Verim_33_Sonbahar2013 09 Ekim 2013
Transkript
Verim_33_Sonbahar2013 09 Ekim 2013
GÜBRE FABRİKALARI T.A.Ş.’NİN YAYINIDIR YIL: 9 SAYI: 33 Tarım Kredi Kooperatifleri’nin 150. Yılını Kutluyoruz GÜBRETAŞ’tan geleceğin ziraat mühendislerine destek > 04 GÜBRETAŞ Basın Fotoğraf Yarışması’nın ikincisi başlıyor > 06 Faaliyet Raporuna ödül yağıyor > 18 Merhaba OSMAN BALTA - Genel Müdür - Hep birlikte büyüyoruz İÇİNDEKİLER > 3 Panorama Çok değerli Verim okurları, 60 yılı aşan köklü tecrübesiyle her açıdan büyük bir başarı ivmesi yakalayan GÜBRETAŞ, son yıllardaki istikrarlı yükselişi ile birlikte Türkiye’nin büyük sanayi kuruluşları arasında yerini aldı. Türkiye’de sektörün öncü şirketi olduk, dünyada markalaşmış bir dev şirket olma hedefine doğru da hızla ilerliyoruz. 32. sayımızda “geleceğimiz birlikte, gücümüz birlikte” demiştik. Bu sayımızda da gücümüze güç katan Türkiye’nin en büyük tarım ailesi olan ana hissedarımız Tarım Kredi Kooperatifi’nin 150. yılını kutluyoruz. Hep birlikte büyümeye devam ediyoruz. Tarımın giderek daha da önem kazandığı bu dönemde, 150 yıldır ülkemizdeki tarım sektörüne hizmet eden Tarım Kredi Kooperatifi gibi köklü ve öncü bir şirketin ana hissedarımız olmasından dolayı, mutluluk duyuyoruz. > 4 Sosyal Sorumluluk GÜBRETAŞ Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması’nın sergisi Türkiye’yi geziyor. > 7 Gündem > 10 Etkinlik > 12 Açık Görüş > 16 Ürün Tanıtımı 2013 ilk yarı finansal sonuçlarımız açıklandı. Bu sonuçlara göre; konsolide olarak 1 milyar 109 milyon 362 bin TL net satış geliri elde ederek, 152 milyon 93 bin TL konsolide kâra ulaştık. Ana ortaklık payına düşen net kâr ise 46 milyon 814 bin TL oldu. Finansal başarılarımızın yanı sıra sosyal sorumluluk çalışmalarımıza da hız kesmeden devam ediyoruz. Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması Sergimizi İstanbul’dan sonra Kocaeli ve Çanakkaleli sanatseverlerle de buluşturduk. Yeni şehirlerde bir çok sanatseverle sergimizi buluşturmayı planlıyoruz. Geleneksel hale getirmeyi planladığımız yarışmanın ikincisi için çalışmalara başladığımızın müjdesini de verebilirim. Ve daha bir çok yeni haberle bu sayıda da sizlerle buluştuk. Yeni başarı haberlerimizle yine bir araya gelme temennimizle. Bereketli günler dilerim… Periyodik Kurumsal Bülten Yıl: 9 Sayı: 33 Yayın Türü: Yaygın Süreli Baskı Tarihi: Ekim 2013 GÜBRETAŞ Tarım Kredi Kooperatifleri İştirakidir. > 18 Ödül Kürsüsü Faaliyet Raporu’na ödül yağıyor. > 20 Çerçeve > 22 Sektörel Bakış > 25 Eğitim > 26 Başarılı Bayilerimiz > 28 Buluşmalar > 31 Ödüllü Bulmaca Gübre Fabrikaları T.A.Ş. adına sahibi: Osman Balta Katkıda Bulunanlar Şükrü Kaya, Yusuf Karatekin, İsmet Kirkit, Merve Tekçam Yazı İşleri Müdürü Nihat Vuran İletişim Bilgileri Gübre Fabrikaları T.A.Ş. Esentepe, Kasap Sok. No: 22 Şişli / İSTANBUL Tel: (0212) 376 50 50 Faks: (0212) 272 56 78 Yayına Hazırlık Kurumsal İletişim Müdürlüğü Yayın Kurulu Osman Balta, Ferhat Şenel, Tahir Okutan, İsmail Babacan, Yakup Güler E-posta: verim@gubretas.com.tr İnternet: www.gubretas.com.tr Tasarım Uygulama Düzey Ajans Merkez Mah. Begonya Sok. No: 12 Gaziosmanpaşa/İSTANBUL Tel: (0212) 417 92 92 pbx Faks: (0212) 417 72 74 Baskı İlbey Matbaa 2. Matbaacılar Sitesi 3 NB 3 TopkapıZeytinburnu / İstanbul Tel: (0212) 417 92 92 > PANORAMA 2. çeyrek finansal sonuçlar açıklandı GÜBRETAŞ, yılın ikinci çeyrek finansal sonuçlarını Ağustos’ta açıkladı. 2013’ün ilk yarısında 152 milyon 93 bin 159 TL konsolide kâra ulaşıldı. KAP’ta yapılan açıklamaya göre GÜBRETAŞ, 2013 yılının ilk altı ayında konsolide olarak 1 milyar 109 milyon 362 bin TL net satış geliri elde ederek, 152 milyon 93 bin TL konsolide kâra ulaştı. Ana ortaklık payına düşen net kâr ise 46 milyon 814 bin TL oldu. GÜBRETAŞ, yılın ilk yarısında Türkiye’de 220 bin 968 ton çeşitli bileşimdeki kimyevi gübre üretirken; 859 bin 146 ton katı,1 milyon 364 bin 20 litre sıvı ve 7 milyon 851 bin 20 kg toz gübre satışı gerçekleştirdi ve toplam net satış geliri 707 milyon 756 bin 872 TL oldu. İran’daki bağlı ortaklığı Razi’de ise 612 bin 497 ton gübre ve gübre hammaddesi satışı yapılarak 401 milyon 605 bin TL net satış geliri elde edildi. İSTİKRAR DEVAM EDİYOR Capital Dergisi’nin Ağustos sayısında yayınlanan 500 Büyük Özel Şirket listesinde GÜBRETAŞ, 2012 yılının en çok kâr eden 19. şirketi olarak en büyük 500 özel şirketi arasında 54. sırada yerini aldı. GÜBRETAŞ, en çok kar eden ilk 25 şirket sıralamasında geçen yıl 21. sıradayken bu yıl 472 milyon 440 bin 683 lira vergi öncesi kârı ile 19. sıraya yükseldi. 2 milyar 226 milyon 819 bin 536 liralık cirosuyla ise 54. sırada. Fortune Türkiye dergisinin her yıl Temmuz sayısında yayınladığı 2012 sonuçlarıyla hazırlanan Fortune-500 listesinde ise cirolara göre yapılan “En Büyük 500 Şirket” sıralamasında GÜBRETAŞ 48. sırada yerini aldı. İSO 500 listesinde ise 45 yıldır sürekli yer alan 13 şirketten biri olan GÜBRETAŞ, satış hasılatı sıralamasında da 61. sırada. YATIRIM YERİNDE İNCELENDİ Kocaeli’nin Körfez ilçesinde bulunan GÜBRETAŞ Yarımca Tesisleri’nde üretim kapasitesi ve verimlilik artışı sağlayacak tesis yenileme çalışmaları başladı. Genel Müdür Osman Balta ve Genel Müdür Yardımcısı Yakup Güler yenileme yatırımını yerinde incelemek ve teknik detayları görmek için 17 Ağustos 2013 tarihinde Yarımca Tesislerini ziyaret etti. Mühendislik Hizmetleri ve Yatırım Müdürü Nihat İsmuk’dan teknik bilgi alındı. Yaklaşık 160 milyon TL’lik (59 milyon Euro) yatırım bütçesiyle şirket tarihinin en büyük yurtiçi tesis yatırımı olma özelliği taşıyan proje ile NPK-1 ünitesi yenilenirken amonyak tankı da inşa edilecek. 2014’te tamamlanması hedeflenen yatırımla eski teknolojiye sahip tesislerin yerine yüksek çevre standartlarına uygun ve modern üretim tekniğine sahip bir tesis inşa edilecek. 2011’de alınan yatırım kararının ardından ihale süreci geçtiğimiz yıl tamamlanarak uygulama aşamasına geçilen proje, Umde Mühendislik Müteahhitlik Tic. Ltd. Şti. firması tarafından gerçekleştiriliyor. GÜBRETAŞ TAŞINIYOR Şişli’de bulunan GÜBRETAŞ Genel Müdürlük Binası, İstanbul Anadolu yakasının Göztepe semtinde yeni tamamlanan Nida Kule’ye taşınacak. Şu an hizmet verilen binanın depreme dayanıklı olmamasından dolayı taşınma kararı alan GÜBRETAŞ’ın yıl sonu itibariyle yeni yeri Göztepe’de hizmetlerine devam etmesi planlanıyor. GÜRETAŞ’LA VERİM 03 > SOSYALSORUMLULUK GÜBRETAŞ’tan Geleceğin Ziraat Mühendislerine Destek Tarım sektöründe sosyal sorumluluk projeleriyle dikkat çeken GÜBRETAŞ, ziraat fakültelerinde eğitim görüp ekonomik desteğe ihtiyacı olan belli sayıda çiftçi çocuğuna birinci sınıftan başlayarak 4 yıl boyunca karşılıksız eğitim bursu veriyor. Dokuz ay boyunca aylık 250 TL olan GÜBRETAŞ Eğitim Bursu’na başvurular ise 2 Eylül’de başladı. 2007 yılından bu yana verilen GÜBRETAŞ Eğitim Bursu desteğinden yararlanmak isteyen ve ziraat fakültesini bu yıl kazanan öğrenciler, 11 Ekim’e kadar GÜBRETAŞ’ın internet sayfası (www.gubretas.com.tr) üzerinden burs için başvuruda bulunabilecek. Başvurularda sadece çiftçi çocuğu olma ve ziraat fakültesinin Bahçe Bitkileri, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Bitki Koruma, Tarla Bitkileri, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümlerinden herhangi birinin 1. sınıfına bu yıl kayıt yaptırma şartları aranıyor. 11 Ekim 2013 tarihinde sona erecek olan burs başvurularının sonuçları ise 6 Kasım 2013 tarihinde şirketin web sitesinde açıklanacak. GÜBRETAŞ Genel Müdürü Osman Balta, Türkiye’deki tarım sektörünün geleceğinin yetişecek ziraat mühendislerinin niteliğiyle paralel olduğuna inandıklarını belirterek, “Bu nedenle ziraat fakültelerindeki öğrencilere destek olmaya çalışıyoruz” dedi. BAŞİSKELE GÜBRETAŞ İLKOKULU 22 Mart 2013’de Kocaeli Başiskele’de başlanan okul inşaatı hızlı bir şekilde devam ediyor. Kaba inşaatı biten okulun, hızla devam eden tesisat, seramik, dış cephe ve dekorasyon işlerinin tamamlanmasından sonra bu yıl sonuna doğru eğitime başlayacak. 04 > SOSYALSORUMLULUK Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması’nın Sergisi Türkiye’yi Geziyor GÜBRETAŞ, 60. yılında başlattığı “Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması”na katılan eserler içinde en beğenilen 38 fotoğrafın yer aldığı sergiyi, İstanbul ve Kocaeli’den sonra Çanakkale’de sanatseverlerle buluşturdu. mertaş kazandı. Yarışmada Anadolu Ajansı Ankara foto muhabiri Murat Kaynak, Anadolu Ajansı Trabzon muhabiri Fazıl Saraç ve Kırklareli Görünüm Gazetesi’nden Halit Kaplan da mansiyon dalında ödül sahibi oldu. Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması’na katılan eserler içinde en beğenilen 38 fotoğrafın yer aldığı sergi, 22-31 Mayıs tarihleri arasında Marmara Üniversitesi Sultanahmet Yerleşkesi Sanat Galerisinde, 24 Temmuz-11 Ağustos tarihleri arasında İzmit Belediyesi Sanat Galerisinde, 20-26 Ağustos tarih- leri arasında ise Çardak Tarihi Handa sanatseverlerle buluştu. Genel Müdür Osman Balta, serginin başka şehirlere de gideceğinin ve olabildiğince çok kişiye ulaştırmak istediklerinin müjdesini de verdi. Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması’nı geleneksel hale getirerek her yıl farklı bir temayla sürdürmeyi hedeflediklerini belirten Osman Balta, “60 yıldır sektöründe çok sayıda ilklere imza atan GÜBRETAŞ, önümüzdeki dönemde de toprağa, emeğe ve sanata olan katkılarını devam ettirecektir” dedi. • Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarışması 60. yıl etkinlikleri kapsamında geçen yıl ilk kez düzenlendi ve yarışmaya Türkiye’nin 45 ilinden 260 eser katıldı. Jürisinde Coşkun Aral, Garbis Özatay, Selahattin Sevi, İsmail Küçük ve Sabahattin Kayış gibi basın fotoğrafçılığı konusunda tecrübeli isimlerin yer aldığı yarışmada birinciliği İstanbul’dan Kürşat Bayhan kazandı. İkincilik ödülünü Van’dan Ali İhsan Öztürk, üçüncülük ödülünü ise Trabzon’dan Yunus Mer- GÜRETAŞ’LA VERİM 05 > YAKINPLAN GÜBRETAŞ BASIN FOTOĞRAF YARIŞMASI’NIN İKİNCİSİ BAŞLIYOR Tarım sektöründe sosyal sorumluluk projeleriyle dikkat çeken GÜBRETAŞ, geçen yıl hayata geçirdiği Bu Toprağın Renkleri Basın Fotoğraf Yarşması’nın ikincisini başlattı. Yerel ve ulusal basında görev yapan tüm medya mensuplarına açık olan ve ana teması “Tarımda Kadın” olan yarışmaya başvurular geçen yıl olduğu gibi internet üzerinden yapılabilecek. Toplam 13 bin TL’lik para ödülü verilecek olan yarışmaya başvurular 30 Nisan 2014 tarihine kadar devam edecek. Birincilik ödülü olarak 5.000 TL, ikinciye 3.000 TL ve üçüncüye 1.750 TL’lik para ödülünün konulduğu yarışmada 3 kişiye Mansiyon ve bir de Jüri Özel Ödülü verilecek. Yarışmanın jürisinde de özellikle basın fotoğrafçılığı konusunda tecrübeli isimler bulunuyor. Coşkun Aral, Selahattin Sevi, Galip Ataman, Halit Ömer Camcı, Mehmet Demirci, Nihal Gündüz, Rıza Özel ve Ferhat Şenel’den oluşan Yarışma jürisi, sonuçları 6–10 Mayıs 2014 tarihleri arasında değerlendirecek. Sonuçları 14 06 Mayıs 2014’teki Dünya Çiftçiler Günü’nde açıklanacak yarışmadan seçilen fotoğraflara farklı illerde sergiler düzenlenecek. Başvuru ve yarışmayla ilgili detaylar www.butopraginrenkleri.org adresinde yer alıyor. twitter.com/topraginrengi www.facebook.com/butopraginrenkleri > GÜNDEM GÜBRETAŞ’TAN %300 SERMAYE ARTTIRIMI TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDE MUTABAKAT SAĞLANDI PETROL-İŞ Sendikası (Türkiye Petrol Kimya Lastik İşçileri Sendikası) ile KİPLAS (Türkiye Kimya Petrol Lastik ve Plastik Sanayi İşverenleri Sendikası) arasında 22 Ocak 2013’de başlayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 28 Haziran 2013’de anlaşma ile sonuçlandı. GÜBRETAŞ’ın Yarımca Tesislerindeki işçileri kapsayan toplu iş sözleşmesi 01 Ocak 2013 - 31 Aralık 2014 tarihleri arasındaki 2 yılı kapsayacak. GÜBRETAŞ Yönetim Kurulu 25 Temmuz 2013 tarihinde aldığı kararla şirket esas sözleşmesinin 7. Maddesinin verdiği yetkiye dayanarak 83.500.000 TL olan çıkarılmış sermayenin iç kaynaklardan %300 oranında 250.500.500 TL artırılarak 334.000.000 TL’ye çıkarılmasına karar verdi. GÖREV DEĞİŞİKLİĞİ Turhan Koç, Ankara Bölge Satış Müdürlüğü görevinden İskenderun Bölge Satış Müdürlüğü görevine atandı. Hüseyin Karakuş, Bütçe ve Raporlama Uzmanı görevinden Bütçe, Raporlama Yatırımcı ve İştirak İlişkileri Müdürlüğüne terfi etti. Fuat Kalkan, Tekirdağ Müşteri Temsilciliğinden Ankara Bölge Satış Müdürlüğü görevine terfi etti. Koç, Karakuş ve Kalkan’a yeni görevlerinde başarılar dileriz. > Turhan Koç TEŞVİK BELGESİ ONAYLANDI Yıllık 500.000 ton kapasiteli GÜBRETAŞ Yarımca ikiz DAP/NPK tesisi yatırımıyla ilgili teşvik belgesi onaylandı. Ekonomi Bakanlığı, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan teşvik belgesi; KDV, gümrük vergisi, kurumlar vergisi ve sigorta işveren hissesi konularında vergi avantajı sağlıyor. > Hüseyin Karakuş > Fuat Kalkan ARAMIZA KATILANLAR Filiz Barak, Gökhan Gümüş, Mustafa Karacan, Kadir Budak Genel Müdürlük bünyesinde; Muammer Çelebi, Mahmud Sami Başara, Aytaç Esen Yarımca Tesisleri’nde; Yaşar Köse İskenderun Lojistik Merkezi’nde; Muhammed Hakan Çeliktaş ise İzmir Bölge Satış Müdürlüğü’nde göreve başladı. GÜBRETAŞ ailesine katılan tüm yeni çalışma arkadaşlarımıza başarılar dileriz. GÜRETAŞ’LA VERİM 07 > GÜNDEM Tarım Kredi Kooperatifleri 150 yaşında Türk çiftçisinin her türlü ihtiyacını karşılamaya dönük mal ve hizmetleri zamanında, güvenilir, kaliteli ve uygun şartlarda sağlamayı ve ürünlerini pazarlamayı, Türk tarımını çevreye ve doğaya saygılı, sürdürülebilir en üretken sektör yapmak amacıyla hizmet veren ve GÜBRETAŞ’ın ana hissedarı olan Türkiye Tarım Kredi Kooperatifi 150 yaşında... 08 GÜBRETAŞ’ın ana hissedarı Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri, kuruluşunun . yılı ve Merkez Birliği’nin kuruluşunun . yılı münasebetiyle bir Gala Yemeği düzenledi. Kutlu, sözlerine şöyle devam etti: “ yılında başlayan maraton buralara kadar geldi. Bu yılda Tarım Kredi Kooperatifleri ailesi ve hitap etmiş olduğu çiftçi güzel şeyler yaşadı. Bu süreçte kurumun daha da gelişmesi adına birçok kanun ve kararnameler çıkarıldı. Bugün Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri hiçbir yere bağlı olmadan yalnızca Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olarak kendi ayakları üzerinde durabilen, yatırımlar yapan, istihdam sağlayan, büyüyen, gelişen, köklü geçmişten aydınlık geleceğe doğru emin adımlarla ilerleyen bir kurum durumuna geldi.” Tarım kredi Kooperatiflerinden artık herkesin övgüyle bahsettiğini vurgu- Ankara Büyükşehir Belediyesi Mehter Takımı gösterisiyle başlayan yemekte . yıl anısına pasta kesim merasimi ve havai fişek gösterisi yapıldı. Yemekte konuşan Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Abdullah Kutlu, Tarım Kredi Kooperatiflerinin kuruluşunun . Yıl dönümü olduğunu kaydederek; “Dile kolay, bir buçuk asırdır Türk tarımına ve çiftçisine hizmet götürüyoruz. Bugün, Türkiye’nin en büyük çiftçi ailesiyiz” dedi. layan Kutlu, “Bu durum bizi şımartmıyor, yalnızca kamçılıyor. Daha fazla çalışarak daha güzel işlere imza atmaya sevk ediyor. Bu başarıyı hep birlikte tüm çalışanlarımızın emekleriyle elde ettik. Hepinize çok teşekkür ederim. Allah birliğimizi, beraberliğimizi bozmasın. Bu kurum bundan sonra da Türk tarımına ve çiftçisine hizmet etmeye devam edecektir. Türkiye büyüyecek, Tarım Kredi Kooperatifleri daha da büyüyecek.” dedi. TKK Merkez Birliği Sosyal Hizmetler Müdürlüğü tarafından organize edi- len Gala yemeğinde TRT Türk Sanat Müziği Sanatçısı Bahadır Özüşen ile Kültür Bakanlığı Sanatçısı Sercan Direkli de sahne alarak katılımcılara keyifli anlar yaşattılar. “Türkiye büyüyecek, Tarım Kredi Kooperatifleri daha da büyüyecek.” Yemeğe, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Teke, Yönetim Kurulu Başkan Vekilleri Varol Yıldız ve Adnan Güney, Yönetim Kurulu Üyeleri Ahmet Sakin, Osman Şirin, Hacı Özata, Salih Aydın, Necat Buğdaci, Emrullah Tekman, Denetçiler İsmail Daşdelen, İhan Saltık, Genel Müdür Yardımcıları Oktay Malyemez, Veli Çelebi ve Hüsamettin Gülhan, Koop-İş Sendikası Genel Başkanı Eyüp Alemdar, Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanı, . Hukuk Müşaviri, Daire Başkanları, Bölge Müdürleri, Merkez Birliği personeli, Ankara Bölge Birliği personeli, iştiraklerin müdürleri ve personeli ile Koop-İş Sendikası personeli aileleriyle birlikte katıldılar. GÜRETAŞ’LA VERİM 09 > ETKİNLİK Geleneksel GÜBRETAŞ iftarları Ramazan ayı boyunca düzenlenen geleneksel iftar davetleri, GÜBRETAŞ paydaşlarını buluşturmaya devam ediyor. Ana hissedarımız Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) Merkez Birliği’nin yöneticileri ve çalışanlarına yönelik olarak Ankara’da düzenlenen geleneksel iftar yemeği programı, 11 Temmuz 2013 tarihinde gerçekleştirildi. 10 JW Marriott Otel’de yapılan iftar programına Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker, TBMM Tarım Komisyonu Başkanı İbrahim Yiğit ve Tarım Komisyonu üyeleriyle diğer milletvekillerimizin yanı sıra Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Teke ve yönetim kurulu üyeleri ile TKK Merkez Birliği Genel Müdürü ve GÜBRETAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Kutlu, GÜBRETAŞ Genel Müdürü Osman Balta ve diğer yönetim kurulu üyeleri, genel müdür yardımcıları ve daire başkanları ile Merkez Birliği yönetici ve çalışanlarının aileleri katıldı. İftar yemeğinde konuşma yapan Bakan Mehdi Eker, konuşmasında GÜBRETAŞ’ın Türkiye’nin en büyük şirketlerinden birisi haline geldiğini vurguladı. GÜBRETAŞ’ın İstanbul’daki personeline ve paydaşlarına yönelik organize edilen iftar programı ise 12 Temmuz 2013 tarihinde Kandili Cemile Sultan Korusu’nda gerçekleşti. İftar yemeğine GÜBRETAŞ yöneticileri ve çalışanların ailelerinin yanı sıra iştirak şirketlerinden yöneticiler ve tedarikçi firmalardan davetliler de katıldı. Genel Müdür Osman Balta, konuşmasında GÜBRETAŞ’ın başarılarında ailenin her bir ferdinin rolü olduğunu belirterek “çalışanlarımızın, iştiraklerimizin, tedarikçilerimizin ve onların arkasındaki aileleriyle bu başarılara ulaştık” dedi. GÜBRETAŞ’ın bir diğer iftar buluşması ise 19 Temmuz’da Kocaeli’nde düzenlendi. Sekapark’taki Özsar Restoran’da gerçekleşen programa, şirket yöneticileri ile Yarımca Tesisleri’ndeki çalışanlar aileleriyle birlikte katıldı. Yaklaşık 450 kişilik katılımla gerçekleşen iftarın davetlileri, büyük GÜBRETAŞ ailesi olarak bir araya gelmiş olmaktan mutlu olduklarını dile getirdiler. Umre ve İtalya yolcuları keyifli döndü Sıvı-toz ürün grubu için düzenlenen “Damla Damla Bereket” kampanyasından yurtdışı seyahati kazanan müşterilerimiz, umre ve İtalya turundan keyifli döndüler. 24 Haziran – 2 Temmuz tarihleri arasında 8 gece 9 gün olarak gerçekleştirilen umre turunda katılımcılar Medine ve Mekke’deki kutsal mekanlarda ibadetlerini ifa ettiler. Umreciler tur süresince Sevr ve Hira dağları, Uhud şehitliği, İki Kıbleli Mescit, Cenneti Mualla Mezarlığı, Arafat ve Müzdelife gibi birçok kutsal mekanı da ziyaret etme fırsatı buldu. İtalya seyahatine katılanlar ise 24-28 Haziran’da gerçekleştirilen program çerçevesinde Napoli, Sorrento, Positano, Amalfi, Capri Adası, Pompei, başkent Roma ve Vatikan’daki tarihi, kültürel ve turistik mekanları rehber eşliğinde gezdiler. GÜRETAŞ’LA VERİM 11 > AÇIKGÖRÜŞ Prof. Dr. Yusuf KURUCU Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sitemleri Laboratuarı TARIMIN UZAKTAN ALGILAMA TEKNİĞİ İLE İZLENMESİ Etkili tarım politikaları geliştirmek ve sağlıklı gıda üretimi için tarımsal üretimin planlanması ve izlenmesi gerekmektedir. Ancak geniş alanlara yayılan ve çok çeşitli ürünlerden oluşan tarımsal üretimin izlenmesi kolay bir işlem değildir. Üstelik tarımsal üretimde ürün desenini ve verimliliği etkileyen pek çok parametre vardır. Tüm bu değişkenlerin coğrafi olarak izlenmesi ve karar vericilere sunulması için çok farklı yöntemler geliştirilmiştir. Başarı düzeyleri farklı olan geleneksel yöntemlerin dışında, günümüz uzay teknolojisinin bir ürünü olan Uzaktan Algılama Tekniği, gelişmiş ülkeler tarafından etkili olarak kullanılmaya başlanmıştır. Ülkemizin başarıyla ürettiği Göktürk 2 Uydusundan alınacak görüntüler de bu amaca hizmet edebilecek özelliklerdedir. 12 U zaktan Algılama Tekniği, cisimlerle fiziksel temas sağlamadan, uydu yada uçak tarafından taşınan geliştirilmiş kameralar ile elde edilen görüntü veya fotoğraflarla tanımlanması çalışmalarıdır. Uzaktan algılama tekniği, başta tarım olmak üzere pek çok bilim dalı için vazgeçilmez bir araç konumundadır. Konusunu iyi bilen “uzman” kullanıcılar, hava fotoğrafları yada uydu görüntülerinden, çalışma alanına ait bilgileri ayrıntılı olarak üretebilirler. Ancak, uzaktan algılama tekniği ayrıntılı veri üretmek için tek başına yeterli değildir. Arazi çalışmaları ve gerekli laboratuar analizleri ile desteklenmelidir olayların don meydana gelen hasarların saptanmasında, su kirliliğinin belirlenmesinde, jeoloji, maden, kent ve yol planlama, denizcilik vb. konularda yoğun olarak kullanılmaktadır (Altınbaş vd. 2003). Cisimler doku ve konum özelliklerine göre güneş ışınlarını değişik dalga boylarında yansıtırlar ya da absorbe ederler. Özel platformlarla (uydu, uçak vb.) taşınabilen algılama düzenekleri ile yansıyan yada cisimler tarafından salınan enerji algılanabilmektedirler (Şekil 1). Bu yolla elde edilen verilerin bilgisayar ortamında değerlendirilmesi ile istenilen alan içerisindeki doğal öğelerin yerleri haritalanabilmektedir (Kurucu vd 2004). Uzaktan algılama tekniği kullanılan enerji kaynağına bağlı olara Aktif Uzaktan Algılama ve Pasif uzaktan Algılama tekniği olarak iki ayrı başlıkta çalışılmaktadır. Pasif uzaktan algılama tekniği, güneş enerjilerinin yeryüzüne ulaşması ve geri yansımasının kaydedilmesi temeline dayanmaktadır (Şekil 1). Aktif uzaktan algılama tekniği ise Uydu yada uçağa takılı sis- temler tarafından üretilen mikro dalga boyundaki enerjinin yer yüzüne ulaşması ve geri saçılımın kaydedilmesi temeline dayanır. Pasif uzaktan algılama tekniği ile sadece gündüz ve bulutsuz hava koşullarında çalışılabilir ve algılama işlemi farklı fitleler ve lens sitemini içeren bir kamera tarafından yapılır. Aktif uzaktan algılama tekniğinde ise gece, gündüz veya her türlü hava koşullarında çalışılabilmektedir. RADAR olarak da bilinen aktif uzaktan algılama tekniğinde görüntü almak için bir kamera yerine farklı uzunluk ve şekillerdeki antenler kullanılmaktadır. Günümüzde RADAR uydu görüntüleri, başta toprak nemi, bitki örtüsü çeşitliliği, bitki örtüsü yoğunluğu ve kar örtüsünün su verimi, kalınlığı vb özellikleri olmak üzere tarımsal amaçlar için etkili olarak kullanılmaktadır. Yeryüzü objeleri güneşten gelen farklı dalga boyunda ışınları absorbe ederler ya da farklı ölçülerde yansıtırlar. Örneğin, bitkiler güneşten gelen enerjinin yeşil ve kızılötesi dalga boyunda olan bölümünü neredeyse tamamen yansıtırken diğer dalga bo- Şekil 1. Uzaktan algılama tekniğinde görüntü alma işlemi (Kurucu ve Balık, 2004) Araştırma dünyasında pek çok veri toplama yöntemi uygulanmaktadır. Bunlardan birisi olan uzaktan algılama tekniği, konusunu iyi bilen kullanıcıya, özellikle çok disiplinli çalışmalar ile gerçekleştirilen araştırmalarda çok yararlı bir araç şekline gelmiştir. Son yıllarda ise çok bantlı tarama düzenekleriyle algılanmış uydu görüntüleri özellikle toprak, orman, maki-funda, mer’a, kültür bitkilerinin yeri, yüzölçümü, tarım ürünlerinin Şekil 2. Yaprakların sağlık durumuna bağlı olarak kırmızı, yeşil, mavi ve yakın kırekoltesinin belirlenmesinde, doğal zılötesi (NIR) enerjiyi yansıtma özellikleri GÜRETAŞ’LA VERİM 13 > AÇIKGÖRÜŞ Şekil 3. Kızılötesi enerji ile RapidEye (543) Uydusundan Ağustos, 2012 tarihinde görüntülenmiş Germencik ilçesi (Aydın) tarım arazileri (Kaynak E.Ü.Z.F. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Uzaktan Algılama ve CBS Lab.). yundaki enerjileri ya bünyesinde kullanırlar yada yapraklarından geçerek zemine ulaşır ve çoğunlukla burada absorbe edilirler (Şekil 2). İnsan gözünün kızılötesi dalga boyundaki enerjiyi görme yeteneği yoktur. Bitkilerin yansıttığı enerjilerden yaklaşık 0.5 – 0.6 mikrometre dalga boyu aralığındaki yeşil enerjiyi görebilirler. İnsanların bitkileri yeşil olarak görmesinin nedeni de aslında bu prensibe dayanır. Uzaktan algılama tekniği insan gözünün göremediği başta kızılötesi ve diğer dalga boyundaki enerjiyi kaydederek ve bizler için görülebilir şekle getirme becerisiyle, objelerin birbirinden ayırt edilmesinde çok büyük bir avantaj sağlamaktadır. Örneğin geniş yapraklı fiziksel yapısı olan mısır bitkisi, yaprak içerisindeki hücre yapısı, hücrelerindeki sıvı içeriği, bitkinin kahve renkli tepe püskülü (erkek çiçekler) nedeniyle kızılötesi enerjiyi, küçük ama yoğun yapraklı pamuk bitkisine göre daha düşük oranlarda yansıtmaktadır. Bu nedenle kızılötesi enerjinin kullanıldığı uydu görüntü14 lerde mısır bitkisi pamuğa göre daha koyu (düşük yansıma değeriyle) renkle görülmektedir. Bitkilerin belirlenmesi için en uygun görüntü alma zamanı onların toprağı en çok örttüğü ve yeşil olduğu zamandır. Örneğin, mısırın büyüme evresinde en yüksek toprağı örtme oranı ekiminden 8-10 hafta sonra oluşmaktadır. Daha sonra yapraklarında lekelenmeler başlamakta ve sonraki haftalarda da fizyolojik ömrünü tamamlayarak kurumaya başlamaktadır. Bu nedenle örneğin Ağustos ayında alınmış bir görüntüde 1. ve 2. ürün mısır yada hayvancılık için yetiştiriciliği yapılan 3. ürün mısır tarlaları birbirinden farklı görünmektedir (Şekil 3). Uzman kullanıcıların uydu görüntülerinden yararlanma düzeyi, arazi yapısını ve bölge tarımsal ürün desenini, üretilen bitkilerin ye- Şekil 4. Çiftçi uygulamaları veya toprak özellikleri nedeniyle pamukta seyrek bitki çıkışlarının ya da kızarıklık olan tarlaların 2. ürün mısır ile birlikte RapidEye uydu görüntüsünde (543) görünümü (Söke, Aydın. Kaynak. E.Ü. Z.F. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Uzaktan Algılama ve CBS Lab.). yetersizliklerine, hastalıklara veya çeşitli nedenlere bağlı olarak klorofil içeriğindeki ileri düzeyde azalmalar ve sararmalar, yanıklıklar, yaprakların dökülmesi, çiftçi uygulamaları yada toprak özelliklerine bağlı olarak düşük çimlenme oranı ve seyrek bitki çıkışı vb özellikler uydu görüntülerinden fark edilebilmektedir (Şekil 4). Böylece ürün gelişimi hakkında görüntülerden bilgiler elde edilirken aynı zamanda ürünlerin rekolte tahminleri hakkında da çok önemli veriler elde edilebilmektedir. Örneğin pamuk bitki örtüsü, sıra araları sık ve bitkinin gelişme özelliklerine göre toprağı çok örtüyorsa yüksek yansıtma değeriyle ve parlak sarı renkli görünürken, Şekil 5. Söke ovası pamuk ekili alanlarındaki değişimin uydu görüntüleri ile izlenmesi (Açık mavi renk boş toprağı, sarı tonları pamuk bitkisini göstermektedir. Kaynak. E.Ü. Z.F. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Uzaktan Algılama ve CBS Lab.). tiştirilme takvimini bilmesine bağlı olarak artmaktadır. Uzaktan algılama tekniği bir araçtır, konusunu iyi bilen uzmanların elinde hayat bulmaktadır. Bitki büyümesini etkileyen parametreler, etki düzeylerine göre bitkilerin fizyolojik görünümlerinde farklılıklar yaratmaktadır. Bitki besin elementleri sıra araları seyrek ve zayıf gelişmiş ise daha düşük yansıtma değeriyle, daha koyu ve yeşil-turuncuya yakın renkleriyle kolayca sınıflandırılabilmektedir. Test alanları düzeyinde gerçekleştirilecek arazi çalışmaları ile çok geniş alanlarda ürün deseni ve gelişimlerinin izlenmesinin yanında, doğruluğu Şekil 6. Farklı yaşlardaki zeytin ağaçlarının Worldview2 uydu görüntüsünde (543) görünümleri (Gölmarmara, Manisa. Kaynak. E.Ü.Z.F. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Uzaktan Algılama ve CBS Lab.). çok yüksek bir şekilde ürün rekoltesi tahmin edilebilmektedir (Şekil 5). Ağaç ve ağaççık formundaki bitkiler de yaprak yoğunluğu ve şekline bağlı olarak bir birlerinden ayırt edilebilmektedir. Ağaç dokunun belirlenmesinde dikkate alınan temel kriterlerden birisi yaprağını dökme özellikleridir. Uydu görüntüsü alma zamanını belirleyen bu özellik, ağaçların belirlenmesindeki doğruluk oranını da yükseltmektedir. Örneğin Ulusal ve uluslar arası tarım politikamızda çok önemli bir yer tutan zeytin ağaç varlığının belirlenmesi için, kış aylarında çekimi yapılmış görüntü kullanımı, yaprağını döken bitkilerden ayırt edilmesinde büyük kazançlar sağlamaktadır. Bunun yanında ağaç taç yapısının şekli ve dikim sıklıklarındaki farklılıklar yine onların tanımlanmalarında çok önemli ipuçlarını oluşturmaktadır (Şekil 6). Kaynaklar Altınbaş, Ü., Kurucu, Y., Bolca, M., Esetlili M. T., Özden, N., Özen, F. ve Türk, T., 2003, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemi Uygulamalı Temel Kursu Ders Notları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü, İzmir Kurucu Y., F. Balık, 2004. Ege Bölgesi Koşullarında Doğal ve Kültür Bitki Örtülerinin Haritalanması Amacıyla Mikrodalga (RADAR) Uydu Görüntülerinin Kullanılabilirliği Üzerine Bir Araştırma. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Proje No; TOGTAK-2903 GÜRETAŞ’LA VERİM 15 > ÜRÜNTANITIMI Süper Pancar Gübresi; dengeli beslemeye ekonomik çözüm Ü reticilerimizin yüksek verimli ve üstün kaliteli ürünler yetiştirmesi için ürün portföyünü sürekli zenginleştiren GÜBRETAŞ, katı gübre grubuna beş yeni ürün daha ekledi. Bu ürünlerden Süper Pancar hem ekonomik olması hem de dengeli içeriği ile pancar üreticilerine avantaj sağlıyor. Şeker Pancarı’nın tabandan bitki besin ihtiyacını karşılamak için formüle edilen Süper Pancar üreticilerle buluşuyor. Şeker pancarında yüksek verim hedefinin yanı sıra yüksek şeker miktarı da istenilen kriterler arasındadır. Klasik gübrelerden 15.15.15, DAP ve 20.20.0’nin besin içerikleri şeker pancarının ilk 16 gelişim dönemi ihtiyaçlarını karşılayacak yeterlilikte değildir. Bitkiye özel gübre için AR-GE çalışmalarına devam eden Gübretaş, şeker pancarının bitki besin ihtiyacı ve şeker pancarı ekilen bölgelerin toprak analiz sonuçlarını dikkate alarak 13-18-15+2(MgO) desenini formüle etti. Süper Pancar markasıyla üreticilere sunulan gübre, şeker pancarının kullandığı bitki besin maddelerini dengeli olarak bünyesinde bulundurmaktadır. Yumrunun daha iri olması, polar miktarının artması ve uniform hasat olgunluğuna erişmesi için üretilen Süper Pancar gübresi makro bitki besin maddeleri içerisinde azot, fosfor ve potasyumun yanı sıra bitkinin en çok tükettiği elementlerden magnezyumu da içermektedir. Genellikle yumrulu bitkiler, diğer bitkilere oranla topraktan daha fazla magnezyum kaldırırlar. Magnezyum bitkinin su kullanım etkinliğini ve fosfor alımını artırır, yapraklara direnç kazandırarak soğuğa ve hastalıklara dayanım sağlar, sonuç olarak verimde ve polar miktarında artışına neden olur. 25.5.0 Yüksek Azot İçeriğiyle Dikkat Çekiyor Yeni ürünlerden 25.5.0 gübresi içerdiği yüksek azot içeriği sayesinde fosforca zengin topraklarda tercih edilebilecek özellikler taşıyor. Bünyesinde amonyum ve üre formunda azot olmasının yanı sıra fosfor da ihtiva etmesi, üreticiler için daha kaliteli ve bol ürün anlamına gelmektedir. Azot bitkinin temel yaşam kaynağı olmakla birlikte bitkinin toprak üstü organlarının büyümesini sebep olurken tüm bitkilerde kalite ve sağlar. Fosfor ise temelde kök ve çiçek verimde direk etkilidir. tomurcuğu verimliliğinde etkilidir. Üreticiler için altın değerinde öneme sahip kükürt içerikli, farklı gübre Gold Kompozeler Üreticilere desenlerine sahip, üç katı gübre ürün Farklı Seçenekler Sunuyor portföyüne eklendi ve üreticilerle Türkiye’nin en zengin içerikli taban buluşuyor. Yeni gübreler sebze ve gübrelerini üreten GÜBRETAŞ, meyvelerde tat ve aromayı mükemüreticilere tarla ve bahçe tarımında melleştirirken, ürünün raf ömrünü verim ve kaliteyi arttıracak seçenekler uzatarak pazar değerini arttırıyor. sunmaya devam ediyor. Bitkilerde kükürt (S), proteinlerin ve enzimlerin Gübrelerden birincisi, içerisinde makro besin maddeleri olan azot, yapısında yer alır, karbonhidrat fosfor ve potasyumu eşit oranlarda metabolizmasında etkilidir, yağ bulunduran %20 kükürt içerikli bitkilerinde yağ oranının artmasına Süper Ekin ve Ekin Gübreleri kazandırıyor GÜBRETAŞ’ın bitkiye özel ürünlerinden Süper Ekin ve Ekin gübreleri için kooperatif ve bayilerine yönelik olarak düzenlediği kampanya beklentilerin üzerinde ilgi görüyor. 1 Haziran’da başlayan ve her 300 ton alıma bir adet yurtdışı seyahati hediye edilen kampanya, her iki ürüne de talebi oldukça arttırdı. Henüz sezon başı olmasına karşın Süper Ekin ve Ekin gübrelerinde geçtiğimiz yılın satış rakamları geçildi. Kampanya yılsonuna kadar devam edecek. Süper Ekin ve Ekin gübreleri zengin içerikleriyle hububat bitkilerinin dengeli beslenmesini sağlayarak verim ve kalite artışı ile çiftçilerimizin de yüzünü güldürüyor. GÜBRETAŞ ülkemizde yıllardır süren yanlış gübreleme alışkanlıklarını değiştir- 15-15-15+20(SO3), ikincisi %15 azot, fosfor, potasyum, %20 kükürt ve %1 çinko içeren 15-15-15+20 (SO3)+Zn ve üçüncü olarak %15 azot ve fosfor, %10 potasyum, %20 kükürt ve %1 oranında çinko içeren 15-15-10+20 (SO3)+Zn ürünleridir. Bu gübreler pek çok tarımsal üründe verim ve kaliteyi arttırmak amaçlı kullanılabilmekte. Soğan, tahıllar, narenciye, bağ, muz, zeytin, kiraz, vişne, çilek, kayısı, nar, elma, armut, domates, hıyar, çeltik, tütün, ayçiçeği ve tüm baklagillerde yüksek verim elde edilmesini sağlıyor. mek için AR-GE çalışmaları yürütüyor. Bu çalışmalar ve bitkilerin besin istekleri dikkate alınarak bitkiye özel gübreler formüle ediliyor. GÜBRETAŞ’ın özel ürünleri, bitkilere dengeli besleme sağlamasının yanında alternatif ürünlere göre daha ekonomik çözüm sunması nedeniyle çiftçilerin tercihi oluyor. GÜBRETAŞ’ın çalışmalarını takdir eden çiftçiler, birkaç yıl gibi kısa bir sürede bitkiye özel ürünlere yoğun talep oluşturdu. GÜRETAŞ’LA VERİM 17 > ÖDÜLKÜRSÜSÜ Faaliyet Raporuna ödül yağıyor! GÜBRETAŞ’ın 2012 Faaliyet Raporu’na, Amerikan İletişim Profesyonelleri Derneği (LACP) tarafından düzenlenen 2012 Vision Awards Yarışması’nda ve Stevie Ödülleri olarak da adlandırılan International Business Awards’da Gümüş Ödül’ün sahibi oldu. Son yıllardaki istikrarlı büyümesiyle dikkat çeken GÜBRETAŞ, tasarım ve iletişim alanında en iyi uygulamaları belirlemek amacıyla Amerikan İletişim Profesyonelleri Derneği (LACP) tarafından düzenlenen uluslararası 2012 Vision Awards Yarışması’nda Faaliyet Raporu’yla kendi sektöründe Silver Award ödülünün sahibi oldu. Bu yıl LACP’nin yarışmasına katılan 25’den fazla ülkeden yaklaşık 6 bin faaliyet raporu arasında kendi sektöründe Silver Award Ödülü’ne layık görülen GÜBRETAŞ Faaliyet Raporu, aynı zamanda ülkeler kategorisinde “Türkiye’nin En İyi 20 Faaliyet Raporu” arasında da yer aldı. Özellikle bu yılki çalışmanın kapağını çok beğenen LACP’nin jüri üyeleri yorumlarında GÜBRETAŞ’ ın 2012 Faaliyet Raporu’yla ilgili olarak, “Kapak muhteşem bir ilk izlenim veriyor. Bir ‘organik’ duygu etkisi oluşturuyor. Bu yayının materyallerinin mümkün olan en iyi etkiyi sağlayabilmek için büyük bir tutkuyla hazırlandığı açıkça görülüyor” değerlendirmelerinde bulundular. Bu yılki faaliyet raporunun ikinci gümüş ödülünü veren, uluslararası ödül platformları arasında önemli bir yeri olan Stevie Ödülleri’ne 50'den fazla ülkeden 3 binden fazla başvuru yapıldı. GÜBRETAŞ, geçtiğimiz yıl da LACP’nin yarışmasında 2011 Faaliyet Raporu ile altın ödülün sahibi olmuştu. Faaliyet Raporu’nun tasarımları, çok sayıda uluslararası tasarım ödülü kazanan Graffiti tarafından hazırlandı. • Gümüş Madalya GÜBRETAŞ’ın Kurumlar arası spor festivali Corporate Games 2013’de GÜBRETAŞ’ı yüzme dalında Muhasebe Müdürü Önder Arı Bey temsil etti. 400 metre serbest stil müsabakasında GÜBRETAŞ’a 2.liği kazandırdı. 18 GÜBRETAŞ, Yarımca Laboratuvarına gübre analizinde uluslararası serifika GÜBRETAŞ Ürün Geliştirme ve Kalite Müdürlüğü bünyesindeki Yarımca Laboratuvarı, Almanya Tarımsal Analitik ve Araştırma Enstitüleri Birliği tarafından Nisan-Temmuz 2013 döneminde uygulanan laboratuvarlar arası karşılaştırmalı çapraz test sonuçlarını başarıyla tamamlayarak VDLUFA Fertiliser Ring Test EU Q5/2013 sertifikasını aldı. Türkiye’den sadece GÜBRETAŞ ve TSE’nin katıldığı değerlendirme, ISO 17025 akreditasyonuna sahip deney laboratuvarları için önemli bir uygulama özelliğini taşıyor. Enstitü tarafından yapılan değerlendirmede, gübredeki toplam azot ve azotun farklı formları, fosfor, potasyum, magnezyum, kükürt, demir, çinko ve bor parametreleri test ediliyor. Enstitü tarafından yapılan değerlendirmeye GÜBRETAŞ ve TSE laboratuvarı dışında Almanya’dan 19, diğer Avrupa ülkelerinden 18 olmak üzere toplam 39 kurum katıldı. Karşılaştırma testine ait sertifika ve sonuç raporuyla GÜBRETAŞ Yarımca Laboratuvarı, gübre analizlerindeki güvenilirliğini ve uluslararası standartlara uygunluğunu bir kez daha ortaya koymuş oldu. GÜRETAŞ’LA VERİM 19 > ÇERÇEVE Fosforlu ürünlerde önemli bir tesis: ARYA PHOSPORIC JONOUB G ÜBRETAŞ’ın İran’daki bağlı ortaklığı Razi Petrokimya’nın bir iştiraki olan Arya Phosphoric Jonoub, 2003 yılında kuruldu ve Ocak 2010’da asit üretimine başladı. Fabrika SNC Lavalin Europe firması tarafından Prayon Ropel lisansı ile kuruldu. Fabrika 7. 420 m alanda Razi Petro20 kimya kompleksi içeresinde yer alan şirketin, ödenmiş sermayesi 106 milyar 848 milyon İran Riyali Tesis 125,000 m ton/yıl P2O5 nominal kapasiteye sahip. Arya şirketinin Temmuz 2012 tarihinde %87.5 hissesi Razi Petrokimya tarafından satın alındı. İran’ın tek fosforik asit üreticisi Arya Phosphoric Jonoub Fabrikada üreti- len %52-54 oranındaki fosforik asit başta gübre (DAP, MAP, TSP, ) olmak üzere hayvan yemi (DCP), deterjan, su arıtma, metal kaplama gibi pek çok sektörde kullanılıyor. Üretilen asitin tamamına yakın kısmını İran’da DCP (Di kalsiyum fosfat) üreticilerine satılıyor. Bunun yanı sıra yeni pazar arayışları da devam ediyor. Fosforik asitin ana hammaddesi olan fosfat kayası İran ve dış piyasalardan sağlanırken sülfürik asit ise Razi Petrokimya’dan alınıyor. Tesis tam kapasiteyle çalıştığında yaklaşık 425,000 ton/yıl fosfat kayası ve 340,000 ton/yıl sülfürik asit ihtiyacı olacak. Fabrika hammadde alım ve fosforik asit satışında deniz nakliyatını kullanma imkânına da sahip. Fabrika üç vardiya olmak üzere toplam 84 personel ile faaliyetlerini sürdürüyor. Raintrade de ilk 500’de Capital Dergisi’nin Ağustos sayısında yayınlanan 500 Büyük Özel Şirket listesinde listeye ilk defa giren 42 şirket arasında bulunan Razi Petrokimya’nın iştiraki olan Raintrade Dış Ticaret A.Ş., 846.097.179 TL’lik cirosuyla 164. sırada yerini aldı. RAZİ PETROKİMYA BORCU ÖDENDİ GÜBRETAŞ’ın liderlik ettiği konsorsiyumla 2008’de İran Özelleştirme İdaresi’nden %48,88’i satın alınan Razi Petrokimya’nın son taksidi ödendi. Cumhuriyet tarihinin en büyük yurtdışı sanayi yatırımı olan Razi Petrokimya’nın 2008’den bu yana altı aylık periyotlarla ödenen borcu 19 Nisan 2013 itibariyle sona erdi. Görev Değişikliği Yönetim Kurulu üyelerimizden Hamdi Gönüllü, Tarım Kredi Kooperatifleri’ndeki Krediler Daire Başkanlığı görevinden Tarım Kredi Kooperatifi İzmir Bölge Müdürlüğü görevine atanmıştır. Yeni görevinde başarılar dileriz. GÜRETAŞ’LA VERİM 21 > SEKTÖRELBAKIŞ > Şükrü Kaya KÜRESEL GÜBRE SEKTÖRÜNÜN 2013 YILINDAKİ SEYRİ V erim’in önceki sayılarında 2012 yılına dair değerlendirmelerde bulunmuş ve azotlu gübrelerdeki dalgalanmalara ve fosfatlı gübreler ile kükürt ve potasyumdaki aşağı yönlü trende dikkat çekmiştik. 2013 yılının ilk sekiz ayını geride bırakırken, küresel gübre piyasalarında hemen hemen tüm gübre çeşitleri için aşağı yönlü bir görünüm ortaya çıktı. Fiyatlar özellikle son birkaç ayda hızla gerilerken, Üre, DAP ve kükürtte tam anlamıyla bir fiyat çöküşünden söz edilebilir. 2012 yılı sonlarında DAP, TSP ve kükürtteki gevşemeye karşın, azotlu gübreler nispeten güçlü bir seyir izlemişti. Ancak yukarıdaki grafikte görü22 leceği üzere, Ocak 2013’ten itibaren tüm gübreler uzun süreli bir gevşeme sürecine girdi. 8 Aydır devam eden bu süreçte, Üre gübresinin fiyatı 450 USD/MT FOB seviyelerinden 295 USD/MT FOB’ye kadar inerken, Amonyum Nitrat 315 USD/MT FOB’den 260 USD/MT FOB’ye, Amonyum Sülfat 215 USD/MT FOB’den 134 USD/MT FOB’ye kadar geriledi. Ancak Amonyum Nitrat ve Amonyum Sülfattaki düşüş Üredeki kadar sert değil. Bitki besin maddesi bazında karşılaştırıldığında her iki ürünün fiyatı Üreye kıyasla yüksek kalıyor. Ukrayna’da bünyesinde 6 gübre fabrikası bulunduran NF Grubu’nun, tra- derlar tarafından yapılan açığa bazı üre satışlarında fiyatların 285 USD/MT FOB seviyesine kadar gerilediğinin görülmesi sonrasında, Eylül ayında tüm tesislerinde üre üretimini durduracağını, amonyum nitratta ise fiyatlar uygun olduğu müddetçe sadece iç pazara üretim yapacağını açıklaması, düşüşün üreticiler açısından nezaketini ortaya koyuyor. DAP gübresi ise 2012 yılından devraldığı düşüş sürecini sürdürerek 490 USD/MT FOB’ye kadar gerilerken TSP de benzer bir seyir izledi. En sert düşüş ise 175 USD/MT FOB’den 60 USD/MT FOB’ye hızlı bir çöküş yaşayan kükürtte görüldü. 2012 yılında olduğu gibi 2013 yılında 1-Ağustos-2013 15-Ağustos-2013 4-Temmuz-2013 18-Temmuz-2013 20-Haziran-2013 23-Mayıs-2013 6-Haziran-2013 25-Nisan-2013 19-Mayıs-2013 28-Mart-2013 11-Nisan-2013 14-Mart-2013 28-Şubat-2013 31-Ocak-2013 14-Şubat-2013 3-Ocak-2013 17-Ocak-2013 6-Aralık-2012 20-Aralık-2012 8-Kasım-2012 22-Kasım-2012 25-Ekim-2012 18-Ekim-2012 13-Eylül-2012 27-Ekim-2012 30-Ağustos-2012 2-Ağustos-2012 16-Ağustos-2012 da farklı bir seyir izleyen ürün amonyak oldu. Normalde Çin ve Hindistan’daki gübre talebinin, üretiminin ve ithalatının azalması amonyak fiyatlarının gevşemesine neden olurdu. Ancak, yıl boyunca Trinidad, Körfez ve Mısır’da yaşanan gaz kesintisi ve bakım, teknik sorun vb. nedenlerden kaynaklanan üretim duruşları ve amonyak fiyatlarının seyrini yüksek seviyelerde sürdürmesine yardımcı oldu. Körfez ve Karadeniz menşeli amonyak 430-440USD/MT FOB seviyelerinde müşteri bulmaya devam ediyor. Bitki besin maddesi bazında değerlendirildiğinde, amonyak fiyatı üre ve diğer azotlu gübrelere kıyasla oldukça yüksek. Ancak Eylül’de de rahat görünen amonyak tedarikçilerini Grafik: Gübre Fiyatlarının Son Bir Yıldaki Seyri (Ağu 2012-Ağu 2013, USD/MT FOB) GÜRETAŞ’LA VERİM 23 > SEKTÖRELBAKIŞ DAP ÜRE A. NİTRAT A. SÜLFAT KÜKÜRT TSP 9-Ağustos-2012 598 385 260 195 175 485 23-Ağustos-2012 6-Eylül-2012 598 597 382 384 265 272 200 225 175 175 485 485 20-Eylül-2012 595 402 280 235 180 485 4-Ekim-2012 595 390 315 240 180 485 18-Ekim-2012 585 412 330 220 165 475 1-Kasım-2012 585 385 305 200 155 455 15-Kasım-2012 585 370 293 200 155 455 29-Kasım-2012 13-Aralık-2012 575 550 387 385 295 315 200 205 145 140 435 435 27-Aralık-2012 10-Ocak-2013 24-Ocak-2013 7-Şubat-2013 21-Şubat-2013 7-Mart-2013 21-Mart-2013 4-Nisan-2013 18-Nisan-2013 2-Mayıs-2013 16-Mayıs-2013 30-Mayıs-2013 13-Haziran-2013 27-Haziran-2013 11-Temmuz-2013 25-Temmuz-2013 8-Ağustos-2013 22-Ağustos-2013 550 540 525 515 515 530 530 550 530 520 520 520 515 515 500 490 490 490 377 395 405 445 410 410 385 375 365 352 352 345 320 318 323 331 325 295 315 318 323 350 360 360 350 340 300 285 255 255 255 262 265 272 272 260 215 210 212 225 225 212 210 210 192 185 170 166 150 142 148 140 133 134 140 140 140 140 140 140 140 140 140 140 135 125 120 90 60 55 55 60 435 435 435 435 435 435 435 435 435 425 415 415 433 433 400 400 390 390 Grafik: Gübre Fiyatlarının Son Bir Yıldaki Seyri (Ağu 2012-Ağu 2013, USD/MT FOB) Ekim’den itibaren neyin beklediği belirsiz. Fosfatlı gübrelerde grafikte baz aldığımız Tunus gösterge fiyatı 490 USD/MT FOB olarak görülse de, diğer bölgelerde fiyatlar çok daha düşük seyrediyor. Hatta Tampa fiyat seviyesi 430 USD/MT FOB'ye kadar düşmüş durumda. Halihazırda devam eden fiyat düşüşlerinin nedeni olarak Hindistan rupisinin ciddi orandaki değer 24 kaybı, ABD'nin sezon dışında olması, Latin Amerika DAP talebinin çok yavaş olması, Brezilya'nın 1. yarıdaki kuvvetli alımlarının yeni talebi geciktirmesi ve küresel DAP/MAP arzının fazlalığı gösteriliyor. Aslında bu faktörlerden belki de en önemlisi arz fazlası. Hatta 2013 yılında tüm gübrelerde kendini gösteren düşüş trendinin temel sebebinin talepteki sıkıntılardan çok arzdaki artı- şın olduğu belirtiliyor. Örneğin DAP için, Suudi Arabistan’daki Ma’aden tesisinin devreye girmesi piyasaya 3 milyon ton civarında yeni ürün arz edilmesi anlamını taşıyor. Çin’in de uzun süreden beri devam edegelen yatırımlarıyla ciddi bir kapasite artışı yaşadığı biliniyor. Ürede ise Katarlı Qafco’nun 2012 yılında devreye giren 1,5 milyon tonluk kapasite artışına ek olarak, bu yıl içinde Cezayir’de devreye girmesi beklenen 1,2 milyon tonluk yeni kapasite ve Çin’in iki yılda 6,7 milyon tona ulaşması beklenen ilave kapasitesi talepte beklenen artışın ötesinde bir arz artışına neden olacak. Bu gelişmelere ek olarak Kuzey Amerika’da ve Çin’de yeni kapasite yatırımlarının devam ettiğini, Afrika’da ise petrol ve doğalgaz yatırımları sonrasında bu ülkelerin de gübre yatırımlarına girmek için fizibilite çalışmaları başlattığına dikkat çekmek gerekiyor. Öyle görünüyor ki; 2013 ve sonrasında gübre fiyatlarının seyrine arzdaki gelişmeler damga vuracak. Planlanan yatırımların devreye girmeye devam etmesi, fiyatta büyük oranlı bir geri sıçrama ihtimalini azaltıyor. Gübre fiyatlarının yön değiştirip ciddi bir artış rotasına girmesi için için kapasite kullanımında sorunlar yaşanması, veya üreticilerin maliyet nedeniyle zorunlu veya isteğe bağlı üretim kesintilerine gitmesi, veya gıda fiyatlarındaki yükselme ve bununla bağlantılı olarak gübre talebinde ciddi artış gerçekleşmesi gibi faktörlerin devreye girmesi gerekecek. Takvim veya coğrafya kaynaklı lokal etkiler nedeniyle kısmi dalgalanmaların yaşanması her zaman mümkün. Ancak bunun uzun vadeli bir artış trendine dönüşmesi için arzdaki artışı etkisiz bırakacak faktörlerin devreye girmesi gerekiyor. • > EĞİTİM Bitki Besleme ve Gübreleme Eğitimi GÜBRETAŞ, Kocaeli’nde The Green Park Kartepe Otel’de şirketin farklı departmanlarından yaklaşık 100 kişinin katılımıyla Bitki Besleme ve Gübreleme Eğitimi Programı’nı gerçekleştirdi. Bilinçli tarımın yaygınlaşması amacıyla tarım uzmanları ve çiftçilere yönelik gerçekleştirdiği eğitim toplantılarıyla sektörde dikkat çeken GÜBRETAŞ, kurumiçi eğitim kapsamında Bitki Besleme ve Gübreleme Eğitimi etkinliğini 20-21 Haziran tarihleri arasındaki Kocaeli’nde yaptı. can ve Yakup Güler de katıldı. Eğitim seminerinde Ürün Geliştirme ve Kalite Müdürü Muharrem Akyıldız “Gübreler ve Bitki Besleme”, GÜBRETAŞ bünyesindeki ziraat yüksek mühendislerinden Hasan Altaş “Sıvı ve Toz Gübreler”, Yarımca Toprak Analiz Laboratuvar Şefi Dr. Hasan Taşova “Toprak Analizi”, Ürün Geliştirme ve Kalite Müdürlüğü’nden Derya Ulusoy Türkyılmaz ‘Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik ve Kimyevi Gübre Denetim Yönetmeliği”, Hammadde ve Emtia Ticaret Müdürü Kürşat Akın ise “Hammadde ve Kimyevi Gübrelerde Tedarik Süreçleri” konularında sunumlar yaptı. Daha sonra Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Nesrin Atasan Yıldız tarafından bitki besleme ve gübre teknikleriyle ilgili bir seminer verildi. İki günlük eğitim programının sonunda katılımcılara sertifikaları dağıtıldı. Kartepe’deki The Green Park Otel’de gerçekleştirilen Bitki Besleme ve Gübreleme Eğitimi etkinliğinin açılış konuşmasını GÜBRETAŞ Genel Müdürü Osman Balta yaptı. Şirketin farklı departmanlarından yaklaşık 100 kişinin katıldığı eğitim programına GÜBRETAŞ Genel Müdür Yardımcıları Tahir Okutan, İsmail BabaGÜRETAŞ’LA VERİM 25 > BAŞARILIBAYİLERİMİZ Viranşehir Tarım Kredi Kooperatifi yetkilisi İsa Kemah: “rekabet gücümüz; GÜBRETAŞ” Bu sayımızda 2012 verilerine göre en yüksek satış yapan Viranşehir Tarım Kredi Kooperatifi’ni ziyaret ettik, Ziraat Mühendisi İsa Kemah Bey’le GÜBRETAŞ, bölgedeki tarım ve satışlar hakkında konuştuk. V iranşehir Tarım Kredi Kooperatifi (TKK) 2009 yılından bu yana aktif olarak faaliyetlerine devam ediyor. Viranşehir TKK; Ziraat Mühendisi İsa Kemah, Müdür Yardımcısı Zeynal Konuker, İbrahim Halil Mutlu ve Ahmet Yumuşak olmak üzere dört kişilik kadrosuyla 2012 yılının en yüksek satışını yapan kooperatifi oldu. Bu başarının ardından emekli olan Müdür Yardımcısı Zeynel Bey’den sonra kooperatif üç kişi olarak çalışmalarına devam 26 ediyor. Viranşehir Tarım Kredi Kooperatifi’nin Müdürü İsa Bey, 1980 yılında şimdi hizmet ettiği topraklarda doğmuş. Üniversite eğitiminin ardından 2008 yılında Tarım Kredi Kooperatifi ailesine katılmış. 2009’da ise şimdiki görev yerine atanmış. Şanlıurfa’ya bağlı Viranşehir ilçesinde 900 bin dönüme yakın sulanabilir arazi mevcut. Bu bölgede ağırlıklı olarak hububat, pamuk ve mısır yetiştiriliyor. 50’ye yakın zirai ilaç bayisinin olduğu bölgede rekabetin çok yüksek olduğunu dile getiren İsa Bey, “GÜBRETAŞ’ın ürün kalitesi ve hizmet memnuniyeti tercih sebebi. Yani rekabet gücümüz GÜBRETAŞ” dedi. Viranşehir Tarım Kredi Kooperatifi’ne bağlı 27 köy ve 290 aktif üye bulunmakta. 2012 verilerine göre 8.651.481,00 TL’lik satışla yıl birincisi olan Viranşehir TKK’nın Ağustos ayı itibariyle satışları 5.893.338,00 TL. İsa Bey, “Başarımız üçlü sacayağı gibi; biri Tarım Kredi Kooperatifleri ise, diğeri GÜBRETAŞ ve biz çalışanlar” diye başarılarındaki önemli unsurları da bizimle paylaştı. Ak Tarım Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Akkuş: “GÜBRETAŞ ailesinin ferdi olmak bizi onurlandırıyor” Günün her saati içtiğimiz çaya GÜBRETAŞ kalitesini katan keyifli çaylarımızda emeği olan Ak Tarım’la buluştuk bu sayımızda. Ak Tarım bayiler arasında en yüksek satış payına sahip şampiyon bayimiz. Başarının sırrını öğrenmek için Akkuş Ak Tarım Gübre Çay San. Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Akkuş ile görüştük. Ak Tarım’ı daha yakından tanıdık. Ş irket 1970 yılında Rize’de Akkuş Giyim Sanayi olarak doğdu. 1989 yılında Türkiye Zirai Donatım Kurumu’nun ilk özel bayiliğini alarak gübre sektörüne girdi. Şirket kurucusu Mustafa Akkuş ve oğulları İsmail, İbrahim ve Adem kardeşlerin ortaklığıyla 1992 yılında GÜBRETAŞ’la tanışan şirket kurumsallaşma da bir adım daha atarak bölgenin ana gelir kaynağı çaya yöneldi. 2005’de Akkuş Ak Tarım Gübre Çay San. Tic. Ltd. Şti. ismiyle sınırsız hizmet politikasını benimsedi. Şirket; müşteri memnuniyetini, sürekli gelişmeyi, kaliteyi, ekip çalışmasını, sosyal sorumluluğu, profesyonel yönetim anlayışını teknolojik gelişmelerle uygunluğu ve paylaşımı esas alan bir anlayışla sektöründe liderliği ve sektöre yön vermeyi vizyon edinmiş. Bu vizyon çerçevesinde müşterisine, çalışanına ve ülkesine değer katan örnek bir kuruluş olma gayretiyle faaliyetlerini sürdürüyor. Tarladaki yaş çay gübrelemesinden üretimine, pazarlamasından satışına kadar her safhada entegre olan şirket, kendi bünyesinde kurmuş olduğu çay üretim fabrikasıyla birlikte toplamda 297 kişi ile hizmet veriyor. Kuruluşunda 30 bin TL olan sermaye, 2 milyon TL’ye yükselen Ak Tarım’ın cirosu ise 4.5 milyon TL. GÜBRETAŞ özel bayileri arasında en yüksek satış yapan şirketi ünvanının da sahibi. 700 bin dönümlük arazide 200 bin çiftçinin çalıştığı bölge, Türkiye’nin çay ihtiyacını karşılıyor. Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Akkuş, “GÜBRETAŞ sevdamız 1992 yılında başladı. Etkili ve yetkili bölge müdürlerinin yanı sıra kaliteli ürün grubuyla GÜBRETAŞ ailesinin bir ferdi olmak bizi onurlandırıyor” dedi. Akkuş, 2012 yılında aldıkları kimyevi gübre Türkiye satış birinciliğinin kendilerini ve ekibini motive ettiğini gelecek yıllarda GÜBRETAŞ ailesinde daha büyük başarılara imza atacaklarını vurguladı. > Ak Tarım çalışanları GÜRETAŞ’LA VERİM 27 > BULUŞMALAR %40 VERİM ARTIŞI Gaziantep İslahiye ilçesine bağlı Akınyolu Köyü Çiftçilerinden Ökkeş YILMAZ’ ın biber tarlalarında sıvı toz gübreleme programı ile geçen yıla oranla %40’lık ürün artışı olduğu gözlendi. Çiftçi Ökkeş Yılmaz, “geçen yıl aynı tarladan iki kırımdan toplam dekara 1200 kg biber aldıklarını bu yıl ise sıvı toz gübreleme programı ile geçen yıla nazaran çok farklı biber meydana geldiğini bu yıl dekara 2 ton biber alacaklarını” söyledi. İlk ekimden itibaren hep GÜBRETAŞ ürünleri kullandığını belirten Yılmaz, biber ekmeye devam edeceğini GÜBRETAŞ’ ın damlama gübrelerini kullanacağını, tüm köylülerinde GÜBRETAŞ ürünlerini tercih etmeye başladığını vurguladı. GAZİANTEP’TE TOPLANTI Tarım Kredi Kooperatifi Gaziantep Bölge Birliği’nde %50 hibe desteği avantajları, gübre fiyatları, kullandırılan krediler, damlama-sulama yöntemiyle gübreleme konularının görüşüldüğü bir toplantı düzenlendi. 5 Temmuz 2013 tarihinde Tarım Kredi Kooperatifi Gaziantep Bölge Birliği tarafından organize edilen toplantıya TKK Merkez Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İlhami Teke, Yönetim Kurulu üyesi Nejat Buğdaci ve eski yönetim kurulu üyesi Erdoğan Sarıçam’ın yanı sıra Kahramanmaraş, Gaziantep ve Şanlıurfa ili kooperatiflerinden kooperatif müdürü, personelleri ve kooperatif ortaklarının katılımı ve Gaziantep Bölge Müdürü Muhsin Gümüş ve bölge müdür yardımcıları katıldı. Toplantının sonunda GÜBRETAŞ’ın özel ürünlerinin kullanıldığı biber arazileri gezildi. Ürün kalitesi ve verim artışı hakkında bilgi alındı. GÜBRETAŞ özel ürünlerinin olumlu etkisi hakkında konuşuldu. 28 ÇİFTÇİNİN EMEĞİ GÖKSUN’UN ÇİLEĞİ Göksun’da Çilek yetiştiriciliğini geliştirme projesi kapsamında yeni bahçelerin açılışı münasebetiyle düzenlenen Tarla Günü Etkinliği 4 Temmuz 2013 tarihinde Kınıkkoz köyünde düzenlendi. Çiftçinin Emeği Göksun’un Çileği temasıyla 2012 yılında başlatılan Göksun’da Çilek yetiştiriciliğini geliştirme projesi 2. yılında. Göksun Belediye Başkanı Ramazan HURÇ, Tarım İl Müdürü İhsan EMİRALİOĞLU, Tarım İlçe Müdürü Ahmet Mesut KIRAÇ, KSÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Kadir SALTALI konuşmalar yaptı. Konuşmacılardan İlçe Tarım Müdürü Ahmet Mesut Kıraç, projenin gerçekleştirilmesinde büyük katkı sahibi olan GÜBRETAŞ’a teşekkürlerini dile getirdi. Açılış konuşmalarının ardından bahçe açılışı ve fide dikimi gerçekti. PATATES TARLA GÜNÜ Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Muğla İl Müdürlüğü tarafından üreticilere alternatif ürünleri tanıtmak amacıyla yaptığı çalışmalara GÜBRETAŞ patates gübresi desteğiyle katkıda bulundu. GÜBRETAŞ İzmir Satış Müdürü İrfan Karakaya ve Ziraat Mühendisi Hasan Altas 25.06.2013 tarihinde Ula’ya bağlı Karabörtlen Köyü’nde gerçekleştirilen Patates Tarla Günü’ne katıldı. GÜRETAŞ’LA VERİM 29 > ÖDÜLLÜBULMACA Çözün, katılın, kazanma fırsatı yakalayın! Kırmızı Bir ilimiz Ülkemizin Asya toprakları Aydınlatma aracı İş aracı Uzaklık belirtir Bir soru Küçük parça Uyumaktan emir İşleme, örgü Hatırlamamak Geçen sayını kazananları: Necip Yılmaz (Gaziantep), Galip Arıtuluk (Antalya), Seyhan Kaymak (İzmir), Salih Elver (Sinop), Ahmet Demirbaş (Kars), Muzaffer Alacaoğulları (Ankara), Erdinç Dişoğlu (Malatya), Olcay Özkan (Mersin), Fahri Güccan (Çorum), Muammer Yirmibeş (Giresun), Mehmet Yıldırım (Ankara), Bayram Resuloğlu (Ankara), Mustafa Fikret (Tekirdağ), Selma Yolcu (Yozgat), Türker Akyatan (Tekirdağ) 8 İşleme, örgü Hatırlamamak Kilometrenin kısaltması Kahvaltıda yenen yağlı meyve Gayret, efor İlk harf 9 (Tersi) utanma duygusu 1 Tuzlu suda bekletilmiş meyve sebze Su 10 Köpek 5 kişiye GÜBRETAŞ duvar saati hediye Bir soru eki Kuzu sesi Turpgillerden yapraklı bitki, kelem Birdenbire, ansızın 2 Ekili tahıl (kültür anlamına gelir) Genişlik Göz rengi İftarın ilk hecesi Beyaz 4 Ordunun kısaltması Bir sayı Tok olmayan 3 Rahatlama sözü Futbolda topun kaleye girmesi En kısa zaman Yenilgiyi kabul Bir bağlaç Çek Cumhuriyeti’nin başkenti 5 Valinin ilk hecesi Yeni ağaç Bir bağlaç Rutubet 5. harf 3. şahıs zamiri 7 Numaranın kısa yazılışı 6 Tarlayı sürerek dinlenmeye bırakma Almaktan emir Yukarıdaki bulmacayı çözdükten sonra, numaralı kutulardaki harfleri yandaki “ŞİFRE ANAHTARI”na yerleştirin. Bulunan şifreyi mektup, e-posta veya faksla bize ulaştıranlardan 5 kişiye, GÜBRETAŞ duvar saati hediye. Cevaplarınızı göndermek için: Adres: Verim Dergisi, Esentepe Kasap Sok. No: 22 Şişli/İstanbul E-posta: verim@gubretas.com.tr Faks: (0212) 272 56 78 ADI SOYADI : Şifre Anahtarı ŞEHİR : 1 2 TELEFON :( E-POSTA : 7 1 ) 3 8 2 4 2 5 6 2 1 9 10 3 2 5 6 10 1