tc nevşehir hacı bektaş veli üniversitesi mühendislik ve mimarlık
Transkript
tc nevşehir hacı bektaş veli üniversitesi mühendislik ve mimarlık
T.C. NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ METALURJI VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GENEL KİMYA LABORATUVAR DENEYLERİ-2 Ders Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Davut SARITAŞ Sorumlu Asistan Öğrenci Bilgileri İsim: Numara: Dönem: Şube: DÖNEM PROGRAMI 1. hafta : Laboratuvar güvenliği, malzemeler ve çalışma kuralları hakkında bilgilendirme 2. hafta : Deney No 1. TEPKİME ISISININ HESAPLANMASI 3. hafta : Deney No 2. TEPKİME HIZINA SICAKLIĞIN ETKİSİ 4. hafta : Öğrenci sunumları ve soru çözümü 5. hafta : Deney No 3. İYONLAŞMA SABİTİ 6. hafta : Deney No 4. TUZ ÇÖZELTİLERİNDE DENGE 7. hafta : Deney No 5. ASİT-BAZ TİTRASYONU 8. hafta : Vize 9. hafta : Deney No 6. ASİT- BAZ ÇÖZELTİLERİNİN STANDARDİZE EDİLMESİ 10. hafta : Deney No 7. GRAVİMETRİK ANALİZ 11. hafta : Deney No 8. REDOKS TEPKİMELERİ 12. hafta : Öğrenci sunumları ve soru çözümü 13. hafta : Deney No 9. ELEKTROLİZ 14. hafta :Telafi Yrd.Doç.Dr.Davut SARITAŞ 1 Rapor Örneği KİMYA-II UYGULAMA DENEY ADI Hazırlayan : Adı Soyadı - Numarası Deneyin Yapılış Tarihi : Rapor Teslim Tarihi : Grup Üyeleri : Deney Sorumlusu : 2 1. GİRİŞ - Deneyin amacı ve içeriği belirtilecektir. - Bu bölümde teorik bilgiler yazılmayacaktır. 2- TEORİ -Teori 2 sayfa ile sınırlandırılmıştır. Fazla sayfa fazla puan demek değildir. - Teoride kullanılan kaynaklar MUTLAKA metin içinde numaralandırılarak, Kaynaklar bölümünde belirtilecektir. Kaynaklar gerek duyulduğunda Deney Sorumlusu tarafından istenebilir. 3- DENEYSEL YÖNTEM 3.1 Deneyde Kullanılan Malzemeler (Kimyasal, Ekipmanlar ve Deney Düzeneği) 3.2 Deneyin Yapılışı 4- HESAPLAMALAR ve SONUÇLAR 4.1. Veriler (Kimyasal, Ekipmanlar ve Deney Düzeneği) 4.2. Hesaplamalar 4.4. Sonuçlar - Hesaplamalar sonunda elde edilen değerler tablolar şeklinde belirtilir. - Deney sonucunda bir grafik elde ediliyorsa bu bölümde verilir. 5- YORUM - Sonuçlar hakkında yorum ve değerlendirmeler yapılır. - Elde edilen deneysel sonuçlar, teorilerle karşılaştırılır. Farklılıkların nedenleri tartışılır. - Yorum bölümü raporun en önemli bölümüdür ve değerlendirmenin en büyük kısmını bu bölüm oluşturur. SEMBOLLER KAYNAKLAR - Deney föyü tek kaynak olarak KULLANILAMAZ. 3 Kaynak Yazım Formatı: Süreli Yayınlar Yazarın soyadı, İlk ve ikinci adının ilk harfleri, Konu başlığı, Süreli yayının ismi (italik), cilt numarası, sayı numarası, sayfa numaraları, yıl. Ör: Kaplan, H., Hutkins, W. R., “Fermentation of Fructooligosaccharides by Lactic Acid Bacteria and Bifidobacteria”, Journal of Applied and Environmental Microbiology, 66 (6), 2682-2684, 2000., Kitaplar Yazarın soyadı, İlk ve ikinci soyadının ilk harfleri, kitabın başlığı, Baskı sayısı, Basım yeri, Basım evi, basım yılı. Ör: H. C. Fogler, Elements of Chemical Reaction Engineering, 3 rd Edition, New York, Prentice Hall, 1999. Tezler Kaplan, H., “Fermentation of Fructooligosaccharides by Lactic Acid Bacteria and Bifidobacteria”, Ph. D. Thesis, University of Nebraska-Lincoln, 2002. Sunumlar Kaplan, H., Hutkins, W. R., “Fructooligosaccharides in yogurt: Functional and microbiological properties”, IFT Annual Meeting, Vol. 21-3, Chicago, 2003. İnternet American Express, Creating an effective business plan, Retrieved April 24, 1999 from the World Wide Web: http//www. Americanexpress. com 4 EKLER GENEL YAZIM KURALLARI Alt Başlıkları 2.1, 2.2 şeklinde numaralandırma sırasıyla gösterin. 1. Giriş 2-Teori 2.1 ...... 2.2 ...... 2.2.1....... 2.2.2....... 3-......... Rapordaki şekillerin isimleri numaralandırılarak şekillerin altına, tablolarda ise yine numaralandırılarak tablonun üstüne yazılacaktır. Raporlar tükenmez kalemle yazılacak ve tek renk (mavi veya siyah) kullanılacaktır. 5 LABORATUARDA UYULACAK KURALLAR 1- Öğrenci deneye laboratuar eldiveni, önlüğü ve gözlüğü ile gelir. Bu malzemelerden biri eksik olan öğrenci deneye katılma hakkını kaybeder. 2- Öğrenciler katıldıkları deneylerin raporlarını yazıp ilgili Araştırma Görevlisine teslim ederler. 3- Deneyin yapılacağı saatten daha geç gelen öğrenciler deneyi yapma hakkını kaybeder. 4- Öğrenciler deney sırasında aldıkları verileri ilgili Araştırma Görevlisine de teslim eder. 5- Deney sırasında kullanılan cam eşyaların sorumluluğu deneyi yapan gruba aittir. Kırılan eşyalar öğrenciler tarafından temin edilip laboratuar sorumlusuna teslim edilir. 6- Öğrenci yaptığı deneyin raporunu hazırlayarak bir sonraki hafta deney günü en geç saat 17:00’a kadar ilgili Araştırma Görevlisine teslim eder. Deney raporunun bir gün gecikmesi durumunda rapor teslim alınır, ancak 80 puan üzerinden değerlendirilir. Rapor 1 günden fazla gecikirse grup rapor notu sıfır olur. 7- Öğrencilerin hazırladıkları deney raporları Araştırma Görevlileri tarafından incelenip not verilirken aşağıdaki puanlama sistemi kullanılacaktır. - Deneyin Yapılışı : 10/100 - Rapor Düzeni : 10/100 - Teori ve Kaynaklar : 10/100 - Veriler : 10/100 - Hesaplamalar : 30/100 - Yorum : 30/100 6 '(1(< 7 8 9 10 '(1(< 11 12 '(1(< 13 14 15 16 '(1(< 17 18 19 '(1(< 20 21 22 23 '(1(< 24 25 26 27 '(1(< 28 29 '(1(< 30 31 32 '(1(< 33 34 35 EK 1: BazÕ KimyasallarÕn Verilen SÕcaklÕktaki Çözünürlük Sabitleri Kimyasal Formül Çözünürlük Sabiti (mol/L) Alüminyum hidroksit Al(OH)3 4,00 × 10-13 (15°C) Alüminyum hidroksit Al(OH)3 1,50 × 10-15 (18°C) Alüminyum hidroksit Al(OH)3 3,70 × 10 -15 (25°C) Arsenik(III) sülfür As2S3 4,00 × 10-29 (18°C) BakÕr(I) bromür CuBr 4,15 × 10 -8 (18-20°C) -12 (18-20°C) BakÕr(I) iyodür CuI 5,06 × 10 BakÕr(I) klorür CuCl 1,02 × 10-6 BakÕr(I) sülfür Cu2S (18-20°C) 2,00 × 10 -47 (18°C) -11 (18°C) BakÕr(I) tiyosiyonat CuSCN 1,60 × 10 BakÕr(II) hidroksit Cu(OH)2 5,60 × 10-20 (25°C) -10 (25°C) (18°C) BakÕr(II) karbonat CuCO3 1,37 × 10 BakÕr(II) sülfür CuS 8,00 × 10-45 Baryum florür BaF2 1,60 × 10 -6 (10°C) -6 (18°C) Baryum florür BaF2 1,70 × 10 Baryum karbonat BaCO3 7,00 × 10-9 (16°C) BaCO3 8,10 × 10 -9 (25°C) -10 (18°C) (28°C) Baryum karbonat Baryum kromat BaCrO4 1,60 × 10 Baryum kromat BaCrO4 2,40 × 10-10 Baryum oksalat dihidrat BaC2O4ǜ2H2O 1,20 × 10 -7 (18°C) -11 (18°C) Baryum sülfat BaSO4 8,70 × 10 Baryum sülfat BaSO4 1,08 × 10-10 (25°C) Baryum sülfat BaSO4 1,98 × 10 -10 (50°C) Berilyum hidroksit Be(OH)2 2,70 × 10-19 (25°C) Bi(OH)3 -31 (18°C) -31 Bizmut hidroksit 4,30 × 10 Bizmut oksit klorür BiOCl 1,60 × 10 (25°C) Bizmut sülfür Bi2S3 1,60 × 10-72 (18°C) 1,30 × 10 -21 (25°C) -28 (25°C) (25°C) CÕva(I) bromür Hg2Br2 CÕva(I) iyodür Hg2I2 1,20 × 10 CÕva(I) klorür Hg2Cl2 2,00 × 10-18 -9 CÕva(I) kromat Hg2CrO4 2,00 × 10 CÕva(I) oksit Hg2O 1,60 × 10-23 (25°C) 5,00 × 10 -40 (25°C) -47 (18°C) CÕva(I) siyanür Hg2(CN)2 (25°C) CÕva(I) sülfür Hg2S 1,00 × 10 CÕva(II) iyodür HgI2 3,20 × 10-29 (25°C) HgO 1,70 × 10 -26 (25°C) -54 (18°C) (25°C) CÕva(II) oksit CÕva(II) sülfür HgS 3,00 × 10 Çinko hidroksit Zn(OH)2 1,00 × 10-17 36 Çinko karbonat ZnCO3 6,00 × 10-11 (25°C) -26 (20°C) Çinko sülfür, alfa ZnS 6,90 × 10 Çinko sülfür, beta ZnS 1,10 × 10-24 (25°C) 1,64 × 10 -14 (18°C) -11 (20°C) Demir(II) hidroksit Fe(OH)2 Demir(II) karbonat FeCO3 2,50 × 10 Demir(III) hidroksit Fe(OH)3 1,10 × 10-36 (18°C) -19 (25°C) -13 Gümüú arsenat Ag3AsO4 1,00 × 10 Gümüú bromür AgBr 4,10 × 10 (18°C) Gümüú bromür AgBr 7,70 × 10-13 (25°C) -16 Gümüú iyodür AgI 0,32 × 10 (13°C) Gümüú iyodür AgI 1,50 × 10-16 (25°C) Gümüú klorür AgCl -10 (4,7°C) -10 0,21 × 10 Gümüú klorür AgCl 0,37 × 10 (9,7°C) Gümüú klorür AgCl 1,56 × 10-10 (25°C) AgCl -10 (50°C) Gümüú klorür 13,2 × 10 -10 Gümüú klorür AgCl 215 × 10 Gümüú kromat Ag2CrO4 1,20 × 10-12 Gümüú kromat Ag2CrO4 9,00 × 10 -12 (25°C) Gümüú sülfür Ag2S 1,60 × 10-49 (18°C) -12 (18°C) -12 Gümüú tiyosiyonat AgSCN 0,49 × 10 (100°C) (14,8°C) Gümüú tiyosiyonat AgSCN 1,16 × 10 (25°C) Kadmiyum karbonat CdCO3 2,50 × 10-14 (25°C) Kadmiyum oksalat trihidrat CdC2O4ǜ3H2O 1,53 × 10 -8 (18°C) -29 (18°C) Kadmiyum sülfür CdS 3,60 × 10 Kalsiyum florür CaF2 3,40 × 10-11 (18°C) Kalsiyum florür CaF2 3,95 × 10 -11 (26°C) Kalsiyum fosfat Ca3(PO4)2 1,00 × 10-25 (25°C) Kalsiyum hidroksit Ca(OH)2 5,47 × 10 -6 (18°C) -9 (25°C) Kalsiyum karbonat CaCO3 4,80 × 10 Kalsiyum oksalat monohidrat CaC2O4ǜH2O 1,78 × 10-9 (18°C) Kalsiyum oksalat monohidrat CaC2O4ǜH2O 2,57 × 10 -9 (25°C) -5 (10°C) Kalsiyum sülfat CaSO4 6,10 × 10 Kalsiyum sülfat CaSO4 2,45 × 10-5 (25°C) Kalsiyum tartarat dihidrat CaC4H4O6ǜ2H2O 7,70 × 10 -7 (25°C) Kobalt(II) karbonat CoCO3 1,00 × 10-12 (25°C) 1,90 × 10 -27 (20°C) -5 (25°C) Kobalt(II) sülfür CoS Kurúun bromür PbBr2 3,90 × 10 Kurúun florür PbF2 2,70 × 10-8 PbF2 3,20 × 10 -8 (18°C) -14 (9,2°C) Kurúun florür Kurúun iyodat Pb(IO3)2 5,30 × 10 Kurúun iyodat Pb(IO3)2 1,20 × 10-13 37 (9°C) (18°C) Kurúun iyodat 2,60 × 10-13 Pb(IO3)2 (15°C) (25°C) Kurúun iyodür PbI2 7,50 × 10 Kurúun iyodür PbI2 1,40 × 10-9 Kurúun karbonat PbCO3 (25,8°C) -9 3,30 × 10 -14 (18°C) -5 (25°C) Kurúun klorür PbCl2 2,12 × 10 Kurúun kromat PbCrO4 1,77 × 10-14 (25°C) PbC2O4 2,74 × 10 -11 (18°C) -8 (18°C) Kurúun oksalat Kurúun sülfat PbSO4 1,06 × 10 Kurúun sülfür PbS 3,40 × 10-28 (18°C) -20 (25°C) Lantan hidroksit La(OH)3 ~ 10 Lityum karbonat Li2CO3 1,70 × 10-3 Magnezyum amonyum fosfat MgNH4PO4 2,50 × 10 (25°C) -9 (18°C) Magnezyum florür MgF 7,10 × 10 Magnezyum hidroksit Mg(OH)2 1,20 × 10-11 Magnezyum karbonat MgCO3 (25°C) -13 (18°C) 2,60 × 10 -5 (12°C) -10 (18°C) Mangan karbonat MnCO3 8,80 × 10 Mangan sülfür MnS 7,00 × 10-16 (18°C) -14 (25°C) Nikel(II) hidroksit Ni(OH)2 1,60 × 10 Nikel(II) karbonat NiCO3 1,35 × 10-7 Nikel(II) sülfür NiS (15°C) 1,00 × 10 -26 (20°C) -5 (18°C) Potasyum hekzakloroplatin(IV) K2PtCl6 1,10 × 10 Potasyum hidrojen tartarat KHC4H4O6 3,80 × 10-4 (18°C) 1,07 × 10 -2 (25°C) -9 (18°C) Potasyum perklorat KClO4 Stronsiyum florür SrF2 2,80 × 10 Stronsiyum karbonat SrCO3 1,60 × 10-9 (25°C) -8 (18°C) Stronsiyum oksalat SrC2O4 5,60 × 10 Stronsiyum sülfat SrSO4 2,80 × 10-7 SrSO4 3,80 × 10 -7 (17,4°C) -6 (25°C) Stronsiyum sülfat (2,9°C) Talyum(I) bromür TlBr 3,90 × 10 Talyum(I) iyodür TlI 5,80 × 10-8 (25°C) 1,90 × 10 -4 (25°C) -4 (25°C) Talyum(I) klorür TlCl Talyum(I) tiyosiyonat TlSCN 2,30 × 10 Talyum(II) sülfür Tl2S 9,00 × 10-23 (25°C) -53 (25°C) Talyum(III) hidroksit Tl(OH)3 1,40 × 10 38 EK 2: Asit øyonlaúma Sabitleri (25°C de) K1 K2 K3 1,1×10-7 3,2×10-12 Asit Formül Amonyum iyonu NH4+ 5,70×10 Anilinyum iyonu C6H5NH3+ 2,51×10-5 Arsenik asit H3AsO4 5,8×10-3 Arsenöz asit H3AsO3 5,1×10-10 Asetik asit CH3COOH 1,75×10-5 Benzoik asit C6H5COOH 6,28×10-5 Borik asit H3BO3 5,81×10-10 1-Butanoik asit CH3CH2CH2COOH 1,52×10-5 Dimetil amonyum iyonu (CH3)2NH2+ 1,68×10-11 Etanol amonyum iyonu HOC2H4NH3+ 3,18×10-10 Etil amonyum iyonu C2H5NH3+ 2,31×10-11 Etilen diamonyum iyonu + 1,42×10-7 Fenol C6H5OH 1,00×10-10 Formik asit HCOOH 1,80×10-4 Fosforik asit H3PO4 7,11×10-3 6,32×10-8 Fosforöz asit H3PO3 3×10-2 1,62×10-7 o-Ftalik asit C6H4(COOH)2 1,12×10-3 3,91×10-6 trans-Fumarik asit HOOCCH:CHCOOH 8,85×10-4 3,21×10-5 Glikolik asit HOCH2COOH 1,47×10-4 Hidrazinyum iyonu H2NNH3+ 1,05×10-8 Hidrazoik asit HN3 2,2×10-5 Hidrojen florür HF 6,8×10-4 Hidrojen peroksit H 2O 2 2,2×10-12 Hidrojen siyanür HCN 6,2×10-10 Hidrojen sülfür H 2S 9,6×10-8 Hidroksil amonyum iyonu HONH3+ 1,10×10-6 Hipokloröz asit HOCl 3,0×10-8 øyodik asit HIO3 1,7×10-1 Karbonik asit H2CO3 4,45×10-7 Kloroasetik asit ClCH2COOH 1,36×10-3 Laktik asit CH3CHOHCOOH 1,38×10-4 cis-Maleik asit HOOCCH:CHCOOH 1,3×10-2 5,9×10-7 Maleik asit HOOCCHOHCH2COOH 3,48×10-4 8,00×10-6 Malonik asit HOOCCH2COOH 1,42×10-3 2,01×10-6 Mandelik asit C6H5CHOHCOOH 4,0×10-4 Metil amonyum iyonu CH3NH3+ 2,3×10-11 Nitröz asit HNO2 7,1×10-4 H3NCH2CH2NH3+ 39 -10 1,18×10-10 1,3×10-14 4,69×10-11 4,5×10-13 Okzalik asit HOOCCOOH 5,60×10-2 5,42×10-5 Periyodik asit H5IO6 2×10-2 5×10-9 Pikrik asit (NO2)3C6H2OH 4,3×10-1 Piperidinyum iyonu C5H11NH+ 7,50×10-12 Piruvik asit CH3COCOOH 3,2×10-3 Pridinyum iyonu C5H5NH+ 5,90×10-6 Proponoik asit CH3CH2COOH 1,34×10-5 Salisilik asit C6H4(OH)COOH 1,06×10-3 Sitrik asit HOOC(OH)C(CH2COOH)2 7,45×10-4 1,73×10-5 Süksinik asit HOOCCH2CH2COOH 6,21×10-5 2,31×10-6 Sulfamik asit H2NSO3H 1,03×10-1 Sülfürik asit H2SO4 kuvvetli 1,02×10-2 Sülfüröz asit H2SO3 6,6×10-8 1,23×10-2 Tartarik asit HOOC(CHOH)2COOH 9,20×10-4 4,31×10-5 Tiyosiyanik asit HSCN 0,13 Tiyosülfürik asit H2S2O3 0,3 Trikloroasetik asit Cl3CCOOH Trimetil amonyum iyonu (CH3)3NH 3 + 1,58×10-10 40 2,5×10-2 4,02×10-7 EK 3: Temel Birim Sistemleri, Çevrimleri, KÕsaltmalar ve Çarpanlar SI Temel Birimleri Fiziksel Nicelik Birimin AdÕ AydÕnlanma ùiddeti kandela Elektrik AkÕmÕ amper Kütle kilogram Madde MiktarÕ mol SÕcaklÕk kelvin Uzunluk metre Zaman saniye Sembol cd A kg mol K m s BazÕ SI türeme birimleri için özel isimler ve semboller Fiziksel Nicelik Birimin AdÕ Sembol Birimin TanÕmÕ AydÕnlanma lüks lx lm/m2 = cdsr/m2 AydÕnlanma AkÕsÕ lümen lm cdsr BasÕnç pascal Pa N/m2 = kg/ms2 Dipol Moment debye D Cmm = Ams Elektriksel Direnç ohm ȍ V/A = kgm2/A2s3 Elektriksel øletkenlik siemens S ȍí1 = kgí1mí2A2s3 Elektriksel Potansiyel FarkÕ volt V W/A = J/C = kgm2/As3= J/As Elektriksel SÕ÷a farad F C/V = A2s4/kgm2 = As/V Elektriksel Yük coulomb C As Enerji joule J Nm = Kgm2/s2 sí1 (saniyede salÕnÕm) Frekans hertz Hz Güç (fizik) watt W J/s = kgm2/s3 øndüktans henry H Wb/A = kgm2/A2s2 = Vs/A Kuvvet newton N Kgm/s2= J/m Manyetik AkÕ weber Wb kgm2/s2A= Vs Manyetik AkÕ Yo÷unlu÷u tesla T Wb/m2 = kg/s2A sí1 (saniyede bozunma) Radyoaktivite bekerel Bq Fiziksel Büyüklük AçÕsal HÕz Alan AydÕnlanma Yo÷unlu÷u BasÕnç Dinamik Viskozite Elektriksel Alan Hacim HÕz øvme Kinematik Viskozite Manyetik Alan ùiddeti Yo÷unluk SI Birimi Radyan / saniye Metre kare Candela / metre kare Newton / metre kare Newton saniye / metre kare Volt / metre Metre küp Metre / saniye Metre / saniye kare Metrekare / saniye Amper / metre Kilogram / metre küp 41 Birimin Simgesi Rad/s m2 Cd/m2 N/m2 Ns/m2 = Pascal V/m m3 m/s m/s2 m2/s A/m Kg/m3 Fiziksel Büyüklük Alan BasÕnç BasÕnç Dinamik Viskozite Enerji Enerji Kinematik Viskozite Kuvvet Radyoaktiflik Uzunluk Birimin øsmi Barn Atm Torr (1 mmHg) Poise (gr/cms) Erg (grcm2/s2) Kalori Stokes Dyn (grcm/s2) Curie Angström Birimin TanÕmÕ 10-25 m2 101325 kN/m2 133322 N/m2 10-1 kg/ms 10-7 J 4,184 J 104 m2/s 10-5 N 37,109 s-1 10-10 m Fiziksel Sabitler Atomik Kütle Birimi Avagadro SayÕsÕ Bohr YarÕçapÕ Boltzman Sabiti Debye Sabiti Elektronun Kütlesi Elektronun Yükü Faraday Sabiti IúÕk HÕzÕ ødeal Gaz Hacmi ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti ødeal Gaz Sabiti Nötronun Kütlesi Pi SayÕsÕ Planck Sabiti Protonun Kütlesi Rydberg Sabiti Yerçekimi øvmesi Simge u N ao k D me qe F c V R R R R R R R R R mn ʌ h mp R g De÷eri 1,66056u10-27 kg 6,0221367u1023 mol-1 5,29177u10-11 m 1,38066u10-23 J/K 3,33564u10-30 Cm 9,11u10-31 kg 1,62u10-19 C 9,6487u104 C/mol 2,9979u108 m/s 22,4136 L 82,06 atmcm3/molK 1,987 cal/molK 1,987 BtuIb/molºR 1546 (Ibft-2) ft3Ib/molºR 1,314 atmft3Ib/molK 0,7302 atmft3Ib/molºR 10,73 psift3Ib/molºR 8,31434 J/molK 0,08206 atmL/molK 1,67495u10-27 kg 3,1415926536 6,62618u10-34 Js 1,67265u10-27 kg 1,0968u105 cm-1 9,80665 m/s2 42