T.C. Zafer Kalkınma Ajansı
Transkript
T.C. Zafer Kalkınma Ajansı
T.C. Zafer Kalkınma Ajansı RAPOR BELÇİKA-FRANSA ÇALIŞMA ZİYARETİ 8-16 EKİM 2011 İÇİNDEKİLER ZİYARETİN AMAÇLARI ________________________________________________________ 3 ZAFER KALKINMA AJANSI HEYETİ ______________________________________________ 5 SANAYİ VE TEKNOLOJİ GELİŞİM BÖLGELERİ_______________________________________ 6 Aeropole, Charleroi ve IGRETEC Kalkınma Ajansı ______________________________________ 6 CENAERO Araştırma Enstitüsü _____________________________________________________________ 7 Technofutur Mesleki Eğitim Kurumu ________________________________________________________ 8 Biopark Biyoteknoloji Kümelenmesi ________________________________________________________ 9 Strazburg İnovasyon Parkı ve Alsace International Ajansı ______________________________ 11 Alsace International Ajansı _______________________________________________________________ 11 Strazburg İnovasyon Parkı _______________________________________________________________ 12 Sophia Antipolis Teknokenti ve İdaresi _____________________________________________ 13 AVRUPA BİRLİĞİ PROGRAMI _________________________________________________ 15 AB Bölgeler Komitesi ___________________________________________________________________ 15 AB Genişleme Genel Müdürlüğü __________________________________________________________ 16 TUR&BO - Türk AR-GE ve İş Dünyası İrtibat Ofisi ______________________________________________ 16 AB Komisyonu Araştırma ve Yenilik Genel Müdürlüğü _________________________________________ 17 Avrupa Konseyi Ziyareti _________________________________________________________________ 17 Avrupa Parlamentosu Ziyareti ____________________________________________________________ 18 İŞADAMLARI DERNEKLERİ İLE GÖRÜŞMELER_____________________________________ 19 Brüksel Büyükelçiliğimizde Türk Dernekleri İle Buluşma ________________________________________ 19 TÜMSİAD _____________________________________________________________________________ 19 FEDACTIO ____________________________________________________________________________ 20 MEDEST ______________________________________________________________________________ 20 DİĞER GÖRÜŞME VE ZİYARETLER______________________________________________ 21 Strazburg- Aşağı Ren Bölge Valisi Görüşmesi_________________________________________________ 21 Strazburg Oda Başkanı Görüşmesi _________________________________________________________ 22 Daimi Temsilci Büyükelçi Selim Kuneralp’i Ziyaret ____________________________________________ 22 Yunus Emre Enstitüsü Ziyareti ____________________________________________________________ 23 DEĞERLENDİRME: Zafer Kalkınma Ajansı Faaliyetleri Açısından Çıktılar Ve İleriki Dönemde İşbirliği Olanakları _________________________________________________________ 24 İRTİBAT TABLOLARI_________________________________________________________ 27 KALKINMA AJANSLARI VE SANAYİ BÖLGELERİ ________________________________________________ 27 AVRUPA BİRLİĞİ KURUM VE BİRİMLERİ _____________________________________________________ 28 İŞ DERNEKLERİ _________________________________________________________________________ 28 GÖRÜŞÜLEN DİĞER KURUM VE MAKAMLAR _________________________________________________ 28 2 ZİYARETİN AMAÇLARI 1. Bilgi ve teknoloji yoğunluklu organizasyon, kurumsal yapı ve üretim sistemlerini yerinde incelemek ve Kalkınma Ajanslarının bu oluşumların geliştirilmesindeki rolünü anlamak Bölgesel gelişme alanında üniversite-sanayi, kamu-özel sektör gibi işbirliği metotları büyük önem arz etmektedir. Söz konusu stratejik işbirliklerini kolaylaştırmak adına dünya genelinde kurulmuş pek çok organizasyona tanık olmak mümkündür. Bunlar arasında teknokent, sanayi parkı, endüstri gelişim bölgesi, teknoloji gelişim bölgesi, bilim parkı gibi farklı isimlerle anılan pek çok örnek mevcuttur. Zafer Kalkınma Ajansı’nın faaliyet gösterdiği TR33 Bölgesi’nde hâlihazırda yukarıda anılan organizasyonlara örnek bir yapı bulunmamaktadır. Zafer Kalkınma Ajansı bazı stratejik sektörlerde ileri teknoloji odaklı üretime geçişi kolaylaştırmak adına yukarıda anılan örneklerin bölgede kurulabilirliği üzerinde durmaktadır. AR-GE, ÜR-GE ve Tasarım Merkezleri ile birlikte Mesleki Eğitim kurumlarını üretici firmalarla buluşturacak, aynı zamanda multi-model lojistik imkânlarla desteklenecek söz konusu oluşumların bölgenin maden, seramik, mermer, gıda, tarıma dayalı sanayi, tekstil ve deri gibi farklı sektörlerine yeni kapasiteler sağlaması mümkün kılınabilecektir. Bu kapsamda Belçika ve Fransa’da kurulu üç oluşumun incelemesine karar verilmiştir: “Aeropole”, Belçika ve IGRETEC Kalkınma Ajansı: Belçika’nın Charleroi kenti ve Güney Hainaut bölgesinde faaliyet gösteren IGRETEC Kalkınma Ajansı’nın kurulmasına öncülük ettiği bir havaalanı gelişim bölgesi olan “Aeropole”, Belçika’nın ikinci en büyük havaalanının yanı başında kurulması ve araştırma kuruluşları ile birlikte çok sayıda firmanın AR-GE merkezini sınırları içerisinde bulundurması açısından ilginç bir örnek teşkil etmektedir. “Aeropole” örneği özellikle bölgemizde 2013 yılında faaliyete geçecek ve Türkiye’nin ilk bölgesel havaalanı olacak Zafer Havaalanı açısından önem taşımaktadır. Strazburg İnovasyon Parkı, Fransa ve Alsace International Ajansı: Tarihi boyunca önemli bir sanayi merkezi olmuş Alsace bölgesinde Strazburg havaalanına yakın bir mesafede bulunan İlkirch (Strazburg) İnovasyon Parkı üniversitelerin araştırma merkezleri ile birlikte işletmelere ait önemli sayıda AR-GE merkezine ev sahipliği yapmaktadır. Alsace International Ajansı Alsace bölgesinin gelişimi ile ilgili faaliyet gösteren bir kuruluştur. Sophia Antipolis Teknokenti ve Vakfı, Fransa: Fransa’nın Nice kentinde bulunan Sophia Antipolis teknokenti Avrupa’nın en eski teknokenti olup 1964 yılında kuruluşundan bu yana gösterdiği gelişimle günümüzde Avrupa’nın en büyük teknokentlerinden biri olma özelliğini taşımaktadır. Fransa’nın önemli bir turizm bölgesi olmasıyla birlikte Nice söz konusu teknokent sayesinde önemli firmaların AR-GE merkezlerini çekebilmiştir. Teknokentin gelişimi ile ilgili bir Vakıf ve yatırım çekilmesi ile ilgili bir de Yatırım Ajansı (Team Cote D’Azur) bulunmaktadır. 3 2. AB kurumları ve AB fonlarının bölgesel gelişme ile ilgisini yakından tanımak; bölgemizin ve ajansımızın proje üretme kapasitesini güçlendirmek Ajansımız için bir öncelik konusu olan bölgenin proje geliştirme kapasitesini artırmak ve bu bağlamda Avrupa Birliği destek mekanizmalarını yakından tanımak için Brüksel ve Strazburg’da AB ile ilgili temaslar planlanmıştır. Türkiye’nin üyelik sürecinde faydalandığı kaynakların ötesinde Avrupa Birliği’nin bölgesel gelişme ve politikalarla ile ilgili çalışmalarını yakından tanımak amaçlanmıştır. Bu nedenle AB Bölgeler Komitesi, Araştırma ve İnovasyon Genel Müdürlüğü, Genişleme Genel Müdürlüğü, TUR&BO Ofisi gibi birimlerle doğrudan görüşmeler planlanmıştır. 3. Bölgemizin dış ticaret ve yatırım olanaklarını geliştirmeye yönelik Türk ve yabancı iş çevreleriyle temaslarda bulunmak Gidilen kentlerdeki Türk işadamları federasyon ve derneklerine bölgemiz ve Ajansımız hakkında bilgilendirme yapılması planlanmıştır. Bu kapsamda Belçika TÜMSİAD, FEDACTIO ve Strazburg MEDEST gibi organizasyonlarla görüşmeler planlanmıştır. Bunun yanında Strazburg ve Aşağı Ren Bölge Valisi ile Ticaret ve Sanayi Odası Başkanından randevu alınmıştır. 4 ZAFER KALKINMA AJANSI HEYETİ 1 Sn. Özdemir ÇAKACAK Uşak Valisi (Yönetim Kurulu Başkanı) 2 Sn. İrfan BALKANLIOĞLU Afyonkarahisar Valisi 3 Sn. Kenan ÇİFTÇİ Kütahya Valisi 4 Sn. Mustafa İÇA Kütahya Belediye Başkanı 5 Sn. Salih SEL Afyonkarahisar İl Genel Meclisi Bşk. 6 Sn. Seyit Ömer DURMUŞ Kütahya İl Genel Meclisi Bşk. 7 Sn. Hayrullah SOLMAZ Manisa İl Genel Meclisi Bşk. 8 Sn. Ali İhsan UZUN Uşak İl Genel Meclisi Bşk. 9 Sn. Hüsnü SERTESER Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Bşk. 10. Sn. Dr. Yılmaz ÖZMEN Genel Sekreter 11. Sn. N. Bahadır ŞANVER Tanıtım ve Koordinasyon Birimi Bşk. 12. Sn. İskender Cem LEBLEBİCİ Planlama ve AR-GE Birimi Bşk. 13. Sn. Tuğrul ÇINAR Afyonkarahisar Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü 14. Sn. Kürşad MURAT Uşak Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü 15. Sn. Gökçe ÖZAYDIN Uzman, Program Yönetimi Birim 16. Sn. Dilek UNCUOĞLU CAN Uzman, Manisa Yatırım Destek Ofisi 17. Sn. Raziye DEMİR Uzman, Planlama ve AR-GE Birimi 5 SANAYİ VE TEKNOLOJİ GELİŞİM BÖLGELERİ Aeropole, Charleroi ve IGRETEC Kalkınma Ajansı Zafer Kalkınma Ajansı heyeti 10 Ekim Pazartesi günü Belçika’nın Charleroi kentindeki IGRETEC Kalkınma Ajansını ziyaret etti ve Aeropole Gelişim Bölgesi’nde incelemelerde bulundu. Aeropole’ün yapısı, kuruluşu ve IGRETEC’in rolü hakkında bilgi alındı. Ayrıca Aeropole içerisinde faaliyet gösteren CANAERO, Technofutur ve Biopark gibi araştırma ve mesleki eğitim kurumları ziyaret edilerek yetkililerden bu kurumların işlevleriyle ilgili detaylı bilgi alındı. Stratejik Kalkınma Komitesi Başkanı Antonia Di SANTO tarafından karşılanan heyete, ilk olarak, Sayın SANTO IGRETEC Kalkınma Ajansı ve Aeropole Bölgesi hakkında bilgi verdi. Sonrasında İş Geliştirme Müdürü Cecile HONG tarafından Ajans faaliyetlerine ilişkin bilgilendirme sunumu yapıldı. IGRETEC Kalkınma Ajansı Charleroi-Güney Hainaut bölgesinde 21 Belediye’den oluşan ve 460,000 kişinin yaşadığı bir bölgeye hitap etmektedir. Bölgede 18 ayrı sanayi bölgesi bulunmakta, 520 işletme ve 20,500 çalışan ile faaliyet göstermektedir. IGRETEC Ajansının faaliyetlerinin finansmanı için 21 Belediye’de nüfus başına katkı payı (vergi) alınmaktadır. Avrupa Birliği ve diğer fonlar IGRETEC Ajansı için bir diğer finansman kaynağını teşkil etmektedir. Ayrıca sanayi bölgelerinde arazi satışı ve bina kiraları farklı bir gelir kalemini teşkil etmektedir. Ajans 265 personelle faaliyet göstermektedir. Charleroi bölgesinin en dikkat çekici yapılanması “Brüksel Güney Charleroi Havaalanı” etrafında kurulmuş olan Aeropole Endüstriyel Gelişim Bölgesidir. IGRETEC bu gelişim bölgesinin arazi planlanması, yatırım çekilmesi ve yatırımların cazip kılınması ile ilgili altyapıları ve diğer teşvikleri tesis etmekle sorumludur. 6 Güney Charleroi Havaalanı Paris, Köln, Londra, Strazburg gibi metropollere yakın bir konumda olup Belçika’nın ikinci büyük havaalanıdır. Yıllık 5 milyon yolcu kapasitesi vardır. Havaalanının çevresinde işletmelerin, AR-GE merkezlerinin ve mesleki eğitim kurumlarının bir arada yer aldığı, üniversitesanayi işbirlikleri ile AR-GE ve inovasyonu teşvik edici Aeropole adı verilen bir özel bölge yaratılmıştır. Aeropole’ün konumu Charleroi Autonomous limanı ile demiryolu, karayolu ve suyolu ulaşımları ile desteklenerek stratejik hale getirilmiştir. Aeropole’de biyoteknoloji, havacılık ve uzay sanayi, bilgi ve iletişim teknolojileri alanlarında kuluçkalar mevcuttur. Sunum sonrasında Aeropole Bölgesi’nde faaliyet gösteren bazı araştırma ve mesleki eğitim kuruluşları gezilerek bu tür kuruluşların işlevi ve sanayi ile ilişkisi incelenmiştir: CENAERO Araştırma Enstitüsü Genel Müdür Michel DELANAYE tarafından heyete sunum yapılmıştır. CENAERO havacılık ve uzay simülasyon teknolojileri üzerinde çalışan bir araştırma kuruluşudur. Bilgisayar simülasyon teknolojileri sayesinde gerçek üretim maliyetleri minimize edilerek yenilikçi teknolojiler geliştirilmesi yönünde çalışmaktadır. 2002’de Avrupa Birliği Yapısal Fonlarından yararlanarak kurulmuştur. Hepsi doktora seviyesinde olan 52 personeli mevcuttur. Örnek faaliyet konuları arasında turbo-makine tasarımı ve gelişmiş aerodinamik sistemleri, enerji yapıları, kompozit yapısı, biyomedikal mühendisliği, metal yapısı bulunmaktadır. Bu çalışma konularında araştırma geliştirme ve yazılım üretimi yapmaktadırlar. CENAERO barındırdığı araştırma kadrosu ile işletmeler için önemli bir çözüm ortağı görevi görmektedir. CENAERO gelirlerini sağladığı danışmanlık hizmetleri ile birlikte yazılım satışı ve ortak AR-GE projelerinden sağlamaktadır. İşletmeler AR-GE konularında CANAERO’nun kaynaklarından maliyet-etkin bir şekilde istifade edebilmektedir. 7 Örneğin CANAERO 2007’den bu yana sektörün önde gelen markalarından Fransız SAFRAN’ın resmi AR-GE ortaklığını üstlenmiştir. Airbus gibi pek çok projeye danışmanlık sağlamaktadır. CANAERO ayrıca Yüksek Performans Bilgisayar Merkezinde bölgenin en gelişmiş ve dünyanın en gelişmişleri arasında yer alan bir bilgisayarı barındırmaktadır. Doktora seviyesindeki araştırmacılar CANAERO aracılığıyla araştırmalarını endüstrinin ve sektörün ihtiyaçları ve güncel projeler doğrultusunda şekillendirebilmekte, araştırma konuları için uygulama zemini bulabilmektedir. Gizlilik ve fikri hakların korunması noktasına da önem atfedilmektedir. Savunma Sanayi ile ilgili projeler yürütüldüğünden NATO üyesi olmayan ülkelerin vatandaşlarından personel istihdamı gerçekleşmemektedir. Technofutur Mesleki Eğitim Kurumu Waloon Bölgesi’nin farklı düzeylerde kalifiye insan kaynağı yetiştirme strateji belgesine dayanarak 2005 yılında kurulmuştur. Technofutur çok amaçlı bir eğitim merkezidir. Temel mesleki eğitimin yanında sürekli eğitim konsepti ile hâlihazırda çalışanlara yeni yetenekler kazandırmaya yönelik programlar uygulamaktadır. Ayrıca diğer okulların ve eğitim kurumlarının öğretmen ve öğrencilerine eğitim vermekte veya atölye tahsis ederek destek olmaktadır. Kaynağının önemli bir bölümü bölgesel kamu kaynaklarından karşılanmakla birlikte özel sektöre yönelik ücretli eğitim programları bir diğer gelir kalemini teşkil etmektedir. Mekanik, Metal ve Bakım-Onarım alanlarında yoğunlaşmaktadır. kurumuyla ortaklaşa çalışmaktadırlar. İşçi sendikaları ve işçi bulma 8 Hâlihazırda eğitim görenlerin %45’i iş arayanlardan, %27’si farklı eğitim kurumlarının öğrencilerinden ve %22’si iş yerleri çalışanlarından oluşmaktadır. Uzaktan eğitim de verilmektedir. Technofutur, Aeropole’deki stratejik konumundan faydalanarak özellikle ara eleman düzeyinde çalışan yetiştirmekte veya mevcut çalışanların potansiyellerini geliştirmektedir. Sanayi ile iç içe olması, endüstri tarafından talep edilen meziyetleri yakından takip etmesi ve müfredatının buna göre şekillendirmesine imkan vermektedir. Ayrıca işlevsel ve modern atölyeler oluşturulmasına özen gösterilmektedir. Technofutur gibi bir kurumun Aeropole’de bulunması bölge işletmeleri için de önemli bir avantaj sağlamaktadır. İşletmeler personelini düşük bir maliyetle eğitime tabi tutabilmekte veya yeni personel ihtiyacını daha kolay temin edebilmektedir. Biopark Biyoteknoloji Kümelenmesi Brüksel Özgür Üniversitesi (Free University of Belgium) öncülüğünde Aeropole bünyesinde gelişmiş bir biyoteknoloji kümelenmesidir. Üniversitenin bu alanda 1999 yılında kurduğu bir araştırma enstitüsü günümüzde 3 farklı enstitü ile araştırmalar sonucunda kurulan 11 şirketi ortaya çıkarmıştır. 269’u bu şirketlerde olmak üzere 535 kişilik istihdam sağlanmıştır. Fonksiyonel genetik, hücre biyolojisi ve hücre görüntülemesi, parazitler gibi biyoteknoloji alanında ileri düzey AR-GE ve ÜR-GE çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Üniversite-Sanayi-Devlet-Hastane ortaklığına vurgu yapılmaktadır. Enstitü kuruluşları araştırmaların sürdürülmesinde önemli devlet ve AB destekleri söz konusu olmaktadır. ve Araştırma aşamasından, ürün (ekonomik değer) yaratma aşamasına kadar olan süreçte farklı ölçeklerde kurumsal yapılar devreye girmektedir. 3 enstitü araştırma bacağını teşkil etmektedir. Araştırmaların teknolojilere transfer edilebilmesi için ilgili uzman ve ekonomistlerden oluşan küçük kurullar teşkil edilmektedir. Bu kurullar araştırma çalışmalarını ele alarak firmalarla ve patent yetkilileriyle gerekli irtibatları kurmaya çalışmaktadır. Bir sonraki aşama olarak yeni bir kurulda, seçilen araştırma veya projeler üzerinden taslak iş planları yapılmaktadır. Üçüncü aşamada finansman kaynakları (hibe, kredi destekleri vs.) üzerinde durulmaktadır. Zincirin son aşamasında araştırmaların 9 ticarileşmesi, ürün ve istihdam yaratma, yeni marka veya firmalar ortaya çıkarma üzerinde durulmaktadır. Belirtildiği gibi her aşamada birbiriyle iletişimde olan farklı ölçekteki kurumsal yapılar (kurullar, örgütler vs.) süreci gözetmektedir. Ürün geliştirme ve ekonomik getirinin yanında araştırma kurumlarının da tüm bu süreçlerle daha da gelişmesine akademik mükemmeliyete daha fazla yaklaşmasına önem verilmektedir. Biopark Teknoloji Transferi Şeması: ŞİRKETLER VE İNOVASYON PARKLARIYLA İŞ BİRLİĞİNİN SAĞLANMASI AKADEMİK ARAŞTIRMALAR BİLGİ TEKNİK BİLGİ YAN ŞİRKETLERİN OLUŞUMUNU DESTEKLEMEK ÖĞRENCİ VE BİLİM ADAMLARINA YÖNELİK EĞİTİMLER Heyet, IGRETEC Kalkınma Ajansı tarafından düzenlenen kokteyl ve değerlendirme oturumuna katıldıktan sonra ziyaretini tamamlamıştır. ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR: 1. “Aeropole” Havaalanı Gelişim Bölgesi, ileri teknoloji araştırma kurumları ve mesleki eğitim kuruluşlarını içinde bulunduran, bunları havaalanı ve demiryolu gibi lojistik imkanlarla destekleyen özel bir yatırım bölgesidir. 2. Araştırma kurumları işletmelere önemli bir AR-GE kapasitesi sağlamaktadır. İşletmeler kendi bünyelerinde bu yatırımları yapmak yerine araştırma kuruluşlarının mevcut kapasitelerinden faydalanarak bu kurumlarla işbirliği halinde AR-GE ve ÜR-GE çalışmaları yürütebilmektedir. 3. Avrupa Birliği kaynakları gerek Aeropole’ün gerekse Charleroi bölgesinin gelişiminde önemli rol oynamış olup halen önemli bir finansman kaynağı teşkil etmektedir. 10 4. IGRETEC Ajansı 1983 yılında kurulmuştur. Aeropole’e ilk yatırım 1993 yılında gerçekleşmiştir. Bu düzeyde bir ‘teknoloji gelişim bölgesinin’ oluşması yaklaşık 20 yıl almıştır. 5. Aeropole gibi bir özel gelişim bölgesi özelinde, CANAERO, ileri teknoloji alanındaki bir araştırma enstitüsünün, Technofutur, bir mesleki eğitim kuruluşunun, Biopark ise üniversitenin rolleri ve işlevleri ile ilgili önemli örnekler sunmaktadır. Strazburg İnovasyon Parkı ve Alsace International Ajansı Alsace International Ajansı Alsace International Ajansı Uluslararası İlişkiler Direktörü Jean-Michel STRASBACH tarafından Alsace International Ajansı hakkında heyete bilgilendirme yapılmıştır. Alsace International ilk olarak geniş kapsamlı bir kalkınma ajansı olarak kurulmuş, daha sonra kendisini yatırım tanıtım ve destek faaliyetleri ile sınırlayarak bir yatırım ajansı kimliğine bürünmüştür. Farklı ülkelerdeki ofisleri ile birlikte 40 civarında personelle hizmet veren Ajans potansiyel yabancı yatırımcılara Alsace da iş kurmaları için yardımcı olmaktadır. Ayrıca Alsace’da kurulmuş işletmelerin uluslararası pazara açılmasına destek olmakta yabancı ülkelerdeki ihaleler hakkında bilgilendirme görevi görmektedir. Ajansın Kuzey Amerika, Çin ve Japonya’da ofisleri bulunmaktadır. Ayrıca pek çok ülkede irtibat kişileri ile çalışmaktadır. Yerelde özel sektör ve kamu kesimi ile önemli bir “networkleri” olup faaliyetlerinde bu network ’den faydalanmaktadır. Yabancı yatırımcıya yer seçimi, teşvikler ve olası finansman destekleri hakkında bilgi sunmaktadır. Bunun yanında yerelde ortak bulma ve işçi/çalışan transferi hususlarında destek sağlamaktadır. Yatırım çekme noktasında ülke ve sektör hedeflemesi yaptıklarından bahseden STRASBACH, yakın geçmişte Japonya, Kore üzerinde yoğunlaşarak ileri teknoloji odaklı AR-GE ve ÜR-GE yatırımlarını çekmeyi hedeflediklerini belirtmiştir. 11 Alsace International Ajansı Alsace bölgesinin tarih boyunca edinilmiş sanayi birikiminden ve ayrıca Almanya sınırında bulunan stratejik konumundan hareketle bölgenin yatırım kapasitesini geliştirmeye çalışmaktadır. Konum olarak Ren Nehri ve Ren-Main-Danube kanalı ile Antwerb ve Roterdam limanlarına erişim imkanı Alsace için önemli bir değer olarak sunulmakta. Bunun yanında sanayi deneyimi hali hazırda 1200 yabancı menşeli firmanın Alsace’da faaliyet gösteriyor olması ön plana çıkartılmakta. Yatırımcılara bazıları sınır ötesi nitelikte olan 5 kümelenme oluşumu tanıtılmaktadır: Biyoteknoloji alanında Alsace Bio Vadisi (BioValley); çevre dostu ve yenilikçi araçlar alanında Geleceğin Araçları (Vehicles of the Future) Kümesi; tekstil alanında Yenilikçi Kumaş (Innovative Fiber) kümesi; bina enerji tesisatları alanında Alsace Energivie kümesi ve son olarak su teknolojileri alanında Hydroes kümesi dikkat çekmektedir. Strazburg İnovasyon Parkı Strazburg İnovasyon Parkı hakkında direktör Nicholas PELLERİN tarafından bir sunum gerçekleştirilmiştir. Strazburg İnovasyon Parkında çok sayıda firmaların üretim haricindeki ar-ge, ürge ve tasarım merkezlerinin yerleşik olduğu görülmüştür. Park Strazburg havaalanının yanında 170 hektarlık bir alanda kurulmuştur. Fotonik, elektronik ve bilişim teknolojileri üzerinde bir yoğunluk görülmektedir. Parkta özel sektörle birlikte üniversitelerin araştırma enstitü ve laboratuvarları bulunmaktadır. İnovasyon Parkı yönetimi özel sektöre arazi tahsisinde gerekli desteği ve yönlendirmeyi sağlamakta, parkın kaynaklarından yararlanma konusunda rehberlik etmektedir. Araştırma kurumları, fikri mülkiyetle hakları ile ilgili kurum ve kuruluşlarla gerekli irtibatın sağlanmasında firmalara destek olunmaktadır. İnovasyon Parkında ayrıca restoranlara, otele, konferans salonları ve alışveriş merkezleri gibi sosyal ve rekreasyonel tesisler yer almaktadır. PELLERİN İnovasyon Parkının oluşturulması ve geliştirilmesinde yerel aktörlerin önemli katkı sağladığını, inovasyon süreçlerine pek çok teşviklerin söz konusu olduğunu vurgulamıştır. KOBİ’lerin 12 inovasyon süreçlerini destekleme amaçlı faaliyet gösteren OSEO isimli bir özel bir finansal kuruluşundan da bahsetmiştir. PELLERİN aynı zamanda Park bünyesinde geliştirilen teknolojilere birkaç örnek vermiş ve “Vehicle of the Future” projesi kapsamında üzerinde çalışılan çok amaçlı taşıma aracını tanıtmıştır. PELLERİN aynı zamanda Almanya ile ortaklaşa bir sınır ötesi işbirliği ağı olan 79 belediye, 800.000 kişi ve 10 üniversiteyi içinde barındıran “Eurodistrict” isimli bir işbirliğinin parçası olduklarından söz etmiştir. ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR: 1. Charleroi’da olduğu gibi AB kaynaklarının bölgenin geliştirilmesine yönelik altyapı projelerinde önemli yer tuttuğu görülmüştür. 2. Yerel yönetimlerin Sanayi parkının oluşturulmasında sorumluluk aldıklarını, bölgesel ve ulusal hükümetlerin de önemli teşvik mekanizmaları ile sanayi parkını desteklemeye devam ettiği anlaşılmıştır. 3. Parkta imalat gerçekleştirilmemekte, yatırımı bulunan firmalar tamamen ar-ge faaliyeti yürütmektedir. Sophia Antipolis Teknokenti ve İdaresi 1969 yılında kurulan Sophia Antipolis Teknokenti bugün Avrupa’nın en büyük teknokentidir. 2400 hektarlık alanı kaplamaktadır. Pierrre LATIFFE’in girişimciliği sonucunda kurulan Teknokent içerisindeki ilk yatırım 1974 yılında gerçekleşmiştir. Bugün teknokent içerisinde toplamda 1400 firma ve diğer kurum ve kuruluşlar mevcut olup 30,000 kişiyi barındırmaktadır. Sophia Antipolis Teknokenti’nin idaresi ile ilgili birkaç kurumsal yapı oluşmuştur. Temel otorite SYMSIA olarak bilinen Sophia Antipolis Sendikasıdır. Sendika bölgesel ve yerel yönetim temsilcileri ile sanayi odası temsilcilerinden oluşan bir heyetten müteşekkildir. Sendika ile birlikte Teknokent içerisinde bilimsel ve kültürel aktivitelerden sorumlu bir vakıf (Foundation Sophia Antipolis) ve teknokentin tanıtımından ve pazarlanmasından sorumlu olan bir de Ajans (Team Cote D’Azur) bulunmaktadır. 13 Sophia Antipolis Teknokentinde 4 ana sektör ön plana çıkmaktadır: Bilişim Teknolojileri: elektronik, yazılım geliştirme, telekomünikasyon, multimedya, elektronik ticaret ve internet Biyoloji ve Kimya Endüstrisi: Eczacılık, dermatoloji, biyoteknoloji, medikal görüntüleme Çevre ve Enerji tasarrufu: Güneş enerjisi odaklı Eğitim / Öğretim: Orta öğretimden mühendislik okullarına farklı eğitim kurumları Sophia Antipolis kurumların ve firmaların sayısındaki çokluk ve çeşitlilik ile başlı başına bir kent görünümü vermektedir. Teknokent bünyesinde 68 milletten 4500 araştırmacı ve 5500 öğrenci bulunmaktadır. 148 yabacı sermayeli şirket faaliyet göstermektedir. Son on yılda yıllık ortalama 900 yeni istihdam yaratılmıştır. Kuruluşundan bu yana ileri teknoloji kapsamında 6 milyar $ ciro yaratılmıştır. Teknokentte çevreye büyük önem atfedilmektedir. 2400 hektarlık alanın 1/3’ünde sanayi ve diğer yapılaşmaya izin verilirken 2/3’ü doğal alan olarak korunmaktadır. Hiçbir bina 3 katı geçememektedir. Teknokentin gelişiminde ve faaliyetinde ulusal ve yerel teşviklerin büyük önem taşıdığı görülmektedir. AR-GE tesisi veya yatırımları ve ar-ge personeli istihdamı başta olmak üzere pek çok yatırım ile ilgili faizsiz kredi, vergi muafiyeti, vergi indirimi ve hibe şeklinde çok farklı teşvik mekanizmalarının teknokent bünyesindeki firma ve diğer kuruluşlara yoğun şekilde aktarıldığı görülmektedir. Oldukça büyük bir oluşum olan Sophia Antipolis içerisindeki aktörler arasında sosyal iletişimi destekleyen pek çok platform geliştirilmiştir. Cafe Sophia Antipolis’de rutin olarak kahvaltı toplantıları gerçekleştirilmektedir. Bu tür toplantılar seçilmiş konularda dünyanın farklı yerlerinden uzmanları Sophia Antipolis’de bulunan profesyoneller, iş insanları ve araştırmacılarla bir araya getiren nitelikli buluşmalardır. Bu tür buluşmalar teknokent içerisindeki farklı kesimden insanları bir araya getiren, kaynaştıran, bilgi ve fikir alışverişlerini kolaylaştıran etkinlikler olarak değerlendirilmekte ve önemsenmektedir. Benzer şekilde öğrencileri, araştırmacıları, proje sahiplerini, potansiyel yatırımcılar 14 veya proje yöneticileri ile bir araya getiren “Startup Factory” ismiyle bir proje pazarı mekanizması işletilmektedir. Bir diğer etkinlik KOBİ’leri büyük ölçekli firmalarla bir araya getiren “PactePME” faaliyetidir. Yine Sophia Antipolis İdaresi ve Vakfınca çeşitli konferans veya sempozyum gibi uluslar arası akademik etkinlikler gerçekleştirilmektedir. I.A.S.P ( Uluslararası Bilim Parkları Birliği), E.E.N ( Avrupa İşletmeler Ağı), AFAST ( Fransa- Almanya Teknoloji İşbirliği Ortaklığı) gibi Uluslararası işbirliği platformlarına üyelikleri söz konusudur. Sophia Antipolis teknokenti büyüklüğü itibariyle sanayi ve inovasyon bölgesi olmanın ötesinde başlı başına bir kent olma niteliği kazanmıştır. Uluslararası lisesi, 2 adet koleji ve 4 adet ilköğretim okulunun yanı sıra 30 tenis kortu, 1 spor merkezi, 1 yüzme havuzu ve golf sahası gibi tesisler bunun göstergesidir. ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR: 1. Uzun vadeli bir planlama çerçevesinde teknokent içerisindeki yatırımların gerçekleşmesi ve yaygınlaşması uzun zaman almıştır. 2. Teknokentteki işletmelere yönelik avantajlar, sosyal aktivite ve olanaklarla desteklenmektedir: Çalışanlar ve yöneticilere yönelik sosyal aktiviteler, bilgi paylaşımını kolaylaştırıcı etkinlikler sistematik bir şekilde düzenlenerek gerçekleştirilmektedir. AVRUPA BİRLİĞİ PROGRAMI AB Bölgeler Komitesi Heyetimiz 11 Ekim Salı günü Avrupa Birliği Komisyonu bünyesinde yer alan AB Bölgeler Komitesini ziyaret etmiştir. AB mevzuatı gereği Komisyon, Parlamento ve Konsey, bölgesel meselelerle ilgili yeni mevzuat yaratmadan önce Bölgeler Komitesine danışmak durumundadır ancak Komitenin görüşleri bağlayıcı değildir. 27 üye ülkeden nüfus oranlarına göre atanan 344 üyesi mevcuttur. Bu üyeler ülkelerindeki yerel yönetim mensuplarıdır. Böylece Komisyon yerel yöneticilere AB mekanizması içerisinde belli ölçülerde söz sahibi yapmayı hedeflemektedir. 15 Ortak Danışma Kurulu (Joint Consultative Comitees-JCC) yapılanması altında aday ülkelere yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Eş başkanlık sistemiyle yürütülmektedir. Türkiye aday ülke statüsünde olduğu için bir komite de Türkiye için oluşturulacaktır. Bunun için Türk Hükümetinin bir “Niyet Mektubu” oluşturması ve JCC’ye başvurması gerektiği anlaşılmıştır. Komite içerisinde sosyal politikalar, bölgesel farklılıklar, eğitim ve gençlik, çevre gibi alt çalışma grupları mevcuttur. Ayrıca bölgelerarası özel guruplar kurularak farklı bölgeler arasında etkileşimi teşvik etmeye çalışmaktadır. Aynı zamanda çeşitli zamanlarda panel veya sempozyum gibi AB üye ülkelerinden yerel yönetim temsilcilerini bir araya getiren etkinlikler düzenlenmektedir. Bunların başında gelen AB Açık Günleri (Open Days) heyetimizin Brüksel’de olduğu tarihlerde gerçekleşmiştir. AB Genişleme Genel Müdürlüğü AB Genişleme Genel Müdürlüğü ziyaretinde Türkiye-AB müzakere süreci ve IPA (Katılım Öncesi Mali Yardımları) Genel Müdürlük uzmanları ile birlikte gözden geçirildi. 20072013 dönemi için Türkiye’ye ayrılan payın 4,8 milyar€ olduğu zikredilmiştir. Bu yardımların 5 bileşeni vardır: Geçiş Desteği ve Kurumsal Kapasite, Sınır Ötesi İşbirliği, Bölgesel Kalkınma, İnsan Kaynakları Gelişimi ve Kırsal Kalkınma. Genel Müdürlük bu fonları Türkiye’deki makamlar (kurum ve kuruluşlar) eliyle kullandırmaktadır. Proje çağrılarını onaylamakta ve süreçleri denetlemektedir. 2011-2013 önceliklerinin Adalet, Temel Hak ve Özgürlükler, Özel Sektör Gelişimi, Çevre ve İklim Değişimi, Enerji, Ulaştırma, Sosyal Kalkınma olacağı ve 2,6 milyar €’luk bir kaynağın aktarılacağı belirtilmiştir. TUR&BO - Türk AR-GE ve İş Dünyası İrtibat Ofisi Heyetimiz TUR&B0 direktörü Sayın Mehmet GÖKGÖZ tarafından TUR&BO’nun yapısı ve çalışmaları hakkında bilgilendirildi. TUR&BO 2004 yılının başında TOBB-TÜBİTAK-KOSGEB-TESK işbirliğiyle Brüksel’de kurulmuştur. Avrupa Birliği kaynaklarından Türkiye’nin daha fazla yararlanması için çalışacak bir irtibat, bilgilendirme ve lobi ofisi olarak tasarlanmıştır. Hâlihazırda 4 tam zamanlı personel ile faaliyetlerini sürdürmektedir. AB Araştırma ve Teknoloji Gelişim ve İşletme Programları hakkında bilgi yayınlamak, kaynaklarla ilgili erken uyarı sistemleri oluşturmak, projelerde ortak arama 16 faaliyetlerine destek olmak hedefleri arasındadır. AB Lizbon Stratejisi kapsamında Türkiye’nin araştırma ve teknolojik gelişim ile özel sektör odaklı programlarda başarısını artırma kurumun temel çıkış noktasını teşkil etmiştir. Ajansımız ve TUR&BO Ofisi arasında yakın irtibat kurulması ve ortak proje faaliyetleri yürütülmesi noktasında mutabakata varılmıştır. AB Komisyonu Araştırma ve Yenilik Genel Müdürlüğü AB Komisyonu Araştırma ve Yenilik Genel Müdürlüğü’nden Tania FRIEDERICHS tarafından 7. Çerçeve Programı ve içeriği hakkında bir sunum yapıldı. Heyet fonların dağılımı ve proje yazımı hakkında bilgilendirildi. Avrupa Konseyi Ziyareti Heyetimiz Avrupa Birliği Kurumları ziyaretleri kapsamında Strazburg’ta Avrupa Konseyini ziyaret etti. Bu ziyaret kapsamında kısa bir sunum izleyen heyetimiz ayrıca Avrupa Konseyi tarihi, yapısı ve çalışma alanları hakkında bilgilendirildi. Türkiye’nin konseydeki şu andaki durumu konusunda da bilgi alışverişi yapan heyet ziyaretini konsey binasını gezerek tamamladı. 17 Avrupa Parlamentosu Ziyareti Heyetimiz Avrupa Birliği Kurumları ziyaretlerinin sonuncusu olarak Strazburg’ ta bulunan Avrupa Parlamentosunu gezdi. Gezi kapsamında Türkiye’nin ilerleme raporu ve Avrupa Birliğine üyeliği ve parlamento yapısı hakkında bilgi alan heyet sonrasında Avrupa Birliği Parlamentosunu gezdi. Heyet daha sonra sırasında parlamentoda düzenlenen Avrupa Birliği Üye ülkelerinden gelen gençlerin katılımıyla oluşturulan “Euroscola” oturumunu izledi. ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR: 1. Bölgesel kalkınma ve bölgesel farklılıkların azaltılması konularının AB için halen canlı ve önemli konulardır. 2. AB içerisinde Bölgesel kalkınma ve özellikle inovasyonla ilgili çok çeşitli finansman kaynakları mevcuttur. 3. Üyelikten önce bazı fonlardan yararlanmanın mümkün olmamakla birlikte projelerde ortak veya iştirakçi olarak yer alınabilecektir; bununla ilgili Brüksel’de faaliyet gösteren TUR-BO ofisi ile işbirliği yürütülebilecektir. 18 İŞADAMLARI DERNEKLERİ İLE GÖRÜŞMELER Brüksel Büyükelçiliğimizde Türk Dernekleri İle Buluşma Heyetimiz Brüksel Büyükelçiliğimizin toplantı salonunda Belçika’da faaliyet gösteren Türk sivil toplum kuruluşları ve dernek yetkilileriyle bir araya geldi. Belçika Aktif İşadamları Derneği Başkanı Kenan SEZER tarafından heyetin gelişinden duyulan memnuniyet ifade edildi. Ayrıca yatırım amacıyla bölgeyi daha iyi tanımak istediklerini söyleyen SEZER’e heyet tarafından bölge illerinde bulunan yatırım ve potansiyel yatırım olanakları hakkında bilgi sunuldu. Bu bilgilendirme kapsamında bölgedeki illerin rekabet gücünün yüksek olduğu termal turizm, madencilik, seramik tarımsal üretim ve elektronik sanayi hakkında bilgi verildi. Ayrıca bölgemizin hızlı tren güzergâhlarında kesişen bir noktada bulunduğu ve bu ulaşım olanaklarla gelişime ve yatırıma açık olduğu ifade edildi. İşbirliği konusunda ise Avrupa’daki Türk gençleriyle Bölgedeki iş adamlarını bir araya getirecek bir veri tabanı oluşturulması ve insan kaynakları ile ilgili bir fuar organize edilebileceği konusunda fikir beyan edildi. TÜMSİAD Heyet Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Brüksel Şubesi’ni ziyaret etti. TÜMSİAD’ın faaliyetleri hakkında bilgi alan heyet, TÜMSİAD üyelerine Bölge illeri ve yatırım olanakları hakkında bilgiler verdi. İşbirliği kapsamında, TÜMSİAD’ın TR33 illerine düzenleyeceği iş ziyaretleri, değerli taş işletmeciliği ve şifa turizmi konuları görüşüldü. TÜMSİAD ziyaretinin ardından Brüksel’de açılmış olan Afyonkarahisar Kültür Evi gezildi. 19 FEDACTIO Heyetimiz 9 Ekim Pazar günü 52 derneği barındıran Aktif Dernekler Federasyonu’nu (FEDACTIO) ziyaret etti. Burada federasyon başkanı Sayın İsmail CİNGÖZ tarafından karşılanan heyet, derneğin faaliyetleri hakkında bilgi alarak gelecekte yapılabilecek işbirliklerine ilişkin istişareler gerçekleştirdi. FEDACTIO 52 tane derneğin içinde yer aldığı bir çatı kuruluştur. 5 tane ana platform bulunmaktadır: 1. 2. 3. 4. 5. İş adamı ve profesyoneller Platformu Eğitim ve gençlik Platformu Toplum ve Kadın Platformu Medya, Kültür, Sanat Platformu Toplumsal Uyum ve Gelişim platformu Mevcut durumda Avrupa’da farklı sektörlerde satılmak istenen pek çok şirket bulunduğunu ve bu fırsattan Türkiye’nin ve Türk işadamlarının yararlanmasını istediklerini belirten FEDACTIO Başkan Yardımcısı Ahmet KAPLAN TR33 bölgesindeki yatırımcıları bu fırsatları değerlendirmek üzere davet etti. Toplantı sonrasında, Zaman Gazetesi Brüksel Temsilcisi Sayın Selçuk GÜLTAŞLI AB üyelik süreci ve farklı konularda fikir alışverişinde bulunuldu. MEDEST Fransa’nın Strazburg kentinde Hilton Otelinde Ajansımız onuruna Fransa Mouvement des Entrepreneurs de l’est Derneği (MEDEST) tarafından kokteyl düzenlendi. Kokteyle Ajans heyetine ek olarak Strazburg Başkonsolosumuz Sibel ALGAN, Strazburg Belediye Encümeninden Strazburg Belediye Başkanını Temsilen bir üye ve MEDEST Derneği üyeleri katıldı. Toplantı MEDEST Derneği Genel Sekreteri Sayın Abdurrahman ATLI tarafından derneğin kuruluş amacı ve faaliyetleri hakkında verilen genel bir tanıtımla başladı. Sonrasında konuşan Strazburg 20 Başkonsolosumuz, karşılıklı etkileşim ortamından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Başkonsolosumuzun konuşması ardından önce Zafer Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Uşak Valisi Özdemir ÇAKACAK, sonrasında ise Ajans Genel Sekreteri Sayın Yılmaz ÖZMEN kalkınma ajanslarının görevleri ve ziyaretin amacı hakkında bilgi verdi. ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR: 1. Yurtdışında faaliyet göstermekle birlikte Türkiye’de yatırım yapabilecek pek çok Türk kökenli iş insanının olduğu; bu kimselere Ajansımızın Yatırım Destek Ofisleri aracılığıyla bölgeyle ilgili bilgi aktarılması ve destek olunması gerekmektedir. 2. Yurtdışı iş çevreleri ile irtibatta yurtdışında kurumsallaşmış ve deneyim kazanmış Türk derneklerinin aracı rol üstlenebilecektir. DİĞER GÖRÜŞME VE ZİYARETLER Strazburg- Aşağı Ren Bölge Valisi Görüşmesi Ajansımız Yönetim Kurulu Üyelerinden Afyon Valisi Sayın İrfan BALKANLIOĞLU, Kütahya Valisi Sayın Kenan ÇİFTÇİ ve Uşak Valisi Sayın Özdemir ÇAKACAK’ın katılımıyla Strazburg- Aşağı Ren Bölgesi Valisi Pierre-Etienne BISCH makamında ziyaret edildi. Heyet idari sistemde ve bölgesel kalkınmada valiliklerin rolü hakkında bilgi alışverişinde bulundu. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin gelişimesi vurgulanırken, yerel yönetimlerdeki deneyimler paylaşıldı. Ziyaret Ajansımız adına sunulan plaketin verilmesiyle son buldu. 21 Strazburg Oda Başkanı Görüşmesi Ajansımız Yönetim Kurulu üyelerinden Kütahya Belediye Başkanı Sayın Mustafa İÇA, Afyonkarahisar İl Genel Meclisi Başkanı Sayın Salih SEL, Kütahya İl Genel Meclisi Başkanı Sayın Seyit Ömer DURMUŞ, Manisa İl Genel Meclisi Başkanı Sayın Hayrullah SOLMAZ, Uşak İl Genel Meclisi Başkanı Sayın Ali İhsan UZUN, Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sayın Hüsnü SERTESER ve Planlama ve Ar-Ge Birim Başkanı Sayın İskender LEBLEBİCİ, MEDEST Genel Sekreteri Sayın Abdurrahman ATLI ile birlikte Strazburg Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Jean-Luc HEIMBURGER’yi makamında ziyaret etti. Türkiye’nin son 10-15 yıl içerisinde önemli mesafeler kat ettiğinin vurgulandığı toplantıda, Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sayın Hüsnü SERTESER tarafından Türkiye’deki Kalkınma Ajansları ve TSO’ların yapılarına ilişkin bilgilendirme yapıldı. SERTESER’den sonra söz alan HEIMBURGER, Türkiye ve Fransa firmaları arasındaki işbirliklerinden bahsetti. 1.5 saate yakın süren toplantı, Yönetim Kurulu üyeleri tarafından bölge illerindeki yatırım olanaklarının anlatılmasıyla sona erdi. Toplantı sonucunda TR33 Bölgesi ve Strazburg arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi adına somut adımlar atılması kararı alındı ve bu çerçevede Strazburg heyetinin önümüzdeki aylarda TR33 Bölgesi’ni ziyaret etmesi konusunda fikir birliğine varıldı. Daimi Temsilci Büyükelçi Selim Kuneralp’i Ziyaret Heyetimiz Türkiye’nin AB nezdindeki Daimi Temsilcisi Büyükelçi Sayın Selim KUNERALP’i makamında ziyaret etti. TR33 Bölgesi ve çalışma ziyaretimiz hakkında bilgi verildi. Avrupa Birliğindeki son 22 zamanlarda olan gelişmeler ve değişiklikler hakkında Büyükelçiden bilgi alarak görüşmesini tamamladı. Yunus Emre Enstitüsü Ziyareti Heyetimiz Belçika’da kurulmuş olan Yunus Emre Enstitüsünü ziyaret etti. Direktör Sayın Rahmi GÖKTAŞ’tan çalışmalar hakkında bilgi alındı. Kütahya Valimiz Sayın Kenan ÇİFTÇİ Brüksel’de bir Evliya Çelebi sergisi açılması için Enstitü ile birlikte ortak hareket etme kararı aldı. 23 DEĞERLENDİRME: Zafer Kalkınma Ajansı Faaliyetleri Açısından Çıktılar Ve İleriki Dönemde İşbirliği Olanakları Belçika-Fransa çalışma ziyareti kapsamlı ve yoğun bir program çerçevesince icra edilmiştir. Ziyaretin çıktıları üç ana başlık altında toplanabilmektedir: 1. Üniversite-Sanayi İşbirliği, AR-GE ve İnovasyonun Desteklenmesi Belçika-Fransa çalışma ziyareti kapsamında Charleroi, Strazburg ve Nice kentlerinde özel endüstri bölgeleri incelenmiştir. Bu bölgelerde üniversite-sanayi işbirliklerinin hangi şekillerde tesis edildiği ve ileri teknoloji ürün geliştirme süreçlerinin nasıl desteklendiği incelenmiştir. TR33 Bölgesi için üniversite-sanayi işbirliklerinin desteklenmesi, yüksek katma değerli ürünlerin gelişmesi ve çeşitlenmesi büyük önem arz etmektedir. Bölgenin doğal kaynakları ve sanayi altyapısı göz önüne alındığında ar-ge çalışmalarının artması bölge ekonomisi için önemli çarpan etkileri yaratabilecek, bölgesel potansiyeller daha iyi değerlendirilecektir. Başta Aeropole-Charleroi olmak üzere, Strazburg İnovasyon Parkı ve Sophia Antipolis teknokenti, araştırma kurumlarını, özel sektörü, mesleki eğitim kurumlarını ve kamu desteklerini kenetleyebilmiş iyi örnekler olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu özel bölgelerde, bahsi geçen unsurların bir arada bulunabilmesi için gerekli altyapılar kurulmuş ve teşvik mekanizmaları geliştirilmiştir. TR33 Bölgesi’nde hâlihazırda teknokent veya benzeri bir yapılanma bulunmamaktadır. Ülkemiz genelinde ise ODTÜ Teknokent veya İTÜ Arı Teknokent gibi üniversite öncülüğünde kurulmuş oluşumları görmek mümkündür. Ayrıca ESBAŞ İhracat İşleme Bölgesi gibi oluşumlarla birlikte Serbest Bölgelerde farklı teşvik mekanizmaları uygulanmaktadır. Bölgemizde bu oluşumların gerçekleşebilmesi için başta yerel yönetimler olmak üzere yerel aktörlerce konunun sahiplenilmesi ve kuruluş aşamasında yakın işbirliği oluşturması gerekmektedir. Etkin bir kurumsal yapı tesis edilmesi ve “Sophia Antipolis” örneğinde olduğu gibi kurumsal yapı paralelinde bir “marka” yaratılması gerekmektedir. Zafer Kalkınma Ajansı çalışma ziyareti ile özel endüstri gelişim bölgeleri ile ilgili olarak Yönetim Kurulu üyeleri ve Ajans personeli nezdinde önemli bir farkındalık ve bilgi birikim sağlanmıştır. Ajans önümüzdeki dönemde bölgede bu tür oluşumların planlanması ve kurgulanabilmesi için kolaylaştırıcı bir görev üstlenebilecektir. Zafer Bölgesel Hava Alanı Projesi: TR33 Bölgesi’nde, mevcut durumda, önemli bir ulaşım ve lojistik projesi olan ve bölgemizde üç ile hitap edecek Zafer Bölgesel Havaalanı’nın inşasına devam edilmektedir. Belçika’nın Charleroi kentinde incelenen Aeropole Havaalanı Gelişim Bölgesi (Bilim Parkı) Zafer Havaalanı için önemli bir örnek teşkil edebilecek niteliktedir. Zafer Havaalanı’nın çevresinde oluşturulabilecek bir bölge başta Afyonkarahisar, Kütahya ve Uşak illeri ile birlikte TR33 Bölgesi’nin geneline hitap edebilecektir. Bölge illerinin yerel yönetimleri, özel sektör kuruluşları ve üniversiteleri işbirliğine gitme imkanı yakalayabilecektir. En önemlisi havaalanı 24 etrafında oluşturulacak bölge, kara yolları ve yeni demiryolu ve hızlı tren projeleri de göz önüne alındığında lojistik açıdan da önemli avantajlar sağlayabilecektir. Zafer Kalkınma Ajansı önümüzdeki dönemde Zafer Havaalanı başta olmak üzere bölge genelinde bu tür oluşumların gerçekleşebilmesi için fizibilite çalışmalarını üstlenebilecektir. Yerel aktörler nezdinde iletişim ve işbirliğini sağlayan rolüne devam edecektir. Aeropole örneğinden yola çıkarak; - CANEARO gibi ileri teknoloji odaklı bir araştırma ve tasarım (simülasyon) merkezinin nasıl kurulduğu ve neden Aeropole’de faaliyet gösterdiğine ilişkin CANEARO özelinde daha ayrıntılı araştırmalar yapılabilir. CANEARO yetkilileriyle istişarelere devam edilebilir. Bu istişarelere bölge üniversitelerinden yetkili ve temsilciler dahil edilerek onların bu yönde inisiyatif geliştirmeleri teşvik edilebilir. Bu tür araştırma kurumlarının özel gelişim bölgelerinin temel ve öncü unsurları olduğu görülmüştür. Dolayısıyla, TR33 Bölgesi’nin potansiyelleri göz önünde bulundurularak, örneğin madenler (bor, gümüş vs.) veya ileri teknoloji seramik, gıda sanayi, geri dönüşüm teknolojileri gibi alanlarda araştırma enstitüsü ve/veya tasarım merkezlerinin özel bir bölge içerisinde kurulması yönünde girişimler başlatılabilir. - CANEARO’dan kısmen farklı olarak Aeropole’da yer alan BIOPARK’ın tamamıyla üniversite öncülüğünde geliştiği görülmüştür. Bu çerçevede, üniversite yetkilileriyle birlikte BIOPARK örneği daha detaylı çalışılabilir. Belçika-Fransa çalışma ziyaretinin ‘özel gelişim bölgelerine’ ilişkin çıktıları göz önünde bulundurulduğunda, Zafer Kalkınma Ajansı yakın ve orta vadede yerel aktörlerin de katılım ve talepleri çerçevesinde fizibilite çalışmaları ve farkındalık yaratma faaliyetlerini yoğunlaştırabilecektir. Aynı zamanda başta Kalkınma Bakanlığı ve Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olmak üzere ulusal düzeyde ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşmeler üstlenilebilecektir. 2. Avrupa Birliğinde Bölgesel Politikalar ve Mali Kaynaklar Kalkınma Ajanslarının kendi gelirleri dışında farklı kaynakları bölgenin kullanımına doğrudan veya dolaylı olarak yönlendirilmesi kalkınmanın finansmanı için büyük önem arz etmektedir. Alternatif finansman kaynaklarının en başında AB fonları gelmektedir. Mali kaynakların yanında Avrupa Birliği, bölgesel gelişme ilgili önemli bir deneyimi haizdir. Bu nedenle Belçika-Fransa çalışma ziyaretinin önemli bir bölümünü AB’nin bölgesel politikalarla ilgili farklı kurum ve birimlerine ziyaretler teşkil etmiştir. Ziyaretler, başta Katılım Öncesi Mali Ortaklık kaynakları olmak üzere AB kaynakları ile ilgili olarak Yönetim Kurulu ve Ajans uzmanları nezdinde farkındalık geliştirilmiştir. AB Komisyonu Araştırma ve Yenilik Genel Müdürlüğü ile görüşme çerçevesinde inovasyon ve bölgesel kalkınma ile ilgili önemli kaynakların varlığı tespit edilmiştir. Zafer Kalkına Ajansı uzmanlarının ilgili Genel Müdürlük eliyle yürütülen programları daha yakından takip etmesiyle ilgili karar alınmıştır. Çalışma ziyareti sonucunda TR33 Bölgesi’nde AB kaynakları ve projecilikle ilgili farkındalığın ve yetkinliğin artırılması noktasında Ajansın çalışmalarını artırmasına karar verilmiştir. Zafer Kalkınma 25 Ajansı bu çerçevede bölgede Teknik Destek Programı kapsamında verdiği Proje Yazma ve Yürütme Eğitimi olanağı sunmaya devam edecektir. Bunun yanında bölge üniversiteleri ile imzalanan işbirliği protokolünde de öngörüldüğü üzere üniversitelerle ortak proje çalışmalarına hız verilecektir. Bu kapsamda üniversitelerden akademisyenler ve Ajans uzmanlarının katılımı ile oluşturulan Bölgesel Kalkınma Çalışma Grubu çatısında bu konuya ağırlık verilmesi planlanmıştır. Orta vadede Ajans içerisinde Program Yönetimi Birimi başta olmak üzere Genel Sekreterin görevlendireceği uzmanlar aracılığıyla bölge planı ve bölgesel ihtiyaçlar çerçevesinde Ajansın AB fonlarına doğrudan proje sunması ve kaynak talep etmesine karar verilmiştir. 3. İşadamları Dernekleri İle İşbirliği ve Yatırım Çekme Zafer Kalkınma Ajansı’nın görevlerinden bir tanesi de bölgeye yabancı ve yerli yatırım çekmek, yatırımcıya destek olmaktır. Bu çerçevede önemli büyüklükte Türk nüfus barındıran Belçika ve Fransa’da yerleşik ve kurumsallaşmış iş dernekleri ile istişareler yapılmıştır. Söz konusu derneklerin Ajansımız için iki açıdan önemli işbirliği fırsatları sunduğu tespit edilmiştir: - Türk iş insanları ve sermayedarlarını Türkiye’de önemli yatırımlarda bulunmaya davet etmek - İş derneklerinin yurt dışındaki işbirliği ağlarından istifade ederek potansiyel yabancı yatırımcılara ulaşmak Ajansımız önümüzdeki dönemde TR33 Bölgesi özelinde iş fuarları ve proje pazarları gerçekleştirecektir. Söz konusu faaliyetlerde görüşülen iş dernekleri ile işbirliği yapılması hususunda mutabakata varılmış, farklı zamanlarda ziyaretlerin gerçekleştirilmesi ve iletişimin sürekli kılınması kararlaştırılmıştır. 26 İRTİBAT TABLOLARI Şehir - Ülke Kurum IGRETEC Kalkınma Ajansı Charleroi BELÇİKA CENAERO – Havacılık ve Uzay Sanayi Simülasyon Teknolojileri Kurumu TECHNOFUTUR Industrie – Mesleki Yeterlik Kurumu BIOPARK - Strazburg FRANSA Alsace International Kalkınma Ajansı Strazburg İnovasyon Parkı KALKINMA AJANSLARI VE SANAYİ BÖLGELERİ İrtibat Kişisi Unvan Lucyan Papiernik Başkan Antonio DiSanto Stratejik Kalkınma Komitesi Başkanı Cecile Hong İş Geliştirme Müdürü Michel DELANAYE C.E.O. Pierre VANASSCHE Müdür Arnaud Termonia Direktör Andre Reichardt Başkan Olivier Eck Direktör Jean-Michel Strasbach İş Geliştirme Müdürü Nicolas Pellerin Gelişmeden Sorumlu Direktör Colin Ruel Uluslararası İlişkiler Proje Direktörü Sophia Antipolis Teknokenti Yana Lazarova Nice – FRANSA Sophia Antipolis Geliştirme İdaresi (Sophia Antipolis Development Authority) Jacques Masboungi Genel Müdür Şehir-Ülke Brüksel – Belçika AVRUPA BİRLİĞİ KURUM VE BİRİMLERİ İrtibat Kişisi Unvan Kurum AB Bölgeler Komitesi Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü TUR&BO Ofisi Avrupa Komisyonu Araştırma ve Yenilik Genel Müdürlüğü Victor Tilea Ivo Schutte Marie Lundkvist F. Mehmet Gökgöz Uzman Uzman Uzman Direktör Uzman Tania FRIEDERICHS İŞ DERNEKLERİ Şehir-Ülke Kurum TÜMSİAD – BELÇİKA Brüksel – Belçika Strazburg – Fransa Şehir-Ülke Strazburg – Fransa İrtibat Kişisi Unvan Basir Hamarat Mehmet Cengiz Metin Başkan Genel Sekreter Dr. Abdulkadir Kara Başkan Yüksel Kaya Genel Koordinatör Oktay Yıldırım Başkan Abdurahman Atlı Genel Sekreter FEDACTIO – Belçika Aktif Dernekler Federasyonu MEDEST Kurum Strazburg ve Aşağı Ren Bölgesi Ticaret Odası GÖRÜŞÜLEN DİĞER KURUM VE MAKAMLAR İrtibat Kişisi Unvan Pierre-Etienne BISCH Strazburg ve Aşağı Ren Bölge Valisi Jean-Luc HEIMBURGER Oda Başkanı 28