DSK 01.140.20 ÜİTGETME № 3 TDS 617
Transkript
DSK 01.140.20 ÜİTGETME № 3 TDS 617
DSK 01.140.20 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 YKDYSADY IŞLERIŇ GÖRNÜŞLERINIŇ DÖWLET KLASSIFIKATORY (YIGDK) “Türkmenstandartlary” baş döwlet gullugynyň 2016-njy ýylyň iýul aýynyň «08» № 1/138 buýrugy bilen tassyklandy we güýje girizildi. Girizilen senesi 2016-08-01 Mazmuny. В seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. B seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Magdan gazyp çykaryjy senagat we känleri işläp taýýarlamak” diýip beýan etmeli. Mazmuny. M seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. M seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Hünärmenlik, ylmy we tehniki işler” diýip beýan etmeli. Mazmuny. O seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. O seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Döwlet dolandyryşy we goranmak; hökmany sosial üpjünçilik” diýip beýan etmeli. Mazmuny. O seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. 84 bölüminiň adyny täze redaksiýada “Döwlet dolandyryşy we goranmak; hökmany sosial üpjünçilik” diýip beýan etmeli. Mazmuny. Q seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. Q seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Saglygy goraýyş we ilata sosial taýdan hyzmat etmek” diýip beýan etmeli. Mazmuny. QA seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. 86 bölüminiň adyny täze redaksiýada “Saglygy goraýyş” diýip beýan etmeli. ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 3-nji bölüm. «Klassifikasiýanyň obýektleri» adalgany «ikinji derejeli iş görnüşi» «goşmaça iş görnüşlerine» çalyşmaly. 4-nji bölüm. Klassifikatoryň düzümi. 1 tablisa. Türkmen dilindäki tekstinde. 1-nji tablisany täze redaksiýada beýan etmeli. Dereje 1 Oba hojalygy, tokaý hojalygy we balyk tutmak Işläp bejerýän önümçilik, gazylyp alynýan peýdaly magdanlar we başga senagat 2 2а 3 4 Derejäniň ady Olardan Gurluşyk Lomaý we bölek söwdasy, ulag işleri we ýükleri saklamak, myhmanhanalaryň we restoranlaryň işleri Seksiýasy А 6 7 8 Habar beriş serişdeleri we aragatnaşyk Maliýe dellalçylygy we ätiýaçlandyrmak Gozgalmaýan emläk bilen bagly amallar Hünärmenlik, ylmy we tehniki işler, administratiw we kömekçi işler Bölüm Oba hojalygy, tokaý hojalygy we balyk tutmak 01-03 Magdan gazyp çykaryjy senagat we känleri işläp taýýarlamak Işläp bejerýän önümçilik C Elektrik energiýasy, gaz, D bug bilen üpjün etmek we howany kondisionirlemek Suw üpjünçiligi, E galyndylary arassalamak, gaýtadan işlemek we ikinji çig maly almak С Işläp bejerýän önümçilik B F G H I 5 Seksiýanyň ady J К L M N Gurluşyk Lomaý we bölek satuw söwdasy; awtomobilleri we motosiklleri abatlamak Ulag işleri we ýükleri saklamak Myhmanhanalaryň we restoranlaryň işleri Habar beriş serişdeleri we aragatnaşyk Maliýe dellalçylygy we ätiýaçlandyrmak Gozgalmaýan emläk bilen bagly amallar Hünärmenlik, ylmy we tehniki işler Administratiw we kömekçi işler 05-09 10-33 35 36-39 10-33 41-43 45-47 49-53 55-56 58-63 64-66 68 69-75 77-82 2 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 1-nji tablisanyň soňy Dereje 9 10 SeksiSeksiýanyň ady ýasy Döwlet dolandyryşy we Döwlet dolandyryşy we O goranmak; hökmany sosial goranmak, bilim, saglygy üpjünçilik goraýyş we ilata sosial taýdan hyzmat etmek Bilim P Saglygy goraýyş we ilata Q sosial taýdan hyzmat etmek Sungat, dynç alyş we Gaýry hyzmatlar R göwün açyş Gaýry hyzmat ediş işleri S Hususy öý hojalyklary T bilen hakyna tutma işgärleriň işleri; şahsy ulanmak üçin hususy öý hojalyklarynyň dürli görnüşli harytlary we hyzmatlary öndürmegi Eksçäk guramalaryň işleri U Derejäniň ady Bölüm 84 85 86-88 90-93 94-96 97-98 99 2-nji tablisa. 01 bölüm. 01.61 klasa 01.61.91 kiçi klasa «Biogumus wermikompostyň önümçiligi» goşmaly. 2-nji tablisa. В seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. B seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Magdan gazyp çykaryjy senagat we känleri işläp taýýarlamak” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 09 bölüm. 09.10.30 kiçi klasy «Nebitgaz toplumynyň desgalaryna hyzmat etmekde senagat howpsuzlygy boýunça işler». «tehniki taýdan hyzmat etmek we abatlamak» sözlerden soň: «nebit we gaz senagatynyň önümçiliklerini we desgalaryny ulanmak bilen bagly işler: nebit, gaz we gaz kondensatly ýataklary işlemek; magistral turba geçiriji ulgamlaryny ulanmak; nebiti, gazy gaýtadan işleýän zawodlary ulanmak; nebiti we gazy toplumlaýyn taýýarlaýyş enjamlaryny, separasiýa enjamlaryny, sorujy we gysyjy beketleri, rezerwuar parkyny, nebit-gaz çykaryjy hem-de nebiti we gazy gaýtadan işleýän toplumlaryny ulanmak; nebit, gaz we gaz kondensatly ýataklarda, termal suwly ýataklarda, ýerasty we açyk känlerde geofiziki meýdan işlerini, senagat-geofiziki barlaglaryny alyp barmak; çüwdürime garşy göreş we gazdan halas ediş işleri» sözleri goşmaly. 3 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 09 bölüm. 09.90.20 kiçi klasy. «Magdan gazyp alyjy senagatda senagat howpsuzlygy boýunça işler». «halk hojalygynyň desgalaryny ýerleşdirmek üçin peýdalanmak “sözlerden soň: ýerasty magdan çykarylýan ýerleri we desgalary gurmak; karýerleri we magdan çykaryjy kärhanalaryň ýokarky (ýerüsti) tehnologik toplumyny gurmak; ýörite ýerasty desgalary gurmak, dag-magdan enjamlaryny abatlamak bilen bagly işler, dag-magdan önümçiliklerini we desgalaryny ulanmak bilen bagly işler: gazylyp alynýan peýdaly magdanlaryň ýataklaryny ýerasty usul bilen işlemek; gazylyp alynýan peýdaly magdanlaryň ýataklaryny açyk usul bilen işlemek, gazylyp alynýan peýdaly magdanlaryň ýataklaryny ýerasty we açyk usul bilen bilelikde işlemek; magdan çykarylan ýerlerini we tebigy ýerasty giňişliklerini halk hojalygynyň desgalaryny ýerleşdirmek üçin peýdalanmak» sözleri goşmaly. 2-nji tablisa. 10 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 10.1 topary täze redaksiýada “Et önümlerini öndürmek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 10 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 10.11 klasy täze redaksiýada “Et önümçiligi (gaýtadan işlemek we saklamak), guş etinden başga” diýip beýan etmeli 2-nji tablisa. 10 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 10.51 klasy täze redaksiýada “Süýdi gaýtadan işlemek we syr (syr gaýnatmak) öndürmek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 10 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 10.72 klasy täze redaksiýada “Uzak saklanýan konditer un önümlerini: suhari we kökeleri öndürmek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 11 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 11.07 klasy täze redaksiýada “Alkogolsyz içgileri; mineral suwlary we beýleki çüýşä gaplanan suwlary öndürmek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 17 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 17 topary täze redaksiýada “Kagyz we karton önümçiligi” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 18 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 18.14 klasy täze redaksiýada “Jiltlemek we bejermek işi” diýip beýan etmeli. Düşündirişiň 1-nji abzasynda “bezeg işleri” diýlen sözleri “bejergi işleri” bilen çalyşmaly. 2-nji tablisa. 18 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 18.2 topary täze redaksiýada “Ýazga geçirilen maglumatlary ýaýradyjy önümleri täzeden dikeltme (nusgasyny alma) we tiražyny kesgitleme” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 18 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 18.20 klasy täze redaksiýada “Ýazga geçirilen maglumatlary ýaýradyjy önümleri täzeden dikeltme (nusgasyny alma) we tiražyny kesgitleme” diýip beýan etmeli. 4 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 20 bölüm. 20.11 klasa 20.11.10 kiçi klasy “Ýangyna garşy diwarlardaky boşluklary doldurmak üçin elementleri öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 20 bölüm. 20.11 klasa 20.11.90 kiçi klasy “Beýleki senagat gazlaryny öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 20 bölüm. 20.59 klasa 20.59.30 kiçi klasy “Ot söndüriji we düzümlerini otdan goraýjy serişdeleri öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 23 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 23.41 klasdaky “altynkümüş” sözi “zergärçilik” sözüne çalyşmaly. 2-nji tablisa. 23 bölüm. 23.41 klasa 23.41.90 kiçi klasy “Beýleki keramiki hojalyk we dekoratiw önümlerini öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 24 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde klasdaky “600 mm bolan” sözi “600 mm az bolan” sözüne çalyşmaly. 24.32 2-nji tablisa. 25 bölüm. Düşündirişde “Ok-ýarag, ýarag önümçiligi hem bu bölüme goşulan.” sözlemi aýyrmaly. Ikinji abzasyndan soň “Bu bölüm şeýle-de öz içine alýar: harby maksatly önümlerde geçirilýän işler we hyzmatlar” goşmaly. 2-nji tablisa. 25 bölüm. 25.4 topary aýyrmaly. 2-nji tablisa. 25 bölüm. 25.40 klasy aýyrmaly. 2-nji tablisa. 25 bölüm. 25.99 klasa 25.99.91 kiçi klasy “Harby maksatly önümleri ulanmak, saklamak, goramak, tehniki hyzmat etmek, bejermek, döwrebaplaşdyrmak, goşun synagyndan geçirmek we sertifikatlaşdyrmak işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 25 bölüm. 25.99 klasa 25.99.99 kiçi klasy “Beýleki ýerlerde ýatlanylmadyk taýýar metallary öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 26 bölüm. 26.30 klasa 26.30.30 kiçi klasy “Ýangyna garşy göreşmekde telekomunikasiýa enjamlary (aragatnaşyk serişdeleri) öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 26 bölüm. 26.70 klasa 26.70.20 kiçi klasy “Ölçeg we gözegçilik üçin optiki apparaturalary we fotoenjamlary ýangyna garşy göreşde telemetrik enjamlary öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 27 bölüm. 27.90 klasa 27.90.30 kiçi klasy “Ýangyn we goragýangyn habar beriji, ýangyn barada adamlara habar beriş, olary guramaçylykly halas ediş, ýangynlaryň döremeginiň we ýaýramagynyň öňüni alyş ulgamlary üçin abzallary we enjamlary öndürmek (şol sanda ulgamlaryň böleklerini)” goşmaly. 2-nji tablisa. 28 bölüm. 28.29 klasa 28.29.21 kiçi klasy “Ot söndürijileri öndürmek” goşmaly. 5 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 28 bölüm. 28.29 klasa 28.29.29 kiçi klasy “Beýleki suwuklygy pürküji ýa-da poroşogy owradyjy maşynlary, enjamlary we gaplaýjy, sortlaýjy maşynlary öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 29 bölüm. 29.10 klasa 29.10.20 kiçi klasy “Ýangyn awtoulaglary, şol sanda ýangyn söndürmek maksatlary üçin niýetlenen (olara ýöriteleşdirilen ýangyn enjamlary we bölekleri) öndürmek we kämilleşdirmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 30 bölüm. Düşündirişde 30.30 klasda “amunisiýa we söweşjeň esbaplaryny öndürmek (25.40 seret);” sözleri aýyrmaly. 2-nji tablisa. 30 bölüm. 30.30.10 kiçi klasy aýyrmaly. 2-nji tablisa. 30 bölüm. 30.4 topary aýyrmaly. 2-nji tablisa. 30 bölüm. 30.40 klasy aýyrmaly. 2-nji tablisa. 32 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 32.1 topary täze redaksiýada “Zergärçilik önümlerini, medallary we şaýlary öndürmek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 32 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 32.12 klasy täze redaksiýada “Zergärçilik önümlerini öndürmek” diýip beýan etmeli. Düşündirişde “altyn-kümüş” sözi “zergärçilik” sözüne çalyşmaly. 2-nji tablisa. 32 bölüm. Düşündirişde 32.30 klasda “ýarag we ok-däri önümleri (25.40 seret),” sözleri aýyrmaly. 2-nji tablisa. 32 bölüm. 32.99 klasa 32.99.30 kiçi klasy “Ýangyn enjamlaryny, gurallaryny, inwentarlaryny, ýangyn halas ediş gurluşlaryny, ýangyn söndürijileriň esbaplaryny we gorag serişdelerini öndürmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 32 bölüm. 32.99 klasa 32.99.40 kiçi klasy “Ýangyn söndüriji we tüssä garşy gorag ulgamlary üçin abzallary we enjamlary öndürmek (şol sanda ulgamlaryň böleklerini)” goşmaly. 2-nji tablisa. 33 bölüm. 33.12.91 kiçi klasy täze redaksiýada “Ýangyn enjamlaryna, gurallaryna we inwentarlaryna şeýle hem, ot söndürijilerine hyzmat etmek we abatlamak” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 33 bölüm. 33.12 klasa 33.12.99 kiçi klasy “Beýleki ýörite niýetlenen enjamlary abatlamak we tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 33 bölüm. 33.15 klasa 33.15.10 kiçi klasy “Deňiz we derýa gämilerinde ýangyn söndüriji enjamlaryny we serişdelerini gurnamak (sazlamak), abatlamak we tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 6 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 33 bölüm. 33.15 klasa 33.15.90 kiçi klasy “Suw ulaglaryny abatlamagyň beýleki işleri we olara tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 33 bölüm. 33.17 klasa 33.17.20 kiçi klasy “Demirýol hereket edýän düzümleriniň ýangyn awtomatiki ulgamynyň abzallaryny we enjamlaryny gurnamak (sazlamak), abatlamak we tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 35 bölüm. 35.11.30 kiçi klasy aýyrmaly. 2-nji tablisa. 41 bölüm. Düşündirişde 41.10 klasy täze redaksiýada: “Bu klas öz içine alýar: ýaşalýan we ýaşalmaýan jaýlaryň gurluşygynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak, maliýe, tehniki serişdeleriň we şeýle taslamalary amala aşyrmak üçin adamlaryň özlerinde bar bolan serişdeleriniň hasabyna geljekde satmaga niýetlenip gurlan obýektleriň (gozgalmaýan emläk) taslamalary. Bu klas öz içine almaýar: jaý gurluşyk (41.20 seret); binagärlik we inžener gözleg işleri (71.1 seret), gozgalmaýan emläk bilen baglanyşykly gurluşyk taslamalaryny dolandyrmak (71.1 seret)“ diýip beýan etmeli 2-nji tablisa. 42 bölüm 42.3 topary «Nebitgaz toplumynyň we howply desgalaryň gurluşygynda senagat howpsuzlygy boýunça işler». Bäşinji bendiň soňunda goşmaly: «korroziýa garşy gorag üçin polat turbalaryň daşyny izolirlemek; gaz hojalygy desgalary üçin standart däl enjamlary we täze tehnikanyň nusgalyklaryny taýýarlamak we abatlamak». Sekizinji bent. «taýýarlamak» sözüni «howply önümçilik desgalary üçin enjamlary taýýarlamak bilen bagly işler: toplumlaýyn tehnologiki enjamy taýýarlamak; partlama-ýangyn howply, zäherleýji we agressiw gurşaw üçin enjamy taýýarlamak» sözler bilen çalşyrmaly we soňy tekst boýunça dowam eder. Dokuzynjy bent. «gözegçilik-ölçeg gurallaryny we», «ölçeg serişdelerini» sözleri aýyrmaly. Soňunda täze setirden goşmaly: «gaz hojalygy desgalaryny ulanmak bilen bagly işler: şäherleriň we ilatly ýerleriň gaz hojalygy desgalarynyň we kärhanalarynyň, şol sanda jemgyýetçilik binalarynyň we ýaşaýyş jaýlarynyň gaz enjamlarynyň gaz geçirijilerine tehniki taýdan hyzmat etmek we abatlamak; ýerasty gaz geçirijilerini elektrohimiki korroziýadan goraýan serişdelere tehniki taýdan hyzmat etmek we abatlamak; suwuklandyrylan uglewodorod gazy enjamlaryna tehniki taýdan hyzmat etmek we abatlamak; wentilýasiýa ulgamlarynyň, gözegçilik-ölçeg we awtomatika gurallarynyň işleýşiniň netijeliligini barlamak; gaz geçirijilere we senagat, oba hojalyk kärhanalarynyň we durmuş taýdan hyzmat edýän kärhanalaryň gaz enjamlaryna tehniki taýdan hyzmat etmek; ýylylyk elektrik stansiýasynyň, ýylylyk energiýa merkeziniň, döwlet elektrik merkeziniň, kotelnýalaryň, gaz gorelkasy gurallary bolan ýylylyk generatorlarynyň gaz enjamlaryna, ýerasty gazgeçirijileri elektrohimiki korroziýadan goraýan serişdelerine tehniki taýdan hyzmat etmek we abatlamak; gaz enjamlarynyň we gaz hojalygy desgalarynyň gözegçilik we gorag serişdelerine tehniki taýdan hyzmat etmek we abatlamak; 7 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 - partlama-ýangyn howply önümçilikleriň we desgalaryň enjamlaryny gurnamak we olaryň synagyny, işe goýbermek-sazlamak işlerini geçirmek bilen bagly işler: önümçilikleri, sehleri, uçastoklary, aýry-aýry enjamlary we iri tehnologik desgalary gurmak we durkuny täzelemek boýunça gurluşyk, gurnama işleri; - ähli maksatlar üçin niýetlenen guýulary gurmak, şol sanda guýulary burawlamak işleri («Uglewodorod serişdeleri hakyndaky» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda nebit işlerinde alnyp barylýanlardan başgalary). 2-nji tablisa. 42 bölüm 42.91 klasy «Suw desgalaryny gurmak». 3 bent. Rus dilindäki tekstde (72.12) şuna (71.12) çalyşmaly. 2-nji tablisa. 43 bölüm 43.12.10 kiçi klasy «Partladyş işleri bilen bagly toplumlaýyn işleriň geçirilmeginde senagat howpsuzlygy boýunça işler». 4 bent. Rus dilindäki tekstde ähli ýerde «ремонт» sözüniň öňünde «изготовление и» sözleri goşmaly. «we gözegçilik-ölçeg» sözleri aýyrmaly. Täze setirden goşmaly: « - partlaýjy senagat materiallaryna tehniki talaplary we tehniki tabşyryklary, şol sanda olaryň howpsuzlygyna bildirilýän talaplary işläp taýýarlamak; partlaýjy senagat materiallaryny işläp taýýarlamak; partlaýjy senagat materiallaryny synag etmek; partlaýjy maddalary we önümleri taýýarlamak bilen bagly işler: stasionar desgalarda (punktlarda) partlaýjy maddalary we önümleri taýýarlamak, göçme maşynlarda we mehanizmlerde partlaýjy maddalary taýýarlamak». 2-nji tablisa. 43 bölüm. 43.21 klasa 43.21.10 kiçi klasy “Gurulýan we ulanyşdaky obýektlerde ýangyn we gorag-ýangyn habar beriji, ýangyn barada adamlara habar beriş, olary guramaçylykly halas ediş, ýangynlaryň döremeginiň we ýaýramagynyň öňüni alyş ulgamlaryň abzallaryny we enjamlaryny (şol sanda ulgamlaryň böleklerini) gurnamak (sazlamak), abatlamak we tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 43 bölüm. 43.21 klasa 43.21.90 kiçi klasy “Gaýry elektrik gurnama işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 43 bölüm. 43.22 klasa 43.22.10 kiçi klasy “Gurulýan we ulanyşdaky obýektlerde ýangyn suw geçiriji, ýangyn söndüriji we tüssä garşy gorag ulgamlaryň abzallaryny we enjamlaryny (şol sanda ulgamlaryň böleklerini) gurnamak (sazlamak), abatlamak we tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 43 bölüm. 43.22 klasa 43.22.90 kiçi klasy “Suw geçiriji ulgamlary, ýyladyş ulgamlaryny, wentilýasiýa we howany kondisionirleme ulgamlaryny gurnama (gurnamak)” goşmaly. 2-nji tablisa. 43 bölüm 43.23 klasy. «Galdyryjy-ulag enjamlaryny gurnamak (sökmek) goýberiş-sazlaýyş işlerinde we ulanyşynda senagat howpsuzlygy boýunça işler». «we eskalatorlary» sözünden «göteriji desgalar üçin gorag ulgamlarynda we howpsuzlyk gurallarynda işe goýbermek-sazlamak işleri, şol sanda abatlamak we ulanmak işleri.» sözleri goşmaly. 8 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 43 bölüm. 43.29.11 kiçi klasy täze redaksiýada “Gurluşyk konstruksiýalaryna we materiallaryna otdan goraýşyny geçirmek (şol sanda howaçykarlara)” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 43 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. redaksiýada “Neçjarçylyk we agaç işleri” diýip beýan etmeli. 43.32 klasy täze 2-nji tablisa. 43 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 43.34 klasy täze redaksiýada “Reňklemek we aýnalamak işleri” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 43 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 43.39 klasy täze redaksiýada “Beýleki gutardyş we bejergi işleri ” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 43 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 43.99 klasyň soňky abzasyny täze redaksiýada “Bu klas öz içine almaýar: gurluşyk enjamlaryny operatorsyz kärendesine bermek (77.32 seret)” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 43 bölüm. 43.99 klasa 43.99.40 kiçi klasy “Gaty ýangyçda işleýän peçleri, kaminleri, beýleki ýylylyk beriji enjamlary we tüsseçykarlary gurmak (örmek we sazlamak) abatlamak, ýüzüni örtmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 45 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 45.11 klasyň birinji abzasyny täze redaksiýada “Bu klas öz içine alýar: täze we ulanylan awtoulaglary we motosiklleri lomaý we bölek söwda (şeýle hem agentleriň, Internetiň üsti bilen we auksion arkaly satmak) arkaly ýolagçy awtoulaglaryny, ýöriteleşdirilen tiz kömek maşynlaryny, mikroawtobuslaryny we ş.m. goşmak bilen (agramy 3,5 tonnadan ýokary bolmadyk) satmak. Awtoulag-wezdehodlary, jipleri (agramy 3,5 tonnadan ýokary bolmadyk) lomaý we bölek satmak” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.11.90 kiçi klasy täze redaksiýada beýan etmeli «Awtoulaglaryň we ýeňil awtoulag serişdeleriniň bölek we komission söwdasy». 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.19.90 kiçi klasy täze redaksiýada beýan etmeli «Beýleki awtoulag serişdeleriniň bölek we komission söwdasy». 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.20 klasa 45.20.91 kiçi klasy “Ýangyn awtoulag serişdeleri abatlamak we olara tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.20 klasa 45.20.99 kiçi klasy “Beýleki awtoulaglary abatlamak işleri we olara tehniki taýdan hyzmat etmek” goşmaly. 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.31 klasa 45.31.90 kiçi klasy “Beýleki awtoulag şaýlarynyň, simsapaklarynyň we awtoulaga degişli zatlaryň lomaý söwdasy” goşmaly. 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.32.10 kiçi klasy täze redaksiýada beýan etmeli «Awtoulaglaryň belgili enjamlarynyň bölek we komission söwdasy». 9 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.32 klasa 45.32.90 kiçi klasy “Beýleki awtoulag şaýlarynyň, simsapaklarynyň we awtoulaga degişli zatlaryň bölek söwdasy” goşmaly. 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.40.21 kiçi klasy täze redaksiýada beýan etmeli «Motosiklleriň we olaryň belgili enjamlarynyň bölek we komission söwdasy». 2-nji tablisa. 45 bölüm. 45.40 klasa 45.40.29 kiçi klasy “Motosiklleriň beýleki şaýlarynyň, simsapaklarynyň we motosikllere degişli zatlaryň bölek söwdasy” goşmaly. 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.18 klasa 46.18.10 kiçi klasy “Ýangyn enjamlaryny, gurallaryny, inwentarlaryny, ýangyn halas ediş gurluşlaryny, ýangyn söndürijileriň esbaplaryny we gorag serişdelerini; ýangyn söndüriji we tüssä garşy gorag, ýangyn we gorag-ýangyn habar beriji, ýangyn barada adamlara habar beriş, olary guramaçylykly halas ediş, ýangynlaryň döremeginiň we ýaýramagynyň öňüni alyş ulgamlary üçin (şol sanda ulgamlaryň bölekleri); abzallary we enjamlary; ýangyn howpsuzlygynyň ulgamlary üçin (şol sanda ulgamlaryň bölekleri) enjamlary, abzallary we programma serişdeleri; ot söndürijileri we ilkinji ýangyn söndüriji serişdeleri, ot söndüriji düzümleri we otdan goraýjy serişdeleri getirmek boýunça işleri” goşmaly 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.18 klasa 46.18.90 kiçi klasy “Beýleki toparlara goşulmadyk harytlaryň käbir görnüşlerini ýa-da käbir toparlaryny lomaý satmak boýunça agentleriň işleri” goşmaly 2-nji tablisa. 46 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 46.34.10 kiçi klasy täze redaksiýada “Spirti we alkogolly önümleri getirmek boýunça işler hem-de olaryň lomaý söwdasy” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.34 klasa 46.34.90 kiçi klasy “Alkogolly we beýleki içgi önümlerini lomaý satmak” goşmaly 2-nji tablisa. 46 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 46.35.10 kiçi klasy täze redaksiýada “Temmäki önümlerini getirmek boýunça işler hem-de olaryň lomaý söwdasy” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.35 klasa 46.35.90 kiçi klasy “Temmäki önümleriniň lomaý söwdasy” goşmaly 2-nji tablisa. 46 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 46.42 klasyň soňky abzasynda “altyn-kümüş” sözi “zergärçilik” sözüne çalyşmaly. 2-nji tablisa. 46 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 46.48 klasy täze redaksiýada “Sagatlaryň, zergärçilik önümleriniň lomaý söwdasy” diýip beýan etmeli. 10 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.69.10 kiçi klasy aýyrmaly. 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.75 klasa 46.75.30 kiçi klasy “Prekursorlary getirmek, ulanmak, saklamak, daşamak işi we satyn almak” goşmaly. 2-nji tablisa. 46 bölüm. 46.75 klasa 46.75.90 kiçi klasy “Beýleki himiki önümleriň lomaý söwdasy” goşmaly. 2-nji tablisa. 47 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 47.1 topary täze redaksiýada “Ýöriteleşdirilmedik dükanlarda bölek söwda” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 47 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 47.11 klasy täze redaksiýada “Azyk önümlerini hasaba almak bilen, esasan, temmäki önümleriniň ýöriteleşdirilmedik dükanlarda bölek söwdasy” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 47 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 47.19 klasy täze redaksiýada “Beýleki harytlaryň ýöriteleşdirilmedik dükanlarda bölek söwdasy” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 47 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 47.2 topary täze redaksiýada “Ýöriteleşdirilen dükanlarda azyk we içgi önümleriniň, temmäki önümleriniň bölek söwdasy” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 47 bölüm. 47.73 klasa 47.73.90 kiçi klasy “Ýöriteleşdirilen dükanlarda beýleki farmasewtiki harytlarynyň bölek söwdasy” goşmaly. 2-nji tablisa. 47 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 47.77 klasy täze redaksiýada “Ýöriteleşdirilen dükanlarda sagatlaryň we zergärçilik önümleriniň bölek söwdasy” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 47 bölüm. Düşündirişde 47.78 klasda “ýarag we ok-därileri,” sözleri aýyrmaly. 2-nji tablisa. 49 bölüm. 49.20 klasa 49.20.90 kiçi klasy “Ýük daşaýan demir ýol ulagynyň beýleki işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 49 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 49.32 klasyň soňky abzasyny täze redaksiýada “Bu klas şeýle-de öz içine alýar: şahsy maşynlary sürüjisi bilen kärendesine bermek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 49 bölüm. 49.32 klasa 49.32.10 kiçi klasy “Awtobuslarda ýolagçylary gatnatmak boýunça taksileriň işleri ” goşmaly. 2-nji tablisa. 49 bölüm. 49.32 klasa 49.32.90 kiçi klasy “Beýleki toparlara goşulmadyk başga ulaglarda ýolagçylary gatnatmak boýunça taksileriň işleri” goşmaly. 2-nji tablisa 49 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 49.41 klasyň ikinji abzasyny täze redaksiýada “Bu klas şeýle-de öz içine alýar: ýük maşynlaryny sürüjisi bilen kärendesine bermek: ulag serişdeleri bilen janly ýükli tirkegleri daşamak” diýip beýan etmeli. 11 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 50 bölüm. 50.20 klasa 50.20.90 kiçi klasy “Deňiz ýük ulaglarynyň beýleki işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 50 bölüm. 50.40 klasa 50.40.90 kiçi klasy “Derýa ýük ulaglarynyň beýleki işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 51 bölüm. 51.21 klasa 51.21.90 kiçi klasy “Howa ýük ulaglarynyň beýleki işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 52 bölüm. 52.10 klasa 52.10.90 kiçi klasy “Ammarlarda ýükleri saklamak boýunça beýleki işler” goşmaly. 2-nji tablisa. 52 bölüm. 52.11 klasy. «Düzüminde partlama-ýangyn howply we radioaktiw maddalary saklaýan önümleri saklamakda senagat howpsuzlygy boýunça işler». Rus dilindäki tekstde «прочих опасных веществ» sözlerden soň «использование» sözi goşmaly we soňy tekst boýunça dowam eder. 2-nji tablisa. 52 bölüm. 52.29 klasa 52.29.90 kiçi klasy “Beýleki kömekçi ulaglaryň işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 62 bölüm. 62.09 klasa 62.09.10 kiçi klasy “Ýangyn howpsuzlygynyň ulgamlary üçin programma serişdelerini (şol sanda ulgamlaryň böleklerini) işläp taýýarlamak” goşmaly 2-nji tablisa. 62 bölüm. 62.09 klasa 62.09.90 kiçi klasy “Informasion usuly we hasaplaýyş tehnikasynyň ugry boýunça beýleki işler” goşmaly 2 tablisa. 64 bölüm. 64.11 klasyň “Merkezi bankyň işleri” düşündirmesini täze redaksiýada: “Bu klas öz içine alýar: ýeke-täk döwlet pul-karz syýasatyny durmuşa geçirmek boýunça çäreleri amala aşyrýar; Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda daşary ykdysady gatnaşyklarda pul kadalaşdyrmasyny we pul gözegçiligini özbaşdak we bank ulgamynyň üsti bilen guraýar hem-de amala aşyrýar; milli pula gatnaşykda daşary ýurt pullarynyň resmi hümmetlerini belleýär; pul belgileriniň emissiýasyny we olaryň dolanyşykdan alynmagyny amala aşyrýar hem-de Türkmenistanyň çäginde Türkmenistanyň Merkezi bankynyň pul belgileriniň ýeke-täk emitenti bolup durýar; Türkmenistanyň çäginde nagt pul dolanyşygyny guraýar; pul belgilerini we beýleki gymmatlyklary hasaba almagyň, saklamagyň, daşamagyň we inkassasiýa etmegiň düzgünlerini belleýär; pul belgileriniň we beýleki gymmatlyklaryň döwlet ätiýaçlyk gaznalaryny döredýär; Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda karz edaralarynyň bellige alynmagyny, bank işiniň, gymmat bahaly metallar we gymmat bahaly daşlar bilen baglanyşykly işiň ygtyýarlylandyrylmagyny amala aşyrýar; Türkmenistanda hasaplaşyklary geçirmegiň düzgünlerini belleýär we olaryň geçirilişine gözegçiligi amala aşyrýar; Türkmenistanyň Maliýe ministrliginiň hasaplaryna, karz edaralarynyň we beýleki müşderileriň hasaplaryna hyzmat edýär; döwletiň ätiýaçlyk altyn goruny goşmak bilen, Türkmenistanyň halkara ätiýaçlyklarynyň (altyn pul aktiwleriniň) saklanylmagyny we hyzmat edilmegini üpjün edýär; Türkmenistanyň kanunçylygyna we maliýe hasabatlylygynyň halkara standartlaryna laýyklykda Türkmenistanda bellige alnan karz edaralarynda buhgalterçilik hasaba alnyş we maliýe hasabatlylyk ulgamynyň 12 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 kadalaşdyrylmagyny amala aşyrýar; bank hasaplaryny açmagyň we bank amallaryny geçirmegiň umumy düzgünlerini belleýär; halkara guramalary we daşary ýurt döwletleri bilen, şeýle hem daşary ýurt döwletleriniň fiziki we ýuridik şahslary bilen hasaplaşyklary amala aşyrmagyň tertibini kesgitleýär; karz edaralaryny gaýtadan maliýeleşdirmegi amala aşyrýar we olar üçin soňky basgançakdaky karz beriji bolup durýar; Türkmenistanyň töleg balansynyň düzülmegini guraýar; bank kadalaşdyrmasyny we bank gözegçilik barlagyny amala aşyrýar; karz edaralary hem-de gymmat bahaly metallar we gymmat bahaly daşlar bilen baglanyşykly işi amala aşyrýan şahslar tarapyndan jenaýatçylykly ýol bilen alnan girdejileriň kanunlaşdyrylmagyna we terrorçylygyň maliýeleşdirilmegine garşy çäreleriň geçirilişine gözegçiligi amala aşyrýar; daşary ýurt korrespondent banklaryndan we beýleki karz edaralaryndan şertnamalaýyn şertlerde depozitleri kabul edýär; bank amallarynyň we geleşikleriň ähli görnüşlerini amala aşyrýar; Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda öz ygtyýaryna girýän beýleki wezipeleri amala aşyrýar. Türkmenistanyň Merkezi banky Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň bankiri, geňeşçisi we fiskal agenti bolup durýar” diýip beýan etmeli 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.11 klasa 64.11.10 kiçi klasy “Pul biržasynyň işleri. Bu kiçi klas öz içine alýar: birža söwdalaryň meýdanyny bermek; birža söwdalary guramak we geçirmek; bu ugurda guramaçylyk-araçylyk, maglumat beriş we geňeşdarlyk hyzmatlaryny etmek; birža geleşikleri bilen bagly hasaplaşyk-kliring hyzmatlaryny ýerine ýetirmek; birža söwdalary bilen bagly beýleki işler” goşmaly. 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.11 klasa 64.11.90 kiçi klasy “Merkezi bankyň beýleki işleri“. 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.19.11 kiçi klasyň düşündirişine goşmaly: “Bu kiçi klas öz içine alýar: Türkmenistanyň karz edaralary kanunçylygyň we Türkmenistanyň Merkezi bankynyň kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň talaplaryna laýyklykda hasaplary açmazdan fiziki şahslaryň pul serişdeleriniň geçirilmegini amala aşyrmaklygyň tertibini we şertlerini ýola goýmaga haklydyrlar. Fiziki şahslaryň tabşyrygy boýunça bank hasaplaryny açmazdan pul serişdeleriniň geçirmegini amala aşyrmaklygyň tertibi we şertleri, hasaplaşyk hyzmatlarynyň töleginiň tertibini goşmak bilen, şeýle hem pul serişdeleriň geçirilmegi boýunça karz edarasynyň borçlary kanunçylygyň we Türkmenistanyň Merkezi bankynyň kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň talaplaryna laýyklykda karz edarasy tarapyndan kesgitlenilýär. Fiziki şahslaryň tabşyrygy boýunça bank hasaplaryny açmazdan pul serişdeleri geçirilende, fiziki şahsdan nagt pullary kabul etmekden başlap, alyjynyň bank hasabyna nagt däl görnüşde geçirilýänçä karz edaralary tarapyndan yzygiderli birnäçe bank amallary amala aşyrylýar. Bank hasabyny açmazdan fiziki şahslardan kabul edilen fiziki we ýuridik şahslaryň peýdasyna telekeçilik işlerini amala aşyrmak bilen bagly bolmadyk pul serişdeleriniň geçirilmegi boýunça amallar amala aşyrylýarlar”. 13 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.19.12 kiçi klasyň düşündirişine goşmaly: “Bu kiçi klas öz içine alýar: daşary ýurt pulunyň alyş-çalyşy – bu bellenilen hümmetine laýyklykda milli pulunyň daşary ýurt puluna nagt we nagt däl alyşçalyşy boýunça amallardyr. Nagt daşary ýurt pulunyň alyş-çalyş amallary Türkmenistanyň hereket edýän kanunçylygyna laýyklykda karz edaralaryň ýöriteleşdirilen nokatlarynda (alyş-çalyş nokatlarynda) amala aşyrylýar. Alyş-çalyş nokatlarynda nagt daşary ýurt pullary bilen aşakdaky amallar amala aşyrylýar: а) daşary ýurt nagt puluny Türkmenistanyň nagt puluna satyn almak; b) daşary ýurt nagt puluny Türkmenistanyň nagt puluna satmak; ç) bir daşary ýurt döwletiň (döwletleriň toparynyň) daşary ýurt nagt puluny beýleki daşary ýurt döwletiň (döwletleriň toparynyň) daşary ýurt nagt puluna satmak (konwersiýa); d) daşary ýurt döwletiň (döwletleriň toparynyň) pul belgisini (pul belgilerini) şol bir daşary ýurt döwletiň (döwletleriň toparynyň) pul belgisine (pul belgilerine) bölmek; e) bir daşary ýurt döwletiň (döwletleriň toparynyň) zaýalanan pul belgisini (pul belgilerini) şol bir daşary ýurt döwletiň (döwletleriň toparynyň) zaýalanmadyk pul belgilerine (pul belgisine) çalyşmak. Daşary ýurt puluny satyn almak-satmak bank amallary nagt däl görnüşinde amala aşyrylyp bilner: 1) pul biržasy üstünden – işiniň esasy görnüşi Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenilýän tertipde we şertlerde daşary ýurt puly bilen birža söwdalaryny guramak bolup durýan, Türkmenistanyň kanunçylygyna laýyklykda döredilen ýuridik şahs ýada onuň aýrybaşgalanan birligi. Birža söwdasynyň gatnaşyjylary bolup öz adyndan we öz hasabyna ýa-da müşderileriň adyndan we müşderileriň hasabyna daşary ýurt pulunyň almak-satmak geleşigini amala aşyrýan ygtyýarlandyrylan karz edaralary çykyş edýärler; 2) manatdaky ýa-da (daşary ýurt pulunyň bir görnüşinden başga bir görnüşine konwersiýa edilende) daşary ýurt pulundaky serişdeleri ygtyýarlandyrylan karz edaralaryň hasabyna geçirmek we daşary ýurt puluny satyn alyjynyň hasabyna degişli görnüşdäki daşary ýurt pulunyň barabar möçberinde geçirilmegi arkaly”. 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.19.13 kiçi klasyň düşündirişine goşmaly: “Bu kiçi klas öz içine alýar: bank karty diýip emitentlerde – karz edaralarynda ýerleşýän pul serişdeleri bilen fiziki we ýuridik şahslar tarapyndan amallary ýerine ýetirmek üçin niýetlenen nagt däl hasaplaşyklaryň guralyna düşünilýär. Karz edaralary bir wagtda bank kartlarynyň emissiýasyny, ekwaýringini, şeýle hem olary ýaýratmagy amala aşyrmaga haklydyr. Bank kartlarynyň emissiýasy diýip karz edaralary tarapyndan müşderiler bilen baglaşylan şertnamalar esasynda bank kartlarynyň berilmegine düşünilýär. Karz edaralary bank kartlarynyň dürli görnüşleriniň, meselem: debet kartlarynyň; kredit kartlarynyň emissiýasyny amala aşyrmaga haklydyr. 14 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 Türkmenistanyň çäklerinde karz edaralary ekwaýringi amala aşyryp bilerler – bank kartlary ulanmak arkaly amala aşyrylýan amallar boýunça söwda (hyzmat) guramalary bilen hasaplaşyklar. Şonuň ýaly karz edaralary ekwaýrer diýlip atlandyrylýar. Haýsydyr-bir karz edara söwda we serwis kärhanalaryna töleg üçin bank kartlaryny kabul etmäge mümkinçilik döredýän hyzmaty amala aşyrmagy ekwaýringiň esasy manysy bolup durýar. Karz edara töleg nokatlarynda bank kartlaryny ulanmak üçin ýörite enjamlary gurnamakdan başga-da, kassa enjamlaryny bu tehnologiýa uýgunlaşdyrýar, kartlaryň awtorlaşdyrylyşynyň (awtorizasiýasynyň) dürli usullaryny üpjün edýär. Ekwaýringi amala aşyrýan karz edara, töleg resminamalarynyň (çekleriň) inkassasiýasyny öz üstüne alýar we harytlar ýa-da hyzmatlar üçin müşderileriň bank kartlarynyň üsti bilen gelen pullaryny şol harytlaryň ýa-da hyzmatlaryň eýeleri bolan guramalaryň, ýagny dükanlaryň, restoranlaryň, myhmanhanalaryň hasaplaryna geçirýär”. 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.19.14 kiçi klasyň düşündirişine goşmaly: “Bu kiçi klas öz içine alýar: ynançly dolandyryş (trastly) – ynanylan şahsyň hukuklarynda şertnama esasynda bankyň öz adyndan müşderiniň bähbidi üçin we onuň tabşyrygy boýunça müşderileriň serişdelerini (emlägi, puly, gymmatly kagyzlary we ş.m.) dolandyrmak boýunça amala aşyrýan amaly. Maýanyň ähli möçberine eýeçiligi öz üstüne almak bilen we ony girdeji getirýän aktiwe ýerleşdiren ýagdaýynda, ylalaşylan tertibe laýyklykda girdejiniň bir bölegini hemişe tölemäge borçlanan şertlerinde belli möçberdäki puluň ýa-da gymmatly kagyzlaryň bukjasyny banka geçirilmegi trastly amallary bolup durýar. Banklar özlerine ynanylan maýalary durnukly kärhanalaryň we paýdarlar jemgiýetleriň paýnamalaryna we obligasiýalaryna ýerleşdirmegi trastly işleriň aýratynlygy bolup durýar. Şonuň üçin pensiýa gaznalaryny, şeýle hem şahsy trastlary dolandyrmakda banklar paýnamalary, hususy obligasiýalary netijeli dolandyrylýan gaznalaryň düzümine çekmegi we bu dolandyrylýan gaznalaryň tizleşdirilen maýalaşdyrylyşy peýdalanýarlar, şeýlelik-de paýnamalaryň we obligasiýalaryň umumy möçberinde kärhanalaryň we paýdarlar jemgiýetleriň paýlarynyň artmagyna täsir edýärler”. 2-nji tablisa. 64 bölüm. 64.19 klas 64.19.19 kiçi klasy “Beýleki toparlara goşulmadyk karz edaralarynyň beýleki bank amallary” goşmaly. 2-nji tablisa. М seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. М seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Hünärmenlik, ylmy we tehniki işler” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 70 bölüm. 70.22 klasa 70.22.90 kiçi klasy “Beýleki täjirçilik işleri we dolandyrmak meseleleri boýunça maslahat bermek” goşmaly. 2-nji tablisa. 71 bölüm. 71.11 klasyň üçünji abzasyny täze redaksiýada “Bu klas şeýle-de öz içine alýar: ýangyn howpsuzlygy meseleleri boýunça taslama işlerini ýerine ýetirmek: içki we daşky ýangyn söndüriş (şol sanda awtomatiki), ýangyn we goragýangyn habar beriji (şol sanda habar beriş), tüssä garşy gorag ulgamlary (şol sanda ulgamlaryň bölekleri), ýangyna garşy diwarlary gurnamak boýunça taslamalaşdyrmak işleri” diýip beýan etmeli. 15 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 71 bölüm. 71.11 klasa 71.11.90 kiçi klasy “Binagärçilik ulgamynda beýleki işler” goşmaly. 2-nji tablisa. 71 bölüm. 71.12.70 kiçi klasy. «Tehniki synag we gözegçilik etmekde senagat howpsuzlygy boýunça işler». «senagat partlama materiallarynyň synagy» sözleri aýyrmaly. 2-nji tablisa. 71 bölüm. 71.12 klasa 71.12.90 kiçi klasy “Beýleki toparlara goşulmadyk inžener gözlegleriniň beýleki işleri we bu ugurlarda tehniki maslahatlary bermek” goşmaly. 2-nji tablisa. 72 bölüm. 72.1 topara 72.12 klasy “Gurluşyk boýunça barlaglar we işläp taýýarlamalar” goşmaly. Bu klas öz içine alýar: - taslamalary (ýyladyş, ýelejiretme, kondisionirleme, bug gazan enjamlarynyň, ýylylyk üpjünçiligi ulgamlarynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak; suw lagym we suwaryş ulgamynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak; demir-beton, metal we beýleki gurnawlarynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak; taslamalaryň elektrotehniki bölümini işläp taýýarlamak; awtomobil ýollaryň (köçeleriň), köprüleriň we demir ýolaryň taslamalarynyň toplumyny işläp taýýarlamak; taslamanyň tehnologik bölümini işläp taýýarlamak; sil akymyndan goranyş çäreleriň taslamalaryny işläp taýýarlamak; önümçiligiň awtomatiki we awtomatlaşdyrmagyny taslamalaryny işläp taýýarlamak; çenlik resminamalary işläp taýýarlamak; gazüpjünçiligiň ulgamlarynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak we ş.m.); - gurluşyk kadalaryny we düzgünlerini işläp taýýarlamak we gaýtadan işläp taýýarlamak; - ylmy-innowasion taslamalary işläp taýýarlamak; -binagärlik we şähergurluşygy boýunça uzak möhletleýin ýörelgeleriň baş ugurlaryny işläp taýýarlamak; inžener-geologiki işleri (topragyň fiziki we mehaniki ýagdaýlarynyň barlagyny geçirmek, statiki sünjümleme (zondirleme) we ş.m.)” goşmaly. 2-nji tablisa. 73 bölüm. 73.20 klasa 73.20.10 kiçi klasy «Bazar şertlerini öwrenmek» goşmaly. 2-nji tablisa. 73 bölüm. 73.20 klasa 73.20.20 kiçi klasy «Jemgyýetçilik pikirini öwrenmek» goşmaly. 2-nji tablisa. 74 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 74.10 klasdaky “altyn-kümüş” sözi “zergärçilik” sözüne çalyşmaly. 2-nji tablisa. 74 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 74.90 klasdaky “altyn-kümüş” sözi “zergär” sözüne çalyşmaly. 2-nji tablisa. 77 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Düşündirişde 77.12 klasyň ikinji abzasyny täze redaksiýada“ Bu klas öz içine alýar: kärende we amaly lizing: ýük awtoulaglaryny, tirkeg çekijileri, tirkegleri we ýarym tirkegleri, awtofurgonlary (agramy 3,5 t ýokary bolan) sürüjisiz; sporta we dynç alşa degişli awtoulag serişdelerini kärendesine we amaly lizinge bermek” diýip beýan etmeli. 16 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. 77 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 77.29 klasy täze redaksiýada “Beýleki durmuşda ulanylýan önümleri we şahsy zatlary kireýine bermek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 77 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. 77.33 klasy täze redaksiýada “Hasaplaýyş tehnikalaryny goşmak bilen, ofis maşynlaryny we enjamlaryny kärendesine bermek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 81 bölüm. 81.22 klasa 81.22.90 kiçi klasy “Beýleki binalary (ýöriteleşdirilen) ýygnamak we senagat enjamlaryny arassalamak” goşmaly 2-nji tablisa. О seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. О seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Döwlet dolandyryşy we goranmak; hökmany sosial üpjünçilik” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 84 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. Bölümiň adyny täze redaksiýada “Döwlet dolandyryşy we goranmak; hökmany sosial üpjünçilik” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 84 bölüm. 84.25 klasa 84.25.10 kiçi klasy “Howa menzillerinde, howa gämilerinde, demir ýol menzillerinde, demir ýollarda we otlularda, deňiz we derýa portlarynda, deňiz we derýa gämilerinde ýangyn barada duýduryş bermek we ony söndürmek bilen bagly işler” goşmaly 2-nji tablisa. 84 bölüm. 84.25 klasa 84.25.90 kiçi klasy “Adatdan daşary ýagdaýlarda howpsuzlygy üpjün etmek” goşmaly 2-nji tablisa. 85 bölüm. 85.55 klasa 85.55.90 kiçi klasy “Beýleki toparlara goşulmadyk, mekdepden daşary okatmak we terbiýelemek” goşmaly. 2-nji tablisa. 85 bölüm. Düşündirişde 85.59 klasda “dini kurslarda okamak;” we “agyr durmuşdan gutulmagy öwredýän kurslarynda okamak;” sözleri aýyrmaly. 2-nji tablisa. 85 bölüm. 85.59 klasa 85.59.90 kiçi klasy “Beýleki toparlara goşulmadyk bilim ulgamynda beýleki işler” goşmaly. 2-nji tablisa. Q seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. Q seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Saglygy goraýyş we ilata sosial taýdan hyzmat etmek” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. Q seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. Q seksiýanyň birinji sözlemini täze redaksiýada “Bu seksiýa öz içine alýar: saglygy goraýyş we ilata sosial taýdan hyzmat etmek ulgamynda edilýän işler” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. QА seksiýa. Türkmen dilindäki tekstinde. QА seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Saglygy goraýyş” diýip beýan etmeli. 17 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 2-nji tablisa. QА seksiýa. 86 bölüm. Türkmen dilindäki tekstinde. QА kiçi seksiýanyň adyny täze redaksiýada “Saglygy goraýyş” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa. 86 bölüm. 86.22 klasa 86.22.10 kiçi klasy “Lukmançylyk kosmetologiýasy hyzmatlary ulgamynda lukmançylyk işleri” goşmaly. 2-nji tablisa. 86 bölüm. 86.22 klasa 86.22.19 kiçi klasy “Beýleki ýörite lukmançylyk tejribesi ulgamynda işler” goşmaly. 2-nji tablisa 2. 94 bölüm. 94.91 klasyň birinji abzasyny täze redaksiýada “Bu klas öz içine alýar: dini we şoňa meňzeş guramalaryň işi” diýip beýan etmeli. 2-nji tablisa 2. 94 bölüm. Düşündirişde 94.99 klasda aşakdaky sözleri aýyrmaly: - “ylymlary, syýasy täsirleri we ş.m. arkaly jemgyýetçilik meseleleri we problemalary çözmäge ýardamçy guramalar (gös-göni syýasy partiýalara degişlilerden başgalary); raýat başlangyçlar we garşylyk herketler; daşky gyrşawy we ekologiýany goramak boýunça hereketler (şol sanda haýwanlary goramak guramasy); beýleki toparlara goşulmadyk jemgyýetiň we ylmyň tarapynda çykyş edýän guramalar; ilatyň aýratyn toparlaryny goramak we durmuşyny gowulandyrmakda çykyş edýän guramalar, meselem, etniki toparlaryň”; - “masson ložalary”; - “Bu klas şeýle-de öz içine alýar: jemgyýetçilik guramalary tarapyndan subsidiýalaryň (dotasiýalaryň) berilmegi, ýagny birleşikler we birleşmeler tarapyndan howandarlyk işleri”. 18 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 IŞLENIP DÜZÜLDI: Türkmenistanyň Statistika baradaky döwlet komitetiniň statistiki sanawlar we toparlamalar müdirliginiň başlygy M.K.Myradow Statistiki sanawlar we toparlamalar müdirliginiň başlygynyň orunbasary A.U. Ylýasowa Statistiki sanawlar we toparlamalar müdirliginiň baş hünärmeni M.K.Amanowa Statistiki sanawlar we toparlamalar müdirliginiň esasy hünärmeni G.M.Geldiýewa Statistiki sanawlar we toparlamalar müdirliginiň esasy hünärmeni T.A. Gökije YLALAŞYLDY: Türkmenistanyň Ministrler Kabineti Türkmenistanyň Ykysadyýet we ösüş ministrligi Türkmenistanyň Maliýe ministrligi Türkmenistanyň Merkezi banky «09» iýun 2016 ý. 13/21917 belgili hat «06» aprel 2016 ý. 13/Min-1709 belgili hat «29» aprel 2016 ý. 2/1637 belgili hat «30» aprel 2016 ý. 0231-185/5433 belgili hat Türkmenistanyň Baş döwlet salgyt gullugy «07» aprel 2016 ý. 1496/1 belgili hat Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi «20» aprel 2016 ý. 11/1515 belgili hat Türkmenistanyň Oba we suw hojalyk ministrligi «27» aprel 2016 ý. 02-472/07 belgili hat Türkmenistanyň nebit we gaz ýataklaryny enjamlaşdyrmak baradaky "Türkmennebitgazgurluşyk" döwlet konserni «12» aprel 2016 ý. 11/1067 belgili hat "Türkmengeologiýa" döwlet korporasiýasy «11» aprel 2016 ý. 9/1780 belgili hat "Türkmenhimiýa" döwlet konserni «12» aprel 2016 ý. 13/1832 belgili hat 19 ÜÝTGETME № 3 Türkmenistanyň Nebitgaz ministrligi "Türkmengaz" döwlet konserni "Türkmennebit" döwlet konserni Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrligi TDS 617-2012 «08» aprel 2016 ý. 06/810 belgili hat «12» aprel 2016 ý. 01-5/5944 belgili hat «06» aprel 2016 ý. ТЗ-16/2911 belgili hat «03» iýun 2016 ý. 12/81 belgili hat «12» aprel 2016 ý. 2-8/2433 belgili hat Türkmenistanyň Awtomobil ulaglary ministrligi «04» aprel 2016 ý. 07-05/1187 belgili hat Türkmenistanyň Goranmak ministrligi «30» aprel 2016 ý. 7/549 belgili hat Türkmenistanyň Içeri işler ministrligi «25» maý 2016 ý. 1/3638 belgili hat Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň Ýangyn howpsuzlygy müdirligi «02» maý 2016 ý. 20/946 belgili hat Türkmenistanyň Ykdysadyýet we öşüş ministrliginiň ýanyndaky Ykdysadyýeti töwekgelçiliklerden goramak agentligi «02» iýun 2016 ý. 05/218 belgili hat Türkmenistanyň Demir ýol ulaglary ministrligi «12» aprel 2016 ý. 25/576 belgili hat Türkmenistanyň Jemagat hojalygy ministrligi «11» aprel 2016 ý. 02-7/1221 belgili hat Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky "Türkmenhowaýollary" döwlet milli gullugy «19» aprel 2016 ý. 1.18-3913 belgili hat Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrligi «13» aprel 2016 ý. 871 belgili hat 20 ÜÝTGETME № 3 TDS 617-2012 Türkmenistanyň Deňiz we derýa ulaglary döwlet gullugy «11» aprel 2016 ý. DG 5/920 belgili hat Türkmenistanyň Azyk senagaty döwlet birleşigi «11» aprel 2016 ý. 10/2-1763 belgili hat Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi «15» aprel 2016 ý. 2-07/1028 belgili hat Türkmenistanyň Senagat ministrligi «18» aprel 2016 ý. 2-5/1437 belgili hat Türkmenistanyň Energetika ministrligi «19» aprel 2016 ý. 2/1453 belgili hat Türkmenistanyň Bilim ministrligi «18» aprel 2016 ý. 8/3126 belgili hat Türkmenistanyň Milli howpsuzlyk ministrligi «11» ýanwar 2016 ý. 4/271 belgili hat Türkmenistanyň Adalat ministrligi «28» aprel 2016 ý. 2-9/3604 belgili hat Türkmenistanyň döwlet serhet gullugy «22» aprel 2016 ý. 10/3348 belgili hat 21