Akım tüketimi Akım tüketimi ile ilgili genel bilgiler
Transkript
Akım tüketimi Akım tüketimi ile ilgili genel bilgiler
Akım tüketimi Akım tüketimi ile ilgili genel bilgiler Akım tüketimi ile ilgili genel bilgiler VIKTIGT! Akü hasarını önlemek için, alternatör şarj kapasitesi akım tüketimine uyarlanmalıdır. Aküler, alternatör ve akım tüketimi sürüş döngüsüne uyumlu hale getirilmeli ve birbirini dengeleyecek şekilde şarj olmalıdır. Akım tüketiminin hesaplanması Akım tüketimi ek donanım bağlarken sigorta ve kablo boyutlarını belirlemek için hesaplanmalıdır. 3 üniteden (P, U veya I) 2 tanesi biliniyorsa, üçüncüyü aşağıdaki formülle hesaplamak mümkündür (resme bakınız): U= P I I= P U P=UxI U • P= watt (W) olarak güç • U= volt (V) olarak voltaj • I= amper (A) olarak akım I 315 936 P Örnek: Güç P = 200 W, voltaj U = 24 V I= 200 W => I = 8.3 A 24 V 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 1 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Alternatör Alternatör Alternatörün şarj ihtiyacı sürüş döngüsüne bağlıdır. • Üst üste marşa basılması ve rölantide çalışma sürelerinin uzaması, uzun çalışmalara göre şarj etkisinin azalmasına neden olur. • Akülerden alınan akım yaklaşık 24 saat içinde yeniden doldurulmalıdır. • Araç düşük sıcaklıklarda sürüldüğünde, akülerin şarj kapasitesi yüksek sıcaklıklara kıyasla önemli ölçüde düşüktür. Alternatör düşük motor devirlerinde daha az akım açığa çıkarır. Motor devri 500 devir/dakikadan (rölanti devri) 600 devir/dakikaya çıkarsa şarj akımı önemli ölçüde yükselir. Aşağıdaki tablodaki örneğe bakınız. Bu değerler oda sıcaklığında geçerlidir. Alternatör sıcaksa, yaklaşık 80ºC, şarj akımı yaklaşık %10 düşer. Aşağıdaki tablo 4 alternatör örneğini göstermektedir. Motor devri 500 dev/dak 600 dev/dak 700 dev/dak 800 dev/dak 1.000 rpm 1.200 dev/dak 1.600 dev/dak Bosch Prestolite 80 A 100 A 150 A 36 A 40 A 87 A 48 A 62 A 124 A 56 A 74 A 137 A 62 A 80 A 145 A 70 A 88 A 155 A 75 A 94 A 162 A 80 A 100 A 167 A Melco 150 A 77 A 87 A 100 A 107 A 118 A 124 A 132 A 100 A 52 A 66 A 74 A 80 A 90 A 97 A 100 A 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 2 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Alternatör Değişken rölanti hızı Değişken rölanti hızı işlevinin amacı akülerin yeterli yükleme akımına sahip olmasını sağlamaktır. Bu ise rölanti devrinin maksimum 640 devir/dak'ya çıkarılmasıyla gerçekleştirilir. Üstyapı donanımı işlevin kontrol aralığı içinde (640 dev/dak'a kadar) belirli bir motor devri gerektiriyorsa, işlev SDP3 (Scania Diagnos & Programmer 3) ile devreden çıkarılabilir. İşlev düz vites kutulu ve aşağıdaki şasi seri numaralarına sahip araçlarda bulunur: İşlev Allison otomatik vites kutulu ve aşağıdaki şasi seri numaralarına sahip araçlarda bulunur: Araç üretim süresi Üretim sahası Araç üretim süresi Üretim sahası Södertälje Zwolle Angers Şasi seri numarası 2006-08-24 2 019 338 5 153 303 9 112 570 - Södertälje Zwolle Angers Şasi seri numarası 2007-01-24 2 023 609 5 166 343 9 117 160 - Obs! • Alternatör küçük ebatlıysa işlev daha sık etkinleştirilebilir. Bu nedenle, alternatör boyutunu belirlerken akım tüketimini ve sürüş döngüsü türünü dikkate alın. • Üstyapı donanımının yüksek bir akım tüketimi varsa, düşük motor devirlerinde daha düşük yükleme akımını telafi etmek için işletimsel çalışma aralığı 640 dev/ dak'nın üstünde olmalıdır. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 3 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Alternatör Uyarlanmış akü şarjı Uyarlanmış akü şarj işlevi ancak aşağıdaki şasi seri numaralarına sahip araçlarda mevcuttur ve sürücülerce, ancak bu araçlarda izlenebilir: Araç üretim süresi Üretim sahası Södertälje Zwolle Angers Şasi seri numarası 2007-10-23 2 031 571 5 188 732 9 125 979 - İşlev SDP3 ile devreye sokulabilir veya devreden çıkarılabilir. Uyarlanmış akü şarj işlevi ile, şarj voltajı akü sıcaklığına bağlı olarak değişecektir. Bu değer 26 V ila 30 V arasında değişebilir. Normalde, şarj voltajı 28,3 V'tur. Düşük akü sıcaklıklarında, akülerin optimum şarj için daha yüksek şarj voltajına ihtiyacı vardır. Yüksek akü sıcaklıklarda, optimum şarj için daha düşük bir şarj voltajına ihtiyacı duyulur. İlave olarak, akü sıvısı düşük şarj sıcaklıklarında daha az buharlaşır. Bu işlev aşırı soğuk veya aşırı sıcak koşullarda veya akülere dönüşümlü olarak yük bindiği veya yavaş şarj edildiği işlemler sırasında çok faydalıdır. Bu işlev ayrıca elektrik sistemi motor kapalıyken kullanıldığı zaman aküyü daha hızlı yeniden şarj eder. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 4 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Alternatör Alternatör sarj kapasitesi Alternatörün, akım tüketicileri ve aküleri şarj etmek için yeterli şarj akımına sahip olması gerekir. İdeal olanı, motor çalışırken akülerin kullanılmasına gerek kalmaması için yeteri kadar akım bulunmasıdır. Alternatör, akım tüketicilerinin ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli kapasiteye ve ayrıca akünün şarj edilmesi için belli bir kapasite fazlasına sahip olmalıdır. Alternatör için aşağıdaki kapasite fazlası gereklidir: • Uzun mesafe araçları gibi, uzun mesafeler boyunca durmaksızın sürülen araçlar için 15 A. • Dağıtım araçları gibi sık sık duran araçlar için 25 A. Alternatör kapasitesini kontrol etme yöntemleri: • Tüketiciler bağlıyken ve alternatör şarj halindeyken sistem voltajını kontrol edin. 26,5 V'u aşarsa, akım tüketicileri için ve akülerin şarj edilmesi için yeterli olacaktır. Sistem voltajı gösterge panelinden okunabilir. Bu yöntem, vinçli kamyonlar gibi, motorun genellikle rölanti devrinde veya artırılmış rölanti devrinde çalıştırıldığı araçlarda kullanışlıdır. Motor devri normal çalıştırma seviyesindeyken ve normal tüketiciler en az 15 saniye boyunca açıkken (düşük sıcaklıklarda daha uzun bir süre gereklidir) voltajı kontrol edin. • Alternatörün yeterli kapasiteye sahip olup olmadığını kontrol etmenin yaklaşık bir yolu da akım tüketimini aşağıdaki tablolara göre eklemek ve ardından kapasite fazlasını eklemektir. Gösterge grubu hakkında daha fazla bilgi Sürücü el kitabında bulunabilir. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 5 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Alternatör Akım tüketici, araç Far Xenon Far Arka lamba, konum lambası Arka lamba LED'ia Konum lambası, ön Uç-anahat işaret lambası, arka Uç-anahat işaret lambası, ön Yan işaret lambası Yan işaret lambası LED Enstrüman panel aydınlatması Fan motoru Ön cam silecekleri Radyo, standart Rakam x Amper 2x3A 2 x 1,5 A 4 x 0,25 A 2 x 0,25 A 2 x 0,25 A 2 x 0,25 A 2 x 0,25 A 2–8 x 0,25 A 2–8 x 0,05 A 20-30 x 0,05A 1 x 0,25–14b A. 1x4A 1x2A a. Konum lambası ile, uç-anahat işaret lambası ve araç plakası için aydınlatma. b. Kontak kilidi sürüş konumundaysa ve fan motoru sürekli çalışıyorsa, fan kontrolü 0'a ayarlansa bile, yaklaşık 0,25 A çeker. Maksimum fan devrinde, motor 10-14 A çeker. Akım tüketici, römork Arka lamba, konum lambası Arka lamba LED'ia Yan işaret lambası Yan işaret lambası LED Uç-kenar işaret lambası Yük bölmesi aydınlatması Rakam x Amper 4 x 0,25 A 2 x 0,25 A 8 x 0,25 A 8 x 0,25 A 2 x 0,25 A 4x2A a. Konum lambası ile, uç-anahat işaret lambası ve araç plakası için aydınlatma. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 6 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Alternatör Akım tüketiciler, opsiyonel ekipman Yardımcı ışık Yan işaret lambası Yan işaret lambası LED Dış tavan lambası Yükleme lambaları Elektrikle ısıtılan koltuklar Elektrikle ısıtılan aynalar Buzdolabı Elektrikli retarder Akü ısıtıcısı Arka lift Yardımcı kabin ısıtıcı: Motor ve kabin ısıtıcısı, Eberspächer Kabin ısıtıcısı, Eberspächer Kalorifer su devridaim sistemi Mutfak modülü: Mikro dalga fırın Kahve makinesi, sıcak tutma veya demleme Yardımcı kabin ısıtıcı Kılavuz değerler (Rakam x Amper) 2–4 x 3 A 4–6 x 0,25 A 2–8 x 0,05 A 1x4A 2x4A 2 x 2,5 A 2 x 5–14a A 1x2A 1 x 100–200 A 1 x 10 A 1 x 100 A Çalışma zamanının paylaşımı %50 %100 %100 %50 %50 %25 %25 %60 %5–10 %25–50 %25 =6A =3A =4A Tam güçte 1 x 40 A 1 x 10 A veya 20 A 15 A %25 a. Sıcaklığa bağlı 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 7 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Aküler Aküler Akülerin görevi marş motoruna bir akım sağlamak ve motor kapalı olduğunda akım tüketicileri için bir güç kaynağı olmaktır. Obs! Aşağıdakiler ikili akü sisteminin servis aküleri dışında tüm akülere uygulanmaktadır. Akülerin kapasitelerinin yarısından fazla boşalmayacak şekilde boyutlandırılmaları gerekir. %80'den daha fazla boşalma kullanım ömürlerini hızla azaltır. Akü kapasitesi (Ah) motor kapatıldığında akımın tüketildiği seviye (A) ve süre (h) ile belirlenir. Kısa molalar ve yükleme-boşaltma sırasında doğrudan aküden çekilen akım için ekleme yapılmalıdır. Araca gece konaklama donanımları takılıysa akülerin buna göre boyutlandırılmaları gerekir. Yardımcı ısıtıcı ve diğer konfor ve iletişim araçları çalışırken bir gecelik duruş yaklaşık 40-80 Ah tüketir. Mümkünse, akülerin kullanım ömrünü uzatmak için akım tüketimini azaltmak amacıyla kontak kilidini sürüş konumu yerine radyo konumuna getirin. Sürüş konumunda, bütün elektrik sistemi açıktır ve bu akım tüketimini ve akünün boşaltma oranını artırır. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 8 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Aküler İkili akü sistemi 2013 yılında bir opsiyon olarak aşağıdaki şekilde 2 + 2 akülerinden oluşan bir ikili akü sistemi sunulmuştur: 1 • Marş motoru için ayrı marş aküsü • Motor kapatıldığında, diğer elektrikli tüketiciler için piller. Akü kapasitesi ve şarj yeteneği görevlerine uygundur. Bazı üstyapılar için, ikili akü sistemi önerilir ve kurulum fabrikadan sipariş edilebilir. İkili akülerin (enerji ve güç) işlevselliği 225 Ah aküleriyle karşılaştırılabilir. 2 Obs! İkili akü sistemi bağlantısında voltaj koruyucu kullanmayın. Servis aküleri, başlama yetilerini riske atmadan aşırı boşalmalara karşı dayanabilir. Voltaj koruyucu, servis akülerinden tam kapasite faydalanabilmenizi sınırlandırır. 358 224 Bağlı ekipman bir voltaj koruyucu olmadan elde edilemezse, maks. 20 V değerine (arka lift için 18 V) veya daha düşük bir voltaj değerine ayarlanır. 3 1. Marş aküsü rölesi: 2. Marş aküsü 3. Pil İkili akü sistemi hakkında ayrıntılı bilgi İkili akü sistemi belgesinde bulunabilir. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 9 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Aküler Konum Aküler şaside akü kutusunda yer alır. 3 2 359 471 1 1. Marş aküsü rölesi: 2. Marş aküleri 3. Pil 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 10 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Aküler Alternatör boyutu ve akü kapasitesi Araç tipi Sınırlı seçime bağlı elektrikli donanıma sahip araçlar Alternatör 80 A Arka liftli dağıtım araçları 80/100 A 100 A 100 A Kısa mesafeli sık yükleme/boşaltma işlerinde arka liftli kısa mesafeli dağıtım araçları Yardımcı ısıtıcılı, mutfak modüllü, kısa duruş soğutuculu 100 A veya PC'li uzun mesafe araçları Kereste kamyonları, tankerler ve sık sık düşük motor devriyle sürüş gerektiren diğer araçlar 100 A Akü kapasitesi Soğuk iklimde 180 Ah Sıcak iklimde 140 Ah 180 Ah 225 Ah 180 Ah 225 Ah 180 Ah 225 Ah 180 Ah 225 Ah Araçlar aşağıdaki tarihe kadar üretildiyse, 180 Ah yerine 175 Ah ve 225 Ah yerine 220 Ah geçerlidir. Araç üretim süresi Üretim sahası Södertälje Zwolle Angers Şasi seri numarası - 2006-03-20 - 2 015 890 - 5 144 108 - 9 108 717 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 11 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden Akım tüketimi Aküler Motoru soğuk çalıştırma Motorun güvenilir bir şekilde soğuk çalıştırmasını temin etmek için, Scania dış ortam sıcaklığına göre aşağıdaki akü boyutlarını ve sistemlerini önermektedir: Motor kapalıyken akü tüketimi Düşük Orta Yüksek Akü -20°C -10°C 225 Ah 180 Ah 225 Ah 225 Ah 225 Ah/DBS 225 Ah > 0? 140 Ah 180 Ah 225 Ah İkili akü sistemi -20°C -10°C > 0? * * * * Bu sıcaklıklarda, motor çalışmadığında mevcut tüketim yüksekken Scania ikili aküleri önermektedir. 11:30-01/02 Utgåva 8 tr-TR 12 (12) © Scania CV AB 2016, Sweden