PowerPoint Sunusu - XXVII. Ulusal Biyokimya Kongresi / 3
Transkript
PowerPoint Sunusu - XXVII. Ulusal Biyokimya Kongresi / 3
Atipik KLL ve Mantle Cell Lenfoma Ayırıcı Tanısında Akım Sitometri Mesude Falay, Simten Dagdas,Berna Afacan Öztürk, Funda Ceran, Gülsüm Özet, Kürsad Güneş Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Hematoloji Lenfoproliferatif hastalıkların (LPH) tanısında akım sitometri ile immunfenotiplendirme çok önemlidir. LPH içinde en sık görüleni hücre yüzeyinde karakteristik olarak CD5 ve CD19 exprese eden Kronik lenfositik lösemidir (KLL). Yine CD5 ve CD19’ u birlikte exprese eden diğer hastalık ise Mantle cell lymphoma (MCL) dır. MCL, KLL’ ye göre daha agresif klinik seyir göstermektedir ve daha agresif bir tedavi gerektirmektedir . Bu nedenle bu iki hastalığın ayrımının çok iyi yapılması gerekmektedir. KLL tanısı için 3 aydan fazla süredir devam eden persistan klonal B lenfositoz (>5X109/l) varlığı gerekmektedir. Karakteristik morfolojik özelliği ve akım sitometri de immunfenotipik özelliği vardır . Bunlar CD5+, CD19+, CD23+, zayıf surface membrane immunglobulin, ve -/zayıf expression CD79b ve FMC7 . Ancak KLL gerek morfoloji gerekse immunfenotip olarak oldukça heterojen bir hastalıktır bu nedenle de tanı koymak zor olabilmektedir. Akım sitometride ayırıcı tanı • Çoğu zaman bu skorlama sisteminde KLL olgularının çoğunun skoru 4’ ün altında çıkabilmektedir ve bu olgular atipik KLL olarak sınıflandırılmaktadır. ( CD5-, CD23-,CD22+, CD79b+ FMC7+) • Özellikle CD5+ LPD (MCL) ile ayırıcı tanısı zorlaşmaktadır. Bu durumda ayırıcı tanı için genetik yada histolojik tanıya ihtiyaç duyulmaktadır. • Bizim bu çalışmadaki amacımız Akım Sitometri ile bu iki hastalığın ayırıcı tanısını yapabilmek Leukaemia Research. 2009; 33: 1212-1216 Palumbo 93 CD5+ B-cell LPH ‘ da tipik KLL olgularının tamamında CD200+ bulurken, MCL olgularının hepsinde CD200- bulmuş Normal Donor CLL MCL KLL olgularının %100 CD200 pozitif, MCL olgularında CD200 negatif ERIC/ESCCA Survey • Euroflow also recommends to include CD200 and CD43 in routine LPD panel CD200 • CD200 (OX2) Ig reseptör membran proteinidir • İstirahat halindeki ve aktive T ve B lenfositlerde de exprese olur, NK’ larda exprese olmaz. • Birçok kanserde özellikle KLL ve diğer LPH’ da, HCL , B lenfoblastik lenfomada exprese olmaktadır. • MCL’ da ise zayıf exprese yada negatif • CD200 kanser immunevazyonundan sorumludur. CD43 • CD43 hücre yüzeyinde bulunan mucin-type glycoproteindir ve leukosialin yada sialophorin olarakta adlandırılmaktadır. • CD43: trombositler, lökositler’de exprese olurken, istirahat halindeki B lenfositlerde zayıf exprese olurken, aktive B lenfositte yüksek orandadır. • CD43 genellikle KLL, MCL , Burkitt’s lenfoma ve grade 3 FL da pozitiftir. Materyal Metod • Ankara Numune Eğitim ve Arastırma Hastanesi Hematoloji Akım sitometri laboratuarına gelen B LPH olan 368 (periferik kan, Kİ ) olgu çalışmaya alındı. • 308 CLL, 31 MCL, 18 HCL, 2 SLVL, 4 FL, 5 MZL, idi. Tüm hastalar tek merkezde çalışıldı. National Cancer Institute-sponsored Working Group guidelines for chronic lymphocytic leukemia (NCI-WG) ölçütlerine göre KLL tanısı konuldu , akım sitometrideki immunfenotipik özelliklerine göre matatutes score ları hesaplandı. • MCL tanısı cyclin D1/t(11:14) ile doğrulandı. Akım Sitometrik İmmunfenotiplendirme Akım sitometri de işaretlemede kullanılan monoklonal antikorlar (MoAb) Beckman Coulter (BC, USA) firmasından temin edildi. Bunun için CD45, CD79b, CD5 FITC, CD10 PE, CD14 PC5, CD20 ECD, CD22 PE, CD23 PE, CD38 PC5, CD103 FITC, CD43 PE, Kappa FITC, Lambda PE, CD200 APC MoAb kullanıldı. izotipik kontrol olarak IgG1 FITC, IgG1 PE, IgG2a ECD, IgG1PC5, IgG1APC MoAb kullanıldı. • • • • • • Rutin LPH panelimiz CD19 / CD45 / CD5 / CD10 / CD200 / CD20 CD19 / 22 / Kappa / Lambda / CD43 CD19 / FMC7 / CD38 / CD79b / CD23 CD19 / CD11c / CD25 / CD22 / CD103 CD7 / CD45 / CD3 / CD4 / CD8 KLL MCL KLL CLL % MCL % HCL% (n=308) (n=31) (n=18) CLL vs MCL Negative 40 (12.9%) 2 (6.5%) 2 (11.1%) p=0.043† Dim 98(31.8%) 0 (0.0%) 0 (0.0%) p=1.000† 165 (53.5%) 29 (93.5%) 16 (88.9%) p=0.230† Negative 47 (16%) 0 (0.0%) 1 (5.6%) p=1.000† Dim 100 (32%) 0 (0.0%) 1 (5.6%) p=1.000† Positive 161 (52%) 31 (100.0%) 16 (88.9%) p=1.000† 4 (1.3%) 25(80,7%) 15 (83,4%) p<0.001† 0 2 (6,4%) 2 (11.1%) p=1.000† 304 (95.8%) 4 (12,9%) 1 (5,5%) p<0.001† CD20 Positive CD22 CD23 Negative Dim Positive CD79b Negative 68 (27.8%) 4 (12.9%) 8 (44.4%) p=0.073‡ Dim 80 (25%) 3 (9.7%) 0 (0.0%) p=0.491† Positive 160 (42%) 24 (77.4%) 10 (55.6%) p=0.165‡ Negative 84 (27.3%) 16 (51.6%) 0 (0.0%) p=0.005‡ Dim 43 (14.0%) 6 (19.4%) 1 (5.6%) p=0.422† Positive 181 (58.8%) 9 (29.0%) 17 (94.4%) p<0.001‡ Negative 11 (3.6%) 30 (96.8%) 3 (16,6%) p<0.001† Dim 2 (0.7%) 0 (0.0%) 4 (22%) p=1.000† 294 (95.8%) 1 (3.2%) 12 (66,6%) p<0.001† Negative 11 (3.6%) 20 (64.5%) 16 (88.9%) p<0.001† Dim 8 (2.6%) 4 (12.9%) 1 (5.6%) p=0.017† 289 (93.8%) 7 (22.6%) 1 (5.6%) p<0.001† Negative 51 (16.6%) 16 (51.6%) 15 (83.3%) p<0.001‡ Dim 66 (21.4%) 7(22.6%) 1 (5.6%) p=0.882‡ Positive 191 (62.0%) 2 (11.1%) p<0.001‡ CD25 CD200 Positive CD43 Positive CD11C 8 (25.8%) FMC7 Negative 54 (18%) 1 (3.2%) 4 (22.2%) p=0.039‡ Dim 109 (35%) 0 (0.0%) 0 (0.0%) p=0.378† 145 (47.0%) 30 (96.8%) 14 (77.8%) p=0.012‡ Positive CD103 Negative 307 (100.0%) 31 (100.0%) 4 (22.2%) - Dim 0 (0.0%) 0 (0.0%) 0 (0.0%) - Positive 0 (0.0%) 0 (0.0%) 14 (77.8%) - Sonuçlar % 98,1 KLL olgumuz immunfenotip CD5+ CD19+CD23+ %1,2 CD23MCL olgularının %19,3 olgusunda CD23+ HCL olgularının %16,6 ‘ da CD23+ . KLL ve MCL’ yı ayırt etmede CD23 istatistiksel anlamlı olarak önemli bulunmuştur. (p<0,001). KLL’ de CD43 expresyonuna baktıgımızda %96,4 + • MCL ‘da %38,5 + • KLL ve MCL ‘ yı ayırt etmede CD43 istatistiksel anlamlı olarak önemli bulunmuştur. MCL grubunda CD43 negatif olanların oranı istatistiksel anlamlı olarak yüksekti (p<0,001). Sonuçlar • CD200 , KLL olgularının % 96,5 + ,MCL %3.2 + • Ayrıca CD200, %50 HCL olgusunda da pozitif saptandı. • KLL ve MCL ayırt etmede CD200 istatistiksel anlamlı olarak önemli bulunmuştur. (p<0,001). CD11c , CLL olgularının 83,4 %’ de, MCL’ de 48% oranında pozitif saptandı. KLL ve MCL gruplarını ayırt etmede CD11C istatistiksel olarak anlamlıydı. (p<0,001). • CD25 expresyonu incelediğimizde de CLL olgularında MCL’ ya anlamlı yüksek bulundu ( sırasıyla 73 % ‘ e 50%) (p<0,001). Tablo 1. MCL ve KLL Matatutes-3 gruplarının ayırıcı tanısında markerlerin pozitifliği açısından olguların dağılımı † Fisher's exact test, ‡ Pearson's Chi-square test. MCL (n=31) Atypic CLL score 3 (n=180) p CD20 29 (93.5%) 179 (99.6%) 0.037† CD22 31 (100.0%) 175 (97.9%) 1.000† CD23 16 (51.6%) 174 (97.0) <0.001† CD79b 24 (77.4%) 116 (64.9%) 0.167‡ CD25 9 (29.0%) 79 (58.4%) 0.002† CD200 1 (3.2%) 172 (96.1%) <0.001† CD43 7 (22.6%) 167 (93.1%) <0.001† CD11C 8 (25.8%) 140 (60.1%) <0.001‡ FMC7 30 (96.8%) 227 (49 %) 0.587† - Tablo 2. MCL ve KLL Matatutes-4 gruplarının ayırıcı tanısında markerlerin pozitifliği açısından olguların dağılımı MCL (n=31) CLL score≥4 (n=128) p CD20 29 (93.5%) 62 (48.4%) 0.657† CD22 31 (100.0%) 64 (35.5%) 1.000† CD23 16 (51.6%) 124 (96.9%) <0.001‡ CD79b 24 (77.4%) 43 (33.2%) 0.261‡ CD25 9 (29.0%) 66 (52.1%) 0.002‡ CD200 1 (3.2%) 128(100%) <0.001‡ CD43 7 (22.6%) 126(96.9%) <0.001‡ CD11C 8 (25.8%) 92 (72.3%) <0.001‡ FMC7 30 (96.8%) 10 (15.4%) <0.001‡ Odds Ratio 95% Confidence Interval Lower Upper Wald p-value KLL-3 vs MCL CD200 pozitifliği 320.887 37.322 2758.895 27.640 <0.001 CD43 pozitifliği 6.560 1.440 29.894 5.909 0.015 Sonuç • Sonuç olarak CD200 ve CD43 expresyonları klasik skorlama sisteminin yetersiz olduğu olgularda KLL sınıflamasında güvenilir markerlar olarak görünmektedir. • Ancak diğer markerlarda olduğu gibi bu markerlarda da heterojen dağılım, değişik oranlarda expresyonlar izlenebilir. Bunun için öncelikli olarak akım sitometri için standardize örnek hazırlama ve staining ve spesifik teknikler tanımlanıp, daha çok hasta grubunda bu markerların değerlendirilmesi harmonizasyon çalışmalarının yapılması gerekmektedir.