Ticari Fatura - Makine Tanıtım Grubu
Transkript
Ticari Fatura - Makine Tanıtım Grubu
BELGELER T‹CAR‹ FATURA expo T‹CAR‹ FATURA NED‹R? moment 46 Ticari fatura, uluslararas› ticarette kullan›lan en temel belgelerden birisi olup ihracatç› taraf›ndan düzenlenmektedir. Fatura: sat›lan bir mal›n niteli¤i, ölçüsü ile birim sat›fl fiyat›n› ve toplam bedeli gösteren bir belgedir. Faturalar›n mümkün oldu¤unca kapsaml› olmas›na, bilgilerin aç›kça belirtilmesine ve k›s›tl› düzeyde yabanc› dil bilgisi olan birisinin dahi anlayabilece¤i düzeyde anlafl›l›r ve basit olmas›na dikkat edilmelidir. Ticari Faturalar: Proforma faturaya, siparifle, kontrat veya sözleflmeye istinaden sat›c› taraf›ndan düzenlenen mal veya hizmetin sat›fl›n› gösteren belgelerdir. Ticari fatura, gümrük ifllemlerine, döviz transfer ve taahhütlerine esas olarak al›nan kesin faturad›r. Proforma faturada belirtilen sat›fl koflullar›n›n al›c› taraf›ndan uygun bulunmas› durumunda al›c›n›n verdi¤i siparifl üzerine proforma fatura kesin sat›fl faturas›na dönüfltürülür. Sat›fl iflleminin gerçekleflmesinden sonra düzenlenen faturaya orijinal fatura da denir. T‹CAR‹ FATURADA BULUNMASI GEREKEN B‹LG‹LER NELERD‹R? Ticari faturalar, UCP-600’ün (Uniform Customs and Practice for Documentary Credits) 18. maddesi ile düzenlenmifltir. Ticari faturada bulunmas› gereken bilgiler flöyledir: “Faturan›n tarihi, mal/hizmet cinsi, sat›c›n›n ve al›c›n›n isim/unvan adresleri, ödeme flekli, mallar›n menflei, teslim flekli, mal veya hizmetin birim fiyat›, miktar›, tutar›, mallar›n a¤›rl›¤›, ebatlar›, miktar›, sevkiyat›n flekli, mallara iliflkin ambalaj özellikleri, numara v.b.detay aç›klamalar.” Ayr›ca belgeyi düzenleyenin imzas› bulunmas› gerekir. UCP- 600'e göre faturalar›n imza zorunlulu¤u olmamakla birlikte, ülkemiz yasalar› gere¤i söz konusu belgelerin orijinal imzal› (Elle at›l- m›fl/Islak imzal›) olmas› zorunludur. Navlun ve sigorta prim tutarlar›, yükleme ve boflaltma yerleri, ticari faturalarda yer almas› gereken önemli noktalard›r. CF veya CIF sat›flta, navlun sat›c› taraf›ndan ödenmektedir. Mal ile ilgili sat›fl faturas›nda, navlun tutar› mal bedeline dahil olarak veya ayr› olarak gösterilebilmektedir. Bu faturaya Navlun Faturas› denmektedir. Akreditif, mal bedeli ile birlikte navlun bedelini de içeriyorsa, konflimento ve di¤er sevk belgesi üzerinde "Navlunu ödenmifltir" kayd›n›n bulunmas› gerekmektedir. Örnek formda köfleli parantez [ ] içindeki rakamlarla gösterilen alanlar afla¤›da aç›klanm›flt›r. T‹CAR‹ FATURA HANG‹ B‹LG‹LER‹ ‹ÇER‹R? [1] ‹hracatç›n›n adresi tam olarak belirtilmelidir. [2] ‹hracatç› ile temasa geçilmesinde faydal› olacak her türlü bilgi mümkün oldu¤unca detayl› verilmelidir (ihracatç›n›n telefon, faks, teleks numaralar›, email adresi gibi). [3] ‹hracatç› aç›s›ndan kimlik referans› olabilecek bilgiler yer almal›d›r (vergi numaras› gibi). [4] Faturan›n gönderilece¤i al›c› adresi aç›kça belirtilmelidir. Burada ithalatç›n›n verdi¤i talimatlara dikkatli bir flekilde uyulmas› gerekmektedir. Bazen mallar›n ve faturan›n gönderilmesi istenen adresler farkl› olabilmektedir. [5] Mallar›n gönderilece¤i adres yaz›lmal›d›r. [6] Al›c›n›n vergi numaras› gibi referans olarak gösterilecek bir bilginin belirtilmesine ihtiyaç olup olmad›¤›, al›c›- ya sorulmak suretiyle kontrol edilmelidir. [7] Al›c›dan ihracatç›ya ulaflan sipariflin referans numaras› tam olarak belirtilmelidir. [8] Fatura kapsam›nda yer alan mallar›n miktar› aç›kça belirtilmelidir. [9] Her bir miktara karfl›l›k gelen mallar›n tan›m›, kolayca ay›rt edilebilecek flekilde belirtilmeli ve bu mallar›n ithalatç› ülkenin gümrük tarifesine uygun flekilde tarife numaras› da bu bölümde yer almal›d›r. [10] Her bir mal›n birim fiyat›, taraflar aras›nda kabul edilen para birimi cinsinden belirtilmelidir. [11] Birim fiyat üzerinden mal›n miktar›na göre toplam de¤er yer almal›d›r. [12] ‹thalat vergi ve harçlar›n›n hesaplanmas›nda kullan›lmak üzere faturan›n toplam de¤eri FOB (Free on board) olarak gösterilmelidir. [13] fiayet tafl›ma giderleri ihracatç› taraf›ndan karfl›lan›yorsa, nakliye fleklinin ayr›ca gösterilmesi gerekmektedir. [14] ‹hracatç› sigorta giderlerini de karfl›lamakla yükümlü ise, bu da ayr›ca gösterilmelidir. [15] Mal›n ulafl›m›n› ihracatç› organize ediyorsa, mallar›n ne flekilde teslim yerine ulaflt›r›laca¤› belirtilmelidir. [16] Faturan›n orijinal ve kopyalar› tek tek imzalanmal›d›r. KARfiILAfiILAN TEMEL SORUNLAR VE D‹KKAT ED‹LMES‹NDE FAYDA GÖRÜLEN HUSUSLAR [1] E¤er ihracatç› ile ba¤lant› kurmaya iliflkin bilgiler tam de¤ilse, gereksiz gecikmeler olabilir. Firman›n fatura formu üzerinde, haberleflme ile ilgili bilgiler bulunuyorsa bu bilgiler 1. Faturadaki bas›l› bilgilerin do¤rulu¤unu kontrol ediniz. 2. Al›c›n›n (ithalatç›) adresinin do¤rulu¤undan emin olunuz. 3. Teslim adresi ile fatura adresinin ayn› veya ayr› olup olmad›¤›n› kontrol ediniz. 4. Faturadaki mal miktar›n›n flüpheye yer b›rakmayacak flekilde aç›k bir biçimde belirtildi¤inden emin olunuz. 5. Ürünlere iliflkin aç›klamalar›n, ithalatç› ülkenin kulland›¤› gümrük tarifesi numaras› belirtilerek, ürüne yabanc› olan kifliler için bile yeterince anlafl›l›r biçimde yaz›l›p yaz›lmad›¤›n› kontrol ediniz. 6. Faturada her bir kalem ürünün fiyat›, hangi ülkenin para biriminin kullan›ld›¤› belirtilmifl mi? Kontrol ediniz. 7. Her bir kalem maldaki toplam de¤er belirtilmifl mi? Kontrol ediniz. 8. Mallar›n toplam FOB (Güvertede Teslim- Free On Board) fiyat› ve nereden teslim al›naca¤›n›n belirtilip belirtilmedi¤ini kontrol ediniz. 9. Navlun masraflar› fatura fiyat›na dahil ise ayr›ca gösterilmelidir. 10. Sigorta bedelini fatura üzerinde gösterdiniz mi? Kontrol ediniz. 11. Mallar›n ne flekilde yüklendi¤ini ve ne zaman yüklenece¤ini belirttiniz mi? Kontrol ediniz. 12. Firmay› temsile yetkili kifli taraf›ndan, fatura asl› ve kopyalar› teker teker imzaland› m›? Kontrol ediniz. 13. Yaz›m hatalar› olabilece¤ini düflünerek son kez gözden geçiriniz. 14. Nakliyeye iliflkin belgelerle birlikte bir adet fatura örne¤ini de gerekebilece¤i acil durumlar için saklay›n›z. expo T‹CAR‹ FATURA HAZIRLARKEN ‹HRACATÇININ KONTROL ETMES‹ GEREKEN HUSUSLAR 47 moment (tel, faks, teleks, vb.) daktilo edilmek veya bir etiket yap›flt›rmak suretiyle ilave edilmelidir. Firman›n vergi numaras› gibi bilgilerinin de fatura üzerinde bulunmas›na dikkat edilmelidir. [2] Adresin eksik belirtilmesi halinde belgelerin yerine ulaflmas› gecikebilir. Aksi belirtilmedikçe fatura, müflterinin mallar›n gönderildi¤i adresine yollanmal›d›r. [3] Teslim yerine iliflkin adres belirtilmez veya yanl›fl yaz›l›rsa, mal tesliminde gecikme olabilir. Aksi belirtilmedikçe mallar, ayn› adrese gönderilmektedir. Siparifl mektubundaki müflteri talimatlar› bu aç›dan dikkatle incelenmelidir. [4] Müflteri taraf›ndan belirtilmesi istenen vergi numaras› veya benzeri bilgi faturada yer almam›flsa, gecikmeler ve maddi kay›plar do¤abilmektedir. Müflterinin fatura üzerinde özellikle belirtilmesini istedi¤i bilgilerin olup olmad›¤› kontrol edilmelidir. Baz› ülkelerin, ithalatta al›nan vergilerle ilgili düzenlemeleri gere¤i; ithalatç›n›n vergi numaras›n›n veya baflka bir bilginin fatura üzerinde gösterilmesi istenebilmektedir. [5] Müflterinin sat›n alma referans› (siparifl numaras›-order number) gösterilmedi¤i zaman, ödeme ço¤unlukla gecikmektedir. [6] Mallar›n miktar› faturada aç›k bir flekilde belirtilmemiflse, ithalatç› ülkede gümrük memurlar›nca veya al›c› taraf›ndan mallar›n kontrolü zor olabilir. Miktar› belirtirken, fatura neye karfl›l›k geliyorsa ona uygun birimler kullan›lmal›d›r. Örne¤in: 4 düzine yerine 4 kutu yaz›lmamal›d›r. [7] Mallar›n tan›m› eksik yap›lm›flsa, ürünleri birbirinden ay›rt etmek zor olabilir. ‹thalatç› ülkenin gümrük tarife numaralar›na uygun flekilde mallar›n pozisyon numaralar› belirtilmelidir. Bu, gümrük vergilerinin do¤ru hesaplanmas›nda gerekli bir bilgidir. Mal tan›m› tam yap›lmal›d›r: Örne¤in pil ihraç edilecekse, tan›mlay›c› özellikler detaylar›yla belirtilmelidir. "5 volt dry cell batteries type PP7" yerine " PP7 batteries" veya daha da kötüsü "PP7" yaz›lmamal›d›r. [8] Faturada kullan›lan para birimi belirtilmemiflse, yanl›fl anlamalar olabilir ve bu da ihracatç› için ekstra maliyetle sonuçlanabilir. Ayr›ca para biriminin aç›k bir flekilde, hiçbir flüpheye meydan vermeyecek biçimde ifade edilmifl olmas› da önemlidir. Örne¤in sadece "Dolar", "Pound", “Frank" olarak belirtilmemeli, "Avusturya Dolar›" veya "Amerikan Dolar›" gibi aç›k ifadeler olmal›d›r. [9] Faturada kapsanan ürünlerin ayr› ayr› de¤erleri gösterilmemiflse, faturan›n kontrolü zor olabilir. Bu, ayn› zamanda, ithalatç› ülkenin gümrü¤ünde vergilerin do¤ru hesaplanmas›nda ve müflterinin faturay› kontrolünde ve ürünün sat›fl fiyat›n›n belirlenmesinde kolayl›k sa¤layacak bir bilgidir. [10] FOB de¤er ayr› olarak gösterilmemiflse, ithalatç› ödemesi gerekenden daha fazla ithalat vergisi ödeyebilir. [11] Navlun giderinin neleri kapsad›¤› belirtilmezse, yanl›fl anlamalar do¤abilir ve bu da ithalatç› için ekstra maliyetlere neden olabilir. [12] E¤er tafl›y›c› ve yükleme tarihi belirtilmemiflse, konsinye ifllemini takip çok güçtür. [13] E¤er her bir orijinal fatura ve nüshas› ayr› ayr› imzalanmam›flsa ithalatç› ülkenin gümrü¤ünde fatura, yetkililerce kabul edilmeyebilir. Fatura orijinalinin ve kopyas›n›n ayr› ayr› imzalanm›fl oldu¤u kontrol edilmelidir.