Biyolojik greft meteryalleri
Transkript
Biyolojik greft meteryalleri
68 VETERİNER CERRAHİ DERGİSİ Biyolojik Greft Materyalleri: Amnion Membran Grefti (Biologic Graft Materials: Amnion Membrane Graft) ÖZÇELİK, A.1, YAVUZ, E.2 1 Dr. Vet. Med.; Tarım İlçe Müdürlüğü, BoğazlıyanYozgat 2 Araş. Gör.; Y.Y.Ü. Vet. Fak. Cerrahi ABD, Zeve Kampüsü 65080-Van Veteriner Cerrahi Dergisi (2006), 12 (1-2-3-4), 68-72 ÖZET Bu derlemede; amniotik membranın elde edilmesi, hazırlanması, bünyesinde barındırdığı büyüme faktörleri, biyolojik etkileri ve kullanım alanları hakkında özlü bilgiler verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Biyolojik materyal, greft, amnion zarı. SUMMARY In this article, a valuable information has been given on about obtaining the amniotic membrane, its preparations and its biological effects which includes growth factors. Key Words: Biologic material, graft, amnion membrane. GİRİŞ Amnion zarı, plasentayı oluşturan üç yavru zarından en içte bulunanıdır. Tek katlı epitelden oluşan parlak ve yapışmayan dış yüzey, kalın kollajen iplikler içeren bazal membran ile mat, pürtüklü ve yapışkan avasküler stromal matriksten oluşan iç yüzey olmak üzere üç katmandan oluşur (19, 37, 42, 43, 50, 52). Bünyesinde bir çok büyüme faktörünü (Epidermal growth faktör (EGF), keratocyte growth faktör (KGF), hepatocyte growth faktör (HGF), transforming growth faktör (TGF), steroid hormonları (östrojen, progesteron), hidrolitik enzimleri, oksidasyon-redüksiyon enzimleri, sekonder enzimleri ve daha bir çok faktörü bulunduran amniotik membran “canlı enzim müzesi” olarak nitelendirilmektedir (1, 18, 19, 37, 50). Amniotik membran, ilk kez 1910 yılında Davis tarafından deri defektlerinin kapatılmasında greft materyali olarak kullanılmıştır. Daha sonraki yıllarda symblepharon tamirinde (De Rötth 1940), akut okuler yanıkların tedavisinde (Sorsby ve Symons 1946), yara iyileşmesinin hızlandırılmasında (Colocho 1974), abdominal defektlerin tamirinde (Seashare 1975), iyileşmeyen deri ülserlerinde (Silverton 1979), idrar kesesi rekonstrüksiyonunda (Norris 1982, Fishman 1987), yapay vaginal rekonstrüksiyonda (Georgy ve Aziz 1996), abdominal şirurjikal adhezyonların önlenmesinde (Gharib 1996), korneal yüzey defektleri ve ülserlerin tedavisinde (Lee 1997), üretral defektlerin tamirinde (Brandt 2000), myelomeningocellerin tamirinde (Hasegawa 2004), vestibuloplasti olgularında (Samandri 2004), tendo adezyonlarının önlenmesinde (Demirkan 2002; Özgenel 2004), periferal sinir anastomozlarında (Özgenel 2004) ve komplikasyonlu scleritis (Kiuchi 2005) gibi pek çok olguda başarı ile kullanılmaktadır. Amniotik membran; epitelizasyonu hızlandırmak (1, 3, 9, 13, 22), yara yüzeyinden protein ve sıvı kaybını önlemek (1, 9, 10, 22), adhezyon oluşumunu azaltmak (12, 23, 33, 34, 45), antibakteriyel ve non-immünolojik etkiye sahip olmak (1, 4, 9, 36, 50), fibroblastik aktiviteyi artırarak kollajen sentezine katkıda bulunmak (1, 41, 55), anjiyogenezisi, skar formasyonunu, ağrı ve enflamasyonu azatlamak (1, 3, 4, 22, 32) gibi etkilere sahip, kolay ve çabuk elde edilebilen ve değeri giderek artan bir biyolojik örtüdür. AMNİOTİK MEMBRANIN ELDE EDİLMESİ VE DONÖR KRİTERLERİ Tıbbı geçmişi ile ilgili bilgileri bulunan, kan testi sonuçlarından AİDS (HIV), Sarılık (HbsAg ve AntiHCV) ve Sifilis (RPR/TPHA) negatif olan, hastalık taşıma ve kanser riski bulunmayan donörlerden temin edilen plasentalar kullanılır. Donörlerin tüberküloz, bruselloz, karaciğer hastalığı, otoimmün hastalıklar, steroid tedavisi, duramater gibi nörolojik doku nakli, merkezi sinir sistemi hastalıkları ve multiple skleroz gibi hastalıkları taşımamaları gerekmektedir (2, 8, 12, 14, 26, 28). AMNİOTİK MEMBRANIN HAZIRLANMASI 1-Klinik şartlarda taze olarak kullanılacak membranın hazırlanması: Uygun donörlerden alınan plasentalar steril serum fizyolojikle yıkanıp kan pıhtıları ve doku artıklarından temizlendikten sonra korion tabakasından ayrılan amniotik membranlar HİV riskini elimine etmek için % 0.025’lik sodyum hipoklorit solüsyonu ile yıkanır. Yıkama işleminden sonra istenilen boyutlarda kesilen amnion zarları litresinde 500.000-2.000.000 İÜ. Penisilin ve 0.5-2 gr. Streptomisin bulunan steril serum fizyolojik içerisinde +4°C’de 12-24 saat bekletildikten sonra kullanıma hazır hale gelir. Amniotik membranların + 4°C’de bir hafta süre ile saklanabileceği gibi, daha uzun süreli saklamalar için % 20’lik gliserinde soğutulup dondurulması gerektiği bildirilmektedir (1, 2, 9, 12, 17, 26, 33, 37). Doğal rengini kaybedip kahverengi veya morumsu bir renk alan amnion zarları kullanılmamalıdır (1, 9). 2-Doku bankalarında uzun süreli saklamalar için membranın hazırlanması: Korio-amniotik membran plasentadan ayrılır ve 37°C’de serum fizyolojik içinde yavaşça çalkalanır. Böylece kan ve diğer dokulardan ayrılmış olur. HIV transfer riskinin ortadan kaldırılması için membran bir müddet de % 0.025’lik sodyum hipoklorit solüsyonu ile yıkanır. Bundan sonraki adım, membranın steril su ile yıkanması ve gazlı bez üzerine yayılarak istenen boyutta kesilmesidir. Membranlar daha VETERİNER CERRAHİ DERGİSİ 69 sonra dondurularak (-80 °C) kurutulur ve biyolojik bir kabın içinde paketlendikten sonra radyasyonla (Kobalt 60 (60Co) gamma sterilizasyon ünitesinde; 10-40 kGy sterilizasyon dozunda) sterilize edilir. Herhangi bir kontaminasyon riskine karşı donörlerden alınan dokular ayrı ayrı çalışılmalıdır (14, 20, 26, 30, 38, 42). Oftalmolojide kullanım alanları Hastalığın adı Kaynaklar 1 Symblepharon tamiri 27, 51, 55 2 Kimyasal ve termik bulbüs oküli yanıkları 28, 32, 44, 51, 55 3 Korneal yüzey defektleri, perforasyonlar ve ülserler 13, 36, 43 4 Sympatic Bullous Keratopaty 50 5 Band Keratopaty 50 Kaynaklar 6 Nüks eden Pterygium 8, 43, 50, 54 7 Oküler skatrisyel Pemphigoid ve Steven-Johnson sendromu 50 8 Parsiyel Limball Stem-Cell yetersizliği 28, 43, 48 9 Glakom cerrahisi ve trabekulektomi sonrası hava kabarcılığı filtrasyonlarının önlenmesi 20, 21, 48, 50 48, 50, 56 Tablo 1. Amniotik membranın içerdiği biyolojik maddeler Table 1. Biological substance container of amniotic membrane Biyolojik maddenin ismi Tablo 2. Amniotik membranın kullanım alanları Table 2. Usage areas of amniotic membrane 1 Human chorionic gonadotropin (HCG), 1 2 Equine gonadotrophic hormone (PMSG), 1 3 Tireotropik hormon 1 4 Transforming growth factor (TGFß1-2-3), 18, 37, 50 5 Basic fibroblast growth factor (bFGF), 18, 37, 50 10 Konjunktival skar revizyonu 6 Epidermal growth factor (EGF), 18, 19, 50 11 Geniş oküler yüzey neoplazilerinin eksizyonları 6, 50 7 Transforming growth factor α (TGFα), 18, 19, 37 12 Kronik alerjik kerato-konjunktivitisler 36, 50 8 Keratocyte growth factor (KGF), 18, 37, 50 13 Herpetik ve nörotrofik keratitisler 27, 50 14 Acanthomoeba keratitisi 4 9 Hepatocyte growth factor (HGF), 18, 19, 37 10 Brain natriuretic peptide (BNP) 19 11 Nerve growth factor (NGF) 19 1 İdrar kesesi rekonstrüksiyonu 15, 31 2 Üretra rekonstrüksiyonu 5 3 Vajina ve vulva rekonstruksiyonu 7, 16, 23, 29, 46 4 Ovarial ve uterus defektlerinin tamiri 7, 23, 46 5 Ovarium ve uterus adezyonlarının önlenmesi 23, 46 12 Growth factor mRNA (GFmRNA) 19 13 Steroid hormonlar (Östrojen, Progesteron), 1, 18, 19 14 Hidrolitik enzimler 1, 37, 50 15 Oksidasyon ve redüksiyon enzimleri 1, 18, 19, 50 16 Sekonder enzimler 1, 19, 37 AMNİOTİK MEMBRANIN BİYOLOJİK ETKİ MEKANİZMASI Amniotik membran’ın etki mekanizmaları; epitelizasyon için uygun yeni bir substrat olarak görev yapması, epitelyal hücre göçünü hızlandırması, bazal epitelyal hücrelerin yapışmasını pekiştirmesi, epitelyal farklılaşmayı teşvik etmesi, epitelyal apoptosisi önlemesi, doku metalloproteaz inhibitörleri salgılayıp doku tahribatını engellemesi, fibroblastik aktiviteyi artırıp kollajen sentezine katkıda bulunması ve yapısında bulunan bir çok büyüme faktörü ve bazı enzimler sayesinde yara iyileşmesini hızlandırmak olarak sıralanabilir (1, 3, 36, 37, 42, 44, 50). Uygulandığı bölgede yara zeminini kitle olarak doldurarak yara yüzeyinden protein ve sıvı kaybını önler. Yine açık olan sinir uçlarını kapatarak ağrıyı azaltır. Non-allerjik ve non-immünolojik özelliği sayesinde greft atılımı söz konusu olmamaktadır. Ayrıca orta şiddetteki defektlerde yara kontraktürünü azaltıcı etkiye sahiptir (1, 4, 22, 36, 50). Amniotik membranın stromal matriksindeki epitelyal hücreler, lipopolisakkaritleri transforme ederek yangı oluşumunda rol oynayan interleukin-1 α ve β’yı deprese ederek antienflamatuar etki göstermektedir. Yine içerdiği progesteron ve diğer faktörler sayesinde Gram (+) mikroorganizmalara karşı bakteriostatik etki göstermektedir (1, 37, 43, 50). Genito-üriner sistemde kullanım alanları Abdominal cerrahide kullanım alanları 1 Dalak yırtılmalarının tamiri 14, 37, 50 2 Safra yolları rekonstrüksiyonu 14, 50 3 Karın duvarı defektlerinin (gastrochisis, omphalocell) tamiri 17, 24, 35, 39 4 Abdominal adezyonların önlenmesi 24, 45, 47, 53 Sinir sisteminde kullanım alanları 1 Periferal sinir anastomozlarında adezyonların önlenmesi 34 2 Spinal kord yaralanmaları ve Myelomeningocell olgularının tamiri 19, 38 Ortopedik cerrahide kullanım alanları 1 Tendo adezyonlarının önlenmesi ve iyileşmesinin hızlandırılması 12, 33 2 Artritik eklemlerde interpozisyon artroplastisi 40 Diğer sistemlerde ve hastalıklarda kullanım alanları 1 Kronik iyileşmeyen ekstremite yaralarının tedavisi 40, 42 2 Yanıkların tedavisi 10, 28, 42 3 Trakeal epitelizasyonun sağlanması 18, 30 4 Doku kayıplı ve enfekte yaraların sağaltımı 1, 40, 41, 42, 52 5 Meme ameliyatları (mastektomi) sonrası yüzeylerin doldurulması 14 6 Kulak zarı (membrana timpany) rekonstrüksiyonu 37 7 Vestibuloplasti operasyonu sonrası yüzeylerin kapatılması 37 8 Temel oral kavite rekonstrüksiyonu 14, 37 Birçok araştırmacı (18, 37, 38, 43, 49), amniotik membranın zamanla uygulandığı bölgedeki dokunun 70 VETERİNER CERRAHİ DERGİSİ özelliğini aldığını, bu nedenle yeni bir cerrahi işleme gerek olmayacağını bildirmektedir. Demirkan (12), tendo kesi modelinde amnion zarının zaman içerisinde tamamıyla yok olduğunu ve büyük olasılıkla civardan gelen epitenondan köken alan hücrelerden oluşan bağ dokusuna dönüştüğünü bildirmektedir. Amniotik membran, mat ve pürtüklü iç yüzeyi yapışkan özellikte olması nedeniyle uygulandığı bölgeye iyi uyum sağlar. Ayrıca parlak ve yapışmayan dış yüzeyinin ise dokular arasında biyolojik bir bariyer görevi yaparak adezyon oluşumunu engellediği bildirilmektedir (12, 23, 32, 33, 34, 35, 53). Marangon (25), amniotik membran transplantasyonu sonrası enfeksiyon karakteri ve insidansını belirlemek amacıyla yaptığı çalışmada; transplantasyon uygulanan 326 olguda % 3.4 (11 olgu) oranında enfeksiyon geliştiğini ve yapılan kültürlerde en çok Gram (+) mikroorganizmaların izole edildiğini bildirmektedir. Anderson (2), amniotik membran transplantasyonu uyguladığı 117 olguda %12.8 (15 olgu) oranında korneal kalsifikasyon meydana geldiği ve transplantasyon sonrası fosfat içeren göz damlalarının kullanılmasının kalsifikasyonu artırdığını bildirmektedir. Sonuç olarak; elde edilmesinin ve hazırlamasının kolay olması ile bünyesinde barındırdığı bir çok faktör ve üstün biyolojik özelliklere sahip olması, amniotik membranın Veteriner Cerrahi’nin çeşitli alanlarında başarı ile kullanılabileceği kanısını doğurmuştur. KAYNAKLAR 1. Alkan Z. (1987): Yara iyileşmesinin plasenta kullanımı ile hızlandırılması. A.Ü. Veteriner Fakültesi Dergisi. 34(3): 519-533. 2. Anderson Sb., Ferreira De Souza R., HofmannRummelt C., Seitz B. (2003): Corneal calcification after amniotic membrane transplantation. Br. J. Ophthalmol. 87: 587-91. 3. Azuara Ba., Pillai Ct., Dua Hs. (2004): Amniotic membrane transplantation for ocular surface reconstruction. J. Reconstr. Microsurg. Mar; 10(2): 1559. 4. Bourcier T., Patteau F., Borderie V., Baudrimont M., Rondeau N., Bonnel S., Chaumeil C., Laroche L. (2004): Amniotic membrane transplantation for the treatment severe acanthomoeba keratitis. Can. J. Ophthal. Oct; 39(6): 621-31. 5. Brandt Fl., Albuduerque Cd., Lorenzato Fr. (2000): Female uretral reconstruction with amnion grafts. İnt. J. Surg. İnvest. 1(5): 409-14. 6. Chen Z., Yan J., Yang H., Wu Z., Pang Y., Ai S., Mao Y. (2003): Amniotic membrane transplantation for conjunctival tumor. Yan Ke Xue Bao. Sep; 19(3): 16567. 7. Chou Ct., Lee., Hwang Jl. (2001): Amniotic membrane used for vulvar adhesion treatment. Arch. Gyne. Obst. Nov; 265(4): 223-4. 8. Chuck Rs., Graff Jm., Bryant Mr., Sweet Pm. (2004): Biomechanical charecterization of human amniotic membrane preparations for oculer surface reconstruction. Ophthalmic Res. 36: 341-48. 9. Colocho G., Graham WP. (1974): Human amniotic membrane as aphysiologic wound dressing. Arch. Surg. 109: 307. 10. Çetinkale O. (2001): Yanık yarası ve tedavisi. cilt hastalıkları ve yara bakımı sempozyumu.İst., 89-103. 11. De Rötth A. (1940): Plastic repair of conjunctival defects with fetal membranes. Arch. Ophth. 23: 522-555. 12. Demirkan F., Çolakoğlu N., Herek Ö., Erkula G. (2002): The use of amniotic membrane in flexor tendon repair: An experimental model. Arch. Ort. Trau. Surg. Sep; 122(7): 396-9. 13. Duchesne B., Tahi H., Galand A. (2001): Use of human fibrin glue and amniotic membrane transplantation in corneal perforation. Cornea. Mar; 20(2): 230-2. 14. Erkol Ay., Haznedaroğlu H., Özkara T., Taşkın H. (2004): Tissue banking in the Turkey. Cell and tissue banking. 4: 169-172. 15. Fishman İJ., Flores FN., Scott FB., Spjut HJ., Morrow B. (1987): Use of fresh placental membranes for bladder reconstruction. J. Urol. Nov; 138(5): 12911294. 16. Georgy MS., Aziz NL. (1996): Vaginoplasty using amnion graft: New surgical technique using the laparoscopic transsillumination light. J. Obst. Gynecol. 16: 262-264. 17. Gharib M., Ure BM., Klose M. (1996): Use of amnion grafts in repair of gastroschisis. Pediatr. Surg. İnt. 11: 96-99. 18. Goto Y., Noguchi Y., Nomura A., Sakamoto T., İshii y., Bitoh S., Picton C., Fujita Y., Watanabe T., Hasegawa S., Uchida Y. (1999): İn vitro reconstruction of the tracheal epithelium. Am. J. Respir. Cell Mol. Biol. 20: 312-318. 19. Hasegawa M., Hironori F., Yutaka H., Junkoh Y. (2004): Autologous amnion graft for repair of myelomeningocele: Technical note and clinical implication. J. Clin. Neurosience. 11(4): 408-11. 20. Keith B., Donald Bp., Peng Tk., Scheffer Cgt. (2001): Glaucoma filtration surgery using amniotic membrane transplantation. İnvest. Opht. Vis. Scien. 42: 1762-1768. 21. Kiuchi T., Okamoto H., İshii K., Oshika T. (2005): Amniotic membrane transplantation for lateonset bleb leakage with scleritis. Jpn. J. Ophthalmol. 49: 56-67. 22. Lee SH., Tseng SCG. (1997): Amniotic membrane transplantation for persistent epithelial defects with ulceration. Am. J. Ophthalmol. 123: 303-312. 23. Lin Yh., Hwang Jl., Huang Lw., Chou Ct. (2002): Amniotic membrane grafting to treat refractory labial adhesions postpartum: A case report. J. Reprd. Md. Mar; 47(3): 235-7. VETERİNER CERRAHİ DERGİSİ 71 24. Lorimier De AA., Adzick NS., Harrison MR. (1991): Amnion inversion in the treatmnet of giant omphalocele. J. Pediatr. Surg. Jul; 26(7): 804-807. 25. Marangon Fb., Alfonso Ec., Miler D., Remonda Nm., Mualem Ms., Tseng Sc. (2004): Incidence of microbial infection after amniotic membrane. Cornea. Apr; 22 (3): 204-7. 26. Madhavan Hn., Priva K., Malathi J., Joseph Pr. (2003): Preparation of amniotic membrane for ocular surface reconstruction. Indian J. Ophthalmol. Mar; 51(1): 108. 27. Muraine M., Descargeus G., Franck O., Villeroy F., Toubeau D., Menguy E., Martin J., Brasseur. (2001): Amniotic membrane graft in oculer surface disease. Prospective study with 31 cases. J. Fr. Ophthal. Oct; 24(8): 798-812. 28. Muraine M. (2004): Amniotic-membrane and limbic stem-cell transplantation in the management of oculer burns. J. Fr. Ophthalmol. Dec; 27(10): 1179-90. 29. Nisolle M., Donnez J. (1992): Vaginoplasty Using Amniotic Membranes İn Cases Of Vaginal Agenesis Or After Vaginectomy. J. Gynecol. Surg. Spring; 8(1): 2530. 30. Noguchi Y., Uchida Y., Endo T., Ninomiya H., Nomura A., Sakamoto T., Goto Y., Haraoka S., Shimokama T., Watanabe T. (1995): The induction of cell differentiation and polarity of tracheal epithelium cultured on the amniotic membrane. Biochem. Biophys. Res. Com. May; 16, 210(2): 302-309. 31. Norris MA., Cohen MS., Warren MM., Becker SN., Baur PS., Seybold HM. (1982): Bladder reconstruction in rabbits with glutaraldehyde-stabilized amniotic membranes. Urology. Jun; 19(6): 631-635. 32. Özdemir Ö., Tekeli O., Örnek K., Arslanpençe A., Yalçındağ Nf. (2004): Limbal autograft and allograft transplantations patients with corneal burns. Eye. 18: 241-48. 33. Özgenel Gy. (2004): The effect of a combination of hyaluronic and amniotic membrane on the formation of peritendinous after flexor tendon surgery in chickens. J. Bone Joint Surg. Mar; 86(2): 301-7. 34. Özgenel Gy., Filiz G. (2004): Combined application of human amniotic membrane wrapping and hyaluronic acid injection in epineuroctomized rat sciatic nevre. J. Reconstr. Microsurg. Feb; 20(2): 153-7. 35. Rennekampff HO., Dohrman P., Fory R., Fandrich F. (1994): Evaluation of amniotic membrane as adhesion prophylaxis in a novel surgical gastrochisis model. J. İnvest. Surg. May-Jun; 7 839: 187-193. 36. Rouher N., Pilon F., Dalens H., Fauquert Jl., Kemeny Jl., Rigal D., Chiambaretta F. (2004): İmplantation of preserved human amniotic membrane for the treatment of shield ulcers and persistent corneal epithelial defects in chronic allergic keratoconjunctivitis. J. Fr. Ophthalmol. Dec; 27 (10): 1091-97. 37. Samandari Mh., Yaghmaei M., Ejlali M., Moshref M., Saffar As. (2004): use of amnion as a graft material in vestibuloplasty: a preliminary report. Oral Surg. Oral Med. Oral Path. May; 97: 574-8. 38. Sankar V., Muthusamy R. (2003): Role of human amniotic epithelial cell transplantation in spinal cord injury repair research. Neuroscience. 118: 11-17. 39. Seashare JH., Mac Naughton RJ., Talbert JL. (1975): Treatment of gastrochisis and omphalocele with biological dressing. J. Pediatr. Surg. Feb; 10(1): 9-17. 40. Shun A., Ramsey SG. (1986): Amniotic arthroplasty for tuberculosis of the hip. A preliminary clinical study. J. Bone Joint Surg. Br. Jan; 68(1): 68-74. 41. Silverton JS., Trelford JD., Roussere JT. (1979): The use of amniotic membrane in acute massive fullthickness loss of the abdominal wall from clostridial myonecrosis. Ann. Plast. Surg. 3: 558-566. 42. Singh R., Chouhan US., Purohit S., Gupta P., Kumar P., Kumar A., Chacharkar MP., Kachhawa D., Ghiya BC. (2004): Radiation processed amniotic membranes in treatment of non-healing ulcers of different etiologies. Cell And Tiss. Banking. 5: 129-134. 43. Sippel Kc., Ma Jj., Foster Cs. (2001): Amniotic membrane surgery. curr. Opht. Opht. Aug; 12(4): 26981. 44. Sorsby A., Symons HM. (1946): Amniotic membrane grafts in caustic burns of the eye. Br. J. Ophthalmol. 30: 337-345. 45. Szabo A., Haj M., Waxsman I., Eitan A. (2000): Evaluation of seprafilmand amniotic membrane as adhesion prophylaxis in mesh repair of abdominal wall hernia in rats. Eur. Surg. Res. 32(2): 125-128. 46. Tancer Ml., Katz M., Veridiano Np. (1979): Vaginal epithelialization with human amnion. Obst. Gynecol. Sep; 54(3): 345-9. 47. Trelford SM., Dawe EJ., Trelford JD. (1978): Use of allograft amniotic membrane for control of intraabdominal adhesions. J. Med. 9(4): 273-284. 48. Trittibach P., Goldblum D., Frueh Be. (2004): First experience with amniotic membrane transplantation. Klin. Monatsbl. Augen. May; 221(5): 304-6. 49. Tosi Gm., Traversi C., Schuerfeld K., Mittica V., Giordano Mm., Tilanus Mad., Caporossi A., Toti P. (2005): Amniotic membrane graft: Histopathological findings in five cases. J. Cellular Physiology. 202: 85257. 50. Tosi Gm., Giordano Mm., Caporossi A., Toti P. (2005): Amniotic membrane transplantation in oculer surface disorders. J. Cellular Physiology. 202: 849-51. 51. Uçakhan Öo., Köklü G., Fırat E. (2002): Nonpreserved human amniotic membrane transplantation in acute and chronic chemical eye injuries. Cornea. Mar; 21(2): 169-172. 52. Yan G., Ai G., Su Y. (2002): The advances in the application of amniotic membrane stroma in promoting tissue repair. Sheng Wu Yi Xue Gong Cheng Xue Za Zhi. Dec; 19(4): 676-679. 72 VETERİNER CERRAHİ DERGİSİ 53. Young RL., Cota J., Zund G., Mason BA., Wheeler JM. (1991): The use of an amniotic membrane graft to prevent postoperative adhesions. Fertil. Sterilit. Mar; 55(3): 624-628. 54. Zhao F., Xu W., Guan J. (2002): Clinical observation on fresh amniotic membrane transplantation for treatment of recurrent pterygium. Ke Xu Bao. Dec; 18(4): 220-2. 55. Zhou Sy., Chen Jq., Liu Zg., Huang T., Chen Ls. (2004): A clinical study of amniotic membrane transplantation for severe eye burns at the acuta stage. Zhonghua Yan Ke Za Zhi. Feb; 40(2): 97-100. 56. Zhou Sy., Chen Jq., Chen Ls., Liu Zg., Huang T., Wang Zc. (2004): Long-term results of amniotic membrane transplantation for conjunctival surface reconstruction. Zhnghua Yan Ke Za Zhi. Nov; 40(11): 745-9. ARAŞTIRMA ÖZETLERİ Elli Sağlıklı Sığırda Dalağın Ultrasonografik Muayenesi (Ultrasonography of the spleen in 50 healthy cows) U. Braun, D. Sicher Department of Farm Animals, University of Zurich, Winterthurerstrasse 260, CH-8057 Zurich, Switzerland The Veterinary Journal 171 (2006) 513–518 Bu makalede, kesim için ayrılan 50 sağlıklı sağmal inekte, dalağın ultrasonografik olarak lokalizasyonunu ve boyutlarını ortaya koymaktadır. Sol toraks duvarında interkostal aralıklardan 3.5 MHz lineer propla ultrasonografik taramalar yapıldı. Her bir interkostal aralıkta, dalak parankiminin görünümü, dorsal ve ventral kenarları ile bu iki kenar arasında kalan mesafe ve splenik damarların çapları kaydedildi. Dalağın 7-12. interkostal aralıkta olduğu görüldü. Kalınlığı 2-5 cm arasında değişen dalağın ventrale doğru gidildiğinde incelerek konik bir şekil aldığı belirlendi. Splenik kapsül ekojenik bir çizgi olarak görüldü. Dalak parankiminin, düzgün şekilli çok sayıda küçük ekoik alanlardan ve parankim içerisinde yuvarlak ya da uzun şekilli anekoik görünüm veren damarlardan oluştuğu belirlendi. Uzunlamasına ekseni, kaudodorsal yönden kraniodorsal yöne doğru oblik seyir göstermekteydi. Dorsal kenarıyla arka yüzeyi orta hattı arasında kalan mesafenin en geniş olduğu alan 7. interkostal aralık (60.9 ± 6.81) ve en küçük olduğu alan 12. interkostal aralık (12.7 ± 2.85 cm) olarak saptandı. Uzunluğunun en fazla olduğu alan 8. interkostal aralık (24.9 ± 10.77 cm) ve en küçük olduğu alan 12. interkostal aralık (9.5 ± 5.38 cm) olarak saptandı. Splenik damarların ortalama çaplarının, interkostal taramalara göre, 0.66 ± 0.28’dan 0.90 ± 0.65 cm’ye kadar değişiklik gösterdiği belirlendi. Sağlıklı ineklerde yapılan dalak ultrasonografisi, dalak problemi olabilecek ineklerin değerlendirilmesinde referans sayılabilecek bilgiler sağlamaktadır. ARAŞTIRMA ÖZETİ Köpeklerde Etodolac Uygulamasına İlişkin Keratokonjunktivitis Sicca: 211 Olgu (19922002) (Keratoconjunctivitis sicca associated with administration of etodolac in dogs: 211 cases (1992–2002) Gia KLAUSS, Elizabeth A. GIULIANO, Cecil P. MOORE, Charles M. STUHR, Stacy L. MARTIN, Jeff W. TYLER, Kelsie E. FITZGERALD; Debra A. CRAWFORD J Am Vet Med Assoc 2007; 230: 541–547 Amaç: Bu çalışmada, köpeklerde keratokonjunktivitis sicca’nın (KCS) özelliklerini ve oral etodolac uygulamasıyla tedaviye yanıtını karakterize etmek amaçlanmıştır. Model: Retrospektif çalışma Örnek Populasyon: Veteriner oftalmolojistlerin çalışmalarından 65 vakayla (grup A) Fort Dodge Hayvan Sağlığı Merkezi’ndeki 146 vaka (grup B) değerlendirildi. İşlemler: Irk, cinsiyet, yaş, vücut ağırlığı, etodolac’ın doz ve uygulama süresi, hastalığın tanısı ve kontrol muayeneleri sırasında yapılan Schirmer gözyaşı testi sonuçları, tedavi protokolleri ve bunlara alınan yanıtlardan elde edilen veriler incelendi. A ve B grupları, tamamen iyileşme veya çeşitli değişkenlerin klinik iyileşme üzerindeki fonksiyonunu tahmin edebilmek amacıyla geliştirilen regresyon modelleriyle ayrı ayrı analiz edilmişlerdir. Sonuçlar: Köpeklerin çoğunda şiddetli KCS gelişti [50 köpeğin 84 gözünde (grup A); 62 köpeğin 111 gözünde (grup B)]. A grubundaki 65 köpeğin 7’sinde ve B grubundaki 146 köpeğin 23’ünde rezolusyon şekillendi. A grubundaki 65 köpeğin 26’sında ve B grubundaki 146 köpeğin 27’sinde tedaviye yanıt alınamadı. 51 (A) ve 52 (B) köpekte klinik anlamda yeterli düzeyde tamamlanma görüldü. B grubunda, KCS başlangıcında 6 aydan daha kısa süren etodolac tedavisi yapılan köpeklerde 6 aydan daha uzun süre tedavi uygulananlara kıyasla 4.2 kez daha fazla hafifleme görüldü. Sonuç ve Klinik Yorum: Bir köpek populasyonunda kısa süreli etodolac uygulaması (6 aydan daha kısa süreli) ileri sonuçla ilişkilidir. Köpeklerde etodolac uygulaması öncesi ve sırasında gözyaşı üretimi takip edilmelidir.