suriye çok sektörlü ihtiyaç analizi
Transkript
suriye çok sektörlü ihtiyaç analizi
SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET MSNA Ekim 2014 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ 1 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET Türkiye’de bulunan İnsani Yardım İrtibat Grubu adına OCHA, REACH ve SNAP tarafından hazırlanmıştır. Fotoğraf: Halep, Salah Aldien ©Barry Abdul Lattif 2 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ (MSNA) ÖZET 1. MSNA METODOLOJİSİ Suriye Çok Sektörlü İhtiyaç Analizi (MSNA), çok sektörlü bir insani ihtiyaç analizi yapmak üzere Suriye’de duruma müdahale eden insani yardım topluluğunun ortak bir çalışmasıdır. Mevcut ve geçmiş girişimler arasında uyumlu bir yaklaşım sağlamak amacıyla veri toplama sürecinde standart gösterge dizileri kullanılmıştır. MSNA, Suriye Değerlendirme İzleme Girişimi (SAMI) ve Suriye MSNA Teknik Çalışma Grubu (TGW) tarafından kurulan mekanizmalar aracılığıyla incelenen bir dizi kaynaktan elde edilen bilgileri kullanmaktadır. İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Suriye İhtiyaç Analizi Projesi (SNAP) ve REACH Girişimi, Türkiye’deki insani yardım topluluğu adına bu çok sektörlü ihtiyaç değerlendirmesinin tasarım ve uygulamasından sorumluydu. Suriye’de MSNA’nın genel amacı, en önemli sorunları ve bunların altında yatan faktörleri değerlendirerek coğrafi bölgelere ve sektörlere göre kritik ihtiyaçları tespit etmek için stratejik düzeyde geçerli bilgi sunmaktır. Bu analiz, ayrıca insani erişim sorunlarına dikkat çekerek bilgi açıklarını ve ihtiyaçları da tespit etmektedir. MSNA’nın hedefleri şunlardır: İhtiyaçları, etkilenen grupları, coğrafi alanları ve Suriye’de acil karşılık gerektiren müdahaleleri belirlemek. Yaklaşan herhangi bir müdahale planına dâhil edilmek üzere delile dayalı bilgileri ve uygun bulguları sunmak ve sektörel ihtiyaç ve boşluk analizi yapmak. Sektörel ve daha derinlemesine değerlendirmeler ile ele alınması gereken sektörel ve coğrafi sıcak bölgeleri ve bilgi açıklarını tespit etmek. Daha fazla savunuculuk iletişimine rehberlik etmek. Bu değerlendirme, Suriye’deki 114 nahiye ve 12 ilave bölgeyi kapsamaktadır.1 Değerlendirmenin başlangıçta 155 nahiyeyi kapsamasi planlanırken, güvenlik kaygıları ve erişim sorunları araştırmacıların başlangıçta planlanan alanların tümünü incelemesini engellemiştir. Karşılaşılan metodolojik ve fiziksel kısıtları kabul etmekle birlikte, MSNA nihai raporu en güvenilir ve muteber bilgi kaynaklarına dayalı bulgular sağlamayı amaçlamaktadır. Rapor ayrıca Suriye’deki kilit öncelikli coğrafi bölgeler, sektörler, etkilenen nüfus grupları ve bu grupların insani ihtiyaçlarını belirlemektedir.2 MSNA metodolojisi beş ana bileşenden oluşmaktadır: ikincil veri incelemesi; çoklu temel bilgi kaynağı görüşmeleri; yerel kaynakların sistematik bilgi aktarımı ve toplanan sayısal bilgiler hakkında güven derecesi. Metodoloji IASC MIRA Kılavuzundan esinlenilirken, bu metodoloji istatistiksel temsil edilebilirliğe izin vermemektedir. Dolayisiyla bu sonuçlar manipule edilip farkli çıkarsamalara varılamaz. 1 Bu bölgeler, söz konusu analiz çerçevesinde araştırma amacıyla bağımsız birimlere ayrılan kent merkezleridir. Çoklu bilgi kaynağı görüşmeleri yoluyla saha düzeyinde toplanan bilgiler üçgenlere ayrılmakta (çapraz doğrulama) ve ikincil veriler kullanılarak tamamlanmaktadır. 2 3 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET Suriye Arap Cumhuriyeti: 10 Vilayette İncelenen 114 Nahiye için Çok Sektörlü İhtiyaç Analizi Panosu (MSNA) En az bir sektörde insani yardıma ihtiyaç duyan kişiler Suriye’yi etkilemekte olan çatışma dördüncü yılındadır ve ülkedeki insani durum Mart 2011’den beri kötüye gitmektedir. Suriye’deki savaş, ülke çapında devam eden mücadele ile birlikte uzun süren bir çatışma haline gelmiştir. 6.6 6% 83% Ortalama ihtiyaç 85% Şiddetli ihtiyaç 35% Sağlık 27% 16% Gıda Güvenliği Su, Hıfzısıhha ve Hijyen A leppo Halep Idleb İdlib A l-Has akeh Hasiçi A r-R aqqa Rakka Deir-ez-Zor Deyrüzor Hama Hama Deraa Dar'a Lazkiye L attakia Şam Kırsalı R ural Damas c us Kuneytra Quneitra G rand T otal 11% 10% Gıda Dışı Kalemler Barınma 994,691 1,209,235 173,680 830,100 Hasiçi 1,789,300 510,000 603,700 1,394,400 394,900 522,580 Hama 1,351,500 353,000 482,500 Deraa 485,334 168,105 381,200 Lazkiye 1,333,500 763,000 346,500 Şam Kırsalı 142,400 29,400 108,100 Kuneytra 81,000 39,000 56,000 Yardım için gerek yok 80% 2,341,134 1,596,680 Deyrüzor 6% 70% İdlib Rakka HASIÇI HALEP GıdaF Güvenliği ood s ec urity Sağlık Health Gıda Dışı Kalemler Health Non Non food items food items IDLIB HAMA HUMUS Şiddet skoru ŞAM 2M 4M Number of Miktarı P IN İhtiyaç Sahibi Nüfus 0M 2M 4M Number P IN İhtiyaç Sahibi NüfusofMiktarı 0M 2M Number P IN İhtiyaç Sahibi Nüfus of Miktarı 4M AL-HASAKEH AL-HASAKEH ALEPPO 2M 4M Number P IN İhtiyaç Sahibi NüfusofMiktarı DEIR-EZ-ZOR TARTOUS Birincil İkincil İlaç Tıbbi ekipman Gıda Gıda Sepeti Nakit yardımı Su Temini Elektrik Kuyu kazılması Hıfzıssıhha Çöp Toplama Böcek ilacı Hijyen Aile Hijyen çantası Kadın çantaları Barınma Nakit yardımı Isınma/Yakıt Gıda Dışı Kalemler (GDK) Nakit yardımı Su konteynırı Eğitim Çocuklar için nakit yardımı Öğretmen maaşları DEIR-EZ-ZOR TARTOUS AL-HASAKEH AR-RAQQA IDLEB 6 LATTAKIA HAMA DEIR-EZ-ZOR TARTOUS Şiddet skoru ALEPPO AR-RAQQA IDLEB LATTAKIA HAMA DEIR-EZ-ZOR TARTOUS AL-HASAKEH ALEPPO AR-RAQQA IDLEB LATTAKIA HAMA Su, Hıfzısıhha ve Hijyen Barınma ALEPPO AR-RAQQA IDLEB LATTAKIA HAMA Düşük etki Sağlık AL-HASAKEH ALEPPO AR-RAQQA IDLEB LATTAKIA HAMA Gıda Dışı Kalemler AL-HASAKEH ALEPPO AR-RAQQA IDLEB LATTAKIA Orta Koruma MSNA’ya tek başına bir sektör olarak dâhil edilmezken, savunmasız gruplar anketleri yaygın hale getirilmiştir. MSNA sonuçları, Güvenlik ve Haysiyet sorunlarının incelenen bütün bölgelerde kadınlar için ikinci yüksek öncelikli ihtiyaç olarak sıralandığını göstermektedir. 0M Sağlık Gıda Güvenliği Yüksek etki Sektöre göre öncelikler BarınmaS helter En az bir sektördeki İhtiyaç Sahibi Nüfus Sektöre göre Şiddet Skoru Eğitim Çok yüksek etki SUVEYDA Çok düşük etki Şiddetli İhtiyaç 0M İmkânsız ŞAM KIRSAL KUNEYTRA DERAA Ortalama İhtiyaç 2M 4M Number of PMiktarı IN İhtiyaç Sahibi Nüfus DEYRÜZOR TARTUS İhtiyaç Sahiplerinin Tasnifi 0M RAKKA LAZKIYE Yukaridaki tablodaki rakamlar MSNA'in kapsadigi alanlar için toplanmistir. Su, Hıfzısıhha ve Hijyen WA S H milyon Genel İnsani Erişim Skoru Mevcut Nufüs Yerinden Edilen İhtiyaç Sahibi Kişiler Nüfus Miktarı 5,086,996 1,340,500 2,056,080 Halep Şiddet skoru 62% 4.8 milyon Vilayet Haziran 2014’te, Türkiye’de bulunan insani toplum, stratejik düzeyde geçerli bilgi sağlamak amacıyla Suriye Çok Sektörlü İhtiyaç Analizini (MSNA) başlatmıştır. MSNA, coğrafi alanlara ve sektörlere göre kritik ihtiyaçları tespit ederek, en önemli sorunları ve bunların altında yatan faktörleri incelemektedir. Bu analiz, ayrıca devam eden insani müdahale ve insani erişimin altını çizerek bilgi açıklarını ve ihtiyaçları tespit etmektedir. Kendi Ülkesinde Yerinden Edilen Kişiler (IDP) DEIR-EZ-ZOR TARTOUS Life Threatening HAMA DEIR-EZ-ZOR 5 4 TARTOUS 3 HOMS HOMS HOMS HOMS HOMS HOMS Not Life Threatening 2 1 DAMASCUS RURAL DAMASCUS QUNEITRA DAR'A DAMASCUS RURAL DAMASCUS QUNEITRA AS-SWEIDA DAR'A DAMASCUS RURAL DAMASCUS QUNEITRA AS-SWEIDA DAR'A DAMASCUS RURAL DAMASCUS QUNEITRA AS-SWEIDA DAR'A DAMASCUS RURAL DAMASCUS QUNEITRA AS-SWEIDA DAR'A DAMASCUS 0 RURAL DAMASCUS QUNEITRA AS-SWEIDA DAR'A AS-SWEIDA 4 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET 2. KİLİT BULGULAR a. İnsani İhtiyaçların Kapsamı ve Ölçeği MSNA, nahiye başına düzenlenen bir anket ile nahiye düzeyinde birincil kaynaklardan veri toplama çalışmalarını içermiştir. Bu değerlendirme için toplamda 126 alanda anket yapılması hedeflenmişti. Ancak, güvenlik koşullarından dolayı hedeflenen 11 coğrafi alan ele alınamamıştır.MSNA’da toplamda 114 nahiye ve 12 alan incelenmiştir. Kent merkezlerindeki koşulların çeşitliliğini hesaba katmak amacıyla şehirler inceleme için daha küçük mahallelere bölünmüştür: Halep (7), Deyrüzor (2), Hasiçi (3), Lazkiye (2), Şam (2) ve Kamışlı (2). Nihai olarak incelenen 114 nahiyede, MSNA, nahiye düzeyinde yardıma muhtaç nüfusa yönelik tahmini rakamlar sunmaktadır. Bu çalışma çerçevesinde, İhtiyaç Sahibi Nüfus sayısı (PiN) “her nahiyede en az bir sektörde yardıma ihtiyaç duyan nüfus” olarak tanımlanmıştır. MSNA tarafından tanımlanan toplam ihtiyaç sahibi nüfus sayısı 6.595.995 kişidir. En yüksek ihtiyaç sahibi nüfus Halep ve sırasıyla İdlip ve Rakka’da bulunmaktadır. Lazkiye, ülkesinde yerinden edilmiş kişi oranlarının (57%) en yüksek olduğu vilayettir. Onu Kuneytre (48%) izlemektedir. Sektöre göre en yüksek PiN sayısı WASH (Su, Hıfzıssıhha, Hijyen) sektöründe (4,6 milyon kişi) görülmekte; bunu sırasıyla Gıda (4,4 milyon), Gıda Dışı Kalemler (2,7 milyon), Sağlık (2,4 milyon) ve Barınma (1,6 milyon) sektörleri izlemektedir. Şiddet Derecelerine Genel Bakış MSNA Metodolojisi, incelenen her alanda insani ihtiyaç düzeyini belirlemek için sektöre göre bir şiddet ölçeği belirlemiştir. Bu şiddet ölçeği 0, “Sorun yok”, seviyesinden 6, “yıkıcı sorun”, seviyesine kadar derecelendirilmiştir. Metodoloji Gıda, Sağlık, WASH, Gıda Güvenliği ve Geçim Kaynakları, Eğitim, Gıda Dışı Kalemler ve Barınma sektörlerinin her biri için bir şiddet ölçeği içermektedir. Dış yardım ihtiyacı yok İnsani yardım ihtiyacı Acil ve şiddetli insani yardım ihtiyacı 0 1 2 3 4 5 6 Sorun yok İkincil sorun Orta sorun Birincil sorun Şiddetli sorun Kritik sorun Yıkıcı sorun dereceli Şiddet deresi aracının amacı, analizi desteklemeye yönelik bir güvenilirlik bileşeni ile her nahiyede sektörlerdeki ihtiyaçların şiddet derecesini karşılaştırmaya yönelik standart bir yöntem oluşturmaktı. Şiddet dereceleri, ayrıca standart bir analiz aracı olarak Suriye genelindeki valilikler tarafından şiddet sorunlu bölgelere ait sektörel ve sektörler arası ısı haritalarının üretimini de desteklemiştir. 5 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET Şekil 03: Valiliklerin ortalama nüfusu ile ölçülen insani ihtiyaç şiddet derecesine ait ısı haritası Halep Hasiçi Sağlık Gıda Su Barınma NFI % Kapsanan nahiyeler %73 %75 Rakka %100 Dera Deyrüzor %41 %100 Hama İdlib %41 %85 Lazkiye %23 Kuneytre Şam Kırsalı %33 %11 SINA ve MSNA değişimleri: • Saha araştırması sırasında tespit edilen şiddet dereceleri hala yüksek olmakla birlikte, SINA’dan beri şiddet puanlarında genel bir düşüş gözlenmiştir. Bu durum aşağıdaki hipotezle açıklanabilir: MSNA daha ayrıntılı bir Şiddet Ölçeği getirmiştir; bu da muhtemelen saha araştırmacılarını şiddet derecelendirmesi yaparken daha kesin ve titiz olmaya teşvik etmiştir. Çeşitli sektörler, ihtiyaçlarda gözlenen düşüşün ilgili nahiyede insani yardım sağlanmasıyla bağlantılı olduğunu göstermiştir. • İki eğilim belirlenmiştir: SINA ile karşılaştırıldığında bazı sektörlerde sektörel şiddet derecesi artmıştır, ancak daha az sayıda kişi insani yardıma ihtiyaç duymaktadır (örneğin, Sağlık). Bazı sektörlerde daha çok kişi insani yardıma ihtiyaç duymakla birlikte ihtiyaçlarının şiddet derecesi SINA zamanındakine göre daha azdır (örneğin, WASH). • Kuneytre veya Deraa gibi vilayetler türdeş şiddet dereceleri gösterirken, Halep çok daha çeşitlidir ve hem en az hem de en şiddetli insani ihtiyaçları olan nahiyelere ev sahipliği yapmaktadır. • En yüksek şiddet derecelerini bildiren nahiyelerin büyük bölümü kırsaldır, insani erişimde ciddi kısıtlamalarla karşılaşmakta ve yaygın veya aralıklı savaş görmektedir. Bu nahiyelerin çoğu Halep’in güneydoğusunda veya Hasiçi’nde yer almaktadır. Genel bulgular: • Nüfusun yerinden edilmesi bütün sektörleri etkileyen temel bir zorluktur, ancak yerinden edilme eğilimleri ve yer değiştirme dinamikleri hakkındaki bilgiler sınırlıdır. Yerlerinden edilmiş kişilere özgü kırılganlıkları değerlendirme zorluğu devam etmektedir. • Nakit erişimi de bütün sektörlerde bildirilen bir sorundur ve uygun nakit esaslı yardıma yönelik daha çok araştırma yapılmalıdır. Güvensizlik ve erişim, piyasaları ve 6 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET • • • • • • • mevcut ürünlerin nakliyesini engellemektedir. Bunlara çatışma kaynaklı enflasyon ve paranın değer kaybetmesi eklenmelidir. Koruma, sahadaki bilgi kaynakları tarafından kentsel ortamlarda kadın ve erkekler için başlıca önceliklerden biri olarak tespit edilmiştir. Eğitimde, başlıca sorun malzeme eksikliği (kitap, tükenmez ve kurşun kalem vb.) ve çocukların haneye gelir getirici faaliyetlere katılımıdır. Sağlıkta, son kızamık ve çocuk felci kampanyalarının etkisi olumlu olmuştur (yüksek risklere rağmen herhangi bir salgın bildirilmemiştir). Kadınların üreme sağlığı konusundaki ihtiyaçlarına dikkat çekilmiştir. Gıda güvencesizliği zamanla artmıştır (son SINA’dan beri, açlık tehdidi altındaki kişilerin sayısında %7’lik bir artış gözlenmiştir, 20 nahiye şiddetli derecede açlık tehdidi altındadır; ancak, gıda ihtiyacının şiddet derecesi Kasım 2013 ile Eylül 2014 arasında azalmıştır). Son kuraklıkların yerel gıda üretimi üzerinde doğrudan bir etkisi vardır. Barınma sektöründe ev sahibi aileleri desteklemeye yönelik açıkça bir ihtiyaç söz konusudur (kiralıklar, tadilat ve iyileştirme). Tavsiyeler SINA sırasında ifade edilen birçok tavsiye geçerliliğini hala korumakta ve uygulanmayı beklemektedir: • Belirlenen sorunlu bölgelerde Sağlık, Hıfzısıhha, Eğitim, Gıda Güvenliği ve Barınma/Gıda Dışı Kalemler (NFI) sektörlerinde sorunları araştıran sektöre özel ilave değerlendirmeler. • Belirli koruma sorunlarının yaygınlığını, doğasını ve ilave savunmasız grupların durumunu araştırmaya yönelik koruma değerlendirmeleri. • Mal ve malzemelerin giriş ve çıkışlarını ve bu hareketleri etkileyen aktörleri değerlendirmeye yönelik derinlikli piyasa analizi. • Mevcut analizlerin coğrafi ve sektörel kapsamının haritalandırılması için bir Araştırmalar Araştırması yapılması. Bilgilerin paylaşımı, değerlendirmelerin tekrarından kaçınılmasını ve etkilenen halk arasında değerlendirme bıkkınlığının azalmasını sağlayacaktır. • Halihazırda değerlendi, dinamik bir ihtiyaç izleme sisteminin kurulması ve veri toplama formatlarının sistematikleştirilmesi (tıbbi kayıtlar, rakamlar, grup ve konuma göre öncelikli ihtiyaçlar) ve düzenli veri toplama, analiz ve dağıtımının (aylık) sağlanması öncelik taşımaktadır. Durum akışkan, koşullar (özellikle IDP kamplarında) ve erişim sürekli olarak değişmekte olduğu için bu husus özellikle önemlidir. Bunlara ek olarak, MSNA ekibi aşağıdaki tavsiyelerde bulunmaktadır: • Değerlendirme Stratejilerinin revize edilmesi (değerlendirmelerin yapılmasına yönelik ihtiyaç izleme sistemleri ve kapasite oluşturma olanaklarının araştırılması dâhil) • Makro değerlendirmelerde konuyla en çok alakalı bilgilerin toplanmasına odaklanılması. • Değerlendirme ekiplerinde cinsiyet dengesinin mümkün olduğunca sağlanması. • İhtiyaç analizlerinde etkilenen kişilere hesap verebilirliği iyileştirme yollarının araştırılması. 7 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET b. Kamp Koordinasyonu ve Kamp Yönetimi (CCCM) Suriye’deki çatışma dördüncü yılına girerken, artan sayıda sivil evlerini terk etmeye zorlanmaktadır ve daha güvenli barınak(lar) aramaktadırlar. MSNA’daki bulgulara göre, ziyaret edilen nahiyelerin %74’ünde incelemeden önceki ayda istikrarsızlık ve (artan veya azalan) nüfus hareketleri görülmüştür. Vilayet içinde en çok nüfus durağanlığının İdlip (ziyaret edilen nahiyelerin %50’si) ve Hasiçi’nde (%43) olduğu bildirilmiştir. Yerinden edilmenin en önemli sebebi güvenliksizliktir. Çatışma yoğunluğu, nüfus hareketlerinde başlıca etmendir. Sık çatışma olduğu bildirilen incelenen bölgelerin %53’ünde nüfusun azaldığı, %34 de artış olduğu kaydedilmiştir. Kamplara veya yerleşmelere taşınma, Suriye’de yerlerinden edilmiş kişiler için en son tercih olmaya devam etmektedir. Çatışmadan önce Suriye’nin oldukça gelişmiş olduğu gerçeği göz önüne alındığında kültürel etmenler ve IDP kamplarındaki insani yardımın sürdürülemezliği nedeniyle yerleşme ve kamplar Suriye’deki yerinden edilmiş kişiler için en az tercih edilir seçenek olarak düşünülmektedir. Bu kişiler yerleşme veya kamplara taşınmadan önce ev sahibi topluluklarla yaşama, özel konaklama kiralama veya menşe bölgelerine yakın kamu binalarında yaşama gibi “ daha tercih edilebilir” seçenekleri yeğlemektedir. 8 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET c. Eğitim Suriye MSNA’da çocukların bütün sektörlerde en savunmasız gruplardan biri olarak algılandığı bulunmuştur. Özellikle sık aktif çatışma olan bölgelerde, 5 yaş altı çocuklar en savunmasız ihtiyaç sahibi grup olarak tanımlanmıştır. HASIÇI HASIÇI HALEP HALEP RAKKA IDLIB RAKKA IDLIB LAZKIYE LAZKIYE HAMA HAMA DEYRÜZOR TARTUS HUMUS ŞAM ŞAM KIRSAL HUMUS Şiddet Ölçeği 5 4 SUVEYDA ŞAM 6 Büyük-Yıkıcı Durum Aralığı KUNEYTRA DERAA DEYRÜZOR TARTUS 3 Normal- Ciddi Durum Aralığı 2 ŞAM KIRSAL % İşlevsel Okul / Eğitim Tesisi Yüzdesi 0 - 25% KUNEYTRA DERAA 26% - 50% 51% - 75% SUVEYDA 76% - 100% 1 Hiçbiri 0 Ayrıca araştırma sonuçları, ihtilaflı veya yoğun silahlı çatışma yaşanan bölgelerde ikamet eden okul çağındaki çocukların büyük çoğunluğunun ilköğretim veya orta öğrenim olanaklarına düzenli olarak katılmadığını ortaya koymaktadır. Örneğin Halep vilayetinde, 614 yaş arasındaki çocukların sadece %0-25’i incelenen tüm bölgelerin yaklaşık yarısında (%49) ilköğretim okuluna devam ediyordu. Nakit yardımı ve öğretmen maaşları, öncelikli müdahale alanları olarak tespit edilmiştir. Erişim, güvenlik, lojistik, sınırdan malzeme girişindeki idari zorluklar, tutarlı eğitim yönetişimi eksikliği ve ulaşımı zor bölgelerde büyük ölçekli yer değiştirmeler eğitim desteği sağlanmasını ciddi ölçüde engellemektedir. Bulgular, ailenin çocuklarını okula gönderip göndermeme kararında güvenlik kaygılarının büyük ölçüde etkili olduğunu ve fiziksel erişimin öğrenme olanaklarına en büyük engel olmaya devam ettiğini göstermektedir. 9 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET d. Gıda Güvenliği ve Geçim Kaynakları Sağlık, su ve korumadan sonra gıda öncelik olarak tespit edilmiştir. Gıda ihtiyaçları ciddiyetini korurken, bu inceleme hasattan hemen sonra yapılmış ve geçen Temmuz gıda güvenliğini kapsayan genişletilmiş insani müdahale ile aynı zamana denk gelmiştir. Koruma kaygılarının artmasının yanı sıra şiddetli su kıtlığı dâhil mevsimsel eğilimlerin toplamı, etkilenen nüfus için daha öncelikli ihtiyaçlar olarak algılanmıştır. HASIÇI HALEP RAKKA IDLIB LAZKIYE HAMA DEYRÜZOR TARTUS HUMUS Şiddet Derecesi 6 ŞAM ŞAM KIRSAL KUNEYTRA DERAA 5 4 3 SUVEYDA 2 1 İncelenen yedi vilayette toplam 4,5 milyon kişinin gıda yardımına ihtiyaç duyduğu bildirilmiştir. Halep, İdlip ve Hasiçi orta ve şiddetli ihtiyaç sahibi kişi sayısının en yüksek olduğu vilayetler olarak bildirilmiştir. 114 vilayetten 20’sinin yaşamı tehdit eden gıda kıtlığı ile karşı karşıya olduğu bildirilmiştir. Yaklaşık 778.000 kişinin gıdaya erişim olmadığı için yaşamı tehdit edici problemlerin olduğu bölgelerde yaşadığı bildirilmiştir. HASIÇI HASIÇI HALEP HALEP RAKKA IDLIB RAKKA IDLIB LAZKIYE LAZKIYE HAMA HAMA DEYRÜZOR HUMUS HUMUS ŞAM KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL SUVEYDA DEYRÜZOR TARTUS TARTUS İhtiyaç Sahibi Nüfus 600 - 15,500 15,501 - 45,000 ŞAM KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL SUVEYDA Akut İhtiyacı Olan Nüfus 0 - 500 501 - 1,500 45,001 - 95,000 1,501 - 3,500 95,001 - 200,000 3,501 - 7,664 200,001 - 500,000 7,665 - 15,000 Gıda ihtiyacının şiddet derecesinde geçen yıl artış görülmüştür. Şu anda, incelenen toplam nüfusun %5’i, Kasım 2013’teki %21 ile karşılaştırıldığında gıdaya erişimde “şiddetli ve yıkıma yakın” sorunlar bildiren nahiyelerde yaşamaktadır. Bebek maması kıtlığı, piyasadaki en az bulunabilir kalem olarak bildirilmiş, bunu süt, süt ürünleri ve yakıt izlemiştir. Suriye genelinde gıdaya erişimdeki başlıca kısıtlama ekonomiktir. Gelir yaratıcı olanakların azalması ve artan fiyatlarla birlikte hane halkları temel gıda ihtiyaçlarının karşılanmasında gittikçe artan zorluklar yaşamaktadır. 10 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET e. Sağlık MSNA araştırmasına göre, incelenen nahiyelerin %59’unda incelemeden önceki üç ayda nüfusun sağlık durumu kötüleşirken, %35’inde durum değişmemiştir. Sağlık durumundaki kötüleşmenin sebebi artan savaş, Afrin ilçesi (Halep) veya Deyrizor Şehri gibi bölgelerde kuşatma ve/veya kırsal alanlarda olduğu gibi insani yardıma erişim sıkıntısıdır. HASIÇI HALEP RAKKA IDLIB LAZKIYE HAMA DEYRÜZOR TARTUS HUMUS Şiddet Derecesi 6 ŞAM ŞAM KIRSAL 5 4 KUNEYTRA DERAA 3 SUVEYDA 2 1 0 MSNA araştırmasına göre, incelenen nahiyelerin %59’unda incelemeden önceki üç ayda nüfusun sağlık durumu kötüleşirken, %35’inde durum değişmemiştir. Sağlık durumundaki kötüleşmenin sebebi artan savaş, Afrin ilçesi (Halep) veya Deyrüzor Şehri gibi bölgelerde kuşatma ve/veya kırsal alanlarda olduğu gibi insani yardıma erişim sıkıntısıdır. HASIÇI HASIÇI HALEP HALEP RAKKA IDLIB RAKKA IDLIB LAZKIYE LAZKIYE HAMA DEYRÜZOR HAMA TARTUS HUMUS ŞAM KUNEYTRA DERAA DEYRÜZOR TARTUS ŞAM KIRSAL SUVEYDA HUMUS İhtiyaç Sahibi Nüfus 152 - 12,000 12,001 - 36,500 ŞAM KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL SUVEYDA Akut İhtiyacı Olan Nüfus 0 - 250 251 - 1,000 36,501 - 78,000 1,001 - 2,700 78.001 - 150,000 2,701 - 6,000 150,001 - 505,000 6,001 - 30,000 İncelenen 126 bölgede, yerel bilgi kaynakları 5 yaş altındaki bebeklere/yeni yürümeye başlayan çocuklara özellikle tüm yönlerden az hizmet alan ve kaliteli hizmete erişimin daha pahalı olduğu kırsal alanlarda sağlık kaygıları açısından en çok riskte olan yaş grubu olarak yer vermiştir. İncelenen bölgelerde yerel bilgi kaynakları üç acil müdahale alanı belirlemiştir: ilaç, tıbbi donanım ve sağlık personeli. Bebek maması temini bütün bölgelerde dördüncü öncelik olarak belirtilmiştir. Mali olanakların kıtlığı ve özellikle kırsal bölgelerdeki pahalılığı sağlığa erişimin en önemli engelidir. Bunu kısıtlı hareketliliği olan insanlara yönelik uygun hizmet eksikliği ve lojistik ve güvenlikle ilgili kısıtlamalar izlemektedir. En çok bildirilen bulunabilirlik sorunları özellikle 11 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET kırsal alanlarda ilaç, tıbbi donanım ve tıbbi personel eksikliği iken kentsel alanlarda ayrıca uzmanlaşmış hizmet eksikliği de kaydedilmiştir. f. İnsani Erişim Ekim 2014’te, kuzeybatı vilayetleri Halep, İdlip, Lazkiye kırsalı ve kuzey Hama’da muhalefetin kontrolündeki çoğu bölge, sınır ötesi operasyonlar için büyük ölçüde erişilebilir olmaya devam etmektedir. Bunun başlıca sebebi Türkiye ile açık sınır kapılarının yanı sıra insani yardımı sistematik olarak engellemeyen silahlı aktörlerden kaynaklı kolaylıktır. Suriye sahili ve merkezinde, Şam ve Şam kırsalında hükümet kontrolündeki çoğu bölge, Suriye hükümetinin izni ile hükümetin kontrolündeki topraklardan faaliyetlerini yürüten aktörler için erişilebilir haldedir. İnsani Erişim ve Sınır Kapıları Eylül 2014 IslahiyeMeidan Ekbis ] BükülmezAtmeh CilvegözüBab El Hawa AşşağıpulluyazıEin el-Bayda ] CeylanpınarRas al-Ain ] ] ] Halep !! !! ] ] ] Fishkhabou Simalka RabiaaYarobiyeh Rakka Sokhneh ! Tadmor ! Ad DabbusiyaAbboud QaaJusiyah ] Jdaydet YabousMasna' ] Deyrüzor ! ! Humus !! ]] ÇavuşköyAin Diwar HASIÇI !! Hama !! AaridaKharaba NusaybinQuamishli ] ] ] Lazkiye !! Tartus ! ! ! ŞenyurtDerbassiyeh ] ] Idlib !! ]] ]] ] ] YayladagiKasab MursitpinarKarkamışÖncüpınarAin Al Arab Jarablus AkçakaleÇobanbeyBab al] Tell Abyad Al-Ra'ee Salam ] ! ^ Şam ]] Şam Kırsal ] Al-WalidAt Tanf Sinir Kuneytra !! Ramtha- Deraa !! Der'a JaberNasib ] Al-Qa'imAbu Kamal Suveyda !! Kapilari ] Açik ] Kapali ] Yerel yetkililerin izni ile geçici erişim Etki alanlari İhtilaflı Bölgeler Hükümet (SAA) İŞİD bağlantılı gruplar Kürt Güçleri Silahlı muhalif gruplar İnsani faaliyetlerin uygulanmasına güçlü gruplar veya kişilerce müdahale, incelenen bölgelerde insani yardım sağlanmasında karşılaşılan en ciddi kısıtlamadır. Bunu takiben yardım kuruluşları, personeli veya malzemelerine yönelik hareket ve seyahat kısıtlamaları ve insani yardıma ihtiyaç duyulan bölgelere erişimi engelleyen devam eden güvenlik husumetleri gelmektedir. 12 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET MSNA, Eylül 2014’te insani erişim kısıtlamalarının ciddi olduğu bölgelerde 5,2 milyon kişinin yaşadığını bulmuştur. Aynı dönemde insani faaliyetlerin uygulanmasına güçlü gruplar veya kişilerce müdahale, incelenen bölgelerde insani yardım sağlanmasında en ciddi kısıtlama olarak vurgulanmaktadır. Bunu hareket kısıtlaması ve insani yardım aktörleri, varlıkları ve personeline yönelik şiddet izlemektedir. g. Koruma Koruma (güvenlik ve haysiyet), kentsel ortamlardaki kadınlar için ikinci yüksek öncelikli ihtiyaç olarak, aynı bağlamdaki erkekler içinse üçüncü yüksek öncelik olarak bildirilmiştir. Kronik insan hakları ihlalleri ve istismarlar, yaygın güvensizlik ve uluslararası insani hukuka uymama bağlamında gerçekleşmiştir. Suriye savaşı, ülkedeki siviller için etkili korumanın olmaması ile nitelendirilmektedir. Isı haritası – Güvenlik ve haysiyet kaygılarına göre en çok riskte olduğu bildirilen nüfus yaş grubu Güvenlik ve haysiyet kaygılarında en çok riskte olan savunmasız yaş gruplarıı AlHasiçi Rakka Halep Dera Deyrezor Hama İdlip Lazkiye 9 23 5 Şam KuneytireKırsalı Bütün Bölgeler Bebek/yür. baş. çocuklar(< 5 yaş) Çocuklar (5-12 yaş) Yaşlılar (60+ yaş) Kadınlar (18-59 yaş) Erkekler (18-59 yaş) Genç kadınlar (13-17 yaş) Genç erkekler (13-17 yaş) # incelenen tüm bölgelerde 33 16 10 7 15 2 4 124 Çocuk koruması başlıca endişe kaynağıdır; çocuk ve gençler ölüm, yaralanma, silahlı gruplarla bağlantı, çocuk işçiliğinin zararlı biçimleri ve çocuk ve gençlerin eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimlerinde kısıtlama tehlikeleri ile karşı karşıyadır. Kadınlar ve genç kızlar, yaşlılar, engelliler, genç erkekler, ülkesinde yerlerinden edilen kişiler (IDP), mülteciler ve üçüncü ülke vatandaşları yardıma en çok ihtiyaç duyan kişiler olarak belirlenmiştir. Cinsiyet Temelli Şiddet (GBV) Suriyeli siviller için ciddi, az bildirilen bir kaygıdır. Isı Haritası - Nahiyeleri etkilediği bildirilen güvenlik ve haysiyet sorunları Halep Hasiçi Rakka Dera Deyrizor Hama İdlip Lazkiye 9 23 5 Şam KuneytireKırsalı Bütün Bölgeler Hava saldırıları veya bombalamalar Silahlı şiddet/çatışmalar Tutuklama/gözaltı Adam kaçırma/Ortadan kaybolma Kısıtlı nüfus hareketi Cinayetler/İdamlar Sivillerin tesislerine saldırılar Fiziksel İstismar/İşkence Suçluluk/cazia eylemler Bilmiyorum Problem Değil Diğer İncelenen bölge sayısı 35 16 10 7 15 2 4 13 126 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET Bu ihtiyaçlar temel alındığında, korumaya yönelik tespit edilen başlıca öncelikler çocuk dostu alanların genişletilmesi, çocuk ve kadınlara yönelik psiko-sosyal hizmetler; kadınlar için güvenli alanların genişletilmesi ve Suriye müdahalesi boyunca korumanın anaakımlaştırılmasıdır. h. Barınma ve Gıda Dışı Kalemler (NFI) Gıda Dışı Kalem (NFI) yardımı gereken incelenen kişi sayısı, Barınma desteği gerekenlerden ciddi oranda daha yüksektir. İncelenen 114 nahiyenin 12’sinde, barınma durumu yaşamı tehdit edici olarak sıralanırken, 14 nahiyenin kilit bilgi kaynakları yaşamlarını tehdit edici bir durum bildirmektedir. Barınma Gıda Dışı Kalemler HASIÇI HASIÇI HALEP HALEP RAKKA IDLIB RAKKA IDLIB LAZKIYE LAZKIYE HAMA HAMA DEYRÜZOR DEYRÜZOR TARTUS TARTUS HUMUS HUMUS Şiddet Derecesi Şiddet Derecesi 6 6 ŞAM ŞAM KIRSAL KUNEYTRA DERAA 5 4 3 SUVEYDA ŞAM ŞAM KIRSAL 5 4 KUNEYTRA DERAA 3 SUVEYDA 2 2 1 1 0 0 Yerel bilgi kaynakları, Barınma ve Gıda Dışı Kalemlere erişimde başlıca kısıtlamaların mali kaynak eksikliği olduğunu ifade etmektedir. Gelir ve tasarruf eksikliği ile birlikte fiyatlardaki artış nedeniyle, topluluklar barınak tamiratı için malzeme ve gereçler gibi kalemlere erişememektedir. Barınma Gıda Dışı Kalemler HASIÇI HASIÇI HALEP HALEP RAKKA IDLIB RAKKA IDLIB LAZKIYE LAZKIYE HAMA HAMA DEYRÜZOR HUMUS HUMUS ŞAM KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL SUVEYDA DEYRÜZOR TARTUS TARTUS ŞAM Akut İhtiyacı Olan Nüfus 0 - 350 351 - 1,100 1,101 - 3,800 3,801 - 7,000 7,001 - 11,000 KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL SUVEYDA Akut İhtiyacı Olan Nüfus 0 - 1,000 1,001 - 3,000 3,001 - 6,850 6,851 - 12,000 12,000 - 60,000 14 SURİYE ÇOK SEKTÖRLÜ İHTİYAÇ ANALİZİ – ÖZET Soğuk, sıcak, yağmur, rüzgâr, kar gibi – sert hava koşullarından yetersiz koruma, öncelikli kaygıdır; bunu elektrik/aydınlatma ve personel güvenliği sıkıntısı, güvenlik ve aşırı kalabalık toplu barınaklar izlemektedir. Hem Gıda Dışı Kalemler hem de barınma müdahalelerinde, katılımcılar asıl önceliğin nakit olduğunu belirtmiştir. Ancak bu önceliklendirmeye rağmen piyasada bilumum mallar bulunmamaktadır. Piyasada olan kalemlerde ise kalite kaygısı söz konusudur. 47 nahiyede gerçekleştirilen saha araştırması, etkilenen halkların elde edebildiği NFI kalemlerinin, kendi takdirleri esas alındığında, düşük kalitede olduğunu göstermiştir. i. Su, Hıfzıssıhha ve Hijyen (WASH) WASH sektörü, ihtiyaç sahibi yaklaşık 4,6 milyon kişi ile tüm sektörlerde bildirilen en yüksek ihtiyaç sahibi kişi sayısına sahiptir. Bu vilayetlerin en kalabalığı olan Halep vilayeti, suya ihtiyaç duyan en yüksek kişi sayısını bildirmiştir. Şebeke azaltımı, insanların çoğunlukla su tankeri ve kuyu kullanmasına yol açmıştır. HASIÇI HALEP HASIÇI IDLIB HALEP RAKKA IDLIB RAKKA LAZKIYE HAMA LAZKIYE HAMA DEYRÜZOR TARTUS DEYRÜZOR TARTUS HUMUS HUMUS Şiddet Derecesi ŞAM KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL 6 5 4 SUVEYDA 3 ŞAM KUNEYTRA DERAA ŞAM KIRSAL Akut İhtiyacı Olan Nüfus 0 - 2,500 SUVEYDA 2,501 - 11,000 2 11,001 - 35,000 1 35,001 - 80,000 0 80,001 - 400,000 Toplu barınaklarda yaşayan IDP’ler, en çok güvenli su kıtlığı tehlikesinde olan grup olarak tespit edilmiş; bunu özellikle Deyrüzor, Kuneytre ve Rakka’da hasarlı/bitirilmemiş binalarda yaşayan IDP’ler izlemiştir. Sudaki öncelikli müdahaleler elektrik tedariki, kuyu kazılması ve jeneratör yakıtını kapsamakta, bunu su pompalama ve su dağıtımı için kapasite geliştirme amaçlı şebeke tamirleri izlemektedir. Suyun bulunabilirliğini etkileyen başlıca sorun, su sistemlerini çalıştırmak için elektriğin olmamasıdır; bunu su sistemi için hazırda bekleyen elektrik jeneratörü izlemektedir. İşlem için kimyasal kıtlığı, incelenen tüm vilayetlerde farklı düzeylerde bildirilmiştir. Para yokluğu, ekonomik kaynakların kıtlığı dâhil güvenli içme suyuna erişimde başlıca kısıtlamadır. Erişebilirlik sorunları açısından kırsal ve kentsel bölgeler arasında kritik herhangi bir farklılık bulunmamıştır. 15