Uludağ Kebapçısı
Transkript
Uludağ Kebapçısı
1 MERHABA Y›l: 6 Say› 18 Eylül-Ekim-Kas›m-Aral›k 2012 ISSN: 1307-0800 Uluda¤ Kebapç›s› Ad›na ‹mtiyaz Sahibi ve Genel Yay›n Müdürü Cesim YOLUDO⁄RU Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü Burak ULUDA⁄ Yay›na Haz›rlayan ve Yay›n Koordinatörü Recep Peker TANITKAN tanitkan@gmail.com Editör Zeynep TANITKAN Foto¤raflar Recep Peker TANITKAN Kapak Foto¤raf›: Ankara Devlet Opera ve Balesi Leyla Gencer Gençlik Korosu Yay›n ‹dare Merkezi Uluda¤ Kebapç›s› Denizciler Caddesi No: 54 06240 Ulus -ANKARA Tel: 0312 309 04 00 (4hat) Faks: 0312 312 18 19 Grafik-Tasar›m Yusuf Mefle (Ajans-Türk) Bask› Ajans-Türk Gazetecilik Matbaac›l›k ‹nflaat Sanayii A.fi. ‹stanbul Yolu 7. Km. ‹nönü Mahallesi Necdet Evliyagil Sokak No: 24 Bat›kent / ANKARA Tel: 03.312 278 08 24 - Fax: 0312 278 18 95 www.ajansturk.com.tr - info@ajansturk.com.tr Bas›m Tarihi: 11.10 2012 Dergideki reklamlar›n sorumlulu¤u firmalara, yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Bu yay›n›n bir bölümü ya da tamam› yay›nc›s›n›n izni olmaks›z›n ço¤alt›lamaz ve yay›nlanamaz. Yay›n Türü Yerel Süreli Yay›n, Dört ayda bir yay›nlan›r. ULUDA⁄ ET LOKANTASI Gaziosmanpafla flubesi, Ankara’n›n göbe¤inde yeflillikler içinde, as›rl›k a¤açlar›n aras›nda do¤a ile bafl bafla yemek yenilebilecek yeni mekan› ile hizmet vermeye devam ediyor. Aç›ld›¤› günden beri fl›k salonlar›, ve lezzetli kebaplar›, mezeleri ve tatl›lar›yla dostlar›m›za hizmet etmekten mutluluk duyuyor. ULUDA⁄’›n de¤erli dostlar›, dergimizin bu say›s›nda sizlere, sanatç› ‹pek BÖLER’in yönetti¤i Ankara Operas› Leyla Gencer Gençlik Korosu’nu tan›t›yoruz. Yine yurt d›fl›ndan yer verdi¤imiz konular aras›nda, dünyan›n en büyük 2014 y›l›da dünya kupas›na ev sahipli¤i yapacak Maracana stadyumunu Abidin Lüfi DEM‹R sizler için yazd›. Çin’nin masals› kenti Guilin’i Lale ATAMAN gezdi. Yine hepinizin tan›d›¤› dergimizin gezi yaz›lar› ve foto¤raflar›yla gönlünüzü fetheden Olay SALCAN, UNESCO Dünya Miras› Mostar Köprüsü ile Kastamonu’daki tarihi Tafl Köprü’yü anlatt›. TÜS‹AV Baflkan› Veli SARITOPRAK’la STK’lar konusunda röportaj yapt›k. Sa¤l›k konular›m›z›n aras›nda beslenme ve diyet uzman› Ferrin BATMAN, “sa¤l›kl› beslenmek için haftada en az 2 kez k›rm›z› et yemeli” tavsiyelerinde bulundu. Difl esteti¤i için A¤›z Difl Çene Hastal›klar› ve Cerrahi Uzman› Semih Süreyya YAZICI difl beyazlatmas›n› anlatt›. Dergimizde “Besinler Neleri ‹çeriyor? Neye Yar›yor?” “Ziyan Etmeden Limonun Tamam›n› Nas›l Kullan›rs›n›z?” konular›n› sizler için araflt›rd›k. Bu arada Uluda¤’›n Dostlar› bizleri yaln›z b›rakmad›lar. ABD Büyükelçisi Francis RICCIARDONE, AB Parlemontosu Üyeleri, Yenimahalle Belediye Baflkan› Fethi YAfiAR, Srilanka Büyükelçisi, Kazakistan Büyükelçili¤i çal›flanlar› ULUDA⁄’da idi. Yeni y›lda görüflmek üzere... ULUDA⁄ Ailesi ‹ Ç ‹ N D E K ‹ L E R 6 8 Uluda¤’›n Lezzet Duraklar› DEN‹ZC‹LER, FLORYA, ÇAYYOLU, PANORA, GAZ‹OSMANPAfiA ULUDA⁄ ET LOKANTASI GAZ‹OSMANPAfiA 16 P‹JAMA PART‹S‹ 18 ULUDA⁄’IN DOSTLARI 28 Uluda¤’›n Lezzetlerinden KUZU TANDIR 46 48 60 38 50 30 44 28 56 32 16 30 Uluda¤’›n Lezzetlerinden KUZU fi‹fi 32 Uluda¤’›n Tatl›lar›ndan KABAK TATLISI 34 Uluda¤’›n Tatl›lar›ndan TEL KADAYIF 36 Cumhuriyetimizin 89. Y›l› BO⁄AZ‹Ç‹’NDE MÜZ‹K, IfiIK RENK CÜMBÜfiÜ 38 TAfiKÖPRÜ 44 Kastamonu fiADIBEY Ç‹FTL‹⁄‹’nde Ruhunuz Do¤ayla Buluflsun 46 Unesco’nun Dünya Miras›ndan... D‹VR‹⁄‹ ULU CAM‹ ve DARÜfifi‹FASI 48 Unesco’nun Dünya Miras› MOSTAR KÖPRÜSÜ 50 MASALSI GUILIN 56 Futbol Brezilya’da Bir Din MARACANA STADYUMU Bir Mabettir 60 TÜS‹AV Yönetim Kurulu Baflkan› VEL‹ SARITOPRAK 64 SA⁄LIKLI BESLENMEK ‹Ç‹N HAFTADA EN AZ 2 KEZ KIRMIZI ET YENMEL‹ ! 66 Difl Esteti¤iniz ‹çin BEYAZLATMA 68 Ziyan Etmeden L‹MON’un Tamam›n› Nas›l Kullan›rs›n›z? 70 BES‹NLER NELER‹ ‹ÇER‹YOR? NEYE YARIYOR? 5 36 Uluda¤’›n Lezzet Duraklar› ‹Z ‹L ‹O DD EE NN ‹Z CC ‹L EE RR• •F F LL OO RR YY AA• •ÇÇ AA YY YY OO LL UU• •P P AA NN OO RR AA• •GG AA ZZ ‹O SS MM AA NN PP AA fifi AA Uluda¤ Et Lokantas› ÇAYYOLU Yeni asr›n ilk senesinde 2001 y›l›nda Çayyolu Bangabandhu Caddesi’nde hizmete girmifltir. 400 kiflilik salonu ve 450 kiflilik bahçesi aç›k ve kapal› çocuk oyun alanlar›yla baflkentimizin flehir merkezi d›fl›nda yaflayan de¤erli müflterilerine de Uluda¤ kalitesini sunmaktad›r. Çayyolu ULUDA⁄ ET LOKANTASI, Uluda¤ Kebab’›n yan›s›ra ifltah›n›z› kabartacak di¤er et çeflitleri, birbirinden lezzetli meze, zeytinya¤l›, ara s›cak ve tatl› çeflitlerini de bulabilece¤iniz menüsü ile hizmetinizdedir. Uluda¤ Kebapç›s› DEN‹ZC‹LER 1956 y›l›nda Denizciler Caddesi’nde dört masal› küçük bir lokanta olarak hizmet vermeye bafllayan ULUDA⁄ KEBAPÇISI kaliteye ve lezzete ad›n› vererek müflterilerinin be¤enisi ile geliflimini sürdürmüfltür. Bu geliflim 2 katl› 250 kiflilik lokantas›na geçifline sebep olmufltur. 41. hizmet y›l›na girerken de müflterilerinden ald›¤› güvenle Denizciler Caddesi’ndeki 400 kiflilik yeni ve modern binas›na tafl›nm›flt›r. 56 y›ld›r ayn› lezzeti sunmaya devam etmektedir. Denizciler Cad. No: 54 Ulus / ANKARA Tel: (312) 309 04 00 (pbx) Fax: (312) 312 18 19 Bangabandhu Bulvar› No: 99 Çayyolu / ANKARA Tel: (0.312) 240 44 88-89 - Fax: (0.312) 240 97 00 Uluda¤ Et Lokantas› PANORA 2007 y›l›n›n Kas›m ay›nda Oran’da hizmet vermeye bafllayan 220 kiflilik iki ayr› salonu ile Panora Al›flverifl ve Yaflam Merkezi’nin zemin kat›nda bulunan Restoranlar Soka¤›’nda eflsiz Uluda¤ Kebab›, ›zgara et çeflitleri, mezeleri ve zeytinya¤l›lar› ile hizmetinizdedir. Toplant› yemekleri ve özel sunumlar için projeksiyon ve slayt gösterisi sunabilece¤iniz 70 kiflilik özel salonu bulunmaktad›r. Müflterilerine Uluda¤ lezzetini sunan Panora ULUDA⁄ ET LOKANTASI kapal› otopark›, genifl manzaral› teras› önünde yeflil alanlar›, havuzlar› ve yürüyüfl parkurlar› ile sizlere kaliteyi de sunuyor. Panora AVM, Turan Günefl Blv. No:382/64-65 Oran/ANKARA Tel:(0.312) 490 0010 (pbx)-Fax:(0.312) 490 00 54 Uluda¤ Et Lokantas› FLORYA Uluda¤ Et Lokantas› GAZ‹OSMANPAfiA 800 kiflilik yemek salonu, 1200 kiflilik yeflillikler aras›nda deniz manzaral› bahçesi, kapal› ve aç›k oyun parklar›, 400 kiflilik kafeteryas› ve genifl otopark› ile hizmet vermektedir. Ayr›ca özel toplant› ve yemekleriniz için tüm teknik ekipmanlarla donat›lm›fl projeksiyon ve slayt gösterilerinizi sunabilece¤iniz salonu ve buna ba¤l› teras› ile mavinin ve yeflilin kucaklaflt›¤› do¤al güzelliklerin lezzetle birleflti¤i ULUDA⁄ ET LOKANTASI kaliteyi ve hizmeti Florya’da sunuyor. 2012 y›l›n›n bafl›nda aç›lan ULUDA⁄ ET LOKANTASI Gaziosmanpafla flubesi, flehrin merkezinde, do¤a ile bafl bafla kalabilece¤iniz yeflillikler içindeki bahçesi, genifl ve fl›k salonlar› ile hizmet vermektedir. Gaziosmanpafla Yeflil Vadi flubesi toplam 300 kiflilik iki ayr› salonu mevcuttur. Salonlardan biri slayt ve projeksiyon gösterisi yap›lmaya ve özel toplant›lar için ayr›lmaya uygundur. 350 kiflilik bahçe ise yemyeflil a¤açlar içinde havuz ve flelalelerle donat›lm›flt›r. Uluda¤ Et Lokantas›, Gaziosmanpafla flubesinde çocuklar için çok genifl ve e¤lenceli, aç›k ve kapal› oyun alanlar› ve özel otopark› ile al›fl›lm›fl lezzet ve kalitesini misafirlerine sunmaktad›r. ‹stanbul Cad. No: 12, Florya / ‹STANBUL Tel: (0.212) 624 95 90 (pbx) Fax: (0.212) 579 86 24 K›rlang›ç Sokak No:12/B G.O.P. / Çankaya / ANKARA Tel: (0.312) 219 12 40 • Faks: (0.312) 219 12 44 www.uludagkeb ap.com.tr Uluda¤ Et Lokantas› Gaziosmanpafla IfiIKLA SUYUN DANSI A nkara’da flehrin içinde nefes alan yerlerden biri de Yeflil Vadi’dir. Yeflil Vadi’de aç›lan ULUDA⁄ ET LOKANTASI’n›n Gaziosmanpafla flubesinde bahçe keyfi bambaflkad›r. As›rl›k a¤açlar içinde yer alan Uluda¤ Et Lokantas›’n›n muhteflem lezzetlerinin yan›s›ra, bahçedeki havuzun f›skiyesinden rengarenk akan sular, adeta konuklar›m›za bir flölen yaflat›yor. Ifl›k ve sular›n dans›n›n seyrine doyum olmuyor. As›rl›k a¤açlarda kufl sesleri havaya bir güzellik kat›yor. 8 9 Uluda¤ Et Lokantas› Gaziosmanpafla CAM SALON U LUDAĞ ET LOKANTASI Gaziosmanpaşa Şubesi kendinizi yeşillikler içerisinde doğayla iç içe hissedeceğiniz, özel oturma localarıyla her tarafı camla kaplı, şık dekoruyla 180 kişilik yemek salonu, çocukların hoşça vakit geçirebileceği içerisinde top havuzu, xbox ve değişik oyuncakların bulunduğu kapalı ve açık oyun alanları bulunuyor. 10 11 Uluda¤ Et Lokantas› Gaziosmanpafla AV‹ZEL‹ SALON Ö zel toplantı ve yemek organizasyonlarınız için projeksiyon ve slayt gösterilerinizi sunabileceğiniz önünde ayrıca terası bulunan 130 kişilik avizeli salonda doğum günü, nişan düğün yemekleri ve iş toplantılarınızı yapabilirsiniz. Özel toplantılar sırasında isteğinize göre masa düzeni yapılabilir. 12 13 Uluda¤ Et Lokantas› Gaziosmanpafla LEYLA GENCER ÇOCUK VE GENÇL‹K KOROSU ‹layda ERDO⁄DU, Zeynep Sude A⁄IR, Göksu Ekin KAVRUK, S›la BOZDEM‹R, Selver S›la ATMACA, Deniz YILMAZ, Deniz GÜLDO⁄AN, Ergül YILMAZ, Birsu DEM‹RKAYA, Burcu SALTER, Sezer YAVUZ, Gözdenur ALTINSOY, Ali AYDO⁄AN, Elifnaz ÇEL‹K, Aykut ÖZKUL, Pelinsu DALGIN, Melis M‹D‹LL‹. 14 ‹PEK BÖLER’‹N YÖNETT‹⁄‹ ANKARA OPERASI LEYLA GENCER ÇOCUK VE GENÇL‹K KOROSU ULUDA⁄’DA “Bizlere ev sahipli¤i yap›p çocuklu¤umuzu bizlere hat›rlatan, çocuklu¤umuzun unutulmaz tad› Uluda¤ Kebapç›s›’nda buluflup o heyecan› yaflamaktan mutluyuz. Arjantin caddesindeki Uluda¤ Kebapç›s›’nda verdi¤imiz pijama partisini ve bundan sonraki pijama partilerimizin tek adresi Uluda¤ Kebapç›s›... ‹pek BÖLER” 15 LEYLA GENCER GENÇL‹K KOROSU’NUN Pijama Partisi ‹flte o an anlad›m ki ben çocuklarla bu çal›flmalar›ma devam etmeliyim. Her yaflta oldu¤u gibi teknoloji maalesef bu yaflta etkin olmaya bafll›yor. Çocuklar›m›z›n sorunsuz yetiflmesini veya en az sorunla ayakta durmas›n› istiyorsak mutlaka ama mutlaka onlar› müzikle buluflturmal›y›z. Estruman çalan, flark› söyleyen çocuk, derslerinde de baflar›y› yakal›yor. Keman, piyano, gitar ve bateri. Çocuklar›m›z›n hayat›nda önemli rol oynuyor. Çal›flmayan loplar›n duyarl›l›¤›n› artt›r›yor. Yap›lan araflt›rmalarda çocuklar›n e¤itimindeki baflar›lar›; müzikle u¤raflan çocuklarda daha yüksek Bu nedenle ; Ankara Devlet Opera ve Balesi Müdürlü¤ü bünyesinde 2009 tarihinde faaliyete geçen Leyla Gencer Çocuk ve Operas› 600 çocukla aç›l›fl›n› yapt›. ‹pek Böler, Ankara Operas› Leyla Gencer Gençlik korosundaki gençler, Yeflil Vadi’deki Gaziosmanpafla Uluda¤ Et Lokantas›’nda nefis Uluda¤ Kabap’›n› yerken gönüllerince de e¤lendiler. A nkara Devlet Konservatuar›n› bitirdi¤i y›l Ankara Devlet Opera ve Balesi Koro Sanatç›s› olarak atand›. Y›llarca koro ve solo yaparak yurtiçi ve yurt d›fl›nda konserler verdi. Çocuklara olan yak›n ilgisi kendi çocuklar›na N‹NN‹ söyleyerek bafllad›. Daha sonra kendi çocuklar›, komflu çocuklar ve ailecek görüfltü¤ü arkadafllar›n›n çocuklar›ndan çocuk korosu kurdu. 16 Y›llard›r Ankara Devlet ve Opera ve Balesinde Çal›flan ‹pek Böler kurdu¤u çocuk ve gençlik korolar›n› bizlere flöyle aktar›yor: “Çocuklarla e¤lenmek için kurdu¤um bu koroda daha sonra gördüm ki flark› söyleyen çocuk daha çok ayaklar› üstüne bas›yor kendini ifade etmekte zorlanm›yor ve tam tersi özgüven olay›n› halletmifl oluyor. Yetenekli ve sanata gönül vermifl çocuklarla bafllad›¤›m›z bu yola halen büyük bir ilgi , sevgi ile devam etmekteyiz. Müzik kendini ifade etme becerisini, yarat›c›l›¤›, zevki ve estetik duygusunu gelifltirmede ses ve dil geliflimi ile bilinçsel geliflim ve soyut düflünmeye katk›da bulunur. Çocuklardaki hayal gücünü olumlu yönde çal›flt›r›p baflka alanlarda da baflar›l› olmas›n› sa¤lar. Bunu için müzik çocuklar›m›z›n mutlaka olmazsa olmazlar›ndand›r. Günlük yaflant›lar›ndaki tek düzeli¤i gidermek, bedensel, ruhsal ve zihinsel sa¤l›klar›n› koruyabilmek için çocuklar›m›za tekerlemeler, türküler, napolitenler ve flark›lar söylemelerine destek vererek hayata emin ad›mlarla ilerlemelerini sa¤lamak için aç›lan Leyla Gencer Çocuk ve Gençlik Operas›’nda buluflmak , birlikte olmak ve de¤iflik duygular› yaflamak bu kap›n›n arkas›nda….. Sizleri de¤iflik bir dünya bekliyor…” 17 Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R ABD Büyükelçisi Francis Ricciardone ULUDA⁄’da • F L O R Y A • Ç A Y Y O L U • AB Parlementosu Üyeleri ULUDA⁄’da P A N O R A • G A Z ‹ O S M A N P A fi A Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R Eski Dostlar ULUDA⁄’da Bulufltu • F L O R Y A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A • G A Z ‹ O S M A N P A fi A Yenimahalle Belediye Baflkan› Fethi Yaflar Dostlar›yla ULUDA⁄’da Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • F L O R Y A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A • G A Z ‹ O S M A N P A fi A Sri Lanka Büyükelçisi ULUDA⁄’da Richard ile Elvan ULUDA⁄’da Kazakistan Büyükelçili¤i Mensuplar› Do¤um Gününü ULUDA⁄ Yeflil Vadi’de Kutlad› K azakistan Büyük Elçili¤i çal›flanlar›n›n Ankara’da tercih etti¤i mekanlardan biri Gaziosmanpafla’daki Uluda¤ Et Lokantas›. Elçilik çal›flanlar› çocuklar›yla birlikte Yeflil Vadi’deki et lokantas›nda, zaman zaman çocuklar›n›n veya çal›flanlar›n›n do¤um günü partilerini yap›yorlar. Yeflil Vadi’deki Uluda¤ Et Lokantas›nda kebaplar›n› yerken, fereh ve do¤ayla iç içe olan bu mekanda kebap yemenin zevkini yafl›yorlar. Uluda¤’›n Dostlar› ‹ffet Ocan 90 Yafl›nda D E N ‹ Z C ‹ L E R • F L O R Y A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A • G A Z ‹ O S M A N P A fi A Bayramlar Ailesi ULUDA⁄’da Uluda¤’›n Dostlar› D E N ‹ Z C ‹ L E R • F L O R Y A • Ç A Y Y O L U • P A N O R A ULUDA⁄ Bir Numara K ebap denince akl›m›za hep uluda¤ kebap geliyor. Ailecek her zaman Uluda¤ Kebap- ç›s›’nda Uluda¤ Kebap yemenin doyumsuz zevkini yafl›yoruz. Uluda¤ Kebap, kebaplar›n bir numaras›. Tüm Uluda¤ çal›flanlar›na, bize böyle lezzetli kebap yedirdikleri için teflekkür ederiz. Baki U¤urlu ve Ailesi Üstün Hizmet Muhteflem Tat U luda¤ Kebapç›s›, o üstün hizmetini ve muhteflem tad›n› y›llard›r hiç bozmad›. Her hafta sonu tüm aile fertlerimizle birlikte Uluda¤ Kebapç›s›’nda kebap yerken, o muhteflem tad› ve kebab›n üzerine dökülen tereya¤›n kokusunun verdi¤i lezzeti tatmaktan mutluluk duyuyoruz. Çal›flkan Ailesi ULUDA⁄’›n ‹htiflam›n› Zevkle ‹zliyoruz ULUDA⁄’da Kebab›n Lezzeti B u muessese yar›m as›r› devirmifl ve Uluda¤’da kebab›n lezzeti hep ayn› kalm›fl. Biz ailecek ve dostlar›m›zla, Ankara’da kebap yemek için Uluda¤ Kebapç›s›’n› tercih ediyoruz. Kebab›n lezzetine orada var›yoruz. Bu günde dostlar›m›zla Uluda¤’da çok zevkli, lezzetli kebap yedik. Tüm eme¤i geçenlere teflekkür ederiz. ‹smet K›l›ç ve Dostlar› • G A Z ‹ O S M A N P A fi A Uluda¤’›n Lezzetlerinden Kuzu Tand›r K uzu kollar taş fırında saatlerce ağır ağır pişirilir. Piştikten sonra yumuşacık etler kendiliğinden kemiğinden ayrılır. Kekik ve taze soğanla birlikte servis edilir. 28 29 Uluda¤’›n Lezzetlerinden Kuzu fiifl S üt kuzunun budundan özenle ifllenerek haz›rlanan kuzu flifller ›zgarada piflirilir. Yerken a¤›zda da¤›l›r. Uluda¤’›n Tatl›lar›ndan Kabak Tatl›s› K ış mevsimin en çok sevilen tatlılarından birisi şüphesiz kabak tatlısıdır. Uludağ Kebapçısı’nın kabak tatlısı çok hafif ve lezzetlidir. Kabak tatlısı üzerine konulan ceviz içi ile sunulur. İstendiği takdirde üzerinde Afyon süt kaymağı ile servis edilir. 32 Uluda¤’›n Tatl›lar›ndan Tel Kaday›f U ludağ’ın özel tereyağı ve şerbetiyle hazırlanan tel kadayıfı, herkesin damak zevkine göre ceviz veya Antep fıstığı ile servis edilir. Tel kadayıfını her mevsim Uludağ Kebapçısı’nda bulabilirsiniz. Müşterilerin isteğine göre üzerine kaymak veya dondurma da ilave edebilirsiniz. 34 35 nlü besteci Fahir Atako¤lu’nun bu etkinli¤e ve Cumhuriyet Bayram›’n›n 89. Y›l›na özgü olarak besteledi¤i 15 dakika süreli enstrümantal parça eflli¤inde ›fl›k flelalesi akt›. Havai fifleklerle oluflan armonik tablo, renk ve ›fl›¤›n oynaflt›¤› Bo¤aziçi Köprüsü ve K›z Kulesi aras›ndaki Bo¤aziçi’nin enfes fonunda ‹stanbullular iki yakadaki seyir platformlar›nda tad›na doyamad›klar› anlar yaflad›lar. Ü Cumhuriyetimizin 89. Y›l› bu y›l muhteflem kutlamalara sahne oldu. Yürüyüfl ve fener alaylar›n›n d›fl›nda bu y›l 29 Ekim’de ‹stanbul’da Büyükflehir Belediyesi’nin organize etti¤i bir müzik, ›fl›k ve renk flöleni vard› ki, “dillere destan” oldu. YAZI: Muzaffer Ayhan KARA Dolmabahçe Saray›’ndaki resepsiyonun ard›ndan Ortaköy’de bafllayan müzik ve görsel flov, ‹stanbullular› Bo¤aziçi’ne hücum ettirdi adeta. On binlerce havai fiflek, yüzlerce metre yükseklere f›flk›r›rken, yüz elli noktadan da lazerli ›fl›k gösterisi renk cümbüflüne katk›da bulunuyordu. Avrupa Yakas›’nda Befliktafl, Kabatafl, F›nd›kl›; Anadolu Yakas›’nda ise Üsküdar, Paflaliman›, Kuzguncuk sahili ile Çaml›ca ve Sarayburnu’nda toplanan halk Cumhuriyeti bir baflka kutlad›. Unutulmaz görüntüler eflli¤inde, bafl döndüren bir atmosferde çok özel bir an yaflad›lar. Dünyada müstesna konumuyla, her iki yakaya yay›lan ve tarihin derinliklerinin emzirdi¤i ‹stanbul, ‹stanbul olal› böyle bir flölenle tan›flmam›flt›. Ancak, kesin olan bir fley var ki, ‹stanbul böyle bir flöleni hak etmiflti. Gece, bir baflka oluyor ‹stanbul… Ifl›l ›fl›l parl›yor; siluet ç›k›yor ortaya. Moderniteyle tarihin çizgileri bulufluyor; adeta geçmifl ve bugünü kenetliyor. Böylesi bir kentin gece fonundaki müzik ve renk, ›fl›k cümbüflü ise bambaflka oluyor. Orhan Veli geliyor akl›ma; Bo¤aziçi’ni konu alan dizeleri geliyor… “Oturmufl da bir türkü tutturmuflum” dedi¤i dizeler… Bafl›n› al›p gidesi geliyor insan›n bu deli divane flehirde; ‹stanbul adam› fena yap›yor… Hele böyle gecelerle iyice bafltan ç›karas› oluyor bu yorgun ama güzel flehir; insan› kendine fena ba¤l›yor. E¤er ‹stanbul’da de¤ilse biliyorum flimdi bu sat›rlar› okuyanlar, “Ahh… fiimdi ‹stanbul’da olmak vard› anas›n› satay›m…” diyor. Ve, bu sat›rlar›n yazar› da bir ‹stanbul afl›¤›, gecelerinin ve sokaklar›n›n, kaosunun sevdal›s› olarak okuyanlar› tatl› tatl› k›flk›rtman›n hinli¤iyle gülümsüyor… 37 GÜNEfi‹N ‹LK IfiIKLARI ‹LE TAfiKÖPRÜ Çok güzel bir günün erken saatlerinde, Taflköprü’ye do¤ru yollara düflüyoruz. Taflköprü, sar›msa¤› ile ünlü bir kasaba. Ancak kültür, tarih, insan ve do¤a zenginliklerini gidip, gezip, görünce anl›yoruz. Güzelli¤i, düzgünlü¤ü ve temizli¤i ile insana güven ve rahatl›k veren bir yer. YAZI ve FOTO⁄RAFLAR: Olay SALCAN Güneflin ilk ›fl›klar›n›n verdi¤i enerji ile yeni bir güne umutlarla ve güzelliklerle uyanan Taflköprü’ye ulafl›yoruz. Belediye Baflkan› Say›n Ramazan Arslan, bizi son derece s›cak ve samimi bir flekilde karfl›l›yor. Anadolu’da bafllat›lan gözle görülür heyecan›n ve bu heyecandan do¤an enerjinin yans›mas›n› Belediye Baflkan›’nda görmek çok güzel. Daha sonra ilçede yapt›¤›m gezide bunun olumlu sonuçlar›n› ve ilçe insanlar› üzerinde yaratt›¤› coflku- yu görmek memnuniyet verici. Emin olun art›k büyük flehir, küçük flehir fark› pek kalmad›. Çal›flan, bir fleyler yapmak gayreti içerisinde olan yerler ciddi bir at›l›m içerisindeler. Bunun sonucu olarak farkl›l›k yarat›yorlar. Ancak iyi niyet bazen yeterli olmuyor. Yap›lan ifllerin profesyonelce, bilerek ve projelendirerek, planl› bir flekilde, bilenler taraf›ndan yap›lmas› çok önemli. Ancak böyle yap›l›rsa baflar›, güzellik ve gerçeklik yakalanabiliyor. DÜNYANIN EN GÜZEL ‹NSANI: ANADOLU ‹NSANI Elimde foto¤raf makinem sokaklar›n aras›na dal›yorum. Anadolu’yu tan›mak için, gezdi¤iniz yörenin insan›n› yak›ndan tan›mak son derece etkilidir. Tüm tarihi ve do¤al zenginli¤inin yan›nda insan zenginli¤i, dünyada hiçbir ülkenin sahip olamayaca¤› boyutlardad›r. Sevimli, merakl›, konuflkan, konuflurken tatl› diline hayran kal›nan, insan› kucaklayan, birçok fleyi görmüfl, yaflam›fl, dinledikçe daha da hayran kald›¤›n›z, misafirperver, karfl›l›ks›z veren bir insand›r Anadolu insan›. Anadolu’yu Anadolu yapan, onun gerçek varl›k nedenidir bu insan. Özellikle, biraz orta yafl üzeri olanlarla sohbet etmeye, doyum olmaz. ESK‹ M‹MAR‹ TARZ EVLER ‹lçenin flirin bir meydan› var. Burada fazla zaman kaybetmeden hemen sokaklara dal›yorum. Bu küçük ilçenin k›vr›la k›vr›la akan sokaklar›, eski evlerle dolu. Beni her yerde onlara do¤ru çeken dayan›lmaz cazibeye sahip evler bunlar. Bir k›sm›, içerisinde oturulamayacak hale geldiklerinden dolay› terk edilmifl. Tarihi yaflayan evler bunlar. Güç- lerini yaflad›klar›ndan al›yorlar. Emin olun gördü¤ünüzde bunlar nas›l y›k›lmadan duruyorlar diye merak edeceksiniz, ama onlar tarih ve birer efsane. Efsaneler y›k›lmaz. Sanki gördü¤ünüz bofl binadan kap› aç›l›p birileri ç›kacak ya da pencerenin perdesi aralan›p bir çift göz sizi merakl› bir flekilde gözetler gibi gelir size. Hep bu hayale kap›l›r›m. Gezdi¤iniz yeri ve gördüklerinizi yaflamak gerekir. Her eski mimari tarzdaki binaya bakt›¤›mda içimi bu duygular kaplar. Buralarda yaflanan mutluluklar› ve mutsuzluklar› düflünürüm. Kim bilir neler neler yafland› bu evlerde? Gezdi¤im yerlerde gördü¤üm yeni binalar hiç ama hiç ilgimi çekmiyor. Ama bu eski mimari tarzdaki binalar, çok farkl›lar. Baz›lar› restorasyon yap›larak çeflitli maksatlar için halka aç›lm›fllar. Halka açmakla çok da iyi yap›yorlar. Çünkü halk›n dahil edilmedi¤i hiçbir çal›flman›n baflar›l› olma flans›n›n olmad›¤›na flahit oluyoruz. Baz›lar› restorasyon için s›ra bekliyorlar. Kimilerinin içerisinde hala yaflayanlar var. gerçekten bir sanat. Bu gün yap›ld›¤› gibi birbiri üzerine koy tu¤lalar›, betonlar› ve üzerlerini s›va de¤il. Eskisinde tu¤lalar, güzel görünecek ve göze hofl gelecek bir flekil verilerek örülmüfl. Restore edilen birçok binan›n asl›na uygun yap›lmad›¤›na flahit oluyoruz. Bu da bizi son derece üzüyor. Sonunda eski mimari yap›ya benzer, yeni bir yap› olufltu¤unu görüyoruz. Keflke bu eski tarz yap›lar›n d›fl yüzeyleri korunarak restorasyonunun yap›lmas› mümkün olabilse. Ancak bu flekilde korumaya al›nabilmeleri için halk›m›z›n bu binalara ilgisinin olmas› ve onlar› görmek için ak›n ak›n buralara gelmeleri gerekir. ‹lk dura¤›m, çok flirin bir park içerisinde göze hofl görünen ve kare bir bina fleklinde yap›lm›fl, tek minareli tarihi Tafl Camisi. A¤aç kaplamal› tavan› ile dikkati çeken bu caminin iç görünüflü, sade ve ayd›nl›k havas› ile insan›n içerisine huzur veriyor. Ayr›ca biraz ilerisindeki fieyh Hüsamettin Tekke Camisi ve Türbesi, ilçenin ziyaret edilecek önemli tarihi eserlerinden birisi. Sokaklar›ndaki eski evler bazen tek tek ve bazen de bir s›ra halindeler. Benim soka¤a girdi¤imi gördükleri anda, sanki dikkatimi çekmeye çal›fl›r gibi büyük bir çaba içerisindeler. Buraya gelirken eski mimari tarz evler bulabilece¤imi ümit ediyordum, ama bu kadar çok ve çeflitlisini asla. Yan›lm›fl›m. Her zaman yazd›¤›m› burada bir kere daha yazaca¤›m. Anadolu sürprizlerle dolu. Her zaman sizi flafl›rtacak ve hayran b›rakacak bir fley bulunur. Taflköprü’de her sokak, bafll› bafl›na bir güzellik ve zenginlik. Taflköprü, farkl› ve zengin güzelliklere sahip sokaklar› ile dikkat çekici ve görülmeye de¤er bir ilçemiz. Anadolu’da gördü¤ümüz bu gibi binalar›n restorasyonlar›n›n yap›lmas›, son derece zor ve masrafl›. En büyük zorlu¤u muhakkak ki, bunlar› yapacak usta bulmak. Çünkü bu binalar› yapmak 41 AYRILIfi ZAMANI HER KÖfiE BAfiI PARK Gezerken bir fley daha dikkatimi çekiyor. Sokaklar son derece düzgün bir yap›da, birbirlerini dik keser flekilde infla edilmifller. K›saca son derece düzenli ve modern bir flehir mimari yap›s›na sahip Taflköprü. Halk› ile sohbet ederken bunun nedeninin; 1927 y›l›nda meydana gelen yang›nda flehrin büyük bir k›sm›n›n yok oldu¤u ve yeni flehrin modern yap›da infla edildi¤i oldu¤unu ö¤reniyorum. Sokaklarda ve caddelerde dolafl›rken gördü¤üm parklar›n çoklu¤u ve temizli¤i dikkat çeken hususlardan birisi. Park› bu kadar çok bir ilçe gördü¤ümü hat›rlam›yorum. Sohbetlerimden ö¤rendi¤ime göre; yirmiden fazla park varm›fl. Küçük ama çok flirin bu kasabaya göre bu, çok fazla ama bir o kadar da güzel bir de¤er. Yeflilli¤i, çiçe¤i ve temiz bir çevreyi seven insan› ile Taflköprü, gönülleri fetheden zenginliklere sahip. Sohbetler koyulaflt›kça yöre ile ilgili bilgilerim de art›yor. ‹nsanlar›, son derece konuflkan; yaflad›klar› yerle son derece ilgililer ve merakl›lar. “fiunu da biliyor musun?” diye hemen lafa giriyorlar. Benim de yak›ndan ilgilendi¤imi anlay›nca daha da çok bilgi vermeye gayret gösteriyorlar. Örne¤in birisi “Tafl Köprüyü gördün mü?” diye soruyor. “Hay›r.” diyorum. Biraz hayal k›r›kl›¤›na u¤ram›fl gibi, “‹lk önce oras›n› görecektin.” diyor. “Neden?” diye soruyorum “Köprü buran›n simgesi olmufl, ismimizi de oradan alm›fl›z.” diye ekliyor. “Uzak de¤il. Hemen flurac›kta git gör.” diyor ve arkas›ndan da “M.S. 1366 y›l›nda 42 Ya¤mur Bey'in o¤lu Ali Bey taraf›ndan Kastamonu Emiri Adil Bey'in o¤lu Celaleddin Beyaz›t (Kötürüm Beyaz›t) ad›na flehrin ortas›ndan geçen Gök›rmak üzerine yedi gözlü olarak yapt›r›lm›fl.” diye ekliyor. TÜRKLER‹N ANADOLU’DAK‹ EN ESK‹ YERLEfi‹M MERKEZ‹ Türklerin Anadolu'daki en eski yerleflim yerlerinden birisi olan Taflköprü’nün tarih boyunca Anadolu’da yaflam›fl tüm uygarl›klar taraf›ndan vazgeçilemez oldu¤unu, Türk-‹slam Ça¤›'nda hiç istilaya u¤ramad›¤›ndan ve savafl görmedi¤inden dolay› çok büyük bir arkeolojik zenginli¤e sahip oldu¤unu, ancak bu zenginli¤i ortaya ç›karmak için kaz› çal›flmalar›n›n devam etmesinin gereklili¤ini yine bu sohbetler s›ras›nda ö¤reniyorum. M.Ö. 64 y›l›nda Romal›lar›n egemenli¤i ile Paflagonya eyaletinin merkezi olarak "Zimb›ll› Tepesi" denilen yerde kurulan tarihi Pompeipolis kentinin bu bölgenin en önemli arkeoloji merkezi oldu¤unu da bilgilerime kat›yorum. Öneri üzerine biraz da kendimi suçlu hissederek ilçeye ad›n› veren Taflköprü’yü görmeye gidiyorum. ‹lçenin nehrin iki yakas›n› birlefltiren ve hala kullan›lan bu köprü, bu küçük ilçenin gerçekten büyük bir eseri. 642 y›ll›k geçmifli ile as›rlara meydan okurcas›na ayakta kalmay› baflaran bu köprünün muhteflem görüntüsü, geçmiflle gelece¤i birlefltiren görkemli bir hava yarat›yor. Sonunda gitme zaman› geldi. Günefl çok alçald›. Yar›n bu güzel yöreye enerji dolu ›fl›klar›n› saçmak üzere görünmez olacak. Ifl›klar› ile yörenin mutlu, sakin, konuflkan, sevimli insanlar›n› ipek bir örtü gibi saracak. Yeni bir gün ve yeni bir hayat bafllayacak. Güzelliklerle dolu. Çünkü Taflköprü, güzel, yeflil, tarih, kültür dolu müstesna bir yer ve tüm bu güzellikleri hak ediyor. Anadolu’da her bir köfle hafife al›namayacak kadar kültür, tarih ve insan zenginlikleri ile dolu. Ne kadar flansl›y›z ki Kültür ve Sar›msak Festivali ile de ön plana ç›kan ve kendisinden söz ettiren böyle bir ilçeye geldik, gördük ve tan›d›k. Gelmeseydik? Kastamonu fiADIBEY Ç‹FTL‹⁄‹’nde Ruhunuz Do¤ayla Buluflsun K alabal›klardan kaç›fl, sakin ve temiz bir nefes, do¤an›n ortas›nda huzur dolu bir sessizlik arad›¤›n›z... Ankara’dan yola ç›k›yor, Çank›r›’dan sonra Anadolu’nun bafl› dumanl› yüce da¤› Ilgaz’›n çam ormanlar›yla örülü eteklerinden, yavaflça afla¤› süzülüyorsunuz. Kastamonu’dan Daday kasabas›na do¤ru 15 kilometre daha yol ald›ktan sonra karfl›n›za bir tabela ç›k›yor. Sizi fiad›bey Çiftli¤i’ne götürecek tabelay› takip etti¤inizde, özledi¤iniz huzurun adresine ulafl›yorsunuz. ve çiftlik hayvanlar›ndan üretilmifl köy kahvalt›lar›, yöresel yemekler, bu flirin mekânda apayr› bir lezzet kazan›yor, yapay tatlardan s›k›lan dama¤›n›z› flenlendiriyor. Tümüyle orjinaline sad›k kal›narak restore edilen kona¤a ait odalar, hem fl›k bir otel konforunu hem de bölgenin otantik yap›s›n› yans›t›yor. Alternatif bir tatil aray›fl›nda olanlara hizmet sunan kona¤›n odalar›nda televizyona yer verilmemifl olmas›, burada konaklayanlar› do¤an›n huzur veren sessizli¤iyle bafl bafla b›rak›yor. Kula¤›n›zda yazdan kalma kufl c›v›lt›lar›, yak›n köylerde öten horozlar, az ötede s›ra s›ra ördekler, çay›rlarda koflturan atlar›n nal sesleri, görkemli ceviz a¤açlar›yla süslü genifl bahçe, havada serin bir esinti… fiad›bey Çiftli¤i’nin en cezbedici özelliklerinden biri de, 1831 tarihli Osmanl› tipi hamam›. Orijinal hali muhafaza edilmifl hamam, bugün kona¤›n müflterilerine tahsis edilmifl durumda. Yeflilden sar›ya, sar›dan turuncuya, k›z›la çalan bafl döndürücü sonbahar renklerinin gölgesinde, bembeyaz kireç boyas›yla üç katl› geleneksel bir konak karfl›l›yor burada sizi. Eskiden ah›r, samanl›k, kuruluk ve süt evi olarak kullan›lan ahflap restoran ve yine eskiden ekmek ve ekfli yap›m›nda kullan›lan ocakl›k, ç›t›r ç›t›r yanan odun aleviyle yaln›z bedeninizi de¤il ruhunuz da ›s›t›p, s›cac›k yap›yor. Tümüyle do¤al malzemelerden Osmanl› Devleti zaman›nda orduya t›marl› sipahi yetifltirilen 500 dönüm arazi üzerine kurulu fiad›bey Çiftli¤i’nin tarihi 300 y›l geriye gidiyor. Çiftlikte bugün de, at binmeyi ö¤renmek isteyenler için aç›k manej ve tecrübeli biniciler için atl› safari parkurlar› ile merakl›lar›na aktiviteler sunuluyor. Siz de bir hafta sonu kaçama¤› yapmak ve bu özel çiftlikte ruhunuzu do¤ayla buluflturmak isterseniz önerimizi de¤erlendirin… fiad›bey Çiftli¤i Tel: 0366 252 88 88 YAZI ve FOTO⁄RAFLAR: Nesrin YANIK ÇORAKBAfi UNESCO DÜNYA M‹RASINDAN... Divri¤i Ulu Cami ve Darüflflifas› FOTO⁄RAFLAR: Olay SALCAN Ü nlü seyyah Evliya Çelebi’nin tan›mlarken “Methinde diller k›s›r, kalem k›r›kt›r” dedi¤i Divri¤i Ulu Camii ve Darüflflifas›, UNESCO'nun Türkiye'de Dünya Miras› olarak kabul etti¤i ilk mimari yap›d›r. ‹slam mimarisinin bu baflyap›t› iki kubbeli bir türbeye sahip bir cami ve ona bitiflik bir hastaneden oluflmaktad›r. Yap›lar, mimari özelliklerinin yan› s›ra, sergiledi¤i Anadolu geleneksel tafl iflçili¤i örnekleriyle UNESCO Dünya Miras Listesinde yer almaktad›r. Divri¤i Ulu Cami ve Darüflflifas›; cami, flifaha- Sivas’›n Divri¤i ilçesinde bulunan 13.yy.a ait tarihi cami ve hastane, 1228-29 y›llar›nda yap›lm›flt›r. Cami, Mengücekli Beyli¤i’nden Ahmet fiah taraf›ndan yapt›r›l›rken, Darüflflifa yine ayn› tarihlerde Ahmet fiah’›n efli ve Erzincan beyi Fahreddin Behramflah’›n k›z› olan Melike Turan taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r. Kuzey Taç Kap›s›, Cami Bat› Taç Kap›s› ve ne ve türbeden oluflmaktad›r. Adeta tafl›n aflk ile flekil buldu¤u bu baflyap›t, 1985 y›l›nda UNESCO Dünya Miras Listesine al›nm›flt›r. Mimar› Ahlatl› Hürrem fiah'›n elinde, 1288'de flekil alan Divri¤i Ulu Cami, an›tsal karakterinin yan› s›ra alt›gen kubbesi ve benzersiz tafl ifllemeleri ile öne ç›kmaktad›r. Ulu Cami ve fiifahanesi, d›fltan yal›n bir mimari görünüme sahiptir. Ancak fiifahane Taç Kap›s›, Cami fiah Mahfili Taç Kap›lar›n›n her biri, birbirinden farkl› eflsiz bezemeleri ile göz kamaflt›ran bir mimarl›k ve mühendislik harikas› niteli¤indedir. Yap›n›n üç boyutlu detayl› geometrik sitilleri ve bezemelerinin, baflka hiç bir yerde olmad›¤› sanat tarihçileri ve mimarlar taraf›ndan dile getirilmektedir. UNESCO DÜNYA M‹RASI Mostar Köprüsü YAZI ve FOTO⁄RAFLAR: Olay SALCAN Bosna-Hersek’in Mostar fiehri’ne de ismini veren Neretva nehri üzerindeki bu köprü görenleri büyülen bir dünya miras›. Gerçekten Bosna-Hersek’in ve hatta Balkanlar›n simgesi olmaya hak kazanm›fl muhteflem bir eser. Nehirden 24 metre yüksekli¤i, 30 metre uzunlu¤u ve 4 metre geniflli¤i ile görkemli görüntüsü karfl›s›nda hayranl›k duyulmamas› imkans›z. ‹nsan›n gözünü alamad›¤›, bakmaktan usanmad›¤› ve yan›ndan ayr›lamad›¤› bir an›t. O kadar önemli ki H›rvatlar Boflnaklar›n direncini k›rmak için bu köprüyü havaya uçurmak mecburiyetinde kalm›fllar. 48 446 y›ll›k tarihi ile zamana meydan okumufl, Balkanlarda tarihi yazm›fl bir köprü bu. Mostar’›n iki yakas›n› birlefltirmek gibi basit bir maksatla yap›lan bu köprü, as›rlar sonra bu kadar üne kavuflaca¤›n› ve bir sembol haline gelece¤ini, daha da önemlisi bir dünya kültür miras› bir an›t eser olabilece¤ini nereden bilebilirdi? Peki bunu yapan Mimar Sinan’›n ö¤rencisi Mimar Hayreddin bilebilir mi idi? Bence biliyordu. Çünkü esere bak›l›nca yaln›zca o günün ihtiyac›n› karfl›layacak basit bir köprü düflünülmedi¤i hemen anlafl›l›yor. E¤er öyle düflünülse idi tahtadan bir köprü bu ihtiyac› çok rahat görebilirdi. Köprünün yap›m›nda o günün flartlar›na göre ileri bir teknolojinin kullan›ld›¤› anlafl›l›yor. Köprünün iki taraf›ndan kulelerle köprüye güç verilme mant›¤› zekan›n p›r›lt›lar›n› yans›t›yor. Köprü tamamland›ktan sonra basit bir kasaba olan Mostar’da ticaretin geliflmesi hiç de tesadüf de¤il. Ama en önemlisi bu köprü, Türklerin imzas›. Muhteflem Kanuni’nin muhteflem köprüsü. Türkler bu köprüyü yapmakla yaln›zca Balkanlara de¤il tüm dünyaya imzalar›n› atm›fllar ve bir an›t eser yaratm›fllar. Mostar Köprüsü, cesur sporcular taraf›ndan y›llarca bir atlama platformu olarak kullan›lm›fl. Gelene¤e göre flehrin erkekleri, ni- flanl›lar›na cesaretlerini ispatlamak için dü¤ün öncesinde köprüden atlarlarm›fl. Böylece köprü, birbiri ile evlenecek gençlerin ara hedefi olarak bir odak noktas› özelli¤ine de sahip olmufl. Ne yaz›k ki bu gün gördü¤ümüz köprü, eski köprü de¤il. ‹ç savafl s›ras›nda H›rvatlar taraf›ndan bombalanarak y›k›lm›fl. Mostar Köprüsü'nün eski haline uygun olarak yeniden inflas› çal›flmalar› UNESCO ve Dünya Bankas›’n›n deste¤iyle 1997'de bafllam›fl. Köprünün inflaat›n› Türk flirketi olan ER-BU üstlenmifl. Macar ordusundan dalg›çlar orijinal tafllar› nehir yata¤›ndan bulup vinçlerle ç›karm›fllar. Suyun içinde bozulmaya u¤rayan tafllar yap›da kullan›lamad›¤›ndan orijinal tafllar›n ç›kar›ld›¤› günümüzde kapal› olan tafl oca¤› tekrardan bu ifl için aç›l›p ayn› ocaktan ç›kar›lan tafllar köprünün yap›m›nda kullan›lm›fl. Orijinal modele sad›k kalan flirket, köprünün temellerini de sa¤lamlaflt›rm›fl. ‹nflaat› tamamlanan Mostar Köprüsü, aralar›nda Türkiye' nin de bulundu¤u çok say›da devletin temsilcilerinin haz›r bulundu¤u bir törenle, ‹ngiliz Prensi Charles taraf›ndan 23 Temmuz 2004 tarihinde aç›lm›fl. Aç›l›fl›, çok say›da televizyon ekibi naklen yay›nla seyircilerine ulaflt›rm›fl. Mostar Köprüsü, eski Mostar flehriyle birlikte 2005 y›l›nda Dünya Miras Listesi'ne eklenmifl. 49 Masals› Guilin Guilin Çin’in Guangexi eyaletinde, Li nehri k›y›s›nda bir masal kenti, suptropikal iklim sar›p sarmal›yor hemen sizi. Nehirli kentlere özgü o yeflil su, yeflil yaprak kokusuyla birlikte. Otele valizi b›rak›r b›rakmaz nehir kenar›n› keflfe ç›k›yoruz, insanlar size gülümsüyor, el sall›yor, bar›fl iflareti yap›yor, foto¤raf çekerken poz veriyorlar, nefleleri size bulafl›yor hemen. Tezgahlarda daha önce hiç görmedi¤im meyveler, mor, k›rm›z›, yeflil, sar›, yuvarlak, uzun, mis kokulu, kötü kokulu, hepsini tatmak gerek, düflünsenize hayat›n›za bambaflka bir tat giriyor, heyecanl›. YAZI: Lale ATAMAN Ç in’e gidiyoruz dendi¤inde bir ülkeyi ilk defa görmenin k›flk›rt›c› heyecan›na b›rakt›m kendimi. Bu mavimsi heyecan›n içinde uzun bir haz›rl›k dönemi bafllad›. ‘’Hava çok s›cak olur, 35 derece, nem oran› yüksek, bol ve pamuklu giysiler, flapkalar, günefl kremleri al›n’’ diye ilk korku tohumlar› ekildi içimize, ya yemekler,’’ ekmek yok, süt, yo¤urt yok, yan›n›za kraker, ceviz al›n’’ eyvah çikolata da yok. Tabi ki bavulumu çikolata ve krakerle doldurmad›m, bir ülkeyi yaflamaya gidiyorum, o halde her fleyiyle yaflayaca¤›m. Guilin masal›n›n beni bekledi¤ini bilmek flahane bir duygu, seviyorum bu duyguyu, insan yaln›zca bu duygu için bile seyahat edebilir. Ülkenizde gezerken kimli¤iniz sizinledir, doyumsuz Ege gezisinde, size bakanlar, ilk anda, e¤itiminiz, nereden geldi¤iniz konusunda hemen bir tahmin yürütür, size bir meslek, bir aile, bir ekonomik durum biçer, ama Çin’de sadece turistsinizdir, baflka hiçbir kal›ba sokmazlar sizi, orada kimliklerinden s›yr›labilir insan, bu muhteflem bir özgürlüktür, fark›na var›p tad›n› ç›kar›n. Akflamüstü, gün bat›m› izlemek için Fubo tepesine ç›k›yoruz, 300 den fazla basama¤› döne döne ç›k›yorum. Dinlenme teraslar›nda Li nehrini ve yüksek tepeleri yuvarlak da¤lar› hayranl›kla izliyorum, daha önce böyle da¤lar görmemifltim, çok komikler. Basamaklar› ç›kt›kça, günefl alçald›kça ›fl›klar da¤lar› mora, nehri kuzguni bir yeflile boyuyor. En tepede tüm Guilin yumuflac›k uzanm›fl Li nehrinin k›y›s›na, karfl›m›zda dinleniyor. Guilin’e ak›t›yorum bütün sevgimi ve flehir bana kollar›n› aç›yor kocaman kocaman. Elephent Park›nda çocuklar gibiyim, bitki dokusu inan›lmaz güzel, bahçe peysajlar› da öyle, k›rm›z› ve yeflil hakim ve Fil heykelleri, her yerde, her boyda, her konumda. Çin’in sembolü ejderhalar, dilek a¤açlar›, k›rm›z› dilek kurdeleleri, büyülü, efsanevi. Hemen görkemli k›rm›z› yerel k›yafetleri giyip, parka ad›n› veren fil fleklindeki kayan›n önünde, bambu sandallarda foto¤raf çektiriyorum, kofluyorum, z›pl›yorum, de¤iflik meyvelerden ellerim yüzüm yap›fl yap›fl, Li nehrinin masal›na ortak oluyorum. Ba¤›ra ça¤›ra pazarl›k eden sat›c›lara gülümseyip dilek a¤ac›na do¤ru yürüyorum, kocaman a¤aç, etraf›nda bir ejderha ailesi heykeli, k›rm›z› bir ip ba¤lay›p dilek diliyorum, dile¤im olacak inan›yorum, çünkü ben o masal›n prensesiyim o an. Çinliler ba¤›ra ça¤›ra konufluyor, tonlamaya dayal› bir dil oldu¤undan san›r›m, insan bilmedi¤i bir dili gürültü olarak alg›layabiliyor, hele tiz sesleriyle 盤l›k atarcas›na konuflan genç k›zlar› duyunca. Abiye giyiniyorlar, parkta, sokakta niflan var san›yorsunuz, flifonlar, payetler, parlak boncuklar, danteller, yüksek topuklu ayakkab›lar, mini etekler ve güvendeler. Bir flehri tan›mak, gece caddelerinde dolafl›p halka kar›flmakla tamamlan›r. Lavrence Durel’in diplomat olarak gitti¤i flehirlerde, d›fliflleri lojmanlar›nda oturmay› kabul etmeyiflini, flehrin varofllar›nda halk›n aras›nda yaflamay› neden seçti¤ini flimdi daha iyi anl›yorum. Durell “onlar›n öyküleri var’’ demifl. 53 Her yerde ›fl›k, her yerde en canl› renkler, her yerde müzik ve ba¤›ra ça¤›ra konuflan insanlar. Gece Li nehri k›y›s› anlat›lmaz yaflan›r. Tüm kimliklerimden s›yr›l›p, hiç tan›mad›¤›m insanlarla, tan›mad›¤›m müzik eflli¤inde sevgiyi paylaflarak dans etmek, çocuklu¤umdan beri severim sokaklarda dans etmeyi. K›y›n›n düzenine, ›fl›k ve su oyunlar›na hayran kal›yorum, sabaha kadar bu güzelli¤i yaflayan insanlara da, nehirde dolaflan ›fl›kl›, müzikli, kahkaha dolu teknelere de. Kocaman yaprakl›, rengarek çiçekli, uzun boylu bitkiler, heykeller, kedilerle birlikte hiç duymad›¤›m flark›lara efllik etmeye çal›flmama gülerek otele dönüyorum. Baz› fleyler anlat›lamaz, gidip görmelisiniz, görmek yetmez, yaflamal›s›n›z flehri. Li nehrinde tekne gezisi en çok bekledi¤im an, çocuk bir mele¤in, s›rf e¤lence olsun diye çizdi¤i bir resim gibi do¤a. Da¤lar, yeflil yeflil kahkaha atarak akan nehir, efsaneyi yaflamak, pembe giysili prensesin, prensle birlikte tekne gezintisi yapmas›n›, aflklar›n› yüre¤imde hissetmek, o çocuk melek olmak. Yuvarlak tepeli, yüksek da¤lar›n aras›ndan sakin ak›yor Li Nehri, gökyüzü masmavi, tatl› bir esinti, foto¤raf makinam, kalemim, hayallerim hayat bu iflte. K›y› fleridi yok, da¤lar birden sudan f›flk›r›yor, gerçekte de böyle olmufl, birden f›flk›rmam›fl tabi, binlerce y›l sürmüfl gökyüzüne yuvarlak tepeleriyle uzanan komik da¤lar olmalar›, onlar›n flerefine bir kadeh pirinç flarab› içiyorum ve Neruda’n›n fliirinden bir k›tay› söylüyorum içimden, “Yavafl yavafl ölürler Seyahat etmeyenler. Yavafl yavafl ölürler Okumayanlar, müzik dinlemeyenler, Vicdanlar›nda hoflgörüyü bar›nd›ramayanlar… Günefl iniyor, k›y› görünüyor, tekne yavafll›yor tatl› bir hüzünle karaya ç›k›yoruz, karfl›m›za ç›kan nefleli pazar yeri, hüznü yeniyor. Yelpazeler, flapkalar, buda figürleri, kumafllar, ille de k›rm›z›lar, mini etekli gelinler, topuklu ayakkab›lar› ellerinde, yal›nayak. Rutubetli gece, yeflil su kokusu karfl›larken beni mutluyum. Ertesi gün kocaman yaprakl› , koyu yeflil a¤açlar›n aras›ndan geçip Reed Flute ma¤aras›na giriyoruz, gizemli, romantik sark›t dikitler, ›fl›klar, mini göller aras›nda buluyoruz kendimizi. Suyun kenar›nda, mavi ›fl›klar›n aras›nda duran arkadafl›m, “nikah›m›z burada olsun” diyor sevgilisine, bence harika fikir, bir daha Guilin’e, Reed Flute ma¤aras›na afl›klar›n hayatlar›n› birlefltirmesine flahit olarak gidiyoruz haz›rlan›n. Sular›n kenar›ndan, ayaklar›m›z›n dibindeki renkli ›fl›klar› izleyerek yürürken, bafl›ma serin sular daml›yor, hayal gücünüze göre binbir fleye benzetebilece¤iniz sark›t dikitler hiç duyulmam›fl öyküler anlat›yor, yaflamak güzel diyorum, dünyan›n tüm sevgisizli¤ine ra¤men. Gezilerden dönüfller her zaman hüzünlüdür benim için, bu kez daha da hüzün doluyum, yüre¤imdeki çok fleyi b›rakt›m Guilin’de, benim için sakl›yor. Önce fianghay’a, ard›ndan ‹stanbul’a uçuyoruz, cebimde Jade tafl›ndan bir ejderhayla. Masal bitiyor. Dileklerimi k›rm›z› kurdelelerle birlikte Fil Park›nda bir a¤ac›n dal›nda b›rak›yorum. Rio’lular kendilerini ço¤u zaman di¤er Brezilya’l›lardan farkl› kabul ediyorlar. Gerçek bir Rio’lu olmak için 3 flart var. Birincisi çal›flmay› sevmeyeceksiniz, ikincisi sambay› seveceksiniz, üçüncüsü ise futbolu seveceksiniz. D ünyada görmedi¤imiz çok az ülke kald›. Kimileri bize gezgin diyor. Kimileri seyyah, kimileri ise dünya vatandafl›. Bence üçü de do¤ru. Her fleyden önce bir "dünya vatandafl›"y›m. Tüm dünya insanlar›na, uygarl›klar›na ve kültürlerine, hiçbir ayr›m yapmadan, önyarg›s›z yaklafl›yorum. ‹nsanlara ›rk, din, dil, cinsiyet ve milliyet kal›plar›n›n d›fl›nda, "insan" olarak bakmay› biliyorum. Kendi kültürümden olmayan insanlar›n geleneklerini, kültürlerini, dünyalar›n› anlamaya çal›fl›yorum. Dünyan›n, ancak insanla, temiz bir çevreyle ve sa¤l›kla de¤erli oldu¤unu; bu çeflitlili¤in de büyük bir hazine oldu¤unu biliyorum. Gezmenin, kiflinin hoflgörüsünü, yarat›c› yan›n› ve duyarl›l›¤›n› art›ran bir okul oldu¤unu ve bu okulun yafl› olmad›¤›n›; paylaflman›n da gezmek gibi bir tutku oldu¤unu hiç akl›ndan ç›karm›yorum. 1970 li y›llarda Ankara Esenbo¤a Havaalan›nda karfl›laflt›¤›m, kocaman siyah elleri ile elimi s›k›p bafl›m› okflayan Fenerbahçe’nin efsanevi Teknik Direktörü Didi’nin ülkesine gitmek beni çok heyecanland›rm›flt›. 10-11 yafllar›ndayd›m. Rahmetli enifltemi Paris’e yolcu etmek için havaalan›na gitti¤imizde bir adam›n bafl›m› okflamas› ile kafam› kald›rd›m. Gazetelerden tan›d›¤›m ve hayran› oldu¤um Pele’ nin arka- dafl› Didi idi bu kifli. O günden sonra Brezilya benim en merak etti¤im ve sevdi¤im ülke oldu. Her Dünya Kupas› maç›nda destekledi¤im, kupay› ald›klar›nda ise kendi ülkem alm›fl gibi sevindi¤im Brezilya’n›n Rio de Janeiro flehrindeyiz. Rio’da herkes Zico ve Alex’ten dolay› Fenerbahçe’yi tan›yor. Fenerbahçe’nin maçlar›n› televizyonlar yay›mlan›yor. Fenerbahçe nedeniyle Türklere karfl› da acaip bir sempati var. Yolda Türk oldu¤unuzu ö¤renir ö¤renmez hemen ”En Büyük Fenerbahçe” deyip, Fenerbahçe’nin tüm Brezilya’l› futbolcular›n› saymaya bafll›yorlar. YAZI ve FOTO⁄RAFLAR: Abidin Lütfi DEM‹R 56 57 Bu yaz›mda size dünyan›n en büyük stadyumu olan MARACANA 'dan bahsetmek istiyorum. Bu stad›n kapasitesi resmi kay›tlarda 175 bin olarak gözükmektedir. Ancak, afla¤›da da bulaca¤›n›z gibi as›l kapasite 210 bindir. Temeli 1948'de at›lan Maracana Stadyumu'nda, 1950 y›l›nda Dünya Kupas› maçlar› da oynanm›flt›r. Brezilya’l›lar için Maracana Stadyumu bir mabet, futbol ise Brezilya’da bir dindir adeta. Daha önce de belirtti¤im gibi Rio'lular flöyle diyor. "Brezilya futbolun evidir. Maracana Stadyum'u ise tap›na¤›." 200.000 kapasitesi olan bu stad› gezerken, soyunma odalar›n› da gezmeniz mümkün. Stad içerisinde yer alan ma¤aza giriflin- de yer alan Türk bayra¤› gezenlere çok duygulu anlar yaflat›r. Bunun sebebi ise Fenerbahçe’dir. Maracana Stad›nda maça ç›k›p baflka ülkede futbol oynayan futbolcular›n›n futbol oynad›klar› ülkenin bayraklar› yer al›r bu ma¤azada. Türkiye’de bunlardan birisidir. Rio'nun en büyük futbol tak›mlar› Flamengo, Botafoga ve Fluminense maçlar›n› bu stadyumda oynarlar. Ve Vasco da Gama tak›m› baz› özel maçlar›n› bu stadyumda yapar. Ayr›ca Pele'nin 1969 da ilk golünü att›¤› stadyumdur. Brezilya'n›n 1950 Dünya Kupas›na ev sahipli¤i yapmaya hak kazanmas›n›n ard›ndan temeli 2 A¤ustos 1948'de at›lan Maracana 16 Haziran 1950 de Wings Toplulu¤u - Paul McCartney konseri ile aç›lm›flt›r. Rio de Janeiro All-Stars ile Sao Paulo All-Stars aç›l›fl maç›nda karfl› karfl›ya gelmifl ve maç› Rio de Janeiro All-Stars 3-1 kazanm›flt›r. Didi bu stadyumda gol atan ilk futbolcudur ve bu maç› 184 bin kifli izlemifltir. Maracana Stadyumu'nun yap›m›nda yar›m milyon torba çimento ile 10.000 ton demir kullan›ld›¤› yer almaktad›r resmi kay›tlarda. imifl hissine kap›l›rs›n›z. Rio’da ve özellikle Maracana stad›nda çal›flan herkes Zico’dan dolay› Fenerbahçe’yi tan›yor. 1950 Dünya Kupas› finalinde Uruguay ile Brezilya’n›n o muhteflem futbol maç›na tan›kl›k eden bu statta Uruguay , Brezilya'y› 2-1 yenmifltir. Bu dev finali kaçak girenlerle birlikte 210 bin kiflinin izledi¤i kay›tlardad›r. Hele bize show yapan sevimli Ronaldo o güzel flivesiyle bir s›ralad› kadroyu hepimiz hayretler içerisinde kald›k. Stadyumdan ayr›l›rken futbol devi Brezilya’y› daha iyi tan›man›n, neden futbol da dev oldu¤unu anlaman›n mutlulu¤u içerisindeydik. Oysa, 210 binden bile fazla kiflinin bu maç› stada girerek izledi¤i iddia edilmektedir. Dünyan›n en büyük stadyumu olan Maracana ve Pele ilk golünü bu stadyumda atm›flt›r. 16 Temmuz 1950 günü Brezilya ile Uruguay aras›nda oynanan turnuvan›n final maç›na resmî say›lara göre 193.830 izleyici gelmifltir. Ancak Riolu’lar›n baz›lar› bu say›n›n 210.000 ile 250.000 aras› oldu¤u fleklinde tahminde bulunurlar. Bu stad› gezerken kendinizi müzede gibi hissedersiniz. Soyunma odalar›, dufllar, masaj salonlar› aras›nda dolafl›rken sanki, Zico,Pele, Didi orada Fenerbahçe’nin maçlar› Zico nedeniyle televizyonlardan yay›mlan›yordu. Fenerbahçe nedeniyle Türklere karfl› da acaip bir sempati var. Yolda Türk oldu¤unuzu ö¤renir ö¤renmez hemen ”En Büyük Fenerbahçe” deyip, Fenerbahçe’nin tüm Brezilya’l› futbolcular›n› saymaya bafll›yorlar. MERAKLISINA NOT: Uluslararas› Futbol Federasyonlar› Birli¤i (FIFA), 2014 Dünya Kupas› maçlar›n›n oynanaca¤› tüm stadlar›n üzerinin kapal› olmas› gerekti¤ini bildirmesi üzerine 2014 y›l›nda Dünya Kupas›'na yeniden ev sahipli¤i yapacak olan Brezilya dünyaca ünlü stad› Maracana'n›n üstünü 437 milyon Euro harcayarak kapatma karar› ald›. Bu karar›n ard›ndan Maracana'n›n üzerindeki çat› geniflletilecek ve 2012'nin Aral›k ay›na kadar kapat›lacak. 59 TÜS‹AV YÖNET‹M KURULU BAfiKANI Veli Sar›toprak “Y›l 1978 eflimle arkadafll›k ediyoruz. Niyetim ciddi. Evlenme teklifi edece¤im. Uygun bir yer, romantik bir ortam aray›fl›m sürüyor. PETK‹M Petro Kimya A.fi.’de çal›fl›yorum. Müdürüm rahmetli Erden Kavakl›o¤lu’nun önerisi üzerine Nermin Han›m’› Uluda¤ Kebapç›s›’na davet ettim. Daha önceden döner kebab› sevdi¤ini ö¤renmifltim. Kendi kendime “Nermin Han›m›’n kalbine giden yolun Uluda¤ Kebapç›s›’ndan geçece¤ini” düflünüyordum. Yan›lmam›fl›m. Uluda¤’›n o meflhur kebab›n› yerken evlenme teklifimi yapt›m. Cevap olumlu oldu, Uluda¤ Kebapç›s›’nda verilen söz üzerine infla edilen evlili¤imiz mutlu bir flekilde 32 y›ld›r sürüyor ve biz hep evlilik y›l dönümlerimizde Uluda¤ Kebapç›s›’nda yemek yeriz.” O kuyucular›m›z›n da sizi daha iyi tan›yabilmesi için biraz kendinizden bahseder misiniz? VEL‹ SARITOPRAK : 1951 Afyonkarahisar do¤umluyum. ‹lk, orta ve lise tahsilini Afyon’da yüksek tahsilini Erzurum Atatürk Üniversitesi ‹flletme Fakültesi’nde tamamlad›m. 100 ye yak›n sivil toplum kuruluflundan baz›lar›n›n, dan›flma kurulu baflkan›, onur üyesi ve baflkan›y›m. Birçok sivil toplum kuruluflundan 200 e yak›n Y›l›n Adam› ödülü ald›m. Çeflitli gazete ve dergilerde yaz›lar›m, haberlerim ve röportajlar›m yay›nland›. TV kanallar›nda programlar yapt›m. Evli ve ikiz k›z babas›y›m. Kayra isminde bir torunum var. Nedir bu STK? Ve neden bu denli önem kazand›? VEL‹ SARITOPRAK : 21. yüzy›l art›k sivil toplum kurulufllar›n›n ça¤a damgas›n› vuraca¤› yüzy›l olacakt›r. Bundan böyle STK veya NQO kelimesini daha s›k duyacaks›n›z. Gönüllü kurulufllar ( NQO) dedi¤imiz sivil toplum kurulufllar›n›n çal›flma ve aktivitelerinden haberdar olacaks›n›z. Sivil toplum kurulufllar› kavram›n› aç›klamadan önce size ça¤dafl demokrasilerden k›saca bahsedeyim.ça¤dafl demokrasilerde 5 güç (erk ) ve 3 sektör vard›r . önce 5 gücü sayal›m. 60 - Yasama - Yürütme - Yarg› - Medya - Sivil toplum Yasama ,yürütme ve ba¤›ms›z yarg› parlamenter sistemi oluflturur. K›saca bu 3 erkin (gücün) oluflturdu¤u yap›ya klasik demokrasi denir. Yasamay› meclis, yürütmeyi hükümet, yarg›y› da ba¤›ms›z mahkemeler temsil eder. Yaz›l› ve görsel bas›na da Medya denildi¤ini biliyorsunuz. 5. ve en önemli güç de sivil toplum kurulufllar› denilen dernek,cemiyet, vak›f ,birlik, federasyon, konfederasyon, platform ve insiyatiflerdir. ‹flte ça¤dafl demokrasileri bu 5 güç yönetir ve yönlendirir. Sivil toplum kurulufllar› ça¤dafl demokrasinin olmazsa olmazlar›d›r ve di¤er 4 erk kadar önemli ve etkendirler. Yine ça¤dafl demokrasi kavram›na dönersek ça¤dafl demokrasiler 3 sektör üzerine oturmufllard›r. ‹lki, tüm çal›flanlar› genel veya katma bütçeler ile belediyeler ve di¤er kamu bütçelerine ba¤l› kamu hizmeti görevlilerinden oluflan birinci sektördür. Bu sektöre KAMU SEKTÖRÜ denir. darbe )olmuyor. Demokrasinin oturmas› ve iyi ifllemesi için sivil toplumun etkin ve güçlü olmas› flartt›r. Örgütlü toplum güçlü toplumdur.Bir ülkede sivil toplum kurulufllar› ne kadar güçlü ise o ülkenin demokrasisi de o denli güçlü olur. Ülkemizde insanlar sivil toplum örgütlerine her nedense uzak duruyor. Ülke olarak bu sorunu nas›l aflabiliriz? ‹kinci sektör kar amaçl› ÖZEL SEKTÖR dür. Devletin ekonomik gücünü as›l bu sektör oluflturur.ticaret ve sanayi odalar›, borsalar,iflçi ve iflveren sendikalar›,federasyonlar› ve konfederasyonlar› ikinci sektörün ( Özel Sektör’ün ) kurulufllar›d›r. Üçüncüsü ise vatandafllar›n kar amac› gütmeksizin gönüllü olarak kamu görevlerine kat›l›m›n› sa¤layan dernek, cemiyet, vak›f, birlik, hareket , grup ve platformlard›r.Bu sektöre 3. sektör, Gönüllü Kurulufllar Sektörü, Sivil Toplum Kurulufllar› Sektörü , vatandafllar sektörü gibi isimler verilmektedir. Bat›daki ad› Nongovernmental Organizations dur.( NQO) veya ENCIO diye okunur. 2012 y›l› itibar›yla Türkiye’de sivil toplumculuk hangi düzeyde? ‹çiflleri Bakanl›¤› Dernekler Daire Baflkanl›¤›n›n verilerine göre, Türkiye’de kurulan dernek say›s› yaklafl›k 235 bin e ulaflm›fl ancak bu derneklerden 92.000 tanesi flu anda faal. 143.000 dernek ise fesih edilmifl.Bu derneklerinde yar›ya yak›n› tabela derne¤idir ve bir faaliyeti yoktur. Türkiye maalesef sivil toplumculukta s›n›fta kalm›flt›r.Elli küsur y›ld›r üyesi olma¤a çal›flt›¤›m›z Avrupa Birli¤i üyesi ülkelerden Almanya’da 2,5 milyon,Fransa’da 1,5 milyonu aflk›n dernek faaliyette. AB üyesi ülkelerde her 40 kifliden 1 kifli dernek üyesi iken Türkiye’de 1000 kifliye 1dernek düflüyor. Kuzey ülkelerinden ‹sveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya’da fiili nüfusun 4 misli dernek ve vak›f var. Bu ülkeler örgütlü toplumun bilincine varm›fllar. Bu ülkelerde hayat›n her safhas›nda sivil toplum örgütleri etkinler ve kendilerini yönetenleri yönlendirebilmektedirler. Bu yüzden sivil toplumun etkin ve yetkin oldu¤u ülkelerde demokrasi iyi iflliyor. Ve yol kazalar› ( ihtilal,ara rejim, post modern 62 Türk halk› önce örgüt ad›ndan ürküyor ve hemen akl›na 12 Eylül öncesi geliyor. Bir di¤er neden ise kat›l›mc› bir toplum olmamam›z.Biz her fleyi karfl› taraftan, baflkalar›ndan bekleriz. Elimizi tafl›n alt›na sokmak, sorumluluk almak ve özveri göstermek gibi bir al›flkanl›¤›m›z yok. Bunun yan› s›ra nemelaz›mc›y›z. Ve en önemlisi bir sivil toplum kurulufluna üye olurken bu oluflumlardan ne kazan›r›z bize ne faydas› olur diye hesap yapar›z. Sivil toplumculuk gönüllü çal›flmakt›r ve karfl›l›ks›z fedakarl›kt›r. Sivil toplumculuk almadan vermektir. Sivil toplumculuk karfl›l›ks›z hizmet etmektir. Ben inan›yorum ki baflkalar›na yard›ma e¤ilmedikçe kimse dik duramaz. Ülkesini, milletini, devletini ve insanl›¤› sevmeyenler sivil toplumcu olamaz. Hepimizin bu ülkeye hizmet borcu var. Bu borcu ödemek için herkes elini tafl›n alt›na koymal› ve “ Ben bu ülke insan› için , bu ülke için , yaflad›¤›m çevre ve mensubu oldu¤um millet için , devlet için ne yapabilirim?” demelidir. ‹flte sivil toplumun fonksiyonu burada bafll›yor. Karfl›l›ks›z hizmete koflmak, vatana ve millete karfl› sorumluluk hissetmektedir. ‹çinde bulundu¤umuz yüzy›l art›k STK’ lar›n dönemi olacakt›r. STK’larda Yasama, Yürütme, Yarg› ve Medya’dan sonra ülke yönetiminde etkin ve söz sahibi bir kuvvet olacakt›r. ‹kibinli y›llarda art›k kiflinin tek bafl›na hakk›n› arayaca¤› günler geride kalm›flt›r. Kifli hakk›n› üyesi oldu¤u sivil toplum kurulufllar› vas›tas› ile arayacak, sivil toplum kurulufllar› toplumun sesi olacak. Toplumun refleksi olacakt›r. Yerel yönetimlerin , hükümetlerin ve devletin yetiflemedi¤i yerlerde halka hizmete koflacak, topluma iyi vatandafll›¤›, faydal› vatandafll›¤› ö¤retecekler ve hizmette kamu ile devlet ile yar›flacaklard›r. Sivil toplumculuk ülke yönetimine kat›l›m› sa¤lar, ço¤ulculu¤u sa¤lar. Demokrasiye siz, biz, kurumlar, kurulufllar ve sivil toplum kurulufllar› sahip ç›karsa demokrasi yaflar. Ça¤dafl demokrasinin sa¤l›kl› bir flekilde çal›flmas›nda en büyük rollerden biri STK’lara düfler. Her yafl grubunda ayr› ayr› önemi olan k›rm›z› etin faydalar›n› ise flöyle özetleyebiliriz; 1 . Türkiye de her 2 kad›ndan birinde anemi sorunu vard›r. Aneminin temelinde demir eksikli¤i vard›r. Çocuklar ve menopoz öncesi kad›nlar demir yetersizli¤i anemisi aç›s›ndan en riskli iki gruptur. K›rm›z› et içerdi¤i yüksek demir ile anemiye karfl› en faydal› besinlerden birisidir. K›rm›z› et ile birlikte salata ya da taze s›k›lm›fl meyve sular› C vitamini alman›z› sa¤lar. C vitamini ise etten sa¤layaca¤›n›z demirin vücutta emilimini art›r›r. 2 . Haf›za, sinir sistemi için pek çok uzman 50 yafl üzerindeki kiflilerin B12 düzeyine bakt›rarak vitamin deste¤i almas›n› önermektedir. Ayr›ca B12 eksikli¤inde çocuklarda büyüme geliflme gerili¤i görülmektedir. B12 kayna¤› olarak size; k›rm›z› eti öneriyorum. Özellikle çocuklar›n›z›n beslenmesinde de k›rm›z› ete yer aç›n. 3 . K›rm›z› etin A vitamini içerdi¤ini de unut- Ferin BATMAN Beslenme ve Diyet Uzmanı, www.ferinbatman.com Sa¤l›kl› Beslenmek ‹çin Haftada En Az 2 Kez K›rm›z› Et Yemeli! ET‹N BESLENMEM‹ZDEK‹ ÖNEM‹ VE ET YERKEN D‹KKAT ED‹LMES‹ GEREKEN ‹LK 10 Y ›llard›r tart›fl›lan “k›rm›z› et zararl› m› yararl› m›” konusunda art›k daha net bir flekilde “k›rm›z› etin faydalar› göz ard› edilemeyecek kadar çok” diyebiliyoruz. Et; iyi kalite protein, demir, B12 vitamini ve çinko kayna¤›d›r. Bu yüzden de k›rm›z› etin bilinçli tüketimi sa¤l›¤›n korunmas› ve gelifltirilmesinde oldukça önemlidir. 3 köfte kadar k›rm›z› et; 282 kalori, 24 g protein, 17 g ya¤, 90mg kolesterol içerir. 64 mamak gerekir. Büyüme ve geliflme, göz sa¤l›¤›, deri ve kemik sa¤l›¤› için vücudun A vitaminine ihtiyac› vard›r. 4 5 . Deri sa¤l›¤› ve hücre yenilenmesini sa¤layan çinkonun en iyi besinsel kaynaklar›ndan birisi k›rm›z› ettir. . Sa¤l›kl› beslenmeye dikkat edenler, kalp hastalar›, kolesterolü yüksek olanlar k›rm›z› etten hep korkarlar. Oysaki diyetten k›rm›z› eti ç›karmak yanl›fl davran›flt›r. Çünkü k›rm›z› et en iyi protein kayna¤›d›r. Bu yüzden; uzun süre tokluk sa¤lar, glisemik indeksi s›f›rd›r. ‹nsülin hormonunun az salg›lanmas›na neden olur ve kan flekeri regülasyonunu sa¤lar. Kemik ve sinir dokular›n›n yap›m›nda, doku hasarlar›n›n onar›lmas›nda, yeni doku sentezinde görev al›r, ba¤›fl›kl›k sistemini güçlendirir. 6 7 . Özellikle protein gereksinmesinin artt›¤›, h›zl› büyümenin oldu¤u çocukluk döneminde beslenmede mutlaka k›rm›z› et de olmal›d›r. . Et tüketiminde en önemli noktalardan birisi ise; kaliteli ve güvenli et tüketimidir. Mutlaka güvendi¤iniz yerlerde et tüketin ve sat›n al›n. Besin güvenli¤i aç›s›ndan hijyenik olan, veteriner kontrolünden geçmifl, suni yemler ile beslenmeyen hayvanlar›n etleri do¤ru sakland›¤›nda ve do¤ru piflirildi¤inde sizin için en sa¤l›kl› hale gelir. 8 . K›rm›z› etin tüketilen miktar› gereksinme- nizden fazla olursa ve etin haz›rlanma flekli sa¤l›ks›z olursa o zaman k›rm›z› et sizin için zararl› hale gelir. 9 . K›rm›z› ette doymufl ya¤ ve kolesterol içe- rir. Ancak vücudumuzun belirli düzeyde bu besin ögelerine de ihtiyac› vard›r. Yetiflkin bireyler haftada 2 kez toplam 500g k›rm›z› et tüketebilirler. 10 . K›rm›z› eti k›zart›lm›fl flekilde tüketmeyin. K›zartma ifllemi k›rm›z› etteki trans ya¤ asitlerini art›r›r. K›rm›z› eti tüketmeniz için size 10 nedeni yukarda s›ralad›m. Beslenmemizde gereksinmemiz kadar her besine yer açmal›y›z. K›rm›z› et de sa¤l›kl› beslenme de olmazsa olmazd›r. Ancak unutmay›n! Beslenmeye kifliye özeldir ve kesinlikle günlük ihtiyaçlar›n›z›n s›n›rlar›n› ve sa¤l›k durumunuzu göz ard› etmeden diyetisyeninizin önerisi do¤rultusunda k›rm›z› et tüketin. 65 Sa¤l›k D‹fi ESTET‹⁄‹N‹Z ‹Ç‹N Beyazlatma Dr. Dt. Semih Süreyya YAZICI Difl Hekimi A¤›z Difl Çene Hastal›klar› ve Cerrahisi Uzman› Difl beyazlatma(bleaching) ifllemi difl hekimi kontrolunde uygulanmas› durumunda herhangi bir sorun ortaya ç›karmaz. Difl beyazlatma iflleminde do¤al bir ürün olan vücut taraf›ndanda üretilen hidrojn peroksit kullan›l›r. Ancak hastalar bu ürünleri evde bilinçsizce kullan›rlarsa difl ve diflet›ne zarar ver›p, diflte ve difletlerinde hassasiyete neden olabilirler. G ünümüzde difl esteti¤i, yüz esteti¤inin bir parças› olarak kabul edilmektedir. Mo- dern toplumlarda bireyler difllerinin görünümünü önemserler, hatta difllerdeki flekil ve renk bozukluklar› kiflide psikolojik rahats›zl›klara kadar varan problemlere sebep olabilir. Difl hekimli¤inde estetik ve restoratif maddelerin geliflmesiyle pek çok renk, flekil, konum bozukluklar› kolayl›kla çözümlenebilmektedir. Renklenmifl difllerin beyazlat›lmas› (bleaching) ifllemi, di¤er restoratif metodlara k›yasla daha ucuz, pratik ve estetiktir. Difl rengi ayn› göz ya da ten rengi gibi kifliden kifliye farkl›l›k gösterir. Difl rengini etkileyen birçok faktör vard›r: Kal›t›msal etkenler, d›fl etkenlerin (çay, kahve, sigara gibi) boyamas›, geliflim ça¤›nda al›nan antibiyotik ya da florür, yafll›l›k, beslenme tarz›, difle gelen bir darbe, eski dolgular gibi… 66 Muayenehanede veya evde yap›labilen difl beyazlatma ifllemi ile difller 2-8 ton aç›larak tatmin edici bir beyazlama ve güzel bir gülüfl elde edilir fiu anda bilinen iki de¤iflik beyazlatma yöntemi vard›r. Bunlardan birincisi difl hekimi kontrolünde evde hastan›n kendisinin uygulad›¤› difl beyazlatma islem›, günde yar›m saat veya bir saat süreyle 6-14 gün sürmektedir. ‹kincisi ise kliniklerde hekim kontrolünde yap›lan birinciye göre avantajlar› çok daha fazla güncel ve geliflmifl malzemelerle olan ofis tipi beyazlatma yöntemidir. Bu yöntemde, difl mines›ne herhangi bir zarar vermeden ›fl›k kaynag› ile kontrollu b›r s›cakl›k art›fl› sa¤lanarak beyazlatma yap›lmaktad›r.‹fllem tek seansta bitmektedir.Yap›lan tedavi di¤erine göre daha kal›c› olmakta ve k›sa sürmektedir. Difl beyazlatma bleaching ifllemi, diflleriniz sa¤l›kl›ysa daha beyaz ve do¤al bir gülümseme için ideal bir çözümdür. 67 67 B asit.. limonu (y›kay›p) buz dolab›n›z›n buzluk bölümüne koyuyorsunuz. Donduktan sonra mutfak rendesini al›p limonun tamam›n› rendeleyebilirsiniz. Soyman›z falan gerekmiyor. Rendelenmiflini yemeklerinizin üzerine serpebilir,viskinize, flarab›n›za, sebze salatas›na, dondurmaya, çorbaya, makarnaya, makarna sosuna, sufliye, bal›k porsiyonlar›na katabilirsiniz. Yemeklerin tamam›, daha önce hiç tatmad›¤›n›z mükemmel bir lezzet kazanacakt›r. Büyük olas›l›kla, limon denince sadece limon suyu ve vitamin C akl›n›za gelir. Sadece bu kadar oldu¤unu düflünürsünüz. Art›k limonun gizemlerini ö¤renince onu kupada içece¤iniz haz›r çorbalar›n›za bile katabileceksiniz. nuz. Ama bundan sonra, tüm limonu dondurmak gibi basit bir ifllem sonras›nda, onu rendeleyip yemeklerinizin üzerine serperek tüm besleyici özelliklerini kullan›yor olacak, yani daha sa¤l›kl› besleniyor olacaks›n›z. Ayr›ca rendelenmifl limonun dinçlefltirici ve vücuttaki toksinleri giderici etkisinden yararlanacaks›n›z. Limonun tamam›n› kullanman›n, bir k›sm›n› ziyan etmeyip yemeklerinize yeni bir lezzet katmas› d›fl›nda as›l avantaj› nedir? Limon (Citrus) kanser hücrelerini öldüren mucizevi bir üründür. Kemoterapiden çok daha tesirlidir. Bunu nereden mi biliyoruz? Rendelenmifl limonunuz, limonun sadece suyunda bulunandan 5 veya 10 kat daha fazla vitamin içerir. Ve evet, flimdiye kadar bunu kaybediyordu- Çünkü kendilerine yüksek kârlar sa¤layaca¤›n› bildikleri için limon özünün sentetik versiyonlar›n› üretmeye u¤raflan laboratuvarlar var. ‹flte bunun için limonunuzu buzlu¤a koyun, donsun ve her gün yemeklerinizin üzerine rendeleyin. Böylece, yiyecek ve içeceklerinizi daha leziz hale getirip daha sa¤l›kl› ve uzun yaflam›n anahtar›n› kullan›yor olun! ‹flte limonun gizemi budur! Geç bile olsa bafllay›n, H‹Ç olmamas›ndan ‹Y‹D‹R! Limonun sürpriz yararlar›ndan faydalan›n! ‹htiyaç duyaca¤›n› düflündü¤ünüz dostlar›n›za, limonun hastal›k önleyici etkisi oldu¤unu duyurarak yard›mc› olabilirsiniz. Tad› hofltur ve kemo-terapinin korkunç etkilerini göstermez. Kemo-terapi ilaçlar› üretiminden fayda sa¤layan multi-milyoner büyük flirketlerin ç›karlar›n› riske atmamak ad›na bu gizemin özenle sakl› tutuldu¤u sürece ne kadar insan›n ölece¤i bilinmez. Bilindi¤i üzere, iki çeflit limon a¤ac› vard›r. Limon ve misket limonu. (konu olan limondur, di¤eri de¤il). Limon meyvesini farkl› flekillerde tüketebilirsiniz. Pulpa's› yenebilir. S›k›larak suyu ç›kar›labilir. Limonlu içecekler yap›labilir, dondurma vs.. Limonun birçok vasf› say›labilir ama en ilginci URLAR, YUMRULAR, K‹STLER, TÜMÖRLER üzerindeki etkisidir. Bu bitkinin her tür kansere iyilefltirici etkisi kan›tlanm›flt›r. Baz›lar› onun her tür kanserin tedavisinde faydal› oldu¤unu söyler. Ayr›ca genifl spektrumlu anti-bakteriyel olarak iltihaplara / en- feksiyonlara ve mantara karfl› kullan›l›r. Dahili parazit ve ba¤›rsak kurtlar›na karfl› etkindir. Çok yüksek tansiyona karfl› kan bas›nc›n› düzene sokar. Anti-depresand›r. Strese ve asabi bozukluklara karfl› iyi gelir. Bu bilginin kayna¤› ise çok etkileyicidir: Dünyan›n en büyük ilaç üreticisi firmalar›ndan biridir. Bu firman›n beyan›na göre 1970'den beri 20'nin üzerinde yap›lan laboratuvar testlerinde limon ekstrelerinin uygulanmas›yla; içlerinde kolon / kal›n ba¤›rsak, meme, prostat, akci¤er ve pankreas da olmak üzere 12 kanser tipinde baflar›l› sonuçlar al›nm›flt›r. Limon a¤ac›ndan elde edilen bilefliklerin, bütün dünyada kemoterapide kullan›lan Adiamycin ürününden 10 000 kat daha iyi oldu¤u saptanm›fl, kanser hücrelerinin geliflmesini yavafllatt›¤› gözlemlenmifltir. Daha da flafl›rt›c› gözlem fludur ki: Limon özü kötü huylu kanser hücrelerini tahrip ederken sa¤l›kl› hücrelere hiç zarar vermemektedir . 69 KUŞBURNU ENGİNAR Likopen, C ve E vitamini, Demir So¤uk alg›nl›¤› ve gribe karfl› önleyici etkiye sahip. Cynarin, bol miktarda B ve C vitamini Kan flekerini düzenliyor. C vitamini kalbi güçlendiriyor. ELMA YEŞİL-KIRMIZI BİBER Pektin, Bioflanovoid, C vitamini Kolesterol düzeyini düflürüyor, ba¤›fl›kl›k sistemini güçlendiriyor. Capsaicin, A ve C vitamini, Çinko Bafl a¤r›s› ve migrene karfl› koruyucu etkiye sahip MUZ Potasyum, B6 vitamini, Serotonin, Magnezyum Rahatlat›yor ve uyumaya yard›mc› oluyor. DANA ETİ Demir, Protein ve Potasyum So¤uk alg›nl›¤›, öksürük ve gribe karfl› iyilefltirci etkiye sahip. BROKOLİ Magnezyum, A ve C vitamini, Potasyum Kansere karfl› koruyor, kaslar› güçlendiriyor. BESELYE Bitkisel Protein, Magnezyum Kolesterol düzeyini düflürüyor, ba¤›rsak Kanser riskni azalt›yor. KEREVİZ Potasyum, Sodyum, Kalsiyum, Magnezyum kab›zl›k, mide ve ba¤›rsak sorunlar›na karfl› etkili. DOMATES Likopen, Folikasit, Tyrosin Likopen kansere karfl› koruyor, folikasit hücre yap›m›n› uyar›yor HAVUÇ A vitamini, Selenyum Sperm üretimini sa¤l›yor, vücudu enfeksiyonlara karfl› koruyor. KIRMIZI ÜZÜM Phyto-östrojen, Potasyum, Kalsiyum Yüksek tansiyona karfl› iyi geliyor, trombozlar› önlüyor LİMON KİVİ 70 C vitamini, Karotionid, Flavonoid Zay›flat›yor, ba¤›fl›kl›k sistemini güçlendiriyor. C vitamini ve Glucarate Ba¤›fl›kl›k sistemini güçlendiriyor, Mide Kanserini önlüyor. 71 KIRMIZI avakl›dere fiaraplar›’n›n 1988 y›l›ndan beri üretmekte oldu¤u k›rm›z› üzüm suyu, Alicante Bouchet üzümünden kabuk ve çekirdekleriyle birlikte presleme ifllemi sonucu elde edilmektedir. Herhangi bir katk› maddesi içermez; flifleleme sonras› hemen pastörize edilir.%100 saf oldu¤u ve konsantre olmad›¤› için fliflede zamanla bulan›kl›k görülmesi do¤ald›r. Kanser ve kalp-damar hastal›klar›na karfl› olumlu etkideki antioksidan bileflikler bak›m›ndan oldukça zengin olan ve vitamin içeri¤iyle de özellikle çocuklar için faydal› olan Kavakl›dere K›rm›z› Üzüm Suyu’nun, so¤utularak tüketilmesi tavsiye edilir. K KAVAKLIDERE’nin Üzüm Sular› BEYAZ avakl›dere fiaraplar›’n›n 1988 y›l›ndan beri üretmekte oldu¤u beyaz üzüm suyu, Sultaniye üzümünden kabuk ve çekirdekleriyle birlikte presleme ifllemi sonucu elde edilmektedir. Herhangi bir katk› maddesi içermez; flifleleme sonras› hemen pastörize edilir. %100 saf oldu¤u ve konsantre olmad›¤› için fliflede zamanla bulan›kl›k görülmesi do¤ald›r. Zengin vitamin içeri¤iyle özellikle çocuklar için çok faydal› olan Kavakl›dere Beyaz Üzüm Suyu’nun, so¤utularak tüketilmesi tavsiye edilir. K www.kavaklidere.com