Turkcast - Tüdöksad
Transkript
Turkcast - Tüdöksad
Turkcast SAYI: 27 / NİSAN - MAYIS- HAZİRAN 2013 Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği Yayın Organıdır. CAEF CAEF Genel Kurulu Döküm Sanayine Projeksiyon Tuttu Röportaj Hassas Döküm Bilgi Birikimi ve Vizyon İster Aluexpo 2013 Alüminyum Sektörü Ekim Ayında Buluşuyor HANNOVER ÇIKARMASI Türk k Dökümhaneleri Hannover Messe' de Göz Doldurdu Doldurd başkandan... GEÇMİŞ KAZANIMLARI YİTİRMEYELİM Kıymetli Meslektaşlarım, Çok kısa bir zaman önce TCMB Başkanı Erdem Başçı ekonomiyi yorumlarken "Yılın ilk çeyreğinde ekonomik büyüme toparlanmaya başlamıştır, ikinci çeyreğinde ise toparlanmanın hız kazanacağını beklemekteyiz. Enflasyon, Ağustos ayından itibaren baz etkisinin de katkısıyla düşmeye başlayacaktır. Cari açık OVP öngörüleri ile uyumlu seyretmektedir" demişti. Bu arada içerdeki "Gezi Parkı" olayları çıktı. Öncelikle demokratik hakların kullanımı olarak başlayan olaylara polisimizin sert müdahalesi, yetkililerin olayları tırmandıracak şekilde olaya yaklaşmaları gerginlikleri arttırdı, iş uzadıkça uzadı ve demokratik hakların kullanımı olmaktan çıktı. Bu olayların uzamasının ülkeye hiç bir faydasının olmadığının bilinmesinde yarar var. Bir an önce ülkede tansiyon düşürülmeli, kutuplaşmaya meydan verilmemeli ve huzur tekrar sağlanmalıdır. Olayların ekonomiye etkisi tartışılmaya başlanacakken ABD Merkez Bankası Başkanı Bernanke'nin "ABD ekonomisi rayına giriyor, işsizlik oranlarında bariz iyileşmeler görülüyor, enflasyon tehlikesi görülmüyor artık para basılmayacak ve aylık tahvil alımlarına son verilecek" yönündeki beyanatı yaraya tuz biber ekti ve küresel piyasalar, özellikle gelişmekte olan ülke ekonomileri bu beyanattan çok etkilendi. Tabi biz de bundan nasibimizi aldık. Borsa düştü, döviz yükseldi. Şimdi faizler yükselecek ve bunun neticesinde maliyetler artacak. Bu durum satış fiyatlarına yansıyacak ve enflasyon zıplayacak. Beklentiler düşecek, durgunluk artacak. Yani reel ekonomi üzerindeki etkisi büyük olacak. Diğer bir önemli konu da cari açığın finansmanı. Türkiye son 10 yılda yaklaşık 350 milyar dolar sıcak para ile cari açığını kapattı. Şimdi sıcak paranın bulunması da zorlaşacak. Ayrıca yatırım programında olan birçok mega altyapı projesi var ve bunların hepsinin dış finansman ihtiyacı var. Küresel ekonominin bu sarsılmış durumunda finansmanı bulmakta zorlanacağız ve neticesinde bu projeleri bir süre ertelemek zorunda kalabileceğiz. 2013 yılının ilk yarısında içte ve dışta olan olayların yarattığı ekonomik tablo bu, biz bu gibi durumları daha öncede yaşadık bunun da altından kalkacak gücümüzün var olduğuna inanıyor, ekonomimizin kısa sürede bu yeni şartlara, fazla zarar görmeden, ayak uydurmasını temenni ediyor ve yazımın bu kısmını Sayın Ali Babacan'ın sözleri ile bitirmek istiyorum; "Güven, basamak basamak oluşur, zaman alır. Ama kaybı aşaması çok kolaydır. Yılların güvenini bakarsınız çok kısa bir sürede yitirmişsiniz, kaybetmişsiniz. İşte ülkemizin gelmiş olduğu bu noktayı, bu güven ve istikrar ortamını Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesin bilmesi lazım, sahip çıkması lazım, değer vermesi lazım ve korumak için azami gayret içinde olması lazım. Dolayısıyla demokrasimizi ilerletmek için, Türkiye’de temel hak ve özgürlük alanlarında uygulamalarımızı en iyi noktaya ulaştırmak için de hep beraber gayret içinde mutlaka olacağız. Bu işin temelinde iletişim var, diyalog var, bu işin temelinde iyi niyet var. Ama her kesimin, konunun her tarafının aynı iyi niyetle, aynı olgunlukla, aynı diyalog çabasıyla mutlaka resmin içinde olması lazım. Bu gayretin içinde olması lazım ki sonuca hep beraber ulaşabilelim". Derneğimizde yaptığımız değerlendirmelerde 2012 yılının son çeyreğinde müşterilerimizde başlayan sektörel durgunluklar siparişlere de yansımış, 2009 kriz dönemindeki kadar yıkıcı olmasa da, hissedilir bir yavaşlama 2013 yılının ilk yarısında sektörümüzün genelinde izlenmiştir. İç pazar ve AB pazarı göstergeleri en düşük noktalardadır. Bundan sonra tüm sektörlerde iyileşme olmasını temenni ediyoruz. Geçtiğimiz üç ay içinde derneğimizin önemli gündemleri oldu. Öncelikle 28 Mayıs 2013 tarihinde TOBB Türkiye Döküm Meclisi toplantısı gerçekleştirildi. Bu toplantıda "2012 Sonunda Döküm Sektörü" konulu bir sunum yapıldı ve sektörümüzün sorunları resmi makamlara iletildi. Bahar aylarında TOBB’a bağlı odalarda Meslek Komiteleri, Oda Meclisleri ve Yönetim Kurulları seçimleri gerçekleştirildi. Mesleğimizi temsil etmek üzere göreve gelen tüm arkadaşlarımı tebrik ediyorum; bu gönüllü çalışmalarında kolaylıklar diliyorum. Ekomoni Bakanlığı tarafından yürütülen Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında derneğimizin sorumlusu olduğu iki ayrı eylem için Ekonomi Bakanlığı ve Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığı'ndaki toplantılara katılarak sektörümüzün rekabet gücünü artırıcı eylemler konusundaki görüş ve önerilerimizi ilgili uzmanlara aktardık. Sorumlusu olduğumuz eylemlerin raporları da oluşturulan komisyon tarafından önümüzdeki üç ayda tamamlanarak bakanlığa iletilecektir. 7 ve 8 Haziran tarihlerinde, üyesi olduğumuz CAEF Avrupa Dökümcüler Birliği'nin Genel Kuruluna Genel Sekreterimiz ile beraber katıldık. Toplantı raporunun detaylarını dergimiz içinde bulacaksınız. Avrupa genelinde sektörümüzle ilgili öne çıkan başlıkları sizinle paylaşmak istiyorum. Öncelikle Avrupalı meslektaşlarımız da ekonomik durgunluğun etkisinde gözükmek- teler. Son on yıl içinde döküm sanayinde ağırlıklarını kaybeden İngiltere ve Fransa ile son yıllarda ciddi durgunluk gözlenen İspanya ve İtalya’nın sektörel beklentileri önümüzdeki yıllarda bugünlerinden daha yüksek üretim seviyelerini göstermemekte. Bu ülke sanayicileri mevcudiyetlerini koruyabilecek yüksek teknoloji ve verimlilik yatırımları yapabilir ve enerji maliyetlerini de aşağılara çekebilirler ise var olmaya devam edeceklerdir. Almanya her sektörde olduğu gibi artan verimlilik ve çok yüksek teknolojileri üreterek Alman hükümetinin de desteği ile yatırımlarına devam ediyor. Almanya, Avrupa için en önemli belirleyici durumundadır. Avrupa ülkelerinin detaylı ekonomik ve sektörel görünümlerini içeren rapor önümüzdeki ay yayınlarak sektöre ulaştırılacaktır. CAEF Genel Kurulunda dönem başkanlığını yürüten İsveç Dökümcüler Birliği Başkanı Christer Davidsson görevini Portekiz Dökümcüler Birliği Başkanı Luis Felipe Villas-Boas’a devretti. 2015 yılında ise başkanlığın ülkemize geçeceği bildirildi. Biz de başkanlık görevinin ülkemize ve derneğimize verilmesinden memnuniyet duyacağımızı ve elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışacağımızı kendilerine belirttik. Avrupalı sanayiciler, gündemlerindeki Çevre, İşçi Sağlığı ve Güvenliği, Enerji maliyetleri ile ilgili sorunlarına Avrupa Parlamentosu komisyonlarında çözüm üretmeye çalışmaktalar. Bilindiği gibi Avrupa Parlamentosunun yayınladığı yönetmelikler de bir süre sonra ülkemizde tercüme edilerek yürürlüğe girmekte. Bu nedenle kendilerine istatistiki bilgileri toplamak açısından elimizden gelen yardımı yapacağımıza dair söz verdik. Bu dönem bir başka uluslararası etkinliğimiz ise Kuzey komşumuz Ukrayna Dökümcüler Birliği ile başlattığımız karşılıklı ilişkilerin devamı olarak Ukrayna heyetinin üyelerimizi ziyareti oldu. 14 kişilik Ukrayna Sana- yici heyeti ve aralarındaki Devlet görevlisi ile beraber üyelerimizi ziyaret eden meslektaşlarımız hayranlık duyguları ile ülkelerine döndüler. Misafirlerimize kapılarını açan İstanbul'da Anadolu Döküm, Körfez Döküm, EKU, Ankara'da Akdaş Döküm, Ekstra Metal, Erkunt ve İzmir'de Atik Metal, Denizciler Döküm, Dirinler Döküm firmalarımıza, misafirlerimizi öğle ve akşam yemeklerinde ağırlayan Yusuf Alan, Şükrü Atılgan, Sinan Atik, Murat Atik, Melih Dirin’e, 11 Haziran akşamı İstanbul boğazında tekne gezisine sponsor olan katılımcılarımız Aveks, Tosçelik Granül, IKO S&B, Eges, Foseco, Çukurova Kimya, Sistem Teknik firmalarımıza özellikle teşekkür ediyorum. 11 Haziran tarihinde yapmayı planladığımız geleneksel hale gelen tekne gezimizi, Taksim Gezi Parkı’nda başlayan toplumsal olaylar nedeniyle üzülerek ertelemek durumunda kaldık. Bu yaz dönemi ve ramazan bayramı sonrasında bu programı gerçekleştirmeye çalışacağız, genel sekreterliğimiz bu aktivitenin zamanlamasını sizlere bildirecektir. Bu yıl üyelerimizden Erkunt’un 60., Akmetal ve Gedik Döküm’ün ise 50. kuruluş yılları. Bu firmalarımızı kurarak sektörümüze büyük hizmetleri geçen büyüklerimize teşekkür ediyor ve sağlıklı ömürler diliyorum, aramızdan ayrılıp ebediyete intikal edenlere Allahtan rahmet diliyorum. Yıl dönümleri geride bıraktığımız se- neleri yad etmek ve gelecekle ilgili pozitif düşünceler oluşturmak için güzel fırsatlardır. Firmalarımızın yıl dönümlerini gönülden kutluyor tüm üyelerimizin de bu gururu yaşayabilmesini temenni ediyorum. Çok kısa geçmiş içinde derneğimizin en eski üyeleri arasında yer alan üç önemli firmamızın faaliyetlerini durdurması hem meslektaşlarımızı hem de dernek yönetimimizi derinden üzmüştür. Ben dahil birçok meslektaşımızın mesleğe başladığı bu köklü dökümhanelerimizin geldiği nokta meslek olarak çektiğimiz zorlukların göstergesidir. Yeni ofisimizin havalandırma ve klima sistemi de tamamlanarak tam faaliyete hazır hale geldi. Haziran ayı içinde Sfero Teknolojisi ve Aşılama ile FRP Dökümhane Kaynak Planlaması Yazılımları konulu iki toplantıya ev sahipliğini gerçekleştirdik. Sonbahardan itibaren yeni toplantı ve eğitim programlarını üyelerimize duyuracağız. Hepinize huzurlu ve sağlıklı bir yaz dönemi diliyor, saygı ve sevgilerimi sunuyorum. Sevgi ve saygılarımla, M.Niyazi AKDAŞ TÜDÖKSAD Yönetim Kurulu Başkanı İÇİNDEKİLER HAZİRAN / 2013 4 BAŞKANDAN 8 DERNEKTEN HABERLER • TÜDÖKSAD Eğitimleri Devam Ediyor • Adriva Yazılım Evi’nden Dökümhane Kaynak Planlaması Eğitimi • Ukraynalı Dökümcüler Heyeti Dökümhanelerimizi Ziyaret Etti 16 RÖPORTAJ • Hakan Batılı: Hassas Döküm Bilgi Birikimi ve Vizyon İstiyor 10 22 Tüdöksad Eğitimleri Devam Ediyor. ÜYELERDEN HABERLER • Çelikel Alüminyum Taysad Fabrikası’na Yeşil Bina Sertifikası • Akmetal 50.Yılını Kutluyor 16 • Inductotherm Group İstanbul’a Çıkarma Yaptı • Gedik Holding 50 Yaşında • Demisaş’a Japonya’dan Mükemmellik Ödülü • Foseco Türkiye’de Uluslararası Atama • Meta-Mak ve DISA’dan Dökümhane Makinaları Sempozyumu 38 DÖKÜM MECLİSİ Türkiye Döküm Sanayi Meclisi Toplantısı Ankara’da Yapıldı 42 ANALİZ-CAEF CAEF Genel Kurulu’ndan İzlenimler, Notlar 50 FUAR • Hannover Messe Ardından • Türk Dökümhanelerinin Hannover Çıkarması Ünimetal Genel Müdürü Hakan Batılı, Yeni Dökümhanelerinde, Hassas Döküm ve Yeni Teknolojilerle İlgili Önemli Yatırımları Anlattı. 56 KONGRE • 71.Dünya Döküm Kongresi’ne Hazırlıklar Devam Ediyor KÜNYE TÜRKDÖKÜM / TURKCAST DERGİSİ İMTİYAZ SAHİBİ: Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği adına Yönetim Kurulu Başkanı M. NİYAZİ AKDAŞ SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ: KUBİLAY DAL (Genel Sekreter) YAYIN KURULU: UMUR DENİZCİ - MEHMET ATİK - UĞUR DEMİRCİ - PROF. DR. E. SABRİ KAYALI - M. ERHAN İŞKOL YÖNETİM YERİ: Ortaklar Caddesi Bahçeler Sokak 18 Plaza No:18 Kat:4 Mecidiyeköy - İSTANBUL Tel: 0212 267 13 98 Faks: 0212 213 06 31 www.tudoksad.org.tr YAYINA HAZIRLAYAN: TEMATİK Medya Yayıncılık ve Ajans Hiz. Ltd. Şti. www.tematik.com.tr BASKI: A4 Ofset Matbaacılık San. ve Tic. LTD. ŞTİ. / Oto Sanayi Sitesi Yeşilce Mah. Donanma Sok. No:16 Kağıthane - İSTANBUL Tel: 0212 281 64 48 / Baskı Tarihi: Temmuz 2013 YAYIN TÜRÜ: Yerel - Süreli / TÜRKDÖKÜM - TURKCAST dergisi 3 ayda bir yayınlanır. Dergimizdeki yazılar kaynak gösterilerek kısmen veya tamamen yayınlanabilir. 42 58 CAEF Genel Kurulu’ndan İzlenimler, Notlar FUAR • Alüminyum Sektörü Ekim Ayında Aluexpo 2013’te Buluşuyor. 62 TANITIM • Çukurova Kimya Endüstrisi Büyüyor • Hendek Gedik Tesislerinde Modern Çelik Döküm Faaliyetleri • Nederman Dökümhane Toz Tutma ve Filtrasyon Sistemleri 68 İÇİMİZDEN BİRİ Kamil Bayrak 74 Stockholm’de 7-8 Haziran 2013 tarihinde gerçekleşen CAEF Genel Kurulu, döküm sanayine projeksiyon tuttu. Üye ülke dernek başkanlarının çoğunluğunun katılımı ile gerçekleşen organizasyona Türkiye’den TÜDÖKSAD Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Akdaş ve TÜDÖKSAD Genel Sekreteri Kubilay Dal katıldı. 68 MAKALE • Küresel Seramik Döküm Kumu CERABEADS’in Karekteristik Özellikleri ve Uygulamaları 78 HAMMADDE PİYASALARI • TÜDÖKSAD Hammadde Fiyat Endeksi 80 ÜYE REHBERİ 82 ABONE FORMU İçimizden Biri: Kamil Bayrak İNDEKS AVEKS...........................................................35 FERRO TRADE ..........................arka kapak NEDERMAN...............................................41 YILKAN MAÇA ....................arka kapak içi BES MÜHENDİSLİK..................................13 FOSECO.......................................................23 SHENGQUEN..........................ön kapak içi ZENMET DIŞ TİCARET.............................27 ÇELİKTAŞ.......................................................3 HERAEUS....................................................49 S&B ENDÜSTRİYEL...................................55 ÇUKUROVA KİMYA...................................37 INDUCTOTHERM.....................................33 TEKNO METALURJİ...................................63 EVREN ...........................................................7 MARMARA METAL...................................31 TOSÇELİK....................................................21 EĞİTİM Tüdöksad Eğitimleri Devam Ediyor TÜDÖKSAD Eğitim Komitesi tarafından gerçekleştirilen teknik toplantıların ikincisi “Gri, Sfero ve Vermiküler Dökme Demirlerde Aşılama Teorisi” başlığı ile gerçekleştirildi. Yoğun katılım ve ilginin olduğu seminerde gri ve sfero dökümde aşılama, malzeme seçimi ve döküm hataları incelendi. T ürkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD) Eğitim Komitesi tarafından düzenlenen teknik toplantılar devam ediyor. ELKEM firmasının girişimiyle 25 Haziran 2013 tarihinde TÜDÖKSAD Eğitim Salonu’nda düzenlenen “Gri, Sfero ve Vermiküler Dökme Demirlerde Aşılama Teorisi” seminerine yoğun katılım oldu. Dr. Torbjorn Skaland ve David Wilkinson’ın sunumları ile gerçekleştirilen seminerde Türkiye döküm sektöründeki genç mühendislere teknik ve teorik bilgiler verildi. Biri, dökümhanelerin her kademesine 20 yılını vermiş, diğeri ise dünya devi bir rüzgar gülü firmasıyla çalışan, doktorasını yapmış iki uzmanın gerçekleştirdiği sunumlara farklı döküm firmalarından 10 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 katılım sağlayan katılımcılar, sunumlar sayesinde alanları ile ilgili soruların yanıtlarını bulurken bir kaynaşma ortamı da sağlandı. Sunumlarda gri ve sfero dökümde aşılama, malzeme seçimi, esas ürünün sağlam çıkmamasına neden olan döküm hataları incelendi, konu ile ilgili bilgi paylaşımında bulunuldu. Doğru malzeme seçimine rağmen karşılaşılan döküm hatalarının neden kaynaklandığı gibi sorunların tartışıldığı seminerde bu hataların minimize ederek maliyet kaybının önüne geçilmesi konusunda öneriler gündeme geldi. Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği’nin eğitim seminerleri başka konularda da devam edecek. EĞİTİM Hakan Yaşar TÜDÖKSAD Eğitim Komitesi Başkanı Eğitim planlamamızın ana amacı, döküm sektöründe çalışan teknik ve teknik olmayan personeli her yönden bilgiyle donatmak, döküm sektöründeki problemleri minimuma indirmenin yanı sıra Türk döküm sektörüne problemsiz devam edip daha fazla sipariş almaktır. Çünkü bir yerde problemle karşılaşıldığında firmadan önce ülkenin ismi geçer. Her hangi bir firmanın bireysel başarı ya da başarısızlığı işinizi çok etkilemiyor. Bir döküm problemiyle veya bilgisizlikten dolayı ticari problemle karşılaşıldığında Türkiye’nin zararına oluyor. Biz bu kötü imajı minimuma indirebilmek için genel bilgi ve yetenek düzeyini yukarıya çekmeyi planladık. Tabi döküm sektöründe bizden teknik eğitimler, döküm metodolojisinin iyi bilinmesi gibi konular bekleniyor. Yazılımla ilgili de bir takım eğitimler oldu ve devamı da gelecek. Yönetim kabiliyetleriyle ilgili sunumlarımızın yanında müşteriye davranış şekline vurgu yapan eğitimlerimiz olacak. Bunları düzenliyoruz. Eğitim projesini 5-6 sene gibi uzun bir zamana yaydık. Bugünkü eğitim dökme demir metodolojisiyle ve aşılanmasıyla ilgili. Hiçbir dökümhanenin metalik yapısı birbirini tutmaz. Gün içinde bile değişkenlikler görülebilir ancak olayın nasıl çözüleceğiyle ilgili çalışanların bir takım bilgisinin olması gerekiyor. Tabi bir başka amacımız da sektöre yeni giren arkadaşlara sektörü sevdirip, burada kalmalarını sağlamanın yanı sıra döküm sektörünün daha iyi hale gelip daha çok sipariş almasına katkıda bulunmaktır. Bu zamana kadarki eğitimlerimizde oturacak yer bulmayanlar bile kalıyordu, bu güzel bir şey. Tekrarlanan eğitimlerdense; bundan sonra da yeni, insanların ilgisini çekebilecek, değişik alanlarda uzmanlaşmış eğitimcileri getirmeye çalışacağız. Dünya değişiyor ve insanlar çok hızlı yaşıyorlar. Değişik problemlerle karşılaşmaya başladık. Biz daha orta ve üst düzey yöneticiler için bir takım eğitimler düzenliyoruz. Bunlara sadece eğitim deyip insanları konuya yabancılaştırmadan, sohbet ederken bazı şeyleri soru cevap şeklinde vermeye çalışıyoruz. Türkdöküm 11 EĞİTİM Adriva Yazılım Evi’nden Dökümhane Kaynak Planlaması Eğitimi RGU Türkiye Temsilcisi Adriva Yazılım Evi, TÜDÖKSAD Eğitim Salonu’nda yaptığı workshop ile Dökümhaneler için IT-Çözümleri – Dökümhane Kaynak Planlaması (FRP)’nı tanıttı. D ökümhanelerdeki proseslerin dizayn edilmesi, yapılandırılması ve tek bir yazılım ortamında standardize edilmesi alanında yaklaşık 30 yıldır faaliyet gösteren Alman yazılım şirketi RGU GmBH artık Türkiye’de Adriva Yazılım Evi ile çalışmalarını yürütüyor. Firmanın Türkiye Temsilciğini yürüten Adriva Yazılım Evi, döküm sektörüne yönelik tanıtıcı faaliyetlerine hız verdi. 20 Haziran 2013 tarihinde TÜDÖKSAD merkezindeki eğitim salonunda dökümhane temsilcileriyle bir araya gelen Adriva Yazılım Evi yetkilileri, Dökümhaneler için IT-Çözümleri – Dökümhane Kaynak Planlaması (FRP)’nın dökümhanelere getirdiği avantajları anlattı. Toplantıda sunum yapan Adriva Yazılım Evi Genel Müdürü Berk Kocaoğlu, yazılımın Türkiye sürecini şu sözlerle anlattı: “Almanya’da yaklaşık 30 yıldır hizmet veren RGU’nun dökümhanelere özel olarak geliştirdiği sistemi 2 yıllık bir çalışma sonucunda Adriva Yazılım Evi olarak Türkiye’ye getirdik. Sadece Almanya’da 120 dökümhanede kullanılan yazılımı genel hatlarıyla Türk dökümhanelerine de tanıtmak istedik. Dökümhanelerimiz, standart ERP sistemleriyle çalışırken ciddi zorluklar yaşıyorlar. Döküm sektöründeki süreçlerin örneğin bir oyuncak fabrikasındaki süreçlerden çok farklı olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla standart ERP çözümleri dökümhanelerin ihtiyaçlarını karşılayamıyor.” Dökümhane süreçlerinin farklı olduğunu belirten Berk Koçaoğlu, ERP kullanan dökümhanelerin çok verimli olmayan çalışmalarla karşılaştığını söyledi. Türkiye’deki dökümhanelerin özelleştirilmiş bir uygulama açığı olduğunu uzun 12 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 süredir takip ettiklerini vurgulayan Berk Kocaoğlu, bu alanda sadece dökümhane süreçlerini kontrol altına Berk Kocaoğulu alan FRP yazılımının sorunADRIVA Yazılım Evi Genel Müdürü ları bitireceğini gördüklerini söyledi. Bu bağlamda Alman RGU firmasının tamamen dökümhanelere yönelik çözümünün uygun olacağı düşüncesiyle kendileriyle irtibata geçtiklerini belirten Berk Kocaoğlu, yaklaşık 30 yıldır başta Almanya olmak üzere diğer Avrupa ülkelerine de hizmet veren bu firmanın Türkiye temsilciliğini aldıklarını söyledi. Dökümhanelerin bu yazılımla en büyük kazançlarının bilgi birikimi olacağını belirten Berk Kocaoğlu: “RGU’nun çok fazla dökümhaneyle çalışmasının getirdiği bilgi birikiminin yanı sıra danışmanlardan gelen bilgi birikimi de var. Örneğin biz bir toplantıya katıldığımız zaman, danışman arkadaşlarımız işin yazılım kısmını bitirip, süreçlerle ilgili de bilgi verebiliyorlar. Müşteriler de genel olarak, onların dilinden anladığımızı vurgulayarak, yaptığımız işten memnun kaldıklarını söylüyorlar. Döküm terminolojisiyle konuşulduğu için ve onların spesifik dertlerine yönelik çözümler getirildiği için son derece mutlu oluyorlar. Tecrübenin getirdiği bilgi birikiminin aktarılmasıyla, sonucunun ne olacağını bilinmeyen ERP yatırımını yapmadan, kısa süre içinden sonuç alınmasını sağlıyor. Almanya’nın dışında diğer Avrupa ülkelerinde de yaygın. Örneğin Çek Cumhuriyeti’nde 25 tane dökümhanede kullanılıyor” dedi. DERNEKTEN Ukraynalı Dökümcüler'den Dökümhanelerimize Ziyaret Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği’nin geçen yıl Ukrayna’ya yapmış olduğu ziyaret, Ukraynalı meslektaşlarından karşılık buldu. Ukrayna’dan 14 kişilik heyet 10-13 Haziran tarihleri arasında dökümhanelerimize ziyaret gerçekleştirdi. TÜDÖKSAD ev sahipliğinde gerçekleşen ziyaret çerçevesinde sırasıyla Kocaeli, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki üye dökümhanelere gezi düzenlendi. T ürkiye Döküm Sanayicileri Derneği, daha önce başka ülkelere de yaptığı “Teknik Geziler” kapsamında Ukrayna Dökümcüler Derneği’nin de davetiyle 2012 yılında bu ülkeye bir ziyaret gerçekleştirmişti. Ukrayna Dökümcüler Derneğinin misafirperverliği taktir toplamıştı. TÜDÖKSAD’ın yapmış olduğu davet ile Ukraynalı dökümcüler heyeti teknik gezi çerçevesinde Kocaeli, İstanbul, Ankara ve İzmir’de dökümhanelerimizi ziyaret etti. Programa katılan 14 kişilik Ukrayna heyeti rehber eşliğinde 10 Haziran’da ilk olarak Kocaeli’de Anadolu Döküm’ü gezdiler. Ardından Körfez Döküm ve Körfez Boru’da incelemelerde bulunan Ukrayna Dökümcüler Heyetini öğle yemeğinde Körfez Döküm ağırladı. Yemeğin ardından Eku dökümhanesini gezen Heyet, akşam İstanbulda konakladı. 14 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 11 Haziran tarihinde TÜDÖKSAD’ın Katılımcı Üyeleri ile organize ettiği tekne gezisiyle ağırlanan Ukrayna Dökümcüler Heyeti, Boğaz’dan İstanbul’u haranlıkla izlediler. Oldukça samimi bir ortamda yapılan tekne turuna TÜDÖKSAD Yönetim Kurulu Üyeleri ve Katılımcı üyeler de ilgi gösterdi. Ziyaretin üçüncü günü 12 Haziran tarihinde Ankara’da sırasıyla Akdaş, Erkunt ve Ekstra Metal dökümhanelerini gezen döküm heyetini, öğle yemeğinde Akdaş’, akşam yemeğinde ise Ekstra Metal misafir etti. Ukrayna Dökümcüler Heyeti Ankara ziyaretlerinin ardından 13 Haziran günü İzmir’e geçerek Atik Metal, Denizciler Döküm ve Dirinler Döküm’ü gezdiler. Atik Metal’de öğle yemeği yiyen Heyet, Dirinler Levent Marina’da keyifli bir akşam yemeği yedi. DERNEKTEN 2 1 3 4 6 5 8 7 9 10 1. Anadolu Döküm 2. Körfez Döküm 3. Körfez Boru 4. Eku 5. Akdaş 6. Erkunt 7. Ekstra Metal 8. Atik Metal 9. Denizciler Döküm 10. Dirinler Döküm Türkdöküm 15 RÖPORTAJ "Hassas Döküm, Bilgi Birikimi ve Vizyon İstiyor" İleri teknolojilerin vazgeçilmezi olan hassas döküm, geleceğin döküm teknikleri sıralamasında ilk sıradaki yerini koruyacak. Bu alanda en temel eksikliğin ‘bilgi birikimi’ olduğuna vurgu yapan Ünimetal Genel Müdürü Hakan Batılı ile yeni dökümhanelerinde, hassas döküm ve yeni teknolojilerle ilgili önemli yatırımları konuştuk. U nimetal ne zaman kuruldu? Nasıl bir gelişim seyri izledi? Özellikle 1990’lı yıllarda hassas döküm sektöründe yaşanan talep artışına rağmen mevcut üretici firmaların son derece yetersiz ve atıl kaldığını fark ettik ve bazı müşterilerimizin de desteği ile yatırım kararımızı verdik. 2000 yılında dört ortak Ünimetal’i kurduk. 2011 Haziran ayında 35 kişi ile üretime başlayan şirketimizde bugün havacılık, savunma, otomotiv, ortopedi, mühendislik, enerji, vana, pompa gibi çok geniş alana hizmet veriyoruz. 12 yıllık bir faaliyet sonucunda ülkemizin en büyük hassas döküm firması olmamız doğru bir karar verdiğimizi göstermektedir. Ancak bu bizim için kesinlikle bir gösterge değildir. Hedefimiz önümüzdeki beş sene içinde Avrupa’ da ilk on firma arasında yer almaktır. Hassas döküm, birçok sanayi kolu için çok önemli bir alan. Sektörün bugününü nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu üretim tekniği ile ilgili genel bilgi verebilir misiniz? Çok iddialı gelebilir ama hassas döküm sektörü işsiz kalırsa ülke sanayisi çökmüştür denilebilir. Çünkü hassas döküm ile az önce saydığımız tüm sektörlere kritik, karmaşık ve özel alaşımlı parça temin edilmektedir. 16 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Çok fazla alternatif üretim yoktur. Bunlarda durgunluk olduğunda zaten sanayi kalmaz. Gıda dahil 20’nin üzerinde sektöre hassas döküm ürünleri gider. Dolayısıyla böyle bir sektörde işsiz kalmak, ya kalite sorunu olmasından ya da teknolojiyi iyi takip edememektendir. Ne yazık ki Türkiye’de hassas döküm olması gerektiği gibi gelişemiyor. Bunun birinci nedeni ise bilgi birikimi eksikliğidir. Hassas dökümde maliyet, kum döküm ya da enjeksiyondaki gibi ağırlık bazında değil tamamen parça geometrisi ve kalite isteklerine bağlıdır. Mesela, aynı ağırlıkta aynı malzemeden iki tane parçadan birisi otomotiv sektörü için yaptığınızda fiyatı 1 Euro ise, savunma havacılığa yaptığınız zaman ise en az 3 Euro’dur. Buradaki fark miktar ve kalite standartları ile ilgilidir. Karmaşık şekilli, özel malzemeli ve az sayıda işlerde bu prosesin alternatifi de yok denebilir. Çok özel bir alaşım kullanmıyorsanız malzeme maliyeti yüzde 10’nu geçmez. Esas maliyeti yardımcı hammaddeler tutuyor. Mum, seramik, zirkon ve banyo malzemesi gibi kalemler esas maliyetin yüzde 50’sini oluşturuyor. O yüzden de hala çok pahalı bir yöntem; dünyanın en pahalı ama aynı zaman- RÖPORTAJ Unimetal’de, mum enjeksiyon, seramik, otoklav, dökümhane, döküm sonrası gibi tüm işlemler 5 bin metrekarelik üretim hattında yapılıyor. İdari ofisler ve laboratuar alanı ise bin metrekare. Montaj ve kaplama gibi özel prosesler için ise 2 bin 500 metrekarelik bir alan ayrılmış. da en hassas döküm tekniği. Sektörde tercih edilebilmek için en temel kriter fiyat değil kalitede sürekliliktir. Bu sürekliliği sağlayabilmek içinse proses hakimiyeti, deneyimli bir kadro ve teknolojik altyapı gerekir. Türkiye kum dökümde şu anda dünyada 11.sırada yer alıyor. Sürekli de yükseliyor, ama bu başarıyı hassas döküm için söylemek mümkün değil. Bu neden kaynaklanıyor? Çok kompleks bir proses; sermayesi bilgi ve çok çalışmak. İşin içinde tasarım var, mühendislik her safhada, metalürji zaten ana konu, mekanik, talaşlı imalat, kimya, fizik var. Üretim aşamasında ve sonrasında kalite aşamaları çok uzun; tahribatsız muayene, tahribatlı muayene, kimyasal analiz, boyut kontrolü, mikro yapı kontrolü, penetrasyon gibi 8-9 aşamadan oluşan bir kalite safhası var. Bunların hepsinde bilgi sahibi olmak ve yeni yöntem ve standartları izleyip uygulamak zorundasınız. Avrupa’daki firmaların başlangıçları 60’lı 70’li yıllara dayanıyor. Biz de ise hassas dökümün başlangıcı 80’li yılların sonudur. Bu nedenle de ülkemiz hassas dökümde hiçbir klasmana giremiyor ve gelişmiyor. Bir rakam vermek gerekirse üyesi bulunduğumuz Avrupa Hassas Döküm Birliği’nin 2011 yılı raporuna göre, Avrupa hassas döküm sektörünün 2011 yılı hacmi 1,9 milyar Euro’dur. Türkiye‘deki hacim ise en çok 30-35 milyon Euro olduğunu tahmin ediyorum. Kazançlı olmasına rağmen neden bu alana bir yönelim olmuyor? Son beş altı sene içinde üç dört firma açıldı. Biz sektöre girdiğimizde 4 firma vardı, şimdi 7-8 firmanın ismi anılıyor. Ama bu firmalar da açıldıkları kapasitenin üstüne çıkamıyorlar. Çünkü kalite istekleri ve sertifikaları hakkında bilgileri yok ve bu konuda uzman olmak önemli bir süreç gerektiriyor. Dünya’ya entegre değiller, sektördeki gelişmeleri takip edemiyorlar. Dolayısıyla bilgi olmayınca ar-ge’ye yeteri kadar bütçe ayrılmıyor ve bunun sonucunda firmalar gelişemiyor. Ülkemizde ki enerji ve hammadde maliyetlerini göz önüne alırsak, kendilerini yenileyemeyen; tamamen standart işler yapan firmaların rekabet şansı her geçen yıl azalıyor. Ama bu alanın ihtiyacının ve zorunluluğunun farkına varılmaya başlandı. Yeni ürün dediğiniz zaman işin içinde hassas döküm olmak zorunda. Biz 2007’de bir TÜBİTAK projesi yaptık. Türkiye’de ilk olarak, doğalgazlı elektrik santralinin turbaşarj nozullarını döktük. Firma yetkililerinin söylediklerine göre bizim döktüğümüz parçaların fiyatı önceden ithal edilen fiyatların altıda biri oranındaymış. Bu bize önemli bir deneyim ve çok ciddi bir pazar kazandırdı. Yoğunlukla hangi sektörlere iş yapıyorsunuz? Ağırlıklı olarak savunma, havacılık, otomotiv ve enerji sektörlerine yönelik çalışıyoruz. Son 2-3 senede özellikle üretim ve kalitedeki teknik eksikliklerimiz için iyi yatırımlar yaptık. Bunun sonucunda direk ihracatımız toplam satışımızın yüzde 40’ına ulaştı. Türkiye’de sertifikasyon eksikliği de çok önemli bir sorun, özellikle de sivil havacılıkta. Biz 2012’de EN9100 belgesi aldık, bu havacılık için olmazsa olmaz bir belge. Bu yılsonuna doğru NADCAP belgesi alıyoruz. 2014 yılında da sivil havacılık için gerekli olan üretim sertifikalarını tamamlamış olacağız. Ülkemizdeki tabanca ve tüfek sektöründeki en büyük 8 firma bizim müşterimizdir. Onlara özellikle yeni model oluşturdukları anlarda malzeme ve tasarım konusunda önemli bir destek verdiğimizi düşünüyorum. Oldukça uzun süredir yurtiçinde Aselsan, Kale Havacılık, Roketsan, TEI, Beretta’nın; yurt dışında ise Lockheed Marteen, Honeywell ve Borgwarner ‘ın onaylı tedarikçisiyiz. Türkdöküm 17 RÖPORTAJ Süper alaşım malzemeler Türkiye'de hala dökülemiyor. Bu alanda dışa bağımlılık devam ediyor. 2015 yılı itibariyle süper alaşımların dökümüne başlamayı planlıyoruz. Bu saydığınız sektörler dışında hassas dökümün kullanıldığı alanlar var mıdır? Özellikle ortopedik parçalarda büyük bir ithalat var. Bugün dize takılan standart bir ortopedik parça 5-6 bin dolardan az değildir. Maliyetinin 15-20 katına satılıyor. Bunlar titanyum kobalt alaşımlı parçalar. Ayrıca günümüzde heykelcilik alanında da hassas dökümün kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Peki dünyada hassas dökümde hangi ülkeler ön plana çıkıyor? Amerika zaten bu prosesin anayurdu, Almanya ve İngiltere bu alanda oldukça iyi. Teknolojileri en üst seviyede; Çin’de 1000’den fazla hassas döküm firması var ancak yüzde 10’u teknolojik olarak iyi durumda. Havacılık sektörü ve enerji sektöründe yeni yatırımlar var. Sektörünüzün bu sektörlerle paralel gelişim içerisinde olduğunu ya da olması gerektiğini söylemek mümkün müdür? Bugün Avrupa’daki ana yüklenici firmaların kendi bünyelerinde hassas döküm tesisleri var. Mesela Rolls Royce grubunun bünyesinde 3-4 tane hassas döküm firması var. Uçak motoru yapan bir firma, hassas döküm tesisi olmadan yapması mümkün değil. Airbus ve Boeing’in de hassas döküm tesisleri var. Patentli üretim yaptıkları için kritik parçaları kendi bünyelerinde üretiyorlar. Süper alaşım malzemeler Türkiye’de hala dökülemiyor. O yüzden de ana sektörler hep dışarıya bağımlı, kritik parçaların hepsinde dışa bağımlıyız. Biz Ünimetal olarak bu konuda bir yatırım kararı aldık. Bütçe çalışmalarımız tamamlanmak üzere. 2015 yılı itibariyle süper alaşımların dökümüne başlamayı planlıyoruz. Peki siz bundan sonrası için Türkiye’yi nasıl görüyorsunuz, özellikle hassas döküm söz konusu olduğunda? Kendinizi ileriye yönelik nasıl hazırlıyorsunuz? Herkes gibi biz de bilgilerimizi yeniliyoruz, teknolojiyi takip ediyoruz. Bunu yaparak biraz daha katma değeri yüksek işlere girmek istiyoruz. O anlamda bizim önümüzdeki 3 yıllık yatırım planlarımızda havacılık, medikal ve enerji sektörüne montajlı parça üretebilmek var. Bununla ilgili alt yapımızı tamamlıyoruz, Ar-Ge projelerimiz devam ediyor. Savunma Sanayi Müsteşarlığımı- 18 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 zın açtığı bir projeye girdik, o onaylanırsa bir projemiz daha olacak. Amerika’da yıllardan beri titanyumdan marangoz çekici yapılıyor. Hafif olduğu için kolu daha az yoruyor ve daha az enerjiyle daha iyi bir güç temin edebiliyorsunuz. Ülkemizde ise ne yazık ki daha sıradan paslanmaz çelikler bile üretilmiyor. İtalya seyahatim sırasında Floransa’da Leonardo De Vinci müzesini gezerken gördüm; titanyumu 1959’da dökmüşler. Sene 2013 ülkemizde henüz bu konuda bir atılım yok. Eğer 2023’te uçak yapılması planlanıyor ise çok acil olarak süper alaşımlar ve hafif metaller konusu masaya yatırılmalıdır. Bu kadar üniversite bolluğu yaşanan bir ülkede malzeme (metaller) konusunda yanı başımızdaki Avrupa’dan 50 yıl geride olmak inanılır gibi değil. Zaten bir icat söz konusu değil çoğunlukla yaptığımız gibi tersine mühendislik yapılması söz konusu. Her zaman konuşulan üniversite sanayi işbirliğini oluşturmak bu kadar zor mudur anlamak mümkün değil. Son iki senedir TUBİTAK Malzeme Bölümü’nde yapılan çalışmalar ve yatırımların bu konuda bir öncülük yapacağına inanıyoruz. Elde edilecek sonuçlarında ileri malzemeler konusunda önemli bir sektör yaratacağı kaçınılmazdır. Havacılık alanında alüminyuma daha fazla bir yönelim olduğu yönünde yorumlar var. Siz bu düşünceye katılmıyor musunuz? 3-4 yıl içinde öncelikle havacılık sektöründe alüminyum kullanımının azalacağı kesindir. Korozyon dayanımından bahsediyoruz ki bugün hava ya da deniz için en önemli şeylerden biri korozyon dayanımıdır. Dolayısıyla o iyiyse, aynı fiyata mal ediyorsanız, o zaman alüminyumu kullanmanın bir nedeni kalmaz. Magnezyum da öyle; daha hafif, mekanik değerleri daha iyi, biraz daha maliyetli ama bazı yerlerde kullanmak zorundasınız. Uçak daha az yakıt tüketmesi için hafif olmak zorunda. Nasıl hafifleteceksiniz; yoğunluğu daha az, korozyon ve mekanik değerleri daha iyi olan malzemeler kullanarak. O nedenle elektronik ve optik cihazlarda magnezyum ve titanyuma geçildi. Bunlar Avrupa’da ve Uzak Doğu’da seri olarak üretilen malzemeler. Hammaddeye ulaşma konusunda sıkıntılarınız var mı? O alanda da çok sıkıntı yaşanıyor. Türkiye’de hassas dökümde şu anda 4-5 tane üretici olduğu için sektör de pek gelişmiyor. Ne makina sektörü gelişiyor, ne de hammadde. Özellikle metalik olmayan hammaddede tamamen yurtdışına bağımlıyız. Sadece krom var Antalya’da, bir de alüminyumu Seydişehir’den temin edebiliyoruz. Onun dışında bir malzeme bulmak ne yazık ki mümkün değil. 2010 yılında yeni dökümhanenize geldiniz. Dökümhanenizden bahsedebilir misiniz? Hangi özellikleri ile öne çıkıyor? Bu kadar kompleks bir işletme size iş RÖPORTAJ açısından ne gibi avantajlar sunuyor? Biz 2000’de Ünimetal’i kurduğumuzda elimizdeki imkanlarla ancak 2 bin m2’lik bir yer kiralayarak başladık. Ama üretim kapasitesi artınca bu yer bize yeterli gelmemeye başladı. Bugün sadece dökümhane ve seramikhanemiz 2 bin m2. Buranın en büyük avantajı; hassas döküm prosesine ve iş akışına göre projeyi tamamen kendimiz çizdik. Ambardan başladık, mum enjeksiyon, seramik, otoklav, dökümhane, döküm sonrası gibi tüm işlemleri sıralayıp, alt katta yaklaşık 5 bin m2 yere üretim hattını oturttuk. Üst kata da yaklaşık bin m2’ye ofislerimizi ve özel laboratuvarlarımızı yaptık. Bu katta 2 bin 500 m2 daha boş alanımız kaldı, onu da montaj ve kaplama gibi özel prosesler için ayırdık. İşin sürekliliği açısından da oldukça önemli bir durum tabi bu. Peki, farklı sektörlere çalışmanın ne gibi avantajları var? Savunma ve havacılık sektöründe en fazla 50 adetlik sipariş alırsınız. Bu miktarlarla bu iki sektöre çalışarak giderleri karşılamak ve yatırım yapmak zordur. O yüzden hassas dökümde 5-6 sektörle çalışmak gerekiyor. Sadece bir iki sektöre çalıştığınız zaman finans olarak devamını getirmek de zor olur. Onun yanında otomotiv, enerji, vana-pompa gibi sektörlerle desteklerseniz o zaman Ar-Ge’nize de daha rahat bütçe ayırırsınız. Ar-Ge çalışmalarınız hakkında da bilgi alabilir miyiz? Biz ilk olarak 2007’de bir TÜBİTAK projesi yaptık, oradan yaklaşık 650 bin dolarlık bir destek aldık. Geçen sene başında SSM’nin açtığı bir TÜBİTAK projesine girdik. Şu an Ulaştırma Bakanlığımızın açtığı uçak motoru parçaları ile ilgili bir projeye başvuru yaptık, onun sonucunu bekliyoruz. Ama bizim şirket olarak çok önceden beri hedefimiz 2015’te süper alaşımlarda parça üretmek. Bu hedefimiz çok net ve bu konuda ciddi adımlar atıyoruz. Ayrıca stratejik partneri olduğumuz Aselsan, TEI, Kale Havacılık ve Roketsan’ın yeni aldığı projelerde bizi yönlendiriyor. Biz de onların ihtiyaçlarına göre yatırımlarımızı planlıyoruz. Dökümhanenin teknik donanımları hakkında da bilgi alabilir miyiz? Dökümhanemiz 700 m2. Bu alan bizim sadece çelik için ayırdığımız alan. Süper alaşımlar veya titanyum için ayırdığımız ayrı bir alanımız daha var. Şu anda orası dökümhane olarak kullanılmıyor, onu da sayarsak dökümhane alanımız 1100 m2 dir. Şu an iki adet çift potalı indüksiyon ocağımız, bir adet 100 kg, bir adet de 300 kg’lık alüminyum ergitme ocağımız var. Bu da aylık 150 ton çelik, 10 ton alüminyum ergitme kapasitesi anlamına gel- Unimetal yaptığı hızlı prototip sistemi yatırımı ile birçok projenin de önünü açtı. Ayasofya prototipi... mektedir. Ayrıca son teknoloji ısıl işlem fırınlarımız var. Son üç senede en çok kalıphane ve talaşlı imalata yatırım yaptık. 3 adet CNC işleme merkezi, 5 adet de CNC torna aldık. Birçok firma bizi bu nedenle de tercih ediyor. Çünkü tamamen kendi tasarladığımız bir kalıphanemiz, iyi bir tasarım bölümümüz, farklı işleme yeteneklerimiz var ve çok hızlı kalıp yapabiliyoruz. Bunun yanı sıra yeni bir yatırımımız daha var; Türkiye’de bu teknolojide başka yerde olmayan Hızlı Prototip Sistemi. Bu sistem havacılık ve savunmadaki projelerin önünü açtı. Üç boyutlu bir yazıcı özelliğinde olan sistem, tasarımda sınır olmaksızın her tür geometride model üretebiliyor. Kalıp yatırımına Türkdöküm 19 RÖPORTAJ du. Bizim yeni sistemimiz, parçayı 5 eksende çok hızlı bir biçimde kontrol edebilme yeteneğine sahip. Diğer bir özelliği de gördüğü hatayı ilgili standarda göre kıyas edip size sonuç veriyor. Bizim işimiz için bu çok önemli bir özellik. Elinizde bir görüntü var, gördüğünüz hatanın çatlak mı, çekinti mi, boşluk mu olduğunu yorumlamak ta bazen zorlanırsınız, çünkü boyut çok küçüktür. Sistem size mevcut yazılımı ile beraber sonuç veriyor. Ve size üç boyutlu olarak hatayı gösteriyor. Son teknoloji X-Ray cihazı ,tomografi tekniği ile çekim yapıyor. Yeni sistem, parçayı 5 eksende çok hızlı bir biçimde kontrol edebilme yeteneğine sahip. girmeden, riske girmeden parça üretme avantajı sağlıyor. Beraberinde küçük adetli işlerde de kalıba ihtiyaç duymadan çok büyük bir hız kazandırıyor. Kalıp, montaj, döküm, döküm sonrası ve kalite yatırımlarını yüzde 90’ını tamamladık. Şimdi yeni gelecek iki tezgahımız daha var. 2014 yılında da böyle olacak, montaj ve talaşlı imalata gelen taleplerin fazla olması nedeniyle işleme teknolojilerine ağırlık vermek istiyoruz. Biz hem sektörün hedeflerini hem de kendi teknik bilgimizle paralel olarak yatırımlarımızı yapmaya çalışıyoruz. Son teknoloji X-Ray cihazı aldık. Tomografi tekniği ile çekim yapıyor. Önceden kullanılan çekim yöntemleri hem çok maliyetli hem de çok uzun zaman alıyor- 20 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Hassas dökümde kalite kontrol de çok önemli bir kriter değil mi? Kesinlikle. Bazı parçalarda üretim maliyetinden fazla kalite maliyeti var. Parçanın kullanıldığı yere göre müşteri isteklerini okuyorsunuz; müşterinin biri yüzde 100 X-Ray kontrolü istiyor ya da yüzde 100 penetrasyon veya mikro yapıda bir standart istiyor; mikroskopla onu inceliyorsunuz, tane boyutu uygun mu standarda, bir korozif yapı var mı, tane boyutları gibi hakikaten çok detaylı istekler olabiliyor. Sertliği, yüzey pürüzlüğü, boyutu, yüzey kontrolü gibi çok aşamalı bir kalite kontrolü var. Bu da kadro ve bilgi ile olur. Biz bugün kontrollerin yüzde 90’ını kendi bünyemizde yapabilecek yetenekteyiz. Üretim kapasiteniz ve ihracat hacminiz hakkında da bilgi alabilir miyiz? Biz iki vardiya çalışıyoruz, o da aylık yaklaşık 150 ton çelik üretimi yapıyor. Bu genel ortalamaya bakınca oldukça iyi bir rakam aslında. Bizde alüminyum ve paslanmaz çelik de olduğu için bazı aylarda tonaj düşük olabiliyor. Bugün direk ihracat oranımız yüzde 40’larda. Dolaylı yüzde 80’e geliyordur. Önümüzdeki yıl itibariyle gelen siparişler doğrultusunda yüzde 50’yi geçeceğini şimdiden söyleyebilirim. ÜYELERDEN Çelikel TAYSAD Fabrikası'na Yeşil Bina Sertifikası Çelikel Fabrikası • Konumu: Gebze, Kocaeli • Sahibi: Çelikel Alüminyum • Sertifika: LEED-NC v2009, Gümüş • Sertifika Danışmanı: Altensis • Kapalı Alan: 23.000 m2 • Arsa Alanı: 20.000 m2 Çelikel Alüminyum fabrikası Türkiye’nin ilk LEED yeşil bina sertifikasını alan alüminyum fabrikası oldu. T aysad Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Çelikel Alüminyum döküm fabrika ve yönetim binası, LEED yeşil bina sertifikasına hak kazanan Türkiye’deki ilk, dünyadaki ikinci alüminyum fabrikası olmayı başardı. Bina gerek tasarım gerekse inşaat aşamasında dikkat edilen unsurlar sayesinde USGBC tarafından LEED Gümüş sertifikası ile ödüllendirildi. Üretimde çıkan ısı enerjisinin geri kazanımını sağlayan mekanik sistem tasarımı ile ASHARE baz binasına göre yüzde 43 gibi büyük bir enerji tasarrufu sağlanabildi. Seçilen su bataryaları sayesinde yüzde 25 su tasarrufu sağlanırken, mekanik sistem dahilindeki soğutma kulelerinden çıkan atık suyun artırılıp tuvalet ve pisuarlarda kullanılmak üzere geri dönüştürülmesiyle toplamdaki su tasarrufu yüzde 100’e ulaştı. Bina çevresindeki otopark alanlarında sert beton zemin yerine yağmur suyu yönetimine kolaylık sağlayan ve yağmur suyu şebekesinin yükün azalttığı ispatlanmış geçirimli yüzeyli çim taşı kullanıldı. Yine otopark- larda düşük emisyonlu araçlar ve ortak kullanılan araçlar için özel park yerleri tasarlandı. Çevrede oluşabilecek ısı adası etkisinin azaltılması amacıyla tüm binanın çatısı güneş ışığını yansıtma değeri yüksek beyaz çakıl kaplandı. Bunların yanında binanın inşasında kullanılan malzeme seçimi ve inşaat esnasında çıkan atıkların kontrolü gibi diğer uygulamalar da sertifika sürecindeki dikkat edilen yeşil bina unsurları arasında sayılabilir. VEFAT ve BAŞSAĞLIĞI Alüminyum Enjeksiyon Kalıp ve Döküm Sanayimizin Duayenlerinden, Kalkancı Pres Döküm Kurucusu ve Yöneticisi Sayın Hüseyin PAÇACI 24 Mayıs 2013 tarihinde vefat etmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesine, yakınlarına ve camiamıza sabır ve başsağlığı diliyoruz. TÜRKİYE DÖKÜM SANAYİCİLERİ DERNEĞİ Yönetim Kurulu 22 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Sadece Foseco Yeter Gurur verici geçmişimiz yetmiş yıllık bilgi birikimimizden yararlanmanızı sağlar. Bu süre boyunca dünyadaki endüstriyel gelişimi destekleyerek, küresel çapta stratejik olarak konumlandırılmış özel ekipler oluşturduk. Bugüne kadar her türlü zorluk ve sorunların üstesinden gelmeyi başardık. Bu nedenle desteğimize ihtiyaç duyduğunuz anda dünyanın neresinde olursanız olun, deneyimli ve profesyonel dökümhane uzmanlarımızdan derhal ve etkili yanıt alacağınızdan emin olabilirsiniz. Gerçek potansiyelinizi ortaya çıkarmak için: Sadece Foseco Yeter. + Ortaklık + Küresel Teknoloji - Yerel Hizmet + Yaratıcı, Yenilikçi Çözümler + Uzman Tavsiyesi + Güvenilirlik + Bilgide Öncülük 0262 677 1050 foseco.turkiye@foseco.com www.foseco.com.tr ÜYELERDEN Akmetal Ailesi 50. Yılını Kutladı Akmetal’in 50. yıl kutlamaları çerçevesinde, 1 Haziran 2013 Cumartesi tarihinde düzenlenen panayır organizasyonunda şirket üst düzey yöneticileri ve eski yeni tüm çalışanlar bir araya geldi. Organizasyonda Akmetal ailesi gönüllerince eğlendi. A kmetal ailesi 50.yılını kamuoyu ile paylaşmadan önce, tüm çalışanları ve aileleri ile birlikte kutladı. 1 Haziran 2013 tarihinde 400’den fazla kişinin katılımıyla gerçekleştirilen panayır organizasyonunda güçlü temellerle ve her gün sektördeki yerini yukarıya taşıyan bir kuruluş olmanın haklı gururu yaşandı. Bundan 50 yıl önce kısıtlı imkânlarla kurulan dökümhanenin döner ocağını, Haluk Akbaşoğlu kendi imkânları ile imal etti. İş kapasitesinin artması ve kullanılan alanın yetersizliği nedeni ile dökümhane 1967 yılında Cevizlibağ’daki 10 bin m2’lik alana taşındı. O dönem mangan, silis gibi elementlerin tedarikinde yaşanan zorluklar, Akbaşoğlu’nu soba imalatçısı Şakir Zümre’nin getirttiği 500 kilo kapasi- 24 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 teli Türkiye’nin ilk ark ocağının sahibi yaptı. Haluk Akbaşoğlu, daha büyük parçalar dökebilmek ve rekabette öne geçebilmek için bugün hala kullanılmakta olan 6 ton kapasiteli 9 hidroliğe sahip ark ocağını kendisi dizayn ve imal etti. Kapasite artırımı ile güçlü bir büyüme dönemine giren Akmetal, 1995 yılında Hannover’de ilk kez yurtdışı bir fuara katıldı ve aynı yıl ilk ihracatını Hollanda’ya gerçekleştirdi. Akmetal, 1998 yılında halen faaliyette olduğu Tuzla Fabrikası’na taşındı. 2007 yılında özel sektördeki ilk serbest dövme tesisini, 2009 yılında ise Türkiye’deki ilk AOD konvertörünü devreye alarak, yüksek kaliteli çelik üretmeye başladı. Bugün 50.yılını kutlayan Akmetal, Avrupa’nın en iyi dökümhanelerinden biri olmak için çalışıyor. ÜYELERDEN “Bağlılık ve Aile Olma” “Bağlılık ve Aile Olma” konsepti üzerine tasarlanan ve organize edilen 50.yıl kutlamaları zaman zaman duygusal ama bir o kadar da neşeli geçti. Toplantıya hâlihazırdaki Akmetal çalışanları ve ailelerinin yanı sıra, geçmişte Akmetal’de çalışmış ve herhangi bir şekilde ayrılmış tüm Akmetal çalışanları da yurdun çeşitli yerlerinden geldiler. Toplantı, Akmetal Genel Müdürü Murat Öztekin’in açılış konuşması ile başladı. Öztekin; dünden bugüne gelinen süreçte, çalışanlarının nasıl bir özveriyle Akmetal’i bugünlere taşıdıklarına değindi. Çalışanlarıyla gurur duyduğunu belirten Öztekin, herkesin döküm sektöründe çalışamayacağını da belirterek, bu işi yapabilmek için “Aslan gibi yüreğe sahip olunması” gerektiğini söyledi. Geriye dönüp bakıldığında 50 sene boyunca sınırlı mali imkânlarla, yerel ve küresel krizlerle, siyasal istikrarsızlıklarla ve teknolojik yetersizliklerle, beraberce ve omuz omuza nasıl başa çıkıldığını ve geçmiş yönetimlere hayranlığını vurguladı. 50 yıl sonra gerçekleşecek olan şirketin 100.yıl kutlamalarında Akmetal’in nasıl bir şirket olacağının tarifini yaptı. Akmetal Ailesi tanımının sıradan bir söz olmadığını, gelecek yıllarda ki Akmetal’in eski ve yeni Akmetal çalışanlarının ve ailelerinin ortak katkısıyla şekillendirileceğini belirtti. Daha sonra söz alan Akmetal Yönetim Kurulu Başkanı Can Akbaşoğlu dünden bugüne Akmetal ailesinin 50 yılını anlattığı konuşmasına şöyle devam etti, “1963 yılında Fener’de ilk küçük dökümhanemizi kurduğumuzda bugünleri göreceğimiz belki kimsenin aklına gelmemişti. 1967 yılında Topkapı’daki yeni yerimize taşınıp döner ocağın yanında küçük 500kg’lık ark ocağımızı çalıştırdığımızda, dökümcülüğün zirvesine çıktığımızı düşünmüştük. 1995 yılında ilk ihracatımızı yaptığımızda duyduğumuz mutluluğu ve parçaların üzerine nazar boncuğu koyup gönderdiğimizi nasıl unutabiliriz. Aradan yıllar geçti, 1998’de Tepeören’de şimdiki fabrikamıza taşındık. Burada Türkiye’deki ilk ve tek serbest dövme tesisini ve tek AOD Konverteri’ni kurduk. Bugün üretimimizin yüzde 98’ini Avrupa’ya ihraç ediyoruz. Dünyanın alanlarında en büyük ve lider firmalarına son derece zor ve ağır şartnameli ve kritik parçalar üretiyoruz. Önümüzdeki 50 yılın çerçevesini çiziyoruz ve bunun için gerekli teknik, insan ve sistem altyapısını gelecek günlerin şartlarına uygun olarak hazırlıyoruz. En büyük olmak yerine, en iyi olmak için çalışacağız.” Akbaşoğlu’nun konuşmasının ardından 50.yıla özel hazırlanmış tanıtım filmi çalışanlar ve aileleri tarafından büyük bir ilgi ile izlendi. Ödül Töreni Düzenlenen ödül töreninde Akmetal’e 40 yıl (3 kişi), 30 yıl (5 kişi) ve 20 yıl (4 kişi) süre ile hizmet eden kıdemli Akmetallilere plaketleri Genel Müdür Murat Öztekin tarafından sunulurken duygusal anlar yaşandı. Ödül töreninin ardından başlayan eğlencede en çok çocukların mutluluğu gözlemlendi. Üç nesildir Akmetal’de çalışanların varlığı göz önüne alınarak, çocuklara Akmetal sevgisi aşılamak için hazırlanmış organizasyonda oyun setleri, palyaçolar, animasyonlar, baretler, hediyeler çocukları mutlu etti. Canlı müzik eşliğinde eğlenen Akmetal ailesi 50.yıl kutlamaları çerçevesinde tüm gün boyunca çeşitli sürprizlerle gerçekleşen organizasyonda yorgunluk atarak ve eğlenerek günü tamamladı. Akmetal ailesi 50.yıllarında “Benimsenmiş Kurum Kültürü, Çalışana Saygı, Hedef Odaklılık, Güvenirlilik, Yenilikçilik“ bize değer katar anlayışıyla daha nice 50 seneler yoluna devam edecek. Türkdöküm 25 ÜYELERDEN Inductotherm Group İstanbul’a Çıkarma Yaptı Dünyanın önde gelen indüksiyon ergitme sistemleri üreticisi Inductotherm Group, genel müdür ve satış müdürleri toplantısını 6-9 Mayıs 2013 tarihlerinde İstanbul’da yaptı. I nductotherm Group, 18 ülkenin genel müdürleri ile satış müdürlerinin katıldığı toplantıyı Inductotherm Türkiye ev sahipliğinde İstanbul Pendik Green Park Otel’de gerçekleştirdi. 50 grup yöneticisi ve satış ekibinin katıldığı toplantıya Inductotherm Group Yönetim Kurulu Üyesi Virginia Smith ve Grup Başkanı Gary Doyon da eşlik etti. Toplantıya Inductotherm Corp. Başkanı ve Ceo’su Satyen Prabhu başkanlık yaptı. Küreselleşen dünya sanayisi ve ülkelerin özel durumları, enerji verimliliği, yeni ürünler, yeni teknolojiler ve teknolojide rekabetin tartışıldığı toplantılar dört gün sürdü. İnductotherm Group Ar-Ge’sinin yeni teknolojilerin aktarımı ve ülkelerin öznel koşullarına göre özel sunumlarının yapıldığı toplantılar oldukça başarı- 26 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 lı geçti. İnductotherm Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşen etkinlik her gün iki oturum akşamları ise şehir turu şeklinde gerçekleşti. Son yıllarda gerek iç pazarda gerekse dış pazarlarda önemli satışlar gerçekleştiren ve kapasitesini her geçen gün artıran İnductotherm Türkiye, İnductotherm Group’a ev sahipliği yaparken ülke tanıtımına da katkıda bulundu. Toplantının ilk günü İnductotherm Türkiye Gebze fabrikasına gezi de düzenlendi. Toplantıların üçüncü günü akşamı ise İstanbul Boğazı Gezisi düzenlendi. İnductotherm Türkiye’nin gelişimine katkıda bulunan satış grubuna başarılarından dolayı çeşitli hediyelerin verildiği Group Toplantısı 9 Mayıs günü kapanış yemeği ile son buldu. ÜYELERDEN Gedik Holding 50. Yılında WIN Metal Working Fuarı’ndaydı Bu sene 50. kuruluş yıl dönümünü kutlayan Gedik Holding, 6-9 Haziran 2013 tarihleri arasında düzenlenen WIN Metal Working Fuarı’nda sektör temsilcileriyle bir araya geldi. Kaynak, döküm, vana ve eğitim gibi birçok farklı sektörde faaliyet gösteren Gedik Holding, 12. Hall’da yer alan 425 m²’lik standında yeni ürün ve teknolojilerini tanıttı. D öküm, vana ve eğitim gibi birçok farklı sektörde faaliyet gösteren, Türkiye’nin köklü kurumlarından Gedik Holding bünyesinde yer alan Gedik Kaynak, WIN Metal Working Fuarı’nda 12. Hall’de yer alan 425 m2’lik standında geniş ürün yelpazesini ve yeni teknolojilerini tanıttı. Ziyaretçiler, Gedik Kaynak standındaki kaynak uygulama alanında, farklı ürünler ile canlı uygulamalar yaparak ürünlerin kalitesini birebir test etme imkanı buldu. Gedik Kaynak, fuar kapsamında 50. kuruluş yılına özel aktiviteler düzenleyerek fuar katılımcılarına keyifli anlar da yaşattı. Fuar sonrası yaptığı açıklamada, aralarında Almanya, Amerika, İtalya, Rusya, Özbekistan, Yemen’in bulunduğu 80’e yakın ülkeye ihracat yaptıklarını belirten Gedik Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hülya Gedik, bunun haklı gururunu yaşadıklarını ifade etti. Bu nedenle iki yıldır İMMİB (İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri) tarafından ‘En Çok Ülkeye İhracat Yapan Orta Ölçekli İhracatçılar’ kategorisinde İhracatın Yıldızı ödülüne layık görüldüklerini belirten Gedik, fuarın önemini de, “Hem kaynak sektöründeki başarılı çalışmalarımızı müşterilerimize tanıtmamıza hem de sektörün nabzını tutmamıza olanak tanıyan WIN Metal Working Fuarı bizler için büyük önem taşıyor” sözleri ile dile getirdi. Fuarda sergilenen “24 Eksenli Senkron Robot Sistemi (Quadro Motion)”; bir adet taşıma robotu ile üç farklı tipte kaynak robotunun senkronize hareketler ile konfigüre edildiği ve 24 eksenli esnek yapının koordinasyonunu içeren bir sistem olma özelliğine sahip. Sistem, fikstür ve mekanik sistemlerdeki hata oranını minimize p ç birleşimi ş y p ederek maksimum verimlilikte parça yapılmasını sağlıyor.r. Hülya Gedik Gedik Holding Yönetim Kurulu Başkanı 28 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 ÜYELERDEN GEDİK 50 YAŞINDA 1963 yılında kaynak elektrod üretimiyle faaliyete başlayan ve 1983 yılında holdingleşen Gedik günümüze kadar bir çok başarıya imza attı. 50.yılını kutlayan Gedik Holding bu çerçevede bir çok etkinlik yapıyor. Gedik Holding 50 yıllık tarihçesini beş döneme ayırarak tüm faaliyet alanları ve başarılarını sıralıyor. 1963 – 1973 • Gedik kaynak elektrod üretiminin başlaması (08.10.1963), • Gedik kaynak ürün çeşitlerinin genişletilmesi çalışmalarına başlanılması, • Gedik kaynak ürün kalite sertifikalarının alınması, • Türkiye’de ilk defa mühendis ve kaynakçılara yönelik “Kaynak El Kitabı’nın” hazırlanması ve kaynakçı geliştirme kurs ve eğitimlerinin başlaması, • Gedik kaynak mekanik test laboratuarlarının kurulması, • Gedik Grubu’nun vana ve döküm sektörüne girişi ve Termo markalı vanaların üretimlerinin başlaması, • Gedik Kaynak kimya laboratuarlarının kurulması, • Gedik Kaynak tozaltı kaynak telleri üretiminin başlaması, • Gedik kaynak Ar-Ge çalışmaları sonucunda “İlk yerli formülü” Kartal 71 Elektrodunun üretilmesi. 1973 - 1983 • Gedik kuruluşunun 10. Yılı, • Gedik Kaynak tahribatsız muayene laboratuarlarının kurulması, • Gedik Kaynak elektronlarının ilk kalite onur belgesi alması, • Gedik Kaynak ürünlerinde ihracat hamlesinin başlaması, • Gedik Kaynak üretim kapasite artırımı için yeni yatırımların başlaması, • Gedik Kaynak ürünleri arasına sert lehim kaynak telleri ve dekapanların katılması, • Gedik Kaynak Türkiye genelinde bölge satış ofislerinin kurulması, • Gedik Döküm ve Vana tesislerinin Kartal'dan Pendik-Yayalar’daki yeni tesislerine taşınması ve modernizasyonu, • Gedik hassas döküm teknolojisini ilk defa Türkiye’ye getirmesi ve üretim faaliyetlerine başlaması. 1983 - 1993 • Gedik Holding 3) kurulması (25.08.1983) Halil Kaya Gedik • Gedik Kaynak Kartal'daki fabrikaya ek olarak Pendik-Şeyhli yeni tesislerin açılması ve Türkiye’de en yüksek kapasiteli Örtülü Elektrod üretiminin başlaması, • Gedik Kaynak Makinalarının üretimine başlanması, • Gedik Hassas Döküm Menemen fabrikasının faaliyete geçmesi, • Gedik Kaynak gazaltı kaynak telleri yatırımının ve üretiminin başlaması, • Gedik Kaynak yüzde 100 tek Türk sermayeli şirket olarak GeKa markalı Türk kaynak ürünleri için dış ticaret hamlesinin başlatılması, • Gedik Yatırım Menkul Şirketi'nin kurulması, • Gedik Kaynak üretim tesislerinin Pendik-Şeyhli yeni tesislerinde faaliyete başlaması. 1993 - 2003 • Gedik Kaynak ürünlerinin GeKa, GeKaMac ve GeKaTec markaları ile iç ve dış piyasalara sunulması ve tescillerinin yapılması, • Gedik Eğitim Vakfı (GEV)' in kurulması, Türkdöküm 29 ÜYELERDEN • Gedik Kaynak ISO 9001 kalite belgesinin alınması, • Gedik Kaynak Türkiye'de ilk kez Uluslararası Kaynak Sempozyumu’nu organize etmesi, • Gedik Sanayi şirketleri ve GEV Ortak Çalışması ile Türk Eğitimine Katkılarının Başlaması, • Vala Gedik Uşak İlköğretim ve İş Okulun’un açılması • Vala Gedik Uşak Ortaöğretim Kız ve Erkek Öğrenci Yurtları’nın açılması, • Vala Gedik İstanbul- Tuzla İlköğretim İş Okulu’nun açılması, • Vala Gedik Uşak Lisesi’nin açılması, • Halil Kaya Gedik Uşak 1 Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin açılması, • Halil Kaya Gedik Pendik Anadolu Meslek Lisesi’nin açılması, • Gedik Kaynak kapalı üretim alanının 50 bin m2'ye çıkartılarak kaynak telleri, elektrodları ve makinalarının kapasite artırımı ve modernizasyonunun başlaması, • Gedik Döküm adı altında, döküm, vana ve hassas döküm firmalarının tek çatı altında toplanması. 2003 – 2013 • TBMM tarafından Halil Kaya Gedik'in üstün hizmet ödülüne layık görülmesi, • Gedik Kaynak ve Gedik Döküm yeni yatırımları için Sakarya-Hendek 2.Organize Sanayi Bölgesi’nde 270 bin m2 arazinin satın alınması, • Gedik Eğitim Vakfı’nın (GEV) IIW Türkiye Sorumlu Üyesi olarak tescili, • Halil Kaya Gedik'in Uşak Üniversitesi tarafından fahri doktora ünvanına layık görülmesi, • Gedik Kaynak Özlü Kaynak Telleri üretiminin başlaması • Gedik Eğitim Vakfı tarafından IIW Kaynak Mühendisliği eğitimlerinin başlaması, • Gedik Test Merkezi (GTM)' nin kurulması ve NDT eğitim, sertifikalandırma ve endüstriyel hizmetlerin başlaması • GEV tarafından Türk Kaynak Teknolojileri Akademisinin (TKTA) kurulması, • Gedik Robot Bölümü’nün GeKa Robot adı altında kurulması ve robotik kaynak otomasyon faaliyetlerinin başlaması, • Gedik Meslek Yüksek Okulu’nun kurulması ve eğitime başlaması, Halil Kaya Gedik • IIW 63. Genel Kurulu’nun ve Uluslararası AWST 2010 Konferansı’nın 900 Kişilik katılımla GEV tarafından İstanbul'da organize edilmesi, • Türkiye'de ilk kez Tozaltı Kaynak Tozları Üretimi’nin Gedik Kaynak tarafından gerçekleştirilmesi, • GeKaMac markasıyla inverter kaynak makinaları üretiminin başlaması, • Gedik Üniversitesi’nin kurulması ve eğitime başlaması, • IIW Bölgesel Konferansı’nın AWST 2011 adı altında Antalya'da Gedik sponsorluğunda gerçekleştirilmesi, • Gedik Kaynak'ın En Çok Ülkeye İhracat Yapan İhracatçı Kategorisi’nde 1. seçilmesi, • Gedik Kaynak bünyesinde cam suyu üretimine başlanması, • Gedik Döküm Hendek 2. Organize Sanayi Bölgesinde 25.000 m2 bir bütün olarak kapalı alanda kurulu kum döküm ve vana üretim fabrikasının faaliyete geçmesi, • Gedik Üniversitesi bünyesinde GeKa Robot ile birlikte Türkiye’de ilk kez Robot Akademisi’nin kurulması, • Uluslararası Kaynak Enstitü (IIW) her yıl bilim adamlarına dağıttığı ödüller arasına “Halil Kaya Gedik Ödülü’nün” eklenmesi, • Gedik Holding kurucusu kaynak sanayinin duayeni, yardımsever ve eğitim gönüllüsü Halil Kaya Gedik'in 14.08.2012 tarihinde vefatı, • IIW tarafından 2013 Walter Edström Medal Ödülü’nün Halil Kaya Gedik’e verilmesi, • Gedik Eğitim Vakfı ve Gedik Üniversitesi tarafından Türkiye’de İlk Kez “Genç Kaynakçı Beceri Yarışması’nın – WELDCUP 2013” ün düzenlenmesi ve kazananların Avrupa Kaynak Federasyonu (EWF) ve IIW Eylül 2013 Dünya çapındaki yarışmalara katılmalarını sağlamak. 2013 “2013’te 50. yılını kutlayan Gedik Holding, Kurucusu Halil Kaya Gedik’in değerlerini gelecek nesillere taşımak, Türk sanayi ve eğitim hayatına katkılarını sürdürmek, Türk insanına yatırım yapmak, ülkemizi yurtdışında en iyi şekilde temsil etmek için tüm kararlığı, azmi ve yaratıcılığı ile çalışmalarını sürdürecektir.” 30 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 ÜYELERDEN Demisaş’a Japonya’dan “Mükemmellik Ödülü” Döküm sektörünün önemli oyuncuları arasında yer alan Demisaş’a Japonya’dan mükemmellik ödülü geldi. Demisaş, üretim ve hizmet süreçlerinde verimliliğin artırılmasını hedefleyen Japon fabrika yönetim sistemi TPM (Toplam Üretken Bakım) uygulamalarında hayata geçirdiği başarılı çalışmaları sonucunda, TPM Mükemmellik Ödülü’nü aldı. Demisaş, bir sonraki aşamada TPM Devamlılık Ödülü’nü alan ilk Türk döküm firması olmayı hedefliyor. D emisaş; günümüzün rekabet ve kriz ortamında, küresel ekonominin önde gelen oyuncuları tarafından uygulanan TPM yönetim sistemine ilişkin olarak 2010 yılından bu yana gerçekleştirdiği başarılı çalışmalarının bir sonucu olarak Japon Planlı Bakım Enstitüsü (JIPM-Japan Institute of Plant Maintenance) tarafından ödüllendirildi. Japon Planlı Bakım Enstitüsü’nün her yıl dünyanın en iyi TPM uygulamalarına verdiği bu özel ödüle layık görülen Demisaş, Japonya’nın Kyoto kentinde gerçekleştirilen tören ile ödülünü aldı. Türkiye’den toplam on firmanın başvuruda bulunduğu TPM Mükemmellik Ödülü 2012’yi, döküm sektöründen sadece Demisaş aldı. “Demisaş Ham ve İşlenmiş Dökümde Avrupa Liderliğini Hedefliyor" Ham ve işlenmiş döküm endüstrisinde Avrupa’nın lideri olma yolunda emin adımlarla ilerlediklerini belirten Demisaş Genel Müdürü Hakan Yaşar, Demisaş’ın döküm endüstrisindeki bilgi ve deneyimini, yenilikçi ve dinamik yapısıyla birleştirdiğini söyledi. Demisaş’ın, müşterilerinin ihtiyaçlarına en üst düzeyde cevap verebilecek sistemleri oluşturmak ve katma değeri artıran en uygun çözümleri tek elden sunmak amacıyla çalışmalarının tüm hızıyla devam ettiğini vurguladı. İsrafı önleyerek üretim maliyetlerini minimize etmek ve 32 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 üretim verimliliğini artırmak amacıyla 2010 yılının Haziran ayında TPM faaliyetlerini başlatan Demisaş, 3 yıl gibi kısa bir zamanda TPM Mükemmellik Ödülü’nü alarak döküm sektöründe bir ilke imza atmış oldu. Demisaş, Çalışanlarının Önerileriyle Verimliliğini Artırdı Üretimde verimliliği en üst düzeye çıkaracak bir şirket kültürünün nasıl oluşturulacağı, mevcut ekipman ve üretim alanı ile ilgili kayıpların nasıl önleneceği ve çalışanlarda ‘benim makinem’ anlayışının nasıl geliştirileceği konularında çalışanlarına yoğun teknik eğitimler veren Demisaş, çalışanlarının yüzde 95’inin aktif katılımıyla yürüttüğü TPM uygulamaları kapsamında, çalışanlarından gelen binlerce önerinin yaklaşık yüzde 60’ını iyileştirme projesine dönüştürdü. Demisaş, 2010 yılından bu yana gerçekleştirdiği TPM uygulamaları neticesinde, üretimde yaşanan arızaları yüzde 80 oranında azaltırken, minör iş kazalarının ise yüzde 50 oranında düşmesini sağladı. Genel ekipman verimliliği ise (OEE) yüzde 57'den yüzde 81'e çıkarıldı. TPM faaliyetleri sayesinde yaptığı iyileştirmeler ile hem üretkenliğini, hem de verimliğini artıran Demisaş’ın bir sonraki hedefi ise, TPM Devamlılık Ödülü’nü alan ilk Türk döküm firması olarak bir dünya markası haline gelmek. ÜYELERDEN Foseco Türkiye’de Uluslararası Atama Evren Arıkan Foseco Türkiye yurtdışı başarılarına bir yenisini daha ekledi. Foseco Türkiye Genel Müdürü Bülent Tütüncü, 1 Mart 2013 tarihi itibariyle Foseco Çin’e Pazarlama ve Teknoloji Direktörü olarak atandı. Foseco Türkiye’nin yeni Genel Müdürü ise Evren Arıkan oldu. B aşarı ve performans grafiği günden güne yükselen Foseco Türkiye, yüksek bilgi birikimi ve deneyimlerini uluslararası platformlara taşıyarak yurtdışında da yeni başarılara imza atıyor. Foseco Türkiye’nin kuruluşu itibariyle görevde olan Foseco Türkiye Genel Müdürü Bülent Tütüncü, 1 Mart 2013 tarihi itibariyle Foseco Çin’e Pazarlama ve Teknoloji Direktörü olarak atandı. Teknik bilgi birikimi ve sektör deneyimi ile firmanın yapılanmasında çok önemli rol oynayan Bülent Tütüncü Foseco Türkiye’deki görevine 2002 yılında Satış Mühendisi olarak başladı. Bugüne kadar Foseco Türkiye’de çeşitli görevlerde başarılarını sergileyen Tütüncü, bu başarılarından dolayı yurtdışı firmalarından, deneyimlerini paylaşmak üzere davet aldı. Tütüncü, Mart 2013 tarihinde Foseco Çin’deki fabrikada Pazarlama ve Teknoloji Direktörü olarak göreve başladı. Foseco Türkiye’nin başarı grafiğini daha da yüksek noktalara taşımak üzere yeni göreve Evren Arıkan getirildi. 2007 yılında Satış Mühendisi olarak göreve başlayan Arıkan, 2012 yılında Satış Müdürü olarak Satış ve Müşteri Hizmetleri ekibinin başına gelerek çalışmalarına devam etti. Bülent Tütüncü’nün yeni görevine atanması ile 34 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Bülent Tütüncü Genel Müdürlük görevini Evren Arıkan yürütmeye başladı. Foseco Türkiye, yaptığı yazılı açıklama ile Bülent Tütüncü ve Evren Arıkan’a yeni görevlerinde başarılar diledi. Açıklamada, “Bünyemizdeki bu yeni yapılanmayı döküm sektörüne duyurmaktan mutluluk duyuyoruz. Yeni yapılanmamızla birlikte, Türk döküm sektörüne verdiğimiz hizmetimiz artarak devam edecektir” sözlerine yer verildi. ÜYELERDEN Meta-Mak ve Disa’dan Dökümhane Makinalari Sempozyumu Meta-Mak ve DISA Konya’da döküm sektörüne yönelik “Dökümhane Makinaları Sempozyumu” gerçekleştirdi. Konya bölgesinin yoğun ilgi gösterdiği toplantıda DISA kullanıcısı dökümhanelerin sunum yapmaları sempozyuma renk kattı. M eta-Mak, Mayıs ayında Anemon Konya Otel’de gerçekleştirdiği DISA Sempozyumu’nda hedeflediği katılımcı sayısını sağlayarak DISAMATIK Kalıplama Hatları, DISA MATCH Kalıplama Hatları, Kum Hazırlama Sistemleri, Maça Makinaları, Yüzey Temizleme Makineleri ve Sistemleri'nin yer aldığı komple dökümhane makinalarının tanıtımını yaptı. Meta-Mak Genel Müdürü Yıldırım Avcı’nın genel sunumunu ve temsilciliklerini yaptıkları firma ürünlerinin tanıtımını içeren konuşmasından sonra DISA INDUSTRIES A/S Bölge Satış Müdürü Mr. Lars Olsen Disa organizasyon yapısını anlattı ve özellikle satış sonrası verilen servis hizmetlerine dikkat çekti. DISA Kalıplama Hatlarının özelliklerini ve avantajlarını anlatmak üzere Ürün Müdürü Mr. Niels W. Rasmussen Disamatik, Disa Match, Disa Maça Makinası ve Disa Kum Sistemleri hakkında detaylı teknik bilgiler verdi. Sorulara direkt cevap verirken video görüntülü sunumlarla katılımcıların memnuniyeti sağlandı. Kullanıcıların da sunum yaptığı sempozyumda, özellikle Ata Ersoy / ATA Döküm, Osman N. Kahraman / Şafak Döküm ve Uğur Payza / Payza Döküm’ün yaptığı sunumlar oldukça ilgi gördü. Katılımcıların yaşadığı üretim sorunlarını DISA yatırımcısı ve kullanıcısı olarak konuşmacıların cevaplandırdığı bu aktif toplantıda, ‘Dökümcünün derdini dökümcü anlar, diyerek tüm sorunların Disa makinaları ve teknolojisiyle geride bırakıldığı vurgulandı. Ata Ersoy ve Osman Karaman ayrıca Disa’nın satış sonrası servis desteğine de dikkat çekerek kendi fabrikalarında verilen servis hizmetinden aldıkları memnuniyeti dile getirdiler. Sempozyumda son olarak Wheelabrator Marka Yüzey Temizleme Makinaları, Satış ve Pazarlama Müdürü Erol Turgut tarafından tanıtım yapıldı.. Genel soru ve cevap- 36 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 ların ardından Disa Sempozyumu, verilen akşam yemeği ile son buldu. Sempozyumdan sonra açıklama yapan Meta-Mak Genel Müdürü Yıldırım Avcı, “Oldukça canlı bir yatırım dönemi yaşamakta olan sektör, mevcut makine parkurunu yenilemekte ve kapasite artırımına gitmektedir. Büyümekte ve gelişmekte olan Konya Sanayisi 2013 senesinin ikinci yarısında da bu eğilimini korumaya devam edecektir” dedi. Meta-Mak’ın, müşterilerine anında, kaliteli ve profesyonel hizmet sunmaya, dünya çapında referansları olan temsilcilikleri ile devam edeceğini aktaran Avcı, gelecekte katılımcısı ve ziyaretçisi ile daha büyük organizasyonlarda buluşma dileklerinde bulundu. DÖKÜM MECLİSİ Döküm Meclisi Ankara’da Toplandı Türkiye Döküm Sanayi Meclisi toplantısı 28 Mayıs tarihinde Ankara’da Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği merkezinde Meclis Başkanı TÜDÖKSAD Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Akdaş başkanlığında toplandı. Toplantıya 19 meclis üyesi, meclis danışmanı, başkanlık baş danışmanı, sektör meclisleri müdürü, 2 raportör katıldı. T oplantının 6 gündem maddelerinden birincisi olan çek kullanımında yaşanan sorunların giderilmesi konusunda TOBB’un uygulamaları ile ilgili bilgilendirmeyi Başkanlık Baş Danışmanı Çağrı Gürgür yaptı. Piyasalarda satış ve satış tahsilatında yaşanan sıkıntıların aşılması için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından çek kullanımında yaşanan sorunların giderilmesi için başlatılan uygulamalardan bahseden Çağrı Gürdür, projeye katılım ve yaygınlaştırılması konusunda destek beklediklerini belirtti. Bu sisteme karşılıksız çekte 2012 yılındaki artışlardan dolayı ihtiyaç duyulduğunu belirten Gürgür, durumu şöyle açıkladı: “ Karşılıksız çekte 2010-2011 yıllarında düşüş, 2012 yılında artış gözlenmekte. Hapis cezası, ekonominin belli bir durgunluk-yavaşlama içinde olması buna sebep olabilir. Çekte hapis cezasını tekrar geri getirmek şu an itibariyle mümkün gözükmediğinden, ticari hayata güven kazandırmak için ne yapabiliriz düşüncesi ile bu uygulama doğdu. 2012 yılının son 3 ay istatistikleri incelendiğinde gördük ki, karşılıksız çeki çıkanların yaklaşık yüzde 83’ü hemen hemen aynı kişiler. Aslında anlatmaya çalıştığım durumun elektronik olarak izlenebildiği. Kredi kuruluşlarına bankalara açık mevcut bir sistem var. Bu sistemi reel sektöre açabilirsek, sektör mal sattığı zaman alacağı çekin ne kadar oranda karşılıksız çıkacağını görebilecek, riskini daha doğru yönetebilecek. Bunun üzerine Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği olarak Bankalar Birliği ve Kredi Kayıt Bürosu’yla bir protokol imzaladık” dedi. Ko- 38 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 nuya ilişkin detaylı bilgiye TOBB internet sitesi üzerinden http://tobb.org.tr/Sayfalar/TOBB-ODA-BORSA-Protokol. aspx linkinden ulaşılabiliyor. Döküm Sektörü 2012 Değerlendirmesi Konjonktür ve 2012 yılının Döküm Sektörü açısından değerlendirilmesi sunumu, ikinci gündem maddesi olarak TÜDÖKSAD Genel Sekreteri Kubilay Dal tarafından yapıldı. “Döküm, ihracatın parlak yıldızı denilen otomotiv gibi, ithal girdilere ve montaja dayalı sektörlerinden daha fazla katma değer yaratan; 2023 büyüme ve ihracat hedeflerinde kendine düşen ihracat ve katma değer hamlesini yapma gayreti içinde olan bir sektördür” diyen Dal, Türk döküm sanayinin, sadece ülkemizde değil Avrupa’da ana sanayilerin en önemli stratejik ortağı durumuna geldiğini söyledi. Dal, “Avrupa’nın sayılı tesisleri arasında yer alan kuruluşlarımız vardır. Önümüzdeki yıllarda sektörümüzün büyüyerek, küresel pazarda payını artıracağına inanıyoruz. Sanayimizin en eski ve köklü alanlarından olan döküm sanayi, ülkemiz için yüksek öneme haizdir” dedi. 2012 yılında Türk döküm sanayi; 962 faal işletmede 2.67 milyar Euro kıymetinde 1.45 milyon ton metal döküm üretimi gerçekleştirildiğini belirten Dal, “Bu üretimden 1.91 milyar Euro tutarında direkt dökümhanelerden döküm parça ihracatı gerçekleşti, 33 bin kişilik de istihdam sağlandı. İhracat yapan, uluslararası pazarlarda direkt rekabet eden dökümhane sayımızın da 150 civarında olduğunu tespit ettik” dedi. DÖKÜM MECLİSİ Sektörün dünya ve Avrupa sıralaması 2011 yılında dünya döküm üretiminin metal cinsinden dağılımına bakıldığında 98,5 milyon ton döküm üretimi gerçekleşti. Bunun yüzde 46’sı pik, yüzde 26’sı sfero döküm, yüzde 10,5’u çelik döküm ve yüzde 16,5’u da demir dışı metallerin dökümü, çoğunluğu da alüminyum olarak gerçekleşti. 2011 yılı dünya verilerine göre; demir döküm gurubunda Türkiye, Avrupa’da dördüncü sırada, çelik dökümde Avrupa’nın ikinci sırasında. Toplam döküm üretiminde Avrupa’da dördüncü, dünya da 13’üncü sırada yer alıyor. Dal'ın sektörü coğrafi ve üretim miktarlarına göre değerlendirdiği sunumda, Türkiye'nin toplam üretiminin 1 milyon 445 bin tonla yaklaşık yüzde 1 artış göstertiği belirtildi. İşletme sayılarında azalma olmasına rağmen kapasitede bir azalmanın yaşanmadığını belirten Dal, geçen 5 yılda ciddi dökümhane yatırımlarının yapıldığını tespit ettiklerini söyledi. Konuyla ilgili bir değerlendirmede bulunan Meclis Başkanı Niyazi Akdaş, Almanya’da da Türkiye benzeri bir durumun yaşandığını işletme sayısı azalmasına karşın döküm kapasitesinin sabit kaldığını, büyüklerin daha büyüdüğünü, küçüklerin ise piyasadan çekildiklerini ifade etti. Toplantıda gündemin üçüncü maddesi, hammadde tedariğinde yaşanan sıkıntılar, DKP hurda ve yerli pik arzı ile silis kumu üretimindeki belirsizlikler oldu. Sektörün ihtiyacı hammaddelerin çoğunlukla ithal edildiği, bu durumu tersine çevirmek için Türkiye’de oksit rezervlerinin zenginliği göz önünde bulundurularak bu alana yatırımın teşvik edilmesi gerektiği üzerinde duruldu. Sektörün en önemli girdileri olan pik ve çelik hurdasının yurt içinden tedarik edildiğinin belirtildiği sunumda, döküm sektöründe çelik hurdasının bugüne kadar hiç ithal edilmediği ve sektördeki firmaların da yapılanmasının hurda ithalatına müsait olmadığı ifade edildi. Son dönemde Ekonomi Bakanlığı’nın GİTES eylem planıyla ilgili uygulama sonucunda, döküm sektörünün çelik sektörüyle bu hammaddelerin satın alınması konusunda karşı karşıya gelme durumunda kaldığı belirtilerek, bu durumun acilen sonuca ulaştırılması gerektiği söylendi. Sunumda ayrıca diğer bir sorun olan DKP hurda talebi de dile getirildi: “Son iki senedir yassı üretimine başlayan demir, çelik tesislerinin iç piyasada başlayan DKP hurda talebini, otomotiv fabrikalarından yıllık çıkan hurda miktarını bağlayarak kendilerine almaları sıkıntı yaratıyor. Kaliteli sfero’da önemli olan temiz nitelikli hurdadır, daha fazla bir fark ve üzerine prim vererek aldığımız bu hurdayı artık alamaz hale geldik, bu bizim için önemli bir sıkıntı yaratmakta” denildi. Silis kumunun büyük bir kısmının Şile’deki maden ocaklarından temin edildiği ancak Çevre Koordinasyon Kurulu kararı çerçevesinde 2014 yılı sonu itibariyle buradaki maden ocaklarının kapatılacağı ve bu durumda herhangi başka bir gelişme olmadığı yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2015 tarihinin beklendiği belirtildi. Silis kumu üretimindeki bu gelişmeyle birlikte yaklaşık iki yıldır Şile dışında Türkiye’nin diğer bölgelerinde silis kumu üreti- mi için firmaların çalışma yürüttükleri belirtildi. Gündemin diğer maddesi; Yeni yatırımlar için arazi tahsisi, CED uygulamaları, İhtisas sanayi bölgeleri ihtiyacı oldu. Sektörün geniş sahalara olan ihtiyacı ve sanayinin yoğun olduğu büyük şehirlerde ve sanayi bölgelerinde sanayi arazilerinin bedellerinin fazla yükselmesi nedeniyle dökümhane yatırımları imkânsız hale geldiği belirtilerek bu nedenle bölgesel olarak sanayicilerin yeni ihtisas organize sanayi bölgelerine ciddi ihtiyaç duyduklarının altı çizildi. Çalışma Bakanlığı'nın organize sanayi bölgelerindeki dökümhanelerin de içinde bulunduğu tüm sektörlerde CED kapsamında denetimler yaptığı bunun bir standartı olmadığı, bu denetimlere bir standart getirilip getirilmeyeceği konusunda bir bilgi yada çalışma olup olmadığı, mağduriyetin giderilmesi gerektiği ifade edildi. Başkan Niyazi Akdaş konuyla ilişkin olarak; “Denetimlerin usul ve esaslarıyla ilgili yönetmelikler çıkarıldı ama bir standartın olmadığı, yaşanan sıkıntıları biliyoruz. Ankara’da 25 firma böyle tetkik yaşadı, birbirine uymayan kararlar alınmış. Hepsi burada iptal edildi, firmalardan kısmen özür diletildi ve de bunların bir standartta bağlanması için çalışmalara kendi içinde başladılar. Dolayısıyla böyle bir acemilik geçti ama bölgemizdeki hiçbir sanayiciye bir ceza ve kapama uygulanmadı” dedi. Toplantının diğer bir gündem maddesi ise atık geri kazanımı ve atıkların değerlendirilmesinde yaşanan bürokratik sıkıntılar oldu. Dökümhane artıklarının bertarafı konusunda çevre analizleri için akredite laboratuvar sayısının yetersizliği belirtilerek, bu laboratuar sayılarının arttırılması gerektiği söylendi. Ayrıca üniversite veya kamu laboratuvarlarında yapılan analizler ilgili bakanlıklar tarafından da kabul edilmeli çünkü herkesin numuneyi TÜBİTAK’a analiz için göndermesinin önemli bir zorluk teşkil etti vurgulandı. Aynı şekilde atık depolama konusunda da büyük sorunlar yaşandığı belirtildi. Gündemin diğer bir maddesi de yetişmiş işgücü ihtiyacı ve mesleki eğitim yetersizliği oldu. Döküm sektöründe sertifikalı işçiyi bulmakta yaşanılan zorluklar, mevzuattan kaynaklanan sıkıntılar konuşuldu. Toplantıda altı gündem maddesi dışında Sektörün yaşadığı nakliye, enerji ve teşvik sorunları da tartışıldı. Türkdöküm 39 FUAR Ankiros'a Hazırlık Devam Ediyor Hannover-Messe Ankiros Fuarcılık tarafından 1992 yılından bu yana düzenlenen, global metalurji sektörünün en prestijli teknoloji ve ticaret fuarlarından olan ANKIROS/ ANNOFER/TURKCAST Fuarları 11-13 Eylül 2014 tarihleri arasında İstanbul TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenecek. S ektörün en önemli fuarı ANKIROS/ANNOFER/ TURKCAST 2014 için çalışmalar hızla devam ediyor. Metalurji sektörünün önde gelen yerel ve uluslararası tüm profesyonellerinin ve ticari markalarının yer alacağı ve 3 gün sürecek organizasyonda; döküm, demir-çelik ve demir-dışı metaller sektörlerine, her türlü teknoloji, makina, ekipman, hammadde ve hizmet tedarik eden firmaların en son gelişmeleri sergileyecekleri ANKIROS 2014 “12. Uluslararası Demir Çelik ve Döküm Teknolojileri, Makina ve Ürünleri İhtisas Fuarı” ile birlikte ANNOFER 2014 “11. Uluslararası Demirdışı Metaller Teknolojileri Makina ve Ürünleri İhtisas Fuarı” ve global döküm alıcılarının, önde gelen Türk dökümcüleri ile tek bir çatı altında buluşmasına olanak sağlayacak TURKCAST 2014 “6. Döküm Ürünleri İhtisas Fuarı” gerçekleştirilecek. ANKIROS 2014 Fuarı’nda, Türkiye’nin toplam ihracatı içinde büyük önem taşıyan demir çelik sektörüne yönelik, sektörün önde gelen demir çelik üreticilerinin ve çelik servis merkezlerinin yanı sıra, sektöre teknoloji, makine, ekipman, sarf malzemeleri ve hizmet sağlayan global tedarikçilerin de yer alacağı “Demir-Çelik Özel Holleri” kurulacak. Bu hollerde inşaat, enerji, gemicilik, otomotiv, beyaz eşya, ağır sanayi başta olmak üzere, çelik ürün kullanan tüm sektörlerden gelen yerli ve yabancı ziyaretçilere yönelik ürünler ile birlikte, teknoloji ve hiz- 40 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 metler de sergilenecek. Tüm işletmelerin ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunacak olan fuar, global metalurji sanayi için vazgeçilmez bir iş platformu haline gelecek ve demir-çelik ürün kullanıcılarının çeşitlenen taleplerini karşılamak, talepte bulunan firmaların tedarikçisi olmak ve demir-çelik ürünleri ticareti yapmak isteyen çelik servis merkezlerini bir araya getirecek. ANKIROS Fuarlarına tam destek! Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD)’nin önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da destek sunduğu ANKIROS Fuarı, demir-çelik sanayinin önemli üretici kuruluşlarının oluşturduğu Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği (DÇÜD ) ve metalurji ve malzeme mühendislerinin temsilciliğini yapan TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası tarafından da destekleniyor. ANKIROS Fuarı; AMAFOND - Italian Foundry Machinery and Products Association, CECOF - European Committee of Industrial Furnace and Heating Equipment Associations, CEMAFON - European Committee of Manufacturers of Materials and Products for Foundries, EUnited Metallurgy - European Metallurgical Equipment Association, FESA - Foundry Equipment and Supplies Association, FUNDIGEX - Castings Exporter’s Association of Spain, MC-CCPIT - Metallurgical Council of China Council for the Promotion of International Trade ve VDMA - German Machinery and Plant Manufacturing Association gibi yurtdışı derneklerinin de desteğini almaya devam ediyor. CAEF CAEF Genel Kurulu’ndan İzlenimler, Notlar Stockholm’de 7-8 Haziran 2013 tarihinde gerçekleşen CAEF Genel Kurulu, döküm sanayine projeksiyon tuttu. Üye ülke dernek başkanlarının çoğunluğunun katılımı ile gerçekleşen organizasyona Türkiye’den TÜDÖKSAD Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Akdaş ve TÜDÖKSAD Genel Sekreteri Kubilay Dal katıldı. Avrupa döküm üretimi, olumlu ve olumsuz gelişmeler, beklentiler gibi tüm ayrıntılara projeksiyon tutan CAEF Genel Kurulu izlenimlerini Genel Sekreterimiz Kubilay Dal paylaştı. C AEF Genel Kurul Toplantısı 7-8 Haziran 2013 tarihlerinde Stockholm’de gerçekleşti. Dönem başkanlığını yürüten İsveç Dökümcüler Birliği Başkanı Volvo Dökümhanesi Genel Müdürü Christer Davidsson’ın başkanlığında bir araya gelen CAEF Genel Kurulu uzun süredir ilk defa üye ülke dernek başkanlarının çoğunluğunun katılımıyla düzenlendi. Organizasyona Türkiye’den, Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD) adına Niyazi Akdaş ve Kubilay Dal katıdı. Dal’ın aktarımlarına göre toplantıya; Avrupa ülkelerinin döküm derneklerini temsilen Avusturya’dan; Adolf Kerbi, Peter Maiwald - CAEF Past President, - Fachverband der Giesserei-lndustrie Österreichs; Finlandiya’dan; Juhani Orkas, Heikiti Zitting - The Federation of Finnish Technology Industries Association of Finnish Foundry Product Industries; Fransa’dan; Jean Luc Brillanceau, Bruno Turbat - Federation Forge Fonderie; Macaristan’dan; Pal Hatala - Magyar Onteszeti Szövetseg; Italya’dan; Roberto Ariotti, Silvano Squaratti - Chairman of CAEF Wind Turbine Castings Section, Assofond; Norveç’ten; Kari Romcke, Ergil Stokken - Norsk Industri; Polonya’dan; Witold Dobosz, Andrzej Ryba - CAEF Past President, Odlewnicza Izba Gospodarcza; Portekiz’den; Luis Felipe Villas-Boas Associacao Portuguesa de Fundicao; Slovenya’dan; Borut Triplat Nonmetals Association - Chamber of Commerce and Industry of Slovenia; İsveç’ten; Christer Davidsson - CAEF President, Mats Holmgren- Svenska Gjuterif Oreningen/ Swerea; İsviçre’den; Markus Schmidhauser - GiessereiVerband der Schweiz; Türkiye’den; Niyazi Akdaş, Kubilay Dal - Turkish Foundry Association; İngiltere’den; John Parker, Martin Shenton - Cast Metals Federation; ve konuk olarak Josip Martiskovic, Gordana Ribaric - Croatian Chamber of Economy; CAEF; Max Schumacher - CAEF Secretary General; Marion Harris katıldılar. Açılış konuşmasında İsveç döküm sanayi hakkında kısa bilgiler aktaran Başkan’ın ardından, sektörün çok yakın ilişkide olduğu İsveç Döküm Enstitüsü Yöneticisi Maks Holmgren enstitünün çalışmaları hakkında katılımcılara 42 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 kapsamlı bir sunum yaptı; enstitünün ileri döküm teknolojileri konusundaki devlet destekli çalışmaları hakkında bilgiler verdi. Holmgren, toplantının yapıldığı tarihin İsveç’in ulusal günü olan 6 Haziran’ın ertesi gününe denk gelmesi ve bir sonraki gün de İsveç Prensesi Madeleine‘in düğünü ile CAEF Genel Kurul toplantısının aynı günlerde olmasının önemli bir tesadüf olduğunun altını çizdikten sonra İsveç sanayisi hakkında bilgileri paylaştı. Sonraki gündem maddesinden hareketle CAEF komisyonlarının başkanları Genel Kurula çalışmaları hakkında bilgileri aktardılar. Önde giden komisyonlardan olan Çevre Komisyonu, Avrupa Parlamentosu’nda sektörün çevre konularındaki sorunlarını ilgili komisyonlara iletmekte olup yeni kanun ve yönetmeliklerde görüşler hazırlamakta olduğunu aktardı; NEPSİ başta olmak üzere işçi sağlığı konularındaki faaliyetleri paylaştı. Sektör için her zaman önemini koruyan enerji konusu da, döküm sanayi için bir enerji yol haritası şablonunun hazırlanması tartışmalarıyla gündeme geldi. Hukuk komisyonun hazırladığı örnek sözleşmelerin bu yıl içinde güncelleneceği, yeni sözleşme örneklerinin tercüme edildikten sonra CAEF internet sitesinde yayınlanacağı ifade edildi. İstatistik Komitesi yıllık değerlendirmelerinin, yeni bir format üzerinde çalışarak hazırlanacak raporların daha anlaşılır olmasına çalışılacağı, Kasım ayından yapılacak direktörler toplantısından sonra yeni rapor formatının kesinleşmiş olacağı belirtildi. Konuşmasında Genel Sekreter Max Shumacher Alman Dökümcüler Derneği’nin CAEF yönetimindeki değişiklikleri aktardı. Tartışmalarda enerji fiyatları ve maliyetlerinin önemi gündemin büyük kısmını meşgul etti. Avrupa ülkelerinde enerji fiyatları üzerine eklenen yenilenebilir enerji fonlarının sanayiciler üzerinde çok önemli bir yük haline geldiğine vurgu yapıldı. CAEF bünyesinde yeni oluşturulan enerji komisyonunun, Avrupa ülkelerinde enerji maliyetinin bileşenleri ve maliyet değişimini tespit edecek bir araştırmayı başlatmış olup önümüzdeki dönem içinde bu konuda bir raporu yayınlayacağı ifade edildi. CAEF tarafından hazırlanan ve tavsiye niteliğinde dökümhanelere gönderilen sözleşme örneklerinin, Fransa tarafından 2013 yılı güncellemeleri yapıldıktan sonra yılsonuna kadar yeni haliyle tekrar yayınlanmasına karar verildi. CAEF’in yönetim konuları tartışılıp karara bağlandıktan sonra, Hırvatistan Sanayi Odası temsilcisinin “Döküm Sanayi ve Hırvatistan Ekonomisi” sunumunun ardından Hırvatistan’ın aday üyeliği Genel Kurulda oylanarak kabul edildi. Genel Kurulun ikinci günkü oturumlarında ilk olarak Alman Dökümcüler Derneği tarafından hazırlanan ekonomik durum analizi paylaşıldı. Bu sunumun bazı önemli slaytlarını haber içinde bulabilirsiniz. Sunumlarda döküm sektörünün en önemli müşterisi olan otomotiv sanayinde üretim rakamları Avrupa açısından negatif bir tablo oluştururken, Çin, Brezilya ve ABD için 2013 yılı ilk çeyreğinde artış gösteriyor. Almanya’nın yoğun etkisinde olan genel makine sanayinde 2013 yılında da negatif bir değişim olacağı beklentisiyle birlikte, demir çelik sanayi için ihracata bağlı hareketliliğin değişiklik yaratabileceği ifade ediliyor. Bu tablolardan hareketle otomotiv sektörünün ABD ve Asya ülkelerinde yoğunlaşırken Avrupa’da can çekiştiğine dikkat çekildi. Toplantıda Genel Sekreterimiz Kubilay Dal’ın izlenimlerine göre genel mühendislik sanayinde dökümhane- ler açısından siparişlerin yoğunluğu ve miktarı ile beraber değişik müşteri sektörlerindeki her müşterinin rekabet gücü dikkatle izlenmekte. Değişik sektörlerde heterojen değişimler sektöre göre firmaların rekabet gücünü etkilediğinden dolayı münferit detaylı analizler yapmak doğru olacak. Avrupa Birliğinde genel ekonomik görünümün kırılgan ve istikrarsız bir çizgide olduğu izlenimini edinen Kubilay Dal, birliğin gelişme çizgisini devam ettirebilmesi için kamu harcamalarında kısıtlamalar ve düzeltmelerin beklenmekte olduğuna vurgu yapıyor. Enerji maliyelerini düşüren OEM yatırımları ile ABD’de büyüme ve gelişme gözlenirken Çin’de altyapı yatırımları lokomotif bir güç durumunda; Mart ayında açıklandığı üzere 55 GW enerji santralleri, 100 yeni liman ve 10 yeni hava alanı ile 5 bin km yeni demir yolu yatırımı planlanıyor. 2013 Yılı İçin Döküm Sanayinin Görünümü CAEF Genel Kurul ve Direktörler Kurul toplantılarının olağan gündemleri arasında yer alan yuvarlak masa toplantılarında ülkelerin temsilcileri döküm sanayi çerçevesinde üretim durumu ve beklentiler, sipariş ve müşteri davranışları, kapasite kullanım oranları gibi konularda paylaşımlarda bulundular. Maliyet içindeki hammadde ve enerji bileşenlerinin tartışıldığı toplantılarda her ülkenin gelecek beklentileri de önemli bilgiler edinilmesine olanak sağladı. Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği Genel Başkanı Niyazi Akdaş, toplantıda Türk Döküm Sanayi hakkında detaylı bir sunum gerçekleştirdi. Sunumda, Türk ekonomisi hakkında genel görünüm, üretim kapasiteleri, yıllara göre gelişmeler, TÜDÖKSAD tarafından başlatılan envanter çalışması ile elde edilen sektörel yoğunluk ve coğrafi dağılım ile sektörün gelecek projeksiyonları anlatıldı. Türkiye, Avrupa sıralamasında çelik dökümde 2., demir grubunda 3. ve demir dışında ise 5. sıradaki bü- Türkdöküm 43 CAEF yük ülke. Başkan’ın sunumu katılımcılar tarafından ilgi ile takip edildi. Almanya başta olmak üzere Avrupa’nın sanayileşmiş ülkelerindeki gelişmeler, Türk sanayini ve Türk döküm sanayini de direk etkiliyor. Bu anlamda özellikle sektör için önemi tartışma götürmez olan toplantıda dile getirilen konular ve elde edilen izlenimleri, döküm sanayiinin bileşenlerine genel hatları ile şöyle aktarabiliriz: - 2013 Avrupa için sıradaki ikinci zorlu yıl olacak. - Binek araç sanayi ancak 2013 ikinci yarısında dipten dönecek, 2014’de toparlanmaya başlayacak. - Ticari araç sektöründe Avrupa içi satışlar düşük kalacak ancak dış pazarlarla var olacaklar (Türkiye de bu alanda hedef pazardır). - Genel mühendislik sektörlerinde çok küçük bir iyileşme olabilir; alt sektörlere bağlı olarak ufak çaplı değişimler izlenecek. - Alman Döküm Sanayinin beklenti istatistiklerinde de ortaya konduğu üzere Mart ayında başlayan durgunluk döküm sanayinde ekonominin genelinden çok daha CAEF Genel Kurulu’nda sunulan FISI tabloları, Üretim tablosu FE ve NF ile sunu slaytlarını paylaşıyoruz Avrupa Toplam Pik Sfero ve Temper Döküm Üretimi 1000 ton Ülke 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Avusturya Belçika Çekya Danimarka Finlandiya Fransa Almanya Macaristan İtalya Litvanya Hollanda Norveç Polonya Portekiz Slovenya İspanya İsveç İsviçre Türkiye İngiltere CAEF Toplamı Hırvatistan Romanya Rusya Slovakya Ukrayna 196,0 121,5 433,1 87,3 126,5 1.968,4 4.269,4 86,4 1.517,6 14,5 155,4 69,3 622,1 109,2 131,1 1.143,8 278,4 66,8 1.027,0 1.017,0 207,1 138,7 466,8 78,6 133,8 2.063,1 4.515,1 75,1 1.563,7 12,7 223,1 122,9 437,6 138,7 82,2 236,8 68,8 1.464,7 3.212,0 46,8 1.002,8 155,3 95,1 390,7 62,6 89,3 1.624,5 3.864,3 59,2 1.102,5 160,8 44,7 262,0 79,2 91,5 1.674,7 4.491,9 56,8 1.235,0 150,0 74,4 145,1 2.116,3 4.783,5 75,7 1.655,8 13,8 222,2 115,9 435,9 80,4 140,6 2.060,7 4.785,4 56,1 1.655,7 74,5 645,2 122,9 137,8 1.080,9 286,9 67,1 1.092,5 878,0 80,7 686,3 122,0 153,8 1.275,9 289,6 71,8 1.167,5 552,0 1.221,7 270,8 80,1 1.110,0 452,2 66,3 570,0 95,5 119,2 800,5 156,3 50,5 908,0 295,0 54,7 640,3 115,8 108,4 1.025,2 219,3 54,4 1.142,7 384,9 58,2 678,7 127,6 145,2 1.106,3 251,1 62,8 1.262,5 441,8 116,9 159,0 985,5 228,4 47,8 1.260,0 396,3 13.440,8 15.646,5 13.973,4 13.629,5 9.314,1 11.189,2 12.230,8 10.437,2 43,8 130,9 5.680,0 54,6 82 51,3 112,8 54,2 101,2 6.600,0 53,9 83,7 40,8 54,6 105 96 40,8 62,9 3.827,0 25,0 183 213 78,0 750,2 113,6 15,2 121 CAEF Toplamı 44 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 148 254 78,6 1.436,4 4.283,1 52,6 1.115,4 52,8 2011: 2012: 2010 2011 +/-% 3,5 -53,0 -32,9 26,6 2,4 3,1 16,2 -4,0 12,0 -6,7 66,3 -14,1 -14,2 -4,6 -7,5 -9,7 6,4 6,0 10,2 33,9 7,9 14,5 15,3 10,5 14,8 -9,1 -8,4 9,5 -10,9 -9,0 -23,8 -0,2 -10,3 224 228 İlk 5 Döküm Ülkesi Demir Grubu Üretim Miktarı Avrupa 2012 Bin Ton CAEF derin hissedilmekte ve iyileşme genel ekonomi hızında gerçekleşememektedir. Bu durum Türkiye’de de benzer durumdadır. Yuvarlak masa toplantısına katılan ülke temsilcileri mevcut durumlarını paylaştıklarında aslında önde gelen döküm ülkelerinde durumun çok da farklılık göstermediği ortaya çıktı. Maliyet faktörleri içinde enerji fiyatlarında iyileşme beklenmemesine vurgu yapılırken, verimlilik artışı ve enerji tasarruflarının önemine dikkat çekildi. Özellikle AB ülkelerinde yenilenebilir enerji sübvansiyonu için tüketicilerden alınan ilave bedellerin geldiği nok- tanın kabul edilemez olduğu ifade edildi. AB ülkelerindeki enflasyona bağlı işçilik artışlarının da, bu yıl içinde hissedilir seviyelerde olması beklentisi dile getirildi. Bu yıl ve önümüzdeki yıl birçok AB ülkesinde seçim olacağından politikacıların popülist yaklaşımlarının izlenmekte olduğuna dikkat çekilen toplantıda, bu nedenle çok fazla sektörel teşvik beklentisinde olunmaması da belirtildi. CAEF içinde ölçek ve kapasite olarak üst sıralarda bir pozisyona sahip olan Türkiye, bir sonraki dönem başkanlığını da yapacak. Avrupa Toplam Demir Dışı Metaller Döküm Üretimi 1000 ton Ülke 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Avusturya Belçika Çekya Danimarka Finlandiya Fransa Almanya Macaristan İtalya Litvanya Hollanda Norveç Polonya Portekiz Slovenya İspanya İsveç İsviçre Türkiye İngiltere CAEF Toplamı Hırvatistan Romanya Rusya Slovakya Ukrayna 128,4 21,3 84,8 6,1 11,0 373,2 895,3 83,9 1.023,8 0,061 130,8 26,3 94,5 6,5 20,7 345,1 972,6 99,9 1.073,7 0,062 133,9 24,6 103,9 104,8 2,6 49,7 6,9 246,2 689,7 85,6 666,0 138,0 1,3 80,3 4,4 11,6 332,6 929,9 94,5 868,2 149,1 1,2 87,5 4,7 7,8 371,8 974,8 105,2 978,3 142,4 0,8 11,1 355,3 1.085,2 103,3 1.087,1 0,072 135,6 16,7 105,1 7,3 14,4 327,4 998,3 95,2 982,3 27,6 205,3 30,0 39,5 163,7 63,2 22,1 95,7 244,0 26,4 217,7 33,1 40,0 161,4 68,5 25,8 117,0 220,0 27,8 235,5 33,7 43,7 157,2 71,7 28,2 149,2 166,0 137,5 63,2 25,9 155,1 136,0 6,2 200,0 27,1 23,7 101,6 38,3 17,7 122,0 94,9 8,6 263,4 29,1 30,7 117,7 47,3 24,2 149,0 116,5 3.519,0 3.680,1 3.817,5 3.502,2 2.483,0 18,0 23,4 1.220,0 30,2 18,5 37,7 21,1 41,7 1.200,0 18,5 40,2 13,0 35,3 500,0 18,0 252,4 31,8 30,2 2011: 2012: 2010 2011 +/-% -4,5 -32,1 6,9 362,3 931,0 102,6 844,3 8,0 -7,6 9,0 6,9 -32,6 11,8 3,8 11,3 12,7 7,0 279,2 24,4 34,9 132,4 57,2 24,4 170,5 135,1 5,6 250,0 29,2 33,4 133,4 55,0 21,6 185,0 124,0 -18,8 6,0 -15,9 13,6 12,4 20,9 0,8 14,4 16,0 -20,0 3.247,3 3.545,5 3.227,5 13,0 51,8 13,0 57,8 473,0 46,0 -12,1 -2,6 -4,8 -2,5 -13,7 19,4 -4,3 0,8 -3,8 -11,6 8,5 -8,2 45,0 CAEF Toplamı İlk 5 Döküm Ülkesi Demirdışı Grubu Üretim Miktarı Avrupa 2012 Bin Ton Türkdöküm 45 CAEF 46 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 CAEF Türkdöküm 47 CAEF 48 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 FUAR Hannover Messe: "Entegre Endüstri" Yolunda Hız Kazanımı Dünyanın her yıl sabırsızlıkla beklediği endüstri fuarı Hannover Messe, 8-12 Nisan 2013 tarihleri arasında başarıyla gerçekleşti. Bu yıl “Entegre Endüstri” ana temasıyla gerçekleşen fuara her yıl olduğu gibi Türkiye’den de önemli katılım ve ziyaretler oldu. Türkiye'den 4 milli katılım gerçekleşti; dökümcüler, yan sanayi, enerji ve hidrolik pnömatik sektörlerinden toplam 8 bin 700 m² brüt alanda 229 Türk katılımcısı fuarda ürünlerini tanıttı. Türkiye fuara yoğun katılımı ile üçüncü sırada yer alarak dikkat çekti. H annover Messe 2013 fuarı, 12 Nisan'da sona erdi. Fuarın kapanış raporuyla birlikte ayrıntılar da ortaya çıkmış oldu. Deutsche Messe AG Yönetim Kurulu üyesi Dr. Jochen Köckler düşüncelerini "Son yıllarda endüstriyel teknoloji sektörü açısından dünyanın en önemli fuarı konumunda olan Hannover Messe, dördüncü endüstriyel devrimin kilit unsurlarından birisi olarak üstlenmiş olduğu önemli rolünü bir kez daha kanıtladı. Bu seneki Hannover Messe, özellikle çapraz endüstri ağı oluşturma ve entegrasyona doğru bir eğilimi vurgulayan "Entegre Endüstri" ana temasıyla hem katılımcılardan hem de ziyaretçilerden 50 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 büyük beğeni topladı" şeklinde ifade etti. Bu sene Hannover Messe fuarı 62 ülkeden toplam 6 bin 550 katılımcıyı ağırladı. Son 10 yıl içerisinde gerçekleşmiş en başarılı Hannover Messe fuarı olarak, endüstrinin beklentilerini tam anlamıyla karşılamakla kalmadı, endüstriyel teknoloji açısından dünyanın premium vitrini olarak da konumunu güçlendirdi. Fuar katılımcılarının, 'Entegre Endüstri' temasının akla gelebilecek tüm boyutlarını ele aldıklarını belirten Köckler, “Maliyet etkinliğini, ürün kalitesini ve sürdürülebilirliği arttırması, böylelikle de rekabette önemli avantaj getirmesi nedeniyle entegrasyonun gücünün FUAR kilit öneme sahip olduğunu bir kez daha ortaya koydular. Uzmanlar, imalata yönelik entegre yaklaşımların gelecek 10-15 yıl boyunca ve daha sonrasında da küresel endüstri üzerinde çok geniş ve kapsamlı bir etkiye sahip olacağı konusunda hemfikirler" ifadesini kullandı. Entegre imalat hem bir fırsat hem de önemli bir güç. Bu seneki Hannover Messe’nin günümüz işletmelerinin mevcut fırsatları yakalama konusunda kararlı olduklarını açıkça ortaya koyduğunu belirten Köckler, katılımcıların pazara gerekli yenilikleri getirme konusunda başı çekeceklerinin de altını çizdi. Hannover Messe’nin ekonomi politikaları açısından uluslararası bir merkez olarak da önemli bir rol oynadığını ifade eden Köckler bu durumu, “Bu seneki fuar özellikle deniz aşırı ülkelerden, Avrupa'dan, Almanya'dan ve eyaletlerinden; aralarında Avrupa Birliği'nin üst düzey yetkililerinin de bulunduğu dünyanın çeşitli ülkelerinden siyasi liderlerin de ilgisini çekti” sözleri ile açıkladı. Bu yıl fuarda resmi partner ülke Rusya idi. 7 Nisan tarihinde Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin, Hannover Messe 2013'ü 3 binden fazla davetli misafirin katıldığı özel bir organizasyonla açtılar. Rusya’nın kendisini önde gelen bir ekonomik güç ve cazip bir küresel ticaret partneri olarak ifade ettiğini belirten Köckler, “Dünyanın çeşitli bölgelerinden endüstriyel paydaşlarla gerçekleştirdiği yakın diyalog ile Rusya fuardan geleceğe yönelik kilit ortaklıklar kurmak için faydalandı. Rusya, sunduğu çeşitli çözümleriyle ileri görüşlü bir iş ortağı olarak değerli özelliklerini gözler önüne serdi. Hem kendi stantlarında gerçekleştikleri konuşmalardan, hem de öncülük etmek ve geleceğe yönelik yeni iş ortaklıkları kurmak amacıyla gerçekleştirdikleri çeşitli forum ve özel toplantılardan büyük fayda elde ettiler" dedi. Hannover Messe Katılımcılar Komitesi Başkanı Dietmar Harting de fuardan son derece memnun olduğunu belirttiği açıklamasında, "Hannover Messe 2013 ses geti- ren bir başarıya imza attı ve yenilikler açısından dünya çapında bir numaralı vitrin olduğu konusundaki itibarını güçlendirdi. 'Entegre Endüstri' başlığıyla davet edilen Hannover Messe fuar katılımcıları, yarışta açık farkla öne geçiyor ve yarının üretim gerçekliklerine hazırlanıyorlar" sözlerine yer verdi. Hannover Messe 2013, 225 bin ziyaretçi ile 2011 yılındaki güçlü performansını yakaladı. Fuar; endüstri içinden profesyonellerin, önde gelen alıcıların ve karar alıcı konumundaki kişilerin de ilgisini çekti. Her dört ziyaretçiden birisi fuara yurtdışından, özellikle de Avrupa Birliği (%50) ve Güney, Doğu ve Orta Asya (%20) bölgesinden katıldı. En fazla ziyaretçi kontenjanı ise Hollanda (3 bin 500) ve Çin'i (3 bin 400) takiben Hindistan, İtalya, Avusturya ve Danimarka'da idi. Türkiye'den 4 milli katılım gerçekleşti; dökümcüler, yan sanayi, enerji ve hidrolik pnömatik sektörlerinden toplam 8 bin 700 m2 brüt alanda 229 Türk katılımcısı fuarda ürünlerini tanıttı. Türkiye fuara yoğun katılımı ile üçüncü sırada yer alarak dikkat çekti. Bir sonraki Hannover Messe, 7-11 Nisan 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Türkdöküm 51 FUAR Türk Dökümhanelerinin Hannover Çıkarması Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD)'nin HM International Istanbul ile birlikte organize ettiği dökümhane katılımları, yani alışılagelmiş TÜDÖKSAD satandı her yıl olduğu gibi bu yıl da göz doldurdu. 25 dernek üyesi dökümhanenin fuarda yer alması, Türkiye Döküm Sanayisi’nin geldiği noktayı göstermesi açısından önemliydi. TÜDÖKSAD, katılan tüm üye ve sektör paydaşlarını, uluslararası bir etkinlikte ülkemizi başarıyla temsil etmelerinden dolayı teşekkürlerini sundu. T ÜDÖKSAD 2000 yılından beri yer aldığı Hannover Industrial Supply fuarında bu yıl da fark edilir bir katılım gerçekleştirdi. Önceki yıllarda standında yer alan önde gelen katılımcıların bu sene ara vermesi yeni katılımcılara da fırsat yaratmış oldu. 2013 yılında ilk defa Almanya ve Avrupa pazarlarına Hannover fuarı ile girmeyi hedefleyen yeni katılımcılar sektörü başarıyla temsil etti. 2013 yılında dökümhanelerin bulunduğu holün uzun yıllar sonra değişmesi genel olarak bir hareketlilik yaratsa da, ziyaretçi yoğunluğu kuş gribi yılları ve 2008 kriz yılında yaşanan durgunluk seviyesinde olmasa da fuarın genelinde, Avrupa ekonomisindeki durgunluk hissedilmekte idi. Parlak sektörler olan enerji, otomasyon ve robotikler ve yeni başlayan metropolitan çözümleri fuarları da ziyaretçi yoğunluğuna katkı sağladı. Türk dökümhaneleri yine diğer ülkelere göre daha yoğun ilgi aldılar. Artık Türk dökümhanelerinin Avrupa’daki varlığı Hannover fuarındaki geniş ve göze çarpan katılı- 52 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 mı ile göz doldurmakta ve özellikle aranmaktadır. Bu yıl, kriz ortamında bile tatmin edici çeşit ve yetenekte dökümhanelerin yer alması memnuniyetle izlendi. TÜDÖKSAD standında Adöksan, Akdaş, Akpınar, Anadolu, Ardemir, Ardöksan, Arpek, Ayhan Metal, Denizciler, Dirinler, Ferro, Gedik, Hekimoğlu, Kardökmak, Koçak, Körfez Döküm, Odöksan, Özgür Döküm, Pınar, Şenkaya, Tosçelik Granül, Yazkan, Kağan Döküm, Makim ve Pakçelik, ITO standında Toprak, Torun Bakır, Uzman Makine firmaları yer aldılar. 2013 yılındaki fuarda yer alan sektör mensuplarına Türk sanayini layıkıyla temsil ettikleri için şükranlarını sunan TÜDÖKSAD, fuar katılımını sorunsuz ve başarılı bir şekilde organize eden paydaşı HM International İstanbul ekibine de özverili çalışmaları için teşekkür etti. TÜDÖKSAD fuar sonrası yaptığı değerlendirmede; kriz sonrası dönemlerde fuarların her zaman daha hareketli yaşandığını hatırlatarak, dolayısıyla 2014 yılında katılımcıları daha yoğun bir dönemin beklediğini duyurdu. FUAR Türkdöküm 53 FUAR 54 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 KONGRE Sektör 71. Dünya Döküm Kongresi’ne Hazırlanıyor 71. Dünya Döküm Kongresi 19-21 Mayıs 2014 tarihleri arasında İspanya’nın Bilbao kentinde gerçekleştirilecek. Kongre; “enerji, çevre, yenilik ve müşteri talepleri” üzerine dünya çapında uzmanların sunacağı teknik oturumların yanı sıra, farklı sektörlerden firmaların katılacağı Uluslararası Döküm Fuarı’nı da kapsıyor. D ünya Döküm Kongresi 2014 için geri sayım başladı. 66.sı, 2004 yılında İstanbul’da düzenlenen Dünya Döküm Kongresi'nin 71.’si 19-21 Mayıs 2014 tarihleri arasında İspanya’nın Bilbao kentinde gerçekleştirilecek. 2 yılda bir düzenlenen ve küresel döküm sektöründen uzmanlar, öncü profesyoneller ve araştırmacıların yoğun ilgi gösterdiği dünya çapında prestijli bir etkinlik olan Dünya Döküm Kongresi; firmalar, teknik merkez- 56 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 ler, üniversiteler ve bireyler için uluslararası bir ağ yakalama şansı veriyor. Kongre; aynı zamanda döküm teknisyenleri, araştırmacılar, kullanıcılar ve tedarikçiler için yeniliklerini uluslararası bir hedef kitle ile de buluşturma fırsatı sağlıyor. Açılış ve kapanışta gerçekleşecek törenler, gala yemeği ve Dökümcüler Gecesi ise Kongre’nin sosyal programını oluşturuyor. Kongre ertesi düzenlenecek olan turlar ise katılımcılara şehrin kültürel mirasına göz atma ola- KONGRE Dünya Döküm Kongresi; firmalar, teknik merkezler, üniversiteler ve bireyler için uluslararası bir ağ yakalama şansı veriyor. nağı verecek. Özellikle seçilmiş ve farklı alternatifler içeren tur güzergahları Euskadi, Cordoba, Granada, Sevilla, Madrid, Barcelona gibi İspanya’nın en cazip bölgelerini kapsıyor. Teknik Program 71. Dünya Döküm Kongresi’nin teknik oturumları “çevre ve sürdürebilirlik”, “dökme demir (sferoidal, lamellar, vermiküler grafit dökme demir, östemperlenmiş küresel dökme demir ve alaşımlı dökme demir), çelik döküm, demir dışı metal alaşım ve hafif alaşım (alüminyum, magnezyum, titanyum, diğer demir dışılar, alaşım geliştirme ve metal anayapılı karmalar), döküm teknolojileri, ekipmanlar, imalat, robot teknolojisi ve otomasyon, enerji, ileri mühendislik (tasarım, hesaplama, simülasyon araçları), ısı, kriyojenik ve yüzey işlemleri, kalıplama, maça üretimi ve hızlı prototip teknolojileri, kalıp ve alet yapımı ve yönetimi, öğretim ve eğitim gibi konuları içeriyor. Uluslararası Döküm Fuarı Kongre kapsamında düzenlenen Uluslararası Döküm Fuarı, küresel döküm endüstrisine hizmet veren tüm profesyoneller, teknisyenler ve araştırmacılar için en önemli buluşma ve tanıtım organizasyonunu oluşturuyor. Sektörün dünya çapında birçok firmasını konuk edecek olan Fuar, bu firmalara en son yeniliklerini, ürünlerini ve hizmetlerini sergileme olanağı yaratıyor. Fuara katılım gösterecek olan firmalar döküm, yardımcı malzemeler, eritme ve ısıl işlem ekipmanları, döküm teknolojisi, yazılım tabanlı kontrol sistemleri ve programlarının yanı sıra danışmanlık hizmetleri gibi daha pek çok farklı sektörden kuruluşu kapsıyor. Genç Araştırmacılara Davet 71. Dünya Döküm Kongresi, katılım gösterecek olan genç araştırmacılar ve doktora öğrencilerine bu önemli uluslararası etkinlikte aktif rol alarak çalışmalarını sunma olanağı veriyor. Kongre kapsamında düzenlenecek olan “En İyi Genç Araştırmacı Ödülü” ise başarılı araştırmacıları onore etmeyi amaçlıyor. Sponsorluk Dünya döküm endüstrisinin bir numaralı etkinliği olan Dünya Döküm Kongresi, sektörün öncü firmaları için kaçırılmaması gereken bir organizasyon olarak tanımlanırken, Kongre’nin sponsoru olmak da yeni işler geliştirmek ve çok özel bir hedef kitleye ulaşabilmek anlamına geliyor. 800’ü aşkın sektörel ve bilimsel aktörü kendisine çeken Kongre, sponsorlarına bu büyük endüstrinin karar alıcıları ile buluşmayı vaat ediyor. 71. Dünya Döküm Kongresi’ne katılım göstermek isteyen profesyoneller, ayrıntılı bilgiyi Kongre’nin resmi web sayfası olan www.71stwfc.com adresinden edinebilirler. Türkdöküm 57 FUAR Yeni Ürün, Teknoloji ve Çözümler Aluexpo 2013’te Alüminyum sektörünün merakla beklediği ve bu yıl 3.sü düzenlenecek olan “Alüminyum Teknolojileri, Makina ve Ürünleri İhtisas Fuarı” ALUEXPO, Hannover-Messe Ankiros Fuarcılık tarafından, 3-6 Ekim 2013 tarihleri arasında, İstanbul Fuar Merkezi’nin 9-10-11 numaralı hollerinde gerçekleştirilecek. M etalurji sektöründe düzenlenen ve sektörün en başarılı fuarlar zinciri olarak bilinen ANKIROS/ANNOFER/TURKCAST Fuarları’nın organizatörü HannoverMesse Ankiros Fuarcılık, alüminyum sektörünün merakla beklediği ve bu yıl 3.sü düzenlenecek olan ALUEXPO “Alüminyum Teknolojileri, Makina ve Ürünleri İhtisas Fuarı”nı , 3-6 Ekim 2013 tarihleri arasında, İstanbul Fuar Merkezi’nin 9-10-11 numaralı hollerinde gerçekleştirecek. ALUEXPO 2013 Fuarı, alüminyum sektörünün Türkiye’nin tek, Avrasya Bölgesi’nin de bu alanda en önemli fuarı olarak, alüminyum ve ilgili sanayi dallarında faaliyet gösteren üretici ve tedarikçileri buluşturarak, geniş iş hacmi sağlayacak ve ziyaretçilerine sektörün gelişimini, yeni ürün ve hizmetlerini yakından takip edebilecekleri bir iş platformu sunacak. Fuarda, Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen üreticileri tarafından, her türlü alüminyum ürün, alüminyum yapı sistemleri ile cephe ve çatı kaplama malzemeleri; bu endüstride kullanılan en yeni teknolojilerle üretilmiş makine ve ekipmanların yanı sıra, hammadde ve sarf malzemeleri de sergilenecek. Hannover-Messe Ankiros Fuarcılık tarafından organize edilen ve alüminyum sektörünün dinamik gücü olarak değerlendirilen, ALUEXPO 2013 Fuarı, Türk alüminyum sektörünü hem yerel hem de uluslararası boyutta temsil ederek, birçok derneğin desteğini de almaya devam ediyor. ALUEXPO 2013 Fuarı ile eş zaman ve mekânda, alüminyum sektörünün başarılı liderleri ve akademisyenlerini bir araya getiren 6.Alüminyum Sempozyumu da düzenlenecek. TALSAD – Türkiye Alüminyum Sanayicileri Derneği, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi ve TMMOB 58 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 FUAR Metalurji Mühendisleri Odası işbirliği ile gerçekleştirilecek sempozyum süresince, önde gelen uzman ve akademisyenler, alüminyum sanayinin temel sorunları, gelişimi ve geleceği hakkında görüşlerini paylaşacak. Dünya çapında en önemli alüminyum firmalarının, satış, finans, satın alma, strateji ve risk yönetimi gibi departmanlarından üst düzey yöneticilerin, uluslararası uzmanların, analistlerin, teknisyenlerin, araştırmacıların ve akademisyenlerin, ekstrüzyon, kokil döküm, haddeleme, kaplama ve alüminyum üretimi ve işlenmesinde yer alan modern uygulamaların piyasasındaki en son gelişmeleri ve yenilikçi teknolojileri tanıtacakları bu sempozyum, alüminyum sanayini ve geleceğini merak eden herkes için iş planlaması ve yeni bağlantıların kurulması açısından önem teşkil edecek. Sektörünün lider firmaları bir araya geliyor Türkiye’nin önemli üreticilerinden Assan, Asaş, Arslan Alüminyum, Astaş, Akpa Alüminyum, Ak Alüminyum, AL Alüminyum, Alcoat Metal, Almesan, Altek, Atlas Alüminyum, Baransan Alüminyum, Cansan Alüminyum, Çakır Alüminyum, Demsaş, Eti Alüminyum, Formal Alüminyum, Jutesan Alüminyum, Obal Alüminyum, Panda Alüminyum, Pms Alüminyum, Şahinler Metal, Tek- nik Alüminyum, Trakya Sanayi, Vig Metal, Zahit Alüminyum gibi firmaların katılacağı Aluexpo Fuarı’nda; sektörün global oyuncularından Amag, Dubai Aluminium (DUBAL), Qatar Aluminium (QATALUM), Viohalco Group, Fata Hunter, Pyrotek, Sag Motion GmbH başta olmak üzere birçok önemli firma da yer alacak. Türkiye Döküm Sanayicileri Derneği (TÜDÖKSAD) de kuracağı standı ile döküm sektörünü temsilen fuarda yerini alacak. TÜDÖKSAD’tan yapılan yazılı açıklama ile yeni iş bağlantıları kurmak, var olan bağlantılarını güçlendirmek, ticaret potansiyelini arttırmak, ürün ve hizmetlerini dünyaya tanıtmak isteyen tüm dernek üyeleri, Avrasya alüminyum sektörünün bu etkinliğine davet edildi. Detaylı bilgi için: www.aluexpo.com Türkdöküm 59 FUAR ALUEXPO 2013 FUAR YERLEŞİM PLANI SATILIK 2.EL KALIPLAMA MAKİNASI Özgüven Döküm’den satılık HWS Hsp 1 D Kalıplama Makinası Teknik Özellikleri: Üretici Firma: HWS SİNTO Üretim Tarihi: 1993 Derece Ebatları: 650*500*250 Dereceler Çelik Kaynaklı 75 Takım 4 Adet Model Taşıyıcısı Hidrolik Ünitesi Derece Bozma Robotu Özgüven Döküm Tel: (0312) 267 41 61 Fax: (0312) 267 51 61 Yetkili: Ünal DEMİRCİ unal@ozguvendokum.com 60 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 2.EL OTOMATİK YAĞLAMA VE YÜKLEME MAKİNALARI Çelikel Alüminyum Döküm’den satılık 2.el otomatik yağlama ve yükleme makinaları. Çelikel Alüminyum A.Ş. Tel: 444 82 55 Fax: (0262) 658 06 96 Yetkili: Selçuk Ayyıldız www.celikel.com TANITICI BÜLTEN Çukurova Kimya Endüstrisi Büyüyor 62 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Manisa Organize Sanayi Bölgesinde faaliyetlerini sürdüren Çukurova Kimya Endüstrisi A.Ş., döküm sektörü başta olmak üzere birçok sektöre ürün temin ediyor. Çukurova Holding bünyesinde çalışmalarını yürüten şirket, yıllık üretim kapasitesini 25 bin ton, besleyici gömlek üretim kapasitesini ise 25 milyon adetin üzerine çıkardı. 1 974 yılında kurulan Çukurova Kimya Endüstrisi A.Ş. 1977’den beri, Manisa Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteriyor. Tamamı Çukurova Holding bünyesinde olmak üzere 25 bin m2’si kapalı, toplam 60 bin m2 kullanım alanı olan 100 bin m2’lik fabrika sahasında üretim gerçekleştiren firma büyümeye devam ediyor. Başta döküm sanayi olmak üzere birçok sektöre ürün temin eden Çukurova Kimya Endüstrisi, son yıllarda gerçekleştirdiği büyümeye paralel olarak, yatırımlarını ve üretim kapasitesini artırdı. Reçine üretim kapasitesini yıllık 25 bin tona çıkartan firma, tamamlanan yeni yatırımlarla besleyici gömlek üretim kapasitesini de 25 milyon adedin üzerine çıkarttı. Çukurova Kimya Endüstrisi, döküm sektörü için; kalıp ve maça reçineleri, kum kaplama reçineleri, refrakter tuğla, balata, bez ve taş zımpara üretiminde kullanılan bağlayıcı reçineler, besleyici gömlekler, mini besleyiciler ve birçok yardımcı malzeme üretiyor. Modern analiz cihazları ile donatılan Ar-Ge laboratuvarlarında, her ürünün uygunluğunu kontrol eden Çukurova Kimya, sürekli gelişim ilkesinden hareketle ürün portföyünü de zenginleştiriyor. 1993 yılında Üçlü Sorumluluk belgesini imzalayan firma, 1995 yılından bugüne ISO 9001 sisteminin gereklerini yerine getiriyor. Üretim süreçlerinde ISO 14001:2004 ve OHSAS 18001:2007 çevre ve iş sağlığı yönetim sistemlerini de uygulayan firmanın Fransa’da Daussan Grubu ile ortak ‘’Daussan - Çukurova Kimya Döküm Refrakter Malzemeleri San.ve Tic. A.Ş.” adlı bir iştiraki bulunuyor. Çelik sektörü için refrakter tundish plakaları ve püskürtme harçları başta olmak üzere çelikhaneler için çeşitli ürünler bu şirket bünyesinde üretiliyor. Yurtdışı satışları da olan Çukurova Kimya Endüstrisi, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İsveç, Romanya, Bulgaristan, Ukrayna, Avusturya, Makedonya, Çek Cumhuriyeti, Etiyopya, Azerbaycan, Suudi Arabistan, Sırbistan, Yunanistan, İsrail, İran, Pakistan, Ürdün ve Suriye gibi, başta Avrupa olmak üzere birçok ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Sosyal sorumluluk projelerine de gerekliği desteği sunan Çukurova Kimya, yaptırdığı Çukurova Kimya Anadolu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi ile sektöre nitelikli personel kazandırmayı amaçlıyor. OTOMATúK TAûLAMA ÇÖZÜMLERú FLEXIBILITY AND PRODUCTIVITY: THE EXCLUSIVE ADDED VALUE OF AUTUMATIC GRINDING Flexible machines Robotised cells Grinding cells for the automotive industry Combined machines TAûLAMA VE KESME úûLEMLERúNDE NúHAú ÇÖZÜM CSS WIRE ROLL - WHAT A CALIBRE! The solution to grinding cemented carbide rolls THE MAKINGS OF A STAR: CSS ROLL STAR Roll grinding redeÀned FOCUR SA The diamond of grinding wheels for automatic fettling CSS CENTERLESS THE ALL-AROUND SOLUTION! Unbeatable in the machining of bar stock and wire rod FOCUR EXTRA New line with improved easy cutting behaviour - for pedestal and swing frame grinding Dökümhaneler ve Çelikhanelerdeki Partneriniz Tekno Metalurji Malzeme Makina úç ve D×ü Tic. Ltd. ûti. únönü Cad. 19 May×s Mah. Sümko Sit. A4 Blok Kat:4 D:10 Kozyataù× 34736 ústanbul T. 0216 463 3390 F. 0216 384 3677 satis@teknometalurji.com www.teknometalurji.com www.maus.it www.tyrolit.com TANITICI BÜLTEN Hendek Gedik Tesisinde Modern Çelik Döküm Faaliyetleri Gedik Döküm ve Vana Sanayi ve Ticaret A.Ş. yatırımını tamamladığı ve faaliyetlerine başladığı Hendek Tesisleri’nde pik, sfero ve bronz döküm ile birlikte çelik döküm de yapıyor. Gedik, yayınladığı bültenle tesiste gerçekleştirdiği “Çelik Döküm” aşamalarını duyurdu. G edik Holding, Gedik Kaynak ile 1963 yılında başladığı sanayi faaliyetlerinin 50. yılını kutluyor. 2010 yılında kurulan Gedik Üniversitesi ile yüksek öğrenim alanında da atılım yapan holding, bilim, eğitim ve sanayi faaliyetlerini birleştirerek kendi sektörlerinde yeni yatırımlar ve özgün çalışmalar yapmaya devam ediyor. Ülke sanayisine 50 yıldan bu yana kaynak (GeKa Markalı), vana (TERMO markalı), kum döküm ve hassas döküm teknolojilerinde sürekli yeni yatırımlar yaparak hizmet veren Gedik Holding döküm alanında faaliyetlerini çelik dökümde kapasite artırarak Hendek’te devam ediyor. Gedik; pik, sfero dökümlerin yanı sıra artan miktarda yapılan çelik döküm faaliyetlerini sektörle paylaşıyor. Sakarya’nın Hendek ilçesinde 2.Organize Sanayi içinde bulunan Gedik Döküm, kuruluş amaçlarına uygun olarak pik, sfero ve bronz dökümlerin yanısıra çelik döküm de yapıyor. Gedik, çelik dökümleri müşterilerine ham döküm veya işlenmiş parça olarak sevk ediyor. Gedik Döküm, deneyimli personel ve uygun ileri teknoloji ekipmanları ile yaptığı çelik döküm ürünlerini yurt içine verdiği gibi ihraç da ediyor. Firma tüm üretimini ISO 9001:2008 kalite belgesine uygun olarak gerçekleştiriyor. Dış müşterilere hizmet verilirken çelik dökümde Termo markalı vanaların gövde ve diğer parçaları da üretiliyor. Bilindiği gibi Termo vana, 1967 yılından beri Gedik Holding bünyesinde ayrı bir sanayi faaliyeti olarak müşterilerine hizmet veriyor. Ergitme Ünitesi İndüksiyon Ocakları 64 Sıra No. Pota sayısı Kg/şarj Güç (KVA) İmalatçı 1 2 3000 1750 Inductotherm 2 2 2000 1250 Inductotherm 3 2 500 350 Eges Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Çelik Döküm Aşamaları Gedik, müşterilerinden gelen 2D ve 3D resimler üzerinde yaptığı çalışmadan sonra simülasyon aşamasına geçiyor. Fabrikada kullanılan Solid Cast simülasyon yazılımları sayesinde, 3 boyutlu katı model üzerinde kaç tane ve hangi ebatta besleyicinin gerekli olduğu ve nereye yerleştirile- TANITICI BÜLTEN ceği belirlenerek yolluk-besleyici tasarımı bilgisayar üzerinde yapılıyor. Tasarımı yapılan parçanın simülasyonu yapılarak, bilgisayar ortamında döküm, katılaşma ve çekinti oluşumu gibi birçok sonuç inceleniyor ve bu sonuçlara göre parça üzerinde herhangi bir hata yoksa ve tasarım mevcut hali ile uygunsa üretim işlemine geçiliyor. “Burada, bilgisayar ortamında döküm simülasyonu olanakları ile “döküm deneyim ve ustalık” birlikte kullanılarak en uygun döküm şartları ortaya çıkarmaya çalışılıyor. Hedef müşteriye en hızlı numune dökebilmek ve “en hızlı doğru iş” yapmak. Ergitme ünitesinde her biri çift potalı üç adet endüksiyon ocağı bulunan Gedik Döküm Hendek Tesisi’nde, çelik kalıplar FTL marka reçineli kum kalıplama makinasında yapılıyor. Alfaset reçinenin kullanıldığı bu makinada karıştırıcı kolu kapasitesi 20 ton/saat, sisteme akuple olan reklamasyon ünitesinin kapasitesi ise 9 ton/saat. Sistemde modellerin bağlandığı altı istasyon ve karosel mevcut olup, sistemin kalıp yapma kapasitesi 6-10 kalıp/saat’tir. Model bağlama plakalarının ölçüleri 1100 X 1100 X 500 X 500 mm olan tesiste kalıplar boyandıktan sonra kurutuluyor ve maçalar yerleştirilerek kapatılıyor. Bu haliyle döküme hazır olan kalıp dökülmek üzere döküm hattına veriliyor. Bu alanda el kalıbı da yapılan tesiste 2000 kg/adet ağırlığa kadar çelik döküm parça dökülebiliyor. Gerek otomatik kalıplama hattı gerekse el kalıplama kapasitesi ile Gedik Döküm müşterilerine değişik ağırlık ve büyüklükte parçalar için çözüm üretmeyi hedefliyor. Tüm bu üretim süreçleri deneyimli Gedik Döküm personelleri tarafından sürekli kontrol altında tutuluyor ve müşteriye en iyi kalitede, planlandığı gibi, döküm parça üretiliyor. Modern döküm donanımları ve deneyimli çalışanları ile GEDİK Döküm Hendek’te üretimini ihracata yönlendirerek başarılı projelerde çalışmalar yürütüyor. Dökümhanede, karbon çelikleri, az ve orta alaşımlı ıslah çelikleri, sürtünme aşınmasına dayanıklı yüksek kromlu çelikler, darbe aşınmasına dayanıklı yüksek manganezli çelikler ile ısıya dayanıklı paslanmaz çelikler ve korozyona dayanıklı paslanmaz çelikler muhtelif alaşımlarla dökülebiliyor. Malzeme anlamında halen geniş bir seçenek sunan Gedik Döküm, bu kapasitesini sürekli artırma hedefli çalışıyor. Teknik donanımlarını ve yatırımlarını bu yönde sürekli artırıyor. Dökümden sonra yolluk ve besleyiciler dökülen alaşım tipine göre kesme taşları veya oksi-asetilen şalomaları ile parçadan ayrılıyor. Ön kontrolü yapılan parçalar bilyalı te- mizleme ve taşlama işlemlerinden sonra ısıl işleme gönderiliyor. Paslanmaz çeliklerin bilyaları da paslanmaz bilyalardır ve ayrı bir makinada temizleniyor. Isıl işlem uygulamaları olarak firma bünyesinde veya beraber çalışılan tedarikçilerde sertleştirme (su, yağ, hava), meneviş, gerilim alma ve normalizasyon yapılıyor. Paslanmaz çelikler için gerekli yüksek ısıdan aniden soğutma işlemleri de firmanın ısıl işlem rejimleri arasında. Ayrıca yine paslanmaz çelikler için uygulanan yüzey temizleme ve pasivasyon imkanları da tesiste mevcut. Tüm bu döküm sonrası teknik olanaklarla Gedik Döküm, çelik döküm parçalarda olması gereken tüm süreçleri bünyesinde ve tedarikçilerinde oluşturarak, Hendek 2. OSB’de ülkeye modern bir dökümhane kazandırarak, üretimini ihracata hedefleyerek ülke ekonomisine katkı sağlıyor. Firma bünyesinde ve Gedik Test Merkezi (GTM)’de bulunan tahribatlı ve tahribatsız (NDT) test imkanları ile kimyasal analizler, metalografik analizler, sertlik, çekme ve çentik darbe testlerini yapmak ve raporlamak mümkün. Ayrıca tahribatsız muayene metotlarını (X-Ray, ultrasonik, manyetik parçacık, penetrant vs.) TÜRKAK tarafından akredite bir kuruluş olan GTM bünyesinde bulunan Seviye I, II ve Seviye III elemanları ile kullanarak da parçayı döküm hataları açısından özenle incelemek ve raporlamak mümkün. Parçanın bünyesi radyografik ve/veya ultrasonik test metodları, yüzeyi ise manyetik parçacık ve/veya penetrant test metodları ile muayene ediliyor. Müşteri istekleri (parçanın teknik ve son kullanım şartlarını baz alan özelliklerine göre) göz önüne alınarak üretim yapan Gedik Döküm, müşterinin istediği her türlü kalite dokümanı da mal sevkiyatı ile birlikte müşteriye iletiliyor. Sonuç olarak, bu yazıda tüm süreçleri ayrıntıları ile anlatılan çelik döküm çalışmaları Gedik Döküm, Hendek tesislerinde kapasitesini artırarak sürekli yeni projelerde yer alıyor. Yurt dışı müşterilerinin kalite ve satın-alma elemanlarından sürekli övgü ve kabul görüyor. Gedik Döküm, Hendek tesislerindeki kum döküm (pik, sfero ve çelik) faaliyetlerini önümüzdeki aylarda Hassas Döküm faaliyetlerini de İstanbul – Pendik’ ten Hendek’e taşıyarak artıracak. Gedik Döküm çatısı altında ancak yerleşim olarak ayrı bir yapılanma ile Gedik Hassas Döküm faaliyetlerini 2013 yılı içinde Hendek’te devam edecek. Bu yeni yapılanması ile Gedik Döküm, İstanbul – Pendik’te olduğu gibi yerli ve yabancı müşterilerine pik dökümden, çelik döküme ve hassas döküm parçalarına kadar uzayan “sistem çözümü” üretmeye devam edecek. Türkdöküm 65 TANITICI BÜLTEN Dökümhane Toz Tutma ve Filtrasyon Sistemleri Türkiye ofisini 2012 yılında faaliyete geçiren Nederman, dökümhane toz tutma ve filtrasyon sistemleri konusundaki tecrübesini Türk döküm sanayisinin hizmetine sundu. Nederman Türkiye Dökümhane Satış Müdürü Emre Sezgin, hizmetleri ve hedefleri hakkında bilgi verdi. İ sveç’te 1944 yılında kurulan dünyanın önde gelen filtrasyon ve toz tutma sistemleri üreticisi Nederman, döküm sanayine daha iyi hizmet hedefiyle 2012 yılında, dökümhane ve çelikhanelere yönelik Dantherm Filtrasyon sistemlerini satın aldı. Nederman ayrıca 2012 yılında Türkiye ofisi’ni faaliyete geçirerek 2013 yılı ile birlikte Türk döküm sanayine doğrudan hizmet vermek için dökümhane departmanını da faaliyete geçirdi. 30 ülkede satış ve hizmet şirketi ile 30 ülkede de distribütör ağı olan Nederman’ın dünya çapında 1950 çalışanı bulunuyor. Nederman filtrasyon sistemlerinin, başta dökümhaneler ve çelikhaneler olmak üzere, kaynaklı imalathaneler, talaşlı imalathaneler, araç servis istasyonları, acil servisler, asfalt tesisleri, krematoryumlar, gıda sanayi, atık yönetimi ve geri dönüşüm tesisleri, laboratuvarlar, ahşap, tarım ve ilaç sanayinde kullanıldığını belirten Nederman Türkiye Dökümhane Satış Müdürü Emre Sezgin, yıllarca Dantherm ismi ve kalitesi ile satılan filtrasyon sistemlerinin de bundan böyle Nederman ismi ve uluslararası bilgi ve tecrübesiyle sanayicilerimizin hizmetinde olacağını söyledi. Ekonomik ve ekolojik açıdan verimli, üretim konusunda global yetkinlik lideri olmak vizyonuyla yola çıktıklarını söyleyen Emre Sezgin, Nederman’ın uygulama, üretim ve sistem alanlarındaki benzersiz bilgi temeli ile etkili üretim, çevresel yarar ve daha güvenli iş yerleri sağlama 66 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 konularına katkıda bulunmayı misyon edindiğini belirtti. Eko Verimli Filtreler Tüm çözümlerin ve ürünlerin hem ekolojik olarak hem de ekonomik olarak verimli duruma getirilerek iş verimliliği ve üretim ekonomisini geliştirip çevre ve işçi sağlığına özen göstermeyi amaçladıklarını vurgulayan Emre Sezgin, “Vizyonumuzdaki bu iki konsepti Eko-Verimlilik ortak adı altında bir araya getirdik” dedi. Nederman, işletme içinde toz ve duman filtrasyonundan başka, yayılan toz ve kum için de mobil veya sabit yüksek vakumlu temizlik ünitelerini de dökümhanelerin hizmetine sunuyor. Bu sayede kum silolarından, yürüyen bantlardan ve kalıplama hatlarından dökülen kum ve tozları çok hızlı ve pratik bir şekilde tutmak mümkün oluyor. Türkiye’de faaliyet gösteren dökümhanelerin büyük kısmında filtrasyonun ya hiç yapılmadığını ya da çok zayıf ölçüde uygulandığını belirten Emre Sezgin: “Bu da gerek çevre ve insan sağlığı açısından gerekse de işletmelere bindirdiği ciddi ceza yükü bakımından çok ciddi bir önem arz etmektedir. Çevresel faktörler ve çevreye karşı olan sorumluluklar nedeniyle artık pek çok sanayi kuruluşu ki, bunların içinde en çok göze batanlar hep dökümhaneler TANITICI BÜLTEN olmuştur, filtrasyon ve toz tutma sistemleri için ciddi yatırımlar yapmak zorundadırlar. Nederman olarak en ekonomik ve en ekolojik filtrasyon sistemi üretmeye ve sanayicilerimizin yanında olmaya devam edeceğiz.” Sektörlerinde çoğunlukla yeterli teknik bilgiye ve mühendislik hesaplamalarına dayanmayan filtre sistemleri üretildiğini ve bu sistemlerin işletmelerde randımansız olarak çalıştığını söyleyen Emre Sezgin, bu durumun da işletmelere ek filtrasyon ihtiyacı getirdiğini ve sanayicilere de hesapta olmayan operasyonel maliyetler yüklediğini söyledi. Genel olarak işletmelerin, bu tip yatırımlarda öncelikli olarak ilk yatırım maliyetlerini göz önüne alıp seçim yapmaktan yana olduğunun altını çizen Emre Sezgin, ancak bu tip önem arz eden yatırımlar yapılırken kısa vadeye göre hesap yapmanın çok doğru olmadığını belirtti. Sezgin, “Sanayi yatırımlarında, bir ürünün ucuz veya pahalı olduğunu anlamak için en az 5-10 yıllık bir analiz yapmak gereklidir. Bu süre zarfında arıza oranı, servis miktarı, tüm duruşlar, yedek parça gereksinimi, servise kolay ulaşılabilirlik ve ekonomik ömür gibi parametreler incelenir ve yatırımın pahalı veya uygun olduğuna karar verilebilir. Dünyada ve Türkiye’de önde gelen dökümhaneler Nederman (Dantherm) filtre sistemlerini kullanmakta. Bundan önce olduğu gibi bundan sonra da dünya’nın en iyi filtrasyon sistemleri Nederman tarafından üretilmeye devam edilecektir dedi. Türkdöküm 67 İÇİMİZDEN BİRİ HABER 68 Kamil Bayrak Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Üniversite eğitiminin ardından önüne çıkan iki yoldan biri olan dökümcülüğü tercih eden ve döneminin önde gelen firmalarında yöneticilik yapan Kamil Bayrak, emekli olmasına rağmen sektörden ayrılamamış. Birçok firmaya danışmanlık yapan Kamil Bayrak, hala “sıvı metalin akışından keyif alan” içimizden biri. İÇİMİZDEN BİRİ Kamil Bey kısaca sizi tanıyabilir miyiz? Ben 1944 yılında İstanbul’da doğdum. İlk okulu Akşemseddin İlkokulunda, orta ve liseyi İstanbul Erkek Lisesi’nde, üniversite eğitimimi de İTÜ Maden Fakültesi Metalürji Bölümü’nde tamamladım. Askerliğimi yaptığım Gölcük Tersanesi’nde dökümhane müdürlüğü yaptım. Askerlik dönüşü 3 yıl Haliç Tersanesi’nin dökümhanesinde, ardından da 4 yıl Singer dökümhanesinde çalıştım. Yılmaz Turhan ağabeyimizin Ayazağa’daki dökümhanesinde 1 yıl çalıştıktan sonra Demisaş firmasına geçtim ve 15 yıl orada kaldım. Ardından geçtiğim Çemaş’ta 10 yıl genel müdürlük, 1 yıl da yönetim kurulu üyeliği yaptım; halen danışman olarak devam etmekteyim. Bu mesleği neden tercih ettiniz? Bizim aile bir önceki nesil olarak pek eğitimli değil. Bizde ilk eğitimli kişi ben ve bir büyük ağabeyim, o da mimar oldu. Benim mimarlığa pek yeteneğim olmadığı için tercih etmedim. O dönemlerde profesyonel futbolculuk da yaptığım için kolay bir bölüm olsun diye Maden Fakültesi’ni tercih ettim. Maden fakültesine geldikten sonra orada; petrol, genel maden, jeoloji ve metalürji olmak üzere 4 bölüm olduğunu öğrendim. Ben de metalürjiyi tercih ettim. “Çelik Dökümlerin Besleyicilerine Egzotermik Müdahale” üzerine olan diploma çalışmamı Eskişehir Şeker Fabrikası’nın dökümhanesinde yaptım. Dolayısıyla da dökümcülüğe adım attım. O günden sonra da hep döküm üzerine çalıştım. Bu mesleği sevdim ve hep severek yaptım. O sıvı metalin akışı bana hala büyük keyif verir. Hele hele bir modelleme yapıyor, onu kalıplayıp döküyor, sonra parçayı çıkartıyorsunuz ya ortaya, müthiş keyifli bir iş. Dökümhanenin tozunu yuttuktan sonra geri dönüşü olmuyor herhalde. Peki toz dökümhanenin kaderinde mi var? Asla, gerçi benim çalıştığım dökümhanelerin son ikisi böyleydi,ama Çemaş’ta tozsuzlaştırma adına bir hayli mesafe kat etmiştik. Yatırım yapılmadığı, bu sorunu gidermek için bir ödenek ayrılmadığı için, tozlu ortamlarda çalıştık. Yoksa toz, bu işin kaderi değil. Şimdi artık eski usullerdeki kalıplamalar yapılmıyor. Otomatik kalıplama makineleri, kuma müdahale imkanları var artık. Kumu soğutucudan geçirip belli rutubette dolaştırdığınız zaman zaten toz olmaz. Toz sadece döküm yaptıktan sonra sarsak elek ve kum soğutucuya girinceye kadardır. Bir de sıcak döküm parça stok sahasında oluşur. Bu bölgeleri çok iyi aspirasyonla temizlerseniz toz olmaz. Yani toz dökümhanelerin kaderi değildir. Bir de dökümhanenin projesi toz olmaması bakımından çok önemlidir. Mesleğe başladığınız dönemde nasıldı döküm sektörü ve dökümhanelerin durumu? O zaman otomatik kalıplama yapan veya makina ile kalıplama yapan çok az yer vardı. Özellikle benim çalıştığım yerlerde el kalıpçılığı hakimdi. Mesela bir Ferro Döküm ya da Döktaş veya Demisaş gibi firmalar o zaman- Çelik Dökümlerin Besleyicilerine Egzotermik Müdahale üzerine olan diploma çalışmamı, Eskişehir Şeker Fabrikası’nın dökümhanesinde yaptım. O günden sonra da hep döküm üzerine çalıştım. Bu mesleği sevdim ve hep severek yaptım. O sıvı metalin akışı bana hala büyük keyif verir. lar yoktu. Erkunt küçük bir dökümhane idi. Makina ile kalıplama yapılan bir Demirdöküm vardı ama o da sadece radyatör yapıyor ya da parça döküyordu. Döktaş filan 1975’te kuruldu. El kalıpçılığı ve bir de kalıplama makinaları, yani takalama usulü kalıp yapan kalıplamalar vardı. Kendi dökümhaneniz olsun gibi bir hedefiniz olmadı mı hiç? Hiç olmadı ama bugün üzgünüm. Yani ben bugün çok iyi bir dökümhane sahibi olabilirdim, onu görüyorum. Büyük dökümhanelerde, keyif alarak çalıştım. Her çalıştığım firmada da firmanın sahibiymiş gibi davrandım. Yatırımları yönlendirdim, Demisaş ve Çemaş’ın geldiği noktayı görüyorsunuz. Bu süreçte size destek olan sektör profesyonelleri oldu mu? Bu konuda bana en çok yardımı rahmetli Feridun Dikeç Hoca yapmıştır. Bir derdim oldu mu ona sorardım. Benden çok büyük değildi, beraber talebelik yaptık ama bilge bir insandı. Onun dışındaki insanlardan da yardım aldım. İnsanlarla dost olmayı severim, dolayısıyla da bir derdim olduğunda kime sorsam cevabını alırdım. O dönemde akademisyenlerin, üniversitelerin sektöre desteği nasıldı? Biz talebeyken çok fazla ilişkileri olduğunu zannetmiyorum. Ama bizim sanayide çalıştığımız dönemlerde, özellikle benim çalıştığım Demisaş’ta, gerek genel müdür gerek ben, akademisyenlere inandığımızdan, dostluğumuzun da çok iyi olmasından dolayı, çok iyi ilişkiler kurduk onlarla. Onlar da kendilerini geliştirmek için bizden istifade ettiler. Bizim işçilerimize eğitim verdikleri de oldu. Bizden istenen bir deneyi rahatlıkla yapardık. Mesela Demisaş’ta şöyle bir iş yaptık; fabrikayı 3 gün tatil ettik, çalışan bütün mühendislere kupol ocağından sfe- Türkdöküm 69 İÇİMİZDEN BİRİ ro döküm tatbikatını öğrettik ve o arkadaşlar gördü. Yani biz 3 günlük üretimden vazgeçtik ama 10 civarında genç arkadaşlarımıza, kupol ocağından alınan sıvı metalle sfero döküm nasıl yapılır onu gösterdik. 75’lerden sonra büyük dökümhanelerin kurulduğunu görüyoruz. Bunların kurulması için bir alt yapı lazımdı herhalde? Doğrudur. Yetişkin eleman lazımdı. O dönemlerde yüzde 100 dışarıya mahkumdunuz. Makina fiyatları, hat fiyatları, ocak fiyatları o kadar pahalıydı ki. Mesela indüksiyon ocağında Eges çıktı, hele de ABB ile işbirliği yaptıktan sonra en büyük ocakları yapabilecek duruma geldi. Böylelikle Türkiye’de de indüksiyon ocağı ulaşılabilir hale geldi. Eges’ten 5M çıktı, bir de Inductotherm Türk olarak üretim yapmaya başladı. Dolayısıyla bu kanalda büyük bir açık kapatılmış oldu. Çeşitli kalıplama yapan firmalar, hat yapan arkadaşlar vardı ama bunlar çok büyük firmaların ihtiyaçlarına cevap verecek düzeyde değildi. Eski makinaları alıp revize edip servise veriyorlardı. O da bir şanstı. Mesela simdi Sinto’dan bir hat almıyorsunuz da, Sinto’dan bir veya iki makina alıp o makinanın devamını Türkiye’de yaptırma imkanınız var. Ben çok övünmeyi sevmem ama sektöre çok önemli katkılarım olduğunu da düşünüyorum. Mesela bir hatta robot ihtiyacı vardı, o robotları Türkiye’de yaptırdık. Çetin Makina’da makina mühendisi olan bir arkadaşımızı, bugün bir kalıplama hattı kuracak tesise sahip olmasına katkı sağladık. Bugün artık Türkiye’de döküm sanayine bir sürü teçhizat yapılabiliyor. Otomatik döküm ocağı, potalar, indüksiyon ocağı ya da kum mikseri yapılıyor. Dolayısıyla döküm sanayinin ihtiyaçları Türkiye’den karşılanabiliyor. Sadece çok komplike kalıplama makinalarını yine dışarı- 70 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 dan almaya mecburuz hala. Döküm sanayi dünyada da oldukça gelişti. Ama bu eski tesisler toz ve çevre şartlarından kaynaklı kapanır duruma geldi. İşçilik maliyetlerinin de yüksek olması, bizim gibi düşük iş gücü maliyetli olan ülkeleri avantajlı hale getirdi. O avantajı da hala koruyoruz. Otomasyon ne kadar olsa da yine de çok emek yoğun bir iş… Kesinlikle. Bunu anlamak için küçük şehirlerdeki organize sanayilere bakmak yeterli olacaktır. Oralara gittiğiniz zaman işçi arayan firmaların genelde dökümhaneler olduğunu görürsünüz. Normal, insanı yormayan, tozu olmayan, kolay çalışma ortamı olan yerlerde herkes normal işçisi ile çalışır eleman aramaz. Ama bir dökümhane her zaman eleman arar, çünkü elemanı başka yerde iş buldu mu hemen kaçar. Burada sorgulanması gereken çalışma ortamları neden sağlıklı değil? Mesela neden dökümhanelerde toz var? Burası hiç sorgulanmıyor. Konya’da aks yapan ve aksı herkesten ucuza sattığı için çok fazla üreten entegre bir dökümhane biliyorum. Gelin görün ki dökümhane tozdan geçilmiyor. Ne yazık ki Türkiye’de paralar boşa harcanıyor. Yapılması gereken şeyler yapılmıyor. İleride yaparız deyip, yapılmıyor. Tabii ki sonradan da o boşluğu doldurabilirsin, yine teşvik alabilirsin. Baştan yapmak zorunda da değilsin. Baştan paraları harcayıp daha sonradan zor şartlara düşmek tozsuzlaştırma yatırımı yapmamak güzel bir şey değil. Eskinin dökümcülerinin, duayenlerinin bugünün dökümcülerine nasıl bir katkısı oldu? Onlardan iş tecrübesini aldılar, ahde vefayı aldılar. Onla- İÇİMİZDEN BİRİ rın yanlarında çalışan işçiler, onları çok severler. Şimdiki nesil biraz daha fazla odasında oturan ve bilgisayarla işlerini halleden bir nesil. Tabi işçi de o dönemin işçisi gibi değil. Kimi arkadaşlar çocuklarına metalürji eğitimi aldırdı, işin başına yavaş yavaş çocuklarını getiriyorlar. Onların hiçbir şansı yok mecburlar orada çalışmaya, ama genelde dökümhaneler sevilmiyor. Metalürji mühendisliğine ihtiyaç var fakat dışarıda olduğu gibi Türkiye’de bu mesleğe çok önem verilmiyor. Malzeme mühendisliği metalürji işidir. Türkiye’de malzeme mühendisliği yapılacak firma bulamazsınız. Öyle olunca da işsizlik söz konusu oluyor. Ama döküm sektöründe her zaman yetişmiş elemana iş vardır. Türkiye için geleceği olan bir sektördürdiyebilir miyiz? Yurtdışına gittiğinde gözlem yapan arkadaşlarım dökümcülüğün bir 10 sene daha ömrü olduğunu, alüminyum ile birlikte yavaş yavaş tükenmekte olduğunu ifade ediyorlardı. Benim görüşüm hiç öyle olmadı. Kriz dönemleri dışında bizim dökümhanelerimiz yüzde 70-80 ihracata yönelik tam kapasite ile çalışıyor. Benim şu an meşgul olduğum alan Rusya olduğundan orası için konuşmak gerekirse, orada daha bir 50 yıl dökümcülük var. Bu durum Türkiye için de geçerli. Alüminyum geldi dökümün yerini alıyor yönündeki söylemler, doğru değil. Döküm sanayimiz 1990’lardan sonra bayağı bir zirve yaptı. Döküm sektörünün bugünkü durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Dökümün oluşturduğu tablo da dünya konjonktürü ve ülkemizin ekonomik durumu ile ilgili. 2002 yılından beri idare eden hükümetin bir tane yatırımı var mı? Yatırım olmazsa döküm sanayi ne yapar? Türkiye’de ekonomik bir gelişme olmuyor. Özel sektör yurtdışı ile olan ilişkilerinden dolayı daha şanslı. Çok iyi hatırlıyorum, bir İzmir firması ihracat yapamadığı için ekonomik krizlerden müthiş etkileniyordu. Şimdi öğrendim üretiminin yüzde 70’ını ihraç ediyor, çok da hoşuma gitti, büyük de bir firmadır. Firmalar yurtdışı ile yaşıyor. Türkiye’de son günleri saymazsak dövizin seyri TL karşısında sabit gidiyor. Ama gelin görün ki ne kadar düşük göstermeye çalışsalar da her sene yüzde 10-15 enflasyon oluyor. Dolayısıyla sanayiciler zorlanıyor. Dışarıda iş yaptığınız firmalar dolar ve Euro bazındaki fiyatlarını sabit tutuyorlar. Hem enflasyonun olması hem de döviz karşısında paranızın sabit kalması bir handikap yaratıyor. Türkiye döküm sektörü her zaman yurtdışına bağlı çalışmak zorunda. Doğal olarak bütün dünyadaki hareketlerden de etkileniyor. Krizlerin arkasından bir hareketlenme olur ama Türkiye’de henüz o olmadı, ufak bir kıpırdanma varmış gibi. Ama yurtdışı olmazsa hiçbir şey olmaz. Türkiye’de yapılan araba sayısı düşüyorsa, döküm sektöründe gelişme olabilir mi? Dışarıya bağımlı olmak, üretim biçimlerini etkiliyor mu? Genel anlamda Türkiye’nin bir felsefesinin olması lazım. Eskiden Avrupa dikte ediyordu veya bize öyle geliyordu. Ne zaman ki toplam kalite kültürü gelişti , döküm sektöründe Avrupa ile daha uyumlu çalışmaya başlandı. Hassas otomatik kalıplama hatları sayesinde istenilen kalite yakalandı. Bizde Ar-Ge’ye kaynak ayrılamıyor, bu önemli bir eksiklik. Bu biraz da kültürel bir durum mu acaba? Tabi ki. Bazı profesyoneller bunu yaptırabiliyor. Patronsal kültür olursa bunu yapmak, yapabilmek daha mümkün. Mesela patron, dökümhaneden girince bakıp “buranın hemen toz sistemini yapın, burada toz görmeyeceğim” diyebiliyor mu? Diyebiliyorsa, onun karşılığı paradır. Bunu diyebilme şansınız varsa, her şeyi de yapabilirsiniz. Türkiye’de yeni dökümhane yatırımları var mı? Var ama oldukça küçük çaplı. Yeni yapılan dökümhaneler, daha çok eski dökümhanesini bırakıp biraz sermaye birikimi yapmış biraz da banka desteğinden yararlanmış eski dökümhane sahipleri tarafından yapılıyor. Özel üretimi artırarak, daha çok da yurtdışına satmak için bağlantı kuranlar var. Ama büyük dökümhane yatırımı yok, olması da gerekmiyor şu anda. İhracata dayanan bir sektör olmasına rağmen bence şimdilik bu kadarı yeterli. Bu mesleği tercih edecek gençlere neler söylemek istersiniz? Döküm sanayi özveri isteyen bir iş koludur. Burada çalışacak arkadaşların başka yerde iş bulamadıkları için değil, isteyerek çalışmaları gerekir. Gelişme ancak böyle sağlanabilir. Çünkü taşıma suyla değirmen dönmez. Benim bir felsefem vardı, genç mühendis işe almayı çok severdim. Bugünün şartları ile ilk 100 bin lirayı bana kaybettirmezse o mühendis olamaz derdim. Demek ki sorumluluk almıyor. Genç arkadaşları vardiyanın başına verirdim, bana telefon edip de “Şunu nasıl yapacağız?” dediğinde, “Ben yokken ne yapıyorsan onu yap, ben yokum” derdim. İnisiyatif, yetki ve sorumluluk almasını isterdim. Ama sistemini kurmuş firmalarda pek böyle olmaz. Orada da elemanın yetişmesi çok uzun zaman alır, garanti iş gözüyle bakar ve kendini geliştirme konusunda çaba harcamaz. Benim olduğum firmalarda öyle değildi. Yanıma gelen elemanların birçoğu daha sonra çok iyi yerlerde ve pozisyonlarda iş buldular. Veya o firmada tepe noktalara geldiler Bu eğitim sürecinin işletmelere kalması olumsuz bir durum değil mi? İşletmelerin işini zorlaştırmaz mı bu durum? Dökümhaneleri bir bakkal dükkanı gibi, satış yapan bir yer olarak görmemek lazım. Orada bağlantılar üst düzeyde geliştiği için orada insanın yetişmesine de katkıda bulunmamız lazım. Bizim işimizi yapacak bu insan. Yoksa nasıl yetişecek bu elemanlar, Türkiye’deki eğitim sistemine bir baksanıza. Ben iş hayatına başladığım günden beri insanlarla mesleki anlamda tartışmayı severim. Yani Türkdöküm 71 İÇİMİZDEN BİRİ bir zaman ustabaşı ile tartışırdım, ondan sonra mühendislerle tartışmaya başladım. Kim gelip ne sorarsa, hepsinin cevabını bildiğim kadarıyla veririm veya bilmiyorum ben bunu derim. Yani ben her şeyi bilen bir adam olmadım. Hiç kimse de olamaz. Gençler benim odama çekinmeden gelirlerdi. Öğrenmeye ihtiyacı olan herkese eğer biliyorsam bilgiyi veririm. ‘Bu beni geçer’ diye, hiçbir zaman yerimden de endişelenmemişimdir; keşke geçse. Ben, çok firmada çalışmadım. İlk baştaki bir-iki firmayı saymazsak mesleki anlamda istikrarlı bir iş yaşamım vardı diyebiliriz. Askerliği yapacaktım zaten. Ondan sonra Haliç tersanesinde çok şey öğrendim. Ben White metal dökümü bilirim, pirinç dökümü, bronz dökümü, pik dökümü, sfero dökümü de bilirim, çelik dökümü de bilirim. Neden biliyorum, oralarda çalıştığım için. Ondan sonrası da zaten, Demisaş ve Çemaş. 15 yıl Demisaş’ta, 11 yıl da Çemaş’ta çalıştım. TÜDÖKSAD’a ne zaman üye oldunuz? Dernek sektör için ne anlama geliyor? Çalışmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? TÜDÖKSAD’a ilk defa Sayın Yılmaz Turhan’ın yanında çalışırken, 1978 yılında üye oldum. Derneğin en güzel yanı, döküm sektöründeki insanları bir araya getirmesi, dökümcülerin birbirini görmesine olanak sağlaması. Orada bir takım birlikler oluşturulmaya, fiyatlar belirlenmeye çalışıldı ama onun olmayacağı görüldü. Öyle bir şey olamazdı da zaten. Ama dostluklar oluştu, birbirini hiç görmeyen insanlar dernek sayesinde tanışma şansını yakaladı. Bir mesleki birlik oluştu. Derneğe herhangi bir karşılığı olmadan emek veren arkadaşlara ben sizin aracılığınızla da teşekkür etmek istiyorum. Hakikaten zaman harcıyorlar, bunun bir karşılığı yok. Manevi haz alıyorlardır mutlaka. Bir şeyler elde edildi. Kurumsal anlamda temsil edilmek birçok avantaj sağlıyor. Ayrıca Devlet ile olan iliksiler tek elden ve etkili bir biçimde yürütülmeye başlandı. Derneğe önerileriniz ya da eleştirileriniz var mı? İnsanların o kadar çok işi var ki. Buna zaman ayırmaları, bir araya gelmeleri bile çok zor. Eğitim faaliyetleri de artık öyle zannediyorum eskisi kadar sıklıkla yapılmıyor. Eskiden firmalar bu işe daha fazla zaman ve para ayırıyorlar; gençler de geliyor dernekte eğitim alıyorlardı. Benim fabrikamdaki genç geliyor, eğitime katılıyor, not alıyor sonra da gelip benimle tartışıyordu: “Bu iş böyle olacakmış” diye. Eğitim faaliyetlerine daha fazla ağırlık verilebilir diye düşünüyorum. Emekli oldunuz ama hala sektörün içindesiniz. Şu anda ne yapıyorsunuz? Evet emekli oldum ama boş durmuyorum, home ofis işimi yürütüyorum. Ruban Makina’da danışmanlığım sürüyor, Akman Döküm’ün sökülmesi ile ilgileniyor; projenin çizilmesi ile ilgili danışmanlık yapıyorum. O proje tamamlandıktan sonra Rusya’da inşaatın hazırlanması, bu makinaların götürülmesi ve montajı ile ilgileneceğim, çalıştırıp devreye alacağız. Ondan sonra orada benim işim sa- 72 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 dece üretim danışmanlığı şeklinde sürecek. Çocuklarınızdan dökümle ilgilenen var mı? Benim üç çocuğum var. Ben onlara meslek seçimi konusunda hiç etkide bulunmadım. Büyük kızım doktor, küçük kızım iç mimar oğlum ise makina mühendisi oldu. Meslek hayatınızda mutlaka enteresan olaylar yaşamışsınızdır. Bunlardan birini bizimle paylaşmak ister misiniz? Gölcük Tersanesi’nde yedek subay olarak askerliğimi yapıyorum. Grup amirimiz ise bir yarbay. O zaman dökümhanede parça döküyoruz. Ama bu parçaların nereye döküldüğünü ve ne amaçla kullanılacağını bilmiyoruz. Sonradan öğrendiğimize göre döktüğümüz tuğlalar, Petkim’in fırın duvarında kullanılıyormuş ve de çatlıyormuş. Bunun haberini bize biraz geç verdiler. Makina mühendisi olan yarbay, “Bu ne rezalet, ben İstanbul’a gidiyorum. Ben gelene kadar düzeltin bunu” dedi. Ben bu döküm tuğlaları üç farklı şekilde ısıl işleme gönderdim. Üç ısıl işlemin sonucu da iyi çıktı, artık çatlama olmadı tuğlalarda. Meğer dökümleri ısıl işleme göndermiyorlarmış. Yarbay izinden Albay olarak döndü. Biz de çiçek yaptırıp tebrik etmeye gittik. Alnımdan öptü, “Çok güzel bir iş çıkardın, tebrik ederim” dedi. Sorunlara çözüm yaratabilmek için işe bilimsel bakabilmek gerekiyor. Son olarak, futbolla devam edelim. Sohbetimize başlarken profesyonel futbolculuğunuzdan bahsettiniz. Futbolla hangi boyutta ilgilendiniz? Ve neden bıraktınız? İstanbul Erkek Lisesi’nde okulda oynamadım ama lise son sınıfta keşfettiler ve takımda oynattılar beni. Ondan sonra Galatasaray’a gittim, genç takıma, o zaman tabi Ali Sami Yen var. Yarım saha maç yaptık, 4-5 gol attım. Hemen “sana lisans çıkartalım” dediler. O zaman 17 yaşındaydım ve büyüklerin arasında oynuyordum. Ama ilgisizlik olduğunu görünce İstanbulspor’a gittim SalıPerşembe İstanbulspor’un şeref stadındaki antrenmanına, Çarşamba günleri de genç takımın Beylerbeyi’nde antrenmanına gidiyordum. Zaman geçti genç takım maçları başladı, önümüze geleni yeniyorduk. Ondan sonra genç milli takıma seçtiler beni, genç milli takımda iki yıl oynadım. Onun bana katkısı çok oldu. 4 sene İstanbulspor’da kaldım. Amatör oynadım, sonra profesyonel olarak Vefa’ya geçtim. Vefa umduğum gibi olmadı, bu sefer Kocaelispor’a gittim. Orada çok iyi oynadım. Sonra Eskişehirspor aldı beni, orada da 1 yıl oynadım. Üniversiteyi bitirmiştim, iş bulma endişemden dolayı Kütahyaspor’a geçtim. Eşim de maden mühendisi Kütahya’da ona iş buldular bana bulamadılar. Ben de askerliğimi aradan çıkarayım dedim ve askere gittim. Futbola 1961 senesinde genç takımda başladım, 70 senesinde bıraktım. Aslında benim için o dönem iki yol vardı; ya futbolcu olacaktım ya da mesleğimde ilerleyecektim. Futbolun ve futbolcuların da bana çok katkısı oldu. Çünkü çok değişik bir dünyaydı… MAKALE Küresel Seramik Döküm Kumu “CERABEADS” in Karakteristik Özellikleri ve Uygulamaları Kenji Wakita Makoto Matsubara Cerabeads Sales Department 12-8 Shiokusa, Seto, Aichi, 489-0895, Japan Itochu Ceratech Corporation 12-8 Shiokusa, Seto, Aichi, 489-0895, Japan * CERABEADS Türkiye Distribitörü Metko Hüttenes-Albertus Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. NAIGAI CERABEADS 60 (CERABEADS) Japonya’da üretilen yapay seramik döküm kumu olup sinterlenmiş refrakter özelliği sayesinde dökümde diğer kumlara alternatif olarak kullanılır. Termal genleşmesi sıfır olan yüksek ısıya dirençli her türlü metalde kullanılan küresel bir kumdur. Bu özelliklerinden dolayı da CERABEADS sistemde tek kum olarak reklamasyonu yapılarak da kullanılır. Anahtar sözcükler: yapay, seramik, küresel, kum, ısı genleşmesi, refrakterlik, ısı direnci, yanma, penetrasyon, mukavemet, reklamasyon 1. Giriş Uluslarası rekabet ortamında iyi kalitede döküm parça üretmek dökümhaneler için önemli bir faktördür. Özellikle bu faktörle birlikte çevreci ürünler kullanarak hem çevreye hem de insan sağlığına zarar vermemek dökümhaneler için başlıca hedef olmuştur. CERABEADS sinterlenmiş müllit özelliği sayesinde çevreci bir kumdur. Hem kalıp hem de maçada kullanılan ve diğer doğal kumlarla (Silis, zirkon, kromit) karşılaştırıldığında bu kumlardan ayırt edici özelliği olan bir kumdur. Dünya çapındaki yıllık satış 30 bin tondur. 2. CERABEADS’in Özellikleri Tablo 1’de Cerabeads’in diğer doğal kumlarla karşılaştırmalı özelliği gösterilmektedir. 1) Tane şekli ve büyüklüğü CERABEAD’in tane şekli tamamen yuvarlaktır. (Şekil 1). Üretim prosesi Şekil 2 de gösterilmiştir. CERABEADS’in küresel şekli Şekil 2’de gösterilen taneleme yoluyla elde edilir ve ince tane boyutu elde edilirken herhangi bir kırma ve ezme işlemine tabi tutulmaz. Bu nedenle de kumun reçine ile karıştırılması sırasında daha az toz oluşur. Ayrıca kalıplama ve maçada daha iyi akışkanlık sağlar. Sulu harç işlemi Granulasyon işlemi Sinterleme Yuzey polisajı ve sınıflandırma işlemi Şekil 2. Üretim İşlemi 2) Özgül Ağırlık Cerabeads’in özgül ağırlığı silis kumu ile aynı değerde olup zirkon ve kromit kumlarına oranla hafif bir kumdur. Şekil 1. Cerabeads 74 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 3) Kimyasal stabilitesi CERABEADS nötr bir kumdur (ref.PH tablosu 1) bu yüzden de her tür reçine ile kullanılır. MAKALE Cerabeads Zirkon Kromit Silis Kütle ağırlığı (g/cm3) 1.69 2.95 2.81 1.58 pH 7.2 5.7 7.9 6.6 Asidite (ml/50g) 0.0 0.6 0.9 -0.2 Mineral bileşeni Müllit Zirkon Kromit Kuvars Kimyasal bileşeni Al2O3 61% SiO2 37% ZrO2 66% SiO2: 32% Cr2O3 45% Fe2O3 25% SiO2 99% Sinteleme Doğal Doğal Doğal Üretim Metodu Tablo 1. Cerabeads ve diğer döküm kumlarının karşılaştırmalı özellikleri *Sorumlu yazar k.wakita@itc-cera.com, FAX +81-(0)561-21-4141 4) Tane büyüklüğü dağılımı CERABEADS’in tane büyüklüğü dağılımı AFS40 ile AFS 170 aralığındadır. (Şekil 3, MB diğer bir çeşit yapay seramik kumudur.) Orta büyüklükteki taneler üretimde mevcuttur. Dökümde kullanılan kumda geçirgenlik özelliği isteniyorsa büyük tane boyutu, döküm parçasında düzgün yüzey isteniyorsa ince tane boyutu önerilir. 80 Dial gauge Electric furnace Şekil 4. Isıl genleşme oranı ölçü metodu E(%) = #1450 #400 70 60 50 MB 1.0-0.2 mm 40 #650 20 10 0 14 18,5 28 36 50 xx100 LL0 E = Isıl genleşme (%) L1 =1,273 C (mm) sıcaklıktan sonraki boyut L0 = Test parçasının orijinal boyutu (mm) 30 12 L1 - L0 #1700 MB 1.4-0.6 mm 70 100 140 Tane dağılımı (karışım) Şekil 3. CERABEADS Tane Dağılımı 3. Isıl Genleşme Özelliği 3.1 Kumda İstenilen Özellikler Dökümü yapılacak olan otomobil motor parçası genelde kompleks tasarımlı bir parça olup hafif ağırlıklı bir döküm gerektirir bu yüzden de dökümü sırasında ısıl genleşmesinin kontrolde tutulması gerekir. Burada CERABEADS’in ısıl genleşme özelliğini ne tür bir şekilde belirlediğimizi açıklıyoruz. 3.2 Test Metodu Cerabeads’in ısıl genleşme oranı aşağıdaki metot uygulanarak bulunmuştur (Şekil 4). 1) 50×18 ×28 mm ölçüsünde test parçası oluşturulmuştur. 2) Test parçası 1,273 °C de sıcaklıktaki elektrikli ocağakonulduktan sonra ölçü aletiyle boyutları ölçülmüştür 3) Isıl genleşme oranı aşağıdaki formül ile belirlenmiştir. 200 3.3 Sonuç Testin sonucu Şekil 5’te gösterilmiştir. Cerabeads’in ısıl genleşme oranı silis kumundan çok daha düşüktür. Cera280 -280 beads ile dökülen döküm parçalarının boyutlarında değişiklik olmamış, maçada kırılma ve damarlaşma görülmemiştir. Şekil 6 Cerabeads ile Silis kumunun karışımı sonucundaki ısıl genleşmeyi göstermektedir. Isıl genleşme oranı düşmüştür. CERABEADS (Tablo 1) ile silis kumunun özgül ağırlığı aynı olduğundan homojen şekilde karışmışlardır. Bu da CERABEADS’in maçada ısıl genleşmesini çok iyi kontrol ettiğini göstermektedir. Thermal Expansion (%) SIKLIK ORANI (%) Test piece 1.6 1.4 Silica Chromite Zircon Cerabeads 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 -0.2 0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 Heated Time (s) Şekil 5. Döküm kumlarının ısıl genleşme tablosu Türkdöküm 75 Thermal Expansion (%) MAKALE 1.6 1) Begining 1.4 1.2 2) Falling down 1.0 0.8 0.6 Cone 0.4 3) End of test 0.2 0.0 0 20 40 60 80 100 80° Cerabeads ratio (%) Firing & Increasing temperature Şekil 6. Silis kumu ve Cerabeads karışımı ısıl genleşme tablosu Şekil 7. Refrakterlik Ölçüm Metodu 3.4 Uygulamalar CERABEADS su ceketinin silindir kafa ve bloğunda kullanılmıştır. CERABEADS ile silis kumunun karışım oranı nasıl bir kalitede parça istendiğine bağlıdır. CERABEADS akışkanlığı ve geçirgenlik özelliği olan bir kum olup kullanıldıktan sonra da kimyasal özelliği değişmeyen bir kumdur. Eğer dökümhane reklamasyon sistemi yeterliyse CERABEADS dökümde defalarca kullanılabilir. Bazı spesifik parçalarda özellikle maçada tek kum olarak ve yine kalıpta ve maçada shell kumu olarak da kullanılır. Bu da iyi kalitede ve düşük maliyette döküm parça üretmek için etkili bir yöntemdir. Bu bölümde CERABEADS kumunun pratik bir şekilde refrakterlik özelliğini değerlendirdik. 4. Refrakterlik Özelliği 4.1 Kumda İstenilen Özellikler Döküm kumu yüksek ısıya dayanıklı bir kumdur. Ergimiş metale karşı direnç gösterir. Çelik dökümde zirkon ve kromit kumları yüksek refrakterlik özelliklerinden dolayı tercih edilir (tablo 2) fakat bazı durumlarda parçanın metalle direkt temas eden yerinde zirkon ve kromit kumları bile etkisiz kalır. 4.2 Test Metodu Test metodu aşağıda ve Şekil 8’de gösterilmiştir. 1) Numune kum bir kaba konur. 2) Daha sonra çeşitli sıcaklık derecelerinde fırına konur. 3) Soğuduktan sonra fırından çıkarılır. 4) Kum kütlesi 6 gözenekli elekten geçirildikten sonra yanma değeri aşağıdaki formülle hesaplanır. F(%) = WL WT xx100 F = Yanma oranı (%) WL = Elekteki kum kütle ağırlığı (g) WT = Toplam numune kum ağırlığı (g) Isıl Direnci (K) 1) Kum bir kaba konur 76 CERABEADS 2,098 Zirkon 2,098 Kromit 2,153 Silis 2,003 3) Fırından çıkarılır 2) Fırına konur 4) Yanma oranı ölçülür Tablo 2. Isıl Direnç Özelliği Şekil 8. Measurement of fusion ratio Şekil 7, refrakterlik ölçümünü gösterir. Konik şekilli parça toz haline gelmiş numune ile kalıplandıktan sonra fırınlanır. Fırınlama işlemi konik şekilli parçanın üst kısmı eğilmeye başlarken bitirilir. Bazı kumlarda konik parça erise bile kumun akışkanlık özelliğinden dolayı konik şekil eğilerek düşmez. Sonuç olarak da bu kum yuksek ısıya dayanıklı kum olarak nitelendirilir. Yalnız bu metot her türlü döküm kumunun refrakterlik özelliğini belirleyen bir metot değildir. 4.3 Sonuçlar Tablo 3’de test sonucu gösterilmiştir. Aynı metotla, yüksek ısıya dirençli diye adlandırılan kromit kumunda denenmiş ve düşük sıcaklıkta yanma gözlenmiştir. Bu sonuç tablo 2’de gösterilen değerlerle aynı değildir. CERABEADS’de yüksek ve düşük sıcaklıklarda bile yanma görülmemiştir. Zirkon kumu da CERABEADS’e yakın sonuç vermiştir fakat 1773 °C’nin hemen altında yanma göstermiştir. Silis kumunda ise saflık derecesine göre yanma göz- Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 MAKALE lenmiştir. Beklenmedik bir biçimde yüzde yüz (%100) kuvars içeren silis kumu yanmamıştır. Bu da bize katkı maddeli döküm kumunda ısıl direncinin daha düşük olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, özellikle kromit kumundaki refrakterlik özelliği ısı direnci özelliğini göstermiyor. 4.4 Uygulamalar CERABEADS örneğin çelik dökümde, elektrik sektörü için üretilen türbin yuvası, konstruksiyon makina parçası ve otomotiv sektörü için üretilen turbo gövdesi parçalarında astar kumu ve dolgu kumu olarak da kullanılır. CERABEADS döküm parçasında görülen ve kumdan kaynaklanan yanma hatalarını ve parçanın temizlenmesi işlemininin süresini azaltır. 5. Mukavemet 5.1 Kumda İstenilen Özellikler 1,473 1,573 1,673 1,773 K Cerabeads 0 0 0 0 Zirkon 0 0 0 4 Kromit 39 44 49 54 Silis (SiO2:100%) 0 0 0 0 Silis (SiO2: 95%) 0 2 49 85 Silis (SiO2: 79%) 27 99 100 100 Kum Öğütücü (110rpm) Şekil 9. Kum öğütücüyle kırma 5.3 Sonuç Test sonucu aşağıdaki tablo 4’de gösterilmiştir. CERABEADS kırılma oranı diğer kumlara göre daha düşüktür. Bu nedenle de geri kazanımı yapılarak defalarca kullanılır. Sonuç olarak da sistemde istenildiğinde tek kum olarak kullanılır. Kırılma oranı yüksek olan kumların reçine ile karışımı ve geri kazanımı yapılırken toz meydana gelir oysa CERABEADS mukavemeti yüksek kum olduğundan hiçbir toz yaratmaz. Ayrıca CERABEADS tıpta silikoz hastalığı diye adlandırılan hastalığa neden olmaz çünkü CERABEADS silis yerine müllit’den oluşur. 0 20 40 60 min Cerabeads 100 101 104 106 Zirkon 100 102 105 109 Kromit 100 108 114 122 Silis (SiO2:100%) 100 110 119 125 Tablo 3. Yanma oranı (%) Tablo 4. Kırılma oranı (%) Bazı çelik dökümcüler kum atığını azaltmak için kumu reklamasyon yoluyla geri kazanıp tekrar kullanırlar. Kumun geri kazanım oranı kumun mukavemeti ve ısıl iletkenliğine bağlıdır. Özellikle mekanik reklamasyondaki geri kazanım oranı kumun mukavemetine bağlıdır. Kumun mukavemetli olması ufalanarak toz yaratmaması, çevreyi kirletmemesi önemlidir. Cerabeads’in reklamasyona dayanıklı kum olması nedeniyle dökümhaneler tarafından tercih edilir. 5.2 Test metodu Mukavemet test metodu aşağıda gösterilmiştir (Şekil 9). 1) Belli bir oranda kum alınır. 2) Numune kum öğütücüde 20ф alümina toplarıyla kırılır. 3) Kırılma oranı aşağıdaki formül ile hesaplanır. C (%) = AC AO C = Kırılma oranı (%) AC = AFS gfn kırıldıktan sonra AO = AFS gfn kırılmadan önce xx100 5.4 Uygulamalar CERABEADS Japonya ve Kore’de birçok dökümhanede tek kum olarak kullanılır. Bu dökümhaneler genelde yüksek mangenez ve yüksek krom içeren çelik dökümhaneleridir ve çeşitli ağırlıklarda döküm üretirler.( maksimum2 50mt). Bu dökümhaneler CERABEADS’i sistemlerinde tek kum olarak kullanırlar. Başka bir kum kullanmadan tek kum sistemiyle üretimlerini gercekleştirirler. CERABEADS ile tek kum sisteminin en büyük faydaları kum atığını azaltması, kalıplamada harcanan zamanı tek kum kullanarak azaltması ve döküm parça kalitesini arttırmasıdır. 6. Sonuç 1) CERABEADS’in PH’I nötr olduğundan diğer doğal kumlar gibi her türlü reçineyle kullanılır. 2) CERABEADS’in ısıl genleşme oranı çok düşük olduğundan damarlaşma, maça kırılmasından kaynaklanan döküm hatalarını önler. 3) CERABEADS’in ısıl direnci yüksektir bu yüzden de kumun yanmasından kaynaklanan döküm hataları CERABEAS kullanıldığında oluşmaz. 4) CERABEADS yüksek mukavemetli bir kumdur ve sistemde tek kum olarak da kullanılır. Referanslar : [1] M. Matsubara, JACT Technical report No. 14-27, (2003) [2] M. Matsubara, JACT 2001 Autumn Congress, (2001) Türkdöküm 77 HAMMADDE PİYASALARI TÜDÖKSAD Hammadde Fiyat Endeksi Hammadde fiyat endeks tablosu, her ayın ilk haftası güncellenmekte ve TÜDÖKSAD’ın web sitesi www.tudoksad.org.tr ‘den yayınlanmaktadır. Hammadde fiyatları TL / ton Dönem 2005 ORT/AVE 2006 ORT/AVE 2007 ORT/AVE 2008 ORT/AVE 2009 ORT/AVE 2009 / 12 2010 / 01 2010 ORT/AVE 2010 / 12 2011 / 01 2011 / 02 2011 / 03 2011 / 04 2011 / 05 2011 / 06 2011 / 07 2011 / 08 2011 / 09 2011 / 10 2011 / 11 2011 / 12 2011 ORT/AVE 2012 / 01 2012 / 02 2012 / 03 2012 / 04 2012 / 05 2012 / 06 2012 / 07 2012 / 08 2012 / 09 2012 / 10 2012 / 11 2012/12 2012 ORT/AVE 2013/01 2013/02 2013/03 2013/04 2013/05 Hurda (1) SferoPiki (2) Hematit Pik (3) Çelik Piki (4) Ort Max Ort 560 910 639 543 565 708 770 845 900 820 792 830 840 845 880 880 900 900 950 865 944 940 950 960 970 920 930 900 900 800 890 890 916 890 860 890 860 810 472 515 589 978 698 880 700 842 924 962 980 1008 996 1058 1059 1072 1203 1202 1228 1110 1162 1087 1159 1090 1152 1130 1167 1121 1122 1085 1088 1000 1080 1084 1107 1054 997 1005 999 980 373 407 487 612 502 497 545 651 715 818 806 800 771 817 810 798 852 863 860 848 918 830 931 895 881 889 918 863 835 840 836 750 810 814 855 815 804 835 808 784 Max 717 1605 897 1340 780 929 1016 1030 1152 1065 1065 1090 1130 1182 1275 1350 1300 1260 1300 1183 1275 1280 1355 1412 1450 1410 1313 1370 1358 1220 1270 1220 1328 1270 1160 1260 1160 1096 Hurda Fiyatı (1) Çolakoğlu Metalurji A kalite fiyatı ve Türkiye genelindeki dökümhanelerce satın alınan paketli veya dökme, kaplamasız, DKP sac hurdalarının maliyet fiyatlarının günlük hesap edilmiş ağırlıklı aylık ortalaması Sfero Piki (2) İthal kaynaklardan temin edilen Sfero pikinin güncel fiyatlar ve bağlanan sözleşmeler ile dökümhanelere maliyet fiyatlarının ortalaması Hematit Piki (3) İsdemir, Kardemir ve ithal kaynaklı pikin güncel fiyatlar ile dökümhanelere maliyet fiyatlarının ortalaması 78 Nisan - Mayıs - Haziran / 2013 Ort 594 982 656 822 692 834 906 1002 980 966 972 999 1042 1127 1102 1210 1208 1106 1146 1072 1141 1082 1058 1035 1057 1048 1056 997 993 966 956 929 1027 938 913 966 936 992 Max Ort 641 1416 992 992 725 878 939 1030 1040 1014 1014 1028 1053 1190 1190 1260 1260 1250 1260 1132 1230 1220 1177 1165 1160 1130 1130 1095 1080 1004 998 980 1114 970 960 1028 976 1025 428 462 521 859 564 678 675 779 848 875 898 901 893 912 962 1059 1059 1120 1130 1015 1017 987 1005 930 980 994 1007 962 1011 962 890 856 888 870 946 850 829 857 836 854 Max 592 1227 840 940 747 847 905 960 970 970 973 942 1020 1055 1102 1270 1280 1150 1100 1066 1098 1100 1170 1150 1150 1190 1200 1120 925 900 929 930 1072 931 880 885 870 887 Sfero Pik Çelik Döküm Döküm Döküm (5) (6) (7) 423 461 535 795 600 689 623 746 820 890 893 904 884 938 935 1028 1028 1033 1044 979 1040 966 1045 993 1017 1010 1043 992 979 963 962 875 945 949 981 935 901 920 904 882 515 766 556 624 614 729 796 878 873 867 852 886 906 966 966 1014 1015 954 1000 931 1002 951 950 952 975 934 934 910 889 831 866 857 921 855 838 873 847 854 373 407 483 612 502 497 545 651 715 818 806 800 771 817 810 798 852 863 860 848 918 830 931 895 881 889 918 863 835 840 836 750 810 814 855 815 804 835 808 784 Çelik Piki (4) İsdemir, Kardemir ve ithal kaynaklı pikin güncel fiyatlar ile dökümhanelere maliyet fiyatlarının ortalaması Sfero Döküm Hammadde Maliyeti (5) Sfero Döküm Hammadde Maliyeti Ortalama % 50 sfero piki ve % 50 hurda ile hesaplanan malzeme maliyeti Pik Döküm Hammadde Maliyeti (6) Ortalama % 50 hurda ile % 25 hematit ve %25 çelik piki ile hesaplanan malzeme maliyeti Çelik Döküm Hammadde Maliyeti (7) % 100 hurda ile hesaplanan malzeme maliyeti HAMMADDE PİYASALARI 0,9 Çolakoğlu Metalurji Hurda Fiyat 0,700 0,624 Değişimleri (TL/kg) 0,800 0,8 0,650 0,7 Aylık Ortalama - A Kalite DKP 0,6 0,5 05.13 02.13 11.12 08.12 05.12 02.12 11.11 08.11 05.11 02.11 11.10 08.10 05.10 02.10 11.09 08.09 05.09 02.09 11.08 08.08 05.08 02.08 11.07 08.07 05.07 02.07 11.06 0,2 CAEF Metallic Material Endeksi 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 06.03 09.03 20.03 03.04 06.04 09.04 12.04 03.05 06.05 09.05 12.05 03.06 06.06 09.06 12.06 03.07 06.07 09.07 12.07 03.08 06.08 09.08 12.08 03.09 06.09 09.09 12.09 03.10 06.10 09.10 12.10 03.11 06.11 09.11 12.11 03.12 06.12 09.12 12.12 03.13 06.13 (Euro / ton) x (June 2003 = 100) CAEF Metallic Material Endeksi Year Average (Euro / ton) 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Eurofer Avrupa hurda endeksi (euro: 2001=100) 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 January 76 96 103 99 130 163 251 182 221 259 227 219 364 319 298 February 74 96 99 99 135 178 252 187 232 264 194 221 339 309 287 March 76 97 98 107 139 205 231 200 247 269 163 255 339 322 290 April 75 98 100 108 137 203 213 211 247 343 166 319 326 320 290 May 76 99 103 110 125 190 178 214 237 428 178 306 327 319 278 June 80 101 103 114 110 167 150 227 238 439 157 289 340 301 July 79 96 102 114 113 202 172 229 239 445 173 279 335 289 August 79 95 100 114 123 247 194 218 231 398 186 300 337 298 September 78 100 101 112 139 259 214 212 230 302 200 311 327 293 October 78 103 100 113 138 275 181 220 228 238 179 277 312 275 November 79 103 95 116 138 273 186 218 223 182 173 296 294 286 December 82 105 96 121 148 254 183 213 224 228 195 325 301 290 Average Index 78 99 100 111 131 218 200 211 233 316 183 283 328 302 Türkdöküm 79 TÜRKİYE DÖKÜM SANAYİCİLERİ DERNEĞİ ÜYE FİRMALARI FİRMA ADI ŞEHİR ADARAD DÖKÜM ÜRÜNLERİ SAN. TİC. A.Ş. BURSA 0224 714 82 00 0224 714 87 49 www.adarad.com.tr AKDAŞ DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. ANKARA 0312 267 18 80 0312 267 18 88 www.akdas.com.tr AKMETAL METALURJİ ENDÜSTRİSİ A.Ş. İSTANBUL 0216 593 03 80 0216 593 03 82 www.akmetal.com AKPINAR DÖKÜM ve MAKİNA SAN. A.Ş. ANKARA 0312 267 04 50 0312 267 04 51 www.akpinardokum.com ALFA DÖKÜM MAK.SAN. TİC. ITH. IHR. LTD.ŞTİ. ANKARA 0312 267 17 97 0312 267 05 63 www.alfadokum.com.tr ANADOLU DÖKÜM SANAYİ A.Ş. KOCAELİ 0262 527 23 51 0262 527 28 76 www.anadoludokum.com.tr ARAL DÖKÜM MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 567 51 66 0212 612 90 33 www.araldokum.com.tr ARDEMİR ÇELİK DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. KONYA 0332 248 25 00 0332 249 40 40 www.ardemir.com ARDÖKSAN SFERO KAL. PİK DÖK. SAN. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 871 00 49 0212 873 00 49 www.ardoksan.com ARPEK ARKAN PARÇA ALUM. ENJ. KALIP SAN. TİC. A.Ş. KOCAELİ 0262 658 97 44 0262 658 97 49 www.arpek.com.tr AS ÇELİK DÖKÜM İŞLEME SAN. TİC. LTD. ŞTİ SAMSUN 0362 266 88 47 0362 266 67 46 www.ascelik.com ATİK METAL SAN. TİC. A.Ş. İZMİR 0232 328 35 10 0232 328 35 18 www.atikmetal.com.tr AY DÖKÜM MAK. SAN. TİC. A.Ş. ANKARA 0312 267 04 57 0312 267 04 56 www.aydokum.com AYHAN METAL PRES DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. KOCAELİ 0262 751 21 94 0262 751 21 98 www.ayhanmetal.com.tr AYZER DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 771 51 00 0212 771 51 02 www.ayzerdokum.com BİLGE DÖKÜM MAKİNA SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0212 565 60 65 0212 565 61 70 www.bilgedokum.com BMC SANAYİ TİCARET A.Ş. İZMİR 0232 477 18 00 0232 477 18 77 www.bmc.com.tr BORAN ÇELİK DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. ANKARA 0312 640 11 66 0312 640 11 77 www.borancelik.com BURDÖKSAN DÖKÜM MAD. NAK. TİC.SAN.LTD.ŞTİ. BURSA 0224 493 26 06 0224 493 26 09 www.burdoksan.com CANBİLENLER DÖKÜM MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. KONYA 0332 342 10 70 0332 342 09 98 CEVHER DÖKÜM SANAYİ A.Ş. İZMİR 0232 478 10 00 0232 478 10 10 www.cevherdokum.com CMS JANT ve MAKİNA SAN. A.Ş. İZMİR 0232 399 10 00 0232 399 10 10 www.cms.com.tr COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİC. SAN. A.Ş. BURSA 0224 573 42 63 0224 573 42 73 www.componenta.com ÇELİK GRANÜL SANAYİ A.Ş. İSTANBUL 0212 771 45 55 0212 771 20 57 www.celikgranul.com ÇELİKEL ALÜMİNYUM DÖKÜM İML. SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 311 14 42 0216 311 10 67 www.celikel.com ÇEMAŞ DÖKÜM SANAYİ A.Ş. KIRŞEHİR 0386 234 80 80 0386 234 83 49 www.cemas.com.tr ÇUKUROVA-İNŞAAT MAK. SAN. TİC. A.Ş. MERSİN 0324 221 84 00 0324 221 50 20 www.cimsatas.com DALOĞLU DÖKÜM MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ADAPAZARI 0264 275 48 07 0264 275 14 11 www.daloglu.com DEMİSAŞ DÖKÜM EMAYE MAM. SAN. A.Ş. KOCAELİ 0262 677 46 00 0262 677 46 99 www.demisas.com.tr DENİZCİLER DÖKÜMCÜLÜK SAN. TİC. A.Ş. İZMİR 0232 376 72 80 0232 376 72 83 www.denizcast.com DİRİNLER DÖKÜM SAN. TUR. LİMAN İŞL. TİC. A.Ş. İZMİR 0232 376 87 87 0232 376 85 67 www.dirinlerdokum.com DOĞRU DÖKÜM MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. BURSA 0224 482 29 35 0224 482 29 39 www.dogrudokum.com DOĞU DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ELAZIĞ 0424 255 50 77 0424 255 56 56 www.dogudokum.com.tr DÖKÜMAŞ MALATYA METAL İŞLEME MERKEZİ SAN. TİC. A.Ş. MALATYA 0422 237 50 62 0422 237 50 47 www.dokumas.com.tr DUDUOĞLU ÇELİK DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. ÇORUM 0364 254 90 01 0364 254 90 04 www.duduoglu.com.tr DUYAR VANA MAKİNA SANAYİ TİC. A.Ş. İSTANBUL 0212 668 18 08 0212 594 73 42 www.duyarvalve.com EKSTRA METAL DÖKÜM İZABE MAK. SAN. İTH. İHR. LTD. ŞTİ. ANKARA 0312 267 05 56 0312 267 05 59 www.ekstrametal.com.tr EKU FREN KAMPANA DÖKÜM SAN. A.Ş. KOCAELİ 0262 658 10 01 0262 658 10 00 www.eku.com.tr ELBA BASINÇLI DÖKÜM SAN. A.Ş. ODÖKSAN OSMANELİ ŞB. BİLECİK 0228 461 58 30 0228 461 58 36 www.odoksan.com.tr ENTİL END. YAT. TİCARET A.Ş. ESKİŞEHİR 0222 237 57 46 0222 237 26 79 www.entil.com ER DÖKÜM MAK. SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 377 01 42 0216 377 01 47 www.erdokum.com ERGENEKON ÇELİK SAN. TİC. A.Ş. ANKARA 0312 280 86 97 0312 280 86 99 www.ergenekon.com.tr ERGİN MAKİNA MODEL DÖKÜM SAN. TİC.LTD.ŞTİ. KAYSERİ 0352 327 27 38 0352 327 29 45 www.erginmodel.com ERKUNT SANAYİ A.Ş. ANKARA 0312 397 25 00 0312 397 25 07 www.erkunt.com.tr ERTUĞ METAL DÖKÜM MAK.SAN.TİC.LTD.ŞTİ İSTANBUL 0212 691 02 72 0212 691 02 72 www.temsidokum.com FERRO DÖKÜM SANAYİ DIŞ TİC. A.Ş. KOCAELİ 0262 653 42 60 0262 653 41 60 www.ferrodokum.com.tr FORMMET METALURJİ MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. TEKİRDAĞ 0282 746 10 98 0282 746 11 00 www.formmet.com.tr GEDİK DÖK. VANA SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 307 12 62 0216 307 28 68 www.gedikdokum.com.tr GÜRMETAL HASSAS DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 394 33 31 0216 394 32 88 www.gurmetal.com.tr GÜVEN PRES DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 365 94 34 0216 365 29 82 www.gpdpress.com HAYTAŞ DÖKÜM SANAYİ TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 365 10 56 0216 314 19 80 www.haytas.com.tr HEKİMOĞLU DÖKÜM SAN. NAK. TİC. A.Ş. TRABZON 0462 325 00 25 0462 325 00 72 www.hekimogludokum.com HEMA OTOMOTİV SİSTEMLERİ A.Ş. TEKİRDAĞ 0282 758 10 40 0282 758 10 90 www.hattatholding.com HİSAR ÇELİK DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 464 70 00 0216 464 70 20 www.hisarcelik.com İĞREK MAKİNA SAN. TİC. A.Ş. BURSA 0224 243 16 06 0224 243 13 20 www.igrek.com.tr İSTANBUL DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. KOCAELİ 0262 728 13 00 0262 728 13 08 www.istanbuldokum.com İSTİKAMET DÖKÜM İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 691 11 03 0212 691 12 67 www.istikamet.com KALKANCI PRES DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 593 07 55 0216 593 17 42 www.kalkanci.com KARAMAN DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. DÜZCE 0380 537 52 67 0380 537 54 58 www.karamandokum.com KARDÖKMAK – KARDEMİR DÖKÜM MAKİNA A.Ş. KARABÜK 0370 418 22 34 0370 424 36 81 www.kardokmak.com.tr KAYDÖKSAN – KAYSERİ DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. KAYSERİ 0352 321 12 57 0352 321 11 94 www.kaydoksan.com.tr KIZILIRMAK DÖKÜM SANAYİ TİC. A.Ş. ÇORUM 0364 235 03 16 0364 235 03 20 www.kizilirmakdokum.com TÜRKİYE DÖKÜM SANAYİCİLERİ DERNEĞİ ÜYE FİRMALARI FİRMA ADI ŞEHİR KÖRFEZ DÖKÜM SANAYİ TİC. A.Ş. KOCAELİ 0262 754 51 77 0262 754 51 80 www.korfezdokum.com MEDAŞ METALURJİ DÖK. MAK. SAN. TİC. A.Ş. ANKARA 0312 267 45 75 0312 267 57 02 www.me-das.com.tr MENSAN OTOMOTİV MAK. AKS. SAN. TİC. A.Ş. MANİSA 0236 213 02 30 0236 213 02 29 www.mensanotomotiv.com.tr MERT DÖKÜM MAKİNA İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 364 32 12 0216 415 74 51 www.mertdokum.com.tr MES DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 886 90 00 0212 886 54 57 www.mesdokum.com.tr MESA MAKİNA DÖKÜM A.Ş. KONYA 0332 239 18 72 0332 239 18 76 www.mesamakina.com.tr MOTUS OTOMOTİV MAK. MET. SAN. TİC. A.Ş. KONYA 0332 239 12 41 0332 239 12 43 www.motusdokum.com NORMSAN TİCARET METAL İML. SAN. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 593 11 61 0216 593 05 15 www.normsan.com ÖNMETAL DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 485 48 74 0212 485 48 73 www.onmetal.com.tr ÖZGÜMÜŞ DÖKÜM SAN. TİC. A.Ş. ADANA 0 322 441 07 07 0322 441 14 14 www.ozgumus.com.tr ÖZGÜR DÖKÜM MAD. MAK. LTD. ŞTİ. ANKARA 0312 267 12 10 0312 267 12 11 www.ozgurdokum.com.tr ÖZGÜVEN DÖKÜM MAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ANKARA 0312 267 41 61 0312 267 51 61 www.ozguvendokum.com PINAR DÖKÜM SANAYİ TİC. A.Ş. İZMİR 0232 479 03 53 0232 479 05 16 www.pinardokum.com.tr RUBA PRES DÖKÜM SAN. A.Ş. MANİSA 0236 213 08 86 0236 213 08 08 www.rubapresdokum.com SAMSUN MAKİNA SANAYİ A.Ş. SAMSUN 0362 266 51 60 0362 266 51 62 www.samsunmakina.com.tr SERPA HASSAS DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 394 23 52 0216 394 23 55 www.serpahassasdokum.com SİLVAN SANAYİ A.Ş. İSTANBUL 0216 399 15 55 0216 383 31 38 www.silvansanayi.com SUPERPAR OTOMOTİV SAN. TİC. AŞ. İZMİR 0232 877 02 12 0232 877 02 17 www.superpar.net ŞAHİN DÖKÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İZMİR 0232 437 01 83 0232 437 01 85 www.sahindokum.com ŞENKAYA ÇELİK DÖKÜM VE YEDEK PARCA FABR. İZMİR 0232 877 21 23 0232 877 21 24 www.senkaya.com TAN ÇELİK DÖKÜM MAK. SAN. TİC. A.Ş. ELAZIĞ 0424 255 55 60 0424 255 55 63 www.tancelik.com TOSÇELİK GRANÜL SAN. A.Ş. İSTANBUL 0216 544 36 00 0216 544 36 06 www.toscelikgranul.com.tr TRAKYA DÖKÜM SANAYİ TİC. A.Ş. İSTANBUL 0212 315 52 40 0212 274 01 12 www.trakyadokum.com.tr ÜMİT DÖKÜM TİCARET SANAYİ LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 499 46 46 0216 499 46 50 www.umitcasting.com ÜNİMETAL HASSAS DÖKÜM MAK. YED. PAR. A.Ş. İSTANBUL 0216 591 08 70 0216 591 08 79 www.unimetal.com.tr YAZKAN MÜH. DÖKÜM MAK. SAN. LTD. ŞTİ. ANKARA 0312 641 32 10 0312 641 31 82 www.yazkan.com.tr İSTANBUL PİK DÖKÜMCÜLER ESNAF VE SANATKARLAR ODASI İSTANBUL 0212 576 60 10 0212 576 80 75 halilgv@varollar.com ANKARA MADENİ DÖKÜMCÜLER ESNAF VE SANATKARLAR ODASI ANKARA 0312 267 13 93 0312 267 04 97 www.ankaradokumculerodasi.org.tr İZMİR BİLUMUM DÖKÜMCÜ KÜÇÜK ESNAF VE SANATKR. ODASI İZMİR 0232 437 02 43 0232 437 01 46 SİNAN DÖKÜMCÜLER TEMİN TEVZİ KOOPERATİFİ KAYSERİ 0352 326 80 00 0352 326 89 69 5M ELEKTRO MEKANİK İML. İNŞ. TUR. DAH. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 527 83 54 0216 527 85 24 www.5mtr.com ACARER METAL SANAYİ TİC. A.Ş. İSTANBUL 0212 280 50 50 0212 280 50 51 www.acarermetal.com AMCOL MİNERAL MAD. SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 414 96 16 0216 414 96 20 www.amcol.com.tr AVEKS İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 410 00 60 0216 410 00 90 www.aveks.com.tr BES MÜHENDİSLİK SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 420 89 09 0216 364 66 48 www.besmuhendislik.com BİLGİNOĞLU ENDÜSTRİ MALZ. SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 0232 433 72 30 0232 457 37 69 www.bilginoglu-endustri.com.tr ÇELİKTAŞ SINAİ KUMU MADEN SAN. NAK TİC. A.Ş. İSTANBUL 0212 275 57 13 0212 347 87 07 www.celiktassilis.com ÇUKUROVA KİMYA END. A.Ş. MANİSA 0236 233 23 20 0236 233 23 23 www.cukurovakimya.com.tr EGES ELEKTRİK&ELEKTRONİK GER. SAN. TİC. A.Ş İSTANBUL 0212 446 41 21 0212 447 36 00 www.eges.com.tr EVREN İTH. İHR. PAZ. A.Ş. İSTANBUL 0212 325 96 60 0212 283 77 78 www.evren.ws EXPERT MÜMESSİLLİK TURİZM TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 573 38 88 0216 573 06 28 www.expert.com.tr FERROMET MÜMESSİLLİK TİC. A.Ş. İSTANBUL 0212 275 33 00 0212 275 11 42 www.ferromet.com.tr FOSTEMA METALURJİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ANKARA 0312 440 82 28 0312 439 66 84 www.fostema.com HANNOVER-MESSE ANKİROS FUARCILIK A.Ş. ANKARA 0312 439 67 92 0312 439 67 66 www.ankiros.com HERAEUS ELECTRO-NİTE TERMO TEKNİK SAN. TİC. A.Ş. ANKARA 0312 267 08 88 0312 267 08 87 www.electro-nite.com INDUCTOTHERM İNDÜKSİYON SİST. SAN. A.Ş. KOCAELİ 0262 646 34 24 0262 646 29 62 www.inductotherm.com.tr KADIOĞLU MADENCİLİK SAN. TİC. A.Ş. KARABÜK 0370 424 10 50 0370 415 66 50 www.kadioglumaden.com.tr KUMSAN DÖKÜM MALZEMELERİ SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 593 09 57 0216 593 09 59 www.kumsandokum.com.tr LMA MOTİF ALÜM. DÖKÜM SAN. MÜM. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 593 13 61 0216 593 13 62 www.lma.com.tr MAGMA BİLİŞİM TEKN. HİZM. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 557 64 00 0216 557 50 26 www.magmasoft.com.tr MARMARA METAL MAM. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 447 29 55 0216 447 29 69 www.marmarametal.com META-MAK METALURJİ MAK. MÜM. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 270 07 08 0212 270 08 88 www.metamak.com.tr METKO HÜTTENES ALB. KİMYA SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 411 69 11 0216 369 64 59 www.metkoha.com NEDERMAN MAKİNA SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0212 438 07 78 0212 438 07 78 www.nederman.com S&B ENDÜSTRİYEL MİNERALLER A.Ş. İSTANBUL 0212 247 49 85 0212 247 49 91 s.erdogan@sandb.com SİLTAŞ SİLİS KUMLARI SAN. TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 335 70 09 0216 335 71 57 www.siltas.com.tr SİLVAN DIŞ VE İÇ TİC. A.Ş. İSTANBUL 0216 380 36 18 0216 416 91 59 www.silvanticaret.com UNİKON METALURJİ VE KİMYA SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL 0216 399 98 68 0216 442 11 90 www.unikon.com.tr VESUVIUS İSTANBUL REFRAKTER SAN. TİC. A.Ş. FOSECO KOCAELİ 0262 677 10 50 0262 677 10 60 www.foseco.com.tr YILKAN MAÇA SUP. ÜRETİM PAZ. SAN. TİC. A.Ş. BURSA 0224 573 88 72 0224 573 74 93 www.yilkanchaplet.com BÖLGESEL KURULUŞLAR KATILIMCI ÜYELER