Saka Kafesi Yapımı
Transkript
Saka Kafesi Yapımı
Değerli Arkadaşlar, Amatör kafesçilikle uğraşıyorum. Hiçbir zaman kafesçiliği ticari amaçla yapmamışımdır. Boş Zamanımı ve emekliliğimi bu güzel uğraşla tamamlıyor, yaptığım eserleri sizlerle paylamak istiyorum. Amacım herkesin bu işi yapabileceğini görmesini sağlamak. Elimden geldiğince verilerimi paylaşacağım sizlerle. Sevgi ve Saygılarımla Tuğrul KESOVA Bu kitabı yazmamdaki amaç siz kuş sever arkadaşlarıma kafes yapımı ile ilgili tecrübelerimi aktarmak ve bilgilerimi paylaşmaktır. Bu işin genel bir standardı olmamakla beraber genel anlamda sakalar için uygulanan ölçüler aşağıda belirtilmiştir. 1 1 - GEREKLİ MALZEMELER; A. AHŞAPLAR; 0.5 cm. 2 Adet 8.5 cm. 27.5 cm. 0.5 cm. 8.5 cm. 2 Adet 16 cm. 0.5 cm. 2 Adet 4.5 cm. 17.5 cm. 0.5 cm. 4.5 cm. 2 Adet 19 cm. 0.5 cm. 3 cm. 1 Adet 20 cm. 0.5 cm. 5.5 cm.. 3 Adet 16 cm. 0.5 cm. 7 cm. 4 Adet 7 cm. 2 0.7 mm. ebadında yuvarlak çıta; 27.5 cm. 6 Adet, 17 cm. 5 Adet 10 cm. 2 Adet Yapılacak kafes için öncelikle kullanacağımız ağaç önemlidir. Ceviz, maun, okima (sarı, kızıl), venge. Ağaçların fırınlı olması (kuru) gerekir. Kuru ağaç kesildiğinde çalışıp dönmez. Bu ağaçları İkitelli Keresteciler Sitesinden temin edebilirsiniz. Ağaç kaplama satan dükkânlara bakmanızı tavsiye ederim. Pres artığı dedikleri fırınlı kalaslar bulmanız mümkün. Bu kalasları uygun fiyata alabilirsiniz. Temin ettiğiniz ağacı bir marangozda üstte verilen ölçülerde biçtirmeniz veya kendi aletleriniz varsa kesmeniz gerekmektedir. B. YAPIŞTIRICILAR; Piyasada satılan kaliteli ahşap tutkalları işinizi görecektir. MDF profillerinin yapıştırılmasında kullanılabilen cyanoacrylate yapıştırıcılar mevcuttur. Laminant, ağaç, folyo ve MDF profilleri aktivatörü ile beraber kullanıldığında 12 saniye gibi kısa bir sürede yapıştıran 2 komponentli yapıştırıcıdır. 50gr ve 100gr'lık plastik bidonlarda satılır. 3 C. EL ALETLERİ ve DİĞER MALZEMELER; Kıl testeresi (0, 1, 2, 3 ve 5 No.), Matkap (1- 1.5 mm.), Hobi mengenesi, Krom çelik çekme tel (1.5 mm.), Yan keski, çekiç, Tornavida, Cam çivisi, Zımpara, Vernik. 2. UYGULAMA; A. OYMA UYGULAMASI; Burada patikler üzerindeki oyma işlemi gösterilmiştir. Diğer parçalarda da istenilen uygulama örnekleri yapılabilir. 7 cm. x 7 cm. x 0,5 cm. ebatlarındaki kafesin patik adını verdiğimiz parçası alınır ve maskeleme bandı (5 cm. eninde maskeleme bandı (kâğıt bant)) üzerine yapıştırılır. Bu işlem ağacın tutkal, yapıştırıcıdan etkilenmemesi içindir. Yapıştırdığımız bandın üzerine tutkal sürülür. Daha önce hazırlanmış olan desen bandın üzerine yapıştırılır. Bandın üzerine yapıştırdığımız desenin kesilecek bölümlerine kıl testeresinin geçmesi için matkapla delik açılır ve kesilecek parça kıl testeresine takılarak oyma işlemine başlanır. Oyma işlemi biten parça banttan temizlenir. 4 Yemlik kutusunun üst kısmının kalıbı. B. DELİKLERİN HAZIRLANMASI; Sıradaki iş kasaya girecek tellerin delinecek noktalarının işaretlenmesi. 27.5 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki ağaç mengene veya işkence yardımı ile dik olarak sabitlenir, bu noktalama işleminin kolay yapılmasını sağlar. Sabitlediğimiz her iki köşesinden 2.5 mm. pay bırakılarak birer nokta konur, cetvelin 0 ölçüsü ilk noktanın üzerine 27 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm. aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir. , Sıradaki iş kasaya girecek tellerin delinecek noktalarının işaretlenmesi. 27.5 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki ağaç mengene veya işkence yardımı ile dik olarak sabitlenir, bu noktalama işleminin kolay yapılmasını sağlar. Sabitlediğimiz her iki köşesinden 2.5 mm. pay bırakılarak birer nokta konur, cetvelin 0 ölçüsü ilk noktanın üzerine 27 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm. aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir. 5 Aynı işlem 16 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki ağaca uygulanır. Ağacın her iki köşesinden 12.5 mm. pay bırakarak birer nokta konur, cetvelin 15 mm. (1.5 cm.) ölçüsü ilk noktanın üzerine, 150 mm. (15 cm.) ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm. (1.5 cm.) aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir. 19 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. kafesin alt orta parçası. Ağacı sabitledikten sonra her iki köşeden 5mm. pay bırakarak birer nokta konur. Cetvelin 0 ölçüsü ilk noktanın üzerine, 18 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm. (1.5 cm.) aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir. 6 Kafesin alt kısmındaki kılıç adını verdiğimiz 20 cm. x 3 cm. x 0.5 cm. ölçüdeki parça. Ağacın her iki köşesinden 10 mm. (1cm.) pay bırakılarak birer nokta konur. Cetvelin 0 ölçüsü ilk noktanın üzerine 18 ölçüsü son noktanın üzerine oturtulur ve 15 mm. (1.5 cm.) aralıklarla delinecek noktalar işaretlenir. Birde kılıcın yerine oturması için her iki köşeden 5 mm. x 5 mm. kanal açmak amacı ile işaretlenir. Daha sonra bu kısım testere ile kesilecektir. C. DELİKLERİN DELİNMESİ; Burada delinecek yerleri işaretlenmiş olan ağaçları, matkap ucunun 3 veya 4 mm. derinlikte girebilecek ayarlama işlemini görüyorsunuz. Ayar yapıldıktan sonra delikler açılır. 27.5 cm. uzunluktaki ağacın baş ve sondaki delikleri eğimli delineceğinden şimdilik delmiyoruz. Kafesin alt orta parçası. Bu parçalardan birinin delikleri 3 mm. derinlikte diğer parçanın 5 veya 6 mm. derinlikte olması gerekiyor. Telleri dizerken neden farklı deldiğimizi anlatacağım. Kafesin alt kılıç parçası. Buradaki delikler içinden tel geçecek şekilde tamamen delinecek. 7 Baş ve sondaki delikler bu şekilde eğimli delinecek. Eğimli deliklere giren teller perçin vazifesi görerek diğer tellerin yerinden çıkmasını engelleyecekler. D. YEMLİK KAPAĞININ ÇİZİLMESİ; 8 Kapağı kesmeden önce 7 cm. de işaretlediğimiz noktadan 1.5 mm.lik matkap ucu ile 20 mm. derinlikte delik açılır. Resimde görüldüğü gibi her iki çizginin üzerinden 7.5 cm. deki işaretli yere kadar mümkün olduğunca ince kıl testere ile kesilir. (Ben burada 0 no kıl kullanıyorum) Ağacı resimde görüldüğü gibi mengeneye sabitleyin. Testereyi daha önce kestiğiniz kanaldan içeriye yerleştirin. Çizgiye gelen testereyi çok yavaş hareketlerle iç kısımdan 45 derecelik açı alacak şekle getirin, testere bu konumda iken Yine çok yavaş hareketlerle testerenizi dik konuma getirip çizgi üzerinden dikkatle aşağı doğru kesin. 9 Çıkartılan kapağın bir deliğini 1.5 mm.lik matkap ucu ile delmiştik. Delinmeyen tarafı çevirip daha önce işaretlenmiş noktadan 1 mm..’lik matkap ucu veya kafası kesilmiş cam çivisi ile 6 mm.. derinlikte delinir. Matkabın ucuna 1 mm. kalınlığında, 8-9 cm. uzunluğunda çelik bir tel takılır (bir çengelli iğneyi düzelterek bu işe uygun hale getirip kullanabilirsiniz) Bununla çivi çakarken ağacın çatlamaması için işaretli yere 6 mm. derinlikte delik açılır. 10 Mengeneye sabitlediğimiz ağaca yan keski yardımı ile cam çivisi çakılır. Cam çivisinin 6-7 mm. uzunlukta kalacak şekilde fazlalığı yan keski ile kesilir. Resimde görülen şekilde kapak yerine oturtulur. Yerine oturtulan kapak 1.5 mm..’lik matkapla delinen üstteki delikten yine 1.5 mm..’lik kafese kullanacağımız telden kesilen ufak bir parça ile sabitlenir. 11 Telin fazlalığı yan keski ile kesilir, eğe ile sıfırlanır. Ağacın çizili yüzü bize bakacak şekilde mengeneye sabitledikten sonra işaretli yere testereyi 45 derece sola doğru eğimli vaziyette her iki çizginin üzerinden dik konumda aşağı doğru 1.5 cm. kesilir. 12 Ağaç mengeneden sökülüp yatık vaziyette kesme tablasına konur. Testere açılan oluğa yerleştirilir. Testere çok hafif ve dikkatli bir şekilde hareket ettirilerek düz konuma getirilir. Kapı ve alt sürgü kapağı kesilmiş hali. E. YEMLİK KASASININ YAPIMI; 16 cm. x 5.5 cm. x 0.5 cm. ebadında 3 adet tahtamız vardı. Bunlardan 1 no.lu tahtaya oyma yaptık, 2 no.lu tahtaya kuşun yem yiyeceği 2 adet delik ve bir köşesine çentik açtık (kasadaki yemlik kapağının kilidine takılmadan yerine oturması için) alt parçanın ise sadece bir köşesine çentik açtık. 1 no.lu işlemeli tahtanın üst kısmı (0.5 mm.) zımpara yardımı ile balıksırtı şeklinde bombeli hale getirilir. Daha sonra 3 no.lu parça bize göre çentikli kısmı sol tarafa gelecek şekilde ön 0.5 cm. lik kısmına (MDF profil) tutkal sürerek 3 no.lu parçaya resimde görülen şekli ile birleştirip çakılır. 13 4 cm. x 0.5 cm. ölçülerinde bir parça, bu parça yemlik kasasının iç yüksekliğini kolaylıkla ayarlamak için kullanılır. (Yemlik kapağının eni 4 cm. idi) 4 cm.. x 0.5 cm.. ebatlı parça kasanın içine resimde görüldüğü şekilde yerleştirilir. 2 no.lu parça 0.5 cm.. kısmına tutkal sürerek ölçü olarak kullanılan parçanın üzerine yerleştirilir. 1-2 dakika öylece tutulur, MDF tutkalı silikonludur çabuk donar. Yüksekliği ayarladığımız tahta çekip alınır ve 2 no.lu parça çivi ile sağlamlaştırılır. 4 cm.. x 0.5 cm.. tahtadan kasanın yüksekliğini sabit tutmak için bir parça kesilerek kasanın sağ yan kısmına çakılır. 14 Çiviyi çakmadan önce 0.8 mm. matkap ucu ile çiviye yol açılması tahtanın çatlamasını önler. 16 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ebadında tahtamızı takoz yardımı ile dik konumda sabitleriz. Yine 16 cm. den büyük 6-7 cm. eninde tahtayı da dıştan kasamıza ait tahtaya yaslarız. 16 cm. ebadındaki tahtayı tutkalladıktan sonra 27.5 cm. x 8.5 cm. x 0.5 cm. ebadındaki tahtayı tutkallı kısmın üzerine oturturuz. Resimde görülen düzenleme sayesinde tahtalar sıfır hata ile yerine oturacaktır. Yine resimde görüldüğü üzere yemlik kasası da işimizi kolaylaştıracak takoz vazifesi görecektir. Çiviler çakılarak tahtalar sabitlenir. 15 Diğer tahta içinde aynı işlemler uygulanır, çivilerin başları kesilerek gömülür. Son parçada aynı işlemler sonrası yerine çakılır ve kasa tamamlanmış olur. F. YEMLİK KASASININ OTURACAĞI KANALIN YAPIMI; Burada 0.5 cm.. x 0.5 cm.. çıta kullanılır. Çıta yemlik kasasının alt kısmından resimde görüldüğü şekilde işaretlenir. 16 Kıl testere ile eşit boyda iki adet kesilir. Kesilen çıtalara ikişer adet çivi için delik delinir. Alta konulan bir demir parçası ile çiviler çakılırken uçların dışarı çıkması engellenir. Çivilerin başları 3 mm. dışarıda kalacak uzunlukta kesilir. 17 Yemlik kasası kafes kasasının içindeki yerine yerleştirilir. Kapaktan içeriye doğru sokulan bir tahta yardımı ile hata payı bırakmadan resimde görüldüğü gibi yerine oturması sağlanır. Kestiğimiz çıtalar sıra ile yemlik kasasının altından kafes kasasına resimde görüldüğü şekilde çakılır. 18 Yemlik kasasını ön kısımdan tutacak çıtayı çakmadan yemlik ile çıta arasına çok ince (kartvizit veya zımpara kâğıdı kalınlığı kadar) bir boşluk bırakılır. Daha sonra verniklendiğinde bırakılan mesafe yemlik kasasının yerine kolaylıkla girip çıkmasını sağlar. 19 Resimde görülen kapağın üst kısmından yemlik kasasını tutan son çıta ve yemlik kasası kanalının bitmiş, kasanın içine oturmuş şekli. G. KASANIN ALT KISMININ MONTAJI; 17.5 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. ebadındaki tahtanın resimde görülen köşelerine balıksırtı bombe verilir. 20 Bombe işlemi tamamlanmış, güzelce zımparalanmış 17.5 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. ebadındaki ağaç sağ-sol-ön kısımlardan 2.5 mm. taşacak şekilde kasadaki yerine tutkal sürüldükten sonra oturtulur. Ağacın çatlamasını önlemek için matkapla çiviye yol açılır ve çivi çakılıp işlem tamamlanır. 19 cm.. x 4.5 cm.. x 0.5 cm.. ebadındaki tahta yerine konup tam terine oturduğundan emin olmak için sabitlenen diğer tahtanın uçları ve yeni oturtulan tahtanın uçları bir takoz yardımı ile kontrol edilir. Matkapla çivi yolu açılan tahtaya çivi çakılarak işlem tamamlanır. H. ALT KISMIN TELLERİNİN DİZİLMESİ VE KILICIN YERİNE OTURTULMASI; 21 Bu kafesimizde 1.5 mm.’lik 1 metre boyunda krom çelik çekme tel kullanıyoruz. Hatırlayacaksınız 19 cm. x 4.5 cm. x 0.5 cm. ebadındaki tahtalarımızın birindeki delik derinliği 5-6 mm. diğerinde 3 mm. olarak uygulamıştık. 1.5 mm.lik tel 5-6 mm. derinlikte delinen delikten içeriye bir karga burun yardımı ile sonuna kadar itilir. Telin diğer ucu tahtaya sıfır konumda yan keski ile kesilir. Kesilen tel yerinden çıkarılır. 13 13 Çıkarılan tel ölçü olarak kullanılarak 13 adet aynı boyda tel kesilir. 22 Kesilen teller resimde görüldüğü şekilde kılıcın deliklerinden geçirilerek 5-6mm. lik deliklere oturtulur. Karga burun yardımı ile deliğin sonuna kadar oturtulur. 23 Kasayı ters çevirip yine karga burun yardımı ile tellerin diğer uçlarını 3 mm.. derinliğinde diğer tahtadaki deliklere sıkıca oturturuz. I. DÖRT ADET PATİĞİN MONTAJI; Tutkal sürüldükten sonra iki adet tahta yardımı ile patik, yerine hatasız olarak yerleştirilir. Çivi için yol açılır. 24 İ. SPİRAL TEL VE KAPI YAYI SARMA APARATI; Kafesin yükseklik ayarını yapmakta kullanılan, spiral telleri ve kapı yayını kendi yaptığım dizaynı bana ait olan bu aparat ile sarıyorum. 25 J. YEMLİK KUTUSU; 15.3 cm. x 4.3 cm. x 0.5 cm. ebatlarında 1 adet tahta yemlik kutusunun alt parçası 15.3 cm. x 3.8 cm. x 0.5 cm. ebatlarında 2 adet tahta yemlik kutusunun yan parçaları. 4.3 cm. x 3.3 cm. x 0.5 cm. ebatlarında 2 adet tahta yemlik kutusunun kısa yan parçaları 26 K. TABAN SÜRGÜSÜ; Taban sürgüsü malzememiz formika. Her ne kadar temin etmesi zor da olsa en uygun materyaldir. Sürgünün gireceği yuvanın önce eni ölçülür. Daha sonra gireceği derinlik ölçülür. Aldığımız ölçüler itina ile formika üzerine aktarılır. Maket bıçağı yardımı ile işaretlediğimiz çizgiler üzerinden bir kaç defa geçmek sureti ile derin bir iz açılır. Pense yardımı ile açtığımız iz'in hemen dibinden Yukarı hamle ile kanırtarak kırılır. Formikayı en düzgün kesme usulü budur. Aynı ölçüde 2 adet formika kesilir. 27 Kesilen formikalar hızlı yapıştırıcı adı ile nalburlarda satılan (bir tür Japon yapışkanı) ile yapıştırılır. Formikanın birine tutkal diğerine sprey sıkılarak dikkatli şekilde uç uça getirilerek yapıştırılır. 1 cm.. eninde boyu formikanın eni ile aynı kestiğimiz ağaç, resimde görüldüğü şekilde formikanın bir ucuna yapıştırılır. Ters çevrilerek formikanın yüzeyinden matkap ile ağacı ve formikayı çatlatmamak için çivi yolu açılır. Çivi ile sabitlenir. 28 Daha önce kafes kasasından kestiğimiz sürgü kapağı olarak kullanacağımız parça resimde görüldüğü şekilde formika ve ağaca tutkal ile yapıştırılır. Çivi ile sabitlenir. L. TABAN SÜRGÜSÜ VE YEMLİK KUTUSU KULBU YAPIMI; 0.80 mm. krom tel yaklaşık 7 cm. kadar kesilir orta kısmından yuvarlak ağızlı pense ile sıkıştırıp, dış kısımdan karga burun yardımı ile sıkılır. 1.5 mm. krom tel 5 cm. uzunluğunda kesilir. Her iki ucu yuvarlak ağızlı karga burun yardımı ile uç kısmından sıkıca tutularak bir tur döndürülür. Her iki uç da birer halka şekline getirilir. 29 Şekil verilen tel orta kısmından yuvarlak karga burun ile sıkıca tutulur. Masadan kuvvet alınarak rahat bir şekilde yuvarlatılır. Sürgü kapağının tam ortasına üst üste iki adet 0.80 mm. matkap ucu ile delik açılır. İlk yapıp daha sonra kulpa taktığımız tel bu deliklerden geçirilir. Arka taraftan çıkan uçlar ters yönlere katlanarak kilitlenir. bu şekilde kulp sabitlenmiş olur. 30 M. KAVELA KALEMTRAŞI; Kavela kalemtraşı mengeneye bağlanır, 8 mm. x 8 mm. gerekli uzunluklarda kesilen çıtalar matkaba takılarak sabitlenir. Çıtanın ucu kalemtraşa kolay girmesi için bıçak yardımı ile biraz sivriltilir. Kalemtıraşa yerleştirilen çıta matkap çalıştırılarak yuvarlatılır. N. KOLLUKLARIN DELİNECEK NOKTALARININ İŞARETLENMESİ VE AYRINTILI TARİFİ; Daha önce kollukları işaretleme ve delme işlemi için yaptığım aparatın resmini yayınlamıştım. Bu aparatın içine yerleştirdiğimiz kollukları cetvel yardımı ile işaretleyelim. Kolluk uzunluğu: 28 cm. x 4 adet Kolluk uzunluğu: 27 cm. (yaklaşık! Kolluk kalınlığına göre 1-2mm. değişebilir) x 2 adet. Kolluk uzunluğu: 17.5 cm. x 4 adet Kolluk uzunluğu: 10 cm. x 2 adet 31 O. AYRINTILI DELİK NOKTALARINI İŞARETLEME PLANI; ..................................... RESİM – 1 KOLLUK: 28 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (2 Adet) (Üst sıra 19, 90 derece diğer yöndeki alt sıra 18 delik) KAPI YÖNÜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RESİM – 2 KOLLUK: 28 cm. Kırmızılar (tamamı) tam delinecek. (2 Adet) (19 delik) KAPI YÖNÜ 32 . . . . . . . . . . . . . . . . . . RESİM – 3 KOLLUK: 28 cm. Kırmızılar (tamamı) tam delinecek. (2 Adet) (18 delik) KAPI YÖNÜ . . . . . . . . . . . . RESİM – 4 KOLLUK: 17 cm. Kırmızılar (tamamı) tam delinecek. (2 Adet) (12 delik) KAPI YÖNÜ 33 . . . . . . . . . . . . RESİM – 5 KAPI ÜSTÜ: 17 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (1 Adet) (12 delik) KAPI YÖNÜ . . . . . . . . . . . . RESİM – 6 KAPI EN ÜSTÜ: 17 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (1 Adet) (12 delik) KAPI YÖNÜ 34 . . . . . . . . . . . . RESİM – 7 KAPI KARŞISI EN ÜSTÜ: 17 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (1 Adet) (12 delik) KAPI YÖNÜ . . . . . . . . . . . . ÜST ORTA RESİM – 8 KAPI ÜST VE ORTA KOLLUĞU: 10 cm. Kırmızılar tam, siyahlar yarım delinecek. (2 Adet) (12 delik) Her iki kollukta da en soldaki delikler 1.7 mm. matkap ile (Kapının rahat çalışması açısından) diğer kırmızı renkli delinecekler ise 1.5 mm. matkap ile delinecektir. KAPI YÖNÜ 35 Ö. KOLLUKLARI DELME İŞLEMİNİN ANLATIMI: Tüm kollukların ilk delikleri 1.5 mm..’lik matkap ucu ile tam olarak delinir. Daha sonra her kolluk bu delikler vasıtası ile delme aparatına sabitlenecektir. Böylece tüm delikler aynı düzlemde delinecektir. İşaretleme planında birinci resimde görülen iki adet 28 cm. uzunlukta kolluk delikleri delinmek üzere, sıra ile delme aparatına monte edilip matkap ile delme işlemi gerçekleştirilir.1.-10.-19. işaretler tam diğerleri yarım delinir. Kolluk yerinden çıkartılıp aparata resimde görüldüğü şekilde çevrilerek yerleştirilir diğer yandaki 18 adet delik yarım delinir . İşaretleme planında ikinci resimde görülen kolluğun (iki adet) üzerinde bulunan 19 adet işaret 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinecek. 36 İşaretleme planındaki üçüncü resimde görülen kolluğun (iki adet)üzerinde bulunan 18 adet işaret 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinir. İşaretleme planında dördüncü resimde görülen kolluğun (iki adet) üzerinde bulunan 12 adet işaret 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinir. İşaretleme planında beşinci resimde görülen kolluğun (bir adet, kapı üstü)üzerinde bulunan ilk dört ve son üç nokta tam, ortadaki beş işaretli nokta yarım delinir. İşaretleme planında altıncı resimde görülen kolluğun (iki adet) biri resimde görüldüğü gibi 1.-4.-12. işaretler tam diğerleri yarım delinir. İşaretleme planında yedinci resimdeki diğer kısa kolluğun 1.-12. işaretleri tam, diğer işaretler yarım delinir. İşaretleme planında sekizinci resimde görülen kapı kolluğunun (iki adet) biri resimde görüldüğü gibi 1.delik 1.7 mm.lik matkap ucu ile (kapı bu delik ile çalışacak rahat açılıp kapanması açısından) 2.-6. delik 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam delinir diğer üç işaret yarım delinir. Diğer kolluğun 1.işareti 1.7 mm.lik matkap ucu ile diğer işaretler 1.5 mm.lik matkap ucu ile tam olarak delinir. Daha önce tanıttığım tel sarma aparatı ile 5 adet 8.5 cm. 4 adet 9 cm. spiral tel sarılır. 8.5 cm.lik spiral telin bir adedi daha sonra yapacağımız kafesi taşıma kulpu için kullanılacak. 37 1.5mm. lik çekme 1 metrelik kafeste kullanacağımız telimizden 25 cm. lik 4 adet tel kesilir. Kestiğimiz teller kafesin dört köşesindeki deliklere karga burun yardımı ile sokulur. Çekiç yardımı ile yerlerine oturana kadar çakılır. Bir metal dayama yardımı ile (ben burada eğe mi kullanıyorum) teller dik konuma getirilir. İşlem sonu. P. TAVAN KOLLUKLARIN KIRLANGIÇ GEÇMELERİ: Yapılacak işte kullanılmak üzere resimde görülen yaklaşık 40 cm. x 25 cm. ebadında suntalamın üzerine ortalanarak 16.5 cm. x 27 cm. ölçülerinde bir dikdörtgen çizilir. Dikdörtgenin dört köşesi 1.5 mm. lik matkap ucu ile 1 cm. derinlikte delinir. Tavan yan kollukları üzerlerindeki delikler alta gelecek şekilde resimde görüldüğü şekli ile baştaki deliklere kısa teller geçirilerek sunta üzerine sabitlenir. Yaklaşık 1 cm. kalınlığında tahta parçası yardımı ile üst konumdaki kolluğa resimde görüldüğü şekilde, yatay biçimde bir çizgi çizilir. Bu çizgi kesim esnasında testerenin konumunu belirleyecek çizgidir. Kollukların dört köşedeki uçlarına da aynı işlem uygulanır. 38 Alt konumdaki kolluk için ise 0.5 mm. kalınlığında bir tahta parçası yardımı ile aynı işlem uygulanır. Kolluğun tam ortasını işaretlemek için hafifçe yukarı kaldırmak gerekir. Resimde görülen şekilde bir köşebent yardımı ile testerenin ilerleyeceği derinlik işaretlenir. Kolluklar suntadan sökülüp, mengeneye resimde görüldüğü şekilde dik konumda sabitlenir. Kıl testere yatay vaziyette çizdiğimiz çizgi üzerine düzgünce oturtulur. Dik konumda derinlik işaretine kadar kesilir. Bu işlem dört kolluğun her iki başlarına da uygulanır. 39 Kırlangıç geçmelerin yerlerine oturtularak tele geçirileceği pozisyon. R. İSKELETİN KURULMASI TEL BOYLARININ ÖLÇÜMÜ; 9 cm. uzunluğundaki spiral tellerden köşelere çakılan 4 adet telin her birine birer adet geçirilir Kafesin yan alt kollukları köşe tellere geçirilip spiral tellere oturtulur. Kafesin kısa yan alt kollukları köşe tellere geçirilip yan alt kollukların üzerine oturtulur 40 . 8.5 cm. uzunluğundaki spiral tellerden köşe tellerin her birine birer adet takılır. Üst tavan kollukları resimde görüldüğü şekilde kırlangıç geçmeler yerlerine oturtularak köşe tellere geçirilerek spiral tellere oturtulur. Kafes yan çevrilip resimde görüldüğü şekildeki konuma getirilir. Tavan yan kolluğunun üzerindeki herhangi bir deliğe ölçü amaçlı bir tel sokulur. Karşı konumdaki kolluğun orta kısmı baz alınarak tel boyu kesilir. Kafes resimde görülen konuma getirilir. Orta kolluktan geçirilip kasanın üzerindeki herhangi bir deliğe ölçü amaçlı bir tel sokulur. 41 Üst tavan kolluğunun ortası baz alınarak tel boyu kesilir. Kapı üstündeki ara tel resimde görüldüğü şekilde diğer teller gibi ölçü olarak kesilir. Ölçü amaçlı kestiğimiz teller aşağıdaki adetlerde çoğaltılır. TAVAN: 18 ADET, YANLAR: 46 ADET, KAPI ÜSTÜ: 5 ADET Kapı montajında kullanmak üzere 1 adet 22 cm.. tel kesilir. NOT: Kapı tellerini kapı yapım aşamasında ölçü alarak keseceğiz. S. TAVAN ORTA KOLLUKLARIN YERİNE OTURTULMASI: 27.5 cm. uzunlukta kestiğimiz kolluk mengeneye dik konumda sabitlenir. Kolluğun bir ucuna resimde görüldüğü şekilde ay biçiminde kesilip oluk açılır. 42 Ay biçimindeki kanalın içi yuvarlak çıtaya yapıştırılmış zımpara kâğıdı ile düzgün bir şekil alana kadar zımparalanır. Ay biçimindeki oluk oturacağı kolluğun üzerindeki yerine yerleştirildikten sonra, diğer köşesi resimde görüldüğü gibi karşısındaki kolluğa oturacağı yer işaretlenir. Ay biçimindeki aynı oluk kolluğun diğer ucuna da açılır. Ş. TELLERİN DİZİLME İŞLEMİ; Tavan orta kolluklarının her ikisininde en uç deliklerinden birer adet tel geçirilir ve tavan yan kolluğundaki ait oldukları deliklere kargaburun yardımı ile oturtulur. Kollukların her iki başından üçer adet tel oturtulduktan sonra tavan orta kısa kolluk dördüncü teller ile birlikte yerine takılır ve tüm teller yerlerine dizilir. 43 İkinci tavan yan kolluktaki yerlerine çekiç yardımı ile hafifçe tıklayarak teller sıra ile oturtulur. Dikkat: her iki kolluğunda diğer yanlarındaki delikler aynı yöne bakmalı sonra sök tak olmasın !! (Tecrübe ile sabittir) Tavan kısa yan kollukları kırlangıç geçmelerdeki yerlerine oturtulur. Tavan iskeletteki köşe tellere takılarak spiral tellere oturtulur. 44 Yan tellerin tavan yan kolluklardaki deliklere montajı. Bu yüzde bulunan 19 adet telden 10 uncu telin yuvası boş bırakılır tel dizimi bittikten sonra orta kısmın perçini bu tel ile sağlanır. 45 Tavan bir miktar yukarı kaldırılır ve kapı üstü kısa teller yerine oturtulur. Tavan yan kolluklardaki yerlerine oturtulan teller kasadaki yerlerine oturtulmak üzere tavan bir miktar yukarı kaldırılır. 46 Bir yandan da diğer el ile üstten baskı uygulanır ki uçlarını oturttuğumuz teller yerinden çıkmasın. Çünkü çekiçle vurarak tellerin tamamını deliklere sokamayız. Sadece uçlarını az miktarda sokmak gerekir. Fazla sokarsak sonraki teli sokarken kasa zedelenir. 47 Tüm tel uçları yerlerine oturtulduktan sonra çakma işlemine başlanır. Resimde görüldüğü gibi sağlam bir tahta parçası yardımı ile çekiçle vurarak tüm tellerin deliklere iyice girmesi sağlanır. Takoz yardımı ile çekiçle vurarak köşelerin spiral tellere sıkı sıkıya oturduğundan emin olunur. 48 Karga burun yardımı ile köşe tel sert bir hamle ile aşağı doğru çevrilir. Telin dibi kolluğa sıkıca oturmalıdır. Bu çevirme işleminde biraz kuvvet kullanmak gerekir. Telin ucu resimde görüldüğü gibi tekrar yukarı doğru kıvrılır ki tel aşağı doğru kuvvetlice çekilirken karga burun aşağı kaymasın, kuvvet alınabilsin. Aşağı doğru kıvrılan tel dibinden yan keski ile kesilir. Kesilen telin kalan ucu eğe ile sıfırlanır. Resimde görüldüğü gibi perçin vazifesi görür. 19 telin dizildiği yan kısımda onuncu deliğe tel takmamıştık. Buradan geçirilen tel orta kısma perçin vazifesi görecek. Tavan ve orta kolluktan geçirilen tel kasadaki deliğe oturtulur. 49 Yan keski ile tellerin fazlalıkları kesilir, eğe ile düzeltilip kolluğa sıfırlanır. Tavan yan kolluklarında meydana gelen bir kaç mm. lik taşmalar kıl testere ile sıfırlanır. 50 T. KAPI YAPIMI: Kapı için hazırladığımız iki adet kolluk uç kısımlarının tele oturması için mengeneye sabitlenir. Resimde görüldüğü gibi tırnak açılır. Kapı montajı için kesilen tel üst tavan kolluğundaki deliğinden geçirilir. Kapının üst kolluğu ve kasadaki alt parçası tele takılır. Tel kasadaki deliğine yerleştirilir. Kapının orta kısmında bulunan üç adet telden biri yerine oturtularak tel boyu ölçülür ve kesilir. 51 Parçalar yerinden sökülür, ölçü alınan telden üç adet kesilir. Kapının kasa parçasına resimde görülen deliklere üç adet tel takılır ve çekiç ile çakılır. Orta kolluk bu tellere resimde görüldüğü şekilde oturtulur. 52 Ortaya takılan üç telin sağ ve solundaki iki deliğe resimde görülen şekilde kolluğun üstünden iki adet tel takılır. Takılan teller çekiç ile kapının alt kasa parçasına çakılır. Kargaburun yardımı ile teller kıvrılarak perçin yapılacak hale getirilir. 53 Yan keski ile tellerin fazlalığı kesilir. Eğe ile tellerin uçları sıfırlanır. U. KAPI YAYI VE KAPININ MONTAJI: Kapıyı tutacak olan tele önce kapının üst ve orta kollukları geçirilir. Telin orta kolluk ile kapı alt kasa parçası arasında kalan kısmına kapı yayı takılır. Bir tur döndürülerek yay kurulur. 54 Tel biraz yukarı çekilerek kapı alt kasa parçasındaki deliğine ve daha sonrada kasadaki deliğe oturtulur. Yerine oturtulan tel resimde görüldüğü gibi üst kısımdan çakılır. Kapı yayı tellerin arasından dolanarak geçirilir. Fazlalığı kesilir. Ü. PATİKLERİN MONTAJI: Patik resimdeki gibi monte edileceği yere vidası ile birlikte konur. Çekiç ile iz yapacak kadar üstten tıklanır. Ağacın çatlamaması için matkap ile yol açılır Patikler tornavida ile teker teker yerlerine monte edilir. 55 V. TAŞIMA KULP'U YAPIMI: Yaklaşık 15 cm. uzunlukta tel kesilir. Yuvarlak uçlu kargaburun yardımı ile bir ucuna halka şekli verilir. İki adet nazar boncuğu veya mavi boncuk olabilir hiç biri mevcut değil ise spiral tel 9.5 cm. olacak boncuk takarsanız 8.5 cm. (önceden sarılmış idi) resimde görüldüğü gibi tele sırası ile önce nazar boncuğu-spiral tel-nazar boncuğu şeklinde dizilir. 56 Uygun büyüklükte bir silindir üzerinde yuvarlatılır. Kulpun diğer ucuna resimde görüldüğü şekilde halka şekli verilir. Montaj parçaları takılıp hazır hale getirilir. Tavan tellerinin sağdan ve soldan 8.- 9. tellerin arasından uygun matkap ucu ile resimde görüldüğü şekilde hafif eğimli konumda ikişer adet delik delinir. Kulp'un montaj parçaları bu deliklerden sokulur. 57 Montaj parçalarının uçları içe doğru kıvrılır ve fazlalıkları kesilir. Kulp kullanıma hazır olur. Kafesin alt sürgüsü, yemlik kapağı ve kapı çengellerinin resimde görüldüğü şekilde yerlerine takılması ve fazlalıklarının yan keski ile kesilip kafes üzerindeki işlemlerin tamamlanması. 58 Bu son işlemden sonra kafes 180 veya 200 lük su zımparası yardımı ile pürüzsüz bir satıh elde edilene kadar zımparalanır. Daha sonra TEK BİLEŞİKLİ PARKE CAM CİLA ile verniklenir ( ben kafeslerimde bu verniği kullanıyorum, dolgu verniği gerekmiyor. ) Sizler vernik işini ne şekilde ister iseniz uygulayabilirsiniz. Belki daha iyi bir vernik bilip uygulayan arkadaşımız vardır onları da bilmek tecrübe etmek isteriz. 59