mg/L - Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
Transkript
mg/L - Su Yönetimi Genel Müdürlüğü
TÜRKİYE’DE SU YÖNETİMİ VE GELECEĞİ KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANILMASI PROF.DR. MEHMET ÇAKMAKCI Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü cakmakci@yildiz.edu.tr 27-29 KASIM 2014 AFYONKARAHİSAR SU ÇEVRİMİ SU KITLIĞI Yaklaşık 1,1 milyar kişinin (dünya nüfusunun %18’i) temiz su kaynaklarına ulaşımada sorun yaşamaktadır. 2,4 milyar kişi yeterli sağlıklı suya sahip değildir. Su kaynakları çoğalmıyor Su kaynakları kirleniyor Su ihtiyacı hızla artıyor... Hızlı nüfus artışı / Şehirleşme SU KITLIĞI 2025 yılı tahmini global su sıkıntısı: Kuzey Afrika, Orta Doğu ülkeleri, Pakistan, Hindistan ve kuzey Çin’in ciddi su kıtlığı yaşayacağı öngörülmektedir. Fiziksel su kıtlığı Ekonomik su kıtlığı Su kıtlığı az ya da hiç Hesaplanmayan alan İhtiyacı karşılayacak yeterli miktarda ve kalitede su teminini etkileyen faktörler; Coğrafi Hidrolojik Ekonomik Sosyal faktörler Kronik ve yaygın su sıkıntısı: • Yiyecek kıtlığı krizi • Bölgesel su çatışmaları • Ekonomik gelişimin kısıtlanması • Çevresel bozunma Su Savaşları SU KITLIĞI Ulaşılabilir tatlı su kaynakları < 1000 m3/ kişi.yıl (Su fakiri ülke) ≥ 5000 m3/ kişi.yıl (Su-zengini ülke) Dikkat!!! Türkiye su fakiri bir ülke olma yolunda 1519 m3/kişi.yıl (DSİ, 2013) ; Türkiye nüfusu: 76 667 824 kişi (2013) : 94 600 000 kişi (2050’de) Ülkemizin tüketilebilir yerüstü ve yeraltı su potansiyeli yılda ortalama toplam 112 milyar m3 (DSİ, 2013) 1184 m3/kişi-yıl (2050) KULLANILMIŞ SULARIN GERİ KAZANIMI VE YENİDEN KULLANIMININ GEREKLİLİĞİ Yerel ölçekte hidrolojik döngüyü kapamak ve ulaşılabilir tatlı su kaynaklarının korunumasını sağlamak amacıyla atıksuları yeniden kullanmalıyız. Yeni su kaynağı: Kullanılmış atıksuyun yeniden kullanımı AVANTAJLAR: • Çevrenin ve doğal kaynakların korunumu • Sürekli var olan bir su kaynağı (Güvenilir) • Çevresel bozunmaya yol açacak nütriyentlerin değerlendirilmesi • Su kaynakları üzerindeki baskının azaltılması • Yeni su kaynakları ve ilgili alt yapı masraflarının azaltılması KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANIM ALANLARI Uygulama alanı Uygulama çeşitleri Tarımsal sulama Tarlalar, ticari fidanlıklar, vb. Arazi sulama Parklar-bahçeler, okul bahçeleri, refüj, golf sahaları Endüstriyel kullanım Soğutma suları, buhar kazanı suları, proses suları, inşaatlar Yeraltı suyuna deşarj Yeraltı suyu havzasını besleme, tuzlu su girişini engelleme, toprak çökmesini engelleme Rekreasyonal / çevresel uygulamalar Göl, havuzlar, balık üretme çiftlikleri, kar yapımı,sulak alanlar, nehir debisini arttırma İçme suyu dışında kentsel Yangın söndürme suyu, havalandırma, sifon kullanım suyu, araba yıkama İçme suyu İçme suyu barajlarına, yüzeysel rezervuarlara, yeraltı suyuna besleme sulara, KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANIM ALANLARI Kullanılmış atıksular yeniden kullanım amacına uygun kaliteye getirilecek uygun proseslerde arıtılmalıdıktan sonra kullanılmalıdır. Sokak temizleme Park sulama Toz / Isı kontrolü Yangın söndürme KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANIM ALANLARI Yılda 600,000-700,000 m3 karın eritilmesinde (Sapporo-Japonya) Golf sahası sulama Pirinç tarlası (Kumamoto, Japonya) Araba yıkama KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANIM ALANLARI Kanal suyu: 5000 m3/gün evsel atıksu; üçüncül arıtım (kum filtre) + klorlama Osaka-Japonya Önce Meguro Nehri / Tokyo: Arıtılmış su + UV (biyoçeşitliliğin artması) Sonra KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANIM ALANLARI Shinjuku, Tokyo, Japan KULLANILMIŞ SULARIN YENİDEN KULLANIMI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER Kaliforniya - Atıksu Geri kazanımı / Kullanımı Kriterleri (1978 / 2000) (California Code of Regulations, Title 22, Division 4) WHO (Dünya Sağlık Örgütü) 1989. “WHO Guidelines for Agriculture and Aquaculture” 2006. “WHO Guidelines for the Safe Use of Wastewater, Excreta and Greywater” diğer yönetmelik ve kılavuzlara kıyasla daha az kısıtlayıcı.. US EPA: ‘Guidelines for Water Reuse’ (1992 / 2004/2012) A.B.D: Bazı eyaletler EPA 2012 veya kendi geri kazanım yönetmeliklerini uyguluyor; bazı eyaletler uygulamıyor; bazıları içme suyu su kalitesini hedefliyor (Teksas) Avrupa: WHO veya Kaliforniya-Title 22 TÜRKİYE : Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği (Resmi Gazete: 27527, 20 Mart 2010) EK 7 : Arıtılmış Atıksuların Sulama Suyu Olarak Geri Kullanım Kriterleri GENEL SULAMA SUYU KRİTERLERİ Kalite Kriteri Tuzluluk (Bitkinin suya erişimini etkiler)1 Elektriksel İletkenlik (ECw)1 Toplam Çözünmüş Madde (TÇM) Birim5 dS/m mg/L Yok Kullanım Kısıtlaması Az-Orta < 0,7 < 450 0,7 – 3,0 450 – 2000 Yüksek > 3,0 > 2000 Geçirgenlik (Suyun toprakta emilim oranını etkiler. SAR ve ECw birlikte değerlendirilmelidir.)2 0-3 3-6 6 - 12 SAR 12 - 20 20 - 40 Özgül İyon Toksisitesi (Hassas bitkiler için) Yüzey sulama 3 Sodyum (Na) Püskürtme sulama Klorür (Cl)3 > 0,7 > 1,2 > 1,9 > 2,9 > 5,0 0,7 – 0,2 1,2 – 0,3 1,9 – 0,5 2,9 – 1,3 5,0 – 2,9 < 0,2 < 0,3 < 0,5 < 1,3 < 2,9 SAR <3 3–9 >9 meq/L <3 >3 Yüzey sulama meq/L <4 4 – 10 Püskürtme sulama meq/L <3 >3 mg/L < 0,7 0,7 – 3,0 > 3,0 mg/L mg/L < 5(10) <0,01 5(10) – 30(45) 0,01-0,1 > 30(45) > 0,1 meq/L < 1,5 1,5 – 8,5 > 8,5 Bor (B) Diğer Etkiler (Hassas bitkiler için) Nitrat (NO3-N)4 Pestisit Bikarbonat (HCO3) (sadece tepeden püskürtme sulama için) pH ve ECw1 Normal Aralık 6,5 – 8,4 > 10 Atıksuların yeniden kullanımı Sulama Suyu Kriterleri (EPA) Atıksuların yeniden kullanımı Sulama Suyu Kriterleri (EPA) Atıksuların yeniden kullanımı Sulama Suyu Kriterleri (EPA) Atıksuların yeniden kullanımı Sulama Suyu Kriterleri (EPA) Atıksuların yeniden kullanımı Sulama Suyu Kriterleri (EPA) Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği Tablo E7.1 : Sulamada geri kullanılacak arıtılmış atıksuların sınıflandırılması Geri kazanım türü Arıtma tipi Geri kazanılmış suyun kalitesia Sınıf A İzleme periyodu Uygulama mesafesib a-Tarımsal sulama: Ticari olarak işlenmeyen gıda ürünleri b-Kentsel alanların sulanması a)Yüzeysel ve yağmurlama sulama ile sulanan ve ham olarak direkt olarak yenilebilen her tür gıda ürünü b)Her türlü yeşil alan sulaması (Parklar, golf sahaları vb.) -İkincil arıtma -Filtrasyon -Dezenfeksiyon -pH=6-9 -BOİ5 < 20 mg/L -Bulanıklık < 2 NTU -Fekal koliform: 0/100 mL -Bazı durumlarda, spesifik virüs, protozoa ve helmint analizi istenebilir. -Bakiye klor > 1 mg/L -pH: Haftalık -BOİ5: Haftalık -Bulanıklık: Sürekli -Koliform: günlük -Bakiye klor: sürekli İçme suyu temin edilen kuyulara en az mesafede Açıklamalar: -Tarımsal sulamada tavsiye edilen ağır metal analizlerine dikkat edilmelidir. -Standarları sağlamak üzere filtrasyon öncesinde koagülant ilavesi yapılabilir. -Geri kullanılacak arıtılmış atıksu renksiz ve kokusuz olmalıdır. -Virüs ve diğer parazitlerin yok edilmesi için daha uzun dezenfeksiyon temas süreleri kullanılabilir. -Arıtılmış atıksu dağıtım sisteminde (en son uygulama noktasında) bakiye klor değeri 0.5 mg/L’nin üzerinde olmalıdır. -Virüs ve diğer parazitlerin yok edilmesi için daha uzun dezenfeksiyon temas süreleri kullanılabilir. -Yüksek nütrient içeriği besinleri büyüme aşamasında etkileyebilir. Sınıf B a-Tarımsal sulama: Ticari olarak işlenen gıda ürünleri b-Girişi kısıtlı sulama alanları c- Tarımsal sulama: Gıda ürünü olmayan bitkiler a)Meyve bahçeleri ve üzüm bağları gibi ürünlerin salma sulama ile sulanması b)Çim üretimi ve kültür tarımı gibi halkın girişinin kısıtlı olduğu yerler c)Otlak hayvanları için mera sulaması -İkincil arıtma -Dezenfeksiyon -pH=6-9 -BOİ5 < 30 mg/L -AKM < 30 mg/L -Fekal koliform < 200 ad/100 mL -Bazı durumlarda, spesifik virüs, protozoa ve helmint analizi istenebilir. -Bakiye klor > 1 mg/L -pH: Haftalık -BOİ5: Haftalık -AKM: günlük -Koliform: günlük -Bakiye klor: sürekli -İçme suyu temin edilen kuyulara en az 90 m mesafede. -Yağmurlama sulama yapılıyor ise halkın bulunduğu ortama en az 30 m mesafede Açıklamalar: -Tarımsal sulama için tavsiye edilen limitlerde gözönünde bulundurulmalıdır. -Püstkürtmeli sulama yapılıyor ise AKM < 30 mg/L olmalıdır. -Yüksek nütrient içeriği besinleri büyüme aşamasında etkileyebilir. -Süt hayvanlarının meralara girişi sulama yapıldıktan 15 gün sonra olmalıdır. Bu süre kısa olması gerektiği durumlarda, fekal koliform değeri en fazla 14 ad/100 mL olabilir. Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği Tablo E7.2 Sulama suyunun kimyasal kalitesinin değerlendirilmesi için geliştirilmiş tablo Parametreler Birimler İletkenlik Toplam çözünmüş Madde SARTad 0-3 3-6 6-12 12-20 20-40 Kullanımında zarar derecesi Yok Az – orta (I. sınıf su) (II. sınıf su) Tuzluluk µS/cm < 700 mg/L < 500 Geçirgenlik EC 0.7 1.2 1.9 2.9 5.0 Tehlikeli (III. sınıf su) 700-3000 500-2000 >3000 >2000 0.7-0.2 1.2-0.3 1.9-0.5 2.9-1.3 5.0-2.9 < 0.2 < 0.3 < 0.5 < 1.3 < 2.9 Özgül iyon toksisitesi Sodyum (Na) Yüzey sulaması Damlatmalı sulama Klorür (Cl) Yüzey sulaması Damlatmalı sulama Bor (B) mg/L mg/L <3 < 70 3-9 > 70 >9 mg/L mg/L mg/L < 140 < 100 < 0.7 140 –350 > 100 0.7-3.0 > 350 > 3.0 Evsel nitelikli atıksular hariç sulama amaçlı kullanılacak arıtılmış atıksular Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği Tablo E7.7 : Sulama Sularında İzin Verilebilen Maksimum Ağır Metal ve Toksik Elementlerin Konsantrasyonları Elementler Alüminyum (Al) İzin verilen maksimum konsantrasyonlar Birim alana Her türlü zeminde pH değeri 6,0-8,5 arasında verilebilecek olan killi zeminlerde 24 maksimum toplam sürekli sulama yapılması durumunda yıldan daha az sulama miktarlar, kg/ha sınır değerler, mg/L yapıldığında, mg/L 4600 5,0 20,0 Arsenik (As) 90 0,1 2,0 Berilyum (Be) 90 0,1 0,5 Bor (B) 680 - 2,0 Kadmiyum (Cd) 9 0,01 0,05 Krom (Cr) 90 0,1 1,0 Kobalt (Co) 45 0,05 5,0 Bakır (Cu) 190 0,2 5,0 Florür (F) 920 1,0 15,0 Demir (Fe) 4600 5,0 20,0 Kurşun (Pb) 4600 5,0 10,0 ... ... ... ... Sanayi tesislerinden kaynaklanan atıksular Atıksu Arıtma Tesisleri Teknik Usuller Tebliği Tablo E7.10 Atıksu geri kazanımı için uygulanan arıtma teknolojileri ve giderdikleri kirleticiler Arıtma birimleri İkincil arıtma AKM Kolloida l madde Partiküle r organik madde Çözünmüş organik madde P Eser madde Bakteri Protozoa X X X X X X N TÇM Virüs X Nütriyent giderimi X X X Filtrasyon X Yüzey filtrasyonu X Mikrofiltrasyon X X X X X Ultrafiltrasyon X X X X X X Flotasyon X X X X X Nanofiltrasyon X Ters osmoz Elektrodiyaliz X X X X X X X X X X X X X X X X X X İyon değiştirme Dezenfeksiyon X X X Karbon adsorpsiyonu İleri oksidasyon X X X X X X X X X X ARITIM TEKNOLOJİLERİ VE SU KALİTESİ Ham atıksu K.aktif çamur K.AÇ + Filtrasyon TAKM (mg/L) 120-400 5-25 2-8 5-20 BOİ (mg/L) 110-350 5-25 <5-20 KOİ (mg/L) 250-800 40-80 TOK (mg/L) 80-260 TN (mg N/L) TP (mg P/L) Parametre MBR AÇ+ MF + RO 1-4 <2 ≤1 5-15 1-5 <1-5 ≤1 30-70 20-40 20-30 <10-30 ≤2-10 10-40 8-30 8-20 1-5 0,5-5 0,1-1 20-70 15-35 15-35 3-8 2-5 <10 ≤1 4-12 4-10 4-8 1-2 ≤2 <0,3-5 ≤0,5 2-15 0,5-4 2-8 0,3-2 ≤1 0,01-1 1,5-2,5 1-1,5 1-1,5 1-1,5 1-1,5 eser ≤? 270-860 500-700 500-700 500-700 500-700 500-700 ≤5-40 106-109 104-105 103-105 104-105 104-105 <100 ~0 101-104 101-102 0-10 0-10 0-1 0-1 ~0 101-104 101-103 101-103 101-103 101-103 100-103 ~0 Bulanıklık (NTU) Metaller (mg/L) TÇKM (mg/L) T.Koliform AÇ + AÇ+ BNR+ BNR Filtrasyon (No/100mL) Protozoa (No/100mL) Virüs (PFU/100mL) K.AÇ: Konvansiyonel Aktif Çamur, MBR: Membran Biyoreaktör, MF: Mikrofiltrasyon, RO: Ters osmoz BNR: Biyolojik Nütriyent Giderim, TAKM: Toplam askıda katı madde, TÇKM: Toplam çözünmüş katı madde SULAMADA KULLANILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN ARITMA İHTİYACI Türler Tarla bitkileri Lif ve tohum bitkileri Çiğ tüketilebilir sebzeler Tüketilmeden önce işlenecek sebzeler Yem bitkileri Meyve bahçeleri ve üzüm bağları Fidanlık Ticari ormanlık Örnek Bitkiler Arıtma İhtiyacı Arpa, mısır, yulaf Pamuk, keten Avokado, lahana, marul, çilek Enginar, şeker pancarı, şeker kamışı Yonca, arpa, börülce Kayısı, portakal, şeftali, erik, üzüm Çiçekler Kereste İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon İkincil arıtma, dezenfeksiyon ARITILMIŞ ATIKSUYUN TARIMDA YENİDEN KULLANIMI İÇİN ÖRNEKLEME FREKANSI Sürekli- haftalık Mikrobiyolojik analiz Ayda bir veya iki E.coli., Salmonella, bakteriyofaj pH, iletkenlik, bulanıklık, AKM, SAR, UV254, ÇOK, Fiziko-kimyasal, KOİ, BOİ, ÇO, AOX, NO3-N, SO42-, CI-, inorganik TN, NH4-N, artık TP Cl2 Ağır metaller - - Organik kirleticiler - - Mikrokirleticiler - - Aylık - yılda 1-5 yılda bir bir Helmint Legionella, yumurtası, Giardia, Taenia Cryptosporidium B - Al, Ba, Be, Co, Fe, Li, Mn, Mo, Se, Sn, Pe, Th, V Aldehid, fenoller, Yüzey aktif diuron, 2,4-D, maddeler, EDTA, benzen ve hidrokarbonlar benzo(a)piren, PAH PhAc, EDC, DBP As, Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn KULLANILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI DÜNYADA; En yüksek paya sahip uygulama; tarımsal sulama (%70) Endüstriyel: %20, Evsel: %10 Atıksuyun geri kullanımında en önemli gelişmeler/uygulamalar kuraklık yaşanan ülkelerde gerçekleşmektedir: Portekiz, İspanya, İtalya, Güney Fransa gibi Avrupa-Akdeniz ülkeleri, İsrail, Ürdün, Kuveyt, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri… İSRAİL: Üretilen kentsel atıksuyun %72’si geri kazanılmaktadır (öncelikli alan tarımsal sulama ) Geri kazanılan arıtılmış atıksu miktarı, İsrail’in su kaynaklarının yaklaşık %15’ini oluşturmaktadır. KULLANILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI Geri kullanılan arıtılmış atıksu / Çekilen temiz su miktarı (%) Geri kullanılan kullanılmış atıksu miktarı (m3/gün) 35,2 424 657 İsrail 18,1 1 014 000 Singapur 14,4 75 000 ABD 0,6 7 600 000 Türkiye 0,1 136 966 Ülke Kuveyt • Konya AAT-çıkış suyunun bir kısmının (1000 m3/gün) yeşil • • • alan sulama amaçlı kullanımı planlanıyor Afyonkarahisar AAT-çıkış suyunun tarımsal sulamada kullanılması amacıyla bir proje hazırlandı. Antalya-Belek yöresi: Otellerin paket arıtma tesisi çıkış sularının golf sahalarında kullanımı Muğla-Bodrum: Konacık evsel atıksu arıtma tesisi (MBR, 1500 m3/gün) çıkış suyu- bahçe sulama ve araba yıkama amaçlı ERGENE HAVZASI’NDAKİ EVSEL ATIKSULARIN GERİ KAZANIMI VE TARIMSAL SULAMADA KULLANILABİLİRLİĞİNİN BELİRLENMESİ ÇALIŞMANIN AMACI Ergene Havzası’ndaki evsel atıksuların geri kazanımı ve tarımsal sulamada kullanılabilirliğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. ERGENE HAVZASI VE NÜFUS TEKİRDAĞ İLİ TARIM ARAZİ KULLANIM DURUMU Yıl A B C D E 2003 3.657.310 0 83.790 95.160 0 2004 3.667.750 0 102.940 91.840 0 2005 3.694.190 50 87.390 85.110 0 2006 3.608.243 0 79.918 91.704 0 2007 3.403.202 0 83.242 92.031 0 2008 3.496.719 0 71.933 92.473 0 2009 3.399.827 0 66.186 92.699 0 2010 3.446.773 765 58.338 98.528 0 2011 3.415.027 565 59.881 98.607 34,36 2012 3.079.715 700 53.121 95.746 16,71 2013 3.059.231 1.042 51.318 96.889 34,5 A:Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Ekilen Alanı (Da) B: Nadas Alanı (Da) C:Sebze Bahçeleri Alanı (Da) D:Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkilerinin Alanı (Da) E: Süs Bitkileri Alanı (Da) EDİRNE İLİ TARIM ARAZİ KULLANIM DURUMU Yıl A B C D E 2003 3.367.110 7.890 111.500 28.740 0 2004 3.529.630 7.360 116.320 29.710 0 2005 3.611.870 10.010 113.280 27.550 0 2006 3.549.520 11.410 113.078 27.949 0 2007 3.368.376 50 104.215 31.896 0 2008 3.359.380 0 111.054 33.376 0 2009 3.294.847 0 103.919 33.508 0 2010 3.487.679 1.108 93.275 34.470 0 2011 3.157.336 1.446 84.218 35.716 3.050 2012 2.888.491 1.546 85.068 45.740 2.500 2013 2.779.302 2.731 77.747 57.834 2.500 A:Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Ekilen Alanı (Da) B: Nadas Alanı (Da) C:Sebze Bahçeleri Alanı (Da) D:Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkilerinin Alanı (Da) E: Süs Bitkileri Alanı (Da) KIRKLARELİ İLİ TARIM ARAZİ KULLANIM DURUMU Yıl A B C D E 2003 2.365.250 0 52.480 9.510 0 2004 2.417.550 0 49.410 9.720 0 2005 2.391.730 0 48.260 11.080 0 2006 2.326.975 0 46.661 11.345 0 2007 2.233.081 5.369 41.928 12.807 0 2008 2.281.470 10.374 40.540 14.147 0 2009 2.237.176 11.513 40.187 16.586 0 2012 1.747.971 108.691 36.338 21.189 0,0 2013 2.029.891 38.707 26.545 22.165 4,3 2010 2011 A:Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünlerin Ekilen Alanı (Da) B: Nadas Alanı (Da) C:Sebze Bahçeleri Alanı (Da) D:Meyveler, İçecek ve Baharat Bitkilerinin Alanı (Da) E: Süs Bitkileri Alanı (Da) ERGENE HAVZASI’NDAKİ İLLERDE SULANAN TARIM ALANI Evsel Atıksuyun Tipik Özelliği Kirleticiler Toplam katı (TS) Toplam çözünmüş Katı(TDS) Sabit Uçucu Askıda Katı (SS) Sabit Uçucu Çökebilen Katılar BOI5 (20oC) Toplam Organik Karbon (TOK) KOI Azot (Toplam N olarak) Organik azot Serbest amonyum azotu Nitrit azotu Nitrat azotu Fosfor (Toplam Fosfor olarak) Organik İnorganik Klorürler Sülfat Alkalinite (CaCO3 olarak) Yağ-Gres Toplam Koliform Uçucu Organik Bileşikler (VOCs) Birim mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mL/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L mg/L no/100 mL gL Zayıf 350 250 145 105 100 20 80 5 110 80 250 20 8 12 0 0 4 1 3 30 20 50 50 106-107 Konsantrasyon Orta 720 500 300 200 220 55 165 10 220 160 500 40 15 25 0 0 8 3 5 50 30 100 100 107-108 100-400 Kuvvetli 1200 850 525 325 350 75 275 20 400 290 1000 85 35 50 0 0 15 5 10 100 50 200 150 107-109 Çerkezköy (2 kademe) (2 Çorlu kademe) Uzunköprü (2 kademe) Kırklareli merkez (2 kademe) (2 Saray kademeli) Pınarhisar 27,787 18,254 12,196 10,789 22,315 19,215 62,152 40,154 59,240 226,921 15,682 2030 33,916 33,959 21,196 16,459 12,767 38,390 24,065 79,000 50,000 85,712 362,395 30,118 2045 36,250 38,588 25,859 19,987 14,822 52,948 27,440 94,000 60,500 108,485 473,577 45,574 2010 yok yok 2,468 yok yok 2,496 2030 5,266 6,000 4,077 2,545 2,604 7,166 2045 6,651 7,320 5,339 3,034 yok yok Keşan 27,712 Muratlı Malkara 2010 Vize Babaeski Hayrabolu Yıl Q (m3/gün) Nüfus (kişi) Parametre ERGENE HAVZASI EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ TASARIM NÜFUSU VE DEBİLERİ yok 9,370 36,000 27,528 8,476 13,766 60,000 52,678 3,349 10,631 5,236 17,268 11,110 18,096 84,000 85,780 4,276 13,398 Çerkezköy (2 kademe) (2 Çorlu kademe) Uzunköprü (2 kademe) Kırklareli merkez (2 kademe) (2 Saray kademeli) Pınarhisar 27,787 18,254 12,196 10,789 22,315 19,215 62,152 40,154 59,240 226,921 15,682 2030 33,916 33,959 21,196 16,459 12,767 38,390 24,065 79,000 50,000 85,712 362,395 30,118 2045 36,250 38,588 25,859 19,987 14,822 52,948 27,440 94,000 60,500 108,485 473,577 45,574 2010 yok yok 2,468 yok yok 2,496 2030 5,266 6,000 4,077 2,545 2,604 7,166 2045 6,651 7,320 5,339 3,034 yok yok Keşan 27,712 Muratlı Malkara 2010 Vize Babaeski Hayrabolu Yıl Q (m3/gün) Nüfus (kişi) Parametre ERGENE HAVZASI EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ TASARIM NÜFUSU VE DEBİLERİ yok 9,370 36,000 27,528 8,476 13,766 60,000 52,678 3,349 10,631 5,236 17,268 11,110 18,096 84,000 85,780 4,276 13,398 ERGENE HAVZASI EVSEL ATIKSU ARITMA TESİSLERİ PLANLANAN ÇIKIŞ SUYU KALİTESİ AAT Parametreler (mg/L) KOİ TN TKN 125 15 2 125 15 125 10 2 125 10 2 125 10 2 125 10 2 125 10 2 Babaeski Malkara Hayrabolu Vize Pınarhisar Saray (2 kademeli) Muratlı BOİ5 25 25 25 25 25 25 25 AKM 35 35 35 35 35 35 35 Kırklareli merkez (2 kademe) 25 35 125 10 Uzunköprü (2 kademe) Keşan Çorlu (2 kademe) Çerkezköy (2 kademe) 25 25 25 25 35 35 35 35 125 125 125 125 10 <10 10 10 NO3-N 8 8 8 8 8 8 TP 2 2 2 2 2 2 2 2 8 2 2 8 2 2 8 8 2 <1 2 2 KIRKLARELİ VE VİZE AAT ANALİZLERİ Parametre Sonuçlar Analiz metodu Birim Vize Kırklareli Giriş Çıkış Giriş Çıkış SM 4500-H+-B 7,12 7,20 6,80 6,65 SM 2510-B µS/cm 1054 917 1089 850 pH İletkenlik Toplam çözünmüş SM 2540-C madde Klorür SM 4500-Cl-B Nitrat EPA 352.1 Bikarbonat (HCO3-) SM 2320-B Karbonat (CO3-2) SM 2320-B Florür SM 4500-F:B,D Biyokimyasal SM 5210.D oksijen ihtiyacı (BOİ5) Bakiye klor SM 4500-Cl :G Askıda katı madde SM 2540.D (AKM) Kimyasal oksijen SM 5220.D ihtiyacı(KOİ) Krom (Cr+6) SM 3500-Cr:B SM 3030 K/ EPA Sodyum (Na) 200.7 SM 3030 K/ EPA Bor (B) 200.7 mg/L 722 604 mg/L 64 44 mg/L 3,08 1,32 mg/L 422 345 mg/L mg/L <0,25 <0,25 908 606 97 3,43 342 <0,25 86 1,13 164 0,64 mg/L 136 22 304 16 mg/L <1 19 <1 6,8 mg/L 48 <10 268 16 mg/L 218 50 518 55 mg/L <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 mg/L 47 48 65,8 52,4 mg/L 0,09 0,09 <0,05 <0,05 KIRKLARELİ VE VİZE AAT ANALİZLERİ Parametre Kalsiyum (Ca) Magnezyum (Mg) Alüminyum (Al) Arsenik (As) Berilyum (Be) Kadmiyum (Cd) Kobalt (Co) Bakır (Cu) Demir (Fe) Kurşun (Pb) Lityum (Li) Sonuçlar Analiz metodu Birim Vize Kırklareli Giriş Çıkış Giriş Çıkış SM 3030 K/ EPA mg/L 94 124 52,2 49,4 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L 10,2 12,8 9,96 9,2 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L 0,16 0,08 0,74 0,27 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,01 <0,01 <0,01 <0,01 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L 0,15 0,13 0,59 0,23 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 KIRKLARELİ VE VİZE AAT ANALİZLERİ Parametre Mangan (Mn) Molibden (Mo) Nikel (Ni) Selenyum (Se) Vanadyum (V) Çinko (Zn) Bulanıklık Toplam koliform Fekal koliform Eşheriya koli SAR RSC Sonuçlar Analiz metodu Birim Vize Kırklareli Giriş Çıkış Giriş Çıkış SM 3030 K/ EPA mg/L 0,058 0,09 0,1 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,01 <0,01 <0,01 <0,01 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,02 <0,02 <0,02 <0,02 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 0,165 0,43 200.7 SM 2130 B/EPA NTU 33,5 12,5 130 14,9 180.1 Rev2.0 adet/1 321x10 1380x1 10x10 SM 9223 60x107 3 7 00 mL 07 adet/1 50×10 100× 250×10 50×1 SM 9223 5 5 00 mL 103 03 adet/1 SM 9223 0 0 31x107 0 00 mL mg/L 6.51 5.80 11.80 9.68 mg/L 338.2 233.8 299.76 123.8 KIRKLARELİ VE VİZE AAT ANALİZLERİ Parametre Mangan (Mn) Molibden (Mo) Nikel (Ni) Selenyum (Se) Vanadyum (V) Çinko (Zn) Bulanıklık Toplam koliform Fekal koliform Eşheriya koli SAR RSC Sonuçlar Analiz metodu Birim Vize Kırklareli Giriş Çıkış Giriş Çıkış SM 3030 K/ EPA mg/L 0,058 0,09 0,1 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,01 <0,01 <0,01 <0,01 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,02 <0,02 <0,02 <0,02 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 0,165 0,43 200.7 SM 2130 B/EPA NTU 33,5 12,5 130 14,9 180.1 Rev2.0 adet/1 321x10 1380x1 10x10 SM 9223 60x107 3 7 00 mL 07 adet/1 50×10 100× 250×10 50×1 SM 9223 5 5 00 mL 103 03 adet/1 SM 9223 0 0 31x107 0 00 mL mg/L 6.51 5.80 11.80 9.68 mg/L 338.2 233.8 299.76 123.8 KIRKLARELİ VE VİZE AAT ANALİZLERİ Parametre Mangan (Mn) Molibden (Mo) Nikel (Ni) Selenyum (Se) Vanadyum (V) Çinko (Zn) Bulanıklık Toplam koliform Fekal koliform Eşheriya koli SAR RSC Sonuçlar Analiz metodu Birim Vize Kırklareli Giriş Çıkış Giriş Çıkış SM 3030 K/ EPA mg/L 0,058 0,09 0,1 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,01 <0,01 <0,01 <0,01 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,02 <0,02 <0,02 <0,02 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 <0,05 <0,05 200.7 SM 3030 K/ EPA mg/L <0,05 <0,05 0,165 0,43 200.7 SM 2130 B/EPA NTU 33,5 12,5 130 14,9 180.1 Rev2.0 adet/1 321x10 1380x1 10x10 SM 9223 60x107 3 7 00 mL 07 adet/1 50×10 100× 250×10 50×1 SM 9223 5 5 00 mL 103 03 adet/1 SM 9223 0 0 31x107 0 00 mL mg/L 6.51 5.80 11.80 9.68 mg/L 338.2 233.8 299.76 123.8 Arıtılmış atıksuları ile potansiyel sulanabilecek ürün deseni ve sulama yöntemi Arıtılmış atıksuları ile potansiyel sulanabilecek ürün deseni ve sulama yöntemi Arıtılmış atıksuları ile potansiyel sulanabilecek ürün deseni ve sulama yöntemi Arıtılmış atıksuları ile potansiyel sulanabilecek ürün deseni ve sulama yöntemi 24000 20000 16000 12000 8000 4000 Aralık Kasım Ekim Eylül Agustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat 0 Ocak Aylık bitki su ihtiyacı, m3/ha ERGENE HAVZA’SINDAARITILMIŞ ATIKSULARI İLE POTANSİYEL SULANABİLECEK TARIM ALANLARINDA BİTKİ SU İHTİYACI ARITILMIŞ ATIKSULARI İLE POTANSİYEL SULANABİLECEK TARIM ALANI Sulanacak tarım alanı, ha 30.000 25.000 20.000 15.000 2030 Yılı 10.000 2045 Yılı 5.000 0 40 50 60 70 80 90 100 Arıtılmış atıksuyun tarım alanına ulaşma oranı, % Yerleşim yeri Aylar Kırklareli ARITILMIŞ ATIKSULARIN (N, P, Mg VE Ca GİDERİLMEDEN) TARIM ALANLARINA GÜBRE KATKISI- KIRKLARELİ AAT ÖRNEĞİ Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Sulama suyu ihtiyacı, m3/ha 0 0 0 0.22 150.94 813.45 1418.35 1152.89 374.49 44.82 0 0 Atıksu ile sulanan arazide birikebilecek miktar, kg/ha NH4+-N Fosfor Magnezyum Kalsiyum 3.62 19.52 34.04 27.67 8.99 0.91 4.88 8.51 6.92 2.25 1.51 8.13 14.18 11.53 3.74 9.06 48.81 85.10 69.17 22.47 Azotlu ve fosforlu gübre kullanımı azalacaktır. Yerleşim yeri Aylar Vize ARITILMIŞ ATIKSULARIN (N, P, Mg VE Ca GİDERİLMEDEN) TARIM ALANLARINA GÜBRE KATKISI- VİZE AAT ÖRNEĞİ Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Sulama suyu ihtiyacı, m3/ha 0 0 0 0 88.98 454.81 1284 1112.93 351.88 36.48 0 0 Atıksu ile sulanan arazide birikebilecek miktar, kg/ha NH4+-N Fosfor Magnezyum Kalsiyum 1.78 9.10 25.68 22.26 7.04 0.44 2.27 6.42 5.56 1.76 0.89 4.55 12.84 11.13 3.52 8.01 40.93 115.56 100.16 31.67 Azotlu ve fosforlu gübre kullanımı azalacaktır. Yerleşim yeri Aylar Vize ARITILMIŞ ATIKSULARIN (N, P, MG VE CA GİDERİLMEDEN) TARIM ALANLARINA GÜBRE KATKISI- VİZE AAT ÖRNEĞİ Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Sulama suyu ihtiyacı, m3/ha 0 0 0 0 88.98 454.81 1284 1112.93 351.88 36.48 0 0 Atıksu ile sulanan arazide birikebilecek miktar, kg/ha NH4+-N Fosfor Magnezyum Kalsiyum 1.78 9.10 25.68 22.26 7.04 0.44 2.27 6.42 5.56 1.76 0.89 4.55 12.84 11.13 3.52 8.01 40.93 115.56 100.16 31.67 Azotlu ve fosforlu gübre kullanımı azalacaktır. MEVCUT AAT’LERİN TARIMSAL SULAMA AMAÇLI KULLANIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ AAT çıkış suları analiz sonuçlarında BOİ ve koliform parametrelerinin standartlardan daha yüksek olduğu görülmektedir. İlgili parametrelerin standartlara uygun hale getirilebilmesi için mevcut İleri Biyolojik AAT’ye hızlı kum filtresi veya MF/UF membran ve UV dezenfeksiyon ünitesinin ilave edilmesi önerilmektedir. İlave edilecek prosesler sulama suyunun güvenle kullanılabilmesi için de önemlidir. Ön arıtma İleri Biyolojik Arıtma Hızlı Kum Filtresi UV Dezenfeksiy on Tarla Sulama Suyu MEVCUT AAT’LERİN SULAMA SUYUNDA KULLANILABİLMESİ İÇİN İLAVE EDİLEBİLECEK MUHTEMEL PROSESLERİN İLK YATIRIM VE İŞLETME MALİYETLERİ Yatırım Maliyeti (€/m3) İşletme ve Bakım Maliyeti (€/m3) 350 0.07 - 0.18 200 – 350 0.05-0.15 Ultrafiltrasyon 200 0.10 Hızlı Kum Filtresi 25 0.01 - 0.05 4–9 0.004 Prosesler Mikrofiltrasyon* Membran Biyoreaktör* Ultraviole Radyasyonu *€/kişi İLAVE EDİLEBİLECEK MUHTEMEL PROSESLERİN İLK YATIRIM VE İŞLETME MALİYETLERİ – 2030 YILI Mikrofiltrasyon Yıl MBR Ultrafiltrasyon Hızlı Kum Filtresi Ultraviole Radyasyonu İşletme Yatırım İşletme Yatırım İşletme Yatırım İşletme Yatırım İşletme Yatırım Maliyeti, Maliyeti, Maliyet Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti Maliyeti Maliyeti, Maliyeti, € €/gün € i, €/gün € €/gün € , €/gün ,€ €/gün Babaeski 11.870.600 948 11.870.600 790 1.053.200 527 131.650 263 47.394 21 Malkara 11.885.650 1.080 11.885.650 900 1.200.000 600 150.000 300 54.000 24 Hayrabolu 7.418.600 734 7.418.600 612 815.400 408 101.925 204 36.693 16 Vize 5.760.650 458 5.760.650 382 509.000 255 63.625 127 22.905 10 Pınarhisar 4.468.450 469 4.468.450 391 520.800 260 65.100 130 23.436 10 Saray 13.436.500 1.290 13.436.500 1.075 1.433.200 717 179.150 358 64.494 29 Muratlı 8.422.750 770 8.422.750 641 855.200 428 106.900 214 38.484 17 Kırklareli 27.650.000 2.412 27.650.000 2.010 2.679.600 1.340 334.950 670 120.582 54 Uzunköprü 17.500.000 1.526 17.500.000 1.271 1.695.200 848 211.900 424 76.284 34 Keşan 29.999.200 2.478 29.999.200 2.065 2.753.200 1.377 344.150 688 123.894 55 126.838.250 10.800 126.838.250 9.000 12.000.000 6.000 1.500.000 3.000 540.000 240 Çerkezköy 10.541.300 9.482 10.541.300 7.902 10.535.600 5.268 1.316.950 2.634 474.102 211 Lüleburgaz 53.945.500 7.137 53.945.500 5.947 7.929.600 3.965 991.200 1.982 356.832 159 329.737.450 39.582 329.737.450 32.985 43.980.000 21.990 5.497.500 10.995 1.979.100 880 Çorlu Toplam İLAVE EDİLEBİLECEK MUHTEMEL PROSESLERİN İLK YATIRIM VE İŞLETME MALİYETLERİ – 2045 YILI Mikrofiltrasyon Mikrofiltrasyon YılYıl Hızlı Kum Ultrafiltrasyon Ultrafiltrasyon Hızlı Kum Filtresi Filtresi MBR MBR Ultraviole Radyasyonu İşletme Yatırım İşletme İşletme Yatırım İşletme İşletme Yatırım Yatırım İşletme Yatırım İşletme Yatırım Yatırım Yatırım Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti, MaliyetiMaliyeti, Maliyeti Maliyeti Maliyeti Maliyeti, Maliyeti, Maliyeti,€ € Maliyeti, € €/gün € €/gün €/gün € €/gün , €/gün €, € , €/gün ,€ €/gün Babaeski 11.870.600 12.687.500 948 1.197 11.870.600 12.687.500 790 998 1.053.200 1.330.200 527 665 166.275 19.953 333 47.394 59.859 21 27 Malkara 11.885.650 13.505.800 1.080 1.318 11.885.650 13.505.800 900 1.098 1.200.000 1.464.000 600 732 183.000 21.960 366 54.000 65.880 24 29 Hayrabolu 7.418.600 9.050.650 734 961 7.418.600 9.050.650 612 801 815.400 1.067.800 408 534 133.475 16.017 267 36.693 48.051 16 21 Vize 5.760.650 6.995.450 458 546 5.760.650 6.995.450 382 455 509.000 606.800 255 303 75.850 9.102 152 22.905 27.306 10 12 Pınarhisar 4.468.450 5.187.700 469 603 4.468.450 5.187.700 391 502 520.800 669.800 260 335 83.725 10.047 167 23.436 30.141 10 13 Saray 13.436.500 18.531.800 1.290 1.914 13.436.500 18.531.800 1.075 1.595 1.433.200 2.126.200 717 1.063 265.775 31.893 532 64.494 95.679 29 43 Muratlı 8.422.750 9.604.000 770 942 8.422.750 9.604.000 641 785 855.200 1.047.200 428 524 130.900 15.708 262 38.484 47.124 17 21 Kırklareli 27.650.000 32.900.000 2.412 3.108 27.650.000 32.900.000 2.010 2.590 2.679.600 3.453.600 1.340 1.727 431.700 51.804 863 120.582 155.412 54 69 Uzunköprü 17.500.000 21.175.000 1.526 2.000 17.500.000 21.175.000 1.271 1.667 1.695.200 2.222.000 848 1.111 277.750 33.330 556 76.284 99.990 34 44 Keşan 29.999.200 37.969.750 2.478 3.257 29.999.200 37.969.750 2.065 2.714 2.753.200 3.619.200 1.377 1.810 452.400 54.288 905 123.894 162.864 55 72 126.838.250 165.751.950 10.800 15.120 126.838.25 165.751.95 0 9.000 12.600 12.000.000 16.800.000 6.000 8.400 2.100.000 252.000 4.200 540.000 756.000 240 336 Çerkezköy 10.541.300 15.950.900 9.482 15.440 10.541.300 15.950.900 7.902 12.867 10.535.600 17.156.000 5.268 8.578 2.144.500 257.340 4.289 474.102 772.020 211 343 Lüleburgaz 53.945.500 66.308.200 7.137 10.705 53.945.500 66.308.200 5.947 8.921 7.929.600 11.894.400 3.965 5.947 1.486.800 178.416 2.974 356.832 535.248 159 238 329.737.450 415.618.700 39.582 57.111 329.737.45 415.618.70 0 32.985 47.593 43.980.000 63.457.200 21.990 31.729 7.932.150 951.858 15.864 1.979.100 2.855.574 880 1.269 Çorlu Toplam ARITILMIŞ ATIKSULARIN HAYVAN SU İHTİYACI İÇİN KULLANIMI Su ihtiyacı, m3/ay Hayvan sayısı, adet İl Büyükbaş Küçükbaş Büyükbaş Küçükbaş Toplam Tekirdağ 153,269 204,375 2,797,159 1,118,953 3,916,112 Edirne 174,229 237,885 3,179,679 1,302,420 4,482,100 Kırklareli 156,464 321,788 2,855,468 1,761,789 4,617,257 ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI Karaiğdemir Barajı Gönence Göleti ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI Türkgücü Göleti Türkgücü Göleti ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI Çıkrıkçı Barajı ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI Çeltik tarlaları Kurtbey Göleti ARITILMIŞ ATIKSULARIN YENİDEN KULLANIMI Hamzadere Barajı SONUÇ / ÖNERİLER • Değerli bileşenleri nedeniyle atıksuların geri kazanımı / kullanımı sağlanmalıdır. • Ülkemiz için gelecekte zorunluluk olabilecektir. • Atıksuyun arıtımı, geri kazanımı ve kullanımı entegre su kaynakları yönetimi kapsamında değerlendirilmelidir. • Başarılı bir atıksu geri kazanım / kullanım projesi için haklın katılımına her aşamada yer verilmelidir. Atıksuyun geri kazanımı-kullanımı proje planlarında Mühendislik açıdan önemli noktalar • Su kalitesi / Halk sağlığının korunumu • Atıksu arıtma ve bertaraf ihtiyacının değerlendirilmesi • Su temini ve talebinin değerlendirilmesi • Atıksuyun geri kazanımının su kaynaklarına yararının değerlendirilmesi • Teknik ve ekonomik analizler • Halk bilgilendirme programı İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER...