Cinsiyetin resmen tanınması
Transkript
Cinsiyetin resmen tanınması
En iyi Uygulama Avrupada hiçbir ülke insan haklarına uygun cinsiyet tanınma sürecine sahip değildir. Arjantinde 2012’de insan haklarına saygılı bir cinsiyet kimliği yasası kabul edilmiştir. Bu yasa hızlı ulaşılabilir ve açıktır. 3000 kimlik kartı 12 ay içinde değiştirilmiştir. (Kaynak:Arjantin İçişleri Bakanlığı) Arjantin modeli, kolay uygulanabilir bir prosedür, en iyi uygulamayı temsil etmektedir. Boşanma gerekliliği veya eşin rızasını içermemektedir. Başvuranların kısır olması, akıl sağlığı ya da uzmandan teşhis alma zorunluluğu yoktur ve 18 yaş altındaki insanlar içinde uygulanabilirdir. Hızlı. Ulaşılabilir. Açık. Tanınma kapıları açar. Fact Sheet: Cinsiyetin resmen tanınması TransBireyler Transgender veya trans bireyler cinsiyet kimliğinin veya dışavurumunun, doğumda belirlenen cinsiyetle farklılık gösterdiği kişiler için kullanılan bir genel terimdir. Cinsiyetin resmen tanınması süreci hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bunu geliştirmek için nasıl katkıda bulunabileceğinizi öğrenmek için www.tgeu.org/AccessAllAreas Bu proje Açık Toplum Enstitüsü, Hollanda Hükümeti, Avrupa Birliği PROGRESS Programı tarafından finanse edilmektedir. Bu yayının içeriği sadece yazarın sorumluluğundadır ve Açık Toplum Enstitüsü, Hollanda Hükümeti ve Avrupa Komisyonu’nun görüşlerini yansıtmaz. Cinsiyetin resmen tanınması ne demektir? Cinsiyetin resmen tanınması, kişinin cinsiyet kimliğinin tanınması için resmi temel belgelerde ve kayıtlarda kişinin adının ve cinsiyet bilgisinin değiştirilmesi sürecidir. Devletler buna kimin uygun olduğuyla ilgili gereklilikler ortaya koyabilir ama zorunlu kısırlaştırma, zorunlu boşanma, mecburi akıl sağlığı teşhisi veya yaş sınırlamaları açıkça bireyin insan haklarını ihlal eden gerekliliklerdir. Cinsiyetin resmen tanınması neden önemlidir? Eğer cinsiyet kimliğiniz nüfus cüzdanı, pasaport gibi belgelerde kayıtlı olan cinsiyet bilginize uymuyorsa; banka hesabı açmak, basitçe kişiye özel toplu ulaşım kartı almak gibi günlük şeyler bile çok zorlayıcı hale gelebilir. Genellikle sahte belgeler kullandıklarından şüphelenilen trans bireyler de kendi transgender kimliklerini arzuları dışında belirtmek zorunda kalırlar. Bu durum onların özel hayatını ihlal etmektir ve ayrımcılık ve şiddete yol açar. Sonuç olarak birçok trans birey toplumdan ve istihdam alanından dışlanır. Ayrıca trans bireyler açılmaya bile cesaret edemeyebilir, bu da anksiyete, depresyon ya da intihara yol açar. Yaşadıkları cinsiyeti yansıtmayan eğitim veya mesleki diplomalara sahip olmak trans bireyler arasındaki işsizliğin ortak nedenidir. Hızlı, ulaşılabilir ve açık olarak cinsiyetin resmen tanınması ayrımcılığı önler, bireyin özelini korur ve onurlu bir yaşamın temelidir. Avrupada cinsiyetin resmen tanınmasıyla ilgili problemler nelerdir? Cinsiyetin resmen tanınması Avrupa’da 16 ülkede gerek düzenlemelerin olmaması nedeniyle ya da olan prosedürlerin yürütülememesi nedeniyle gerçekleşmemektedir. Sonuç olarak trans bireyler resmi olarak belgelerini değiştiremezler ve hayatlarını onurlu biçimde sürdüremezler. Öneri: Yasal çerçeveleri yeniden gözden geçirin ve cinsiyetin resmen tanınmasını hızlı ulaşılabilir ve açık hale getirin. Zorunlu kısırlaştırma 23 Avrupa ülkesinde cinsiyetin resmen tanınması prosedürleri içinde gerekmektedir. Bu açıkca fiziksel bütünlük hakkını, işkenceye uğramama hakkını ve aile kurma hakkını ihlal etmektir. Bazı trans bireyler ne bu tür tıbbi girişimlere girebilmektedir ne de girmek istemektedir. Öneri: Cinsiyetin resmen tanınmasından herhangi bir tıbbi gerekliliği kaldırın. Zorunlu boşanma veya evliliğin feshi Zorunlu boşanma veya evliliğin feshi 19 ülkede evli trans bireyler için zorunludur. Bu hem onlar için hem evlilikle korunan haklarını kaybeden eşleri ve çocukları için zorluk getirmektedir. Boşanma süreci hem duy- gusal hem de finansal olarak zorludur ve birbirini seven insanların zorla ayrılması demektir. Öneri: Cinsiyetin resmen tanınmasından bekar olmakla ilgili zorunluluklar kaldırılsın. Akıl sağlığıyla ilgili teşhis veya uzman görüşü Avrupa’daki bütün süreçlerde zorunludur. Bu da trans kimliklerin olmadıkları halde hastalık gibi sınıflandırılması demektir. Bu da damgalamaya ve sosyal dışlamaya yol açar. Ayrıca gerekli tanı süreci birçok cinsiyetin resmen tanınmasına ihtiyacı olan trans bireyleri dışlar, prosedürü bazen yıllarca uzatır. Öneri: Akıl sağlığı tanısı veya uzman görüşüyle ilgili bütün zorunluluklar kaldırılmalıdır. Yaş sınırlamaları genç trans bireyleri cinsiyetin resmen tanınmasından dışlamaktadır. Prosedürler sadece rüşt yaşında genellikle 18 yaşında (Avusturya, Almanya hariç) mümkündür. Bu sosyalleşmeye engel olur ve önemli yaşlarda kişilik gelişmesini zedeler. Ayrıca zorunlu tıbbi gereklilikler de genç veya yaşlı trans bireylerin dışlanmasını tetikleyebilir. Öneri: Cinsiyetin resmen tanınmasındaki açıkca veya üstü kapalı olarak belirtilen yaş sınırlamaları kaldırılmalı.