Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı`nı
Transkript
Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı`nı
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Su Yönetimi Genel Müdürlüğü MELEN ÇAYI ALT HAVZASI KORUMA EYLEM PLANI ANKARA – 2015 Söğütözü Caddesi No: 14/E, 06560 Beştepe/Ankara Telefon: 0 312 207 50 00 • Faks: 0 312 207 51 87 http://www.ormansu.gov.tr İÇİNDEKİLER TABLO LİSTESİ ...........................................................................................................................................ii ŞEKİL LİSTESİ ............................................................................................................................................iii KISALTMALAR .......................................................................................................................................... iv YÖNETİCİ ÖZETİ ........................................................................................................................................v 1 GİRİŞ ................................................................................................................................................ 1 2 MELEN ÇAYI ALT HAVZASININ MEVCUT DURUMU ......................................................................... 2 2.1 Yerleşim Yerleri.................................................................................................................... 2 2.2 Coğrafi Konum ..................................................................................................................... 3 2.3 Arazi Kullanımı ..................................................................................................................... 3 2.4 Su Kaynakları ....................................................................................................................... 4 2.5 Tarım ve Hayvancılık Faaliyetleri ......................................................................................... 5 2.6 Sanayi .................................................................................................................................. 6 2.7 Temiz Üretim Teknolojilerinin Kullanımı ............................................................................. 8 2.8 İzin ve Denetim .................................................................................................................... 8 3 SU KAYNAKLARININ MEVCUT KULLANIMI ....................................................................................... 9 4 ÇEVRESEL ALTYAPI TESİSLERİ......................................................................................................... 10 4.1 Kentsel Atıksu Altyapısı ..................................................................................................... 11 4.2 Endüstriyel Atıksu Altyapısı ............................................................................................... 13 4.2.1 Organize Sanayi Bölgeleri .............................................................................................. 13 4.2.2 Münferit Sanayiler ......................................................................................................... 13 4.3 Katı Atık Yönetimi Altyapısı ............................................................................................... 14 4.4 Çevresel Altyapı Çözüm Önerileri ...................................................................................... 19 4.5 Çevre Düzeni Planı ............................................................................................................. 22 5 SU KALİTESİ SINIFLANDIRMASI ...................................................................................................... 24 6 BASKI ve ETKİLER ........................................................................................................................... 28 6.1 Yerleşimlerden Kaynaklanan Noktasal Kirlilik Yükleri ....................................................... 28 6.2 Endüstrilerden Kaynaklanan Noktasal Kirlilik Yükleri ........................................................ 28 6.3 Yayılı Kaynak Kirlilik Yükleri ............................................................................................... 29 6.4 Noktasal ve Yayılı Kaynak Kirlilik Yüklerinin Karşılaştırılması ............................................ 30 7 AĞAÇLANDIRMA, EROZYON VE SEL KONTROLÜ ........................................................................... 32 8 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI ..................................................................................................... 33 i TABLO LİSTESİ Tablo 1: Melen Çayı Alt Havza Kentsel Nüfusu (TÜİK, 2014) ................................................ 2 Tablo 2: Melen Çayı Alt Havzası Arazi Kullanım Durumu ...................................................... 3 Tablo 3: Melen Çayı Alt Havzası Büyük Ölçekli Tekil Sanayi Durumu ................................... 7 Tablo 4: Melen Çayı Alt Havzası OSB Bilgileri........................................................................ 7 Tablo 5: Melen Çayı Alt Havzası İçme ve Kullanma Suyu Durumu ......................................... 9 Tablo 6: Melen Çayı Alt Havzası Kentsel Atıksu Altyapısının Mevcut Durumu ................... 11 Tablo 7: Melen Çayı Alt Havzası Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu ................. 12 Tablo 8: Melen Çayı Alt Havzası Yerleşim Yerleri Katı Atık Yönetimi................................. 15 Tablo 9: Düzce Düzensiz Depolama Sahaları .......................................................................... 18 Tablo 10: Melen Çayı Alt Havzası İzleme İstasyonları (2012 Öncesi) ................................... 24 Tablo 11: Melen Çayı Alt Havzası İzleme İstasyonları (2012 sonrası)…………………........24 Tablo 12: Melen Çayı Alt Havzası Yerüstü Su Kalitesi Sınıfları ............................................ 27 Tablo 13: Melen Çayı Alt Havzası Kentsel Kirlilik Yükleri ................................................... 28 Tablo 14: Melen Çayı Alt Havzası İl Düzeyi Yayılı ve Noktasal Kirletici Yük Dağılımı ...... 31 Tablo 15: Batı Karadeniz Havzası Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Çalışmaları.............. 32 Tablo 16: Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı ........................................................ 34 ii ŞEKİL LİSTESİ Şekil 1: Melen Çayı Alt Havzası Haritası .................................................................................. 1 Şekil 2: Melen Çayı Alt Havzası İdari Yapısı, İl, İlçe ve Havza Sınırları ................................. 2 Şekil 3: Melen Çayı Alt Havzası Arazi Kullanım Durumu ....................................................... 3 Şekil 4: Melen Barajı Havza Sınırları ........................................................................................ 4 Şekil 5: Düzce Merkez Düzensiz Depolama Alanı .................................................................. 15 Şekil 6: Akçakoca Düzensiz Depolama Alanı ......................................................................... 16 Şekil 7: Cumayeri Düzensiz Depolama Alanı.......................................................................... 16 Şekil 8: Yığılca Düzensiz Depolama Alanı.............................................................................. 16 Şekil 9: Kaynaşlı Düzensiz Depolama Alanı ........................................................................... 17 Şekil 10: Gümüşova Düzensiz Depolama Alanı ...................................................................... 17 Şekil 11: Gölyaka Düzensiz Depolama Alanı .......................................................................... 17 Şekil 12: Beyköy Düzensiz Depolama Alanı ........................................................................... 18 Şekil 13: Konuralp Düzensiz Depolama Alanı ........................................................................ 18 Şekil 14: Melen Çayı Alt Havzası Mevcut ve Planlanan Evsel AAT ve Kollektör Hatları ..... 20 Şekil 15: Düzce İli Biyolojik AAT Atıksu Aktarım Projesi-Kısım I, 2011-İSKİ .................... 20 Şekil 16: Düzce İli Biyolojik AAT Atıksu Aktarım Projesi-Kısım II, 2011-İSKİ .................. 21 Şekil 17: Melen Çayı Alt Havzası Mevcut ve Planlanan Evsel AAT ve Bağlantı Hatları ...... 21 Şekil 18: Melen Çayı Alt Havzası Çevre Düzeni Planı ........................................................... 23 Şekil 19: Melen Çayı Alt Havzası İzleme İstasyonları ............................................................ 25 Şekil 20: Melen Çayı Alt Havzası Su Kalite Sınıflandırmaları (YSKYY’ye göre) ................. 26 Şekil 21: Melen Çayı Alt Havzası Endüstriyel Kirlilik Yükleri .............................................. 29 Şekil 22: Melen Çayı Alt Havzası Yayılı Kaynak Azot (N) Kirlilik Yükü ............................. 30 Şekil 23: Melen Çayı Alt Havzası Yayılı Kaynak Fosfor (P) Kirlilik Yükü ........................... 30 iii KISALTMALAR AAT Atıksu Arıtma Tesisi BSTB T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı BŞB Büyükşehir Belediyesi ÇEDİD T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEM T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü ÇŞB T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı DİBKAB Düzce İli Belediyeleri Katı Atık Birliği DKMP Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü DSİ T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü GTHB T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı HES Hidroelektrik Santrali İSKİ İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi İSKY İçme Suyu elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik KÖYDES Köyleri Destekleme Programı KTB T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı MGM T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü OGM T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü OSB Organize Sanayi Bölgesi OSİB T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı SUKAP Su ve Kanalizasyon Programı SYGM T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü TÜBİTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu YSKYY Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği iv YÖNETİCİ ÖZETİ Melen Çayı Alt Havzası, İstanbul iline içme suyu sağlayan Büyük Melen Projesi havzasını oluşturmaktadır. Büyük Melen Su Sistemi, İstanbul’un 2017 yılı sonrası içme ve kullanma suyu ihtiyacının büyük bir bölümünün karşılanacağı önemli bir proje olması sebebiyle, Havzada bulunan suların kalitesini ve miktarını bütüncül ve sürdürülebilir bir şekilde korumakullanma dengesi gözetilerek muhafaza etmek ve iyileştirmek maksadıyla “Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı” hazırlanmıştır. Hazırlanan ”Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı” kapsamında, Havzadaki sulara olan baskı ve etkiler ile Havzanın genel durumu değerlendirilerek belirlenen eylemlerin; Orman ve Su İşleri Bakanlığının (OSİB) koordinasyonunda; mesul bakanlık, kurum ve kuruluşlar tarafından, hassasiyetle ve bütün imkânlar seferber edilerek disiplinli bir şekilde uygulanması için aşağıdaki tedbirlerin alınması uygun görülmüştür. 1. Dere yataklarının temizlenmesi ve ıslahı çalışmaları, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecektir. 2. Evsel atık su arıtma tesislerinin yapımı ve iyileştirilmesi, atıksu arıtma tesislerine gelen bütün kollektör hatları ile atıksu arıtma tesisleri ve atık su deşarj hatları İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü tarafından, kanalizasyon şebekeleri ise İSKİ Genel Müdürlüğü’nün görüşü alınarak ilgili Belediyeler ile köylerde Düzce İl Özel İdaresi tarafından yapılacaktır. Düzce İl Özel İdaresinin mali imkanlarının yetersiz kaldığı yatırımlar için merkezi idarenin desteği sağlanacaktır. Arıtılmış atıksuların havza içinde uygun faaliyetlerde kullanımı, ilgili kurumlar tarafından mer’i mevzuat çerçevesinde sağlanacaktır. 3. Sanayi nitelikli atıksu oluşturan tesislerin öncelikle mevcut ve planlı Organize Sanayi Bölgelerine (OSB) yönlendirilmesi için stratejiler, plan şartları ve uygulama araçları, ilgili OSB ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından sağlanacaktır. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın uygun görüşü alınmadan yeni sanayi alanları açılamayacaktır. 4. Mevcut ve kurulacak olan OSB’ler ile müstakil sanayiler tarafından; mevcut atıksu arıtma tesislerinin iyileştirilmesi ve yeni atıksu arıtma tesislerinin kurulması ve işletmeye alınması çalışmaları 2872 sayılı Kanuna göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile 2560 sayılı Kanuna göre İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaktır. 5. Ağaçlandırma, rehabilitasyon, erozyon, sel ve heyelan kontrolü çalışmaları, Orman Genel Müdürlüğü (OGM) ile OSİB tarafından birlikte planlanarak gerçekleştirilecektir. 6. Çevre Düzeni Planının tavizsiz bir şekilde uygulanmasında gerekli hassasiyet gösterilecek ve talep edilen değişiklikler için, öncelikle koordinatör kurum olan Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın uygun görüşü alınacaktır. Özel hüküm belirleme çalışmaları ise, İSKİ Genel Müdürlüğü ile OSİB tarafından yürütülecektir. v 7. Katı atık düzenli depolama tesislerinin kurulumu, tıbbi atıkların sterilizasyonu, mevcut katı atık düzensiz depolama alanlarının rehabilitasyonu ve sızıntı suyu yönetimi, çöp toplama ve taşıma hizmetleri ile diğer atık yönetim hizmetleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı denetiminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile ilgili Belediyeler ve Birlikler tarafından gerçekleştirilecektir. 8. Tarımsal kirliliğin kontrolü, sularda tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan nitrat kirliliğinin önlenmesi, izlenmesi ve buna yönelik iyi tarım uygulamaları kodu çalışmaları, organik tarım/iyi tarım uygulamalarına geçiş çalışmaları ve teşviki, zirai ilaç (pestisit) yönetimi ile eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yürütülecek ve 1380 sayılı Kanun ile 5996 sayılı Kanun çerçevesinde denetim yapılacaktır. 9. Su kalitesinin ve miktarının sürekli ve düzenli bir şekilde izlenmesi, izleme programına uygun olarak DSİ Genel Müdürlüğü tarafından sağlanacaktır. 10. OSİB tarafından taşkın yönetim planı hazırlanacak ve DSİ Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) ile OGM tarafından uygulanacaktır. 11. Yeraltı suyu kütlelerinin belirlenmesi, yeraltı suyu kalite ve seviye izlenmesi DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaktır. 12. Havzanın sektörel su tahsis planı OSİB tarafından yapılacak ve uygulanacaktır. 13. Baraj, gölet ve regülatörler DSİ Genel Müdürlüğü, içme suyu arıtma tesisleri ilgili belediyeler tarafından, köylere içme suyu temini Düzce İl Özel İdaresi tarafından yapılacaktır. Baraj çevrelerinde heyelan kontrolü için drenaj kanalları DSİ Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaktır. 14. Mevcut faaliyetlerin kontrolü ve kirliliğin kaynağında önlenmesi veya giderilmesi maksadıyla 2872 sayılı Kanuna göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile 2560 sayılı Kanuna göre İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından düzenli bir şekilde denetim yapılacaktır. 15. OSİB tarafından; milli ve tabiat parkları ile korunan alanlarının belirlenmesi, tanzimi ve rehabilitasyonu, tabii hayatın desteklenmesi, sokak hayvanlarının rehabilitasyonu, tabiat ve hayvan sevgisi seminerleri, yaban hayatı geliştirme sahalarının açılması, avcılık faaliyetlerinin düzenlenmesi, avlak tescili, doğa turizmi master planı ve sulak alanların ve tabii varlıkların biyolojik çeşitliliğinin korunmasına yönelik envanter ve izleme çalışmaları yürütülecektir. 16. Turizm Master Planı hazırlanması, av ve doğa turizminin geliştirilmesi çalışmaları Düzce Valiliği ve ilgili belediyeler tarafından gerçekleştirilecektir. 17. Alt havzaya özgü özel hüküm belirleme çalışması öncelikle yapılacaktır. vi Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı’nda yer alan her bir eylem kapsamında üstlenilen görev ve sorumluluklar, mesul kurum ve kuruluşlar tarafından hassasiyetle ve zamanında yerine getirilecek ve Eylem Planının, ilgili kurum ve kuruluşlarca uygulanması, OSİB tarafından sistemli ve düzenli olarak takip edilerek; değerlendirilecektir. vii 1 GİRİŞ Giderek artan dünya nüfusu ve buna paralel olarak artan farklı sektörlerdeki su talebi, su kaynakları üzerinde ciddi baskılar oluşturmaktadır. Ülkemiz su havzalarının doğal kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği maksadıyla yapılan havza yönetimi çalışmalarında, havzadaki baskı unsurları dikkate alınarak alt havza bazlı yönetim yaklaşımına gidilmiştir. Bu maksatla havzanın topografik durumu; baskı unsurlarının benzerlik ve farklılıkları; kurumlarca yapılan çalışmalar ve idari durum göz önüne alınarak alt havza sınırlandırmaları yapılmıştır. Batı Karadeniz Havzası da, belirtilen bu esaslar uyarınca, 4 alt havzaya bölünmüştür. Filyos Çayı Alt Havzası, Devrekani Çayı-Gerze Alt Havzası ve Bartın Çayı Alt Havzası ile birlikte bu 4 alt havzadan biri de Melen Çayı Alt Havzasıdır. Büyük Melen Su Sistemi, İstanbul’un 2017 yılı sonrası içme ve kullanma suyu ihtiyacının büyük bir bölümünün karşılanacağı önemli bir proje olması sebebiyle Büyük Melen Nehri ve Melen Barajı su kalitesini kirlenme risklerine karşı korumak üzere gerekli eylem planlarının hazırlanması çok büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple Melen Çayı Alt Havzası bu raporda ayrıntılı olarak incelenmiş olup, aşağıda; Havzanın Su Kaynakları, Yapıları, Arıtmalar, Deşarjlar ve Arazi Kullanımı görülmekte ve havzada su kalitesi ile miktarının iyileştirilmesi, çevrenin korunması ve geliştirilmesi için yapılması öngörülen ve planlanan eylemler sıralanmaktadır. Bu eylemlerin hayata geçirilmesi, Alt Havza kirliliğinin önlenmesine yönelik olarak çalışan bütün ilgili kurum ve kuruluşların sürekli işbirliği ve koordinasyon içerisinde olması ve eşgüdümlü çalışmasına bağlıdır. Şekil 1: Melen Çayı Alt Havzası Haritası 1 2 2.1 MELEN ÇAYI ALT HAVZASININ MEVCUT DURUMU Yerleşim Yerleri Batı Karadeniz Havzası’nda yer alan Melen Çayı Alt Havzası, 2.437 km2’lik bir alanı kapsamaktadır. Melen Çayı Alt Havzası’nın büyük bir bölümü (% 80) yerleşim yeri olarak Akçakoca hariç Düzce İli merkez ve ilçelerini içermektedir. Akçakoca hariç Düzce İli ilçelerinin neredeyse tamamı havza sınırları içerisinde bulunmaktadır. Akçakoca İlçesi’nin küçük bir bölümü (tüm havzanın % 3’ünü meydana getirmektedir) havza içindedir. Melen Çayı Alt Havzası’nın idari yapısı, il, ilçe ve havza sınırları aşağıdaki Şekilde gösterilmektedir. Şekil 2: Melen Çayı Alt Havzası İdari Yapısı, İl, İlçe ve Havza Sınırları “TÜİK 2013 Yılı Nüfus Sayımı Sonuçları”na göre, Havza nüfus verilerine göre, Havzanın kentsel nüfusu 268.281 ve kırsal nüfusu ise 81.719 olmak üzere toplam nüfusu yaklaşık olarak 350.000 kişi olup; Havza kentsel nüfus dağılımı aşağıdaki Tabloda görülmektedir. Tablo 1: Melen Çayı Alt Havza Kentsel Nüfusu (TÜİK, 2014)* İl Düzce Düzce Düzce Düzce Düzce Düzce Düzce Düzce Düzce İlçe Cumayeri Çilimli Gölyaka Gümüşova Kaynaşlı Merkez Merkez Merkez Yığılca Belde/Köy Şehir Şehir Şehir Şehir Şehir Boğaziçi Beyköy Şehir Şehir Toplam Bucak Merkez Merkez Merkez Merkez Merkez Konuralp Merkez Merkez Merkez 2 Nüfus 13.332 17.645 12.550 14.685 20.833 2.880 4.796 214.991 16.090 317.802 2.2 Coğrafi Konum Batı Karadeniz Havzasında yer alan Melen Alt Havzası 41° 5′ - 40° 40′ kuzey enlemleri ile 30° 50′ - 31° 40′ doğu boylamları arasında yer almaktadır. 2.3 Arazi Kullanımı Melen Çayı Alt Havzasına ait arazi kullanım bilgileri aşağıdaki Şekil 3 ve Tablo 2'de verilmektedir. Arazi Kullanım Dağılımı (%) 2% 0% 2% 18% Tarım 26% Orman Otlak ve Mera Su Yerleşim Diğer 52% Şekil 3: Melen Çayı Alt Havzası Arazi Kullanım Durumu Tablo 2: Melen Çayı Alt Havzası Arazi Kullanım Durumu Arazi Kullanımı Tarım Orman Otlak ve Mera Su Yerleşim Diğer Dağılım (%) 17,6 51,9 25,7 0,3 2 2,5 3 2.4 Su Kaynakları Melen Çayı Alt Havzası yerüstü su kaynakları; akarsular, dereler, Efteni Gölü ve bir baraj gölünden ibaret olup; sisteminin bileşenleri aşağıda sıralanmaktadır: • Küçük Melen Nehri • Kocasu Deresi • Hasanlar Baraj Gölü • Asar Deresi • Uğur Deresi • Aksu Deresi • Efteni Gölü • Büyük Melen Nehri • Lahana Deresi Aşağıdaki Şekilde Havza sınırları görülmekte olan, Büyük Melen Nehri ve Lahana Deresi’nin Karadeniz’e dökülmeden önce birleştiği bölgenin mansabında, kamulaştırması % 40, inşaatı % 20 mertebesinde tamamlanan Melen Barajı, Havzanın ikinci baraj gölünü oluşturacaktır. Şekil 4: Melen Barajı Havza Sınırları Melen Çayı Alt Havzası’nın yerüstü su kaynakları potansiyeli yaklaşık 1.6 milyar m 3/yıldır (Büyük Melen Barajı ve HES Planlama Raporu, 2008). Melen Çayı Alt Havzası, büyük ve zengin bir yeraltı suyu havzasıdır. Havzada en önemli akifer Düzce ovası alüvyonu olup çok geniş bir yayılım alanına sahiptir. Toplam alüvyon kalınlığı 200 m’nin üzerindedir. Üstteki serbest akiferin altında basınçlı akifer zonları bulunmaktadır. Havzanın yer altı suyu işletme rezervi 120 hm3/yıl olarak belirlenmiştir. 4 2.5 Tarım ve Hayvancılık Faaliyetleri Düzce İli’nde arazinin küçük bir kısmı I. sınıf tarım arazisidir. Tarıma elverişli alan olarak tanımlanan I, II. ve III. sınıf arazi, toplam arazinin %15’ine karşı gelmektedir. Tarım alanlarının dağılımına bakıldığında tarıma elverişli alanların, ağırlıklı olarak Düzce Ovası Merkez İlçesi’nde bulunduğu görülmektedir. Aynı zamanda, ovada yer alan Çilimli, Gümüşova ve Gölyaka ilçelerinde de tarıma elverişli alanlar yer almaktadır. Kaynaşlı ve Cumayeri ilçeleri ise sınırlı büyüklükte tarım alanlarına sahiptir. Ekili alanlarının %60’ından fazlası meyve üretiminde kullanılmakta olup, meyve üretiminin de neredeyse tamamı fındıktır. Diğer önemli grup tahıllardır ve ekim alanı olarak yaklaşık %85’i mısır ve buğdaya ayrılmıştır. Ekim alanı olarak büyük bir pay tutmamakla beraber önemli sayılabilecek diğer ürünler; tütün, şeker pancarı ve patatestir. Yüksek eğimli ve toprak kalınlığının az olduğu arazilerde fındık üretimi önemli bir paya sahiptir. Düzce’de büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık çok yaygın gözükmezken, kümes hayvanı yetiştiriciliği önemli paya sahiptir. Sığır, manda, koyun, keçi ve tavuk yetiştiriciliği Düzce’nin tüm ilçelerinde yapılmaktadır. Büyük ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği daha çok ilin ihtiyacını karşılamaya yönelik iken, kümes hayvancılığı ticaret maksatlı olup Bolu, Sakarya ve Zonguldak gibi illere canlı kümes hayvanı pazarlanmaktadır. Havzadaki zirai kaynaklı kirlilik durumuna bakıldığında; havzadaki başlıca yayılı kirletici kaynakların aşağıdakiler olduğu görülmektedir: Havza arazi kullanımında tarımsal ve hayvancılık faaliyetlerinin yapıldığı otlak, mera (%25.7) ve tarım alanlarının (%17.6) ormanlardan (%51.9) sonra en büyük yeri kaplaması o Hayvancılık Faaliyetleri Gölyaka İlçesi sınırları içerisinde 1000 ve 1500 büyükbaş hayvan yetiştirilen iki büyük besi çiftliği bulunmaktadır. Bu çiftliklerden kaynaklanan hayvansal atıklar depolarda biriktirilip sonrasında kendi tarım arazilerinde gübre olarak kullanılmaktadır. Düzce ve etrafında yer alan ilçelerde çok sayıda irili ufaklı tavukçuluk faaliyeti yapan tavuk çiftlikleri yer almaktadır. Bu tesislerden çıkan tavuk atıkları bölgede yer alan tarım alanlarında gübre olarak değerlendirilmeye çalışılmakta, fakat atıkların gübre ihtiyacından fazla olması sebebiyle ciddi çevresel problemlere sebebiyet verilmektedir. Havzada özellikle Düzce bölgesinde yer altı su seviyesinin yüksek olmasına bağlı olarak, gübre olarak kullanılan tavuk atıklarının yeraltı suyunu kirletme potansiyelinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Dağınık halde bulunan bu çiftlik ve tesislerden kaynaklanan atıklar araziye serilerek kurutulmakta sonrasında ise tarlalarda gübre olarak kullanılmaktadır. Fakat saha çalışmalarında bu tür alanlarda koku, sinek ve görüntü kirliliği tespit edilmiştir. Ayrıca yağışla birlikte bu tür atıklardan kaynaklı kirletici maddeler yüzey sularına ve yer altı sularına taşınabilmektedir. Melen Çayı Alt Havzasında endüstri ile birlikte tarımsal ve hayvancılık faaliyetleri de ön plana çıkmaktadır. Havza sınırları içerisinde kalan Gölyaka, Yığılca, Aydınpınar, Beyköy ilçe ve beldeleri yoğun tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yapıldığı bölgelerdir. 5 Sulu tarım uygulamaları, miktar ve nicelik olarak uygun olmayan gübre ve pestisit kullanımları, farklı ürün yetiştiriciliğinin denenmemesi, tarım arazilerinin su kaynaklarına yakın olması, tarımsal kaynaklı temel problemlerdir. Özellikle azot içerikli gübrelerin ihtiyaçtan fazla kullanılması, yeraltı sularının kirlenmesine ve nitrat birikimi sebebiyle canlılarda çeşitli sorunların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Fosforlu bileşiklerin toprakta tutulmasından dolayı toprakta aşırı fosfor birikimine sebep olmakta ve bitki büyümesini engelleyebilmektedir. Alt havza genelinde yaşanabilecek diğer bir problem ise kullanılan zirai ilaçlar sebebiyle yer altı su seviyesinin yüksek olması sebebiyle pestisitlerin su ortamlarına karışma riskinin bulunmasıdır. Bu bağlamda; Hayvancılık faaliyeti olarak; gübreler sinek, koku vb. problemlerin olmaması için arazilere gelişi güzel değil, mutlaka fermente edildikten sonra kullanılmalıdır, Büyükbaş hayvan yetiştiren besi çiftliklerinden kaynaklanan hayvansal alıkların biriktirildıği depoların, altı sızdırmasız ve üstü kapalı olmalıdır. Tavuk çiftliklerinden kaynaklanan gübreler, arazilerde gelişigüzel kullanılmamalı, öncelikle altı sızdırmasız üstü kapalı ve kapasiteyi karşılayabilecek büyüklükte gübre depolama alanlarında fermente edilmeli, bunun akabinde arazilerde kullanılmalıdır, Ayrıca tavuk çiftliklerinden kaynaklanan gübreler için, bölgedeki tesis sahiplerinin ortaklaşa yapacakları bir gübre işleme tesisi kurulmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. 2.6 Sanayi Melen Çayı Alt Havzası’nda 2 adet organize sanayi bölgesi (Düzce OSB ve Düzce II OSB), Düzce OSB içerisinde 51 adet tesis ile Düzce II OSB içerisinde 11 adet tesis ve tekil sanayi olarak maya üretim tesisi, taş ocağı madenciliği tesisi, plastik profil tesisi, gıda tesisi, halı sanayi ve alüminyum işleme tesisi olmak üzere toplam 68 adet tesis bulunmaktadır. Bunlardan büyük ölçekli olanları ve OSB’lere ait bilgiler aşağıdaki Tablo 3 ve Tablo 4'de verilmektedir. Endüstriler su ihtiyaçlarını çoğunlukla, kurulu alanları içerisinde bulunan, kendilerine ait kuyulardan temin etmektedirler. OSB’lerde veya tekil endüstrilerde, endüstriyel kullanımlar için güvenilir su tüketim verileri mevcut değildir. Dolayısıyla, endüstriyel su tüketiminin endüstriyel atıksu üretimine eşit olduğu kabul edilmektedir. Gelecek tahminleri için, tekil endüstrilerde su tüketim oranlarının sabit kalacağı (10.178 m3/gün) ve OSB’lerin 2024 yılında tam kapasiteye (30.000 m3/gün) ulaşacağı öngörülmektedir. 6 Tablo 3: Melen Çayı Alt Havzası Büyük Ölçekli Tekil Sanayi Durumu Sanayi Tesisi Sektörü AS Kalker taşı Madencilik (agrega) (SKKY 10.6) Confetti Halı Halı İmalatı Sanayi İlçesi Yığılca Gibor Alfa Çorap Tekstil San. Tic. A.Ş. Pak Gıda Üretim ve A.Ş. Pazarlama Standart Profil Tekstil (SKKY 10.5)l Çilimli Yaş Maya ve İnstant (kuru) Maya Cumayeri Araç Fitili MerkezKonuralp Gümüşova Deşarj Yeri Deşarj yok. Bütün su geri kullanılıyor. İnce Dere, Büyük Melen Çayı Deşarj taşıma ile Düzce AAT' ye veriliyor. Büyük Melen Çayı Küçük Melen Çayı DSİ kanalı Tamamı geri kazanılıyor Uluslu Alüminyum Alüminyum Profil San. Tic. A.Ş. (SKKY 15.7) Arıtma Durumu Birincil (Fiziksel çöktürme ile). İkincil (Oksidasyon Havuzu) Deşarj izni Melen Projesi' nden dolayı bekletiliyor. İkincil (Uzun Havalandırmalı Aktif Çamur) İleri Biyolojik (Anerobik+Aerobik +BNR) İkincil (Uzun havalandırmalı aktif çamur) Birincil (Fiziksel çöktürme) Tablo 4: Melen Çayı Alt Havzası OSB Bilgileri OSB Adı Sektörü Alanı İlçesi Deşarj Yeri Düzce OSB metal, mobilya imalatı, tekstil, gıda, makine, otomotiv, orman ürünleri cam, alüminyum, ısıtmasoğutma, mobilya, otomotiv, klima 1.730.000 m2 Beyköy Düzce AATKüçük Melen Çayı 810.000 m2 Düzce- Düzce Merkez AATKüçük Melen Çayı Düzce II OSB 7 Atıksu Arıtma Durumu Ön Arıtma Katı Atık Bertarafı Ön Arıtma Firmaların tekil girişimleri ile lisanslı taşıma ve bertaraf hizmetleri veren firmalarca sağlanmaktadır. Firmaların tekil girişimleri ile lisanslı taşıma ve bertaraf hizmetleri veren firmalarca sağlanmaktadır. 2.7 Temiz Üretim Teknolojilerinin Kullanımı Sanayide daha az su, daha az kirletici hammadde kullanımına geçilmesi için “Tekstil Sektöründe Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Tebliği” 14 Aralık 2011 tarihli ve 28142 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, “Tekstil Sektöründe Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ de 10.03.2015 tarih ve 29291 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Tesislerin ivedilikle, Çevre Dostu Üretime geçmeleri ve Havzada temiz üretim teknolojilerinin teşvik edilmesi gerekmektedir. 2.8 İzin ve Denetim Melen Çayı Alt Havzası içme suyu temini olarak kullanılacağı için burada yapılacak olan bütün evsel atıksu arıtma tesislerinin işletme ve bakımlarının çok iyi yapılması, aynı zamanda yapılan deşarjların standartlara uygunluğunun da iyi bir izleme ve denetim ağıyla kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu durumun ülkemizde, özellikle küçük nüfuslu yerlerde hem işletme ve bakım için kalifiye eleman bulunamaması hem de denetim ve yaptırımın yeterli düzeyde gerçekleştirilememe riskinin yüksek olmasından dolayı bir problem yaratabileceği düşünülmektedir. Buna ilaveten, hem tekil hem de organize sanayi bölgesinden kaynaklanacak endüstriyel atıksuların arıtımı, öngörülen evsel AAT hizmet bölgeleri dışında tamamen endüstrilerin sorumluluğunda olup, bu da endüstriyel atıksu arıtma tesislerinin veriminin ve sürekliliğinin kontrolünü daha da zorlaştıracaktır. Netice olarak, evsel ve endüstriyel AAT’lerinden yapılacak deşarjlar, bu tesislerde gerekli seviyede arıtma olmaması durumunda, arıtılmış atıksuyun dolaylı da olsa içme suyu olarak kullanımı halk sağlığı açısından muhtemel bir risk unsuru olacaktır. Ayrıca, arıtılmış atıksular içme suyu standartlarında mevcut olmayan bazı kirleticileri içerebilir. Gerçekten de atıksu arıtımında, fizikokimyasal parametreler için standartlar belirlenirken, sağlık etkilerinden çok, alıcı ortamda yol açacakları çeşitli etkiler dikkate alınmaktadır (Hamlyn-Harris, 2001). Düşük konsantrasyonda olsa dahi arıtılmış atıksu içinde bulunabilecek zenobiyotikler, kalıcı organik kirleticiler, tehlikeli maddeler ve patojenler insan sağlığını tehdit edebilmektedir (Asano, 2001, Fatta ve Kythreotou, 2005, Loraine ve Pettigrove, 2006). Arıtılmış atıksuyun içme suyu olarak kullanılmasında tüm patojen sınıfları ile kimyasal ve zararlı bileşiklerin giderilmesi veya etkisiz hale getirilmesi gerekli olduğundan, ayrı standartların oluşturulması önerilmektedir (Hamlyn-Harris, 2001). Melen Çayı Alt Havzası’nın yoğun endüstri bölgesi olması ve yoğunluğun gün geçtikçe artacağı endişesi ile havzada yeni kurulacak olan OSB ve diğer sanayi alanlarında suda kalıcı, zehirli, kimyasal kirliliğe ve akut toksik kirliliğe yol açan sanayi tesislerine izin verilmemesi ve havzada yapılacak olan özel hüküm belirleme çalışmasının neticelerine göre atıksu arıtma ve diğer çevre koruma tedbirlerinde tüm çevre mevzuatının ötesinde uygulama yapma ihtiyacı önem kazanmaktadır. Bu kapsamda, Düzce İlinde 2013 yılında 421 denetim gerçekleştirilmiş olup, 176.771 TL; 2014 yılının ilk onbir ayında 450 denetim yapılmış olup 570.163 TL ceza kesilmiştir. 8 3 SU KAYNAKLARININ MEVCUT KULLANIMI Melen Çayı Alt Havzasındaki su kaynakları içme suyu temininde, sulamada ve sanayide kullanılmaktadır. Melen Çayı Alt Havzası aynı zamanda, büyük ve zengin bir yeraltı suyu havzasıdır. Havzada en önemli akifer Düzce ovası alüvyonu olup çok geniş bir yayılım alanına sahiptir. Toplam alüvyon kalınlığı 200 m’nin üzerindedir. Üstteki serbest akiferin altında basınçlı akifer zonları bulunmaktadır. Havzanın yeraltısuyu işletme rezervi 120 hm3/yıl olarak belirlenmiştir. Düzce merkez hariç içme suyu arıtma tesisi bulunmayan alt havzada su temini kuyu ve barajlardan sağlanmakta olup, su iletim hatları ağırlıklı olarak PVC boru ve asbestli çimento borulardan oluşmaktadır. Bölgede ağırlıklı olarak kaynak ve kuyu suları kullanılmaktadır. Pek çok yerde su miktarının yetersiz olduğu özellikle yaz dönemlerinde su ihtiyacı kaynak sularına ek olarak derin kuyulardan karşılanmaktadır. Genellikle kuyulardan temin edilen suların kuyudan çekilmesi ve depoya iletilmesi sırasında pompa kullanılmaktadır. Çekilen su miktarı ve tüketiciye faturalandırılan miktar arasındaki farklılıklar olarak tanımlanan su kayıpları, Düzce İli’nde %58 civarında olup, bu miktar Türkiye’deki ortalama su kaybından (%51) daha yüksektir (TÜİK, 2003). Su kayıpları teknik ve ticari olmak üzere iki kategoride incelenebilir. Temel olarak şebeke borularından ticari kayıp, iletim hatlarındaki ve su tanklarındaki sızıntıdan da teknik su kayıpları kaynaklanmaktadır. Büyük Melen Su Sistemi, İstanbul’un 2020 sonrası içme ve kullanma suyu ihtiyacının büyük bir bölümünün karşılanacağı önemli bir proje olması sebebiyle, Büyük Melen Nehri ve Melen Barajı su kalitesini kirlenme risklerine karşı korumak üzere gerekli acil durum planlarının hazırlanması çok büyük önem taşımaktadır. Melen Çayı Alt Havzası içme ve kullanma suyu durumu aşağıdaki Tabloda verilmektedir: Tablo 5: Melen Çayı Alt Havzası İçme ve Kullanma Suyu Durumu Düzce Merkez Kaynak Adı (Mevki) Uğursuyu Akarsu Miktarı (1000 m3/yıl) 22075 Cumayeri Subaşı Köyü Kaynak Suyu 1104 Yığılca Kızıltepe Kaynak Suyu 473 Kaynaşlı Taşocağı Hacıkadirler, Karadere Beşpınarlar Kuyular, Kayadelen İsmail Suyu Derinoba 1,2 Köklük Kuyusu Akarsu + Kaynak Suyu 1104 Arıtma Durumu Var Basınçlı Kum Filtresi Kum Filtresi+ Klorlama Klorlama Kaynak + Kuyu Suyu 2208 Klorlama Kaynak Suyu 2208 Klorlama Kaynak + Kuyu Suyu 946 Klorlama Kaynak Suyu Kaynak + Kuyu Suyu 315 315 Klorlama Klorlama Kaynak + Kuyu Suyu 788 Klorlama Yerleşim Adı Gümüşova Gölyaka Çilimli Boğaziçi Beyköy Konuralp Türü 9 4 ÇEVRESEL ALTYAPI TESİSLERİ Havzada içme ve kullanma suyu temininde mevcut durum ve altyapı sorunları şunlardır: Düzce İli’nde Uğursuyu'ndan kente içme ve kullanma suyu olarak yılda 22 hm 3 su verilmektedir. (700 lt/s) Ancak Düzce Belediyesi uzun vadeli su ihtiyacını karşılamak için Hasanlar Barajı’ndan su verilmesini talep etmiş olup, konu ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Düzce merkez hariç içme suyu arıtma tesisi bulunmayan alt havzada su temini kuyu ve barajlardan sağlanmakta olup, su iletim hatları ağırlıklı olarak PVC boru ve asbestli çimento borulardan oluşmaktadır. Bölgede ağırlıklı olarak kaynak ve kuyu suları kullanılmaktadır. Pek çok yerde su miktarının yetersiz olduğu özellikle yaz dönemlerinde su ihtiyacı kaynak sularına ek olarak derin kuyulardan karşılanmaktadır. Gölyaka İlçesi’nin içme suyu ihtiyacı, Geyikdüzü ve Küçükdere kuyularından temin edilmektedir. PVC borulardan oluşan su dağıtım şebekesinde, cazibe ile su dağıtımı yapılmaktadır. İlçede herhangi bir içme suyu arıtma tesisi mevcut değildir ve çekilen su klorlanarak dağıtım şebekesine verilmektedir. Cumayeri İlçesi’nin suyu, Subaşı Köyü’ndeki membadan sağlanmakta ve basınçlı kum filtresinden oluşan içme suyu arıtma tesisine iletilmektedir. İletim hattı PVC ve asbestli çimento borulardan oluşmaktadır. Kırılmalara ve bağlantı yerlerinde sızıntılar sebebiyle oldukça fazla su kayıpları yaşanmaktadır. Çilimli İlçesi’nin içme ve kullanma suyu kuyu ve kaynak suyundan temin edilmektedir. İlçede su dağıtımı ve terfi sistemi tamamlanmış olup, su dağıtım sisteminde sular depolardan cazibe ile şebekeye iletilmektedir. Şebeke asbestli çimento, PVC ve çelik borulardan oluşmaktadır. Şebekedeki su kayıpları ciddi boyutta sorun teşkil etmektedir. Gümüşova İlçesi’ne, Karadere mevkiindeki kuyu suyu, Yeşilkaya kaynak suyu ve Hacıkadirler mevkiindeki kuyulardan olmak üzere su sağlanmaktadır. İlçede içme suyu arıtma tesisi bulunmamaktadır. Şebeke asbestli çimento ve PVC borulardan oluşmaktadır. Kaynaşlı İlçesi’nin içme suyu, Taşocağı ve Bıçkı mevkiindeki kaynak sularından sağlanmaktadır. Sular depoda biriktirilmekte ve depo çıkışında klorlama yapılarak şebekeye verilmektedir. Şebeke PVC borulardan oluşmaktadır. Yığılca İlçesi’nin içme suyu, Çukurören ve Kızıltepe kaynak sularından sağlanmaktadır. Sular şebekede cazibe ile PVC, asbestli çimento borular ve çelik borular ile dağıtılmaktadır. Dağıtım hattında ciddi oranda su kayıp ve kaçağı bulunmaktadır. Beyköy Beldesi’nin içme suyu, Hammehmet, Derinoba 1 ve Derinoba 2 kaynaklarından temin edilmektedir. Şebeke PVC ve PE borulardan oluşmakta olup sular cazibe ile dağıtılmaktadır. Belde’de içme suyu arıtma tesisi bulunmamaktadır. Konuralp Beldesi’nin içme suyu, Köklük mevkiindeki kuyulardan ve Kemerkasım mevkiindeki kaynak suyundan temin edilmektedir. Belde’de içme suyu arıtma tesisi bulunmamaktadır. Boğaziçi Beldesi’nin içme suyu, Karadere, İsmail suyu ve Suncuk Deresi kaynak suları olmak üzere üç farklı kaynaktan sağlanmaktadır. Belde’de içme suyu arıtma tesisi bulunmamaktadır. Şebekede sular cazibe ile PVC borular ile dağıtılmaktadır. Akçakoca İlçesi Melen Çayı Alt Havzası sınırları içerisinde olmamakla birlikte Düzce ili sınırlarında yer almakta olup içme ve kullanma suyunu 27 lt/s debi ile akarsudan temin etmekte ve fiziksel arıtma ve dezenfeksiyon olarak klorlama yapılmak suretiyle 10 4.1 dağıtım gerçekleştirilmektedir. Akçakoca İlçesi için ise Düzce Akçakoca Barajı İçmesuyu İsale Hattı Proje Yapımı kapsamında 5,05 hm3/yıl kapasiteli isale hattı ve arıtma tesisi projelendirme çalışmaları yürütülmektedir. Düzce Merkezin içme ve kullanma suyu temininde yaşanan en büyük sıkıntı su kayıplarının oluşmasıdır. Temel olarak şebeke borularından ticari kayıp, iletim hatlarındaki ve su tanklarındaki sızıntıdan da teknik su kayıpları kaynaklanmaktadır. Su kaybının çoğunun suyun şebekeden kaçak ve kayıtsız olarak kullanılmasından kaynaklandığı kadar kırılmalara ve boru birleşim yerlerinin yerinden çıkmasına bağlı olarak oluşan sızıntılardan da kaynaklanmaktadır. Kentsel Atıksu Altyapısı Melen Çayı Alt Havzası kentsel atıksu altyapısının mevcut durumu aşağıdaki Tablo 6 ve Tablo 7'de verilmektedir. Çilimli İlçesi hariç bütün yerleşim yerlerinin büyük mertebede kanalizasyonu bulunmaktadır. Tablo 6: Melen Çayı Alt Havzası Kentsel Atıksu Altyapısının Mevcut Durumu Yerleşim Adı Aydınpınar Gölormanı Beyköy Kaynaşlı Gölyaka Üçköprü Doğanlı Yeni Taşköprü Düzce Merkez Gümüşova Cumayeri Çilimli Konuralp Boğaziçi Yığılca Akçakoca Kanalizasyon durumu 90 (%) 90 90 80 85 90 90 90 100 100 95 70 30 65 10 Yağmur suyu Şebekesi Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Ayrık Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik Birleşik 11 Atıksu bertaraf şekli (foseptik AAT) Doğalveya AAT Yok Yok Yok Yok Yok Yok Doğal AAT AAT Yok Yok Foseptik Yok Yok Yok Yok Tablo 7: Melen Çayı Alt Havzası Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu AAT Durumu AAT Türü AAT Tekn olojisi Kapasite (m3/gün) İşletmeye Alma Yılı veya İTP’si Deşarj Noktası Deşarj İzin durumu Düzce Merkez Faal İleri Biyol ojik AzotFosfor Gideri mli A2O 50000 2009 Küçük Melen Var Aydınpınar İşletmey e alınma Aşaması nda Doğal AAT Yapay Sulak Alan 400 2012 Uğur Suyu Yok Yeni Taşköprü Faal Doğal AAT Yapay Sulak Alan 400 2010 Küçük Melen Var Yerleşim Adı Melen Çayı Alt Havzasında AAT sahip olamayan belediyelerde durum planlama aşamasında olup çoğunda yer seçimleri yapılmış, projeler hazırlanmış fakat yeterli finansman kaynağı olmadığı için beklenmektedir. Bunun dışında yaşanan sorunlar ise şunlardır: 50.000 m3/gün kapasiteli Düzce AAT İSKİ tarafından Şubat 2009 tarihinde işletmeye alınmıştır. İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından mevcut Düzce AAT revize edilmiş (ileri biyolojik arıtma) ve ek reaktörlerle kapasite artırımı çalışması gerçekleştirilmiştir. Fakat Düzce çevresindeki ilçelerin hiçbirinde AAT bulunmamaktadır. Melen Çayı Alt Havzasında Kanalizasyon şebekesinde kullanılan boruların beton boru olması ve Düzce bölgesinde yeraltı su seviyesinin oldukça yüksek olması sebebiyle yeraltı suları sızma, infiltrasyon yolu ile kanalizasyon sistemine dahil olmakta, özellikle kış aylarında AAT kapasitesinin üzerinde bir debi oluşmaktadır. Bu durumlarda kentsel atıksular arıtılmadan Küçük Melen Çayına deşarj edilmektedir. Düzce Merkezde 75.000 m3/gün kapasiteli bir biyolojik atıksu arıtma tesisi (AAT) bulunmaktadır. AAT 50 000 m3/gün kapasite ile biyolojik artımaya ve 25 000 m3/gün kapasite ile mekanik/kimyasal arıtıma olacak şekilde paralel çalıştırılarak işletilmektedir. Biyolojik arıtma ünitesinde azot ve fosfor giderimi yapılmaktadır. Arıtılan atıksular, Küçük Melen Nehri’ne deşarj edilmektedir. Gölyaka İlçesi kanalizasyon şebekesi, beton borulardan oluşmakta olup nüfusun yaklaşık % 90’ına hizmet vermektedir. İlçedeki kot farkı sebebiyle nüfusun yaklaşık %10’u şebekeye bağlı değildir. Kanalizasyon şebekesi olmayan yerleşim bölgelerinde evsel atıksular için genellikle foseptik kullanılmaktadır. İlçede AAT olmadığı için kanalizasyon şebekesi ile toplanan atıksular bir dinlendirme havuzundan sonra Büyük Melen Nehri’ne deşarj edilmektedir. Cumayeri İlçesi kanalizasyon şebekesi beton borulardan oluşmakta ve nüfusun yaklaşık % 90’ına hizmet vermektedir. Kanalizasyon şebekesi olmayan yerleşim bölgelerinde genellikle foseptik kullanılmaktadır. İlçede AAT olmadığı için kanalizasyon şebekesi ile toplanan atıksular doğrudan Büyük Melen Nehri'ne deşarj edilmektedir. 12 4.2 Çilimli Belediyesinde beton borulardan oluşan kanalizasyon şebekesi nüfusunun % 100’üne hizmet vermektedir. Ancak ana kolektör hattı mevcut değildir. Atıksu arıtma tesisi bulunmamaktadır. Kanalizasyon şebekesi ile toplanan atıksular çökeltme tanklarına gönderilmekte ve tank çıkışlarında farklı iki ana noktadan Küçük Melen Nehri’ne deşarj edilmektedir. Boğaziçi Beldesi’nin kanalizasyon şebekesi Belde nüfusunun % 80’ine hizmet vermektedir. Arazinin durumundan dolayı Belde’nin geri kalan % 20’lik kısmında foseptik kullanılmaktadır. Belde’de atıksu arıtma tesisi bulunmadığı için toplanan atıksular herhangi bir arıtma uygulanmadan üç noktadan Küçük Melen Nehri’ne ulaşan derelere deşarj edilmektedir. Aydınpınar ve Yenitaşköprü köylerinde doğal arıtma mevcut olup diğer köylerde arıtma tesisi bulunmamaktadır. Melen Çayı Alt Havzası’nda AAT sahip olamayan belediyelerde durum planlama aşamasında olup çoğunda yer seçimleri yapılmış, projeler hazırlanmış fakat yeterli finansman kaynağı olmadığı için beklenmektedir. İSKİ tarafından 2011 yılında Düzce-Cumayeri arasında 18 km uzunluğunda 16001800’lük CTP kolektör hattı projesi yaptırılmıştır. Endüstriyel Atıksu Altyapısı Melen Çayı Alt Havzası’nın yoğun endüstri bölgesi olması ve yoğunluğun gün geçtikçe artacağı endişesi ile havzada yeni kurulacak olan OSB ve diğer sanayi alanlarında suda kalıcı, zehirli, kimyasal kirliliğe ve akut toksik kirliliğine yol açan sanayi tesislerine izin verilmemesi ve havzada yapılacak olan özel hüküm belirleme çalışmasının neticelerine göre atıksu arıtma ve diğer çevre koruma tedbirlerinde tüm çevre mevzuatının ötesinde uygulama yapma ihtiyacı önem kazanmaktadır. Melen Çayı Alt Havzası’nda 2 adet organize sanayi bölgesi ve bir adet büyük ölçekli tekil maya üretim sektörüne yönelik sanayi tesisi bulunmaktadır. Bunun yanı sıra irili ufaklı çok sayıda sanayi tesisi alt havzada faaliyet göstermektedir. Organize sanayi bölgelerinin ikisinin de ön arıtma tesisi bulunmakta, daha sonra Düzce Belediyesinin Atıksu Arıtma Tesisine (AAT)’sine gönderilmektedir. Uzun dönem için sürdürülebilir bir çözüm olmadığı düşünülmektedir. Maya üretim tesisinden kaynaklanan arıtılmış atıksu deşarjlarının yönetmelikte belirtilen sıklıkta izlemesi yapılarak kontrol altında tutulmalıdır. Deşarjı Küçük melen Çayına yapılmakta olup baskı unsuru olarak ele alınması uygun görülmüştür. 4.2.1 Organize Sanayi Bölgeleri Melen Çayı Alt Havzasındaki organize sanayi bölgeleri (Düzce OSB ve II. OSB)’nin evsel atıksuları arıtılmadan, endüstriyel atıksular ise ön arıtmadan geçtikten sonra Düzce AAT’ye gönderilmektedir. 4.2.2 Münferit Sanayiler Melen Çayı Alt Havzası’ndaki münferit sanayi tesisleri ve bunların arıtma tesislerinin mevcut durumu aşağıda özetlenmiştir. 13 Pakmaya A.Ş. TS EN ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi'ne sahip tesis olarak arıtma sistemini geliştirmek gayesiyle anaerobik ve aerobik ünitelerden oluşan biyolojik atıksu arıtma tesislerine ilave olarak kurulmuş olan fiziksel arıtma tesisi olan evaporasyon tesisi ile atıksu içerisinde bulunan değerli mineraller ve besinler geri kazanılmaktadır. 4000 m3/ gün atıksu debisine sahip tesiste atıksular arıtıldıktan sonra paralel olarak çalışan iki adet lagünde bekletilmekte ve buradan Küçük Melen Çayı’na deşarj edilmektedir. AS Yapı Maden İşletmeciliği As Yapı Madencilik Ltd. Şti. Yığılca tesislerinde taş ocağı madenciliği yapılmakta olup maden ocağından patlatma ile çıkarılan taşlar kırma ve eleme yapılarak agrega olarak satışa sunulmaktadır. Yağış ile maden sahasının üzerinde biriken tozlar dereyatağı ile Hasanlar Barajına ulaşmaktadır. Çöktürme havuzuna ilave olarak daha ciddi önlemlerin alınması gerekmektedir. Standard Profil Araç fitili üretimi gerçekleştirilen tesiste oluşan atıksular Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisinde arıtıldıktan sonra deşarj edilmektedir. Deşarj suyunda Nitrat parametresi açısından problemler yaşanmaktadır. AAT’nin iyileştirilmeye ihtiyacı vardır. 4.3 Katı Atık Yönetimi Altyapısı Havzada yer alan tüm belediyelerin hiç birinde katı atık düzenli depolama sahası bulunmamakta, katı atıklar vahşi depolama sahalarında depolanmakta olup içme suyu olarak kullanılması düşünülen Melen Çayı’na karışma riskini engellemek için düzenli depolama sahasının bir an önce devreye alınması ve vahşi depolama sahaları için rehabilitasyon çalışmalarının başlatılması gerekmektedir. 2015 yılı sonuna kadar tamamlanması önem arz etmektedir. Aşağıdaki Tablo 8'de Havzada bulunan yerleşim yerlerinin katı atık yönetimi bilgileri verilmektedir. Düzce İli’nde çevre kirliliğini oluşturan ve toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyen çevresel sorunlara çözüm üretmek maksadıyla 27.12.2002 tarih ve 2002/5116 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Düzce İli Belediyeleri Katı Atık Birliği (DİBKAB) kurulmuş ve 18/01/2003 tarih ve 24997 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Birliğe Düzce, Konuralp, Beyköy, Boğaziçi, Akçakoca, Cumayeri, Çilimli, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı ve Yığılca Belediyeleri üyedir. Havzada birliğe üye yerleşim yerlerinde yaşayan yaklaşık 207.000 nüfusa hizmet veren bir katı atık birliği olarak katı atık düzenli depolama sahası çalışmaları tamamlanmış olup, Düzce Düzenli Katık Atık Düzenli Depolama Tesisi resmi açılışı 25.12.2014 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, mevcut durum aşağıdaki tablo ve şekillerde görülmektedir. 14 Tablo 8: Melen Çayı Alt Havzası Yerleşim Yerleri Katı Atık Yönetimi Yerleşim Adı Düzce Merkez Akçakoca Çilimli Gölyaka Gümüşova Yığılca Kaynaşlı Cumayeri Beyköy Boğaziçi Konuralp Atık Düzensiz Tıbbi 2011 Miktarı- TÜİK Kaynakta Depolama Depolama Atık Eşdeğer Saha 2010 Toplam Arıtma 2 Türü Alanı (m ) Bertaaraf Nüfus Bilgisi (ton/yıl) Durumu Kullanılan Durumu (ton/yıl) 133551 73000 73950 Düzensiz 5000 15000 Yok Yok 23424 6356 8805 6327 2985 9325 7983 4510 2868 5900 7300 3650 3650 4745 9125 5000 6570 730 6570 15540 1248 3014 4839 3862 12010 3585,3 3090,5 1352,9 2812,9 Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz Düzensiz 6000 5000 3000 2500 3000 3000 5000 5000 5000 10000 10000 200000 4500 8000 8000 5000 8000 8000 8000 Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Şekil 5: Düzce Merkez Düzensiz Depolama Alanı 15 Şekil 6: Akçakoca Düzensiz Depolama Alanı Şekil 7: Cumayeri Düzensiz Depolama Alanı Şekil 8: Yığılca Düzensiz Depolama Alanı 16 Şekil 9: Kaynaşlı Düzensiz Depolama Alanı Şekil 10: Gümüşova Düzensiz Depolama Alanı Şekil 11: Gölyaka Düzensiz Depolama Alanı 17 Şekil 12: Beyköy Düzensiz Depolama Alanı Şekil 13: Konuralp Düzensiz Depolama Alanı Tablo 9: Düzce Düzensiz Depolama Sahaları İlçeler Merkez Akçakoca Çilimli Mevki Doğanlıköyü Çamköyü Taşköprü Sapak Çamköyü İşletmeye Alınma Tarihi (Yıl) Yüks eklik (m) 1992-1997 1997-2008 2008-.... 1992-..... 1997-2008 10 15 10 8 15 Ala n (x10 3 m2) 18 Merkez e Uzaklık (km) 15 5 15 30 20 5 5 17 Koordinat X Y 350.454 345.320 341.974 346.565 345.320 4.517.759 4.528.169 4.525.404 4.550.457 4.528.169 Cumayeri Yığılca Kaynaşlı Gümüşova Gölyaka Boğaziçi Beyköy Konuralp Tuzakkuran Derebaşı Yoncalık Kavalık Dörtkaraağaç Çamköyü Armutlar Tepecik 1988-........ 1994-.... 1998-.... 1994-.... 1970-.... 1997-2008 2006-.... 1989-.... 4 6 4 2,5 2,5 15 1,5 20 5 5 10 3 6 20 1,5 6 13 3 2 2 10 3 5 327.829 367.950 356.900 324.700 334.000 345.320 344.691 343.370 4.529.121 4.537.700 4.516.200 4.523.400 4.517.500 4.528.169 4.518.514 4.528.652 Çevresel Altyapı Çözüm Önerileri 4.4 Melen Çayı Alt Havzası çevresel altyapı çözüm önerileri/planlamaları aşağıda verilmektedir: İSKİ tarafından Düzce İli’nde 50.000 m3/gün kapasiteli bir İleri Biyolojik Atıksu Arıtma tesisi inşa edilmiş olup, Düzce Belediyesi tarafından işletilmektedir. Düzce AAT ‘de arıtılan atıksuyun Düzce-Cumayeri Terfi Merkezi arası kollektör hattına verilerek Cumayeri Terfi Merkezi’ne ulaştırılması ve buradan da bir kollektör hattı ile havza dışına çıkarılması planlanmaktadır. İSKİ Eylem Planı Raporunda; Gölyaka'da atıksu kanalizasyon projesi revize edilerek tek noktada toplanacak olan evsel atıksuların, ileri Biyolojik AAT'de yerinde arıtıldıktan sonra öncelikle zirai sulamada kullanılacağı, sulama mevsimi dışında ise Büyük Melen'e deşarj edileceği ifade edilmiştir. Düzce merkez ve diğer ilçelerinde, atıksu kanalizasyon şebekeleri ile ana toplama/iletim hatlarında yüksek oranlarda sızmayı önleyici teknik ve yapısal tedbirlerin alınmasına öncelik verileceğine değinilmiştir. Çilimli'de yapılan yersel inceleme sonunda, Çilimli'nin evsel atıksularının Cumayeri'ne iletilmesinin teknik ve ekonomik bakımlardan sorunlu olduğu ve yerinde arıtılmasının daha uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Bu sebeple, Çilimli'de atıksu kanal projesi revize edilerek tek noktada toplanacak olan evsel atıksular, kurulacak ileri Biyolojik AAT'de (yerinde) arıtıldıktan sonra çıkış suyu Büyük Melen'e deşarj edilmesi uygun görülmüştür. Boğaziçi ve Beyköy yerleşimlerinde ise, atıksu kanalizasyon şebekelerinin proje ve inşaatı tamamlandıktan sonra, atıksuların Düzce Merkez atıksu kanalizasyon sistemine bağlanıp mevcut Düzce İleri Biyolojik AAT'sinde ortak arıtma gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Bu kapsamda atıksu kanalizasyon şebekeleri ile Düzce merkezi kanal sistemine bağlantı (gerektiğinde terfi bağlantı seçeneği de dikkate alınarak) sağlanması uygun görülmüştür. İSKİ raporuna göre; Cumayeri İleri Biyolojik AAT'nin MBR veya klasik A20 sistemi olarak projelendirilerek, A20 tipli tasarımda mümkün olduğu ölçüde elde mevcut tip projelerden yararlanılacağı belirtilmiştir. Ek olarak, İSKİ'ye gelen projelerde Düzce Merkez ve Cumayeri İleri Biyolojik AAT debi değerleri sırasıyla 50.000 m3/gün ve 15.000 m3/gün olup, Cumayeri İleri Biyolojik AAT Gölyaka atıksuyunu arıtacak şekilde revize edilecektir. Ham atıksuların Gümüşova’dan planlanan Cumayeri AAT’ye ve Konuralp’den mevcut Düzce Merkez AAT’ye verilmesi planlanmaktadır. 19 Kaynaşlı’da membran biyo reaktör ve yapıldıktan sonra arıtılmış atıksuların yerinde yeniden kullanımı planlanmaktadır. İSKİ raporuna göre, Yığılca İleri Biyolojik AAT'nin Ardışık kesitli reaktör veya İSKİ/ÇSB tip projesi olarak planlanacağı ifade edilmiştir. AAT’lere gelen tüm kollektör hatları ile AAT’lerden çıkan tüm deşarj hatları ve AAT’ler İSKİ tarafından yapılacaktır. Kanalizasyon şebekeleri ise ilgili belediyeler tarafından yapılacaktır. Şekil 14: Melen Çayı Alt Havzası Mevcut ve Planlanan Evsel AAT ve Kollektör Hatları Şekil 15: Düzce İli Biyolojik AAT Atıksu Aktarım Projesi-Kısım I, 2011-İSKİ 20 Şekil 16: Düzce İli Biyolojik AAT Atıksu Aktarım Projesi-Kısım II, 2011-İSKİ Şekil 17: Melen Çayı Alt Havzası Mevcut ve Planlanan Evsel AAT ve Bağlantı Hatları 21 4.5 Çevre Düzeni Planı Düzce İline ait 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı, 1/25.000 ölçekli Düzce Merkez İlçesi ve Yakın Çevresi Çevre Düzeni Planı, 1/25.000 ölçekli Akçakoca İlçesi Çevre Düzeni Planı ve 1/25.000 ölçekli Yığılca İlçesi Çevre Düzeni Planı’nın 29.04.2008 tarih ve 75 sayılı İl Genel Meclisi kararı ile 06.06.2008 tarih ve 167 sayılı Düzce Belediye Meclis kararıyla onaylanarak yürürlüğe girmiştir. 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 7. maddesi uyarınca Düzce ili 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı (DÇDP), 1/25.000 ölçekli Düzce Merkez İlçesi ve Yakın Çevresi Çevre Düzeni Planı (MÇDP), Akçakoca 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı (AÇDP) ve Yığılca 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı (YÇDP) Plan Hükümlerinde yapılan değişiklikler ise 16.07.2014 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanmıştır. Buna göre; a. 16.07.2014 onay tarihli 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli ÇDP Plan Hükümlerinde; “Melen Havzasında Mevcut OSB’lerde ve Sanayi Alanlarında Kurulmasına İzin Verilen Tesisler” başlıklı EK-1 listesinde olup Melen Havzası sınırları içerisinde yer alan mevcut OSB’ler ve sanayi alanlarında bu çevre düzeni planı ile kurulmasına izin verilen tesisler belirtilmiş ve anılan planlarda mevcut OSB’ler ile sanayi alanları içerisinde belirtilen bu tesisler dışında tesis yapılamamaktadır. b. 2- 16.07.2014 onay tarihli 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli ÇDP Plan Hükümlerinde; “Bu plan sınırları içerisinde ihtiyaç olması halinde güvenlik, sağlık, eğitim v.b. sosyal donatı alanları, belediye hizmet alanları, büyük kentsel yeşil alanlar, kent veya bölge/havza bütününe yönelik her türlü atık bertaraf tesisleri ve bunlarla entegre geri kazanım tesisleri, arıtma tesisleri, sosyal ve teknik alt yapı, karayolu, demiryolu, denizyolu, havaalanı, baraj, yenilenebilir enerji üretim alanları, enerji iletimi ve doğalgaz depolamasına ilişkin imar planları; bu planın koruma, gelişme ve planlama ilkelerine, İlgili kurum ve kuruluşların görüşlerine uyularak ilgili idaresince yapılır ve onaylanır. Kullanımlardan ÇED Yönetmeliği kapsamında kalanlar için “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararının bulunması, ÇED Yönetmeliği kapsamı dışında olanlar için ise ilgili kurum ve kuruluşların uygun görüşü olması kaydı ile hazırlanacak olan imar planları çevre düzeni planı değişikliğine gerek olmaksızın ilgili idaresince hazırlanır ve onaylanır. Onaylanan planlar sayısal ortamda veri tabanına işlenmek üzere Bakanlığa gönderilir. Söz konusu tesisler/tesis alanları amacı dışında kullanılamazlar. ……….” hükmü yer almaktadır. Anılan hüküm kapsamında; “1/25.000 ölçekli Düzce Merkez İlçesi ve Yakın Çevresi ÇDP” Uygulama Hükümleri “Melen Havzasında mevcut OSB’ lerde ve Sanayi Alanlarında Kurulmasına İzin Verilen Tesisler” başlıklı Ek-1 Listesinde yer almayan, kent veya bölge/havza bütününe yönelik her türlü atık bertaraf tesisleri ve bunlarla entegre geri kazanım tesislerine yönelik imar planlarına ilişkin işlemler, anılan plan hükmüne uygun olarak ilgili idaresince yürütülebilmektedir. 22 Şekil 18: Melen Çayı Alt Havzası Çevre Düzeni Planı 23 5 SU KALİTESİ SINIFLANDIRMASI DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Büyük Melen Çayı Alt Havzasında 2012 yılına kadar 5 istasyonda izlemem çalışmaları sürdürülmüş olup, 2012 yılından itibaren "Büyük Melen ÇayıUğurlu AGİ" ile "Melen Barajı Aks Yeri" olmak üzere 2 adet istasyonda su kalitesi izleme çalışmaları sürdürülmektedir. Tablo 10. Melen Çayı Alt Havzası İzleme İstasyonları (2012 Yılına Kadar) DSİ İstasyon Kodu 13 03 00 010 13 03 00 022 13 03 00 023 13 03 00 024 13 03 00 025 İstasyon Adı Rakım(m) Büyük Melen Aydoğan Köprüsü Aksu Uğur Suyu Küçük Melen Yenitaşköprü Büyük Melen Pakmaya Öncesi Köprü 30 131,56 142,82 126,46 Koordinatlar Batı Doğu (X) (Y) 330463 4542781 331313 4514662 339996 4515279 337628 4520172 116,91 330300 4524777 Tablo 10: Melen Çayı Alt Havzası İzleme İstasyonları (2012 ve sonrası) DSİ İstasyon İstasyon Adı Kodu 13-14-00010 13-14-00023 Rakım(m) Büyük Melen Çayı-Uğurlu AGİ 30 Melen Barajı Aks Yeri 131,56 24 Koordinatlar Batı Doğu (X) (Y) 33179 4544302 329173 4540127 Şekil 19: Melen Çayı Alt Havzası İzleme İstasyonları Büyük Melen’den İstanbul’a su alma noktası civarında (Aydoğan köprüsü istasyonu mansabı) mevcut su kalitesi; KOİ/BOİ5, NH4, P2O5 ve Bazı ağır metal iyonları (Pb, Cr, Hg) bakımından sorunlu gözükmektedir. Bu parametrelerden KOİ, BOİ5, NH4 ve P2O5 evsel, endüstriyel ve yayılı kaynak (tarım, hayvancılık) deşarjlarıyla ilişkilidir. Kurşun’un otoyol yüzeysel akışları, krom’un endüstriyel deşarjlar, civanın da tarımsal faaliyetlerde (bazı zirai ilaçlar)’den kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Ağır metal ölçümleri sertifikalı referans laboratuvarı ölçümleri ile de kontrol edilmelidir. Böylece ölçümlerin doğruluğu öncelikle garanti edilmelidir. Söz konusu kirleticilerle ilgili olarak, etkin bir noktasal ve yayılı kirletici kaynak kontrolü uygulandığı, yani planlanan Atıksu Arıtma Tesisleri hayata geçirildiği takdirde Büyük Melen’in mevcut su kalitesinin rahatlıkla A2 kalitesine yükselmesi mümkün olacaktır. Aşağıdaki Şekiller ve Tabloda, Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği ve İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik’e göre yapılan su kalite sınıflandırmalarına göre havzanın genelinde mevcut su kalitesi aşağıdaki parametreler bakımından sorunlu gözükmektedir: KOİ/BOİ5, NH4, P2O5 ve TP 25 Şekil 20: Melen Çayı Alt Havzası Su Kalite Sınıflandırmaları (2006-2011 Yılları Ortalaması-YSKYY’ye göre) 26 Tablo 11: Melen Çayı Alt Havzası Yerüstü Su Kalitesi Sınıfları DSİ İstasyon Kodu İstasyon Adı 13 03 00 010 Büyük Melen Aydoğan Köprüsü 13 03 00 022 Rakım(m) Koordinatlar Batı (X) Doğu (Y) 30 330463 4542781 Aksu 131,56 331313 4514662 13 03 00 023 Uğur Suyu 142,82 339996 4515279 13 03 00 024 Küçük Melen Yenitaşköprü 126,46 337628 4520172 13 03 00 025 Büyük Melen Pakmaya Öncesi Köprü 116,91 330300 4524777 Parametre Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı BOİ5 (mg/L) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (mg/L KOİ) Amonyum (mg/L NH4+) Nitrat (mg/L NO3-) Fosfat (mg/L P2O5) Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı BOİ5 (mg/L) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (mg/L KOİ) Amonyum (mg/L NH4+) Nitrat (mg/L NO3-) Fosfat (mg/L P2O5) Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı BOİ5 (mg/L) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (mg/L KOİ) Amonyum (mg/L NH4+) Nitrat (mg/L NO3-) Fosfat (mg/L P2O5) Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı BOİ5 (mg/L) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (mg/L KOİ) Amonyum (mg/L NH4 +) Nitrat (mg/L NO3 -) Fosfat (mg/L P2O5) Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı BOİ5 (mg/L) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (mg/L KOİ) Amonyum (mg/L NH4+) Nitrat (mg/L NO3-) Fosfat (mg/L P2O5) İSKY: İçme Suyu elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik (2012) YSKYY: Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği (2012) 27 Su Kalite Sınıfı İSKY YSKYY A3 II A3 II A2 III A1 I A3 IV A1 I A3 III A2 II A1 I A1 III A2 I A3 III A2 II A1 I A1 II A3 III A3 III A3 III A1 I A2 III A3 II A3 IV A2 III A1 I A1 III 6 BASKI ve ETKİLER Baskı ve etki analizi, insani faaliyetlerin yüzeysel sular ve yeraltı suları üzerindeki etkilerini incelemektedir. Bu analiz insani faaliyetleri sebebiyle, Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği’nde yer alan çevresel hedeflere ulaşamama riski altında bulunan yüzeysel ve yeraltı suyu kütlelerini tanımlamak için pek çok disiplin yaklaşımını ve farklı kaynaklardan alınan verileri bir araya getiren bütüncül bir değerlendirmedir. Sanayi, tarım, turizm ve kentleşme gibi faaliyetler “baskı” olarak, bu faaliyetlerin çevre üzerindeki neticeleri ise “etki” olarak adlandırılmaktadır. Noktasal kirlilik kaynaklarına sanayiler, kanalizasyon sistemleri, madenler, katı atık depolama alanları ve hayvansal gübre depolama gibi kaynakları önemli örnekler olarak verilebilir. Melen Çayı Alt Havzası’nda yer alan başlıca noktasal kaynaklı baskılar genel olarak şu şekilde listelenebilir: Arıtılmamış kentsel atıksuların alıcı ortamlara deşarjı Düzensiz depolama alanları Tarım ve hayvancılık kaynaklı kirleticiler Endüstriyel atıksuların yeterince arıtılmadan alıcı ortamlara deşarjı 6.1 Yerleşimlerden Kaynaklanan Noktasal Kirlilik Yükleri Aşağıdaki Tabloda Melen Çayı Alt Havzası kentsel kirlilik yükleri önem sırasına göre; Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ), Toplam Azot (TN) ve Toplam Fosfor (TP) olarak verilmektedir. Tablo 12: Melen Çayı Alt Havzası Kentsel Kirlilik Yükleri Kentsel Kirlilik Yükleri (Ton/yıl) Toplam Üretilen Deşarj Giderilen Edilen Parametre 6.2 KOİ TN TP 6.942 561 92 4.457 112 9 2.485 449 83 Havza İçine Deşarj Edilen 2.334 410 76 Endüstrilerden Kaynaklanan Noktasal Kirlilik Yükleri Endüstriyel tesislerden kaynaklanan kirlilik yükü hesaplamaları yapılırken, havzada yer alan endüstriyel tesisler dört ana grup başlığı altında ele alınmıştır: Deşarj izni olan endüstriyel tesisler; Deşarj izni olmayan endüstriyel tesisler; Atıksu arıtma tesisleri olan OSB’ler; 28 OSB içerisinde yer alan ve atıksularını beraberce ve direkt olarak alıcı ortamlara deşarj eden endüstriyel tesisler; Aşağıdaki Şekilde, havzaya gelen endüstriyel kirlilik yükleri büyüklük sırasına göre; Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ), Biyokimyasal Oksijen İhtiyacı (BOİ), Askıda Katı Madde (AKM), Toplam Kjeldah Azotu (TKN) ve Toplam Fosfor (TP) olarak verilmektedir. Şekil 21: Melen Çayı Alt Havzası Endüstriyel Kirlilik Yükleri 6.3 Yayılı Kaynak Kirlilik Yükleri Aşağıdaki Şekillerde havza içerisinde bulunan yayılı kaynaklardan gelen Azot (N) ve Fosfor (P) kirlilik yükleri ile bunların noktasal ve yayılı kirletici kaynaklar arasındaki ilçe düzeyindeki dağılımları (%) görülmektedir. Buna göre; Azot (N) kirlilik yükünün yarıdan fazlası (% 68) tarım (%43) ve hayvancılık (%25) Fosfor (P) kirlilik yükünün yarıdan fazlası (% 69) hayvancılık (%69) faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır. 29 Şekil 22: Melen Çayı Alt Havzası Yayılı Kaynak Azot (N) Kirlilik Yükü Şekil 23: Melen Çayı Alt Havzası Yayılı Kaynak Fosfor (P) Kirlilik Yükü 6.4 Noktasal ve Yayılı Kaynak Kirlilik Yüklerinin Karşılaştırılması Aşağıdaki Tabloda, havza içerisinde bulunan noktasal ve yayılı kirletici kaynaklardan gelen Azot (N) ve Fosfor (P) kirlilik yüklerinin ilçe düzeyindeki dağılımları (%) görülmektedir. 30 Buna göre; Azot (N) yükünün % 68’i, Fosfor (P) yükünün % 69’u tarım ve hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır. Noktasal kaynaklardan gelen Azot (N) ve Fosfor (P) kirlilik yüklerinin tamamına yakını (%72.4 N ve %93.6 P) Cumayeri İlçesi’nden kaynaklanmaktadır. Tablo 13: Melen Çayı Alt Havzası İl Düzeyi Yayılı ve Noktasal Kirletici Yük Dağılımı İlçe Merkez Akçakoca Cumayeri Çilimli Gölyaka Gümüşova Kaynaşlı Yığılca Sakarya Bolu Zonguldak Yayılı kirletici yük dağılımı %N %P 76,7 39,8 100,0 100,0 27,6 6,4 85,4 70,0 84,3 68,3 67,9 50,2 78,6 59,5 96,4 91,2 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 31 Noktasal kirletici yük dağılımı %N %P 23,3 60,2 0,0 0,0 72,4 93,6 14,6 30,0 15,7 31,7 32,1 49,8 21,4 40,5 3,6 8,8 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7 AĞAÇLANDIRMA, EROZYON VE SEL KONTROLÜ Erozyonla Mücadele Eylem Planına göre Batı Karadeniz Havzası için 2013-2017 yılları arasında 2013 yılında erozyon kontrol, ağaçlandırma, rehabilitasyon ve mera ıslahı çalışmaları olarak uygulanacak alan 9259 ha iken bu alanın 2017 yılında toplam 47038 ha’a ulaşması planlanmaktadır. Bakım yapılacak ağaçlandırma alanı ise 2017 yılı itibariyle 64197 ha olacaktır. Erozyonla Mücadele Eylem Planı ile bakımı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü (ÇEM) ile koordineli olarak Orman Genel Müdürlüğü (OGM) tarafından yapılacaktır. Eylem Planı kapsamında, ormanlık alanlarda yapılacak faaliyetlerin projeleri ÇEM ile OGM tarafından yapılıp, projelerin uygulamaları OGM tarafından yapılacaktır. Melen Çayı Alt Havzası topoğrafik, hidrolojik, jeolojik ve iklim özellikleri dolayısıyla heyelanların etkili olduğu bir havzadır. Heyelanların yoğun olduğu Melen Baraj Havzasının MTA Genel Müdürlüğü tarafından yapılmış olan heyelan envanter haritasının güncellenmesi ile heyelan duyarlılık ve heyelan tehlike haritaları ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaktır. Yapılacak heyelan duyarlılık ve heyelan tehlike haritaları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na, OGM, DSİ ve İSKİ’ ye dikkate alınmak üzere verilecektir. Melen Barajı yukarı havzasında baraj gölünü etkileyen, etkileyebilecek kuru ve akar dereler, derecikler, oyuntular, toprak hareketleri ve heyelanlı alanlarda toprak kayıplarını önlemeye ve Melen Baraj Gölüne sediment gelişini engellemeye yönelik projeler Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü (ÇEM) ile Orman Genel Müdürlüğü (OGM) tarafından yapılacaktır. Projelerin uygulamaları Orman Genel Müdürlüğü (OGM) tarafından yapılacaktır. Yapılacak bu projelerle Melen Baraj Gölü’ nün ömrünün uzatılması ve İstanbul’un daha sağlıklı ve kaliteli suya kavuşması hedeflenmektedir. Erozyonla Mücadele Eylem Planına göre Batı Karadeniz Havzası için 2013-2017 yılları arasında uygulanacak olan erozyon kontrolü planı aşağıdaki Tablo 14'de verilmektedir. Buna göre 2013 yılında erozyon kontrolü uygulanacak alan 905 ha iken bu alanın 2017 yılında toplam 1049 ha’a ulaşması planlanmaktadır. Bakım yapılacak erozyon kontrol alanı ise 2017 yılı itibariyle 18680 ha olacaktır. Tablo 14: Batı Karadeniz Havzası Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Çalışmaları Kurum Adı İşin Türü Erozyon Tesis Kontrol Bakım Ağaçlan Tesis Orman dırma Bakım Genel Müdürlüğü Rehabili Tesis tasyon Bakım Mera Islahı Genel Toplam Birimi 2013 Hektar 905 Hektar 5.276 Hektar 1.376 Hektar 2.461 Hektar 6.578 Hektar 10.045 Hektar 400 2014 2015 2016 2017 Toplam 1.049 3.764 1.628 3.391 6.578 6.433 1.049 3.491 1.380 3.329 6.578 5.248 1.049 3.002 1.232 4.384 6.578 2.993 1.049 3.146 1.430 4.240 6.578 2.993 5.100 18.680 7.046 17.805 32.892 27.712 400 400 400 400 2.000 27.041 23.243 21.475 19.638 19.836 111.235 32 8 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI Melen Su Toplama Havzası, İstanbul iline içme suyu sağlayan Büyük Melen Projesi havzasını oluşturmaktadır. Büyük Melen Su Sistemi, İstanbul’un 2020 sonrası içme ve kullanma suyu ihtiyacının Büyük bir bölümünün karşılanacağı önemli bir proje olması sebebiyle Büyük Melen Nehri ve Melen Barajı su kalitesini ve miktarını bütüncül ve sürdürülebilir bir şekilde korumak için Eylem Planlarının hazırlanması çok büyük önem taşımaktadır. Melen Çayı Alt Havzası’nın su kalitesi ve miktarının korunması için ilgili bütün kurum ve kuruluşların sürekli koordinasyon içerisinde olması ve eşgüdümlü çalışması gerekmektedir. Melen Çayı Alt Havzası Eylem Planı kapsamında havzadaki baskı ve etkiler ve havzanın genel durumu değerlendirilerek belirlenen eylemlerin uygulanması ile Havzada hedeflenen iyi su kalitesi durumuna ulaşmak mümkün olacaktır. Bu doğrultuda hazırlanan ”Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı Eylemleri” ile bunların ”Takvimi ve Planlaması” aşağıda maddeler halinde ve Tablo şeklinde verilmektedir: 1. Dere Yataklarının Islahı 2. Evsel AAT’ler, Kanalizasyon/Kollektör ve İletim Hatlarının İnşası 3. Sanayi Atıksularının Yönetimi 4. Ağaçlandırma, Rehabilitasyon ve Erozyonla Mücadele Çalışmaları 5. Çevre Düzeni Planlarının Uygulanması 6. Katı ve Tehlikeli Atık İşleme, Geri Kazanım ve Bertaraf Tesislerinin Kurulması 7. Zirai Kaynaklı Kirlilik Kontrolü 8. Su Kalitesi ve İzlenmesi 9. Taşkına Karşı Tedbirlerin Alınması 10. Yeraltı Suyunun Kontrolü 11. Sektörel Tahsislerin Yapılması 12. Baraj, Gölet ve İçmesuyu Arıtma Tesislerinin İnşası 13. İzin ve Denetimlerin icra Edilmesi 14. Doğa Koruma Faaliyetleri 15. Kırsal Kalkınma ve Turizmin Geliştirilmesi 33 Tablo 15: Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı Eylem No Eylem Adı Yıllar 1. DERE YATAKLARININ ISLAHI 1.1 Düzce-Asarsuyu Deresi Islahı (I. ve II. Kısım) 2013-2018 1.2 Düzce-Merkez Koçyazı Mahallesi Ev ve Arazilerinin Karaca Deresi ve Yan Dereleri 2013-2018 1.3 Düzce-Çilimli Akdere Deresi Taşkın Koruma Rehabilitasyonu İkmali 2013-2018 1.4 Düzce-Merkez Karacahacımusa Deresi Mansap Kısmı Islahı 2013-2018 1.5 Düzce-Büyük Melen Çayı Islahı 2. Kısım 2013-2018 1.6 Düzce-Küçük Melen Çayı Islahı 2. Kısım 2013-2018 1.7 Düzce-Gölyaka Aksu Deresi Islahı 2. Kısım 2013-2018 1.8 Düzce-Uğursuyu Deresi Islahı 2. Kısım 2013-2018 1.9 Düzce-Efteni Gölü Islahı 2013-2018 1.10 Düzce-Merkez Kabalak Köyü Hamidiye Deresi 2013-2018 Mesul Kurum DSİ Genel Müdürlüğü 34 İlgili Kurum 1.11 Düzce-Kaynaşlı İlçe Merkezi Yandereleri 2013-2018 1.12 Düzce-Yığılca İlçe Merkezi Yandereleri 2013-2018 2. EVSEL AAT’LER, KANALİZASYON/KOLLEKTÖR VE İLETİM HATLARININ İNŞASI Yıllar 2.1 AAT İNŞAATI 2.1.1 Cumayeri Merkezi AAT (Cumayeri-AkçakocaKocaali) 2014-2017 2.1.2 Kaynaşlı AAT 2014-2017 2.1.3 Yığılca AAT 2014-2017 2.1.4 Gölyaka AAT 2014-2017 2.1.5 Beyköy AAT 2014-2017 2.1.8 Çilimli AAT 2014-2017 2.1.9 Boğaziçi AAT 2014-2017 2.1.10 Düzce Merkez AAT'nin Kapasitesinin Arttırılması 2014-2017 35 Mesul Kurum İlgili Kurum İlgili Belediyeler, İl Özel İdareleri, Orman ve Su İşleri Bak., Çevre ve Şehircilik Bak. İSKİ Genel Müdürlüğü 2.2 2.2.1 Yıllar KANALİZASYON Kaynaşlı, Yığılca, Gölyaka, Çilimli, Boğaziçi, Beyköy Kanalizasyon ve Kollektör Hatlarının Tamamlanması Mesul Kurum İlgili Kurum İlgili Belediyeler İSKİ Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Orman ve Su İşleri Bak., Çevre ve Şehircilik Bak. İSKİ Genel Müdürlüğü İlgili Belediyeler, İl Özel İdareleri, Orman ve Su İşleri Bak., Çevre ve Şehircilik Bak. DSİ, OSİB (SYGM) Çevre ve Şehircilik Bak., Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2014-2016 2.2.2 Köylerin Kanalizasyon Sistemlerinin Tamamlanması 2014-2016 2.3. Kollektör/ İletim Hatlarının İnşası 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.3.4 Arıtılmış Atıksuları Havza Dışına Taşıyacak Kollektör Hattının İnşaatı 2014-2016 Gümüşova Atıksularını Cumayeri AAT'ye Taşıyacak Kollektör Hattının İnşaatı 2014-2016 Konuralp Atıksularını Düzce Merkez AAT'ye Taşıyacak Kollektör Hattının İnşaatı Gölyaka, Çilimli, Boğaziçi, Beyköy Arıtılmış Atıksularını Cumayeri Terfi Merkezi-Düzce AAT Arasındaki İletim Hattına Taşıyacak Kollektör Hattının İnşaatı 2014-2016 2014-2016 2.4. 2.4.1 Diğer Kaynaşlı ve Yığılca Arıtılmış Atıksularının Yapılacak Suni Barajlarda Depolanarak Tarımsal Sulamada Yeniden Kullanımı 2016-2017 36 Eylem No Eylem Adı 3. SANAYİ ATIKSULARININ YÖNETİMİ 3.1 OSB'ler 3.1.1 Çilimli OSB ve AAT Kurulumu ve İşletmeye Alınması 2014-2017 3.1.2 Gümüşova OSB ve AAT Kurulumu ve İşletmeye Alınması 2014-2017 3.2 Tekil Sanayi Tesisleri 3.2.1 AAT'si Mevcut Olan 2014-2017 Çevre İzin İşlemlerinin Tamamlanması 2014-2017 Deşarj İzleme 2014-2017 Deşarj Denetim 2014-2017 AAT'si Mevcut Olmayan 2014-2017 AAT ve Altyapı Sistemlerinin İnşaası 2014-2017 Çevre İzin İşlemlerinin Tamamlanması 2014-2017 3.2.2 Yıllar Yıllar 37 Mesul Kurum İlgili Kurum Bilim Sanayi ve Teknoloji Bak., İlgili OSB Çevre ve Şehircilik Bak., İSKİ Genel Müdürlüğü, İlgili Belediyeler, Mesul Kurum İlgili Kurum Çevre ve Şehircilik Bak., İSKİ Genel Müdürlüğü Bilim Sanayi ve Teknoloji Bak., İlgili OSB Deşarj İzleme ve Deşarj Denetim 3.3 3.3.1 OSB ve Tekil Sanayi Tesislerinin Atıksu Arıtma Tesislerinin İyileştirilerek Uygun Arıtmaya Geçirilmesi Düzce 1.OSB AAT 2014-2017 Yıllar Düzce 2.OSB AAT 2014-2017 3.3.3 AAT'si Mevcut Olan Tekil Sanayiler 2014-2017 AĞAÇLANDIRMA, REHABİLİTASYON VE EROZYONLA MÜCADELE ÇALIŞMALARI 4.1 AĞAÇLANDIRMA Düzce (Merkez, Akçakoca, Gölyaka, Yığılca) 4.2 Rehabilitasyon Çalışmaları Düzce (Merkez, Akçakoca, Gölyaka, Yığılca) 4.3 Erozyon Kontrolü (Düzce (Merkez, Akçakoca, Gölyaka, Yığılca) İlgili Kurum 2014-2017 3.3.2 4 Mesul Kurum Yıllar Çevre ve Şehircilik Bak., İSKİ Genel Müdürlüğü Mesul Kurum Bilim Sanayi ve Teknoloji Bak., İlgili OSB İlgili Kurum 2014-2017 2014-2017 OGM 2014-2017 38 ÇEM Eylem No 4 Eylem Adı AĞAÇLANDIRMA, REHABİLİTASYON VE EROZYONLA MÜCADELE ÇALIŞMALARI Yıllar Mesul Kurum İlgili Kurum OGM, ÇEM 4.4 SEL KONTROLÜ PROJELERİ 2014-2017 Yukarı Havza Sel Kontrolü Projeleri 2014-2017 Melen Çayı Alt Havzası Sel Kontrolü Projeleri 2014-2017 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.5 4.5 4.6 OGM, ÇEM Düzce Kaynaşlı Sel Kontrolü Projesinin Uygulanması 2014-2017 Düzce Çakıtoyu Sel Kontrolü Projesinin Uygulanması 2014-2017 Düzce Kaynaşlı Dayanık Suyu Sel Kontrolü Uygulama Projesi Büyük Melen Baraj Havzasındaki Heyelanların Baraj Gölü Çevresine Muhtemel Etkisinin Tespiti 2014-2017 DSİ Genel Müdürlüğü 2014-2017 ÇEM Baraj Havzaları Rehabilitasyon Çalışmaları 39 Orman Genel Müdürlüğü, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Gen. Müd. 4.6.1 4.6.2 Eylem No 5 5.1 5.2 6 6.1 6.1.1 Melen, Akçakoca ve Hasanlar Baraj havzaları rehabilitasyon çalışması 12 adet maden sahası rehabilitasyon çalışması 2014-2017 ÇEM 2014-2017 Eylem Adı ÇEVRE DÜZENİ PLANLARININ UYGULANMASI 1/100.000 ve 1/25000 Ölçekli ÇDP'lerin Uygulanması Özel Hüküm Çalışmaları KATI VE TEHLİKELİ ATIK İŞLEME, GERİ KAZANIM VE BERTARAF TESİSLERİNİN KURULMASI Düzce Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi, Çöp Toplama ve Taşıma Hizmetleri Orman Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü Orman Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü Yıllar Mesul Kurum 2014-2017 Çevre ve Şehircilik Bak. 2014-2017 OSİB (SYGM), İSKİ Genel Müdürlüğü Yıllar Mesul Kurum İlgili Kurum İlgili Kurum Düzce-Merkez, Akçakoca, Cumayeri, Çilimli, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı, Yığılca İlçe İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2014-2017 Çevre ve Şehircilik Bak. Belediyeleri ile Beyköy, Boğaziçi, Konuralp Belde ile ilgili Belediyeler ve Birlikler Belediyeleri 6.2 Mevcut Katı Atık Düzensiz Depolama Sahalarının Rehabilitasyonu ve Sızıntı Suyu Yönetimi 6.2.1 Düzce-Akçakoca-Gölyaka-Çilimli-BeyköyCumayeri-Yığılca-Konuralp-Boğaziçi-KaynaşlıGümüşova 2014-2017 40 İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Çevre ve Şehircilik Bak. ilgili Belediyeler ve Birlikler Madencilik Atıklarının Yönetimi 2014-2017 Çevre ve Şehircilik Bak. 6.4 2014-2017 Çevre ve Şehircilik Bak. 6.5 Sanayi Atıklarının Geri Kazanılması, Tehlikeli ve 2014-2017 Özel Atıkların Yönetimi 6.3 Evsel Atıksu Arıtma Tesisi Çamurlarının Bertarafı İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ilgili Belediyeler ve Birlikler Tıbbi Atık Yönetimi 6.6 Eylem No 7 7.1 2014-2017 Eylem Adı TARIMSAL KAYNAKLI KİRLİLİK KONTROLÜ Suların Tarımsal Faaliyetlerden Kaynaklanan Kirliliğe Karşı Korunması Çalışmaları Yıllar Çevre ve Şehircilik Bak. Mesul Kurum 2014-2017 7.2 Organik Tarım/İyi Tarım Uygulamalarına Geçiş Çalışmaları ve Teşviki 2014-2017 7.3 Zirai İlaç (Pestisit) Yönetimi 2014-2017 7.4 Eğitim ve Bilinçlendirme Çalışmaları 2014-2017 8 SU KALİTESİ VE MİKTARININ İZLENMESİ Yıllar 8.1 Ön izleme (Gözetimsel İzleme) 2014-2016 8.2 Operasyonel izleme 2016-2020 41 Çevre ve Şehircilik Bak. İlgili Kurum DSİ Genel Müdürlüğü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Mesul Kurum DSİ Genel Müdürlüğü İlgili Kurum 9 TAŞKINA KARŞI TEDBİR ALINMASI Yıllar Mesul Kurum 9.1 Taşkın Yönetim Planlarının Hazırlanması 2013-2015 OSİB (SYGM) 9.2 Taşkın Yönetim Planlarının Uygulanması 2015-2017 10 YERALTI SUYUNUN KONTROLÜ Yıllar OSİB (DSİ, MGM ve OGM) Mesul Kurum 10.1 Havzadaki Yeraltısuyu Kütlelerinin Belirlenmesi 2014-2015 Havzadaki Yeraltısuyu Kütlelerinin Başlangıç Karakterizasyonun Tamamlanması 2014-2015 10.3 Yeraltısuyu Kalite İzlenmesi 2013-2018 DSİ Genel Müdürlüğü 10.4 Yeraltısuyu Seviyelerinin izlenmesi 2013-2018 DSİ Genel Müdürlüğü 10.5 YAS Tahsisleri 2013-2017 DSİ Genel Müdürlüğü Eylem No Eylem Adı Yıllar Mesul Kurum 11 SEKTÖREL SU TAHSİSLERİN YAPILMASI 11.1 Sektörel Tahsis Planlarının Hazırlanması OSİB (SYGM ve DSİ) DSİ Genel Müdürlüğü 2015-2017 OSİB (DSİ, MGM ve OGM) Sektörel Tahsis Planlarının Uygulanması 2015-2017 42 İlgili Kurum DSİ Genel Müdürlüğü 10.2 11.2 İlgili Kurum İlgili Kurum OSİB (DSİ, MGM ve OGM) OSİB (DSİ, MGM ve OGM) 12 BARAJ, GÖLET VE İÇME SUYU TESİSLERİNİN İNŞASI 12.1 Barajlar/Göletler 12.1.1 Büyük Melen Barajı 2015-2017 12.1.2 Uğursuyu Barajı 2015-2017 12.1.3 Vakıf Göleti 2015-2017 12.2 Regülatörler 12.2.1 Asarsuyu Regülatörü 2015-2017 12.2.2 Uğursuyu Regülatörü 2015-2017 12.2.3 Hecinler Regülatörü 2015-2017 12.3 İçme Suyu Arıtma Tesisleri 12.3.1 12.3.2 Köylere Branşman Konularak İçme suyu Temini 2015-2017 Düzce İçmesuyu AAT 2015-2017 43 DSİ Genel Müd. DSİ Genel Müd İl Özel İdaresi İSKİ Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müd. Düzce Belediyesi İSKİ Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müd. Eylem No Eylem Adı Yıllar Mesul Kurum İlgili Kurum 13 İZİN VE DENETİMLERİN İCRA EDİLMESİ 2014-2017 Çevre ve Şehircilik Bak., İSKİ Genel Müdürlüğü Sanayi Tesisleri, Belediyeler 14 DOĞA KORUMA FAALİYETLERİ 14.1 14.1.1 Tabiat Parklarının ve Koruma Alanları Korunması, Tanzimi ve Rehabilitasyonu Güzeldere Şelalesi Tabiat Parkı 2014-2017 14.1.2 14.1.3 14.1.4 Kurugöl Tabiat Parkı Aydınpınar Şelalesi Tabiat Parkı Samandere Şelalesi Tabiat Anıtı 2014-2017 2014-2017 2014-2017 14.1.5 Demirciönü Tabiatı Koruma Alanı 2014-2017 14.1.6 Sırıkyayla Tabiat Anıtı 2014-2017 14.1.7 14.1.8 Paşabükü Tabiat Anıtı Kayadibi Porsuk Ağacı 2014-2017 2014-2017 DKMPGM DKMPGM 14.2 14.3 Efteni Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahası Tabii Hayatın Desteklenmesi 2014-2017 2014-2017 14.4 Sokak Hayvanları Rehabilitasyon Çalışmaları 2014-2017 14.5 Avcılık Faaliyetleri/Avlak Tescil Çalışmaları 2014-2017 14.6 Doğa Turizmi Master Planı 2014-2017 14.7 Tabiat ve Hayvan Sevgisi Seminerleri 2014-2017 44 Belediyeler DKMPGM DKMPGM 14.8 Sulak Alanların ve Tabii Varlıkların Biyolojik Çeşitliliğinin Korunması 2014-2017 Eylem No Eylem Adı Yıllar Mesul Kurum İlgili Kurum 15 KIRSAL KALKINMA VE TURİZMİN GELİŞTİRİLMESİ 15.1 Master Plan Hazırlanması 2014-2017 Valilik Kültür ve Turizm Bak. 15.2 Av Turizminin Geliştirilmesi 2014-2017 Valilik, DKMP Kültür ve Turizm Bak. 15.3 Doğa Turizminin Geliştirilmesi 2014-2017 Valilik Kültür ve Turizm Bak. 15.4 Milli Park İlanı Çalışmaları 2014-2017 DKMP Kültür ve Turizm Bak. 45 DKMPGM 15.5 Kırsal alanların kalkınma/halk mağduriyetlerinin 2014-2017 giderilmesi 46 İSKİ ve SYGM Kültür ve Turizm Bak.