Ders Dosyası
Transkript
Ders Dosyası
Kent Planlama İlkeleri (MMR 309) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Kodu Saati Saati Saati Kent Planlama İlkeleri MMR 309 Güz 3 0 0 Ön Koşul Ders(ler)i - Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Bölüm Dersleri Dersin Seviyesi Lisans Ders Verilme Şekli Yüz Yüze Dersin Öğrenme ve Anlatım, Tartışma Öğretme Teknikleri Dersin Koordinatörü • Öğr. Gör. Dr. Zeki Kamil Ülkenli 3 4 Dersin Öğretmen(ler)i Dersin Asistanı Dersin Amacı Mimarlık mesleğinin temel uygulama alanı olan Kent'in ve Kent Planlama disiplininin temel kavramlar, tarihçe, günümüz kentleri ve özellikle tasarım anlamında tanımlanmasını amaçlamaktadır. Dersin Eğitim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Dersin İçeriği Kent'in ortaya çıkışı, farklı dönemlerde gelişimi; kentsel yaşam olgusu ve kenti oluşturan kullanım ve kullanım alanlarının ve etmenlerin mesleki terminolojisi; planlamanın kente yaklaşımı ve farklı kent parçaları ile kent bütününün planlama ilkeleri; kentsel çevreyi şekillendiren etmenler; kentsel kavramlar, veriler ve kentsel alanların iç yapıları; kentleşme ve planlama süreçleri. • Kent'in ve doğasının, işleyişinin, parçaları ve bütününün veya Kent Planlamanın Mimari tasarımda birlikteliğinin ve ilişkilerinin anlaşılması sağlanır. Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları Hafta Konular Ön Hazırlık 1 • Kentler ve kentsel sorunların okuma kaynakları; doğaları ve Şehir Planlama hakkında genel bilgilendirme • Türkiye'de Planlama pratiği. Farklı meslekler ile ilişkileri, (Ulus merkez kıraathanesi sakinleri bakış açısı ile değil!) mesleki olarak Planlamaya teorik ve uygulamalar açısından bakabilmek. • Dersin ve konuların kısa tanıtımı, sınavlar ve devamlılık, • Makaleler, okuma, kütüphane ve internet kullanımı, kaynak belirtme. • Mekansal problemlere farklı mesleklerin çözüm yaklaşımları (mimarlık, mühendislik, şehir planlama) • Kentsel mekan; Nitelik ve niceliksel tanımlar, algılama. (Geschtallt) • Görsel ve fiziksel elemanlar, imgeler. (Kevin Lynch) 2 ŞEHİR (KENT) NEDİR? • Farklı okuma tanımlar; nüfus'a göre, sosyal ve kültürel altyapı'ya göre, ekonomik ilişkiler bütünü, fiziksel belirleyiciler, yönetimsel tanımlar • Kentsel x Kırsal 3 PLANLAMA DEYİNCE... • Problem okuma çözme süreci olarak planlama, • Kentsel problem türleri, kategorizasyon, • kentsel problemleri çözmek, neden? Nasıl? Kimin için? • Planlama; Bilimmi, sanat mı, teknoloji mi? • Kentsel çalışmalar ile kent planlama arasındaki fark. • Kentsel Tasarım ve Peyzaj bileşenleri 4 İLK ŞEHİRLERİN ORTAYA ÇIKMASI • Neden bazı yerleşimler ileride kentsel olarak nitelenecek bir karakter kazandı? • Tarımsal Artı Ürün (Jane Jacops) okuma 5 FARKLI TİPLERDE ŞEHİRLER? • Literatürde çeşitli tanımlar; coğrafi lokasyona göre, hakim ekonomik fonksiyon, nüfusa göre (Doxiadis), fiziksel şekil... • Sıra – büyüklük (Rank size rule) kuramı ve Yerleşim hiyerarşisi • Öncellik (primacy) ve sorunları • Art-alan (hinterland) ve pazar (etki) alanı (market area) okuma 6 KENTLEŞME • Genel tanımlar • okuma Sosyal ve kültürel tanımlar/veriler, farklar; kent kültürü • Ekonomik gerçekler/değişimler • Fiziksel tanımlar/3. Boyutta değişim • Gelişmekte olan, gelişmiş ve 3. dünya (olarak tabir edilen) ülkelerde kentleşme süreci, ortak ve farklı noktalar, tetikleyiciler, sonuçlar • Metropoliten büyüme x gelişme, • parazit ve üreten şehir kavramları • Türkiye'de kentleşme üzerine rakı sohbetleri... 7 KENTSEL MAKROFORM, NE OLA Kİ? sınava hazırlık • Kentlerin yerleşimi; lokasyon, oturum ve durum • ilk intiba; yuvarlak, lineer, satelit, yıldızımsı, yoğun, yağ lekesi... • kent merkezi; tek merkezli, çok merkezli, merkez hiyerarşisi • ulaşım ağı; organik, radyal, karesel, ızgara, koridor, • Hakim gelişme yönü ve anlamı • Uydukentler, banliyöler, suburbia 8 Ara Sınav okuma 9 FARKLI TİPLERDE KENTSEL ARAZİ okuma (KULLANIM) DOKULARI • Kentsel aktivite yapısı ve kentsel arazi kullanımı (işin aslı.) • Arazi kullanım düzenleri/örgüleri; Ortak merkezli (concentric zone Burgess), dilimli (sector - Hoyt), çok merkezli (multiple nuclei - Mc Kienze) arazi kullanım model tanım/teorileri • Doku'da değişimler, kentsel ekoloji, dolma, sızma, boşalma, yoğunlaşma, ayrışma, geceyarısı kuşakları (invasion – succession, concentration – dispersion, segregation, twillight zones...) • Gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde kentsel arazi kullanım dokuları, (yahu bu Alman tarlaları neden bu kadar düzenli?) • Kentsel arazi kullanım planlaması ve işletmeciliği, örn; depresyon alanları • Tarımsal ve kentsel toprak • Kentsel Arazi değerleri • Kentsel arsa spekülasyonu, Kentsel arazi üretimi • vergilendirme, 10 MERKEZİ ÇALIŞMA ALANI okuma (TÜRKÇESİ: KENT MERKEZİ MİA) • kent merkezlerinin hiyerarşisi • merkezilik, ulaşılabilirlik • MİA • MİA'nın formu ve gelişme yönü • Merkezde planlama – kentsel tasarım 11 KENTSEL KONUT ALANLARI • okuma Planlı konut alanları, gecekondular, gettolar, çöküntü alanları, banliyöler, tarihi alanlar • sosyal gruplar ve fiziksel dönüşümün dokusu • konut stoğu • gecekondular ve planlama • TOKİ ve uygulamalarına bir bakış, ne oluyor yahu? 12 KENTSEL ÇALIŞMA ALANLARI • okuma kentsel endüstri bölgeleri yerleşimi • organize sanayi bölgeleri • küçük sanayi bölgeleri • planlama 13 DOĞAL ÇEVRE VE KENT • İnsan – çevre etkileşiminde entegre bir sistem olarak kent • bir açık sistem olarak kent • Kentin coğrafi ve topografik yerleşimi • mikro iklim • yeşil alanlar • doğa ile planlama okuma 14 KENTSEL ULAŞIM • kentsel aktiviteler ve trafik yaratılması; orjin – hedef, dolanım, sabah ve akşam trafiği, trafik felci • ulaşılabilme ve kentsel toprak değeri • hareket mod'ları, rota kapasiteleri • yayalar • motorlu trafik; içinden ve kentsel by-pass • yolların hiyerarşisi • kamu x özel taşımacılığı • park • kentsel ulaşım planlaması okuma 15 KENTSEL TEKNİK ALTYAPI • Kentsel su ihtiyacı ve karşılanması • kentsel lağım altyapısı ve yagmur suyu drenajı (sifonu kaç kez çekmeli?) • elektrik • çöplükler, metan; yakıt ve kömür depolama, doğalgaz • teknik altyapı ve kentsel makroform finale hazırlık 16 Genel Sınav okuma Kaynaklar Diğer Kaynaklar: 1. Öğrencilere teorik bilgi aktarımı ve görsel sunumlar yapılır. 2. Kent ve planlamaya ilişkin mimarlık literatürü takibi esastır. Değerlendirme Sistemi Çalışmalar Sayı Katkı Payı Devam/Katılım 1 10 Laboratuar - - Uygulama - - Alan Çalışması - - Derse Özgü Staj - - Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - - Ödevler 1 25 Sunum - - Projeler - - Seminer - - Ara Sınavlar/Ara Juri 1 25 Genel Sınav/Final Juri 1 40 Toplam 4 100 Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu Katkısı 60 Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40 Toplam 100 Ders Kategorisi Temel Meslek Dersleri X Uzmanlık/Alan Dersleri Destek Dersleri İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri Aktarılabilir Beceri Dersleri Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi # Program Yeterlilikleri / Çıktıları Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 1 Alanıyla ilgili edindiği çok boyutlu bilgiyi akademik ortamlara yansıtabilme becerisine sahiptir 2 Alanı için düşünsel, toplumsal, bilimsel, teknolojik, estetik, sanatsal, tarihsel ve kültürel gerekli altyapıya ilişkin bilgi ve kavrayışa sahiptir X 3 Mimarlık alanında ekonomik, çevresel, toplumsal alanlarda ve sürdürülebilirlik ilkeleri ve standartları konularında bilgi ve kavrayışa sahiptir X 4 Alanıyla ilgili yasal çerçeve ve standartlar hakkında bilgiye sahiptir 5 Alanıyla ilgili kurumsal ve etik değerler konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir X X 6 Alanında kavram geliştirme ve teoriyi pratiğe yansıtabilme becerisine sahiptir 7 Alanında gerekli araştırmayı saptama, doğru araştırma yöntem ve tekniklerini kullanma ve sonuçları yorumlama becerisine sahiptir 8 Alternatif tasarım çözümleri geliştirebilme becerisine sahiptir 9 Alanında yaptığı çalışmalarda etkili çizimi, yazılı ve görsel sunum teknik ve araçlarını kullanma becerisine sahiptir 10 Bir mimarlık projesini kavramsal boyuttan uygulama aşamasına kadar bağımsız olarak veya disiplinlerarası çalışma içinde yürütebilecek özgüvene ve yetkinliğe sahiptir 11 Alanındaki bilgi ve becerileri eleştirel, karşı tez ve sentez üretebilen bir yaklaşımla değerlendirerek öğrenir 12 Yaşam boyu öğrenme bilinciyle hareket eder. Bunun için gerekli motivasyona ve öğrenme becerilerine sahip olur 13 Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki gelişmeleri izler ve meslekdaşları ile etkili iletişim kurar X 14 En az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte alanının gerektirdiği bilişim teknolojilerini etkileşimli olarak kullanır 15 Bilgi ve becerilerini etik ilkelerin ışığında, mesleki kural ve standartlar ile yasal çerçevelere uygun olarak, toplumsal, çevresel ve etik sonuçlarını dikkate alarak insan haklarına ve kültürel mirasa saygılı olarak kullanır ECTS/İş Yükü Tablosu Aktiviteler Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) Sayı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü 16 3 48 16 1 16 1 10 10 Ara Sınavlara/Ara Juriye Hazırlanma Süresi 1 5 5 Genel Sınava/Genel Juriye Hazırlanma Süresi 1 5 5 Laboratuar Uygulama Derse Özgü Staj Alan Çalışması Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi Sunum/Seminer Hazırlama Projeler Ödevler Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği Toplam İş Yükü 84