InDesign ve Quark karfl› karfl›ya
Transkript
InDesign ve Quark karfl› karfl›ya
InDesign ve Quark karfl› karfl›ya Masaüstü yay›nc›l›kta sayfa mizanpaj›na imzas›n› atm›fl iki dev program›n benzer özellikleri, farklar›, avantajlar› ve dezavantajlar›... Deniz Üstünda¤ denizustundag@yahoo.com 30 z Mart 2007 M ac OS X ile birlikte masaüstü yay›nc›l›kta yeni ufuklara yelken açma vakti geldi. Emektar QuarkXPress’in, hafife al›nmayacak rakibi InDesign. Ço¤u zaman rakipler rakip olduklar› ürünlerin veya firmalar›n kendilerini gelifltirmesinde büyük rol oynar. Örne¤in Quark bugüne kadar yeniliklere ayak uydurmad›¤› için karfl›s›na ç›kan rakibi InDesign’›n piyasaya sürülmesiyle harekete geçti ve OuarkXPress program›na biz kullan›c›lara kolayl›k sa¤layacak birçok yenilik ekledi. InDesign’›n QuarkXPress 6.0 versiyonundan baz› farkl›l›klar tafl›d›¤›n› sadece biz kullan›c›lar de¤il, Quark’da fark etmifl olmal› ki karfl›m›za yeni nesil 7.0 ile ç›kt›. Quark’›n yönetiminde yap›lan de¤ifliklikler ve yeni sürüm InDesign karfl›s›nda acaba aç›klar›n› kapatabildi mi? Gerçek flu ki QuarkXPress, dünyan›n en çok tercih edilen masaüstü yay›nc›l›kta endüstri standard› haline gelmifl bir sayfa tasar›m program›. Adobe, Creative Suite’in kullan›c›lara sundu¤u InDesign yaz›l›m› QuarkXPress’e rakip ve güçlü bir alternatif oldu. 1988 y›l›nda sayfa tasar›m ve mizanpaj program› olarak RagTime ve Ready Set Go kullan›l›yordu. Ard›ndan gelen Design Studio, MultiAd Creator ve Corel Draw sektördeki sayfa tasar›m zincirinin di¤er halkalar› oldular. 1990 y›l›nda ise QuarkXPress’in sektöre girmesiyle günümüzde yaflanan ikilem söz konusu olmufltur. Yani firmalar ve tasar›mc›lar al›flm›fl olduklar› programlardan vazgeçip QuarkXPress’e geçmemek için direnmifllerdir. Yaklafl›k 17 y›ld›r tüm dünyada yay›nc›l›k, bas›m ve grafik sektörünün vazgeçilmezi QuarkXPress’in biz kullan›c›lar› uzun y›llar gazete, broflür, dergi, kitap, flayer, insert ve katalog gibi birçok çal›flmay› bu güçlü programda gerçeklefltirdik. Do¤rusunu söylemek gerekirse QuarkXPress’e rakip olabile- cek bir yaz›l›m hayal bile edemiyorduk. Sadece yeni ç›kacak sürümlerinde ne gibi yenilikler olaca¤›n› merak ediyorduk. Koflar ad›m ilerleyen ve geliflen teknoloji bizlere her geçen gün, her geçen saniye, daha geliflmifl, daha mükemmel cihazlar ve yaz›l›mlar sunmakta. ‹flte yay›nc›l›k sektörünün en yayg›n kullan›lan yaz›l›m› QuarkXPress’e iddial› bir rakip Adobe’den geldi: InDesign. Bu ayki kapak konumuzda bu iki yaz›l›m›n birbirlerine hangi bafll›klarda üstünlük sa¤lad›¤›n› ve aralar›ndaki farklar› sizlere anlataca¤›z. fiimdi QuarkXPress ve InDesign’› biraz yak›ndan inceleyelim ve farkl›l›klar›na göz atal›m. Program menülerinden önce sizi bilgilendirmeden geçemeyece¤im bir konu var. Biz kullan›c›lar genellikle fareyle menülere girmek yerine klavye k›sayollar›n› kullanarak ifllemlerimizi yapar›z. Hemen hemen bütün programlar varsay›lan bir k›sayol tan›mlamas› mevcut olarak gelir. Bunlar›n içinde k›sayollar›n› kendimize göre kiflisellefltirme özelli¤i bulunanlar da mevcut. InDesign’da tabii ki kendine göre k›sa yollar oluflturmufl, fakat bizim flimdiye kadar kulland›¤›m›z tüm k›sayollardan farkl› komutlarla. Bu yeni k›sayollar› ezberlemek yerine daha önce Quark kullanm›fl olan ve Indesign’a geçenlere bir tavsiyede bulunaca¤›m. 1) Seçim arac› 2) Do¤rudan seçim arac› 3) Kalem arac› 4) Yazma arac› 5) Kurflunkalem arac› 6) Çizgi arac› 7) Dikdörtgen çerçeve arac› 8) Dikdörtgen arac› 9) Döndürme arac› 10) Ölçek arac› 11) E¤riltme arac› 12) Serbest dönüfltürme arac› 13) Damlal›k arac› 14) Geçifl arac› 15) Dü¤me arac› 16) Makas arac› 17) El arac› 18) Büyültme, küçültme arac› Keyboard Shortcuts E¤er siz yeni k›sa yollar› ö¤renmek istemiyorsan›z, bildi¤iniz Quark k›sayollar›n› InDesign’a atay›n. Nas›l m›? (Edit > Keyboard Shortcuts) Buradan aç›lan pencereden Set k›sm›n›n alt menüsünden Shortcuts for QuarkXPress 4.0 seçin ve OK’i t›klay›n. ‹flin zor k›sm›n› atlatt›n›z hepsi bu kadar. Art›k al›flm›fl oldu¤unuz QuarkXPress klavye k›sayollar›n› kullanarak InDesign’da çal›flmaya bafllayabilirsiniz. New Document QuarkXPress Tool Bar (Araç Paleti) 1) Alanladaki seçim arac› 2) Alan›n içinde bulunan nesnelerin ifllemleri 3) Döndürme arac› 4) Büyütme, küçültme 5) Çeflitli geometrik flekillerde yaz› alan› açma 6) Çeflitli geometrik flekillerde resim alan› açma 7 Tablo arac› Indesigns Tool Bar (Araç Paleti) 8) Çizgi arac› 9) Çizgi üzerine yaz› yazma arac› 10) Yaz› alanlar›n› birbirlerine ba¤lama 11) Birbirine ba¤l› yaz› alanlar›n›n›n ba¤›n› koparma 12) Birden fazla kullan›c› 13) Kesim arac› 14) Aç›lan poligon arac› QuarkXPress 7.0 versiyonunda yeni bir sayfa oluflturmak için File > New > Project denildi¤inde QuarkXPress 6.5 versiyonundan tan›d›¤›m›z bir pencere karfl›m›za ç›k›yor. Eski sürümünden farkl› olarak Single Layout Mode eklenmifl. InDesign’da t›pk› Quark’ta oldu¤u gibi seçeneklerin bulundu¤u pencerede ekstra olarak Bleed ve Slug bulunmakta. Bleed seçene¤i FreeHand program›ndan aflina oldu¤umuz taflma pay›. Ne ifle yarar? Çal›flm›fl oldu¤umuz materyal bask› aflamas›na geldi¤inde sayfalar›n kesimleri yap›l›rken her ne kadar özenilse de kenarlar›nda milimetrik kaymalar söz konusu olabilmekte. Bu durumdan do¤abilecek sorunlar› ortadan kald›rmak için sayfalara 3 ile 5 mm aras›nda taflma pay› verilmelidir. Bu tüm programlarda ofset bask› için geçerli bir bilgidir. Slug ise sayfan›n alt›nda not ya da bilgi yazabilece¤imiz bir alan yarat›r. Mart 2007 z 31 Çal›flma alan› paletleri QuarkXPress’te ayr› bölümlerden oluflan araç kutular› mevcut. Bu sayede araç kutular› ekranda eski versiyonlar›na nazaran daha az yer kapl›yor. Araç kutular›n›n derli toplu gözükmesi sebebiyle kullan›m› kolaylaflt›rm›fl ve pratik bir hale dönüfltürmüfltür. Paletlerde bulunan menüler stil oluflturma, alan tipini de¤ifltirme ifllemlerini kolaylaflt›rm›flt›r. Item ve Content daha esnek hale gelmifl. Örnek vermek gerekirse; seçili durumdayken resim alan›na resim alabilir ayn› zamanda resmin içeri¤ini kontrol edebilirsiniz. ti¤imiz hemen hemen her özelli¤i buradan yapabiliyorsunuz. Paletin bu kadar çok ifllevi üzerinde bar›nd›rmas› oldukça iyi bir özellik. ‘Palet bu kadar çok ifllevi nas›l bir arada tutup yönetmemize izin veriyor’ diyecek olursan›z, bunu Mac OS X'den esinlenildi¤ini ve bu ifllevi de son derece baflar›yla yap›ld›¤›n› söyleyebiliriz. Ölçülendirmek için paletin üzerine geldi¤inizde t›pk› Mac OS X'de yer alan Dock gibi bir menü karfl›n›za ç›k›yor ve buradan istedi¤iniz seçene¤i kullanabiliyorsunuz. Çerçeve, gölgelendirme, hizalama, font ve di¤er ifllemleri gerçeklefltirebiliyorsunuz. InDesign paletleri genifl bir çal›flma alan› sunuyor. Ekran›n kenarlar›na dikey formatta yap›flm›fl olan ve ihtiyaç duyuldu¤unda aç›lan esnek uygulama pencereleri, palet ve alt menüler bizlere daha genifl bir çal›flma alan› yarat›yor ve çal›flma s›ras›nda karfl›m›za ç›kan pencere karmaflas›n› ortadan kald›r›yor. Bu paletleri kifliye özel yerlefltirmek mümkündür. Sizin için uygun olan paletleri aç›p yerlefltirdikten sonra Windows > Work Space > Save Work Space komutu verildi¤inde paletlerin yerlerini kaydeder. Yeni bir doküman açt›¤›n›zda kaydetmifl oldu¤unuz çal›flma alan› karfl›n›za ç›kacakt›r. leri Edit > Find > Change seçene¤i içerisinde More Options’› t›klayarak bulabilirsiniz. Fakat bize çizgi yani stroke ve doldurulmufl alan içerisinde yard›mc› olamaz. Bu konuda k›lavuzluk edecek Seperations Preview’dir. Window > Output seçene¤ini t›klad›ktan sonra Seperation’lar› görmeyi etkin hale getirin. Bu palet doküman içinde kullan›lan tüm CMYK ve spot renkleri ayr› ayr› gösterir. Bulmak istedi¤iniz spot rengin göz ikonu hariç di¤er gözleri kapatt›¤›n›zda sadece o renk doküman›n›zda gözükür. Yaln›zca bir Seperation aç›k kald›¤› taktirde InDesign o rengi koyu renk olarak gösterecektir. San›r›m akl›n›zda flu soru belirmifl olmal›; ‘E¤er arad›¤›m renk CMYK veya RGB ise ne yapabilirim?’ Bu noktada yapman›z gereken, örne¤in çal›flma sayfan›zda CMYK de¤eri C29 M35 Y10 K0 olan bir rengi bulmak istiyorsunuz. Swatch paletinde bu rengin üstüne gelerek çift t›klay›n ve rengi Process’den Spot’a çevirin. Tekrar Seperation Preview paletine geldi¤inizde oluflturdu¤unuz bu rengi palette göreceksiniz. Oluflturmufl oldu¤unuz rengin göz ikonu hariç di¤er renkleri kapad›¤›n›zda renginizi dokümanda kullan›lan yerlerde görebileceksiniz. InDesign renk paletinde neler var? Composition Zones Ölçü paleti Kulland›¤›m›z objelerin, resimlerin ve alanlar›n ölçülendirmesini sa¤layan palet QuarkXPress 7'de karfl›m›za yeni bir yüzle ç›k›yor. Asl›nda yukar›da bahset- 32 z Mart 2007 Indesign Layout’da kulland›¤›m›z renk- (Paylaflt›r›lm›fl çal›flma alan›) Bu özellik QuarkXPress'in en de¤iflik özelliklerin- TIFF ve Photoshop dosyalar›na Alfa kanall› maskeleme ve bununla birlikte Drop Shadow uygulamak da mümkün. InDesign'a gelince Adobe tabanl› bir yaz›l›m›n bana kal›rsa en büyük art›lar›ndan biri. Sanki Photoshop kullan›rcas›na rahat ve pratik bir biçimde görselleri dekupe yapabiliyorsunuz. Hatta isterseniz seçeneklerden Path'i görebiliyor ve gerekli düzeltmeleri yap›p istedi¤iniz efekti verebiliyorsunuz. Adobe InDesign yaz›l›m›yla ayn› temelde çal›flmas› sebebiyle tüm Photoshop formatl› resimleri Import etmek mümkün. Herhangi bir Photoshop (ayr›ca World, Excel ) dosyas›n› resim alan› açmadan InDesign içine sürükleyerek hiçbir bozulma (Word ve Excel dosyalar› için metinlerde kayma) olmadan açabilirsiniz. Örne¤in bir resmi yuvarlak içine ça¤›rmak istiyorsak, InDesign sayfas›nda yuvarlak aç›p Import etmeden sayfaya sürükleyerek çizdi¤iniz yuvarla¤›n üstüne b›rakt›¤›n›zda yuvarla¤›n içine otomatik olarak al›r. Ça¤›rd›¤›m›z resim Layer’l› ise Object > Layer Option’da Layer’lar› görebilirsiniz. Doküman›n›za Path’li bir görsel ça¤›rd›¤›n›zda görsel Path ile birlikte gelir. InDesign’da Path’e müdahale etmemize olanak sa¤lar. Yani Photoshop’ta uygulam›fl oldu¤unuz Path birebir InDesign doküman›nda gözükür ve Path’te istenilen de¤ifliklik yap›labilir. den biri asl›nda. Composition Zones büyük bir dokümanda çal›flt›¤›n›zda o doküman› birkaç arkadafl›n›zla birlikte çal›flman›za olanak sa¤l›yor. E¤er isterseniz doküman›n belirli bir bölümünü Composition Zones ile paylafl›ma açma flans›n›z da var. Böylece olas› kazalar› ve sizin çal›flt›¤›n›z alan›n zarar görmesini engelleyebiliyorsunuz. Composition Zones'u aktif hale getirdi¤inizde çal›flaca¤›n›z doküman›n bir bölümünü tümünü veya sadece sizin seçti¤iniz yerlerin üzerinde çal›flma imkan› veriyorsunuz. Bir di¤er özelli¤i ise iki farkl› flekilde ayarlayabiliyor olman›z. Bunun için Internal (çal›flt›¤›n doküman üzerinde tutup kaydetmek) ya da External (farkl› bir isimle kaydetmek) seçene¤ini belirtmeniz yeterli olacakt›r. PSD ve Path’li görsellerin kullan›m› QuarkXPress 7 versiyonunda Photoshop format›ndaki görselleri Import etmek art›k mümkün. Quark doküman›na ça¤›rm›fl oldu¤unuz görsel, t›pk› Photoshop’taki Layer yap›s›yla birlikte gelir. QuarkXPress’te, bu Layer ve kanallara ifllem yap›labilir. Window > PSD Import menüsüne girdi¤inizde görselin tüm Layer’lar›n›, renk kanallar›n› ve e¤er varsa Path’ini görebilirsiniz. QuarkXPress'te belki de en çok güçlük çekilen konulardan biri Path seçene¤i olmufltur. Daha önceki versiyonlarda dekupe ç›karmak oldukça güçtü. Bunun en büyük nedeni Path'in Photoshop'taki gibi esnek ve k›vrak hareket yetene¤i yoktu. Quark 6.5 versiyonu ile Path kendini oldukça gelifltirdi. Önceden bir dekupeyi doküman›n›za yerlefltirmeden Photoshop'ta iflleyip daha sonra kullanabiliyordunuz. Fakat Quark 7 ile birlikte Path seçene¤i oldukça esnek ve k›vrak bir yap›ya bürünmüfl. Bir foto¤raf› dekupe etmek oldukça basit. Ayr›ca QuarkXPress’te Yüksek görüntü kalitesi InDesign ile ilk çal›flmaya bafllad›¤›mda hiç beklemedi¤im bir özellikle karfl›laflt›m ki bu da görsellerin doküman›mda Mart 2007 z 33 çok daha iyi göründü¤ünü farketmem oldu. Bu özellik sayesinde EPS format›ndaki görselleri ve görseldeki detaylar› çok daha net görebilme imkan›na sahip oluyorsunuz. Bu detay özellikle dekupe yaparken kullan›c›ya büyük avantaj sa¤l›yor. QuarkXPress foto¤raf› %800’e kadar büyütme olana¤› sa¤larken resimdeki detaylar büyük ölçüde kayboluyor. InDesign’a bakt›¤›m›zda %4000’e kadar zoom yapabiliyorsunuz. Görselde ise detay kayb› ve pikselleflme daha az olufluyor. kal›nan bir di¤er özelli¤i ise Opacity seçene¤iydi. Bir foto¤raf üzerine Opacity'si düflük bir yaz› yazmak ya da Opacity'si azalt›lm›fl bir foto¤raf› kullanmak için yine Photoshop'tan yard›m al›yorduk. Quark 7.0 versiyonunda görsel, yaz› ve di¤er alanlar›n saydamlaflt›rmak için herhangi bir de¤eri verip renk paletinden saydaml›k de¤erini ayarlayabilirsiniz. InDesign’da Windows > Object Style Option ile objeye çizgi, transparanl›k, gölge gibi istenilen style verilebilir. Haz›rlam›fl oldu¤unuz bu style birkaç objeye birden uygulamak istiyorsak, Shift tufluna bas›l› tutarak uygulama yapmak istedi¤imiz tüm objeleri seçip Object Style üstüne t›klad›¤›m›zda otomatik olarak haz›rlad›¤›m›z style tüm objelere uygulan›r. Open Type ve Unicode Drop Shadow (Gölge vermek) Do¤rusunu söylemek gerekirse birçok uygulamada var olan bu özellik QuarkXPress'te yer alm›yordu. 7.0 versiyonunda ise Drop Shadow QuarkXPress'te yerleflik olarak geliyor. Asl›nda Drop Shadow sadece bir (Extension) geniflletmeden ibaret. ‹sterseniz bu özelli¤i Extension klasöründen kapat›p açabiliyorsunuz. Eski sürümünde ise Photoshop’ta dekupe yap›p ard›ndan da gölge veriyorduk. fiimdi ise Drop Shadow özelli¤i ile dekupe ç›kard›¤›n›z foto¤raflarda yaz›larda veya herhangi bir alana gölge verebilmek oldukça rahat... InDesign’da gölge vermek istedi¤iniz objeyi ya da resmi seçip sa¤ t›kla Drop Shadow’u iflaretleyerek arzu etti¤imiz gölge ayarlar›n› yapabiliriz. Ayr›ca yine objeyi seçip sa¤ t›klad›¤›m›zda Father vermek de mümkün. Opacity (Transparanl›k) Quark'›n yine Photoshop'a ba¤l› olarak kullanmak zorunda 34 z Mart 2007 InDesign'da var olup da QuarkXPress'te neden yok dedi¤imiz önemli bir özellik bu versiyonda karfl›m›za ç›k›yor. Daha önceki QuarkXPress sürümlerinde Open Type font kullanmam›za olanak vermeyen, kullan›ld›¤›nda birçok Türkçe karakterin bozuk ç›kmas›na ya da karakter yerine boflluk olarak gözükmesine neden oluyordu. QuarkXPress'in bu eksikli¤i gidermifl olmas› belki de InDesign ile aras›ndaki rekabette önemli ölçüde söz sahibi yap›yor. Unicode deste¤i sayesinde PC üzerinde çal›fl›lm›fl bir ifli sorunsuz olarak kullanman›z› sa¤l›yor ve yaflanan font sorununu ortadan kald›r›yor. InDesign’da Open Type deste¤i, görsel hizalama, italik, metinlerin ve paragraf stillerinin düzenlenmesi, çoklu stillerin tek bir tufl ve komutla di¤er metin ve paragraflara uygulanmas›, sitillerin fontlar› de¤ifltirsek bile bozulmamas›, metinlerde varolan kompozisyonlar, gelifltirilmifl kelime, karakter ve stilleri yine gelifltirilmifl olan ara/bul fonksiyonlar› biz kullan›c›lara hem tasar›mlar›m›zda hem de tipografik uygulamalar›m›zda h›z kazand›rmaktad›r. PDF dosya oluflturma Adobe InDesign yaz›l›m›nda haz›rlam›fl oldu¤unuz dokümanlar›n PDF dosyas›na dönüfltürülmesi oldukça kolay ve pratik. Standart ç›k›fllara göre daha önce haz›rlanm›fl PDF dosyas› oluflturma seçenekleri InDesign program›nda hatas›z kay›t yapmay› sa¤lamaktad›r. Acrobat 4.0, 5.0, 6.0, 7.0 için ayr› ayr› PDF dosyalar› oluflturabilirsiniz. Ayr›ca Uluslararas› ISO bas›m ve yay›nc›l›k standart› olan PDF/X1a ve PDF/X-3 kay›tlar›n› yapa- bilirsiniz. PDF dosyalar› olufltururken iste¤e ba¤l› olarak dokümana koruma ve güvenlik için parola ekleyebilirsiniz. Binlerce yenilik ve özeliklerden sadece birkaç›n› sizlerle paylaflabildim. Tasar›m yelpazesine yeni eklenmifl Indesign ve QuarkXPress yeni versiyonu 7.0 yaz›l›m›n›n sadece birkaç özelligini sizlerle paylaflt›m. Bunlar›n d›fl›nda InDesign yaz›l›m›nda 5.49 m X 5.49 M boyutlar›nda sayfa açabilme, serbest sütun ölçüleri oluflturma, s›n›rs›z geri alma (Undo-Redo), metin editörü, dipnotlar, degradeler, otomatik doküman tamiri gibi daha birçok faydal› özellik mevcut. Sonuç olarak bu iki program birbirleriyle karfl›laflt›r›labilir; fakat eflit de¤illerdir. Her iki program›da, detayl› flekilde inceledikten sonra sizin ufkunuzu geniflletece¤ini ve çal›flmalar›n›zda en az sorunla size kolayl›k sa¤layaca¤›n› düflündü¤ünüz program hangisi ise onu tercih edin. Bana sorarsan›z InDesign’›n kelebe¤i Quark’›n çiçe¤ine konmufl. Sevgiler. ML Yazar hakk›nda Deniz Üstünda¤ 1978 y›l›nda ‹stanbul’da do¤du. Beykent Üniversitesi Güzel Sanatlar Akademisi Grafik Tasar›m bölümünde e¤itim gören Üstünda¤ bir tasar›mc›n›n bask› aflamas›n› bilmesi gereklili¤inin bilinciyle 1 y›l matbaa sektöründe Macintosh Operatörü olarak çal›flt›. Daha sonra Reklam ajans›nda Art Director olarak çal›flt›¤› dönemde kurumsal kimlikler, fuar standlar›, firmalar›n reklam kampanyalar›, sektörde çeflitli dergilerin tasar›mlar›n› gerçeklefltirdi. Grafik tasar›m›nda kullan›lan Illustrator, InDesign, Photoshop, Freehand, QuarkXpress ve Acrobat ile ilgili özel dersler verdi. Halen bir yay›n kuruluflunda görevini sürdürmektedir.