10 konularına göre hangi hastalık vaka olarak nasıl sorulur?
Transkript
10 konularına göre hangi hastalık vaka olarak nasıl sorulur?
112 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 10 KONULARINA GÖRE HANGİ HASTALIK VAKA OLARAK NASIL SORULUR? ì KARDİYOLOJİ 1. MI’ýn mekanik komplikasyonlarý MI geçiren bir hasta beþ hafta sonra ateþ, göðüs aðrýsý ortaya çýkýyor. Dinlemekle kalpte frotman alýnýyor. Saðda plevral efüzyon var. Lökosit sayýsý 14.000 mm3, HB: 14 g/dl, trombosit sayýsý 240.000 mm3 ve sedimantasyon 34 mm/s olarak saptanmýþtýr. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) Anevrizma C) Kalp yetmezliði B) Dressler sendromu D) Hemorajik perikardit E) Papiller kas rüptürü Bu vakada en önemli ipucu 5 hafta sora ortaya çýkmasýdýr. Frotman alýnmasý perikardit lehine önemli bir bulgudur. Benzer bulgular hemorajik perikarditte de görülür. Fakat hemorajik perikardit ilk bir haftada görülür. Plevral efüzyon görülmez. Plevral efüzyon dressler sendromunda görülür. Otoimmün bir hastalýk olduðu için sedimantasyon ve CRP yüksekliði, lökositoz görülebilir. 2. MI’ýn mekanik komplikasyonlarý Yaygýn anterior MI tanýsý ile izlenen hastada tedavinin 5. gününde muayenede apekste yeni ortaya çýkan 3/6 derecede sistolik üfürüm alýnýyor. Üfürüm koltuk altýna yayýlýyor ve sol yana dönünce üfürüm þiddetleniyor. Dinlemekle S3 ve S4 alýnmýyor. Akciðer muayenesi normal olarak bulunuyor. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Septum rüptürü C) Papiller kas disfonksiyonu B) Serbest duvar rüptürü D) Papiller kas rüptürü E) Anevrizma Pansistolik üfürüm MY, TY ve VSD’de görülür. Mezokardiak odak patolojilerinde ilk akla gelecek VSD ve septum rüptürüdür. Apekste pansistolik üfürüm MY bulgusudur. Triküspid odakta ise TY düþünülür. Üfürüm apaksete olduðu için taný akut MY’dir. MY papillar kas disfonksiyonu ve papiller kas rüptüründe görülür. Ýkisinin en önemli farký papiller kas rüptüründe akut sol kalp yetmezliði bulgusu vardýr. Bu soruda akut sol kalp yetmezliði bulgularý verilmiþ olsaydý taný papiller kas rüptürü olurdu. 3. AMÝ 55 yaþýnda sigara içen bir erkek hastada bir saatten beri süren göðüs aðrýsý vardýr. Fizik muayenede 60 /40 mmHg, nabýz 45dk, boyunda venöz dolgunluk var, dinlemekle akciðerler doðal. EKG’de V3R ve V4R’da ST yükselmesi var. CK-MB 120 IU/L. Babasýnda KAH öyküsü var. Hastada hangi bölge MI’ü düþünülmelidir? A) Posterior C) Ýnferior B) Anterior D) Sað ventrikül E) Sol atrium AV nod ve sinüs nodun kanlanmasý en çok sað koroner arterden olur. AMÝ’de hipotansiyon ve bradikardi sað koroner arter lezyonlarýnda görülür. Sað ventrikül infarktüslerinde hipotansiyon ve sað taraftan çekilen V3R ve V4 R’de ST yükselmesi tipiktir. Tedavide birinci tercih izotonik sývý vermektir. 4. Burger 40 yaþýnda, sigara içen Asyalý bir erkek hastanýn ayaklarýnda aðrý, týrnaklarda ve kýllarda dökülme ve aðrýlý ülserleri vardýr. Kladikasyo intermittansý olan hastada Tibialis posterior ve dorsalis pedis nabýzlarý alýnamýyor. Biyopside orta ve küçük çaplý arter ve venlerde polimorfonükleer lökosit infiltrasyonu saptanmýþ. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) Raynoud fenomeni B) Burger hastalýðý VAKA SORULARI BÖLÜM 10 C) Periferik arter embolisi D) Lerich sendromu E) Ateroskleroza baðlý periferik arter týkanmasý Sigara içen erkek hastada vaskülitten bahseyidorsa taný Buerger hastalýðýdýr. Buerger hastalýðý arter, ven ve sinirleri tutar. Kladikasyo intermittans önemli bir bulgudur. 5. Aort anevrizmasý Hipertansiyonu ve DM’u olan 75 yaþýndaki bir erkek hastanýn rutin kontrollerinde abdominal muayenede göbek altýnda 5 cm çapýnda düzgün konturlu bir kitle lezyonu saptanýyor. Dinlemekle sistolik ejeksiyon üfürümü duyuluyor. USG’de abdominal aortada 6 cm büyüklüðünde geniþleme ve mural trombüs saptanmýþtýr. Bu hastada en sýk etiolojik neden hangisidir. Tedavide ne yapýlýr? A) DM-cerrahi C) Ateroskleroz-cerrahi B) Hipertansiyon-takip D) Sifiliz-cerrahi E) Herediter-takip Yaþa dikkat ediniz. Ateroskleroz en sýk abdominal aortayý tutar. 5 cm’den büyük ve içinde trombüs olduðu için kesin tedavi cerrahidir. 5 cm’den küçük veya içinde trombüs yoksa takip edilir. 6. AV tam blok 70 yaþýndaki hasta ani gelen bayýlma nöbetleri nedeniyle acil servise baþvuruyor. Çekilen EKG‘sinde kalp hýzýnýn 35-36 civarýnda olduðu görülüyor. Yakýnlarý hastanýn son 3 ay içinde zaman zaman baþ dönmesi ve fenalaþma yakýnmalarý olduðunu söylüyorlar. SGOT, LDH ve CPK normal sýnýrlarda bulunuyor. Bu hasta için en olasý taný aþaðýdakilerden hangisidir? A) Birinci derecede atriyoventriküler blok C) Mobitz tip 2 atriyoventriküler blok B) Mobitz tip 1 atriyoventriküler blok D) Tam kalp bloðu E) Ventriküler hýzý yavaþ atrial fibrilasyon Vaka sorusunda kalp hýzý <40 ve senkop varsa büyük ihtimalle AV tam bloktur. 6. Myokardit Önceden kalp hastalýðý olmadýðý bilinen 48 yaþýndaki bir kiþide geçirdiði viral enfeksiyondan on beþ gün sonra çabuk yorulma, nefes darlýðý, çarpýntý yakýnmalarý ile birlikte 37.5 oC ateþ, kalp hýzý 120/ dakika, 1. Kalp sesinde hafifleme, S3 gallop, apekste sistolik üfürüm ve yüksek kreatin fosfokinaz düzeyi saptanmýþtýr. Bu hasta için en olasý taný aþaðýdakilerden hangisidir? A) Romatizmal ateþ C) Akut miyokardit B) Enfektif endokardit D) Konstrüktif perikardit E) Akut aort yetmezliði Vaka özet olarak kalp yetmezliði ve kas hasarý ile giden bir durum var. Hastada kreatin kinaz yüksekliði kas hasarýný gösteriyor. Viral infeksiyon öyküsü pozitif. Taný myokardit. Eðer kas enzimi normal olsa idi taný perikardit olurdu. 7. Miksoma 44 yaþýnda bayan hasta ateþ ve nefes darlýðý þikayeti ile hastaneye getiriliyor. Öne eðildiði zaman bayýlmalarý oluyormuþ. Mitral odakta diastolik rulman duyuluyor. Yattýðý zaman hastanýn nefes darlýðý azalýyor, ayaða kalkýnca nefes darlýðý artýyor. Bu hastada tanýnýz nedir? A) kalsifiye mitral stenoz C) infektif endokardit B) aort yetmezliði D) miksoma E) triküspid yetmezliði Mitral odakta diastolik üfürüm veya diastolik rulman mitral stenozda duyulur. Bu hastada mitral stenozda görülen ortopne yok. Bunun yerine platipne tanýmlanmaktadýr. Buda miksoma için oldukça tipiktir. Mikzomalarda paraneoplastik ateþ ve lökositoz olabilir. 113 114 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 8. Akut perikardit 34 yaþýnda bir erkek hastada viral üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben göðüs aðrýsý geliþiyor. Aðrý kola ve boyna yayýlýyor, derin nefes almakla artýyor ve öne eðilmekle azalýyor. Fizik muayenede frotman alýnýyor. EKG’de konkav ST yükselmesi var. V1 ve AVR’de ise ST çökmesi saptanýyor. CK-MB normal olarak bulunmuþ. Bu hastada tanýnýz nedir? A) AMÝ B) Akut myokardit C) Akut perikardit D) Konstriktif perikardit E) Akut tamponad Bu hastada kardiak enzimler normal olduðu için myokardit ve AMÝ olamaz. Göðüs aðrýsý var. Enzimler normal ozaman bu hastada en muhtemel taný perikardittir. Akut perikarditte öne eðilmekle azalan aðrý vardýr. Konkav ST yükselmesi, V1’de ST çökmesi ise tipiktir. Enzimler normaldir. Enzim yüksek olsaydý AMÝ’de düþünülebilir. 9. Aort diseksiyonu Hipertansiyonu olan 75 yaþýndaki bir erkek hastanýn ani baþlayan sýrt ve göðüs aðrýsý vardýr. Aðrý býçak saplanýr tarzda ve çok þiddetlidir. Hastanýn genel durumu kötü ve ölüm korkusu var. TA: saðda 170/100. sol kolda ise 120/80 mmHg’dir. Solda nabýzlar da zayýf alýnýyor. Diðer sistem muayenesinde özellik yoktur. EKG’de sol ventrikül hipertrofi kiriterleri var, telede mediastende geniþleme saptanýyor ve kardiak enzimler normal bulunmuþtur. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) aort koarktasyonu C) akut miyokard infarktüsü B) aort diseksiyonu D) akut myokardit E) akut perikardit Göðüs aðrýsý+ekstremiteler arasýnda nabýz, tansiyon farký = Aort diseksiyonunu düþündürür, aðrý yok sadece tansiyon nabýz farký var ve hasta genç ise Takayasu düþünülür. 10 . Koroner arter hastalýðý, risk faktörleri 25 yaþýndaki bir erkek hasta ateþ yakýnmasý ile hastaneye geliyor. Fizik muayenede korneal arkus ve tendon ksantomlarý saptanýyor. Özgeçmiþinde annesinde de benzer bulgular varmýþ ve bir amcasý erken yaþta SVO’dan eks olmuþ. Hastanýn yapýlan laboratuvar incelemesinde LDL kolesterol 175 mg/dl, TG:120 mg/dl, HDL kolesterol 30 mg/dl olarak bulunmuþtur. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Ailevi hiperlipidemi tip I C) Ailevi hiperlipidemi tip III B) Ailevi hiperlipidemi tip IIa D) Ailevi hiperlipidemi tip IV E) Ailevi hiperlipidemi tip V Genç KAH, tendon ksantomlarý klinik olarak Tip IIa hiperlipidemi için tipiktir. Tip II hiperlipidemide TG normal, LDL kolesterol, total kolesterol yüksektir. Tüm klinik ve laboratuvar bulgularý Ailevi hiperlipidemi tip IIa ile uyumludur. 11. Ýnfektif endokardit 26 yaþýndaki bir erkek hasta ateþ, halsizlik, yorgunluk, çarpýntý ve nefes darlýðý ile acil servise geliyor. Hastanýn fizik muayenesinde TA: 199/60 mmHg, Nabýz 120/dk., Ateþ 39 C, kalp muayenesinde saðda 4. interkostal aralýkta 3/6 dereceden diastolik üfürüm duyuluyor. Çomak parmaðý olan hastada dalak 4 cm büyük, karaciðer nonpalpabl, kollarýnda enjeksiyon izleri vardýr. Hb 11 gr/dl, lökosit 17500 mm3, trombosit sayýsý 240.000 mm3, sedimantasyon 86 mm/s, CRP 390 mg/dl, idrar mikroskobisinde eritrosit silendirleri ve 25-30 eritrosit, 4 gr/gün proteinüri saptanýyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Triküspid kapak infektif endokarditi C) Sifiliz B) Brusellosis D) Lyme hastalýðý E) Weil hastalýðý ÝV ilaç baðýmlýsý (kollardaki enjeksiyon izlerine dikkat) bir gençte infektif endokardit tanýmlanmýþtýr. Bu da en sýk triküspid kapaðý tutar. Etken S. aureustur. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 12. Kardiak tamponad Çok uyuma ve kabýzlýðý olan 75 yaþýndaki bir bayan hasta nefes darlýðý yakýnmasý ile hastaneye getiriliyor. Fizik muayenede genel durum kötü, cilt kuru, göz kapaklarý þiþ olarak bulunmuþtur. Baþ boyun muayenesinde venöz dolgunluk 7 cm. Kalp sesleri derinden geliyor. Akciðer muayenesi normal. Karaciðer 4 cm palpabl. Alt ekstremitede 2 pozitif ödemi var. Tansiyon 100/90 mmHg, nabýz 50/dk ritmik. ateþ 35.8 C’dir. Tele’de çadýr kalp görünümü saptanýyor. Akciðer perifer alanlarý temizdir. EKG’de ekstremite derivasyonlarýnda QRS toplamý <10 mV olarak bulunmuþ. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Sað kalp yetmezliði C) Kardiak tamponad B) Sol kalp yetmezliði D) Endokardit E) Vena kava süperior sendromu Çok uyuyan kadýn diye baþlayan sorunun cevabý hipotroididir. Üþüme ve kabýzlýk verilmiþse bu ihtimal dahada artar. Yukarýdaki vaka sorusunda kardiak tamponadýn tüm bulgularý verilmiþtir. Nabýz basýncýnda daralma tipiktir. Tamponadda sað kalp yetmezliði bulgularý varken akciðer muayenesi ve radyolojik bulgularý normaldir. 13. IHSS 26 yaþýnda voleybol oynayan genç bir bayanda zaman zaman göðüs aðrýsý ve baþ dönmesi oluyormuþ ve bu þikayetleri eforla artýyormuþ. Fizik muayenede aort odaðýnda kreþendo-dekreþendo tarzýnda, 3/6 sistolik üfürüm duyuluyor. Ayaða kalkmakla üfürümün þiddeti artýyor. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Aort stenozu C) IHSS B) Aort yetmezliði D) Mitral yetmezliði E) Mitral stenoz Bulgular AS ile uyumlu fakat venöz dönüþü azaltan manevralar ile üfürüm þiddetlendiði için yanýt IHSS’ dir. AS ile IHSS’ nin en önemli farký IHSS’ de venöz dönüþü artýran manevralar üfürümü azaltýr, AS’ de ise arttýrýr. IHSS’de yine aort stenozundan farklý olarak üfürüm boyna yayýlmaz. 14. Aort yetmezliði Çarpýntý ve nefes darlýðý ile gelen hastanýn fizik muayenesinde TA: 130/50 mmHg, nabýz hýzý 80/dk, kalp tepe atýmý 6. ICA ve orta aksillar hatta kaymýþ, Oskültasyonda 2/6’den diastolik üfürüm alýnýyor. Üfürüm boyna yayýlmýyor. Kalbin apeksine doðru yayýlýyor. Üfürüm ekspiryumda þiddetleniyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Aort darlýðý C) Aort yetmezliði B) IHSS D) Pulmoner yetmezlik E) Mitral darlýðý Aort odaðýnda diastolik üfürüm ilk akla gelecek taný AY’dir. Nabýz basýncýnýn geniþ olmasý, üfürümün ekspiryumda þiddetlenmesi, diastolde duyulmasý ve boyna yayýlmamasý nedeni ile AY düþünülür. 15. LGL sendromu Çarpýntý þikayeti ile gelen 38 yaþýndaki erkek hastanýn EKG’sinde PR mesafesi 0.09 sn ve QRS 0.11 sn olarak bulunmuþ. Bu hastaya aþaðýdaki ilaçlardan hangisinin verilmesi kontraendikedir? A) dijital C) sotalol B) amiodaron D) bretilyum E) meksiletin Hastada PR kýsa olduðu için kýsa PR sendromlarý düþünülmelidir. Kýsa PR sendromlarýndan WPW sendromuda PR kýsa ve QRS geniþtir. Bu soruda QRS normal verilmiþ olsaydý taný LGL sendromu olurdu. Bu dalgaya delta dalgasý denir. Bu hastalarda AV nodda iletimi yavaþlatan dijital ve ka lsiyum kanal blokerleri hayatý tehdit eden duruma neden olduðu için kontraendikedir. 16. Aort stenozu Göðüs aðrýsý ile gelen 79 yaþýndaki erkek hastanýn fizik muayenesinde aort odaðýnda 3/6 dereceden sistolik ejeksiyon üfürümü alýnýyor. Üfürüm boyna yayýlýyor. Ekspiryumda üfürüm þiddetleniyor. Çömelmekle üfürüm þiddetleniyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Aort yetmezliði B) Aort stenozu 115 116 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI C) IHSS D) PDA E) VSD Yaþlý hastalarda aort stenozunun en sýk nedeni kapak kalsifikasyonudur. En önemli semptomu anjinadýr. En önemli bulgusu aort odaðýnda sistolik ejeksiyon üfürümüdür. Üfürüm boyna yayýlýr. Venöz dönüþü artýran manevralar ile þiddetlenir. 17. Triküspid yetmezliði 45 yaþýnda bayan hastanýn fizik muayenesinde boyunda v dalgasýnda belirginleþme ve saðda ksifoidin sternum ile kesiþtiði yerde pansistolik üfürüm alýnýyor. Üfürüm derin inspiryumda artýyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Mitral yetmezliði C) Triküspid darlýðý B) Triküspid yetmezliði D) Mitral darlýðý E) VSD Boyunda v dalgasýnda belirginleþme TY’de görülür. Pansistolik üfürüm yapar. Üfürüm inspiryumda artar (Carvello belirtisi). Triküspid patalojilerinde üfürüm en iyi trikispid odakta duyulur. 18. ARA ve mitral darlýðý 5 yaþýnda akut romatizmal ateþ geçiren 32 yaþýndaki bayan hasta efor dispnesi ile geliyor. Fizik muayenede S1 sert, mitral açýlma sesi alýnýyor, diastolik rulman duyuluyor. Telede pulmoner konusta düzleþme saptanýyor. Bronkovasküler dallanmada hafif belirginleþme var. EKO’da sol atrium çapý artmýþ, trombüs yok, kapak alaný 1.2 cm2 olarak saptanýyor. Bu hastaya aþaðýdaki tedavi yöntemlerinden hangisinin yapýlmasý en az gereklidir? A) antiagregan tedavi B) dijital C) diüretik D) balon valvüloplasti E) kapak replasmaný Kapak replasmaný yapmaya gerek yok. Kapak kalsifiye deðil, trombüs yok ve kapak alaný 1.5 cm2’den düþük ise balon valvüloplasti yeterlidir. Bununla düzelmezse kapak replasmaný yapýlabilir. 19 . MVP 28 yaþýnda bayan, göðüs aðrýsý ve çarpýntý ile geliyor. Fizik muayenede midsistolik klik+geç sistolik üfürüm saptanýyor. Bu hastada tedavide 1. tercih hangisidir? A) ACE inhibitörleri C) Kalsiyum kanal blokeri B) Beta bloker D) Alfa bloker E) nitrat MVP’nin tipik bulgusu Midsistolik klik, geç sistolik üfürümdür. Üfürüm IHSS’deki gibi venöz dönüþü artýran manevralar ile azalýr. Ektopik atýmlarýn tedavisinde beta blokörler etkilidir 20. Baþlangýç atlet kalbi Aþaðýdakilerden hangisi atlet kalbinin özelliklerinden deðildir? A) Ýstirahat bradikardisi C) QRS uzamasý B) S3 gallop D) S4 galop E) Ýkinci derece AV blok Atletlerde istirahat bradikardisi, lateralize apikal aktivite, S3 ve S4 gallop, kýsa sistolik üfürümler, 1. derece, mobitz tip 1 ve 2. derece bloklar, P dalga ve QRS voltajlarýnda artma görülebilir. QRS uzumasý, eksen sapmasý ve supraventriküler taþikardiler karakteristik deðildir. 21. Fizyoloji Maladie de roger üfürümü hangi hastalýkta duyulur? A) Ýnfektif endokardit B) ASD C) Küçük VSD D) PDA E) Fallot tetrolojisi Küçük VSD’erde þiddetli sistolik üfürüm duyulur. VSD’nin diðer bulgularý yoktur. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 ì 22. HEMATOLOJİ Aplastik anemi 24 yaþýndaki bir erkek hasta halsizlik þikayeti ile geliyor. Burun kanamasý ve ateþi olan hastanýn fizik muayenesinde solukluk ve peteþileri dýþýnda bulgu yoktur. Hb: 8 g, MCV 101, trombosit 20 bin, lökosit 1400, indirek bilirubin, LDH normal, retikülosit %0. 3 ise bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Aplastik anemi C) Hairy cell lösemi B) KLL D) PNH E) Multipl myelom Pansitopeni, organomegali yok. Retikülosit düþük = Aplastik anemi 23. PNH 40 yaþýndaki bir bayan hastanýn karýn aðrýsý, halsizliði ve yorgunluðu vardýr. Sabahlarý idrarý koyu renkli oluyormuþ. Fizik muayenede sað alt ekstremitede Homans belirtisi pozitiftir. Laboratuar incelemelerinde Hb: 8 g, MCV 104, lökosit 2400 mm3 ve trombosit 56.000 mm3, retikülosit %4 ve ferritin düþük olarak bulunmuþ ise bu hastada en olasý taný hangisidir? A) PNH C) Akut lösemi B) Paroksimal hemoglobinüri D) Porfiri kutanea tarda E) Aplastik anemi Sabah koyu idrar PNH’dýr, baþkasý olmasý zor. 24. AML Ateþ, halsizlik, burun kanamasý ile gelen 42 yaþýndaki bir bayan hastanýn fizik muayenesinde yaygýn peteþileri vardýr. Karaciðer 3 cm, dalak 4 cm palpabl ve kemiklerde yaygýn aðrý var. Ateþi 38.8 C’dir. Laboratuvarda hemoglobini 7 gr/dl, lökosit sayýsý 24. 000 mm3, trombosit sayýsý 24. 000 mm3 , retikülosit %0.4 olarak bulunmuþtur. Periferik yaymada sitoplazmada granül bulunmayan ve çekirdekçiði olan hücreler görülmüþtür (>%5), bazý hücrelerde sitoplazmik kýrmýzý renkli çubuklar dikkati çekmektedir. Kemik iliðinde bu hücrelerin oraný >%30 olarak bulunmuþtur. PAS boyasý negatif, CD 14 pozitiftir. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Aplastik anemi C) ALL B) AML D) KML E) KLL Pansitopeni kliniði var. Retikülosit düþük. Fakat organomegali var. Bu yüzden aplastik anemi olmaz. CD 14 pozitif olduðu için taný AML M4-M5’dir. Eðer bu vaka çocukluk yaþ grubunda sorulmuþ olsaydý ALL olabilirdi. KML ile ilgili periferik yaymada ve KI’de myelositer seri artýþý verilmemiþ. Philadelphia kromozomu pozitifliði yok. KML olamaz. Lenfositoz ve lenfadenopatiden bahsetmediði için KLL olamaz. 25. KML 45 yaþýndaki bir bayan hasta ateþ ve halsizlik þikayeti ile polikliniðe baþvuruyor. Fizik muayenede dalak 5 cm, karaciðer ise 3 cm büyüktür, 1x2 cm aksiller lenfadenopatisi olan hastanýn laboratuar incelemesinde Hb 16 gr/dl, lökosit 56 bin, trombosit 665 bin bulunmuþtur, PY’da eozinofili ve monositoz vardýr. PY kemik iliði gibi, lökosit alkalen fosfataz düzeyi düþük, Philadelphia kromozomu pozitif olarak bulunmuþ olan bu hastada en muhtemel taný nedir? A) KLL B) KML C) AML D) ALL E) Multipl myelom 45 yaþ, bayan, lökosit yüksek, eozinofili, monositoz diyorsa KML’dir. Lökomoid reaksiyon ile karýþýr. Lökosit alkalen fosfataz yüksek ise lökomoid reaksiyondur. Philadelphia pozitifliði ile taný konur. 117 118 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 26. primer myelofibrosis 65 yaþýnda erkek hasta, sol üst kadranda aðrý ve dolgunluk ile geliyor. Fizik muayenede dalak 18 cm büyük. KC 4 cm büyük. HB 14, lökosit sayýsý 32 bin, trombosit sayýsý 525 bin, PY’da göz yaþý hücresi, blast, myelosit, metamyelosit, normoblastlar var. KI aspirasyonunda partikül gelmiyor. Biyopside fibrozis saptanýyor. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) KML C) KLL B) Hairy cell lösemi D) Primer myelofibrozis E) Esansiyel trombositozis Ýleri yaþ bir hastada lökositoz var. KÝ’de fibrozis ve PY’de göz yaþý hücresi varsa ilk düþünülecek taný primer myelofibrozistir. Vaka sorusunda en çok KML ile karýþýr. KML daha genç bayan hastada görülür. Lökosit sayýsý daha yüksektir. KÝ’de fibrozis daha nadir görülür. Ýki hastalýðý ayýrmak için Lökosit alkalen fosfataz ve Philadelphia kromozomuna bakmak gerekir. 27. Polisitemia vera 50 yaþýndaki sigara içen bir erkek hastanýn mukozalarý siyanotik ve pletorik yüz görünümü var. Banyodan sonra kaþýntýlarý oluyor. Fizik muayenede organomegali yok. Laboratuar bulgularý Hb 19 g/dl, lökosit, trombosit, vitamin B12 ve vitamin b12 baðlama kapasitesi normaldir. PO2 düzeyi <%92 olarak bulunan bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Primer polisitemi C) Esansiyel trombositoz B) Sekonder polisitemi D) KML E) Primer myelofibrosis Pletorik yüz görünümü ve banyodan sonra kaþýntý polisitemiye aittir. Polisetimik hastalarda fizik muayenede dalaðýn büyük olmasý P. vera lehinedir. Polistemik hastada kan gazýna bakýlýr. PO2 düþük (<%92) ise sekonder polisitemidir. bu hastada düþük olduðu için sekonderdir. Primer ile sekonder polisitemiyi ayýrmada eritropoietin düzeyine bakýlýr. Eritropoietin düzeyi düþük ise primer, yüksek ise sekonder polisitemidir. 28. KLL 63 yaþýndaki bir erkek hasta halsizlik, yorgunluk ve koltuk altýnda beze þikayeti ile geliyor. Laboratuar incelemelerinde Hb 13 gr/dl, lökosit sayýsý 42. 000 mm3, trombosit sayýsý 14 bin mm3, direk coombs testi pozitiftir. Periferik yaymada %99 matür lenfosit var. Kemik iliðinde lenfosit oraný %70 olarak bulunmuþ ise bu hastada taný nedir? A) KML C) MM B) KLL D) P.vera E) Primer myelofibrosis Yaþlý erkek hastada matür lenfosit artýþý ve yaygýn lenfadenopati varsa taný KLL’dir. 29. Hairy cell lösemi 50 yaþýnda ateþi olan erkek hastada dalak 10 cm büyük, Hb 10 gr/dl, lökosit 2200 mm3, trombosit sayýsý 124.000 mm3 ve periferik yayma’da atipik lenfositler vardýr. Kemik iliði fibrotik ve TRAP pozitifliði var. Bu hastada tedavide birinci tercih nedir? A) KIT C) Chlorambusil B) hidroksiazositidih D) Melfelan E) splenektomi Vaka tipik hairy cell lösemidir. Hairy cell lösemide tedavide birinci tercih splenektomidir. Antineoplastik ilaç olarak birinci tercih hidroksiazositidindir. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 30. Akut ÝTP 3 hafta önce viral ÜSYE geçiren 23 yaþýndaki erkek hastada peteþi ve purpura ile vardýr. Fizik muayenesinde dalak 1-2 cm büyüktür. Laboratuar incelemelerinde Hb 14 gr/dl, lökosit 6500 mm3, trombosit sayýsý 12 bin mm3’ dir. Kemik iliðinde genç megakaryositler artýmýþ, trombosit çýkýþý azalmýþ, trombosit otoantikorlarý pozitif olarak bulunmuþtur. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Aplastik anemi C) Akut ÝTP B) Multipl myelom D) Kronik ÝTP E .Akut lösemi Vaka sorusunda trombositopeniye ait kanamasý olan ve tam kan sayýmýnda hb ve lökositi normal olan, trombositi düþük olan bir hastada Akut ÝTP düþünülmelidir. Burada 6 aydan uzun süre verilmiþ ise taný kronik ÝTP’dir. Ýzole trombositopeni olduðu için akut lösemi olma ihtimali düþüktür. 23 yaþýnda genç bir hastada Multipl myelom beklenen bir bulgu deðildir. 31. Heparin Derin ven trombozu nedeniyle heparin alan bir hastada tedavinin 7 gününde arteryal ve venöz sistemde yeni trombozlar ortay açýkmýþ. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) APC rezistansý C) Protein C eksikliði B) HITT sendromu D) Antitrombin III eksikliði E) Heparin direnci Heparin alan bir hastada tedavinin 5-7. gününde yeni trombozlar HITT sendromu (heparine baðlý trombotik trombositopeni) nu düþündürür. Diðerlerinde tromboz görülür fakat trombositopeni görülmez. 32. Herediter trombosit fonksiyon bozukluðu 18 yaþýndaki bir kýz hasta burun kanamasý yakýnmasý ile geliyor. Fizik muayenesi normaldir. Hemoglobin 13 gr/dl, lökosit 225.000 mm3 normal. Trombosit sayýsý 85 bin mm3. Kanama zamaný 14 dk, Protrombin zamaný 13 sn, APTT 38 sn olarak bulunan hastanýn periferik yaymasýnda dev trombositler görülmüþ. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Bernard solier C) Hermansky Pudlak B) Glanzman D) Gri platelet sendromu E) Ýlaca baðlý trombosit fonksiyon bozukluðu Genç bir hastada kanama zamaný uzun, PTZ ve APTT normal ise trombosit fonksiyon bozukluðuna baðlý kanama diyatezi düþünülmelidir. Bu vakada trombosit sayýsý normal verilseydi Glanzman olabilirdi. Trombosit sayýsý düþük olduðu için Bernard Solier sendromudur. Ýlaca baðlý olanlarda trombosit sayýsý normaldir. Gri platelet sendromunda gri plateletler vardýr. Hermansky Pudlak sendromunda ise vitiligo, vitamin B12 eksikliði ve trombosit fonksiyon bozukluðu vardýr. 33. Waldenstrom 80 yaþýndaki bir erkek hastada halsizlik, yorgunluk, baþ dönmesi, artrit, lenfadenopati ve organomegali vardýr. Laboratuar incelemelerinde Hb 11 gr/dl, lökosit ve trombosit sayýsý normaldir. Sedimentasyon 88 mm/ s ve rulo formasyonu vardýr. Kemik iliði dry tape. Kemik iliðinde lenfoplazmositer hücre artýþý olan hastanýn immünelektroforezinde hangi tür monoklonal gamopati olma ihtimali yüksektir? A) A B) G C) M D) D E) E Baktýnýz KLL mi?, hayýr. Multipl myelom mu? Hayýr. o zaman taný Waldenstromdur. Waldenstromda artan IgM’dir. 34. DIC 46 yaþýndaki bir erkek hasta ateþ, baþ aðrýsý ve peteþiler ile hekime baþvuruyor. Ailesinde kanama diyatezi olmayan hastanýn tansiyonu 90/50 mmHg, nabýz 110/dk, ateþ 39 C ve laboratuvar bulgularý PT : 24 sn, INR: 2. 3, APTT: 56 sn, faktör VIII düzeyi 17 U/ml (normali 30-150 U/ml), trombosit sayýsý 56. 000 mm3, kanama zamaný 13 dk. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) DIC C) Karaciðer parankim yetmezliði A) Aplastik anemi D) Trombotik trombositopeni E) Hemofili A Klinikte hem kanama hem tromboz var. Tüm koagülasyon testleri uzun bu durumda olasý taný DIC) Aplastik anemide kana olur fakat PTZ ve APTT normaldir. Kronik karaciðer hastalýðýnda bu bulgularýn hepsi olur. Fakat faktör 8 düzeyi normal kalýr. Hemofili A’da ise sadece APTT uzundur. TTP’de kanama ve tromboz görülür fakat PTZ ve APTT normaldir. 119 120 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 35. Lenfomalar 24 yaþýndaki bir erkek hasta ateþ, gece terlemesi, zayýflama ve kaþýntý yakýnmasý ile geliyor. Fizik muayenesinde sol servikal bölgede 2x3 cm LAP saptanýyor. LAP aðrýsýz, hareketli ve lastik kývamýndadýr ve organomegali yoktur. Laboratuar incelemelerinde Hb: 14 gr/dl, lökosit: 7800 mm3, trombosit 234.000 mm3 , ve LDH: 420 IU/L olarak bulunmuþtur. PY’da eozinofili ve monositoz var. Bu astada en muhtemel taný nedir? A) Lenfoma C) KML B) AML D) KLL E) Hairy cell lösemi Aðrýsýz sol servikal LAP + B semptomlarý+ LDH yüksekliði + monositoz, eozinofili lenfdma düþünülmelidir. 36. Von-Willebrand hastalýðý Metroraji nedeni ile baþvurman 18 yaþýnda kýz hastanýn fizik muayenesi normaldir. Laboratuar incelemelerinde Hb 14 gr/dl, lökosit 5400 mm3, trombosit 230.000 mm3 , PY normal. Protrombin zamaný 12 sn, APTT 64 sn ve kanama zamaný 14 dk olarak bulunmuþtur. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Hemofili A C) Von Willebrand hastalýðý B) Hemofili B D) Bernard Solier hastalýðý E) Glanzman trombastenisi PTZ normal, APTT uzun ve kanama zamaný normal olsaydý taný hemofili olurdu. Fakat bu hastada kanama zamanýda uzun ondan dolayý taný vWH’dýr. Bernard ve Glanzmanda kanama zamaný uzar fakat PTZ ve APTT normaldir. 37. Kan transfüzyonu Sideroblastik anemi tanýsý ile takip edilen hastaya eritrosit süspansiyonu verilirken hastada birden verilen kolda aðrý, karýn aðrýsý, bulantý, kusma ve sýrt aðrýsý meydana geliyor. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Hemolitik kan transfüzyon reaksiyonu B) Allerjik reaksiyon C) Ateþ D) Sepsis E) Tromboemboli Yanlýþ kan grubu verilmesine baðlý geliþen hemolitik reaksiyon anlatýlmaktadýr. ABY laboratuvarý vardýr. Tedavisi ABY tedavisi gibidir. 38. G6PD eksikliði 23 yaþýnda erkek hastada viral üst solunum yolu infeksiyonu sonrasý halsizlik ve sarýlýk ortaya çýkmýþ. Yapýlan fizik muayenesinde dalak 3 cm büyük. Konjoktivalar hafif ikterik olarak bulunmuþ. HB 9 gr/dl, MCV 101 fl, lökosit sayýsý 9400 mm3, trombosit sayýsý 178.000 mm3, retikülosit %3.2, Periferik yaymasýnda eritrosit yapýsý hipokrom normositer, periferde normoblastlara rastlanýyor. Bazý eritrositlerde bir veya birkaç adet bazafilik noktalanmalar görülüyor. LDH 654 IU/L, Ýndirek bilirubin 3.2 mg/dl, direk bilirubin 0.2 mg/dl olarak bulunmuþ. Osmotik frajilite testi normal olarak bulunmuþ. Direk coombs testi negatif olarak gelmiþ. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) thalasemi intermedia C) Glikoz 6 fofat dehitrogenaz eksikliði B) orak hücreli anemi D) Gilbert hastalýðý E) Vitamin B12 eksikliði Orak hücreli anemide hemolitik krizde benzer tablo görülür. Fakat periferik yaymada orak hücrelerden bahsedilmemiþ. Thalasemi interdmedia olamaz. Hipokrom mikrositer anemi yapar. Talasemi ve orak hücreli anemide osmotik frajilite testinde ise yüksek tuz konsantrasyonunda hemoliz olmasý gerekir. Gilbert hastalýðýnda indirek bilirubin yüksek fakat retikülosit normaldir. Vitamin B12 eksikliðinde makrositer anemi, LDH ve indirek bilirubin artýþý olur. Fakat splenomegali ve rekitülosit sayýsý düþük veya normaldir. En uygun þýk tüm bulgular ile G6PD eksikliði ile uyumludur. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 39. Demir eksikliði 54 yaþýnda erkek hasta halsizlik ve yorgunluk þikayeti ile geliyor. Fizik muayenesinde solukluk dýþýnda bulgusu yok. HB 12 gr/dl, lökosit 4500 mm3, trombosit sayýsý 567.000 mm3, MCV 74 fl, RDW 17 olarak bulunmuþ. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Demir eksikliði anemi B) Thalasemi minör C) Sideroblastik anemi D) Kurþun zehirlenmesi E) Alimünyum intoksikasyonu Thalasemli mönor þunlardan dolayý olamaz; MCV beklenene göre daha düþük olmasý gerekir, RDW’nin normal olmasý lazým, trombositoz görülmez. Sideroblastik anemi olamaz; HB düzeyi 6-7 gram olmalý ve splenomegali olmasý gerekir. Trombositoz görülmez. Kurþun zehirlenmesi ve aliminyum intoksikosyonu hipokrom mikrositer anemi yapar. Her ikisinde de RDW normaldir ve trombositoz görülmez. Yukardaki tam kan sayýmý deðerleri demir eksikliði anemisi ile uyumludur. Bu hastada altta yatan GIS tümörleri araþtýrýlmalýdýr. 40. Vitamin B12 75 yaþýnda bayan hasta halsizlik yorgunluk ve ellerinde uyuþma ile geliyor. Fizik muyanesinde solukluk ve skleralarda subikter saptanýyor. HB 11gr/dl, lökosit 2500 mm3, trombosit sayýsý 67.000 mm3, MCV 104 fl, RDW 17 olarak bulunmuþ. Ýndirek bilirubin 4.5 mg/dl, direk bilirubin 0.2 mg/dl, LDH 740 IU/L, GGT 24 IU/L,%1 olarak bulunmuþtur. Bu hastada en muhtemel taný hangisidir? A) Hipotroidi C) Pernisiyöz anemi B) Otoimmin hemolitik anemi D) Kronik karaciðer E) Folik asit eksikliði Retikülositoz olmadýðý için otoimmünhemolitik anemi olamaz. Ýndirek bilirubin yüksek olduðu halde direk bilirubin normal olduðu için kronik karaciðer de olamaz. Hiptoroidide makrositer anemi olur fakat trombosit sayýsý ve lökosit sayýsý normaldir. Hemoliz bulgularý görülmez. GGT normal olmasý ve hemoliz bulgularýný olmasý nedeniyle alkole baðlý karaciðer ve makrositer anemide olamaz. Laboratuvar bulgularý folik asit eksikliði ile uyumlu fakat hastada ellerde uyuþmanýn olmasý yani nöropatinin bulunmasý folik asit þýkkýnýda ekarte eder. Bu soruya en iyi uyan þýk vitamin B12 eksikliðidir. Bununda en sýk nedeni yetiþkinlerde pernisiyöz anemidir. 41. Hipersplenizm 54 yaþýnda erkek hasta halsizlik ve vücudunda kýrmýzý renkli döküntüler ile geliyor. Fizik muyanede ciltte peteþial döküntüleri var. Dalak 15 cm büyük bulunuyor. HB 10gr/dl, lökosit 2500 mm3, trombosit sayýsý 57.000 mm3, MCV 96 fl, indirek bilirubin 3.5 mg/dl, direk bilirubin 0.2 mg/dl, LDH 640 IU/L,%3 olarak bulunmuþtur. Kemik iliði hiperselüler olarak rapor edilmiþ. Bu hastada en muhtemel taný hangisidir? A) Kronik karaciðer hastalýðý C) Sideroblastik anemi B) demir eksikliði anemisi D) Hipersplenizm E) Kronik hastalýk anemisi Kronik karaciðer hastalýðýnda bu bulgular görülür. Ama kronik karaciðer hastalýðýnda hemoliz bulgusu yoktur. Kronik karaciðer hastalýðýnda ilave hemoliz bulgularýda verilmiþ ise hipersplenizm düþünmek gerekir. Demir eksikliði, kronik hastalýk anemisi ve sideroblastik anemi mikrositer anemi yaptýðý için olamaz. En uygun þýk hipersplenizmdir. 42. GVHH Aplastik anemi nedeniyle kemik iliði transplantasyonu yapýlan 24 yaþýndaki hastada transplantasyondan 7 gün sonra ishal, cilt döküntüsü, sarýlýk ortaya çýkmýþtýr. Bu hastada geliþen klinik tablo tip kaç immün reaksiyon grubuna girer? A) Tip I B) Tip II C) Tip III D) Tip IV E) Tip V GVHH en sýk Kemik iliði transplantasyonu sonrasý görülür. Yukarda tanýmlanan bulgular akut greft versus host hastalýðý ile ilgilidir. GVHH tip IV immün reaksiyon sonucu meydana gelir. 121 122 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 43. Thalasemi 17 yaþýnda genç kýz halsizlik, solukluk ve sol üst kadranda dolgunuk þikayeti ile geliyor. Fizik muayenesinde cilt ve mukozalar soluk, dalak 8 cm palpabl. HB 8 gr/dl, lökosit 4500 mm3, trombosit sayýsý 157.000 mm3, MCV 60 fl, RDW normal, retikülosit %1, Periferik yaymada eritrosit yapýsý hipokrom mikrositer, poikilositoz ve anisositoz, target celler var. Hemoglobin elektroforezinde HBA2 %30, HBF %70 olarak bulunmuþ. Bu hastada en muhtemel taný hangisidir? A) Thalasemi major C) Thalasemi minör B) Thalasemi intermedia D) Demir eksikliði anemisi E) Kronik hastalýk anemisi Hemoglobin elektroforezinde HBA olmadýðý için demir eksikliði ve kronik hastalýk anemisi olamaz. Elektroforezde yine HBA’nýn olmamasý Thalasemi minörü ekarte ettirir. Thalasemi minörde elektroforezde HBA ve HBF normal sadece HBA2 > %3.5’dir. Ozaman geriye iki þýk kalýyor. Talasemi major ve intermedia. Ýkisindede elektroforezde HBA yoktur. Fakat talasemi majorde hemoglobin düzeyleri <6-7gr/dl’dir. Ozaman doðru cevap T. intermediadýr. 44. Multipl myelom 63 yaþýnda bayan hasta bel aðrýsý ile geliyor. Sedimantasyonu yüksek olarak bulunuyor. Kafa grafisinde litik lezyonlarý var. Bu hastada aþaðýdakilerden hangisinin görülme ihtimali en düþüktür? A) Rulo formasyonu B) Poliklonal gamopati C) Ýdrarda Bence Jones proteini D) Kemik iliðinde plazma hücrelerinin %30’un üstünde olmasý E) Ürik asit yüksekliði Vaka multipl myelomdur. Multipl myelomda poliklonal deðil monoklonal gamopati görülür. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 ì 45. ENDOKRİNOLOJİ Addison Halsizlik ve yorgunluk yakýnmasý ile gelen bir erkek hastanýn fizik muayenesinde dudak ve aðýz mukozasýnda pigmentasyon artýþý tesbit ediliyor. TA: 80/50 mmHg, nabýz 88/dk’dýr. Tam kan sayýmý normal, kan þekeri 71 mg/dl olarak bulunmuþtur. Sabah kortizol deðeri alt sýnýrdadýr. Hastaya ACTH stimülasyon testi sonrasý kortizol düzeyinde artýþ saptanýyor. Bu hasta için hangisi doðrudur? A) Cushing sendromu C) Addison hastalýðý B) Cushing hastalýðý D) Conn sendromu E) Addison hastalýðý yok. Vakada verilen bilgilere bakýldýðýnda Addison ile uyumlu. Fakat ACTH stimülasyon testine yanýt olduðu için sürrenaller saðlam bu hastada addison hastalýðý yok. 46. Hashimato 60 yaþýndaki bir bayan hastanýn 20 yýldýr hipotiroidisi vardýr. Antitroglobulin ve peroksidaz antikorlarý pozitif olan hastada disfaji ve odinofaji ve ses kýsýklýðý geliþmiþtir. Servikal lenf bezlerinde büyüme olan hastanýn sintigrafisinde iyot uptake azalmýþ ise bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Papiller tiroid ca C) Lenfoma B) Foliküler ca D) Anaplastik karsinom E) Medüller tiroid ca Klinik veriler Hashimoto’lu bir hastada geliþen tiroid malignitesi tanýmlýyor. En fazla geliþme ihtimali olan lenfomadýr. Bu yüzden doðru yanýt lenfomadýr. 47. Diabetes insipidus 35 yaþýnda bayan hasta, çok su içme, çok idrara çýkma ve aðýz kurumasý þikayetleri var. Tansiyonu 80/50 mmHg, diðer sistem muayeneleri normal olan hastanýn 24 saatlik idrar miktarý 7500cc, idrar dansitesi 1005, serum Na: 138 meq/l, idrar osmolaritesi <300 mosm/kg ve vazopressin verildikten sonra idrar dansitesi ve osmolaritesinde yükselme olmuyor. Bu hastada tanýnýz nedir? A) Nefrojenik diabetes insipidus C) Kronik böbrek yetmezliði B) Uygunsuz ADH sendromu D) Psikojenik polidipsi E) Hiperkalsemi Poliüri, idrar dansitesi <1005 = Diabetes insipidus. Vazopressin testine yanýt olsaydý santral olmadýðý için nefrojenik DI’dur. Hiperkalsemi nefrojenik DI nedenr olur. 48. DM 60 yaþýndaki erkek hasta þuuru kapalý olarak acil servise getiriliyor. Laboratuar incelemelerinde kan þekeri 600 mg/dl, idrarda þeker +++, keton negatif, serum osmolaritesi 340 mosm/kg, serum sodyumu 157 meq/l, idrar dansitesi 1038, idrar sodyumu <10 meql, kan gazýnda pH: 7. 35, bikarbonat 23 meq/l vePCO2 39 olarak bulunan bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Sepsis C) Diabetik nonketotik koma B) Diabetik ketoasidotik koma D) Laktik asidoz komasý E) Kontrolsüz tip II diabet Kan þekeri >500 mg, keton negatif ve dehidratasyon bulgularý var: Non ketotik koma. Keton pozitif ise ketoasidoz komasýdýr. Keton negatif ve asidoz bulgularý var ise laktik asidoz komasýdýr. 49. DM komplikasyon 25 yýldýr tip II DM tanýsý ile izlenen hastanýn yaygýn ödemi ve hipokrom mikrositer anemisi vardýr. TA: 170/100 mmHg, idrar dansitesi 1010, üre:220, kreatin 12 mg/dl, kreatin klirensi 8 ml/dk ve 24 saatlik idrarda 12 gram proteini var. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Hiperfiltrasyon fazý B) Diabetik nefropati-mikroalbuminüri 123 124 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI C) Aþikar proteinüri D) Kimmel –Still Wilson E) Diffüz glomeruloskleroz Diabetik hastada KBY bulgularý verilmiþtir. DM’a baðlý diffüz glomerüloskleroz doðru cevaptýr. Proteinüri 30-300 mg/gün arasýnda olsa, üre ve kreatin normal verilseydi doðru yanýt b olurdu. 50. Endemik guatr Trabzonun Araklý ilçesinden, 30 yaþýnda bayan, guatr þikayeti ile polikliniðe geliyor. Laboratuar bulgularý T3, T4, normal, TSH hafif yüksek, Tiroid peroksidaz antikorlarý negatif, tiroglobulin düzeyleri hafif yüksektir. Ultrasonografide tiroid bezi diffüz olarak büyük. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) Endemik guatr C) Hashimoto B) De-Quarvein tiroiditi D) Graves E) Ötiroid hasta sendromu Hasta Endemik guatr bölgesinden geliyor. Troid fonksiyon testleri endemik guatr ile uyumludur. Troid otoantikorlarý pozitif olsaydý taný Hashimato olurdu. TSH yüksek olduðu için Graves hastalýðý olamaz. Ötroid hasta sendromunda ise ST3 ve TT3 düþük, TT4, ST4 ve TSH normaldir. 51. Troid nodül 34 yaþýndaki bayan hasta boyunda þiþlik þikayeti ile geliyor. Muayenede tiroid bezinde 2x1 cm, 1x1 cm nodül saptanýyor. Ultrasonda saðda 20x12, solda 20x10 mm solid nodül saptanýyor. Bu hastada bundan sonraki aþamada aþaðýdakilerden hangisi yapýlýr? A) Ýzlem C) Ýnce iðne aspirasyon biyopsisi B) Cerrahi D) T4 ile TSH baskýlama tedavisi E) Radyoaktif iyot Nodüllerde fizik muayene, ultrason ve ince iðne aspirasyon biyopsisi yapýlýr. 52. Troidit 15 gün önce ÜSYE geçiren 30 yaþýndaki bayan bir hastada boyun aðrýsý vardýr. Tiroid üzerinde kýzarýklýk yok. Ateþi 38.8 C) Lökosit sayýsý normal, TSH düþük, T3 ve T4 yüksek, sedimentasyon 65 mm/s ve sintigrafide iyot uptake’i azalmýþ. Bu hastada tanýnýz nedir? A) Postpartum tiroidit C) Hashimoto tiroiditi B) De-Quarvein tiroiditi D) Hashitoksikozis E) Akut tiroidit De-Quarvein tiroiditidir. Eðer kýzarýklýk olsaydý, lökosit sayýsý yüksek olsaydý taný akut tiroidit, antikor pozitifliði, hafif sedimentasyon artýþý, gebelik sonrasý deseydi a þýkký doðru olurdu. 53. Hipertiroidi Plummer hastalýðý nedeni ile opere olan hastada postoperatif ajitasyon, taþikardi, tremor ve konvulzyon vardýr. Tansiyonu yüksek, ateþi 39 derece olan hastanýn kalp yetmezliði bulgularý var. TSH düþük, T3 ve T4 hafif yüksek ise bu hastada tedavi için hangisini yapmak doðru deðildir? A) Beta bloker kalp hýzý ve tansiyonu düþürmek için verilir B) Kalp yetmezliði için digoksin ve diüretik verilir C) Aspirin kontraendikedir D) Propil tiyouracil yüksek doz verilir E) Konvulzyonlarý için fenobarbutal verilir Taný toksik nodüle baðlý tiroid krizi ile uyumludur. Geliþen hiperkinetik kalp yetmezliði tedavisinde dijital ve diüretik etkili deðildir. 54. Hipotiroidi Halsizlik, çok uyuma, sesinde kabalaþma, kabýzlýk þikayeti ile gelen hastanýn tansiyonu 170/110 mmHg, nabýz 54/dk, kalp sesleri derinden geliyor. TSH, T3, T4 düzeyleri düþük bulunmuþ. Bu hastaya bundan sonraki aþamada taný için hangi test istenir? A) Tiroid ultrasonografisi C) TRH stimulasyon testi B) Tiroid sintigrafisi D) Hipofiz MR Hipotiroidi kliniði veriliyor. TSH düþük olduðu için sekonder veya tersiyer olabilir. Bunun için TRH testi yapýlýr. Sekonderde yanýt yoktur. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 55. DM tanýsý Kaþýntý, halsizlik, aðýz kurumasý, çok su içme þikayeti ile gelen hastanýn kan þekeri 120 mg/dl bulunmuþtur. 75 gr glukoz ile yapýlan OGTT’de kan þekeri O. saat 124 mg/dl, 30. Dk 194mg, 60 dk 183 mg ve 2-saat 147mg bulunmuþ. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) DM vardýr C) Bozulmuþ glukoz tolerans testi vardýr B) DM yoktur D) Bu veriler yorum için yetersizdir E) Test tekrarý gerekir Her hangi bir deðer >200 ise DM’tur. 2. saatte kan þekeri 199-140 arasý ise bozulmuþ OGTT vardýr. 56. Osteomalazi Kalsiyum düþük, fosfor düþük, parathormon yüksek, alkalen fosfataz yüksek Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) Hipoparatiroidi C) Psödohipoparatiroidi B) Hiperparatiroidi D) Kemiðin paget hastalýðý E) Osteomalazi Ýskelet lezyonlarý olmadýðý için pösodohipoparatroidide olamaz. Kalsiyum düþük olduðu için hiperparatoridi olamaz. Kemiðin Paget hastalýðýnda ALP yüksek ama diðer testler normaldir. PTH yüksek olduðu için hipoparatroidi deðildir. Tek uyan E þýkkýdýr. 57. Conn sendromu Hipertansiyon ile gelen hastada Na: 145 meq/L, K: 2.8meq/l, idrar K>40 meq/gün’dür. Renin düzeyi düþük, aldesteron düzeyi yüksek ve hafif ödemi yok. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Bartter sendromu B) Conn sendromu C) Esansiyel hipertansiyon D) K kaybettirici diüretik kullanan hipertansif hasta E) Liddle sendromu Eðer bu hastada aldesteron normal veya düþük verilmiþ olsaydý taný Liddle olurdu. Bu bulgular Conn ile uyumludur. 58. Osteoporoz 75 yaþýndaki bir erkek hastada düþme sonrasý femur boyun kýrýðý oluþmuþtur. Dual-X- Ray fotonometri ile yapýlan kemik dansitometrisinde T skoru femur boynunda –3 olarak gelmiþtir. Bu hastanýn etiolojisinde hangisinin olma ihtimali en düþüktür? A) Aðýr eksersiz C) Hipertiroidi B) Steroid kullanýmý D) Hiperparatiroidi E) Ankilozan spondilit Taný senil osteoporozdur, aðýr eksersiz ve obesite risk faktörü deðildir. Bunlar osteoartrit için risk faktörüdür. Bunun dýþýnda herþey risk faktörüdür. 59. Hiperparatroidi 34 yaþýndaki bir bayan hasta poliüri, polidipsi, midede yanma ekþime þikayeti ile geliyor. Öyküsünden iki kez pankreatit ataðý geçirdiðini ve kabýzlýðý olduðunu öðreniyorsunuz. Ýdrar mikroskobisinde kalsiyum oksalat kristalleri görülüyor. Serum kalsiyum düzeyi 10.3 mg/dl, fosfor 1.2 mg/dl, serum albumini 1.8 g/dl, alkalen fosfataz düzeyi yüksek olarak bulunmuþ. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Hipoparatiroidi C) Süt alkali sendromu B) Hiperparatiroidi D) Paget hastalýðý E) Osteomalazi Peptik ülser, böbrek taþý, kabýzlýk, poliüri ve nörolojik bulgular hiperkalsemi ile giden bir durum oldðunu göstermektedir. Hipoparatroidi, ostemalazi, Paget hastalýðýnda hiperkalsemi görülmez. Alkaloz bulgularý verilmediði için süt alkali sendromu olamaz. Taný hiperparatiroididir. Kalsiyum yüksektir (albumin düþük olduðu için;(3.5-1.8 = 1.7 mg/dl kalsiyuma ilave etmek gerekir). 10.8+1.7 = 12.5 mg/dl 125 126 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 60. Kemgin Paget hastalýðý 75 yaþýnda erkek hasta, halsizlik ile geliyor. Yapýlan testlerde Alkalen fosfataz 850 IU/L, GGT 24 IU/L olarak bulunuyor. Çekilen kafa grafisinde atýlmýþ pamuk görüntüsü var. Bu hastada aþaðýdaki hastalýklardan hangisinin geliþme ihtimali en düþüktür? A) Osteosarkom B) Ýþitme kaybý C) Hiperkinetik kalp yetmezliði D) Femur kýrýðý E) Hipokalsemi Asemtomatik bir kiþide ALP yüksek, GGT normal ise taný kemgin Paget hastalýðýdýr. Komplikasyon olarak hipokalsemi görülmez. Kýrýklara baðlý nadir hiperkalsemi olur. 61. Hiperlipidemiler 34 yaþýnda erkek hasta anstabil anjina nedeni ile kardiyoloji kliniðinde yatmaktadýr. Hastanýn fizik muayenesinde arkus senilins, ksantolezma ve tendon ksantomlarý saptanmýþtýr. Laboratuvarýnda total kolesterol 320 mg/dl, trigliserid 134 mg/dl, LDL kolesterol 230 mg/dl, HDL kolesterol 28 mg/dl olarak saptanmýþtýr. Bu hastaya aþaðýdaki ilaçlardan hangisi birinci tercih olarak baþlanmalýdýr? A) Probukol C) Kolestramin B) Gemfibrizol D) Niasin E) Simvastatin Tendon ksantomlarý, ksantolezma, erken yaþta koroner arter hastalýðý olmasý, LDL kolesterol yüksek, HDL düþük, trigliserid normal olduðu için taný herediter hiperlipidemi tip IIa ile uyumludur. Bu hastalarda birinci tercih ilaç kolestramindir. 62. Feokromasitoma 38 yaþýnda bayan hastada ataklar halinde gelen baþ aðrýsý, tansiyon yükselmesi, çarpýntý, yüzde kýzarýklýk, ishal þikayeti ile geliyor. Hasta þuanda herhangi bir þikayetinin olmadýðýný söylüyor. Fizik muayenesinde TA: 120/80 mmHg, nabýz 84/dk, tüm sistem muayeneleri normal olarak bulunuyor. Laboratuvarýnda tam kan sayýmý, biyokimya testleri, üst abdominal ultrasonografi normal bulunmuþ. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Conn sendromu C) Panik atak B) Liddle sendromu D) Paraganglionoma E) Esansiyel hipertansiyon Hastada ataklar halinde gelen baþ aðrýsý, çarpýntý feokromasitoma lehine önemli bir bulgudur. Conn sendromu ve Liddle sendromunda hipertansiyon görülür fakat bunlardan tansiyon sürekli ve K düzeyleri düþüktür. Esansiyel hipertansiyonda genel olarak hipertansiyon süreklidir. Baþ aðrýsý olur. Ýshal, kýzarýklýk yapmaz. Bu hasta üst abdominal ultrasonografi normal olduðu için taný paraganglionomadýr. En çok aort bifürkasyonundan geliþir. 63. Hipoglisemi 34 yaþýnda bayan hasta çabuk acýkma, halsizlik, çok yemek yeme ve kilo alma þikayeti ile geliyor. Acýktýðý zaman terleme ve çarpýntý þikayetleri oluyormuþ. Fizik muayenesinde bir özellik yok. Laboratuvarýnda açlýk kan þekeri 45 mgg/dl, C peptid düzeyleri düþük bulunuyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Ýnsülinoma C) Diabetes mellitus tip II B) Diabetes mellitus tip I D) Ýyatrojenik hipoglisemi E) Hepatoma Klinik bulgular hipoglisemi ile uyumludur. Kan þekerinin düþük olmasý bunu desteklemektedir. C peptid düzeyleri düþük olduðu için endojen deðil eksojen hiposgilesimiye neden olan bir neden teþhis olmadýr. Ýyarojenik hipoglisemi cevabý doðrudur. C peptid yüksek olsaydý insülinoma veya hepatoma doðru olurdu. DM tip I ve II’de ise hiperglisemi olur. Hipoglisemi beklenmez. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 ì 64. NEFROLOJİ Nefrolojide taný yöntemleri Diabetes mellitus tanýsý ile izlenen hastanýn 24 saatlik idrar miktarý 4320 cc, idrar kreatinini 120 mg/dl, kan kreatinini 6 g/dl bulunuyor. Bu hastada kreatin klirensi kaç ml/dk’dýr. A) 30 B) 60 C) 90 D) 120 E) 180 Kreatin klirensi = 120/6 x 4320/1440 = 20 x 3 = 60 65. Asit baz bozukluklarý Yoðun bakým ünitesinde sepsis tanýsý ile izlenen bir hastanýn kan gazý incelemeleri pH:7. 08, CO2 32, bikarbonat 12 mmol, Na: 134 meq/L, K: 4 meq/L, clor:100 meq/L’dir. Bu hastada hangi tür metabolik sorun vardýr? A) Respiratuvar alkaloz C) Metabolik asidoz B) Respiratuvar asidoz D) Metabolik alkaloz E) Mikst tip asidoz pH<7.4 ve bikarbonat düþük; Metabolik asidoz vardýr. Beklenen pCO2 = 1.5xHCO3+8 formülü ile hesaplanýr. 1.5x12+8 = 26 bulunur. Ölçülen beklenenin %10’undan daha fazla düþük ise ilave respiratuvar alkaloz, %10’undan daha fazla ise ilave respiratuvar asidoz vardýr. 26±%10 (23.4 – 28.8 arasýnda ise basit metabolik asidoz, 23.4’den küçük olsaydý respiratuar alkaloz, 28.8’den büyük ise respiratuar asidoz vardýr. Bu hastada ölçülen 32 olduðu için ilave respiratuar asidoz vardýr. Miks tip asidoz. 66. Asit baz bozukluklarý Yukarýdaki sorudaki hastada anyon gap ne kadardýr? A) 12 B) 22 C) 32 D) 14 E) 15 Anyon gape = Na- Klor+bikarbonat; 134- 100+12 = 22 67. Hipopotasemi Halsizlik, yorgunluk, kas kramplarý, konstipasyon ve paralitik ileus saptanan bir hastada aþaðýdaki elektrolitlerden hangisinin eksikliði olma ihtimali en yüksektir? A) Potasyum C) Sodyum B) Kalsiyum D) Klor E) Ürik asit 68. KBY Noktüri ile gelen hastanýn idrar dansitesi 1010 olarak bulunmuþtur. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Akut böbrek yetmezliði C) Kalp yetmezliði B) Kronik böbrek yetmezliði D) IgA nefropatisi E) Nefrotik sendromu Kronik böbrek yetmezliðinin ilk bulgusu noktüridir. En önemli idrar bulgusu ise idrar dansitesi izostenürik yani 1010’dur. 69. ABY 25 yaþýndaki bir erkek hastanýn idrar miktarýnda azalma ve vücudunda þiþlikler meydana gelmiþtir. TA: 190/100 mmHg, nb:120/dk olan hastanýn kalp muayenesinde S2 sert, S3 ve S4 alýnýyor. Dinlemekle akciðerde bazalde krepitan raller alýnýyor. Hb 11 gr/dl, lökosit ve trombosit normaldir. Üre 220 mg/dl, kreatin 12, Na:130, K: 6. 9 meq/l, ca:7. 5 mg/dl, fosfor 6 mg/dl, idrar Na: 64 meq/L olarak bulunmuþtur. Bu hastada ABY’nin nedeni hangisi olamaz? A) Ürat nefropatisi C) Konjestif kalp yetmezliði B) Akut tubüler nekroz D) Ýlaca baðlý toksik nefropati E) Glomerülonefrit Bu durumda idrar sodyumuna bakýn >40 meq/L ise taný renaldir. 127 128 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 70. Nefrotik sendrom 15 yaþýnda erkek hasta 3 yýldýr Hodgkin lenfoma tanýsý ile izleniyor. Yaygýn ödemi olan hastanýn 24 saatlik idrarýnda protein miktarý 8 gr, idrarda yað silendirleri saptanýyor. Kolesterol 300 mg/dl. Böbrek biyopsisinde ýþýk mikroskobisi normal. Bu hastada tanýnýz nedir? A) Fokal glomeruloskleroz C) Minimal lezyon hastalýðý B) Membranöz nefropati D) Diffüz glomeruloskleroz E) Rapidly progresif glomerulonefrit Genç olduðu için ve ýþýk mikroskobisi normal olduðu için taný minimal lezyon hastalýðýdir. 71. Membronoproliferatif glomerülonefrit Proteinüri ve hematüri ile gelen hastanýn böbrek biyopsisinde subendoteliyal immünkompleks depolanmasý vardýr. Buna baðlý olarak bazal membranda kalýnlaþma, mezenkimal hücrelerde proliferasyon ve diffüz hasar vardýr. Gümüþ boyasý ile çift konturlu (demiryolu-tramvay izi görünümü) kapiller duvar kalýnlaþmasý görülebilir. C3, C4 ve Clq düþüktür. Bu hastada en muhtemel nedir? A) Membranoproliferatif glomerülonefrit C) Minimal lezyon hastalýðý B) Membranöz nefropati D) Diffüz glomerüloskleroz E) Rapidly progresif glomerülonefrit Herþey verilmiþ. Sadece baþlýk eksikJ. A þýkký doðru 72. Akut post streptokoksik glomerülonefrit Ýmpetigo geçiren bir hastanýn tansiyonu 200/130 mmHg, idrar miktarý azalmýþ ve hematürisi vardýr. Ýdrarda protein miktarý 2.8 g/dl olan bu hasta ile ilgili olarak hangisi yanlýþtýr? A) C3 düþük, C4 ve C1q normaldir C) Esas klinik nefrotik sondrom kliniðidir B) Ýmpetigo sonrasý latent period daha uzundur D) ASO titresindeki artýþ tanýda yardýmcýdýr E) Prognozu en iyi glomerülonefrittir. Streptokoksik infeksiyon sonrasý hematüri+hipervolemi bulgularý = APGN. APSG nefrotik deðil nefritik sendromlarýn prototipidir. 74. IgA nefropatisi 13 yaþýndaki bir erkek çocuk viral bir ÜSYE geçirdikten 2 gün sonra hematüri ile geliyor. Fizik muayenesinde sistem muayeneleri normal ve TA: 100/60 mmHg, nabýz 92/dk, ateþ 37. C, dir. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Berger hastalýðý B) Minimal lezyon hastalýðý C) Membranöz nefropati D) APSG E) RPGN Viral bir ÜSYE sonrasý 24-48 saat içinde hematüri = Berger hastalýðýný gösterir. 75. Böbrek kistleri Tuz kaybettiren nefropati ile gelen hastanýn ultrasonografisinde böbrek boyutlarý normal olarak bulunuyor. ÝVP’de çicek demeti görünümü var. Böbrek biyopsisinde toplayýcý kanallarda kist saptanýyor. Bu hasta en olasý taný nedir? A) Mdüller kistik böbrek C) Polikistik böbrek hastalýðý B) Basit kist D) Medüller sünger böbrek E) Kronik pyelonefrit Böbrek kistlerinde sadece medüller sünger böbrekte böbrek normal büyüklüktedir. Kist toplayýcý kanallardadýr. Diðerlerinde hem kortikal hem de medüller kist olabilir. Taný medüller sünger böbrektir. 76. Renal cell ca Renal cell ca’ya aþaðýdaki bulgulardan hangisinin eþlik etme ihtimali en düþüktür? A) Ateþ C) Polisitemi B) Hipertansiyon D) Hipokalsemi E) Trombositoz Renal cell ca paraneoplastik olarak yukardakilerden sadece hipokalsemi yapmaz. Hiperkalsemi yapar. Hiperkalsemi tümör dokusundan salýnan PTH benzeri polipeptidlere baðlýdýr. Hipertansiyon renin salýnýmýna, trombositoz trombopoietin, eritrositoz ise eritropoietin üretimine baðlýdýr. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 ì 77. GASTROENTEROLOJİ GER 45 yaþýnda obez hasta, zaman zaman alkol alýyormuþ. 3 aydan beri göðüste yanma, aðrý varmýþ. Akþamlarý yatýnca öksürük ve aðzýna acý su gelmesi oluyormuþ. EKG ve Efor testi normal bulunmuþ. Bu hastaya kesin taný aþaðýdaki yöntemlerden hangisi ile konur? A) Baryumlu grafi C) Sintigrafi B) Manometrik basýnç ölçümü D) pH metri E) Endoskobik inceleme Tanýmlanan olgu gastroözefajial refülüdür. Gastroözefajial reflü tanýsý en iyi pH metri ile konur. 78. Akalazya 3 yaþýnda bulantý ve kusma ile getirilen çocuðun fizik muayenesinde hafif geliþme geriliði dýþýnda bulgusu yok. Çekilen PA akciðer grafisinde mediastende hafif geniþleme var. Baryumlu grafide özefagus grafisinde hava sývý seviyesi ve gýda artýklarý saptanýyor. Endoskopik inceleme normal olarak bulunmuþ. Bu hastada tanýnýz nedir? A) Akalazya C) Özefagus ca B) Gastroözefajial reflü D) Divertikül E) Shiatski halkasý Tüm klinik ve radyolojik bulgular akalazya ile uyumludur. Taný manometrik basýnç ölçümü ile konur. 79. Özefagus ca 78 yaþýnda erkek hasta zayýflama, yutma güçlüðü ile geliyor. Nefesinin kötü koktuðunu ve son bir kaç günden beride ses kýsýklýðý varmýþ. Bu hastada hangisi predispozan bir faktör olma ihtimali en düþüktür? A) Thlyosis C) Sigara B) Akalazya D) Çöliak hastalýðý E) Ülseratif kolit Yukarda tanýmlanan olgu özefagus ca ile uyumludur. Ülseratif kolit özefagusu tutmadýðý için özefagus ca riski yoktur. Diðerlerinde özefagus adeno ca riski artmýþtýr. 80. Özefagus perforasyonu Göðüs aðrýsý, yutma güçlüðü, cilt altý amfizem olan hastada plevral efüzyon saptanýyor. Plevral efüzyonda amilaz yüksek bulunuyor. Bu hastada bu klinik tablonun en sýk etiolojik nedeni nedir? A) Mallory Weis sendromu B) Boharave sendromu C) Alkol kullanýmý D) Ýatrojenik E) Özefagus ca Cilt altý amfizem, yutma güçlüðü, göðüs aðrýsý özefagus perforasyonunda görülür. Perforasyonun en sýk nedeni iatrojeniktir. Endoskobik giriþimlere baðlýdýr. 81 . Zolinger ellison 34 yaþýnda erkek hasta sýk tekrarlayan ülser þikayeti ile geliyor. Üst GIS endoskobisinde mide, duedonum, jejenumda multipl ülserler saptanýyor. Bazal/maksimum asit salýným oraný 0.4’den büyük bulunmuþ. Bu hastanýn tedavisinde hangisinin yeri yoktur? A) Cerrahi B) Oktreotit C) Yüksek doz proton pompa inhibitörü D) Metoklorpropamid E) Antasitler Taný Zollinger Ellison sendromudur. ZE tedavisinde metoklorpropamidin yeri yoktur. 129 130 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 82. Çöliak Çocukluðundan beri karýn aðrýsý ve aralýklarla ishali olan 17 yaþýnda erkek hasta geliyor. Yapýlan testlerinde hb 12 gr/dl, lökosit 3200, trombosit 145.000 mm3 olarak bulunuyor. Serum ferritin, çinko ve folik asit düzeyleri düþük bulunuyor. Ýnce barsak biyopsisinde subtotal villöz atrofi saptanýyor. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Tropikal sprue C) Ülseratif kolit B) Çöliak hastalýðý D) Chron hastalýðý E) Whiplle hastalýðý Vakada malabsorbsiyon ve buna baðlý laboratuvar deðiþiklikleri verilmiþ. Parsiyel villöz atrofi dendiði için cevap çöliak hastalýðýdýr. 83. Karsinoid tümör Karsionid tümörde pulmoner ve tiriküspid kapakta yetmezlik ve darlýk, akciðerde fibrosis görülürken niçin kalbin sol tarafýnda bulunan aort ve mitral kapak etkilenmez? A) Bilinmiyor B) Bu kapaklar seratonin ve histamine duyarlý olmadýðý için C) Mediatörler karaciðerde yýkýldýðý için D) Mediatörler akciðerde yýkýldýðý için E) Bu Kapaklarýnýn bradikinine duyarlý olmadýðý için Karsinoid tümör karaciðere metastaz yapýnca ismi karsinoid sendromdur. Karsinoid sendromdan histamin, seratonin gibi mediatörler salýnýr. Bu mediatörler akciðerde yýkýldýðý için kalbin sol tarafýna etki etmezler. Kalbin sað tarafýnda ve akciðerde fibrosis yaparlar. 84. Akut viral hepatitler 15 yaþýndaki bir bayan hasta halsizlik, yorgunluk ve sarýlýk ile geliyor. Fizik muayenede cilt ve skleralar ikterik. Karaciðer 3 cm, dalak 4 cm palpabl. Laboratuar incelemelerinde tam kan sayýmýnda Hb 13 gr/dl, lökosit 3500 mm3, trombosit 154.000mm3 olarak bulunmuþtur. ALT 1200 IU/L, ALP ve GGT yüksek. Total bilirubin 22 mg/dl, direkt bilirubin 20 mg/ dl’dir. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Akut hepatit B infeksiyonu C) Kronik hepatit B infeksiyonu B) Akut hepatit A infeksiyonu D) Hepatit C E) Fulminan hepatit ALT>10 kat, kolestaz bulgularý ve Direkt bilirubin artýþý var. Kolestatik hepatiti en fazla yapan hepatit A’ dýr. Kolestaz bulgularý verilmemiþ olsaydý en muhtemel taný hepatit B olurdu. 85. Hiperbilirubinemiye yaklaþým 20 yaþýndaki bir erkek hasta sarýlýk þikayeti ile geliyor. Zaman zaman sað üst kadranda aðrýsý oluyormuþ. Fizik muayenede skleralarda ikter dýþýnda bulgu yok. Laboratuvarda ALT, ALP, GGT normal. Total bilirubin 14 mg/dl, direk bilirubin 13.5 mg/dl olarak bulunmuþ, idrarda kaproporfirinojen salýnýmý artmýþtýr. BSP sekresyonu azalmýþ. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Gilbert C) Dubin Jhonson B) Rotor D) Crigler Najjar tip I E) Crigller Najjar tip II Direkt bilirubin arttýðý için Rotor veya Dubin Jhonson, Motor J saðlam olsaydý yani herþey normal sadece direkt bilirubin < 10 mg/dl olsaydý Rotor, direkt bilirubin >10 ve bozukluk varsa D) Jhonson sendromudur. Gilbertte indirek bilirubin artar retikülosit normal ve indirek bilirubin < 5 mg’dýr. C) Najjar tip II’de indirek bilirubin 5-20 arasýnda, tip I’de ise >20 mg/dl’dir. 86. Otoimmün hepatit 23 yaþýndaki bayan hasta halsizlik, yorgunluk, sol üst kadranda hafif aðrý þikayeti ile geliyor. Fizik muayenede ksantom, spider anjiom saptanýyor. Karaciðer 2-3 cm büyük olarak bulunmuþ. Tam kan sayýmý normal. ALT 125 IU/L, ALP ve GGT normal. Total bilirubin 3.2 mg/dl, indirek bilirubin 1.6 mg/dl, HDL kolesterol 100 mg/dl, hepatit markerleri negatif ve ultrasonografide kolestaz bulgularý yok. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Primer biliyer siroz C) Akut viral hepatit pencere dönemi B) Otoimmün hepatit D) Kronik karaciðer hastalýðý E) Rotor sendromu Tüm bulgular otoimmün hepatit ile uyumludur. Kolestaz bulgularý olsaydý primer biliyer siroz düþünülebilirdi. Akut viral hepatit klinik olmadýðý ve ALT 10 kattan fazla artmadýðý için olamaz. Rotor’da sadece direk bilirubin artar diðer testler normaldir. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 87. Hellp sendromu 34 haftalýk gebe bir bayan halsizlik ile geliyor. ALT 88 IU/L, trombosit sayýsý 54. 000 mm3 ve retikülosit sayýsý %4 bulunmuþ. Bu hastada tanýnýz nedir? A) Hellp sendromu C) Gebeliðe baðlý yaðlý karaciðer B) Gebeliðe baðlý intrahepatik kolestaz D) Sepsis E) Rotor sendromu H= Hemolitik anemi, E= karaciðer fonksiyon testlerinde artýþ, LP = Low platelet 88. Primer biliyer siroz 30 yaþýnda bayan hasta kaþýntý þikayeti ile geliyor. Fizik muayenesinde skleralar subikteriktir. ALT: 64 IU/L, ALP ve GGT yüksek, Direk bilurubin 3.2 mg/dl ve indirekt bilirubin 0.6 mg/dl olarak bulunmuþ. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Otoimmün hepatit C) Sklerozan kolanjit B) Primer biliyer siroz D) Kolanjit E) Akut viral hepatit Genç bayan ve kaþýntý ile baþlayan soruda en büyük ihtimalle doðru yanýt Primer biliyer sirozdur. Kolestaz enzimleri yüksektir. 89. Pankreas Ca 74 yaþýndaki bir erkek hasta, karýn aðrýsý, zayýflama ve sarýlýk þikayeti ile geliyor. Fizik muayenesinde safra kesesi aðrýsýz ele geliyor. ALP ve GGT yüksek, total bilirubin 12 mg/dl ve direkt bilirubin 11.2 mg/dl olarak bulunmuþ. Bu hastaya aþaðýdaki tümör markerlerinden hangisinin istenmesi uygun deðildir? A) Onkofetal antijen C) Ca-50 B) DU-PAN 2 D) Alfa fetoprotein E) Karsino embriyonik antijen Ýleri yaþ hasta sarýlýk ve zayýflama ile gelirse ilk düþünülecek taný pankreas kanseridir. Alfa fetoprotein hepatoma için tümör markeridirl. 90. Kronik pankreatit Kronik olarak alkol kullanan bir hastanýn staatoresi ve zayýflamasý var. Açlýk kan þekeri 180 mg/dl olarak bulunmuþ. Bu hastada taný için hangi testi yapmak uygun deðildir? A) Amilaz düzeyi B) Schilling testi C) Sekretin stimülasyon testi D) Bendromid testi E) Kolesistokinin provakasyon testi Taný kronik pankreatit ile uyumludur. Kronik pankreatit tanýsýnda amilazýn taný deðeri yoktur. 91. GIS’in endokrin tümörleri Diabetes mellitus, steatore ve kolelitiyazisi olan bir hastada aþaðýdaki hastalýklardan hangisinin olma ihtimali yüksektir? A) Glukagonoma C) Vipoma B) Somatostatinoma D) Ýnsülinoma E) Conn sendromu GIS’in endokrin tümörlerinin ortak bulgusu diabettir. Nekrolitik migratuvar eritem demiþse glukagonoma, sulu diare derse vipomadýr. Kan þekeri düþmesi ve kilo alýmý ise insülinomaya özgündür. 131 132 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 92. Safra taþlarý Direkt grafide safra kesesinde milimetrik multipl taþý olan 25 yaþýndaki bayan hastada aþaðýdakilerden hangisi olabilir? A) Herediter hiperlipidemi C) Herediter hemolitik anemi B) Hiperkolesterolemi D) Çakmak taþ E) Sýk tekrarlayan safra kesesi iltihabý Multipl, küçük, opak taþ, genç yaþ = hemolitik anemi taþý, Multipl, küçük, opak taþ = Ýnfeksiyon taþý. Tek, non opak taþ, orta-ileri yaþ = kolesterol taþýný düþündürür. Çakmak taþ ise Barninin arkadaþý, konu ile ilgisi yok :J 93. Divertikülit 70 yaþýndaki bir erkek hasta sol alt kadranda aðrý ve ateþ yakýnmasý ile geliyor. Fizik muayenesinde sol alt kadranda rebound ve defans pozitif olarak bulunmuþtur. Lökosit sayýsý 17.000 mm3 olarak saptanmýþ. Bu hastada en güvenilir taný yöntemi nedir? A) Kolon grafisi B) Ayakta direk batýn grafisi C) Kolonoskopi D) Tomografi E) Sintigrafi Ýleri yaþta sol alt kadranda aðrý, ateþ, fizik muayenede rebound ve defans varsa taný divertikülittir. Divertikülit ataðý tedavisinde en güvenilir yöntem bilgisayarlý tomografidir. Baryumlu grafi ve endoskobik giriþimler perforasyona neden olabilir. 94. Mezenter arter embolisi KKY tanýsý ile takip edilen hastada ani, çok þiddetli karýn aðrýsý ortaya çýkýyor. Barsak sesleri ve gaz gaita çýkýþý var, rebaund ve defans yok. Bu hastada ilk düþünülmesi gereken taný nedir? A) Akut gastroenterit B) Mezenter arter iskemisi C) Mezenter arter embolisi D) Ýnferior miyokard infarktüsü E) Posterior miyokard infarktüsü Kalp hastasý ve kapak hastasýnda ani baþlayan karýn aðrýsý varsa ilk akla gelecek taný mezenter arter embolisi olmadýr. Hastalarda þiddetli karýn aðrýsý olmasýna raðmen rebound ve defansbaþlangýçtayoktur Zayýflama, kronik aðrý olsaydý yanýt b olurdu. 95. Kolon tümörü 50 yaþýndaki bir erkek hasta halsizlik ve zayýflama yakýnmasý ile geliyor. Fizik muayenede konjuktiva ve mukozalar soluk, diðer sistem muayeneleri normaldir. TA: 120/80 mmHg, Nabýz 80/dk, tam kan sayýmýnda Hb 9 g/dl, MCV 70, RDW 18, trombosit sayýsý 465 bin mm3 ve lökosit 5600 mm3 olarak bulunmuþtur. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Mide ca B) Sað kolon tm C) Sol kolon tm D) Rektum ca E) Özefagus ca Sað kolon tümörü doðru yanýttýr. Anemi + GIS malignitesi en sýk sað kolon tümörü, daha sonra mide ca’ya baðlýdýr. Sol kolon tümörleri obstrüksiyon, rektum tümörleri ise rektoraji ve tenezm ile baþvurur. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 ì 96. GÖĞÜS HASTALIKLARI Astým Öksürük þikayeti ile baþvuran hastanýn öksürük þikayetleri daha çok toza dumana girdiðinde ve bahar aylarýnda oluyormuþ. Hastanýn allerjik dermatit öyküsü var. Fizik muayenesi normal. SFT’de PEF deðeri %75 olarak bulunmuþtur. Balgamda eozinofil ve spesifik IgE düzeyleri yüksektir. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) Ekstrinsik allerjik astým C) Akut bronþit B) Ýntrinsik astým D) Kronik bronþit E) Pnömoni Öksürük, balgam, ateþ olmadýðý için akut ve kronik bronþit olmaz. Eðer aile öyküsü ve allerji öyküsü olmasa, spesifik IgE düzeyleri yüksek olmasaydý intrinsik astým olabilirdi. bu vakadaki tüm veriler bulgular ekstrinsik allerjik astým ile uyumludur. 97. Bronþektazi Uzun yýllardýr sabahlarý kusar gibi balgam çýkaran bir hastada yüzünde, ayaklarýnda yaygýn þiþlikler oluþmuþtur. Tansiyon arteriyel 130/80 mmHg, nabýz 80/dk, dalak 8 cm büyük, ultrasonografide böbrekler bilateral büyüktür. Kreatin klirensi 30 dk, idrarda yað silendirleri saptanmýþ. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) Tüberküloz- böbrek tutulumu B) Astým – ilaca baðlý toksik nefropati C) Bronþektazi – amilozidoza baðlý nefrotik sendrom D) Sarkoidoz – nefrotik sendrom E) PAN – glomerülonefrit Böbreklerin büyük olmasý, idrarda yað silendirlerinin görülmesi nefrotik sendromu düþündürmektedir. Sabahlarý kusar tarzda balgam bronþektaziye özgündür. Ýki veri birleþtirildiðinde taný klinik bronþektazi zemininde sekonder amiloidoz (AA tipi) ve buna baðlý nefrotik sendromdur. Benzer tabloyu tüberküloz ve sarkoidoz da yapar ama bu hastada klinik olarak sarkoidoz ve tüberküloz olamaz. 98. Sarkoidoz 40 yaþýndaki bir erkek hasta ateþ ve öksürük þikayeti ile baþvuruyor. Fizik muayenede cilt muayenesinde tibia ön yüzünde 1x1, 1x2 cm aðrýlý kýzarýklýk ve þiþlikler var. TA 155/90 mmHg, nabýz 100/dk, ateþ 39 C, EKG’sinde QT kýsalmasý ve solunum fonksiyon testlerinde restriktif patern saptanmýþ. Bu hastada en olasý tanýnýz nedir? A) Amiloidoz C) Akciðer ca B) Sarkoidoz D) Sifiliz E) Wegener Hastada eritama nodozum ve hiperkalsemi bulgularý var. Bu hastalýklar içerisinde hiperkalsemiye en sýk neden olan sarkoidozdur. Diðer granülamatoz hastalýklarda da hiperkalsemi olabilir. Yukardaki cevaplardan eritema nodozumda yine en sýk sarkoidozda görülür. 99. Atipik pnömoniler Bir banka þubesinin 7 personelinde bulantý, kusma, ishal, kuru öksürük, ateþ baþlýyor. Hastalarýn kan sayýmýnda hb deðerleri, lökosit ve trombosit sayýlarý normal bulunmuþtur. Akciðer grafilerinde interstisiyel infiltrasyon ve balgamda lenfosit artýþý saptanýyor. 3 hastada serum sodyumu düþük olarak bulunmuþtur. Bu hastalarda etken aþaðýdakilerden hangisi olabilir? A) Mikoplazma pnömoni C) Lejionella pnömoni B) Pnömokoksik pnömoni D) Klamidya pnömoni E) Viral pnomöni Ýshal, atipik pnimoni, relatif bradikardi ve hiponatremi Lejionellaya özgüdür. Pnömoni ve bulantý, kusma ishal gibi belirtiler Lejionelleya özgündür. Otel, banka vs gibi yerlerde klima öyküsü de akla gelmelidir. 133 134 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 100. Tüberküloz 45 yaþýndaki bayan hasta boyunda þiþlik, ateþ, zayýflama ve terleme þikayeti ile geliyor. Muayenede servikal bölgede 4x3 cm LAP saptanýyor. Biyopside kazeifiye granülomlar görülüyor. PPD testi 18 mm olan bu hastaya bundan sonraki aþamada etiolojiye yönelik hangi testi istemeye gerek yoktur? A) Balgamda ARB C) PA akciðer grafisi B) Balgam kültürü D) Kweim deri testi E) Akciðer tomografisi Yukardaki verilerin hepsi tüberküloza özgündür. Tüberküloz tanýsý için hangi testi istemeye gerek yoktur diye soruluyor. Kweim sarkoidoz tanýsýnda kullanýlýr. Kazeifiye granülom olduðu için taný tüberkülozudur. Kweim testini istemeye gerek yoktur. 101. Pulmoner emboli Sezeryan sonrasý bir hastada ani baþlayan yan aðrýsý, nefes darlýðý, taþipne ve taþikardi geliþiyor. Hastada metabolik alkaloz, hipoksi ve hipokapni saptanýyor. Di-Dimer yüksek bulunmuþ. Bu hastada en önemli herediter etiyolojik neden nedir? A) Protein C eksikliði C) Antitrombin III eksikliði B) Protein S eksikliði D) Faktör V leiden mutasyonu E) Protrombin gen anomalisi Ani geliþen yan aðrýsý, nefes darlýðý, taþipne ve taþikardi pulmoner embolide görülen semptomlardýr. Genç hastada pulmoner emoboli, SVO, KAH saptanýrsa mutlaka herediter tromboz araþtýrýlmalýdýr. En sýk neden faktör V Leiden mutasyonudur. 102. Pnömotoraks 33 yaþýnda, uzun boylu, zayýf, sigara içen erkek hasta göðüs aðrýsý ve dispne þikayeti ile geliyor. Fizik muayenede solda solunum sesleri, vibrasyon torasiks azalmýþ, sonorite artmýþ ise bu hastada tanýnýz nedir? A) Ampiyem C) Pulmoner emboli B) Plevral efüzyon D) Pnömoni E) pnömotoraks Ani geliþen nefes darlýðý, ateþ yok, bulgular pnömotoraks ile uyumludur. Bu da büyük ihtimal spontan primer pnömotarks (distal asiner amfizeme baðlý) uyumludur. 103. Atelektazi 41 yaþýndaki erkek bir hasta çekilen akciðer grafisinde sað alt lobda düzgün kenarlý infiltrasyon saptanýyor. Hava bronkogramý yok. O taraf diafram yüksek ve trakea ve ana bronþ lezyon tarafýna çekilmiþ. Bu hastada aþaðýdakilerden hangisinin olma ihtimali yüksektir? A) Kist hidatik C) Bronþiektazi B) Akciðer ca D) Atelektazi E) Pnömotoraks Atelektazide difaram yukarý çekilir, mediasten lezyon tarafýna çekilir. kist hidatikte düzgün kenarlý konsolidasyon artýþý vardýr. Akciðer kanserleri infiltrasyon yapar ama infiltrasyon düzensizdir. Pnömotoraksta konsolidasyon deðil havalanma artýþý vardýr. 104. Pnömoni 21 yaþýndaki bir futbolcu, öksürük, ateþ, balgam ve yan aðrýsý þikayeti ile geliyor. Fizik muayenede, genel durum orta, baþ boyun muayenesinde yaygýn herpetik lezyonlar var, dinlemekle akciðerde saðda orta zonda krepitan raller alýnýyor. Tansiyon arteriyel 100/50 mmHg, habýz 120/dk, ateþ 40 C) Laboratuvar incelemelerinde lökosit sayýsý 21.000 mm3, balgam yaymasýnda nötrofil hakimiyeti ve CRP 320 mg/dl olarak bulunmuþtur. Bu hastada tedavide birinci tercih hangisidir? A) makrolid C) penisilin B) kinolon D) vankomisin E) seftazidim Pnomini vakasý ile uyumludur. Pnömoni vakasý sorulduðu zaman nerede geliþtiði önemlidir. Hastane ve toplum kökenli olarak düþünmek lazým. Yine pnömoni vakasý sorulduðu zaman etken mikroorganýzma ile ilgili pnömoniye ilave bulgu olup olmadýðýna dikkat edilmelidir. Bu olguda herpetik lezyon verilmiþ. Herpes labialis en sýk S. pnömoniye baðlý pönomonilerde görülür. S. pnömoni tedavisinde birinci tercih penisilindir. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 105. Akciðer ca 54 yaþýndaki sigara içmeyen bir bayan hastanýn 3 aydýr devam eden öksürüðü, zayýflamasý ve nefes darlýðý olmuþtur. Fizik muayenede solda orta ve üst zonda solunum sesleri azalmýþ, vibrasyon torasiks artmýþ, perküsyonda matite saptanýyor. Bu hastada en muhtemel taný nedir? A) Plevral efüzyon C) Akciðer ca B) Pnömoni D) Mezoteliyoma E) plevral efüzyon Zayýflama, 3 aydýr geçmeyen öksürük malignite lehinedir. FM bulgularý vibrasyon torasiks arttýðý için akciðer ca (adeno cA) ile uyumludur. Mezotelyoma olsaydý vibrasyon torasik azalýrdý. Pnömoni olsaydý hastada ateþ ve daha kýsa süreli semptomlarýn olmasý gerekirdi. FM bulgularý pnömoniye uyar. Ama klinik akciðer ca ile daha uyumludur. 106. Aspergilloma 5 yýl önce tüberküloz geçirip tedavi alan ve balgamda ARB negatif olan hasta hemoptizi ile geliyor. Çekilen akciðer grafisinde sol akciðer apeksinde 4x3 cm konsolidasyon artýþý ve bu kitlenin üst tarafýnda tipik hilal þeklinde hava sütünü görülüyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Nüks tüberküloz C) Aspergilloma B) Ýnvazif aspergillosis D) Akciðer ca E) Kist hidatik Kist hidatikte hemoptiziden çok kaya suyu ve yumurta aký benzeri yapýlarýn gelmesi tipiktir. Bu yüzden kist hidatik olamaz. Akciðer ca olabilir. Fakat akciðer ca’larda kitle lezyon görülür. Hava sütünu görülmez. Nüks tüberküloz olsa dansite artýþýndan ziyade bu bölgede kaviter lezyonun olmasý beklenir. Ýnvazif pulmoner aspergillosis ise daha çok immünsüpresif kiþilerde diffüz pnömonik infiltrasyon yapar. Bu hastada tipik tüberküloz kavitesinde geliþen aspergilloma tanýmlanmýþtýr. 107. Kisthidatik 38 yaþýnda Afyonun Davulga Beldesinden gelen herhangi bir þikayeti olmayan hastanýn yapýlan kan sayýmlarýnda eozinofilisinin olduðu saptanýyor. Çekilen akciðer grafisinde sað akciðer alt lobda düzgün kenarlý 5x3 cm boyutunda konsolidasyon artýþý saptanýyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Löffler sendromu C) Akciðer ca B) Tüberküloz D) Kist hidatik E) Atelektazi Löffler sendromu, tüberküloz ve kist hidatik eozinofili yapabilir. Löffler sendromu Ascaris infeksiyonlarýnýn seyrinde görülür. En önemli özelliði yer deðiþtirici pnömonik infiltrasyon yapar. Tüberkülozda her türlü akciðer hastalýðýný taklit eden lezyon görülür ama genel olarak yaptýðý lezyonlar düzgün kenarlý deðildir. Tüberküloz genellikle semptomatiktir. Kist hidatik ise genel olarak asemptomatiktir. Sað akciðer alt lobunu tutar. Düzgün kenarlý konsolidasyon artýþý ve eozinofiliye neden olur. 108. Plevral efüzyon Romatoid artrit tanýsý ile takip edilen 52 yaþýndaki erkek hastanýn nefes darlýðý var. Fizik muayenesinde saðda solunum sesleri, vibrasyon torasiks azalmýþ. Perküsyonda matite alýnýyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Pnömotoraks C) Fibrozan alveolit B) Plevral efüzyon D) Bronþiolitis obliterans E) Kaplan sendromu RA’de en sýk fibrozal aleveolit görülür. Bu interstisiyel akciðer hastalýðý kliniðine neden olur. Bronþiolitis obliterans aðýr bronþit tablosu ile gelir. Mortalitesi yüksektir. Kaplan sendromunda ise pnömokonyotik nodüller vardýr. Pnömotoraksta perküsyonda sonorite artýþý vardýr. Bu bulgular RA’e baðlý plevral efüzyon ile uyumludur. 135 136 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI ì ROMATOLOJİ 109. Temporal arterit 50 yaþýndaki bayan hastanýn omuz ve kollarýnda þiddetli aðrýsý vardýr. Kas gücü normal olarak bulunan hastanýn laboratuvar incelemesinde Hb 11 g/dl, lökosit sayýsý 12.500 mm3, trombosit sayýsý 188.000 mm3, sedimantasyon 74 mm/s olarak bulunmuþtur. Bu hastada aþaðýdaki hastalýklardan hangisinin eþlik etme ihtimali en yüksektir? A) Takayasu C) Ankilozan spondilit B) Temporal arterit D) Aort koarktasyonu E) Dermatomyozit Tanýmlanan olgu polimyaljia romatika’dýr. polimyaljia romatikaya eþlik eden hastalýk temporal arterittir. 110. SLE 34 yaþýndaki bayan hastanýn, elin küçük eklemlerinde artriti var. Oral ülser ve güneþe hassasiyeti varmýþ. Yapýlan testlerinde Hb 10 gr/dl, lökosit 3200 mm3, trombosit sayýsý 84.000 mm3, PTZ 12 sn, APTT 66 sn, hastanýn öyküsünde iki düþüðü olduðu öðreniyorsunuz. Bu hastada hangi test istenmelidir? A) ANCA Ig M C) Anti Mi2 B) Anti JO1 D) Anti Ro E) Anti TSI antikor SLE’li bir hastada APTT uzun, sýk düþük, trombositopeni, tekrarlayan tromboz varsa taný antifosfolipid antikor sendromudur. Tanýsýnda ANCA Ig G ve Ig G istenmelidir. 111. Gut krizi 45 yaþýnda, 120 kg aðýrlýðýnda ve sýk alkol alan hastanýn sol ayak baþparmaðýnda aðrý ve kýzarýklýk vardýr. Bu hasta ile ilgili yanlýþ olan hangisidir? A) taný gut krizi B) tedavide birinci tercih kolþisin C) allopürinol ikinci tercih D) ürik asit düzeyi düþük olabilir E) kesin taný monosodyum ürat kristallerinin eklem sývýsýnda gösterilmesi ile konur. Allopürinol krizi aðýrlaþtýrýr. Diðer þýklarý doðrudur. 112. Reaktif artrit 15 gün önce ishal geçiren hasta bel aðrýsý, gözünde üveit, topuk aðrýsý ile getiriliyor. Avuç içi ve ayak tabanýnda hiperkeratotik lezyonlarý var. Bu hastada aþaðýdaki testlerden hangisin pozitif olma ihtimali en düþüktür? A) Romatoid faktör C) CRP artýþý B) Sedimantasyon artýþý D) HLA B27 E) Sakroilak eklemlerde düzensiklik Ýshal ve üretrit sonrasý geliþen artiritler seronegatif artrittir. Cilt lezyonlarý, üveit, entesopati, sakroiliak eklem tutulumu vardýr. Seronegatif olduðu için RF ve ANA negatiftir 113. Ankilozan spondilit 25 yaþýnda erkek hasta bel aðrýsý ile geliyor. Fizik muayenesinde Schouber testi pozitif olarak bulunuyor. Sakroiliak eklemlerde ankiloz var. Vertebra grafisinide Romanus lezyonu, karevertebra ve bambu kamýþý görünümü saptanýyor. Bu hastada ile ilgili hangisi yanlýþtýr? A) Mortalitenin en önemli nedeni Aort yetmezliðidir B) Gözde en sýk üveit görülür C) Birinci tercih nonsteroid antiniflamatuar ilaç indometasindir D) Akciðerde apikal fibrozis ve bül görülebilir E) Bu hastalarda yüzü koyun yatmak kontraendikedir Taný ankilozan spondilittir. E þýkký yanlýþtýr. Hastalarýn günlük 1 saat ortalama yüzü koyun yatmalarý önerilir. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 114. Polimyozit 56 yaþýnda erkek hasta 1 aydýr oturduðu yerden zor kalkýyor. Saçýný zor tarýyor, elbiselerini zor giyiyor. Yapýlan testlerde kreatin kinaz, LDH ve AST, yüksek bulunuyor. Bu hastada taný için aþaðýdaki hangi testler istenmelidir? A) EMG- Kas biyopsisi C) Asetil kolin reseptör antikoru- EMG B) EEG- Kas biyopsisi D) Asetil kolin reseptör antikoru- Kas biyopsisi E) Anti-Yo antikoru – EMG Klinik bulgu ve enzim yüksekliði polimyozit ile uyumludur. Polimyozit tanýsý için kas biyopsisi ve EMG yapýlmalýdýr. Bu yaþta polimyozit saptanmýþ ise altta yatan bir tümör araþtýrýlmalýdýr. 115. PAN 7 yýldýr hepatit B tanýsý ile izlenen hastada artrit ve hematüri saptanýyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) Wegener C) Mikroskobik PAN B) Klasik PAN D) Temporal arterit E) Polimyalji romatika Hepatit B ile iliþkili artirit ve hematüri (vaskülitE) baðlý PAN’da görülür. PAN en sýk böbreði tutar. Böbrektede arcuat arter tutulur. HBs pozitifliði klasik PAN’da görülür. Mikroskobik PAN’da görülmez. 116. Wegener 50 yaþýnda erkek hasta, Öksürük, ateþ, hemoptizi ile geliyor. Laboratuvarýnda hematürisi var. Üre ve kreatinin deðerleri hafif yüksek bulunmuþ. Çekilen akciðer grafisinde granülamatöz lezyonlar ve kavite alanlarý saptanýyor. Sedimantasyon ve CRP’si yüksek. C-ANCA pozitif olarak bulunuyor. Bu hastaya aþaðýdaki antibiyotiklerden hangisi verilebilir? A) Rfampisin B) Trimetoprim-sülfomethaksazol C) Tetrasiklin D) Eritromisin E) Klaritromisin Tanýmlanan olgu Wegener Granülomatosis’dir. Tedavisi yüksek doz steroid ve sklofosfamidtir. Trimetroprim sülfomethaksazolün etkin olduðunu gösteren çalýþmalar vardýr. 117. FMF 6 yaþýnda erkek çocuk 2 yýldan beri ayda bir kaç kez karýn aðrýsý ve ateþi oluyormuþ. 2 günden beri diz ekleminde aðrý ve þiþlik varmýþ. Bu hastada tedavide birinci tercih ilaç hangisidir? A) Kolþisin B) Prednol C) Ýndometasin D) Penisilin E) Aspirin Taný ailevi akdeniz ateþidir. Tedavisinde birinci tercih ilaç kolþisindir. 118. Behçet hastalýðý Behçet hastalýðý tanýsýný aþaðýdakilerden hangisi koydurur? A) Oral aft B) Genital ülser C) Eritama nodozu D) Paterji pozitifliði E) Hiçbiri Behçet tanýsý Uluslar Arasý Çlýþma Grubunun taný kriterlerine göre konur. Oral afta ilave iki bulgu daha varsa taný konur. Tek baþýna taný koyduran bir kriter yoktur. 137 138 BÖLÜM 10 VAKA SORULARI 119. Gonokoksik septik artrit 24 yaþýnda multipl partneri olan erkek hastada 3 gün önce sað dizde aðrý, þiþlik, kýzarýklý ve hareketlerde kýsýtlýklýk olmuþ. Eklem sývýsýndan yapýlan incelemede hücre sayýsý 85.000 mm3 , bu hücrelerin %78’i nötrofil, glukoz düþük, protein yüksek, müsin pýhtý testi +4 olarak bulunmuþ. Bu hastada tedavide birinci tercih nedir? A) amikasin+seftazidim B) Nafsilin C) Vankomisin D) Seftriakson E) sefuroksim Tanýmlanan vaka gonoksik artrittir. Tedavisinde birinci tercih ilaç seftriaksondur. 120. Romatoid artirt 34 yaþýnda bayan hasta bileteral dirsek ve el bileðinde artrit saptanýyor. Bu hastada en olasý taný nedir? A) SLE C) Behçet B) RA D) Ankilozan spondilit E) Osteoartrit Bileteral dirsek ve el bileði tutulumu olan hastada aksi ispat edilene kadar taný RA’dir. 121. Osteoporoz 67 yaþýnda bayan hasta bel aðrýsý ile geliyor. Çekinel direk grafilerinde L3-L4’de kompresyon fraktürü saptanýyor. Hastanýn tam kan sayýmý, sedimantasyon ve biyokimyasal testleri normal. Kemik dansitometrisinde T skoru –3.2 olarak bulunmuþ. Bu hastanýn etiolojisinde hangisinin olma ihtimali en düþüktür? A) Troid hormonu kullanýmý C) Malabsorbsiyon sendromu B) Aðýr eksersiz D) Aþýrý çay ve kahve tüketimi E Alkol ve sigara kullanýmý Yukarda tanýmlanan olgu osteoporozdur. Osteoporoza aðýr eksersiz ve obesite neden olmaz. Diðerleri osteoporaza neden olur. VAKA SORULARI BÖLÜM 10 ì ONKOLOJİ 122. Uygunsuz ADH sendromu 54 yaþýndaki erkek hasta halsizlik, yorgunluk ve þuur bulanýklýðý þikayeti ile getiriliyor. Hastanýn daha önceden diabetik olduðu ve klorpropamid aldýðýný öðreniyorsunuz. TA 130/80/dk, nabýz hýzý 84/dk. Ateþi 37 C, genel durum orta, ödemi yok. Hb 14 gr/dl, lökosit sayýsý 9400 mm3, trombosit sayýsý 187.000 mm3, üre 45 mg/dl, kan þekeri 131 mg/dl, Na: 124 meq/l, K: 4.8 meq/l, serum osmolaritesi 260 mosm/kg, idrar dansitesi 1033, idrar osmolaritesi yüksek olarak bulunmuþtur. Bu hastaya tedavide ilk olarak ne yapýlýr? A) %3’lük Na verilir C) sývý kýsýtlanýr B) %5 dektroz verilir D) demoklosiklin verilir E) izotonik verilir Klorpropamide baðlý uygunsuz ADH sendromunda, serum sodyum ve osmolaritesi düþük, idrar sodyum ve osmolaritesi yüksektir. Ýlk yapýlmasý gereken sývý kýsýtlamasýdýr. 123. Tümör lizis sendromu AML tanýsý ile takip edilen 54 yaþýndaki bir erkek hastanýn yapýlan testlerinde Hb 11 gr/dl, lökosit 4500 mm3, trombosit 140.000 mm3, Na: 137 meq/L, K: 6.5 meq/l, ca: 6.6 mg/dl, fosfor 6.2 mg/dl, üre: 124 mg/dl, kreatin 4 mg/dl, ürik asit 11.2 mg/dl olarak bulunmuþtur. Bu hastada en olasý taný hangisidir? A) ABY C) Tümör lizis sendromu B) KBY D) Sitozin arabinosid sendromu E) Nötropenik ateþ Tümör lizis sendromudur. 124. Nötropenik ateþ Akut promyelositik lösemi nedeni ile klinikte yatan hasta amikasin, seftazidim ve vankomisin alýyor. Hastanýn tedavinin 5. gününde ateþi 39 C, genel durumu kötü, öksürüðü var. Çekilen akciðer grafisinde yaygýn infiltrasyon saptanýyor. Balgam incelemesinde mantar elemanlarý görülüyor. Bu hastada en olasý etken hangisidir? A) Candida albicans C) Aspergillus flavus B) Aspergillus niger D) Aspergillus fumigatus E) Candida parapsilosis Taný nötropenik ateþtir, 5. günde vankomisin alan bir hastada ateþ varsa bu durumda akciðerde mantar infeksiyonu varsa A. fumigatusa baðlý pnömoni veya candida’ya baðlý hepatosplenik kandidiasis düþünülür ve tedavisinde amfoterisin B verilir. 139