Fen Eğitiminde Hikâyelendirme Tekniği The Narrative Technique in
Transkript
Fen Eğitiminde Hikâyelendirme Tekniği The Narrative Technique in
Journal of European Journal of European EducationEducation Journal of European Education Volume 2 Issue 1 2012 Volume 1 Issue 1 2011 Volume 2 Issue 1Güven 2012 ve Hamalosmano!lı! Türkmen & Ünver Çoban ve Tabak ! !lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre !çerikli Etkinliklerin Eğitiminde Hikâyelendirme Tekniği Disiplinler ArasıFen Yakla#ım Yönünden !ncelenmesi* !lkö"retim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâyelerin Hikâye Haritalama 2 Esra Güven1, Mustafa Yöntemine GöreHamalosmano"lu !ncelenmesi 1 2 Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, esraguven_1988@hotmail.com 1 Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, hamalosmanoglu@erciyes.edu.tr Hakan Türkmen, 2Elif Ünver 1,2 Ege Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İzmir, Turkey Öz Abdullah Çoban1 ve Gürkan Tabak2 Bu nitel çalı!mada, ilkö"retim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabındaki çevre içerikli etkinlikler disiplinler arası yakla!ım yönünden incelenmi!tir. Bu çalı!mada, nitel veri toplama 1 tekniklerinden doküman ve nitel analiz yöntemlerinden Erciyesanalizi Üniversitesi, E!itim veri Bilimleri Enstitüsü, 38039-Kayseriiçerik analizi kullanılmı!tır. #lk2Erciyes olarak,Üniversitesi, ders kitabındaki içerikli etkinlikler tespit edilmi!tir. Daha E!itim çevre Fakültesi, Türkçe E!itimi, 38039-Kayseri sonra, Öz bu etkinliklerle ili!kili olan disiplinler (dersler) ve kazanımlar ve bu kazanımların o disiplindeki tümbakanlığımızın kazanımlardaki oranı belirlenmi!tir. Bu çalı!mada, 6 disiplin vebilimsel 11 Milli eğitim en büyük adımlarından biri öğrencileri bilgileri kendi hayatlarında kazanımla ili!kili olan 7 çevre içerikli etkinlik tespit edilmi!tir. Bu etkinliklerle ili!kili olan kullanan ve bilimsel düşünme becerilerine sahip bilim okuru yazarı yetiştirmektir. Bunun için eğitimciler Özet kazanımların o disiplindeki tüm kazanımlar içerisindeki oranı, genel olarak % 2-4 olarak Bu çalı"manınkeşfeden amacı, kademe 6. sınıf Türkçe yer alan edici araştıran, sorgulayan, eleştiren, vekitabında yapabilen öğrenciler yetiştirmelidirler. Derleme bulunmu!tur. Sonuç ilkö!retim olarak; buikinci çalı!ma, ilkö"retim 4.analiz sınıfders fen vesentez teknoloji ders hikâye kitabındaki metinleri hikâyeetkinliklerin haritalama yöntemine göre metin elementleri düzeylerini tespit etmektir. çevre içerikli disiplinleramacı arasıinceleyerek yakla!ım uygun olmadı"ını göstermi!tir. niteliğindeki bu çalışmanın da bu yönünden felsefede bireyler yetiştirme adına bilimsel kavramları öğrenmede Bu amaç Sözcükler: do!rultusunda, çerçevesinde doküman incelemesine Anahtar Çevre nitel e!itimi,ara"tırma disiplinleryakla"ımı arası yakla"ım, ilkö!retim kullanılan yazılı metin çeşitlerini kısaca incelemek bu Türkçe çeşitlerden “hikâyelendirme” tekniğinin üzerine ba"vurulmu"tur. Çalı"ma materyalini, MEB tarafından hazırlanan 6.veSınıf Ders Kitabı olu"turmaktadır. Ders kitabından elde edilen hikâyeler, betimsel analizle akademisyenler incelenmi"tir. Ara"tırmada vurgu yapılıp örneklendirmektir. Ayrıca eğitimciler, ve/veya öğretmenler tarafından okul Evaluation of The Environmental ActivitiesÇo"kun in Science Technology Textbook elde edilen verilerin analiz sürecinde, betimlemeler (2005)and tarafından hazırlanan “Hikâye öncesi seviyesinde kullanılan geleneksel hikâye, öykü ve/veya masal diye tanımlanan tekniklerden farkını of Elementary School Fourth Grade in Terms of an Interdisciplinary Approach Elementleri De!erlendirme Ölçe!i” ne göre yapılmı"tır. Bu çalı"mada, “Hikâyelerin hikâye elementlerine göre puanlaması ve “Hikâyelerdeki düzeyleri ortaya koyarak kavramnasıldır?’’ yanılgısını gidermekhikâye ve elementleri sonuçta metin kişileri bilinçlendirmektir. Wellington ve Abstract nasıldır?” sorularına aranmı"tır. Çalı"ma sonucunda Türkçe ders kitabındaki metinlerin hikâye Osborne’a görecevap (2001), bilimsel kavramları öğrenmek için kullanılan metinler dört formda verilir. Bunlar; elementlerine yer verme hususunda farklı seviyelerde oldu!u olarak textbook Türkçe ders In this qualitative study, the environmental activities in görülmü"tür. science and Genel technology of (1) sergileyici metin, (2) tartışmacı metin, (3) hikâyelendirme ve (4) karışık metinlerdir. Makalede bu kitaplarındaki hikâye fourth edici metinlerin hikâye elementlerini kullanma yönüyle çok da yüksek seviyede elementary school grade were investigated in terms of an interdisciplinary approach. olmadıkları tespitne edilmi"tir. Ders kitaplarındaki edici metinlerin hikâye elementleri yönündenHikâyelendirme formların olduğu üzerindedatahikâye örnekler verilerek metinler, fende The document analysis, a qualitative collection method, and durulmuştur. content analysis, a genel olarakdata çok yüksek seviyede olmadı!ı göz önünde ders kitaplarındaki temaların qualitative analysis method, werehikâyelendirme used in this bulundurularak; study. First, the environmental activities in Hikâyelendirme, hiçbir veriye hikâyelendirme ve doğada adlı isimlerle de kullanılır. belirlenmesi ve bu temaların alt ba"lı!ındaki konularla ilgili i"lenecek metinlerin bir komisyon textbook were determined. Then, disciplines (lessons) and achievements that related with dayandırmadan bitkilerin ya da hayvanların başkarakter kullandığı ve onların başından geçen tarafından olu"turulması, metinleri hikâye elementlerine yer verme açısından dahaolarak ileri bir seviyeye these activities, andula"ılmı"tır. the ratios of these achievements in total achievements in that discipline eri"tirece!i sonucuna olayları hikâye formunda ve bilimsel kavramların fark ettirilmeden sunulmasıdır. Bu alanda yapılacak were defined. In this seven activities being related with six disciplines Anahtar Kelimeler: Dersstudy, kitabı,environmental hikâye, hikâye elementleri. and eleven achievements determined. The ratios ofçocukların achievementseskiden which arekalma associated çalışmalar özellikle were ilköğretim düzeyindeki alışkanlıkları olan hikâye ve masal with these ve activities in total achievementsbilimsel of that discipline generally wereöğrenmelerine found as 2-4 %. Askatkı yapacağı düşünülmektedir. Abstract okuma sevme duygularına bilgiyi katarak a results; study showed that thethe environmental activities in elements science by and technology The purposethis of this study is to determine level of examining the text examining the Bilimsel bilgilerin hikâyelendirme yoluyla öğrenciin öğrenimlerine katkısı üzerine araştırmalar yapılmasına th textbook of elementary school be inappropriate termsstory of interdisciplinary middle school persuasive texts in 6fourth grademay Turkish history class textbook of the mapping ihtiyaç vardır. method. For this purpose, a qualitative research approach within the framework of review of approach. documents consulted. Study material,interdisciplinary prepared byHikâyelendirme the Ministry of elementary Education isschool theFen class Eğitimi of 6th Keywords: Environmental education, approach, Anahtarwas Kelimeler: Bilimsel metinler, tekniği, grade Turkish Textbooks. Stories obtained from the textbook were examined via the descriptive 1 Coppesponding author: hakan.turkmen@ege.edu.tr analysis. In the process of analyzing the data obtained in this study, descriptions were performed in accordance with the "Story Elements Rating Scale" prepared by Ço!kun (2005). In this study, "How is Giri# the ranking stories based on story elements?'' and "What is the level of the text elements of narrative Canlıların içinde bulundu"u ve tüm hayatsal faaliyetlerini sürdürdü"ü ortam olan çevre, ilk stories?" questions were aimed to explore. As a result of Turkish elements in the story-making canlı ile var olmasına ra"men uzun yıllar sorun olmadan devam etmi!tir (Yücel ve Morgil, regarding the textbook texts were achieved at different levels. Persuasive texts in Turkish textbooks in 1998; Ulusal Çevre Eylemof Planı, Fakat artanhave nüfus, sa"lıksız kentle!me ve general, such as the story aspect the story1997). using the elements, been found to be very high level. sanayile!me, do"al kaynaklar soruninyaratmaya vefound bu sorunların ana Persuasive textsazalan in terms of story, the storyartık elements textbooks, inba!lamı!tır general were to be not very faktörü insandır (Türkiye Çevre Durum Raporu, 2007; Çolako"lu, 2010). sorunlarıyla high level. By taking into this account, determination of textbook themes and Çevre these themes were studied on the lower header of the issues by the creation of a commission of the texts, the texts of the * Bu çalı!ma, 9-10 Eylül 2011 tarihinde Kayseri’de Erciyes Üniversitesi’nce düzenlenen “I. E"itim Bilimleri elements in the story is concluded in the delivery of a more advanced level. Ö"renci Ara!tırmaları Sempozyumu” ndaelements. sunulan “#lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre Keywords: Course book, story, story #çerikli Etkinliklerin Disiplinler Arası Yakla!ım Yönünden #ncelenmesi” ba!lıklı bildirinin geni!letilmi! halidir.! Abstract The Narrative Technique in Science Education The one of the biggest steps of our Ministry of Education is to prepare students to be scientifically literate 43 citizens who are able to use scientific facts in their daily life and is to achieve knowledge on the nature of scientific thinking and processes. Fort that reason educators should educate students as searchers, explorers, inquirers, criticizers, analyzers and synthesizer. The purpose of this descriptive study is to define the text forms used in learning scientific concepts briefly and focus on the type of narrative technique and to contribute to the usage of these by informing and sampling. Moreover to determine the difference between story, narrative using by the educators, academicians and/or teachers in preschool level and scientific narrative technique, and to get rid of misconception about that and eventually raise awareness of scientific narrative technique them. According to Wellington and Osborne (2001), the texts, which are used to learn scientific concepts, are given in four forms. These are: (1) expository text, (2) argumentative text, (3) narrative text and (4) mixed texts. In this article examples are given about these forms and focused on them. Narrative texts are used with the names “narratives of science” and “narrative of nature” Narrative texts are based on no data, and they present the uses of plants and animals as the main characters of the story and the events are submitted in the form of stories and scientific concepts are presented on the sly. Studies in this area are thought to contribute to children, especially in the elementary level, who have the habit of reading and loving stories and fairy tales, by adding scientific knowledge. Scientific research on the contribution of education in the student information through narrative technique is needed. Keywords: Scientific texts, Narrative Technique, Science Education ! Giriş 9 Journal of European Journal of European EducationEducation Journal of European Education Volume 2 Issue 1 2012 Volume 1 Issue 1 2011 Volume 2 Issue 1Güven 2012 ve Hamalosmano!lı! Türkmen & Ünver Çoban ve Tabak ! !lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre !çerikli Etkinliklerin Disiplinler Arası Yakla#ım Yönünden !ncelenmesi* Değişimin çokTürkçe hızlıDers yaşandığı günümüzde zihneHaritalama depolanan ve değişmeyen mutlak !lkö"retim 6. Sınıf Kitaplarındaki Hikâyelerin Hikâye 2 Esra Güven1, Mustafa Hamalosmano"lu Yöntemine Göre !ncelenmesi 1 bilgilerle yaşamak imkânsız gibidir. Yapılandırmacı yaklaşımda değişimden hareketle Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, esraguven_1988@hotmail.com Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, hamalosmanoglu@erciyes.edu.tr mevcutErciyes bilgilerden yola çıkarak yeni bilgilere ulaşan, üreten, araştıran, keşfeden sorgulayan, eleştiren, Abdullah analizÇoban ve vesentez yapabilen bireylerin yetiştirilmesi ön plandadır. Öz Gürkan Tabak Bu nitel çalı!mada, ilkö"retim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabındaki içerikli 5E, 7E, öğrenme döngüsü, Yapılandırmacı yaklaşım ile uyum gösteren öğretim çevre modelleri etkinlikler disiplinler arası yakla!ım yönünden incelenmi!tir. Bu çalı!mada, nitel veri toplama proje tabanlı, problem gibi öğrenci merkezli tekniklerinden doküman analizi ve tabanlı nitel analiz yöntemlerinden içerik analizimodeller örnek verilebilir Erciyes Üniversitesi, E!itim veri Bilimleri Enstitüsü, 38039-Kayseri kullanılmı!tır. #lk Erciyes olarak,Üniversitesi, ders kitabındaki içerikli etkinlikler tespit edilmi!tir. Daha E!itim çevre Fakültesi, Türkçe E!itimi, 38039-Kayseri (Şentürk,2010). Bu bakış açısıyla öğrencilere direk bilginin verilmesi terk edilirken, sonra, bu etkinliklerle ili!kili olan disiplinler (dersler) ve kazanımlar ve bu kazanımların o öğrenmenin vazgeçilmez olanBuyazılı metinler disiplindeki tüm kazanımlardaki oranıunsuru belirlenmi!tir. çalı!mada, 6 disiplinhalen ve 11 güncelliğini korumaktadır. kazanımla ili!kili olan 7 çevre içerikli etkinlik tespit edilmi!tir. Bu etkinliklerle ili!kili olan Yazılı metinlerin kullanılması yapılandırmacılığın felsefesiyle yön değiştirmiştir. Yazılı Özet kazanımların o disiplindeki tüm kazanımlar içerisindeki oranı, genel olarak % 2-4 olarak Bu çalı"manın amacı, ilkö!retim ikinci kademe 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan hikâye edici bulunmu!tur. Sonuç olarak; bu çalı!ma, ilkö"retim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabındaki metinleri direk okuyup öğrenme yerine o metinlerden bilgi veya kavramları bireyin bulup metinleri hikâyeetkinliklerin haritalama yöntemine metin elementleri etmektir. çevre içerikli disiplinlergöre arasıinceleyerek yakla!ım yönünden uygun düzeylerini olmadı"ınıtespit göstermi!tir. keşfetmesi veya dolaylı yoldan öğrenilmesi hedeflenmektedir. Bu amaç Sözcükler: do!rultusunda, çerçevesinde doküman incelemesine Anahtar Çevre nitel e!itimi,ara"tırma disiplinleryakla"ımı arası yakla"ım, ilkö!retim ba"vurulmu"tur. Çalı"ma materyalini, MEB tarafından hazırlanan 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Bu çalışmanın da amacı bilimsel kavramları öğrenmede kullanılan yazılı metinleri olu"turmaktadır. Ders kitabından elde edilen hikâyeler, betimsel analizle incelenmi"tir. Ara"tırmada Evaluation of The Environmental ActivitiesÇo"kun in Science and Technology Textbook elde edilen incelemek verilerin analiz sürecinde, betimlemeler (2005) tarafından hazırlanan “Hikâye kısaca ve hikâyelendirmenin üzerine vurgu yapılarak ayrıntılı olarak üzerinde of Elementary School Fourth Terms of an Approach Elementleri De!erlendirme Ölçe!i” Grade ne görein yapılmı"tır. Bu Interdisciplinary çalı"mada, “Hikâyelerin hikâye durmak bu sayede eğitim öğretim yapan kişileri bilgilendirerek kullanılmasına katkı elementlerine göre puanlaması nasıldır?’’ ve “Hikâyelerdeki hikâye elementleri metin düzeyleri Abstract sorularına cevap aranmı"tır. Çalı"ma sonucunda Türkçe ders kitabındaki metinlerin hikâye nasıldır?” sağlayacaktır. Ayrıca eğitimciler, akademisyenler ve/veya öğretmenler tarafından okul elementlerine yer verme hususunda farklı seviyelerde oldu!u olarak textbook Türkçe ders In this qualitative study, the environmental activities in görülmü"tür. science and Genel technology of kitaplarındaki hikâye fourth edici metinlerin hikâye elementlerini kullanma yönüyle çok daöykü yüksekapproach. seviyede öncesi seviyesinde geleneksel hikâye, ve/veya masal diye tanımlanan elementary school gradekullanılan were investigated in terms of an interdisciplinary olmadıkları tespit edilmi"tir. kitaplarındaki edici metinlerin elementleri yönündena The document analysis, Ders a qualitative datahikâye collection method, hikâye and content analysis, tekniklerden farkını ortaya koyarak kavram yanılgısını gidermek ve sonuçta kişileri genel olarakdata çok yüksek seviyede olmadı!ı göz önünde kitaplarındaki temaların qualitative analysis method, were used in this bulundurularak; study. First, theders environmental activities in belirlenmesi ve bu temaların alt ba"lı!ındaki konularla ilgili i"lenecek metinlerin bir komisyon textbook were determined. Then, disciplines (lessons) and achievements that related with bilinçlendirmektir. tarafından olu"turulması, metinleri hikâye elementlerine yer verme açısından daha ileri bir seviyeye 2 1 2 1 2 these activities, and the ratios of these achievements in total achievements in that discipline eri"tirece!i sonucuna ula"ılmı"tır. were defined. In this seven activities being related with six disciplines Anahtar Kelimeler: Dersstudy, kitabı,environmental hikâye, hikâye elementleri. and eleven achievements were determined. The ratios of achievements whichYazılı are associated Bilimsel Kavramları Öğrenmek İçin Kullanılan Metinler with these activities in total achievements of that discipline generally were found as 2-4 %. As Abstract a results; study showed that thethe environmental activities in elements science by and technology The purposethis of this study is to determine level of examining the text examining the th textbook of elementary school be inappropriate in termsstory of interdisciplinary middle school persuasive texts in 6fourth grademay Turkish history class textbook of the mapping method. For this purpose, a qualitative research approach within the framework of review of approach. documents consulted. Study material,interdisciplinary prepared by the Ministry of elementary Education isschool the class of 6th Keywords:was Environmental education, approach, grade Turkish Textbooks. Stories obtained from the textbook were examined via the descriptive analysis. In the process of analyzing the data obtained in this study, descriptions were performed in accordance with the "Story Elements Rating Scale" prepared by Ço!kun (2005). In this study, "How is Giri# the ranking stories based on story elements?'' and "What is the level of the text elements of narrative Canlıların içinde bulundu"u ve tüm hayatsal faaliyetlerini sürdürdü"ü ortam olan çevre, ilk stories?" questions were aimed to explore. As a result of Turkish elements in the story-making canlı ile var olmasına ra"men uzun yıllar sorun olmadan devam etmi!tir (Yücel ve Morgil, regarding the textbook texts were achieved at different levels. Persuasive texts in Turkish textbooks in 1998; Ulusal Çevre Eylemof Planı, Fakat artanhave nüfus, sa"lıksız kentle!me ve general, such as the story aspect the story1997). using the elements, been found to be very high level. sanayile!me, do"al kaynaklar soruninyaratmaya vefound bu sorunların ana Persuasive textsazalan in terms of story, the storyartık elements textbooks, inba!lamı!tır general were to be not very faktörü insandır (Türkiye Çevre Durum Raporu, 2007; Çolako"lu, 2010). sorunlarıyla high level. By taking into this account, determination of textbook themes and Çevre these themes were studied on the lower header of the issues by the creation of a commission of the texts, the texts of the * Bu çalı!ma, 9-10 Eylül 2011 tarihinde Kayseri’de Erciyes Üniversitesi’nce düzenlenen “I. E"itim Bilimleri elements in the story is concluded in the delivery of a more advanced level. Ö"renci Ara!tırmaları Sempozyumu” ndaelements. sunulan “#lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre Keywords: Course book, story, story #çerikli Etkinliklerin Disiplinler Yakla!ım Yönünden #ncelenmesi” ba!lıklı geni!letilmi! ! “Bazen çokArası hızlı yemek yediğimizde birbildirinin miktar hava halidir. yutarız. Mertova ve Webster’a göre (2000,37), “Yazılı metinler; yerel eğitimde, tıp eğitiminde, yetişkin eğitiminde, ilköğretim eğitiminde, din eğitimde, sosyal hikâyelerde ve yüksekokul eğitimi gibi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır”. Wellington ve Osborne’a göre (2001), bilimsel kavramları öğrenmek için kullanılan metinler dört formda verilir. Bunlar; (1) sergileyici metin, (2) tartışmacı metin, (3) hikâyelendirme ve (4) karışık metinlerdir. Sergileyici metinlerde, bilimsel kavram basit bir şekilde direk olarak verildiği yazılardır. Genelde okullarımızda ders kitaplarındaki bilgiler bu formatta hazırlanmıştır. Örneğin, MEB’in 4. sınıf Fen ve Teknoloji ders kitabında, ! Havanın dışarı çıkarılması için diyafram ani kasılmalar yapar. Bu olaya hıçkırık denir (s,31).. “Gaz halindeki bir madde dışarıya ısı verdiğinde sıvı hale geçiyorsa bu olaya43yoğuşma denir (s, 49). Görüldüğü gibi bilimsel kavram direk olarak öğrencilere sunuluyor. Tartışmacı metinlerde, diyalektik yaklaşımı temel alarak durumun gerçek nedenlerini vererek yani bilimsel bilginin tartışılarak farklı görüşler sunularak verildiği yazılar. Örneğin, Besinlerin Sindirimi ve Boşaltımı konusunda, böbreklerimizin Sağlığı adlı bölümde, “Fen ve teknoloji dersinde öğretmen öğrencilerine “Böbreklerimizin sağlığını korumak için nelere dikkat etmemiz gerektiğini hiç düşündünüz mü?” diye bir soru sorar. Soruya ilk cevap Elif’ten gelir. Elif: Böbreklerimizi soğuktan korumalıyız. Azra: İdrarımızı uzun süre tutmamalıyız. Çünkü idrar tutma ileriki zamanlarda böbrek sorunlarına yol açıyormuş. Yusuf: Bol bol su içmeliyiz. Yusuf’un sözü üzerine; Emre: Ama zaten böbreklerimiz fazla suyu süzüp atıyor. Neden bol su içelim ki? Ben sadece yaz aylarında bol miktarda su içilmesi gerektiğini biliyordum. 10 Journal of European Journal of European EducationEducation Journal of European Education Volume 2 Issue 1 2012 Volume 1 Issue 1 2011 Volume 2 Issue 1Güven 2012 ve Hamalosmano!lı! Türkmen & Ünver Çoban ve Tabak ! !lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre !çerikli Etkinliklerin Ceyda: Haklısın yaz aylarında aşırı terlemeden veya ishal gibi hastalıktan dolayı su Disiplinler Arası Yakla#ım Yönünden !ncelenmesi* kaybı fazla olur. su, Hikâyelerin bu açığı kapatmak içindir. Ancak düzenli olarak yeterli !lkö"retim 6. Sınıf Türkçe Dersİçtiğimiz Kitaplarındaki Hikâye Haritalama 2 Esra Güven1, Mustafa Hamalosmano"lu Yöntemine Göre !ncelenmesi miktarda su içmemiz boşaltım ve boşaltıma yardımcı organlarımızı sağlığı için gereklidir. 1 2 Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, esraguven_1988@hotmail.com İrem:Üniversitesi, Niçin böyle Erciyes E!itim düşünüyorsun? Fakültesi, 38039, hamalosmanoglu@erciyes.edu.tr Ceyda: Çünkü su iyi bir çözücüdür. Vücuttaki atık maddeler suda çözünerek vücuttan Öz Abdullah Çoban1 ve Gürkan Tabak2 uzaklaştırır. Benim amcam rahatsız. Doktoru ona günde en az iki litre Bu nitel çalı!mada, ilkö"retim 4. sınıf fen ve böbreklerimizden teknoloji ders kitabındaki çevre içerikli etkinlikler disiplinler arasıgerektiğini yakla!ım yönünden incelenmi!tir. veri toplama su içmesi söylemiş. Ben Bu buçalı!mada, bilgilerinitel onlardan öğrendim” (Fen ve Tek. 5.Sınıf, 1 tekniklerinden doküman ve nitel analiz yöntemlerinden Erciyesanalizi Üniversitesi, E!itim veri Bilimleri Enstitüsü, 38039-Kayseriiçerik analizi 37, MEB). 2 kullanılmı!tır. #lk Erciyes olarak,Üniversitesi, ders kitabındaki içerikli etkinlikler tespit edilmi!tir. Daha E!itim çevre Fakültesi, Türkçe E!itimi, 38039-Kayseri sonra, bu etkinliklerle ili!kili olan disiplinler (dersler) ve kazanımlar ve bu kazanımların o disiplindeki tüm kazanımlardaki metinlerde, oranı belirlenmi!tir. Bu çalı!mada, 6 disiplin ve Hikâyelendirme fende hikâyelendirme ve11doğada hikâyelendirme adlı kazanımla ili!kili olan 7 çevre içerikli etkinlik tespit edilmi!tir. Bu etkinliklerle ili!kili olan isimlerle ode kullanılır. Hikâyelendirme, veriye bitkilerin ya da Özet kazanımların disiplindeki tüm kazanımlar içerisindeki oranı,hiçbir genel olarak % 2-4dayandırmadan olarak Bu çalı"manın amacı, ilkö!retim kademe 6. sınıf Türkçe yer alan edici bulunmu!tur. Sonuçbaşkarakter olarak; buikinci çalı!ma, ilkö"retim 4. sınıfders fen kitabında ve teknoloji ders hikâye kitabındaki hayvanların olarak kullandığı ve onların başından geçen olayları hikâye metinleri hikâyeetkinliklerin haritalama yöntemine metin elementleri etmektir. çevre içerikli disiplinlergöre arasıinceleyerek yakla!ım yönünden uygun düzeylerini olmadı"ınıtespit göstermi!tir. Bu amaç do!rultusunda, nitel ara"tırma yakla"ımı çerçevesinde doküman incelemesine formunda ve Çevre bilimsel kavramların fark ettirilmeden sunulmasıdır. Hikâyelendirme Anahtar Sözcükler: e!itimi, disiplinler arası yakla"ım, ilkö!retim ba"vurulmu"tur. Çalı"ma materyalini, MEB tarafından hazırlanan 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı olu"turmaktadır. Ders kitabından elde edilen hikâyeler, betimsel analizle incelenmi"tir. Ara"tırmada Evaluation of The Environmental ActivitiesÇo"kun in Science Technology Textbook elde edilen verilerin analiz sürecinde, betimlemeler (2005)and tarafından hazırlanan “Hikâye of Elementary School Fourth Terms of an Approach Elementleri De!erlendirme Ölçe!i” Grade ne görein yapılmı"tır. Bu Interdisciplinary çalı"mada, “Hikâyelerin hikâye elementlerine göre puanlaması nasıldır?’’ ve “Hikâyelerdeki hikâye elementleri metin düzeyleri Abstract sorularına cevap aranmı"tır. Çalı"ma sonucunda Türkçe ders kitabındaki metinlerin hikâye nasıldır?” elementlerine yer verme hususunda farklı seviyelerde oldu!u olarak textbook Türkçe ders In this qualitative study, the environmental activities in görülmü"tür. science and Genel technology of kitaplarındaki hikâye fourth edici metinlerin hikâye elementlerini kullanma yönüyle çok da yüksekapproach. seviyede elementary school grade were investigated in terms of an interdisciplinary olmadıkları tespit edilmi"tir. kitaplarındaki edici metinlerin elementleri yönündena The document analysis, Ders a qualitative datahikâye collection method, hikâye and content analysis, genel olarakdata çok yüksek seviyede olmadı!ı göz önünde kitaplarındaki temaların qualitative analysis method, were used in this bulundurularak; study. First, theders environmental activities in belirlenmesi ve bu temaların alt ba"lı!ındaki konularla ilgili i"lenecek metinlerin bir komisyon textbook were determined. Then, disciplines (lessons) and achievements that related with tarafından olu"turulması, metinleri hikâye elementlerine yer verme açısından daha ileri bir seviyeye these activities, and the ratios of these achievements in total achievements in that discipline eri"tirece!i sonucuna ula"ılmı"tır. were defined. In this seven activities being related with six disciplines Anahtar Kelimeler: Dersstudy, kitabı,environmental hikâye, hikâye elementleri. insanın olduğu her yerde hemen hemen her eğitimde kullanılmaktadır. Hikâyelendirmenin yazılabilmesi için bazı temel kurallar vardır. Bunlar sırasıyla: (1)Amaç; ilk olarak yazarın veya öğretmenin hikâyeyi yazma amacını belirlemesi gerekir. Doğa ve yaşamı anlamamıza yardımcı olmaktır. Doğal yaşam açısından hikâyelendirme, okuyucunun yeni oluşlar, kavramlar ve madde dünyasının yazarın bakış açısından zihninde resimleri yaratmasına yardımcı olur. (2) Olaylar; hikâyenin içinde akıp giden ve okuyucuyu sürükleyen olay veya birbirlerine bağlı olaylar zinciri olmasıdır. and eleven achievements were determined. The ratios of achievements which are associated (3) Yapı; hikâyenin bir başlangıç, gelişme ve sonuç olarak birbirine bağlı oldu bir yapının with these activities in total achievements of that discipline generally were found as 2-4 %. As Abstract bulunması şarttır. a results; study showed that thethe environmental activities in elements science by and technology The purposethis of this study is to determine level of examining the text examining the textbook of elementary school be inappropriate in termsstory of interdisciplinary middle school persuasive texts in 6fourth grademay Turkish history class textbook of the mapping (4) Zaman; ise geçmiş zaman olmalıdır. method. For this purpose, a qualitative research approach within the framework of review of approach. documents was consulted. Study material,interdisciplinary prepared by the Ministry of elementary Education isschool the bitki class of 6veya insan) olması varoluş Keywords: Environmental education, approach, (5) Karakterler; hikâyede bireylerin(hayvan veya grade Turkish Textbooks. Stories obtained from the textbook were examined via the descriptive sebepleri açısından ve were akıcılığı temel unsurlardır. analysis. In the process of analyzingolayların the data obtainedanlaşılması in this study, descriptions performed sağlayan in accordance with the "Story Elements Rating Scale" prepared by Ço!kun (2005). In this study, "How is Giri# Karakterler, insan ya da insana ait özelliklerle yüklenmiş maddelerden oluşurlar. Örneğin the ranking stories based on story elements?'' and "What is the level of the text elements of narrative Canlıların içinde bulundu"u ve tüm hayatsal faaliyetlerini sürdürdü"ü ortam olan çevre, ilk stories?" questions were aimed to explore. As a result of Turkish elements in the story-making bir ileayının işe ra"men gitmesi ve işte çok yorulması, eşini veçocuklarını özlemesi gibi insanı canlı var olmasına uzun yıllar sorun olmadan devam etmi!tir (Yücel Morgil, regarding the textbook texts were achieved at different levels. Persuasive texts in Turkish textbooks in 1998; Ulusal Çevre Eylemof Planı, Fakat artan nüfus, sa"lıksız kentle!me ve özellikler hikâyedeki kahramanların özellikleridir. general, such as the story aspect the story1997). using the elements, have been found to be very high level. sanayile!me, do"al kaynaklar soruninyaratmaya vefound bu sorunların ana Persuasive textsazalan in terms of story, the storyartık elements textbooks, inba!lamı!tır general were to be not very (6)level. Anlatıcı; hikâyede olayları anlatan kişidir buna bazıwere kaynaklar dış ses olarak ta faktörü insandır (Türkiye Çevre Durum Raporu, 2007; Çolako"lu, 2010). sorunlarıyla high By taking into this account, determination of textbook themes and Çevre these themes studied on the lower header of the issues by the creation of a commission of the texts, de the texts of the ya da alternatif olarak yer tanımlar. Anlatıcı gerektiğinde gerçek bir karakter olabilir * Bu çalı!ma, Eylülstory 2011 tarihinde Kayseri’dein Erciyes Bilimleri elements in9-10the is concluded the Üniversitesi’nce delivery ofdüzenlenen a more“I. E"itim advanced level. Ö"renci Ara!tırmaları Sempozyumu” nda sunulan “#lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre alabilir. Keywords: Course book, story, story elements. #çerikli Etkinliklerin Disiplinler Arası Yakla!ım Yönünden #ncelenmesi” ba!lıklı bildirinin geni!letilmi! halidir.! (7) Okuyucu; metni hikâyelendirme olarak yorumlamalı ya da tanımlamayan kişidir ! (Avraamidou & Osbourne, 2009). 43 Öğrencilerimiz için hazırlanmış gerek MEB’in gerekse diğer yayın kuruluşlarının kitaplarında hikayelendirme tekniği ile hazırlanmış yazılı metinler bulunmamaktadır. Konun daha iyi anlaşılabilmesi için örnek tarafımızdan verilmiştir. 4. Sınıf Maddeyi Tanıyalım ünitesinde katıların, sıvıların ve gazların özellikleriyle ilgili kazanımlar için aşağıdaki hikâyelendirme metni örnek verilebilir, th th “Ülkenin birinde dört kardeş Ninja Kaplumbağa varmış. Bunlar kötülerle savaşan kaplumbağalarmış. Bir gün Ninja Kaplumbağalardan Katı Kaplumbağa ışınlama aracı yapmaya karar vermiş. Bunun için uzun bir süre çalışmış. O kadar sert görünümlüymüş ki diğer kaplumbağa arkadaşları onun yanına yaklaşmaya cesaret edemezlermiş. Bu ışınlanma aracını yapmaktaki amacı Dünya dışına gidip orda kendisi gibi Katı Kaplumbağa olup olmadığına bakmakmış. Zekâsı sayesinde bu makineyi icat etmiş. 11 Journal of European Journal of European EducationEducation Journal of European Education Volume 2 Issue 1 2012 Volume 1 Issue 1 2011 Volume 2 Issue 1Güven 2012 ve Hamalosmano!lı! Türkmen & Ünver Çoban ve Tabak ! !lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre !çerikli Etkinliklerin Sıvı Kaplumbağa, Katı Kaplumbağa’nın haberi olmadan ışınlama aracına girmiş vücudu Disiplinler Arası Yakla#ım Yönünden !ncelenmesi* bu aracın şeklini hemen almış veHikâyelerin aracı 2kurcalamaya başlamış. Yanlışlıkla bir tuşa basmış !lkö"retim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâye Haritalama Esra Güven1, Mustafa Hamalosmano"lu Yöntemine Göre !ncelenmesi ve1 Sıvı Kaplumbağa uzaylı yaratıkların yaşadığı gezegene ışınlanmış. 2 Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, esraguven_1988@hotmail.com Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, hamalosmanoglu@erciyes.edu.tr Katı Kaplumbağa, Gaz Kaplumbağa ve Plazma Kaplumbağa, Sıvı Kaplumbağa’yı Öz Abdullah Çoban1 ve Gürkan Tabak2 Bu nitel aramaya çalı!mada, ilkö"retim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabındaki çevre içerikli Sonradan Katı Kaplumbağa başlamışlar fakat hiçbir yerde bulamamışlar. etkinlikler disiplinler arası yakla!ım yönünden incelenmi!tir. Bu çalı!mada, nitel veri toplama 1 aracının ışınlama ortadan fark etmiş. tekniklerinden doküman ve nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi Erciyesanalizi Üniversitesi, E!itim kaybolduğunu Bilimleri Enstitüsü, 38039-Kayseri kullanılmı!tır. #lk2Erciyes olarak,Üniversitesi, ders kitabındaki içerikli etkinlikler tespit edilmi!tir. Daha E!itim çevre Fakültesi, Türkçe E!itimi, 38039-Kayseri sonra, bu etkinliklerle ili!kili olan disiplinler (dersler) ve kazanımlar ve bu kazanımların o Bu arada ışınlanmış olan Sıvı Kaplumbağa uzaylılarla karşılaşmış, ne yapacağını disiplindeki tüm kazanımlardaki oranı belirlenmi!tir. Bu çalı!mada, 6 disiplin ve 11 kazanımlabilememiş. ili!kili olan 7 çevreÇünkü içerikli etkinlik tespit edilmi!tir. Bu etkinliklerle ili!kili olan uzaylılar tek gözlü kocaman yaratıklarmış. Onlar da Sıvı Özet kazanımların o disiplindeki tüm kazanımlar içerisindeki oranı, genel olarak % 2-4 olarak Kaplumbağa’dan çok korkmuşlar çünkü olmayan bu şey, kendi türlerinden Bu çalı"manın amacı, kademe 6. sınıf Türkçe ders yerbir alan hikâye edici bulunmu!tur. Sonuç ilkö!retim olarak; buikinci çalı!ma, ilkö"retim 4. sınıf fen kitabında vebelirli teknoloji dersşekli kitabındaki metinleri hikâyeetkinliklerin haritalama yöntemine göre inceleyerek metin elementleri düzeylerini tespit etmektir. çevre içerikli disiplinler arası yakla!ım yönünden uygun olmadı"ını göstermi!tir. kimseye benzemiyormuş. Onunla dövüşmüşler, Sıvı Kaplumbağa yalnız olduğu için Bu amaçhiç do!rultusunda, çerçevesinde doküman incelemesine Anahtar Sözcükler: Çevre nitel e!itimi,ara"tırma disiplinleryakla"ımı arası yakla"ım, ilkö!retim ba"vurulmu"tur. Çalı"ma Uzaylılar materyalini, MEB 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı yenilmiş. onutarafından kendihazırlanan özel kuyularına hapsetmişler. Ona ne yapacaklarını olu"turmaktadır. Ders kitabından elde edilen hikâyeler, betimsel analizle incelenmi"tir. Ara"tırmada Evaluation of The Environmental Activities in Science and Technology Textbook elde edilendüşünmek verilerin analiz sürecinde, betimlemeler Ço"kun (2005) tarafından hazırlanan “Hikâye için bir toplantı yapmaya karar vermişler. of Elementary School Fourth Terms of an Approach Elementleri De!erlendirme Ölçe!i” Grade ne görein yapılmı"tır. Bu Interdisciplinary çalı"mada, “Hikâyelerin hikâye elementlerine göre puanlaması nasıldır?’’ ve “Hikâyelerdeki hikâye elementleri metin düzeyleri AbstractBu nasıldır?” sorularına cevap aranmı"tır. Çalı"ma sonucunda ders kitabındaki hikâye sırada Katı Kaplumbağa, GazTürkçe Kaplumbağa vemetinlerin Plazma Kaplumbağa, birlik olup yeni bir elementlerine yer verme hususunda farklı seviyelerde oldu!u olarak textbook Türkçe ders In this qualitative study, the environmental activities in görülmü"tür. science and Genel technology of ışınlanma etmişler. Sıvı Kaplumbağa’nın peşinden, gezegene ışınlanmışlar. Gaz kitaplarındaki hikâye fourth ediciaracı metinlerin hikâye elementlerini kullanma yönüyle çok da yüksek seviyede elementary school grade icat were investigated in terms of an interdisciplinary approach. olmadıkları tespit edilmi"tir. kitaplarındaki hikâye edici metinlerin elementleri yönündena The document analysis, Ders a uzaylıların qualitative datayaşadığı collection method, hikâye and content analysis, Kaplumbağa gezegendeki havanın her yerine yayılabildiği için, Sıvı genel olarakdata çok yüksek seviyede olmadı!ı göz önünde kitaplarındaki temaların qualitative analysis method, were used in this bulundurularak; study. First, theders environmental activities in belirlenmesi ve bu temaların alt ba"lı!ındaki konularla ilgili i"lenecek metinlerin bir komisyon Katı ve textbook Kaplumbağa’nın were determined. Then, nereye disciplineshapsedildiğini (lessons) and achievements that Plazma related withKaplumbağa’ya hemen haber tarafından olu"turulması, metinleri hikâye elementlerine yer verme açısından daha ileri bir seviyeye these activities, and the ratios of these achievements in total achievements in that discipline eri"tirece!ivermiş. sonucuna ula"ılmı"tır. Bu arada yaydığı kokuyla, Sıvı Kaplumbağa’ya bekçilik eden uzaylı muhafızları da were defined. In this seven activities being related with six disciplines Anahtar Kelimeler: Dersstudy, kitabı,environmental hikâye, hikâye elementleri. and eleven achievements determined. TheKaplumbağa ratios of achievements whichinmeye are associated etkisiz hale were getirmiş. Katı kuyuya çalışmış fakat yardım edememiş with these activities in total achievements of that discipline generally were found as 2-4 %. As Abstract çünkü kuyuya atlarsa çarpmanın etkisiyle hemen kırılacağı için işi Gaz Kaplumbağa’ya a results; study showed that thethe environmental activities in elements science and technology The purposethis of this study is to determine level of examining the text by examining the th textbook of elementary school be da inappropriate in termsstory of middle school persuasiveGaz texts in 6fourth grademay Turkish history class textbook ofistemiştir the mapping fakat elektriği iletemediği için bırakmış. Kaplumbağa yardım etmeyi çokinterdisciplinary method. For this purpose, a qualitative research approach within the framework of review of approach. documents was consulted. Kaplumbağa Study material,interdisciplinary prepared by the Ministry of elementary Education isschool the class iyi of 6thbir elektik ve ısı iletkeni olduğu işi Plazma bırakmış. Plazma Kaplumbağa, Keywords: Environmental education, approach, grade Turkish Textbooks. Stories obtained from the textbook were examined via the descriptive Sıvı ofKaplumbağa’nın hapsedildiği kuyunun analysis. Iniçin, the process analyzing the data obtained in this study, descriptions werekapağını performed in orada bulunan güç aletinden accordance with the "Story Elements Rating Scale" prepared by Ço!kun (2005). In this study, "How is Giri# elektrik ileterek açmayı başarmış. Sıvı Kaplumbağa, görünce çok sevinmiş. the ranking stories based on story elements?'' and "What is the level of the text elements of arkadaşlarını narrative Canlıların içinde bulundu"u ve tüm hayatsal faaliyetlerini sürdürdü"ü ortam olan çevre, ilk stories?" questions were aimed to explore. As a result of Turkish elements in the story-making yaratıklara iş devam birliği içinde ışınlanma canlı ile Uzaylı var olmasına ra"men uzunyakalanmadan yıllar sorun olmadan etmi!tir (Yücel ve Morgil,aracının olduğu yere gelmişler regarding the textbook texts were achieved at different levels. Persuasive texts in Turkish textbooks in 1998; Ulusal Çevre Eylem Planı, 1997). Fakat artan nüfus, sa"lıksız kentle!me ve general, such as the story aspect of the story using the elements, have been found to be very high level. ve evlerine geri dönmüşler.” sanayile!me, do"al kaynaklar soruninyaratmaya vefound bu sorunların ana Persuasive textsazalan in terms of story, the storyartık elements textbooks, inba!lamı!tır general were to be not very faktörü insandır (Türkiye Çevre Durum Raporu, 2007; Çolako"lu, 2010). sorunlarıyla high level. By taking into this account, determination of textbook themes and Çevre these themes were studied on the lower header of the issues by the creation of a commission of the texts, the texts of the * Bu çalı!ma, 9-10 Eylül 2011 tarihinde Kayseri’de Erciyes Üniversitesi’nce düzenlenen “I. E"itim Bilimleri elements in the story is concluded in the delivery of a more advanced level. Ö"renci Ara!tırmaları Sempozyumu” ndaelements. sunulan “#lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre Keywords: Course book, story, story #çerikli Etkinliklerin Disiplinler Arası Yakla!ım Yönünden #ncelenmesi” ba!lıklı bildirinin geni!letilmi! halidir.! Hikâyede görüldüğü üzere maddenin halleri yani katıların, sıvıların ve gazların özellikleri Ninja kaplumbağalar üzerinden veriliyor. Burada önemli olan öğrencilerin 43 hikâyeyi okuduktan sonraki ders işleme sürecidir. Öğretmen hikâyede geçen gizli bilimsel bilgileri direk öğrenciye vermek yerine öğrencilerini çeşitli öğretim tekniklerini kullanarak (örneğin soru-cevap) dersin içine katarak bilgiye ulaşmasını sağlamalıdır. Elbette ki öğrenciler bilimsel terminolojiyi söylemesi beklenemez lakin analoji (benzetim) yapılarak katıların, sıvıların ve gazların özellikleri Ninja kaplumbağaların özellikleri ile bağdaştırılarak öğrenmeleri sağlanabilinmektedir. Hikâyelendirme yapılandırmacılığın bakış açısıyla bir öğretim tekniği olarak kullanılırsa öğrencilerin öğrenmesine katkı sağlayabilir. Son olarak Karışık metinde ise, hikâyelendirme şeklinde başlayıp bir anda bilimsel bilginin direk verilmesi durumudur. Burada okuyucunun dikkatini çekmek, onları konu hakkında özendirmek amacıyla, bilimi halkın düzeyine indiren bilim adamları tarafından oldukça sık bir şekilde kullanılır. Örneğin, Dawkins’in “kör saat ustası” isimli eserinin beşinci bölümü gösterilebilir. Bu bölüm en çok hatırlanan “dışarıda DNA yağıyor” adlı alıntıyla başlamaktadır. Dawkins, söğüt ağacının yumuşak ve tüylü tohumlarını kırlık alanda geniş bir mesafede tarif etmiştir.(Avraamidou ve Osbourne,2009) ! 12 Journal of European Journal of European EducationEducation Journal of European Education Volume 2 Issue 1 2012 Volume 1 Issue 1 2011 Volume 2 Issue 1Güven 2012 ve Hamalosmano!lı! Türkmen & Ünver Çoban ve Tabak ! !lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre !çerikli Etkinliklerin Disiplinler Arası Yakla#ım Yönünden !ncelenmesi* Sonuç !lkö"retim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâyelerin Hikâye Haritalama 2 Esra Güven1, Mustafa Yöntemine GöreHamalosmano"lu !ncelenmesi 1 Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, esraguven_1988@hotmail.com Erciyes Üniversitesi, E!itim Fakültesi, 38039, hamalosmanoglu@erciyes.edu.tr Bizim eğitim sistemimizde yıllarca bilimsel metinlerin sergileyici ve tartışmacı öğrenme teknikleriyle bilimsel Abdullah bilgiler ders kitaplarımızda veya ilgili kaynaklarda verilmiştir. Öz Çoban ve Gürkan Tabak Bu nitel çalı!mada, ilkö"retim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabındaki çevre içerikli Eğitimimizdeki öğrenci merkezli yaklaşımların benimsenmesi nedeniyle artık bilgiyi etkinlikler disiplinler arası yakla!ım yönünden incelenmi!tir. Bu çalı!mada, nitel veri toplama direk düz anlatım vermek verine öğrencinin ve sorgulayarak bilgiye tekniklerinden doküman analizi ve nitel veri analiz yöntemlerinden içerikaraştırarak analizi Erciyestekniğiyle Üniversitesi, E!itim Bilimleri Enstitüsü, 38039-Kayseri kullanılmı!tır. #lk Erciyes olarak,Üniversitesi, ders kitabındaki içerikli etkinlikler tespit edilmi!tir. Daha E!itim çevre Fakültesi, Türkçe E!itimi, 38039-Kayseri ulaşabileceği öğrenme ortamları hazırlamak gerekmektedir. Bunun içinde öğrenci sonra, bu etkinliklerle ili!kili olan disiplinler (dersler) ve kazanımlar ve bu kazanımların o merkezlitümöğretim yöntemler bilginin keşfedilme basamaklarında gizlenmiş olarak disiplindeki kazanımlardaki oranı belirlenmi!tir. Bu çalı!mada, 6 disiplin ve 11 kazanımla ili!kili olan 7 çevre içerikli etkinlik tespit edilmi!tir. Bu etkinliklerle ili!kili olan bulunan bilimsel bilgiyi öğrencilere gerek soru-cevap, gerekse tartışma teknikleriyle Özet kazanımların o disiplindeki tüm kazanımlar içerisindeki oranı, genel olarak % 2-4 olarak Bu çalı"manın amacı, ilkö!retim ikinci kademe 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan hikâye edici bulunmu!tur. Sonuç olarak; bu çalı!ma, ilkö"retim 4. sınıf fen ve teknoloji ders kitabındaki ulaşmasına yardımcı olacak hikâyelendirme tekniği faydalı olacaktır. metinleri hikâyeetkinliklerin haritalama yöntemine metin elementleri etmektir. çevre içerikli disiplinlergöre arasıinceleyerek yakla!ım yönünden uygun düzeylerini olmadı"ınıtespit göstermi!tir. Özellikle okul öncesi seviyesindeki çocuklarımıza bazı temel ahlak ve becerileri Bu amaç Sözcükler: do!rultusunda, çerçevesinde doküman incelemesine Anahtar Çevre nitel e!itimi,ara"tırma disiplinleryakla"ımı arası yakla"ım, ilkö!retim ba"vurulmu"tur. Çalı"ma materyalini, MEB tarafından hazırlanan 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı kazandırma adına hikâye ve/veya masal diye adlandırılan sergileyici ve tartışmacı olu"turmaktadır. Ders kitabından elde edilen hikâyeler, betimsel analizle incelenmi"tir. Ara"tırmada Evaluation of The Environmental Activities in Science and Technology Textbook elde edilen verilerin analiz sürecinde, betimlemeler Ço"kunçocuklarımıza (2005) tarafından hazırlanan “Hikâye öğrenme teknikleriyle kavramlar kazandırılmaktadır. Lakin bilimsel of Elementary School Fourth Terms of an Approach Elementleri De!erlendirme Ölçe!i” Grade ne görein yapılmı"tır. Bu Interdisciplinary çalı"mada, “Hikâyelerin hikâye bilginin hikâyelendirme tekniğiyle verilmesi okul öncesi kavram öğretiminde elementlerine göre puanlaması nasıldır?’’ ve “Hikâyelerdeki hikâye elementleri metin düzeyleri Abstract sorularına cevap aranmı"tır. Çalı"ma sonucunda Türkçe ders kitabındaki metinlerin hikâye nasıldır?” kullanımıyla farklılık göstermektedir. Bilimsel bilginin hikâyelendirme tekniğiyle elementlerine yer verme hususunda farklı seviyelerde oldu!u olarak textbook Türkçe ders In this qualitative study, the environmental activities in görülmü"tür. science and Genel technology of kitaplarındaki hikâye fourth edici metinlerin hikâye elementlerini kullanma yönüyle çok da yüksekapproach. seviyede kullanılması ülkemizde yenidir. alanda yapılacak çalışmalar özellikle ilköğretim elementary school grade were investigated inBu terms of an interdisciplinary olmadıkları tespit edilmi"tir. kitaplarındaki edici metinlerin elementleri yönündena The document analysis, Ders a qualitative datahikâye collection method, hikâye and content analysis, düzeyindeki çocukların eskiden kalma alışkanlıkları olan hikâye ve masal okuma ve genel olarakdata çok yüksek seviyede olmadı!ı göz önünde kitaplarındaki temaların qualitative analysis method, were used in this bulundurularak; study. First, theders environmental activities in belirlenmesi ve bu temaların alt ba"lı!ındaki konularla ilgili i"lenecek metinlerin bir komisyon textbook wereduygularına determined. Then, disciplines (lessons) and achievements that related with sevme bilimsel bilgiyi katarak öğrenmelerine katkı yapacağı tarafından olu"turulması, metinleri hikâye elementlerine yer verme açısından daha ileri bir seviyeye these activities, andula"ılmı"tır. the ratios of these achievements in total achievements in that discipline eri"tirece!i sonucuna düşünülmektedir. Bu alandasevenbuactivities bilimsel bilgilerin hikâyelendirme yoluyla öğrenci were defined. In this being related with six disciplines Anahtar Kelimeler: Dersstudy, kitabı,environmental hikâye, hikâye elementleri. and eleven achievements were determined. ratios of achievements which are associated öğrenimlerine katkısı üzerineThe araştırmalar yapılmasına ihtiyaç vardır. 2 1 2 1 2 with these activities in total achievements of that discipline generally were found as 2-4 %. As Abstract a results; study showed that thethe environmental activities in elements science by and technology The purposethis of this study is to determine level of examining the text examining the th textbook of elementary school be inappropriate in termsstory of interdisciplinary middle school persuasive texts in 6fourth grademay Turkish history class textbook of the mapping method. For this purpose, a qualitative research approach within the framework of review of approach. documents consulted. Study material,interdisciplinary prepared by the Ministry of elementary Education isschool the class of 6th Keywords:was Environmental education, approach, grade Turkish Textbooks. Stories obtained from the textbook were examined via the descriptive analysis. In the process of analyzing the data obtained in this study, descriptions were performed in accordance with the "Story Elements Rating Scale" prepared by Ço!kun (2005). In this study, "How is Giri# the ranking stories based on story elements?'' and "What is the level of the text elements of narrative Canlıların içinde bulundu"u ve tüm hayatsal faaliyetlerini sürdürdü"ü ortam olan çevre, ilk stories?" questions were aimed to explore. As a result of Turkish elements in the story-making canlı ile var olmasına ra"men uzun yıllar sorun olmadan devam etmi!tir (Yücel ve Morgil, regarding the textbook texts were achieved at different levels. Persuasive texts in Turkish textbooks in 1998; Ulusal Çevre Eylemof Planı, Fakat artanhave nüfus, sa"lıksız kentle!me ve general, such as the story aspect the story1997). using the elements, been found to be very high level. sanayile!me, do"al kaynaklar soruninyaratmaya vefound bu sorunların ana Persuasive textsazalan in terms of story, the storyartık elements textbooks, inba!lamı!tır general were to be not very faktörü insandır (Türkiye Çevre Durum Raporu, 2007; Çolako"lu, 2010). sorunlarıyla high level. By taking into this account, determination of textbook themes and Çevre these themes were studied on the lower header of the issues by the creation of a commission of the texts, the texts of the * Bu çalı!ma, 9-10 Eylül 2011 tarihinde Kayseri’de Erciyes Üniversitesi’nce düzenlenen “I. E"itim Bilimleri elements in the story is concluded in the delivery of a more advanced level. Ö"renci Ara!tırmaları Sempozyumu” ndaelements. sunulan “#lkö"retim 4. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabındaki Çevre Keywords: Course book, story, story #çerikli Etkinliklerin Disiplinler Arası Yakla!ım Yönünden #ncelenmesi” ba!lıklı bildirinin geni!letilmi! halidir.! Kaynakça Agalday, M.,Akçam, H.K.,İpek İ.,Kablan, F.(2011) ,4.Sınıf Fen ve Teknoloji Kitabı, MEB, Sistem Ofset. Avraamidou, L. & Osborne, J.(2009). The Role of Narrative in Communicating Science. International Journal of Science Education, 31(12), 1683-1707. Bağcı,N., Bahadır,Ö., Emik, C., Evecen, M., Güneş Koç S.R. (2011), 5.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders ve Öğrenci Çalışma Kitabı, İhlas Gazetecilik A.Ş.,İstanbul ! 43 Geban, Ö., Ertepınar, H., Yılmaz, E., Atlan, A. and Şahpaz, F. (1994). Bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin fen bilgisi başarılarına ve fen bilgisine ilgilerine etkisi. I. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, (s.1-2), Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, İzmir. Liston, D. D. (1994). Story-Telling and Narrative: A Neurophilosophical Perspective http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal adresinden 16 Nisan 2011 tarihinde alınmıştır. Mertova, P. & Webster, L. (2007). Using Narrative Inquiry as a Research Method. New York, Routledge. Şentürk, C. (2010). Yapılandırmacı Yaklaşım ve 5E Öğrenme Döngüsü Modeli. Eğitim Bir Sen, 6 (17), 58-62. 13