyin fırtınası gibi öğretim yöntem ve tekniklerinden yararlanabilir. Derslerde çalışılan eserleri örnekleyecek CD’ler izletilerek gitar çalım tekniklerine ve eserin yorumlanmasına dikkat çekilebilir. Öğrencilerin gitar konserlerine katılımları sağlanır. Her dersin başlangıcında öğrencinin doğru ve temiz çalabilmesi için dizi, entonasyon ve nüans çalışmaları; sol el ve sağ el teknik geliştirici egzersizler ve pozisyon geçiş çalışmaları yaptırılır. Öğrencinin gitar müziğini daha iyi kavraması için dönem müzisyenleri ile ilgili araştırma ödevleri verilir, sonuçlar üzerinde tartışılır. Öğrenciye, çalışılan etüt ve eserlerin sürekli tekrar edilmesinin gerektiği ve ilerlemenin bu şekilde mümkün olacağı hatırlatılır. Derse hazırlıklı ve araç gereçlerini eksiksiz getirme alışkanlığı kazandırılır. Öğretmenin dersin sonunda öğrencinin performansı ile ilgili görüşlerini not alması, öğrencinin gelişimini daha iyi değerlendirmesine yarayacaktır. Programda verilen etkinlikler birer öneri niteliğindedir. Öğretmen, bu etkinlikleri aynen kullanabilir veya ekleme ve çıkarmalar yapabilir. Bunun dışında başka etkinlikler de geliştirebilir. Etkinlikler, öğrenci merkezli ve öğrenme sürecinde öğrencinin etkin bir rol üstlenmesini sağlayacak şekilde düzenlenmelidir. Örneğin, öğrencinin sınıfta arkadaşlarıyla tartışarak, görüşlerini açıklayarak, sorgulayarak, başka arkadaşlarına aktararak öğrenme sürecine etkin olarak katılmasını amaçlamalıdır. Öğrencilerin birbirleriyle ve öğretmenlerle karşılıklı iletişime ve etkileşime girmelerini, birbirlerine açık uçlu ve anlamlı sorular sormalarını, araştırma yapmalarını sağlayıcı etkinliklere yer verilmelidir. 7. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Öğretim sürecinde öğrencilerin başarılarını ölçmek, öğrencileri iyi bir şekilde yönlendirmek ve aldıkları eğitim programında eksik kısımların belirlenmesi ve eğitimde kalitenin artırılması için ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemleri kullanılmaktadır. Ölçme; nesnelerde, olgularda ya da bireylerde bulunduğu düşünülen özelliklerin gözlemlenip gözlem sonuçlarının sayılarla veya başka sembollerle gösterilmesidir (Turgut, 1987; Yıldırım, 1999). Ölçme, öğrencilerin neleri bildikleri, neleri yapabildikleri hakkında bilgi toplamak olarak da tanımlanabilir. Değerlendirme; gözlem sonuçlarının bir ölçütle veya ölçütler takımıyla kıyaslanıp bir karara varılması işidir (Baykul, 1999; Yıldırım, 1999). En genel anlamı ile ölçme, bir nesneye ilişkin gözlemlerin sayı ve sembollerle ifade edilmesi, değerlendirme ise ölçme sonuçlarını bir ölçüte vurarak, ölçülen nitelik hakkında bir değer yargısına varma sürecidir. Öğretmenlerin, öğrencilerin başarısını değerlendirmede birkaç yöntemi birlikte kullanması gerekir. Bu durum her öğrenciye ne bildiğini gösterme konusunda bir şans tanır. Öğretmenin de birkaç aracı birlikte kullanarak öğrencinin ne bildiğini ve ne yapacağını bilmesi bu konuda kendine daha fazla güven duymasını sağlayabilir. Gitar Dersi Öğretim Programı’nda değerlendirme ile sadece öğrenme ürünü değil, öğrencilerin öğrenme süreçleri de izlenir ve bu süreç değerlendirilerek gerektiğinde kullanılan sınıf etkinlikleri değiştirilir. Hazırlanmış olan programda değerlendirme, öğrencilerin neyi bilmediğini değil, ne bildiklerini belirlemeye yarayan bir araçtır. Bu amaçla öğretmenler programda yer alan gözlem, görüşme, performans ödevleri, öz değerlendirme formları, projeler, posterler vb. araç ve yöntemleri kullanarak öğrencilerin bilgiyi nasıl yapılandırdığını ve üst zihinsel becerilirinin ne kadar geliştiğini öğrenim süreci içinde değerlendirirler. Öğretmenler öğrencileri mutlaka bir komisyon ile birlikte değerlendirmelidir. Bireysel olarak notlamalıdır. Daha sonra tüm öğretmenlerin verdiği notların ortalaması alınarak notlama yapılması değerlendirme açısından daha doğru bir yaklaşımdır. Öğrencilerin topluluk önünde çalgı çalmada yaşadığı psikolojik durumlar da değerlendirmeye katılmalı, topluluk önünde güven duygusunu kazanabilmesi için sık sık konser ve dinleti etkinlikleri düzenlenmelidir. Öğretmen, öğrenci gözlem formları aracılığıyla öğrencinin derse hazırlık, öğrenme sürecindeki etkinliklere katılımı ve öğrenme sonrasındaki durumu ile ilgili bilgi sahibi olur. Örneğin, verilen araştırma ödevlerinde öğrencinin, bilgi kaynaklarına nasıl ulaşacağını ve bu kaynakları nasıl kullanacağını, öğrenme sürecinde etkinliklere katılma düzeyi ve kendini ifade yeterliliği ile yazılı sunum ya da uygulamalı performansları aracılığıyla öğrenmişlik düzeyi hakkında bilgi sahibi olur. Öz değerlendirme anketi ile de öğrencilerin, üniteler sonunda, süreç içerisinde hangi becerilere sahip olduklarını ve bunlara ne düzeyde ulaşabildiklerini görebilmeleri için kendilerini değerlendirmeleri sağlanır. Örneğin, form içerisinde, herhangi bir eser çalışmasının sonunda, öğrencilerin bu çalışmadan neler öğrendikleri, ne şekilde öğrendikleri, zorlandıkları ve yapmaktan haz duydukları etkinlikler ile daha başarılı olmaya yönelik öneriler ile ilgili sorular sorulabilir. Öğretmenler programda verilen ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemlerini ya da bunlardan esinlenerek ünitelerdeki kazanımlara uygun ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemleri geliştirerek kullanabilirler. Örneğin, derslerin işlenişi sürecinde öğrencilerin yapılan etkinliklere katılma düzeylerini belirlemede gözlem formlarından, grup etkinliklerine katılmalarını belirlemede grup değerlendirme formlarından ya da üniteler sonunda hangi becerilere sahip olduklarını kendilerinin belirleyebilmeleri için öz değerlendirme formlarından yararlanılabilir. Öğretmenlerin etkinliklere yönelik kullanacağı değerlendirme araç ve yöntemleri öğrencilerin gelişimlerini değerlendirmelerinde ve alacakları kararlarda önemli ipuçları verecektir. 8. GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANLARI, ÜNİTELER VE SÜRELERİ 9. SINIF ÖĞRENME ALANLARI GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ DİZİLERKADANSLARETÜTLERESERLER GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER GİTAR DAĞARCIĞI Kazanım sayısı 4 Ders saati 2 7 4 11.1 3 6 2 4 5.5 11.1 5 2 5.5 5 4 4 5 5 4 5 5 4 2 2 1 2 1 1 2 1 1 5.5 5.5 2.7 5.5 2.7 2.7 5.5 2.7 2.7 Hüseyni Makamında Dizi-Etüt-Eser 4 1 2.7 Rönesans Dönemi 4 4 11.1 Uygulama, Geliştirme ve Sergileme Dağarcığı 4 4 11.1 78 36 100 ÜNİTELER Gitarın Tarihçesi ve Temel Ögeleri Gitar Çalmada Oturuş, Tutuş ve Sağ El Tekniği Sol El Tekniği ve Sağ El ile Uyumu I. Pozisyon İki Partili (Bas-Ezgi Partisi) Gitar Müziği Gitarda Teknikler Do Majör Dizi-Kadans-Etüt-Eser La Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Sol Majör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Mi Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Rast Makamında Dizi-Etüt-Eser Fa Majör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Re Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Kürdi Makamında Dizi- Etüt-Eser TOPLAM Oran 5.5 10. SINIF ÖĞRENME ALANLARI GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ DİZİLERKADANSLARETÜTLERESERLER GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER GİTAR DAĞARCIĞI Kazanım sayısı Ders saati Oran Gitar Çalmada Hız Değişimi Gitar Çalmada Gürlük ve Gürlük Değişimi II. Pozisyon III. Pozisyon ve Küçük Bare V. Pozisyon ve Büyük Bare Süslemeli Çalma Teknikleri Re Majör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Si Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Hicaz Makamında Dizi-Etüt-Eser Nikriz Makamında Dizi-Etüt-Eser Si Bemol Majör Dizi-Kadans-EtütEser Sol Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Nihavent Makamında Dizi-EtütEser 4 2 2.7 5 2 4 7 7 3 5 5 4 4 6 6 6 6 4 4 4 4 2.7 8.3 8.3 8.3 8.3 5.6 5.6 5.6 5.6 5 4 5.6 5 4 5.6 4 4 5.6 Barok Dönem 4 8 11.1 Uygulama, Geliştirme ve Sergileme Dağarcığı 4 8 11.1 70 72 100 Kazanım sayısı Ders saati Oran 5 5 9 5 6 6 12 4 8.3 8.3 16.6 5.6 5 4 5.6 4 4 4 4 5.6 5.6 ÜNİTELER TOPLAM 11. SINIF ÖĞRENME ALANLARI GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ DİZİLERKADANSLARETÜTLERESERLER GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER GİTAR DAĞARCIĞI ÜNİTELER VII. Pozisyon IX. Pozisyon Gitarda Teknikler La Majör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Fa Diyez Minör Dizi-Kadans-EtütEser Segah Makamında Dizi-Etüt-Eser Hüzzam Makamında Dizi-Etüt-Eser Mi Bemol Majör Dizi-Kadans-EtütEser Do Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser 5 4 5.6 5 4 5.6 Klasik Dönem 4 16 22.2 Uygulama, Geliştirme ve Sergileme Dağarcığı 4 8 11.1 55 72 100 TOPLAM 12. SINIF ÖĞRENME ALANLARI GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ DİZİLERKADANSLARETÜTLERESERLER GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER GİTAR DAĞARCIĞI Kazanım sayısı Ders saati Oran Gitarda Teknikler 9 6 8.3 Mi Majör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Do Diyez Minör Dizi-Kadans-EtütEser Karcığar Makamında Dizi-Etüt-Eser La Bemol Majör Dizi-Kadans-EtütEser Fa Minör Dizi-Kadans-Etüt-Eser Saba Makamında Dizi-Etüt-Eser Romantik Dönem 5 4 5.6 5 4 5.6 4 4 5.6 5 4 5.6 5 4 4 4 4 18 5.6 5.6 25 4 16 22.2 4 8 11.1 49 72 100 ÜNİTELER Çağdaş Dönem Uygulama, Geliştirme ve Sergileme Dağarcığı TOPLAM ÖĞRENME ALANLARI, ÜNİTELER VE AÇILIMLARI 9. SINIF ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ ÜNİTE 1: GİTARIN TARİHÇESİ VE TEMEL ÖGELERİ 1. Gitarın Tarihçesi 2. Gitarın Yapısı ve Bölümleri 3. Tırnaklar ve Bakımı 4. Gitar Müziği Yazımında Kullanılan Temel İşaretler ÜNİTE 2: GİTAR ÇALMADA OTURUŞ, TUTUŞ VE SAĞ EL TEKNİĞİ 1. Gitarla Oturuş 2. Gitarı Tutuş 3. Sağ El Tekniği 4. Desteksiz (Tirando) Vuruş 5. Arpej Tekniği ÜNİTE 3: SOL EL TEKNİĞİ VE SAĞ EL İLE UYUMU 1. Sol El Tekniği 2. Sol Elde Bağımsızlaştırma Çalışmaları 3. Gitar Çalmada Sağ ve Sol Elin Uyumu ÜNİTE 4: I. POZİSYON 1. Destekli Vuruş (Apoyando Tekniği) 2. I. Pozisyonda Tizler 3. I. Pozisyonda Baslar 4. I. Pozisyonda Çift Ses Çalışmaları ÜNİTE 5: İKİ PARTİLİ (BAS-EZGİ PARTİSİ) GİTAR MÜZİĞİ 1. Bas Partisi Tutan Ses, Ezgi Partisi Yürüyücü Olan Çalışmalar 2. Ezgi Partisi Tutan Ses, Bas Partisi Yürüyücü Olan Çalışmalar 3. Her İki Partide Yürüyücü Çalışmalar ÜNİTE 6: GİTARDA TEKNİKLER 1. Bağlı (Legatolu) Çalma Teknikleri 1.1. Çıkıcı Bağ 1.2. İnici Bağ ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE 1: DO MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Do Majör Dizi Çalışmaları 2. Do Majör Tonunda Kadanslar 3. Do Majör Tonunda Etütler 4. Do Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 2: LA MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. La Minör Dizi Çalışmaları 2. La Minör Tonunda Kadanslar 3. La Minör Tonunda Etütler 4. La Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 3: SOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Sol Majör Dizi Çalışmaları 2. Sol Majör Tonunda Kadanslar 3. Sol Majör Tonunda Etütler 4. Sol Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 4: Mİ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Mi Minör Dizi Çalışmaları 2. Mi Minör Tonunda Kadanslar 3. Mi Minör Tonunda Etütler 4. Mi Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 5: RAST MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Rast Makamı Dizi Çalışmaları 2. Rast Makamında Etütler 3. Rast Makamında Eserler ÜNİTE 6: FA MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Fa Majör Dizi Çalışmaları 2. Fa Majör Tonunda Kadanslar 3. Fa Majör Tonunda Etütler 4. Fa Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 7: RE MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Re Minör Dizi Çalışmaları 2. Re Minör Tonunda Kadanslar 3. Re Minör Tonunda Etütler 4. Re Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 8: KÜRDİ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Kürdi Makamı Dizi Çalışmaları 2. Kürdi Makamında Etütler 3. Kürdi Makamında Eserler ÜNİTE 9: HÜSEYNİ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Hüseyni Makamı Dizi Çalışmaları 2. Hüseyni Makamında Etütler 3. Hüseyni Makamında Eserler ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE: RÖNESANS DÖNEMİ 1. Rönesans Döneminin Müziksel Biçim Özellikleri 2. Rönesans Dönemi Bestecileri 3. Rönesans Dönemi Eserleri ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI ÜNİTE: UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI 1. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Etüt Çalışması 2. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Eser Çalışması 10. SINIF ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ ÜNİTE 1: GİTAR ÇALMADA HIZ DEĞİŞİMİ 1. Gitar Çalmada Hızın Önemi 2. Etütleri Hızına Göre Çalma 3. Eserleri Hızına Göre Çalma ÜNİTE 2: GİTAR ÇALMADA GÜRLÜK VE GÜRLÜK DEĞİŞİMİ 1. Gitar Çalmada Gürlüğün Önemi 2. Etütleri Gürlüğüne Göre Çalma 3. Eserleri Gürlüğüne Göre Çalma ÜNİTE 3: II. POZİSYON 1. II. Pozisyonda Tizler 2. II. Pozisyonda Baslar 3. II. Pozisyonda Çift Ses Çalışmaları ÜNİTE 4: III. POZİSYON VE KÜÇÜK BARE 1. III. Pozisyonda Tizler 2. III. Pozisyonda Baslar 3. III. Pozisyonda Çift Ses Çalışmaları 4. Küçük Bare ÜNİTE 5: V. POZİSYON VE BÜYÜK BARE 1. V. Pozisyonda Tizler 2. V. Pozisyonda Baslar 3. V. Pozisyonda Çift Ses Çalışmaları 4. Büyük Bare ÜNİTE 6: SÜSLEMELİ ÇALMA TEKNİKLERİ 1. Çarpma 2. Mordan 3. Grupetto 4. Trill 5. Glissando ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE 1: RE MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Re Majör Dizi Çalışmaları 2. Re Majör Tonunda Kadanslar 3. Re Majör Tonunda Etütler 4. Re Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 2: Sİ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Si Minör Dizi Çalışmaları 2. Si Minör Tonunda Kadanslar 3. Si Minör Tonunda Etütler 4. Si Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 3: HİCAZ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Hicaz Makamı Dizi Çalışmaları 2. Hicaz Makamında Etütler 3. Hicaz Makamında Eserler ÜNİTE 4: NİKRİZ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Nikriz Makamı Dizi Çalışmaları 2. Nikriz Makamında Etütler 3. Nikriz Makamında Eserler ÜNİTE 5: Sİ BEMOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Si Bemol Majör Dizi Çalışmaları 2. Si Bemol Majör Tonunda Kadanslar 3. Si Bemol Majör Tonunda Etütler 4. Si Bemol Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 6: SOL MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Sol Minör Dizi Çalışmaları 2. Sol Minör Tonunda Kadanslar 3. Sol Minör Tonunda Etütler 4. Sol Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 7: NİHAVENT MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Nihavent Makamı Dizi Çalışmaları 2. Nihavent Makamında Etütler 3. Nihavent Makamında Eserler ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE: BAROK DÖNEM 1. Barok Döneminin Müziksel Biçim Özellikleri 2. Barok Dönemi Bestecileri 3. Barok Dönemi Eserleri ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI ÜNİTE: UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI 1. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Etüt Çalışması 2. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Eser Çalışması 11. SINIF ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ ÜNİTE 1: VII. POZİSYON 1. VII. Pozisyonda Tizler 2. VII. Pozisyonda Baslar 3. VII. Pozisyonda Çift Ses Çalışmaları ÜNİTE 3: IX. POZİSYON 1. IX. Pozisyonda Tizler 2. IX. Pozisyonda Baslar 3. IX. Pozisyonda Çift Ses Çalışmaları ÜNİTE 4: GİTARDA TEKNİKLER 1. Tremolo Tekniği 2. Flageolet Tekniği 3. Pizzicato Tekniği ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE 1: LA MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. La Majör Dizi Çalışmaları 2. La Majör Tonunda Kadanslar 3. La Majör Tonunda Etütler 4. La Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 2: FA DİYEZ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Fa Diyez Minör Dizi Çalışmaları 2. Fa Diyez Minör Tonunda Kadanslar 3. Fa Diyez Minör Tonunda Etütler 4. Fa Diyez Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 3: SEGÂH MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Segâh Makamı Dizi Çalışmaları 2. Segâh Makamında Etütler 3. Segâh Makamında Eserler ÜNİTE 4: HÜZZAM MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Hüzzam Makamı Dizi Çalışmaları 2. Hüzzam Makamında Etütler 3. Hüzzam Makamında Eserler ÜNİTE 5: Mİ BEMOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Mi Bemol Majör Dizi Çalışmaları 2. Mi Bemol Majör Tonunda Kadanslar 3. Mi Bemol Majör Tonunda Etütler 4. Mi Bemol Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 6: DO MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Do Minör Dizi Çalışmaları 2. Do Minör Tonunda Kadanslar 3. Do Minör Tonunda Etütler 4. Do Minör Tonunda Eserler ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE: KLASİK DÖNEM 1. Klasik Dönemin Müziksel Biçim Özellikleri 2. Klasik Dönem Bestecileri 3. Klasik Dönem Eserleri ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI ÜNİTE: UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI 1. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Etüt Çalışması 2. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Eser Çalışması 12. SINIF ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ ÜNİTE: GİTARDA TEKNİKLER 1. İleri – Geri Vuruşlar 2. Rasgueado Tekniği 3. Tambora Tekniği ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE 1: Mİ MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Mi Majör Dizi Çalışmaları 2. Mi Majör Tonunda Kadanslar 3. Mi Majör Tonunda Etütler 4. Mi Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 2: DO DİYEZ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Do Diyez Minör Dizi Çalışmaları 2. Do Diyez Minör Tonunda Kadanslar 3. Do Diyez Minör Tonunda Etütler 4. Do Diyez Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 3: KARCIĞAR MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Karcığar Makamı Dizi Çalışmaları 2. Karcığar Makamında Etütler 3. Karcığar Makamında Eserler ÜNİTE 4: LA BEMOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. La Bemol Majör Dizi Çalışmaları 2. La Bemol Majör Tonunda Kadanslar 3. La Bemol Majör Tonunda Etütler 4. La Bemol Majör Tonunda Eserler ÜNİTE 5: FA MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Fa Minör Dizi Çalışmaları 2. Fa Minör Tonunda Kadanslar 3. Fa Minör Tonunda Etütler 4. Fa Minör Tonunda Eserler ÜNİTE 6: SABA MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Saba Makamı Dizi Çalışmaları 2. Saba Makamında Etütler 3. Saba Makamında Eserler ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE 1: ROMANTİK DÖNEM 1. Romantik Dönemin Müziksel Biçim Özellikleri 2. Romantik Dönem Bestecileri 3. Romantik Dönem Eserleri ÜNİTE 2: ÇAĞDAŞ DÖNEM 1. Çağdaş Dönemin Müziksel Biçim Özellikleri 2. Çağdaş Dönem Bestecileri 3. Çağdaş Dönem Eserleri ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI ÜNİTE: UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI 1. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Etüt Çalışması 2. Öğrenilen Tüm Teknik ve Teorik Bilgilere Uygun Eser Çalışması 9. ORTAÖĞRETİM GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSESİ GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI KİTAP FORMA SAYILARI Sınıfı Kitap Boyutu Forma Sayısı 9 19,5 X 27,5 8-10 10 19,5 X 27,5 8–10 11 19,5 X 27,5 8–10 12 19,5 X 27,5 8–10 10. PROGRAMDA KULLANILAN SEMBOLLER + Sınıf-okul içi etkinlik Bu sembol, ilgili etkinliklerin (grup çalışması, çalışma kâğıdı doldurma, görsel materyal okuma, sanal alan gezisi, slayt/film izleme, dinleti, çalgı çalma, eser okuma, eser çözümleme vb.) sınıf içinde yapılacağını gösterir. v Okul dışı etkinlik Bu sembol, ilgili etkinliklerin (araştırma, grup çalışması, proje çalışmaları, konser/sergi vb. etkinlikleri) tamamının veya bazı aşamalarının ev, kütüphane ve konuyla ilgili kurum ve kuruluşlarda yapılabileceğini gösterir. [!] Uyarı Bu sembol, ilgili ünitede doğrudan verilecek beceri ve değer ifadelerini, işlenecek konuların sınırlarını, kullanılması önerilen araç-gereç ve dikkat edilmesi gereken noktaları gösterir. Y İnceleme gezisi Bu sembol, ilgili etkinliklerin okul dışında inceleme ve araştırma gezileriyle yapılabileceğini gösterir. Ders içi ilişkilendirme Bu sembol, ilgili üniteyle ilişkilendirilebilecek diğer ünitelerin adını, ilgili kazanımlarını ve konularını gösterir. C Diğer derslerle ilişkilendirme Bu sembol, ilgili üniteyle iş birliği yapılabilecek diğer derslerin adını gösterir. Ölçme ve değerlendirme Bu sembol, eğitim öğretim sürecinde yapılabilecek ölçme ve değerlendirme etkinliklerini göstermektedir. Belirtilen ölçme ve değerlendirme etkinlikleri öneri niteliğindedir. GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTARIN TARİHÇESİ VE TEMEL ÖGELERİ ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Gitarın kökenini ve gelişimini özetler. + Gitarın fiziksel yapısı ve gelişimi ile ilgili görsel sunum yapılır (1. kazanım). 2. Gitarın bölümlerini tanır. 3. Gitar çalmada tırnak bakımının önemini açıklar. 9. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Gitar tarihçesiyle ilgili CD ve DVD gibi görsel yayınlardan yaralanılabilir. [!] Gitar yapımı ile ilgili İnternet ortamında sanal alan gezisi yapılabilir. + Gitarın bölümlerini tanıtan görsel materyaller izlenir. Sınıf [!] Gitarı oluşturan parçalar tanıtılırken diğer gitar çeşitlerine de ortamında yer alan gitarın değinilmelidir. bölümleri incelenir (2. kazanım). 4. Gitar müziği yazımında + Tırnak törpüleme biçimleri çeşitli gitar metotlarından kullanılan temel incelenir (3. kazanım). işaretleri tanır. + Gitar müziği yazımında kullanılan temel işaretler örnekler üzerinde incelenir (4. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Gitarın tamamen tırnaklarla çalınan bir çalgı olmadığına dikkat çekilir. Tele ilk vuran ve çekiş hareketini sağlayan parmağın etli kısmı iken, sesin rengini ve parlaklığını sağlayan tırnağın, parmağın tele en son temas ettiği kısmı olduğu vurgulanmalıdır. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında, öz değerlendirme formu ve öğrenci gözlem formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTAR ÇALMADA OTURUŞ, TUTUŞ VE SAĞ EL TEKNİĞİ ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Gitarla doğru oturuş pozisyonunu gösterir. 2. Gitarı kurallarına uygun olarak tutar. 3. Sağ elin teller üzerindeki konumunu ve durumunu gösterir. 4. Desteksiz (tirando) vuruş tekniğinin özelliklerini açıklar. 5. Etütleri, desteksiz (tirando) tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Gitarla oturuş pozisyonu ile ilgili örnekler ve resimler gösterilir, alıştırmalar yapılır (1. kazanım). + Gitarın doğru tutuluşu ile ilgili örnekler ve resimler gösterilir, alıştırmalar yapılır (2. kazanım). + Sağ elin teller üzerine yerleştirilmesine yönelik alıştırmalar yapılır (3. kazanım). + Desteksiz (tirando) vuruş tekniğine ilişkin örnekler dinlenir ve çalınır (4 ve 5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR Y/[!] Konser etkinliği, imkânlara bağlı olarak canlı konser, televizyon yayını ya da video/VCD/ DVD kaydı ile gerçekleşir. Bu imkânların sağlanamaması durumunda gözlemlenmesi gereken teknik çalışmalar öğretmen tarafından örneklenir (tüm kazanımlar). [!] Bilindiği gibi gitarda çalma pozisyonu (oturuş ve tutuş) belirli kurallardan oluşur. Önemli olan bu kuralları kesinlikle öğrenciye uygulatmak değil, bu kurallara neden ihtiyaç duyulduğunun öğrenciye açıklanması ve mümkünse doğal çalma pozisyonunu öğrencinin bulması sağlanmalıdır. Öğretmen öğrencilerin “fizyolojikanatomik” farklarını dikkate almalıdır. [!] Desteksiz (tirando) vuruş çalışmaları; mi-si-sol tellerinde i-m-a parmakları, re-la-mi tellerinde başparmak ile yapıldıktan sonra, boş tellerde; çift ses, üç ses, dört ses, arpej ve iki partili gitar müziği çalışmalarıyla pekiştirilmelidir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTAR ÇALMADA OTURUŞ, TUTUŞ VE SAĞ EL TEKNİĞİ ÜNİTE KAZANIMLAR 6. Arpej tekniğinin özelliklerini açıklar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Arpej tekniğine ilişkin örnekler dinlenir ve çalınır (6 ve 7. kazanım). 7. Etütleri, arpej tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Sağ el tekniği, sol el tekniğine geçmeden önce öğrencinin kavraması gereken bir tekniktir. Mümkün olduğunca öğrencinin sağ el tekniğinin geliştiği görülmeden sol el tekniğine geçilmemelidir. Arpej çalışmaları sağ elde pima çeşitlemelerinden yaratılabilir. [!] Çalışmalar birlik, ikilik ve dörtlük nota değerleriyle yapılmalıdır. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi ile deşifre becerisini kazanması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu ve öğrenci gözlem formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ SOL EL TEKNİĞİ VE SAĞ EL İLE UYUMU ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Sol elin tuşe üzerindeki konumunu ve durumunu gösterir. + Sol elin tuşe üzerine yerleştirilmesine yönelik alıştırmalar yapılır (1. kazanım). 2. Sol elde bağımsızlaştırma çalışmaları yapar. + Sol el tekniğini farklı parmak kombinasyonlarında kullanıp bağımsızlaştırma çalışmaları yapılır (2. kazanım). 3. Sol el ile sağ el arasında koordinasyon sağlar. 9. SINIF + Sol el tuşe üzerindeyken sağ elin teller üzerine yerleştirilmesine yönelik alıştırmalar yapılır (3. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Gitarda sol el tekniğini iyice kavrayabilmek için öncelikle, gitardaki sol el geriliminin en az olduğu pozisyonlardan V. pozisyon üzerinde, perdelere denk gelen notalar üzerinde durulmadan çalışılabilir. Bu pozisyonda farklı parmak kombinasyonlarıyla uygulanacak bağımsızlaştırma çalışmaları, belli bir süre sağ el kullanılmadan sadece sol el ile yapılır. Böylelikle sol el tekniğinin oturması ve daha sonra sağ el ile koordinasyonunun sağlanması çok daha kolay gerçekleşebilecektir. [!] Sol el bağımsızlaştırma çalışmaları ilk üç telde, elleri ve parmakları sıkmadan, parmakları perdelerden fazla kaldırmadan, 1. ve 4. parmağın aynı çizgi üzerinde durmasına ve elin klavyeye paralel bir biçimde durmasına dikkat edilerek çalışılmalıdır. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi ile deşifre becerisini kazanması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu ve öğrenci gözlem formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ I. POZİSYON ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Destekli vuruş (apoyando) tekniğinin özelliklerini açıklar. 2. Etütleri destekli vuruş (apoyando) tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 3. Gitarda I. pozisyonu gösterir. 4. I. pozisyonda yer alan notaları çalar. 5. I. pozisyonda üçlü, altılı ve sekizli (oktav) aralıkları çalar. 6. I. pozisyonda yazılan etütleri ve seviyesine uygun eserleri sağ ve sol el dengelerine dikkat ederek çalar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR [!] Destekli vuruş (apoyando) tekniğinin daha çok solo melodiler ile + Destekli vuruş (apoyando) parça içerisinde ön plana alınması gereken melodi ve pasajların tekniğine ilişkin örnekler dinlenir vurgulanmasında kullanıldığı açıklanmalıdır. ve çalınır (1 ve 2. kazanım). + I. pozisyonda tizlerde ve baslarda yer alan notalar ile alıştırmalar yapılır (3 ve 4. kazanım). [!] Destekli vuruş (apoyando) çalışmaları I. pozisyonda tizlerde ve baslardaki notaları içeren etütlerle pekiştirilmelidir. [!] I. pozisyon çalışmalarında sadece doğal (naturel) seslere yer verilmelidir (tüm kazanımlar). + I. pozisyonda çift ses [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, estetik, statü ve alıştırmaları yapılır (5. kazanım). başarı değerlerine ulaşması beklenir. + I. pozisyonda etütler çeşitli sağ el parmak varyasyonları ile çalınır (6. kazanım). + I. pozisyonda seviyeye uygun eserler çalınır (6. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi ile deşifre becerilerini kazanması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ İKİ PARTİLİ (BAS-EZGİ PARTİSİ)GİTAR MÜZİĞİ ÜNİTE KAZANIMLAR 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1. İki partili gitar müziğini tanıyıp partileri ayırır. + İki partili gitar müziği örnekleri Tutan sesler destekli vuruş (apoyando) tekniği ile CD ya da teypten dinlenir (1. kazanım). çalınmalıdır. 2. Ezgi partisinde yer alan melodiyi duyurarak çalar. + Bas partisi tutan ses, ezgi partisi yürüyücü olan çalışmalar yapılır (2. kazanım). 3. Bas sesleri susturarak çalar. 4. Bas partisinde yer alan melodiyi duyurarak çalar. 5. Her iki partiyi eşit duyurarak çalar. + Ezgi partisi tutan ses, bas partisi yürüyücü olan çalışmalar yapılır (3 ve 4. kazanım). + Her iki partide yürüyücü çalışmalar yapılır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Bas seslerin susturulmaması hâlinde eserin armonileri yanlış duyulacaktır (3. kazanım). [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini kazanması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTARDA TEKNİKLER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Çıkıcı bağlı çalma tekniğinin + Çıkıcı bağlı çalma tekniğine yönelik örnekler dinlenir ve özelliklerini açıklar. çalınır (1 ve 2. kazanım). 2. Etütleri, çıkıcı bağlı çalma tekniğinin gerektirdiği + İnici bağlı çalma tekniğine biçimde çalar. yönelik örnekler dinlenir ve 3. İnici bağlı çalma tekniğinin çalınır (3 ve 4. kazanım). özelliklerini açıklar. 4. Etütleri, inici bağlı çalma tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 9. SINIF + İçinde çıkıcı ve inici bağlı çalma tekniği yer alan eserler çalınır (5. kazanım). 5. Eserleri, çıkıcı ve inici bağlı çalma tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Çalışmalar önce V. pozisyonda perdelere denk gelen notalar üzerinde durulmadan çalışılıp, sonra I.pozisyonda yazılmış etütlerle pekiştirilebilir (1- 4. kazanımlar). [!] Çalışmalar yapılırken doğru sol el ve sağ el parmaklarının kullanmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz çıkarılmasına ve notaların akıcı biçimde çalınmasına dikkat çekilir (tüm kazanımlar). [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi ile deşifre becerisini kazanması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR DO MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Do majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 2. Do majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Do majör dizisi dinlenir ve çalınır (1. kazanım). AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Do majör tonunda kadans Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile çalışmaları yapılır (2. kazanım). pekiştirilmelidir. 3. Do majör tonunda etüt çalar. + Do majör tonunda etütler 4. Do majör tonunda eser çalar. çalınır (3. kazanım). + Do majör tonunda eserler çalınır (4. kazanım). [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. C “Majör dizi ” kavramı aynı zamanda “müziksel işitme, okuma ve yazma” dersinin konusudur. Bu açıdan konu, “müziksel işitme, okuma ve yazma” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR LA MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. La minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 9. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. La minör tonunda plagal, otantik Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile ve tam kadans çalar. pekiştirilmelidir. + La minör tonunda kadans [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın çalışmaları yapılır (2. kazanım). 3. La minör tonunda etüt çalar. önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak 4. La minör tonunda eser çalar. + La minör tonunda etütler çalınır üzere üç şekilde seslendirilir. C “Minör dizi ” kavramı aynı zamanda “müziksel işitme, okuma (3. kazanım). ve yazma” dersinin konusudur. Bu açıdan konu, “müziksel işitme, okuma ve yazma” dersi ile ilişkilendirilir. + La minör tonunda eserler çalınır [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. (4. kazanım). [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. + La minör dizisi dinlenir ve çalınır (1. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR SOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Sol majör dizisinin aldığı değiştirici işareti gösterir. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Sol majör dizisi dinlenir ve çalınır [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, (1 ve 2. kazanım). seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Sol majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Sol majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). 3. Sol majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. + Sol majör tonunda etütler çalınır 4. Sol majör tonunda etüt çalar. (4. kazanım ). 5. Sol majör tonunda eser çalar. + Sol majör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR Mİ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Mi minör dizisinin aldığı değiştirici işareti gösterir. 2. Mi minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Mi minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Mi minör tonunda etüt çalar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Mi minör dizisi dinlenir ve çalınır [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, (1 ve 2. kazanım). seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Mi minör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). + Mi minör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). 5. Mi minör tonunda eser çalar. + Mi minör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç şekilde seslendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER RAST MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Rast makamı dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. + Rast makamı dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). 2. Rast makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Rast makamında etütler çalınır (3. kazanım). 3. Rast makamında etüt çalar. + Rast makamında eserler çalınır (4. kazanım). 4. Rast makamında eser çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Rast makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Makamsal diziler konusunda Muammer Sun’un Türk Müziği Makam Dizileri kitabından yararlanılabilir. C “ Makam ” kavramı aynı zamanda “müziksel işitme, okuma ve yazma” dersinin konusudur. Bu açıdan konu, “müziksel işitme, okuma ve yazma” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR FA MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Fa majör dizisinin aldığı değiştirici işareti gösterir. 2. Fa majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Fa majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Fa majör tonunda etüt çalar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Fa majör dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Fa majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. + Fa majör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). 5. Fa majör tonunda eser çalar. + Fa majör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR RE MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Re minör dizisinin aldığı değiştirici işareti gösterir. 2. Re minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Re minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Re minör tonunda etüt çalar. 5. Re minör tonunda eser çalar. 9. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Re minör dizisi dinlenir ve çalınır [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el (1 ve 2. kazanım). parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Re minör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). + Re minör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). + Re minör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç şekilde de seslendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ KÜRDİ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Kürdi makamı dizisinin aldığı değiştirici işareti gösterir. 9. SINIF AÇIKLAMALAR + Kürdi makamı dizisi dinlenir [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı ve çalınır (1 ve 2. kazanım). bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile 2. Kürdi makamı dizisini pekiştirilmelidir. + Kürdi makamında etütler değişik sağ el formülleriyle çalınır (3. kazanım). [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine çalar. dikkat çekilmelidir. [!] Kürdi makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, + Kürdi makamında eserler 3. Kürdi makamında etüt çalar. daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalınır (4. kazanım). çalışmalarla pekiştirilecektir. 4. Kürdi makamında eser çalar. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER HÜSEYNİ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Hüseyni makamı dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. + Hüseyni makamı dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). 2. Hüseyni makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Hüseyni makamında etütler çalınır (3. kazanım). 3. Hüseyni makamında etüt çalar. 9. SINIF + Hüseyni makamında eserler çalınır (4. kazanım). 4. Hüseyni makamında eser çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Hüseyni makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sol anahtarını yatay ve dikey olarak okuma becerisi, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ RÖNESANS DÖNEMİ 1. Rönesans Dönemine ait müzik + Rönesans Dönemine ait önemli eserlerinin biçimsel özelliklerini bestecilerin çeşitli eserleri dinlenir açıklar. (1- 3. kazanımlar). 2. Rönesans Dönemine ait önemli bestecileri tanır. 3. Rönesans Dönemi eserlerinin özelliklerini belirler. 4. Rönesans Dönemine ait eser çalar. 9. SINIF v /+ Öğrencilerden Rönesans Dönemi bestecilerinin eserlerindeki stil özelliklerine yönelik araştırma yapmaları istenir (1- 3. kazanımlar). + Rönesans Dönemine ait düzeyine uygun eserler çalınır (4. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Rönesans Döneminin özelliklerinin vurgulanmasına yönelik canlı konser, CD, kaset ve DVD’lerden yararlanılabilinir. [!] Eserler çalınırken metronom sayılarına, dönemin karakteristik özelliklerine ve cümlelerin doğru uygulanmasına dikkat edilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu, öğrenci ürün dosyası ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI ÜNİTE 9. SINIF KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Öğrendiği tekniklerle düzeyine uygun etüt ve eserleri geliştirme ve sergilemenin önemini açıklar. 2. Öğrendiği teknikleri düzeyine uygun solo etüt ve eserler üzerinde uygular. 3. Çaldığı eser ve etütler arasından yapılacak etkinliğe uygun dağarcığı belirler. 4. Öğrendiği tüm teknikleri, seslendirme ve yorumlama terim ve işaretlerini, etüt ve eserleri seslendirirken doğru biçimde uygulayarak gösterir. + Yıl boyunca çalışılan etüt ve eserlerden farklı veya onların içinden seçilerek hazırlanacak bir repertuvar, konser performansı düzeyinde çalışılarak sergilenir (1-4. kazanımlar). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Öğrenciler, her zaman sunuma hazır bir dağarcığı olması gerektiği konusunda yönlendirilir. [!] Söz konusu etkinlikler; dinleti, konser ve sınavları kapsar. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, estetik, statü ve başarı değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans becerilerini geliştirmeleri beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerde, temel gitar müziği kültürü oluşması beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; gözlem, performans değerlendirme, öz değerlendirme, akran değerlendirme formu ile öğrenci ürün dosyasından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTAR ÇALMADA HIZ DEĞİŞİMİ ÜNİTE KAZANIMLAR 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1. Eserdeki hız değişimini fark + Hız değişimine ilişkin eser eder. örnekleri dinlenir (1. kazanım). [!] Gitar çalmada hız değişimini örnekleyecek konser, CD, kaset, DVD’lerden yararlanmanın önemine dikkat çekilir. 2. Etütleri hızına göre çalar. [!] Hız elde etmeye ilişkin çalışmalar yapılırken, metronom kullanmanın önemine dikkat çekilir. 3. Eserleri hızına göre çalar. 4. Gitarda hız değişiminin önemini açıklar. + Farklı hızları örnekleyen etütler çalınır (2. kazanım). + Düzeyine uygun eserler hızına göre çalınır (3 ve 4. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi C “ Hız değişimi ” kavramı aynı zamanda “müziğe giriş” dersinin konusudur. Bu açıdan konu, “müziğe giriş” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTAR ÇALMADA GÜRLÜK VE GÜRLÜK DEĞİŞİMİ ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Müzikte gürlük basamaklarını tanır. 2. Etütleri gürlüğüne göre çalar. 3. Gürlük terimlerine denk olan nüans işaretlerini belirler. 4. Gitarda gürlüğün önemini açıklar. 5. Eserleri gürlüğüne göre çalar. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Öğrenciden aynı gürlük basamağında konuşması istenerek çıkan sonucun bir robotun konuşmasına benzeyip benzemediği tartışılır. Gitar çalmada hafif ve kuvvetli ses elde etmeye ilişkin alıştırmalar yapılır (1. kazanım). + Gitar çalmada gürlüğe göre çalınan etütler dinlenir ve çalınır (2-4. kazanımlar). + Düzeyine uygun olarak seçilen eserler gürlüğüne göre çalınır (4 ve 5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Gitar çalmada gürlük ve gürlük değişimini örnekleyecek konser, CD, kaset, DVD’lerden yararlanmanın önemine dikkat çekilir. C “ Gürlük ” kavramı aynı zamanda “müziğe giriş” dersinin konusudur. Bu açıdan konu, “müziğe giriş” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, işbirliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ ÜNİTE KAZANIMLAR 1. II. pozisyonda yer alan notaları çalar. II. POZİSYON 2. II. pozisyonda üçlü, altılı ve sekizli (oktav) aralıkları çalar. 3. II. pozisyonun kullanıldığı etütleri ve seviyesine uygun eserleri sağ ve sol el dengelerine dikkat ederek çalar. ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 10. SINIF AÇIKLAMALAR + II. pozisyonda tizlerde ve baslarda II. pozisyonda tizlerde ve baslardaki notaları içeren yer alan notalar ile alıştırmalar yapılır etütler destekli vuruş (apoyando) tekniği ile çalışılabilir (1. kazanım). (1. kazanım). + II. pozisyonda çift ses alıştırmaları [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. yapılır (2. kazanım). + II. pozisyonda etütler çeşitli sağ el [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama parmak varyasyonları ile çalınır (3. becerilerini geliştirmeleri beklenir. kazanım). Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme + II. pozisyonun kullanıldığı eserler çalışmalarında, öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem çalınır (3. kazanım). formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ III. POZİSYON VE KÜÇÜK BARE ÜNİTE KAZANIMLAR 1. III. pozisyonda yer alan notaları çalar. 2. III. pozisyonda üçlü, altılı ve sekizli (oktav) aralıkları çalar. 3. III. pozisyonun kullanıldığı etütleri ve seviyesine uygun eserleri sağ ve sol el dengelerine dikkat ederek çalar. 4. Küçük bare tekniğinin özelliklerini açıklar. 5. Küçük bare tekniğini etüt içinde uygular. 6. Küçük bare tekniğini eser içinde uygular. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + III. pozisyonda tizlerde ve baslarda yer alan notalar ile alıştırmalar yapılır (1. kazanım). + III. pozisyonda çift ses alıştırmaları yapılır (2. kazanım). AÇIKLAMALAR III. pozisyonda tizlerde ve baslardaki notaları içeren etütler destekli vuruş (apoyando) tekniği ile çalışılabilir (1. kazanım). [!] Bare tekniği çalışılırken perdeye uygulanacak gücü, dengeli ve doğru kullanmaya, gereksiz yere eli ve bileği sıkmamaya dikkat çekilir (4- 6. kazanımlar). + III. pozisyonda etütler çeşitli sağ [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, el parmak varyasyonları ile çalınır (3. sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. kazanım). [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon + III. pozisyonun kullanıldığı eserler becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. çalınır (3. kazanım). + Küçük bare tekniğine ilişkin örnekler dinlenir (4. kazanım). Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. + Küçük bare tekniğinin kullanıldığı etüt ve eserler çalınır (5. ve 6. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ V. POZİSYON VE BÜYÜK BARE ÜNİTE KAZANIMLAR 1. V. pozisyonda yer alan notaları çalar. 2. V. pozisyonda üçlü, altılı ve sekizli (oktav) aralıkları çalar. 3. V. pozisyonun kullanıldığı etütleri ve seviyesine uygun eserleri sağ ve sol el dengelerine dikkat ederek çalar. 4. Büyük bare tekniğinin özelliklerini açıklar. 5. Büyük bare tekniğini etüt içinde uygular. 6. Büyük bare tekniğini eser içinde uygular. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + V. pozisyonda tizlerde ve baslarda V. pozisyonda tizlerde ve baslardaki notaları içeren etütler yer alan notalar ile alıştırmalar yapılır destekli vuruş (apoyando) tekniği ile çalışılabilir (1. kazanım). (1. kazanım). [!] Bare tekniği çalışılırken perdeye uygulanacak gücü, dengeli + V. pozisyonda çift ses alıştırmaları ve doğru kullanmaya, gereksiz yere eli ve bileği sıkmamaya dikkat çekilir (4- 6. kazanımlar). yapılır (2. kazanım). + V. pozisyonda etütler çeşitli sağ el [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. parmak varyasyonları ile çalınır (3. kazanım). [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon + V. pozisyonun kullanıldığı eserler becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. çalınır (3. kazanım). + Büyük bare tekniğine ilişkin örnekler dinlenir (4. kazanım). Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. + Büyük bare tekniğinin kullanıldığı etüt ve eserler çalınır (5 ve 6. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ ÜNİTE KAZANIMLAR SÜSLEMELİ ÇALMA TEKNİKLERİ 1. Gitarda süslemeli çalma biçimlerinden çarpma, mordan, grupetto, trill ve glissando tekniğinin özelliklerini açıklar. 2. Etütleri; çarpma, mordan, grupetto, trill ve glissando tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Süslemeli çalma biçimlerinden çarpma, mordan, grupetto, trill ve glissando tekniğine ilişkin örnekler dinlenir (1. kazanım). + Çarpma, mordan, grupetto, trill ve glissando tekniğinin kullanıldığı etüt ve eserler çalınır (2 ve 3. kazanım). 3. Çarpma, mordan, grupetto, trill ve glissando tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Çalışmalar yapılırken doğru sol ve sağ el parmaklarının kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz çıkarılmasına ve notaların akıcı biçimde çalınmasına dikkat çekilir (tüm kazanımlar). [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR RE MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Re majör dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. 2. Re majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Re majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Re majör tonunda etüt çalar. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Re majör dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Re majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. + Re majör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). 5. Re majör tonunda eser çalar. + Re majör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Si minör dizisinin aldığı + Si minör dizisi dinlenir ve değiştirici işaretleri gösterir. çalınır (1 ve 2. kazanım). Sİ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 10. SINIF 2. Si minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Si minör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). 3. Si minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. + Si minör tonunda etütler 4. Si minör tonunda etüt çalar. çalınır (4. kazanım ). 5. Si minör tonunda eser çalar. + Si minör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç şekilde seslendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ HİCAZ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Hicaz makamı dizisinin aldığı değiştirici gösterir. 10. SINIF AÇIKLAMALAR + Hicaz makamı dizisi dinlenir [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı ve çalınır (1 ve 2. kazanım). bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Hicaz makamı dizisini Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile değişik sağ el formülleriyle + Hicaz makamında etütler pekiştirilmelidir. çalar. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine çalınır (3. kazanım). dikkat çekilmelidir. 3. Hicaz makamında etüt çalar. [!] Hicaz makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli + Hicaz makamında eserler 4. Hicaz makamında eser çalar. çalınır (4. kazanım). çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Bu ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR NİKRİZ MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER 1. Nikriz makamı dizisinin aldığı değiştirici gösterir. 2. Nikriz makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Nikriz makamında etüt çalar. 4. Nikriz makamında eser çalar. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Nikriz makamı dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). + Nikriz makamında etütler çalınır (3. kazanım). + Nikriz makamında eserler çalınır (4. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Nikriz makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR Sİ BEMOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Si bemol majör dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. 2. Si bemol majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Si bemol majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Si bemol majör tonunda etüt çalar. 5. Si bemol majör tonunda eser çalar. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Si bemol majör dizisi dinlenir ve [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, çalınır (1 ve 2. kazanım). seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Si bemol majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). + Si bemol majör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). + Si bemol majör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR SOL MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Sol minör dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. 10. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Sol minör dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). 2. Sol minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Sol minör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). 3. Sol minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. + Sol minör tonunda etütler çalınır 4. Sol minör tonunda etüt çalar. (4. kazanım ). 5. Sol minör tonunda eser çalar. AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç şekilde seslendirilir. + Sol minör tonunda eserler çalınır [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve (5. kazanım). duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında, öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER NİHAVENT MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Nihavent makamı dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. 2. Nihavent makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Nihavent makamında etüt çalar. 4. Nihavent makamında eser çalar. ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 10. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. + Nihavent makamında etütler [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. çalınır (3. kazanım). [!] Nihavent makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle + Nihavent makamında eserler birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. çalınır (4. kazanım). [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. + Nihavent makamı dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Barok Döneme ait müzik eserlerinin biçimsel özelliklerini açıklar. ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Barok Döneme ait önemli bestecilerin çeşitli eserleri dinlenir (1- 3. kazanımlar). 2. Barok Döneme ait önemli bestecileri tanır. BAROK DÖNEM 10. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Barok Dönem özelliklerinin vurgulanmasına yönelik; canlı konser, CD, kaset ve DVD’lerden yararlanılabilir. [!] Eserler çalınırken metronom sayılarına, dönemin karakteristik özelliklerine ve cümlelerin doğru uygulanmasına dikkat edilmelidir. v /+ Barok Dönemi bestecilerinin [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve eserlerindeki stil özelliklerine 3. Barok Dönemi eserlerinin yönelik araştırma yapmaları istenir dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. özelliklerini belirler. (1- 3. kazanımlar). [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon 4. Barok Döneme ait eser çalar. becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans + Barok Döneme ait çalma becerilerini geliştirmeleri beklenir. düzeyine uygun eserler çalınır (4. kazanım). Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu, öğrenci ürün dosyası ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI ÜNİTE 10. SINIF KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Öğrendiği tekniklerle düzeyine uygun etüt ve eserleri geliştirme ve sergilemenin önemini açıklar. 2. Öğrendiği teknikleri düzeyine uygun solo etüt ve eserler üzerinde uygular. 3. Çaldığı eser ve etütler arasından yapılacak etkinliğe uygun dağarcığı belirler. 4. Öğrendiği tüm teknikleri, seslendirme ve yorumlama terim ve işaretlerini etüt ve eserleri seslendirirken doğru biçimde uygulayarak gösterir. + Yıl boyunca çalışılan etüt ve eserlerden farklı veya onların içinden seçilerek hazırlanacak bir repertuvar, konser performansı düzeyinde çalışılarak sergilenir (1-4. kazanımlar). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Öğrenciler, her zaman sunuma hazır bir dağarcığı olması gerektiği konusunda yönlendirilir. [!] Söz konusu etkinlikler; dinleti, konser ve sınavları kapsar. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, estetik, statü ve başarı değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; gözlem, performans değerlendirme, öz değerlendirme, akran değerlendirme formu ile öğrenci ürün dosyasından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ VII. POZİSYON ÜNİTE KAZANIMLAR 11. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. VII. pozisyonda yer alan notaları + VII. pozisyonda tizlerde ve çalar. baslarda yer alan notalar ile alıştırmalar yapılır (1. kazanım). 2. VII. pozisyonda üçlü, altılı ve sekizli (oktav) aralıkları çalar. + VII. pozisyonda çift ses alıştırmaları yapılır (2. kazanım). 3. VII. pozisyonun kullanıldığı etütleri ve seviyesine uygun + VII. pozisyonda etütler çeşitli sağ eserleri sağ ve sol el dengelerine el parmak varyasyonları ile çalınır (3. dikkat ederek çalar. kazanım). + VII. pozisyonun kullanıldığı eserler çalınır (3. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR VII. pozisyonda tizlerde ve baslardaki notaları içeren etütler destekli vuruş (apoyando) tekniği ile çalışılabilir (1. kazanım). [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ IX. POZİSYON ÜNİTE KAZANIMLAR 11. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. IX. pozisyonda yer alan notaları + IX. pozisyonda tizlerde ve çalar. baslarda yer alan notalar ile alıştırmalar yapılır (1.kazanım). 2. IX. pozisyonda üçlü, altılı ve sekizli (oktav) aralıkları çalar. + IX. pozisyonda çift ses alıştırmaları yapılır (2. kazanım). 3. IX. pozisyonun kullanıldığı etütleri ve seviyesine uygun + IX. pozisyonda etütler çeşitli sağ eserleri sağ ve sol el dengelerine el parmak varyasyonları ile çalınır (3. dikkat ederek çalar. kazanım). + IX. pozisyonun kullanıldığı eserler çalınır (3. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR IX. pozisyonda tizlerde ve baslardaki notaları içeren etütler destekli vuruş (apoyando) tekniği ile çalışılabilir (1. kazanım). [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTARDA TEKNİKLER ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Tremolo tekniğinin özelliklerini açıklar. 2. Etütleri, tremolo tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 3. Tremolo tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. 4. Flageolet tekniğinin özelliklerini açıklar. 5. Etütleri, flageolet tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 6. Flageolet tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. 7. Pizzicato tekniğinin özelliklerini açıklar. 8. Etütleri, pizzicato tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 9. Pizzicato tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. 11. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Tremolo çalma tekniğine ilişkin [!] Çalışmalar yapılırken doğru sol ve sağ el parmaklarının kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz örnekler dinlenir ve çalınır (1ve 2 çıkarılmasına ve notaların akıcı biçimde çalınmasına dikkat kazanım). çekilir (tüm kazanımlar). + Tremolo tekniğinin yer aldığı eserler çalınır (3. kazanım). [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon + Flageolet çalma tekniğine ilişkin becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri örnekler dinlenir ve çalınır (4 ve 5. beklenir. kazanım). Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans + Flageolet tekniğinin yer aldığı değerlendirme formlarından yararlanılabilir. eserler çalınır (6. kazanım). + Pizzicato çalma tekniğine ilişkin örnekler dinlenir ve çalınır (7ve 8. kazanım). + Pizzicato tekniğinin yer aldığı eserler çalınır (9. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR LA MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. La majör dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. 2. La majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. La majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. La majör tonunda etüt çalar. 11. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + La majör dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + La majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. + La majör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). 5. La majör tonunda eser çalar. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. + La majör tonunda eserler çalınır [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon (5. kazanım). becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER FA DİYEZ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR 11. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1. Fa diyez minör dizisinin aldığı + Fa diyez minör dizisi dinlenir ve [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının değiştirici işaretleri gösterir. doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve çalınır (1 ve 2. kazanım). akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Fa diyez minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Fa diyez minör tonunda kadans Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. çalışmaları yapılır (3. kazanım). 3. Fa diyez minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın çalar. + Fa diyez minör tonunda etütler önemine dikkat çekilmelidir. çalınır (4. kazanım ). 4. Fa diyez minör tonunda etüt [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak çalar. üzere üç şekilde seslendirilir. + Fa diyez minör tonunda eserler 5. Fa diyez minör tonunda eser [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık çalınır (5. kazanım). çalar. değerlerine ulaşması beklenir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER SEGÂH MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 11. SINIF AÇIKLAMALAR 1. Segâh makamı dizisinin aldığı + Segâh makamı dizisi dinlenir ve [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının değiştirici işaretleri gösterir. çalınır (1 ve 2. kazanım). doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Segâh makamı dizisini değişik Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile + Segâh makamında etütler çalınır sağ el formülleriyle çalar. pekiştirilmelidir. (3. kazanım). [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın 3. Segâh makamında etüt çalar. önemine dikkat çekilmelidir. [!] Segah makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak + Segâh makamında eserler çalınır 4. Segâh makamında eser çalar. tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle (4. kazanım). birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER HÜZZAM MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Hüzzam makamı dizisinin + Hüzzam makamı dizisi aldığı değiştirici işaretleri dinlenir ve çalınır (1 ve 2. gösterir. kazanım). 2. Hüzzam makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Hüzzam makamında etüt çalar. 11. SINIF + Hüzzam makamında etütler çalınır (3. kazanım). + Hüzzam makamında eserler çalınır (4. kazanım). 4. Hüzzam makamında eser çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Hüzzam makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER Mİ BEMOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 11. SINIF AÇIKLAMALAR 1. Mi bemol majör dizisinin + Mi bemol majör dizisi aldığı değiştirici işaretleri dinlenir ve çalınır (1 ve 2. gösterir. kazanım). [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Mi bemol majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. + Mi bemol majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). 3. Mi bemol majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. + Mi bemol majör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). 4. Mi bemol majör tonunda etüt çalar. + Mi bemol majör tonunda 5. Mi bemol majör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). eser çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER DO MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 11. SINIF AÇIKLAMALAR 1. Do minör dizisinin aldığı + Do minör dizisi dinlenir ve [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru değiştirici işaretleri gösterir. kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir çalınır (1 ve 2. kazanım). biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Do minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Do minör tonunda kadans Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. çalışmaları yapılır (3. 3. Do minör tonunda plagal, kazanım). otantik ve tam kadans çalar. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. 4. Do minör tonunda etüt çalar. + Do minör tonunda etütler [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç çalınır (4. kazanım ). 5. Do minör tonunda eser çalar. şekilde seslendirilir. + Do minör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Klasik Döneme ait müzik eserlerinin biçimsel özelliklerini açıklar. KLASİK DÖNEM 2. Klasik Döneme ait önemli bestecileri tanır. 3. Klasik Dönemi eserlerinin özelliklerini belirler. 4. Klasik Döneme ait eser çalar. 11. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Klasik Döneme ait önemli bestecilerin çeşitli eserleri dinlenir (1- 3. kazanımlar). v /+ Öğrencilerden Klasik Dönem bestecilerinin eserlerindeki stil özelliklerine yönelik araştırma yapmaları istenir (1- 3. kazanımlar). + Klasik Döneme ait çalma düzeyine uygun eserler çalınır (4. kazanım). AÇIKLAMALAR [!] Klasik Dönem özelliklerinin vurgulanmasına yönelik; canlı konser, CD, kaset ve DVD’lerden yararlanılabilir. [!] Eserler çalınırken metronom sayılarına, dönemin karakteristik özelliklerine ve cümlelerin doğru uygulanmasına dikkat edilmelidir. C Tüm kazanımlar “Batı müziği tarihi” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu, öğrenci ürün dosyası ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI ÜNİTE 11. SINIF KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1. Öğrendiği tekniklerle düzeyine uygun etüt ve eserleri geliştirme ve sergilemenin önemini açıklar. 2. Öğrendiği teknikleri düzeyine uygun solo etüt ve eserler üzerinde uygular. 3. Çaldığı eser ve etütler arasından yapılacak etkinliğe uygun dağarcığı belirler. 4. Öğrendiği tüm teknikleri, seslendirme ve yorumlama terim ve işaretlerini etüt ve eserleri seslendirirken doğru biçimde uygulayarak gösterir. + Yıl boyunca çalışılan etüt ve eserlerden farklı veya onların içinden seçilerek hazırlanacak bir repertuvar, konser performansı düzeyinde çalışılarak sergilenir (1-4. kazanımlar). [!] Öğrenciler, her zaman sunuma hazır bir dağarcığının olması gerektiği konusunda yönlendirilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Söz konusu etkinlikler; dinleti, konser ve sınavları kapsar. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, estetik, statü ve başarı değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; gözlem, performans değerlendirme, öz değerlendirme, akran değerlendirme formu ile öğrenci ürün dosyasından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR ÇALMANIN TEMELLERİ GİTARDA TEKNİKLER ÜNİTE KAZANIMLAR 1. İleri - geri vuruş tekniğinin özelliklerini açıklar. 2. Etütleri, ileri - geri vuruş tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 3. İleri - geri vuruş tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. 4. Rasgueado tekniğinin özelliklerini açıklar. 5. Etütleri, rasgueado tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 6. Rasgueado tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. 7. Tambora tekniğinin özelliklerini açıklar. 8. Etütleri, tambora tekniğinin gerektirdiği biçimde çalar. 9. Tambora tekniğini eser içinde gerektiği biçimde çalar. 12. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + İleri - geri vuruş tekniğine ilişkin örnekler dinlenir ve çalınır (1ve 2 kazanım). + İleri - geri vuruş tekniğinin yer aldığı eserler çalınır (3. kazanım). AÇIKLAMALAR Tekniklerin uygulanışında sağ elin temel tirando pozisyonunda bulunması gerekmektedir (1- 6. kazanımlar). [!] Rasgueado tekniği çalışılırken üçleme, dörtleme, beşleme, altılama ve yedileme formüllerine yer verilmelidir (4- 6. kazanımlar). [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. + Rasgueado çalma tekniğine ilişkin örnekler dinlenir ve çalınır (4 ve 5. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon kazanım). becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. + Rasgueado tekniğinin yer aldığı eserler çalınır (6. kazanım). Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. + Tambora çalma tekniğine ilişkin örnekler dinlenir ve çalınır (7 ve 8. kazanım). + Tambora tekniğinin yer aldığı eserler çalınır (9. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR Mİ MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Mi majör dizisinin aldığı değiştirici işaretleri gösterir. 2. Mi majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Mi majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Mi majör tonunda etüt çalar. 5. Mi majör tonunda eser çalar. 12. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR + Mi majör dizisi dinlenir ve çalınır (1 ve 2. kazanım). [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + Mi majör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın + Mi majör tonunda etütler çalınır önemine dikkat çekilmelidir. (4. kazanım ). [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. + Mi majör tonunda eserler çalınır [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon (5. kazanım). becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER DO DİYEZ MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 12. SINIF AÇIKLAMALAR 1. Do diyez minör dizisinin + Do diyez minör dizisi aldığı değiştirici işaretleri dinlenir ve çalınır (1 ve 2. gösterir. kazanım). [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. 2. Do diyez minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. + Do diyez minör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). 3. Do diyez minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. + Do diyez minör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). 4. Do diyez minör tonunda etüt çalar. + Do diyez minör tonunda 5. Do diyez minör tonunda eser eserler çalınır (5. kazanım). çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç şekilde seslendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER KARCIĞAR MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Karcığar makamı dizisinin + Karcığar makamı dizisi aldığı değiştirici işaretleri dinlenir ve çalınır (1 ve 2. gösterir. kazanım). 2. Karcığar makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Karcığar makamında etüt çalar. 4. Karcığar makamında eser çalar. + Karcığar makamında etütler çalınır (3. kazanım). + Karcığar makamında eserler çalınır (4. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi 12. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Karcığar makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER LA BEMOL MAJÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. La bemol majör dizisinin aldığı + La bemol majör dizisi dinlenir değiştirici işaretleri gösterir. ve çalınır (1 ve 2. kazanım). 2. La bemol majör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. La bemol majör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. La bemol majör tonunda etüt çalar. 5. La bemol majör tonunda eser çalar. 12. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. + La bemol majör tonunda kadans Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. çalışmaları yapılır (3. kazanım). + La bemol majör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). + La bemol majör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ FA MİNÖR DİZİ-KADANS-ETÜT-ESER 1. Fa minör dizisinin aldığı + Fa minör dizisi dinlenir ve değiştirici işaretleri gösterir. çalınır (1 ve 2. kazanım). 2. Fa minör dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. 3. Fa minör tonunda plagal, otantik ve tam kadans çalar. 4. Fa minör tonunda etüt çalar. 5. Fa minör tonunda eser çalar. 12. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile + Fa minör tonunda kadans çalışmaları yapılır (3. kazanım). pekiştirilmelidir. + Fa minör tonunda etütler çalınır (4. kazanım ). + Fa minör tonunda eserler çalınır (5. kazanım). [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Çalınan tüm minör diziler, doğal, armonik ve melodik olmak üzere üç şekilde seslendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: DİZİLER- KADANSLAR-ETÜTLER-ESERLER SABA MAKAMINDA DİZİ-ETÜT-ESER ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Saba makamı dizisinin + Saba makamı dizisi dinlenir aldığı değiştirici işaretleri ve çalınır (1 ve 2. kazanım). gösterir. 2. Saba makamı dizisini değişik sağ el formülleriyle çalar. + Saba makamında etütler çalınır (3. kazanım). 3. Saba makamında etüt çalar. + Saba makamında eserler çalınır (4. kazanım). 4. Saba makamında eser çalar. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi 12. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Dizi ve kadans çalışmaları yapılırken sol ve sağ el parmaklarının doğru kullanılmasına, sürenin aksatılmamasına, seslerin temiz ve akıcı bir biçimde çalınmasına dikkat çekilir. Destekli ve desteksiz vuruş teknikleri dizi çalışmaları ile pekiştirilmelidir. [!] Diziler, etütler ve eserler çalınırken metronom kullanmanın önemine dikkat çekilmelidir. [!] Saba makamı dizisi geleneksel yazılımıyla teorik olarak tanıtılacak, daha sonra komalı sesler en yakın yedirimli seslerle birleştirilip çeşitli çalışmalarla pekiştirilecektir. [!] Ünite ile öğrencilerin, dayanışma, iş birliği, hoşgörü, sevgi, saygı ve nezaket değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi ile yorumlama becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ROMANTİK DÖNEM ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ 1. Romantik Döneme ait müzik eserlerinin biçimsel özelliklerini açıklar. 2. Romantik Döneme ait önemli bestecileri tanır. 3. Romantik Dönemi eserlerinin özelliklerini belirler. 4. Romantik Döneme ait eser çalar. + Romantik Döneme ait önemli bestecilerin çeşitli eserleri dinlenir (1- 3. kazanımlar). v /+ Öğrencilerden Romantik Dönem bestecilerinin eserlerindeki stil özelliklerine yönelik araştırma yapmaları istenir (1- 3. kazanımlar). 12. SINIF AÇIKLAMALAR [!] Romantik Dönem özelliklerinin vurgulanmasına yönelik; canlı konser, CD, kaset ve DVD’lerden yararlanılabilir. [!] Eserler çalınırken metronom sayılarına, dönemin karakteristik özelliklerine ve cümlelerin doğru uygulanmasına dikkat edilmelidir. C Tüm kazanımlar “Batı müziği tarihi” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, sorumluluk ve dürüstlük değerlerine ulaşması beklenir. + Romantik Döneme ait çalma [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, düzeyine uygun eserler çalınır (4. deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans kazanım). becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu, öğrenci ürün dosyası ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR MÜZİĞİNDE DÖNEMLER ÇAĞDAŞ DÖNEM ÜNİTE KAZANIMLAR 1. Çağdaş Döneme ait müzik eserlerinin biçimsel özelliklerini açıklar. 2. Çağdaş Döneme ait önemli bestecileri tanır. 3. Çağdaş Dönemi eserlerinin özelliklerini belirler. 4. Çağdaş Döneme ait eser çalar. 12. SINIF ETKİNLİK ÖRNEKLERİ + Çağdaş Döneme ait önemli bestecilerin çeşitli eserleri dinlenir (1- 3. kazanımlar). v /+ Öğrencilerden Çağdaş Dönem bestecilerinin eserlerindeki stil özelliklerine yönelik araştırma yapmaları istenir (1- 3. kazanımlar). AÇIKLAMALAR [!] Çağdaş Dönem özelliklerinin vurgulanmasına yönelik; canlı konser, CD, kaset ve DVD’lerden yararlanılabilir. [!] Eserler çalınırken metronom sayılarına, dönemin karakteristik özelliklerine ve cümlelerin doğru uygulanmasına dikkat edilmelidir. C Tüm kazanımlar “Batı müziği tarihi” dersi ile ilişkilendirilir. [!] Ünite ile öğrencilerin vatanseverlik, barış, hoşgörü ve duyarlılık değerlerine ulaşması beklenir. + Çağdaş Döneme ait çalma düzeyine uygun eserler çalınır (4. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans kazanım). becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; öz değerlendirme formu, öğrenci gözlem formu, öğrenci ürün dosyası ve performans değerlendirme formlarından yararlanılabilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme GİTAR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖĞRENME ALANI: GİTAR DAĞARCIĞI UYGULAMA, GELİŞTİRME VE SERGİLEME DAĞARCIĞI ÜNİTE 12. SINIF KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR 1. Öğrendiği tekniklerle düzeyine uygun etüt ve eserleri geliştirme ve sergilemenin önemini açıklar. 2. Öğrendiği teknikleri düzeyine uygun solo etüt ve eserler üzerinde uygular. 3. Çaldığı eser ve etütler arasından yapılacak etkinliğe uygun dağarcığı belirler. 4. Öğrendiği tüm teknikleri, seslendirme ve yorumlama terim ve işaretlerini, etüt ve eserleri seslendirirken doğru biçimde uygulayarak gösterir. + Yıl boyunca çalışılan etüt ve eserlerden farklı veya onların içinden seçilerek hazırlanacak bir repertuvar, konser performansı düzeyinde çalışılarak sergilenir (1-4. kazanımlar). [!] Öğrenciler, her zaman sunuma hazır bir dağarcığının olması gerektiği konusunda yönlendirilir. +:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik C:Diğer derslerle ilişkilendirme Yİnceleme gezisi [!] Söz konusu etkinlikler; dinleti, konser ve sınavları kapsar. [!] Ünite ile öğrencilerin sabır, disiplin, motivasyon, estetik, statü ve başarı değerlerine ulaşması beklenir. [!] Ünitenin sonunda öğrencilerin, sağ ve sol el koordinasyon becerisi, deşifre becerisi, yorumlama becerisi ile sahne ve performans becerilerini geliştirmeleri beklenir. Ünite ile ilgili olarak ölçme ve değerlendirme çalışmalarında; gözlem, performans değerlendirme, öz değerlendirme, akran değerlendirme formu ile öğrenci ürün dosyasından yararlanılabilir. [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖRNEK FORMLARI Bu bölümde eğitim-öğretim sürecinde öğrencileri değerlendirmek için öğretmenler yardımcı olmak amacıyla örnek formlar ve ölçekler verilmiştir. Öğrencilerin bilişsel becerilerinin yanında duyuşsal ve psikomotor becerilerinin değerlendirilmesi için bu formlar aynen kullanılabileceği gibi amaca uygun değişiklikler yapılarak da kullanılabilir. Bu formlara veya ölçeklere göre öğrencileri değerlendirirken ölçütlere göre hangi alanda yeterli, hangi alanlarda eksiklikleri olduğu belirlenebilir. Öğrencilerin eksiklikleri varsa bu eksiklikleri gidermeye yönelik gereken önlemler alınır. Öz değerlendirme, grup değerlendirme gibi formlarla öğrencileri değerlendirirken amaç, puan vermekten çok, onların eksikliklerini belirlemek ve bu eksiklikleri gidermeye yönelik önlemler almak olmalıdır. NO AD-SOYAD Bu çizelgedeki puanlama sistemi her sınıfa ve dönemsel eser seçimine göre değiştirilebilir. Toplam Akıcılık - 5 Tempo - 5 Müzikalite - 5 Temiz Ses - 5 Teknik - 5 Akıcılık - 5 Müzikalite - 5 Tempo - 5 Temiz Ses - 5 Teknik - 5 Akıcılık - 5 Tempo - 5 Temiz Ses - 5 Teknik - 5 Akıcılık – 5 Tempo - 5 Temiz Ses - 5 Teknik - 5 Gam -2 Kadans - 2 Gam -2 Kadans – 2 Makamsal Eser 25 Puan Barok Eser 25 Puan Makamsal Etüt 20 Puan Tonal Etüt 20 Puan Minör Gam 4 Puan Makamsal Gam 2 Puan Majör Gam 4 Puan . . . . . . . . SINIFI Gam -2 PERFORMANS DEĞERLENDİRME FORMU (Örnek) ÖZ DEĞERLENDİRME Adı ve Soyadı: …………… Sınıfı : …………… Nu : …………… Tarih: …………… Bu çalışmada neler yaptım? ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Bu çalışmada neler öğrendim? ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Bu çalışmada başarılı olduğum bölümler ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Bu çalışmada en çok zorlandığım bölümler ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Çalışmamı yaparken beklemediğim nelerle karşılaştım? ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Bu çalışmayı tekrar yapsaydım şu şekilde yapardım: ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ÖĞRENCİ GÖZLEM FORMU Açıklama: Bu form, etkinlik süresince öğrencilerin, yapılan çalışmalara katılma düzeylerini gözlemeniz amacıyla hazırlanmıştır. Ünite Adı: ……… Adı-Soyadı : ……………… Öğrenci Nu : ……………… Sınıfı : ……………… DERECELER BECERİLER Hiçbir Nadiren zaman 1 2 I. DERSE HAZIRLIK 1.Bilgi kaynaklarına nasıl ulaşacağını bilir. 2.Ulaştığı kaynaklardan etkin biçimde yararlanır. 3.Derse çalgısı, ayaklığı ve notalarıyla eksiksiz gelir. 4.Derse çalışarak gelir. Toplam II. ETKİNLİKLERE KATILMA 1.Gitar öğrencisi olarak bireysel sorumluluklarının farkındadır. 2. Öğretmenini dinler, söylediklerini uygular. Toplam III. İNCELEME – ARAŞTIRMA – GÖZLEM 1. Bilgi toplamak için çeşitli kaynaklara başvurur. 2.Kendisine verilen kaynaklarla yetinmeyip başka kaynaklar araştırır. 3.İnceleme ve araştırma ödevlerini özenerek yapar. 4.Gözlemlerini dikkatli şekilde yapar. 5.Gözlemleri sonucunda mantıksal çıkarımlarda bulunur. 6.Araştırma ve inceleme sonucunda genellemeler yapar. Toplam GENEL TOPLAM Bazen Sıklıkla 3 4 Her zaman 5 PROJE DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Projenin Adı: Öğrencinin Adı ve soyadı: Sınıfı: Nu: DERECELER BECERİLER Kötü 1 Geçer Orta 2 3 İyi 4 Çok İyi 5 I. PROJE HAZIRLAMA SÜRECİ Projenin amacını belirleme Projeye uygun çalışma planı yapma Grup içinde görev dağılımı yapma İhtiyaçları belirleme Farklı kaynaklardan bilgi toplama Projeyi plana göre gerçekleştirme TOPLAM II. PROJENİN İÇERİĞİ Türkçeyi doğru, etkili ve güzel kullanma Doğru bilgileri kullanma Toplanan bilgileri analiz etme Toplanan bilgileri düzenlenme Elde edilen bilgilerden çıkarımda bulunma Kritik düşünme becerisini gösterme Yaratıcılık yeteneğini kullanma TOPLAM III. SUNU YAPMA Türkçeyi doğru, etkili ve güzel konuşma Sorulara cevap verebilme Konuyu dinleyicilerin ilgisini çekecek şekilde sunma Sunuyu hedefe yönelik materyalle destekleme Sunuda akıcı bir dil ve beden dilini kullanma Verilen sürede sunuyu yapma Sunum sırasındaki öz güvene sahip olma Severek sunu yapma TOPLAM GENEL TOPLAM Öğretmenin yorumu: …………………………………………………………………………………………………….…… ………………………………………………………………………………………………..….……… …………………………………………………………………………………..……..….…………… ……………………………………………………………………………………….………………… ………………………………………………………………….. AKRAN DEĞERLENDİRME FORMU Değerlendiren öğrencinin; Grup Numarası: ………………….......... Adı-Soyadı : ……………………….. 1. arkadaşının adı-soyadı: …………………... Sınıfı : ……………………...... 2. arkadaşının adı-soyadı: …………………... 1. Etkinliğe katılımda gönüllüdür. 2. Görevini zamanında yerine getirir. 3. Görevini başarıyla yerine getirir. 3. Farklı kaynaklardan bilgiler toplar ve sunar. 4. Grup arkadaşlarının görüşlerine saygılıdır. 5. Arkadaşlarını uyarırken olumlu bir dil kullanır. 6. Çalgıları kullanırken dikkatli ve titizdir. 8. Düzenli, disiplinli ve sorumluluk sahibidir. 9. Sonuçları (konser değerlendirmeleri vb.) tartışırken anlaşılır konuşur, konuşulanları anlar. 2. arkadaşım 1. arkadaşım Hiçbir zaman Ben 2. arkadaşım 1. arkadaşım Etkinliğin sonunda Ben 2. arkadaşım 1. arkadaşım Etkinliğin başında Ben 2. arkadaşım 1. arkadaşım Grubumuzdaki öğrenciler; Ben Her zaman ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI ÇALIŞMA TAKVİMİ (ÖRNEK) SÜRE 12 Eylül 30 Eylül YAPILACAK İŞLER Ürün dosyasını tanıma 30 Döneme ait Eylül ürünlerin 30 biriktirilmesi Kasım 1 Aralık 5 Aralık Ürün dosyasına konacak ürünlerin seçilmesi 6 Aralık Ürün dosyasının 16 tamamlanması Aralık 19 Aralık Ürün dosyasının 23 sunumu Aralık 19 Aralık 23 Aralık Değerlendirme ve geri bildirimlerin yapılması ÖĞRENCİNİN YAPACAĞI İŞLER ÖĞRETMENİN YAPACAĞI İŞLER Velisi ve öğretmeniyle ürün dosyasının amaçlarını ve en iyi ürünleri seçmek için ölçütler belirler. Bu ölçütleri yazılı olarak dosyaya koyar. Ürün dosyasını ve çalışma takvimini tanıtır. Öğrenciye hedeflerini belirlemede yardımcı olur. Öğrencilere ürün dosyasını değerlendirme ölçütlerini duyurur. Hafta hafta ürünleri seçer. Seçilen ürünler üzerinde eleme ve geliştirme çalışmaları yapar. Ürün biriktirme sürecini izler. Öğrencinin ürün eleme, geliştirme çalışmalarını koordine eder. Ürünlerin belirlenen ölçütlere uygun olarak seçilmesine yardımcı olur. Dönem boyunca seçilen ürünler içinden son elemeyi yaparak iki, üç ürün belirler. Bu ürünler için seçme gerekçelerini yazar. Seçilen ürünler için ürün kontrol listesini doldurur. Ürün dosyasının kapağını, içindekiler kısmını hazırlar. Dersiyle ilgili kendisini yansıtacağı bir öz geçmiş yazar. Çalışma sürecini yansıtan bir özet yazar. Sunum yönergesi doğrultusunda dosyasını sunuma hazırlar. Öğretmen ve velinin katılımıyla sunumu yapar. Öğretmeniyle aldığı geri bildirimlerle ilgili görüşme yapar. Ürün dosyasının derecesine öğretmeniyle birlikte karar verir. VELİNİN YAPACAĞI İŞLER Ürün dosyasıyla ilgili bilgi edinir. Öğrencilerin çalışma hedeflerini belirlemesinde katkıda bulunur. Öğrencilerin ürün eleme, geliştirme aşamalarından haberdar olur. Öğrencilerin süreçteki ihtiyaçlarını karşılar. Dönem ürünleri için öğrencinin gelişim sürecini yansıtacak en iyi ürünleri seçmesinde yönlendirici rol oynar. Öğrencilerin ürünler üzerinde yapacağı son elemeye yardım eder. Dosya tamamlama süresinde öğrencinin yapacağı işleri hatırlatır. Bunlarla ilgili gerekli açıklamaları yapar. Yapılması gerekenler hakkında örnek bir dosya tanıtır. Öğrencilerin yapacağı işler için uygun ortam hazırlayarak öğrenciye ihtiyaç duyduğu desteği sağlar. Ürün dosyası sunum yönergesini hazırlar ve öğrencilere hatırlatır. Sunum için uygun yeri ve zamanı belirler. Sunuma velinin katılını sağlamak için mektup yazar. Velinin sunuma katılmaması durumunda yazılı görüşünü almak için dosyayı veliye üst yazıyla gönderir. Ürün dosyasını bir değerlendirme ölçeğiyle değerlendirir. Çalışmaların güçlü ve zayıf yanlarını belirten bir mektupla bildirimde bulunur. Bu mektup ürün dosyasına eklenir. Her öğrenciyle gelişme sürecini tartışıldığı ve gelecek için hedeflerin saptandığı yüz yüze görüşmeler yapar. Ürün dosyasının derecesine öğrenciyle birlikte karar verir. Sunuma katılır. Ürün dosyasıyla ilgili görüşlerini sözlü ve yazılı olarak belirler. Geri bildirim formunu doldurur. Çocuğun en çok hangi ürünü beğendiğini, çocuğun kendini hangi alanlarda geliştirmesi gerektiğini ve ona nasıl yardımcı olabileceğini belirten bir mektup yazar. Not: Yukarıdaki çalışma takvimi örnek olarak verilmiştir. Uygulamalara bağlı olarak süre ve içerikte değişiklikler yapılabilir. ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI ÖRNEK SAYFALARI GİTAR DERSİ İÇİNDEKİLER ÜRÜN DOSYAM Adı Soyadı Numarası Sınıfı : ……………….. : ……………….. : ……………….. : ……………….. ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASININ GENEL DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ GİTAR ALANINDAKİ ÖZ GEÇMİŞİM • • • • • • Anahtar Sorular Gitara ne zaman ilgi duymaya başladım? Gitar ile ilgili en çok ilgimi çeken konu nedir? (konserler, festivaller, müzisyenler vb.) Okul dışında gitar ile ilgili çalışmalarım nelerdir? Gitarda hoşlanmadığım yönler var mı? Gitar programında başka nelerin olmasını isterdim? Gelecekle ilgili yapmak istediklerime bu dersin nasıl bir katkısı olabilir? • • • • • • • • Bütünlük Dosyamda bulunması gerekenlerin tümü var. Çalışmamı yaparken diğer derslerimden de yararlandım. Seçtiğim ürünleri yıl boyunca edindiğim becerileri yansıtıyor. Dosyamın kapağını, kendimi en iyi biçimde yansıtacak şekilde hazırladım. Düzen Tüm çalışmalarım için uygun başlıklar kullandım. Çalışmalarımı içindekiler bölümünde belirttiğim sıraya göre dosyaladım. Tüm çalışma kâğıtlarım temiz ve düzenli. Yansıtma Seçtiğim çalışmalar güçlü yanlarımı ve gelişimimi yansıtıyor. ÜRÜN KONTROL LİSTESİ Çalışmalar Çalışmanın taslağını hazırladım. Çalışmayı zenginleştirecek resim, fotoğraf, ses kaydı vb. hazırladım. Öğrencinin; Çalışmamı geliştirme aşamasında öğretmenim, ailem ve arkadaşlarımın düşüncesinden yararlandım. Gerekli ekleme ve çıkarmaları yaptım. Çalışmamı yazım ve anlatım kurallarına uygunluğu açısından gözden geçirip gerekli düzeltmeleri yaptım. Çalışmamı sunmaya hazır hâle geldim. Evet Hayır ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI SUNUM YÖNERGESİ 1. Sunumunuz için velinizi sınıfa getiriniz. 2. Sunumunuzun içeriğiyle ilgili velinizin de düşüncesini öğreniniz. 3. Çalışmada çok başarılı olduğunuzu düşündüğünüz üç alanı belirleyiniz ve açıklayınız. 4. Geliştirmeniz gereken üç alanı açıklayınız. 5. Gelecek dönem için hedeflerinizi belirleyip açıklayınız. 6. Çalışma sürecindeki gelişim düzeyinizi ve hedefinize ulaşma derecenizi değerlendiriniz. 7. Velinizin dosyanızla ilgili yazılı görüşlerini alınız. ÜRÜN BİLGİLERİ • Bu çalışmadaki hedefim: • Çalışmamın aşamaları: 1. 2. 3. 4. • Ürünümü seçme gerekçelerim: ……………………………………… • Bu çalışmamda şunları çok iyi yaptım: ……..……………………………….. • Çalışmamın şu alanlarında biraz daha gayret gösterdim ve yardım alabildim: ……………………………………… • Belirlediğim hedefe şu kadar ulaştım: ……………………………………… • Bu çalışma benim şu özelliklerimin gelişimini yansıtıyor: ……………… • Bu çalışmamla ilgili şunları da ürün öz değerlendirme formunda söylemek isterim: ……………………………………… ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI ÖĞRENCİ ÖZET FORMU Adı Soyadı: …………. Konu : …………. Tarih: …… Başlangıçtaki Dosya Çalışmalarım önce nasıldı? ----------------------Çalışmalarım ne denli açık ve anlaşılırdı? ----------------------Beklentilerim ne denli gerçekçiydi? ----------------------- Dosyanın Son Hâli Şimdi nasıl gidiyor? Geliştirmeye açık alanlar başlangıçta nelerdi? ----------------------- Şimdi hangi alanlar geliştirilmeye açık? ---------------------Çalışmalarım şimdi ne denli açık ve anlaşılır? ----------------------Bu konuda şimdi ne düşünüyorum? ----------------------- ----------------------- ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASIYLA İLGİLİ ÖĞRETMENİN KULLANABİLECEĞİ ÖRNEK FORMLAR ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI ÖĞRETMEN ÖZET FORMU Adı Soyadı: Konu: Başlangıçtaki Dosya Tarih: Tarih: Dosyanın Son Hâli VELİ GERİ BİLDİRİM FORMU Çocuğunuz ürün dosyasını sunduktan sonra, lütfen aşağıdaki soruları yanıtlamaya zaman ayırınız. 1. Bu çalışma çocuğunuzun gelişim sürecini daha iyi anlamanıza yardımcı oldu mu? Geliştirmeye açık alanlar başlangıçta nelerdi? Şimdi hangi alanlar geliştirilmeye açık? VELİYE YAZILMIŞ ÖRNEK MEKTUP ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Sunu Tarihi: Etkinlik Programı: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1.Çocuğunuzun çalışmalarından en çok hangisini beğendiniz? ----------------------------------------------------------2.Çocuğunuz sizce hangi alanlarda başarılı? ----------------------------------------------------------3.Çocuğunuza hangi konularda ve nasıl yardımcı olabilirsiniz? ----------------------------------------------------------2. Bu çalışmanın sunumu sizce etkili olacak biçimde düzenlenmiş miydi? ----------------------------------------------------------3. Sizce bu sunum çocuğunuz için değerli bir deneyim oldu mu? ----------------------------------------------------------Belirtmek istediğiniz diğer görüşleriniz: --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI DEĞERLENDİRME FORMU Adı : ....................... Soyadı: ....................... Sınıf : ....................... Yönerge: Aşağıdaki her bir ölçütün ne düzeyde yeterli olduğunu göz önüne alarak dosyayı değerlendiriniz. ÖLÇÜTLER Dereceler 1 2 3 4 5 1. Çalışmaların içeriğinin tam olması 2. Çalışmalardaki çeşitlilik 3. Çalışmaların amaçları karşılaması 4. Çalışmaların amaca uygunluğu 5. Çalışmaların doğruluğu 6. Dosyanın düzenliliği 7. Harcanan çabaları gösterme 8. Kaliteliliği gösterme. 9. Yaratıcılığı gösterme 10. Çalışmaların seçiminde risk alma 11. Öğrencinin gelişimini gösterme 12. Kendini değerlendirme Yorumlar/Öneriler: ……………………………………………………………… ……………………………………………………………… …………………………………………………………… Öğrencinin adı ve soyadı: Tarih: ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYAMIN İÇİNDEKİLER Çalışmalarım 1. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 2. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 3. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 4. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 5. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 6 ………………………………………….......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 7. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 8. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 9. …………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 10.…………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 11. ..………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 12. ...………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 13. ..………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. 14. ...………………………………………......... ………………………………………………….. ………………………………………………….. Bu çalışmayı neden sakladım? ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... GİTAR DERSİ ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI Öğrencinin adı ve soyadı: Tarih: Başlık ............................................................................................................................................... Neden bu çalışmayı sakladım? ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... .................................................................................................................. Bu çalışmayı neden arkadaşlarımla paylaştım? ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... .................................................................................................................. Öğrendiklerim hakkında gösterebileceklerim nelerdir? ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... .................................................................................................................. Eğer bu çalışmayı tekrar yapsaydım, şu şekilde yapardım: .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .................................................................................................................. Çalışmamı yaparken beklemediğim nelerle karşılaştım? .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .................................................................................................................. Benim için bu çalışmanın anlamı ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .................................................................................................................. KAYNAKÇA • Açıkgöz, Kâmile Ün, Aktif Öğrenme, Eğitim Dünyası Yayınları, İzmir, 2003. • Aydıntan, Ziya, Gitar Metodu 1, Evrensel Müzik Evi, Ankara, 1995. • Baykul, Yaşar, İlköğretimde Ölçme ve Değerlendirme, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1999. • Cemil, Murat, Klasik Gitar Metodu, Aktüel Yayınları, Alfa Akademi Ltd. Şti, İstanbul, 2005 • Elmas, Yıldız, Sorularla Gitar, Pan Yayıncılık, İstanbul, 1994. • Ergüç, Boran, “İlköğretim Okullarında Klasik Gitarın Öğretmen Çalgısı Olarak Kullanımı”, Yayımlanmamış Lisans Bitirme Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara,1999. • Fenmen, Mithat, Müzikçinin El Kitabı, Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara, 1991. • Haladyna, Thomas M, Writing Test Items To Evaluate Higher Order Thinking, Allyn and Bacon, Boston, 1997. • Kanneci, Ahmet, Klasik Gitar Metodu, Meteksan Limitet Şirket, Ankara, 1988. • Küçükay, Bekir, Klasik Gitar İçin Başlangıç Metodu, İstanbul, 1992. • MEB, “Öğrenci Merkezli Eğitim Uygulama Modeli”, Millî Eğitim Basımevi, Ankara, 2004. • Oğuzkan, Ferhan, Eğitim Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1974. • Özgüven, İbrahim Ethem, Psikolojik Testler, PDREM Yayınları, Ankara, 1999. • Resmî Gazete, Sayı 26378, 16.12.2006. • Tavşancıl, Ezel, Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi, Nobel Yayınları, 1. Baskı, Ankara, 2002. • Turgut, Mehmet Fuat, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları, Saydam Matbaacılık (5. Basım), Ankara, 1987. • Uçan, Ali, Müzik Eğitimi, Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara, 1994. • Yeprem, M, Safa, Flamenko Sanatı ve Gitar, Bemol Müzik Yayınları (3. Basım). İstanbul, 2006. • Yıldırım, Cemal, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, ÖSYM Yayınları (4. Basım), Ankara, 1999. • Yöndem, Sadık, Gitar Ders Kitabı, Lise Hazırlık, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 2003. • Yöndem, Sadık, Gitar Ders Kitabı, Lise I, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 2003. • Yöndem, Sadık, Gitar Ders Kitabı, Lise II, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2005. İNTERNET ADRESLERİ • http://denizli.meb.gov.tr/mlokurs/ • http://egitimbulteni.com/ sayi-2/ome.htm • http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/yaklasim_2.htm • http://uretim.meb.gov.tr/EgitekHaber/s84/yazarlar/Oguz.htm • http://www.myklasikgitar.com/index.php?option=com_content&task=view&id=799& Itemid=36