Genel Özellikleri: • Eski düzene geri dönmek için
Transkript
Genel Özellikleri: • Eski düzene geri dönmek için
Genel Özellikleri: • Eski düzene geri dönmek için dönemin devlet adamı ve padişahları bir takım ıslahatlar yaptılar. • Yapılan ıslahatlar yüzeysel, batının etkisi olmadan ve şahıslara bağlı olarak yapılmıştır. • Çoğunluğu da isyanları önlemeye yönelik baskı ve şiddete dayanan önlemlerdir. • Yapılan ıslahatların amacı yükselme dönemine geri dönmektir. • Yapılan yenilikler yeniçeriler, ulema sınıfı ve din adamlarının tepkisine yol açmıştır. (Çıkarları sarsıldığı için ) • Avrupa’dan geri kalındığı kabul edilmemiştir. Osmanlıyı geri bırakan şeyin batıdan gelen içki, kumar, sigara ve zina olarak görülmüştür. Duraklama Döneminin Nedenleri: İç Nedenler: . • Merkezi yönetimin bozulması o Yapısının Çok uluslu devlet olması o Çocuk yaşta, zayıf kişilikli padişahların devlet otoritesinin bozulmasına yol açması o Sancak usulünün yerine "Kafes Sisteminin" getirilmesi • Ordu ve toprak sisteminin bozulması • Maliyenin bozulması • Eğitim - öğretimin bozulması Dış Nedenler: • İmparatorluğun doğal sınırlarına ulaşması • Güçlü devletlere komşu olunması • Avrupa'nın bilim ve teknolojide ilerlemesi • Avrupalıların Osmanlı Devletine karşı olan durum ve tutumları DURAKLAMA DÖNEMİ AYAKLANMALARI • İstanbul ayaklanmaları • Anadolu ayaklanmaları. • Eyalet ayaklanmaları . İstanbul Ayaklanmalarının Nedenleri • Yeniçeri maaşlarının düşük ayarlı paralarla ödenmesi • Saray kadınlarının amaçlarına ulaşmak için Yeniçerileri kullanması. • Ulemanın Yeniçerileri kışkırtması. İstanbul Ayaklanmalarının Sonuçları: • Ayaklanmaları bastırmak için devlet ödün vermiştir. • Ayaklanmalar sırasında birçok insan öldü. • Devlet otoritesi bozuldu. • Yenilikler yürürlüğe konulamadı. Anadolu Ayaklanmalarının Nedenleri: • Tımarlı yapının bozulması • • • • • Vergilerin çokluğu. Kanunsuz işler. Devlet otoritesinin yokluğu. Asker kaçaklarının yarattığı sorunlar. Zorbalık eşkıya hareketleri. Anadolu Ayaklanmalarının Sonuçları: • Halkın devlete güveni kalmadı. • Kanunsuz işler büyük boyutlara ulaştı. • Sosyal ve Ekonomik düzen bozuldu. • Devlet içinde devlet oluştu. Eyalet Ayaklanmalarının Nedenleri: • Eyaletleri yöneten valilerin bağımsızlık hareketi. Eyalet Ayaklanmalarının Sonuçları: • Halkın huzuru bozuldu. XVII. Yy. ISLAHATÇI DEVLET ADAMLARI VE PADİŞAHLAR PADİŞAHLAR II. Osman: • İlk defa saray dışı evlilik (Sosyal nitelikli) • Yeniçeri ocağını kaldırmak istedi, bu yüzden öldürüldü. I. Ahmet: • Fatih Kanunnamesini kaldırdı. • Ekber ve Erşed Sistemini getirdi. (En yaşlı, olgun başa geçti) IV. Murat: • Yeniçerileri ve sipahileri disipline soktu. • İlk defa devletin içine düştüğü durumu araştıran bir rapor hazırlattırdı. • IV. Murat ölünce Deli İbrahim "Koçi Bey Risalesi"ni dikkate almamıştır. • Kemankeş Kara Mustafa Paşa, Maliyeyi düzeltmeye çalıştı. IV. Mehmet: • Küçük yaşta (7) başa geçince yönetimi Köprülü ailesine bıraktı. • IV. Mehmet Döneminde Yenilik Yapan Devlet Adamları o Tarhuncu Ahmet Paşa İlk denk bütçe o Köprülü Mehmet Paşa : İlk şartlı sadrazam (kendine rahat çalışma sağlamak için) İstanbul’da güvenliği sağladı. Erdel isyanını bastırdı. Celali isyanları bastırdı. Çanakkale Boğazını Venedik Ablukasından kurtardı. o Köprülü Fazıl Ahmet Paşa: Girit'in fethini tamamlayan Kandiye Kalesini aldı. Uyvar Zaferini kazandı. Avrupa'da "Uyvar önünde Türk kadar güçlü sözü" ortaya çıktı. o Köprülü Fazıl Mustafa Paşa : Kısa süre sadrazamlık yaptı. Salankamen savaşında şehit oldu. (1691) o Amcazade Hüseyin Paşa: Naima (ilk resmi devlet tarihçisi) bu dönemde Osmanlı Tarihini yazdı. o Merzifonlu Kara Mustafa Paşa: Ruslara karşı ilk sefer olan Ukrayna Seferine çıktı. Ruslarla ilk savaş (1681) Çehrin Kalesi alındı. II. Viyana kuşatmasını gerçekleştirdi. Genel Sonuç: • Devletin duraklaması ve gerilemesinin nedeni, sanıldığı gibi eski kanun ve nizamlara uyulmama değildir. Devlet kurumları artık ihtiyaca cevap vermemektedir, değiştirilmesi ve kaldırılması gerekmektedir. • Henüz toprak kaybı başlamadığından İmparatorluğun kendine olan güveni devam etti. Bu nedenle yeniliklerde Batıdan yararlanma yoluna gidilmedi. Yapılan yeniliklerde kalıcı olmamıştır. XVII. Yy. SİYASİ OLAYLARI OSMANLI - İRAN ilişkileri : • 1577 - 1590 Osmanlı - İran Savaşları (III. Murat Dönemi) o İran’ın barış isteği üzerine 1590'da Ferhat Paşa (İstanbul) Antlaşması imzalandı. o Ferhat Paşa Antlaşması, Osmanlı Devletini doğuda en geniş sınırlara ulaştıran anlaşmadır. • 1603 - 1611 Osmanlı - İran Savaşları (I. Ahmet Dönemi) o 1611'de Nasuh Paşa Antlaşması imzalandı. • 1617 -1618 Osmanlı -Iran Savaşları (I. Mustafa) o 1618 - Serav (Erdebil) Antlaşması imzalandı. o İranlılar ipek vermeyi kabul ettiler. • 1622 -1639 Osmanlı - İran Savaşları (IV. Murat) o IV. Murat Bağdat ve Revan seferine çıktı. o 1639 - Kasr-ı Sirin Antlaşması imzalandı. o Bugünkü Türk - Iran sınırı çizildi. (1746) OSMANLI- AVUSTURYA SAVAŞLARI • 1593 -1606 Osmanlı - Avusturya Savaşları o III. Mehmet, orduların başında sefere çıktı. (Kanuni'den sonra ordularının başında ilk defa sefere çıktı. Son sancağa çıkan) o Haçova Meydan Savaşı yapıldı. o XVII. Yy da kazanılan son meydan muharebesi o Avusturya'nın barış istemesi üzerine (1606) Zitvatoruk Antlaşması (I. Ahmet) imzalandı. • 1662 -1664 Osmanlı - Avusturya Savaşları (IV. Mehmet) o Köprülü Mehmet Paşa sefere çıktı. o 1664 - Vasvar Antlaşması yapıldı. • 1683 -1699 Osmanlı -Avusturya Savaşları ( IV. Mehmet=>II. Süleyman => II. Ahmet) o II. Viyana Kuşatması (1683) o II.Viyana bozgunu Türk Tarihinin dönüm noktasıdır. Avrupalılar Osmanlı'ya karşı KUTSAL ITİTFAK’I oluşturdular.Kutsal İttifak => Venedik + Avusturya + Lehistan + Malta o Osmanlı'nın barış isteği üzerine 1699 Karlofça Antlaşması (II. Mustafa) imzalandı => Zenta o Osmanlı'nın ilk toprak kaybettiği antlaşmadır. o 25 yıl süreyle Avusturya Antlaşmanın kefilliğini (garantörlüğünü) üstlendi. Bu antlaşma Osmanlı Devletine çok ağır geldi. o XVIII. Yy boyunca kaybettiği yerleri almak için mücadele verecektir. o Duraklama dönemi bitti, gerileme dönemi başladı. o II. Kosova’dan sonra başlayan Avrupa üstünlüğü sona erdi. o Bu Geri çekiliş Sakarya meydan savaşına kadar sürdü. o Osmanlı - Rusya arasındaki ilk antlaşma 1700 İstanbul antlaşmasıdır. o Ortodoks olduğu için Rusya, Kutsal ittifak'ı dışarıdan destekledi. OSMANLI- LEHİSTAN SAVAŞLARI • Lehistan, 1575 - 1587 tarihlerinde Osmanlı himayesine girmişti. o 1620 - 1621 Hotin Seferi (Genç Osman) o 1621 Hotin Antlaşması • 1672 -1676 Osmanlı - Lehistan Savaşı (IV. Mehmet) o 1672 – Bucaş Antlaşması o Osmanlı, 1676'da Zarovna Antlaşması ile Bucaş Antlaşmasını yeniledi. o Batıda en geniş sınırlar ve son toprak kazancı => Bucaş Antlaşması OSMANLI - VENEDİK SAVAŞLARI • 1645 - 1699 Osmanlı - Venedik Savaşı o Girit'in Fethi (Deli İbrahim -IV. Mehmet) o Osmanlı Donanmasının 25 yıllık kuşatmasından sonra Kandiye Kalesi (1669'da alınarak Girit'in fethi tamamlandı. o Doğu Akdeniz'in fethi tamamlandı. o Donanmanın güçsüzlüğü ortaya çıktı.