Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
Transkript
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Dr.Şenol ARDIÇ Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) Acil Servis’te (AS) tanınmaları neden önemli? Hastanın sağlığını ve gelecekteki doğurganlığını korumak Cinsel temasta bulunduğu kişileri korumak Beraberinde HIV enfeksiyonu sık görüldüğünden bu tanıyı da koyabilmek DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 2 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) CYBH’ın tanı ve tedavi protokolleri devamlı değişmektedir. Hazırlanan en güncel guideline’lar; CDC (Centers for Disease Control)’in The Morbidity and Mortality Weekly Report ’ tan elde edilebilir.. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 3 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) TANI Şüphe etmek tanının ilk adımı Çoğunluğu belirgin semptomlarla gelse de dizüri ve karın ağrısı gibi silik semptomlarla da gelebilirler Bir çalışmada; AS’den İYE diye taburcu edilen hastaların %50’sinde ≥1 CYBH kültürü (+) bulunmuş DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 4 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) HİKAYE Cinsel aktivite ve önceki CYBH hikayesi Gebelik ve cinsel istismar hikayesi DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 5 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) FİZİK MUAYENE Genital muayene Penis sünnet derisi, sünnetsizlerde geriye doğru çekilerek içinin de incelenmesi Gonore ve Klamidya Kültürleri alınması DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 6 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Lezyonsuz CYBH Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Klamidya Lezyonsuz CYBH KLAMİDYA-ÖZELLİKLER Chlamydia trachomatis obligat intraselüler bir bakteridir Erkekte; üretrit, epididimit, proktit yapar Kadında; üretrit, servisit, PIH yapar Her iki cinste de asemptomatik hastalık sıktır Gonore hastalarında eş zamanlı klamidya insidansı daha fazladır Tedavi edilmemiş klamidya infetiliteyi İnkübasyon: 1-3 hafta Semptomlar, hafif vajinal yanma ile peritonit arasında değişir DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 9 Lezyonsuz CYBH KLAMİDYA-TANI Kültür yapılabilse de anlamı az Direk lezyonların tanınması ELISA DNA-probları DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 10 Lezyonsuz CYBH KLAMİDYA GRANÜLOMU 1/3 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 11 Lezyonsuz CYBH KLAMİDYA BALANİTİ 2/3 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 12 Lezyonsuz CYBH KLAMİDYA SERVİSİTİ 3/3 DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 13 Lezyonsuz CYBH KLAMİDYA-TEDAVİ Azitromisin 1 g, po, tek doz (Azitro® 500 mg tb) S:1x2 1 gün Doksisiklin 100 mg, po, 7 gün (Tetradox® 100 mg kap) S:1x1 7 gün DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 14 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Gonore Lezyonsuz CYBH GONORE-ÖZELLİKLER Neisseria gonorrhoeae gram (-) diplokok Antibiyotiklere duyarlı ancak son yıllarda %25 Pen direnci, ve nadiren de Tetrasiklin direnci (+) Erkekte; üretrit, epididimit, prostatit, proktit (homoseksüel) Kadında; servisit, PIH, proktit Farenksten izole edilse de farenjit yapmaz İnkübasyon: 3-21 gün Fallop tüplerinde skarlaşma; Kadın infertilitesi Ektopik gebelik riski DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 16 Lezyonsuz CYBH GONORE-ÖZELLİKLER Tedavi edilmezse %2 dissemine olur %50-70 deri lezyonları (eritematöz zeminde hassas püstüller) %30-40 artralji tenosinovit artrit %80 ateş genel halsizlik DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 17 Lezyonsuz CYBH GONORE DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 18 Lezyonsuz CYBH GONORE EPİDİDİMİTİ DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 19 Lezyonsuz CYBH GONORE-TANI Seçici bir media üzerinde yapılan servikal yada üretral kültürler altın standart (%80-90 sens) Üretral yaymanın gram boyaması (erkekte sens ve spec, kadında değil) Dissemine gonokoksemi tanısında kan, lezyon, eklem kültürleri sadece %20-50 (+) DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 20 Lezyonsuz CYBH GONORE-MİKROSKOPİK DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 21 Lezyonsuz CYBH GONORE-TEDAVİ 1/2 Cefixime 400 mg, po, tek doz (Zimaks® 400 mg tb; S:1x1, 1 gün) (Suprax® 400 mg tb; S:1x1, 1 gün) Ceftriaxone 125 mg, IM, tek doz (Forsef® 125 mg flk; S:1x1, 1 gün) (İesef® 125 mg flk; S:1x1, 1 gün) DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 22 Lezyonsuz CYBH GONORE-TEDAVİ 2/2 Ciprofloxacin 500 mg, po, tek doz (Cipro® 500 mg tb; S:1x1, 1 gün) (Ciflosin® 500 mg tb; S:1x1, 1 gün) (Ciproxin® 500 mg tb; S:1x1, 1 gün) Ofloxacin 400 mg, po, tek doz (Tarivid® 400 mg tb; S:1x1, 1 gün) (Ofloks® 200 mg tb; S:1x2, 1 gün) DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 23 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Trikomonas Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-ÖZELLİKLER Trichomonas vaginalis flajelli bir protozoa Kadınlarda en sık akıntılı vajinosis Karın ağrısı görülebilir Erkekte sıklıkla asemptomatik Nadiren üretrit İnkübasyon: 3-28 gün DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 25 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-MİKROSKOPİ-ÇİZİM DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 26 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-MİKROSKOPİ-ELEKTRON DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 27 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-MİKROSKOPİ-3 BOYUTLU DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 28 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-VAJİNAL AKINTI DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 29 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-VAJİNAL AKINTI DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 30 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-TANI Islak servikal yayma mikroskopisi Islak idrar preparatının mikroskopisi DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 31 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-TANI DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 32 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-TANI DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 33 Lezyonsuz CYBH TRİKOMONAS-TEDAVİ Metranidazol 2 g, 500 mg, po, tek doz po, 7 gün S:1X1 Flagyl® 500 mg tb, Nidazol® 500 mg tb DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 20.9.2011 34