ASKERİ CEZA KANUNU
Transkript
ASKERİ CEZA KANUNU
ASKERİ CEZA KANUNU: Askerî cürümlerde dâva ve cezanın nasıl düşeceği1 Madde 49 - (Değişik: 11.12.1935 - 2862 S.Kn) Aşağıdaki fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere askerî suçlarda, dâva ve cezanın düşmesi hususlarında Türk Ceza Kanununun birinci kitabının dokuzuncu babı hükümleri tatbik olunur. A) Yoklama kaçağı, (…)2 , saklı ve firar fiilleri hakkında dâva müruru zamanı, bütün askerî mükellefiyetlerin veya bizzat girmiş oldukları taahhüdün bitmesinden itibaren işlemeye başlar. B) Hıyanet cürümleriyle maznun ve mahkûm olanlar hakkında müruru zaman yoktur. C) (Ek: 14.6.1989 - 3574 S.Kn) Sırf askerî suçlarda Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesi hükümleri uygulanmaz. AÇIKLAMA: Madde ile; 49 uncu maddede yazılı hükümler saklı kalmak kaydıyla T.C.K.da "Dava ve cezanın düşürülmesi" ile ilgili hükümlerin askeri suçlar hakkında da tatbik olunacağı öngörülmüştür. 1 Bu bölümde yer alan açıklamalardan alıntı yapmak için, alıntı yapılan yazıya şu ibare eklenmelidir : “En son içtihatlı, notlu, açıklamalı, ek ve örnekli Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği, Askeri Ceza Kanunu, Disiplin Mahkemeleri Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 645 s., Ankara 2010, 1. Baskı" isimli Kitaptan alıntı yapılan ve askerihukuk.net isimli web sitesine konulan bu dosya ve açıklamaların tüm hakları anılan kitabın yazarı (E.) Hak.Alb. Orhan ÇELEN'e aittir." Bu ibare eklenmek şartıyla, buradaki dosyalardan Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın açıklama ve dosyanın tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. 2 22.5.1930 günlü, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun, 11.12.1935 günlü, 2862 sayılı Kanun’un 4. maddesiyle değiştirilen 49. maddesinin (A) fıkrasının “… fiilleri hakkında dava müruru zamanı, bütün askeri mükellefiyetlerin … bitmesinden itibaren işlemeğe başlar” bölümünün, “bakaya suçu” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline dair Anayasa Mah.Kararı için bkz: 30.03.2011, Esas No: 2007/95 Karar No: 2011/61 5237 sayılı TCK.nun genel hükümlerinin As.C.K.da yer verilen suçlar hakkında da uygulanacağı, ancak As.C.K.nun zamanaşımına ilişkin 49/A maddesi hükmünün saklı olduğu hususunda bkz: As.C.K.na 31.3.2005 tarih ve 5329 sayılı K. ile Ek Madde 8/1. “Zamanaşımı”, kanunda yazılı müddetlerin geçmesiyle dava ve cezanın düşmesidir. Bu itibarla zamanaşımı iki türlüdür. Dava zamanaşımı, ceza zamanaşımı.3 Dava zamanaşımı; İşlenen suçun gerektiği cezanın şiddetine göre kanunda tayin edilmiş olan (T.C.K. 66) müddetin geçmesi ile kamu davasının düşmesi halidir.4 Ceza zamanaşımı; Mahkumiyetin gerektirdiği cezaların, şiddetlerine göre, kanunda tayin edilmiş olan (T.C.K. 68) müddetin geçmesi ile, infaz edilememeleri halidir.5 Madde de, yoklama kaçağı, bakaya ve saklıdan sonra sadece "firar fiilleri" zikredilmiş, ilk metinde yer alan "izinsizlik fiilleri" 2862 sayılı Kanunla madde metninden çıkarılmıştır. İzin tecavüzü suçları hakkında T.C.K.nun genel hükümlerinde yazılı dava zamanaşımına ilişkin süreler geçerlidir. Maddeye, 3574 sayılı Kanunla eklenen (C) fıkrasına göre de; sırf askeri suçlarda 6 T.C.K.nun 75 inci maddesinde yazılı "ön ödeme" hükümlerinin uygulanmayacağı öngörülmüştür. Böylece, As.C.K.da yer alan yukarı haddi 3 ayı geçmeyen sırf askeri suçların, T.C.K.nun 75 inci maddesi kapsamı dışında bırakılması amaçlanmıştır. 31.3.2005 tarih ve 5329 sayılı Kanunun 1. maddesiyle As.C.K.na eklenen Ek 8 inci maddeye göre; “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun genel hükümleri bu Kanunda yer verilen suçlar hakkında da uygulanır. Ancak, bu Kanunun fer'î askerî 3 Bkz. Gözübüyük, A.P: A.g.e., C.1, s. 421 4 Türk Huk.Lüg: A.g.e., s.258 5 Türk Huk.Lüg: A.g.e., s.258 6 Sırf askeri suç kavramı için bkz: As.C.K., 1. Maddenin açıklaması. cezalara ve cezaların ertelenmesine ilişkin hükümleri ile zamanaşımına ilişkin 49 uncu maddesinin (A) bendi hükümleri saklıdır.” Keza; “Sırf askerî suçlar ile As.C.K.nun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlar hakkında, kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar ile ön ödeme hükümleri uygulanmaz.” Bu hüküm, 49. maddeye 14.6.1989 tarih ve 3574 S.K. ile eklenen (C) fıkrasında yazılı hükmün tekrarı mahiyetindedir. As.C.K.nun üçüncü bab, dördüncü faslındaki suçlar, As.C.K.nun 79, 80 ve 81 inci maddelerdir. 22.5.1930 günlü, günlü, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun, 11.12.1935 2862 sayılı Kanun’un 4. maddesiyle değiştirilen 49. maddesinin (A) fıkrasının “… fiilleri hakkında dava müruru zamanı, bütün askeri mükellefiyetlerin … bitmesinden itibaren işlemeğe başlar” bölümünün, “bakaya suçu” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline dair Anayasa Mah.Kararı için bkz: 30.03.2011, Esas No: 2007/95 Karar No: 2011/61 AS. YARGITAY KARARLARI: 5237 sayılı T.C.K.nın zamanaşımına ilişkin olarak daha aleyhe hükümler içerdiği nazara alınarak, zamanaşımına ilişkin inceleme suç tarihinde yürürlükte olan 765 sayılı T.C.K.nın hükümlerine göre yapılmalıdır. 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren “5252 sayılı Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun” 5349 sayılı Kanunla değişik 6 ıncı maddesine göre kanunlarda öngörülen ‘ağır hapis’ cezaları, ‘hapis’ cezasına dönüştürülmüştür. As.C.K.ya 5329 sayılı Kanunla eklenen Ek-9 ’uncu madde hükmü de nazara alındığında, sanığa isnat olunan askerlikten kurtulmak için hile yapmak eyleminin unsur ve cezasının gösterildiği As.C.K.nın 81/1 inci maddesinde eylem için öngörülen “on seneye kadar ağır hapis” cezası “bir seneden on seneye kadar hapis” cezası hâline dönüşmüştür. Belirtilen düzenleme öncesinde 10 yıllık zamanaşımına tâbi olan yüklenen suç, yeni düzenlemeye göre anılan maddede öngörülen cezanın üst sınırı olan 10 yıl hapis cezası nazara alındığında da yine 765 sayılı T.C.K.nın 102/3 üncü maddesi uyarınca 10 yıllık zamanaşımına tâbi olup, 765 sayılı T.C.K.nın 104 üncü maddesi uyarınca 01.03.2001 ve 29.12.2005 tarihli mahkûmiyet hükümleri nedeniyle kesilen zamanaşımı süresi hüküm tarihinden itibaren yeniden işlemeye başladığından, sanık müdafiinin zamanaşımının dolduğuna ilişkin temyizinin reddine karar verilmiştir.(As.Yrg.1.D., 17.5.2006, E. 2006/891, K. 2006/875) As.C.K.nın 49 uncu maddesi uyarınca, firar suçundan dolayı dava zamanaşımı süresinin bütün askerî mükellefiyetlerin bitmesinden sonra başlayacağı dikkate alındığında; savaşta ve barışta askerliğe elverişli olmadığına karar verilmiş olan sanığın işlediği suçla ilgili dava zamanaşımı süresinin de, askerliğe elverişsiz olduğu tarihten itibaren başlayacağında kuşku bulunmaktadır. Suçun temadisinin sona erdiği 20.8.2000 tarihinden itibaren, azami dava zamanaşımı süresi olan yedi buçuk yıldan daha fazla zaman geçmiş olması karşısında, davanın zamanaşımına uğrayıp uğramadığının anlaşılması bakımından, sanığın askerliğe elverişsiz hâle geldiği tarihin belirlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple mahkûmiyet hükmünün bozulmasına karar verilmiştir.(As.Yrg.4.D., 2.6.2009, E.2009/1177, K.2007/ 1168).