Türkiye`de Yayıncılık Sektörü Durum Analizi ve Sektörün Geleceği
Transkript
Türkiye`de Yayıncılık Sektörü Durum Analizi ve Sektörün Geleceği
DOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ Konusu Türkiye’de Yayıncılık Sektörü Durum Analizi ve Sektörün Geleceği Gerekçesi 2014-2023 İstanbul Bölge Planı’nın ekonomik gelişme ekseni “küresel ekonomide söz sahibi, yüksek katma değer üreten, yenilikçi ve yaratıcı ekonomi” olarak belirlenmiş; bu amaçla İstanbul’un küresel rekabet gücünü ortaya koyabileceği ve uluslararası değer zincirinde yüksek katma değerli işlevler edineceği sektörlerde uzmanlaşması ve bu sektörlerin geliştirilmesi strateji olarak benimsenmiştir. İstanbul’un rekabet üstünlüğüne sahip olduğu sektörlere ağırlık verilirken, özellikle yaratıcılık ve yenilik odaklı gelişen ve uzun vadede yüksek katma değer yaratma potansiyeli taşıyan faaliyet alanlarının önceliklendirilmesi ve kaynakların bu alanlarda değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Söz konusu alanlardan biri olan yaratıcı endüstriler Bölge Planı’nda İstanbul’un öncelikli sektörleri arasında yer almaktadır. Son yıllarda, hem başlı başına bir sektör olarak hem de diğer sektörler üzerindeki katma değeri artırıcı etkileri sebebiyle ön plana çıkan yaratıcı endüstriler sektörü, özellikle gelişmiş ekonomiler tarafından desteklenmekte; sektörün gelişmesine elverişli yaşama ve çalışma ortamları sağlanarak pozitif dışsallıklardan istifade edilmektedir. Ülkemizde de son yıllarda gündeme gelen yaratıcı endüstrilerde yeni örgütlenmeler ve kurumsal yapılar oluşturulmaya başlanmış ve sektör ulusal politika belgelerinde göze çarpmaya başlamıştır. 2010-2013 İstanbul Bölge Planı’ndan başlayarak bölgesel politika metinlerinde yaratıcı endüstriler sektörüne öncelikli olarak yer veren İstanbul Kalkınma Ajansı, kuruluşundan bu yana İstanbul’un yaratıcılık potansiyelini tetiklemek için çalışmakta ve bu alanda mali destek sağlayan ilk kamu kurumu olarak bölgede öncü rol oynamaktadır. Sektörün katma değeri ve çarpan etkisine dair farkındalığın arttığı, yeni örgütlenmelerin oluşturulduğu ve kamunun mali destek sağlamaya başladığı bu dönemde, sektörü yaratıcı endüstriler şemsiyesi altında geniş bir perspektifle ele alan bölgesel araştırmaların eksikliği hissedilmekte ve bu sektörlerin geleceğine yön verecek politika belgelerine altlık oluşturacak saha araştırmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma kapsamında Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından belirlenmiş olan yaratıcı endüstriler tanımı kullanılmakta olup bu sektörler Kültürel Alanlar, Geleneksel Kültür Ürünleri, Sahne Sanatları, Görsel-İşitsel Yayınlar, Yeni Medya, Yaratıcı Hizmetler, Tasarım, Yayıncılık ve Basılı Medya ile Görsel Sanatlar olarak sınıflandırılmıştır. 2014-2023 İstanbul Bölge Planı’nda “İstanbul’da uzun vadede küresel rekabet potansiyeli taşıyan yeni sektörlerin belirlenebilmesine yönelik olarak detaylı sektörel analizlerin yapılması” olarak ifade edilen hedef doğrultusunda, İstanbul yaratıcı endüstriler sektörü altında öne çıkan yayıncılık sektöründe güncel ve sektör odaklı veriye duyulan ihtiyacın karşılanmasını sağlayacak saha araştırması ve bunun sonucunda sektörün mevcut durumunu, gelişme yönünü ve rekabet potansiyelini, ulusal ve küresel kıyaslamalar ile detaylı biçimde ortaya koyacak ve sektörün gelişmesi yönünde stratejiler üreterek geleceğe yönelik yol haritası çizecek bir çalışma, İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenecektir. Bölge ekonomisi için stratejik öneme sahip olan ve Doğrudan Faaliyet Desteği kapsamında desteklenecek olan çalışmanın, Bölge Planı’nın operasyonel hale gelmesi, Bölge’deki diğer kurum ve kuruluşların planlama faaliyetlerine yön verilmesi ve İstanbul’da yaratıcı endüstriler sektörüne yapılacak yatırımların daha üretken biçimde kullanılması yönünde yol gösterici olması amaçlanmaktadır. Kapsamı* Yayıncılık sektörüne dair bu çalışmanın, tabloda yer alan NACE Rev.2 kodları ile belirtilen tüm alt sektörler kapsamında yürütülmesi beklenmektedir. NACE Rev. 2. Kodları ile Yayıncılık Alt Sektörleri 18 18.11.01 18.12.01 18.12.02 18.12.03 18.12.04 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması Gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri (haftada dört veya daha fazla yayınlananlar) Çıkartma, takvim, ticari katalog, tanıtım broşürü, poster, satış bülteni, kartpostal, davetiye ve tebrik kartları, yıllık, rehber, resim, çizim ve boyama kitapları, çizgi roman vb. basım hizmetleri Gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri (haftada dört kereden daha az yayınlananlar) Ansiklopedi, sözlük, kitap, kitapçık, müzik eserleri ve müzik el yazmaları, atlas, harita vb. basım hizmetleri Röprodüksiyon basımı (bir sanat eserinin aslını bozmadan basılması) 18.12.05 18.12.06 Serigrafi faaliyetleri Posta pulu, damga pulu, matbu belgeler, tapu senetleri, akıllı kart, çek defterleri, kağıt para ve diğer değerli kağıtların ve benzerlerinin basım hizmetleri 18.12.07 18.13.01 Plastik, cam, metal, ağaç ve seramik üstüne baskı hizmetleri Basımda kullanmak üzere baskı klişeleri ya da silindirleri ile diğer basım unsurlarının üretilmesi (klişecilik vb.) ile mizanpaj, dizgi, tabaka yapım hizmetleri, gravür baskı için silindirlerin kazınması veya asitle aşındırılması vb. hizmetler Basım öncesi bilgisayar destekli hizmetler (bilgisayar destekli sayfa tasarımı ile saydam, asetat, reprografik sunum araçları ve diğer sayısal sunum ortamları, taslaklar, planlar vb. baskı ürünlerinin tasarlanması) (masa üstü yayımcılık dahil) Ciltçilik ve ilgili hizmetler/mücellitlik (katlama, birleştirme, dikme, yapıştırma, kesme, kapak takma gibi işlemler ile damgalama, Braille alfabesi kopyalama vb. hizmetler) Ses ve görüntü kayıtlarının çoğaltılması hizmetleri (CD'lerin, DVD'lerin, kasetlerin ve benzerlerinin asıl (master) kopyalarından çoğaltılması) 18.13.02 18.14.01 18.20.02 18.20.03 Yazılımların çoğaltılması hizmetleri (CD, kaset vb. ortamlardaki bilgisayar yazılımlarının ve verilerin asıl (master) kopyalarından çoğaltılması) 47 47.61.01 47.62.01 47.63.01 47.79.03 58 58.11.03 58.11.04 58.12.01 58.13.01 58.14.02 58.14.03 58.14.90 58.19.04 58.19.90 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kitap perakende ticareti (kitap, ansiklopedi, rehber vb. ile CD ve DVD ortamındaki kitaplar vb.) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kırtasiye ürünlerinin perakende ticareti Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda müzik ve video kayıtlarının perakende ticareti (dolu ses, müzik ve video kasetleri, CD/DVD vb. ürünler ile boş olanlar dâhil) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ikinci el kitapların perakende ticareti (sahafların faaliyetleri) Yayımcılık faaliyetleri Çocuk kitaplarının yayımlanması Ders kitaplarının ve yardımcı ders kitaplarının yayımlanması (sözlük, atlas, grafikler, haritalar vb. dahil) Rehberlerin ve posta adres listelerinin yayımlanması (telefon rehberleri, iş ve ticaret rehberleri, belediye ve şehir rehberleri, vb.) Gazetelerin yayımlanması (haftada en az dört kez yayımlananlar) (reklam gazeteleri dâhil) Eğitime destek amaçlı dergi ve süreli yayınların yayımlanması (haftada dörtten az yayımlananlar) Bilimsel, teknik, kültürel vb. dergi ve süreli yayınların yayımlanması (haftada dörtten az yayımlananlar) Diğer dergi ve süreli yayınların yayımlanması (haftada dörtten az yayımlananlar) (çizgi roman, magazin dergileri vb.) Değerli kağıtların yayımlanması faaliyetleri (pul, tahvil, hisse senedi, bono veya senet vb. değerli kağıtlar) Bys. diğer yayıncılık faaliyetleri (kartpostal, tebrik kartları vb. ile katalog, poster, reklam materyali vb.) Çalışmanın sektörde küresel eğilimler, Türkiye’nin ve İstanbul’un konumlandırılması, mevcut durum (insan kaynağı, istihdam yapısı, finansmana erişim, idari ve bürokratik süreçler, hedef kitle/müşteri tanımları, ağlar ve işbirlikleri, üretim ve talep, ürün/hizmet süreçleri ve kalitesi, tanıtım ve etkinlikler, altyapı vs.) ve sektörün gelişme potansiyeli kapsamında değerlendirmeler içermesi beklenmektedir. Böylelikle yayıncılık sektörünün gücü, imkânları, ekonomiye katkısı, yarattığı istihdam, sorunları ve olası çözümlerin veriye dayalı olarak ortaya konulması gerekmektedir. Yöntemi* Masa Başı Çalışması: Bu çalışma ile nicel ve nitel verilerin bir arada değerlendirilmesi ve sektörün mevcut durumuna dair bir çerçeve çizilmesi beklenmektedir. Mevcut olmayan ve/veya güncel olmayan verilerin toplanması için eşzamanlı olarak saha araştırması yürütülecektir. Saha araştırması öncesinde ihtiyaç duyulan verilerin derlenebilmesi için bir soru formu geliştirilecektir. Saha Araştırması (Anket ve/veya yüz yüze mülakat): Çalışmanın, sadece daha önce yapılmış benzer çalışmaların güncellemesi olmaktan kaçınması; sektöre özel ve güncel verilerin toplanması gerekmektedir. Bu doğrultuda, sektörde faaliyet gösteren firmalar ve sektöre hizmet eden çatı kuruluşların görüşlerinin ve bunlara dair verilerin çalışmaya yansıtılması beklenmektedir. Saha araştırması için seçilen örneklemin, sektörün farklı alanlarında hizmet sunan ve farklı büyüklüğe sahip firmaları ve çatı kuruluşları dengeli bir şekilde temsil etmesi gerekmektedir. Saha araştırması, çalışma kapsamı içerisinde belirtilen konu başlıklarını içerecek şekilde tasarlanmalıdır. Elde Edilen Bulguların Katılımcı Bir Süreç ile Değerlendirilmesi ve Stratejilerin Belirlenmesi: Elde edilen verilerden hareketle sektörün rekabet gücünün geliştirilmesi, sektörün önündeki fırsat ve tehditlerin, güçlü ve zayıf yönlerin, sektörün gelişme potansiyelinin değerlendirilmesi amacıyla sektördeki çatı kuruluşlar ve büyük oyuncuların da içerisinde yer alacağı çalıştay, odak grup toplantısı vb. katılımcı bir sürecin hayata geçirilmesi, strateji ve politikaların üretilmesi beklenmektedir. Nihai Raporun Oluşturulması: Masa başı çalışması, saha araştırması ve katılımcı süreç sonucunda ortaya konan çıktıların ve çalışma kapsamı içerisinde belirtilen konu başlıklarını içeren değerlendirmelerin nihai rapor haline getirilmesi; raporun görsel tasarımının yapılması ve yayın haline getirilmesi beklenmektedir. Beklenen Çıktılar* Nihai Rapor Yayın Başvuruda Faaliyete Özel Belgeler* Aşağıdaki belgelerin başvuru esnasında sağlanması gerekmektedir: Literatür taraması: Çalışmanın daha önce Yayıncılık Sektörü üzerine yapılmış çalışmalar ile benzerliklerini, farklılıklarını ve özgünlüğünü detaylı biçimde ortaya koyacak literatür taraması Yöntem: 1. Önerilen araştırma yönteminin, kullanılacak veri türleri ve veri kaynaklarının, veri toplama ve analiz yöntemlerinin, bilimsel referanslar içerecek şekilde, tüm aşamaları ve prosedürleriyle gerekçeli açıklaması, 2. Araştırmada kullanılacak tüm ölçme-değerlendirme araçlarının (anket, test, mülakat soru listesi, görüşme formu vb.) kullanıma hazır veya çok az değişiklik gerektirecek taslak hali, 3. Kullanılacak veri kaynaklarının (görüşülecek kişi ve kurumlar, kullanılacak veri tabanları vb.) taslak listesi ve diğer destekleyici belgeler Alt yüklenici: Eğer araştırma alt yüklenicilerden hizmet alımı yolu ile yapılıyorsa İşin tarifi: Araştırmada alt yüklenicinin üstleneceği işler, rol ve sorumlulukları Bütçe: Alt yüklenici detaylı bütçesi ve açıklamaları Kilit personel: Alt yüklenicinin araştırmada kullanacağı kilit personelde aranacak nitelikler Yukarıda yer almayan ancak başvuruyu güçlendireceği düşünülen destekleyici belgeler ayrıca eklenebilir. Nihai Teslimde İstenilen Faaliyete Özel Belgeler* Faaliyet süresince ve sonrasında verilerin kaydedilmesi, korunması, bütünlüğü ve gizliliği araştırmacının sorumluluğundadır. Faaliyet boyunca üretilmiş ham, yarı-işlenmiş ve tamamen işlenmiş verilerin tümü metaveri ile birlikte faaliyetin bitimini takiben ajansa teslim edilecektir. Teslim edilen veri setlerinin, araştırmayı ve orijinal analizi tekrar etmek, eksik veya kusurlu bir uygulama ile ilgili soruların yanıtlamak, kayıtların doğruluğunu teyit etmek, müdahalelerin tarih ve yerini belgeleyebilmek, araştırmanın sonuçların bilimsel geçerliliğini ispat etmek gibi durumlarda gerekecek tüm veriyi içermesi gerekmektedir. Sahada kullanılmış olan doldurulmuş anket formları, gözlem formları, görüşme formları, süpervizyon formları, saha günlüğü gibi belgeler, elektronik ortama aktarıldıktan sonra metaverisini de içerecek şekilde dosyalanacak ve fiziksel olarak teslim edilecektir. Elektronik ortama aktarılmış olan ham veriler ile yarı-işlenmiş ve işlenmiş verilerin tümü bilgisayar ortamında CD/DVD olarak üç nüsha halinde teslim edilecektir (Ses kayıtları ve transkripsiyonları, araştırmaya katılanların demografik özellikleri, kullanılmış olan istatistiksel veriler, analiz için yapılan tüm hesaplamalar ve işlemler, tablo ve grafikler, şekil dosyaları vb). Kullanılan tüm kodlar metadata içerisinde ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. Faaliyetin ara raporlarının, nihai raporunun ve çağrıda öngörülüyorsa faaliyet yayınının elektronik ortamda teslim edilen işlenmiş verilerin içerisinde yer alması, bununla birlikte basılı olarak üç nüsha halinde çoğaltılması ve teslim edilmesi gerekmektedir. *Asgari koşulları tanımlamaktadır. Faaliyetin gerektirdiği şekilde kapsam, yöntem ve faaliyet sonuçları genişletilebilir ve çeşitlendirilebilir.