Nedir Evli Çifti Bir Arada Tutan?
Transkript
Nedir Evli Çifti Bir Arada Tutan?
Nedir Evli Çifti Bir Arada Tutan? Sadece sevgi midir karı-kocayı bir arada tutan? Yoksa, İlhan İrem’in 70’lerin sonunda yazdığı mısraların bir gerçeklik payı var mı? “Sevgi yetmez, sevgi yetmez sevgine saygın yoksa. Sevgi yetmez, sevgi yetmez sorumluluğun yoksa.” Kadın ile erkeği birbirine çeken aşk evlilikle sonuçlandığında, zamanla sevgiye dönüştüğünden bahsedilir hep. Alışkanlık, düzen, çocuklar, maddi gereklilikler vs. bu sevginin etrafında bir sarmaldır. Resmi nikah akdi ile evliliğin devamlılığı korunma altına alınmıştır. Yani çiftler toplumun saygı ile baktığı bu en küçük birimini kurarken, ciddi bir sorumluluk altına girerler. Bazen bu süreçte sevmenin sorumluluğuna katlanmak, sevmenin gerekliliklerini yerine getirmek gittikçe zorlaşır. Günümüzde anne-babalarımızın dönemine göre çok daha karmaşıklaşan bir evlilik hayatımız var. Sevginin sorumluluğu gittikçe ağırlaştı. Kadının ekonomik bağımsızlıkla güçlenerek erkekten rol çaldığı yetmezmiş gibi, erkeğe ev ve çocuklar çevresinde yeni görevler çıktı. Bir de üstüne, kadın iş hayatında yorulduğu için evde anlayış ve ilgi bekler oldu. Bu sebeple, aşık oldukları dönemin büyüsü geçtikten sonra evli çiftler, çocuk, şehir ve iş hayatının da baskısı altında, sık sık evliliklerindeki sorumluluklarını değerlendirme ihtiyacı duyuyorlar. Tam bu noktada, günlük hayatın değişen beklentilerine rağmen yolunda giden evlilikler incelendiğinde, sorumlu sevgi gösteren çiftlerin 6 önemli becerisi görülüyor. Bunlardan ilki bağlılıktır. Zihinlerdeki geleneksel kalıplar sonucu evlenirken bir yastıkta kocamaktan bahsedilir. Bir ömür boyu bağlılık diye düşünülür. İşte bu bağlılık duygusu, evliliğin içindeki uyumsuz kişisel özellikleri ve günlük hayatın çifte taşıdığı sorunlarla başa çıkmak için gerekli olan iradeyi ortaya çıkarır. Evliliğin devamı için emek harcanır, uğraşılır. Fakat bazen de, bunun karşıtı olarak, özellikle kişi boşanmış anne-baba çocuğu ise ve/veya anne-babasının çift ilişkisi çok çatışmalı geçmiş ise, evliliğinin bir ömür boyu süreceğini hissedemiyordur. Evlenirken, “nasıl olsa boşanmak çok kolay” diye düşünmüş de olabilir. Böyle ise, evliliğin getirdiği çok olası çatışmalı anlarda, “boşuna uğraşacağıma kestirip atarım” der işbirliğinden kaçınabilir. Bu durum, bağlılığın düşüklüğünü gösterir. İkinci olarak vefadan bahsedilebilir. Karı ya da koca bir 3. kişi ile çatıştığında, trafik, iş hayatı, arkadaşlar, komşular, diğer eşin kim haklı-kim haksız diye araştırma alışkanlığında olması, objektif olmaya çalışıp eşini özellikle 3. kişilerin yanında sık sık eleştirmesi taşıdığı olumsuz duygusal yük ile evlilik birliği için sıkıntı yaratır. Üçüncü kişilerin yanında evli çift birbirine destek olduğunda, iyi günde-kötü günde diye attıkları imza daha bir anlam kazanır. Yalnız kaldıklarında ise bu konuyu irdeleyip gerçek tavırlarını ortaya koyabilirler. Üçüncü önemli kavram temel güven duygusudur. İki yaşına kadar anne-çocuk ilişkisinin kalitesi ve devamlılığı ile direkt ilgili olan bu duygunun varlığı çifte “başıma bir şey gelse nasıl olsa eşim koşar” düşüncesini getirir ve tarafları rahatlatır. Bu temel güven duygusu eksikliği, olur olmaz durumlarda çifti, eşinin yanındaki varlığını soruşturmaya götürebilir. Bazen de bu güven eksikliği duygusu isabetlidir. Eş kendine ait sebeplerle, evliliğe ve partnerine yeteri kadar yatırım yapmamakta ve bireysel bir hayat yaşamakta olabilir. Böyle durumlarda evlilik birliği zayıflayabilir. Sadakat hukuki anlamda garanti altına alınmıştır. Kadın ya da erkek evlenirken eşinden başka kimse ile cinsel ilişkiye girmeyeceğinin sözünü belediyedeki imza ile sabit hale getirir. Evlilik içi aldatma temel ayıplı davranışlardandır. Ama zamanımızda, hem evdeki eşin varlığını seven, avantajlarından yararlanan, düzenini bozmak istemeyen, hem de ev dışı yaşamın çekiciliğine karşı koyamayıp, cinsel hayatındaki heyecan ve tatmini çoğaltmak isteyen eşler de vardır. Bu noktada dışarı yönelen eşin, karısının ya da kocasının bu durumu öğrendiğinde vereceği tepkiyi de göz önüne alarak yetişkin sorumluluğunu üstlenmesi ve bir karar vermesi gerekir. Sadakatsizlik diğer parametrelere de bağlı olarak, başlıca boşanma sebeplerindendir. Sevginin sorumluluklarından diye adlandırabileceğimiz 5. değişken işbirliğidir. Günler, aylar, yıllar boyu aynı evin içinde yaşaması ve hayat ortaklığı yapması beklenen 2 kişinin arasında her türlü çatışmanın çıkması normaldir. Onlardan beklenen bu çatışmalarını çözmek için ne yapabileceklerini konuşmak, belki de çözemeden buzdolabına kaldıracaklarına karar vermek için iletişime geçmeleridir. Süreç içerisinde gelişmesi beklenen kalp kırıklığı, kızgınlık gibi iletişimi bozacak duyguların varlığında bile çiftin tartışma masasında kalmayı bilmesi gerekir. Gerekirse tartışmaya ara vermek, sinirlerin rahatlaması için espri yeteneğini kullanmak gibi etkin iletişim yöntemlerinden haberdar olmak evliliğin devamı için çok yararlı olacaktır. Evliliğin devamlılığı açısından etkileri orta ve uzun vadede ortaya çıkan son parametre ise cinselliktir. Fiziksel ve duygusal açıdan sağlık göstergesi olarak da ifade edilen cinsel çekim ve erotik duygular insan ırkının devamlılığı için gerekli içgüdülerdendir. Bu içgüdüler sonucu iki beden uygun şekilde bir araya gelir ve çocuk doğar. Yani, evli çiftin birbirine karşı cinsel çekim duyması çocuk beklentisinin gerçekleşmesine önayak olur. Ayrıca, çocuk sahibi olduktan sonra da belli bir yaşa kadar fizyolojik olarak devam eden cinsellik ihtiyacının tatmini açısından çiftin birbirine karşı erotik hisler beslemesi önemlidir. Bazen modern yaşamın stresli ortamı, eş reddi olarak adlandırılabilecek duygu durumları ve kalp-damar sağlığı sorunları ile iki tarafının da rızası ile cinsel ilişkinin olmadığı bir yaşam tarzı kabul edilebilir. Bu durum ortak kabul ile olduğu için sorun çıkmaz. Ama evli çiftin sadece bir kişisi cinsellikten çeşitli sebeplerle uzak duruyorsa, diğer taraf da cinsellik ihtiyacını evlilik dışında tatmin etmek durumunda kalıyorsa, bu sadakatsizliğe yol açacağı için evliliğe tehdit oluşturur. Tüm bu yukarıda saydığımız faktörler evliliğin devamlılığında az ya da çok rol oynar. Çiftlerle çalışırken evlilik terapistleri, diğer önemli noktaların yanı sıra, bu 6 değişkeni de incelerler. Gaye Avşar, Psikolojik Danışman Arkabahçe Psikolojik Gelişim, Eğitim ve Danışmanlık