8.MOTORUN İKİ YÖNDE SINIR ANAHTARIYLA
Transkript
8.MOTORUN İKİ YÖNDE SINIR ANAHTARIYLA
8.MOTORUN İKİ YÖNDE SINIR ANAHTARIYLA ÇALIŞMASI Şema 1.38 'deki devre, elektriksel kilitlemeli devir yönü değiştirme devresine sınır anahtarının kontakları eklenerek oluşturulmuştur. Geri yön sınır anahtarının normalde kapalı kontağı (e4) ileri yön kontaktör bobinine (C1), ileri yön sınır anahtarının normalde kapalı kontağı (e5) ise geri yön kontaktör bobinine (C2) seri bağlanmıştır. Vargel, taşlama, freze gibi iş tezgâhlarında hareketli bölümün hareketi, sınır anahtarları ile kontrol altına alınır. Hareketli mekanizmanın durması veya yön değiştirmesi istenen noktaya, sınır anahtarı konulur. Hareketli bölüm sınır anahtarının pimine (Veya Makarasına) çarptığında, kontakları durum değiştirerek, motorun devir yönü değiştirmesi sağlanır. Şema 1.38: Motorun İki Yönde Sınır Anahtarı İle Çalışması 9. MOTORUN ZAMAN AYARLI ÇALIŞMASI ve DURMASI Bir motorun, butona basıldıktan belirli bir süre sonra çalışması isteniyorsa Şema 1.39 a ‘daki devre kurulur. Devredeki b2 başlatma butonuna basıldığında C1 kontaktörü enerjilenerek b2 butonuna paralel bağlı C1 kontağını kapatır ve sürekli çalışmayı sağlar. Aynı anda d zaman rölesi de enerjilenerek gecikme süresini başlatır. Ayarlanan süre sonunda d zaman rölesi, normalde açık kontağını kapatarak C kontaktörünü enerjilendirir. Güç devresinde bulunan C kontakları kapanacağından motora üç faz şebeke gerilimi uygulanır ve motor gecikmeli olarak çalışır. Motorun çalışması, durdurma butonuna basılıncaya kadar devam eder. Şema 1.39: Motorun Zaman Ayarlı Olarak a) Çalışması, b) Durması , c) Güç Devresi Eğer motorun, başlatma butonuna basıldığında çalışması ve ayarlanan süre sonunda durması isteniyorsa, Şema 1.39 - b 'deki devre kurulur. Bu devrede b2 butonuna basıldığında C kontaktörü enerjilenir ve kontakları durum değiştirir. Aynı anda d zaman rölesi de enerjilendiğinden, ayarlanan süre sonunda zaman rölesinin C kontaktörüne seri bağlı olan kontağı (d) açılarak, kontaktörün enerjisini keser. Böylece motor, zaman ayarlı olarak durmuş olur. Bazı Örnekler Üç fazlı asenkron motorun kesik çalışmasına ait kumanda ve güç devreleri Şema 1.20-(a) Şema 1.23- (a) Üç fazlı asenkron motorun bir yönde sürekli çalışmasına (Mühürleme) ait kumanda ve güç devreleri Şema 1.20-(b) Şema 1.23- (a) Üç fazlı asenkron motorun iki kumanda merkezli sürekli çalışmasına ait kumanda ve güç devresi Şema 1.29-(a) Şema 1.23- (a) Üç fazlı asenkron motorun paket şalterle devir yönünün değiştirilmesine ait kumanda ve güç devresi Üç fazlı asenkron motorun buton kilitlemeli ve elektriksel kilitlemeli olarak, iki yönde çalışmasına ait kumanda ve güç devresi Şema 1.33: Motorun Buton Kilitlemeli Olarak İki Yönde Çalışması (TSE Normu) Üç fazlı asenkron motorun sınır anahtarı ile iki yönde çalışmasına ait kumanda ve güç devresini Üç fazlı asenkron motorun zaman ayarlı olarak çalışması ve durmasına ait kumanda ve güç devresini Şema 1.39: Motorun Zaman Ayarlı Olarak a) Çalışması, b) Durması , c) Güç Devresi Şema 1.45: Otomatik Yıldız-Üçgen Şalter Güç ve Kumanda Devre Şeması (TSE Normu) Şema 1.46: Otomatik Yıldız-Üçgen Şalter Kumanda ve Güç Devre Şeması (TSE Normu) Üç fazlı asenkron motorun paket tip yıldız-üçgen şalterle çalıştırılması