İTFAİYE ARAÇLARI, SÜRÜCÜLERİ ve
Transkript
İTFAİYE ARAÇLARI, SÜRÜCÜLERİ ve
İTFAİYE ARAÇLARI, SÜRÜCÜLERİ ve PRENSİPLERİ BÖLÜM 1 İTFAİYE ARAÇ SÜRÜCÜSÜ: Yangın söndürme, Kurtarma ve İlk yardım hizmetlerinde, her türlü aracı kullanan resmi kıyafet taşıyan işçi ve memur personeldir. GÖREVLERİ : 1. Yangın arabası kullanmak 2. Kurtarma aracı kullanmak 3. İlk Yardım aracı kullanmak 4. Resmi kıyafet giymek 5. Çizme giymek 6. Şehri ve yolları bilmek 7. Aracı hakkında her şeyi bilmek 8. Pompa bilmek ve kullanmak 9. Motopompları bilmek ve kullanmak 10. Mazot dolum pompasını bilmek ve kullanmak 11. Merdivenli araçları kullanmak 12. Garaj temizliği yapmak 13. Araç gereci her an kullanıma hazır tutmak 14. Olay mahalline gitmek 15. Araç güvenliğini sağlamak 16. Olaya göre uygun pozisyon bulmak 17. Mesleki eğitimlere katılmak 18. Hizmet araçları kullanmak 19. Garaj nöbeti tutmak 20. İçtimalara katılmak 21. Jeneratör kullanmak 22. Motorlu testere, hilti, matkap, kriko, demir testere kullanmak 23. Kompresör kullanmak 24. Hidrolik ayırıcılar, kesiciler, duman aspiratörü, hava yastığı ve aspiratörünü kullanmak 25. Temiz hava kompresörünü kullanmak 26. Projektörleri kullanmayı bilmek 27. Gerektiğinde bilgisayarı kullanmak 28. Gerektiğinde hortum toplama ve sermeye yardım etmek 29. Gerektiğinde baş şoföre yardımcı olmak ŞAHSİ DONANIM 1Çalışma kıyafeti 2Tulum 3Yangın Çizmesi 4Su ve seller için kasık çizme 5Başlık 6Fener 7Muşamba yağmurluk BÖLÜM 2 İtfaiye araç sürücüsü 18851 sayılı İtfaiye teşkillerinin kuruluş, görev, Eğitim ve denetim esaslarına dair yönetmeliğin 19. Maddesinde belirtildiği üzere “Şoförler aracın en iyi şekilde nerede ve nasıl kullanılacağını bilmekle yükümlüdür.” İfadesinden de anlaşıldığı gibi bulundukları şehrin, kazanın tüm cadde ve sokaklarını iyi bilmeleri gereklidir. Hangi semte hangi caddeden gidilebileceği ve nirengi noktalar hakkında bilgi sahibi olmaları görevlerinin gereğidir. Büyükşehirlerdeki İtfaiye Teşkillerinde görev ve sorumluluk sırası şöyle olmalıdır. Teknik Müdür – Teknik Amir – Baş şoför Teknik Müdür Teknik Amir Başşoför Tüm Şoförler Araç Elk. Tek. Tamir Teknisyeni Pompalar Bakıcı Personeli. Büyükşehir statüsünde olmayan il ve ilçelerde Başşoför direk olarak Müdür’ e veya İlçe Amirine bağlı olarak çalışır ve Başşoför yardımcılıkları olmalıdır. MÜDÜR Baş şoför Baş şoför Yrd Şoförler Başşoför : Şoförlerin disiplin, eğitim ve yönetiminden araçların arızasız şoförlere devir ve tesliminden hangi araca hangi şoförün verileceğinin planlanmasından merkez ve gruplardaki şoförlerin görev yeri değişimlerini talep etmekten araçların her an hizmete hazır durumda tutulmasından sorumludur. Başşoför Yrd: İl ve İlçelerde Baş şoför yardımcısı olarak görev yapan bu kişiler direk olarak Baş şoföre bağlı olarak çalışırlar. Hem araçlardan hem de şoförlerin göreve hazır tutulmalarından sorumludurlar. Teknik Amir: Araçların her an göreve hazır olması için gereken tedbirlerin alınmasından, emrindeki teknik personel ile giderilebilecek arızaların tamir ve bakımından, motopompların göreve hazır durumdan olmalarından görev sonu araç ve motopompların tekrar göreve hazır tutulmasından, tüm araç ve motopomplar ile ilgili çizelge tutulmasından, merkez ve gruplardaki araçların, motopompların görev yeri değiştirilmesini takip etmekten, arızalı araçların bir plan dahilinde Atölyeye veya tamir istasyonlarına gönderilmesi ve arıza giderildiğinde teslim alınmasından emrindeki personelin çalışmalarının takip edilmesinden, her araç ve motopomp için bakım formu düzenlenmesi ve dosya oluşturulmasından şoförlere her araç hakkında eğitim ve bilgi verilmesinden sorumludurlar. Araç Elektrik Teknisyeni: Araçların herhangi bir elektrik arızasından dolayı görev yapamaz hale gelmesini engellemek ve ona müdahale etmek amacıyla bulundurulan personeldir. Tamir Teknisyeni: Basit arızaların giderilmesi için araçların devre dışı kalmasını önlemek maksadıyla istihdam edilen personeldir. Pompalar Bakıcı Personeli : Bu personel bir bakım teknisyeni olması yanında tüm şoförlerin pompalar ile ilgili bilgileri basit bakımları ve benzin yağ servis kontrollerini bilmesi esastır. Pompaları, çalışma prensiplerini ve herhangi bir sebepten (kağıt, bez, yaprak, çamur, taş ) devre dışı kalmış pompaya müdahaleyi, kullanıcısı ve her şoförün yapabilme bilgi ve becerisi olması gereklidir. BÖLÜM 3 OLAY YERİ POZİSYON DEĞERLENDİRİLMESİ ARAÇ İÇİN UYGUN POZİSYON OLAY YERİ DEĞERLENDİRMESİ TEHLİKE VE RİSKLERİN HESAPLANMASI UYGUN ARAÇ GERECİN TESİSİ İLAVE TEDBİRLER 1-) ARAÇ İÇİN UYGUN POZİSYON: Olay yerinde olayın şekline göre en uygun hizmetin verilebileceği hem olaya müdahalelerde hem çalışmaların yapılmasında yangın personelinin en verimli hizmetini sağlayabilecek bir pozisyonda araç konuşlandırılmalıdır. Eğer aracımıza bu uygun pozisyon verilemezse görülecek hizmette ciddi aksamalar ve personel açısından ciddi tehlikelere sebebiyet verileceği kaçınılmazdır. Olayın gelişimine bağlı olarak bir sonraki işleminde kolaylaştırılabileceği ve yine bu olayın gelişimine göre yeni gelecek takviye araç ve gerecin görevlendirilmesinde kolaylık sağlayacak pozisyonda durulmalıdır. 2-) OLAY YERİ DEĞERLENDİRİLMESİ: Araç sürücüsü tarafından olay yeri değerlendirilmesi, aracının güvenli ve uygun pozisyon almasının planlanmasıdır. yanında gelecek diğer araçlara Bu her sürücünün görevde duruşunun kendi güvenliği ve hem de diğer araçların herhangi bir tehlikeye karşı güvenliğinin korunmasını sağlar. Sürücü, görev yapan personel ve olay yeri amiri, araç amiri ile diyalogun kesilmeyeceği durumda pozisyon almalıdır. Olay mahalli araç sürücüsü tarafından üç şekilde değerlendirilmeye alınmalıdır. A) ZEMİN ŞARTLARI B) MEVCUT VE TAKVİYE ARAÇLARININ POZİSYONU C) GÖREV PERSONELİ İLE KOORDİNASYON A) ZEMİN ŞARTLARI: Olay yerinin değerlendirilmesinde zemin şartları şu şekilde düşünülmektedir. a) Cadde , sokak bazında ; Cadde ve sokakların girilebilirlik özellikleri eni, boyu, meyil derecesi, otoların park şekli ve elektrik tellerinin pozisyonu, merdivenin açılabilirlik derecesi, araç yan sabitleme panellerinin açılabilirliği hesaplanmalıdır. Bazı bölgelerde sokak üzerine gelen balkonlar dikkate alınmalıdır. b) Yol bazında ; Yolun değerlendirilmesinde yolun yapısı da önem kazanmaktadır. (asfalt yol toprak yol vb. ) gibi aracın batma riski, kayma riski ve yolun meyili göz önüne alınmalıdır. B) MEVCUT VE TAKVİYE ARAÇLARININ POZİSYONU: Olay yerine gelen araçlar niteliğine ve büyüklüğüne göre değerlendirilip uygun pozisyon almaları düşünülmelidir. Sağlıklı bir müdahale ve müdahalenin devamının gerektiği şekilde uygun şartlarda sürdürülmesi için araçların durumları da düşünülmeli ve mevcut araçların ve ihtiyaca göre gelecek buna göre pozisyon alınmalıdır. Öncelikle bu hususlara dikkat etmek araç şoförünün kontrolünde olmalıdır. Takviye gelecek araçların da uygun şartlarda görev yapabilecekleri pozisyonu aldığı bilgiler doğrultusunda önceden hesap edip ona göre program yapmalıdır. C) GÖREV PERSONELİ VE KOORDİNASYON: Araç sürücüsü aracını konuşlandırırken olayın şekli ve niteliğinin önemi kadar o olaya müdahale edecek kendi ekibini gözlemleyeceği, ekip ve araç amirinden direktifleri alabileceği bir pozisyonda kalması gerekmektedir. Araç amirinin bilgisi dahilinde merkez santrali ile koordinasyon kurarak bazı bilgileri aktarabilir. 3-) ARAÇ İÇİN TEHLİKE VE RİSKLERİN HESAPLANMASI: Araç sürücüsü için birçok risk söz konusudur. Bu risklerin doğru hesaplanarak değerlendirilmesi hem can, hem de mal kayıplarının önlenmesi açısından kaçınılmazdır. Olay yerine harekette doğa şartları ilk önce karşımıza çıkmaktadır. Yaz ve kış ayları ayrı ayrı değerlendirmeye alınarak araç emniyeti düşünülecektir. Hareket edecek aracın bulunduğu ortamdan gideceği olay yerine kadar değişik hava şartları ile karşılaşabileceği unutulmamalıdır. Kış aylarında kaygan yollar, karın kapattığı yollar ve sis olaylarının yanı sıra yaz aylarında yoların sıcaktan erimesi, mıcır, toz, kum birikintilerinden dolayı kayganlaşan yollar ve şiddetli güneş ışınları sürücüler için tehlike oluşturabilir. Olay mahallinde zemin şartları iyi değerlendirilip tedbir alınmalıdır. Müdahale aracının her türlü kaymalara veya istenmeyen hareketlerin oluşmasını önlemek için mutlaka stabilizasyonu yapılmalıdır. İkinci olarak teknik arızaların düşünülmesi gerekir. Her an hareket halinde iken fren tertibatında bir arızanın olabileceği, eskimiş lastiklerin sorun yaratabileceği ve aracın diğer yürüyen aksamında bir terslik olabileceği değerlendirilmelidir. Üçüncü risk olay mahallinde alınması gereken tedbirlerdir. Bunlar diğer bölümlerde genişçe anlatılmıştır. (parlama-patlamaya karşı tedbirler gibi) vb. diğer riskler. İtfaiye Erleri ve Araç Amiri aracın stabilizasyonunda ileri ve geri hareketinde araç sürücüsüne yardımcı olmalıdır. 4) UYGUN ARAÇ GERECİN TESİSİ: Uygun araç gerecin tesis edilmesinden, olay yerine en uygun pozisyonun değerlendirilerek araç tabyasının kurulması anlaşılmalıdır. Olayın niteliğine göre aracın pozisyonunun değerlendirilmesindeki önemi şöyle açıklanabilir. Yangına müdahaleye göre, kurtarma olayına müdahaleye göre ve bir trafik kazasında canlı kurtarılmasına göre, olay mahalli ayrı ayrı düşünülür ve değerlendirilir. Arozöz, Ambulans, Kurtarma araçları çalışma personeline kolaylık sağlayacağı veya kazazedeye en uygun pozisyonun sağlanabilmesine göre araçlar tesis edilmelidir. Araç sürücüsü olay mahallini değerlendirdikten sonra hangi aracın öncelikli olarak kullanılacağı gereğini ve olayın niteliğine göre öncelikli araca uygun pozisyon aldırılmasını düşünmelidir. Daha sonra araç üzerinde bulunan söndürme ve kurtarma malzemelerinin amacına uygun pozisyonları da değerlendirmelidir. Örneğin araç üzerinde bulunan köpüğün taşınabilme kolaylığını veya seyyar merdiven taşınabilme kolaylığını sağlayacak pozisyon alması gereklidir. 5 5) İLAVE TEDBİRLER: Araçların emniyeti göz önüne alınarak bir takım ilave tedbirler de düşünülmelidir. Araçların takozlanmasının yanı sıra güvenliği tehdit edici parlama, patlama sınırları hesaplanmalı maddi değerleri yüksek olması sebebiyle aracın üzerindeki malzemelerin kötü maksatlı insanlara karşı da korunması gözardı edilmemelidir. BÖLÜM 4 ARAÇLAR VE ÖZELLİKLERİ Tüm İtfaiye Dairelerinde kullanılan muhtelif cinste değişik hizmetlerde görev yapan araçların birbirlerine göre farklılıkların olmasının yanında aynı birim içinde bulunan görev araçlarının da birbirinden şase, pompa ve üst yapı farklılıklarının da olduğu bir gerçektir. İtfaiye araçları genellikle şase başka bir yerde pompa başka bir yerde üst yapı başka bir yerde yapılarak imal edilmesinin yararlarının yanında mahsurlarının da olduğu unutulmamalıdır. Farklı imalattan kaynaklanan uyum güçlüğü kullanıcılara da yansımakta ve hatta bir kısım olaylarda çalışanları güç durumda bırakmaktadır. Günümüzde, şasi ve pompası itfaiye hizmet aracı olarak görev yapacağı imalatı gerçekleştiren fabrikalar bulunmakta ancak üst yapı tamamen farklı dizayn edilmektedir. Dolayısıyla bir aracın kumanda paneli diğerlerine göre farklı yerlerde olabiliyor, bir başka aracın su alma veya su verme ağızları değişik yerlerde bulunabiliyor veya bir başka aracın pompa sistemleri diğerlerine göre farklılık gösterir durumdadır. Biz itfaiyeciler bu konularda tek bir standardın belirlenerek uygulamaya konulabileceği planları yaparak ilgili yönetmeliklerde yer almasını sağlamalıyız. İtfaiye teşkilatlarında kullanılan ve kullanılması gereken araçlar daha önceki bölümde verilmiştir. Şimdi bunların özelliklerinden bahsedeceğim. ARAÇLAR 1. Arozöz 2. Kurtarma Aracı 3. Su Tankeri 4. Merdivenli Araç 5. Kılavuz Aracı 6. Ambulans 7. Hortum Aracı 8. Çok Maksatlı Araç 9. Baca Aracı 10. Servis Aracı 11. Dar Sokak Aracı 12. Köpük Kulesi 13. Kumanda Aracı 14. Nakil Aracı 15. Personel Taşıyıcı 16. Yakıt Tankeri 17. Jeneratör ve Işıldak Aracı 18. Tahrip Aracı 19. NBC Dekomtaminasyon Aracı 20. Tamir Aracı AROZÖZ: İtfaiyelerde tüm yangın söndürme hadiselerinde en önemli araçtır illerdeki itfaiye teşkilatlarının bu konuda hassasiyeti şu olmalıdır. Arozözlerin şase ve tank ölçüleri bulundukları şehrin kasabanın veya köyün sokak ölçüleri göz önüne alınması ve bina büyüklükleri ile yükseklikleri içinde yaşayan insan sayılarına kadar hesaplanmalı ve uygun tarz ve kapasitelerde arozöz seçilmelidir. Arozözleri; su taşıyan tank’ a sahip ve taşıdığı suyu köpükle karıştırabilen bir pompa ile basınç sağlayarak istenilen yere su sevk edebilen su alma ve su verme ağızlarına sahip ve bir takım yangın söndürme de kullanılan araç - gereci üzerinde taşıyabilen, 750 kg kapasiteden sırasıyla 2,3,5,7 tonluk su kapasitesine sahip araçlar olarak adlandırabiliriz. KURTARMA ARACI: Kurtarma aracının şasesi de özel olarak amacına uygun seçilmelidir. Kurtarma aracında sonradan ilave edilecek seyyar kurtarma araçları dışında 1) Çekici Vince (mekanik ) 2) Kaldırıcı Vince (Hidrolik ) 3) Jeneratöre 4) Kablolu hidrolik veya elektronik kesici- ayırıcıya 5) Kompresöre 6) Işıldak ve Aydınlatıcılara 7) Vantilatör sistemi Sahip olmalı ve üzerinde seyyar olarak tüm kurtarma setlerini taşıyabilecek stoklanacak dolap ve rafları olmalıdır. Kurtarma araçları; canlıların bulundukları zor durumdan kurtarılabilmeleri için gerekli teknik donanımı üzerinde taşıyan araçlar olarak tanımlayabiliriz. KURTARMA ARACINDA OLMASI GEREKEN SEYYAR ARAÇLAR VE GEREÇLER 1) 2) 3) 4) 5) Ayırıcı – Kesici Hava yastıkları Hava tüpleri Kürek - Balyoz Seyyar ışıldak 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20) 21) 22) 23) 24) 25) Sabitleme Takozları Sert koruyucu (kazazede örtüsü) Hafif koruyucular (kazazede örtüsü) Cam kesici - Kırıcı Emniyet kemeri kesicisi Sedye Hava teneffüs cihazı ( komple ) El fenerleri Gaz ölçüm cihazı Kriko Triport Atlama yastığı çarşafı Yangın söndürme cihazı İlk yardım seti (seyyar ) Beton kesici Ağaç kesici İp ve dağ kurtarma seti Bağıntılı yüz maskesi ve filtresi 1 Kova kum Seyyar Merdiven SU TANKERİ: Su tankeri diye adlandırdığımız araçlar yangına direk müdahale araçları olmayıp takviye su rezervi olarak düşünülen araçlardır. Taşıma kapasitesinden dolayı büyük ve hantal görünümlü yapılmış olduklarından dolayı arozözlerden ayrı mütalaa edilmektedir. Sırasıyla 10,15,20 tonluk su tankına sahip bu araçlarda arozözler de olduğu gibi su alma ve su verme ağızlarına sahiptirler Geniş malzeme depolarına sahip olmadıkları için sınırlı malzeme taşıyabilir. Gerekli hallerde kentin su ihtiyacını da karşılayabileceğini düşündüğümüz bu araçlar temiz ve hijyenik olmalı ve su tankı paslanmaz malzemeden yapılmalıdır. Bu tür araçlar yangın hidrant sisteminin olmadığı bölgelerde kullanılması çok fayda sağlamaktadır. Ayrıca (c) kategorisi yangınlarında (Bak. Yangın Söndürmede Usul ve Yöntemler ) mutlaka kullandırılmaktadır. MERDİVENLİ ARAÇLAR: Merdivenli araçları üç tip merdivenli araç olarak ele alacağız. 1) Hidrolik merdiven 2) Mekanik merdiven 3) Teleskopik hidrolik mafsallı Telesgurt tipi araçlar Merdivenli araçlar kullanım itibarı ile yangın söndürme, yükseklerden insan kurtarma, yüksekten kedi, köpek vb. canlıların kurtarılmasında ve bazen de direk olarak yangın söndürmede kullanılır. Merdivenli araçların ucunda sepetli olanlar olduğu gibi daha az yükseklikte sepetsiz araçlarda kullanılmaktadır. Ancak mutlaka merdiven boyunca Teleskopik su yolu ve ucunda bir hidrolik veya elektriksel kumanda ile çalışan su ve köpük püskürtebilen bir monitörün olması çalışmalar açısından büyük kolaylık sağlar. 30 metrenin üzerindeki merdivenli araçlarda hem sepet hem de asansör platformunun olması da operasyonlarda kolaylık getirmektedir. Ayrıca bu tür araçların açılımları -10 0 ile + 75 0 derecede kullanılabilir olmalıdır. Bu ölçümler bina yaklaşımlarında ve sepetten insan indirme bindirme özelliklerini yerine getirme maksadıyla seçilmelidir. Açılma kapama da güvenlik katsayıları ve merdivenin yapısı ile ilgili güvenlik unsurları uluslararası özellikleri kapsamalıdır. (NFPA. DIN) vb. A) HİDROLİK MERDİVEN: Hidrolik merdivenleri geniş olarak ele almak doğru olacaktır. Gelişen ve Globalleşen dünyamızda teknolojinin gelişmesi ve yayılması da çok hızlı olmaktadır. İtfaiyeciliğin zor çalışma şartları da buna paralel olarak hayatı kolaylaştırıcı yeni teknolojilerle desteklenmeye başlamıştır. Yüksek binalardaki problemlere çözüm, yüksek merdivenler ile karşılanmıştır. Güvenli, çabuk açılabilir-kapanabilir platformlu merdivenli araçlar günümüzde hidrolik basınç ile çalışma kolaylığı sağlamaktadır. Hidrolik basınçlı itfaiye merdivenlerinin kullanımı sürekli artarak yaygınlaşmaktadır. Mekanik açılan merdivenlerin emniyeti tamamıyla insan faktörüne dayandığı halde hidrolik açılan merdivenlerin güvenliği sisteme bağlanmıştır. Basınç altında çalışan hidrolik sisteminin güvenirliliği en yüksek düzeyde tutulmasına rağmen ikinci ve üçüncü emniyet unsurları da bu tür araçlarda kullanılmaktadır. Bu güvenlik katsayısını da daha güçlendirmek amacıyla uygulanmaktadır. Yüksek teknolojik her türlü araç gereç ve hatta uçaklar günümüzde hidroliğin basınç altında hareketi sayesinde görevlerini tamamlayabilmektedirler. Hidrolik sistem her alanda olduğu gibi itfaiyelerde de gelişerek yaygın olarak kullanımına başlanmıştır. KİMYASALLARLA MÜCADELE ARACI Günümüz teknolojisi birçok araç ve işlemi kolaylaştırmasının yanında birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Çağın gereği üretim faktörlerinin modernizasyonu ve sanayinin gelişimi birçok kimyasal maddenin hayatımıza girmesine sebep olmuştur. İnsanlığın hizmetinde yararları olan bu maddelerin kontrol dışında kullanımları halinde insanlığa zarar olarak geri dönmeleri kaçınılmazdır. Son yayımlanan kararname ile NBC diye adlandırılan Nükleer Biyolojik ve Kimyasal Maddelerle mücadele İtfaiye teşkillerine verilmiştir. Bu nedenle birimlerde olması gereken araçta şu özellikler aranmalıdır. a) Araç her türlü Dekontaminasyon (arındırma) görevini gereğince yerine getirilebilme özelliğinde olmalıdır. b) Her türlü arındırmada kullanılan maddeleri içerisinde barındırabilen dolap sistemine sahip olmalıdır. c) Kimyasal ölçüm cihazları bulunmalıdır. d) Kimyasal giysiler bulunmalıdır. e) Kimyasal toplama havuzları bulundurulmalıdır. f) En az 3 çeşit sedye olmalıdır. DAĞ KURTARMA ARACI: Dağ kurtarma aracı 4x4 çekiş kuvvetine sahip zemin yüksekliği ve aracın kötü yol şartlarına uygun bir şaseye sahip olmasının yanında bir kurtarma ekibini taşıyabilecek kapasitede olmalıdır. İçinde Bulundurulması Gereken Ekipmanlar: 1) Her çeşitten sedye ( en az 3 çeşit ) 2) Hava teneffüs cihazı (komple ) 3) Bol miktarda fener 4) Triport 5) 5,9,11 mm lik statik ip 6) Hernes 7) Emniyet kayışları 8) Emniyet ipleri 9) Sekizli halka (kayıcı sekiz) 10) Emniyet halkası (Karabin) 11) Sikke 12) Battaniye 13) 5,9,11 mm lik Dinamik ip 14) Perlon bant 15) Göğüs jumarları 16) El jumarları 17) Çifti, tekli makaralar MOTOPOMPLAR Motopomplar günümüzde her türlü su ve sel baskınlarında kullanıldığı gibi belirli bir su kaynağından su olarak yangın yerine taşıyabilen veya araçlara su tanklarına takviye araçla su doldurma özelliğine sahip değişik güçte elektrikli veya dizel çalışabilen pompalardır. Özellikleri gereği her türlü ortamdaki suyu emebilme özelliğinin yanı sıra çıkış ağzı vasıtasıyla aldığı suyu daha geniş bölgelere aktarabilme özelliğinden dolayı itfaiyeler için vazgeçilmez bir gereçtir. Ancak sürekli sularla iç içe olma özelliği olan itfaiyecinin hayati fonksiyonlarını ve can emniyetini tehlikeye düşürebilecek elektrikli pompaları çok emniyetli görmek mümkün değildir. Aşağı yukarı sıfıra yakın emiş gücüne sahip olmasına rağmen yinede tercih edilmemelidir. Bir afet ortamında ayrıca elektrik temini de her zaman mümkün olmamaktadır. Dizel pompalar İtfaiye Teşkilatlarına en uygun pompalardır. İster kolla çalışsın isterse marş vasıtasıyla çalışsın dizel yakıtlı pompalar kesinlikle tercih edilmelidir. Saatte 70 ton su kapasitesinden başlamak üzere 90, 200, 400 ton sutaşıma kapasitesi olan pompaların kullanımı uygun mütalaa edilmektedir. Saatte 70, 90 ton su aktarabilen motopomplar taşınabilir özelliğindendir. Ancak saatte 200 ve 400 ton sutaşıma kapasitesine sahip motopomplar araç ile çalışmak suretiyle römorku ile taşınabilmektedir. Motopomplar rekorlu veya pasolu ala hortumlarının birbirine eklenmesi ile olması, emiş yaparken hava alması söz konusu olmaktadır. Bu nedenle önce pompanın kursağına ve hortum içine su doldurulup sonra emiş yaptırılması çalışmayı kolaylaştırır. Ayrıca ala hortum uç noktasına mutlaka ala süzgeci takılmalıdır. MOTOPOMPLARDA BAKIM A ) GÖREV ÖNCESİ BAKIM Olaylara gidilmeden önce pompa yağı, mazotu, çevirme kolu ya da ipine bakılmalı ve temiz bir havuzda çalıştırılıp emiş yaptırıldıktan sonra göreve yollanmalıdır. Eğer marş ile çalışan bir motopomp ise akü bağlantıları kontrol edilmeli kontak açılarak çalıştırılmalıdır. Göreve gönderilen motopomplar genelde temiz olmalıdır. Bahçe sularını ve sel sularını çekmek üzere kullanıldığından buralarda yani açık alanlarda ve açık kuyularda bulunan kâğıt, naylon, yaprak, taş, çamur gibi maddeleri ağzında süzgeç olmasına rağmen çekebilir. B) GÖREV SONRASI BAKIM Görevden dönmüş bir pompa mutlaka temiz suyla yıkanmalı, temiz su emdirilmeli ve türbinlerindeki emilmiş yabancı artıklar temizlenmelidir. Tekrar eksilen yağ tamamlanmalı ve mazotu doldurularak göreve hazır bekletilmelidir. Günde en az 1 kere marşlı pompalar çalıştırılmalı hem akünün şarj etmesi hem de elektrik devrelerinin kontrolü açısından gereklidir. JENERATÖR Jeneratörler Elektrik üreteçleridir. Belirlenecek amaca uygun çeşitli boy, ebat ve güçte jeneratörler itfaiyelerde kullanılmaktadır. Olay mahallinin aydınlatılması Yangınlarda ve kurtarma operasyonlarında gece görüşün azaldığı durumlarda jeneratörlerden faydalanılır. Ayrıca elektrikle çalışan bazı araç gereç için de jeneratörün bulundurulması kaçınılmazdır. Elektrikle çalışan ayırıcı ve kesiciler, kurtarma araç vinç düzeneği araç üstü sabit ve seyyar projektörlerin çalıştırılmasında, Atlama yastığı vantilatörlerinde ve duman aspiratörlerinin çalıştırılmasında İtfaiye teşkilatlarında kullanılmaktadır. Seyyar, taşınabiliri jeneratörlerin yanında daha fazla güç sağlayan römork ile çekilebilen tipte olanları da mevcuttur. Bakımları günlük olarak aşağıdaki maddeler halinde olduğu gibi yapılmalıdır. Her gün çalıştırılmalı Yağ-Su-Yakıt kontrolü yapılmalı Akü bakımı yapılmalı Jeneratörün kw kontrolü (elektrik üretimi ) kontrolü yapılmalı Römorklu jeneratörlerin römork lastiklerinin kontrolü yapılmalı Kayış kontrolü yapılmalı ARAÇLAR İÇİN GÜNLÜK BAKIM ÇİZELGESİ 1) Yağ seviye kontrolü 2) Su seviye kontrolü 3) Yakıt seviye kontrolü 4) Tepe lambası siren, far ve lambalar kontrolü 5) Su pompası kontrolü 6) Araç lastikleri hava kontrolü 7) Fren kontrolü 8) Arozözlerin su tankı seviye kontrolü 9) Fren hava tüplerinin temizlik ve kontrolü 10) Avadanlık ve malzeme kontrolü 11) Merdivenli araçların merdiven açma kapama kontrolü 12) Merdivenli araçlar hidrolik sistem kontrolü 13) Merdivenli araçların yedek açma kapama pompası kontrolü 14) Genel araç kaporta kontrolü HAFTALIK ARAÇ BAKIMI 1) Araçların yağ ve su kontrolü 2) Frenler ve el freni kontrolü 3) Araçların müşirlerinin kontrolü 4) Araçların akülerinin kontrolü 5) Otomatik ve mekanik merdivenlerin genel bakım ve temizliği 6) Aracın avadanlık bakım ve temizliği 7) Hidrolik direksiyonlu araçlarda direksiyon yağı kontrolü ARAÇLARIN YILLIK BAKIMI 1) Kilometresi gelen araçların motor ve hidrolik yağ değişimi ve bakımı 2) Mazot hava ve yağ filtrelerinin değişimi 3) Araçların grasörlüklerinin yağlanması ve bakımı 4) Araçların su borularının ve hortumlarının bakımı 5) Otomatik ve hidrolik merdivenlerin ayar bakımı 6) Fren ve debriyaj balataları bakım ve kontrolü 7) Araç üzerindeki jeneratörlerin yağ bakım ve servisleri 8) Araçların fenni muayene ve egzoz ayarlarının yapımı 9) Aşınmış lastiklerin değişimi 10) Sigorta-Kasko sürelerinin kontrolü