Slayt 1 - TUCr2012
Transkript
Slayt 1 - TUCr2012
BĠR ZAMANLAR KRĠSTALOGRAFĠ PROF. DR. AHMET ERDÖNMEZ ĠZMĠR 2012 Kristalografinin Teorisi Öncül ÇalıĢmalar H.Ü deki Asistanlık Yıllarım Deneysel Veri Toplama Hesaplamalar Ġlk Makalem Hollanda’ da Leiden Üniversitesindeki Doktora Sonrası ÇalıĢmalar TanıĢtığım Bazı Önemli Kristalograflar OMU’ deki ÇalıĢmalar Sonuç 1895’te Alman fizikçi Wilhelm RONTGEN tarafından X-ıĢınları keĢfedilmiĢtir. (Nobel ödüllü) X-ıĢınlarının kristallerden kırınımını keĢfeden Max von LAUE 1914 yılında Nobel ödülünü almıĢtır. Laue Tekniği X-IġINI TÜBÜ Coolidge tübü X-IġINI KAYDEDĠLMESĠ FOTOĞRAFĠK FĠLMLER SAYAÇLAR Geiger-Müller sayacı X-IġINI KIRINIMI VE BRAGG KANUNU Nobel Ödüllü baba ve oğul 2dsinθ = nλ Sir William Henry Bragg Sir William Lawrence Bragg X-IġINLARI ġĠDDETĠNĠ ETKĠLEYEN FAKTÖRLER I(hkl) = K.L.P.T.A |F(hkl)|2 • • • • • K: Skala Faktörü L: Lorentz Faktörü P: Polarizasyon Faktörü T: Debye-Waller Sıcaklık Faktörü A: Soğurma Faktörü KRĠSTAL YAPI TAYĠNĠ FAZ PROBLEMĠ PATTERSON YÖNTEMĠ DĠREKT YÖNTEMLER FAZ TAYĠNĠ F Fhkl exp i hkl PATTERSON YÖNTEMĠ P(u) ( x) ( x u)dx PATTERSON FONKSİYONU Z Z PATTERSON 2 a 2 1 h PATTERSON KRİTERİ DĠREKT YÖNTEMLER E E sin tan E E cos k hk k hk k hk k hk k h k JEROME KARLE HERBERT A. HAUPTMAN (Nobel ödüllü-1985) (Nobel ödüllü-1985) ISABELLA KARLE TANJANT BAĞINTISI ĠLE YENĠ FAZLAR BULUNUR. 1 ( x, y, z ) Fhkl exp 2ihx ky lz V ELEKTRON YOĞUNLUĞU FONKSĠYONU KRĠSTAL YAPI ARITIMI R F ölç hkl (hkl) Fhes (hkl) F ölç (hkl) hkl Güvenilirlik Faktörü ÖNCÜL ÇALIġMALAR Dorothy HODGKIN Makromolekül yapıların bazılarını çözdü (1964 Nobel Ödülü). Rosalind FRANKLIN DNA yapısının belirlenmesinde katkısı oldu. Maurice WILKINS Nobel Ödüllü HACETTEPE ÜNĠVERSĠTESĠNDEKĠ ASĠSTANLIK YILLARIM DOKTORA HOCAM PROF. DR. DĠNÇER ÜLKÜ HACETTEPE ÜNĠVERSĠTESĠNDEKĠ ASĠSTANLIK YILLARIM Ġki genç asistan… DENEYSEL VERĠ TOPLAMA Debye-Scherrer Kamerası Debye-Scherrer Geometrisi Debye-Scherrer Filmleri Debye-Scherrer Konileri TOZ VEYA TEK KRĠSTAL MANUAL SPEKTRUMU Toz örneklerin belirlenmesi Ġlk Ģiddetli üç yansımanın hkl, d ve I/I0 değerleri listelenir. Buradan Hanawalt indeksine gidilerek ASTM kart numarası bulunur. Daha sonra o numaralı karta gidilerek bu örneğin bir bilgi kartına ulaĢılır. Bu kartta o örnekle ilgili tüm yansımaların hkl, d ve I/I0 değerleri listelenmiĢtir. Ayrıca örneğin adı kimyasal formülü ve benzeri bilgiler bulunmaktadır. Örnek birden fazla faz da içerebilir. LAUE TEKNĠĞĠ Laue geçirme tekniği Laue geri yansıma tekniği Laue Filmi BUERGER PRESESYON TEKNĠĞĠ M.J. BUERGER BUERGER GEOMETRĠSĠ BUERGER FĠLMLERĠ KENDĠ ÇALIġMAMIZ WEISSENBERG TEKNĠĞĠ Weissenberg döner kristal tekniği filmi WEISSENBERG KAMERA Weissenberg integre filmi Weissenberg integre filminin indislenmesi ġĠDDET ÖLÇÜMÜ MĠKRODENSĠTOMETRE ġĠDDET PĠKLERĠ VERĠ KODLAMA KAĞIDI KART DELME MAKĠNASI HOLLERITH KARTLARI DelinmemiĢ kart SOĞURMA GRAFĠKLERĠ ġĠDDET VERĠLERĠ KULLANILARAK YAPILAN HESAPLAMALAR FOURIER ELEKTRON YOĞUNLUĞU HARĠTASI FARK FOURĠER HARĠTASININ PROJEKSĠYONU YAPISI ÇÖZÜLMÜġ MOLEKÜLÜN ÇĠZĠMĠ ĠLK MAKALEM ZEITSCHRIFT FUR KRISTALLOGRAPHIE THE CRYSTAL-STRUCTURE OF DIBROMOBIS(3,5-DIMETHYLPYRIDINE)MANGANESE(II) aERDÖNMEZ, Volume: 165 aHACETTEPE A., aULKU, D. Issue: 1-4 Pages: 241-245 Published: 1983 UNIV, DEPT PHYS, ANKARA, TURKEY Hollanda’ da Leiden Üniversitesindeki Doktora Sonrası ÇalıĢmalar Beraber çalıĢtığım Prof. Dr. Jan REEDIJK Terminal baĢında… Datayı toplayan teknisyen Syb GORTER TANIġTIĞIM BAZI ÖNEMLĠ MESLEKTAġLAR Eski IUCr BaĢkanı H. SCHENK ve BEN G. SHELDRICK ile yemek yerken… ECA BAġKANI SANTIAGO GARCIA GRANDA ĠLE BOĞAZDA YEMEK YERKEN… Madrid’te Santiago ile birlikte… Tom Steitz ile Madrid’te… Kristalograflar bir arada…… DÖRTLÜ ÇEMBER DĠFRAKTOMETRESĠ KAPPA EKSEN DĠFRAKTOMETRESĠ ALÇAK SICAKLIK DÜZENEĞĠ GONYOMETRE ÇALIġIRKEN GÖRÜNTÜ LEVHASI CCD DEDEKTÖR ALÇAK SICAKLIKTA YAPI TAYĠNĠ OMU’ DEKĠ ÇALIġMALAR STOE IPDS II DĠFRAKTOMETRESĠ CCD ( Charge Coupled Device) KAMERALAR IMAGE PLATE ÇALIġILAN KRĠSTALLERDEN ÖRNEKLER GONYOMETRE BAġLIĞINDA BĠR TEK KRĠSTAL BĠR BAġKA KRĠSTAL VE ÇÖZÜLMÜġ YAPISI Kristal örneği seçilirken… Data değerlendirilirken… GENÇLER HESAP YAPARKEN… HESAPLARI TARTIŞIRKEN… SONUCA ULAŞMANIN HUZURU BİZİM GENÇLERİMİZ… YAPILAN YAYINLARA BĠR ÖRNEK YAPININ ORTEP 3 ĠLE ÇĠZĠLMĠġ ġEKLĠ Grubumuzda 6 profesör, 5 doçent, 5 yardımcı doçent, 5 doktor, 18 doktora ve yüksek lisans öğrencisi çalıĢmaktadır. Prof. Dr. AHMET ERDÖNMEZ Doç. Dr. CANAN KAZAK Prof. Dr. ORHAN BÜYÜKGÜNGÖR Doç. Dr. ġAMĠL IġIK Prof. Dr. MUHARREM DĠNÇER Doç. Dr. HÜMEYRA PAġAOĞLU Prof. Dr. NEZĠHE ÇALIġKAN Doç. Dr. UFUK ÇORUH Prof. Dr. ĠSMET ġENEL Doç. Dr. NAZAN OCAK ISKELELĠ Prof. Dr. AHMET BULUT Yrd. Doç. Dr. ġEHRĠMAN ATALAY Yrd. Doç. Dr. NECMĠ DEGE Yrd. Doç. Dr. YAVUZ KÖYSAL Yrd. Doç. Dr. ÇĠĞDEM YÜKSEKTEPE Yrd. Doç. Dr. BAġAK KOġAR Dr. HANDE PETEK Dr. ARZU ÖZEK Dr. NAMIK ÖZDEMĠR Dr. SÜHEYLA YÜCE Dr. GÖKHAN KAġTAġ DOKTORA VE YÜKSEK LĠSANS ÖĞRENCĠLERĠ ONUR ġAHĠN SERAP YAZICI ÖZLEM DEVECĠ GÖKHAN ALPASLAN GONCA ÖZDEMĠR TUFAN AKBAL YELDA ALPASLAN SĠBEL DEMĠR ZEYNEP KELEġOĞLU SĠBEL ġAHĠN BURCU ASLAN HAKAN KARGILI ERSĠN TEMEL MARĠFE TÜFEKÇĠ GÜNEġ DEMĠRTAġ IġIN KILIÇ TUBA AK ERSĠN ĠNKAYA NOBEL ÖDÜLLÜ KRİSTALOGRAFLAR 2009 Chemistry V. Ramakrishnan, T.A. Steitz, A.E. Yonath Studies of the structure and function of the ribosome 2006 Chemistry R.D. Kornberg Studies of the molecular basis of eukaryotic transcription 2003 Chemistry R. MacKinnon Potassium channels 1997 Chemistry P.D. Boyer, J.E. Walker, J.C. Skou Elucidation of the enzymatic mechanism underlying the synthesis of adenosine triphosphate (ATP) and discovery of an ion-transporting enzyme 1996 Chemistry R.Curl, H. Kroto, R. Smalley Discovery of the fullerene form of carbon 1994 Physics C. Shull and N. Brockhouse Neutron diffraction 1992 Physics G. Charpak Discovery of the multi wire proportional chamber 1991 Physics P.-G. de Gennes Methods of discovering order in simple systems can be applied to polymers and liquid crystals 1988 Chemistry J. Deisenhofer, R. Huber, H. Michel For the determination of the three-dimensional structure of a photosynthetic reaction centre 1985 Chemistry H. Hauptman and J. Karle Development of direct methods for the determination of crystal structures 1982 Chemistry A. Klug Development of crystallographic electron microscopy and discovery of the structure of biologically important nucleic acid–protein complexes 1976 Chemistry W.N. Lipscomb Structure of boranes 1972 Chemistry C.B. Anfinsen Folding of protein chains 1964 Chemistry D. Hodgkin Structure of many biochemical substances including Vitamin B12 1962 Physiology or Medicine F. Crick, J. Watson, M. Wilkins The helical structure of DNA 1962 Chemistry J.C. Kendrew, M. Perutz For their studies of the structures of globular proteins 1954 Chemistry L.C. Pauling For his research into the nature of the chemical bond and its application to the elucidation of the structure of complex substances 1946 Chemistry J.B. Sumner For his discovery that enzymes can be crystallised 1937 Physics C.J. Davisson and G. Thompson Diffraction of electrons by crystals 1936 Chemistry Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye For his contributions to our knowledge of molecular structure through his investigations on dipole moments and on the diffraction of X-rays and electrons in gases 1929 Physics L.-V. de Broglie The wave nature of the electron 1917 Physics Charles Glover Barkla Discovery of the characteristic Röntgen radiation of the elements 1915 Physics W.H. Bragg and W.L. Bragg Use of X-rays to determine crystal structure 1914 Physics M. Von Laue Diffraction of X-rays by crystals 1901 Physics W.C. Röntgen Discovery of X-rays TEġEKKÜRLER…