Temel Sağlık Bülteni Temel Sağlık Bülteni
Transkript
Temel Sağlık Bülteni Temel Sağlık Bülteni
K-Q TSE-ISO-EN 9000 Temel Sağlık Bülteni Yıl: 1 S a yı : 7 Nisan 2007 ♦♦♦ Ayın Mesajı Küresel ısınma ve getirdiği/getireceği sağlık problemleri son yıllarda oldukça önem kazanmıştır. Doğrudan veya dolaylı etkilerle oluşa- ♦♦♦ K A Z A N A C A K L A R I N A Ġ N A N A N L A R K A Z A N I R L A R bilecek olumsuzluklar için sağlık teşkilatları ve sağlık çalışanları hazırlıklı olmalıdır. Konuyla ilgili olarak eğitim, bilgilendirme ve kurumlararası işbirliği çalışmalarımız devam edecektir. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü gündem CYBE/HIV SÜRVEYANS HĠZMET ARAġTIRMASI PROJESĠ Cinsel yolla bulaĢan enfeksiyonlar (CYBE) alanında Genel Müdürlüğümüz tarafından ―CYBE/HIV/AIDS Sürveyansının Güçlendirilmesi‖ projesi yürütülmektedir. Söz konusu proje Sağlık Bakanlığı ile Avrupa Komisyonu arasındaki iĢbirliği sonucu 2003 yılında baĢlatılan Türkiye Üreme Sağlığı Programında yer almaktadır. Bu proje ile mevcut CYBE/HIV/AIDS sürveyansının güçlendirilmesi, CYBE/HIV/AIDS‘in izlenmesi için mevcut mekanizmaların yaygın hâle getirilmesi ve uygulanan politikalar ile davranıĢ değiĢikliklerinin ölçülebilmesi hedeflenmiĢtir. Proje kapsamında CYBE/HIV/AIDS Laboratuar Hizmetlerinin, Tanı ve Tedavinin Standardizasyonu, CYBE/HIV/AIDS sürveyansı, sektörler arası iĢbirliği konulu çalıĢma toplantıları gerçekleĢtirilmiĢtir. Daha sonra, 2005 yılı Ģubat ayında ülke çapında konuyla ilgili sektörlerin temsilcileriyle yapılan ―Ulusal UzlaĢma Toplantısında‖ CYBE/HIV/AIDS sürveyansının güçlendirilmesi için temel CYBE/HIV konusunda bir hizmet araĢtırması projesinin gerçekleĢtirilmesi ve projenin sonucunda belirlenen merkezlerin daha sonra özellikle HIV alanında sentinal merkezler olarak görev yapması kararı alınmıĢtır. Söz konusu karar doğrultusunda açılan ―CYBE/HIV Sürveyansı Hizmet AraĢtırması Projesi‖ ihalesini Almanya‘da bulunan ICON Halk Sağlığı Enstitüsü ile Hacettepe ve Belçika‘da bulunan Antwerp Üniversitelerinden oluĢan bir konsorsiyum kazanmıĢtır. Projenin amacı Ankara, Ġstanbul, Gaziantep ve Trabzon illerinde belirlenmiĢ kadın hastalıkları ve doğum kliniklerine baĢvuran hamile kadınlarda ve Ankara, Ġstanbul ve Ġzmir illerinde yüksek HIV riski altındaki topluluklarda (ticari kayıtsız seks çalıĢanları, damar içi madde kullanıcıları ve eĢcinsel erkekler) önemli cinsel yolla bulaĢan enfeksiyonlar (sifiliz, gonore, hepatit B, klamidya) ve HIV bakımından prevalans ve demografik-davranıĢ verilerinin belirlenmesidir. Projede yer alan hastaneler ise Ġstanbul ‗da ġiĢli Etfal AraĢtırma ve Eğitim Hastanesi, Ankara‘da Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve AraĢtırma Hastanesi, Gaziantep ilinde 75. Yıl Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi ve Trabzon ilinde ise Doğum ve Çocuk Bakımevidir. Toplam bütçesi 850.0000 Euro olan CYBE/HIV Sürveyansı Hizmet AraĢtırması Projesi 30 Nisan 2007‘de ilgili paydaĢların katılımıyla gerçekleĢen ve proje faaliyetlerinin tartıĢıldığı bir ―Bilgi PaylaĢımı Toplantısı‖ ile sona ermiĢtir. SU VE BESĠNLERLE BULAġAN HASTALIKLAR Ülkemizde sağlık sorunları arasında bulaĢıcı hastalıkların önemli bir yeri vardır. BulaĢıcı hastalıklar kiĢiden kiĢiye bulaĢabilme, geniĢ kitlelere yayılma ve büyük toplulukları etkileme özelliğine sahip hastalıklardır. Su yetersiz veya kirli ise, kanalizasyon açıktan akıyorsa, enfeksiyon etkenleri zaman zaman salgınlara yol açacaktır. Su ve besinlerle bulaĢan hastalıkların baĢında; tifo, akut viral hepatitler, akut sulu ve kanlı ishaller gelmektedir. Son yıllarda alınan tedbirlerle bu hastalıkların görülmesinde belirgin azalma olmuştur. BulaĢıcı hastalıkların engellenmesinde; çevrenin olumlu hale getirilmesi, atıkların sağlıklı bir Ģekilde yok edilmesi, suların dezenfeksiyonu, vektörlerin ortadan kaldırılması, gıda güvenliği ve kiĢisel temizliğin bir yaĢam biçimi haline getirilmesi önemlidir. Bununla birlikte özellikle vakaların tespiti, daha önceki dönemlere göre artıĢ olup olmadığının belirlenmesi ve etken izolasyonu su ve besinle bulaĢan hastalıkların kontrolünde önemli yer tutmaktadır. Bu amaçla, BulaĢıcı ve Salgın Hastalıklar Daire BaĢkanlığımız tarafından önümüzdeki yaz mevsiminde konunun önemi göz önünde bulundurularak ―Su ve Besinlerle BulaĢan Hastalıklar Haftalık Sürveyansı‖ uygulaması 21 Mayıs 2007 tarihinde baĢlatılmıĢtır. Salgın olduğu Ģüphesini uyandıran bir durum varsa telefonla Ġl Sağlık Müdürlüğüne hemen bildirilecektir. Haftalık sürveyans uygulaması 01 Ekim 2007 tarihine kadar devam edecektir. gündem 2 hatırlatma TÜTÜN KONTROLÜ ULUSAL KOMĠTESĠNĠN 2.TOPLANTISI MEVSİM ALERJİSİ MÜSTEġARIMIZ SAYIN PROF.DR.NECDET ÜNÜVAR‘IN Günümüzde her 10 kiĢiden birinde polone bağlı allerjik nezle BAġKANLIĞINDA GERÇEKLEġTĠRĠLMĠġTĠR veya astım görülmektedir. Hastaların %70 den fazlasında 30 yaĢından önce baĢlayan semptomlar 50 yaĢ civarında yatıĢır. Ülkemizde sigara içmek yaygın bir alıĢkanlık ve önemli bir Ülkemizde polen allerjik kiĢileri en sıklıkla çimen polenleri etkilemekte ve bu polenler Mart ayından Eylül ayına kadar halk sağlığı sorunudur.Türkiye Avrupa ülkeleri arasında tütün havada bulunabilmektedir. tüketiminde üçüncü sırada, dünya ülkeleri arasında yedinci sıradadır. Ülkemizde 17 milyon kadar sigara içen kiĢi vardır Ağaç polenleri daha az oranda allerjiye neden olup ilkbaharve her yıl 100 bin kiĢinin sigaraya bağlı nedenlerle yaĢamını da bir iki ay etkili olurlar. Ülkemizde poleni alerji yapabilen Üst kaybettiği tahmin edilmektedir.Bu sayı trafik kazalarına bağlı ağaçların en önemlileri fındık ve zeytin ağaçlarıdır. ölümlerden 15-20 kat fazladır. Bu kapsamda kiĢisel ve top- üste hapĢırık, burun kaĢıntısı, su gibi akıntı, boğazda kaĢıntı, lumsal zararları artık yaygın olarak bilinmekte olan sigara postnazal akıntı, gözlerde kaĢıntı, kızarma, sulanma polen allerjisinin tipik bulgularıdır. Polen mevsimi boyunca yorgunluk hissi ve uyku bozuklukları olabilir. EĢlik eden sinüzite bağlı baĢ ağrıları olabilir. Allerjik nezleli çocukların göz altlarında kahverengi mor halka Ģeklinde renk değiĢiklikleri görülebilir. Diğer allerjik hastalıkların rinite eĢlik etme olasıkları yüksek olduğundan öyküde astım ve atopik dermatit araĢtırılmalı, ayrıca birinci derecede akrabalarda bulunabilecek rinit ve diğer allerjik hastalıklar sorgulanmalıdır. Ayrıntılı çevre öyküsü alınmalı, bulguları tetikleyen faktörler sorgulanarak tanı ve tedavi için ipuçları elde edilmelidir. Allerjik rinitli olanların hemen hemen yarısı sadece burun problemi değil, nefes ile ilgili bazı problemler de yaĢamaktadır. Yapılan çalıĢmalar allerjik rinitlilerin %15 – 40 ında astım olduğunu bildir- tüketiminin azaltılması için tüm dünya ülkeleri çeĢitli tedbirler almaktadır. Ülkemizde de ―Tütün Kontrol Çerçeve SözleĢmesi‖ kapsamında yapılacak çalıĢmaların planlanması ve ülkemizde sigara tüketiminin kontrol altına alınarak vatandaĢlarımızın, özellikle gençlerimizin korunması amacıyla Bakanlığımızca 2006-2010 yıllarını kapsayacak Ģekilde ―Ulusal Tütün Kontrol Programı‖ hazırlanmıĢtır. Söz konusu program kapsamında, Bakanlığımız sekretaryasında yürütülen kamu kurum ve kuruluĢlarının temsilcileri ile üniversitelerin ilgili bölümlerinde ki öğretim üyelerinin katıldığı yaklaĢık 80 kiĢiden oluĢan bir ―Tütün Kontrolü Ulusal Komitesi‖ oluĢturulmuĢtur. Ulusal tütün kontrol programının süreç ve çıktılarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması konularında aktif olarak faaliyet gösteren komitenin ikinci toplantısı 26 Mart 2007 tari- mektedir. Bu kiĢilerin bronĢ sisteminde çeĢitli uyaranlara karĢı (soğuk, sıcak, efor vs) kuvvetli bir aĢırı duyarlılık olduğu hinde Ankara Gür Kent Otel‘ de gerçekleĢtirildi. ortaya konmuĢtur. Mevsimsel allerjik nezlenin tanınmasında hastadan alınan bilgilerin yanında, deri testi ve bu maddelere MüsteĢarımız Sayın Prof. Dr. Necdet Ünüvar‘ ın baĢkanlığınkarĢı kanda bulunan IgE türündeki bağıĢıklık ürünü antikorlada gerçekleĢtirilen toplantıda on ayrı çalıĢma grubunda yer rın göstermesi gerekir. Allerjik nezlenin tedavisinde ilk alan uzmanlarla birlikte daha önce hazırlanan yıllık taslak yapılacak Ģey kiĢinin kendini bu dokunan etkenlerden koruaktivite planı incelenmiĢtir. Her grupta aktivite planında yer ması ve onlardan kaçınmasıdır. Bununla birlikte ilaç tedavisi alan amaçlar, beklenen sonuçlar, stratejiler, ilgili kurum kuru- önerilir. Burada da en önemli ilaçlar burun ve ağızdan kullaluĢ ve kiĢiler, etkinlikler, gereksinim duyulan kaynaklar, ta- nılacak inflamasyonu giderecek kortizonlu spreylerdir. mamlanma tarihi olası engeller ve gerekli mevzuat düzenle(Fluticasone, Beclomethasone, Budesonide gibi). Allerjik meleri, ilerleme göstergeleri ve izleme ve kontrol için toplannezle tedavisinde Kromolin Sodyum içeren spreylerde kullaması gereken veriler ayrı baĢlıklar halinde tartıĢılmıĢ ve tasla- nılmaktadır, dekonjestan dediğimiz geçici süre burnu açan ğa ―Ulusal Tütün Kontrol Programı Eylem Planı 2007‖ baĢlı- tablet ve damlalardan zaman zaman yararlanığı altında son Ģekli verilmiĢtir. lır. Mevsimsel yakınmaları olan hastanın sadece mevsimsel allerjen ile karĢılaĢtığı aylarda Ģikayetleri oluyor ve bu aylar dıĢında tamamen normal ise mevsimsel astım düĢünüGerçeğe ancak tek yoldan gidilir ama ondan lür. Uz. Dr. Reyhan Çömez uzaklaştıran binlerce yol vardır. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Gazi Devlet Hastanesi G T emel Sağlık Bülteni G Sa yı 5 — ġubat 2007 faaliyet kısa ... kısa SEMİNER: Türkiye Kalite Derneği (Kal-der) tarafından düzenlenen ―8. Mükemmelliği ArayıĢ Sempozyumu ― 17-18 Nisan 2007 tarihinde Ġzmir de yapıldı. Sempozyuma Genel Müdürlüğümüzü temsilen, Kalite Eğitim ve Koordinasyon Birimi Daire BaĢkanı Betül Faika Sönmez konuĢmacı olarak katıldı. Daire BaĢkanımızın konu ile ilgili açıklamalarından bir bölümüne aĢağıda yer vermek istedik. ―Sağlık Hizmetleri sunumunda maliyet etkili , yüksek performansa dayalı, modern yönetim ilke ve anlayıĢına uygun, kaliteye odaklı, hizmeti sunanların ve hizmetten yararlananların memnuniyetini artırmaya yönelik çalıĢmalar hepimizin de bildiği gibi son yıllarda giderek artmakta ve yaygınlaĢmaktadır. Sağlık kuruluĢlarımızda hizmet kalitesini geliĢtirmeye yönelik faaliyetlerimizin odak noktasını; hasta ve çalıĢanların güvenliği ile memnuniyeti oluĢturmaktadır. Yürüttüğümüz bu çalıĢmalarda nihai hedefimiz, toplumumuzun sağlık statüsünü geliĢtirmek ve yaĢam kalitesini yükseltmektir. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü olarak misyonumuz; eğitimli ve yeniliğe açık çalıĢanlarımızla, ekip anlayıĢı içine herkese eĢit, kaliteli, Ģeffaf ve güler yüzlü hizmet birinci önceliğimizdir. Vizyonumuz ise Temel Sağlık Hizmetlerini, kalite ve verimlilik açısından geliĢmiĢ ülkeler ile rekabet edebilecek düzeye getirerek, dünyada koruyucu sağlık hizmetleri politikalarını belirleyici konuma gelmektir. Kalite politikamız koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında vatandaĢlarımıza eĢit, kaliteli, Ģeffaf ve güler yüzlü ekip anlayıĢı içinde hizmet sunmak ve bu hizmetlerin kalitesini sürekli iyileĢtirmektir. Sağlık Bakanlığı olarak sağlık hizmetlerinde kaliteli sağlık hizmeti anlayıĢının iyileĢtirilmesi ve Toplam Kalite Yönetimi felsefe ve kültürünün yerleĢtirilmesi, hizmet sunucuları ile hizmetten yaralananların memnuniyetini artırma odaklı bir yönetim anlayıĢı ile yola çıkılmıĢtır.‖ 3 İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Kalitesini Taçlandırdı. Kalite Derneği (KalDer) tarafından Ege Bölgesindeki kurum ve kuruluĢlara yönelik düzenlenen ―Yılın BaĢarılı Ekibi YarıĢmasında‖ Ġzmir Ġl Sağlık Müdürlüğü ekibi ―Büyük Ödülü” kazandı. Ekip ve takım çalıĢmasını desteklemek ve bu çalıĢmalara katılanları cesaretlendirmek amacıyla tasarlanan yarıĢmada, kamu hastanelerine kalite yönetim sistemi kurulmasında eğitim ve danıĢmanlık hizmeti verdiği projesi ile ödüle layık görüldü. Ġzmir Ġl Sağlık Müdürlüğünden alınan bilgiye göre, Ġl Sağlık Müdürü Op.Dr. Mehmet ÖZKAN‘ ın tam desteğini alan ekip, Müdür Yardımcısı Demet HAYALĠ YILDIRIM‘ ın liderliğinde, birebir danıĢmanlık hizmetinin yanı sıra, proje kapsamında 1009 kiĢiye toplam 242 saat eğitim verdi. ÇalıĢanlarının tamamının ISO 9000 serisi baĢ tetkikçi sertifikasına sahip olduğu birimde, 1 doktor, 2 sağlık memuru, 2 hemĢire ve 1 veri hazırlama iĢletm en i p r o j e d e y e r a l m ı Ģ t ı r . *** Aile Hekimliğinden; Kamu AraĢtırmaları Vakfı ve Sağlık-Der tarafından organize edilen 1.Uluslararası Sağlıkta Gelecek Sempozyumu 13-14 Haziran 2007 tarihlerinde Ankara Sheraton Otel' de yapılacaktır. Bu yıl konu olarak "Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Yeniden Yapılandırılma Sürecinde Aile Hekimliği ve Akılcı İlaç Kullanımı" seçilmiĢtir. Türkiye'nin de gündeminde olan sağlık reformu 2003 yılında Sağlıkta DönüĢüm Projesi ile somutlaĢmıĢtır. Bu reform sürecinde aile hekimliği ve akılcı ilaç kullanımı birbiri ile yakından BERT LAHR, Yıllarca sinemaya büyük emeği geçmiĢ olan Bert iliĢkili iki ana konu olarak karĢımızdadır. Genel olarak sağlık Lahr, yeni bir projede zorlu bir rolü oynama kararı almıĢtı. Yakın hizmet sunumunda aile hekimliği ve akılcı ilaç kullanımı ile hedostları artık onun dinlenmesi gerektiğini, yaĢlandığını saçlarının deflenen; sağlıkta kalitenin ve maliyet etkinliğin artmasıdır. beyazladığını ve bu rolün üstesinden ancak gençlerin gelebileceği- Aile hekimliğinin teorik - pratik altyapısı dünya ve Türkiye ölçene söyleyerek onu uyarmak istediler. Bert Lahr ise onlara kısa ve öz ğinde değerlendirilirken, ulusal ilaç politikası ve akılcı ilaç kullabir cevap verdi: ―Damın karla örtülü olması evin içinde ateĢ bulun- nımı genel sağlık sigortası süreci ile iliĢkilendirecektir. Bütünsel madığı anlamına gelmez.‖ bir yaklaĢımla ele alınan sempozyum, kamu ve özel sektör temsilcileriyle sürecin tartıĢılmasını sağlarken sağlıkta gelecek adına yeni vizyonların tetikleyicisi olacaktır. 16.02.2006 tarihli Bakanlık Makamı Oluru ile Aile Hekimliği uygulaması için pilot il olarak belirlenen 11 ilden biri olan Ġzmir ilinde 14 Mayıs 2007 tarihinde uygulamaya baĢlandı. Önemli gün ve haftalar Kanserle Savaş Haftası 1-7 Nisan Dünya Sağlık Günü 7 Nisan Polis Teşkilatının Kuruluş Günü 10 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bay- 23 Nisan ramı Kutlu Doğum Haftası 10-26 Nisan Ebeler Haftası 21-28 Nisan T emel Sağlık Bülteni Sa yı : 7– Nisan 2007 *** Kanser Haftası Etkinliği; Ulusal Kanser Haftası Programı Çerçevesinde 2 Nisan 2007 tarihinde; ―Beslenme ve Kanser ile ĠliĢkisi‖, ―Türkiye de Mide Kanseri‖, ―Genetiği Modifiye EdilmiĢ Gıdalar‖, ―Dünyada Ve Türkiye de Meme Kanseri‖, ― GIDA Üretim Ve Tüketim AĢamalarında Dikkat Edilecek Hususlar‖, ―Kanserde AlternatifTamamlayıcı Tıp YaklaĢımlarının rolü‖, ―Sağlıklı Beslenme‖ konularında sempozyum, konferans ve paneller düzenlenmiĢtir. gündem 4 SİGARA İLE MÜCADELE SİGARA ESARETİNDEN KURTULMANIN ÖYKÜSÜ Tütün Kontrolü Çerçeve SözleĢmesi, 28 Nisan 2004 tarihinde Sayın Sağlık Bakanımız tarafından imzalanmıĢ ve 25 Kasım 2004 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi‘nce kabul edilerek, 30 Kasım 2004 tarih ve 25656 sayılı Resmi Gazetede 5261 kanun numarası ile yayımlanarak yürürlüğe girmiĢtir. 40 ülkenin anlaĢmayı imzalamasından doksan gün sonra, 27 ġubat 2005 tarihinde yürürlüğe giren ―Tütün Kontrolü Çerçeve SözleĢmesi‖ni takiben, yapılacak çalıĢmaların planlanması ve ülkemizde sigara salgınının kontrol altına alınabilmesi amacıyla Genel Müdürlüğümüzce 2006 - 2010 yıllarını kapsayacak Ģekilde bir ―ULUSAL TÜTÜN KONTROL PROGRAMI‖ hazırlanmıĢtır. Ulusal Tütün Kontrol Programı, 7 Ekim 2006 tarih ve 26312 sayılı Resmi Gazete‘de yayınlanan 2006/29 sayılı BaĢbakanlık Genelgesi ekinde yayınlanmıĢtır. Programın temel hedefi, 2010 yılına kadar ülkemizde 15 yaş üzerinde sigara içmeyenlerin oranını % 80'in üzerine çıkarmak, 15 yaş altında ise % 100'e yakın olmasını sağlamaktır. Söz konusu Programı‘nın izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması amacıyla, kamu kurum ve kuruluĢlarının temsilcileri ile ülke genelindeki akademik kurumlardan, tütün ve tütün ürünleri mücadelesi ve kontrolü konusunda deneyimli uzmanlar ve idari birimlerin katılımıyla bir ―Tütün Kontrolü Ulusal Komitesi‖ kurulmuĢtur. Ulusal Komite, Programın süreç ve çıktılarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması gibi konularda faaliyet gösterecektir. Komitenin sekretaryasını ―Tütün ve Tütün Ürünleri Mücadele ve Kontrol ġube Müdürlüğümüz‖ yapacaktır. Genel Müdürlüğümüz Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire BaĢkanlığı kapsamında faaliyet gösteren Tütün ve Tütün Ürünleri Mücadele ve Kontrol ġube Müdürlüğünce, sigara ile tanıĢmamıĢ olan özellikle 18 yaĢ altı çocukların bu alıĢkanlığı kazanmalarına engel olmak amacıyla Türkiye YeĢilay Cemiyeti Derneği iĢbirliğinde YeĢilay haftasını da içine alan Mart ayı boyunca Ankara‘ da bulunan ilköğretim ve ortaöğretim Genel Müdürlüğümüz Daire BaĢkanı Zeyit KOCA 29 yıl sigara kullanmıĢ ve bir yıl öncede sigarayı bırakmıĢtır. Sayın KOCA ile bu konuda yaptığımız söyleĢiyi sizlere sunmak istedik. Kendisini verdiği karardan dolayı kutluyor daimi olmasını dileyerek bizlerle bu süreci paylaĢtığı için teĢekkür ediyoruz. Sigara kullanmaya gençlik döneminde, arkadaĢ etkisi, merak duygusu ve kendini ıspat etme gibi bahanelerle baĢladığını ve daha önceleri de defalarca bırakmayı denediğini ifade etti. Sigarayı bırakma konusunda arkadaĢları ile iddaalaĢma yöntemi kullandığını ancak yine sonuç alamadığını söyledi. Öyle bir karar anı oldu ki sonuçta bırakmayı baĢardı. Sigarayı Bırakmadan Önce; Evinizde sizden baĢka sigara içen var mı? -Hayır Ailenizin, çocuklarınızın size tepkisi nasıl oluyordu? -Sigarayı bırakmam konusunda sürekli feryat ediyorlardı. Hatta iĢ ortamımda da durum farklı değil idi. ArkadaĢlarım sigara içmemden rahatsız olduklarını sözleri ile değilse bile tavırları ile dile getiriyorlardı. DiĢlerinizin rengi nasıldı? -Özellikle dipleri simsiyah idi. Sigaraya ayda ne kadar para ödüyordunuz? -150YTL (Günde 1 paket sigara içiyordum) Yürürken veya merdiven çıkarken zorluk çekiyor musunuz? -Evet inanılmaz derecede zorluk çekiyordum. Bıraktıktan Sonra; Sigarayı bırakma kararınızda ki en önemli etken nedir? -Elbette eĢim ve çocuklarım. Onların geleceğini düşündüm ve onlarla yaşlanmak istedim. Uzun zamandır düĢündüğüm bu kararımı uygulamaktan dolayı çok mutlu ve huzurluyum. Hayatınızda ne değiĢti? -Damak tadım düzeldi; yeniden doğdum ve hayata yeniden baĢladığımı düĢünüyorum. Hayatım daha anlamlı ve güzel oldu. Bırakmanıza en çok kim sevindi? -EĢim ve çocuklarım. Hayatınızda baĢka ne değiĢti? -Hayata bakıĢım değiĢti. Evim ve arabamın kokusu ile aldığım koku değiĢti. ġimdi arabamın içerisinde sigara içimine dahi izin vermiyorum. Sigara içen birini görünce ne düĢünüyorsunuz? -Vah! Vah! ―Nelerden mahrum kaldığını keĢke bilsen‖ diyorum içimden. Bıraktıktan sonra ne düĢündünüz? -KeĢke hiç içmeseydim. Ya da daha önce bıraksaydım diyorum. kurumlarında öğrenim gören öğrencilere bu konuda bilgilendirme eğitimleri yapılmıĢtır Bu eğitimlerde 23 okulda yaklaĢık toplam 2000 öğrenci, öğretmen ve veliye ulaĢılmıĢtır. Nisan ayında 13 ortaöğretim okulunda eğitim verilmiĢtir . Temel Sağlık Bülteni . Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce ayda bir yayınlanır Bırakmak isteyenlere tavsiyeniz var mı? -Olmaz mı? Lütfen öncelikle kendilerini seviyorlarsa bıraksınlar. Sağlıklı yaĢamak ve yaĢlanmak istiyorlarsa ve en önemlisi çocukları varsa onlar için bıraksınlar. Unutmasınlar ki bu kararı vermek bizim elimizde. Yayına hazırlık ve sayfa tasarımı: Kalite Eğitim ve Koordinasyon Birimi - ĠletiĢim ġube Müdürlüğü Haberleşme adresi: MithatpaĢa Caddesi, No: 3, B Blok, Kat: 4 Sıhhiye - Ankara İletişim Bilgileri Baskı Telefon: (312) 585 13 94 - 585 13 95 Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü Matbaası Faks: (312) 434 44 49 E-posta: bulten-iletisim@saglik.gov.tr Bültenin bu sayısı 3.000 adet basılmıĢtır.