Connection Rod Arıza ve Muayenesi
Transkript
Connection Rod Arıza ve Muayenesi
Konnektin Rodlar • Konnektin Rod • Konnektin Rodun • • • Arıza Sebepleri Konnektin Rodun Muayenesi Eğrilmiş Kolun Düzeltilmesi Piston Rod Konnektin Rod • İşin krankşafta iletilmesinde pistonlara yardımcı olan kollara konnektin rod adı verilir. Konnektin Rodların Özellikleri • Malzemeleri genellikle yüksek kalite dövme çeliktir, • • • • dökme çelikten yapılanlar da mevcuttur. Rodlar temiz olarak işlenmektedir, rod boyunca ortası deliktir, Gayesi gacin pin yataklarına yağlama yağı göndermek içindir, büyük ve alçak devirli motorlarda rod yuvarlak yapılmaktadır. Yüksek devirlilerde H kesitindedir, krank pin tarafına doğru koniktir, Konnektin rodların alt uçları T şeklinde filençlidir ve krank pin yatağı üzerine cıvatalarla bağlanır. Trank Pistonlu Makinelerin Konnektin Rodları • Pistona bağlanan kü-çük uç, gövde ve krankşafta bağlanan büyük taraf tan oluşmaktadır. • Bu tür piston kollarının küçük uçlarına, basınçla birer • burç (buş) geçirilmiştir. Tek parçadan ve genel olarak bronzdan yapılan burçların iç yüzleri vayt metal ile kaplanır, içersinde piston pinin (gacın pinin) çalıştığı bu burca «Piston Pin Yatağı» adı verilmektedir. Konnektin rodların alt tarafları (uçları) çoğunlukla iki ve bazan üç parçalı bir yatakla krankpine bağlanır. Pistonları krankpine bağlamaları nedeniyle, konnektin rodların büyük taraflarında bulunan bu yataklara krankpin veya «Kol Yatağı» adları verilmektedir. • Trank pistonlu makinelerde kullanılan konnektin rodların kol yatakları çoğu zaman krankpinden verilen basınçlı yağ ile yağlanır. • Krankpin yatakları iki yarım yatak şelinden oluşmakdır. Bu şaller dökme çelikden yapılmakda ve iç yüzleri vayt metal ile kaplanmakdır. • Krankpin ( kol ) yatakları iki veya dört adet cıvata ile birbirlerine bağlanır. Cıvatalarda taçlı somunlar kullanılır ve yerlerine sıkıca bağlanır. • Konnektin rodların da • dikey eksenleri boyunca yağ kanalları açılmıştır. Krankpin yatağından gelen yağlama yağı, kroshed pin yatakları ile kroshed gayıtlarını yağlamaktadır. Çatal ucu kroshed pinlere bağlayan yatalara “Kroshed Pin Yatakları” adı verilmektedir. Konnektin Rodların Arıza Sebepleri • Tam laynında olması • gereken bu rodların laynında kaçma olursa gacın pin (piston pin) ve krank pin yataklarının sarmasına yol açabilir. Yağ mecraların herhangi bir sebeple tıkanmaları gacın pin ve hatta pistonun arıza çıkarmasına sebep olur Konnekktin Rodun Muayenesi • Yanma basıncı altında • • basma ve flambaj zorlanması, Atalet kuvvetleri altında çekme zorlanması, Merkez kaç kuvvetlerle eğilme zorlanması, • Bir makinanın bakımı sırasında mutlaka konnektin rod'da eğrilik ve bükülme kontrolü yapılmalıdır, başlangıçta çok küçük olan eğrilik, zamanında düzeltilmezse çok çabuk artarak konnektin rod'un kırılmasına ve yatakların, kısa zamanda kırılmasına sebebiyet verir. Eğrilik Ve Bükülme Muayenesi • Krank pin yatağının iki • tarafındaki metal kalınlığı ölçülerek konnektin rodun eğriliği hakkında fikir elde edilebilir, Kontrolden evvel konnektin rodun her iki tarafındaki yatak metalleri tamamen eritilir ve varsa buş, vs çıkarılır.Yatak zarfları konnektin rodla komple hale getirilir. Konnektin rod V yatağı üzerinde sağa sola hareket ettirilerek şu ölçüler alınır: • Kol sağda iken piston pin yatağının her iki yüzünden pleyt'e olan mesafe. • Kol solda iken piston pin yatağının her iki yüzünden pleyt'e olan mesafe. Bu ölçmeler komparatörle yapılır, alınan ölçüler mukayese edilerek şu neticelere varılır… • Alınan dört ölçü birbirinin aynı ise kolda eğilme • • • ve bükülme yoktur. Sağda alınan ölçülerle solda alınan ölçüler farklı ise kol eğridir. Konnektin rod sağda veya solda iken piston pin yatağının iki yüzündeki ölçüler farklı ise kol bükülmüştür. Her dört ölçü birbirinden farklı ise kol hem eğrilmiş ve hemde bükülmüştür. Konnektin Rod Yataklarının Yuvarlaklık Kontrolü • Bunu kontrol için ya özel geyiçler veya iç mikrometre ve kumpas kullanılır. Bu halde yataklar monte durumunda sıkılmış olmalı ve ölçüler dik çaplar istikametinde birkaç yerden alınmalıdır. Eğilmiş Kolun Düzeltilmesi • Düzeltme için hiçbir • şekilde kol ısıtılmamalıdır, soğuk olarak düzeltilmelidir. Soğuk olarak düzeltilme imkânı bulunmadığı takdirde ısıtılmalıdır, bu takdirde düzeltmeden sonra ısıl işlem uygulanması gerekir. Piston Rod • Kroshedli makinalarda piston rod kroshedi pistona bağlamak için kullanılır, rod yalnız doğrusal hareket yapar bunun için piston tarafından gacin pine ihtiyaç duyulmaz, bir f ilenç vasıtası ile pistonun altına civatalarla bağlanır, alt ucu kroshed blokun ortasındaki deliğe geçirilerek bir somun ile bağlanır.