Aphelenchoides besseyi Christie, Aphelenchida: Aphelenchoididae
Transkript
Aphelenchoides besseyi Christie, Aphelenchida: Aphelenchoididae
Türkiye Ill.Bitki Koruma Kongresi, 15- J 8 Temmuz 2009, Van Çeltik Beyaz Uç Nematodu (Aphelenchoides besseyi Christie, Aphelenchida: Aphelenchoididae)'nun Havuç Diskinde Kültüre Alınması Adnan Tülek', İlker Kepenekçr', Sultan Çobanoğlu', Hakan Hekimhan", Zübeyir Devran', Banu MelikL, İ. Halil Elekçioğlu" Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Edirne, adnantulek@mynet.com : Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü, Ankara - Arıkara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, Ankara - Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Adana "Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Antalya Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, Adana Celtik beyaz uç nematodu (Aphelenchoides besseyi Christie p.v.oryzae) çeltik ekim alanlarında ça yaygın olup ekonomik ürün kayıplara neden olmaktadır. A.besseyi tohum kaynaklı ektoparazit - - nematodtıır. Yaprak uçlarında 3-5 cm uzunluğunda karekteristik beyazlaşma ve kurumalara sebep olmaktadır. Genetik dayanıklılık, bu nematodun mücadelesinde en etkin yöntemlerden birisidir. Birçok ülkede dayanıklı çeltik çeşitlerin kullanılmasıyla bu nematodla başarılı şekilde mücadele _apılmaktadır. Dayanıklılık çalışmalannda en önemli husus materyallerin nematodla test edilebilmesidir. Genetik materyali etkin bir şekilde test etmek için saf olarak kültürü yapılmış çok sayıda nematoda ihtiyaç duyulmaktadır. A.besseyi bireylerinin saf olarak çoğaltılması laboratuar koşullarında havuç . klerinde başarılı şekilde yapılmıştır. Bu çalışmalar steril kabin içerisinde yapılmış ve üzerine nematod bırakılan havuc disklerinin bulunduğu petriler kontamirıasyonu engellemek amacıyla parafilm ile sıkıca kapatılarak 22±loC sıcaklıkta irıkubator içerisine konulmuştur. Bu yöntemle bir havuç kültüründen yaklaşık 4 ay gibi bir sürede ortalama i0.000 adet çeltik beyaz uç nematodu elde edilmiştir. Çeltik beyaz uç nematodunun üretilmesi çeltik ıslah programında bu nematoda karşı dayanıklılık çalışmalarında önemli düzeyde yardımcı olacaktır. Anahtar sözcükler: Cultivation Aphelenchoides besseyi, Beyaz uç nematodu, Çeltik, Havuç disk metodu of The Rice White Tip Nematode (Aphelenchoides besseyi Christie, Aphelenehida: Aphelenehoididae) on Carrot Dise White tip nematode (Aphefenchoides besseyi Christie p.v.oryzae) is one oftlıe most widely spread and causes economically yield losses in rice growirıg areas. A.besseyi is a seed-bome ectoparasite ofrice. it causes characteristic whitenirıg ofthe top 3-5 cm of the leaftip. Genetic resistance İs one oftlıe best control methods for this nematode. In several countries, control of this nematode damage has been achieved by usirıg nematode resistant cultivar of rice. it is important that genetic materials are tested witlı nematodes. in order to enable effective screenirıg metlıods a large number of nematodes preferably from pure culture are needed. Pure multiplication of A. besseyi individuals was done using carrot di sc method in the laboratory. This studies have done under sterile conditions in a laminar flow chamber, petri dishes were sealed tightly with paraffın tape to prevent contamination and placed in an incubator at 22±loC temperature. Us ing this method, an average of 10,000 rice white tip nematode individuals could be obtained from a carrot culture in approximately 4 months. This method facilitates genetic resistance to white tip nematode in rice breeding program. Key words: Aphefenchoides besseyi, White tip nematode, Rice, Carrot disc method 109