Ekim 2012
Transkript
Ekim 2012
Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 1 Tanker Piyasaları Ekim 2012 nalizleri 1 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 2 İçindekiler Tanker Piyasaları Navlun Piyasaları Baltic Dirty Tanker Index Baltic Clean Tanker Index Ham Petrol Tanker Filosu Petrol İthalatı Piyasa Gelişmeleri Brent Petrol Fiyatları Bunker Index Türk Boğazları Tanker Trafiği Yeni İnşa Piyasası Gemi Söküm Piyasası İkinci El Piyasası 2 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 3 Tanker piyasalarında yaşanan olumlu gelişmelere rağmen yakıt fiyatlarında yaşanan artışlar kazançların seviyesini korumasına neden olmuştur. Time Charter Oranları $/Gün VLCC Suezmax Aframax Panamax MR Handysize 2011 33. H 34. H 35. H 36. H 37. H 38. H 39. H Tonaj 1 yıl TC 25.197 22.500 22.500 22.500 22.500 22.500 22.500 22.500 300k 3 yıl TC 31.681 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 27.000 300k 1 yıl TC 19.837 19.500 19.000 19.000 19.000 19.000 19.000 18.500 150k 3 yıl TC 23.830 22.000 22.000 22.000 22.000 22.000 22.000 22.000 150k 1 yıl TC 15.707 14.000 14.000 13.500 13.500 13.500 13.500 14.000 105k 3 yıl TC 18.335 16.250 16.250 16.250 16.250 16.250 16.250 16.250 105k 1 yıl TC 14.995 13.500 13.250 13.000 13.000 13.000 13.000 13.000 70k 3 yıl TC 16.263 14.500 14.500 14.500 14.500 14.500 14.500 14.500 70k 1 yıl TC 13.918 13.500 13.250 13.250 13.000 13.000 13.000 13.000 45k 3 yıl TC 14.738 14.750 14.500 14.500 14.500 14.500 14.500 14.500 45k 1 yıl TC 12.471 12.750 12.750 12.750 12.750 12.750 12.750 12.750 36k 3 yıl TC 13.412 13.750 13.750 13.750 13.750 13.750 13.750 13.750 36k Kaynak: Intermodal Eylül ayı boyunca VLCC tipi gemilerde genel olarak olumlu görünüm dikkat çekmiştir. Özellikle Ortadoğu ve Uzakdoğu’ya fikstürlerde artışlar yaşanmış ve ay sonuna doğru Ortadoğu’dan Amerika’ya fikstürlerde düşüşler yaşanmıştır. Suezmax tipi gemilerde Atlantik piyasasında düşüşler yaşanmış, kazançlar operasyonel maliyetlerin altında kalmıştır. Aframax tipi gemiler genel olarak ay boyunca dengeli bir görünüm sergilemişlerdir. 3 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 4 Baltic Dirty Tanker Index Kaynak: BalticExchange Eylül ayı ürün taşıyan gemilerde istikrarsız ve inişli çıkışlı bir ay olmuştur. Ancak, özellikle benzin ve dizel yüklerde Amerika Trans Atlantik bağlantılarında yaşanan artışlar endeksin Eylül ayı içerisinde özellikle ikinci yarısında kazanımlar sağlamıştır. Baltic Clean Tanker Index Kaynak: BalticExchange 4 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 5 Aşağıdaki grafikte görüldüğü üzere, son 5 yıl içerisinde özellikle VLCC ve Suezmax tipi gemilerde filo içerisinde ciddi artışlar göze çarpmaktadır. Aframax gemi tiplerinde ise aşağı yönlü ve ılımlı bir seyir gözlenmektedir. VLCC tipi gemilerde her ne kadar keskin artışlar yaşansa da, özellikle Asya’ya yapılan taşımalar bu segmenti tolere edebilmektedir. Aframax tipi gemilerin yük taleplerinde yaşanan belirsizlikler, düşük olan filo büyümesinin göz ardı edilebilir olmasını sağlamaktadır. Suezmax tipi gemiler ise filo artışıyla birlikte talepte yaşanan cansızlıkla yüzleşmek durumunda kalmıştır ve bu segmentte rekabet giderek artmaktadır. Navlun piyasalarında derinleşen krizin etkisiyle gemi satışları nın yerini filo satışlarına bıraktığı görülmektedir. Nordic kimyasal tanker filosunun işletmesi dahil Triton’un kontrolündeki bir şirkete 30 milyon $ karşılığında devrettiği, satılan filonun 37.000 DWT ile 73.000 DWT aralığında değişen 6 tankerden oluştuğu açıklanmıştır. Aynı dönemde, New York borsasına kayıtlı Teekay anonim şirketi de 7 ham petrol tankeri ve 6 adet ürün tankerini yine borsaya kayıtlı Teekay Tankers şirketine 455 milyon $’a sattığı açıklanmıştır (www.pesemberotasi.com). Tanker piyasasında yaşanan benzer durumun diğer segmentlerde de kendini göstererek, firmaların ana iş kolu harici taşımacılıktan çekilerek kriz ortamında tasarruf etme yoluna gittikleri gözlenmektedir. Ham Petrol Tanker Filosu (Yıllık Yüzde Değişim) Kaynak: Poten 5 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 6 Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) beklentilerine göre, AB’nin 2015 yılıyla birlikte dünyanın en büyük petrol ithalatçısı konumundaki ABD’yi geçeceği tahmin edilmektedir. Son yıllarda ABD ham petrol ithalatını düşürmekte ve bu durumun aksine Çin ve AB petrol ithalatını arttırmaktadır. 2035 yılıyla birlikte Çin’in en büyük petrol ithalatçısı olması beklenmektedir. Petrol İthalatı Kaynak: IEA (Çin, Hindistan,AB,USA,Japan) Piyasa Gelişmeleri Eylül ayı içerisinde Cosco Group Çin tersanelerine 30 adet VLCC tipi gemi siparişi vermiştir. Cosco Group’un bu siparişlerinin detayında kendi yüklerini taşımak istemesi olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, Cosco Group’un devlet kontrolünde bir şirket olması ve Çin hükümetinin kendi ekonomisi ve özellikle gemi inşa sanayini geliştirmeye yönelik böyle bir karar aldığı değerlendirilmektedir. Afrika’nın en büyük petrol üreticisi Nijerya Eylül ayında 1,84 MBPD (Million Barrels Per Day), Ekim ayında 2,05 MBPD, Kasım ayında ise 2,12 MBPD petrol satmayı planlamaktadır. Japonya ham petrol, petrol ürünleri ve diğer enerji türlerinde, küresel ısınmanın sebep olduğu etkileri azaltabilmek için vergileri arttırmıştır. Artan petrol fiyatlarının küresel ekonomi üzerindeki negatif etkilerinden endişe duyan Suudi Arabistan, yıl sonuna kadar petrol üretimini daha da artırabileceğini belirtmiştir. Mevcut fiyatların çok yüksek olduğunu, fiyatların tekrar 100 $ seviyelerine gerilemesinden yana olduklarını vurgulamışlardır. 6 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 7 Venezuela ve Hindistanlı rafinerici Reliance Industries günde 300.000 ile 400.000 varil ham petrol içeren 15 yıllık bir tedarik sözleşmesi imzalamıştır. Daha önceki sözleşme uyarınca, 2008 yılından beri günde 270.000 varil ham petrol teslimatı yapılmıştır. Çin’in Ağustos ayı petrol talebi ve ürün ithalatı 22 ayın en düşük seviyesine gelmiştir. Talep bir önceki aya göre %3,7 ve geçen yılın aynı dönemine göre %0,8 düşüşle 8,9 MBPD olmuştur. 2012 yılının ilk 8 ayında talep yıllık değişimde %1,1 artışla ortalama 9,39 MBPD olmuştur. Çin ham petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak bir ay içinde ikinci kez yakıt fiyatlarında artışa gitmiştir. Hindistan dizel yakıtlarda yapmış olduğu sübvansiyonları yıllık 34 milyar $’lık maliyeti nedeniyle kesmiştir. 14 Ağustos’tan itibaren dizel fiyatları litre başına %14 artmıştır. Meksika devlet petrol şirketi Pemex, Temmuz’daki 2,523 MBPD ham petrol üretimine karşılık Ağustos’ta 2,550 MBPD ham petrol üretimi gerçekleştirmiştir. Bir önceki aya göre ham petrol ihracatında %19,9 artış gösteren şirket, ihracatının büyük bir bölümünü Asyalı ülkelere yapmıştır. Dünya Ticaret Örgütü (WTO) 2012 yılı için %3,7 olan küresel ticaret büyüme tahminini %2,5’e düşürmüştür. Uluslararası Enerji Ajansı petrol piyasasının iyi ve yeterli bir arzının olduğunu ve Suudi Arabistan, Kanada ve ABD'den gelen ekstra ham petrolle birlikte petrol piyasasının yeterli arz edilmiş olduğunu belirtmiştir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler teker teker büyüme beklentilerini aşağı çekmişlerdir. Özellikle, Avrupa Birliği bölgesinde yaşanan borç krizi ve siyasi belirsizlikler dünya büyümesini ve büyümeyle ilişkili olarak ticaret hacmini etkilemektedir. Büyüme tarafında yaşanan olumsuz beklentiler, dünya ülkelerinin faiz indirim kararları almalarına, yeni teşvik paketleri açıklamalarına ve parasal genişleme yoluna gitmelerine neden olmaktadır. Çin ve Japonya ile ilgili açıklanan dış ticaret verilerinde ihracattaki azalışın en çok Avrupa Birliği bölgesine olduğu gözlenmektedir. Dış ticaret ve üretim rakamlarında yaşanan olumsuz gelişmeler enerji piyasasında kaygıyla izlenen gelişmelerdir. Ayrıca, geniş ham petrol stokları ve mütevazi ürün stokları arasındaki gerilim, ılımlı petrol talebi ve Ortadoğu’ya yönelik güvenlik endişeleri, sektörün önündeki belirsizliklerdir. 7 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 8 Brent Petrol Fiyatları Kaynak: World Bank Brent petrol fiyatlarında Eylül ayı başında ciddi artışlar olmuştur. Ay sonuna doğru Suudi Arabistan’ın piyasaya verdiği arz artışı haberi ve Uluslararası Enerji Ajansı’ndan yapılan arz yönlü problemlerin olmadığı açıklamaları Brent petrolün Eylül ayını ortalama 112–113 $ seviyelerinde kapatmasını sağlamıştır. Ortadoğu’da yaşanan siyasi belirsizlikler ve güvenlik endişeleri, İran’a uygulanan ambargo, Merkez Bankalarının parasal genişlemeye gitmeleri, Kuzey Denizi’ndeki periyodik bakımlar gibi sebeplerin petrol fiyatlarındaki artışta rol oynadıkları düşünülmektedir. Bunker Index ve Brent Petrol Fiyatları Kaynak: World Bank, www.bunkerindex.com 8 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 9 Brent petrol fiyatlarında yaşanan gelişmelere paralel olarak Bunker fiyatlarında da özellikle Eylül ayı başında ciddi artışlar olmuştur. Ay sonuna doğru Brent petrolde yaşanan gevşemeyle birlikte Bunker fiyatları da düşmüştür ancak, endeksin ay ortalaması Nisan ayından sonra en yüksek değerini almıştır. İstanbul Boğazı’ndan Geçen Tankerler Gemi 2011 Gemi 2012 2012-Yük (Mt) 785 695 824 797 815 694 759 742 716 761 649 786 839 774 687 737 754 743 10.515.799 10.812.813 10.002.053 11.837.603 11.050.069 10.070.063 11.396.821 11.053.821 10.145.102 Ocak Şubat Mart Ni san Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Kaynak: DTGM İstanbul Boğazı’ndan 2011 yılı ilk 9 ayında toplam 6.827 adet tanker geçişi olmuştur. 2012 yılı ilk 9 ayında ise bu rakam %1 azalışla 6.730 olmuş ve bu tankerlerle toplam 96.884.144 Mt tehlikeli yük taşınmıştır. Çanakkale Boğazı’ndan Geçen Tankerler Ocak Şubat Mart Ni san Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Gemi 2011 Gemi 2012 2012-Yük (Mt) 758 702 767 790 766 697 701 750 666 805 635 773 856 776 704 726 741 725 13.541.382 11.952.233 13.081.124 13.801.719 13.050.050 11.564.932 12.550.343 12.567.175 11.276.917 Kaynak: DTGM 9 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü 10 Çanakkale Boğazı’ndan 2011 yılı ilk 9 ayında toplam 6.597 adet tanker geçişi olmuştur. 2012 yılı ilk 9 ayı sonunda bu rakam 6.741’e ulaşmıştır. Bu tankerlerle toplam 113.385.875 Mt tehlikeli yük taşınmıştır. Yeni İnşa Fiyatları Mil. $ 2010 2011 33. H 34. H 35. H 36. H 37. H 38. H 39. H Tonaj VLCC 103 102 94,5 94,5 94,5 94,5 94,5 94,5 94,5 300k Suezmax 66 64 57,5 57,5 57,5 57,5 57,5 57,5 57,5 150k Aframax 55 54 48,5 48,5 48,5 48,5 48,5 48,5 48,5 110k LR1 46 45 42 42 42 42 42 42 42 70k MR 36 36 33,5 33,5 33,5 33,5 33,5 33,5 33,5 47k Kaynak: Intermodal Yeni inşa piyasalarında, navlun fiyatlarında uzun süredir yaşanan düşüşler ve istikrarsızlıklar sebebiyle durgunluk devam etmektedir. Eylül ayı içerisinde siparişlerde 3 adet 2014 teslim tarihli tanker bulunmaktadır. Denizcilik sektöründe enerji fiyatları hayati önem arz etmektedir. Yeni tip makinalar, yeni tip dizaynlar ve yeni yakıt tipleri bu dönemde ön plana çıkmaktadır. Yakıt fiyatlarının yüksek düzeylerde devam etmesi durumunda yeni tip eko-dizayn gemilerin geleceklerinin parlak olduğu değerlendirilmektedir. Yeni İnşa Siparişleri DWT Tersane Teslim Fiyat (mil.$) 52.000 Kore 2014 33 51.000 Kore 2014 33 130.000 Samsung 2014 - Kaynak: Shiptrade Gemi söküm piyasalarında özellikle tonaj arzına bağlı olarak genel bir düşüş eğilimi görülmektedir. Piyasa Eylül ayı boyunca volatil bir görünüm sergilemiştir. Bangladeş’te bankalarla yaşanan finansal problemler ve gemi sahiplerinin Hindistan’dan daha düşük fiyatlara Çin’e söküme vermek istememesi, buna karşılık Pakistan’ın büyük tankerlere yönelmesi piyasanın volatil olmasına neden olmuştur. 10 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü Gemi Söküm Fiyatları $/LDT 2010 2011 33. H 34. H 35. H 36. H 37. H 38. H 39. H Bangladeş 422 523 420 425 425 420 400 400 400 Hindi stan 427 511 440 435 435 425 415 415 420 Pakistan 425 504 425 425 425 425 415 415 415 Çin 383 451 330 330 330 310 310 320 320 Kaynak: Intermodal Son zamanlarda hurdaya ayrılan ve söküme giden tankerlerin yaşı 16’ya kadar düşmüştür. 15 yaşındaki tankerlerin ikinci el piyasası ndaki fiyatları söküm fiyatlarına yaklaşmıştır ve gemi sahipleri bu durumda kararsız kalmaktadırlar. 5 Yaşındaki Tankerlerin İkinci El Fiyatları Mil. $ VLCC Suezmax Aframax Panamax MR 35. H 58 44 27 27 23 36. H 58 44 27 27 23 37. H 58 44 27 27 23 38. H 58 44 27 27 23 39. H 58 44 27 27 23 Kaynak: Shiptrade Sektörde yapılan anketlere göre birçok yatırımcının denizcilik sektörüne girmeye hevesli olduğu ve birçok gemi sahibinin filolarını genişletmek ve fiyat farklarından yararlanma fırsatı olduğu bildirilmektedir. İkinci el gemi satışlarında 90’lı yılların sonunda inşa edilenlerle birlikte daha çok modern MR tipi tankerlerde özellikle batı kaynaklı trend devam etmektedir. VLCC tipi gemilerde özellikle Yunan ve Uzakdoğu’lu alıcıların ilgisi ön plana çıkmaktadır. LR1 ve Aframax tipi gemilerde 15 yaşa kadar çok canlı olmayan talepler görülmüştür. 11 11 Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü Raporlanan İkinci El Satışlar DWT İnşa Yılı Tersane Makine Cidar Fiyat (mil.$) Samco Raven 301.653 1996 Japonya Sulzer Çift 25,6 La Madrina 299.700 1994 Danimarka MIT Çift 21 Tokachi 280.973 1999 Japonya Sulzer Çift 27 Avondean 45.948 2004 Japonya B&W Çift 15,5 Antignano 40.113 2002 Kore B&W Çift 14,5 Formosa Seven 35.657 1996 Japonya MIT Çift 9,4 Titan Venus 298.306 1995 Kore Sulzer Çift 25 Olympic Loyalty 303.184 1993 Japonya Sulzer Çift 25,5 Khorfakkan 105.304 2010 Japonya B&W Çift 33 Taiyoh III 95.666 1997 Japonya Sulzer Çift 8,5 FR8 Venture 74.065 2006 Çin B&W Çift FR8 Pride 74.035 2006 Çin B&W Çift FR8 Reginamar 70.312 2004 Kore B&W Çift FR8 Endurance 50.655 2007 Kore B&W Çift FR8 Endeavor 50.546 2006 Kore Sulzer Çift Stena FR8 1 46.846 2007 Kore B&W Çift FR8 Fortitude 46.763 2007 Kore B&W Çift Sunri se Hamansu 12.475 2008 Kore B&W Çift 12,2 Eskden 47.149 2003 Japonya B&W Çift 13,5 Avonden 45.948 2004 Japonya B&W Çift 14,25 Oakden 45.879 2004 Japonya B&W Çift 14,25 Cedar Galaxy 19.983 2005 Japonya MIT Çift 19 Sentosa I sland 146 blok halinde İsim 4.990 1985 İtalya Wartsila Çift 1,4 Yiomaral 299.085 1993 Kore Sulzer Çift 25,5 Crete 298.432 1995 Kore Sulzer Çift 27 Hellespont Trader 147.916 1996 Kore B&W Çift 11,7 Rainbow Quest 47.221 1999 Japonya B&W Çift 11,75 Samho Spinel 5.627 2008 Kore Hans hin Çift 7,8 12.000 2006 Çin B&W Çift 7,8 Budi Ja sa Kaynak: Shiptrade 12 12