Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri
Transkript
Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri
Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü Shemasko modelinin terk edilmesi, Kamu yönetiminde performans, rekabet ve özendiricilere dayalı yönetim kavramları Pazarın küreselleşmesi Sağlığın özendirilmesi ve tüketici kavramı EKONOMİK KÜRESELLEŞME VE NEOLİBERALİZM •Artan beklentiler •İleri teknoloji kullanımı •Maliyetlerin artışı •Yaşlı nüfus artışı •Ekonomik kriz ve refah devletinin çöküşü •Klasik düşüncelere duyulan şüphecilik POLİTİK KÜRESELLEŞME VE YENİ KAMU YÖNETİMİ SAĞLIK SİSTEMLERİNDE DÖNÜŞÜM 1970 sonu-1980 1980 sonu-1990 1990 ortaları Maliyet sınırlamaları, verimliliğin artırılması Kalite ve maliyet muhasebesi, hasta ihtiyaçlarına duyarlılık Toplum sağlığı, sosyal ve ekonomik belirleyiciler, hizmete erişim Implementing change in health systems: market reforms in the United Kingdom, Sweden, and the Netherlands, Michael I. Harrison, Sage Publications Ltd, 2004. Getting Health Reform Right, A Guide to Improving Performance and Equity, Marc Roberts, William Hsiao, Peter Berman, Michael Reich, Oxford University Press, 2008 Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü era of Brownian motion in health care Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century, Committee on Quality of Health Care in America, Institute of Medicine, National Academies Press, 2001. Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü Maliyet baskısı Kanıta dayalı yönetim Organizasyonel değişim Güçlendirilmiş hasta Kanıta dayalı tıp Mahremiyet talepleri Teknolojik dönüşüm ETKİLİ VERİMLİ EŞİTLİKÇİ GÜVENLİ HASTA MERKEZLİ ZAMANINDA Etkili: Bilimsel bilgiye dayalı tam hizmet vermek. Verimli: Donanım, malzeme, fikir ve enerji israfından kaçınma. Eşitlikçi: Bireysel özelliklerden dolayı verilen hizmet kalitesinin değişmemesi. Güvenli: Hastaların bakım sırasında doğabilecek zararlardan korunması. Hasta merkezli: Bireysel tercih, ihtiyaç ve değerlere saygı ve duyarlılık, tüm klinik kararlarda hasta değerlerinin esas alınması. Zamanında: Bekleme ve gecikme süresini azaltmak. Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century, Committee on Quality of Health Care in America, Institute of Medicine, National Academies Press, 2001. Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü YENİ SAĞLIK SİSTEMİNDE; *Hastanın tercihlerine ve değerlerine saygı gösterilmeli, *Hastalar bilgilendirilmeli ve tıbbi karar süreçlerine dahil edilmeli, *Hastalar kendi tıbbi bilgilerine kısıtlama olmaksızın erişebilmeli, *Sağlık sistemleri hasta ve yakınlarına tercihlerini etkileyecek bilgileri (sağlık birimi seçme, klinik uygulama, alternatif tedavi) sağlamalı, *İhtiyaç duyulan tıbbi bakıma 7/24 erişilebilmeli, *Hastalar kanıta ve bilimsel bilgiye dayalı hizmet almalı, *Hastalar sağlık sisteminden kaynaklanan risklerden korunmalı, *Sağlık sistemi hasta ihtiyaçlarını karşılama yanı sıra ön görebilmeli, *İsraf sürekli azaltılmalı, *Klinisyenler ve sağlık birimleri arasında eş güdüm sağlanmalı. Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century, Committee on Quality of Health Care in America, Institute of Medicine, National Academies Press, 2001. Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü Sağlık bakımı günümüzde yönetimi en zor, kaotik ve karmaşık endüstridir. Hastane bugüne kadar tasarlanmış en karmaşık insan organizasyonudur. Amerika’da en zor dört meslek (sıraya bağlı olmaksızın); ABD Başkanı, üniversite başkanı, hastane yöneticisi, papaz. Peter Drucker 1909-2005 Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü Kanıta dayalı uygulamayı destekleyen alt yapı Bilgi teknolojilerinin kullanımını sağlama Parasal özendiriciler kullanmak SAĞLIK SİSTEMLERİNDE DÖNÜŞÜM İş gücünü daha iyi hizmet verecek şekilde hazırlamak Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century, Committee on Quality of Health Care in America, Institute of Medicine, National Academies Press, 2001. Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century, Committee on Quality of Health Care in America, Institute of Medicine, National Academies Press, 2001. Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri Maliyet baskısı Kanıta dayalı yönetim •Elektronik sağlık kayıtları Organizasyonel değişim •Ortak hasta kaydı yapısı Güçlendirilmiş hasta •Laboratuvar bilgi sistemi Kanıta dayalı tıp •Radyoloji ve nükleer tıp bilgi sistemi Mahremiyet talepleri •Klinik bilgi sistemleri Teknolojik dönüşüm •Elektronik malzeme yönetimi ETKİLİ VERİMLİ EŞİTLİKÇİ GÜVENLİ HASTA MERKEZLİ ZAMANINDA •Mali ve finans sistemleri •İdari sistemler •Görüntü Arşivleme ve iletişim sistemleri •Barkod ve RFID sistemleri •Klinik karar destek sistemleri •Uzaktan tanı ve tedavi sistemleri •Evde bakım sistemleri Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century, Committee on Quality of Health Care in America, Institute of Medicine, National Academies Press, 2001. Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri Bilgi ve iletişim teknolojileri; bakım kalitesi ve verimliliğin artırılması, klinik hizmetlerin işlem maliyetlerinin azaltılması, idari maliyetlerin azaltılması, teletıp ve mobil sağlık gibi tamamen yeni tıbbi bakım türlerinin mümkün kılınması maksatlarıyla kullanılabilir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin başarılı olarak devreye alınması ve yaygın olarak benimsenmesi maliyet ve yararların adil olarak bölüşümü ve özendiriciler oluşturma, standartların tutarlı ve doğru kullanımı ile güvenlik ve mahremiyete ilişkin kaygıların giderilmesi konularıyla yakından ilişkilidir. OECD Health Policy Studies, Improving Health Sector Efficiency: The Role of Information and Communication Technologies, OECD Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD Publishing, 2010. Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri IOM’un kalite vizyonuna ulaşılmasında gereken etmenlerden hiç biri bilginin etkin kullanımından daha değerli değildir… 21’nci yüzyıl sağlık bakımı vizyonunda, tanı, tedavi ve sonuçlarına ilişkin kapsamlı verilerin toplanması, hasta ve sağlık çalışanlarının kanıta dayalı uygulama kılavuzları ile bilişsel olarak desteklenmesi, hekimlere hasta porföylerini yönetebileceği araçlar sağlanması, yeni bilgilere entegrasyonu sağlanmış öğrenen sağlık sistemleri, hasta ve ailelerin güçlendirilmesi, evde bakım ve uzaktan destek gibi farklı bakım modellerine uyum sağlanması vurgulanmaktadır. Ancak, IOM’un kalite yarığına benzer şekilde sağlık bilişimi alanında da bir yarık mevcuttur. Computational Technology for Effective Health Care: Immediate Steps and Strategic Directions, Committee on Engaging the Computer Science Research Community in Health Care Informatics, National Research Council, Willam W. Stead, Herbert S. Lin, National Academies Press, 2009. Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri ABD’de, 2009 yılında, American Recovery and Reinvestment Act (ARRA) Health Information Technology for Economic and Clinical Health (HITECH) yasası ile klinik yazılımların doktor ve hastaneler tarafından anlamlı kullanımını sağlamak üzere 20 milyar dolar ayrılmıştır. Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri Dönüşüm ve Bilgi Sistemleri Devam Eden Dönüşüm Maliyet baskısı •Elektronik sağlık kayıtları Kanıta dayalı yönetim •Ortak hasta kaydı yapısı Organizasyonel değişim •Laboratuvar bilgi sistemi Güçlendirilmiş hasta •Radyoloji ve nükleer tıp bilgi sistemi Kanıta dayalı tıp •Klinik bilgi sistemleri Mahremiyet talepleri •Elektronik malzeme yönetimi Teknolojik dönüşüm •Mali ve finans sistemleri ETKİLİLİK VERİMLİLİK EŞİTLİK HASTA GÜVENLİĞİ HASTA MERKEZLİLİK ZAMANINDALIK •İdari sistemler •Görüntü Arşivleme ve iletişim sistemleri •Barkod ve RFID sistemleri •Klinik karar destek sistemleri •Uzaktan tanı ve tedavi sistemleri •Evde bakım sistemleri ÖĞRENEN SAĞLIK ORGANİZASYONU •……… Devam Eden Dönüşüm Devam Eden Dönüşüm Devam Eden Dönüşüm Devam Eden Dönüşüm Dünyada Sağlık Sistemlerinin Dönüşümü Yeni Tıbbi Bakım Türleri Teletıp Uygulamaları Teletıp Uygulamaları Teletıp Uygulamaları Teletıp Uygulamaları Teletıp Uygulamaları Ameliyathanede Sayısal Tıbbi Görüntü Deployable Teleradiology System Teletıp Uygulamaları MUHAREBE SAHASINDA CERRAHİ KONSÜLTASYON Muharebe sahasında; cerrahi alt alan uzmanlarına erişim problemleri mevcuttur. Genel cerrahlar alt dal uzmanlarının birikimlerine ihtiyaç gösteren karmaşık olgularla karşı karşıya kalabilirler. Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri Mobil Sağlık (mHealth) Mobil aygıtların tıbbi bakım hizmetlerine yönelik bilgi değişimi, eğitim ve diğer hizmetler için kablosuz olarak uzaktan erişimde kullanılması. 22, Mart 2010 ABD Kara Kuvvetleri Araştırma, Geliştirme ve Mühendislik Komutanlığı iPad, iPhone ve MacBook platformları gibi ticari çözümlerin muharebe sahasında kullanımını değerlendiriyor. Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri * 112 üye ülkeden 93’ünde en az bir m-Sağlık projesi mevcut. * Bu ülkelerinde de çoğunda dört yada daha fazla tipte mSağlık girişimi var. Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri mCare Projesi Bakım ekibi web sayfalarına girer ve mesaj gönderir. mCare Projesi: Travmatik beyin hasarı olan (Traumatic brain injury, TBI) olan hastaların cep telefonları kullanılarak hizmet sunucuları ile veri alışverişinde bulunması ve durumunun değerlendirilmesini hedeflemektedir. Mesaj askerin telefonuna gider. Hizmet alan asker mesajı cevaplar. Bakım ekibi cevapları görür ve eş zamanlı olarak raporlar. Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri Kablosuz Vücut Alan Ağı (wBAN) Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri PiiX fizyolojik verileri kablosuz olarak iletir. zLink bu verileri alır ve cep telefon ağları üzerinden iletir. Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri İlaç Alım Sistemleri İlaç alımında hatırlatıcı İlaç etkileşimleri İlaçlara ilişkin diğer bilgiler Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri Cardio MEMS Kalp yetmezliklerinin yönetiminde hasta kardiyak output, kan basıncı ve kalp hızı verilerinin iletilmesi için radyofrekans dalgaları kullanan minyatür implante edilebilir sensörler. Cardionet’in tanısal aygıtları kardiyak aritmilerin kablosuz ve uzaktan tanısı için EKG, kalp hızı ve solunum hızı takibi yapmaktadır. Mobil Tıbbi Bakım Hizmetleri MicroCHIPS Yaşamsal biyokimyasal değişiklikleri belirleyip ilaç tedavileri veren ve kablosuz teknolojiler kullanarak iletişim sağlayan teknolojiler üretmektedir. Osteoporoz, diabet, kardiyoloji ve oftalmoloji hastalıklarında ilaç ihtiyaçları ve dağılımını takip eden implante edilebilir sistemler geliştirilmiştir. Proteus Biomedical Tedavi sonuçlarını iyileştirmek üzere Mevcut ilaçlara elektronik sistemler entegre etmiştir. Bunlar hasta tarafından alınınca aktive olmaktadır. Teşekkürler…