D onanım
Transkript
D onanım
D oğru LCD m onitörü te rcih e tm e k için k ul l anıcının b azı b il gil e re s ah ip ol m as ıge re k iyor ve b u re h b e rim izde s ize ol duk ça b as it b ir şe k il de h angi nok tal ar üze rinde durm anız ge re k tiğinde n b ah s e de ce ğiz. K ab l os uz ağl arın pe rform ans ıh ava durum una b e nziyor.H e rk e s ondan şik aye t e diyor ancak k im s e nin yapacağıb ir şe y yok .Eve t, be l k i h ava durum unu k ontrole de m iyoruz ancak b u m ak al e m izin s ize k ab l os uz ağınızdak i öl ü nok tal arıe l im ine e tm e ve pe rform ans k ayıpl arınıe n aza indirm e de yardım cıol acağınıdüşünüyoruz! pd fd e rgi Bilgi ve İletişim Te k nolojileri D e rgisi w w w .pd fd e rgi.com Az Gittik Uz Gittik İçe riğim iz Güçl e niyor Se l am l ar , ve e e e e e e e e e e e 14. s ayım ız 20 günde 10.000 indiril m e s ayıs ını aştı! D arıs ı15. s ayım ıza. 15. s ayım ızl a te k rar b e rab e r ol m anın m utl ul uğunu yaşıyorum , um arım s izl e rde aynıduygul arıtaşıyors unuzdur. Bu s ayım ızl a b irl ik te b ir çok ye nil ik gözünüze çarpab il ir: Ye ni s ayı, ye ni tas arım , ye ni içe rik s ağl ayıcıl ar... Eve t b undan s onra pil l i ail e s i de b izim l e b e rab e r. Ge rçe k te nde çok s e ve re k tak ip e ttiğim pil l ine tw ork s ite l e rinin içe riğini b izl e rl e payl aşm as ıb ana çok b üyük m utl ul uk ve rdi. Pil l ine tw ork ' l e h e nüz tanışm am ış ol anl ar pil l i s ayfal arında yazanl arıok uduk l arında b ana h ak ve re ce k tir m utl ak a. Bu s ayım ızda Pc Lab s ta b ize çok güze lb ir payl aşım açtıve LCD Monitör Satınal m a Re h b e ri m ak al e s ini yayınl am am ıza izin ve rdi. H e nüz s üre k l i içe rik s ağl ayıcıl arım ız aras ında ol m am al arına rağm e n dil e rim b undan s onras ıiçin ol url ar. Bu s ayım ızda program cıl ık l a il gil i tam 3 m üjde var! Bunl ardan b iri Sn. H ak an H ızl ı' nın Vis ualBas ic yazıdizis ine de vam e diyor ol m as ı. D iğe ri is e turk te k no.ne t in C yazıdizis i. Ve s on ol arak Gürk an Ye niçe ri' nin Program l am aya Ye ni Başl ayacak l ara is im l i m ak al e s i. H e ps ini b e ğe ne re k ve b ir s ol uk ta ok uyacağınızı düşünüyorum . Bir çoğum uz artık note b ook k ul l anıyoruz am a k ab l os uz inte rne tte n çok iyi pe rform ans al am ayab il iyoruz. İşte K ab l os uz Ağl ara Pe rform ans D opingi is im l i Tom s H ardw are m ak al e s i tam s ize göre . İçe riği ol duğu gib i anl atm anın b ir anl am ıyok :) H adi şim di de rgiye göz ge zdire l im . Öne r Z iya Baş 1 Mart2007 W e b s ite ni tanıtan yazıyıb ize yol l a ve ark ana yas l an. Bundan s onra w e b s ite n Az Gittik Uz Gittik s ayfam ızda tanıtıl acak ancak unutm a w e b s ite n ah l ak a ve yas al ara ayk ırıol m am al ı. Sorul arınız H e r şe yi b izde n b e k l e m e yin! Bu b öl üm de s iz s oruyors unuz ve diğe r ok uyucul arım ız ce vapl ıyor. Sorunu b ize e -pos ta yol uyl a ul aştır. Sorunu ve gönde rdiğin e -pos ta adre s ini de rgim izde yayınl ayal ım . Ce vapl arıdiğe r ok uyucul ar ve rs in. K üçük İl anl ar Şans ınıb ir de b uradan de ne . Bu b öl üm de al ab il ir, s atab il ir, el e m an yada iş arayab il irs iniz. D e s te k l e ye nl er D e s te k l e ye nl e r al b üm üm üzde ye r al m ak için de rgim izi w e b s ite nde h ab e r ol arak duyurm al ıyada w e b s ite nde n w e b s ite m ize b ağl antıve rm e l is in. Sonras ında b izim l e irtib ata ge ç ve w e b s ite nin s l oganınıve b ağl antıs ınıw e b s ite m izde yayınl ayal ım . Re k l am ve H ab e r b ül te ni Re k l am re ze rvas yonu ve /ve ya h ab e r b ül te ni yayınl atm ak için re k l am @ pdfde rgi.com e -pos ta adre s im izde n il e tişim e ge çe b il irs iniz. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 2 pd fd e rgi İçe rik Sağlayıcılarım ız w w w .pd fd e rgi.com H ak k ım ızda 2006 yıl ıNis an ayında yayın h ayatına b aşl ayan Ü cre ts iz Bil gis ayar D e rgis i pdfde rgi Bil gi ve İl e tişim Te k nol ojil e rine ait günce lk onul arıb ir arada s unarak , s üre k l i inte rne t b ağl antıs ı ol an yada ol m ayan b il gis ayar k ul l anıcıl arına zam an ve b ant ge nişl iği tas arrufu s ağl ıyor. H e r ge çe n gün içe rik k al ite s ini ve ok uyucu s ayıs ınıarttıran de rgi, ok uyucul arının özgün çal ışm al arına da ye r ve re re k b il gi payl aşım ına k atk ıda b ul unuyor. Yayınl anm as ınıis te diğiniz tüm özgün çal ışm al arınızı de rgi@ pdfde rgi.com e -pos ta adre s im ize gönde re b il irs iniz. D ik k at D e rgi içe riğinin b ir k ıs m ıde rgiye k atk ıda b ul unan k urul uşl ardan izin al ınarak yayınl anm ak tadır. Yayınl anan yazıl ardan yazarl arıs orum l udur. D e rgi içe riği k ıs m e n yada tam am e n k aynak gös te ril s e dah i h e rh angi b ir şe k il de h e rh angi b ir ortam da k ul l anıl am az. Ancak de rgi b ir b ütün ol arak e l e k tronik ortam da s ınırs ız şe k il de dağıtıl ab il ir. İçe rik te n k aynak l anab il e ce k s orunl ardan dol ayıde rgi s orum l u tutul am az. Tüm ticari m ark al ar k e ndi s ah ipl e rine aittir. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 3 RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED RESERVED K URAL D IŞI LİNK İİH BAR ET Ü cre ts iz Bil gis ayar D e rgis i pdfde rgi' de n Ü cre ts iz Re k l am K am panyas ı! Topl am 331 ade t l ogo 2008 yıl ıb aşına k adar çık acak tüm s ayıl arım ızdak i Pixe l Re k l am s ayfas ında ücre ts iz yayınl anacak tır. Başvurul arınızıb e davapixe l re k l am @ pdfde rgi.com e -pos ta adre s ine w e b s ite nizin urls ini ve l ogos unu yol l ayarak yapab il irs iniz. Başvurunuzun ardından s ite nizin uygun ol up ol m adığık ontrole dil e ce k s onuç e -pos ta il e s ize b il diril e ce k tir. H ack , Crack , W are z tab ir e dil e n içe riğe s ah ip re k l am l ar, Mp3, Pornografik içe rik l i re k l am l ar, Yas adışıiçe rik l i b aşvurul ar k ab ule dil m e m e k te dir... pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com İşs iz Ge nçl e re Um ut Töre ni Ül k e m izin e n öne m l i s orunl arından b iri ol an işs izl ik , ünive rs ite m e zunu ge nçl e r aras ında da yaygın. Türk iye İs tatis tik K urum u’nun Eyl ül2006 ve ril e rine göre , ül k e m izde te s pit e dil e n işs izl ik oranı % 9 ,1. İşs izl e rin % 45,7's i is e l is e ve üs tü e ğitim al m ış ge nçl e r. Bu durum u de ğiştirm e ye yöne l ik çal ışm al arda is e ge re k s ivil topl um örgütl e rine , ge re k ye re l ve idari yöne tim l e re , ge re k s e öze l s e k tör firm al arına öne m l i göre vl er düşüyor. Bu göre v b il inciyl e yol a çık an Link Bil gis ayar ve Te şvik iye Rotary K ul üb ü de , b ir s os yals orum l ul uk çal ışm as ına im za atıyor. “Me s l ek Edindirm e Proje s i” adı ve ril e n b u çal ışm aya İs tanb ul (Erk e k ) Lis e s i, Finar D & B, Ye nib iriş ve D e nizBank da de s te k ve riyor. işl e tm e yöne tim i, s atış ve pazarl am a, MS O ffice ve Link Ticari Uygul am a Yazıl ım ı e ğitim i al m aya b aşl adı; 10 Şub at’a k adar s üre n s e m ine rl e rin ardından yapıl an s ınavın s onucunda da s e rtifik a al m a h ak k ını e l de e tti. Bu ge nçl e re , ik am e t e ttik l e ri il ve ya il çe l e rde b il gis ayar, b il gis ayar parçal arı ve b il gis ayar yazıl ım l arı s atışı ge rçe k l e ştire ce k şah ıs firm al arı k urdurul acak . Proje , dah a s onra fark l ı il l e rde ve dah a ge niş k aps am da s ürdürül e ce k . Em niye t ye tk il il e ri s on döne m yoğunl aşan b ir yönte m e dik k at çe k iyorl ar. Bu yönte m ne de niyl e ce p te l e fonl arına 1 günde 4-5 m il yar TL'l ik ücre t ge l e n ve ce p te l e fonl arık apanan k işil e r var. --- • --- “M e s l e k Edindirm e Program ı” ne dir? “Me s l ek Edindirm e Program ı”na ünive rs ite l e rin il gil i b öl üm l e rinde n m e zun, işs iz b ire yl er k atıl ab il iyor. Saptanan b öl ge l e rde n m ül ak atl a s e çil e n ge nçl e rin İs tanb ul ’a ge l iş, k onak l am a, “Me s l e k Edindirm e Proje s i” k aps am ında e ğitim ik ve e ğitm e n m as rafl arı k arşıl anıyor. 2 h afta al an 14 ge nç, 10 Şub at 2007 Cum arte s i günü, de rs l b oyunca b il gis ayar, finans , m uh as e b e , işl e tm e İs tanb ul (Erk e k ) Lis e s i K onfe rans Sal onu’nda yöne tim i, s atış ve pazarl am a, MS O ffice ve Link düze nl e ne n töre nl e s e rtifik al arını al dı. Link am a Yazıl ım ı e ğitim i al an ge nçl e r, Bil gis ayar, Te şvik iye Rotary K ul üb ü, İs tanb ul Ticari Uygul e ğit im s onras ı yapı l an s ı nav s onucunda s e rt if ik a (Erk e k ) Lis e s i, Ye nib iriş, Finar D & B ve D e nizBank m a h ak k ı e l de e diyor. Se rtifik a al an k urs iye rl e re , ye tk il il e rinin de k atıl dığı töre nl e , ge nçl e r k e ndi al i s e rm aye k atk ıs ı (şah ıs firm as ı k urm ak firm al arının patronu ol m a yol unda il k adım ı attıl ar. ge re k l anarak iş s ah ib i ol m al arı için b üyük b ir Se rtifik a töre nine Borus an H ol ding K urucu Başk anı üze re ) s ağl fırs at s unul uyor. As ım K ocab ıyık gib i çok s ayıda de ğe rl i is im de k atıl dı. Se rtifik a al ıp iş k urm a h ak k ık azanan k urs iye rl e re s ağl anacak im k anl ar b ununl a da s ınırl ık al m ıyor. Ge nçl e r ne l e r yaptı? K e ndi işinin patronu ol m ak is te ye n ge nçl e re Link Bil gis ayar’ın ticari yazıl ım program ıücre ts iz ol arak Ü nive rs ite l e rin İşl e tm e , Ek onom i, Bil gis ayar, ve ril iyor. Ayrıca k urul acak şirk e tl e rin çal ışanl arının Muh as e b e , Endüs tri gib i b öl üm l e rinde n m e zun Link Bil gis ayar şirk e ti tarafından de ne tl e nm e s i, ol an ve Edirne , Antal ya, Niğde , Trab zon, Adıyam an b il gi ak ışıs ağl anm as ıve proje nin b aşarıs ının tak ip il l e rinde yaşayan işs iz ge nçl e r, w w w .ye nib iris .com e dil m e s i ayrıcal ık l arıda s unul uyor. adre s i üze rinde n ya da Mil l iye t ve Pos ta gaze te l e rinde k i il anl ar aracıl ığıyl a “Me s l ek Edindirm e Proje s i”ne b aşvuruda b ul undu. 210 aday il e yapıl an m ül ak atl ar s onucunda s e çil en ge nçl e r, 29 O cak ’ta b il gis ayar, finans , m uh as e b e , 1 Mart2007 D ik k at !! Ce p Te l e fonunuzl a D ol andırıl m ayın - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Te l e fon M as rafl arını, Re k l am İzl e ye re k Öde m e D öne m i D ünya'dak i s e rb e s tl e şm e ve öze l l e şm e rüzgarl arıs onucu fark l ı b ir yapıl anm aya gire n te l e k om s e k töründe , ope ratörl e rin re k ab e te k arşıye ni m ode l l e r b ul m as ıl azım çünk ü aram a ücre tl e ri gitgide düşüyor. İşte b u nok tada Ak if K ös e ve O zan Bayk al 'ın s öyl e ye ce k l e ri var. Ge l iştirdik l e ri ye ni b ir s is te m ol an Se gton s aye s inde , k ul l anıcıl ar te l e fon öde m e l e rini, re k l am izl e ye re k /dinl e ye re k öde ye b il ir h al e ge l iyorl ar. --- • --- Çift Sim K artl ıTe l e fonl ar Piyas ada Ge nçce l l , çift SIM k artl ıce p te l e fonu D ST01’i Türk iye ’de piyas aya s unuyor. Tayvanl ıGe ne ral Mob il e ’ın üre ttiği te l e fon, ik i çift SIM k art ve ik i te l e fonl a dol aşıl m as ına s on ve re ce k . Say fa 5 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com Nok ia, M ob ilİnte rne t Vizyonuyl a M ob ilİl e tişim in Çe h re s ini D e ğiştiriyor D e pre m K ons e yi İptalEdil di am a Ve rgis ine D e vam Finl andiyal ı m ob ilil e tişim cih azl arı de vi Nok ia’nın Başk anı ve CEO ’s u Ol l i-Pe k k a K al l as vuo, Bars e l ona’da düze nl e ne n 3GSM K ongre s i’ne k atıl arak şirk e tin vizyonu h ak k ında açık l am al ar yaptı. K al l as vuo, Nok ia’nın m ob il ite de k i ye ni aşam aya öncül ük e tm e ye k ararl ı ol duğunu ifade e tti ve İnte rne t b ağl antıs ını de s te k l e ye n ye ni ürün ve h izm e tl e ri tanıttı. Nok ia CEO ’s u, şirk e tin, ins anl arın iş ve öze l yaşam l arında m ob il ite yi k ul l anm a b içim l e rini nas ıl de ğiştire ce ğini de anl attı. 17 Ağus tos de pre m i s onras ı ol uşturul an D e pre m K ons e yi "k urul uş ge ne l ge s i günce l l iğini yitirdi"ne de niyl e l ağve dil di am a de pre m zararl arınıte l afi am açl ı ol arak pe k çok al ana ve b u arada te l e k om s e k törüne "öze lil e tişim ve rgis i"adıyl a k onul an % 25'l ik ve rgi de vam e diyor. 3GSM K ongre s i’nde k i Nok ia b as ın topl antıs ında b ir k onuşm a yapan CEO O l l i-Pe k k a K al l as vuo, şunl arı ifade e tti: “Mob il ite ve İnte rne t gide re k dah a fazl a b ütünl e şiyor fak at s e k törüm üz b u durum un yarattığı ol anak l arın s ade ce az b ir k ıs m ını de ğe rl e ndire b il iyor. Bu anl am da de ğişim in öncüs ü ol arak , m ob ilcih azl arı işim iz ve öze lh ayatım ız için k ul l anm a b içim l e rim izi tam am e n de ğiştire ce k b u ye ni b ağl antı s e çe ne k l e rini de ğe rl e ndirm e k onus unda l ide rl ik e diyoruz. Bugün tanıttığım ız ürünl e r, ye ni yaşam tarzl arının b ir parças ı ol acağına ve dah a yaygın b içim de k ul l anacağım ıza inandığım ız b azıte m e lal anl arıyans ıtıyor.” O nl ine O yunl ar Sınıfl andırıl ıyor İş h ayatında m ob il ite nin b ir s onrak i adım ı Nok ia’dan yapıl an açık l am al arda, öze l l ik l e iş h ayatında m ob il ite nin yaygınl aşm as ının önünde k i e nge l l e rin k al dırıl m as ı üze rinde durul du. Ayrıca profe s yone l l e rin ve firm al arın b u m ob il ite de n faydal anm as ı için dah a k ol ay ve cazip öne ril er s unul m as ıge re k tiği vurgul andı. 1 Mart2007 --- • --- Nok ia e tk inl ik te , profe s yone l l e r için tas arl anm ış üç ye ni Nok ia Es e rie s ce p te l e fonunu tanıttı: ince tas arım l ı ve e -pos ta için optim ize e dil m iş Nok ia E61i, k ayan k apağıyl a tarz yaratan Nok ia E65 ve e fs ane vi Com m unicator’ın, H SD PA* (H igh Spe e d D ow nl ink Pack e t Acce s s – Yük s e k H ızl ı Ve ri Pak e ti İndirm e ) ve e nte gre GPS gib i ge l işm iş te k nol ojil e rl e donatıl m ış “h e ps i b ir arada” ve rs iyonu Nok ia E9 0 Com m unicator. H e ps i de 3G ve W LAN* te k nol ojil e rini, e s ne k S60 yazıl ım pl atform unu de s te k l e ye n b u ye ni ve şık cih azl ar, profe s yone l l e rin m ob il b ir dünyada iş yapm a de ne yim l e rini ge l iştirm e yi h e de fl iyor. Ayrıca h e r üç cih azda da üs tün k al ite l i k am e ra ye r al ıyor. Nok ia E65’in 2007 yıl ının il k çe yre ğinde n itib are n yaygınl aşm as ı b e k l e nirk e n, Nok ia E61i ve Nok ia E9 0 Com m unicator’ın 2007’nin ik inci çe yre ğinde piyas aya çık acağıb e l irtil iyor. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Son yıl l arda h e m dünyada ve h e m de ül k e m izde şidde tin arttığışik aye tl e ri var. Bunun ne de nl e rinin ül k e m izde s os yol ojik ol arak araştırıl dığınıgörm üyoruz. Am a dünyada yapıl an araştırm al ar fl im ve oyun s anayiinin şidde ti "ol ağan"h al e ge tirdiğini gös te riyor. Bu da TV, Sine m a ve O nl ine oyunl ar ne de niyl e Int. Cafe 'l e ri h e de fe k oyuyor. --- • --- Türk s at'tan K ab l o İnte rne t'te İndirim l i ve K otal ıD öne m Türk s at k ab l o TV ve İnte rne t ab one l ik l e rinde 3 ayl ık k am panya b aşl attı. Buna göre te s is ücre ti al ınm ıyor. Ayrıca k ab l o inte rne tte k otal ıdöne m b aşl ıyor. Say fa 6 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com Nok ia ayrıca, s e k törün e n e s ne k pl atform u ol an ve m ob il e -pos ta, m ob il dos ya ve ve ri s e nk ronizas yonu, üs tün güve nl ik ve cih az yöne tim i ol anak l arı il e Nok ia Es e rie s ürünl e rinin yanı s ıra 100’de n fazl a cih azı de s te k l e ye n Nok ia Inte l l is ync Mob il e Suite 8.0 m ob il pl atform unu da tanıttı. Se k törde e n çok s ayıda cih azı de s te k l e ye n b u pl atform dak i ye ni öze l l ik l e r aras ında, ik i aşam al ı l is ans l am a m ode l i, ye ni b ir k ul l anıcı arayüzü, ge nişl e til m iş m ob il güve nl ik , dah a fazl a dil ve b ağl antıde s te k l e ri ye r al ıyor. Ye ni e ğil im : navigas yon Mob ilcih azl ar açıs ından e n h ızl ı ge l işe n al anl ardan b iris i ol an l ok as yona dayal ı h izm e tl e rin s unduğu b üyük potans iye l i göre n Nok ia, ge niş k itl el e re h itap e de n navigas yon öze l l ik l i ce p te l e fonu Nok ia 6110 Navigator’ıda 3GSM K ongre s i’nde tanıttı. Ente gre GPS işl e vi s unan Nok ia 6110 Navigator, k ul l anıcıl arın b ul unduk l arı ye ri h aritada k ol ayca görm e l e rini; gitm e k is te dik l e ri nok tayı aram al arını; be l irl i rotal arı b ul m al arını; re s toranl ar, ote l l e r ya da m ağazal ar gib i il gi nok tal arını k e şfe tm e l e rini s ağl ıyor. H e r ayrıntıyı içe re n 3 b oyutl u navigas yon öze l l iğiyl e Nok ia 6110 Navigator, b e l irl i b ir nok taya araçl a ya da yaya ol arak ul aşm anın e n k ol ay yol unu s unuyor. Se s l i re h b e r il e ve ril e n ne t yöne rge l e r ve yön ok l arı da h e de fe e n h ızl ı şe k il de varm ayı s ağl ıyor. Nok ia 6110 Navigator’ın, 2007 yıl ının ik inci çe yre ğinde piyas aya çık m as ı be k l e niyor. M ob ilİnte rne t vide os u İnte rne t vide ol arının öne m ini b il e n Nok ia, tüm m ob il vide o k aynak l arını b ul uşturan ye ni Nok ia Vide o Ce nte r’ı da tanıttı. Ayrıca, Nok ia’nın b u anl am da il k k üre s e liş ortağının YouTub e ™ ol duğu açık l andı. Nok ia Vide o Ce nte r, e n popül er 1 Mart2007 içe rik l e rin Nok ia Ns e rie s m ul tim e dya b il gis ayarında aranm as ı, izl e nm e s i ve s ak l anm as ı için rah at b ir arayüz s unarak , ge niş k aps am l ı ve k ul l anım ı k ol ay b ir m ob ilvide o RSS ve vide o h izm e ti s ağl ıyor. Bu uygul am a, fark l ı m ark al arın vide o RSS h izm e tl e rini, İnte rne t vide ol arını ve PC’de n indiril e n “s ide l oade d” vide ol arı te k b ir ye rde b irl e ştiriyor. Nok ia Vide o Ce nte r, Nok ia Ns e rie s m ul tim e dya b il gis ayarl arının s atıl dığı tüm ül kel e rde k ul l anıl ab il e ce k . Bu uygul am a, önce l ik l e Nok ia N9 5’l e re , ardından da ye ni Nok ia Ns e rie s ürünl e rinin çoğuna yük l e nm iş ol acak . Nok ia, Bars e l ona’da düze nl e ne n 3GSM K ongre s i’nde , ye ni Nok ia 3110 Cl as s ic ce p te l e fonunu da tanıttı. Son de re ce s ağl am ve güve nil ir ol an b u ye ni Nok ia ce p te l e fonunda, FM s te re o radyo, ge nişl e til e b il ir h afızal ı m üzik çal ar, vide o zil s e s l e ri ve 1,3 m e gapik s e l k am e ra ye r al ıyor. Nok ia 3110 Cl as s ic, pe k çok öze l l iği uygun b ir fiyata s unuyor. Nok ia 3110 Cl as s ic’in 2007 yıl ının ik inci çe yre ğinde piyas aya çık m as ı be k l e niyor. Nok ia Bl ue tooth D is pl ay Car K it CK-15W de Bars e l ona’da tanıtıl an ürünl e r aras ında. Ye ni Nok ia 3110 Cl as s ic ve dah a pe k çok ce p te l e fonu il e uyum l u ol an araç k iti, araç içinde k ol ayca il e tişim k urul m as ını s ağl ıyor. Ce p te l e fonundak i 2.2” re nk l i e k ranl a aram a işl em l e ri k ol ayca izl e ne b il ir ve k ontrol e dil e b il iyor. Araç k itinin 2007 yıl ının il k çe yre ğinde piyas aya çık m as ıb e k l e niyor. Nok ia 3GSM K ongre s i’nde , Te l e com Ital ia il e yaptığı b ir yazıl ım işb irl iğini de duyurdu. Bu işb irl iği k aps am ında Te l e com Ital ia S60 yazıl ım ını k ul l anm aya b aşl ayacak ve b öyl e ce h izm e t portföyünü dah a da ge l iştire ce k . * O pe ratör ve /ve ya ge re k tirm e k te dir. s e rvis s ağl ayıcı de s te ği - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Türk Te l e k om Te l k ode r Anal izini Yal anl adı Türk Te l e k om ocak b aşında açık l anan fiyat tarife l e rinin, 720 m il yon $e k s tra ciroya ne de n ol acağışe k l inde Te l k ode r tarafından yapıl an anal ize k arşıb ir açık l am a yayınl adı. D r.PaulD oany tarafından yapıl an açık l am ada Türk Te l e k om 'un 2006 ciros unun 7,25 m il yar $ol arak ge rçe k l e ştiği ve b u yıl1,3 m il yar $yatırım yapıl acağı b il gil e ri de ye r al dı. --- • --- Ve s te l5 Ye ni Fab rik a Birde n Açtı Avrupa’nın e n b üyük üre tim üs s ü Ve s te lCity’de b ul unan l aptop, LCD - pl azm a te l e vizyon, b ul aşık m ak ine s i, fırın ve ik inci b uzdol ab ı fab rik al arının açıl ışı, Başb ak an Re ce p Tayyip Erdoğan tarafından yapıl dı. 4 yıl da 500 m il yon dol arl ık yatırım l a s ayıl arı8’e ul aşan fab rik al arl a b üyüye n Ve s te l City’nin yıl l ık üre tim k apas ite s i de 35 m il yon ade di aşıyor. --- • --- Gm ailk apıl arınıh e rk e s e açıyor! 2GB'l ik k apas ite s i il e b ugüne k adar ancak dave t us ül ü al ınab il en Gm ail , artık h e rk e s e açıl ıyor. Gm ail Türk çe ol arak da k ul l anıl ab il iyor. Say fa 7 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com ins anl arl a vak it ge cirm e l e ri k onus unda uyarıl arda b ul unduk l arınıb e l irtti. Inproda, M icros oft İrl anda’ya El e m an Gönde riyor Bil işim ve te l e k om ünik as yon s e k törüne ins an k aynak l arı al anında danışm anl ık h izm e ti s unan INPRO D A, Micros oft Irl anda’nin EMEA iş ortak l arından b iri ol du. Adayl ar, Micros oft İrl anda pozis yonl arını tak ip e tm e k için Job ul a.com ’dan INPRO D A’nın Ab road l ogol u il anl arını ince l e ye b il ir ve Job ul a.Com ’dan il gil i il anl ara onl ine b aşvuru yapab il irl e r. Micros oft’un e l e m an ih tiyaçl arı için gl ob al ol arak --- ● --h e r ül k e de n ve b öl ge de n adayl ar il e görüşül üyor. H e r b öl ge te m s il cis inin görüştüğü adayl ar il e Micros oft s onras ında görüşm e l e ri yaparak k arar Panda Inte rne t Se curity 2007 ve riyor. Bu işb irl iğinde Micros oft Irl anda O pe ras yon rıyor Me rk e zi il e doğrudan çal ışan INPRO D A, gl ob al H e m K oruyor, H e m K azandı pozis yonl ar için Türk iye ’de n adayl ar il e Panda Softw are Türk iye tarafından düze nl e ne n görüşm e l e ri yapıyor. k am panyada, m ağazal arda s atışa s unul an 2007 Inte rne t Se curity k utu ürün al an h e rk e s e orjınal Bu pozis yonl ar için il anl arını BT dünyas ına öze le avye ve Mous e s e ti h e diye işe al ım portal ı Job ul a.com ’da çık an INPRO D A, k utus unda Micros oft K l ol arak ve ril iyor. aday b aşvurul arını al dık tan s onra görüşm e l e re b aşl ıyor. Mül ak atl arda uygun b ul unan adayl ara, l ü güve nl ik çözüm ü Panda, k ul l anıcıl ara Micros oft il e m ul ak atl ari s ure s ince k ariye r Ödül e rine k arşı m ak s im um k orum a danıs m anl ığı yapan INPRO D A, Micros oft inte rne t te h ditl s ağl ayan Inte rne t Se curity, e n ye ni ne s ilAntivirüs m ul ak atl arının s üre çl e ri h ak k ında adayl ara ge niş ol arak b il iniyor. Panda Inte rne t Se curity, Anti b il gil e r ve riyor ve yönl e ndirm e yapıyor. s pyw are , anti adw are , k işis e lgüve nl ik duvarı, w e b tre l e m e , h ack e r önl e m e s is te m i, Panda Adayl ara yaptık l arı "k ariye r k oçl uğu" h ak k ında b il gi s ayfas ı fil k im l ik k orum as ı, Antis pam ve Eb e ve yn K ontrol ü ve ve re n INPRO D A Satış ve Pazarl am a Müdürü Tuğb a dah a b irçok k orum a öze l l iği s unarak k ul l anıcıs ına Avcı; "Adayl ara il k ol arak ul us l araras ı s tandartl ara ik s ağl ıyor. göre özge çm iş h azırl am a k onus unda b il gi m ak s im um b ir güve nl ve riyoruz ve k e ndil e rini doğru ifade e tm e l e ri güçl ü Panda Softw are ’in b aşl attığı Ye ni Yıl a m e rh ab a yanl arını ön pl ana çık arm al arı k onus unda e üs tün öze l l ik l i Inte rne t Se curity uyarıyoruz" de di. Ayrıca Tuğb a Avcı Türk iye ’de k i K am panyas ı il al an h e r k ul l anıcı ürün il e b irl ik te s unul an çok şık adayl ar il e il gil i k arşıl aştık l arı e n b üyük prob l e m in b ir Micros of t k l av ye v e m ous e s e t ine s ah ip ol uyor. ye te rl i ve ak ıcı şe k il de yab ancı dilk onuşul am am as ı l anıcıl ar, k am panyal ı Inte rne t Se curity ürününü, ol duğunu da b e l irtti. Micros oft m ül ak atl arında ak ıcı K ul Panda ana dağıtıcıs ı IND EX b ayil e rinde n ve Vatan b ir şe k il de İngil izce k onuşm anın öne m ini b e l irte n b il gis ayar, Gol d b il gis ayar, Te k nol ojix m ağazal arı, Tuğb a Avcı; Bu yüzde n m ul ak ata gire ce k ol an Te k noram a, T-GAR m ağazal arı ve adayl ara INPRO D A’dan cık tığı andan itib are n e b il e ce k l e r. yal nızca BBC, CNN gib i yab ancı k anal l ar H e ps ib urada.com ’dan te darik e dil izl em el e rini ve m üm k üns e anadil i ingil izce ol an 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - AVEA 2007 Yıl ında 4 M il yon Ye ni Ab one Be k l iyor 2006 yıl ında h e de fl e rine ul aştığı b il diril e n Ave a, 2007 yıl ında yapaağı250 m il yon dol arl ık yatırım ve num ara taşınab il irl iği için ge rçe k l e ştire ce ği proje l e rl e GSM s e k törünün re k ab e t de nge l e rini de ğiştire ce ğini iddia e diyor. ---o--- H al k ın, Bil işim (Sib e r) Suçl arıK onus unda Şuuru Yük s e l til m el i- 1 Bil gi Ü nive rs ite s i “Bil işim Suçl arı K anun Tas arıs ı” K onfe rans ında “Bil işim Suçl arıil e Proak tif Mücade l e ” b aşl ık l ıpane l e k atıl an Em niye t Göre vl il e ri D inçe r Ay, O s m an Nih at Şe n ve güve nl ik uzm anıFe rruh Mavituna, güve nl iğin öne m l i ol duğuna, b il işim s uçl arık onus unda “fark ındal ığın” arttırıl m as ı ge re k tiğine ve çocuk pornos u il e il gil e ne nl e rin ps ik ol ojik te daviye m uh taç ol duğuna parm ak b as tıl ar. ---o--- M icros oft O EM D ağıtıcı Program ınıYe nil iyor Micros oft Türk iye , O EM ürünl e rinin dağıtım ıiçin ye ni Böl ge s e lD ağıtıcı Program ık aps am ında iş ortak l arını be l irl e m e k üze re b aşvurul arık ab ul e tm e ye b aşl ıyor. Say fa 8 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com Nok ia’dan Ye ni Ne s ilNok ia Es e rie s Ce p Te l e fonl arı h ızl a e rişe b il iyorl ar. Ce p te l e fonunun e k ranını te rcih e dil e n uygul am al arı gös te re ce k ve b unl ara h ızl ı e rişim s ağl ayacak şe k il de k işis e l l e ştirm e im k anı ve re n Active Standb y öze l l iği il e O ne Touch tuşl arının b ir arada s unul m as ı, iş ve öze l uygul am al ar aras ında h ızl ı ge çişl e r yapıl m as ını s ağl ıyor. Ayrıca Nok ia E65 önde ge l e n k urum s alte l efon s is te m l e rine de e nte gre e dil e b il iyor. Nok ia E65, e n s ık k ul l anıl an k urum s alve b ire ys e le -pos ta çözüm l e rini de de s te k l iyor. Finl andiyal ı m ob ilil e tişim cih azl arı de vi Nok ia, Bars e l ona’da düze nl e ne n 3GSM K ongre s i’nde , iş dünyas ına yöne l ik Nok ia Es e rie s için h azırl anan ye ni m odel l e ri tanıttı. Aynı zam anda l ans m anı yapıl an Nok ia Inte l l is ync Mob il e Suite 8.0 e -pos ta pl atform uyl a de s te k l e ne n ye ni Nok ia Es e rie s ce p te l e fonl arı, firm al arın ve rim l il ik ve re k ab e t avantajında üs tünl ük yaratm as ına yardım cı ol uyor. E-pos ta, s e s , güve nl ik , cih az yöne tim i gib i m e vcut ve ge l e ce ğe yöne l ik h izm e tl e ri s unan Nok ia Es e rie s ce p te l e fonl arı il e k urum l ar ve ope ratörl e r, re k ab e t avantajl arını ve m üşte ri b ağl ıl ığını artırıyorl ar. Nok ia E61i – Yoğun iş te m pos uyl a çal ışanl ar için b e nze rs iz e - pos ta de ne yim i Nok ia E9 0 Com m unicator: Efs ane Nok ia Es e rie s cih azda artık h e r şe y b ir arada Nok ia E9 0 Com m unicator, k us urs uz b ir “m ob ilofis ” de ne yim inde ye ni b ir s tandart yaratıyor. K ul l anıl an ye ni te k nol ojil e r, profe s yone l ge re k s inim l er il e k işis e l k e yifl e ri, zam an ve m e k andan b ağım s ız ol arak k ul l anıcıl ara s unuyor. W LAN ve H SD PA-de s te k l i 3G* üze rinde n s ağl anan h ızl ı ve uygun fiyatl ı b ağl antı, ve ri ve il e tim yönünde n ze ngin uygul am al arın ve İnte rne t’in m ob ilk ul l anım ını h ızl andırıyor. İş ve öze lh ayat uygul am al arı il e İnte rne t uygul am al arıaras ında b ir arayüz yaratan, 16 m il yon re nk l i Nok ia S60 tarayıcı il e b ir w e b s ayfas ının tam am ıte k s e fe rde görül e b il iyor. Nok ia E9 0 Com m unicator, S60 pl atform unu k ul l anarak çok dah a ze ngin m ob il uygu- 1 Mart2007 l am al ar s unuyor. Nok ia E9 0 Com m unicator’da b ul unan e nte gre GPS (Gl ob al Pos itioning Sys te m – K üre s e l K onum l andırm a Sis te m i) ve Nok ia Maps uygul am as ı, yön ve ye r b e l irl e m e h izm e tl e ri ve riyor. K işis e l rah atl ığı dah a da artırm ak üze re , Nok ia E9 0 Com m unicator’da FM radyo, m üzik çal ar, vide o oynatıcı ve ik i k am e ra (3,2 m e gapik s e l , fl aşl ı, otofok us öze l l ik l i k am e ra ve vide o k onfe rans için ayrı b ir k am e ra) b ul unuyor. Nok ia E65 – Tarz, h ayat b ul uyor K ayan k apağı ve ince l iğiyl e dik k at çe k e n ye ni Nok ia E65, Nok ia Es e rie s ürünl e rinde k i iş dünyas ı çözüm l e rini, e n k al ite l i m al ze m e l e rl e h azırl anm ış öze lb ir tas arım da s unuyor. Nok ia E65’in k apağındak i O ne Touch tuşl arı, e n s ık k ul l anıl an uygul am al ara h ızl ı e rişim s ağl ıyor. K ul l anıcıl ar “My O w n” adı ve ril en te k b ir tuşa b as arak k onfe rans görüşm e l e ri yapab il iyor, adre s l is te l e rine ul aşab il iyor, aram al arı s e s s ize al ıp s onra ye nide n s e s l i k ul l anım a al ab il iyor, is te dik l e ri b ir uygul am aya - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Öze l l ik l e e -pos ta uygul am al arını yoğun b içim de k ul l ananl ar için ge l iştiril e n Nok ia E61i, cih az üze rinde k i b e l ge düze nl em e s e çe ne ğiyl e ekl i dos yal ar üze rinde işl em yapm ayı k ol ayl aştırıyor. Navi ve O ne Touch tuşl arının ye r al dığı k l avye , avuç içinde b e nze rs iz b ir m ob il de ne yim yaşatıyor. Nok ia E61i, Nok ia Inte l l is ync W ire l e s s Em ail , Mail for Exch ange , Bl ack Be rry Conne ct gib i e n popül e r k urum s al e -pos ta çözüm l e rini de s te k l iyor. K ul l anıcıl ardan ge l e n yoğun tal e p üze rine , Nok ia E61i’de yük s e k k al ite l i 2 m e gapik s e l k am e ra ve m üzik çal ar da ye r al ıyor. Nok ia E65’in 2007 yıl ının il k çe yre ğinde n itib are n yaygınl aşm as ı b e k l e nirk e n, Nok ia E61i ve Nok ia E9 0 Com m unicator’ın 2007’nin ik inci çe yre ğinde piyas aya çık acağı be l irtil iyor. * O pe ratör ve /ve ya s e rvis s ağl ayıcı de s te ği ge re k tirm e k te dir. Say fa 9 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com iide aREF! h izm e ti ye ni tas arım ıve ye ni öze l l ik l e riyl e canl ıyayında. Turk is h Bank ye ni yazıl ım s is te m ine ge çti D ünyada ol duğu gib i Türk iye ’de de günde m de ol an w e b 2.0 uygul am al arının il kl e rinde n ol an ide aREF! b ir s os yal l e şm e ortam ı. K ul l anıcıl arı aras ında, k ul l anıcıl arın k e ndi il gi al anl arına göre k ayde ttik l e ri w e b adre s l e ri, s ayfal arıaracıl ığıyl a b ir b ağ k urm ayıh e de fl iyor. TURK ISH BANK Turk is h /T24 il e Türk iye ’de ul us l araras ı b ank acıl ık yazıl ım pak e tini k ul l anan il k m il l i b ank a ol du. ide aREF! k ul l anıcıl arın il gi duyduk l arı inte rne t adre s l e rini k ıs a yol l ar ve re re k k ol ay h atırl anab il ir is im l e rl e s ak l am al arını, e tik e tl e r ve re re k bu adre s l e ri s ınıfl andırm al arını, payl aşarak fark l ı il gi al anl arındak i k onul ara ul aşm al arını s ağl ayan b ir ortam . Ak ıl l ı e tik e tl e r, giril e n e tik e tl e re ve k ul l anıcı tarafından b e l irl e ne n k rite rl e re göre otom atik ol arak s ınıfl andırm a im k anı s ağl ark e n tarayıcı düğm e l e riyl e k ul l anıcıl ar görüntül e dik l e ri s ayfal ardan ayrıl m adan adre s l e ri ide aREF!e k ayde de b il iyorl ar. Ayrıca arşivl e m e öze l l iği, arşive k ayde dil e n b ir w e b s ite s ini içe rik de ğişik l ik l e ri ve ya tam am e n k ayb ol m a durum una k arşık oruyor. Uygun zam anınızda h ttp://ide are f.com adre s ini ziyare t e de re k , b urada b ah s e de m e diğim iz diğe r öze l l ik l e rini s iz de te s t e de b il irs iniz. ide aREF! Inte rne ti k ol ayl aştırm anın e n k ıs a yol u... ---o--- 1 Mart2007 Turk is h Bank ye ni yıl da m e vcut k ul l anm ak ta ol duğu yazıl ım pak e tini de ğiştire re k ul us l araras ı b ir yazıl ım pak e ti k ul l anm aya b aşl adı. D ünyanın önde ge l en b ank al arının da k ul l anm ak ta ol duğu, Te m e nos firm as ının T/24 is im l i yazıl ım pak e ti b undan b öyl e Turk is h /T24 adı il e Turk is h Bank tarafından k ul l anıl acak . Bu yazıl ım s is te m i param atik b ir s is te m ol up günüm üz b ank acıl ık ih tiyaçl arını k arşıl ayan h ızl ı ve ak ıl cı b ir yapıya s ah ip. Türk iye ’de 17 şub e il e h izm e t ve rm e k te ol an b ank a b u s is te m il e m üşte ril e rine dah a k al ite l i b ir h izm e t ve re re k şub e ağını h ızl a ge nişl e tm e yi h e de fl iyor. Turk is h Bank Grub u’na ait Londra’da 5 şub e s i il e h izm e t ve re n Turk is h Bank (UK ) Ltd. b u yazıl ım pak e tini 2005 yıl ından b e ri k ul l anıyor. Grup 2007 yıl ı s onuna k adar Türk Bank as ı Ltd ‘nin de b u program a ge çişini tam am l ayarak önüm üzde k i 3 yıl içe ris inde tüm b ank al arını aynı pl atform da b ul uşturm ayıpl anl ıyor. TEMENO S il e il gil i ge nişl e til m iş açık l am a: 2005 yıl ında AS400 pl atform unda D ünya’dak i il k Te m e nos uygul ayıcıs ı ünvanını al an Grup b u k e z de h iç de s te k s iz uyarl am a il e ul us l araras ı pak e ti k e ndi im k anl arı il e h ayata ge çire re k yine dünya çapında b ir il ke im za atm ış ol du. w w w .te m e nos .com - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Te l e k om D e vl e ri İşte n Çık arm al ar Yapıyor Al cate l -Luce nt, b u s ab ah il ave tas arruf te db irl e rini açık l adı. Buna göre , nis an 2006'dak i b irl e şm e de 3 yıliçinde % 10 ve yıls onu m al i raporda 8,800 - 9 000 aras ıol arak pl anl anan işte n çık arm al ar, 3,500 arttırıl dıve 12,500 ol du. 2 şirk e tin b irl e şm e s onras ıtopl am e l e m an s ayıs ı88,000 ol m uştu. Norte l 'de 2 gün önce 3,000 K işiyi İşte n çık aracağınıduyurm uştu. Motorol a is e 3,500 K işiyi İşte n Çık arıyor. ---o--- Son 1 Yıl da Türk iye 'de 500 D e vl e t Site s i H ack Edil di Bil işim s uçl arıyas a tas arıs ının tartışıl dığıpane l de İngil te re ’de k i b ir güve nl ik firm as ında uzm an ol arak çal ışan Fe rruh Mavituna, h ük üm e t s ite l e rinde güve nl iğin yük s e l til m e s i ge re k tiğini ve finans als ite l e re s uis tim al durum unda h ab e r ve rm e zorunl ul uğu k onul m as ının iyi ol acağına işare t e tti. O nl ine Bank a H ırs ızl arı Yak al andı- Son günl e rde yine tırm anışa ge çe n (öze l l ik l e Yapı K re di'de n ge l iyorm uş gib i gözük e n) ph is h ing m ail l e rinin yarattığıe ndişe s üre rk e n, pol is İzm ir'de Rus h ack e rl arl a b ağl antıl ı b ir çe te yi yak al adı. Say fa 1 0 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com D ünyanın e n b üyük voice ch ip üre ticil e ri aras ında ye r al an AudioCode s 'un, yük s e k s e s k al ite s i ve pe rform ans ıs izl e rl e b ul uşm aya h azır. 12 m il yon portun üze rinde se s görüşm e s i AudioCode s ürünl e ri il e ge rçe k l e ştiril iyor. Yaygın ol arak k ul l anıl an tüm SoftSw itch ’l er il e e nte gras yon te s tl e ri ge rçe k l e ştiril m iş ol an AudioCode s ürünl e rinin ge l e ne k s e l s antral üre ticil e ri tarafında da ayrıntıl ı te s tl e r s onucunda el de e ttiği uyum l ul uk s e rtifik al arıb ul unuyor. K im l e r K ul l anab il ir? AudioCode s Me diaPack ürün ail e s i, IP dünyas ı üze rinde n, k urum içi te l e fon görüşm e l e rini ücre ts iz ve /ve ya uzak m e s afe te l e fon görüşm e l e rini dah a düşük m al iye tl e rl e ge rçe k l e ştirm e yi h e de fl e ye n tüm k urum l ar için öl çe k l e ne b il en çözüm l er s unm ak tadır. Bayi ağl arı, iş ortak l ık l arı ve /ve ya m üşte ril e ri il e aral arındak i il işk il e ri güçl e ndirm e k is te ye n k urum l ar da AudioCode s ürünl e ri il e e tk in il e tişim ağl arıol uşturab il m e k te dir. K atm a de ğe rl i s e rvis l er ge l iştire n firm al ar, uygul am a ge l iştiricil e r, s is te m e nte gratörl e ri ve te l e k om ope ratörl e ri de m üşte ril e ri için ol uşturduk l arı çözüm l e rde AudioCode s ürünl e rini k ul l anab il m e k te dirl e r. 1 Mart2007 Googl e in onl arca fark l ı aram a s e çe ne k l e rine k ol ay b ir şe k il de ul aşab il e ce ğiniz güze lb ir aram a s ite s i GooSe arch e r.Com h izm e te girdi. h ttp://w w w .goos e arch e r.com GooSe arch e r.Com il e Googl e 'dak i W e b Se arch ,Im age Se arch ,Vide o Se arch ,Ne w s Se arch ,Maps Se arch ,Bl og Se arch ,Book Se arch ,Catal ogs Se arch , D ire ctory Se arch ,Finance Se arch ,Froogl e Se arch ,Sch ol ar Se arch ,Code Se arch ,Mus ic Se arch gib i aram a s e çe ne k l e rine dah a k ol ay ul aşab il iyors unuz. GooSe arch e r.Com k urucul arı; dünyanın e n iyi aram a m otorunun; çoğu k işi tarafından b il inm e ye n ve az k ul l anıl an öze l l ik l e ri ön pl ana çık artarak , aranıl an k onul ara dah a çab uk ul aşıl m as ınıh e de fl iyor. Ayrıca k ol ay Se arch m antığı il e e sk i s onuçl arınıza h ızl ı b ir ul aşab il me im k anına ol ab il iyors unuz. H is tory aram a şe k il de s ah ip ---o--- - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Nok ia'dan Ücre ts iz İndiril e b il ir H arital ar Mob ilil e tişim ve m ul tim e dya cih azl arında dünya de vi Nok ia, navigas yon ops iyonl u m ob il indiril e b il ir h arita uygul am al arını artık ücre ts iz ol arak s unuyor. Nok ia k ul l anıcıl arı, s m art2go™ h arita ve navigas yon pl atform u il e, m ob ilcih azl ardak i e n ge niş k aps am l ıh arital ara k avuşuyor. EM O Ank ara Şub e s i 10.000 Pardus dağıtıyor 2007 yıl ında 30. yaşınık utl ayan EMO Ank ara Şub e s i dah a önce k i yıl l arda Linux ve Özgür Yazıl ım a ve rdiği de s te ği Pardus 2007 için de s om ut ol arak ortaya k oyuyor. Tam 10.000 ade t Pardus 2007 k urul um CD 's ini üye l e rine ve EMO -Ge nç ol arak nite l e ne n El e k trik El e k tronik Bil gis ayar Biyom e dik al Müh e ndis l iği b öl üm l e ri öğre ncil e rine ücre ts iz ol arak dağıtıyor. Tüb is ad 'Şim di Bil işim Z am anı' D iyor TÜ BİSAD (Türk iye Bil işim Sanayicil e ri ve İşadam l arı D e rne ği), 14 Şub at Çarşam b a günü yaptığıO l ağanüs tü Ge ne l K urulTopl antıs ı’nda, de rne ğin s on döne m faal iye tl e rini ak tarm anın yanıs ıra, Türk iye ’nin b il işim l e k al k ınm a vizyonunu e l e al dı. Say fa 1 1 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com İnte rajans , Al tın Örüm ce k W e b Ödül l e rini Topl adı… Bu yıl 5. k e z düze nl e ne n Al tın Örüm ce k W e b Ödül l e ri’nde D atate k nik Bil işim Grub u b ünye s inde k i İnte rajans , 2 ayrı w e b s ite s ini 3 ayrı k ate goride ödüls ah ib i yaptı. D oruk Ne t tarafından düze nl e ne n ve Türk iye ’nin e n pre s tijl i inte rak tif ödül l e rini dağıtan organizas yonda th y.com , E-ticare t K ate goris inde b irincil ik ve K urum s al İl e tişim K ate goris inde ik incil ik ödül l e rine l ayık görül ürk e n tüm k ate goril er topl am ında is e il k 5’e girdi. Topl am 46 k ate goride 1061 uygul am anın yarıştığı organizas yonda ödül s ah ib i diğe r k ate gori is e b il gis ayar oyunl arı ve oyun dünyas ı il e il gil i web s ite l e rinin aday ol duğu O yun k ate goris i. Ül k e r’in çocuk l ar için h azırl adığı oyun, e ğl e nce ve e ğitim s ite s i ul k e royun.com , O yun K ate goris inde en iyi proje s e çil di. İnte rajans ’ın th y.com için ge l iştirdiği al tyapı, s ınırs ız dil i de s te k l e ye n yapıs ıyl a Türk iye ’de b ir il k ol m a öze l l iğini taşıyor. 17 dil de yayın yapan s ite nin, ge re k günde ortal am a 70 b in k işinin ziyare t e ttiği yoğun k ul l anıcı trafiği, ge re k ve ri tab anı ge re k s e s ayfa görüntül e m e ve b aşarıl ı k odl am as ıil e öne çık tığıgörül üyor. Eğitim cil e r ve çocuk ps ik ol ojis i uzm anl arının görüşl e ri doğrul tus unda h azırl anan ul k e royun.com is e , fonk s iyone lol duğu k adar e ğits e lyönde n de ge l işm iş b ir proje ol arak dik k ati çe k iyor. Nite l ik l i oyunl arın s unul duğu s ite de , çocuk l arın dah a 1 Mart2007 yaratıcı; zih ins e l ve fizik s e l ol arak dah a s ağl ık l ı ol m al arı h e de fl e nm iş ve s ite e ğl e ndirirk e n e ğite n, ye nil ik çi ve yaratıcı yak l aşım ıyl a ödül e l ayık b ul unm uştur. Ayrıntıl ıb il gi için: D atate k nik Bil işim Grub u K urum s alİl e tişim / As l ıYıl dız Te l e fon : 0212.454.9 9 .09 0212.49 6.00.00 GSM : 0532.739 .76.20 e -pos ta : as l iyil diz@ datate k nik .com .tr --- ● --- Sağl ık Pe rs one l ine Bil gis ayar İh al e s i Yapıl dı Sağl ık Bak anl ığı, 300 b ini aşk ın Bak anl ık pe rs one l inin te k nol ojide n e n üs t düze yde yararl anm as ı am acıyl a “AcilBil gis ayar D e s te ği” proje s ini h ayata ge çiriyor. K am panya, 15 Şub at-15 H aziran 2007 tarih l e ri aras ında ge çe rl i ol acak . ---o--- Türk iye ' de inte rne t de ğişiyor! Ave a'dan K urum s al M üşte ril e re Ye ni Uygul am a Te ch inox Bil işim Sis te m l e ri ol arak , İnte rne t üze rinde b il gi payl aşım ının nite l ik l e rini de ğiştire ce k b ir b ul uş ol an Je tium ’u s unm ak tan m utl uyuz! Je tium , Türk iye Te k nol oji Ge l iştirm e Vak fi ve TÜ BİTAK de s te ğiyl e , dört yıl l ık AR-GE çal ışm al arı s onucunda m e ydana ge tiril m iş, onl ine b ir w e b s ite s i ol uşturm a ve günce l l e m e s is te m idir. Ave a, tüm aram al arda dak ik as ıe n fazl a 24.5 YK r ol an tarife l e riyl e yük l ü ce p te l e fonu fatural arı öde m e de vrini s ona e rdiriyor! Je tium , h e r inte rne t k ul l anıcıs ının s on de re ce e k onom ik k oşul l arl a, günce l ve işl e vl i b ir w e b s ite s i s ah ib i ol m as ına im k an ve riyor. Son de re ce k ol ayl aştırıl m ış İçe rik Yöne tim Sis te m i il e , inte rne t b ağl antıs ı b ul unan h e rh angi b ir nok tadan, h içb ir te k nik b il gi ve ya de s te ğe ih tiyaç duym adan, w e b s ite s i ol uşturm ak , k işis e l l e ştirm e k , s üre k l i günce l tutm ak m üm k ün h al e ge l iyor! Ü rünüm üzü dah a yak ından tanım ak için, w w w .je tium .com adre s inde k i, ücre ts iz onl ine de m oyu yapab il ir ve Je tium s is te m inin tüm öze l l ik l e rini de ne ye b il irs iniz. Firm am ızı ve girişim l e rim izi w w w .te ch inox.com adre s inde n tak ip e de b il irs iniz. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - ---o--- Turk ce l lM ob ilİm za'yı Başl attı Turk ce l l , ce p te l e fonl arıiçin ge l iştiril m iş, yas alol arak ıs l ak im zaya e şde ğe r e l e k tronik im za uygul am as ını, SIM k art üze rinde k i e k güve nl ik öze l l ik l e riyl e b e rab e r dünyada il k şirk e t ol arak k ul l anıcıl arının h izm e tine s unuyor. Ak b ank , Garanti, İş Bank as ı, Türk Ek onom i Bank as ıve YapıK re di işb irl iğiyl e Turk ce l lMob ilİm za k ul l anım ıönce inte rne t b ank acıl ığından b aşl ıyor. Say fa 1 2 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com Ve rb atim , Bl u- ray K ayde dil e b il ir / Ye nide n Yazıl ab il ir dis k l e ri Türk te k nol oji piyas as ında Ve rb atim Bl u-ray optik dis k l e ri te k rar yazıl ab il en (BD -R) ve (BD -RE) form atl arda 25 GB k apas ite l i te k k atm an dis k e tl e rde n ol uşacak . Ve rb atim optik ürünl er Pazarl am a Müdürü Tors te n Le ye “Ge rçe k b ir üre tici ol arak Ve rb atim , CD ve D VD k ayıt ürünl e ri il e yaptığı gib i yük s e k k al ite l i ye ni ne s il ortam l arın üre tim i k onus unda da s e k töre önde rl ik yapm ayı h e de fl iyor. Çift k atm an” D VD üre tim i k onus undak i de ne yim im iz 50 GB k apas ite l i çift k atm an” Bl u-ray ortam ının üre tim inde de avantajl ı b ir k onum s ağl ıyor.” yorum unda b ul unuyor. Ve rb atim ’in ye ni BD dis k l e ri Scratch Guard s e rt k apl am a te k nol ojis ini de içe riyor. Bu k oruyucu k apl am a BD dis k üre tim inde anah tar te k nol ojidir, çünk ü BD ve ri k atm anı dis k in yüze yine yak ındır ve D VD ortam ında ol duğu gib i pl as tik b ir al t tab ak a tarafından k orunm am ak tadır. Ye ni s e rt k apl am a, BD ve ri k atm anını dis k i e ğm e de n çizik l e r ve parm ak izl e rinde n k oruyor ve ortam ın b ir k artuş ge re k tirm e de n s ade ce b ir dis k il e k ul l anım ına ol anak ve riyor. tanım l am al ı ve ril e rin m ak ul m ik tarl arını de pol am ak için, k ul l anıcıl ar yük s e k k apas ite l i ortam l ara güve ne ce k l e rdir. Bl u-ray dis k l e r ayrıca b il gis ayar ve ri de pol am ada da k aps am l ı uygul am a b ul acak tır. Ve rb atim H ak k ında: Ve rb atim 19 69 ’dan bu yana, dis k e tl e rde n m anye tik -optik ve ri de pol am a ortam l arına, e n s on CD ve D VD form atl arından, USB anah tarl arı ve fl as h be l l ek k artl arına k adar, ve ri de pol am a te k nol ojis inde k i h e r türl ü ge l işm e ye öncül ük e tm iştir. Mits ub is h i Ch e m icalCorporation Group’a dah il ol an Ve rb atim , günüm üzün ve ri de pol am a ortam l arı piyas as ını şe k il l e ndire n s ayıs ız ye nil iğe ol anak s ağl ayan yoğun araştırm a ve ge l iştirm e çal ışm al arından faydal anm ak tadır. Ve rb atim ’in im al at s üre çl e rinde k i zorl ayıcı s e viye de k i k al ite k ontrol l e r, b irinci s ınıf ürünl e rin üre til m e s ini garantil e m e k te dir. Şirk e t, k arşıl aştırm al ı ürün ince l em el e rinde çok s ayıda ul us l araras ı ödül k azanm ıştır ve h al e n optik ortam l ar al anında Avrupa piyas as ında l ide rdir. Ü rünl e rl e il gil i h e r türl ü de tay için w w w .ve rb atim e urope .com /tr adre s ini ziyare t e diniz. MK M/Ve rb atim e n üs t k al ite k ayde dil e b il ir BD ortam ının piyas aya s unul m as ı il e k ul l anıcıl ar H D (yük s e k tanım l am al ı) vide onun s ağl adığı şaşırtıcı de re ce de k i ne t görüntül e ri k ayde tm e ve onl arı k e yifl e s e yre tm e im k anına k avuşuyor. Yük s e k 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Tük e ticil e r Birl iği, TT Tarife D e ğişik l iğine K arşı K am panya Açtı Türk Te l e k om ’un 1 Mart 2007 de yürürl üğe gire ce k ye ni tarife s i il e ge tiril e n yüzde 25 zam m ı de ğe rl e ndire n Tük e ticil e r Birl iği Ge ne lBaşk anıAv. M. Bül e nt D e niz;”Türk Te l e k om ’dan h izm e t s atın al m aya m e cb ur e dil e n 19 m il yon tük e ticinin te pk is i “te l e k azık ” k am panyas ı”nda örgütl e niyor” de di. M icros oft'tan K opyal am aya Ye ni Önl em Micros oft'un 20 Şub at Sal ıgünü uygul am aya k oyduğu W indow s O rijinalÜ rün AvantajıBil dirim i (W GA) uygul am as ıil e orijinal ol m ayan yazıl ım k ul l ananl ar, W indow s işl e tim s is te m l e rini günce l l e ye m e ye ce k . K O SGEB'de n, K O Bİ'l e re Sıfır Faizl i K re di K üçük ve O rta Öl çe k l i Sanayi Ge l iştirm e ve D e s te k l e m e İdare s i Başk anl ığı(K O SGEB), b ir ay içinde , k üçük ve orta b oy işl e tm e l e re (K O Bİ) s ıfır faizl i "ih racat", "is tih dam ", "gıda s e k törüne yöne l ik m ak ine te çh izat al ım ı"il e "de ri s e k törünün O SB'l e re taşınm as ına"il işk in 4 ye ni k re di k ul l andırm aya b aşl ayacak . Say fa 1 3 pd fd e rgi H abe rler w w w .pd fd e rgi.com D ik k at’e de ğe r tüm h ab e rl er D ik k at.com ’da 100’de n fazl a h ab e r k aynağı il e ol uşturul an h ab e rl e rin ok uyucul ara s unul duğu h ab e r s ite s i D ik k at.com il e günde m i, b aşk a h içb ir k aynağa ih tiyacınız k al m adan tak ip e tm e niz m üm k ün İnte rne t h ab e rcil iğine ye ni b ir s ol uk ge tire n D ik k at.com , 100’de n fazl a k aynak tan b e s l e ne re k ; günce l , pol itik a, dünya, e k onom i, te k nol oji, s por, m agazin, k ül tür-s anat, yaşam , e ğitim ve ye re l h ab e rl e r b aşl ık l arı al tında de rl e diği h ab e rl e ri ok uyucul arıyl a payl aşıyor. D iğe r h ab e r s ite l e rinde n fark l ı b ir yönte m l e k ul l anım k ol ayl ığı s ağl ayan D ik k at.com , ol uşturduğu h ab e r b aşl ık l arı al tında aynı h ab e rl e ri fark l ı k aynak l ardan ok um a, yorum l am a ve dil e ne n h ab e rl e re dah a çab uk ul aşm a im k anıs unuyor. D ik k at.com s is te m inde , h ab e rl e rin b ağım s ız ol arak yorum l anab il m e s i için, h e rh angi b ir pol itik ve ide ol ojik görüş s ınıfl andırm as ı yapm ayan b ir s is te m b ul unuyor. Buna göre , h ab e r b aşl ık l arı h ab e rin ne re de ve ne s ık l ık ta çık tığı gib i çe şitl i fak törl e re dayal ı ol arak tam am e n b il gis ayar al goritm al arıtarafından s e çil iyor. D ik k at.com , ok uyucul arına inte rak tif tartışm a ortam ı da s unuyor. Site ye üye ol unduğu tak tirde h ab e rl e r ve günce lge l işm e l e rl e il gil i üye yorum l arı yapıl ab il iyor;yorum ve h ab e rl e r arşivl e ne b il iyor. O yuns e ve rl e rin h e ye canl a be k l e diği s park l e ’ın 8800 s e ris i e k ran k artl arıH ızl ıSis te m ’de !!! Nvidia’ın güçl ü partne rl e rinde n Spark l e ’ın s on te k nol oji D ire ctx 10’u k ul l anan e k ran k artl arı, fiyat ve pe rform ans açıs ından b üyük avantajl arl a ge l iyor! Nvidia GPU’l arını k ul l anan grafik k artl arı W indow s Vis ta te crüb e s ini, ze ngin 3d k ul l anıcı arayüzü, arttırıl m ış ve rim l il ik , H D vide o ve ge rçe k çi oyunl ar s unarak h ızl andırıyor. Spark l e ’ın 320 m b gddr3 b e l l ekl i 8800 GTS m ode l i oyun s e ve rl er ve te k nol oji m e rak l ıl arıyl a b ul uşuyor. Sah ip ol ab il e ce ğiniz D ire ctx10 de s te ğine s ah ip e n uygun fiyatl ı b u m ode l 335$+ K D V’ye s atışa s unul uyor. Rak ipl e rine göre avantaj s ağl ayan b ir diğe r m ode l , 8800 GTX O ve rcl ock Edition, 630 MH z işl e m ci h ızı ve 19 60 MH z grafik b e l l e k h ızının yanında, uygun fiyatıyl a da fark yaratıyor. W indow s Vis ta’nın re s m i duyurus undan s onra Micros oft onay b e l ge s i te s tl e rinde n ge çm iş ve onay al m ış Spark l e m ark a e k ran k artl arı Türk iye dis trib ütörü H ızl ı Sis te m tarafından oyun s e ve rl e re s unul uyor. D e tayl ıBil gi için: 0212.454.9 9 .00 w w w .h izl is is te m .com .tr Googl e Europe IEEE O D TÜ Günl e rine K atıl acak Googl e Europe , b il işim cil e rl e ve ye te ne k l i öğre ncil e rl e b ul uşm ak için 28 Şub at’ta il k de fa Türk iye ’ye Ge l iyor. Googl e O D TÜ IEEE'nin K am püs Ge l işim Günl e ri çe rçe ve s inde ge l iyor. Türk Te l e k om Tarife D e ğişik l iğine İptalD avas ı Ank ara Ticare t O das ı(ATO ) Başk anıSinan Aygün, Türk Te l e k om 'un 1 Mart 2007 tarih inde n itib are n ge çe rl i ol acak ye ni ücre t tarife s inin iptal i için İdare Mah k e m e s ine dava açtı. AVEA, 76,000 Şark ıyı K ul l anıcıl arına Sunuyor Ave a, Müzik Yapım cıl arı D e rne ği'nin (Müyap) dijitalortam a 1 m art 2006 itib ariyl e taşıdığı 76,000 m üzik e s e rinin tam am ını, e ğl e nce ve m üzik s e rvis Müzik İndir üze rinde n Türk iye 'de k i m ob il k ul l anıcıl arın h izm e tine s undu. Googl e D ocs & Spe ads h e e ts Artık Türk çe Türk çe D ocs & Spre ads h e e ts , k ul l anıcıl arına onl ine ol arak dos ya ve h e s ap tab l ol arıyaratm a, düze nl e m e , payl aşm a ve s ak l am a im k anıs unuyor. W e b tab anl ıb u h izm e tte , is te nil diğinde 50 k işi aynıdos ya ve ya h e s ap tab l os u üze rinde çal ışab il iyor. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 1 4 pd fd e rgi H abe rler H ız, e k onom i, k ol ayl ık ve m üşte ri m e m nuniye ti;h e ps i pazarm e tre .com ’da! Pazarm e tre , onl ine al ışve riş k avram ına ye ni b ir s ol uk ge tiriyor! D ünyada çok popül er ol an k arşıl aştırm al ı al ışve riş m otorl arının, Türk iye ’de k ıs a s üre de , e n s ık k ul l anıl an örne ği ol m ayı b aşaran Pazarm e tre ; s e çtiğiniz ve ya al m ayı düşündüğünüz ürünl e rin fark l ı al ışve riş s ite l e rinde k i fiyatl arını k arşıl aştırıyor ve b u şe k il de tük e ticiye h e m para, h e m zam an k azandırıyor! Pazarm e tre b ir onl ine s atış s ite s i de ğil dir! O nl ine al ışve riş s ite l e rini ve s ite l e rin s unduğu ürünl e ri te k b ir çatıal tında topl ayarak , tük e ticinin e n uygun ürünü e n cazip k oşul l arl a b ul m as ını s ağl ayan, tam am e n ücre ts iz b ir s e rvis tir. Pazarm e tre , onl ine s atış s ite l e rini tarayarak , ürün öze l l ik l e rini, s e çil e n ürün ve ya ürünl e rin fark l ı s ite l e rde k i fiyatl arını, m ağazal arın s unduğu fırs atl arı ve öde m e k oşul l arını, k argo ve te s l im at b il gil e rini tarafs ız ol arak k arşıl aştırır. En avantajl ı ve cazip ürünü ve ih tiyaçl ara e n uygun şartl arı s ağl ayan al ışve riş s ite s ini b e l irl e ye re k , k e yifl i ve k azançl ı b ir al ışve riş de ne yim i s unar. O nl ine al ışve riş al ışk anl ık l arını tam am e n de ğiştire ce k , al ışve riş as is tanı Pazarm e tre , inte rne tte al ışve riş yapm adan önce m utl ak a uğranıl m as ıge re k e n il k adre s ! w w w .pd fd e rgi.com Bu Fare nin Yuvas ıVar! Bil gis ayarda H P, fare yi b aştan yarattı. İl k göre nl e rin fare ol duğunu anl am ak ta zorl uk çe k tik l e ri Bl ue tooth b ağl antıl ı b u ye ni ürün, k ab l os uz b ir optik fare nin b ütün avantajl arını üs tün b ir tas arım l a b irl e ştiriyor. Inde x Grup b ünye s inde k i firm al ardan Ne ote ch , yine Inde x ail e s i üye l e rinde n Inde x Bil gis ayar’da göre v yapan Gök h an K anat’ıSatış Müdürü ol arak atadı. Inde x Grup b ünye s inde il e tişim ve tük e tici el e k troniği al anında faal iye t gös te re n Fare yl e işiniz b ittiğinde , H P k urum s al Ne ote ch , ye ni b ir Satış Müdürü il e b üyük dizüs tü b il gis ayarınızın il gil i yuvas ına k oyuyh e de fl e rine güve nl i adım l arl a il e rl iyor. ors unuz. Burada k e ndi k e ndine şarj ol uyor. Ne ote ch ’e Satış Müdürü ol arak atanan Te k şarjl a 10 s aat çal ışab il iyor. Etk il i m e nzil i Gök h an K anat, 19 71 İs tanb ul doğum l u. 10 m e tre ol an fare , 500 dpi çözünürl üğü il e 2000 yıl ından b u yana Inde x ail e s inde de s on de re ce pe rform ans l ı b ir k ul l anım göre v yapan K anat, Inde x Bil gis ayar’ın s unuyor. Satış ve Pazarl am a de partm anl arında fark l ı ürün grupl arına yöne l ik çe şitl i pozis yonl arda Fare yi, b ir s unum yapark e n uzak tan k uçal ıştık tan s onra, 2004 yıl ının Eyl ülayında m anda cih azı ol arak da k ul l anab il iyors unuz. Ye tk il i Satıcıl ar ve Anadol u Bayil e ri Satış 10 m e tre l ik m e nzil iyl e fare , s l aytl arı il e rl e tMüdürl üğü göre vine ge tiril di. Şub at 2007 m e k te s unum yapan k işiye b üyük k ol ayl ık itib arıyl a Ne ote ch ’e atanan Gök h an K anat, s ağl ıyor. s atış ve pazarl am a k onus undak i de ne yim ini b undan s onra Ne ote ch ’in ge l işm e s i ve b üyüm e s i için yapacağı çal ışm al ara yans ıtacak . Atam a h ak k ında b ir açık l am a yapan Ne ote ch Ge ne l Müdürü Me te Atam an, şunl arı ifade e tti: "Inde x Grup b ünye s inde k i tüm firm al ar s ine rji içinde çal ışıyor. Inde x Bil gis ayar e k ib inde n Gök h an K anat’ın Ne ote ch ’e Satış Müdürü ol arak atanm as ı da b u s ine rjinin e n öne m l i gös te rge s i. K anat’ın de ne yim l e riyl e , Inde x Grup’un e n b üyük ciro artışı h e de fl e ye n firm as ı ol an Ne ote ch ’in b u b aşarıya çok dah a k ol ay ul aşacağına inanıyor, k e ndis ini k utl uyorum ." Fiyat ve m ark a fil tre l em e öze l l iğinin yanıs ıra, s e çil e n ürünün s atıl dığı s ayfaya dire k ol arak yönl e ndirm e s i s aye s inde , fark l ı s ite l e rde araştırm a yapm a ve fiyat ve fırs at k ıyas l am a zorl uğundan k urtarır. Tük e ticiyi ye ni, güve nil ir al ışve riş s ite l e riyl e tanıştırır ve m üm k ün ol an e n avantajl ı s atın al ma k oşul l arıyl a k arşıl aştırır. 1 Mart2007 Ne ote ch ’e Ye ni Satış M üdürü - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 1 5 Bild irge ç w w w .pd fd e rgi.com Nak ido da s ınır 9 9 gb M ini m ini Pik s e l l e r :) D os ya payl aşım ı için açıl an nak ido, dos ya gönde rm e ve b arındırm a b oyutunu 9 9 gb 'a k adar ge nişl e tm iş. Ü cre ts iz üye ol duğunuzda payl aşım a açık tüm dos yal arı da göre b il iyors unuz... W e b Tas arım cıl ar için vazge çil m e zl e rde n ol an ik onl arın m ini m ini pik s e l l e nm iş güze l örne k l e rini b urada b ul ab il irs iniz.14x14px e b atl arında trans paran ark apl an öze l l iği il e öze l l ik l e üs t ve yan m e nü tas arım l arda rah atl ık l a ve b ir o k adar güze l l ik l e k ul l anab il e ce ğiniz ik onl arın s ite s i de ge rçe k te n tak dir-e şayan --- ● --- --- ● --- Youtub e 'de n M pe g O l arak Vide o İndirin Çocuk l ar için fil m s e çe n s ite ... fil m s e yre tm e k güze l de , ya o fil mi çocuk l arl a s e yre tm e yi düşünüyors ak ve b irde n is te m e diğim iz ya da dah a önce de n düşüne m e diğim iz zararl ı b ir s ah ne çık ars a? İşte b u s ite de n h angi fil ml e ri çocuk l arl a s e yre dip s e yre de m e ye ce ğim izi öğre ne b il iriz. Fil ml e r e n ince ayrıntıs ına k adar ince l e nip, de tayl arıyl a ne re de ne var ve çocuğa nas ıl zararl ıol ab il ir açık l anıyor. --- ● --- W inam p a Türk Rak ip LIVAX w inam p is im l i m üzik -vide o dinl e m e , izl em e v.b. program ını b il m e ye nim iz h e rh al de yok tur am a tab ii b il m e ye nl e r b uradan ne ol duğunu öğre ne b il irl e r. Yıl l ardır b e l k ide h e pim izin s orduğu "ne de n b iz türk l e rin de b ir w inam p ı yok ?" s orus u na b ir ce vap ge l m işe b e nziyor. tam am e n ücre ts iz ol an program ı de ne diğim de görüntü açıs ından b iraz e k s ik l e ri gözüm e çarps ada gaye t b aşarıl ıol duğunu s öyl e ye b il irim . tam am e n türk üre tim i ol an l ivaxı b uradan indire b il irs iniz. Ne diye l im gal ib a b undan s onrak i ye rl i m al ı h aftal arında pardus tan s onra l ivaxı da göz önüne al acağız gib i :) 1 Mart2007 Youtub e 'de k i vide ol arıavi, m ov, m pg4, 3gp, m p3 form atında otom atik çe vril m iş ol arak indire b il irs iniz. Te k yapm anız ge re k e n url yi b oş ol an ye re yapıştırıp is te diğiniz vide o türünü s e çip s tarta b as m anız. Je an M onne t Burs u 2007/2008 AB Mük te s e b atıve norm l arıb il gi ve b e ce ris ine s ah ip pe rs one lih tiyacının k arşıl anm as ı için AB k aynak l arından 2007/2008 ak ade m ik yıl ıiçin ve ril e ce k Je an Monne t Burs l arına dair b il gil e re ul aşm ak için b uraya b ak ab il irs iniz. Bu s e ne 100 ade t b urs ve ril e ce k ve % 60'ıK am u Se k törü, % 25’i Ü nive rs ite , % 15’i Öze lSe k tör k otas ıuygul anacak . Je an Monne t Burs Program ına, k atıl m ak için ül k e m iz vatandaşıol m anız ge re k m e k te . K im l e r b aşvurab il ir?H al e n, Türk k am u k urum ve k urul uşl arında çal ışanl ar, Türk öze ls e k töründe çal ışanl ar, Türk iye ’de k i ünive rs ite l e rde l is ans düze yinde s on s ınıf, yük s e k l is ans (m as tır ve ya dok tora) çal ışm al arıyapanl ar, Ü nive rs ite de ak ade m ik ve ya idari k adrol u ol arak çal ışanl ar, Siviltopl um k urul uşl arında çal ışanl ar, Türk iye ’de ye rl e şik yab ancım is yonl arda çal ışanl ar, Se rb e s t m e s l e k s ah ib i adayl ar (öze ls e k tör k onte njanından), b aşvuru yapab il irl e r. Je an Monne t Burs Program ı2006-2007 ak ade m ik yıl ıiçin açıl am adığından dol ayıBİR D EFAYA m ah s us ol m ak üze re , 2006-2007 Şub at ve ya H aziran ayında ünive rs ite de n m e zun ol anl ar b aşvuru yapab il ir. Bu s e ne b avurul arda ge ç k al m am ak için 19 Mart 2007, s aat 12:00' ye k adar Je an Monne t Ye rl e ştirm e Ajans ına ul aştırm al arıge re k m e k te dir. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 1 6 Bild irge ç Bu s ite ye ni M AC k ul l anıcıl arı için MacForBe ginne rs .com , adından da anl aşıl acağı üze re ye ni Mac k ul l anıcıl arına yardım cı ol ab il m e k üze re öze l h azırl anm ış b ir s ite . w w w .pd fd e rgi.com W e b cam üze rinde n im aj al gıl am a yazıl ım l arı Vm ous e Eve t, b aşl ık b iraz garip ol du, am a, Türk çe 'ye b e n b öyl e çe vire b il dim . Site de program l ar, m ak al el e r, Macos X ipuçl arı, D as h b oard ve W idge t'l ar h ak k ında b il gi b ul ab il iyors unuz. Eğe r b u k onul arda b il gil iys e niz s iz de b ir m ak al e yazıp s ite ye gönde re b il iyors unuz. Ayrıca s ite de m ak al e s ini görm e k is te diğiniz k onul arıis te k l is te s ine b il dire b il iyors unuz. picotux: D ünyanın e n k üçük Linux b il gis ayarı picotux, dünyanın e n k üçük l inux b il gis ayarı ol arak ge çiyor. İçe ris inde 55 m h z h ızında 32 b itl ik b ir işl e m cis i, 8 MB'l ık s dram tipinde h afızas ı, 2 MB'l ık Fl as h h afızas ı, 10/100 Mb it'l ik e th e rne t k artı var. İşl e tim s is te m i ol arak k ul l anıl an Linux'un çe k irde k s ürüm ü de 2.4.27 im iş. --- ● --- IPM anage r: IP adre s l e rinizi k ol ayca de ğiştirin ipm anage rŞuradan indire b il e ce ğiniz bu program il e, 2 tık l am a yaparak b il gis ayarınızın tüm IP ayarl arını de ğiştire b il irs iniz. Te k yapm anız ge re k e n, b ir k e re ye m ah s us b il gil e rinizi k ayde tm e k . Örne ğin l aptop il e s üre k l i ge ziyors unuz. Evinizde s ab it IP k ul l anırk e n, dışarıda otom atik k ul l anm ak zorundas ınız, ya da işye rinizde fark l ı b ir dom ain var (Yani m e se l a e vde 19 2.x.x.x, işte is e 10.x.x.x) b unl arı b ir k e re ye m ah s us tanıtın, s onra te k tık il e tüm ayarl arınızı de ğiştirin (Ip, s ub ne t, gate w ay, dns ). Şu adre s te b ul unan Yangs k y adl ı şirk e t, w e b cam üze rinde n al gıl anan im ajl ara göre çe şitl i yazıl ım l ar yapm ış. Çok de ğişik ol anl arı var. As l ında h e rb iris ini ayrı tanıts am da ol urdu. İşte b ir k aç örne k : Vm ous e : Parm ağınızı w e b cam m ous e ol arak k ul l anm ak için, üze rinde n Cards e e r: W e b cam 'e b ir de s te k ağıt gös te riyors unuz, k aç yaprak tan ol uştuğunu s öyl üyor s ize . Face ID : Yüzünüzü w e b cam üze rinde n l ogin ol m ak için k ul l anab il iyors unuz. Fl am e s k y: Ate şi te s b it e de b il iyor. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - --- ● --- Uzm anından İzl e yin Sade ce h ow -to vide ol arı b ul unan b ir tub e s ite s i ol an e xpe rt vil l age 'de O tom ob il , Güze l l ik ve Moda, Sanat, Yiye ce k ve İçe ce k , Sağl ık ve Form , H ob i, Ev ve Bah çe , Müzik , Ail e , EvcilH ayvanl ar, Spor gib i k ate goril e ri al tında 1,423 uzm an tarafından h azırl anm ış 10,845 tane h e r düze yde n anl aşıl ab il ir vide ol ar b ul unuyor. Say fa 1 7 Bild irge ç M icros oft Be dava D om ain ve H os t D ağıtıyor Micros oft b e dava dom ain ve h os t dağıtıyor. O ffice Live is im l i b u ye ni h izm e tiyl e m icros oft artık h os t ve al an adı işinde de giriyor. aynı zam anda yazdığına göre b u h izm e tin uzantıs ı ol arak da adcl ick ol ayına da e latm ış gib i duruyor. Be dava ya dağıttığıh os t un öze l l ik l e ri şöyl e. M icros oft s e rtifik a h azırl ık s ite s i tam am tam am , m icros oft'tan pe k h oşl anm ıyor ol ab il irs iniz am a şim dil ik b unu b iraz göz ardı e de l im . tas arım ı o k adar da ce zb e dici de ğilam a e ğe r m icros oft'un s e rtifik a program l arına h azırl anıyors anız b ir de m cs e dire ctory.com s ite s ini b ir de ne yin de rim . Se rtifik a program l arı için de ne m e te s tl e ri ve çal ışm a m e tinl e rinin yanı s ıra k e ndis ine b e nze r diğe r s ite l e re de b ağl antıl ar ve riyor. --- ● --- K aptan- ıD e rya Barb aros O yunu Com pany dom ain nam e re gis tration Ye s Bus ine s s e -m ailaccounts 25 accounts E-m ails torage pe r account 2 GB W e b s ite s torage (dis k s pace ) 500 MB D ata trans fe r (b andw idth ) 10 GB O ffice Live Site D e s igne r toolYe s Upl oad e xis ting s ite No Us e H TML/th ird-party de s ign tool s No Advance d W e b s ite re ports Ye s Tab i dah a fazl a öze l l ik is te ye nl e r için ücre tl i pl anl arıda m e vcut.(K arşıl aştırm a Tab l os u) Am a is te rs e niz b unl arıda 30 gün için de ne ye b il irs iniz. Şim dil ik b e ta ol an b u s e rvis s ade ce Frans a, Al m anya, Japonya, İngil te re ve Am e rik a için m e vcut. Ü cre ts iz dom ain için b l e k i uğraşm aya de ğe ce k gib i görüns e de , k ayıt e s nas ında k re di k artı is te m e s i ve k re di k artından 1$ çe k e ce ğini b e l irtm e s i b e nde şüph e uyandırdı. Am a FAQ l arında al dığınız dom aini is te diğiniz ye re trans fe r e de b il e ce ğini de be l irtm iş. 1 Mart2007 Türk yapım ı b il gis ayar oyunl arı üre ticis i Euros oft, K aptanı D e rya Barb aros is im l i b ir s trate ji oyununu piyas aya s ürdü. Türk donanm as ıyl a düşm an donanm al arına k arşı s avaşacağınız oyunun çok l u k ul l anıcı de s te ği de var. Grafik l e ri O gün K arade m ir tarafından h azırl anan K aptan-ı D e rya Brab aros , b irb irinde n fark l ı s trate jil e rin k ul l anıl dığı 15 aşam adan ol uşm ak ta. EuroSoft’un K aptan-ı D e rya Barb aros oyunu K D V dah il17,50 YTL’de n s atıl ıyor. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 1 8 Bild irge ç w w w .pd fd e rgi.com w e b ge l iştiriciye 115 k aynak Yıl dızınıBul e fe ndim e s öyl iye yim ,şurada pe k s e vgil i w e b ci ark adaşl arım ız için 115 ade t k aynak dı aparattı vs vs s ıral anm ış... b ir çoğum uzun k ul l andığı, h atta unuttuğu b azı m uh te viyatl arın yanı s ıra,dah a ye ni cıvılcıvıl k aynak l ar da h e p b e rab e r yan yana b ul unm ak ta... ayrıca s ade ce s ıral anm ak l a k al ınıl m am ış! k im ; ne yi, ne zam an, ne için k ul l anır h afifte n de de ğinil ive rm iş ;) h atta ve h atta nas ıl w e b ci(!?) ol unacağına dair (göre ce ) gizl i ve b ir o k adar da ingil izce b il gil e ri s ıral am ış :) En öne m l i günl ük işare ttir doğum yıl dızı. D oğum Yıl dızının, yani D oğum da Ay'ın içinde b ul unduğu 27 ade t Tak ım yıl dız (Nak s h atra) işare tinin öze l l ik l e K adın h aritas ında çok b üyük öne m i vardır. En Es k i 100 K ayıtl ıD om ain (.com ) Burdan e n e s k i 100 k ayıtl ı dom ain e (.com ) ul aşab il irs iniz. Yada al tta il k 10 a b ak ab il irs iniz: 03/15/19 85 SYMBO LICS.CO M 04/24/19 85 BBN.CO M 05/24/19 85 TH INK .CO M 07/11/19 85 MCC.CO M 09 /30/19 85 D EC.CO M 11/07/19 85 NO RTH RO P.CO M 01/09 /19 86 XERO X.CO M 01/17/19 86 SRI.CO M 03/03/19 86 H P.CO M 03/05/19 86 BELLCO RE.CO M Örne ğin Aridh a, As l e s h a, Satb is h a, Pus h ya, Mool a, Ch itra, Jye s h a ve K rittik a tak ım yıl dızl arı k adına il işk il e rde , rom antik m ace ral arda ve e vl il ik te çe şitl i s orunl ar ve ak s il ik l er çık artır. Bu ol um s uzl uk l arın ye nil m e s i ve ya gide ril m e s i ancak Ve dic (H int) h aritas ındak i Ay ye rl e şim inin çok güçl ü ol m as ına b ağl ıol duğuna inanıl ır. Ayrıca as trom is tik anal iz s e rvis i s izin Ay Tab l onuzu h azırl ark e n Ay ye rl e şim ini k ontrol e de re k O l um l u, O l um s uz ve ya Nötr (e tk is iz) ol duğunu b e l irte ce k tir. Bu öze lanal iz dah a il k b ak ışta k adının il işk il e rde k i b aşarıs ını gös te re ce k tir.İşte b u s ite de doğduğunuz günde k i b u yıl dızl arın dizil işini düğum tarih inizi gire re k göre b il iyors unuz. Googl e D ocs & s pe ads h e e ts Artık Türk çe İnte rne t üze rinde h e s ap tab l ol arı yaratm a, düze nl e m e , payl aşm a ve s ak l am a im k anı s unan Googl e D ocs & Spe ads h e e ts (Be l ge l er ve e -tab l ol ar), artık Türk çe ol arak k ul l anıcıl arın h izm e tine s unul du. K onuyl a il gil i Googl e 'dan yapıl an açık l am ada, inte rne t tab anl ı ürünl e rin, b il gil e re is te nil diği ye rde n ve is te nil e n zam anda e rişil e b il me im k anı ve rdiği için dos yal ar üze rinde dah a fazl a k ontrolşans ıve rdiği k ayde dil di. Tur atab il e ce ğiniz Googl e D ocs & Spre ads h e e ts 'in şu anda b e ta s ürüm ü il e k ul l anım da ve h e rk e s e açık ol duğu s öyl e niyor. ödül l ü l ogo yarışm as ı m ith at giyim 70. yıl anıs ına ödül l ü l ogo yarışm as ıdüze nl iyor. 1. s e çil e n 5000 ytl 2. s e çil e n 3000 ytl 3. s e çil e n 2000 ytlil e ödül l e diril e ce k m iş Um arım aram ızdan b iril e ri k azanır. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - ---o--- Say fa 1 9 Bild irge ç w w w .pd fd e rgi.com al tın s al atal ık s ine m a ödül l e ri b ir s ite al tın s al atal ık s ine m a ödül l e rini dağıtıyor. am a b u s ite e n iyil e ri de ğil e n k ötül e ri s e çiyor. s ite de b ir çok k ate goride oyal am a yapab il iyors unuz ve h atta h e m e n s onras ında da s onuçl arı göre b il iyors unuz. ana s ayfal arında k onu il e açık l ayıcı b ir yazı yazm ış ol an s ite de yapım s orum l us u Ertunç UK ŞUL diye ge çiyor. ---o--- program l am a ve k odl ar için aram a m otoru k rugl e b irçok tas arım cı ve program cının işine yarayacak ol duk ça iyi b ir b il gi b ank as ına s ah ip b ir açık k aynak k od aram a m otoru. c, pas cal , javas cript, ph p gib i b irçok fark l ı dil de aram a yapab il iyors unuz. işe ye ni b aşl ayıp türk çe s ite l e rde n de k aynak k ul l anm ak is te ye n ark daşl ar için şuras ı ve şuras ıfaydal ıb il gil e r içe riyor. ---o--- H e r gün ye ni b ir fırs at! 12'de s ite de ol un fırs atıyak al ayın. M icros oft VirtualPC 2007 PC içe ris inde PC çal ıştırm am ızı s ağl ayan Micros oft yazıl ım ı Virtual PC 2007, k ararl ı s ürüm üyl e indiril m e ye h azır. W indow s 2003, XP Pro ve Vis ta üze rine yük l e ne b il e n yazıl ım tam am e n ücre ts iz ol arak s unul uyor. D ah a fazl a b il gi için ve indirm e l ink i için b u s ayfayı ziyare t e de b il irs iniz. Büyüye n inte rne t pazarında s oz s ah ib i ol m ak k ol ay de gilartık ne yaps am ne yaps ak diye am ans ız b işe k il de s ağa s ol a s al dırırk e n (ok adarda de giltab ik i) b urada h e rgün öğl en s aat 12:00 de ogun için s e çil e n b ir urunun cazip fiyata s atıl dığıb ir al ıs ve riş şe ys i ---o--- "b il gis ayarım "s ız b ir gün ge çe r m i de ne yi M icros oft Z irve 2007 s unum l arı Bil diğiniz gib i ge çtiğim iz günl e rde Micros oft 2007 Z irve s i yapıl m ıştı. Bu zirve de k i tüm s unum l ara artık zirve nin re s m i s ite s inde n ul aşab il iyors unuz. 1 Mart2007 ye r yüzünde yapıl m ış b e l k i de e n anl am l ı ve anl am s ız de ne y. b ir çoğu b il gis ayar k ul l anıcıs ı için yapıl an b u de ne ye de , şu adre s te de ne k l e r "b il gis ayarım "s ız 1 gün ge çire b il ir m iyim ge çire m e z m iyim ank e tine k atıl ıp b u e n öne m l i de ne yde ye rl e rini al ab il iyorl ar. de ne yin b itm e s ine 32 gün var. s onucunu ge rçe k te n m e rak e diyorum . k ararınızı ve rdik te n s onra o gün ne yaparak günü k urtardınız s orus una ve ril e n ce vapl ar tak dire - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - şayan. yorum l ara da b uradan ul aşab il irs iniz. b il gis ayars ız b ir gün ge çire m e m diye ve rdiğim ce vab a yaptığım yorum şu ol du "h avin' th e b e e r, w atch ' th e gam e , s m ok ing th e cigar, s o w h atz up!!" diğe r h oşum a gide n diğe r yorum l ardan 2 tane s i is e 1 gün ge çire m e m s e çe ne ğine ve rdiği yorum "f*ck th at." e ve t b ir günü k ral l ar gib i b il gis ayars ız ge çirdim diye n de ne ğin ne yaparak günü k urtardınız s orus una ve rdiği ce vap "Trave l ing in Ch ina"ol m uş. al k ışl ıyoruz. ---o--- m e diam ax: çe vrim içi m e dya s ak l am a sl oganı dünyanın e n b üyük çe vrim içi m e dya m e rk e zi ol an m e diam ax s e rvis inin ücre ts iz ve rs iyonuyl a fotoğrafl arınız, vide ol arınız, m üzik l e riniz ve dos yal arınız için 25 gb al ana, ayl ık 1 gb ve ri ak tarım ına ve 10 m b 'l ık dos yal arl a işl em yapm anıza ol anak tanınırk e n, ücre tl i s e rvis l e re parayı b ayıl dık ça işin re ngi de ğişiyor. Profe s s ional pak e tiyl e tam 1000 gb al an ve dos ya b oyut s ınırı ol m ak s ızın 100 gb ve ri ak tarım ı s atın al ab il iyors unuz. m e diam ax s e rvis i s tre am l oad inc. adl ı b ir şirk e t tarafından ve ril iyor. şirk e tin Stre am l oad Web Se rvice s ™ api's ini k ul l anarak çe vrim içi dos ya de pol am a ve k ul l anm a gib i uygul am al ar ge l iştire l e b il iyor. api için ücre t is te nm iyor. D ah a faza b il gi için b uraya b ak ab il irs iniz. ---o---- Say fa 2 0 Te k noloji ve Cih az lar w w w .pd fd e rgi.com M üfe ttiş Gadge t gözl üğü K e m e r şişe açacağı Güne şl i h aval arda s ıradan b ir gözl ük ol arak k ul l anab il iyors unu z. H e rh angi b ir al e te ih itiyacınız ol duğunda is e s ize s on de re ce yardım cı ol ab il iyor. H e rh angi b ir al e t diyorum çünk ü 240 ayrı parça gözl üğün k e narl arına s ığab il iyor. Eve t il k b ak ışta şık tas arım l ı b ir k e m e r, fak at b u s ayfada ye r al m as ının se be bi el b e tte k i bu de ğil . K e m e rin aynı zam anda şişe açm ak için tas arl anm as ı. Ne ge re k var de m e yin, h er zam an ih tiyacınız ol ab il ir. Nok ia N77 Al ışve riş l is te s i Ye ni ne s il Nok ia m ob il te l e fonl arın h ızına ye tişm e k ne re de ys e im k ans ız. Önüm üzde k i günl e rde piyas aya s ürül e ce k ol an ye ni N77'nin, diğe r N s e ris i üye l e rinde n fark ı ne ym iş b ir b ak al ım ; s ah ip ol duğu D VBH te k nol ojis iyl e (D igitalVide o Broadcas ting H andh e l d) TV yayınl arını izl e m e ye im k an s unan te l e fon b unu 2.4-inç e k ranında 16 m il yon re nk de s te ğiyl e ge rçe k l e ştiriyor. K ıs acas ıye ni Nok ia N77 b ir m ob ilte l e vizyon. Re nk de ğiştire n m um l ar İşye rl e riniz ve e viniz için de ğişik ortam l ar yaratm ak is tiyors anız, b u m um l ar k e s inl ik l e s ıradışı b ir çözüm ol acak tır. İçine ye rl e ştiril m iş Le d ve m ik ro çipl e r s aye s inde re nk te n re nge gire n b u m um l ardan e dinm e k is te ye nl e r için. 1 Mart2007 Al ışve riş l is te nizi h azırl am aya üşe niyor m us unuz? Ve ya al ışve riş l is te s i h azırl ayıp s onra k ayıp m ıe diyors unuz? İşte b u al e t b uzdol ab ında ve ya b aşk a b ir ye rde b ite n şe yl e ri k ayde tm e nize ve is te diğinizde b unl arı m inik yazıcıs ıyl a yazdırarak işinizi k ol ayl aştırıyor. Güne ş öl çe r Bitk im ye te rince güne ş al ıyor m u? Ve ya, çok fazl a güne ş m i al ıyor? Bu cih az 12 s aat içire s inde b ul unduğu ortam ın güne ş al m a durum unu b il diriyor. Bitk i/çiçe k s e ve rl e r için. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Uçan rob otl ar Rob otl ar h e rh al de en çok ordu m e ns upl arı için anl am l ı. K e ndi canl arını ris k e atm ak ye rine , rob otl arı te h l ik e ye gönde rm e k . Bub i tuzak l arını, m ayınl arı ris k e atm am ak . İşte b u da b e nze ri b ir rob ot, h e m uçuyor h e m de gittiği, girdiği ye rl er h ak k ında onu yöne te nl e re b ir çok b il gi ve riyor. Su m otoru Çocuk l ar için, s uda 5 m e tre ye k adar dal ıp s uyun al tında gitm e k için. Çocuk de ğil b üyük l e r için e ğl e nce l i ol ab il ir s ank i. USB'de n şarj e dil e n traş m ak inas ı. Traş m ak inanınızı h e r ye rde rah atça taşıyab il m ek için. USB'de n şarj e dil e b il ir şarj al e ti. Say fa 2 1 M obilD ünya w w w .pd fd e rgi.com Trafik K am e ral arıCe pte Mob il dünyada de vrim yaratan Cal l cium s aye s inde İs tanb ul ’un ana arte rl e rinde k i 40 trafik k am e ras ına ul aşab il ir, trafik durum una göre en uygun güze rgah ı k e ndiniz be l irl e ye b il irs iniz. Böyl e ce zam andan k azanarak gitm e k is te diğiniz ye re e n k ıs a s üre de ul aşab il irs iniz. atm ak is tiyors anız h e m e n 0 542 758 34 34 num aral ı te l e fonu arayın ve Cal l cium 'u ce p te l e fonunuza yük l e yin. İs tanb ul 'da trafik s orunu gide re k dah a içinde n çık ıl m az b ir h al al ıyor ve trafik te ge çiril e n zam an h e r ge çe n gün artıyor. D ol ayıs ıyl a İs tanb ul 'da yaşayanl ar, zam andan k azanm ak için öze l l ik l e işe gide rk e n ve ge l irk e n açık ol an yol l arı tah m in e tm e ye çal ışıyorl ar. Ge l işe n te k nol ojil e r s aye s inde b unun da artık pratik b ir çözüm ü var. Ge l e ce ğin m ob il te k nol ojil e rini günüm üze taşıyan Cal l cium s aye s inde İs tanb ul 'dak i trafik durum unu ce p te l e fonunuzdan tak ip e de b il irs iniz. İs tanb ul 'un ana arte rl e rinde b ul unan 40 trafik k am e ras ı aracıl ığıyl a trafik görüntül e rini ce b inizde n tak ip e dip, yoğun ol m ayan güze rgah l arı te rcih e de re k trafik s ık ıntıs ından k urtul ab il irs iniz. Bu b e nze rs iz h izm e tte n yararl anab il m e k için te k yapm anız ge re k e n Cal l cium 'u ce p te l e fonunuza yük l em ek. Mük e m m e lve e k s ik s iz b ir h izm e t pak e ti ol an Cal l cium 'un m arife tl e ri tab ii ki trafik k am e ral arıyl a s ınırl ı de ğil . Cal l cium il e McD onal d's 'dan ye m e k s iparişi ve re b il ir, ark adaş arayab il ir, ark adaşınızın ne re de ol duğunu göre b il ir, onl arl a dil e diğiniz h e r ye rde MSN Me s s e nge r üze rinde n yazışab il ir, 1 SMS fiyatına 200 Cal l cium m e s ajı gönde re b il ir, Atatürk H avaal anı'ndak i e n s on uçuş b il gil e rini ince l e ye b il ir, e n günce l h ab e rl e re ve b ors a b il gil e rine ul aşab il irs iniz. Bu m üth iş m ob ildünyaya b ir an önce adım 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Nok ia E65 D ah a önce l e ri de dik odu ol arak inte rne tte dol aşan Nok ia E65, s on re s im l e rl e b irl ik te ge rçe k ol m a yol unda il e rl iyor. Nok ia tarafından h e nüz re s m i ol arak duyurus u yapıl m as a da yak ın zam anda duyurul acağına k e s in ol arak inandığım ız ye ni iş te l e fonu Nok ia E65'in k ırm ızı re nk l i b ir ve rs iyonunun re s im l e ri b azı yab ancı inte rne t s ite l e rinde ye r al m aya b aşl adı. Re s m i te k nik öze l l ik l e ri de h e nüz b e l l i ol m ayan E65'in k ızak l ı b ir m ode l ol acağı re s im l e rde n anl aşıl ıyor. Aşağıda, iddia e dil en öze l l ik l e rini s ıral adığım ız cih azın duyurul m as ınıdört gözl e be k l iyoruz: Eb at: 106 x 47 x 14 mm (K ızak açıl dığında uzunl uk 137 mm) Şe b e k e : GSM 850/9 00/1800/ 19 00, W CD MA 2100 MH z K am e ra: 2 m e gapik s e l(O tofok us öze l l ik l i) Ek ran : 16 m il yon re nk (352 x 416 pik s e l ) H afıza: 70 MB H arici k art girişi : MicroSD (Trans fl as h ) Bağl antı: Bl ue tooth , W -LAN, k ızıl öte s i, GRPS, ED GE, UTMS, CSD H SCSD , PO P Port (USB 2.0) İşl e tim s is te m i : Sym b ian Se rie s 60 Say fa 2 2 M obilD ünya w w w .pd fd e rgi.com Nok ia N9 9 Çift SIM K artl ıTe l e fon Aynı anda ik i fark l ı h attın k ul l anıl m as ına ol anak Mob il e D ST01 Türk iye 'de . arının ardı ark as ı k e s il m iyor. Bu de fa de dik odus u tanıyan Ge ne ral İnte rne t de dik odul yapıl an te l e fon Nok ia N9 9 . D ünyanın il k çift SIM k artl ı ce p te l e fonu Ge ne ralMob il e D ST01 b u ay Ge nçce l ltarafından s atışa s unul uyor.K D V dah il79 9 YTL'ye s atıl acak ol an Ge ne ralMob il e D ST01, b irde n fazl a h atta s ah ip k ul l anıcıl arın te k b ir cih azl a ik i fark l ıh attıaynıanda k ul l anab il m e s ine ol anak tanıyor. D ah il i çift ante ni b ul unan ve ik i fark l ı ope ratörün k artl arının aynı anda çal ışm as ına ol anak s ağl ayan D ST01, s ol tarafındak i tuş il e b irinci h atta, s ağ tarafındak i tuş il e ik inci h atta ge çişi s ağl ayan b ir te k nol ojiye s ah ip. D ok unm atik e k rana s ah ip ol an ürün aynı zam anda MP3 çal ar, 1.3 m e gapik s e lk am e ra gib i m ul tim e dya öze l l ik l e rini de b arındırıyor. Ge ne lÖze l l ik l e ri: 9 2 x 51 x 16 m m , 82 gram Çift SIM k art te k nol ojis i, Elyazıs ık ul l anab il me D ok unm atik TFT e k ran (2 inç b oyutunda, 262 b in re nk de s te k l i) 1.3 m e gapik s e lk am e ra, Se s ve vide o k ayıt MP3/MPEG4 çal ar, SMS, MMS, E-pos ta 64 k analpol ifonik ziltonu MicroSD k art de s te ği H ands fre e 1 Mart2007 Şu ana k adar inte rne tte de dik odus u yapıl an ce p te l e fonl arının ne re de ys e tam am ının b ir zam an s onra re s m i ol arak duyurus unun yapıl dığına şah it ol duk . Fak at b u s e fe r de dik odus u yapıl an m ode lol an Nok ia N9 9 , ge rçe k ol am ayacak k adar iyi b ir cih az gib i duruyor. Fak at yine de s öz k onus u ol an Nok ia gib i b ir de v ol duğuna göre Nok ia N9 9 'un ge rçe k ol m a ih tim al ini göz ardıe tm iyoruz. İnte rne t s ite l e rinde Nok ia N9 9 'un ve ril e n öze l l ik l e ri k ul l anıcıl arı ol duk ça h e ye canl andıracak türde n. 8 m e gapik s e l l ik b ir k am e raya s ah ip ol acağı b e l irtil e n, k ızak l ı tam QW ERTY k l avye l i cih azın 3.2 inçl ik de v b ir e k ranı b ul unuyor. 16 GB de v dah il i h afıza, m iniSD k art de s te ği, GPS öze l l iği, W i-Fi ve ge l işm iş m e dya oynatıcı (MP3, D ivX, XviD , MPEG ve AVI çal ar) öze l l ik l e ri is e göz k am aştırıyor N9 9 'un. H e nüz tas arım aşam as ında ol duğu da b e l irtil e n Nok ia N9 9 'un b ir h ayal m i yok s a ge rçe k m i ol duğunu yak ın zam anda h e p b irl ik te göre ce ğiz. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 2 3 M obilD ünya Sam s ung Ul tra F700 Sam s ung b ugün Ul tra Se ris i'nin ye ni üye s i F700'ün duyurus unu yaptı. F700'ün tanıtım ı önüm üzde k i h afta b aşl ayacak ol an 3GSM K ongre s i'nde yapıl acak . Sam s ung F700 diğe r Ul tra Se ris i te l e fonl arı k adar ince ol m as a da içe rdiği m ul tim e dya öze l l ik l e ri açıs ından b ak ıl dığında ol duk ça ince s ayıl ab il e ce k b ir te l e fon. Tam QW ERTY kl avye ve dok unm atik e k rana s ah ip F700 h e m e k ran h e m de tuş tak ım ı ol arak ye ni te k nol ojil e rl e ge l e ce k . Vib e Tonz adı ve ril e n te k nol ojiye s ah ip ol an tam QW ERTY k l avye tuşl arına b as ıl dığında h afif titre şim l e rl e üze rine b as ıl dığını h is s e ttiriyor. Sürük l e ve b ırak m e toduyl a k ontrol e dil e b il en dok unm atik e k ranı is e üs t düze y k ontrolk ol ayl ığıs ağl ıyor. H e nüz ül k e m izde k ul l anam adığım ız 3G te k nol ojis inin b ir k ade m e dah a ge l işm iş h al i ol an H SD PA'yı de s te k l e ye n cih az b u s aye de s aniye de 7.2 m e gab it ve ri trans fe ri yapab il iyor. Bu açıdan b ak ıl dığında 4 MB'l ık b ir m üzik dos yas ının indiril m e si 4.4 s aniye de ge rçe k l e şe b il iyor. 2.8 inçl ik de v dok unm atik e k ranı, tam QW ERTY k l avye s i ve tam H TML de s te ği il e k us urs uz b ir inte rne t de ne yim ini garanti e de n F700, 1 Mart2007 w w w .pd fd e rgi.com 5 m e gapik s e l dah il i k am e ras ı il e yak ın zam anın aranan te l e fonu ol ab il e ce k b irçok öze l l iğe s ah ip. Sam s ung F700'ün rinde n Bazıl arı: Öze l l ik l e- 104 x 50 x 16.4 m m 5 m e gapik s e l otofok us l u k am e ra 256 b in re nk de s te k l i dok unm atik e k ran (440 x 240 pik s e l , 2.8 inç)MPEG4/H .263/H .264/MP3/A AC(+ )/e AAC+ çal ar Tam QW ERTY k l avye MMS / E-m ail/ JAVA / W AP 2.0 Bl ue tooth / USB Fl as h UI / MS O ffice dök üm anl arıgörüntül e yici Tam H TML de s te ği Uçak m odu MicroSD k art de s te ği Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? pd fd e rgi Siz d e n Ge lenler M ob ilTe rim l er İs k e nde r Yıl m az İns anoğl unun h ayatına b ak tığım ızda yal nızl ık çok s ık ıcı ol s a ge re k Ade m ve H avva dan b e l l i yanım ızda b iril e ri ol s a ve ya b iril e ri il e s üre k l i k onuşm ak is te m iş il e tişim k urm ak is te m iştir.Bunu b aze n dum an k al dırarak b aze n ıs l ık çal arak ve b aze n de k e ndi aral arında ol uşturduk l arı dil il e anl aşm ayı s e çm işl e rdir.Günüm üzde is e b unun ye rini çe şitl i te k nol ojil e r al m ıştır e n öne m l is i is e ce p te l e fonudur ve tarih ine b ak ıl dığında h ızl a de ğişe n b ir te k nol oji ol duğunu h e rk e s göre b il iyordur s anırım w w w .pd fd e rgi.com Pe k i k ul l andığım ız b u te k nol oji h ak k ında ne b il iyoruz s izce ? Ve ya ne re ye doğru il e rl e diğini tah m in e de b il iyor m us unuz ? Bu m ak al e m de s ize te l e fon te k nol ojis i h ak k ında b il gi ve rm e k is tiyorum . • 1G ne dir ? İl k k uşak anal og m ob ilte l e fon s is te m idir. • 2G ne dir ? İk inci k uşak dijital m ob il il e tişim te k nol ojil e rinin ge ne l adıdır. GSM, ik inci k uşak içinde k ul l anıl an e n yaygın s is te m dir. • 2.5G ne dir ? İk inci k uşak ta ye ral an GSM s is te m inin GPRS ve H SCSD te k nol ojil e riyl e ge l iştiril m iş s ürüm üdür. • 3G ne dir ? Ü çüncü k uşak m ob ilil e tişim te k nol ojil e rinin ge ne l adıdır. Bu k uşak ta k ul l anıl an tüm cih azl ar ortak b ir protok ol e (IMT-2000) uyum l u ol arak ge l iştiril m e k te dir. W -CD MA ve TD -CD MA il e tişim uygul am al arını de s te k l e ye n UMTS s is te m i, h ızl ı ve ri ak tarım ına ol anak s ağl ayan yapıs ıyl a, h e r türl ü ge l işm iş m ul tim e dya uygul am as ının (te l e vizyon, inte rne t, görüntül ü il e tişim ) ce p te l e fonl arına taşınm as ınıs ağl am ak tadır. • Baz İs tas yonu ne dir ? Mob ilil e tişim in s ağl anm as ı için ge re k l i ol an el e k trom anye tik s inyal l e ri gönde re n ve al an s is te m l e rdir. • Be k l e m e Süre s i ne dir ? Mob il cih azl arda, h iç görüşm e yapıl m adan, şarj e dil e b il ir b ataryanın tam ol arak dol duğu andan, tük e ne ne k adar ge çe n s üre dir. Bu 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - s üre , e n b aşta b az is tas yonuna yak ınl ık ol m ak üze re çe şitl i ne de nl e rl e de ğişik l ik gös te re b il ir. • Bl ue tooth ne dir ? Yak ın m e s afe l e rde , k ab l os uz il e tişim e ol anak s ağl ayan b ir te k nol ojidir. Ce p te l e fonuk ul ak l ık , ce p te l e fonu-b il gis ayar, b il gis ayarb il gis ayar aras ındak i il e tişim de k ab l o zorunl ul uğunu ortadan k al dırırl ar. • BPS Bits Pe r Se cond ne dir ? ”Bit” cins inde n s aniye de il e til e b il e n ve ri m ik tarıb irim idir. 8 b it, 1 b ayt’ıol uşturur. • CLIP- Cal l ing Line Ide ntification Pre s e ntation ne dir ? Arayan ab one nin te l e fon num aranın, aranan ab one nin te l e fon e k ranında gös te ril m e s idir. • CLIR- Cal l ing Line Ide ntification Re s triction ne dir ? Arayan ab one nin te l e fon num aranın, aranan ab one nin te l e fon e k ranında gös te ril m e m e s i, gizl e nm e s idir. • D ualBand ne dir ? 9 00MH z ve 1800MH z fre k ans l arında yayın yapan şe b e k e l e rl e il e tişim k urab il e n ce p te l e fonl arı için tanım l anan öze l l ik tir. Ü çüncü k uşak UMTS s is te m inde b u ik i fre k ans dışında dah a yük s e k b ir b ant ge nişl iğinde yayın yapıl ır. • ED GE ne dir ? GSM s is te m inde , GPRS al tyapıs ını k ul l anarak ve ri il e tim h ızının yak l aşık ol arak üç k atına çık artıl ab il m e s ine ol anak s ağl ayan te k nol ojidir. GPRS al tyapıs ını k ul l anab il m ek için ge re k l i ol an ope ratör ab one l ik l e rinde n Say fa 2 5 pd fd e rgi Siz d e n Ge lenler w w w .pd fd e rgi.com fark l ı b ir ab one l ik ge re k tirm e de n data h ızını arttırm as ı e n öne m l i avantajıdır. H e r an al ınan ve gönde ril e n ve rinin h ızı, b az is tas yonl arındak i yoğunl uğa, te l e fonunuzda b ul unan m ode m ’in te rm inal s ınıfına göre de ğişik l ik gös te re b il ir. Mak s im um 236 K b ps ve ri il e tim h ızına e rişil e b il m e k te dir. • EFR ne dir ? Ce p te l e fonl arının k ul ak l ık k ıs ım l arından e l de e dil en s e s in k al ite s ini yük s e l te n b ir te k nol ojidir. • EM S ne dir ? İm aj ve s e s içe re n m e s ajl aşm a s is te m idir. • K onuşm a Süre s i ne dir ? Mob il cih azl arda, şarj e dil e b il ir b ataryanın tam ol arak dol duğu andan, tük e ne ne k adar h iç durm adan görüşm e yapıl dığında ge çe n s üre dir. Bu s üre , e n b aşta b az is tas yonuna yak ınl ık ol m ak üze re çe şitl i ne de nl e rl e de ğişik l ik gös te re b il ir. • Sm artph one ne dir ? Ce p te l e fonundan öte s i... Ce p te l e fonunun s ağl adığı k l as ik öze l l ik l e re , b il gis ayar dünyas ının b ir ürünü ol an PD A’l e rin öze l l ik l e rinin de e k l e nm e s iyl e tas arl anan ge l işm iş m ob ilil e tişim cih azl arıdır. • SM S ne dir ? Ce p te l e fonl arında, m ak s im um 160 ade t al fanum e rik k arak te r k ul l anıl arak ol uşturul an düz m e tinl e rin gönde ril ip al ınab il m e s ini s ağl ayan s e rvis tir. EMS te k nol ojis ini de s te k l e ye n ce p te l e fonl arıyl a 640 k arak te re k adar k ıs a m e s aj gönde ril m e k te dir. • SM S Ch at ne dir ? 1 Mart2007 Ce p te l e fonl arının k ıs a m e s aj gönde rm e ve al m a öze l l ik l e rini k ul l anarak s oh b e t e tm e k tir. • Sym b ian ne dir ? Bil gis ayarl arda k ul l anıl an Micros oft W indow s ya da Linux tab anl ı işl e tim s is te m l e ri gib i, Sym b ian da m ob ilcih azl arda k ul l anıl an b ir işl e tim s is te m idir. Bu al tyapı üze rine , fark l ı öze l l ik l e ri de s te k l e ye n yazıl ım l ar üre til e re k ce p te l e fonl arının k ab il iye tl e ri çe şitl e ndiril m e k te dir. • Tri- Band GSM 9 00MH z, 1800MH z ve 19 00MH z fre k ans l arında yayın yapan şe b e k e l e rl e il e tişim k urab il en ce p te l e fonl arı için tanım l anan öze l l ik tir. • UM TS H ızl ı ve ri ak tarım ına ol anak s ağl ayan yapıs ıyl a UMTS s is te m i e n yaygın 3. k uşak m ob il il e tişim s is te m idir. H er türl ü m ul tim e dya uygul am al arının m ob ildünyada h ayat b ul m as ını s ağl ayan b u te k nol ojide , 9 00 ve 1800MH z fre k ans l arı dışında ve dah a b üyük b ir b ant ge nişl iğinde yayın yapıl ır. K arşıl ık l ı görüntül ü il e tişim in s ağl anab il m e si bu b ant ge nişl iği s aye s inde m üm k ün ol ab il m e k te dir. Ce p te l e fonu il e il gil i s orul arınızıb e k l iyorum is te k l e riniz ve Not: b u yazım ın ardından ce p te l e fonu m ode l l e ri hk. Araştırm al ar ve ce p program l arı h k program l ar ve ipucl arı ve re ce ğim … . Not: İçe riğin b ir k ıs m ı h ttp://w w w .k vk .com .tr w e b s ayfas ından izin al ınarak yayınl anm ıştır. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 2 6 R e h be r w w w .pd fd e rgi.com LCD M onitör Satın Al m a Re h be ri h ttp://w w w .pcl ab s .com .tr D oğru LCD m onitörü te rcih e tm e k için k ul l anıcının b azıb il gil e re s ah ip ol m as ıge re k iyor ve b u re h b e rim izde s ize ol duk ça b as it b ir şe k il de h angi nok tal ar üze rinde durm anız ge re k tiğinde n b ah s e de ce ğiz. LCD m onitör al m ak için dah a uygun b ir zam an ol m am ıştı. Fiyatl ar çoğu k ul l anıcının arzul adığı s e viye l e re ge ril e di (h e r ne k adar yurt dışı fiyatl arıyl a aras ında uçurum ol an m ode l l e r m e vcut ol s a da) ve fark l ı k ul l anıcıl ar için b irçok al te rnatif ortaya çık tı. LCD m onitör al m ak , CRT m onitör al m ak k adar de rts iz de ğil ; dik k at e dil m e s i ge re k e n b irçok param e tre var ve b irçok k ul l anıcı, 1 Mart2007 h angi öze l l iğin ne ye yaradığını ve ya h angi te rim l e rl e ne yin ifade e dil m e k is te ndiğini anl am ıyor, k afas ı k arışıyor ve LCD m onitör al m ak tam b ir işk e nce h al ine dönüyor. ge re k iyor ve b u re h b e rim izde s ize ol duk ça b as it b ir şe k il de h angi nok tal ar üze rinde durm anız ge re k tiğinde n b ah s e de ce ğiz. LCD Nas ılÇal ışır? LCD m onitör ince l em el e ri yapm adan e vve l , b ir tak ım s orul arın ce vapl arını ve rm e k LCD m onitörl e rde ana te k nol oji s ıvı ge re k iyor. Ak ıl l ara tak ıl an s orul ar is e ge ne l k ris tal l e rdir. Günüm üzde k i LCD h atl arıyl a şöyl e: m onitörl e rde Th in Fil m Trans is tör (TFT) yapıs ı k ul l anıl ır ve pik s e l l e r trans is törl er * Gh os ting, görüş açıs ı, öl ü pik s e l , k ontras t tarafından k ontrol e dil ir. Trans is törl e rin ve parl ak l ık oranı, te pk i s üre s i, s cre e n door, açınıp k apanm as ı il e ışık ya s e rb e s t b ırak ıl ır görüş açıs ıgib i te rim l e r ne yi ifade e diyor? ya da tutul ur. Re nk l e ri ol uşturm ak için is e * Fark l ı pane l tipl e ri ve b irb irl e rine göre re nk fil tre l e ri k ul l anıl ır. LCD m onitörl e rin avantajl arıde zavantajl arıne l e rdir? çal ışm a şe k il l e ri h ak k ında dah a fazl a b il gi * Fark l ı tipte k i k ul l anıcıl ar m onitör al ırk e n s ah ib i ol m ak için tık l ayın. TFT LCD ne tür öze l l ik l e re dik k at e tm e l i? m onitörl e r s ade ce te k tipi b ul unm uyor. * LCD k ab l o b ağl antı tipl e ri ve b irb irine Fark l ı çal ışm a pre ns ipl e rine ve k arşıavantajl arı/ de zavantjl arıne l e rdir? avantajl ara/de zavantajl ara s ah ip pane l * Satın al m a k rite rl e ri ne l e r ol m al ıdır? tipl e ri b ul unuyor. Bunl ar şöyl e: TN+ Fil m As l ına b ak ars anız, m onitörl e r de as l ında s e çim yapıl ırk e n üze rine çok fazl a TN+ Fil m (Tw is te d Ne m atic) tipi pane l , ucuz düşül m e ye n donanım parçal arı aras ında ol m as ından dol ayı şu anda e n fazl a s ayıl ab il ir. Öze l l ik l e CRT m onitör al ırk e n s on k ul l anıl an pane ltipi. Mode rn TN pane l l e rde k ul l anıcıl arın dik k at e ttiği ye gane k avram te pk i s üre s i, çok h are k e tl i görüntül e ri ve çözünürl ük ve bu çözünürl ük l e rde k i oyunl arı oynatm ak için b il e ye te rl i taze l e m e oranl arıydı. LCD m onitör al ırk e n k onum da, k i b undan 1-2 s e ne önce s ine de açık ças ı çok dik k at e dil diği s öyl e ne m e z. k adar e n çok şik aye t e ttiğim iz k onu b uydu LCD m onitörl e rde is e görüş açıs ı, re nk yani "gh os ting" e fe k ti. TN pane l l e re s ah ip de rinl iği, te pk i s üre s i, k ontras t oranı, m onitörl e rin b irincil pazarl am a aracı te pk i e rgonom ik yapı gib i e s as üze rinde s üre l e ri ve fiyatl arı da ucuz ol m as ından durul m as ı ge re k e n öze l l ik l e r e s ge çil ip, dol ayı şu anda e n fazl a TN pane l e s ah ip ge ne l l ik l e fiyatl ara b ak ıl arak te rcih yapıl ıyor. m onitörl e r görüyoruz. Bu da, ol as ı b ir yanl ış te rcih te paranın b oşa gittiği anl am ına ge l iyor. TN pane l l e rin düşük te pk i s üre l e ri ol m as ına rağm e n dar b ak ış açıl arına s ah iptirl e r. TN D oğru LCD m onitörü te rcih e tm e k için pane l l e r, h e r re nk k anal ı için (RGB) s ade ce k ul l anıcının b azı b il gil e re s ah ip ol m as ı 6-b it re nk tayfas ı s unab il diğinde n, s ade ce - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 2 7 R e h be r w w w .pd fd e rgi.com 262.144 re nk gös te re b il iyor; 16.2 m il yon re ngi (18-b it) "dith e ring", yani re nk l e ri b irb irine ge çirm e yönte m i, il e gös te rm e ye çab al ıyor. Bu tip m onitörl e rin te s tl e rine b ak ars anız, e ditörl e r e k s e ri fil ml e rde prob l e m de n b ah s e de r. H ızl ı s ah ne l e rde prob l em l e r, çok k oyu ya da gri tonl arın ol duğu s ah ne l e rin tam gös te ril e m e m e s i vs (gri tonl arın gös te re m e diği için o b öl ge l e rin tam am e n s iyah görüntül e ndiğini düşünün), ve s on ol arak b ak ış açıl arı çok düşük ol duğundan h afif açıl ı e k rana b ak tığınızda re nk l e rin-görüntünün fark l ıl aşm as ı b unl ara örne k l e r. IPS IPS (In-Pl ane Sw itch ing), 19 9 6 yıl ında H itach i tarafından, TN pane l l e rin görüş açı ve doğru re nk üre tim prob l em l e rini çözm e k için üre til e n b ir pane l tipi. Ancak b u b u s orunl arı düze l tirk e n pe rform ans k ayb ı yaşandı. Yük s e k te pk i s üre s inin yanında, IPS pane l l e ri ol duk ça pah al ıydı. IPS dah a s onra S-IPS (Supe r-IPS) adı al tında pe rform ans ı b iraz dah a iyil e ştiril e re k k ul l anıl m aya b aşl andı ancak , b u pane l l e r dah a çok tas arım l a uğraşan doğru re nk gös te rim inin ol duk ça öne m l i ol duğu al anl arda dah a faza k ul l anıl m aya b aşl andı. Fiyatl arı h e nüz yük s e k s e viye de . Bazı te s tl e rde , k ontras t oranıyl a il gil i ol arak çok b azı e l e ştiril e re ras tl ayab il irs iniz. IPS pane l l e rin çal ışm a pre ns ib i itib ariyl e , diğe r pane l l e rl e aynı oranda parl ak l ık e l de e de b il m ek için dah a fazl a ışık k aynağına ih tiyaç duyar. Bu da dah a fazl a güç tük e tim i anl am ına ge l iyor. MVA MVA (Mul ti-dom ain Ve rticalAl ignm e nt), TN ve IPS pane l l e rin aras ındak i de nge s izl iği gide rm e k am acıyl a 19 9 8 yıl ında Fujits u tarafından ge l iştiril di. O zam anl arda h ızl ı b ir te pk i s üre s ine , ge niş görüş açıl arına ve yük s e k k ontras t oranına s ah ipti. MVA pane l l e rin, s on k ul l anıcı tarafında ol duk ça popül er 1 Mart2007 ol acağı öngörül üyordu ancak ucuz dol ayıTN pane l l e r dah a popül e r ol du. fiyatından PVA (Patte rne d Ve rticalAl ignm e nt) is e Sam s ung tarafından ge l iştiril e n MVA'nın çok dah a ge l işm iş ve rs iyonu ol m as ına rağm e n, MVA il e aynı prob l em l e ri taşıyordu ancak e n iyi k ontras t oranl arıPVA pane l l e r tarafından s ağl anıyor. Yuk arıdak i yazdık l arım ız pane l tipl e ri. üre ticil e ri is e şöyl e : Sam s ung, AUO , LG/Ph il ips , Sh arp, H itach i, H ydis . Pane l NEC, LCD M onitör Te rim l e ri LCD m onitörl e ri ince l e rk e n durul an ana 4-5 param e tre ol duğuna b ak al ım : s üre k l i üze rinde var. Bunl arın ne Te pk i s üre s i: Günüm üzde k i LCD m onitörl e r, CRT'l e r gib i e l e k tron tab ancal arıyl a de ğil de , trans is törl e rl e k ontrol e dil irl e r. D ol ayıs ı il e LCD m onitörl e rde taze l em e h ızı gib i b ir k avram s z k onus u de ğil . LCD m onitörl e rde öne m l i ol an te pk i s üre s idir. Te pk i s üre s i, trans is törün k apal ı durum dan (s iyah ) açık durum a (b e yaz) ve s onra te k rar k apal ı durum a (s iyah ) ge çm e s i için ge re k e n s üre dir. m s cins inde ndir ve düşük ol m as ı dah a iyi anl am ına ge l ir. Ancak s iyah -b e yaz-s iyah ge çişi için h e s apl anan te pk i s üre s i, ul aşıl ab il e ce k e n iyi te pk i s üre s idir. Ü re ticil e r s iyah -s iyah ge çiş ye rine gri-gri ge çiş de ğe rl e rini ve re b il iyor; b u de ğe rl e r dah a ge çe rl i de ğe rl e r. As l ına b ak ars anız, b izi s iyah -b e yaz ge çiş s üre s inde n çok , (çoğu k aranl ık oyunda ol duğu gib i) s iyah -k oyu ge çiş s üre s i dah a fazl a il gil e ndirir. Çünk ü b u durum da k ris talçok az b ir dönüş yapar - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 2 8 R e h be r ve b unu s ağl am ak için dah a zayıf b ir el e k trik al an uygul anır. O ys a dönüş h ızı uygul anan e l e k trik al anının şidde tiyl e doğru orantıl ıdır. Son k ul l anıcıl ara h itap e de n LCD m onitörl e rin artık m inim um 16 m s 'l ik te pk i s üre s ine s ah ip ol duğunu görüyoruz. Bu, h are k e tl i oyunl ar için ge ne l de ye te rl i b ir de ğe r ancak 8 ve ya 12 m s 'l ik b ir m onitör, oyuncul arın te rcih e tm e s i ge re k e n te pk i s üre l e ri. Artık 4 m s 'l ik m onitörl e rin de b ul unab il diğini h atırl atm ak l azım . En h ızl ı te pk i s üre s ine TN pane l l e r s ah ip şu anda; MVA pane l l e r is e 8 m s 'l ik te pk i s üre s ine ul aştıl ar. w w w .pd fd e rgi.com dah a iyi ancak tab ii b urda da firm al arın b u öl çüm ü ne ye göre yaptık l arıöne m l i. Görüş açıs ı çok öne m l i, öze l l ik l e çok s ık note b ook k ul l anan k ul l anıcıl ar, görüş açıs ının ne de nl i öne m l i ol duğunu h e m e n anl ayacak l ardır. H e r oturuş pozis yonunu de ğiştirdik l e rinde , note b ook e k ranına da ufak b ir oynam a yapm ak ge re k iyor k i, re nk l e r doğru düzgün gözük s ün. Bunun s e b e b i, dik e y görüş açıs ının dar ol m as ından k aynak l anıyor. Aşağıdak i re s im l e rde , görüş açıs ının ne de n öne m l i ol duğunu görüyors unuz: Yatay ve dik e y görüş açıs ı 160 de re ce ol an m onitörl e r ide alb ir görüş açıs ına s ah ip ve s k ıntı çe k tirm e zl e r ancak görüş açıs ının nas ıl h e s apl andığı da b urada ol duk ça öne m l i. D ik e y görüş açıs ı 145 de re ce ol an b ir m onitör fark l ı b ir k rite rl e öl çül düğünde 160 de re ce ol arak e tik e tl e ne b il ir. Pe k i, k ul l andığım ız m onitörün te pk i s üre s i, oyunun h ızına ayak uyduram azs a ne ol ur? O yunda is te nm e ye n göl ge l e r ol uşacak tır. Buna "gh os ting" e fe k ti de de niyor. Örne ğin, h ızl a gide n b ir te nis topun, e ğe r te pk i s üre s i ye te rince h ızl ı de ğil s e topun ark as ında h ayal e t b ir te nis topu gide ce k tir. İs te ne n b ir durum de ğil dir. O yun h aricinde k i uygul am al arda, örne ğin fil m izl e m e gib i, 16 m s gib i b ir te pk i s üre s i fazl as ıyl a ye te rl i ol uyor. Murat, uzun s üre k ul l andığı 25 m s 'l ik m onitöründe fil m izl e rk e n b ir s ık ıntı yaşam ıyordu. Grafik uygul am al arında da te pk i s üre s i öne m l i de ğil ; zate n 25 m s 'de n dah a yavaş m onitör şu anda is te s e niz de b ul am ayab il irs iniz. Ark a pl an norm al de b e yaz, am a k ötü görüş açıs ı ne de niyl e re nk l e r fe ci b ir şe k il de b ozul uyor. Bir de iyi b ir görüş açıs ıörne ğine b ak al ım : Görüş açıs ı: En s ol dak i m onitörün yatay görüş açıs ıiyi. Ne k adar ge niş görüş açıs ı, o k adar fazl a ark adaş fil m izl e m e im k anı. Görüş açıs ı, m onitöre ne k adarl ık açıl arl a b ak tığınızda re nk l e rin b ozul m adan s ize gös te ril e ce ğini be l irte n b ir öl çü. Büyük de ğe rl e r h e r zam an Öze l l ik l e fil m izl e rk e n görüş açıl arı çok öne m k azanıyor. dar görüş açıs ına s ah ip b ir m onitörde fil m izl e rk e n, m onitörün h e r yanında aynı de tayı görm e k m üm k ün ol m az. Bu da çok s ık ıntıve rici b ir durum dur. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - K ontras t oranındak i az b ir m ik tar b ozul m anın (örne ğin yak l aşık 100:1) görüntüde görül e b il ir b ozul m aya yol açtığı b il inm e k te dir. Bazı üre ticil e r görüş açıl arını 10:1 ye rine 5:1 k ontras t oranına göre be l irl e m e k te dir, b u durum ucuz b ir TN-Fil m m atrik s in görüş açıs ını 150/140 ye rine 160/160'a çık arab il m e k te dir. El b e tte bu m ode rnizas yon k ul l anıcıya h iç b ir şe y ge tirm e m e k te dir; üre tici dah a ge niş görüş açıs ına s ah ip ye ni b ir m atrik s k ul l anıyor gib i gözük s e de m atrik s h al a aynıdır, yal nızca pak e tin al tında ye r al an k üçük b ir yazı ge rçe k te yal nızca öl çüm m e todunun de ğiştiğini b ize s öyl e m e k te dir. Eğe r öl çüm l e rde 10:1 k ontras t oranına göre yapıl m ış is e , e l de e dil e n görüş açıl arı nis pe te n dah a tutarl ıol m ak ta. Say fa 2 9 R e h be r D ol ayıs ı il e b izim 2 paragraf yuk be l irttiğim iz ide al görüş açıs ı ol an de re ce nin, e ğe r 10:1 k ontras t k ul l anıl arak e l de e dil e n de ğe rl e r is e ol duğunu s öyl e ye b il iriz. w w w .pd fd e rgi.com a ton h as s as iye ti anl am ına ge l iyor. arıda k adar fazl 160 oranı ide al TN pane l k ul l anan m onitörl e rin öze l l ik l e dik e y görüş açıl arı ol duk ça dar, ge ne l l ik l e 145 de re ce civarında ol uyorl ar. Yatay görüş açıs ı is e ge ne l de 150 de re ce civarında ol uyor TN pane l l e rin. MVA ve IPs pane l l e rin görüş açıl arı çok ge niş; 179 de re ce ye k adar ul aşab il iyor. Te orik ol arak 180 de re ce de n görüntüyü görm e k m üm k ün de ğil . Parl ak l ık ve K ontras t: İl k ol arak parl ak l ık ve k ontras t de ğe rl e rinin ne anl am a ge l diğini öğre ne l im . Parl ak l ık (b righ tne s s ), b e yaz ışığın ne k adar doygun ol duğunu b e l irte n b ir te rim . K ontras t oranı is e , s iyah ve b e yaz re nk l e ri aras ındak i ge çişl e rin ne k adar doğru ve ne k adar b aşarıl ı yapıl dığını gös te riyor. K ontras t'da re nk tonl arı ye r al m az, s ade ce s iyah 'tan b e yaza doğru gri tonl am al ar ye al ır. Yük s e k k ontras t oranına s ah ip b ir m onitör, çok aydınl ık ortam l arda b il e çal ışm anıza im k an tanır. Fil ml e rde ve ya oyunl ar b azı k aranl ık s ah ne l e rde k i de tayl arı göre m e zs iniz, b u k ontras t oranının ye te rs iz ol uşundan k aynak l anm ak tadır. K ontras t prob l e m i, as l ına b ak ars anız LCD 'nin çal ışm a pre ns ib inin doğas ından k aynak l anıyor. Sıvı k ris tal l e ri, h e rh angi b ir re nk tonunu ve re b il m e k için, b e l irl i b ir açıda k apanıyor ve h e r açı fark l ıl ığından fark l ı b ir ton ortaya çık ıyor. Eğe r b u k ıvrım l ar ye te rince h as s as ol m azs a, tonl am a ge çişl e rinde de tam te rs ine çok b aşarıs ız ol ur. Ne k adar iyi k ıvrıl ab il iyors a o 1 Mart2007 Örüm ce k ağındak i b e yazl ara dik k at e din. H e ps i s oruns uz çık m ış. K ontras t gaye t iyi. Bir de aşağıdak i re s m e b ak al ım : K ontras t oranı, üre til e b il e ce k e n k oyu s iyah re ngi ayarl ayab il iyors unuz. LCD m onitörl e rde s iyah re ngi tam ol arak üre tm e k b iraz s orunl udur, dol ayıs ıyl a optim um s iyah re ngi yak al am ak için k ontras t ve parl ak l ık ayarını çok iyi yapm ak ge re k iyor. Eğe r b ir re s im çok yük s e k b ir k ontras t oranına s ah ips e , dah a düşük k ontras t oranına s ah ip re s im de n dah a k e s k in b ir görüntüye s ah ip ol duğunu s öyl e ye ce k s inizdir. Parl ak l ık de ğe rl e ri cd / m ^ 2 (cande l a) b irim iyl e be l irtil ir ve günüm üzde 250 ve ya 300 cd/m ^ 2'l ik b ir m onitör fazl as ıyl a ye te rl idir. Norm al k ul l anım da, parl ak l ığı s onuna k adar açtığınızda gözl e riniz rah ats ız ol acak tır. K ontras t oranl arı is e 400:1, 500:1, 1000:1 gib i de ğe rl e rl e ifade e dil ir. Yük s e k ol m as ı dah a iyi ancak ; k ontras t oranı yük s e l dik çe e l de e dil e n s iyah re ngin k al ite s inin arttığını düşüne b il irs iniz ancak b öyl e de ğil . Siyah re nk ye rine s ays a da, ton ge çişl e rinde iyil e ştirm e l e r ol m uş ol uyor. D üşük k ontras t oranına s ah ip m onitörl e rde is e , m e s e l a 200:1, s iyah re ngin parl adığını göre b il irs iniz. Parl ak l ık ve k ontras t de ğe rl e ri, üre ticinin de ğil de pane l in s pe s ifik as yonl arıdah il inde k al m ak tadır. Çözünürl ük ve Görül e b il ir Al an LCD m onitörl e rin çözünürl ük l e ri il e il gil i ol arak da b ir k aç k e l am s arfe de l im . Örüm ce k ağındak i de tayl ar k ayb ol du. K ontras t oranı iyi de ğil . Yani, k aranl ık s ah ne l e rde ve ton ge çişl e rinde s ık ıntı yaşanacağıanl am ına ge l iyor. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - LCD m onitörl e r, doğas ı ge re ği te k b ir doğal çözünürl üğe s ah iptir. Bu doğal çözünürl üğünü üze rine çık m ak m üm k ün de ğil dir. Çözünürl üğü düşürm e k m üm k ündür ancak görüntül e rde b ozul ma ol m ak şartı il e . D ol ayıs ıyl a, LCD m onitörü s üre k l i doğal çözünürl üğünde k ul l anm ak Say fa 3 0 R e h be r ge re k l idir. Ü rünl e rin s pe s ifik as yon çözünürl üğü göre ce k s inizdir. w w w .pd fd e rgi.com l is te l e rinde de zate n bu İl k b ak ışta gaye t m as um görüne n b u durum , b ir tak ım prob l em l e re yol açab il iyor. Eğe r ge niş e k ran, 16:9 form atında b ir e k ran k ul l anıyors anız, k ul l andığınız b azı uygul am al ar ge niş e k ranl arın çözünürl ük l e rini de s te k l e m e zs e , görüntül e rde b ozul ma yaşab il iris iniz. Bu s orun ge ne l l ik l e oyunl arda m e ydana ge l iyor ancak ye ni oyunl arın h e m e n h e m e n h içb irinde b öyl e b ir s orun yok ; m onitörünüze uygun çözünürl üğü oyunl ar m utl ak a de s te k l iyor. 1-2 s e ne l ik b azı s trate ji oyunl arında b u tür s orunl aru yaşayab il irs iniz. 5:4 ve ya 4:3 form atında b ir m onitörünüz vars a, zate n b u tarz b ir çözünürl ük prob l e m ini ge ne l de yaşam ıyors unuz. s unam ıyors a, s ırf oyun oynayab il m e k için çözünürl üğü düşürm e ye k al k acak s ınız ve b u da görüntünün b ozul m as ına ne de n ol acak . 17" LCD 'l e rin artık çok s ık te rcih e dil diğini ve b unl arın çözünürl ük l e rinin 1280x1024 ol duğunu h e s ab a k atars ak , günce l oyunl arı tadında oynam ak için iyi b ir e k ran k artına s ah ip ol m anız ge re k tiği s onucunu rah atl ık l a çık artab il iriz. Bir diğe r m e vzu da, görül e b il ir al andır. Bir LCD m onitör, k aç inç is e , o k adar görül e b il ir al ana s ah iptir. 17" LCD 'nin görül e b il ir al anı 17"'tir. CRT'l e rde is e durum dah a fark l ı. 17" CRT m onitör m ak s im um 16" görül e b il ir al an s ah ip ol uyor. 19 " CRT is e m ak s . 18". Buradan çık artacağım ız s onuç, 17" LCD il e CRT'nin görül e b il ir al anl arının aynıol m adığı. D iğe r Bil m e m iz Ge re k e nl er Re nk H adis e s i 2005 yıl ının O cak ayı itib ariyl e pe k çok Ph otos h op profe s yone l i h al a LCD e k ranl arı CRT'l e re al te rnatif s e viye de görm e m e k te l e r. Se b e p re nk l e rin doğru ve e k s ik s iz görüntül e ne m e m e s i. Biz m as aüs tü k ul l anıcıl arı Ph otos h op profe s yone l l e ri k adar ol m as ak da re nk l e re öne m ve rm e l iyiz. 18 b it pane l l e r il e 24 b it pane l ayrım ına dik k at e tm e l i. 18-b it pane l l e r h e r re nk için 6 b it k ul l anır k i s ade ce 262.144 re nk gös te re b il irl e r. LCD m onitörl e rin b ir k ıs m ında dith e ring de nil e n te k nik k ul l anıl arak b u gide ril m e ye çal ışıl ır: Pik s e l l e r ara re nk l e ri de gös te rm e ye çal ışırl ar; fak at b u te pk i s üre s inin yük s e l m e s i anl am ına da ge l ir. 18-b it pane l l e rde dith e ring il e gös te ril e b il e ce k re nk m ik tarı16.2 m il yondur. 24 b it pane l l e r is e 16.7 m il yon re nk gös te re b il irl e r. D oğalol arak b anding gib i görüntül e m e prob l em l e rine ras tl anm az. D VI Bağl antı D igitalVide o Inte rface : D ijitalVide o Arab irim i Sab it b ir çözünürl ük k ul l andığınızda, oyun oynark e n b ir b aşk a s orunl a dah a k arşıl aşab il irs iniz: Eğe r e k ran k artınız LCD m onitörünüzün doğal çözünürl üğünde ye te rl i pe rform ans ı 1 Mart2007 D VI, anal og ve dijital m onitörl e rin te k b ir k onne k tör vas ıtas ıyl a k ul l anıl ab il m e s i için ge l iştiril m iş b ir s pe s ifik as yondur. 3 fark l ı çe şidi vardır: - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 3 1 R e h be r w w w .pd fd e rgi.com 1. D VI-A: D VI-Anal og. Anal og s inyal l e r için tas arl anm ıştır. 2. D VI-D : D VI-D igital : D ijitals inyal l e r için tas arl anm ıştır. 3. D VI-I: D VI-Inte grate d. H e m anal og, h e m diitalm onitörl er için tas arl anm ıştır. Bir çok LCD m onitör dijitalarab irim i k ul l anır ve D VI-I ve ya D VID portl arına b ağl anarak e k ran k artından görüntü ak tarıl ır. D ijitalarab irim k ul l anıl dığında, RAMD AC b u işte göre v al m az; yani h e rh angi b ir s inyaldönüştürm e işl e m i yapıl m az. ol acak tır. Bunl ara e k ol arak , anal og b ağl antı k ul l anıyors anız, görüntünün e k rana ayarl anm as ı ve oturtul m as ı için b ir ayar yapıl m as ı ge re k ir. Monitörl e r üze rinde b ul unan "Auto" tuşu, b u işi yapıyor. D VI b ağl antı k ul l anırk e n b öyl e b ir ayar yapm anıza ge re k de k al m az. Günüm üz e k ran k artl arı ge ne l l ik l e s tandart 15-pin'l i VGA portuyl a b irl ik te D VI b ağl antı nok tas ı da taşır. Ye ni e k ran k artl arında artık 15pin VGA b ağl antıs ıye rine de D VI b ağl antıs ık onuyor. Bil m e m iz ge re k e nl e r: * D VI çık ışl arının fark l ı tipl e ri b ul unm ak tadır. Yuk arıdak i şe k il de D VI çık ış çe şitl e rini göre b il irs iniz. * Ek ran k artl arında e k s e riye tl e D VI-I (D ualLink ) çık ış ye r al ır. Bu çık ışa h e m D VI-D (dijital ) h e m de D VI-I(anal og) tipte k ab l o il e m onitörünüzü b ağl ayab il irs iniz. Muh ak k ak D VI-I k ab l o aram anıza ge re k b ul unm am ak tadır. "D VI b ağl antı görüntü k al ite s inde iyil e ştirm e yapıyor m u?" diye s orars anız, b u s orunun ce vab ı k ul l anıcıdan k ul l anıcıya de ğişm e k l e b e rab e r, b ir "e ve t" ol acak . Ancak , iyi b ir D -Sub k ab l os uyl a, varol an anal og görüntü k al ite s ini iyil e ştirm e nin m üm k ün ol ab il e ce ğini unutm ayın. Ü re ticil e r, k utu içe ris ine ge ne l de e n iyi k al ite de VGA k ab l os u k oym uyor. Bunu, dah a iyi (ge ne l de dah a k al ın) b ir VGA k ab l os uyl a de ğiştirdiğiniz zam an görüntüde h afif de ol s a iyil e şm e ol ab il ir. Bu tür k ab l ol arda m anye tk k orum al ar da ol duğundan, s inyal l e rde h e rh angi b ir b ozul m a da m e ydana ge l m e s i e nge l l e nm iş 1 Mart2007 O SD O n Scre e n D is pl ay. Monitör üze rinde n ve ril e n is im . yapıl ab il en ayarl am aya Bazı m onitörl e r, O SD de s te ği s unm ayıp ayarl am al arın s ade ce yazıl ım yol uyl a yapıl m as ına im k an tanıyor. Bu tarz m onitörl e r, öze l l ik l e Linux k ul l anıcıl arı için b aşa b e l a. O SD öze l l iği b u açıdan öne m l i ve piyas adak i m onitörl e rin h e m e n h e m e n h e ps i O SD de s te ği e k s ik s iz b ir şe k il de b ul unuyor. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 3 2 R e h be r Ergonom i ve D iğe r Uns url ar Be l k i de e n az dik k at e dil e n k rite rl er aras ında e rgonom i b ul unuyor. Me nü tuşl arın dizil im inin ne re de ol duğu, m onitör k as as ının re ngi, h oparl örün ol up ol m am as ı, yük s e k l ik ayarının ol up ol m am as ı, e k ran çe rçe ve s inin ince ol up ol m am as ı, pivot öze l l iğinin ol up ol m am as ı, duvara m ontajın m üm k ün ol up ol m am as ı gib i k rite rl e r s atın al m a k ararınızı e tk il e ye b il ir. Se b e pl e ri is e ol duk ça b as it: * Yük s e k l ik ayarı ol an b ir m onitör, doğru ve ze vk l i b ir çal ışm a için öne m l i. Eğe r doğru ayarl am al ar yapıl am ıyors a, m onitörün al tına k itap k oyarak göz h izanıza ge tirm e k zorunda k al ab il e ce ğinizi unutm ayın. * Pivot öze l l iği, dah a b as it b ir de ğişl e e k ranın 9 0 de re ce çe vril e b il m e öze l l iği, dök üm an ok uyanl ar için ol duk ça faydal ı ol ab il iyor. * Ek ranın çe rçe ve s inin ince ol m as ı, e ğe r çok l u m onitörl e rl e çal ışacak s anız ol duk ça öne m l i. Çe rçe ve nin ayna gib i parl ak ol m as ı da gözü rah ats ız e de ce k tir. H atta firm a l ogos unun b il e parl ak ol m as ı b azı k ul l anıcıl arın gözünü al ab il iyor. * Me nü tuşl arının ye rl e şim inin k ötü ol m as ı, h e r ayar yaptığınızda s ize işk e nce l e rl e dol u dak ik al ar yaşatab il ir. K ul l anım ı k ol ay b ir m onitör h e rzam an iyidir. Bazı m onitörl e rde is e ye rl e şim iyi ol m as ına rağm e n, h angi tuşun ne işe yaradığını b e l irte n e tik e tl er be l irs iz ol uyor. Bu da e k s i s ayıl ab il e ce k b ir durum . * Bazı ortam l arda m onitörü duvara m onte e tm e k ge re k e b il ir. Eğe r b öyl e b ir ih tiyacınız vars a, m onitörün b una uygun b ir yapıda ol m as ıs izl e r için öne m l i ol acak tır. * Monitörün üze rinde b ul unab il e ce k USB çık ışl arı, k ul ak l ık ve m ik rofon çık ışl arı b ir çok k işi için avantaj. Bunl ar da 1 Mart2007 w w w .pd fd e rgi.com de ğe rl e ndirm e k rite rl e ri aras ına al ınab il ir. Yük s e k l ik ayarıb aze n ol duk ça öne m taşıyor. * Bazı k ul l anıcıl ar te k m onitör il e b irde n fazl a s is te m k ul l anm ak is tiyor. Bu tür k ul l anıcıl ar için de vre ye çok l u m onitör girişi de vre ye giriyor. Bu tarz m onitörl e r var am a çok fazl a de ğil , ih tiyacı ol anl ar b unu da göz önüne al m al ı. * LCD ark a-ışık garantis i: LCD 'l e rde ark a ışığı b ir fl oras an l am b as ı ol uşturuyor ve b u l am b anın garantis i m onitörün garantis inde n k ıs a ol ab il iyor. Buna dik k at e tm e k ge re k ir. H e r ne k adar LCD 'l e rin ark a ışık l arının öm ürl e ri ol duk ça uzun ve de ğiştirm e s i de rts iz ol s a da, h e rh angi b ir s orun ol duğunda garantinin uzun ol m as ı içim izi rah atl atacak tır. * Garanti: LCD m onitörün garantis i ne k adar? Al dığınızda b ir s orun ol urs a, b ire -b ir de ğiştirm e im k anı var m ı?Örne ğin Ph il ips 'in b öyl e b ir ugul am as ı yok . Monitörü al ıp ince l iyor, tam ir m üm k üns e tam ir yapıyorl ar, yok s a ye nis iyl e de ğiştiriyorl ar. LCD m onitörl e rin ge ne l de çok s oruns uz cih azl ar ol duğunun da al tını çizm e k ge re k iyor. D e rts iz b ir şe k il de k ul l anıyors unuz. Ü re ticinin ye rinde garanti s unuyor ol m as ı da çok öne m l i b ir avantaj. O k adar işinizin aras ında b ir de m onitörünüzün s e rvis e götürül üp ge tiril m e s iyl e uğraşırs anız vay h al inize . Öl ü Pik s e l l e r ve Firm al arın Pik s e l Pol itik al arı LCD m onitörl e rde k ontrol e dil iyor pik s e l l e r, trans is törl e rl e ve bu trans is törl e rin - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - h e rh angi b irinde arıza ol m as ı, "pik s e l h atas ı" de diğim iz b ir k us ur ol uşturuyor. LCD m onitörl e rde pik s e l k us url arına çok s ık k arşıl aşıl m as ının ana s e b e b i, LCD m onitörl e rde k ul l anıl an trans is tör s ayıs ıyl a çok al ak l ı. H e r pik s e l , 3 al t pik s e l de n ol uşuyor ve h e r al t pik s e l i b ir trans is tör k ontrol e diyor. 1280x1024 çözünürl üğe s ah ip b ir 17" LCD 'de topl am 1280x1024x3=3.9 32.160 ade t trans is tör b ul unur. Bu k adar trans is tör içe ris inde n as l ında 1-2 tane s inin arızal ı ol m as ı ol ağan b ir durum ol m as ına rağm e n, can s ık ıcı b ir durum dur. LCD m onitörl e rde ras tl anan pik s e lk us url arı b irk aç fark l ı şe k il de ortaya çık ıyor. Bu pik s e l h atal arına öl ü pik s e l de nir. Öl ü pik s e l de nm e s inin s e b e b i, il gil i pik s e l i k ontrole de n trans is tör ün açıl ıp k apanm a işl e vini artık ye rine ge tire m e m e s inde n dol ayıdır. Öl ü pik s e l l e rin b irk aç fark l ıçe şidi var: * K aranl ık (s iyah ) pik s e l : İl gil i pik s e l i de ne tl e ye n trans is törün k apal ı durum da ik e n işl e vs iz h al e ge çtiğinde n dol ayı b u pik s e l l e re k aranl ık (s iyah )pik s e l de nir. Öze l l ik l e ark a pl anın b e yaz ve açık re nk ol duğu durum l arda b e l l i ol ur. Aydınl ık nok taya göre dah a az rah ats ız e dicidir. * Aydınl ık pik s e l: İl gil i pik s e l i k ontrole de n trans is törün açık h al de ik e n işl e vs iz h al e ge çe rs e aydınl ık pik s e lol arak adl andırışan k us ur ol uşur. K aranl ık pik s e lk us uruna göre dah a fazl a rah ats ız e de r ve b e yaz ark a pl an h ariç h e m e n h e m e n çoğu ark apl anda k e ndini b e l l i e de r. Çoğu m onitörün parl ak l ık ayarı, LCD ark a ışığını(b ack l igh t) k ıs m adan ayar yaptığı için (b azı üs t s e viye m onitörl e rde ark a ışık için ayrıca ayar vardır) e ğe r düşük parl ak l ık ta m onitör k ul l anıyors anız, açık ark a pl anl arda b il e Say fa 3 3 R e h be r w w w .pd fd e rgi.com b e yaz nok ta dik k atinizi çe k e b il ir. * Re nk l i pik s e l l e r : H e r pik s e l , üç al t pik s e l de n ol uşur: K ırm ızı, ye şil , m avi (RGB). Bu al t pik s e l l e rde k i h e rh angi b iris inde k i arıza, o pik s e l de görüntül e nm e s i ge re k e n re ngi tam ol arak gös te re m e z. Fark l ıb ir re nk te s üre k l i yanar. Trans is tör h atal arı, e nte gre de vre üre tim inin doğas ından k aynak l anan b ir durum dur. LCD m onitörl e r, e nte gre de vre l e re göre dah a b üyük ol duğu için e nte gre de vre l e rin ak s ine 2-3 b ozuk trans is tör k ab ul e dil e b il ir s ayıl ab il ir. Ü s te l ik , 2-3 h atal ı trans is töre s ah ip LCD m onitörü arızal ı ol arak k ab ul e dil irs e , LCD m onitör fiyatl arın çok üs t s e viye ye çık m as ıge re k e b il ir. 3'ünün b ozuk ol arak işare tl e ne ce k tir. Bu yüzde n, LCD m onitörl e rde 2-3, h atta ve h atta 6-7 öü pik s e l in norm alk ab ule dil e b il e ce ğinin al tını çizm e k ge re k iyor. Bu arızal ı trans is tör m e s e l e s ine firm al arın da % 100 çözüm b ul m as ı şu aşam ada m üm k ün de ğil . D ol ayıs ı il e 1-2 ve ya dah a fazl a öl ü pik s e l e s ah ip m onitörl e r de s atıl an ürünl e r aras ında b ul unuyor. Eğe r öl ü pik s e l e s ah ip b ir m onitör al ırs anız ve b unun de ğiştiril m e s i için il gil i firm aya tal e pte b ul unurs anız, firm anın öl ü pik s e l l e rl e il gil i ol arak b ir garanti pol itik as ının ol duğunu göre ce k s iniz. Bazı firm al ar, 2 tane aydınl ık pik s e l i norm al s ayark e n, b azıs ı 3 tane aydınl ık pik s e l i norm al s ayab il m e k te dir. Bazı m ark al ar is e , b azı m ode l l e rinde , örne ğin Ph il ips ve ASUS, 0 öl ü pik s e lgarantis i ve riyorl ar am a b u ürünl e rin fiyatı da nis pe te n m üadil l e rine göre pah al ıol uyor. K aranl ık pik s e l , aydınl ık pik s e l l e re göre dah a az rah ats ız e dicidir. LCD pane l l e r, ge niş b oyutl arından dol ayı e nte gre de vre l e re nazaran b ozuk trans is töre s ah ip ol ma ol as ıl ık l arı dah a yük s e k . Örne ğin, 12" b ir LCD e k randa 8 tane "arıza" görünüyor. 6"'l ik b ir w afe r 'da is e 3 tane arıza var. 6"'l ik w afe r'dan yak l aşık 137 işl e m ci çe k irde ğinin çık acağını ve b unl ardan 1 Mart2007 H atırl atm am ız ge re k e n b ir diğe r k onu da, k us url u pik s e l e s ah ip m onitörl e rin oranı nis pe te n az. D ol ayıs ıyl a, m onitör al ırk e n b u k us url u pik s e l çık m a ol as ıl ığı düşük s ayıl ır. Satıcıyl a k onul up m üm k üns e göre re k al m ak ta fayda var. Inte rne t üze rinde n al dığınızda is e 1 h afta içe ris inde k oşul s uz iade im k anı b ul unuyor; de ğiştirm e im k anınız dah a k ol ay ol acak tır. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 3 4 R e h be r w w w .pd fd e rgi.com Bir diğe r not dah a: Öl ü pik s e l l e r e lil e oğuşturm a çözüm de ğil dir;s orun gide rici b ir yönte m de ğil dir. ISO Standartl arına Göre Pik s e lK us url arı: ISO 13406-2 s tandartl arına göre dört s ınıf LCD e k ran tanım l anm ış ol up h e r b irinin içe re b il e ce ği h atal ıpik s e l/ al t-pik s e ls ayıs ıb e l l idir: Cl as s Cl as s Cl as s Cl as s I II III IV Aydınl ık 0 2 5 50 K aranl ık 0 2 15 150 Re nk l i 0 5 50 500 LCD 'nin Avantajl arıve D e zavantajl arı Ve rdiğim iz b il gil e rde n yol a çık arak yapal ım : b ir toparl am a İyi yanl arı: Yuk arıda ve rdiğim iz tab l oyu açal ım : Cl as s I Pane l l e r: H iç b ir pik s e lk us uru içe re m e z. Cl as s II Pane l l e r: H e r b ir m il yon pik s e l de e n fazl a 2 b e yaz / 2 s iyah / 5 re nk l i nok ta içe re b il ir. Bunun anl am ı: - 15" (1024x768) pane l l e rde : 1 b e yaz / 1 s iyah / 3 re nk l i nok ta - 17"-19 " (1280x1024) pane l l e rde : 2 b e yaz / 2 s iyah / 6 re nk l i nok ta - 20" ve üze ri (1600x1200) pane l l e rde : 3 b e yaz / 3 s iyah / 9 re nk l i nok ta içe re b il ir. Ayrıca 5x5 pik s e l l ik b ir al anda 2'de n fazl a al t-pik s e l k us uru ya da 1'de n fazl a pik s e lk us uru b ul unam az. Cl as s III Pane l l e r: H e r b ir m il yon pik s e l de e n fazl a 5 b e yaz / 15 s iyah / 50 re nk l i nok ta içe re b il ir. Bunun anl am ı: - 15" (1024x768) pane l l e rde : 3 b e yaz / 11 s iyah / 39 re nk l i nok ta - 17"-19 " (1280x1024) pane l l e rde : 6 b e yaz / 19 s iyah / 65 re nk l i nok ta - 20" ve üze ri (1600x1200) pane l l e rde : 9 b e yaz / 28 s iyah / 9 6 re nk l i nok ta içe re b il ir. Ayrıca 5x5 pik s e l l ik b ir al anda 5'de n fazl a al t-pik s e lk us uru ya da 1'de n fazl a pik s e lk us uru b ul unam az. Cl as s IV Pane l l e r: H e r b ir m il yon pik s e l de e n fazl a 50 b e yaz / 150 s iyah / 500 re nk l i nok ta içe re b il ir. 1 Mart2007 Bunun ne anl am a ge l diğini b il m ek is te m e diğinizde n e m inim . Bu pane l l e rde ayrıca 5x5 pik s e l l ik b ir al anda 50'de n fazl a al t-pik s e l k us uru ya da 5'de n fazl a pik s e lk us uru b ul unam az! * Parl ak l ık : LCD m onitörl e r ge ne l l ik l e CRT m onitörl e rde n dah a parl ak ve canl ı görüntü s unduğu b ir ge rçe k tir. Re s im l e ri izl e rk e n, LCD m onitörl er parl ak l ık s e viye l e rinin yük s e k ol m as ından dol ayı, dah a canl ı b ir görüntü s unacak l ardır. * Be rrak l ık : LCD m onitörde re s im l e re ve ya b ir m e tine b ak tığınızda ne k adar ne t ve canl ı ol duğunu göre ce k s iniz. Bu ne tl iğin b ir s e b e b i, h e r pik s e l i fark l ı trans is törl e rin k ontrol e tm e s inde n ge l ir, dol ayıs ıyl a re nk l e rin b irb irine k arışm as ı s öz k onus u ol m adığından, çok canl ı ve k e s k in görüntül erel de e de riz. * Ergonom ik yapı: 17" CRT'nin k apl adığı al ana 4 tane ark a ark aya LCD dize b il irs iniz. Ye r s orunu yaşayanl arl ar için LCD 'l e r can k urtarıcıdır. Öze l l ik l e ofis ortam ında çl aışanl ar, m as as ında b irde n fazl a s is te m e s ah ip ol anl ar, LCD m onitörl e rin ufak yapıs ından çok m e m nun k al acak l ar. Ü zte l ik , dar k e narl ara s ah ip ol m al arından dl ayı, çok l u m onitörl e çal ışm ayıda k ol ayl aştırıyor. * Güç tük e tim i: 17" b ir CRT m onitör, ortal am a ol arak 100W 'ın üze rinde b ir güç tük e tir. 17" LCD m onitör is e b unun yarıs ından dah a az güç tük e tir, k i b u de ğe rl e r çok fazl a s is te m in k ul l anıl dığı ofis ortam ında tas arruf yapm ak için ye te rl i de ğe rl e rdir. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 3 5 R e h be r Buna paral e l ol arak CRT m onitörl e r, LCD m onitörl e re göre dah a fazl a ıs ı yaydığından, ufak b ir çal ışm a ortam ında 3 tane CRT, otam ıh am am a çe vire b il ir. * Ge om e tri s orununun ol m am as ı: LCD m onitörl e rde , CRT m ontörl e rde k arşıl aştığım ız ge om e tri prob l em l e ri yaşam azs ınız. Görüntü s üre k l i ol m as ı ge re k tiği gib i gös te ril ir. Ek ranı s ağa çe k ip, yuk arı doğru ge nişl e tm e ye ge re k k al m az. Ve ya CRT m onitörl e rde 1280x1024 çözünürl ük te yuvarl ak l ar b as ık görünür am a LCD 'l e rde b öyl e b ir s orun yok tur, h e r zam an ge om e tri düzgündür. * D ah a s ağl ık l ı: D oğru ayarl arda k ul l andığınız zam an gözl e riniz yorul m ayacak ve en azından CRT m onitörl e rde k i e l e k trom anye tik dal gal arı da b e yninize ye m e m iş ol acak s ınız. K ötü yanl arı: * Görüş açıs ı: Görüş açıl arı b ir çok m onitörde 160 de re ce nin al tında ve b u, b ir s üre s onra şik aye t e dil e ce k b ir s orun h al ini al ıyor. Öze l l ik l e fil m izl e rk e n h afif pozis yon de ğiştirdiğinizde , m onitörünüzde de 1 Mart2007 w w w .pd fd e rgi.com ayarl am al ar yapm anız ge re k iyors a b u da s izin için b ir s orundur. 178 de re ce gib i m ük e m m e l e yak ın görüş açıs ı s unan LCD m onitörl e r var ancak b unl ar dah a pah al ı pane l l e ri k ul l anıyorl ar ve s on k ul l anıcıya de ğilde , yayıncıl ık l a uğraşan k e s im e h itap e de n m onitörl e r. * Re nk üre tim i: Öze l l ik l e TN pane l k ul l anıyors anız, üre til e n 16.2 m il yon re nk s izi rah ats ız e de b il ir. Çok az LCD m onitör, 16.7 m il yon re ngi s oruns uz b ir şe k il de üre te b il iyor ancak b u m onitörl e rde de k al ib ras yonu çok iyi yapm ak ge re k iyor. Grafik l e uğraşan k ul l anıcıl ar, LCD 'l e rin re nk k onus undak i b aşarıs ızl ığından s üre k l i b ah s e de ce k l e rdir. O yunl arda 16.2 m il yon re nk s izi rah ats ız e tm e z, anl aşıl m az b il e ancak grafik l e uğraşan b iris i is e niz, re nk l e rin doğru gös te ril m e diği şik aye tini çok yak ında yapab il irs iniz. * K ontras t oranı: Ne k adar iyi k ontras t oranına s ah ip ol unurs a ol uns un, tam s iyah re ngi e l de e de b il m e k LCD m onitörl e rde çok güç. Profe s yone l l e r için üre til m iş b irk aç LCD m onitör tam s iyah üre te b il m e iddias ında am a onl arın fiyatl arın da b ir o k adar s on k ul l anıcıdan uzak . * Çözünürl ük m e s e l e s i: LCD m onitörünüzün doğal çözünürl üğü 1280x1024 is e , s üre k l i çözünürl üğü k ul l anm ak zorundas ınız. Fark l ı b ir çözünürl üğe öl çe k l e m e s öz k onus u de ğil . D üşük çözünürl ük k ul l andığınızda e nte rpol as yın m e todu il e re s m inizi gös te ril ir am a b u da görünütünün b ariz b ir şe k il de b ozul duğunu fark e tm e nizi s ağl ayacak . Bazı m onitörl e rde b u s orunu h al l e tm e k için b ir tak ım m e todl ar k ul l anıyorl ar am a çok e tk il i ol duğu s öyl e ne m e z. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - * Öl ü pik s e l : Yazım ızda b ah s e ttiğim iz gib i, öl ü pik s e can s ık ıcı b ir m e s e l e . Sonradan da ol uşab il iyor. Toparl ayal ım LCD Al ırk e n Ne ye D ik k at Etm e l i: Ve rdiğim iz b il gil e ri toparl ayacak ol urs ak : * Ek ranın oranı; m is al4:3 gib i. O yun ve fil ml e r için dik k at e tm e niz ge re k e b il ir. Öl çe k l e nm e prob l em l e ri ol ab il iyor. * Ek ranın native -doğalçözünürl üğü: 17 ve 19 inçl e r için(Eizo gib i b irk aç is tis na 19 inç dışında) b u çözünürl ük 1280x1024. D ah a b üyük LCD pane l l e rde is e 1600x1200. El b e tte oyun oynark e n k artınız e l ve rm e diği için 1024x768'e döne rs e niz e nte rpol as yon s öz k onus u. Bazı e k ranl ar da e k s tra fil tre l er var, rah ats ız e tm iyor am a çoğunda da yok . D ik k at. * Ek ranın s inyal dönüştürücüs ü (inve rte r) k aç b itl ik ? Bu re nk tayfının ne k adarını s unab il diğini s ınırl ayan b ir e tk e n! Grafik e rl e r için çık artıl an e k ranl arda (Eizo gib i) te pk i s üre s i k ötü ol uyor am a b u parçaya öne m ve riyorl ar. Inve rte r m al iye tte b üyük e tk e n ol duğundan firm al ar k e s inti yapıyor. 16.2 m il yon ye rine 16.7 m il yon re nge b ak ınız(öne m l i is e ). Re nk b ah s inde de tayıişl e niyor, b k z. * Garanti k aç yıl ?Ye rinde garanti var m ı? * Be ğe nm e zs e m iade ? al acak s anız iade şans ınız var) (w e b 'de n Say fa 3 6 R e h be r w w w .pd fd e rgi.com * Öl ü-b ozuk pik s e l garantis i var m ı? O k adar para ve riyoruz yazık ol ur. 1 k ötü pik s e lb il e acayip s inir b ozucu ol acak tır. * Yans ım a önl e yici k apl am a: Sil e rk e n dik k at e din, al ırk e n de . Re nk l e ri ve görüntüyü ol um l u-ol um s uz yönde e tk il e ye b il ir. * O SD yani e k ran m e nüs ü var m ı yok m u? Linux k ul l anıyors anız parl ak l ığı yazıl ım l a k ontrol e de n b ir m onitör s izin için k ab us ol acak tır! * Ark a pane lışığı üniform (h e r ye rde e şit) dağıl ıyor m u? * Te pk i s üre s i: Ü re tici 20'l ik pane l e 16 diye b il ir. Bu o pane l in ine b il diği m inim um de ğe rdir am a s üre k l i b u h ızda çal ıştığı s öyl e ne m e z. 30m s 'yi de b ul ab il ir te pk i s üre s i. Bunu iyi anl am ak için te pk i s üre s i k avram ını ve nas ılöl çül düğünü ve s aire yi de b il m ek l azım , vak it ol urs a w ik i'de b ir LCD re h b e ri yazm aya çal ışab il iriz. Güze l b ir örne k şu te s tte k i il k grafik : h ttp://graph ics .tom s h ardw are .com /dis pl ay/ 20050215/l cd-04.h tm l * Gride n-Griye te pk i s üre s i. Bu te pk i s üre s i m e vzul arı için te s tl e re b k z. Ü re ticil e r aynı pane l i k ul l ans al ar da pazarl am a s trate jil e rine göre e k ranın ortal am a te pk i s üre s ini de ğil de e n düşük de ğe rini yazab il iyorl ar. Xb itl ab s -TH G-Anand gib i s ite l e rde k i te pk i s üre s i grafik l e rine b ak m anız ye te rl i. * Görm e de n as l a ALMAYIN! Vatan, Te k nos a, Bim e k s gib i "s e rgi" al anl arı + ge re k irs e dis trib ütörl e rin k apıs ınıaşındırın. Örne ğin H yundai'nin m ode l i 8m s 'yi b ul m uyor b il e (Ge rçi görüntüyü b ozm a pah as ına te s tin s onunda o de ğe ri yak al am ışl ar). Eğriye b ak ars anız 25m s 'nin b il e üs tüne çık tığı ol uyor. Am a e l b e tte 16m s b ir pane l de n iyi h e r h al ük arda. * Ne k adar ıs ınıyorl ar e lil e k ontrole din. * Öl ü pik s e liçin "parm ak il e oğuşturm a" işe yaram az. * D VI çık ışı te rcih e din! Anal og çık ış il e ye tinm e yin. Fark ı görünce s iz de D VIci ol acak s ınız. 17 inç e k ranl ar için Anal og D VI'dan ne k adar fark l ıdır s orus unun ce vab ı pe k ne t de ğil , fark göre m e ye nl e r de var, gördüğünü iddia e de nl e r de . Bütçe niz düşük s e 17 inç e k ranl arda anal og te rcih e dil e b il ir. Son günl e rde anal og s inyal pros e s i ol duk ça ge l iştiğinde n b azı m ode l l e rde ancak profe s yone l k ul l anıcıl ar aradak i fark ı"fark e de b il iyor". * H e r k ul l anıcının gözü ve h as s as iye ti fark l ıdır, unutm ayın. H e r zam an k e ndiniz s on te s ti yapın. Yorum l ara dik k at e din. 1 Mart2007 Bir LCD Ek ran Gördüğünüzde Ne l e re Bak m al ı? h oş ol m az. Proje k tor cih azl arı için de ge çe rl i. Ek rana çok yak ından b ak ınca görm e k de ğil de norm al çal ışm a-izl em e uzak l ık l arında görül üp-görül m e diği öne m l i. Öze l l ik l e 19 " m onitörl e rde b una dah a s ık ras tl ars ınız. * Re nk tutarl ıl ığı. Bunu TH G-Anand gib i s ite l e rde k i re nk e k ipm anl arına b ırak al ım . Grafik e r is e niz m al um dur k i e k randak i s iyah ın ge rçe k s iyah ol up ol m adığı, tüm re nk tayfal arının görüntül e nip görüntül e nm e diği öne m l i. Bunu m ağazada fark e tm e k zor ol s a ge re k . * Bak ış açıs ı: D oğal dır k i k afanızı oynattığınızda e k ranın re nk l e ri fark l ı görünürs e canım ız s ık ıl acak tır. Öl çm e s i b as it. Ek ranın tam k arşıs ından b aşl ayın ve yavaşça s ağa s ol a doğru h are k e t e din. Açıöl çe r il e b il e öl çe b il irs iniz. Bu k onuda b aşarıl ı Sam s ung 172X il e al ınm ış örne k b ir görüntü: h ttp://m il l iron.org/ph oto/s am s ung172x/im age s /D SC_5367.jpg * Bağl antıl ar vs . * Ek ranın çe rçe ve s i. K al ın ol m as ı ve ya ayna m as ırah ats ız e de ce k tir, unutm ayın. * Gh os ting var m ı?: O yunl arda-h ızl ı gib i ol fil ml e rde öne m l i. Ek randa ik inci b ir "e k o" * K ontras t O ranı: şu 500:1 vs diye gös te ril e n oran. Fil ml e re ve oyunl ara görüyors anız gh os ting vardır ve pik s e l l e rin ık ol an al anl arda de tay açıl ıp k apanm a h ızl arı oyun için ye te rl i de ğil b ak ınız. Aşırı k aranl gidiyors a k ont ras t düşük t ür . de m e k tir. Unre al , H al o gib i oyunl arl a te s ti * Ergonom is i nas ıl ? Yük s e k l iği vs . e tm e l i. ayarl anab il iyor m u? Ayarl anm ıyors a m onitörün al tına k itap k oyarak göz h izanıza * Bl ur : görüntüde b ul anık l ık l ar.. ge tirm e k zorunda k al ab il e ce ğinizi e rin e k ranl arı 9 0 * Scre e n D oor e tk is i: Ek rana b ak tığınızda unutm ayın! Bazı m onitörl döndürül e b il m e k te dir; dök üm an LCD 'yi ol uşturan pik s e l l e rin aras ındak i de re ce işe yarayan bu öze l l iği k ıs ım l arı-duvarl arı görüyors anız b una de nir. ok urk an irs iniz. K are k are pik s e l l e ri s aym anız tak dir e dil ir k i arayab il - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 3 7 R e h be r H angi K ul l anıcıl ar İçin H angi Öze l l ik l e r Ön Pl anda O l m al ı? O k adar l af torb as ından s onra fark l ı k ul l anıcıl arın ol arak ne tür öze l l ik l e rin üze rinde durm as ıge re k tiğine b ak al ım . O yuncul ar: * Te pk i s üre s i (As l ına b ak ars anız te pk i s üre s ini artık k rite rl e r aras ında çık artab il iriz. Z ira günce lTN pane l e s ah ip b ir LCD m onitör ye te rince h ızl ı ve ak s iyon oyunl arı için ye te rl i pe rform ans ı fazl as ıyl a s unuyor. Strate ji oyunl arı oynayanl ar için zate n h iç b ir s orun yok .) * K ontras t oranı EvK ul l anıcıl arı: * K ontras t oranı. Fil ml e rde de tay k açırm am ak için k ontras t oranı öne m l i. Günce l LCD m onitörl e rin b ir çoğu ye te rl i k ontras t oranınıs unuyor. * Görüş açıs ı. Ark adaşl arınızl a fil m izl e rk e n k afa k afaya girm e k is te m e zs iniz. TN pane l l e rin görüş açı de ğe rl e ri tatm in e dici de ğil . MVA ve ya S-IPS tab anl ı m onitörl e rin görüş açıl arıçok iyi. 1 Mart2007 w w w .pd fd e rgi.com O fis K ul l anıcıl arı: Tüm LCd m onitörl er as l ında ofis k ul l anım ı için uygun. Te k k rite r, e rgonom i ol ab il r. Monitör k arşıs ında çok fazl a oturan b ir k ul l anıcı için m onitörün yük s e k l ik , pivot ayarl am as ının yaoıl ab il m e si ol duk ça öne m l i ol acak tır. Grafik l e uğraşan, doğru re nk üre tim inin ge re k l i ol duğu nok tal arda is e NEC ve ya Eizo gib i firm al arın S-IPS pane l k ul l anarak üre ttiği m ode l l e r te rcih e dil e b il ir. Bu pane l l e r, 24-b it re nk de rinl iğini s unab il diği için, re nk k onus unda şik aye tçi ol an k ul l anıcıl arın şik aye tl e rini gide re ce k tir. Sonuç Artık LCD m onitör al ırk e n ne l e re dik k at e tm e niz ge re k tiğini b il iyors unuz. Se çim yapark e n dik k at e de ce ğiniz h us us l ar b e l l i, b undan s onra yapm anız ge re k e n s izin k rite rl e rinize uygun m onitörl e rin l is te s ini çık artıp, onl arın ince l em el e rini ve ok uyucu te crüb e l e rini ok uyup s on s e çim i yapm ak . Biz de b u ufak re h b e ri b oşuna h azırl am adık el b e tte , b u re h b e rim izin h e m e n ardından ye r al acak LCD m onitör ince l em el e ri için b u yazı, re fe rans nite l iğini taşıyacak . - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 3 8 Te k noloji M agaz in w w w .pd fd e rgi.com 160GB Sol id State Fl as h D is k K ings ton 4GB D D R2- 800 H ype rX K it (6K H X6400D 2LLK 2) 2.5-inçte Sol id State D is k (K atı D is k Me k anik parçal ar içe rm e ye n NAND b e l l ekl e rl e üre til e n dis k ) tipinde 160GB'a ul aşm ak şuan için doruk nok tas ı, ancak b u s üre k l i artacak . Adtron firm as ının ürünü aynı zam anda SSD s inde tutarl ı şe k il de ge rçe k l e şe n 70MB ok um a/yazm a h ızıyl a da çıtayıyük s e l tiyor. Güve nil ir ve pe rform ans a yöne l ik h afıza çözüm l e ri üre te n K ings ton, 4GB b e l l e k k itini (6K H X6400D 2LLK 2) duyurdu. H ype rX ib are s i K ings ton ram l e r için düşük ge cik m e s üre s i ve yük s e k pe rform ans de m e k . 800Mh z h ızında çal ışan D D R2 Ram , CL4-4-412@ 2.0V ge cik m e s üre l e rine s ah ip. 4GB H ype rX b e l l e k k itl e ri 24 s aatl ik b urn-in dayanık l ıl ık te s tiyl e diğe r güve nil irl ik te s tl e rini b aşarıyl a tam am l am ış. (I25FB) ID E ve (A25FB) SATA arayüzl e rinde ol acak dis k h ak k ında fiyat b il gil e ndirm e s i yok . Ancak m al iye tl e rin şuan için çok yük s e k ol m as ı s ade ce iş dünyas ı için s atışını m üm k ün k ıl ıyor, b izl e re açık l anm am as ının ne de ni m uh te m e l e n ol duk ça yük s e k b ir s e viye de ol m as ındandır (iyi ih tim al l e, gigab yte b aşına 20-25$gib i) . SSD -l e r düşük güç tük e tim i, çok düşük aram a ve ge cik m e s üre l e ri il e ge l e ne k s e k s ab it dis k l e rin ye rini al acak . K ings ton m ark as ının b ütün H ype rX D D R2 b e l l e k m odül l e ri öm ür b oyu garanti il e s atıl ıyor. Ü rünün yurtdışıs atış fiyatı500$. Ayrıca is te ye nl e r 1GB K H X6400D 2LLK 2 m ode l ine 160$, 2GB K H X6400D 2LLK 2 m ode l ine 308$'dan s ah ip ol ab il e ce k . M as e rati GranTuris m o İtal yan Mas e rati'nin ye ni gözde s i GranTuris m o, Mart ayındak i Ge ne va Motor Sh ow 'da il k de fa gün yüzüne çık acak . Çift k apıl ı coupe araç, 4 k işi için ye te rl i ye re s ah ip. 4.2 l itre V8 m otor, 405 b e ygir güç üre tirk e n ağırl ık dağıl ım ıol arak % 49 ön ve % 51 ark a oranl arında. O tom atik vite s l i GranTuris m o, s ürüş s til i ve k oşul l ara göre vite s ge çiş oranl arınıde ğiştire re k e n uygun s e viye ye ge tiriyor. Mas e rati'nin b u günl e re ge l işi 19 47'l e rde b aşl ıyor. İl k Gran Turis m o (A6) yine Ge ne va'da ortaya çık m ış b ir Pinin Farina tas arım ıydı. Mas e rati'nin il k yolaracıol an A6'dan 58 ade t üre til m işti. Mas e rati GranTuris m o'nun k aç ade t üre til e ce ği h atta üre tim e ge çip ge çm e ye ce ği h ak k ında re s m i b ir açık l am a h e nüz ge l m e di. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 3 9 Te k noloji M agaz in Sanyo Xacti H D 2 Sanyo b u h afif ve k üçük b oyutl u k am e ras ında ge rçe k te n iyi b ir iş çık artm ış. Xacti H D 2 yük s e k tanım l ı (H D ) görüntül e ri vide o ol arak k ayde de b il irk e n 7.1 Me gapik s e l Jpe g fotoğrafl arda çe k e b il iyor. CCD görüntü s e ns örüne s ah ip k am e ra, 1GB üze rine 21 dak ik al ık H D vide o k aydı yapab il iyor. Ye nil ik çi b ir yanı da k e ne tl e nm e is tas yonunda (dock ing s tation) H D MI arayüzü b ul undurm as ı. Bu s aye de H D te l e vizyonunuza doğrudan b ağl antı yapab il ir, k ayde ttiğiniz vide ol arı yük s e k k al ite s inde izl e ye b il irs iniz. 1.7 s aniye gib i k ıs a b aşl angıç s üre s iys e vide o k am e ra için iyi de ğe r. w w w .pd fd e rgi.com - Az ışık l ı ortam l arda iyi s onuçl ar e l de e de b il m e, 6 l ux h as s as iye tl e önce k i m ode l l e re göre % 75 artış - 16:9 ge nişe k ran çe k im - 285 de re ce döne b il e n, 2.2-inç 210k pik s e l Lcd - 2/10 s aniye zam anl ayıcı, k ırm ızıgöz gide rici - 48k H z 16 b it s te re o MPEG-4 s e s k aydı - SD H C k art de s te ği - H D MI, PictBridge , k om pone nt, S-Vide o b ağl antıl arı - Lityum -İyon şarj e dil e b il ir pil - 233gram ve 11.9 (y) x 7.8(g) x 3.5 (k ) b oyutl arında Sanyo Xacti H D 2'nin önüm üzde k i ayda 800$ civarıb ir fiyatl a s atışa çık m as ıb e k l e niyor. H D 2, 30 k are /s aniye de 720p (1280 x 720 pik s e l ) vide o çe k im ini MPEG-4 te k nol ojis ine b orçl u. Bunl arın yanında Sanyo'nun ge l iştirdiği pe k çok te k nol oji dik k at çe k iyor: İm aj s tab il izas yonuyl a ge niş açıdan te l e fotoya ge çiş, - Titre m e ve s ars ıntı s onucu görüntüde k i b ozuk l uk l arın gide ril m e s i, - LSI (l arge -s cal e inte gration) de vre s iyl e güçl ü im aj işl em e: --- 720p vide o ol uşturm a - ge rçe k zam anl ı MPEG-4 s ık ıştırm a ve gürül tü azal tm a - 9 m b ps h ızında ve ri gönde rim i s aye s inde im aj ge cik m e s i ve ya b ozul m a yaşanm ayarak ge rçe k s i/yum uşak görüntü e l de e dil m e si Suyl a Çal ışan H e s ap M ak ine s i Satış s ite s inde k i b il gil e re göre h e s ap m ak ine s i pate ntl i pil l e re s ah ip. Bu pil l e r s u il e dol durul uyor ve h e s ap m ak ine s ini çal ıştırm aya ye tiyor. Suyun b uh arl aşm as ına k arşın 3 ayda b ir s u dol um unun ye nil e nm e s i ge re k tiği be l irtil m iş. D ah a de tayl ı b il gil e rinin ye r al m adığıs atış s ite s inde 17$'dan s atıl an cih az. Çal ışm a m antığıdah a önce de n duyurul m uş s u il e çal ışan b ir m ode l de k iyl e b e nze r ol m al ı: ik i el e k trodun s uda il e tim e ge çm e s iyl e el e k trik üre til m e s i. Sanyo Xacti H D 2 Öze l l ik l e re H ızl ıBak ış: - 7.38 Me gapik s e lCCD im aj s e ns örü - Vide o k ayıt e s nas ında te k tuşl a fotoğraf çe k im i - 1.7 s aniye de k ayda h azır - 10x optik yak ınl aştırm a, - f/3.5 diyafram açık l ık de ğe ri, 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 4 0 H e r Yönüyle C+ + w w w .pd fd e rgi.com Eğitici yazı s e ril e rim ize ye ni b ir k onu il e de vam e diyoruz. Bu yazı s e rim izde C program l am a dil ini h e r yönüyl e el e al m aya çal ışacağız. Yazı s e rim izi Se l çuk Ü nive rs ite s i Te k nik Eğitim Fak ül te s i Bil gis ayar Sis te m l e ri Öğre tm e nl iğinde ok uyan Faruk Al k aya, de rs notl arından de rl e m iştir. Bu program l am a dil ini b ir ucundan tutm ak is te ye n ok uyucul arım ız için k açırıl m ayacak b ir fırs at... PRO GRAM LAM A D İLLERİ Program l am a dil i program cının program ı yazark e n k ul l andığı öze lb ir dil dir. Bil gis ayara yaptırıl acak ol an işl e rin b il gis ayarın anl ayab il e ce ği dil de ifade e dil m e s idir. Bütün program l ar program l am a dil l e ri il e yazıl ır. Bil gis ayar gib i program l am a dil l e ri de çe şitl i s üre çl e rde n ge çe re k ge l iştiril m işl e rdir. Program l am a dil l e ri ge ne l l ik l e İngil izce kel im e l e rde n s e çil m iş ve ya k odl anm ış k ıs al tm al ardan ol uşur. Program yazark e n dil s e çim i, yazıl acak program ın nite l iğine göre yapıl m al ıdır. Örne ğin b ir m uh as e b e program ı yazm ak için s e çil e n dil , b azı m ate m atik program l arının yazıl m as ıiçin uygun ol m ayab il ir. Bir h ücre de ak ım b ul unm as ı h al i (1) ve b ul unm am as ı h al i (0) s ayıl m ak tadır. Bu ne de nl e b il gis ayara k ayıt, ik il i, s e k izl i, on al tl ı ve otuz ik il i s is te m l e r il e yapıl m ak tadır. Bil gis ayar k ul l anım ının artm as ı il e ih tiyaçl ara göre program l am a dil l e ri ge l iştiril m iştir. C+ + Program l am a D il inin Tarih i C+ + te m e l ol arak Bjarne Strous trup tarafından tas arl anm ıştır. Tas arım 19 79 yıl ında b aşl am ış ve çe şitl i aşam al ardan ge çm iştir. Strous trup önce C’ye s ınıfl ar ekl e m iş ve b unu “ C w ith cl as s e s ” b içim inde is im l e ndirm iştir. C+ + is m i 189 3 yıl ında ve ril m iştir. İl k ticari de rl e yici 19 87 yıl ında yazıl m ıştır. Standars azyon çal ışm al arı 19 9 1 yıl ında b aşl am ıştır, 19 9 6 da tas l ak l ar h azırl anm ış ve 19 9 8 yıl ında re s m i s tandartl ar yayınl anm ıştır. C+ + e vrim ini tam am l am ış b ir program l am a dil i de ğil dir. H al a b ir tak ım ye nil ik l e r dil e ekl e nm e k te dir. Bir s onrak i s tandartl arda pe k çok ye nil ik ekl e nm iş ol acak tır. C+ + Nas ılBir D il dir? C+ + C nin ne s ne yöne l im l i program l am a te k niğinin uygul ayab il m e k için ge l iştiril m iş b ir dil dir. C+ + il e C aras ında b azı is tis nal ar dışında b ir k aps am a il işk is i vardır. Yani C de ge çe rl i ol an h e r şe y C+ + dada ge çe rl idir. Ancak C+ + ın fazl al ık l arı vardır. Yani b azı is tis nal ar dışında b ir C program ı C+ + de rl e yicis i il e de rl e nip çal ıştırıl ır. Ne s ne yöne l im l i program l am a te k niği b üyük proje l e ri ge rçe k l e ştirm e h e de fi il e ge l iştiril m iş b ir te k nik tir. Satır s ayıs ı çok fazl a ol an b üyük proje l e r yapıs alprogram l am a te k niği il e çok zor ge l iştiril e b il ir. C yapıs al program l am a te k niğini uygul ayab il m ek için tas arl anm ıştır.H al b uk i C+ + ne s ne yöne l im l i program l am a te k niğini k ul l anm ak için tas arl anm ıştır. C+ + ge ne lol arak C de n dah a yük s e k s e viye l i b ir program l am a dil idir. proje l e ri ge rçe k l e ştirm e h e de fi il e ge l iştiril m iş b ir te k nik tir. Satır s ayıs ı çok fazl a ol an b üyük proje l e r yapıs alprogram l am a te k niği il e çok zor ge l iştiril e b il ir. C yapıs al program l am a te k niğini uygul ayab il m ek için tas arl anm ıştır.H al b uk i C+ + ne s ne yöne l im l i program l am a te k niğini k ul l anm ak için tas arl anm ıştır. C+ + ge ne lol arak C de n dah a yük s e k s e viye l i b ir program l am a dil idir. Vis ualC+ + 6.0 da C+ + çal ışab il m ek için yapıl m as ın ge re k e n te m e l işl em l e r: 1-Fil e /Ne w /Proje ct s e çil ir ve Proje türü ol arak w in32 cons ol e appl ication s e çil ir.Bu m e nüde k i l ocation proje yi ol uşturacağım ız ana dizini be l irtir.H e r proje b u ana dizi içe ris inde b ir dizin açıl arak ol uşturul ur. 2-Bu s e çim de n s onra ye ni b ir m e nü çık ar ve b uradan “ An Em pty Proje ct “ s e çil ir. 3- Bundan s onra program b ir cpp uzantıl ı k aynak dos yaya yazıl ır. Bu program proje ye ekl e nir. D os yanın proje ye ekl e nm e s i ik i şe k il de yapıl ab il ir. a)Proje ct w ork s pace üze rinde Fil e vie w s e çil ip proje is m ine s ağ k l ik yapıl ır ve b uradan “ Add Fil e s To Proje ct “ s e çil ir. Proje ct w ork s pace pe nce re s i ALT+ 0 il e görüntül e ne b il ir. b ) Proje ct yapıl ab il ir. /fil es b öl üm ünde n ekl em e Ek l e m e yapıl dık tan s onra proje ct w ork s pace / Fil e vie w /Source Fil e s al tında e k l e ne n dos ya görünür. Ne s ne yöne l im l i program l am a te k niği b üyük 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 4 1 H e r Yönüyle C+ + w w w .pd fd e rgi.com 4-Program ı de rl e m e k için Buil d/Com pil e s e çil ir.Ya da CTRL + F5 tuşl arına b as ıl ır.Bu işl e m de rl e m e ve l ink işl em l e rini yaparak program ıçal ıştıracak tır. 5-O l uşturul an proje is te nil diği zam an fil e s /ope nw ork s pace il e ge ri açıl ab il ir.Proje nin dis k e te al ınarak taşınab il m e s i için proje nin ol uşturul duğu dizinin de b ug dizini s il inm e l idir.D e b ug dizini yok s a zate n ye nide n ol uşturul m ak tadır. C+ + de rl e rcil e ri ge ne l l ik l e C de rl e yicil e rini de b arındırm ak tadır. Yazıl an program ın C D e rl e yicis i il e m i yok s a C+ + de rl e yicis i il e mi de rl e ne ce ği dos yanın uzantıs ına b ak ıl arak otom atik ol arak b e l irl e nir. C is e .c C+ + il e is e .cpp ol arak de rl e ye ce k tir... Te m e lBil gil er Bu dil i anl atırk e n azda ol sa be l l i b ir düze yde program l am a b il gis ine s ah ip ol duğunuzu düşünm e k te yiz. Ancak ye ni b aşl ayanl ar ada m üm k ün ol an e n iyi şe k il de yak l aşab il m ek için b aşl angıçta C+ + dil ine ait ve ri tipl e rinde n, de ğişk e n tanım l am adan ve de ğişk e nl e re de ğe r atam adan b ah s e dip, b as it b ir C+ + program ının yapıs ına göz atacağız. H azır m ıs ınız ? H iç vak it k ayb e tm e de n b aşl ıyoruz. ÖNEM LİNO TLAR: C+ + , b üyük ve k üçük h arfe duyarl ıb ir dil dir. Cüm l el e r ; (nok tal ıvirgül ) il e b ite r. Ve ri Tipl e ri Ve ri: Bil gis ayarda üze rinde işl e m yaptığım ız, h afızada tuttuğum uz h e r türl ü b il giye ve ri 1 Mart2007 de nir. Ve ri Tipl e ri: Bir ve rinin b e l l e k te ne şe k il de tutul acağı, ve ri de ğe rinin ne şe k il de yorum l anacağı ve ve rinin h angi işl em l e re tab i tutul acağına dair de rl e yiciye b il gi ve rirl e r. Ve ri tipl e ri 2’ye ayrıl ır: 1. Te m e l Ve ri Tipl e ri: Program l am a dil inin tas arım ından k aynak l anan ve dil in k ural l arına göre varl ığı garanti al tına al ınm ış ol an tipl e rdir. H e r program l am a dil i program cının doğrudan k ul l anab il e ce ği, çe şitl i öze l l ik l e re s ah ip ve ri tipl e ri tanım l ar. C dil inde de önce de n tanım l anm ış 11 ade t ve ri tipi vardır. 2. Tanım l anan Ve ri Tipl e ri: Program l am a dil l e rinin çoğu, önce de n tanım l anm ış ve ri tipl e rine e k ol arak , program cının da ye ni tipl er tanım l anm as ına izin ve rm e k te dir. Program cının tanım l ayacağı b ir ne s ne için önce de n tanım l anm ış ve ri tipl e ri ye te rs iz k al ıyors a, program cı k e ndi ve ri tipini ol uşturul ab il ir. C dil inde de program cı ye ni b ir ve ri tipini de rl e yiciye tanıtab il ir ve tanıttığı ve ri tipinde n ne s ne l e r tanım l ayab il ir. Te m e lve ri tipl e ri 2’ye ayrıl ır: 1. Tam s ayı Tipl e ri: Tam s ayı de ğişk e n ve s ab itl e ri tanım l am ak için k ul l anıl an tipl e rdir. Bu de ğişk e n ve s ab itl e re ondal ık l ı de ğe r ak tarıl am az. Program içinde s e k izl ik , onl uk ve on al tıl ık tab anda be l irtil e b il irl er ve de rl e yicinin tipine göre 16 Bit ve 32 b it şe k l inde s ak l anırl ar. 2. Ge rçe k Sayı Tipl e ri: Re e ls ayıl arı b e l irtm e k için k ul l anıl ırl ar. Ya tam s ayı il e k e s ir k ıs m ı aras ına nok ta k onarak ya da b il im s e l - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - gös te rim l e be l irtil irl e r. İk inci yönte m ge ne l de çok b üyük ve çok k üçük s ayıl ar için k ul l anıl ır. Tam s ayıTipl e ri a. (un)s igne d ch ar tipi: İngil izce de “ch aracte r” s özcüğünün k ıs al tıl m as ı il e el de e dil m iştir. Türk çe ye k arak te r ol arak çe vril m iştir. ASCII tab l os undak i h e r b ir el e m an k arak te r ol arak nite l e ndiril e b il ir. Ayrıca s igne d (işare tl i) tipi için -128/127 s ayı aral ığında de ğe r al ab il irk e n, uns igne d (işare ts iz) tipi için 0/255 s ayı aral ığında de ğe r al ır. b. (un)s igne d s h ort int tipi: K ıs a tam s ayı tipidir. İşare tl i s h ort int ve ri tipinde n b ir ne s ne -32768/32767 aral ığındak i tam s ayı de ğe rl e rini tutab il irk e n, işare ts iz s h ort tipi s öz k onus u ol duğunda tutul ab il e ce k de ğe rl er 0/65535 aral ığında ol ab il ir. c. (un)s igne d int tipi: Tam s ayı tipidir. int ve ri tipinin 2 b yte uzunl uğunda ol duğu s is te m l e rde b u ve ri tipinin s ayı s ınırl arı, işare tl i int tipi için -32768/32767, işare ts iz int ve ri tipi için 0/65535 aras ında ol acak tır. 4 b yte uzunl uğundak i s is te m l e rde is e aral ık l ar çok dah a ge niştir. d. (un)s igne d l ong int tipi: Sis te m l e rin çoğunda, l ong int ve ri tipinde n ol uşturul an ne s ne be l l e k te 4 b yte 'l ık b ir al an k apl ayacak tır. İşare tl i s h ort int ve ri tipinde n b ir ne s ne -2147483648/2147483647 aral ığındak i tam s ayı de ğe rl e rini tutab il irk e n, işare ts iz l ong int türü s öz k onus u ol duğunda tutul ab il e ce k de ğe rl er 0/429 49 6729 6 aral ığında ol ab il ir. Say fa 4 2 D onanım w w w .pd fd e rgi.com Yönl e nd irici? Ağ Ge çid i? Ate ş Du varı? H azırl ayan: D aC Öze t: İnte rne tin h e r ge çe n gün h ayatım ızda dah a çok ye r e te s iyl e b irl ik te b azıte rim l e ri dah a s ık k ul l anır ol duk .Bu yazıda yönl e ndirici, ağ ge çidi ve ate ş duvarı gib i te rim l e rin ne anl am a ge l diğini anl atm aya çal ışacağız. Türk iye 'de k i al te rnatifl e rine nazaran ucuz ve pe rform ans l ı ol m as ı AD SL'yi h e m e n cazip h al e ge tirdi. Tab i b ununl a b irl ik te pe k çok ye ni te rim de h ayatım ıza girdi. Şöyl e b ir s e naryo yazal ım . AD SL m ode m al m aya gittik . Bir b ak tık üze rinde Yönl e ndirici (Route r), ate ş duvarı (fire w al l ) gib i te rim l er yazıyor. Bil gis ayarım ıza b ağl adık yok IP ve re ce ğiz ağ ge çidi (gate w ay) yazacağız de rk e n ortal ık b iraz k arıştı. İl k b ak ışta pe k öne m s e m e dik . İnte rne te b ağl anayım ye te r de dik . Pe k i, b unl ar ne dir? Bu yazıda m e rak e de nl e r için te m e l ağ b il e şe nl e rini k ıs aca açık l am aya çal ışacağız. Burada anl atıl an b azı te rim l e r h avada k al ab il ir. O nl ar üs tünde pe k durm ayın. Bil gis ayarl ar aras ındak i il e tişim b aşl ı b aşına b ir uzm anl ık işidir b u yüzde n şim dil ik s ade ce öyl e b ir şe y ol duğunu b il m e k ye te rl i. Yönl e ndirici (Route r) Yönl e ndiricil er (Route r) fark l ı ağl ar (ne tw ork ) aras ında IP/IPX/Appl e tal k vs gib i il e tişim k ural l arını (protocol ) yönl e ndirm e ye yarayan al e tl e rdir. Bununl a b e rab e r b azı il e tişim k ural l arını da yönl e ndire m e zl e r. (Örne ğin: Ne tb e ui). Biz Inte rne t ortam ında IP il e tişim k ural ını (protocol ) k ul l anırız. Z ate n açıl ım ı da Inte rne t Protocol 'dür. Yönl e ndiricil er donanım ve ya yazıl ım ol ab il irl e r. D onanım de m işk e n ge l işm iş yönl e ndiricil e r üze rinde de b ir yazıl ım yük l üdür. Bu b as it b ir göm ül ü yazıl ım da (firm w are ) ol ab il ir, öze lol arak üre til m iş b ir işl e tim s is te m ide ol ab il ir. Me s e l a Cis co yönl e ndiricil er üze rl e rinde IO S (Inte rne tw ork O pe rating Sys te m ) adında b ir işl e tim s is te m i m e vcuttur. Bu tip ge l işm iş yönl e ndiricil er üze rinde tıpk ı b il gis ayarım ızdak i gib i b ir anak art, işl e m ci, be l l e k gib i b il e şe nl e r b ul unab il ir. Bir yönl e ndirici e n az ik i ağa b ağl ıdır. Çoğu zam an b unl ar ik i tane ye re lağ (LAN) ve ik i tane ge niş ağ (Ge niş Ağ) ve ya ye re lağ ve s e rvis s ağl ayıcı aras ındak i ağ ol ur (e vde k ul l andığım ız b as it AD SL yönl e ndiricil e rim iz ye re l ağım ız ve Türk Te l e k om (s e rvis s ağl ayıcı) aras ındak i yöne l e ndirici 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - k onum undadır). Yönl e ndiricil e r yönl e ndirm e işl e m i yapark e n NAT/PAT (Port Addre s s Trans l ation - Port Adre s Çe virim i), Unicas t yönl e ndirm e , Mul ticas ting, D e m and-D ial gib i te k nol ojil e r k ul l anırl ar. K ıs aca b iz NAT'ı (Ne tw ork Addre s s Trans l ation - Ağ Adre s Çe virim i) b irde n fazl a is te m ciyi (cl ie nt) te k b ir IP üze rinde n Inte rne te çık arırk e n k ul l anıyoruz. Bunun te rs ide ol ab il ir. Evde k ul l andığım ız AD SL yönl e ndiricil e r ge ne l de NAT yaparl ar ancak b u NAT işl e m i nas ıl ge rçe k l e şiyor ol ayına şim dil ik girm e ye l im . İs te k üze rine çe virim (D e m and-D ial ) is e h e rh angi b ir is te k ge l diğinde b aşl ayan yönl e ndirm e dir. Bu yönl e ndirm e de ISD N, çe virm e l i ağ (dial -up) gib i te k nol ojil er k ul l anıl ır. İs te k üze rine çe virim (D e m andD ial ) ge ne l de ye de k l e m e am açl ı ve ya VPN Say fa 4 3 D onanım ge çişi s ağl am ak am acıyl a k ul l anıl ır. Num ara çe vril ir, b ağl antı k urul ur ve yönl e ndirm e b aşl ar. Son ol arak k ıs aca Unicas t yönl e ndirm e için ik i fark l ı nok ta aras ında ol an m ul ticas t içins e b ir nok tadan çık ıp b e l l i nok tal ara dağıl an yönl e ndirm e diye b il iriz. D ah a b aşk al arı da var am a yönl e ndirm e te k nol ojil e ri üze rinde fazl a durm ak is te m iyorum . Yok s a yönl e ndirici ne dir onu unutacağız. Yönl e ndiricil e r ik i ve ya dah a fazl a ağın b irl e ştigi ye r ol an ağ ge çidine (gate w ay'e ) ye rl e ştiril ir. Ağ ge çitl e ri m utl ak a yönl e ndirici ol m ak zorunda de ğil dirl e r. Ağ ge çidi k onus unda dah a ayrıntıl ı b il giyi il gil i b aşl ık ta ve re ce ğiz. Yönl e ndiricil e r pak e tin gide ce ği ye ri IP b aşl ık l arından (h e ade r) anl arl ar. D iğe r öze l l ik l e re de b ak arl ar am a şim dil ik b unl arı b il m ek ye te rl i. Ü ze rinde b ul undurduğu yönl e ndirm e tab l ol arından (Routing Tab l e - H angi IP'nin h angi ağda ol duğunu ve o ağa ne re de n gidil e ce ğinin b il gis inin tutul duğu tab l ol ardır) is te nil en adre s i b ul url ar ve e n iyi, e n ve rim l i, e n h ızl ı, e n k ıs a yol u b ul m ak içinde RIP,RIPv2,IGRP, IGRP, O SPF gib i il e tişim k ural l arı k ul l anırl ar. K e ndil e ri il e h ab e rl e şm e k için ICMP (Inte rne t Control Me s s aging Protocol - w w w .pd fd e rgi.com İnte rne t D e ne tim H ab e rl e şm e İl e tişim K ural ı) gib i il e tişim k ural l arı k ul l anırl ar. Örne ğin çoğu k işi için tanıdık ol an "ping" k om utu ICMP il e tişim k ural ınık ul l anır. Ağ Ge çidi (Gate w ay) Ağ ge çidi (gate w ay) b aşk a b ir ağa ge çiş h izm e ti ve re n b ir nok tadır. Büyük şirk e tl e rde ge ne l de ağ ge çitl e ri b ir is te m ciyi (cl ie nt) inte rne t ortam ına yönl e ndirm e göre vi üs tl e nirl e r. Bu durum da ağ ge çidi b ir ve k il(Proxy) s unucu ve ya b ir ate ş duvarı (fire w al l ) ol ab il ir. Ağ ge çitl e ri yönl e ndiricil e r il e de il gil idir. Yönl e ndiricil e rde pak e t b aşl ık l arına ve yönl e ndirm e tab l ol arına b ak arak ge çişi s ağl arl ar. Ayrıca yönl e ndiricil e r ve ya Ate ş duvarl arı VPN il e ge çişi s ağl ayab il ir. Bu durum da is m i VPN Ağ Ge çidi ol acak tır ve ya b ir e -pos tal arım ızın ge çtiği SMTP s unucus u ol ab il ir. Bu s e fe rde is m ine SMTP ağ ge çidi diye ce ğiz. Ve k il (Proxy) s unucul arı üze rinde n inte rne te çık ab il iriz. Yine b izim ağ ge çidim iz ol url ar. Bu örne k l e ri ve rm e m in s e b e b i ağ ge çidinin b ir k avram ol duğunu anl atm ak . Biz fark l ı b ir ağa ne re de n ul aşıyors ak oras ı b izim ağ ge çidim izdir. Evde k ul l andıgım ız AD SL yönl e ndiricim iz, s aye s inde inte rne te çık tığım ız ağ ge çitl e rim izdir, aynı zam anda b ir yönl e ndiricidir. Başl at/çal ıştıra ge l ip "cm d" yazdığım ızda ge l e n k om ut is te m inde "ipconfig" yazars ak orada vars ayıl an ağ ge çidi yanında AD SL yönl e ndiricim izin IP adre s inin yazdığınıgöre b il iriz. Sonuç ol arak ağ ge çitl e rini b ul unduğum uz ye rde n fark l ı b ir ye re gide rk e n k ul l andıgım ız çık ış k apıs ı ol arak düşüne b il iriz. Bu çık ış k apıs ının ve k il s unucu, ate ş duvarı ve ya yönl e ndirici fal an ol m as ı h içb ir şe yi de ğiştirm e z. Bu arada not ol arak s öyl e ye yim ağ ge çitl e ri fark l ı ağl ar aras ı ge çişin yanında fark l ı il e tişim k ural l arının da (protocol ) b irb iriyl e anl aşm as ını s ağl ayan nok tal ar da ol ab il irl e r. Ate ş D uvarı(Fire w al l ) Ate ş duvarl arı ağın içinde n ve ya dışından ge l e n ye tk is iz e rişim l e ri e nge l l e ye n, s üze n ve izin de ne tim i s ağl ayan yazıl ım l ar ve ya donanım l ardır. Ate ş duvarl arını yazıl ım s al , donanım s alve ya h e r ik is inin de b ir arada ol dugu grupl ara ayırab il iriz. As l ına b ak ars anız donanım s alol anl arın üs tünde de b ir çe şit göm ül ü yazıl ım (firm w are ), BIO S vs is m i al tında yazıl ım l ar çal ışm ak tadır. Ate ş duvarı de yince s ade ce b izi dışarıdan ge l e n s al dırıl ara k arşı k oruyan b irşe y düşünm e m e k ge re k ir. Ge l işm iş ate ş duvarl arı b unl arın dışında NAT (Ağ Adre s Çe vrim i), VPN (VirtualPrivate Ne tw ork ing Sanal Öze l Ağ) gib i te k nol ojil e ri de b ize s unarl ar. Fak at şim dil ik bu k onul ara girm e ye ce ğiz. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 4 4 D onanım K orum a s ağl am ak için çe şitl i ate ş duvarı tipl e ri/te k nol ojil e ri vardır. Bunl ardan e n çok k ul l anıl anl arışunl ardır; Uygul am a K atm anl ıAte ş D uvarıAppl ication Le ve lFire w al l Bu tip ate ş duvarl arı içe ri ve ya dışarı gide ce k O SI m ode l inde uygul am a (appl ication) k atm anında çal ışan be l l i il e tişim k ural l arına b ak arl ar (O SI m ode l i ağ ortam ında b il gis ayarl arın b irb irl e riyl e h ab e rl e şirk e n k ul l andık l arı ye di k atm anl ı b ir s tandarttır). Program cıl ar ve ağ cih azl arını üre te n firm al ar b u s tandarta uyarak ürünl e ri b ize s unarl ar. İs te s e l e r uym azl ar da am a o zam anda s tandart dışında k al acak l arı için yaptık l arı b ir işe yaram ayacak tır. O SI m ode l ini dah a fazl a uzatm ayal ım . Başk a b ir m ak al e de ye di k atm anı da de tayl ı anl atırım . K onum uza döne l im . FTP,H TTP,SMTP,PO P3,IMAP,TELNET,FINGER,D NS.... Uygul am a k atm anında çal ışan il e tişim k ural l arından b azıl arıdır. İç ağdak i (LAN) b ir k işi Inte rne t Epxl ore r'ı açtı "w w w .tom s h ardw are .com .tr" yazdı giriş tuşuna b as tı diye l im . Yazıl ım dış ağdak i (Inte rne t) s unucuya b ağl anm ak is te ye ce k tir ve 80 num aral ı portu h e de f ol arak gös te re ce k tir. Bu pak e t ate ş duvarına ge l diğinde tam am iyi güze l pak e t 80 num aral ı porta gidiyor am a içinde H TTP var m ı yok m u ona b ak ar. Vars a H TTP'nin içinde is te m e diğim b ir şe y var m ı yok m u ona da b ak ab il ir. İs te m cil e r b unu yapab il m e k için b ir yazıl ım k ul l anırl ar. Bu yazıl ım da IP pak e ti içe ris ine k e ndis i il e il gil i b il giyi ye rl e ştirir. Bu s e fe r yönl e ndirici b öl üm ünde b ah s e ttiğim iz gib i IP 1 Mart2007 w w w .pd fd e rgi.com b aşl ığına de ğil de uygul am a b aşl ığına (appl ication h e ade r) k oyar. Ate ş duvarı da IP pak e tini açar b ak ar ve b u b aşl ık il e il gil e nir (Bütün ate ş duvarl arı pak e tl e ri açıp içl e rine b ak arl ar. Sade ce b ak tık l arı ye rl er ve ya k ul l andık l arı te k nol ojil er fark l ıl ık gös te rir). Bu tip ate ş duvarl arını MSN'yi dışarıya e nge l l e m e k için k ul l anıl ab il iriz. K atm an İl e tişim K ural l arıve Yapıl an İşl er 7.Uygul am a (Appl ication) H TTP, D NS, FTP, TFTP, BO O TP, SNMP, PO P3, SMTP, MIME, NFS, FINGER, TELNET, SMB 6.Sunum (Pre s e ntation) Şifre l e m e vars a b urada ge rçe k l e şir. 5.O turum (Se s s ion) Ne tBIO S, Nam e s Pipe s , MailSl ots , RPC 4.Taşım a TCP, ARP, RARP, SPX, NW Link , Ne tBIO S, Ne tBEUI 3.Ağ IP, IPX (Yönl e ndiricil e r b uras ı il e il gil e nir) 2.Ve ri Bağl antıs ı Mantık s al b ağl antı k ontrol u : 802.1,802.2 Me dia Acce s s Control (MAC) : 802.3CSMA/CD (Eth e rne t) 802.5 Tok e n Ring 1.Fizik s e l IEEE 802,IEEE 802.2,ISD N Burada s iz MSN'de A h arfine b as tınız diye l im . D ünyanın h e r ye rinde ye dide n b ire k adar ol an s ıra izl e nir. Bire ge l indiğinde A h arfiniz artık e l e k triğe dönüşm üştür ve k arşı tarafa gönde ril ir. K arşı taraf da b irde n ye diye k adar ol an s ırayı izl e r ve k arşıs ında A h arfini (uygul am a k atm anında) görür. H e r k atm an b ir üs t ve ya al t k atm an il e il gil e nir. İk i üs tü il e il gil e nm e z. Bir s ıra izl e nm e l idir. İl e tişim k ural l arı (protocol ) ve yapıl an işl em l e r s ade ce örne k ol s un diye yazıl m ıştır. Bunl arın dışında dah a pe k çok işl e m ve il e tişim k ural ıvardır. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Pak e t Süze n Ate ş D uvarı(Pack e t Fil te ring Fire w al l ) Bu tip ate ş duvarl arı IP il e tişim k ural ını (protocol ), IP adre s ini ve port num aras ını de ne tl e ye n e de n b izim tarafım ızdan be l irl e ne n b azı k ural l ar (rul e ) içe rirl e r. O yüzde n ayarl arını çok iyi yapm am ız ge re k m e k te dir. D iğe r türl e re nazaran dah a zah m e tl idir. Bu tip ate ş duvarl arı pak e tl e rin uygul am a ol up ol m adığıyl a de ğil ağ tarafı il e il gil e nirl e r. IP pak e tini açıp IP b aşl ığına yani k aynak (s ource ) h e de f (targe t), il e tişim k ural ı, port vs b ak arl ar. Bunun b ir k ötü tarafı vardır. Örne ğin ağ s unucunuz var diye l im . H e r şe yi e nge l l e yip s ade ce w e b trafiğini açars ınız. Buraya k adar h e r şe y güze l . H e rk e s w e b s unucunuza e rişiyor. Başk a h içb ir şe y yapam ıyorl ar am a s izin w e b s unucunuza s al dıran da e rişiyor ge zinti yapan da. Bunu ayırt e de b il m e s i için ID S (Intrus ion D e te ction Sys te m - Sal dırı D e ne tl e m e Sis te m i) ve ya IPS (Intrus ion Pre ve ntion Sys te m Sal dırı Önl em e Sis te m i) öze l l iginin ol m as ı ge re k ir. Pak e t s üze n ate ş duvarl arı b u fark ı al gıl ayam azl ar. Ayrıca b u tip ate ş duvarl arı s tate fulpack e t ins pe ction (ip pak e t de ne tl em e) yapam azl ar. Yani pak e tl e rin ge rçe k te n is te nil e n il e tişim k ural ı (protocol ), port ve ip de n ge l ip ge l m e diğini anl ayam azl ar. Biraz dah a açm ak ge re k irs e pak e tin dah a önce de n k urul m uş b ir b ağl antıdan m ı ge l diğini anl ayam azl ar. Ek l e diğim iz k uralne diyors a ona b ak arl ar. Yani b u tip ate ş duvarına "s ade ce dışardan ge l e n pak e tl e re izin ve r am a b ağl antı dah a önce de nk urul m uş ol s un"diye m iyoruz. Bu b iraz k afa k arıştırıcı ol ab il ir. Burada şunu anl am am ız ge re k iyor. Me s e l a A ve B Say fa 4 5 D onanım m ak inas ı TCP b ağl antıs ı k urduğunda üç yol l u e ls ık ışm a (3-w ay h ands h ak e ) diye b ir işl e m ge rçe k l e şir. Bas it ol arak anl atacak ol urs ak , b u işl e m de A m ak inas ı B m ak inas ına (1)SYN pak e ti gönde rir. B m ak inas ı k arşıl ık ol arak (2)SYN/ACK gönde rir. O ndan s onra A m ak inas ı B'ye (3)ACK pak e ti gönde rir ve b ağl antı k urul m uş ol ur. Siz b il gis ayarınızda b aşl at/çal ıştır a "cm d" yazıp k om ut is te m inde "ne ts tat -an" yazars anız gördüğünüz "ESTABLISH ED " b ağl antıl ar b u işl e m in ge rçe k l e ştigini gös te rm e k te dir. D ah a fazl a ayrıntıya girm e k is te m iyorum . Sonuç ol arak h e rh angi b ir A m ak inas ı b öyl e b ir işl em ol m adan pak e t s üze n b ir ate ş duvarının zaafından yararl anab il ir. Me s e l a s al dıran b iri durm adan SYN gönde re b il ir. IP yanıl tm a (s poofing) yapab il ir. w w w .pd fd e rgi.com D urum D e ne tl em el i Ate ş D uvarı (State fulFire w al l ) Bunl ar pak e t s üze n ate ş duvarl arı gib il e rdir am a dah a ak ıl l ıl ardır. 9 0'l arda Ch e ck point firm as ı tarafından ge l iştiril m iştir. Z am anl a b ir s tandart h al ine ge l m iştir. O SI m ode l inde ağ k atm anına ve il e tim k atm anına b ak arl ar (b aze n tüm pak e ti dah a iyi ince l e m e k için üs t k atm anl ara da b ak arl ar). Örne k ve re ce k ol urs ak yine b ir ağ s unucunuz var diye l im . Siz k urale k l e rs iniz ve k ul l anıcıl ar s unucuya b ağl anır. Bu nok tada b u tip ate ş duvarl arı ge l e n is te ğin ge rçe k te n b ağl antı k urul acak IP ol up ol m adığına, il e tişim k ural ına, k aynak ve h e de f portl arına b ak arl ar. O ndan s onra üç yol l u e l s ık ışm a (3-w ay h ands h ak e ) ge rçe k l e şir ve b ağl antı k urul ur. Me s e l a s al dırgan yanıl tm a (s poofing) yapıyors a (yani k e ndi ip adre s ini, il e tişim k ural ını ve ya portunu ol m as ı ge re k tiğinde n fark l ı gös te riyors a) b unu anl arl ar ve k arşı tarafa SYN/ACK gönde rm e zl e r ve pak e t k arşı tarafa h e rh angi b ir b il gi gönde rm e de n düşürül ür (D rop). Bu ol m as a ne ol urk i diye ce k s iniz. Me s e l a e ğe r b öyl e b ir şe y ol m azs a s al dırgan on b inl e rce yanıl tıcı pak e t gönde rip s izin ağ s unucunuzu ge l e ce k ge rçe k SYN pak e tl e rine SYN/ACK gönde re m e z h al e ge tire b il ir. Sonuç ol arak k im s e s unucuya e rişe m e z. Yine de b u ate ş duvarl arı h al a iyi ve k ötü trafiği al gıl ayam azl ar. ID S ve ya IPS ge re k l idir. Bu nok tada ID S ve ya IPS'inde tab iri caizs e k ulyapım ı ol duğunu b e l irtm e k ge re k iyor. Yani b unl ar b il m e dik l e ri k ötü trafik için b işe y yapam azl ar. Bazı firm al ar k e ndi ID S ve ya IPS s is te m l e rinin ak ıl l ı ol duk l arını ve b il inm e ye n s al dırıl ara k arşı 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - önl e m al ab il dik l e rini iddia e ts e l e r de ne k adar b aşarıl ı ol duğu k onus unda şüph e duym ak ge re k ir. ID S/IPS de m işk e n ate ş duvarı il e il gil i b ir te k nol oji dah a var. Buna da D e e p Pack e t Ins pe ction(D e rin Pak e t İnce l e m e ) diyoruz. Bu ID S/IPS il e tüm l e şik çal ışan b ir te k nol ojidir. Şim dil ik b u k onuya de ğinm e ye ce ğiz. D urum de ne tim i yapan (State ful ) ate ş duvarına tanıdık b ir örne k ve re ce k ol urs ak W indow s 'um uzun o b as it ate ş duvarıb u türde ndir. Sonuç Anl atacak dah a çok şe y var am a k onuyu fazl a uzatm aya ge re k yok . Bu yazının am acı ak l ınızda yönl e ndirici, ağ ge çidi ve ate ş duvarı k onus unda b ir fik ir ol uşturm ak tı. D ah a fazl a ayrıntıya ih tiyacı ol an vars a TH GTR forum l arında s orul arına ce vap arayab il irl e r. Sonuç ol arak e v k ul l anıcıl arına ge l e ce k ol urs ak . Evde b il gis ayarım ızda k ul l andığım ız yazıl ım s al ate ş duvarl arı ge ne l de b unl arın h e ps ini b ir arada b ul undururl ar ve ya b irk aç tane s ini içl e rinde b ul undururl ar. Z ate n ürünün öze l l ik l e rine b ak tınızda görürs ünüz uygul am a de ne tim i yaparım , durum de ne tim i (s tate ful ) yaparım , IP k ural l arı ekl e ye b il irs iniz vs . Be nde h e r şe y var b ana b işe y ol m az de rl e r. Çok b e k l e nm e dik b ir te rs l ik ol m adık ça ve ayarl arınız düzgün ol duğu s üre ce b una k atıl ab il irim . AD SL yönl e ndiricil e rim ize ge l ince orada ufak b ir ate ş duvarı b il m e ce s i m e vcut. Bazıl arı b e nde ate ş duvarı var de rk e n AD SL yönl e ndiricil e rim izde k i NAT öze l l iğini içe ride n b ir b ağl antı ol m adığı s üre ce dışardan ge l e nl e ri e nge l l e diği için ate ş duvarıym ış gib i öne çık arıyorl ar. Ate ş D uvarı Say fa 4 6 D onanım il e NAT ayrı ayrı şe yl e rdir. Buraya dik k at e tm e k ge re k iyor. Ge rçe k te n ate ş duvarı ol anl arda var tab i k i. Bunl arda ge ne l de pak e t s üzm e yapıyorl ar. Uygul am a k atm anl ı ol anl arı da m e vcut. Bu nok tada e vde k ul l andıgım ız ate ş duvarını da k ul l anm ayı b il m iyors ak oda b ir işe yaram az. O na h angi k ural ı ekl e ye ce ğim izi, h angi uygul am aya izin ve re ce gim izi b il m e dik te n s onra ol m az. Bir virüs b ul aştı diye l im . Ate ş duvarı uyarı ve rdi. İnte rne te b ağl anm ak is te ye n b ir uyugul am a var izin ve re yim m i ve rm e yim m i? Sizde b unun ne ol duğuna dik k at e tm e de n izin ve rirs e niz ne k adar ate ş duvarınız ol s a da b ir işe yaram az. Bu arada b u işi k ötü niye tl e yapanl ar e vde k ul l andığım ız yazıl ım s alate ş duvarl arına (k işis e l ate ş duvarl arı-pe rs onalfire w al l s ) yak al anm am ak içinde s ızm a (l e ak ing) gib i yönte m l er k ul l anm ak tadırl ar. Bu s aye de ate ş duvarını e tk is iz h al e ge tirip is te dik l e rini yapab il m e k te dirl e r. Ate ş duvarı üre ticil e ri de b una k arşı önl em l e rini al m aya de vam e diyorl ar tab i k i. Inte rne t'in ül k e m izde yaygınl aştığı şu günl e rde inte rne tte ge çirdiğim iz vak it de artm ak ta. Artık b il gis ayarl arım ızı yal nızca b ir oyun aracı de ğil öze lişl e rim izi, al ış ve rişim izi, b ank a ak tarım l arını h atta işim izi yaptığım ız para k azandığım ız cih azl ar ol arak k ul l anm ak tayız. Sonuç ol arak artık h ayatım ızın öne m l i b ir parças ı h al ine ge l dil e r. O yüzde n k ul l andığım ız b u cih azl ara iyi b ak m ak , k orum ak , nas ıl h ab e rl e ştik l e rini öğre nm e k ge re k m e k te dir. Yazıda anl attık l arım yönl e ndiricinin, ağ ge çidinin, ate ş duvarının s ade ce ak l ınızda b ir fik ir ol uşturm as ı am acı il e yazıl m ıştır. H e ps i te k b aşl arına onl arca s ayfa tutar. El im izin al tında inte rne t gib i b ir k aynak vark e n de ğe rinin fark ına varal ım . 1 Mart2007 pd fd e rgi M ak ale w w w .pd fd e rgi.com Program l am aya Ye ni Başl ayacak l ara Gürk an Ye niçe ri 2- Ü rününüz w e b, is te m ci/s unucu, te k b aşına cal ışab il e ce k b içim de dizayn e dil e ce k Me rh ab a bu yazım da s izl e re te m e l m i? ım te k nik l e rini ve k onul ardan b ah s e tm e k ve program l am aya 3- Ü rününüz e n s on yazıl ojil e rini uygul ayab il ir m i? ye ni adım atacak ark adaşl ar için yol te k nol 4K ul l anm ayı düs ündüğünüz ve ritab anl arını gös te rici ol acak b ir k aç fik irde n s öz e tm e k de s te k l iyor m u? is tiyorum . Am acım ye ni b aşl ayan pe k çok 5- Yazıl ım aracı/dil i için e ğitim ve re ce k k işinin s orduğu s orul ara ce vap ve rm e k ve k urul uş var m ı? ce s are tl e ndire re k yol l arına de vam 6- D ipl om a, s e rtifik a ve ril iyor m u? e tm e l e rini s ağl am ak tır. 7- D ünyada b aşk a k im l e r k ul l anıyor? 8- Örütb ağında aram a yaptığınızda k aç tane Program l am a D il i Se çim i s onuç dönüyor? 9 - İş b ul m a s ite l e rinde , s izin düşündüğünüz Nas ılte k b ir dilb il m e k ye tm iyorda ins anl ar yazıl ım aracı/dil i il e il gil i ne k adar iş il anıvar. İngil izce , Al m anca ögre niyors a b il gis ayar 10- Ü rününüzü dünya ge ne l inde s atm ayı dünyas ında da te k b ir dilb il m e k ye tm iyor. düşünüyor m us unuz? Günüm üz program l am a ortam l arında fark l ı 11- Araç/dilb u dizayna izin ve riyor m u? dil l e rl e yazıl m ış parçal arı b e rab e r 12- Yazıl ım aracı/dil i üre te n firm a il e b irl ik te çal ıs tırab il m e k m üm k ün ol duğu için, e n az b aşk a h angi firm al ar b u araca/dil e de s te k ik i program l am a dil i b il m e niz iyi ol ur. D il inizi ve riyor. s e çe rk e n s oracağınız s orul ar: 13Ne k adar para h arcam ayı düşünüyors unuz? 1- Ü rününüz b irde n fazl a işl e tim s is te m ini de s te k l e ye ce k m i? Buradak i araştırm al arın h e ps ini Türk iye çapında de ğildünya çapında yapın. En s on s ürüm l e ri ve te k nol ojil e ri s atın al m aya b ak ın. İk inci dilil e il gil i ol arak tam am e n k arşıt b ir firm a/te k nol oji s e çin. Me s e l a VB ve D e l ph i, Java ve C+ + , C# ve Pe rl , PH P ve XML vs . İşl e tim s is te m ini de de ğiştire b il irs iniz. Me s e l a Linux/Kyl ix ve W indow s /C+ + , Unix/Pyth on ve W indow s /XML, Linux/PH P ve W indow s /H TML vs . Lis te l e ri uzatm ak m üm k ün. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Nas ılBaşl anır D il inizi s e çtik te n s onra il k yapacağıniz iş, ortam a ol an göz al ışk anl ığınızı k azanm ak için m e nül e rde ve e k ranl arda ge zinm e niz ol acak tır. Burada ortam de digim iz program l am a yaptığınız dil in arayüzü ol an ID E (Inte grate d D e ve l opm e nt Environm e nt, Tüm l e şik Ge l iştirm e O rtam ı) h ak k ında b il gi s ah ib i ol m ak ve m e nül e rde ne ne re de b il gis ini ol uşturm aya çal ışıyoruz. Eğe r İngil izce b il iyors anız m e nül e r üze rinde yk e n F1 tuşu il e yardım al ab il ir ve ne işe yaradığını öğre ne b il irs iniz. Bundan s onra b as l angıç s e viye s i k itapl arı il e yol a çık arak adım adım dil i öğre nm e ye b aşl ars ınız. K itap dişinda de ne m e -yanıl m a yol u il e k üçük proje l e r yapıp, dil inizin ne l e re im k an ve rdiğini ögre ne b il irs iniz. İl k b aşl arda cok fazl a zam an h arcayarak m üm k ün ol an h e r şe yi de ne yin. Be l l i b ir s e viye ye ge l dik te n s onra, b e l l i k onul arı dah a de rin öğre nm e ye b aşl ars ınız. D il i b iraz ögre ndik te n s onra b ıranşl aşm a için, ve ritab anı, donanım , s is te m , ticari program l am a gib i k onul ara e ğil e b il irs iniz. K itapl ar H e r ye ni b aşl ayana tavs iye e ttigim yazarl ar, İh s an K aragül l e , Me m ik Yanık , Z e ydin Pal a dışında k ul l andığınız dil in üre ticis inin k itapl arı yada 3. parti firm al arın k itapl arı çok yararl ı ol ab il ir. İl gil e ndiğiniz k onul arda re fe rans k itapl arınızın b ul unm as ı ve ih tiyacınız ol duğunda k onu b aşl ık l arını k ul l anarak yardım al m anız çok iyi ol ur. Ege r m e rk e zl e re uzak ye rl e rde oturuyors anız örütb ağ üze rinde s ipariş ve re b il e ce ğiniz Say fa 4 8 pd fd e rgi M ak ale w w w .pd fd e rgi.com ye rl e r ol duk ça fazl a. Al dığınızın k itapl arın yayine vl e rinin s ite l e rinde n k itapl a il gil i düze l tm e l e r var m ı k ontrole din. K itapl arın pe k çoğuna pdf form atında da e rişe b il irs iniz. Be nim te rcih e ttiğim b ir yönte m çünk ü ye rde n tas arruf s ağl ıyor. vs . gib i pe k çok m e tod b ah s e ttigim iz te k nol oji al anına gire r. Se çtiginiz dil il e bu te k nol ojil e rde n b azıl arını de s te k l e m e k is tiyor m us unuz? Anal iz Örütb ağ Üze rinde Program yazark e n k ul l anacağınız anal iz m e todol ojil e ri e n az k odl am a yapm ak k adar idir. İs te r yol un b aşında b ir program cı E-pos ta l is te l e ri çok yararl ıdır ve te k nol ojil e ri öne m l adayı ol un is te r program l am a k onus unda günl ük tak ip e tm e nizi s ağl ar. Öze l l ik l e un m e todol oji ve o m e todol ojiyi Micros oft, Rational , IBM, CA, Inpris e gib i uzm an ol doğru uygul am ak çok öne m l idir. İyi yazıl ım , iyi b üyük firm al arın gaze te e -pos tal arına üye b ir anal iz il e b aşl ar . Anal iz s izin program ınızl a ol m anızı tavs iye e de rim . Bu s aye de ye ni er yapacağınızın ve m üşte rinin ürünl e r çık tığında ve ya s e m ine rl e r ol duğunda ne l prob l em l e rine nas ıl çözüm ge tire ce ğinizin b ir h e m e n h ab e riniz ol ur, ayrıca gidip b u tas l ağıdır. Anal iz iş s e naryol arınızı ortaya firm al arın s ite l e rinde de b e l e nm e k te n e rine dah a iyi k urtul urs unuz. H ab e r s unucul arı, çık arm anızı ve m üşte ri is te k l ar. Anal iz Me todol ojil e ri program l am aya öze l s ite l e r'de işinizi görür. ce vap ve rm e nizi s agl ne l e rdir? Örne ğin ModülTab anl ı Anal iz (CBD , Öne m l i ol an b ir şe k il de te k nol ojil e ri tak ip D e ve l opm e nt), Ne s ne e tm e k ve günce lk onul ardan h ab e rdar ol m ak . Com pone nt Bas e d ı Anal iz (O O A, O b je ct O rie nte d Anal ys e ), Yah oo, Googl e gib i s ite l e rin grupl arına da Tab anl Unifie d Mode l l ing Anal iz (b unun Türk çe 's ine b ak ab il irs iniz. H angis inde dah a fazl a üye ve UM Anal iz diye l im , pe k iyi ol m adı am a!), m e s aj vars a ona üye ol un. e Xtre m e Program m ing (Yazıl ım dünyas ında XP ol arak b il iniyor fak at W indow s XP il e Te k nol ojil er k arıştırm ayın). Bu m e todol ojil e ri doğru e rinizde uygul ars anız ve rim l il ik Se çtiginiz program l am a dil i il e s on te k nol ojil e ri b içim de proje l zam anında ye tiştirm e k açıs ından pe k uygul am ak m üm k ün m ü? Fazl a k od de ğişik l iği ve s orununuz ol acağını zanne tm iyorum . Yuk arıda yapm adan h em inte rne t ortam nı h e m k onul arı te k te k açık l ayan is te m ci/s unucu yapıl arını de s te k l e ye b il iyor b ah s e ttiğim el e r de yazacağım . m us unuz? Yada dah a da öne m l is i s e çtiginiz dil m ak al il e , b itm e k tük e nm e k b il m e ye n m üşte ri is te k l e rine ce vap ve re b il e ce k m is iniz. D üze nl i Çal ışm a Pl atform l ar aras ı ve ri al ışve rişi k onul arına de s te k ve riyor m u? H angi ve ritab anl arını K e ndinize b ir h e de f ve rm e de n b il gis ayarın de s te k l iyor? Yada s izin is te diğiniz ve ya b aşına oturm ayın. H e de finizi b e l irl e yip ona k ul l anm ayı düşündüğünüz ve ritab anını tam göre yolal ın. Proje l e rinize h e p b ir is im ve rin ol arak de s te k l iyor m u? Te k nol oji de m e k l e ne yi ve anl am l ı b ir is im ve ril m iş b ir dizine k as te diyoruz. Active X, SO AP, CO M, D CO M, k ayde din. Form l arınızın is im l e rini ve CO M+ , .NET, W e b Se rvice s , RMI, IIO P, TCP/IP b aşl ık l arını m uh ak k ak de ğiştirin. Bu s aye de 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 4 9 pd fd e rgi M ak ale w w w .pd fd e rgi.com işim ize yarayacak tır. Fak at öyl e s ul ar s e l l er gib i b il m e ye ve ya k onuşurk e n ak s anl ı k onuşucam diye ağzım ızı b urnum uzu b ük m e ye ge re k yok . Sonuçta b izl e r Türk 'üz ve k onuşurk e n yab ancı ol duğum uzun anl aşıl m as ıda gaye t doğal ve ge re k l idir. Yab ancı dil b il gim iz, k onum uzdak i yab ancı yayınl arı tak ip e de ce k ve de rdim izi anl atab il e ce k k adar ol sa ye te r. Bu nas ih atl e rde n s onra ge l el im yab ancı yayınl ara, örütb ağı üze rinde b ir aram a il e pe k çok yayına ul aşab il irs iniz. Bunl arın D ök üm antas yon dışında Micros oft yayınl arı ve k itapl arı, W rox yayı ne v inin k it apl arı , V is ual St udio il e ge l en Yaptığınız çal ışm al arı, ufak proje l e ri k ıs acas ı (Micros oft D e ve l ope r Ne tw ork , il e ride k ul l anab il e ce ğiniz h e r k od parças ını MSD N iştirici Ağı) tık ızl arı çok işinize yazıya dök ün ve ne işe yaradığını, nas ıl Micros oft Ge l ir. Inpris e ürünl e ri il e b irl ik te ge l en cal ıştığını, am acının ne ol duğunu is te r yarayab il arıda çok yararl ı ol ab il ir. Ek k odun içine yorum s atırı ol arak , is te r b ir yardım dos yal arak firm al arın s ite l e rinde h e r zam an W ord dos yas ına yazarak s ak l ayın. H angis i ol de ne m e s ürüm l e rinin tık ızl arının adre s inize pratik ge l iyors a. Bu tür b ir çal ışm a il e ride anm as ı için ge re k l i form l arı b ul up b ir k od parças ına ih tiyacınız ol duğunda pos tal dol durab il irs iniz. Ayrıca pe k çok te k nik k ol ayca b ul m anızıs ağl ar. dök üm anı, ge rçe k proje l e ri, e gitim l e il gil i yazı l arı b il gis ayarı nı za indire b il irs iniz. İngil izce K aynak l ar Firm al arın Türk iye te m s il cil ik l e rinde n b ire r b ağl antıya s ah ip ol m anızda iyi ol ur. Yab anci dilb il m e k pe k çok k onuda işim ize yaradığı gib i, program l am a k onus unda da fark l ı form l arı fark l ı proje l e rde k ul l anm ak is te diğinizde is im çak ışm al arı ol m az. İs im l e rde n form l arınızın ne işe yaradığını k ol ayca anl ayab il irs iniz. H e r yiğidin b ir yoğurt yiyişi ol duğu gib i yazıl ım grupl arınında uyul m as ı ge re k e n k ural l arı vardır. Bir yazıl ım firm as ında çal ışm aya b aşl adığınızda, il k yapacağınız şe y firm a s tandartl arını öğre nm e k tir. Bu s aye de e k ip içi b il gi al iş ve rişi h ızl ıve k e s in ol ur. K urs l ar K urs l arın piyas a tarafından tanınm ış ve ve rdik l e ri s e rtifik al arın dünya çapında ge çe rl i ol m as ına dik k at e din. Çal ışm al arınızın k urs il e s ınırl ı k al m am as ı için, e vinizde de b azı proje l e r ge l iştiriyor ol m anız ge re k ir. Türk iye 'de çoğu b üyük şe h irl e rde pe k çok k urs m e vcut. K urs il e b irl ik te çe vre nizde ol uşacak ark adaş grub u iyi b ir yönl e ndirm e il e b irl ik te iyi proje l e re im za atab il ir. Unutm ayın çe vre nizde k i grup il e ride iş ark adaşl ığına dönüşe b il ir. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Am atör Ruh u H angi işl e uğraşıyor ol urs anız ol un, dünyanın e n k ötü şe yi, ugraştığınız al anda h e r şe yi b il diğinizi iddia e tm e k ol acak tır. İşte b u tür adam l ardan uzak duracak s ınız. H ayat zate n k e ndi içinde b ir ok ulb izl e rde bu ok ul un ögre ncil e riyiz. H e r zam an öğre ne ce k ye ni şe yl e r ol acak . Baze n h iç um m adığıniz b ir çırak tan b ir şe yl er k apab il irs iniz. Yada artık k e ndinizi program l am a h ak k ında e rm iş ol arak gördüğünüz anda b ir çırak çık ıp al goritm al arınızın şöyl e şöyl e yapars anız dah a h ızl ı çal ışacağını s öyl e m e s i s izi ye rin dib ine s ok ab il ir. Ne yapm ak ge re k ir, çırağı k arşınıza al ıp te ore m l e ri h ak k ında k onuşurs unuz ve s onuçta ge rçe k te n h ak l ıys a de dik l e rini uygul ayıp de rs inizi al ırs ınız. D ah a s onra b u de rs i b as k a çırak l ara ak tarm ak üze re tab ii. Ögre nm e k te n ve doğru b il diğiniz şe yl e rin as l ında yanl ış ol duğunu anl adığınızda de ğiştirm e k te n çe k inm e yin. Yanl ışl arı b ul an k işil e ri te b rik e din ve dah a fazl a yanl ış b ul m al arı için yönl e ndirin. Ancak b u şe k il de il e rl e m e k ayde de b il iriz. Be n Ne l e r Yapıyorum Ge l el im b u k adar b il gide n s onra b e n b unl arı ne k adar uygul uyorum . D il ol arak s e çim l e rim VB.NET ve C# . Bunl arl a b irl ik te XML ve SO AP, Web Se rvice s gib i te k nol ojil e ri öğre nm e ye çal ışıyorum . İşl e tim s is te m i ol arak , W indow s ve Re d H at Linux ortam l arını s e çtim . W e b Sunucu için Linux üze rinde Apach e W e b Se rve r, W indow s üze rinde IIS k ul l anıyorum , b ir yandan ASP.NET il e tak ıl ırk e n diğe r yandan Linux üze rinde Java Be an ve EJB nas ılyayınl anır Say fa 5 0 pd fd e rgi M ak ale w w w .pd fd e rgi.com araştırıyorum . İl e rde Java dil ini de oğre nm e pl anım var. Ve ritab anı ol arak Linux/IBM D B2 ve W indow s /SQL Se rve r k ul l anm aya çal ışıyorum . UML, O O , CBD m e todol ojil e rinde de cal ışm al arım var. Araç ol arak , Rational , CA, Micros oft, IBM, BEA ürünl e rini k ul l anıyorum . Tab ii k i te k b il gis ayar ye tm iyor. En az 3 ade t l azım , b ir tane s i çift işl e tim s is te m l i ve h e ps i ağ il e b irb irine b ağl ı. Bil gis ayarl ardan b irini çöpte n b ul dum . Sizde b öyl e b ir s is te m i b ir k aç ark adaş b irl e şip k urab il irs iniz. Birde rah atça girip çik ab il e ce ğiniz b ir oda b ul dunuz m u, iş proje b ul m aya k al ıyor. Mah al l e nizde k i e s naf il e h iç b u k onul arı k onuştunuz m u? Topl um um uzun ge l işm e s i ve ye ni şe yl e ri ögre nm e s i b irazda s ize b ağl ı. Mah al l e e s nafına b il gis ayardan ve öze l yapıışl m is program l arın yararl arından b ah s e ttiniz m i? E-pos ta, inte rne t, işl e tim s is te m i gib i k onul arda onl arı b il gil e ndirm e yi h iç düşündünüz m ü? Biraz da m is yone rl ik gib i b ir göre viniz var as l ında. Etrafınızdak i ins anl ara b il dik l e rinizi ak tarm ayı h iç düşündünüz m ü? Sonuç Yuk arıda anl attığım yönte m l e r h e r yazıl ım cının al e t çantas ını ge l iştirm e s i için çok güze l yönte m l e r. Fak at nas ıl e vinizde b ir tam irata giriştiğinizde al e t çantas ındak i h e r aracı k ul l anm ıyors anız, yazıl ım cı ol arak al et çantanızı da o şe k il de k ul l anacak s ınız. Öğre ne ce ğiniz h e r b il gi al e t çantanızda ye rini al acak ve ye ri ge l diğinde çık arıp k ul l anm ak tan çe k inm e ye ce k s iniz. Bu arada al e tl e rinizde ge l işm e l e r de ol ab il ir, zam an içe ris inde b azıl arı yok ol ab il ir. Öne m l i ol an s üre k l i de vinim içinde ögre nm e ye ve ge l işm e ye açık ol m ak tır. H e pinize k ol ay ge l s in. 1 Mart2007 Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? D onanım w w w .pd fd e rgi.com Bu nl arıBil el im : K abl os u z LAN'l ara Pe rform ans Dopingi H azırl ayan: Tim H iggins Çe vire n: M e h m e t Artam Öze t: K ab l os uz ağl arın pe rform ans ı h ava durum una b e nziyor.H e rk e s ondan şik aye t e diyor ancak k im s e nin yapacağıb ir şe y yok .Eve t, be l k i h ava durum unu k ontrol e de m iyoruz ancak b u m ak al e m izin s ize k ab l os uz ağınızdak i öl ü nok tal arıe l im ine e tm e ve pe rform ans k ayıpl arınıe n aza indirm e de yardım cıol acağını düşünüyoruz! Giriş K ab l os uz LAN k onus u günde m e ge l diğinde be l k i de fazl a s orul an s oru pe rform ans ının nas ılartırıl acağıdır. Ge ne l de am aç k aps am a al anını artırm ak tır, ayrıca b üyük b ir çoğunl uk da ofis ve ya e vl e rde b e l l i "öl ü" nok tal ara nas ıle rişim s ağl ayacağını m e rak e de r. Bu prob l e m i çözm e k için yapab il e ce ğinizi düşündüğünüzde n fazl a şe y ol duğunu b il iyor m us unuz? Bu m ak al e de am acım ız h e r taşın al tına b ak m ak ve k ab l os uz ağl ardan m ak s im um pe rform ans ı s ağl am aya çal ışm ak . D e ğinm e ye ce ğim iz b ir nok ta is e k ab l os uz k öprül e m e , yani b irde n fazl a k ab l ol u LAN'ı e rişim nok tal arı il e 1 Mart2007 b irb irine k ab l os uz ol arak b ağl am ak . Bu yazıda ana odağım ızın b ina için k ıs a m e nzil l i K ab l os uz LAN'l ar ol acağını da s öyl em el iyim . Uzun m e nzil l i ağl arı b aşk a b ir m ak al e ye s ak l ıyorum . zorl aşacak tır. D iğe r ışık k aynak l arının k onum u ve varl ığı (2.4GH z K ab l os uz te l e fonl ar, m ik rodal ga fırınl ar vs ..) da zaval l ı b ir e l fe ne rinin ışığını doğru dürüs t görm e nizi e nge l l e ye ce k tir. NO T: Erişim nok tal arı ve k ab l os uz route r'l ara yapıl an re fe re ans l ar ak s i be l irtil m e dik çe h e r ik i tip ürün için de ge çe rl idir. Ayrıca, e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'ınızın ante ninde n çık an s inyal l e rin şe k l ini de görs e l l e ştirm e k k onuyu anl am am ıza yardım cıol acak tır. K ab l os uz İl e tişim in Te m e l l e ri Sinyal k al ite s ini ge l iştirm e te k nik l e rine girm e de n önce k üçük b ir "b e yin fırtınas ı" yapal ım ve e vim izde k i K ab l os uz LAN s inyal l e rinin nas ıl dol aştığını görs e l l e ştire l im . En b as it m ode l ol arak ışığı (pil l i b ir e l fe ne rinin yaydığı ışığı) al ab il iriz. Mich ae l Young'ın Radio Prim e r w h ite pape r b aşl ık l ı çal ışm as ında b u b e nze tm e k onus unda dah a de tayl ı b il gi ok uyab il irs iniz. Am pul (e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r) ve gözünüz (K ab l os uz LAN de s te ği ol an b il gis ayar) aras ında açık al anda yaşanan il e tişim e b e nze r b ir il e tişim ge rçe k l e ştiril m e k te dir. Ancak k apal ı al an s öz k onus u ol duğunda b e nze tm e b iraz zorl anm ak tadır. Bir e vin duvarl arını ve tavanını k atı ne s ne l er ol arak de ğil de ge çirge nl iği fark l ı s aydam pane l l e r gib i h ayal e de rs e niz b irazdan anl atacak l arım ız dah a k ol ay anl am k azanır. Am pulil e göz aras ında ne k adar çok pane l ol urs a, ışığı görm e k de o k adar - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Şe k il1: Bas it dipol ar ante n s inyalyapıs ı. Şe k il 1 b ize çoğu e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r il e ge l e n dipol ar ante nl e rin yaydığı s inyal l e ri gös te riyor. Yuk arıdak i k ırm ızı re nk l i şişm an "s im it" şe k l i radyo ante ninde n çık an e ne rjinin 3 b oyutl u Say fa 5 2 D onanım görünüm üdür. Sol dak i daire s e l şe k l e Azim uth grafiği adı ve ril iyor ve e m is yonun üs tte n ve ya al ttan görünüm ünü, s ağdak i El e vation grafiği is e s inyal in yandan görünüm ünü s im ge l iyor. Satın al acağınız h e r türl ü ante nin b u tür Azim uth ve El e vation grafik l e rine göz atm al ıs ınız. Çünk ü b u grafik l e r s ize uygul am anızda b u ante nin çal ışıp çal ışm ayacağını gös te rm e k açıs ında çok faydal ıb il gil e r ve riyorl ar. D ipol ar b ir ante n çok yönl ü b ir ante ndir. Ene rji s al ınım ı e trafına 360 de re ce e şit ol arak ge rçe k l e ştiril ir. Yayıl m a yüzde yüz daire s e l de ğil dir, al tl arda ve üs tl e rde b as ık tır. Eğe r yayıl ım m ük e m m e lb ir daire ol s aydı s inyal l e r h e r yöne e şit ol arak dağıl acak tı ve ante n m ük e m m e l b ir is otropic radiator ol acak tı. Ancak h e r türl ü ante n s inyal l e ri fark l ı b ir şe k il de k ons antre e ttiği için bu k ons antras yon yayıl an s inyal in çık ış gücünü be l l i b ir yönde artırab il ir ve ya al ınan s inyal l e ri o yönde güçl e ndire b il ir. Bu k ons antras yona gain (k azanç) adı ve ril iyor ve b irim ol arak dBi cins inde n (de cib e l s re l ative to is otropic radiator) ifade e dil iyor. D ipol ar e n b as it ante n tipi ol duğu için e n düşük "gain" b irim ine de s ah ip. Bu de ğe r dipol ar ante nl e rde yak l aşık ol arak 2.15dBi (ge ne l de yuvarl anıp 2.2dBi ol arak ifade e dil ir). Ante nl er h ak k ında s öyl e ye ce k b aşk a s özl e rim de var, am a b u te m e l b il gil e ri ve rm işk e n k ab l os uz s inyal l e ri b u şe k il de güçl e ndirm e üze rine b iraz ak ılyürüte l im . 1 Mart2007 w w w .pd fd e rgi.com Pozis yon, Pozis yon, Pozis yon Bir K ab l os uz LAN içe ris inde işl e ri düze l tm e k inçi yapacağınız e n ucuz işl e m doğalol arak e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'ınızı e n iyi k ab l os uz il e tişim in ge rçe k l e ştiril m e s ini is te diğiniz nok taya m üm k ün ol duğu k adar yak ın ye rl e ştirm e k tir. Bunun s öyl e m e si yapm as ından dah a k ol aydır, çünk ü b azı durum l arda b u tür e k ipm anl arı m e cb ure n e ve ve ya ofis e D SL ve ya k ab l os uz ağın ge l diği nok taya yak ın ye rl e ştirm e k zorunda k al ab il irs iniz. D SL b ağl antıyı e v içe ris inde dol aştırm ak dah a k ol aydır çünk ü ge ne l de m ode rn b inal arda te l e fon jak l arı h e r odaya dağıtıl m ıştır. K onum u b öyl e ce b e l irl e dik te n s onra e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'ı ye rl e ştirm e k için şu te m e l k ural l arı h atırl ayın: unutm ayın. Bir yatta s inyal al ım ında prob l e m m i yaşıyors unuz? Sorunun k aynağı Al üm inyum k apl am al ar ol ab il ir! "Bir K ab l os uz LAN içe ris inde işl e ri düze l tm e k inçi yapacağınız e n ucuz işl e m doğalol arak e rişim nok tas ıve ya k ab l os uz route r'ınızıe n iyi k ab l os uz il e tişim in ge rçe k l e ştiril m e s ini is te diğiniz nok taya m üm k ün ol duğu k adar yak ın ye rl e ştirm e k tir. Bunun s öyl e m e si yapm as ından dah a k ol aydır, çünk ü b azı durum l arda b u tür e k ipm anl arı m e cb ure n e ve ve ya ofis e D SL ve ya k ab l os uz ağın ge l diği nok taya yak ın ye rl e ştirm e k zorunda k al ab il irs iniz." D izüs tü b il gis ayarl arın ve diğe r k ab l os uz is te m cil e rin de k e ndil e rine göre prob l em l e ri ol ab il iyor. Örne ğin b azı durum l arda b il gis ayarın ye rl e ştirm e yönü ve ya Yük s e ğe ye rl e ştirm e k h e r zam an dah a iyidir pozis yonu de ğiştiğinde il e tişim in k e s il diğine şah it ol ab il irs iniz. İs te m cil e rde yapıl acak Bir k ab inin ve ya dol ab ın içe ris ine çözüm l e re il e ride de ğine ce ğim , ancak b u k oym ak tans a te pe s ine k oym al ıs ınız. tür e k ipm anın ye rini b iraz de ğiştire re k dah a ım ı s ağl ayab il e ce ğinizi de H er zam an b üyük b oyutl u m e tal iyi b ir s inyal al ıs ınız. ne s ne l e rde n (dos ya dol ab ı, çe l ik rafl ar vs .) unutm am al uzak durun. Te m e l ol arak , e ğe r e l fe ne ri ve göz anal ojis inde ol duğu gib i k ab l os uz e k ipm anınız b ir şe k il de b irb irini göre m iyors a b ir prob l e m yaşam aya h azır ol un. Örne ğin b ir ok urum uz duvara m onte e dil m iş b ir ak varyum un radyo dal gal arını e m ip K ab l os uz LAN'ı öl dürdüğünü s öyl üyor. Ayrıca de po ve ya ardiye ol arak k ul l anıl an b azı odal arın duvarl arının da öze lm al ze m e l e r il e k apl anm ış ol ab il e ce ğini ve b u m al ze m e l e rin s inyal l e rin ge çişini e nge l l e ye b il e ce ğini de - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Pam uk El l e r Ce b e Be l e şe çık arab il e ce ğiniz çözüm l er tük e ndik te n s onra, şim di s ıra b iraz para h arcam aya ge l di. Burada am aç parayı m antık l ı şe k il de h arcam ak ve ve rdiğini paranın k arşıl ığını ge rçe k te n al m ak ol m al ı. Bu b öl üm de prob l e m inizin k aynağını te s pit e tm e ye ve b öyl e ce parayı doğru yönde h arcam aya odak l anacağız. Say fa 5 3 D onanım is te m e diğiniz b öl ge l e re b il e K ab l os uz LAN e rişim i s ağl ıyor ol ab il m e niz. Erişim Nok tas ıM ı, Yok s a İs te m ci M i? K arar ve rm e niz ge re k e n il k şe y ge l iştirm e l e ri e rişim nok tas ı tarafında m ı yok s a b il gis ayar tarafında m ı yapm anız ge re k tiğini b e l irl em ek. Ge ne l de e ğe r b irde n fazl a is te m ci k ul l anıyors anız am aç e rişim nok tas ını ge l iştirm e k ol acak tır. Ancak e ğe r s ade ce b ir ve ya ik i tane b il gis ayarınız vars a, b ir s onrak i b öl üm de b ah s e de ce ğim iz is te m ci tab anl ı çözüm l e re b ir göz atm adan ge çm e yin. D ah a yük s e k 'gain'e s ah ip ante nl e rin fiyatl arı k arşıs ında dah a k al ite l i PCMCIA k artl arının fiyat fark ınıgörüp b ayıl ab il irs iniz. H atta b u ik is inin fiyatı e şit ol s a b il e , ye ni m ode lb ir is te m ci k artının ge tire ce ği e k s tra öze l l ik l er k arşıs ında ante n ye rine k art al m ak dah a ak ıl l ıca ol acak tır. M e rk e zi Yak l aşım Çoğu k ul l anıcı yine de as ıl prob l e m in e rişim nok tas ında ol duğunu düşünüp fark l ı b ir ante n ve ya yük s e l tici k ul l anarak e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'ın s inyalçe k işini güçl e ndirm e k is tiyor. Ayrıca b azı e l e k tronik m e rak l ıl arı v2.2 önce s i Link s ys W AP11, SMC2655W ve ya Ne tge ar ME102 gib i Atm e l tab anl ı e rişim nok tal arının ve ri il e tim gücünü artırm ayı de niyorl ar. Ve ri il e tim gücünü artırm ak b aşvurul acak e n s on çözüm , çünk ü b u iş profe s yone l l e ri yapacağı b ir işl e m ve s ade ce te k yönl ü b ir çözüm s ağl ıyor. Erişim nok tas ı ve is te m ci aras ında ik i yönl ü b ir il e tişim s öz k onus u ol duğu için s inyal i güçl e ndirdiğinizde s ade ce te k yönde fayda s ağl adığınızıgöre ce k s iniz. Me rk e zi yak l aşım ın avantajı e ğe r düzgün yapıl ırs a K ab l os uz LAN üze rinde k i tüm is te m cil e re fayda s ağl am as ı. Eğe r çok fazl a s ayıda is te m ciniz vars a b unu m utl ak a düşünm e niz ge re k l i. İşin k ötü tarafı is e e ğe r s inyal i çok fazl a güçl e ndirirs e niz 1 Mart2007 Th om s on Spe e dTouch Ye ni Arayüz 585v6 Ne dil e diğinize dik k at e din... H ayattak i pe k çok diğe r şe y gib i, W LAN pe rform ans ını artırm ak s öz k onus u ol duğunda "ne k adar çok ol urs a o k adar iyidir" k ural ı ge çe rl i de ğil . W LAN gücünüzü çok artırırs anız is te m e diğiniz ziyare tçil e r b il e b u güçl ü W LAN'dan b ir şe k il de yararl anm ak is te ği duyab il irl e r! Öze l l ik l e iç içe yaşanan b olofis l i b inal arda. Eğe r k om şul arınıza b e dava k ab l os uz Inte rne t s e rvis i s ağl am ak is te m iyors anız ak l ınızda ol s un: Th om s on Spe e dTouch 585v6 AD SL üze rinde n Inte rne t e rişim inizi ge rçe k l e ştire n b ir 802.11 b /g k ab l os uz ağ e rişim nok tas ıdır. 10/100 MB/s 4-port e th e rne t s w itch 'inin yanıs ıra e vin h e r ye rinde k ab l ol u ve ya k ab l os uz b ağl antıs ağl ar. İs te m cil e ri güçl e ndirm e ye odak l anın. Güçl ü b ir is te m ci s inyal i yine de e traftak i "s niffe r"l arın il gis ini çe k e ce k tir ancak yine de e rişim nok tas ında ol duğu gib i önüne ge l e ne b e dava Inte rne t h izm e ti ve rm e k zorunda ol m ayacak s ınız. Sinyal inizin h e de fini ayarl ayın - e rişim nok tanızda yönl e ndiricil i b ir ante n k ul l anın ve yönünü k apl am ak is te diğiniz al ana çe virin. Ayrıca e rişim nok tas ını e vin ve ya ofis in dış duvarl arından uzak ta tutun. İk i te k nik de s inyal in is te nm e ye n b öl ge l e re "s ızm as ını" e nge l l e ye ce k tir. Bu arad s inyal l e rin dik e y ol arak da yayıl dığınıak l ınızdan çık artm ayın! Te m e l güve nl ik önl em l e rinizi al ın - 128b it W EP s e çe ne ğini açın ve k ol ay tah m in e dil e m e ye ce k b ir anah tar k ul l anın. ESSID de ğe rini k im l iğinizi ve ya ye rini afişe e tm e ye ce k şe k il de ayarl ayın. MAC adre s fil tre l e m e s ini k ul l anarak s ade ce b il diğiniz b il gis ayarl ara e rişim izni ve rin. Etrafta ol m adığınız zam anl arda (örne ğin h afta s onu) e rişim nok tas ını k apatın. Müm k ün ol duğunda W PA'ya te rfi e din. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Tüm Th om s on Spe e dTouch ’l ar Panda Softw are 3 Ayl ık Tam Sürüm Güve nl ik Yazıl ım ı H e diye l i Ayrıntıl ıb il gi için: w w w .core l ink .com .tr Say fa 5 4 D onanım w w w .pd fd e rgi.com Bu s aydık l arım ızın h iç b iri is te nm e ye n ziyare tçil e rde n tam anl am ı il e k urtul m ak anl am ına ge l m iyor ancak "şans ını de ne ye n" h ack e r öze ntil e rini s is te m inizde n uzak tutacak l ardır. NO T: Eğe r k ab l os uz ve ril e rinizi yüzde yüz k orum ak is tiyors anız VPN-tab anl ı b ir b ağl antıya ge çm e nizi öne riyorum . Ante n Te rfis i Sade ce e sk i tas arım l ı k artl arda W EP k ul l anıl dığında b ir pe rform ans düşüşü izl e niyordu. Bunun ne de ni de b as it: Çoğu 802.11b PC k artında çok k ötü ante nl e r k ul l anıl ıyor! Birazdan b u ante nl e rin ne k adar k ötü ol duğuna de ğine ce ğim , şu anda aşağıdak i l is te yi ve rm e k ve is te m ci tarafında yapıl ab il e ce k ge l iştirm e l e ri l is te l em ek is tiyorum : Çift b ant k ul l anın Eğe r e rişim nok tas ını ge l iştirm e yönte m ini k ul l anacak s anız ve e ğe r e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r üze rinde h arici b ir ante n b ul unuyors a ana s e çim iniz b u ante ni ge l iştirm e k ol acak tır. 802.11b e rişim nok tal arının h e ps inde b u m üm k ün ol m ayab il ir, b u durum da ye ni b ir e rişim nok tas ıs atın al m anız ge re k e b il ir. Sinyal l e ri Yük s e l tm e k D ah a önce s öyl e dik l e rim e te rs gib i görüne b il ir, ancak te s tl e rim de k ul l andığım Ath e ros tab anl ı çift b antl ı b ir 802.11b PC k art s on de re ce b aşarıl ı çık tı. K artın 802.11a öze l l iği işinize yaram ayab il ir am a b u tür b ir k artı l aptop'unuza tak tığınızda k al ite l i ante n ve radyo tas arım ı s aye s inde 802.11b pe rform ans ınızda açık b ir artış göre ce k s iniz. Bu pe rform ans artışı te k niği h e m e s k i çiftl i (a/b ) h e m de ye ni üçl ü (a/b /g) k artl ar için ge çe rl i. Biraz dah a uğraştırıcı ol m ak l a b e rab r, b ir b aşk a Bunl ara e şit pe rform ans s unab il e ce k diğe r ürünl er yak l aşım da s inyalyük s e l tici k ul l anm ak . Ge ne l de ve r ve Gol d k ab l os uz ISS'l e r tarafından k ul l anıl m ak l a b e rab e r Link s ys W PC51AB ve O RiNO CO Sil -Band k artl ar. Link s ys s on zam anl arda W SB24 m ode l i il e s inyal D ual yük s e l tm e yi tük e tici pazarına s ok tu. Sade ce XW ing Son nok tayık oyuyor Link s ys 'in popul e r W AP11 AP ve BEFW 11S4 As ante 'nin AL1511 Ae roLAN K ab l os uz route r'ı il e k ul l anıl m ak üze re tas arl anm ış os uz LAN k artı e fe k tif ol m as ına rağm e n e ğe r uygun k ab l ol arı XW ing K ab l l anıyor. b ul ab il irs iniz h e r türl ü 2.4GH z AP'ye b ağl anab il iyor. b ir ante n tas arım ı k ul İk i yak l aşım dah a var. Bunl ardan b ir tane s i Tas arım o k adar b as it k i b unu arın k ab l os uz yine l e yici k ul l anm ak (w ire l e s s re pe ating), niye dah a önce diğe r firm al e diyoruz. diğe ri de ortam a ye ni e rişim nok tal arı e k l e m e k . de ne m e diğini m e rak e rim de ante nl e rin dik e y pozis yonda açık Ancak b u k onuya dah a s onra de ğine ce ğim . Şim di Te s tl pe rform ans artışınıgördüm . is te m ci tarafında yapıl ab il e ce k ol an ge l iştirm e l e re b ir göz atm ak is tiyorum . USB'ye ge çiş İs te m ci Yardım cıl arı- Taşınab il irl er Bir çok 802.11b PC k artı te s t e ttim , ancak pe rform ans l arı b irb irl e rinde n çok da fark l ı de ğil dir. 1 Mart2007 Ne de n? Ne de n pe rform ans ı dah a düşük ol arak b il ine n ve b il gis ayarın ark as ında k ab l os u il e s al l anan b ir k ab l os uz ağ b irim i k ul l anal ım ?Bir k e re - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 5 5 D onanım w w w .pd fd e rgi.com dah a, s orunun ce vab ı ante nde yatıyor. K üçük USB adaptörl e rin ye ni s ınıfından Link s ys W USB12 gib i k artl ar diziüs tü b il gis ayarl arın USB portl arına dire k t ol arak b ağl anıyorl ar ve üze rl e rinde b ir de k atl anab il ir ante n b ul unuyor. Bunl ara e k ol arak NETGEAR'ın MA101 ve ya Com pe x'in W LU11A gib i note b ook e k ranını ark as ına cırt b antl a tutturul an adaptörl e r de gördüm . Bunl ar da b u ye ni ge l iştiril m iş ante n tipini k ul l anıyorl ar. İs te m ci Tarafındak i Ge l işm e l e r - M as aüs tü M ode l l e ri Mas aüs tü b il gis ayarl arın k ab l os uz al ışını güçl e ndirm e k için b irk aç num ara dah a çe k m e k m üm k ün. Ancak uzak durm ak ge re k e n m ode l l er m as aüs tü b il gis ayarl arın PCI ve ya ISA yuval arına tak ıl an k artl ardır. Bu tür k artl arda ante nl er m üm k ün ol an e n k ötü pozis yondadırl ar. Yani ye re yak ın ve m e talb ir ne s ne nin (b il gis ayarın k as as ı) ark as ında. O danın ve m as anın pozis yonuna göre ante n dış duvara yönl e ndiril m iş ve e rişim nok tas ını görm üyor ol ab il ir. D ah il i Se çe ne k l e ri Te rcih e din Fiyat açıs ından tuzl u ol s a da, k e ndi içinde n k ab l os uz il e tişim s e çe ne ği il e ge l e n b ir note b ook 'a te rfi e tm e k de pe rform ans ı ol duk ça artıracak tır. Bunun ne de ni de ante nl e r. Ge ne l de dik e y ol arak note b ook e k ranl arının yanında e nte gre b içim de ge l iyorl ar. Mas aüs tü b il gis ayarl arın K ab l os uz LAN k artl arında m utl ak a ol m as ı ge re k e n şe y, ante ni uzatıp is te diğiniz ye re k oyab il m e s e çe ne ğidir. Ante n k ab l os u k arta b ir s ok e tl e tak ıl m al ıdır, b öyl e ce l azım ge l diğinde b u ante ni dah a iyi b ir ante nl e de ğiştire b il irs iniz. Eve t, onl ar da var! Bul unm as ı zor da ol s a, yük s e k 'gain'l i ante nl e rin s inyal l e rini al ab il e n PC k artl arı da piyas ada b ul unuyor. Örne ğin O RiNO CO Gol d card üze rinde dah il i ante nine e k ol arak tak ıl ıp çık artıl ab il e n b ir ante n e k l e ntis ine de s ah ip. H e r ne k adar b u tür b ir ante n b ul m ak zor da ol s a, ürünün k e ndi içe ris inde k i ante n de ol duk ça k ul l anışl ı. K ab l os uz LAN'l ara m as aüs tü b ağl antıs ı s unm ak için k ul l anıl an b ir b aşk a s e çe ne k de USB adaptörl e r. USB arab irim l e rin ge ne l pe rform ans ı s öz k onus u ol duğunda b iraz de zavantaj ol duğu doğru ancak e n azından adaptörü ve ante ni uygun b ir şe k il de ye rl e ştirm e im k anınız ol acak tır. Bu uygul am a için ye ni k üçük ce p tipi adaptörl er ye rine k ab l ol u b ir USB adaptörü s e çm e k dah a doğru ol acak tır. Z oom 'un Z oom Air Mode l 4103 m ode l inin k ul l anım ı dah a da k ol ay, çünk ü üze rine s tandart b ir "cop"ante n tak ıl ab il iyor. Bütün k ab l os uz is te m cil e r il l e de e trafta dol aşm ak zorunda de ğil dir. Bu yüzde n b ir s onrak i b öl üm de m as aüs tü b il gis ayarl ar için k ul l anıl an s e çe ne k l e re göz atacağım . 1 Mart2007 Yük s e k fiyatından dol ayı dah a az te rcih e dil e b il e ce k b ir ürün s e ris i de ye ni k ab l os uz Eth e rne t k öprül e ri. Bunl ara b ir örne k ol arak Link s ys W ET11 m ode l ini ve re b il iriz. Bu m ode l l e rde b il gis ayarınızda b ir Eth e rne t portu ol m as ı ge re k l i, ancak çal ışm ak için b ir aygıt s ürücüs ü yük l e m e nize ge re k k al m ıyor. Ancak b u tür ürünl er s inyalaçıs ından e k s tra b ir avantaj s ağl am ıyorl ar. Aynı şe y Link s ys W AP11 ve ya diğe r AP Cl ie nt m odunu de s te k l e ye n ürünl e r için de ge çe rl i. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 5 6 D onanım w w w .pd fd e rgi.com Ante nl e r h ak k ında b u k adar k onuştuk tan s onra de m e k k i b iraz da ante n s e çim i ve k urul um una de ğinm e m iz ge re k l i. Buyurun b ir s onrak i b öl üm e o vak it... ("ante nna dive rs ity") de ğe rini artırm ak . Bu de ğe r W LAN pe rform ans ını b aşk a b ir ne de nde n dol ayıpozitif yönde e tk il iyor. Ante n Te rfis i - D ik k at Edil m e si Ge re k e nl er Sinyal in düşük ol duğu durum l arda b ir s inyal yük s e l tici k ul l anarak prob l e m i çözm e k k ul ağa h oş ge l iyor, ancak yine de de ne m e l e r gös te riyor k i dah a yük s e k 'gain' oranına s ah ip ante nl e ri k ul l anm ak dah a ucuz ve dah a iyi s onuçl ar ve riyor. Şu nok tal ara dik k at e tm e k ge re k l i: Link s ys K ab l os uz LAN ürünl e rinde b iraz dah a b üyük b ir RP-TNC k one k tör k ul l anıyor, dah a k üçük b oyutl u ol an RP-SMA s tandardı is e diğe r firm al ar tarafından de s te k l e niyor. Bu arada h e r ante nde adı ge çe n "RP" k ıs al tm as ı "Re ve rs e Pol arity" anl am ına ge l iyor. Sal ınım D e s e ni Ante nin s ize uygun ol up ol m adığını be l irl em ek için gain k adar öne m l i b ir fak tördür. Ante nin k aps am a al anını b e l irl er ve e ğe r yanl ış b ir ante n s e çil irs e k aps am a al anınız e s k is inde n dah a b e te r ol ab il ir. Monte Edil e b il me Ante nin fizik s e lyapıs ını s im ge l e r. Artık h e r türde ante n yapıs ı b ul m ak m üm k ün, b u yüzde n il e ride k i is te k l e rinizi de göz önünde b ul undurarak b ir s e çim yapm anız ol duk ça öne m l i. Es k i ante ninizi s ök tünüz ve k one k tör tipini de b il iyors unuz, şim di ye ni ante ni nas ıl s e çe ce k s iniz? D ik k at e dil m e s i ge re k e n dört Ante n Te rfis i - Se çim i Yapm ak fak tör var: Ante n s e çm e s anatı öze l l ik l e b ina dışında uzun m e s afe l e re ul aşm ak is te diğinizde İşl e tim Fre k ans ı öne m k azanan b ir işl e m dir. Ancak k ıs a gal arının çal ışm a şe k l i yüzünde n K ab l os uz LAN'l ar çift yönl ü s is te m l e rdir. Radyo dal e rde (yol un b ir tarafından diğe r e rin be l l i fre k ans aral ık l arında m e s afe l Erişim nok tas ının yük s e k s e viye de b ir s inyal ante nl garaja vs .) ak l ınızda çal ışm as ı için b azı tas arım ge re k s inim l e ri tarafına, e vde n yol l am as ı o k adar öne m l i de ğil , çünk ü t ut m anı z ge re k e n nok t al ar şö yl e : m e vcut. Ge ne l ol arak işl e tim fre k ans ı ne is te m ci tarafında bu s inyal in k adar yük s e k s e , ante nin fre k ans aral ığı da de s te k l e nm e m e ih tim al i var. K ural1: Bas it b ir dipol ar ante nin k aps am a o k adar düşük ol uyor. al anının ik i k atına çık m ak için 6-dB (dBi)'l ık En iyi s onucu al m ak için yük s e l ticil e r e rişim idir. İk i k atına çık artm ak e n 802.11b K ab l os uz LAN'l ar için 2.4GH z b ir artış ge re k l nok tal arına m üm k ün ol duğu k adar yak ın ol acak tır, çünk ü K ab l os uz e ye n b ir ante ne ih tiyacınız iyi s e çe ne k durm al ı, b öyl e ce k ab l ol arda s inyal k aynı fre k ans ını de s te k l LAN'ınızın k aps am a al anında s inyal i k ötü var. Bu ante n, m aal e s e f 802.11a için ol m am as ı s ağl anıyor. Bu ge re k s inim ekl e ye ce k duvar, pane l gib i e l e m anl ar k ul l anıl am az. yüzünde n e rişim nok tas ının k urul um u ol acak tır. zorl aşab il ir ve öze l l ik l e e vl e rde k urul um Gain prob l em l e ri yaşanab il ir. D ah a önce de b e l irttiğim gib i, e rişim nok tas ı K ural 2: Ante ninGain de ğe r ne k adar anı da o k adar ge niş ve ya k ab l os uz route r il e ge l e n b as it dipol ar yük s e k s e , k aps am a al D iye l im k i dah a yük s e k 'gain'i ol an b ir ante n im i o k adar dar ol acak tır. Bu ante n'in gain'i yak l aşık 2.2dBi de ğe rinde dir. ancak yöne l tak tırm aya k arar ve rdik . Ne re de n e s k opl arda i e rişim nok tas ı ve ya e tk i ayne n dürb ün ve ya te l b aşl ayacağız? Önce l ik l e e rişim nok tas ı ve ya Bu arada ik i ante nl duğu gib idir. Te l e s k ob un gücü ne k adar k ab l os uz route r'l arda b u de ğe r 4.4dBi ol k ab l os uz route r'a ante ni b ir şe k il de fazl ays a h e de f görüş al anı da o k adar m uyor, h e m e n s öyl e ye yim . Çift ante n b ağl am ak ge re k l i. Görül e n o k i, e n fazl a ol ır. k ul l anıl m as ının ne de ni ante n çe şitl il iği daral k ul l anıl an W LAN ante n tipl e ri aşağıdak il e r: yük s e l ticil e r h e m s inyal i h e m de gürül tüyü yük s e l tiyor. Ve ri gönde rm e yönünde prob l e m çık artm ayan b u öze l l ik , m aal e se f gürül tünün yük s e l m e s i yüzünde n zayıf b ir K ab l os uz LAN s inyal ini yok e de b il iyor. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 5 7 D onanım Püf nok tas ı: adl andırıl ır. Ante nin yöne l im i w w w .pd fd e rgi.com ge ne l de "b e am w idth " ol arak İk inci nok tanın ne de ni açık . D izüs tü b il gis ayarl ar k artın ante nini yatay b ir düzl e m de k onum l andırırl ar, oys a e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'l arın ante nl e ri dik e ydir. İşte b u yüzde n dah il i Ante n k onus unu k apatm adan önce k ab l os uz ağ k artl arının ne de n K ab l os uz LAN k artl arı dah a iyi çal ışıyorl ar. Ge ne l de ante nl e r e k ranın düşük pe rform ans ve rdiğini açık l ayal ım . Çoğu dizüs tü b il gis ayar yanında dik e y duruyorl ar ve b oyutl arıdah a b üyük ol uyor. k ul l anıcıs ının b il diği gib i, W LAN k artl arı ol duk ça dar yöne l im l i, Şe k il Artık b ir ante n e k s pe ri ol duğum uza göre yak l aşık b ir yıl dır K ab l os uz 3'te b unun ne k adar ol duğunu göre b il irs iniz. LAN k ul l anıcıl arı için güçl ü al te rnatif s unan ye ni b ir k ons e pte göz atal ım . K ab l os uz LAN Yine l e yicil er K ab l os uz LAN pe rform ans ını artırm ak için ye ni b ir al te rnatif ve b ütçe s i dar k ul l anıcıl ar aras ında popül e r ol an b ir k ons e pt de "w ire l e s s re pe ate r" (k ab l os uz LAN yine l e yicil e r) k ul l anm ak . Bu m e tod e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'l ar piyas aya çık tığından b e ri ortada, ancak il k b aşl arda s ade ce fiyatı 300 dol ardan yük s e k ol an üs t uç e rişim nok tas ıve ya k ab l os uz route r'l ar için ge çe rl iydi! Bu k ural 2002 yıl ının b ah arında D -Link D W L-9 00AP+ e rişim nok tas ına ücre ts iz b ir firm w are günce l l e m e s i s unduğunda de ğişive rdi. Bu günce l l e m e s aye s inde K ab l os uz LAN yine l e yicil er 100 dol arın al tına indi. D -Link b u pazarda ol duk ça agre s if davranıyor ve dah a ucuz (yak l aşık 70 dol arl ık ) al te rnatifl e r de s unuyor. Bir K ab l os uz LAN yine l e yici b as itçe öze lb ir m odu ol an ve diğe r is tas yonl ardan al dığı s inyal l e ri üze rinde n il e te n b ir e rişim nok tas ı ol arak düşünül e b il ir. Böyl e ce , ağın k aps am a al anını artırm ak için ge re k l i ol an te k şe y b ir e rişim nok tas ıve b ir e l e k trik prizi ol uyor. Bu grafik tipik b ir 802.11b k artın göre ce duyarl ıl ığını gös te riyor. Burada ana nok tal ar şöyl e: Bu k e s inl ik l e om ni-dire ctionalpe rform ans ıgös te rm iyor Eğe r b il gis ayarın gövde s i dik e y ol arak tutul s aydı pe rform ans dah a iyi ol acak tı! 1 Mart2007 El b e tte , b u s e çe ne k b e rab e rinde b azı s orunl ar da ge tiriyor. Yine l e m e m odunda çal ışan b ir e rişim nok tas ının Eth e rne t portu artık LAN trafiğini taşım ıyor ve yöne tim arab irim ine b ağl anm ak için te k yolol arak o LAN portunu k ul l anm ak k al ıyor. Bu yüzde n de b u tür yine l e yicl i e rişim i zor nok tal ara k oym am ak ge re k l i, çünk ü arada b ir k il itl e ndik l e rinde re s e tl e m e k ol duk ça zorl aşıyor. Ayrıca, araya k oyduğunuz h e r yine l e yici norm al ve ri il e tim pe rform ans ını yarıya indiriyor. Yani 5Mb ps 'l ik b ir trafik b u e rişim nok tas ına girince dışarı 2.5Mb ps ol arak çık ıyor. Eğe r K ab l os uz LAN'ı s ade ce W e b taram a ve e -m ailiçin k ul l anıyors anız çok fazl a prob l em e tm e ye b il irs iniz. Ancak e ğe r çok h ızl ı b ir Inte rne t b ağl antınız vars a - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 5 8 D onanım ve çok fazl a dos ya trans fe ri ve ya dow nl oad ge rçe k l e ştiriyors anız b ir K ab l os uz LAN yine l e yicinin pe rform ans ından m e m nun ol m ayacak s ınız. Bazı ürünl e r K ab l os uz LAN yine l e yicil e rinin b irb irl e ri il e b ağl anab il m e s ine im k an ve riyorl ar ancak çoğu durum da s ade ce te k b ir "atl am a" ge rçe k l e ştirm e k m üm k ün. Ancak b u durum da da b irde n fazl a yine l e yiciyi b ir e rişim nok tas ının e trafına daire s e lol arak ye rl e ştirip b aşk a al anl ara da e rişim s ağl am anız m üm k ün. w w w .pd fd e rgi.com çal ışır durum da ol m as ıb il e ge re k m iyor. H om e Pl ug H PNA s tandardına b e nze r ol arak çal ışıyor ancak ve ri trans fe ri için e vde k i AC priz k ab l ol am as ını k ul l anıyor. H om e Pl ug'ın ve ri h ızı 14Mb ps ancak ortal am a pe rform ans ı H PNA k adar. İk i te k nol oji de e rişim nok tal arına ve ril e ri k ab l o il e e riştirm e k için k ul l anıyor. Örne k b ir k urul um için Şe k il5'e b ak ıl ab il ir. Bir H om e Pl ug Eth e rne t K öprüs ü k ul l anarak Eth e rne t LAN'ınızın b ir ucunu b ir prize , diğe r ucunu da b ir k öprü il e uzak tak i e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'a b ağl ayab il iyors unuz. Birk aç k öprü dah a k ul l anarak s is te m e dah a fazl a e rişim nok tas ıe k l e ye b il iyors unuz. Bu te m e l k urul um un b ir çok varyas yonu m üm k ün. Ayrı b ir route r ve e rişim nok tas ı k ul l anab il iyors unuz, h atta piyas ada k e ndi içinde H om e Pl ug k öprüs ü ol an Spe e dStre am 2524 Pow e rl ine W ire l e ss D SL/Cab l e Route r gib i m ode l l e r de var. Spe e ds tre am 'in ayrıca 2521 Pow e rl ine 802.11b W ire l e s s Acce s s Point adında da b ir m ode l i b ul unuyor, b u m ode lb ir 802.11b AP ve H om e Pl ug-Eth e rne t k öprüs ünü b irl e ştiriyor. H e m m al iye t h e m de k arm aşık l ık açıs ından b ak tığınızda b u e n s on adım ol duk ça zorl ayıcıdır. K ıs a b ir s üre önce s ine k adar, b irde n fazl a e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r k ul l anm ak için b ir s ürü CAT5 Eth e rne t k ab l os u ve prizl e uğraşm ak ge re k iyordu. K ab l ol am a potans iye l b ir b aş ağrıs ı ol duğu için b u tür b ir k urul um ge rçe k l e ştirm e de n önce ge rçe k te n iyi b ir s ah a çal ışm as ı ge rçe k l e ştirm e k ge re k iyor. Bu tür s orunl ardan dol ayı pe k çok e v k ul l anıcıs ı b azı şe yl e rde n vazge çm e k zorunda k al m ıştır. Be nim şah s i te rcih im H PNA ye rine H om e Pl ug. Çünk ü dah a e s ne k l e r, e vin h e r odas ında b ir e l e k trik prizi b ul ab il irs iniz, ancak te l e fon s ok e tl e ri için aynı şe yi s öyl em ek m üm k ün de ğil . Bir e rişim nok tas ını b ir prizde n çık artıp diğe rine tak m ak k adar b üyük b ir özgürl ük ol ab il ir m i? As l ında, artık piyas ada görül e n ve il e tişim i prizl e r ve te l e fon k ab l ol arı üze rinde n k urab il e n al te rnatifl e r s aye s inde b u işl em ol duk ça k ol ayl aştı. 1 Mart2007 nas ıl H PNA tab anl ı b ir k urul um da b e nze r b ir şe k il de çal ışıyor. Burada da H PNA - Eth e rne t k öprül e ri (ve k l as ik b ir e v te l e fon prizine ul aşım ) k ul l anıl ıyor. Erişim Nok tal arınıEth e rne t's iz Ek l em ek H om e PNA (H PNA) s ayıs al ve ril e ri te l e fon h atl arı üze rinde n 10 Mb ps h ızında taşıyab il iyor, ortaya çık an ve ri pe rform ans ı 5Mb ps civarında ol uyor. H PNA te l e fon h attının norm al s e s , ve ri, fak s ve ya D SL trafiğini e tk il e m iyor, h atta te l e fon h attının Şe k il de al te rnatif ağ m e totl arının k ul l anıl dığına b ir örne k b ul unuyor. Şe k il 5: Güç k ab l ol arını k ul l anarak nok tas ık urm ak e rişim - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - H e r ik i yak l aşım ın da k e ndine göre de zavantajl arı var. H e m te l e fon h e m de güç k ab l ol arı yük s e k h ızl ı ve ri s inyal l e ri için "e n uygun" taşım a m e dyas ı de ğil dir, h atta b unl arın nas ıl ol up da çal ışab il diğine h al a Say fa 5 9 D onanım w w w .pd fd e rgi.com h ayre t e diyorum . Es k i e vl e rde ve ya ofis l e rde oturanl ar ağ pe rform ans ının çok düşük ol duğundan ve ya b azı prizl e rde h iç çal ışm adığından şik aye t e diyorl ar. Me s afe de öne m l i, ge ne l de e vde n garaja uzanm ak pe k m üm k ün ol m uyor. Erişim Nok tas ıEk l e m e - Eth e rne t Biraz fante zide n s onra k e ndi dünyam ıza ge ri dönüyoruz. Eve t, Eth e rne t k ab l ol am a b iraz prob l em l i ol ab il ir, ancak e n h ızl ı ağ il e tişim ini e l de e tm e nin e n k ol ay ve s oruns uz yol udur. Eğe r PO E (Pow e r O ve r Eth e rne t: Eth e rne t Ü ze rinde n El e k trik Al m a) s e çe ne ği ol an b ir e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r k ul l anıyors anız b u tür al e tl e ri prize b il e tak m ak zorunda de ğil s iniz. PO E s aye s inde Eth e rne t k ab l ol arının içe ris inde k i k ul l anıl m ayan k ab l ol ar üze rinde n e l e k trik taşınıyor. PO E s e çe ne ği ol m ayan b ir e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r k ul l ans anız da k e ndi PO E s is te m inizi k urm anız o k adar zor de ğil . Birde n Fazl a Erişim Nok tas ının Ayarl anm as ı Bu ürünl e ri b ağl adık tan s onra ayarl am ak tah m in e ttiğiniz k adar zor de ğil dir. Aşağıdak i adım l arı tak ip e tm e niz ye te rl idir: 'Bütün e rişim nok tal arınıaynıSSID 'e ayarl ayın W indow s XP'nin "ayarl am a ge re k tirm e ye n" ağ k urul um öze l l iği s aye s inde de ğişik SSID 'l er k ul l anan e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'l ara b ağl anab il iyor, ancak e n iyis i b ütün e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'l ardan aynı SSID 'i k ul l anm ak . Yak ın Erişim Nok tal arıAynıK anal ıK ul l anm as ınl ar 802.11b için fre k ans l arı çak ışm adığı için k ul l anıl ab il e ce k e n iyi k anal l ar 1, 6, ve 11 ol acak tır. Cirond Te ch nol ogie s 'in b ir w h ite pape r'ında 1,4, 8, ve 11 num aral ı k anal l arın da b e l l i b ir pe rform ans azal m as ı yaşanm adan k ul l anıl ab il e ce ği b e l irtil iyor. İk i durum da da m e m nun e dici s onuçl ar al ab il irs iniz. K onuyu k apatm adan önce e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r e k l e m e k için aşağıdak i nok tal ara dik k at e tm e niz ge re k tiğini de b e l irte yim : Sab it IP K ul l anın Çoğu e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r k ab l ol u ağdan D H CP üze rinde n k ol ayca IP al ab il ir, ancak s ize öne rim b u e rişim nok tal arının h e r b irine ayrı IP'l e r ve rm e nizdir. K arıştırın! LAN'ınızda D H CP s unucu tarafından dağıtıl m ayan K ab l os uz LAN al tyapınıza ye ni b ir e rişim nok tas ı IP'l e ri k ul l anın. Böyl e ce h e r e rişim nok tas ına h e r ve ya k ab l os uz route r e k l e rk e n il l e de aynı m ode l s e fe rinde doğru adre s i k ul l anarak e rişe b il irs iniz. Ve ve m ark ayı k ul l anm ak zorunda de ğil s iniz. Aynı e ğe r e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'ın k e ndi m ode l i k ul l anm anın te k açık avantajı h e r b ir üze rinde D H CP s unucus u vars a onu m utl ak a ürünün yöne tim arab irim ini ayrı ayrı öğre nm e k k apatın! Bir ağda te k b ir D H CP s unucus u ye te rl idir. zorunda k al m am anız. Örne k : D iye l im k i LAN'ınızın ana route r'ının IP adre s i 19 2.168.1.1 (s ub ne t m as k K ab l os uz Route r'l arın K ul l anım ı 255.255.255.0) ve üze rinde k i D H CP s unucus u K ab l os uz route r'l ar e rişim nok tal arına b ir 19 2.168.1.100 adre s inde n b aşl am ak üze re 20 IP ge nişl em e ekl e ntis i ol arak düşünül e b il ir, ancak b u adre s i dağıtıyor. İşl e ri k ol ayl aştırm ak için il k e rişim m oda çal ışab il m el e ri için b azı ayarl arının doğru nok tas ına 19 2.168.1.254 (s ub ne t m as k yapıl m as ıge re k l idir. 255.255.255.0) IP adre s ini atayın, ve h e r b ir ekl e nti e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r için de b u adre s i 1 azal tın. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 6 0 D onanım w w w .pd fd e rgi.com Parçal arıBirl e ştirm e k Eğe r b uraya k adar ge l e b il diys e niz k afanızın b u yazıyı ok um aya b aşl adığınız andan dah a k arışık ol duğuna b ah s e gire rim . O vak it e n iyis i b ir öze t de ne m e s ine girişm e k : Prob l e m i Anl ayın Artık radyo dal gal arının ortal ık ta nas ıldol aştığını b il iyors unuz, b u yüzde n potans iye l prob l em k aynak l arına (m e tal panol ar, girişim yapan k aynak l arı ve ak varyum l ar) göz atın. Bul duğunuz prob l em l e ri gide rm e ye çal ışın. H e r türl ü durum da prob l e m i çözm e nin e n iyi ve e n ucuz yol unun e rişim nok tal arının ye rini de ğiştirm e k ol duğunu unutm ayın. "K ab l os uz LAN al tyapınıza ye ni b ir e rişim nok tas ıve ya k ab l os uz route r e k l e rk e n il l e de aynım ode lve m ark ayık ul l anm ak zorunda de ğil s iniz. Aynım ode l i k ul l anm anın te k açık avantajıh e r b ir ürünün yöne tim arab irim ini ayrıayrıöğre nm e k zorunda k al m am anız." İşl e ri Bas it Tutun Yük s e k gain de ğe ri ol an ante nl e r öze l l ik l e de e rişim nok tas ına b ağl anab il iyorl ars a e n b as it ve ucuz çözüm ol ab il irl e r. Eğe r e rişim nok tas ı ve ya k ab l os uz route r'ınızın üze rinde çift ante n b ul unuyors a, h e r zam an aynı m ode l de n ik i ante n k ul l anm aya öze n gös te rin. Eğe r işinize yaram ıyors a, b undan s onra s ıra is te m cil e ri günce l l e m e ye ge l m iş de m e k tir. Ek Erişim Nok tal arından K ork m ayın H PNA ve H om e Pl ug s e çe ne k l e ri de ol duğu göz önünde tutul urs a, e k l e nti e rişim nok tas ı k ul l anım ı il l e de m e tre l e rce k ab l o il e uğraşm anızı ge re k tirm iyor. Bazı durum l arda uygun ol arak ye rl e ştiril m iş ek b ir e rişim nok tas ı b ütün prob l e m inizi çöze b il ir, ve h e r şe y dah a ucuza ge l e b il ir. K ıs acas ı, artık K ab l os uz LAN'ınızdan şik aye t e dip durm ayın. En azından şim di yapab il e ce k b ir şe yl e riniz var! D ah a AzıD ah a İyi O l ab il ir Eğe r ürünl e rin ye rini de ğiştirm e k prob l e m inizi çözm üyors a, m üm k ün ol an e n ucuz yatırım ı yapm ayık e ndinize düs tur e dinin! 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Re k l am ve rm e k yada s pons or ol m ak is te rm is iniz? Say fa 6 1 O yun w w w .pd fd e rgi.com Scarface (PC) İ nce l em e H as an Uğur Nayır Başk a b ir GTA k l onu m u? Scarface ve Re s e rvoir D ogs uzun zam andır be k l e diğim ik i yapım dı. As l ında il gim i çe k m e l e rinin ne de ni, dünya tarih ine ge çm iş, ik i k ül t fil m in oyunl arı ol m as ıydı. Re s e rvoir D ogs , m aal e s e f is te diğim gib i de ğil di. Fil m de ol ayl arın nas ılge l iştiğini anl atıyordu, fak at dah a iyi ol m as ını ve b ana o atm os fe ri dah a fazl a s unm as ınıis te rdim . Kl as ik EA Gam e s 'in Godfath e r'ın da göre m e diğim iz AlPacino, s onunda dijitaldünyada k e ndis ini Scarface il e b e rab e r gös te rdi. Efe ndim ne dir b u Scarface ve ya Türk çe s iyl e Yaral ı Yüz? 19 83 yıl ında çe k il e n e şs iz b ir fil m K üb al ı ol an Tony Montana (Al Pacino), b üyük düşl e rl e Miam i'ye ge l ir. Am acı ze ngin ol m ak ve para k azanm ak tır. Bu yüzde n Rob e rt Loggia is im l i b ir uyuşturucu patronunun yanında çal ışm aya b aşl ar. Ancak Montana'nın ze k âs ı ve h ırs ı, k e ndi patronunu b il e yok e dip, e n b üyük ol m as ını s ağl ar. Yak l aşık üç s aat s üre n fil m, uyuşturucu ticare tini ve ye ral tı dünyas ında ne l e rin döndüğünü gös te re n b ir yapım dı. Ol ive r Stone 'un s e naryos unu yazdığı Scarface , Brian De Pal m a'nın yöne tm e nl iğinde çe k il m işti. H al iyl e tutul an ve b azı k işil e re b il e il h am ol an Yaral ı Yüz'ün, oyunu için de girişim l e re b aşl andı ve s onunda tam am l anıp, b iz k ul l anıcıl arl a b ul uştu. atl adığınız gib i e trafı turl ayab il irs iniz. Yapm am ız ge re k e n s on de re ce b as it; al dığım ız göre vl e ri b aşarıl ı b ir şe k il de ye rine ge tirip, para k azanm ak ve s e rve tim izi ye nide n yapm ak . AlPacino'l u GTA? Ak s iyon dozajı Fil m de n k are l e rl e b aşl ayan oyunum uz b izi dire k ol arak Tutorial 'a yönl e ndiriyor. Fare il e şunu yapın, b ununl a şunu vs gib i öğre tici b ir program dan s onra dire k ol arak ak s iyon içine dal ıyoruz. Mal ik âne m izi b as an adam l ara k arşı e l im izde taram al ı il e m ücade l e ye girm e m iz ge re k iyor. Buradan paçayı s ağ k urtardık tan s onra as ıl oyun b aşl ıyor. Fil m gib i b ir açıl ıştan s onra 19 80'l e rin Miam i's inde k e ndim izi b ul uyoruz. Yöne ttiğim iz k arak te r tab ii k i s uratı ve görünüşüyl e AlPacino. Bu nok tadan s onra yapım b ir anda de ğişiyor. O ynark e n k arşım da GTA Vice City'i görür gib i ol dum . K arşım dak i ade ta GTA'ydı, ancak arada tab ii k i fark l ar da vardı. O yunun h e m e n b aşında k arşıl aştığım ız ak s iyon dozajı, ge ri k al an k ıs ım da da k e ndini gös te riyor. Bolb oladam öl dürm e k b izim b aşl ıca m e s l e ğim iz ol acak . Sağ fare tuşuyl a, k il itl e diğim iz düşm anl arı vurm am ız dah a k ol ay ol acak tır. Ancak Tony b u durum da h ızl ı h are k e t e de m iyor ve ağır b ir te m poda k al ıyor. İşin diğe r il ginç k ıs m ını is e "Rage " m odu ge rçe k l e ştiriyor. Rage m odu as l ında k ıs a s üre l iğine Tony'e öl üm s üzl ük k azandırıyor. "V" tuşuyl a ak tif e ttiğim iz zam an, b ir anda k e ndim izi FPS k am e ras ında b ul uyoruz. Rak ipl e rim izi b u şe k il de öl dürüp, s ık ıştığım ız anl arda k urtul ab il iyoruz. Ayrıca b izl e re s ağl ık da k azandırıyor. Rage 'i k ul l anm ak için adam öl dürm e m iz de ge re k iyor. Sağ al t k öşe de b u m odun h azır ol duğunu ve s ağl ığım ızı gös te re n b ir gös te rge b ul unuyor. Scarface 'te il k ol arak b ir özgürl ük var, çünk ü k oca Miam i şe h rinde s iniz. Arab anıza 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - O yunun h em en b aşında m al ik âne m ize yapıl an b as k ınl a ol duk ça para k ayb e tm iş durum dayız. Göre vl e r as l ında yine GTA'dan h atırl ayacağım ız gib i b ir ye ri b as m a, para al m a, b irini öl dürm e k vs gib i al ışk ın ol duğum uz k l as ik m afya göre vl e ri. İşte b u göre vl e ri yapark e n b ol b ol ak s iyona b aşvuracağız. Say fa 6 2 O yun w w w .pd fd e rgi.com Bal ina fil os u Güne y O k yanus u'nu te rk e diyor Rak ipl e rim izi vurduk ça b e l irl i puan al ıyoruz. Bu puanl ar vurduğum uz ye re yani k afas ı, el i, k ol u, ayağı vs göre de ğişiyor. Buna göre Rage gös te rge s i dol uyor. Miam i içinde arab a k ul l anab il iyor, te k ne ye atl ayıp de niz s e fas ına çık ab il iyoruz. Öze l l ik l e arab a k ul l anırk e n aşırı h ız yapm ak ve ya b iril e rine çarpm ak pol is l e b aşınızı be l aya s ok ab il ir. Scarface 'in grafik l e ri yine GTA tadında ol m uş, fak at grafik l e rde b azı e k s il e r var. Tony Montana ve b azı b aşk arak te rl e rin m ode l l em el e ri iyi ol s a da, şe h irde k i ins anl ar ge ne l de h e p aynı. Süre k l i ol arak çe vre de b irb irinin k l onu ins anl arı görm e k can s ık ıcı ol ab il iyor. Bunl ar dışında b azı ye rl e rde k apl am al ar k ötü duruyor ve grafik s e l b irk aç tane h ata da b ul unuyor. Yine de b u prob l em l e re k arşın, 19 80'l e rin h avas ı görüntü ol arak yans ıyor ve b u çok h oş. Se s k onus unda yapım k e s inl ik l e b aşarıl ı. Tony'nin s e s i ol duk ça k arizm atik . Çe vre de k i dış se sl er ve diğe r k arak te rl e rin 1 Mart2007 Antark tik a, Ul us l araras ı — Japon H ük üm e tinin b al ina avl am a fil os unun l ide rinin açık l am as ına göre fil o s onunda Güne y O k yanus u’nu te rk e diyor. Yangın yüzünde n dok uz gündür çal ıştırıl am ayan Nis s h in Maru, şim di yapıl an b ak ım dan s onra çal ıştırıl dıve rotas ında il e rl e m e ye b aşl adı. Um uyoruz k i b u fil onun b al inal ar ve e şs iz Antark tik a e k os is te m ine yöne l ttiği s on te h dittir. k onuşm al arı da b aşarıyl a yapıl m ış. En can al ıcı öze l l ik is e m üzik l e r ol uyor. Birçok ünl ü şark ıcı ve gruptan parçal ar var k i, b unl ar aras ında, Cypre s H il l , Judas Prie s t, Motörh e ad, Rob Z om b ie , Joh nny Cas h gib i is im l e r b ul unuyor. Son de tayl ar Yapım k ons ol dan port e dil diği için, grafik l er dışında b iraz da k ontrol l e r de s orun yaşayab il iyoruz. K am e ranın arada s ırada s ırıtm as ı ve b irk aç program l am a h atas ı da m e vcut. Yapay ze k â aptal , ancak b öyl e b ir oyunda zate n il e ri düze y tak tik yapan düşm anl arın ol m as ını da b e k l e m e zdim . Bunun ye rine b ol ca rak ip ve m afya üye s i b ul unuyor. Bazı e k s il e rine rağm e n, k ül t b ir yapım ın oyunu ol arak Scarface k ötü de ğil . Öze l l ik l e il ginç ve k ul l anışl ı te l e fon s is te m i çok işe yarıyor. Eğl e nce l i ve ak s iyon dol u oynanışı ve e n öne m l is i Tony Montana'yı yani AlPacino'yu yöne tm e k ol duk ça ze vk l i. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 6 3 O yun w w w .pd fd e rgi.com Cl ive Bark e r's Je rich o (PC) Ö n İ nce l em e Ayk ut Gök e r Bu oyunda k ork m am am ız için ge re k e n h içb ir şe y yok . K ork u oyunl arından h oşl ananl ar, ge çm işe k ıs a b ir yol cul uk yapıyoruz. Yıl2001, Şub at ayı Z am anına göre s üpe r grafik l e ri, k e yifl i oynanışı ve m uh te şe m öyk üs ü il e b il gis ayarl arım ızın b aşında k ork u dol u dak ik al ar ge çirm e m ize ne de n ol an b ir oyun vardı. H atırl am adınız m ı? El e ctronic Arts 'a b ağl ı D re am w ork s Gam e s tarafından ge l iştiril en yapım ın en öne m l i tarafı k uşk us uz, k ork u e de b iyatının fe nom e n is im l e rinde n Cl ive Bark e r'ın im zas ını taşıyor ol m as ıydı. O yun dünyas ına h iç de yab ancı ol m ayan yazar, EA tarafından ge l e n te k l ife ol um l u yak l aşıp, h âl â adını s aygıyl a (ayrıca k ork u ve titre m e yl e ) andığım ız Undying'in (dil inizin ucundaydı de ğil m i?) yapım e k ib inde b ul undu. Bitirm e ye doyam adığım b ir yapım ol an Undying, k ork u ve ge ril im i oyuncuyu b oğm adan ve rm e s ini b il e n, e tk il e yici atm os fe riyl e de k ul l anıcıyı b üyül e ye n yapım , otorite l er tarafından övgüyl e k arşıl andı. Bunca s e ne dir ik inci b ir oyunu be k l iyorduk k i, 2005 yıl ında Cl ive Bark e r im zal ı ye ni b ir proje nin, D e m onic'in yapım ına b aşl andığı h ab e ri duyurul du! Fak at m aal e s e f ge çtiğim iz yaz, ge l iştirici firm a Te rm inalRe al ity'nin finans als orunl arı ne de niyl e proje iptal e dil di. Şim di k ork u s e ve rl e rin yol unun üze rine ak ıb e tinin D e m onic gib i ol m am as ını dil e diğim iz Je rich o çık ıyor! Yine Cl ive Bark e r'ın adını taşıyan Je rich o'yu s ade ce b ir 'h ayatta k al m a/k ork u' oyunu ol arak de ğe rl e ndirm e k yanl ış. Örne ğin Re s ide nt Evil4, b u tarzı dah a çok ak s iyona yak l aştırm ıştı. Cl ive Bark e r's Je rich o b unun tam te rs ini yapıp, ak s iyon oyununu 'h ayatta k al ma ve k ork u' te m as ıyl a k uvve tl e ndirm e yi pl anl ıyor. Siz Firs t Encounte r As s aul t Re con m ıs ınız? Önce l ik l e Je rich o'nun ne ol duğundan b ah s e de l im . Je rico, Te vrat'a göre dünyanın il k ye rl e şim ye ri. M.Ö. 9 000 yıl ında var ol duğu tah m in e dil e n şe h ri, Yah udil e r 7 gün b oyunca k uşatıp, s url arını l ane tl e rl e r. Surl arın yık ıl m as ının ardından Yah udil er k e nti e l e ge çirir. Cl ive Bark e r's Je rich o'da is e çöl de b ul unan k ayıp b ir şe h re gidiyoruz. Te k b aşım ıza de ğil iz, e m rim izde b ir e k ip var. Bu nok tada yapım ın F.E.A.R.'a b e nze rl iği ras tl antıs alol ab il ir de ol m ayab il ir de . Z ira oyunda 7 k işide n ol uşan öze lb ir güve nl ik gücünde göre v al ıyoruz. Ek ib in am acı, Am e rik a'nın çık arl arına te rs düşe ce k paranorm alvak al ara k arşı önl e m al m ak ve te h didi ortadan k al dırm ak . Gönde ril diğim iz b öl ge h er yanıyl a m is tik . O rada k arşıl aşacağım ız canl ıl arın rah ats ız e dil m e m e k gib i b ir fe tişl e ri var. O yüzde n b ize h iç de dos tça davranm ayacak l ar. Ne ys e k i b izim de onl ara ce vap ve re b il e ce k nite l ik l e rim iz var. H e r b iri fark l ı b ir paraps ik ol ojik dal da (şe ytan k ovm a, ge l e ce ği göre b il m e gib i ) e k s pe r ol an e k ib im iz, şe h rin k al b inde b ul unan şe ytani k ötül üğe doğru adım adım yolal acak . Be l k i de yol da ark adaşl arım ızın öl üm l e rine tanık ol acağız, Cl ive Bark e r'ın k al e m i s e naryoyu nas ıl şe k il l e ndirdi b il m iyoruz. Code m as te rs 'ın Mark a Böl üm ü Başk an Yardım cıs ı Barry Jafrato, Cl ive Bark e r için diyor k i; "O nun h ayre t ve rici yaratıcıl ığı, fantas tik ve gize m l i s e naryol arı, ins anı 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 6 4 O yun k ork u dol u b ir girdab ın içine s ürük l üyor." Je rich o'nun proje l ide ri Enric Al vare z; "K ork u te m al ı oyunl arın diğe rl e rine nazaran e n te pe de ol duğunu düşünüyorum " diyor ve ekl iyor "çünk ü b unl ar, e tk il i ve il ginç h ik aye l e riyl e , inte rak tif üs l upl arıyl a, oyunu s anat yapan öze l l ik l e ri içe ril e rinde b arındırıyor". Yapım l a il gil i şim diye de k yayınl anan s ınırl ı s ayıda görs e l de , Cl ive Bark e r's Je rich o'nun grafik s e l ol arak e tk il e yici ol acağını h is s iyatına k apıl dık . Atm os fe rin k us urs uz ol acağının te m inatı Cl ive Bark e r, örne ği is e Undying. Be l ki Undying'te k i gib i se sl e ndirm e l e rde de Bark e r'ın is m ini göre b il iriz. Yapım ın m üzik l e ri il e il gil i h e nüz b ir b il gi yok , ancak atm os fe rin b ütünl üğüne ol um l u e tk i e de ce k l e ri m uh te m e l . Enric Al vare z, Je rich o için; "Bir fil m , k itap ya da TV dizis inde n çok dah a fazl a oyun ol m ayı h ak e de n b ir yapım ." diyor. O na göre Cl ive Bark e r's Je rich o, b ir vide o oyunu ol m ak için fazl as ıyl a uygun b ir h ik aye ye s ah ip. Ye ni ne s iloyun k ons ol l arı Pl ayStation 3 ve X360'ın h aricinde PC için de s atışa s unul acak Cl ive Bark e r's Je rich o. Um uyoruz k i s onu D e m onic'e b e nze m e z. Ya b e nze rs e ? D üşünm e s i b il e k ork unç de ğil m i? Bak ın şim dide n k ork m aya b aşl adık (!) 1 Mart2007 Sine m a w w w .pd fd e rgi.com Pol is İs k oçya'nın Son K ral ı Gom e da O nur Ü nl ü H al uk Bil gine r Özgü Nam al Ragıp Savaş Pol is iye -D ram Türk iye 2006 K e vin Macdonal d Fore s t W h itak e r Jam e s McAvoy K e rry W as h ington Ge ril im -D ram -Tarih i İngil te re 2006 123 dak . Tan Tol ga D e m irci Fe ride Çe tin H al im Ercan Bul ut K öpük Ge ril im Türk iye 2006 Mus a Ram i, m e sl e ğinin zirve s inde b ir cinaye t m as as ı pol is idir. Bugünl e rde k afas ını m e şgul e de n ik i şe y vardır. Biris i k e ndis inde n k ırk yaş k üçük ünive rs ite öğre ncis i Funda'ya ol an aşk ı, b ir diğe ri de ünl ü m afya ail e s i İzm itl il e r'in, Ram i ail e s ine yöne l ik b itm e k b il m e ye n te h ditl e ri. Görüne n o k i Mus a Ram i işi, aşk ı ve ail e s i aras ında s ık ışıp k al acak tır. Aynı günl e rde al dığı b ir h ab e r is e Mus a Ram i'yi tam am e n al tüs t e de r... Sine m am ıza ye ni b ir s ol uk ge tirm e ye aday ol an "Pol is " fil m i; k onus u, ritm i ve b aşarıl ı oyuncu k adros uyl a dik k at çe k iyor. Fil m e , ne re de ys e h e r s ah ne de ye r al an H al uk Bil gine r dam gas ını vururk e n, diğe r rol l e rde Özgü Nam al , Ragıp Savaş, Se rm iyan Midyat ve Em re K araye ldik k at çe k iyor. 1 Mart2007 Ge nç dok tor 19 70'l e rin Uganda's ına vardığında çok uzak l ardak i b ir ül k e de vah şi b ir m ace ra yaşayacağını düşüne re k yol a çık m ıştır. Eğl e ne ce k , ins anl ara yardım el i uzatacak tır. Fak at b u yol cul uk dünyanın e n k aranl ık ye rine , ins an k al b ine gidiyordur. Be ş ark adaş, h afta s onl arını ge çirm e k üze re k iral adık l arı b ir arab ayl a K apadok ya' dak i Gom e da Vadis i' ne doğru yol a çık ar. Yol da k aza ge çirirl e r ve yol l arına yürüye re k de vam e tm e k zorunda k al ırl ar. Gom e da Vadis i'ne ul aştık l arında b ir m ağarada k onak l am aya b aşl ayan ge nçl e ri düş ve k âb us l arın e şl iğinde b irçok s ürpriz b e k l e m e k te dir. Fil m dünyanın tanıdığı e n çıl gın dik tatörl e rde n b iri ol an Idi Am in döne m inde k i Uganda'yı b e yazpe rde ye taşıyor. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 6 6 M üz ik w w w .pd fd e rgi.com Hel e na Paparizou Yunanl ı b ir ail e nin k ızı ol an H e l e na Paparizou, İs ve ç’te doğdu ve b u ül k e de b üyüdü. H e l e na’nın ye te ne k l e ri ve m üzik ale s te tik k aygıs ı, çocuk l uk yaşl arında b aşl adı. D ans e dip şark ı s öyl e m e s inin yanıs ıra oyuncul uk yönüyl e de ok ulyıl l arında b e ğe ni topl uyordu. H ayatındak i e n öne m l i k ararl arından b irini, 17 yaşındayk e n çocuk l uk ark adaşı Nik o il e b irl ik te ve rdi. K urduk l arı Antiq ue is im l i grupl a m üzik çal ışm al arına yoğunl aştıl ar. K ıs a s üre s onra il k s özl e şm e l e rini, ye ni k urul m uş b ir k ayıt şirk e ti ol an Bonnie r il e im zal adıl ar ve s ingl e * al b üm l e ri "O pa O pa"yl a, m üzik piyas as ına "Me rh ab a"de dil e r. Ol ayl ar b aşdöndürücü h ızda ge l işti ve il k çal ışm al arıyl a ül kel e rinin m üzik l is te l e rinde 1 num araya k adar yük s e l m e yi b aşardıl ar. 2001’de Eurovis ion Şark ı Yarışm as ı’nda "I W oul d D ie For You" adl ı İngil izce şark ıl arıyl a üçüncül ük e l de e ttil e r. Eurovis ion’dak i b aşarıl arından al dık l arı h ızl a al b üm l e r h azırl adıl ar, Avrupa turne s ine çık tıl ar ve b aşta Yunanis tan ol m ak üze re b irçok ül k e de n ünl ü s anatçıl arl a ortak proje l e re im za attıl ar. K ariye rl e rinin zirve s ine ul aşm ak üze re yk e n 2003 yıl ında yol l arı ayrıl dı. Bu, H el e na’nın öne m l i k ararl arından b ir diğe riydi... Büyük tutk us undan as l a vazge çm e ye ce k , ancak m üzik dünyas ındak i yol cul uğuna yal nız de vam e de ce k ti. H el e na Paparizou, s ol o k ariye ri b aşl adık tan k ıs a s üre s onra dünya de vi Sony Mus ic il e il k s özl e şm e s ini im zal adı. 2003 yıl ının Aral ık ayında "Anapande e te s K l is is " ("Ce vaps ız Çağrıl ar") adl ı s ingl e* al b üm ünü çık ardı. Şark ı, ünl ü s anatçı ve s öz yazarı Ch ris tos D antis tarafından H e l e na için öze lol arak h azırl anm ıştı. Büyük il gi göre n çal ışm a, m üzik l is te l e rinde zirve de ye r al arak ’al tın al b üm ’ düze yine ul aştı. 2004 b ah arında il k k işis e l al b üm ü ol an "Prote re otita"yı ("Önce l ik l e r") çık ardı. Öze l l ik l e "Antith e s is ", "Anam nis ie s ", "K ats e K al a" ve "Stin k ardia m ou m ono th l ips i" adl ı parçal ar b üyük il gi gördü. Fe ve r ge ce k ul üb ünde Sak is Rouvas ve Giorgos Mazonak is il e b irl ik te s ah ne al m aya b aşl adı. 2005’te ul us l araras ı b aşarıyı yak al ayab il m e k için il k adım ını attı ve şark ıl arının İngil izce ve rs iyonl arını içe re n ye ni b ir al b üm çık ardı. H el e na Paparizou - Euro Edition al b üm ünde 10 şark ı ye r al ıyordu. H el e na, b u al b üm ün il k şark ıs ı ol an "My Num b e r O ne " ("Be nim Bir Num aram ") il e , 21 Mayıs 2005 ge ce s i, Uk rayna’nın b aşk e nti K ie v’de ge rçe k l e şe n 50. Eurovis ion Şark ı Yarışm as ı’nda 230 puanl a b irinci ol du. H el e na b öyl e ce k e ndis inde n çok şe y b e k l e ye n Yunanl ı m üzik s e ve rl er ve m üzik otorite l e rine b ir b irincil ik , b ir de Eurovis ion e v s ah ipl iği h e diye e tm iş ol du. Bundan b öyl e h ayranl arı, dünyaca ünl ü b ir pop m üzik yıl dızı ol m aya gide n zorl u yol unda H e l e na’ya al k ışl arıyl a e şl ik e de ce k l e r... ( * Te k parçadan ve onun düze nl em el e rinde n ol uşan al b üm . ) 2003-2004 s e zonunun k ış döne m inde , Studio Pire os ge ce k ul üb ünde Yunanis tan’ın önde ge l e n e rk e k şark ıcıl arından Antonis Re m os il e şark ıs öyl e di. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 6 7 pd fd e rgi Az Gittik U z Gittik w w w .pd fd e rgi.com Adam yo.ne t H ab e r7.com M uh e ndis Evi.Com Adam yo: Adam yo açıl ım ı Adapazarı Me s l e k Yük s e k O k ul u ol an, öğre ncil e rin Adam -yo ol arak ok uduğu, h ocal arın da Ada-m -y-o ol arak te l affuz e ttiği b ir kel im e dir. H ab e r7 ciddi çizgis inde n h iç ayrıl m ayan ve s igara içil m e nin yas ak ol duğu te k s ite (e n azından şim diye k adar gördüğüm üz). Muh e ndis Evi.Com ül k e m izde faal iye t gös te re n Müh e ndis ve Müh e ndis l ik l e rin ge l işim ine k atk ı s ağl am ayı ih tiyaçl arına ce vap ve rm e yi h e de fl e ye n m e sl eki s ite l e rin e n güze lörne k l e rinde n b iri. Bazıl arı b unu fe l s e fe e dinm iştir. Bazıl arı için h ayati b azıl arı için is b ir şe y de ğil dir. Adam yo.ne t h ayatının b ir parças ı ol du mu işin b itti de m e k tir. O ns uz yaşam azs ın. Adam yo güze l b ir al ışk anl ık tır. İçinde dos tl uk ark adaşl ık s e vgi b arındırır. Payl aşm ak tır. Aşk tır. Tartışm ak tır. Ayk ırı ge l m e k tir. USER’l ık tır. Ü ye l iğim i s il in de m e k tir, diye gide n b ir yaşam zincirine b iz AD AMYO diyoruz… 1 Mart2007 Bil indiği gib i inte rne t m e dyas ı çok b üyük b ir ivm e yl e b üyüyor. Bu b üyüm e de ; h ab e rl e rin çok h ızl ı ve günce l ol arak ye r al m as ı ve bu k aynak l ara ul aşım da k ol ayl ık l arın artm as ının payıçok b üyük . En b üyük h ab e r s ite l e rinde n b iri ol an H ab e r7’de k ate goril e re ayrıl m ış h ab e rl e rin yanı s ıra, b irb irinde n de ğe rl i k öşe yazarl arının yazıl arına da ul aşab il irs iniz. - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Müh e ndis Evi forum s ayfal arı il e m üh e ndis l e rin b il gi al ışve rişinde b ul unab il e ce ği çok güze l b ir ortam ol uşturul m uş. Ayrıca s ite de firm al ar is im l e rini k ayde de b il e ce k l e ri gib i iş il anı da ve re b il m e k te dirl e r. Site üze rinde n günce l h ab e rl e re , s e m pozyum -k onfe rans b il gil e rine , m ak al el e re de ul aşab il irs iniz. Say fa 6 8 pd fd e rgi Az Gittik U z Gittik w w w .pd fd e rgi.com gors e l - e gitim .com tr.m agixpace .com b il gis ayark utus u.ne t Görs e l Eğitim : Am aç ins anım ızı b il işim te k nol ojil e rinde dah a il e ri s e viye l e re götüre b il m e k . Sade ce tük e te n de ğil üre te n ol ab il m ek. w w w .gors e l e gitim .com s ite s ini de b u am açl a yayınl am aya b aşl adım . Am acım öze l l ik l e açık k aynak k odl u program l ar il e yaygın b il gis ayar dil l e ri ve program l arını ücre t tal ep e tm e de n görs e l b ir şe k il de öğre te b il m ek. K arars ız durum l arınız il acı ol arak tanım l ayan m agixpace , ce vab ı e ve t ya da h ayır ol an s orul ara ras ge l e ce vapl ar ve re re k k e ndine göre m izah anl ayışıyl a k ararl arınızık ol ayl aştırm ayıam açl ıyor. tanıtım : fark l ı çizgis i il e fark l ı b ir s ite . h er türl ü b il gis ayar s orunuzu b il dire b il e ce ğiniz ve çözüm ünü al ab il e ce ğiniz b ir çözüm m e rk e zi. yani h e r yönüyl e Te k nol oji ve Bil gis ayar Me rk e zi Şu an için yol un b aşındayım . Fak at il e rl e ye n zam anl arda inşal l ah b e nim gib i düşüne n ark adaşl arın da yardım ıyl a dah a iyi b ir h izm e t s unacağız. b u s aye de b u ül k e nin b il işim te k nol ojil e ri al anında k al k ınm as ına b ir de s te k de b iz ol m uş ol acağız. Te şe k k ürl e r. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 6 9 pd fd e rgi Az Gittik U z Gittik w w w .pd fd e rgi.com tipyazil im l ari.com e de b iyate vi.ne t K om ik Vide ol ar.tr.cx Fatih Çak ırca tarafından h azırl anan s ite H as tane , K l inik , Pol ik l inik , Muaye h ane , PACS Çözüm l e ri, ANJİO K al p Yazıl ım ı, Adis yon Re s taurant Yazıl ım ı, Bayi O tom as yonu, D iş Yazıl ım l arı nın yanıs ıra tıpl a il gil i b ir çok h ab e ri yayınl ıyor. Ede b iyat e vi, e de b iyatl a il gil ih em en h e m e n h e rşe yi içinde b arındıran ge niş b ir içe riğe s ah ip b ir s ite . En K om ik Vide ol ar Burada , Be dava indirm e de n s ite üze rine n izl e m e şans ı Ü cre ts iz gül m e im k anı, k ah k ah a atın ve günün s itre s ini üze rinizde n atın..! 1 Mart2007 Türk e de b iyatı, divan e de b iyatıgib i b öl üm l e rin yanıs ıra dil b il gis i, s unul ar, s özl ük l e r ve çok dah a fazl as ıvar. Ge nç k al em l e r ve k öşe yazarl arınında b ul unduğu s ite göz atm aya de ğe r nite l ik te . - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Site m Ye nidir. Be ğe ne ce ğinizde n Em inim . H adi D urm a TIK LA!!! Say fa 7 0 pd fd e rgi Az Gittik U z Gittik w w w .pd fd e rgi.com w e b donanim .com payl as - im .org h uzuris tan.com Bu s ite de günce ldonanim ve te k nol oji h ab e rl e rini b ul ab il irs iniz.Ayrıca s ite de ads e ns e , k ons ol l ar, l inux, m ob il cih azl ar, oyun, ph otos h op, s e o, w e b tas arım , w indow s ve inte rne t h ak k ında b il gil e rde b ul ab il irs iniz. Ödül l ü Yarışm al ar - D onanım - MSN Te k nol oji - W e b Mas te r - Grafik - Sagl ık K ül tür / Sanat - Muh ab b e t - Ge yik Müzik - Günce l- Spor - O to - O yun Ve D ah a Bir Çok PaYLaS-İM Sana Bir Tık Öte de ...[ PaYLaS-İM Ge LD i, SıK ıNTı GiTTi...] Aradığınız h e rşe yi b ul ab il e ce ğiniz Forum um uz 24 s aat açık ol an radyo yayınım ız ve yüzl e rce k işinin onl ine ol duğu s oh b e t odas ım e vcuttur. Site Mayıs 2006'da açıl m ış b ir s ite dir.Ancak çe şitl i de ğişim l e rde n s onra b u h al ini al m ıştır.Bir öğre nci tarafından yapıl an b u s ite nin ortal am a h iti günl ük 60-70 civarındadır. Sizl e ri e ğl e ndire ce k K om ik re s im l e r ve fık ral ar il ginizi çe k e ce k il ginç b il gil e r ve işinize yarayacak tüm program l ar b u adre s te . Mutl ak a tık l am al ıs ınız... Site de yak l aşık 230 yazı ve h ab e r b ul unm ak tadır.Bu güze l s ite de s izinde b ul unm anız dil e ğiyl e. 1 Mart2007 - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 7 1 pd fd e rgi Z iyare tçi D e fte rim iz d e n k te b ri i r e l en i ge ç ğ e m r e e s one b i s it l e z ü çok g r a l ş a ark ad u m . :) ... e rim r l i o d y i r d a e l aşarı B . r o uy y in a ol ı e l m s ş m ı u ü l a l v H ça de ık oğ ah a lb ir i için d B al e s z k r e ü o ü m ç g l g sa ab i Öz iy i ve e ltu t e s te ği var k c n o ü arın Ç g d nl ) i : a n S i p S s i a R d . A Y ın k e n ği b ir s ite .. m u ş. IK AY l o R A İns an b il a e c S e ışm er e k ir ana r çal l gü nl B i i b y k ul İ l . e . z u r. ol ok gü ç gü ze l r a l a aş b e dav r ık 8) rk ad s ağl e A v k i l i r e çe n arta r içe rine çe k b i r g K e b l e i l i r l G ğ e e e . e it im al Öm L riz e m ınızda Ç ok k e k b ir b irik e A l ! z k B a e m N ar rç ıl l ıb RK A ışm a am ın z çal n inan e s are ti. Ge Ü v e t e G k d e Ge rç me c ışm a k ü r e de ri l b il a a ç y a r l i n er y ay ı ze lb ara te şe k ik l ü r n b g e e d T k şl ço em e ite . , k al k ada rim be k l r . a k ı u şu m l m ı ı ş r m m r e l a l ü a i u n t k d u b r s ık ar h iç b i k ü rl iy ide l e rim i s izl arıl r bu u z aç ş e , N e n r a a e u m l b C z e u o i d y l ta ib te s s Se R iz b u rirs e niz, h ay at h içb ir de rgiy e s ons u z n u i r ş i g p r b l u i e e a e s v n giy du g Böy l ıol h e rk e rşıl u cu d e de y e r e re k e m et kl u de r g n ı n h b i o a s y A s n e ı a ı l a g m il e k adı ant e rin h azır e rin b il e. iy l azırl as tl dir e d dil e rs l g r h k d e a l r p t i i e k r ı i z B l ı i cı an a S e vm ah m e te g e tm e s rım l gram gıl s u nm a m o n z r a e v r p d e a S ay arına k ad em e l l zın d . r ı k n a n e ı t r u b k a s l ı e ık ol k arşıl anış Başar ve e m e rim . Bu e ri ç a i n r n v u e s . ed a b ir da e rim an Y u ru cu e şe k k ü r ni dil a fazl k K h r . a ü d n t G si su e re i l alol rü nl ri için am e tm e m l e ü e e e i n n v i h n l ö z e e ö v l da pon ir, Y i al im e i am an ve e ne l ab il e r de y anın ştiril l l m el o e n i i k y ğ i i k r z s e a l çe Te arı ık l u zu n at dah gide i arak ze ngin d k r a a e a f h c d i r a y a i d ıc ol ha anın İçe rik il ir. Ay r iniz grafik il m b ş ı e l a r ç rg y e r ve rs e l ik , de l ay ınız al z ö m i g m e u n d r a o s iz ol şü n ü y e rim izi t f ü e d D i e ç y di Z iy are t 1 Mart2007 D e rgi ab one l iğinizi b aşl atm ak için b oş b ir e -pos ta gönde rm e niz ye te rl i! - - - o- - - Ü cretsiz B ilgisay ar D ergisi - - - o- - - Say fa 7 2