Araç Üretimi - Ae2 Project
Transkript
Araç Üretimi - Ae2 Project
Kuruluþ Kuruluþ Hikayemiz ve Ekip Üyeleri Ekibimiz, þuan yürütülen alternatif enerjili araç projelerinden de önce çeþitli robotik, mekatronik uygulama ve projelerinde de bir arada olan, tamamý Yýldýz Teknik Üniversitesinin (YTÜ) Elektrik-Elektronik Fakültesi bünyesi öðrencilerinin 2010 yýlý Temmuz ayýnda baþlayan görüþmelerinin, ayný yýlýn Ekim ayý içerisinde sonuçlanmasýnýn ardýndan bir araya gelmesiyle kurulmuþtur. Kuruluþ amacýmýz, ülkemizde henüz yeterli bir giriþimin bulunmadýðý alternatif enerjili araç geliþtirime alanýnda, yenilikçi tasarým ve üretimler gerçekleþtirmektir. Bu amacýn gerçekleþtirilmesinde bize temel oluþturan robotik uygulamalarýnda bir arada olduðumuz 7 kiþilik arkadaþ grubu olarak; bu alanda giriþimlerde bulunmak adýna bir araya gelmiþ olduk. Kuruluþumuzun ardýndan ilk olarak, hedeflediðimiz Shell Eco-Marathon Europe 2011 Almanya yarýþlarýna hazýrlýk sürecinde ekibimize projelerimizde danýþmanlýk etmesi amacý ile Yýldýz Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Fakültesi, Elektrik Mühendisliði Bölümü, Elektrik Makineleri Anabilim Dalý hocalarýmýzdan Arþ. Gör. Engin AYÇÝÇEK, ricamýz üzerine ekibimize katýlýp yön vermeye baþladý. Yine ayný etkinlik sürecinde araç geliþtirmede ihtiyaç duyulan alanlarda bizlere destek saðlamasý amacýyla Makine Mühendisliði ile Metalürji ve Malzeme Mühendisliði bölümlerinden birer arkadaþýn katýlmasý ile ekibimiz 10 kiþiye tamamlandý. Ekip Üyelerimiz; Arþ. Gör. Engin AYÇÝÇEK - YTÜ EEF Elektrik Müh. El. Mak. A.B.D Danýþman Muhammet Aziz AYDIN - YTÜ EEF Elektronik ve Hab. Müh. Nezih DARÇIN YTÜ EEF Elektrik Müh. Mustafa ERDEMÝR - YTÜ EEF Elektronik ve Hab. Müh. Olcay KORKMAZ - YTÜ EEF Elektronik ve Hab. Müh. Serhat GÜL - YTÜ EEF Elektronik ve Hab. Müh. Serkan AKBULUT - YTÜ EEF Elektronik ve Hab. Müh. Ýbrahim ÝÞLER - YTÜ EEF Elektronik ve Hab. Müh. Hüseyin ERKEK - YTÜ MF Makine Müh. Deran TURAN - YTÜ KMF Metalürji ve Malz. Müh. 1 Kuruluþ Shell Eco Marathon Baþvuru Aþamalarý Ýlk olarak ekibinizin bu iþi yapabileceðine inandýrmanýz gerekliydi. Bu amaçla Faz 1 olarak adlandýrýlan süreçte takým ruhunuzu, neden bu yarýþmaya katýlmak istediðinizi ve çevreye olan duyarlýlýðýnýzý özetleyen bir dökümantasyon yaptýk. Bu aþamayý geçtikten sonra aracýnýzýn teknik özelliklerinin enine boyuna incelendiði Faz 2 süreci geldi. Bütün çizimlerimizi, bütün devre þemalarýmýzý ve hangi özellikte malzemeler kullanacaðýmýzý bu süreçte belirtmemiz gerekiyordu. Þunu söyleyebiliriz ki aracý yapmak kadar bu ön elemeleri geçmek te bir o kadar sýkýntýlý ve yorucu oldu. Emeklerimizin hepsi boþa gidebilir, günler süren döküman hazýrlama sürecinde pes edebilir, bize inanmayan kiþilerin atmadýklarý imzalar nedeniyle inancýmýzý kaybedebilirdik. Ekibin birbirine olan güveni ve inancý sayesinde bu sýkýntýlarýn hepsini aþarak Almanyada yarýþma hakký kazandýk. Araç Projelendirmesi ve Sponsorluk Görüþmeleri Almanyada düzenlenen Shell Eco Marathon Europe Yarýþmasýna Türkiyeden güneþ arabasýyla katýlan hiç bir prototip araç olmadýðýný yaptýðýmýz araþtýrmalar neticesinde fark ettik. Bu konudaki eksikliði gidermek için solar prototip konsepti ile baþvuru yapmayý tercih ettik. Söz konusu standartlar gereði ekip içi görev ve sorumluluk daðýlýmý yaparak aracýn mühendislik yönüyle projelendirmesini tamamladýk. Belirlediðimiz yol haritasý ve ihtiyaç listesi doðrultusunda sponsor görüþmelerine baþladýk. Bu sürecin baþýnda Yýldýz Teknik Üniversitesi Vakfý Yönetim Kurulu ile yaptýðýmýz toplantýlar sonucunda ekibimize yapýlacak ayni yardým ve nakit þartlý baðýþlarýn kabul edilmesi kararlaþtýrýldý. Bu kararlar doðrultusunda ekibimize yapýlan her türlü þartlý baðýþ için vakfýmýzýn Bakanlar Kurulu onaylý resmi statüsü gereði vereceði baðýþ makbuzu ile mükellef þirketlerin vergi muafiyeti saðlamasý saðlanmasýna karar verildi. Proje ihtiyaçlarý doðrultusunda gerek üretim desteði gerek malzeme ve ekipman desteði gerekse nakit destekler; sunumlar ve yazýþmalar ile þirketlerin faaliyet gösterdikleri alanlalar doðrultusunda sponsorluk karþýlýðýnda talep edildi. 2 Araç Üretimi Araç Tasarýmý Hakkýnda Shell Eco Marathon yarýþmasýndaki amaç en hýzlý olmak deðil, en verimli olmaktýr. Yarýþmanýn konseptinden ötürü burada bahsetmiþ olduðumuz verimlilik, yarýþý en az enerjiyi harcayarak bitirmek anlamýný taþýmaktadýr. Shell Eco Marathon yarýþlarýnda iki farklý tüketim deðeri üzerinden hesaplama yapýlmaktadýr. Bunlardan ilki, içten yanmalý motorlar için kullanýlan kilometrede tüketilen yakýtýn litre cinsinden ifadesi ve ikinci olarak da, elektrik motoru kullanan araçlar için olan kilometrede tüketilen enerjinin kilowatt cinsinden ifadesidir. Yarýþ sonunda iki farklý grup için de, kendi arasýnda, en az yakýtý/enerjiyi tüketen araçtan, en fazla tüketene doðru sýralama yapýlýr. Bizler de bu projenin baþýndan sonuna kadar bunu göz önüne alarak çalýþtýk. Projenin ilk teknik çalýþmalarýndan biri olarak karþýmýza araç tasarýmý çýkýyor. Bu nokta da araç tasarýmý öncesinde yaptýðýmýz çalýþmalarý da özetlememiz gerekir. Aracýmýzda yer alacak temel ekipmanlar belliydi. Gerek ekonomik þartlar, gerekse projeye baþlangýç zamanýnýn çeþitli nedenler ile geç vakitlere sarkmýþ olmasý bu anlamda elimizdeki seçenekleri de oldukça kýsýtlamýþtý. Pilot ve araçtaki ekipmanlarý modelleyerek ise baþladýk. Modellediðimiz ekipmanlarýmýzýn yerleþim planýný yaptýk ve genel ölçülerimizi çýkardýk. Bu konuda daha önce baþka çalýþmalarda bulunmuþ arkadaþlarýmýzýn görüþleri doðrultusunda böyle bir çalýþma yaptýk. Aracýn tasarýmýný yaparken, imalat tekniklerini detaylý olarak incelediðimizi ve CNC tezgahta hýzlý ve hatasýz olarak iþlenmesi için gerekli ölçülendirme ve açýlandýrmayý göz önünde bulundurduk. Aracýn tasarýmýný tamamen Solidworks® programýnda gerçekleþtirdik. Sürecin baþýnda gerçekleþtirdiðimiz eskiz çizimlerini mühendislik bilgilerimiz ve imalat koþullarý çerçevesinde þekillendirdik. 3 Araç Üretimi Aracýn tasarýmýný tamamladýktan sonra, yine Solidworks® programý üzerinde aracýn iki parça olan, alt ve üst kalýplarýnýn tasarým sürecini tamamladýk. Bunu yapmamýzdaki sebep, maliyeti ve çalýþma suresini düþürmek için, doðrudan aracýn kalýplarýný imal ettirecek olmamýzdý. Kalýp tasarýmlarýmýzýn da testlerini tamamladýktan sonra, Hexagon Studioya çizimlerimizi götürdük ve teslim ettik. Kalýp Ýmalatý Hexagon Studionun aracýmýzýn kalýplarýný imal etmiþ olduðu haberini aldýðýmýzda, tasarým surecimizin ilk aþamasýnda herhangi bir tasarýmsal hata olmadýðýný mutlulukla görmüþ olduk. Aracýmýzýn kalýplarýnýn Polistirenden imal edildiðini belirtmemiz gerek. Bu nedenle aracýn kalýplarýnda bir takim iþlemler gerçekleþtirmemiz gerekiyordu. Bunun sebebi, aracýmýzýn gövdesinin camelyaf takviyeli polyester olacak olmasýydý. Biliyoruz ki polyester, polistirene çok ciddi tahribatlar veren bir kimyasal. Kalýp tasfiye iþlemlerimizin baþýnda gövdenin yatýrýlacaðý kýsmin, polistirene zarar vermeyen epoksi ile camelyaftan oluþan ince bir katman oluþturmak oldu. Bu katman ile polistren kopuk ile tüm kimyasal temasýný engellemiþ olduk. 4 Araç Üretimi Polistren kopuðun CNCde iþlendikten sonra, doðrudan araç imalatýna uygun olmayan bir pürüzlülüðü olduðýndan yüzeyi Epoksi + Camelyaf katmaný ile kapladýk ki bu yüzeyin pürüzsüzlükten oldukça uzak olduðunu ve bunun da zýmpara ve macunla düzeltildiðini belirtelim. Bu aþamada bizler aracýn diðer üretim süreçlerine yoðunlaþýrken, Hexagon Studionun saygýdeðer ustalarý bu iþi bizim yerimize yönetti. Tesfiye iþlemlerinin bitmesiyle, sýra yeniden bize geldi. Aracýn gövdesinin imalatý. Gövde Ýmalatý Poliyanin vermiþ olduðu camelyaf ve polyesteri Hexagon Studioya ulaþtýrdýk. Üç kiþilik bir ekip ile Hexagon Studioda aracýmýzýn gövde imalatýný gerçekleþtirdik. Kalýp hazýrlama, kalýp ayýrýcý tatbik edilmesi ve aracýn gövdesinin alt ve üst kalýplara yatýrýlmasý surecini bir günlük bir süreçte, hýzla tamamladýk. Jelkot Notu: Daha önce de belirttiðimiz gibi, aracýmýzýn olabildiðince hafif olmasýný istediðimiz için, jelkot kullanmadýk. Aracýn gövde imalatýndan sonra donma sureci için iki gün bekledikten sonra, aracýmýzý ve kalýplarýmýzý Hexagon Studiodan alarak, atölyemize getirdik. Doðru tasarýmýmýz ve doðru iþlemlerimiz sayesinde kolaylýkla gövdeyi kalýptan çýkararak, çapak temizleme, cam bölgelerinin açýlmasý ve iç bölge bitirdik ve boyamaya hazýr hale getirdik. 5 Araç Üretimi Aracýn Boyanmasý Aracýmýzýn boyanmasý için gerekli olan Ferrari kýrmýzýsý rosso corso- renginde boya ile tiner, astar, astar sertleþtiricisi, macun ve macun sertleþtiricisini sponsorumuz olan BASF firmasýndan temin ettik. Aracýn gövdesine yapmýþ olduðumuz zýmpara iþleminin bitmesinin ardýndan aracýmýza ilk astarý attýk. Astarýn kurumasýndan sonra boþluklu kalan kýsýmlarý macunlamaya baþladýk. Bunun ardýndan yüzeyin her bölgesinde ayný pürüzsüzlük düzeyine ulaþtýrmak için zýmparalama iþlemlerini gerçekleþtirdik. Zýmpara iþlemini bitirdikten sonra gövde üzerinde bulunan zýmpara tozlarýndan, ýslak bez ile silerek kurtulduk. Alt gövdede halen boþluklu yapýlar mevcuttu. Bunlarý da ortadan kaldýrmak için bir kat astar daha atmak gerekiyordu. Ertesi gün ikinci astarý attýk, boþluklu yerleri ilk gün yaptýðýmýz gibi macunladýk. Ardýndan yine ince zýmpara kullanarak zýmparaladýk. Artýk aracýmýz boya atmaya hazýr hale gelmiþti. Sýra aracýmýzý boyamaya gelmiþti. Aracýn camlarýný boyanmamasý için gazete ile kapattýk. Boya ile tineri karýþtýrarak hazýrlýklarý bitirdik. Ardýndan kompresör ile aracýn boyasýný tamamladýk. Aracýmýzýn boyanmasýndaki komprösörünü kullanmamýza izin veren Fatih Abimize, bize çalýþma alaný tedarik eden Bayrampaþa Onur Emintaþ Sanayi sitesi çalýþanlarýna ve aracý boyarken bize yol gösteren yeri geldiðinde tabancýyý eline alan Haldun Ustamýza çok teþekkürler. 6 Araç Üretimi Þasi Tasarýmý ve Üretimi Aracýmýzýn þasisi için tasarým sonrasý ilk iþimiz alüminyum kutu profil alacaðýmýz yeri bulmak oldu. Gittiðimiz iþletmeden, 20x30 mm boyutlarýnda, cidar kalýnlýðý 2,5 mm olan 6063-T6 serisi, ýsýl iþlem görmüþ alüminyum kutu profili bilgisayar ortamýnda yaptýðýmýz testler ýþýðýnda satýn aldýk. Yine tasarýma uygun olarak ölçülerde kestirdik. Kestirdiðimiz parçalarla doðru alüminyum kaynak ustasý Tahir Ustanýn yanýna götürdük. Önce çerçeveyi kaynattýk, sonra da iç parçalarý. Tahir Usta ile birlikte bir yandan þasi kaynaðýný yaparken bir yandan da ölçümler yaparak yanlýþlýk olmasýn diye uðraþtýk. Ýþlem esnasýnda oluþan 1 mmlik yanlýþý dahi hemen kestirdik ve o kýsmý yeniden kaynattýrdýk. Þaside kaynak yaparken yer yer eksen kaymasý oldu, çekiç yardýmýyla düzelttik onu da. Þasi kaynaðý toplamda 4 saatin sonunda hazýrdý 7 Araç Üretimi Direksiyon Sistemi ve Ýmalatý Aracýmýzýn arkada tek önde iki tekere sahiptir. Öndeki iki teker ile de aracýmýzýn yönlendirme görevlerini yürüttük. Aracýn pist üzerinde ihtiyaç duyacaðý maksimum ve minimum dönüþ çaplarýnýn hesabi sonucunda, oldukça düþük açýlarda (± 12º) hareket edeceðini bulduk. Aðýrlýk faktörünü de göz önüne aldýðýmýzda, kullanacaðýmýz bu sistemin, en verimli olacaðýný hesapladýk. Sistemimizdeki rot baþlarý ve rot kollarý dýþýndaki tüm sistemimizi kendimiz çizerek, Alüminyumdan isletmek suretiyle ortaya çýkardýk. Fren Sistemi Ve Ayarlanmasý Güneþ enerjili arabamýzýn fren sistemi için yarýþ kurallarý çerçevesinde þoförümüzün güvenliði ön plan tutmak için Shimano Deore hidrolik disk fren kiti kullanýlmýþtýr. Bu sistemin kurulmasýnda zorlandýðýmýz kýsým hidrolik sývýsýnýn elcik ve kaliper arasýnda hava kalmayacak þekilde doldurulmasý oldu. Özellikle öndeki iki tekerin ikisinde de ayrý ayrý rotor ve kaliper bulunmasý bizim için iþleri daha da çetrefilli hale getirdi. Fren kitimiz bisikletlere göre imal edildiðinden aracýn sað ve sol tarafý için yapýlmamýþ olmasý da bizi ekstra parçalar imal ettirmeye mecbur kýldý. Kaliper tutacaklarýný alüminyumdan özel olarak imal ettirdik. Bunun yanýnda direksiyon sistemimiz de bisiklet sisteminden farklý olduðundan bunlarýn birbirine montajlanmasý konusunda da özel bir mühendislik uygulamak zorunda kaldýk. Arka tekerimizde hub motor olmasý sebebiyle arka askýlar ve kaliper baðlantýlarý için de ayrý ayrý parçalar imal ettirerek aracýn fren sistemini baþarýyla tamamlamýþ olduk. 8 Araç Üretimi Motor Kalibrasyonu ve Jant Entegrasyonu Aracýmýzda kullandýðýmýz motor, Metin Otomotiv tarafýndan üretilen, sensörlü, fýrçasýz ve DC bir hub motordur. Bu motor üç tekerlekli aracýmýzýn sadece arka tek tekerleðinde bulunmaktadýr. Motorumuz ticari bir üretim deðil, deneysel bir çalýþmadýr, elimizde olmayan bu sebepten ötürü nüve sayýsý, sarým oranlarý gibi ayrýntýlý teknik bilgileri veremiyoruz. Yarýþma kýsýtlamalarýný, batarya ve invertör sistemlerini göz önüne aldýðýmýzda motorumuzun 36 voltta sürmek en uygun seçim olmuþtur. Bu deðerde 16 A akým çekilmiþ ve motorumuz 430 rpm devir hýzýna ulaþmýþtýr. Ayrýca motorumuz 12 N.m tork üreterek 65 kglýk aracýmýzý rahatlýkla 41 km/h son hýza ulaþtýrabilmektedir. Motor kalibrasyonunu ve ölçümlerimizi tamamladýktan sonra, motorumuzu tercih ettiðimiz 20 lik tekerlek boyuna uyacak þekilde bir tekerleðin göbeðine yerleþtirmemiz gerekiyordu. Ayrýca ön tekerleklerimiz de parça parça alýnýp birleþtirildi. Aldýðýmýz iki adet Octane One Orbital 20mm Thru Axle jant göbeðinin etrafýna uygun uzunlukta jant telleri örüldü ve 19x406 20" Grunert jantlar ile birleþtirildi. Daha sonra 20x1.75" Michelin Diablo lastikler uygun iç lastik ile janta takýlarak tekerleðimiz tamamlanmýþ oldu ve ardýndan tekerleðin akort adý verilen denge ayarý yapýldý. Ardýndan motorun üzerinde olacaðý arka tekerleði yapmak için, uygun uzunlukta jant telleri kesildi. Burada göbek yerine motor olacaðý ve motorun ölçüleri herhangi bir standarda uymadýðý için uygun jant telini piyasadan bulamadýk ve kendimiz özel olarak yaptýrdýk. Ardýndan motorun etrafýna bu teller örüldü ve jantla birleþtirildi. 9 Araç Üretimi Nüvenin yerleþtirilmesi ve dýþ lastiðin takýlmasýyla arka tekerlek hazýr hale geldi. Ardýndan akoru yapýlýp aracýmýza takýldý. Bir adet de yedek arka tekerlek imal edildi. Bu süreçte bizden hiçbir yardýmý esirgemeyen Metin Otomotiv ailesine sonsuz teþekkürlerimizi sunuyoruz. Motor Sürücü ve Soðutma Sistemi Aracýn çekiþ gücünü saðlayacak olan motorun Metin Otomotiv tesislerinde üretimi sonrasý motor sürücünün temini için harekete geçildi. Motorun yapý olarak fýrçasýz hareket eden gövdeli olmasýndan dolayý özel bir sürücüye sahip olmasý gerekliydi. Motorun güç deðerlerinin saðlanmasý için gerekli olan sürücü düzeneði seçenekleri deðerlendirildi. Üretilen motor Hall-Effect sensörlerine sahip olduðundan uygun sürücü alternatifler içinden seçildi. 36V-20A deðerlerini saðlayabilen motor sürücüsü Hollandadan temin edildi. Sürücü sisteme besleme, sensör ve çýkýþ baðlantýlarý motorumuza göre uyarlandýktan sonra araca montajlandý ve testleri yapýldý. Testler sýrasýnda yapýlan gözlemler sonucunda motor sürücü sisteminin bazý yük durumlarý (kalkýþ, yokuþ v.b) sýrasýnda ýsýndýðýný anladýk. Oluþan ýsýnýn sisteme zarar vermemesi için motor sürücünün kendini devre dýþý býraktýðýný gözlemledik ve bunun için sistemin soðutulmasýna karar verdik. Sistem motor sürücüsünün üzerine konumlandýrýlan BLDC bir fan ile hava akýþýnýn optimum olarak sisteme uygulanabileceði konumda, hava akýþ menfezleri yapýlarak soðutma uyguldýk. 10 Araç Üretimi Güneþ Paneli Üretimi ve Regülatör Aracýn ihtiyacý olan elektriksel güç ve enerji hesaplamalarý ardýndan güneþ panelinin üretimi için harekete geçildi. Yapýlan hesaplama ve araþtýrmalara göre %18 verime sahip hücrelerin yedekli olarak Amerikadan temini saðlanmýþtýr. Sistemin ihtiyacý olan gerilim ve akým deðerlerinin saðlanmasý için hücrelerin 32 adet seri hücreden meydana gelen 2 sýranýn 8x8 biçiminde baðlantýlarýnýn gerçeklenmesine karar verildi. Temin edilen hücrelerin baðlantýlarýnýn nasýl yapýlacaðýnýn bazý denemelerin ardýndan karar verildi ve panelin toparlanmasýna baþlandý. Hücreler üzerinde bulunan terminaller özel olarak lehimlerle kaplanmýþ þeritlerle optimum ýsý uygulanmasý ile peþ peþe gelen diðer hücreler ile uygun biçimde baðlanmýþtýr. Bu iþlem yüksek kýrýlganlýða sahip hücrelerin hasar almamasý ve ýsýya dayanýklý bir yüzeyin saðlanmasý için Tempered Glass türü bir cam yüzeyde, ayarlý havya ve hava tabancasý ile yapýlmýþtýr. Panelden alýnan akým ve gerilim sisteme dahil olurken sistemde bulunan akü þarj devresinin ihtiyacý olan 220V AC gerilimi saðlayabilmek için 300 Watt deðerine kadar çýkma toleransý olan bir inverter sistemine girer Ardýndan akü sisteminin þarj düzeneði direkt olarak inverter çýkýþýna baðlanýr ve akünün þarj edilmesi saðlanmýþ olur 11 Araç Üretimi Araç Lojistiði ve Paketlenmesi Aracýmýzýn üretim sürecini tamamladýktan sonra, sýra EuroSpeedWay Almanya pistine gönderme aþamasýna gelmiþti. Sponsorluk gereði ücretsiz taþýma yaptýracaktýk. Fakat aracýlýk yapan lojistik þirketinin Almanya giriþ takviminde meydana gelen deðiþiklik ile yarýþlara yetiþmemiz mümkün olmayacaktý. Lojistik þirketini deðiþtirmemiz gerekliydi ve bu durum bizim tüm onay, izin ve gümrükleme belgelerimizin deðiþmesi anlamýna geliyordu. Bütün Türk ekiplerine ait araçlarýn lojistiðini konusunda anlaþma saðlanan DHL firmasý ile irtibata geçildi ve aracýn belirtilen ücret karþýlýðý Almanya' ya gönderilmesi için anlaþýldý. Önümüzde sadece bir günümüz vardý. TOBB, ÝTO ve Rektörlük arasý yazýþmalar, belgeler, gümrükleme evraklarýnýn hepsi bir gün içerisinde yeni lojistik þirketine uygun hale getirildi. Týrýn iç boþluðu hacim hesabý ile göz önüne alýnarak okulumuzun ahþap atölyesinde 100cm x 120 cm x 350 cm ölçülerinde sandýk yaptýrýldý. Sünger ve köpük takviyeler ile aracýmýzý paketleyerek güvenli bir þekilde malzemelerimizi doldurduk. YTÜ Araç Ýþletme Þefliði kapalý kasa kamyon ile ikitelli DHL deposuna taþýma iþlemini gerçekleþtirdi. Almanyada yarýþýn ardýndan Ae2 Project olarak Ata Karnesi iþlemleri, çýkýþ evraklarý takibi ve araç garajlarýndan sandýklarýn týra yüklenme iþlemleri tarafýmýzdan koordine edildi. 12 Yarýþ 2011 Almanya ve Yarýþ Günlüðü 23 Mayýs 2011: 23 Mayýs günü öðle saatlerinde uçaðýmýza biniyoruz. Böylece gece geç saatlere kalmayacaðýmýzý düþünüyoruz. Gece karanlýðý çökmeden piste varacak þekilde zaman planlamasý yapýyoruz çünkü aracýn bulunduðu sandýktan çadýrlarýmýzý alýp kurmamýz gerekiyor konaklamak için. Piste vardýðýmýzda aracýmýzýn sandýðýnýn bulunduðu bolüme ulaþmak istiyoruz ama görevliler bunun mümkün olmadýðýný soyluyor. Bizi güvenlik gerekçesiyle engellediklerini düþünüyoruz ama durum böyle deðil tam olarak. Bize aracýmýzýn gümrükte takýldýðý söyleniyor ve henüz gelmediði, bir sonraki gün gelip gelmeyeceðinin belli olmadýðý söyleniyor. Moralimizi bozmamaya çalýþýp acil durum toplantýsý yapýyoruz ve en yakýn kent olan Dresdene gidip geceyi orada geçirmeye karar veriyoruz. 24 Mayýs 2011: Sabah piste doðru yola koyuluyoruz ve çok geçmeden Shellin bize Almanyada yardýmcý olmasý için göndermiþ olduðu Can Beyden telefon alýyoruz. Can bey bizimle ilk kez iletiþime geçiyor ve böyle bir yardýmcý kiþiyi ilk kez öðreniyoruz. Bize aracýn pistte olduðunu ama gümrük görevlileri olmadan aracýmýzýn sandýðýný açamayacaðýmýzý ve görevlilerin sadece bir sonraki sabah piste geleceklerini söylüyor. Bir önceki günün þokunun üstüne bu geliyor Moralimiz dibe vuruyor. Bize aracýmýzýn gelmediðini söyleyen görevlilere kýzýyoruz ama elimizden bir þey gelmiyor. Ýlk antrenman gününü ve atölye yerleþim fýrsatýný kaçýrýyoruz. Hep beraber piste gitme kararý alýyoruz ve yola çýkýyoruz. Geceyi Mahindra Europe AG nin sponsorluðunda kiralamýþ olduðumuz aracýn içinde geçiriyoruz. 25 Mayýs 2011: Sabah erken saatlerde kalkýp Yarýþ organizasyonun yanýna gidiyoruz ilk fýrsatta. Can Bey ile de görüþüyoruz, bize yardýmcý oluyor elinden geldiði kadarý ile Önce kayýt iþlemlerimizi tamamlýyoruz ve padok alanýna geçiyoruz ve bekleyiþe geçiyoruz. Ýþin aslý, gümrük görevlileri tüm Türk ekiplerini temsilen sadece bizim sandýðý görmek istemesiymiþ. Gümrük memurlarý geliyor ve hep beraber sandýðý açýyoruz. Ýçindekiler ile aracý gönderirken Ata Karnesinde beyan etmiþ olduðumuz listeyi karsýlaþtýrýyorlar. Dolayýsýyla 15dk süren bu iþlem sorunsuzca tamamlanýyor. 13 Yarýþ 2011 Artýk sandýk ve içindekiler bizim açmamýz için yasal olarak müsait durumda. Hemen gruplara ayrýlarak araç üzerindeki eksiklikleri tamamlamaya ve bize ayrýlan çadýr atölyeye yerleþmeye baþlýyoruz. Zaman bizden daha hýzlý hareket ediyor Aracýn kargosu ile ilgili yaþadýðýmýz sýkýntýlar bize hesap soruyor. Eksiklikleri tamamlayamýyoruz ve teknik kontrollere yetiþemiyoruz. 26 Mayýs 2011: Gün yine erken baþlýyor Daha çok vakit geçmeden üstümüz baþýmýz yað içinde Aracýn fren sisteminde hidrolik sorunlarý olduðunu görüyoruz Bir grup, son bir iki ufak montaj isini halletmek üzere pistte kalýrken bir grup araca atlayýp Dresdene gidiyor. Fren sistemimizin bazý parçalarý iþ göremez halde olduðundan yeni parçalarý alýp geri dönüyoruz. Parçalarý deðiþtirdiðimizde de en büyük sorun hidroliðin havasýný almak. 1 gün boyunca uðraþýp yapamadýðýmýz fren istemini neredeyse 15 dakika içinde yaparak rahatlýyoruz. Henüz yoldayken pistteki arkadaþlardan haber alýyoruz, motor sürücümüzün yandýðýný ve çalýþmadýðýný öðreniyoruz. Bir problem daha çýkýyor Tamir etmeye çalýþýyoruz, elektronik parçalarý deðiþtiriyoruz ancak baþarýlý olamýyoruz. Piste varýyoruz, þu an için yapabileceðimiz bir þey yok. Aracý güvenlik teknik kontrolüne sokuyoruz ve alnýmýzýn aký ile testleri ilk giriþte sorunsuz geçiyoruz. Geriye elektronik sistemi çalýþtýrýp gerekli ek kontrollere girmek kalýyor. Vakit kaybetmeden internet üzerinden motor sürücümüzün aynýsýný nereden bulabileceðimizi araþtýrmaya koyuluyoruz. Bulabildiðimiz tüm iþletmeler ile telefonla iletiþime geçiyoruz, ancak saat Almanya için geç, kimse telefonlarýmýza cevap vermiyor 14 Yarýþ 2011 27 Mayýs 2011: Sabah her gün yapýlan Shell toplantýsýna katýlýp bir üç kiþilik bir grupla, motor sürücümüzün satýldýðýna inandýðýmýz en yakin yer olan Berline doðru yola çýkýyoruz Beklediðimiz gibi sürücüyü buluyor ve alýp hemen piste doðru geri koyuluyoruz. Piste vardýðýmýzda saat oldukça geç. Ancak elektronik sistemlerin incelenmesi için teknik kontrole giriyoruz. Bir kaç ufak eksik söylüyor ve tamamlamamýzý istiyor teknik ekip. Artýk her þey tamam gibi duruyor, Pist bugün için artýk kapalý ama yarýþýn son günü piste çýkýp turlayabileceðiz. 28 Mayýs 2011: Yarýþýn son günü ve tüm ekipler piste çýkmak istiyor. Saat 7de kuyrukta yerimizi alýyoruz. Teknik kontroldeki yetkililer dün söylediklerini yapýp yapmadýðýmýzý kontrol ediyor ve artýk piste çýkmak için gerekli izinleri alýyoruz. Vakit kaybetmeden piste çýkýyoruz. Heyecan dorukta. Aracýmýza gerekli ölçüm cihazlarý hakem heyeti tarafýndan takýlýyor. Bir kýsmýmýz pistin kenarlarýndaki tribünlerden yarýþý takip ediyor, bir kýsmýmýzý ise pit duvarýnda olacak aksaklýklara karþý hazýr bekliyor. Boþuna beklemiyorlar aslýnda, araç 2.turda duruyor. Yýlmak yoktu. Sorunlara çare üretmek için üniversite okuyoruz sonuçta. 15 Yarýþ 2011 Aracý hemen garajýmýza çekiyoruz, problemin motor sürücüsündeki aþýrý ýsýnmadan kaynaklandýðýný görüyoruz. Aracýn gövdesinde motor sürücünün bulunduðu kýsma delikler açarak hava akýmýný saðlýyoruz. Ayrýca kýsýtlý zamanda daha fazla risk almamak için yeni satýn aldýðýmýz motor sürücümüze Türk ekiplerden emanet aldýðýmýz bir fan entegre ederek ek soðutma saðlýyoruz. Yeniden sýradayýz ve yeniden piste çýkmak için sabýrsýzlanýyoruz. Ýkinci hakkýmýzda coþkulu bir þekilde yarýþý tamamlýyoruz. Kuþlarýn efendisi ANKA 25,5 km yolu 437 Watt harcayarak yarýþý 8. bitiriyordu. Belki çok önemli bir baþarý deðildi ama ilk kez yarýþan bir ekibin, çok kýsa bir sürede, yaþanýlan tüm aksaklýklarla raðmen takým ruhunu kaybetmeden yarýþý tamamlayabilmesi bizce küçümsenemezdi. 16 Yarýþ 2011 Sayýlarla Shell Eco Marathon 2011 Avrupadan 26 ülkeden 206 takýmýn katýldýðý; 1983 den itibaren yarýþma formatýnda öðrencilere açýk düzenlenen Shell Eco Marathona 2011 yýlýnda Türkiyeden 6 farklý üniversiteden 7 farklý ekip katýlým gösterdi. Anadolu Üniversitesi (Prototip / Hidrojen) , Boðaziçi Üniversitesi (Prototip / Hidrojen), Erciyes Üniversitesi (Prototip / Hidrojen), Sakarya Üniversitesi ( Þehir Sýnýfý / Hidrojen), Þiþli Terraki Lisesi ( Prototip / Etanol), Yýldýz Teknik Üniversitesi (Þehir Sýnýfý / Hidrojen) , Yýldýz Teknik Üniversitesi (Prototip / Güneþ Enerjisi) ile ülkemizi temsil etmiþtir. Eksiklerimiz ve Aldýðýmýz Notlar Araç üzerinde daha rahat çalýþma yapabilmek için tekerlekli ve ahþap bir platforma ihtiyaç duyuyoruz. Böylece araç üzerinde deðiþiklik, montaj gibi uygulamalar daha kolay olacak. Yaþadýðýmýz en büyük sýkýntý ekipmanlarýmýzýn kolay taþýnmasýný ve saklanmasýný saðlayacak olan takým çantalarýydý. Kullanýmý kolay, portatif alet çantalarý almamýz gerekiyor. Kýsýtlý zaman ve ekonomik problemlerden dolayý 2011 döneminde 2. Planda kalan bu eksiðimizi ilk fýrsatta gidermeyi hedefliyoruz. Lojistik sorunlardan dolayý kýsa sürede büyük bir ahþap sandýk üretmiþtik. Fakat sonraki süreçte büyük bir sandýðýn forklift ile taþýnmasý, yerleþtirilmesi bir çok sorunu beraberinde getirmektedir. Bundan sonra aracýmýz için bir sandýk, eþya ve ekipmanlarýmýz için baþka bir sandýk ürettirmeyi düþünüyoruz. Böylece sandýk boyutlarý küçülmüþ olacak. Ayrýca sandýklarýmýzý taþýma kulplu, tekerlekli ve menteþeli kapaklara sahip olacak þekilde tasarlayarak kalýcý ve fonksiyonel olmasýný saðlayacaðýz. 17 Yarýþ 2011 Lojistik deneyimlerimiz pak fazla yoktu. Yarýþ zamaný kurulan kampta kullanmak üzere çadýrlarýmýza ek olarak portatif masalara, katlanabilir sandalyelere ihtiyaç duymaktayýz. Yýl içinde bir çok fuar ve sergiye davet almaktayýz. Ve proje takvimimize göre katýlým saðlamaktayýz. Fuarlarda ziyaretçilerimize üretim aþamalarýmýzdan fotoðraflar ve videolar göstermek, slaytlar izletmek istiyoruz. Böylece sponsorlarýmýzýn desteklerini daha etkin sergileme fýrsatý bulacaðýz. Bunun için büyük ekran LCD TV ye ihtiyaç duyuyoruz. Söz konusu LCD TV ile Shell Eco Marathon 2012de çeþitli sosyal etkinlikler planlýyoruz. Kamp alanýnda yemek içmek masrafýmýzý en aza indirgemek için tost makinesi, elektrikli ýsýtýcý ve tava gibi temel mutfak malzeme ve ekipmanlarýna ihtiyaç duymaktayýz. Diðer ekiplerle olan iletiþimimizi arttýrmak ve off-track ödüllerinde daha da iddialý olabilmek yurtdýþýnda Türk kültürünü tanýtan etkinlikler planlýyoruz. Yabancý ekiplere Türk Lokumu daðýtmak, kuruyemiþ ikram etmek, hatýra rozet ve Ýstanbul/Türkiye temalý promosyonlarda bulunmak istiyoruz. Sonuçlar Sayýsal Tüketim Deðerlerimiz 1 etap 25.5 km den oluþuyor ve 1 etap 8 turdan oluþmaktadýr. 8 turluk ilk hakkýmýzda aracýn motor sürücü devresinin ýsýnmasý nedeniyle pit alýnýna çekerek gerekli teknik düzenlemeler yapýldý. Final yarýþý öncesi gerekli teknik kontrollerden geçerek yarýþ izni alýndý. Teknik kontrol sonucu aracýn aðýrlýðý 65 kg tespit edildi yarýþ öncesi ölçüm cihazlarý (joulemetre) takýldý. 2. etap final yarýþý hakkýmýzda 8 tam turu 30 km/h ortalam hýzla ve toplamda da 51 dk 04 sn ile pist tamamlandý.Teknik hakem heyetinin aracýmýza taktýklarý joule metrelerden 437 watt/h deðeri tespit edilmiþtir. 18 Gelecek Hedefleri Proje Bütçesi ve Alýnan Destekler Ae2 Project Ekibinin faaliyet gösterdiði 2010 ekim ayýndan itibaren bütçesi tamamen sponsor þirket ve kurumlardan saðlanmýþtýr. Alýnan destekler ve þartlý baðýþlar aþaðýda yer aldýðý gibidir. HEXAGON STUDIO : Diþi kalýp tasarýmlarýmýz CNC de polisten köpük üzerine iþlenmiþ ve epoxy ile daha sonra kullanýla bilemesi amacýyla güçlendirilmiþtir. Hexagon studio tesislerinde cam elyaf ve polyester reçine ile gövde üretimi tamamlanmýþtýr. RÖZMAÞ ÇELÝK: Mekanik malzemeler baþta olmak üzere fren ve doðrultu kontrol sistemleri için ekibin nakit ihtiyacý karþýlanmýþtýr. AKS ELEKTROMEKANÝK: Ekibin Almanya yolculuðundaki gidiþ geliþ ve konaklama masraflarý için gerekli olan nakit para baðýþlanmýþtýr. ÝSTANBUL TÝCARET ODASI: Güneþ Enerjili Arabamýzýn Türkiye-Almanya Almanya-Türkiye taþýnmasý finanse edilerek ihtiyacýmýz olan nakit para baðýþlanmýþtýr. METÝN OTOMOTÝV: Geliþtirmekte olduklarý brushless (fýrçasýz) DC motorlar ihtiyacýmýz doðrultusunda özel üretilmiþtir. Jant ve kalibrasyon testleri Metin Otomotiv Tesislerin'de tamamlanmýþ olup ikinci yedek sistemde ekibimize baðýþlanmýþtýr. POLÝYA POLYESTER: Gövde üretiminde kullanmak üzere cam elyaf ve polyester kompozit kimyasallarý ekibimize baðýþlanmýþtýr. ALTINEL KAPORTA: Bayrampaþa Emintaþ Onur sanayi sitesinde bulunan firma desteðiyle gövdemizin son yüzey iþlemlerini, boyama , alüminyum þasi üretimi yapýlmýþtýr. 19 Gelecek Hedefleri PIRIL ÝNÞAAT: Lojistik sýrasýnda doðan gümrükleme masraflarý ve resmi iþlemler için gerekli olan nakit para baðýþlanmýþtýr. MAHINDRA EUROPE AG: Ekibimizin Almanya içi ulaþýmýnda 1 hafta kullanmak üzere ihtiyacýmýz olan minibüsün tarafýmýza kiralanmasý saðlanmýþtýr. EMPA ELEKTRONÝK: Aracýmýzýn bazý elektronik devrelerinde kullanýlmak üzere gerekli elektronik devre elemanlarý baðýþlanmýþtýr. BASF: Aracýmýzýn dýþ gövdesinin boyanmasýnda kullanýlan boya ve yardýmcý malzemeleri ekibimize baðýþlamýþtýr. YILDIZ TEKNÝK ÜNÝVERSÝTESÝ: Aracýmýzýn üretim sürecinde sponsor þirketler arasý olan ulaþýmý ve ekibimizin bir kýsmýnýn Almaya ulaþýmýný saðlamýþtýr. Aracýmýzýn güvenli bir þekil de ulaþýmý ve barýnmasý için ahþap sandýk üretilmiþtir. YTÜ VAKFI: Ekibimizin finansal iþlerinde çözüm ortaklýðý yapmýþtýr. Ayrýca baþlangýçta ihtiyacýmýz olan atölye ekipman ve malzemeleri ekibimize hibe edilmiþtir. YTÜ TEKNOPARK: Üniversite ile olan idari iþlemlerimizde çözüm ortaklýðý ve danýþmanlýðý yapmýþ olup þirket görüþmelerinde referans olmuþtur. ELSÝM: Ekibimizin kuruluþ döneminde atölye ihtiyacýný karþýlamýþtýr. ELEKTRÝKPORT: Ekibimizin ve araç projemizin sektör çevresinde daha çok tanýtýmý ve diðer akademik çevrelerde bilirliðini artýrmak için ekibimize medya sponsorluðu yapmaktadýr. 20 Gelecek Hedefleri Shell Eco Marathon 2012 ve Sonrasý Ae2 Proje Ekibi olarak bir marka deðeri elde etmek ve ekibin sürekliliðini saðlamak öncelikli hedefimiz. Bunu saðlayabilirsek baþarýlarla adýmýzdan söz ettirmemiz çok da zor olmayacaktýr. 2012 senesinden baþlayarak bundan sonraki Shell Eco Marathon yarýþlarýna katýlmak ve Dünyanýn en prestijli güneþ araçlarý yarýþmasý olan World Solar Challengea 2015 yýlýnda katýlým saðlamak planlarýmýz arasýnda. Belki sözünü ettiðimiz yarýþmalarda þu anki ekibimizden öðrenci bulunmayacak ancak Ae2 Proje Ekibi içinde barýndýrdýðý üyelerin isimleriyle deðil takým ruhuyla bu yarýþmalarda boy gösterecekir. Ekip olarak kurumsal deðer kazanmak ve alternatif enerjiyi temel alan projeler tasarlamak ise en büyük hayalimiz. Yaþadýðýmýz sürecin özeti ve bugüne kadar perde arkasýnda kalanlar bu þekildedir. Önümüzdeki dönemde bu yeþil adýmlara eþlik edecek arkadaþlarý aramýzda görmek bizi memnun edecektir. Katýlacak olan arkadaþlarýmýzýn istek ve çalýþkanlýklarý ekibimizi daha da ileriye taþýyacaktýr. Hatalarýn ardýna sýðýnýrsak hiçbir zaman gerçek baþarýyý elde edemeyiz. Bunun bilincinde ve kararlýlýðýnda yeryüzüne temiz izler býrakabilmek için çalýþmalarýmýzý sürdürüyoruz. 21 Tanýtým Süreci Bilim ve Teknoloji Günleri Ae2Project Ekibi olarak ilk davetimizi Yýldýz Teknik Üniversitesinde faaliyet gösteren ve baþarýlý çalýþmalarla kendinden sýkça söz ettiren Genç Araþtýrmacýlar Kulübünden aldýk. 18 Nisan 2011 Pazartesi günü Davutpaþa Kampüsünde organize edilen etkinliðin adý Bilim ve Teknoloji Günleri 2011² . Etkinlik gerçek anlamda bilim dünyasý ile ilgilenen tüm teknoloji tutkunlarýna hitap ediyor. Bizde Türkiye ve Dünyada Alternatif Arabalar baþlýðý altýnda bir sunum gerçekleþtirdik. Davetli olduðumuz sunumda alternatif enerjili arabalarýn esrarengiz dünyasýna keyifli bir yolculuk yaptýk. Sunum sonunda da projelendirmesini yaptýðýmýz, üretim sürecine yeni baþladýðýmýz aracýmýzý tanýtma fýrsatý bulduk Teknoloji meraklýsý davetlilerin göstermiþ olduðu ilgi ve sorduklarý sorular sayesinde 30 dakika planladýðýmýz sunum yaklaþýk 1 saat sürdü. Solarex 2011 Ýhlas Fuarcýlýkýn 10-13 Mart 2011 tarihleri arasýnda düzenlediði 4. Güneþ Enerjisi ve Teknolojileri Fuarý Solarex Ýstanbula katýldýk. Sektörün dünyaca ünlü Canadian Solar, Asian Solar, Bosch Solar Energy Ag gibi devleriyle ayný fuarda yer alarak onlarla sohbet etme fýrsatýmýz oldu. Bu sohbetler esnasýnda hem sektörle alakalý bilgi birikimimizi artýrdýk, hem de kendi ekibimizi onlara tanýtma fýrsatý bulduk, sporsorluk tekliflerinde bulunduk. Fuar bittiðinde bizlere teknik, maddi ve manevi olarak destekleyen onlarca kiþi ile tanýþmýþ olduk. Destek sponsorlarýmýzdan Altunel Kaportanýn sahibi Haldun Bey ile yine bu fuarda tanýþtýk. 22 Tanýtým Süreci REM 2011 Kocaeli Üniversitesinde gerçeklesen 12th International Workshop on Research and Education in Mechatronics etkinliðine gerekli dökümantasyonu gerçekleþtirerek sunum yapma hakký kazandýk. 15-16 Eylül tarihlerinde gerceklesen etkinligin 2.gununde aracimizin ozelliklerini ve dunyada alternatif enerjinin önemini içeren bir sunum yaptýk. Gelecekte yapacaðýmýz çalýsmalara da sunumumuzda yer verdik. Bizler için önemli bir tecrübe olan bu etkinlikte uluslararasý alanda yapýlan mekatronik uygulamalarý çesitli akademisyenler ve firmalar tarafýndan tanýtýldý. 23 Ulaþýlan Kitle Sayýlarla Web Sitemiz Çalýþmalarýmýz sonucunda 1 Nisan 2011 tarihi itibari ile Ae2Project.com adresimiz yayýn hayatýna baþladý. Açýldýðýmýz günden itibaren yoðun ilgi gören sitemizde sürekli olarak üretim aþamalarýmýzý, aracýmýzla ilgili teknik bilgileri ve yarýþlar hakkýnda yasal prosedürleri paylaþtýk. Böylece hem ekibimize zamanla yeni katýlacak arkadaþlara hem de çeþitli üniversitelerde alternatif araç projelerine gönül vermiþ arkadaþlara farklý bir bakýþ açýsý olmasý için paylaþýmlarda bulunduk. Özellikle basýn kuruluþlarýnda çýkan haberimizin ardýndan Mayýs 2011 Haziran 2011 aylarýnda yoðun olmak üzere toplam 6.292 ziyaretçi 17.157 sayfa gösterimi yapmýþtýr. Sitemiz Ae2Project.comda bir günlük sayfa gösterim rekoru basýn bültenimizin yayýnladýðý, 22 Mayýs 2011 tarihinde 496 sayfa gösterimi ile gerçekleþmiþtir. Böylece ilgi düzeyi yüksek olan geniþ bir hedef kitleye çok kýsa bir zaman diliminde ulaþýlmýþtýr. Sitemizi ziyaret eden yaklaþýk 6.300 kiþi giriþ kaynaklarý olarak þu þekilde daðýlmaktadýr: Google Arama Motoru üzerinden 2.688 kiþi, Facebok ve diðer sosyal aðlar üzerinden 2.300 kiþi, direkt giriþ ve diðer kaynaklar üzerinden yaklaþýk 1.300 kiþi sitemize giriþ yapmýþtýr. Demografik bilgileri incelediðimizde yurtdýþý kaynaklý olarak yaklaþýk 350 giriþ yapýlmýþtýr; Almanya, Rusya ve Ýtalya önde gelen ülkelerdir. Türkiyede iller göz önünde alýndýðýnda site ziyaretçilerimizin %50si Ýstanbul olup, diðer %50si Ýzmir, Ankara, Balýkesir gibi sanayi ve üniversite olarak önde gelen þehirlerimizdir. 24 Ulaþýlan Kitle Sayýlarla Sosyal Medya (Facebook) Paylaþýlabilir ve özgün içerik üreten ekibimiz bu sayede önemli bir sosyal mecra olan facebook üzerinde günden güne artan bir takipçi kitlesine ulaþmaktadýr. Sitemize ait içerikleri, kendimize ve sponsorlarýmýza ait duyurularý, basýnda çýkan haberlerimizi ve üretim süreci yarýþ dönemine ait fotoðraflarýmýzý söz konusu platform üzerinde düzenli bir þekilde paylaþmaya özen gösterdik. Kuruluþumuzdan bugüne kadar geçen sürede 663 düzenli takipçi sayýsýna ulaþtýk. Sosyal medyada yapmýþ olduðumuz paylaþýmlar neticesinde gösterim sayýlarý yaklaþýk olarak toplam 78.000 olup 599 yorum ve görüþ almýþtýr. (Resim 2b) Yaþ ve cinsiyete göre hayran sayfamýz üzerinde bizi takip eden sosyal profilleri incelediðimizde takipçilerimizin %24 Kadýn olup, %70i erkektir (%6 gizli bilgi). %64ü 18 24 yaþ aralýðýnda yer alýp, %15i ise 25 34 yaþ aralýðýnda yer almaktadýr. 25 Basýnda AE2 26 Basýnda AE2 27 Basýnda AE2 28 Teþekkürler Teþekkür Ederiz Katkýlarýndan dolayý projemiz Ana Sponsorlarý; Hexagon Studio, Rözmaþ A.Þye, Gümüþ Sponsorlarýmýz; AKS Elektromekanik AÞ, Ýstanbul Ticaret Odasý ve Metin Otomotive, Bronz Sponsorlarýmýz; BASF ve Empa Electronicse, Destek Sponsorlarýmýz; ABB, Pýrýl Ýnþaat, Elsim, Poliya Composite ve Mahindra Forgings Europe AGye, Medya Sponsorumuz ElektrikPorta, FaalEnerji Dergisine ve Emintaþ Onur Sanayii Sitesi sakinlerine; projemizin ilk gününden beri desteðini esirgemeyen Yýldýz Teknik Üniversitesi Vakfýna ve YTÜ Teknopark Yönetim Kurulu Baþkaný Sayýn Erdem BEKTAÞa, sayýn Rektörümüz Prof. Dr. Ýsmail Yüksek baþta olmak üzere okul yönetimine, resmi iþlemlerimizi sabýrla gerçekleþtiren okulumuz memurlarýna ve hizmetli görevlilere; bu zorlu yolda bizlere eþlik eden ve bizleri bugünlere getiren ailelerimize teþekkürü bir borç biliriz. 29